KLIEK Waar initiatieven, ideeën en ruimte elkaar vinden!
5 maart 2015 Matthias Nieuwland Frank Aalbers Ellen de Lange Alma Streefkerk
Voorwoord Voor u ligt het plan van team KLIEK voor de prijsvraag Ruimte voor Ruimdenkers van provincie Overijssel. We ontmoetten elkaar bij Damn Food Waste Zwolle en hadden direct een grote klik met elkaar. Vanuit onze verschillende achtergronden en talenten, vullen we elkaar goed aan. Toen wij in november 2014 besloten deel te nemen aan deze prijsvraag, was het onze ambitie om leegstand aan te pakken samen met voedselverspilling. Twee vliegen in één klap. Wij zijn enorm blij met de kans die provincie Overijssel met Ruimte voor Ruimdenkers aan jonge ondernemers biedt om hun dromen waar te maken. We zijn ontzettend trots op het plan wat nu voor u ligt. Samen met inwoners, initiatieven en ondernemers gaan we KLIEK tot een enorm succes maken. We hopen dat u bij het lezen van dit plan ook zo enthousiast wordt en wij wensen u veel leesplezier Matthias Frank Ellen Alma
Ruimte voor Ruimdenkers
maart 2015
Team KLIEK
Visie van KLIEK Leegstand van panden in de binnenstad is een groeiend probleem in Nederland. Lege panden geven de binnenstad een somber aangezicht. Ondernemers vestigen zich niet graag in een straat met veel leegstand en daarnaast is het minder aantrekkelijk voor toeristen en winkelaars. Ook Zwolle heeft helaas met het probleem van groeiende leegstand in de binnenstad te maken. De leegstand in Zwolle is in een jaar tijd van 6,3% naar 6,9% gegroeid. Tijdens de Wijkdialoog Binnenstad van 11 februari jl. noemden inwoners de leegstand als één van de grootste ergernissen. De oplossing voor dit probleem ligt volgens ons in een tijdelijke andere bestemming van leegstaande panden die weinig investering vergt. Wij denken dat er genoeg bruisende ideeën én genoeg lege panden zijn, maar dat de uitdaging ligt in het koppelen hiervan. Bij een succesvol resultaat kunnen jonge ondernemers doorgroeien naar een stabiele huursituatie. Zo wordt een tijdelijke invulling een duurzame oplossing tegen leegstand. Eén van de bruisende thema’s in Zwolle is de strijd tegen voedselverspilling. Afgelopen jaar hebben verschillende organisaties en inwoners uit Overijssel het Damn Food Waste event georganiseerd in de binnenstad van Zwolle. Rondom Damn Food Waste zijn tientallen initiatieven en ondernemers actief geweest, hebben 50 vrijwilligers zich ingezet en zijn duizenden inwoners bereikt via de pers of een bezoek aan het event. Alle partijen hebben aangegeven de deze strijd een structureel vervolg te willen geven in Overijssel. KLIEK geeft deze strijd een structureel vervolg!
Ruimte voor Ruimdenkers
maart 2015
Team KLIEK
Concept van KLIEK Vanuit onze visie op leegstand en het maatschappelijke draagvlak voor de strijd tegen voedselverspilling, heeft ons jonge team van ruimtedenkers het concept KLIEK bedacht. Dit concept bevat de volgende drie componenten: 1. Exploiteren: Een pop-up waste restaurant met een wisselend dagmenu, gebaseerd op de ‘oogst van de dag’ van producten die anders zouden zijn weggegooid. 2. Organiseren: VACANCY:LABS waarin we met ontwerpers, ondernemers, beleidsmakers en inwoners innovatieve en creatieve oplossingen vinden om leegstand aan te pakken. 3. Begeleiden: Een ontmoetingsplek en ruimte voor verschillende initiatieven om invulling te geven aan hun plannen in de strijd tegen voedselverspilling. Wat KLIEK extra uniek en krachtig maakt is dat het een mobiel pop-up concept is. KLIEK vestigt zich tijdelijk in een ‘vergeten’ straat in Zwolle met veel leegstand en weinig bedrijvigheid. Door de combinatie van een restaurant, ontwerpsessies en de diverse ontmoetingen, zal de straat zich weer vullen met klanten, bezoekers en deelnemers. Hier profiteren de andere ondernemers in de straat ook van, omdat zij een grotere aanloop hebben. Deze nieuwe bedrijvigheid zorgt ervoor dat de straat aantrekkelijker wordt voor nieuwe ondernemers, maar ook voor nieuwe bewoners die een huis zoeken. Zo fungeert KLIEK als vliegwiel om de straat nieuw leven in te blazen. Het pand dat KLIEK zelf tijdelijk inneemt, blijft beschikbaar voor huur. Door de aanwezigheid van KLIEK is het pand aantrekkelijker voor nieuwe huurders. Wanneer er zich voor dit pand een nieuwe huurder aandient, verhuist het pop-up concept van KLIEK naar een nieuwe locatie. Dit kan elders in Zwolle zijn, maar ook in Deventer of Enschede, of ergens anders in Overijssel. En op deze nieuwe locatie zal KLIEK weer haar vliegwielfunctie vervullen. Exploiteren: Pop-up waste restaurant KLIEK is allereerst een pop-up restaurant dat voedselverspilling letterlijk en figuurlijk op de kaart zet. Het restaurant werkt met producten die ’s ochtends zijn opgehaald bij telers, supermarkten, groothandels en boeren. Het gaat hier om producten die vanwege cosmetische redenen of een korte THT anders zouden zijn weggegooid. Van deze producten maken de chefs verrassende gerechten. Elke dag creëren zij een afwisselend driegangenmenu, afhankelijk van de oogst van de dag. KLIEK werkt samen met de onderwijsorganisaties Deltion College en Landstede voor de invulling van stageplekken in de keuken en de bediening. Iedere maand kent een ander thema, waarbij een dier centraal staat die door de samenleving in het gedrang is gekomen. Denk hierbij aan jonge haantjes en stierenkalveren. Per jaar worden er ongeveer 30 miljoen jonge haantjes vergast of versnipperd omdat zij geen eieren kunnen leggen, en honderdduizenden stierenkalveren geslacht omdat zij als zonen van melkkoeien overbodig zijn. KLIEK wil haar gasten bewust maken van dit probleem en hen laten ervaren dat deze dieren een genot zijn om te eten. Het pop-up waste restaurant zal bij aanvang voor ongeveer 30 gasten per avond plek hebben. Het streven is om dit door te laten groeien naar 50 gasten. Iedereen is welkom van donderdag tot en met zondag, de piekdagen in de horeca, voor 20 euro te komen genieten van onze soepen, salades, curry’s, stoofpotten, quiches en heerlijke desserts. De inrichting van het restaurant zal sober, vintage en retro zijn, met stijlvolle tweedehands meubels van de kringloop. Jampotjes krijgen een nieuw leven als verlichting en er is een bonte verzameling van verschillende kleuren en vormen bestek, servies en glaswerk. Voor de inrichting gaat KLIEK een samenwerking aan met de kringloop van Zwolle, waarbij gasten het meubilair kunnen kopen. Daarnaast stelt Deltion College ook gratis meubels beschikbaar. Voor de verdere inrichting gaat KLIEK een samenwerking aan met Kunstuitleen Zwolle die naast het restaurant gevestigd is. KLIEK biedt hiermee een extra verkooppunt voor deze onderneming, terwijl KLIEK zelf beschikt over gratis kunst aan de wand. Met een heerlijke second hand plofbank, willen we een huiselijke en intieme sfeer creëren. Ook de bloemen worden dagelijks gered van een enkeltje naar de afvalbak. Organiseren: VACANCY:LABS Zoals gezegd is het restaurant open van donderdag tot en met zondag. Dit biedt op de overige dagen ruimte voor VACANCY:LABS. VACANCY:LABS zijn ontwerpsessies waarbij we ingaan op de Ruimte voor Ruimdenkers
maart 2015
Team KLIEK
creatieve kansen van leegstand in Overijssel. Tijdens deze LAB sessies gaan we met overheden, eigenaren, makelaars, financiers en creatieve ondernemers en inwoners oplossingen en creatieve invullingen bedenken, waarbij goede ideeën en lege ruimtes aan elkaar gekoppeld worden. Hiermee vervult KLIEK een soort makelaarsfunctie, waarbij we bijvoorbeeld bruisende ideeën van jonge ondernemers koppelen aan financiers en lege ruimtes. Maar de VACANCY: LABS vormen ook een denktank voor het vinden van innovatieve, nieuwe oplossingen. Hierbij verzamelt KLIEK ter inspiratie best practices uit de rest van het land. Begeleiden: Ruimte voor initiatieven van onderop Veel bewonersinitiatieven en vrijwilligers hebben zich in 2014 ingezet voor het Damn Food Waste event en zitten bomvol ideeën om hun mede inwoners bewust te maken hoe leuk en belangrijk het is om voedselverspilling te verminderen. KLIEK wil allereerst een ontmoetingsplek zijn voor deze initiatieven en vrijwilligers. Zij hebben echter aangegeven graag hulp te krijgen om hun ideeën concreet vorm kunnen geven en een grote doelgroep te bereiken. KLIEK biedt ook deze begeleiding aan, zodat de workshops, lezingen, educatieve projecten en kookwedstrijden daadwerkelijk tot uitvoer komen. Het pand van KLIEK kan gebruikt worden voor al deze activiteiten. Doelen van KLIEK Het concept van KLIEK streeft meerdere doelen na: 1. Leegstand in de binnenstad van Zwolle tegengaan en bewustzijn creëren over dit onderwerp. 2. Voedselverspilling tegengaan en bewustzijn creëren over dit onderwerp. 3. Ruimte en begeleiding bieden aan initiatieven van onderop die met het thema leegstand en voedselverspilling bezig zijn. Met het pop-up restaurant en de VACANCY:LABS biedt KLIEK zowel een best-practise van een concrete invulling van een tijdelijk leegstand pand, als een platform waarin diverse initiatiefnemers actief werken aan een creatieve oplossing voor leegstand over de hele stad of zelfs de hele provincie. Ditzelfde geldt voor voedselverspilling. Ook hier combineren we een best-practise met een oplossingsgericht platform. Tot slot versterkt KLIEK de kracht van de samenleving door begeleiding van inwonersinitiatieven van onderop.
Ruimte voor Ruimdenkers
maart 2015
Team KLIEK
Bijlage 1: Financiën Voor het opzetten van KLIEK is 4 weken nodig. Daarna beginnen we met een proefperiode van 16 weken, waarin we nog niet winstgevend hoeven te zijn. STICHTINGSKOSTEN Uitgaven Installaties (keuken) Inrichting, meubilair Sales & Marketing Logistiek Pilot Vacancy Labs Huur tijdens oprichting Onvoorziene kosten
€ 8.500 € 1.500 € 3.500 € 3.000 € 4.000 € 923 € 3.577
Inkomsten Prijsvraag Ruimte voor Ruimdenkers Crowdfunding
€ 25.000
€ 20.000 € 5.000
€ 25.000
EXPLOITATIE Uitgaven Huur gebouw Loonkosten personeel Inkoop Food Inkoop Beverage Gas - water - elektra Belastingen en verzekeringen Vergunningen Operationele kosten Logistieke kosten Materialen Vacancy Labs
€ 3.692 € 17.744 € 3.842 € 893 € 2.000 € 1.000 € 500 € 1.657 € 2.000 € 528
Inkomsten Omzet Food Omzet Beverage Omzet verhuur ruimte
€ 33.856
€ 26.496 € 5.760 € 1.600
€ 33.856
Stichtingkosten Het plan gaat ervan uit dat er 4 weken nodig zijn voor het inrichten van het pand. Tijdens deze 4 weken zal de mobiele keuken worden geplaatst (8.500 euro) en richten we het pand in. Hierbij is naast het gebruik van tweedehands meubilair, nog geld nodig voor extra aanschaf en huur van goederen/materialen (1.500 euro). Tijdens de oprichting wordt ook de website ingericht, flyers en poster gemaakt en een mooi gevelbord (3.500 euro). Voor het ophalen van de ingrediënten is een bestelbusje nodig (3.000 euro). De kosten voor het opzetten van de VACANCY:LABS zijn 4.000 euro. De huurprijs van 24.000 euro per jaar is voor ons gehalveerd naar 12.000 euro en komt hiermee voor 4 weken op 923 euro. Tot slot nemen we onvoorziene kosten op voor 3.577 euro. De oprichting wordt grotendeels gefinancierd uit de prijsvraag van Ruimte voor Ruimdenkers (20.000 euro). Het ontbrekende bedrag willen we door middel van crowdfunding binnenhalen (5.000 euro). Exploitatie De uitgaven in de proefperiode van 16 weken zijn allereerst de huur (3.692 euro). Het personeel zal bestaan uit 1,6 FTE in de keuken en 1,6 FTE in de bediening. De bijbehorende kosten zijn 4.805,76 euro per maand (WML). Boeren, groothandels en supermarkten stellen het grootste deel van de ingrediënten beschikbaar, maar we zullen ook producten inkopen. Voor food geldt er een inslag percentage van 14,5% (normale inslag 29%). Voor beverage geldt er een inslag percentage van 20% (normale inslag 28%). Voor gas, water en elektra nemen we een stelpost op van 125 euro per week. Ruimte voor Ruimdenkers
maart 2015
Team KLIEK
De belastingen en benodigde verzekeringen schatten we in op ongeveer 1.000 euro. Zo nemen we ook een stelpost op voor de benodigde vergunningen (500 euro). De operationele kosten bedragen 35% van de totale inkoop food en beverage, omdat deze kosten hiervan afhankelijk zijn. Kosten die hieronder vallen zijn; schoonmaakproducten, disposables, etc.(1.657 euro). De logistieke kosten betreffen de transportkosten voor het ophalen van de ingrediënten (2.000 euro). Bij de uitvoer van de VACANCY:LABS zijn kosten gemoeid van ongeveer 500 euro. De inkomsten bestaan grotendeels uit de omzet van het restaurant. KLIEK zal 4 dagen (3 keer diner/ 1 keer lunch) geopend zijn met een capaciteit van circa 30 gasten. Dit is 120 gasten per week. Rekening houdend met een gemiddeld bezettingspercentage van 75% zijn dit 90 gasten per week. De prijs van het 3 gangen dagmenu is 18,40 euro. Gemiddeld drinken onze gasten 2 drankjes per persoon á 4 euro. Gemiddeld genereert dit een bestedingspatroon van 22,40 euro per persoon. Hiermee komt de omzet op 32.256 euro. Daarnaast zal de ruimte op de dagen dat het restaurant niet open is, af en toe worden verhuurd. De verwachte huuropbrengsten zijn 100 euro per week.
Ruimte voor Ruimdenkers
maart 2015
Team KLIEK
Bijlage 2: Het team van KLIEK Het team van KLIEK bestaat uit vier twintigers: Matthias Nieuwland, Frank Aalbers, Ellen de Lange en Alma Streefkerk. Hieronder stellen wij ons graag aan u voor. Matthias Nieuwland (29) Mijn naam is Matthias Nieuwland, 29 jaar oud en woonachtig in Zwolle. Momenteel ben ik werkzaam bij Librije Beheer als operational manager. Mijn functieprofiel bestaat uit: cost controller, food on tour manager en verantwoordelijk voor o.a. assortiment Librije’s Winkel, personeelsplanning, sales activiteiten en organiseren van events. Ik ben altijd al gek geweest van eten en drinken, dit is een passie die heel diep gebakerd zit. Daarom heb ik hier mijn werk van gemaakt. Ik ben mij heel bewust van het nut van eten en vind het belangrijk dat wij hier eerlijk mee omgaan. Gedurende mijn loopbaan bij De Librije ben ik naast de algehele inkoop ook verantwoordelijk geweest voor een aantal events, waaronder Chefs(R)Evolution. Hierdoor ben ik ook betrokken geweest bij het educatieve Damn Food Waste programma en had ik contact met Natuur en Milieu Overijssel en Food Cabinet. Jonnie Boer vond het belangrijk om bezoekers het verhaal van voedselverspilling mee te geven tijdens het bezoeken van dit evenement. Er worden per slot van rekening zoveel producten (dieren) niet op een juiste manier gebruikt. Daarom hebben wij de gasten diverse gerechten van geitenbokkies, stierenkalveren en haantjes laten proeven. Zo konden zij ervaren dat deze producten goed verwerkt kunnen worden tot lekker eten. Het food waste verhaal heeft mij zo geïnspireerd dat ik er meer mee wil doen. Daarom heb ik het idee bedacht om een pop-up restaurant te openen in het hart van Zwolle waar ik met andere jonge mensen deze kennis over voedselverspilling kan verspreiden. Omdat ik dit niet alleen kan en wil doen, ben ik bij de afterbijeenkomst van Damn Food Waste geweest die Natuur en Milieu Overijssel en Food Cabinet organiseerden. Daar ontmoette ik een hele enthousiaste groep mensen die warm werden voor mijn idee. We hebben het plan met de hele groep omarmt en gaan nu uitzoeken hoe we dit tot uitvoer kunnen brengen. De kennis die ik tot op heden heb opgedaan tijdens mijn loopbaan en mijn enthousiasme wil ik graag gebruiken om ons plan succesvol te maken. Ik ben bereid hier als ondernemer veel tijd en uren in te steken om van KLIEK een succesvolle onderneming te maken. Rol in het team: Als ondernemer zal ik mij voornamelijk bezighouden met het pop-up waste restaurant KLIEK. Zo ben ik onder andere verantwoordelijk voor het verzamelen en inkopen van producten, de inrichting van het restaurant, selectie en aansturing van het personeel, (financiële) administratie en natuurlijk het samenstellen van het menu en het verwelkomen van onze gasten. Voor het verzamelen van waste producten heb ik vanuit mijn huidige baan bij De Librije al een groot netwerk van telers, groothandels en boeren. Het zal dus gemakkelijk zijn om genoeg producten te verzamelen. Het lijkt me echter leuk om een aantal supermarkten aan dit netwerk toe te voegen. Naast de praktische zaken rondom het restaurant, zal ik ook creatief meedenken bij de invulling van de andere twee componenten van KLIEK.
Frank Aalbers (28) Mijn naam is Frank Aalbers, 28 jaar en woonachtig in Zwolle. Ons project KLIEK draait om de dingen waar ik blij van word: Eten. En dan niet alleen het consumeren, maar alles wat er voor, na en rondom komt kijken. Waar groeien eetbare paddenstoelen? Wat groeit er nog meer aan eetbaars dicht bij huis? Ik kook graag voor vrienden en gebruik daarbij de recepten die ik in Azië ben tegengekomen. Ook kook ik graag creatief met de restjes en ontdek zo elke keer weer nieuwe verrassende combinaties. De afgelopen paar jaar ben ik werkzaam geweest als groepsdocent in zowel regulier als speciaal onderwijs. In de samenwerking met ouders om hun kind op te voeden heb ik regelmatig ervaren dat ouders zeer Ruimte voor Ruimdenkers
maart 2015
Team KLIEK
onbewust omgaan met voedsel. Gevolg hiervan is dat veel kinderen opgroeien met een vervreemd beeld van echt eten! Je hoeft alleen maar te kijken naar wat kinderen mee naar school nemen (of krijgen!) om te zien dat veel kinderen en ouders niet doorhebben wat een opgroeiend kind nodig heeft. Vooral binnen het speciaal onderwijs zie je dat ongezond eten niet goed samengaat met de problematiek die kinderen al hebben. Ik wil hieraan graag aandacht gaan besteden in het runnen van ons pop-up waste restaurant KLIEK. Bij de voedselbank, waar ik als vrijwilliger gewerkt heb, kwam ik voor het eerst in aanraking met de gigantische hoeveelheden voedsel die er over blijven omdat ze niet meer goed genoeg zouden zijn voor de consument. Sindsdien ben ik op zoek geweest naar een manier om mijn steentje bij te dragen en iets nuttigs te gaan doen met deze ‘voedseloverschotten’. Recentelijk ben ik betrokken geweest bij de start van de Youth Food Movement Zwolle. Dit is een groep jongeren die zich vrijwillig in wil zetten voor een bewustere maatschappij. Dat willen we doen door middel van ludieke acties waarbij we aandacht willen vragen voor het op de juiste manier omgaan met voedselbronnen. Eerlijk, dichtbij, gezond, tastbaar en voor iedereen! Ook willen we meer te weten komen over de herkomst en de groei van ons eten. Ons restaurant KLIEK zou perfect een podium kunnen bieden aan denkers en doeners rondom dit onderwerp. Ik zou door thema-avonden, excursies, workshops e.d. kinderen en volwassenen bij elkaar willen brengen om te werken aan een duurzamere samenleving. Als dit concept slaagt, ben ik bereid met ziel en zaligheid hier mijn beroep van te maken. Rol in het team: Als ondernemer wil ik mij hoofdzakelijk in gaan zetten voor de educatieve projecten en activiteiten van KLIEK. Dit wil ik samen met de vrijwilligers doen die zich vanuit Damn Food Waste al bij dit concept hebben aangesloten. Ik zal samen met hen op zoek gaan naar de invulling van workshops, excursies en thema-avonden. Ik wil graag kinderfeestjes gaan opzetten en schoolklassen welkom heten om met hen aan de slag te gaan met voedselverspilling en duurzaamheid. Ik heb hiervoor al een netwerk in het onderwijs en vanuit mijn persoonlijke voedsel interesse. Ook zal ik de stageplekken coördineren. Ik zal contact onderhouden met stagebegeleiders en de studenten begeleiden in hun werkzaamheden. Daarnaast begeleid ik onze vrijwilligers.
Ellen de Lange (28) Mijn naam is Ellen de Lange, 28 jaar en woonachtig in Zwolle. Ik heb in 2013 de opleiding Social & Cultural Anthropology afgerond en tijdens deze studie richtte ik mij specifiek op de thema’s voedsel, landbouw en verduurzaming: onderwerpen waar ik me in mijn huidige baan als projectmedewerker bij Plattelandsjongeren Gelderland ook mee bezig houd en thema’s die dicht bij mij staan. Dat ik ben opgegroeid op een boerenbedrijf speelt hierbij ongetwijfeld een rol, maar waar ik me vooral voor wil inzetten is dat mensen minder onverschillig met hun voedsel omgaan en meer kennis nemen van de herkomst van voedsel. Vanuit Slow Food Zwolle en Youth Food Movement Zwolle zet ik mij als bestuurslid in voor good, clean en fair voedsel: dat mensen genieten van hun eten, maar ook een zeker respect kweken vóór dat eten. Daarnaast ben ik van mening dat het thema voedsel een middel is om mensen in dialoog te brengen. Tijdens het Damn Food Waste event werd dit mijns inziens heel erg zichtbaar. Ik krijg er ontzettend veel energie van om mensen (die elkaar anders allicht niet zou gauw zouden spreken of ontmoeten) samen te brengen, als ik zie dat ergens ‘iets ontstaat’. Ik wil als vrijwilliger van Youth Food Movement Zwolle mij graag inzetten om van KLIEK een groot succes te maken. Rol in het team: Als bestuurslid van Youth Food Movement Zwolle wil ik de andere teamleden ondersteunen waar nodig. Daarnaast heb ik al hele leuke ideeën voor de invulling van het educatieve gedeelte van KLIEK. Bruisende bijeenkomsten die de kloof tussen de stad en het platteland verkleinen, laten zien hoe een kortere keten kan bijdragen aan een betere beloning voor de boer en een beter product voor de consument. Maar ook een eetcafé waarbij Overijsselse boeren en burgers het dialoog met elkaar aan kunnen gaan. Of workshops wecken, inmaken en jam maken. Daarnaast wil ik informatieve bijeenkomsten gaan organiseren over de zin of onzin van keurmerken op voedsel en de houdbaarheid van producten. Bij het workshopaanbod wil ik tevens mijn kennis over intergenerationeel werken Ruimte voor Ruimdenkers
maart 2015
Team KLIEK
inzetten. Zo zie ik bijeenkomsten voor me waarbij jong en oud de dialoog met elkaar aangaan. Heel concreet: dat 5 ouderen en 5 jongeren een gezamenlijke kookgroep vormen. Hierbij wordt voedsel gezien als een middel om ervaringen en kennis te delen en actief burgerschap te stimuleren. Alma Streefkerk (28) Mijn naam is Alma Streefkerk, 28 jaar en ik werk sinds 2013 bij Natuur en Milieu Overijssel als Projectleider Educatie, Communicatie en Participatie. Voor Natuur en Milieu Overijssel acquireer en ontwikkel ik creatieve en inspirerende projecten op het gebied van milieu, energie en duurzaamheid. Daarnaast ondersteun ik groene inwonersinitiatieven en train ik (onderwijs)professionals en vrijwilligers uit provincie Overijssel. Ook verzorg ik een deel van de communicatie voor Natuur en Milieu Overijssel. Ik onderhoud contacten met de pers, schrijf persberichten en de maandelijkse nieuwsbrief De Notendop en voer de redactie van uitgaande brieven en projectvoorstellen. Ik ben mijn drie toffe teamleden van KLIEK tegengekomen tijdens het organiseren van Damn Food Waste in Zwolle, waar Natuur en Milieu Overijssel samen met Food Cabinet de coördinerende rol had. Ik ben opgegroeid in een gezin waar geen eten verspild wordt. Mijn moeder is beroemd om haar once in a life time soepen, waarvoor ze altijd haar koelkast en tuin induikt om ingrediënten te verzamelen. Mochten wij de soep heerlijk vinden, dan hebben we pech: ze kan hem nooit een tweede keer namaken. Deze soepen worden gemaakt van de oogst van de dag. En mocht er onverhoopt toch iets overblijven, dan creëren wij een eigen kringloopsysteem door onze kippen deze restjes op te laten eten. Natuur en Milieu Overijssel houdt zich op een creatieve manier bezig met duurzame onderwerpen, zoals energie, water, natuur, voedsel en leegstand. Ik vind het mooi als er in projecten kruisbestuiving plaatsvindt in deze onderwerpen. Dat spreekt mij ook zo aan bij het concept van KLIEK: leegstand & voedselverspilling. Maar ook een commercieel plan gecombineerd met ruimte voor bewonersinitiatieven. Daarom help ik graag mee om dit concept op te zetten. Rol in het team: Als medewerker van Natuur en Milieu Overijssel wil ik mijn teamleden ondersteunen in het opzetten van KLIEK. Vanuit mijn netwerk van contactpersonen binnen overheden, onderwijsinstellingen, ondernemers, professionals, vrijwilligers en bewonersinitiatieven die met voedsel en/of leegstand bezig zijn, kan ik de juiste mensen bij elkaar brengen om KLIEK tot een succes te maken. Samen met deze partners wil ik ook de VACANCY:LABS vormgeven. Daarnaast ben ik binnen het team verantwoordelijk voor het structureren en schrijven van projectplannen en het signaleren van kansen voor KLIEK. Tot slot verzorg ik de communicatie en pr voor KLIEK.
Ruimte voor Ruimdenkers
maart 2015
Team KLIEK
Bijlage 3: Locatie Tijdens onze zoektocht naar de eerste locatie voor KLIEK zijn we in contact gekomen met Van Riezen Vastgoed. Zij hebben de beschikking over een pand aan de Voorstraat 33 in het centrum van Zwolle. Dit pand staat al sinds 2011 leeg. Ook in de rest van de straat staan leegstaande panden. Onze contactpersoon is erg enthousiast over KLIEK en is bereid de huur te halveren. Het pand kent een grote open ruimte met meerdere kleinere ruimtes. Het pand is binnen de stadsgracht gelegen en is goed bereikbaar voor fietsers, auto’s en per openbaar vervoer.
Ruimte voor Ruimdenkers
maart 2015
Team KLIEK
Bijlage 4: Visie op leegstand Leegstand van panden in de binnenstad is een groeiend probleem in Nederland. Door de economische crisis en toenemende aankopen via internet, tonen de winkelstraten steeds vaker grote, lege etalageruiten, met alleen nog maar een vergeelde ‘Te Huur’-poster. Lege panden geven de binnenstad een somber aangezicht. Ondernemers vestigen zich niet graag in een straat met veel leegstand en het is ook onaantrekkelijk voor toeristen en winkelaars. Ook Zwolle heeft helaas met het probleem van groeiende leegstand in de binnenstad te maken. Begin dit jaar uitte de Zwolse gemeenteraad haar zorgen hierover. De leegstand in Zwolle is in een jaar tijd van 6,3% naar 6,9% gegroeid en loopt hiermee gelijk op met het landelijke gemiddelde. Het is dan ook niet verassend dat het college van gemeente Zwolle hier aandacht aan besteed in het coalitieakkoord en hier de komende vier jaar samen met eigenaren, ontwikkelaars, inwoners, corporaties en de creatieve industrie concreet werk van wil maken. In onze visie zal de leegstand van panden in de binnenstad op de lange termijn gedeeltelijk uit zichzelf verbeteren wanneer de economie weer aantrekt. De oplossing voor dit probleem ligt dan volgens ons ook in een tijdelijke andere bestemming van leegstaande panden die weinig investering vergt. Er zijn in Zwolle veel bruisende ideeën bij jonge ondernemers. De huidige leegstand zien wij dus als kans om deze ideeën daadwerkelijk te kunnen realiseren. Tijdelijk leegstaande panden kunnen ondernemers de ruimte bieden om hun dromen waar te maken. Wij denken dat er genoeg bruisende ideeën én genoeg lege panden zijn, maar dat de uitdaging ligt in het koppelen hiervan. Door jonge ondernemers te koppelen aan een tijdelijk leegstaand pand, verbeter je direct de uitstraling van de binnenstad en worden winkelstraten representatiever en aantrekkelijker voor toeristen en winkelend publiek. En bij een succesvol resultaat kunnen jonge ondernemers doorgroeien naar een stabiele huursituatie. Zo wordt een tijdelijke invulling een duurzame oplossing tegen leegstand.
Ruimte voor Ruimdenkers
maart 2015
Team KLIEK
Bijlage 5: Damn Food Waste Zwolle Afgelopen jaar hebben verschillende organisaties en inwoners uit Overijssel het Damn Food Waste event georganiseerd in de binnenstad van Zwolle. Hier kwamen ruim 2.500 bezoekers op af. Het event stond in het teken van de strijd tegen voedselverspilling. Ruim een derde van ons voedsel gaat verloren in de keten van producent tot consument. Dat staat gelijk aan 4,4 miljard euro per jaar. Voedselverspilling is echter niet alleen zonde van het geld, maar ook van alle grondstoffen, verpakkingen, water, energie en arbeidsuren die we achteloos weggegooien. Tijdens het Damn Food Waste event vormden grote pannen DiscoSoep het middelpunt. Deze soep bestond uit producten die om cosmetische of andere redenen niet in de verkoop gaan, terwijl ze eigenlijk nog hartstikke goed zijn. Vrijwilligers haalden op donderdag de oogst binnen van groenten die nog bij telers op het land lagen. Zo redden zij 700 kilo groente van een eindbestemming in de afvalbak. Maar naast het eten van de DiscoSoep was er nog veel meer te beleven. Verschillende Overijsselse ondernemers en initiatieven lieten zien hoe je op een creatieve en leuke manier met voedsel om kunt gaan om verspilling te voorkomen. Daarnaast was er gezellige muziek, een spannende cook-off en konden bezoekers allerlei lekkere en bijzondere waste hapjes proeven, zoals geitenvlees rollade, chocoladesprinkhanen, toastjes met onkruidenboter, fruit smoothies, ganzenbitterballen en bloedworst. Aan dit event werkten zo’n 50 vrijwilligers uit Overijssel mee. Naast het event bestond Damn Food Waste ook uit een educatief programma bij de koksopleidingen van Deltion College en Landstede. De studenten kregen een theorieles over voedselverspilling, gingen met elkaar in gesprek over hun ervaringen tijdens stages en streden in een wedstrijd om wie het lekkerste gerecht kan maken met waste producten. De winnaars mochten als souschefs bekende chef-koks assisteren tijdens een spannende cook-off op Chef(R)evolution, een event van Jonnie Boer van de Librije. Rondom Damn Food Waste Zwolle zijn tientallen initiatieven en ondernemers actief geweest, hebben 50 vrijwilligers zich ingezet en zijn duizenden inwoners bereikt via de pers of een bezoek aan het event. De strijd tegen voedselverspilling leeft in onze provincie! Alle partijen hebben aangegeven de deze strijd een structureel vervolg te willen geven in Overijssel. Hierbij hebben een aantal ondernemers, initiatieven en vrijwilligers concrete ideeën naar voren gebracht. Kijk voor beeldmateriaal over Damn Food Waste op: www.pinterest.com/kliek0074.
Ruimte voor Ruimdenkers
maart 2015
Team KLIEK
