1222412
Klimaat in de stad Anticiperen op extremen & case Beverwijk
Water in de openbare ruimte Houten, 15-10-2015 Erik Warns, Gemeente Beverwijk Jeroen Kluck, Tauw bv & Lector Water in en om de stad, Hogeschool van Amsterdam
Klimaatveranderingen
Klimaatveranderingen • +2 graden in 2100 • Window of opportunity closes! +3,7 graden?
IPPC verwachte stijging temperatuur IPPC summary 2014 Without more mitigation, global mean surface temperature might increase by 3.7° to 4.8°C over the 21st century.
Voorspellingen broeikasgasemissies IPPC summary 2014
Klimaatveranderingen • +2 graden in 2100 • Window of opportunity closes! +3,7 graden?
• Mitigatie + adaptatie • Natter, heter, droger • Wateroverlast, overstroming, hittestress, verdroging • Schade aan huizen, inboedel, leefbaarheid, mensen
Moeten we wat? / Wat moeten we?
Rainfall (max hourly) • •
Extreme events in the Netherland 100 years at the Bilt
120
•
100
Regen (mm)
•
80
•
60
• not enough for T=100? T=10 • Not representative
AlmostT=100 1000 years combining ground stations T=250 • Correlated? And then? T=1000 gemeten • Enough for T=100? De Bilt Egmond aan Zee Correlated! Apeldoorn But then
97 95
Almost 11 years of radar 370 times > 40 mm.92 • • Peaks to low?
86 what??
83
81
72 Climate change
• + 10-27% for daily rainfall in 2050 • + Each60∆T61+14%? • Data range for peaks? 54 50.2 50
40
45
40 26
70
46 45
30.3 30
29
20
0
0
30
60 Daur (Minuten)
90
120
Hitte
Manifest Klimaatbestendige stad okt 2013
Gevolgen • • • •
Waterveiligheid (www.overstroomik.nl) Hitte & droogte Wateroverlast Wind/Storm/hagel
• Biodiversiteit • Waterkwaliteit
Deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie Deltabeslissing
Weten Willen Bewustwording Afwegen/Analyseren
Deltabeslissing 2014: Gemeenten moeten in 2020 klimaatbestendig handelen en in 2050 (zo goed mogelijk) klimaatbestendig zijn.
Werken Ontwerp en Realisatie
Blauw / groen / grijs
Weten Kennisportaal: www.ruimtelijkeadaptatie.nl
Door middel van “quick scans” inzicht vergaren. O.a.: • WOLK: WaterOverlastLandschapsKaart • Hitte- en droogtestresskaarten
Wateroverlastmaatregel obv WOLK Apeldoorn
Willen • Afweging: Kosten-baten, bv Amsterdam! • Klimaatstrategie Tilburg, Deventer • Doelen bepalen • Coalities smeden
• Tonen: www.climateapp.nl
Werken • Borgen en realiseren • Door : • ‘klimaatadaptatie-plan’… • Koppelen aan beheer, onderhoud, vervanging • Proefprojecten • Problemen aanpakken & koppelen aan andere doelen
Werken: ontwerp in de praktijk
Publicatie SBRCURnet • Twee cases: • winkelstraat in centrum en • jaren ’50 straat
• 4 varianten: traditioneel sterk klimaatadaptief • Focus (hemel)wateroverlast • Kosten van aanleg en beheer&onderhoud • Schade a.g.v. wateroverlast
Onderzoek De klimaatbestendige stad Inrichting in de praktijk
Hogeschool van Amsterdam & Groningen Waternet, IBA, Houten, Eindhoven, Hoogeveen WUR, Tauw Kennisinstellingen
Onderzoek Klimaatbestendige stad •
2015-2016, 600k, • 3-4 onderzoekers • Doelen • Afweging klimaatbestendige inrichting voorbeeldenboek • Urgentie hittestress Vragen van professionals in het werkveld • Urgentie hittestress duiden • Concretiseren klimaatbestendige inrichting • MKBA . • Amsterdam, Eindhoven, Hoogeveen, Houten, Groningen • HvA, Hanze & kennisinstellingen
Info@aanmelden of mail
[email protected]
http://www.hva.nl/kc-techniek/projecten/content2/symposium/symposium.html
22
BEVERWIJK 28 JULI 2014
23
Wateroverlast Graaf Janstraat en omgeving
De bui
De bui van 28 juli 95 mm In 2 uur
Dagsom 95 mm Uurmax 55 mm
De gevolgen
Ook grondwater
Tunnels
Gedrag
Het proces • Informatie halen bij bewoners, zoveel mogelijk huisbezoek • Bewonersavond, uitleg en tekeningen op tafel • Analyse • Terugkoppeling bewoners van ideeën
Rest programma • • • • • • •
Groepjes (knip op Schans) Tekening op tafel Hoe begon het? Wat gebeurde op straat? Kwam het binnen? Hoe? Waar? Wat gebeurde toen de regen stopte? Wat was het verschil tussen 28 juli en 22 augustus?
De oorzaken De deskundige aan het woord
3-puntsbenadering
De ramp
De norm
Dagelijkse beleving
Driepuntsbenadering
Inrichting en RO
€ hinder, schade en gevaar
Technische voorzieningen
Kwaliteit, duurzaamheid, 0,1 verkeer, recreatie,1 etc.2
10
100
herhalingstijd T in jaren
Extreme situatie wolkbreuk • 60 mm in 1 uur • T=100 + klimaatontwikkelingen • Rapport “anticiperen op extreme neerslag”
GEMETEN EXTREME NEERSLAG Maximale uurneerslag
(Copenhagen 150 mm in 2 uur)
Gemeten max neerslag in 1 uur A’dam: 28 - 56 mm NL: 79 -127 mm NW EU 90 mm Wereld 400 mm
Hulpmiddel WOLK
• WaterOverlastLandschapsKaarten • • • • •
Ervaren wateroverlast Functioneren riolering (bui9, bui10) Maaiveldverloop (AHN) Depressies Stroombanen
functioneren regenwaterafvoer over straat effect bovengrondse maatregelen
Methodiek • Maaiveldverloop (AHN) • Verhardingen (huizen & wegen) &Oppervlaktewater • Extreme neerslag: bv 60 mm (T=100 + klimaatontwikkeling) • Riool doet niet mee • 20 mm in riool, 40 mm op maaiveld
WOLK Beverwijk Toekomst, interactief
WOLK Beverwijk sit 2015, interactief
Hoe werkt het riool 1 Tot motregen.. Alles naar zuivering 2 Beetje regen.. Het riool loopt vol 3. Flinke bui.. Overstort op haven
Zuivering
Water op straat, de oorzaken • Hoofdoorzaak is de extreme neerslag: Riool kan regenwater niet meer afvoeren Gevolg is water op straat
• Sloten stonden vol, stroomden zelfs over: Riool afvoercapaciteit ernstig gehinderd
Waarom stond het zo lang op straat?
Figuur 3.3 Waterniveaus Koude Horn 28 juli 214 (NB: maaiveld Spoorsingel op ca +0,7mNAP) Let op: eenheid op linkeras in mm!)
Water tussen 9:30 en 12:00 in sloot hoger dan hoek vHogendorpstr aat – Spoorsingel Pas na 12u peil in sloot
De bui en de statistieken Om deze bui te verwerken zou riool bijna 3 keer groter moeten. Dat kost veel tijd en geld. Dan nog steeds kans
Stroming over straat
Figuur 3.6 WOLK Graaf Janstraat en omgeving. Lichtblauw 10-20 cm water op straat, donkerblauw tot 50 cm water op straat, rood meer dan 1 meter water op straat. De paarse lijnen zijn de stroombanen, die naarmate ze dikker en donkerder worden duiden op meer water.
• Beeld komt redelijk overeen met praktijk • Toestroomgebie d valt mee • Verkeersdremp els belangrijke oorzaak • Lage deurdorpels
Het idee • • • • • Figuur 4.2 WOLK geprojecteerde situatie Graaf Janstraat en omgeving NB! Afvoer watersysteem nog niet aangepast
•
Water bij kruising Sionstraat leiden naar Oever Waterbuffer bij Oever Drempel bij Schans weg Nieuwe drempel overzijde Schans Parkeerterrein benutten voor opslag Verhoging langs Spoorsingel tegen boeggolven verkeer
Hoe verder? • Omleiding watersysteem west oktober gereed • Omleiding watersysteem oost december gereed • Plannen verder uitwerken met uw opmerkingen • Plan voor de toekomst (meeliften)
Beleid gemeente • • • • •
Aanpassingen waterafvoer 2015 Grondwater pakt gemeente op Onderzoek extreme buien Water op straat kan bij hevige regen Maatregelen tegen overlast
Conclusies • Adaptatie nodig • Analyseer situatie bij extreme situatie • Aanpak 1. Knelpunten 2.Combineer maatregelen met andere opgaven
Klimaatbestendige stad • Klimaatverandering is • Bedreiging (schade/leefbaarheid)
• Klimaatadaptatie • Kans (argument om leefbaarheid te verbeteren)
• Klimaatbestendig maken • Veelal niet duur – Meeliften – Combineren met andere doelstellingen Leefbaarheid
-pitch
Vragen?
• Info
[email protected] /
[email protected]
59