‘Kleine boeren oogsten succes dankzij zaden op krediet’ Bestemd voor: Wim Klein Nagelvoort, ZWO Ontmoetingskerk te Rijssen Aansluitend bij het thema: voedselzekerheid, landbouw, duurzaamheid en klimaat. Gebied Tanzania: Meatu, Shinyanga Totaal bereik aantal boeren: 6.000 Totaal bereik aantal mensen: 30.000 (families van de boeren bestaat gemiddeld uit 5 personen). Looptijd: onbepaald, het gaat om een structurele aanpak van voedselzekerheid door middel van de sociale onderneming Agrics.
Structurele aanpak Verreweg de meeste mensen die op het platteland van Tanzania wonen zijn voor hun voedsel en inkomen afhankelijk van de opbrengsten van hun eigen erf. De boeren verbouwen kleine hoeveelheden mais of groenten waarvan het grootste deel bestemd is voor consumptie binnen het gezin. Wat overblijft wordt verkocht om zo ook wat inkomsten te genereren. Wanneer de oogst tegen valt zijn de problemen voor het hele gezin ingrijpend. Veel van deze boeren maken gebruik van oude landbouwtechnieken. Zaden worden herwonnen uit oude planten en opnieuw gebruikt om het land in te zaaien. Het werk wordt handmatig verricht en er is nauwelijks kennis van goede landbouwmethodes. Al deze factoren tezamen zijn niet bevorderlijk voor de kwaliteit en de kwantiteit van de oogst. Een volgend probleem dient zich aan als de boer zijn oogst wil verkopen. Tussenpersonen kopen de oogst op maar omdat de boer geen idee heeft van de marktwaarde is hun onderhandelingspositie ronduit slecht. Het resultaat is dat de boer ook nog weinig overhoudt aan zijn harde werk. Zaden en mest op afbetaling Agrics, een sociale onderneming opgericht door Stichting ICS werkzaam in Kenia en Tanzania, biedt kleine boeren die zijn aangesloten bij boerengroepen de mogelijkheid goede zaden en mest te kopen op afbetaling. Agrics koopt op grote schaal zaden en mest in waardoor voor lage prijzen ingekocht kan worden. Naast basisproducten als zaden en mest kan een boer besluiten extra benodigdheden of diensten te bestellen waaronder kippen (kuikens voor verkoop), solarlampen en opslagfaciliteiten. De boer heeft zo'n zes maanden de tijd om de
kosten af te betalen. Doordat de boeren als groep functioneren kunnen eventuele problemen met afbetalen binnen de groep worden ondervangen. Eens per week komen de boeren bijeen en betalen dan een deel af van hun uitstaande schuld. Ze kunnen zelf aangeven hoeveel ze die week willen afbetalen. In Kenia verloopt de afbetaling sinds dit jaar vrijwel volledig via mobiele telefonie, wat veel betrouwbaarder is. Het geld wordt rechtstreeks overgeboekt naar de rekening van Agrics. In Tanzania wordt nu nog cash afgerekend maar ook daar zal binnen korte tijd worden overgestapt op het betaalsysteem via mobiel. Trainingen voor betere landopbrengsten Boeren die via Agrics agrarische producten hebben besteld krijgen ter aanvulling hierop ook trainingen aangeboden om hun landopbrengsten in de toekomst verder te verbeteren. Training wordt gegeven over onderwerpen als productie, compostering, voorbereiding van het land, maar ook het wieden en de behandeling na de oogst met inbegrip van passende technologie voor het drogen van de oogst op dorpsniveau om de verliezen na de oogst te beperken. Training is van essentieel belang gebleken voor de boeren om hun productie te verhogen. PUM experts en de lokale overheid dragen bij met hun expertise op het gebied van landbouw. De boeren leren wanneer en hoe je het beste kunt zaaien en oogsten en hoe de bestelde Agrics producten het beste gebruikt kunnen worden. Wat doet ICS om deze boeren duurzaam te helpen? We bundelen de krachten van boeren in groepen om kennis te delen en elkaar te ondersteunen; We leren hen de juiste landbouwtechnieken door demonstraties te geven; We leveren de boeren kwalitatief goede zaden en mest op afbetaling; We kopen de oogst van de boer direct op tegen 60% van de marktwaarde. De oogst wordt opgeslagen en verkocht wanneer de prijzen hoger zijn. De boer deelt mee in de meerwaarde. De ICS aanpak: sociale ondernemingen Om bovengenoemde punten duurzaam te realiseren zette Stichting ICS, vanuit haar investeringsmaatschappij Investics, drie sociale ondernemingen op: Agrics, Nafics en Alizetics. Agrics biedt boeren de mogelijkheid zaden en mest op afbetaling te kopen. Nafics en Alizetics zijn handelsmaatschappijen in respectievelijk mais en zonnebloemzaden. Deze ondernemingen bieden boeren toegang tot een eerlijke afzetmarkt. De combinatie van deze bedrijven zorgt ervoor dat we de kleine boer binnen de gehele ‘value chain’ van de landbouw vooruit kunnen helpen.
Voorstel ZWO Ontmoetingskerk Rijssen ICS en Agrics leveren een zadenpakket van mais, gierst en zonnebloemzaden aan de boeren waarmee we samenwerken in Shinyanga en Meatu. Het pakket heeft een waarde van € 25 en voor dit bedrag krijgen de boeren tevens landbouwtraining op de afgenomen zaden. Op dit moment wordt er geen mest aan de boeren verstrekt, wel wordt hen door middel van training kennis bijgebracht over het maken van eigen compost. Met een mogelijke bijdrage van de gemeenteleden van de ZWO Ontmoetingskerk kunnen wij als ICS in Tanzania maar liefst 400 extra boeren (2.000 mensen) voorzien van dit basis zadenpakket. Het betreft een structurele aanpak om boeren te helpen, het bedrag komt direct ten goede aan de boer en zijn gezin. Met deze zaden hebben boeren namelijk gegarandeerd 50% meer landopbrengst waardoor er meer voedsel beschikbaar is binnen het gezin, het gezinsinkomen stijgt en daarmee verbetert de situatie voor het gehele gezin. Als deze boeren na 6 maanden op krediet terugbetalen, kunnen we als ICS en Agrics het zadenpakket ook weer aan andere boeren in het jaar daar opvolgend aanbieden.
Rapportage/terugkoppeling ICS kent binnen haar eigen werkwijze een kwartaalrapportage waarmee de verschillende landen moeten rapporteren ten aanzien van het programma en de daaraan verbonden donoren. ICS gebruikt deze kwartaalrapportages voor (bij)sturing. ICS werkt veel samen met Rotary clubs en wij zijn het dan ook gewend om bij deze clubs te rapporteren middels een prettig leesbaar verslag voor de leden en een jaarlijkse presentatie. Om het werk van de gemeente bij de leden van de ZWO Ontmoetingskerk onder de aandacht te kunnen brengen stellen wij het volgende voor ten aanzien van terugkoppeling:
2x per jaar rapporteren over de voortgang van de samenwerking met deze boeren, gecombineerd met verhalen van deze boeren, in de vorm van een: o digitaal verslag dat gebruikt kan worden voor een digitale nieuwsbief naar de leden. o korte powerpoint-presentatie ter ondersteuning van een collecte. 1x per jaar een presentatie van ICS over het te steunen project.
Wie is ICS? ICS - Investing in Children and their Societies - investeert in de ontwikkeling van mensen op het platteland van Kenia, Tanzania en Cambodja. In nauwe samenwerking met de lokale bevolking brengen wij sociale en economische ontwikkeling op gang. Wij geloven in de kracht van mensen. Het nemen van verantwoordelijkheid voor ‘hun eigen leven’ is daarbij het uitgangspunt. Dit maakt de ontwikkeling van de leefgemeenschap niet alleen succesvol maar ook duurzaam.
Focusgebieden van ICS Voedselzekerheid en een inkomen voor gemeenschappen. Schoon drinkwater dichtbij huis voor families en scholen. Werk en inkomen voor jongeren. Veilige leefomgeving voor kinderen. ICS is opgericht in 1980. Van een organisatie die ooit begon met het bieden van noodhulp is ICS uitgegroeid tot een van de pioniers op het vlak van sociale ondernemingen in Afrika en Azië. Een sociale onderneming streeft zowel naar winstgevendheid als naar maatschappelijke opbrengsten. Een goede balans tussen die twee maakt het verschil met een ’gewone’ onderneming. Onze programma’s over positief ouderschap en kinderbescherming lenen zich niet voor een bedrijfsmodel maar zijn, juist in combinatie met de sociale ondernemingen die zorgen voor voedsel, water en inkomen, van groot belang om zowel de welvaart als het welzijn van gezinnen op het platteland te verbeteren.
De visie van ICS: Mensen en gemeenschappen ontwikkelen zichzelf. Ze hebben alleen een goede start nodig om op gang te komen. ICS biedt geen hulp maar investeert. Geld of goederen weggeven is niet het pad naar duurzame economische en sociale ontwikkeling. Activiteiten worden geborgd in een bedrijfsmodel zodat de ingezette ontwikkeling van blijvende aard is. Wat heeft ICS bereikt in de afgelopen drie jaar? Inmiddels hebben zo’n 1 miljoen gezinnen in het noorden van Cambodja elke dag toegang tot schoon drinkwater. We willen dit aantal in de komende 5 jaar minimaal verdubbelen. Ruim 12.000 boeren op het platteland van Kenia en Tanzania hebben dankzij een verbeterde oogst nu dagelijks te eten en een inkomen. ICS streeft er naar dit aantal over 5 jaar te verhogen naar minimaal 100.000. Ruim 1.000 jongeren zijn dankzij trainingen, coaching en/of een starterslening een eigen onderneming begonnen of maken nu meer kans op een baan in loondienst. De komende 5 jaar willen we dit aantal vervijfvoudigen. Meer dan 10.000 ouders volgden de cursus positief ouderschap. We streven er naar om dit aantal te vervijfvoudigen de komende 5 jaar.
