......................................4
KLACHTEN INGEDIEND IN 2002 2 A Overzicht van de klachten 1993-2002. . . . . . . . . . . 6 B Maandelijkse evolutie van het aantal klachten tussen 1999 en 2002 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 C Indieningswijzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 D Aantal klachten ingediend per provincie . . . . . . . . . 8 E Opsplitsing van de klachten per bedrijf . . . . . . . . . . 8 Aantal klachten per bedrijf . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Aantal kwaadwillige oproepen per bedrijf . . . . . . . . 9 Aantal klachten voor bemiddeling per bedrijf . . . . 9 F Klachten met betrekking tot de Groep Belgacom. . 10 Aantal klachten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Opsplitsing per bedrijf. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Aantal klachten voor bemiddeling. . . . . . . . . . . . 11 Opsplitsing per bedrijf van de klachten . voor bemiddeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 G Mobilofonie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Aantal klachten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Opsplitsing per operator . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Aantal klachten voor bemiddeling. . . . . . . . . . . . 13 Opsplitsing per operator van de klachten voor bemiddeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 H Categorieën van klachten voor bemiddeling . . . . . 14
INHOUD
INLEIDING 1
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER VASTE TELEFONIE 3 A De cijfers. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 B Enkele voorbeelden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER MOBIELE TELEFONIE 4 A De cijfers. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 B Enkele voorbeelden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 KLACHTEN BEHANDELD IN 2002 5 A Opsplitsing van de klachten per behandelingsprocedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 B Klachten met betrekking tot kwaadwillige oproepen. 31 C Klachten voor bemiddeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Ontvankelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Resultaten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Positieve resultaten voor de klagers . . . . . . . . . . . 32 ENKELE AANBEVELINGEN 6 A Automatische verlenging van de overeenkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 B Drastische indijking van klachten over GSM-oxidatie . 34 C Ongevraagde SMS-berichten . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 D Aanrekening basisabonnement . . . . . . . . . . . . . . . 36 E Aanrekening van één Euro extra bij niet-domiciliëring ADSL. 38 F Beperking geldigheidsduur herlaadkaarten Base . . 40 G Verkoopstechnieken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 JAARVERSLAG H Relatie operatoren / klanten / Ombudsdienst . . . . 43 2002 ADSL 7
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
GEBRUIK EN FACTURATIE VAN DE 090x-NUMMERS 8
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
TELENET: MOEILIJKE START IN 2002 9
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
VERSPREIDING VAN HET JAARVERSLAG 10
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
GEGEVENS VAN DE OMBUDSDIENST 11 A Nederlandstalige klachten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 B Franstalige en Duitstalige klachten . . . . . . . . . . . . 56 BEHANDELINGSPROCEDURE VAN DE KLACHTEN 12
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
MEDEWERKERS VAN DE OMBUDSDIENST IN 2002 13
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
3
INLEIDING
1
INLEIDING Jaarverslag 2002 10 jaar Ombudsdienst voor Telecommunicatie
het onderwerp is. Ondanks het feit dat België internationaal
een
vooraanstaande
plaats
bekleedt op het vlak van de beschikbaarheid van breedbandverbindingen, blijft de onbeschikbaar-
Het jaarverslag 2002 van de Ombudsdienst voor
heid voor vele geïnteresseerden een probleem.
Telecommunicatie sluit tevens een activiteitsperio-
Dit probleem stelt zich des te scherper wanneer
de van 10 jaar van onze Ombudsdienst af. In de
de verbinding voor de klager een professionele
voorbije tien jaar werd ons door telecomgebrui-
noodzaak is: een klachtenevolutie die we
kers 59.422 maal gevraagd te helpen bij een
opmerken.
klacht. Hiermee was de Ombudsdienst voor Telecommunicatie in België een van de meest
In het jaarverslag 2001 riep de Ombudsdienst
actieve en bij het brede publiek gekende pioniers
daarom Belgacom op, om in haar hoedanigheid
in het ombudsgebeuren.
van universele dienstverlener, werk te maken van de volledige beschikbaarheid van de dienst ADSL
In 2002 trachtten we telecomgebruikers met een
of minstens een commercieel aanbod uit te
beroepsklacht ook telefonisch persoonlijker en
werken om de personen die momenteel niet
directer te helpen. Tegen de trend in van
over ADSL kunnen beschikken financieel niet
geautomatiseerde telefoonsystemen met keuze-
te bestraffen. Tevens stipten we aan dat een
toetsen, wachtlijnen en callcenters, waarmee
aanpassing
klagers bij hun zoektocht naar een oplossing reeds
betreffende de universele dienstverlening (wet 21
te maken kregen, krijgt de klager, wanneer hij zich
maart 1991) een oplossing kan bieden.
van
de
wettelijke
bepalingen
uiteindelijk tot de Ombudsdienst richt, onmiddellijk een medewerker aan de lijn. Deze directe toe-
Het voorbije jaar maakte deze problematiek, op
gang, zonder hindernissen, wordt op het einde
initiatief van de Ombudsdienst, het onderwerp uit
van de rit zeer gewaardeerd.
van meerdere vergaderingen van het raadgevend
JAARVERSLAG 2002
4
comité voor telecommunicatie die uitmondden in
Opvolging klachten 2001
een advies aan de Minister van Telecommunicatie. Hierbij dienden we echter tot onze verbazing vast
Alvorens de klachten van 2002 te bespreken,
te stellen dat tijdens deze sectorvergaderingen
geven we graag een opvolging en stand van
weinig actoren overtuigd waren van het belang
zaken m.b.t. twee belangrijke problematieken die
breedband algemeen beschikbaar te maken.
in het jaarverslag 2001 aan bod kwamen namelijk ADSL en de automatische verlenging van
In een andere klachtencategorie van 2001, die
Mobistar-contracten.
ook een groot aantal telecomgebruikers aanbelangt, kon wel een verbetering bereikt worden: de
Sinds 2000 ontvangt de Ombudsdienst zeer veel
klachten m.b.t. de ongewenste verlenging van
ADSL-klachten (1099 klachten) waarin hoofdzake-
hoofdzakelijk de Mobistar-abonnementen. Korte
lijk de onmogelijkheid een aansluiting te krijgen
tijd na de voorstelling van ons jaarverslag 2001
wijzigde Mobistar zijn algemene abonnements-
De bespreking met voorbeelden en eventuele
voorwaarden voor de Mobistar-dienst. Een
aanbevelingen van o.m. voormelde problematie-
overeenkomst voor een bepaalde duur (12, 15,
ken kunnen in het jaarverslag 2002 gevonden
24 of 36 maanden) wordt bij het beëindigen van
worden. Het jaarverslag is tevens integraal op
deze termijn niet langer stilzwijgend verlengd
onze
voor eenzelfde periode, maar wordt op dat ogen-
beschikbaar.
website
www.ombudsmantelecom.be
bij de opzegging van een overeenkomst voor een
Tenslotte houden wij eraan alle medewerkers van
bepaalde duur nog een schadevergoeding
de Ombudsdienst, alsook onze partners bij de
betaald te worden die de helft van de nog te
diverse operatoren van harte te bedanken.
betalen abonnementsbijdragen en eventuele
Zonder hun deskundigheid en hun betrokkenheid
beltijd bedraagt, met een maximum van 150 euro
zou het onmogelijk zijn geweest de telecomge-
per kaart, terwijl dit voorheen het volledige
bruikers op dergelijke positieve wijze ter hulp te
bedrag, vermeerderd met administratiekosten,
staan.
INLEIDING
blik verlengd voor onbepaalde duur. Hierbij dient
bedroeg. Na de omzetting in een overeenkomst voor onbepaalde duur kan, mits een opzegter-
Brussel, 17 juni 2003.
mijn van één maand, de overeenkomst op gelijk welk ogenblik beëindigd worden zonder kosten.
Klachtenevolutie 2002 De Ombudsdienst merkt over gans het jaar 2002 een lichte stijging van het aantal klachten tegenover 2001 (8594 klachten).
Deze stijging is onder meer het resultaat van de verdubbeling van het aantal klachten bij Telenet. Hoofdzakelijk door de combinatie van een prijsverhoging met de moeilijke start van een nieuw informaticasysteem ontstond er tijdens het eerste kwartaal een lawine aan klachten (341).
Jean-Marc Vekeman,
Luc Tuerlinckx,
Vanaf april 2002 normaliseerde deze situatie zich
Médiateur
Ombudsman
opnieuw voor wat betreft Telenet. Anderzijds stelde de Ombudsdienst een gevoelige stijging van het aantal geregistreerde klachten vanaf september 2002 vast. Deze had evenwel betrekking op alle operatoren.
Een andere problematiek die sterk bepalend was voor het jaar 2002 was deze van de zeer dure internetverbindingen via 090x-nummers.
Soortgelijke problemen werden ook in de mobiele telefonie genoteerd onder de vorm van dure kansspelen en informatiediensten per SMS.
JAARVERSLAG 2002
5
KLACHTEN INGEDIEND IN 2002
2
JAARVERSLAG 2002
6
KLACHTEN INGEDIEND in 2002 A. Overzicht van de klachten 1993-2002 (Tabel 1)
Deze tabel geeft een overzicht van de evolutie van het aantal klachten dat bij de Ombudsdienst sinds het begin van zijn activiteiten werd ingediend. Het aantal klachten, dat tussen 1993 en 1999 constant was toegenomen, daalde in de jaren 2000 en 2001. Deze tendens werd in 2002 echter omgekeerd, aangezien het aantal ontvangen klachten lichtjes is gestegen van 8.261 in 2001 naar 8.594 in 2002. Deze ontwikkeling werd zowel aan Nederlandstalige kant (van 4.288 naar 4.557) als aan Franstalige kant (van 3.973 naar 4.037) vastgesteld.
KLACHTEN INGEDIEND IN 2002
B. Maandelijkse evolutie van het aantal klachten tussen 1999 en 2002 (Tabel 2)
In 2002 ontving de Ombudsdienst elke maand gemiddeld 716 nieuwe klachten. Tussen de verschillende maanden kunnen min of meer aanzienlijke schommelingen worden vastgesteld. Zo werden er in de maand oktober 903 klachten bij ons ingediend, terwijl we er in de maand juni slechts 547 ontvingen.
C. Indieningswijzen (Tabel 3) De meest gebruikte procedure om een klacht in te dienen blijft via de gewone post (brief en fax) of de aangetekende post. Toch dient te worden opgemerkt dat er een zeer sterke stijging is van het aantal klachten dat via e-mail wordt ingediend (van 17,03 % in 2001 naar 27,14 % in 2002). Verder loopt het aantal klachten dat naar aanleiding van een bezoek aan de lokalen van de Ombudsdienst wordt ingediend lichtjes terug.
JAARVERSLAG 2002
7
KLACHTEN INGEDIEND IN 2002
D. Aantal klachten ingediend per provincie (Tabel 4)
Er wordt slechts een geringe evolutie vastgesteld in het aantal klachten dat per provincie wordt ingediend. In de meeste provincies wordt een lichte stijging vastgesteld. Toch verminderde het aantal klachten dat werd ingediend in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (van 1.107 naar 1.065), in Waals-Brabant (van 462 naar 421) en in Luxemburg (van 204 naar 189).
E. Opsplitsing van de klachten per bedrijf Aantal klachten per bedrijf (Tabel 5)
JAARVERSLAG 2002
8
Hoewel het aantal klachten met betrekking tot Belgacom zowel in absolute cijfers (4.902 tegenover 5.336) als procentueel (57,04 % tegenover 64,59 %) is gedaald ten opzichte van 2001, blijven deze klachten veruit in de meerderheid. De toename van het aantal ingediende klachten is beperkt voor Belgacom Mobile, aanzienlijk voor Mobistar en Base, en bijzonder uitgesproken voor Telenet (799 tegenover 344). Eveneens dient te worden opgemerkt dat er een vrij groot aantal klachten werd ingediend over Internetproviders: Skynet, Planet Internet, Wanadoo en Tiscali.
In het jaar 2002 werd er bij de Ombudsdienst een lichte toename genoteerd van het aantal klachten met betrekking tot de problematiek van kwaadwillige oproepen (2.176 klachten in 2002 tegenover 2.088 in 2001). In dit verband is het belangrijk te benadrukken dat het aantal dossiers met betrekking tot Belgacom opnieuw is gedaald (885 tegenover 998) terwijl er een stijging werd vastgesteld van het aantal dossiers met betrekking tot klanten van Belgacom Mobile en Mobistar. Verder stellen we een beduidend verschil vast tussen de drie operatoren in de mobilofonie: 1.037 dossiers voor Belgacom Mobile, 102 voor Mobistar en 34 voor Base.
KLACHTEN INGEDIEND IN 2002
Aantal klachten in verband met kwaadwillige oproepen per bedrijf (Tabel 6)
Aantal klachten voor bemiddeling per bedrijf (Tabel 7)
JAARVERSLAG 2002
9 Als de dossiers in verband met kwaadwillige oproepen buiten beschouwing worden gelaten, verschilt de spreiding per bedrijf aanzienlijk. Dit blijkt uit tabel 5. Belgacom neemt dan nog altijd de eerste plaats in en vertegenwoordigt 62,59 % van alle ingediende klachten. Telenet komt op de tweede plaats met 707 ingediende klachten. Mobistar (611 klachten), Belgacom Mobile (303 klachten) en Netnet (170 klachten) vervolledigen de top-5.
KLACHTEN INGEDIEND IN 2002
F. Klachten met betrekking tot de Groep Belgacom Aantal klachten (Tabel 8)
Het overwicht van het aantal klachten over Belgacom wordt bevestigd als we het geheel van de Groep bekijken (Belgacom, Belgacom Mobile en Skynet), die 73,62 % van het totale aantal ingediende klachten vertegenwoordigt. Het is echter wel belangrijk te benadrukken dat er een duidelijke daling werd vastgesteld ten opzichte van 2001, zowel in absolute cijfers (van 6.708 naar 6.327 dossiers) als procentueel (van 81,20 % naar 73,62 %).
Opsplitsing per bedrijf (Tabel 9)
JAARVERSLAG 2002
10 Het aantal klachten betreffende Belgacom daalt zowel in absolute cijfers (van 5.336 naar 4.902 dossiers) als procentueel, aangezien het nog slechts 77,48 % van het totale aantal klachten met betrekking tot de hele Groep uitmaakt. Ook het aantal klachten over Skynet is gedaald. Er wordt daarentegen een aanzienlijke toename vastgesteld van het aantal klachten met betrekking tot Belgacom Mobile. Wij wijzen er echter wel op dat deze evolutie grotendeels haar oorsprong vindt in de toename van het aantal klachten over kwaadwillige oproepen die door de klanten van deze operator werden ingediend.
KLACHTEN INGEDIEND IN 2002
Aantal klachten voor bemiddeling (Tabel 10)
Als we de dossiers in verband met kwaadwillige oproepen buiten beschouwing laten, vertegenwoordigen de klachten over de Groep Belgacom nog slechts 68,60 % van het totaal aantal klachten voor bemiddeling dat in de loop van het jaar 2002 door de Ombudsdienst werd ontvangen.
Opsplitsing per bedrijf van de klachten voor bemiddeling (Tabel 11)
Als we de dossiers in verband met kwaadwillige oproepen buiten beschouwing laten, vertegenwoordigen de klachten met betrekking tot Belgacom hier 91,23 % van het totaal aantal klachten dat werd genoteerd voor de hele Groep. De klachten met betrekking tot Belgacom Mobile vertegenwoordigen dan echter nog slechts 6,88 % van het totaal aantal klachten voor de hele Groep. Deze situatie vloeit voort uit het feit dat 1.037 van de 1.340 dossiers betreffende Belgacom Mobile betrekking hadden op kwaadwillige oproepen waarvan klanten van dit bedrijf het slachtoffer waren.
JAARVERSLAG 2002
11
KLACHTEN INGEDIEND IN 2002
G. Mobilofonie Aantal klachten (Tabel 12)
De klachten met betrekking tot mobilofonie nemen toe, zowel in absolute cijfers (2.256 tegenover 1.893) als procentueel (26,25 % tegenover 22,91 %). De toename van het aantal dergelijke klachten is echter niet bijzonder uitgesproken als we dit vergelijken met de groei die deze sector in het afgelopen jaar opnieuw heeft gekend.
Opsplitsing per operator (Tabel 13)
JAARVERSLAG 2002
12 De toename van het aantal dossiers met betrekking tot mobilofonie wordt vastgesteld voor de drie operatoren Belgacom Mobile, Mobistar en Base die respectievelijk 59,40 %, 31,60 % en 8,95 % van het totaal aantal dossiers over mobilofonie vertegenwoordigen dat door de Ombudsdienst werd ontvangen. Op te merken valt dat de dossiers met betrekking tot de resellers bijna helemaal zijn verdwenen: er werd slechts één enkele klacht ingediend, namelijk over Debitel, waarvan de activiteiten door Mobistar werden overgenomen.
KLACHTEN INGEDIEND IN 2002
Aantal klachten voor bemiddeling (Tabel 14)
Als we de dossiers in verband met kwaadwillige oproepen buiten beschouwing laten, vertegenwoordigen de klachten met betrekking tot mobilofonie nog slechts 16,87 % van het totaal aantal klachten voor bemiddeling dat in de loop van het jaar door de Ombudsdienst werd ontvangen.
Opsplitsing per operator van de klachten voor bemiddeling (Tabel 15)
JAARVERSLAG 2002
Als we de dossiers in verband met kwaadwillige oproepen buiten beschouwing laten, vertegenwoordigen de klachten met betrekking tot Belgacom Mobile nog slechts 27,98 % van het totale aantal klachten met betrekking tot mobilofonie en zijn ze minder talrijk dan het aantal klachten dat werd ingediend door klanten van Mobistar (56,42 %). De klachten met betrekking tot Base vertegenwoordigen ongeveer 15% van het totaal.
13
KLACHTEN INGEDIEND IN 2002
H. Categorieën van klachten voor bemiddeling (Tabel 16)
Net zoals we in de voorgaande jaren hebben benadrukt maken de klachten over facturatie ook nu weer de zeer grote meerderheid uit (34,93 %). Klachten betreffende de categorieën "aansluiting", "contractuele aangelegenheden", "defecten/ storingen" en "principiële aangelegenheden" vervolledigen de top-5. We benadrukken wel de zeer aanzienlijke toename van het aantal dossiers met betrekking tot principiële aangelegenheden, dat steeg van 136 in 2001 naar 433 in 2002.
JAARVERSLAG 2002
14
over vaste telefonie
A. De cijfers (Tabel 17)
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER VASTE TELEFONIE
3
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING
De klachten over "facturatie" vormen veruit de grootste categorie (35,46 %). De andere meest voorkomende categorieën zijn dezelfde als die welke worden aangehaald in tabel 16 (in volgorde van belangrijkheid: aansluiting, defecten/storingen, principiële aangelegenheden en contractuele aangelegenheden).
JAARVERSLAG 2002
15
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER VASTE TELEFONIE
B. Enkele voorbeelden
op 14/06, want het bedrijf had 5 dagen nodig om aan de vraag van mevrouw M. te kunnen
Facturatie
beantwoorden.
Omschrijving van de klacht
Ondanks het dringende karakter van de vraag
Mevrouw Q. vraagt aan de Ombudsdienst om bij
belde de operator de klant op om de afspraak uit
Belgacom tussen te komen teneinde te verkrijgen
te stellen tot 25/06. Mevrouw M. is van mening
dat ze haar twee onbetaalde facturen van 220 €
dat ze door deze vertraging een zeer aanzienlijk
en 295 € in drie maal zou mogen betalen.
financieel nadeel heeft geleden.
Commentaar
Commentaar
Belgacom heeft het door de klant voorgestelde
Spijtig genoeg was een vroegere datum niet
afbetalingsplan aanvaard. Een eerste storting van
mogelijk, omdat dit niet paste in de planning van
220 € moet zoals voorzien tijdens de lopende
de technische dienst. In overeenstemming met de
maand worden uitgevoerd. Zoniet zal de opzeg-
algemene
gingsprocedure worden gestart. De tweede
mevrouw M. twee maanden gratis abonnements-
factuur mag dan worden aangezuiverd door
geld toegestaan.
voorwaarden
heeft
Belgacom
middel van twee maandelijkse afbetalingen. Omschrijving van de klacht Omschrijving van de klacht
De heer H. wenst zijn Telenet-contract op te
Ondanks een protest op een vorige factuur, waar-
zeggen omdat de gemaakte afspraken niet
voor mevrouw H. inmiddels een creditnota en
werden nageleefd: de aansluiting werd vijftig
toezeggingen van Belgacom mocht ontvangen,
dagen na de afgesproken datum nog niet
blijft men haar de telefoonkosten voor haar vorig
gerealiseerd ondanks aandringen van klager,
adres aanrekenen. Tevens wordt het huurgeld
meerdere niet nagekomen installatieafspraken en
voor het toestel Maestro 350 verder aangerekend,
de tussenkomst van een technicus ter plaatse.
terwijl dit reeds ingeleverd was in de Belgacomboetiek. Hiernaast werden op de foutieve factuur
Commentaar
tevens administratiekosten voor herinnering en
Telenet erkent de ondervonden problemen met
een schorsingsbericht aangerekend.
het registreren en nakomen van de installatieafspraken. Dit was te wijten aan de implementatie
Commentaar
van een nieuw informaticaprogramma. Telenet
Belgacom biedt haar verontschuldigingen aan en
biedt hiervoor excuses aan en het contract wordt
crediteert de kosten voor herinnering en het
geannuleerd.
schorsingsbericht. Een bijkomende creditnota JAARVERSLAG 2002
16
Defecten/Storingen
bevat de teveel betaalde abonnementsgelden voor het oude adres en de teveel betaalde
Omschrijving van de klacht
huurgelden voor het Maestro-toestel. De klager zal
De telefoonlijn van dokter V. was gedurende drie
in de toekomst enkel nog facturen ontvangen
dagen gestoord. Bij de klantendienst stelde men
voor haar huidig telefoonnummer.
hem voor om de oproepen op zijn eigen kosten door te schakelen naar zijn GSM.
Aansluiting
De klant begrijpt niet waarom hij de meerkost
Omschrijving van de klacht
voor de doorschakeling zou moeten betalen, aan-
Mevrouw M. heeft bij de klantendienst van
gezien hij niet verantwoordelijk is voor het defect
Belgacom een aanvraag ingediend voor een
van de telefoonlijn.
nieuwe telefoonlijn. Ze had een handelszaak overgenomen en had dringend Bancontact en
Commentaar
dus een aansluiting nodig.
De storing werd hersteld met één dag vertraging.
Aanvankelijk had Belgacom een afspraak gemaakt
In
overeenstemming
met
haar
algemene
vermeld en dat de aangeklaagde werkwijze zeker
schadevergoeding toegestaan. De kosten voor
geen inbreuk betekent op de geldende economi-
de doorschakeling naar de GSM werden
sche reglementering.
geannuleerd.
Het geven van details op facturen is een bijkomende dienst die aan de klant wordt geleverd.
Omschrijving van de klacht Na
meerdere
Het formaat van een gedetailleerde factuur houdt
bezoeken
van
Belgacom-
in dat de productie- en portkosten verschillen van
technici blijft mevrouw B. problemen ondervinden
die voor het drukken en versturen van gewone
met de kwaliteit van haar telefoonverbinding. Op
facturen.
bepaalde momenten is haar zaak niet bereikbaar of kunnen de klanten van haar taverne bij het
Omschrijving van de klacht
gebruiken van haar betaaltelefoontoestel niet
Mevrouw C. meldt vijf maanden vooraf aan
gehoord worden door de opgeroepene.
Belgacom te zullen verhuizen naar een nieuw
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER VASTE TELEFONIE
voorwaarden heeft Belgacom dokter V. een
adres en vraagt haar bestaande nummer te Commentaar
kunnen behouden. Vier maanden na deze mel-
De dag na het indienen van de ombudsklacht
ding is er een promotie voor gratis installatie van
ging Belgacom opnieuw ter plaatse en werd
een nieuwe lijn die ook op de geplande installa-
de storing verholpen. Er werd tevens een
tiedatum geldig is. Bij navraag van mevrouw C.
creditnota
blijkt echter dat de promotie niet kan gelden voor
opgemaakt
ten
bedrage
van
4 maanden abonnementsgeld, als compensatie
haar aanvraag daar deze te vroeg gebeurde.
voor de ondervonden hinder, ook werden de wederindienststellingskosten gecrediteerd.
Commentaar Belgacom verklaart dat promotie-acties tijdsge-
Principiële aangelegenheden
bonden zijn en dat de aanvraag van mevrouw C.
Omschrijving van de klacht
buiten deze promotie valt. Toch werd door
De omschrijvingen op de facturen van Belgacom
Belgacom de eerste aanvraag geannuleerd en
stellen de heer S. niet in de mogelijkheid om de
een
inhoud ervan te controleren. Er is wel een periode
mevrouw C. alsnog van deze promotie kan genieten.
nieuwe
aanvraag
ingeleid,
waardoor
vermeld voor de oproepen, maar er worden geen details gegeven over de datum en het uur of over het nummer.
Bijgevolg is het voor de klager
Contractuele aangelegenheden Omschrijving van de klacht
onmogelijk om wat dan ook te verifiëren.
De heer O. heeft een modem bij Belgacom in
Aangezien hij een winkel heeft opengehouden,
promotie gekocht en tegelijk gevraagd of hij
weet de heer S. dat elke aankoop op het
niet verplicht was om bij Skynet een ADSL-
kasticket moet worden vermeld samen met
abonnement te nemen. Belgacom bevestigde dat
het overeenkomstige bedrag. Waarom moet
hij de modem kon kopen en zijn Internetprovider
Belgacom zich niet naar deze verplichting
vrij kon kiezen. Een week later kreeg de klant een
voegen?
brief waarin werd bevestigd dat de ADSL-lijn bij
De heer S. is van mening dat het onaanvaardbaar
Skynet was geactiveerd. De heer O. had nooit
is dat iemand moet betalen om de details van de
welk document dan ook ondertekend bij Skynet.
factuur te krijgen en te weten wat er precies wordt gefactureerd om zo het te betalen bedrag
Commentaar
te kunnen controleren.
Skynet heeft zijn welgemeende excuses aangeboden aan de heer O. en het nodige gedaan om de
Commentaar
overeenkomst en de onterecht gefactureerde
Belgacom benadrukt dat het bedrijf zich voegt
ADSL-kosten te annuleren.
naar de Wet van 21/03/1991 die bepaalt welke inlichtingen op de facturen moeten worden
JAARVERSLAG 2002
17
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER VASTE TELEFONIE
Omschrijving van de klacht
Omschrijving van de klacht
De vroegere partner van mevrouw L. heeft zonder
Bij werken naast de woning van de heer M. werd
haar medeweten een jaar geleden een ADSL-lijn
de telefoonkabel beschadigd. Gedurende drie
aangevraagd op haar adres. Mevrouw L. vraagt
dagen probeerde de heer M. de storingsdienst te
om de sedert de aansluiting door haar betaalde
bereiken; hij kreeg steeds muziek en een stem die
huurgelden terugbetaald te krijgen. Op dit ogen-
bedankt voor het wachten, te horen. Uiteindelijk
blik is ook de telefoonlijn van mevrouw afgesloten
ging hij naar Belgacom om zijn klacht daar
doordat ze haar laatste factuur, om voormelde
kenbaar te maken waarop binnen het uur de ver-
reden, weigerde te betalen.
binding hersteld werd. De klager protesteert tegen het gebeurde en vraagt in de toekomst een
Commentaar
betere bereikbaarheid van de dienst storingen.
Belgacom crediteert de huurgelden ADSL Go vanaf de datum van de opzegging door de klant. Verder wordt de klager gewezen op de algemene voorwaarden artikel 59, waarin vermeld wordt dat klachten binnen de drie maanden na de datum van de opmaak van de factuur door de klager dienen ingediend te worden. Uit commerciële overwegingen neemt Belgacom de wederindienststellingskosten ten laste.
Onthaal Omschrijving van de klacht Mevrouw H. nam omstreeks 17 uur contact met de dienst Inlichtingen van Belgacom om het telefoon- en het faxnummer van een Turks hotel te weten te komen. Nadat ze haar gegevens aan haar gesprekspartner had gegeven, beloofde die om de gevraagde inlichtingen aan mevrouw H. mee te delen. Aangezien ze omstreeks 19 uur nog steeds geen
Commentaar Belgacom verontschuldigt zich en verklaart dat de storingendienst tijdens deze dagen overstelpt werd met oproepen ten gevolge van hevige onweders waardoor er wachttijden ontstonden. De storing van de heer M. werd gratis gelicht en er werd een creditnota geschonken ter waarde van een maand abonnementsgeld.
Internet Omschrijving van de klacht De heer W. diende een verzoek voor toegang tot het Internet in bij de diensten van Belgacom. Hij kreeg het nodige materiaal (filter + modem), maar slaagde er niet in om de modem te installeren, ondanks talrijke oproepen naar de helpdesk. De klant vraagt om, gezien de ondervonden ongemakken, een commercieel gebaar te stellen.
nieuws had gekregen, belde de klant de dienst Inlichtingen weer op en moesten daar de opzoekingen opnieuw worden gestart. 's Anderendaags had mevrouw H. nog altijd de gewenste inlichtinJAARVERSLAG 2002
gen niet gekregen.
Commentaar Belgacom stelt vast dat de klant heeft geopteerd voor een installatie "do it yourself". Aangezien de USB-modem niet werkt wanneer de voeding ontoereikend is, moet een kaartmodem worden
18
Commentaar
gebruikt.
Belgacom biedt mevrouw H. haar excuses aan
Uitzonderlijk heeft Belgacom, als commercieel
voor het aangehaalde incident en voor het duide-
gebaar, aanvaard om de modem om te ruilen.
lijke gebrek aan professionalisme. Het bedrijf had
Het prijsverschil zal door het bedrijf worden
geen rechtstreekse toegang tot de gegevensbank
betaald. Bovendien wordt ook een maand gratis
van Turkije. De operatoren moeten contact
abonnementsgeld toegestaan aan de heer W.
nemen met de dienst Inlichtingen van het betrokken land om de gevraagde inlichtingen te krijgen.
Omschrijving van de klacht
Als commercieel gebaar heeft Belgacom besloten
De B.V.B.A. V. is niet te spreken over het verloop
om de tweede oproep naar de dienst Inlichtingen
van de A.D.S.L. aansluiting die werd aangevraagd
terug te betalen.
via Planet Internet. Na maanden blijkt dat het verkeerde pakket werd gekocht (voor analoge lijn)
Commentaar
een ISDN-lijn ging. Hierdoor heeft hij tot op heden
Belgacom geeft eerst de klager technische
geen enkel gebruik van internet kunnen maken.
richtlijnen om de moeilijkheden op te kunnen los-
Hij zegt zijn contract op en wenst dat alle facturen
sen. Wanneer de voorgestelde oplossing enkele
gecrediteerd worden.
problemen vertoont gaan technici van Belgacom en de Ombudsdienst voor Telecommunicatie ter
Commentaar
plaatse, waarbij een tijdelijke oplossing wordt
Met het oog op het behoud van de goede relaties
aangeboden. Hierbij wordt tevens beslist bij de
en teneinde de zaak zo vlug mogelijk op te lossen,
klager gratis een nieuwe centrale Forum I6 S te
gaat Planet Internet akkoord met de annulatie van
plaatsen. De heer N. is tevreden met de geboden
het bestaande ADSL abonnement. Tevens wordt
oplossing.
voor de openstaande facturen een creditnota
Diversen
opgemaakt en wordt het ADSL-signaal van Planet Internet van de telefoonlijn verwijderd.
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER VASTE TELEFONIE
en dit terwijl de klager had gemeld dat het om
Omschrijving van de klacht Op een handelsbeurs, waar hij exposant
Eindapparatuur
was, stelde de heer V. vast dat een concurrent,
Omschrijving van de klacht
de heer L., op de reclame op zijn stand een
De heer D. kreeg een brief van Belgacom waarin
telefoonnummer vermeldde samen met het adres
hem werd meegedeeld dat het tijd was om "zijn
van de heer V.
oud toestel tegen een digitaal toestel om te
Na inlichtingen te hebben ingewonnen op het
ruilen".
nummer 1307, blijkt dat het telefoonnummer dat
In de teleboetiek van U. werd de klant
werd aangegeven op de reclame in de Gouden
afgescheept aangezien zijn Toccata-toestel geen
Gids opgenomen werd op naam van de heer L.,
huurtoestel was en hij het nieuwe Twist 307-
maar gedomicilieerd op het adres van de heer V.
toestel moest kopen. De heer D. is van mening
Aangezien de heer L. illegale handelspraktijken
dat "omruilen" wel degelijk betekent "afstaan mits
uitoefent, wenst de klant in geen geval dat wie
een tegenprestatie".
dan ook een verband zou kunnen leggen tussen hem en de heer L. Er werd klacht ingediend bij
Commentaar
de politie.
Belgacom heeft vastgesteld dat de heer D. de betreffende mailing niet had mogen krijgen,
Commentaar
aangezien deze bestemd was voor bezitters van
Promedia betreurt dat het adres van de heer V.
huurtoestellen.
in de telefoongidsen (Gouden Gids en lokale
Verder ligt ook een vertaalfout in de reclame aan
telefoongids)
de oorzaak van het incident. Het werkwoord
Na
"vervangen" zou hier passender zijn geweest.
voor het eerst werd opgenomen in de uitgave
Gezien de ongemakken heeft Belgacom besloten
2000-2001 na een telefoongesprek in mei 2000
om het oude toestel, als commercieel gebaar,
tussen een afgevaardigde van Promedia en de
gratis te vervangen door een Twist 307.
heer L. Sindsdien werd met betrekking tot deze
verkeerd
werd
opgenomen.
verificatie blijkt dat de vermelding in kwestie
vermelding geen enkele klacht ingediend. Omschrijving van de klacht
De vermelding op naam van de heer L. werd
De heer N. is niet te spreken over de problemen
geschrapt en het adres van de heer V. zal
die hij ondervindt met zijn centrale Forum I6 en
niet meer met de heer L. in verband worden
zijn Maestro Smart draadloze telefoontoestel. De
gebracht.
dienst 'weergave oproeper' kan niet geactiveerd
Bovendien werd de annulering aan deze laatste
worden. Evenmin kan naar het nummer 1919,
ook schriftelijk bevestigd.
voor identificatie van de laatste oproeper, een verbinding worden opgebouwd.
JAARVERSLAG 2002
19
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER VASTE TELEFONIE
Omschrijving van de klacht
de CPS nog actief is en dat er nooit een bericht
Ziekenfonds V. vraagt de Ombudsdienst te
van annulatie ontvangen werd. Tevens bevestigt
bemiddelen inzake het overlevenspensioen van
Mobistar dat de factuur dient betaald te worden.
mevrouw D., weduwe van een vroegere Belgacom-medewerker.
Commentaar Mobistar verduidelijkt dat de CPS geannuleerd
Commentaar
werd 21 dagen na de aanvraag van de klager
De klacht werd door de Ombudsdienst niet
daartoe bij Belgacom. Mobistar licht de klager in
ontvankelijk verklaard en niet in behandeling
dat de betwiste factuur correct is aangezien het
genomen.
bedrijf geen enkel gesprek op het vast toestel
de
De
vraag
bevoegdheden
van
behoort de
niet
tot
Ombudsdienst
meer aanrekent sinds deze datum.
voor Telecommunicatie. De opdracht van de Ombudsdienst voor Telecommunicatie bestaat
Privéleven
erin om als neutrale organisatie te bemiddelen bij
Omschrijving van de klacht
geschillen tussen telecombedrijven en hun
Sinds een heel aantal weken zijn er aanwijzingen
klanten. Personeelsbeheer valt hier niet onder.
waardoor mevrouw C. denkt dat haar telefoon
Deze klacht werd voor verder gevolg doorverwe-
wordt afgeluisterd. Ze vraagt zich ook af of er een
zen naar Belgacom.
onvoorwaardelijke doorschakeling op haar lijn is geïnstalleerd. De klantendienst heeft haar
Gebruiksopties telefoon
daaromtrent geen inlichtingen kunnen geven.
Omschrijving van de klacht De doorschakeling van oproepen die door de
Commentaar
heer B. op zijn Maestro 2030-toestel werd ingege-
Belgacom houdt eraan te benadrukken dat het
ven werkt niet correct.
afluisteren van een telefoon streng verboden is.
Diverse tests en proeven die werden uitgevoerd
Hoe dan ook, het testen van de lijn heeft gewe-
op zijn lijn en zijn telefoontoestel hebben geen
zen op een klein defect bij het binnenbrengen van
enkel probleem aan het licht gebracht.
de lijn of bij de installatie binnenshuis. Het bedrijf heeft de klant verzocht om contact op te nemen
Commentaar
met de dienst Storingen.
Belgacom heeft de heer B., gezien de problemen
Aangezien de comfortdiensten niet geactiveerd
die zijn opgetreden bij het gebruik van de
zijn op de lijn van mevrouw C., is een onvoor-
doorschakelfunctie, voorgesteld om naar een
waardelijke doorschakeling niet mogelijk.
teleboetiek te gaan en de Maestro 2030 te ruilen JAARVERSLAG 2002
20
tegen een Maestro 2020, een toestel waarmee de
Omschrijving van de klacht
oproepen zonder enig probleem kunnen worden
De heer N. opteert voor een anoniem "geheim"
doorgeschakeld.
nummer
na
verscheidene
onaangename
oproepen. Hij stapt naar de Belgacom-boetiek om Omschrijving van de klacht
deze aanvraag te doen. Na twee weken komt de
De heer V. werd via carrier preselect (CPS) aange-
heer N. tot de vaststelling dat zijn nieuwe
sloten op het Mobistar-netwerk maar werd door
nummer niet geheim is maar o.m. op het internet
Belgacom toch nog regelmatig gesprekskosten
kan opgevraagd worden en niet onderdrukt
aangerekend. Mobistar verwijst naar Belgacom en
wordt wanneer hij een oproep doet maar,
omgekeerd. Naar aanleiding van deze problemen
integendeel, zichtbaar is op het scherm van de
annuleerde klager zijn CPS door een document
opgeroepene.
van Belgacom in te vullen. Toch ontvangt mijnheer V. twee maanden nadien nog een
Commentaar
factuur van Mobistar waarop gesprekken aange-
Belgacom licht toe dat het bedoelde nummer pas
rekend worden. Hierop antwoordt Mobistar dat
twee dagen na de klacht bij de Ombudsdienst als
excuses aan. Tevens wordt aan de klant een
Telefoongidsen Omschrijving van de klacht
nieuw geheim nummer aangeboden en wordt
De heer P., een veearts op het platteland, stelde
een tegemoetkoming toegekend ten bedrage van
vast dat zijn twee telefoonnummers niet zijn opge-
de installatiekosten.
nomen in de Witte Gidsen van 2002-2003.
Hij
nam contact met Belgacom om op dit probleem,
Kwaliteit van de gegevens
dat hem nadeel berokkent, te wijzen. Er werd
Omschrijving van de klacht
hem geantwoord dat zijn telefoonnummers dan
De heer V. heeft een brief gekregen van Belgacom
wel privénummers moesten zijn.
waarin hem werd meegedeeld dat hij op de lijst van slechte betalers staat bij de vzw Preventel,
Commentaar
aangezien er op de vorige betalingsherinneringen
Een verkeerde behandeling bij de automatische
geen antwoord was gekomen. De lijn werd sinds
bijwerking van de gegevens voor de nieuwe
twee maanden opgezegd. Ondanks zijn talrijke
uitgave van de telefoongids ligt aan de oorsprong
interventies, bleef Belgacom de heer V. facturen
van het feit dat de gegevens van de heer P. in de
sturen.
uitgave 2002/2003 niet werden opgenomen.
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER VASTE TELEFONIE
privé-nummer werd ingeleid en biedt hiervoor
Belgacom bevestigt dat haar bestanden voor de Commentaar
volgende uitgave werden aangepast en dat de
Belgacom geeft toe dat er wegens een technisch
gegevens van de heer P. vermeld zijn op de site
probleem tussen het facturatiesysteem en het
www.1307.be en ook bekend zijn bij de dienst
informaticasysteem waarmee de betalingsherinne-
Inlichtingen op het nummer 1307.
ringen worden beheerd een betalingsherinnering met vermelding van de Preventel-procedure naar
Hoe dan ook, Belgacom betreurt dat het bedrijf
de klant werd gestuurd.
niet tegemoet kan komen aan de vraag van de
Uiteraard betreurt het bedrijf dit probleem.
heer P. zoals deze wordt geformuleerd, namelijk
Belgacom heeft de heer V. verzocht geen
de betaling van de kosten voor het drukken
rekening te houden met het betreffende schrijven.
en verspreiden van een huis-aan-huisbericht door de Post.
Omschrijving van de klacht
Als commercieel gebaar stelt Belgacom echter wel
In 1994 verhuisde de heer T. Er werd destijds een
voor om drie rechtzettingen te laten publiceren
overname gedaan in de Belgacom-telefoonwinkel
in een lokaal dagblad.
in het bijzijn van de overlater, de overnemer en van een derde getuige. De heer T. ontvangt
Het feit dat de gegevens van de heer P. niet waren
vandaag aanmaningen van Intrum Justitia voor
opgenomen in de editie 2002/2003 van de
openstaande facturen.
telefoongids is ontegenzeggelijk een fout die hem een aanzienlijk materieel nadeel kan bezorgen.
Commentaar
Bijgevolg heeft hij het volste recht om daarvoor
Belgacom biedt verontschuldigingen aan en geeft
schadevergoeding te eisen. In dergelijke gevallen
toelichting bij het gebeurde. De heer T. werd ten
bestaat de schadeloosstelling doorgaans uit een
onrechte een bedrag aangerekend dat door de
schadevergoeding (artikel 1142 van het Burgerlijk
overnemer diende betaald te worden. Belgacom
Wetboek), maar kan, mits akkoord tussen de
corrigeerde haar bestanden en bracht Intrum
partijen (dading) of ten gevolge van een gerech-
Justitia op de hoogte. Tevens beslist Belgacom, uit
telijke beslissing, eveneens een andere vorm aan-
commerciële overwegingen, ten gunste van de
nemen.
heer T. een creditnota op te maken voor twee maanden gratis abonnementsgeld.
Zo meende de Rechtbank van Eerste Aanleg van Brussel in zijn vonnis van 6 juni 1995 dat, rekening houdende met de deontologische regels
JAARVERSLAG 2002
21
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER VASTE TELEFONIE
die huisartsen verbieden om reclame te maken,
vermeld worden mits de toestemming hiervoor
de meest aangewezen maatregel erin bestond om
wordt gegeven. Aangezien mevrouw S. meldde
Belgacom op straffe van een dwangsom ertoe
hiervoor geen toestemming meer te geven wordt
te verplichten om bij elke factuur die naar de
haar vermelding in de volgende editie van de
abonnees uit de betreffende zone werd gestuurd
Witte Gids geannuleerd.
een bericht met de gegevens van de dokter te voegen.
De klager laat weten geen genoegen te nemen met de uiteindelijke afhandeling en verwacht een
In dit geval lijkt een dergelijk akkoord tussen de
compensatie voor het geleden ongemak dat
partijen meer dan hypothetisch. Het voorstel dat
door de foutieve inlichtingen van Belgacom is
door Belgacom werd gedaan kan de instemming
veroorzaakt. Belgacom benadrukt hierop dat het
van de betrokkene immers helemaal niet wegdra-
door een ruime interpretatie van de algemene
gen. Deze laatste meent dat de druk van en de
voorwaarden mevrouw S. heeft kunnen helpen
verspreiding door de Post van een huis-aan-huis-
zonder
bericht geschikter is om het geleden nadeel te
echtgenoot en het daarom niet aan Belgacom
vergoeden.
is een compensatie te geven. Mevrouw S.
toestemming
van
haar
gewezen
aanvaardt hierop een minnelijke schikking zonder Indien het niet tot een akkoord komt, zal de
compensatie.
schadeloosstelling - behalve misschien indien de zaak voor de terzake bevoegde gerechtelijke instanties wordt gebracht - alleen maar de vorm
JAARVERSLAG 2002
22
Schade door infrastructuurwerken
kunnen aannemen van de betaling van een zeker
Omschrijving van de klacht
bedrag door de partij die in gebreke is gebleven.
Wegens
De Ombudsdienst heeft geen enkel ander middel
Belgacom met het oog op de installatie van een
dan een aanbeveling tot Belgacom te richten om,
telefoonaansluiting bij een klant heeft de heer X.
uitzonderlijk en als commercieel gebaar aan de
contact moeten nemen met de dienst Storingen
betrokkene (op basis van de door hem doorge-
om mee te delen dat zijn telefoonlijn gestoord
stuurde documenten), een bedrag te storten dat
was en hij niet kon worden bereikt.
overeenkomt met 50% van de druk- en distributie-
De klant heeft de indruk dat Belgacom een kabel
kosten van een huis-aan-huisbericht.
heeft gelegd onder privéterrein.
Omschrijving van de klacht
Commentaar
Mevrouw S. is gescheiden en wordt, op verzoek
De lijn van de heer X. was uiteindelijk slechts
van haar gewezen echtgenoot, verkeerd vermeld
één dag gestoord. Belgacom bevestigt dat de
in de gids op het adres van de vroegere echtelijke
infrastructuurwerken volledig op publiek domein
verblijfplaats. Zij deed vele vruchteloze pogingen
werden uitgevoerd. De grenzen van het publieke
teneinde Belgacom te bewegen de vermelding
domein werden aan het bedrijf meegedeeld door
van haar naam, waarvoor zij nooit toestemming
het gemeentebestuur.
gaf, ongedaan te maken. In minstens twee edities
Belgacom heeft uiteindelijk de buis ter bescher-
van de gids wordt mevrouw S. vermeld op haar
ming van de kabel die over een afstand van 10 cm
oud adres.
zichtbaar was verwijderd.
Commentaar
Omschrijving van de klacht
Belgacom zendt in overleg met haar dienst "Legal"
Mevrouw S. kwam ten val op de plaats waar
een brief aan de gewezen echtgenoot van
Belgacom naliet, na werken, het voetpad te
mevrouw S., waarin gesteld wordt dat, volgens
herstellen. Hierbij liep mevrouw verwondingen
artikel 19 van de algemene voorwaarden voor de
op, alsook materiële schade, o.m. aan haar bril.
telefoondienst, de naam van de partner kan
Ondanks het bezorgen van alle gevraagde
werkzaamheden
uitgevoerd
door
systeem heeft een verkeerde naam geselecteerd,
een jaar wachten, nog steeds geen antwoord van
deze fout werd rechtgezet en kan in de toekomst
Belgacom.
niet meer gemaakt worden. De klager verklaart zich akkoord met deze toezegging van Telenet.
Commentaar
Opvolging van klachten
In eerste instantie biedt Belgacom haar excuses aan voor het feit dat de afhandeling van dit
Omschrijving van de klacht
dossier zoveel tijd vergt. Belgacom betwist de
Na de indiening van een eerste klacht heeft
aansprakelijkheid omdat de werken volledig
mevrouw B. tevergeefs gewacht op de creditnota
afgewerkt zouden zijn en er op dezelfde plaats
van 75,54 € die haar door Belgacom was toege-
nadien nog andere werken werden uitgevoerd
staan.
door de electriciteitsmaatschappij. Nadat aan
Naar aanleiding van een telefonisch contact met
Belgacom de vaststellingen van de lokale politie
de
en van de gemeentelijke dienst openbare werken
geantwoord dat hij geen enkel spoor had terug-
werden overgemaakt, waarin gesteld wordt dat
gevonden van het beloofde commerciële gebaar.
klantendienst
heeft
de
bediende
haar
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER VASTE TELEFONIE
attesten aan Belgacom krijgt mevrouw S., na bijna
Belgacom verantwoordelijk is voor de schade aan het voetpad, stelt Belgacom aan de klager een
Commentaar
minnelijke schikking voor ten bedrage van 500
De creditnota werd door het bedrijf opgesteld
euro en 6 maanden abonnementsgeld. De klager
zoals voorzien en van de volgende factuur
gaat hiermee akkoord.
afgetrokken.
Producten en diensten
Omschrijving van de klacht
Omschrijving van de klacht
Anderhalf jaar voor deze nieuwe klacht diende de
Mevrouw J. wenst geen gebruik meer te maken
heer K. een eerste ombudsklacht in tegen Telenet.
van de optie Benefit +.
De eerste klacht werd afgesloten met een minnelijke schikking waarbij Telenet een creditering
Commentaar
ten gunste van de klager zou uitvoeren. Meer dan
Belgacom heeft de optie Benefit + geannuleerd in
een jaar later vordert
overeenstemming met de wens van mevrouw J.
oorspronkelijk betwiste bedrag waarvoor een
en heeft haar bestanden ook in die zin aangepast.
creditering was toegezegd.
Omschrijving van de klacht
Commentaar
Twee jaar geleden verhuisde de heer V.
Telenet
opnieuw het
Zijn
Telenet verifieerde de bemerkingen van de heer K.
Telenet-abonnement werd destijds overgenomen
en is van mening dat er door hen fouten
door de nieuwe bewoner, mevrouw C. De
zijn gemaakt in de uitvoering van de toegezegde
normale facturatie van dat abonnement gebeurt
creditering. Hierop werd het openstaande saldo
sindsdien aan mevrouw C. Wanneer deze echter
gecrediteerd en werden de nodige stappen gezet
nalaat haar factuur te betalen, wordt de heer V.
om te vermijden dat de heer K. nog aanmaningen
met een "laatste verwittiging" aangeschreven
zou ontvangen.
door Telenet, met het dringende verzoek het openstaande saldo te betalen. Bij gebrek aan
Algemene informatie
betaling zal de minimumdienst ingesteld worden
Omschrijving van de klacht
en de v.z.w. Preventel worden ingelicht.
Mevrouw M., die aan het scheiden is, beklaagt zich erover dat Belgacom de telefoonlijn heeft
Commentaar
afgesloten op verzoek van haar ex-echtgenoot,
Telenet deelt mee dat het versturen van deze
maar zonder haar toestemming.
laatste verwittiging aan de heer V. onterecht was
Mevrouw M. heeft nu geen telefoon meer en zou
en biedt hiervoor excuses aan. Het facturatie-
dan ook meer uitleg willen over deze situatie.
JAARVERSLAG 2002
23
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER VASTE TELEFONIE
Commentaar
bellen en dus zeer nuttig, aangezien de meeste
Krachtens de algemene voorwaarden is de door
gebouwen houten chalets of residentiële caravans
Belgacom erkende klant degene die het contract
zijn, die gemakkelijk vuur kunnen vatten.
heeft gesloten. Deze laatste is de enige persoon die tegenover Belgacom verantwoordelijk is voor
Commentaar
het gebruik van de aansluiting (artikel 28).
Het nodige werd gedaan om de storing van de
De voormelde algemene voorwaarden bepalen
betrokken telefooncel te verhelpen.
eveneens dat de klant het contract op elk moment
Belgacom wijst erop dat de defecten die van tijd
kan opzeggen, mits naleving van een minimale
tot tijd voorkomen hun oorsprong vinden in
opzegtermijn van 4 kalenderdagen, hetzij per
dalingen van de elektrische spanning die worden
aangetekend schrijven, hetzij persoonlijk in de
veroorzaakt door het feit dat de cabine op een
teleboetiek. Het verzoek tot opzegging, ingediend
grote afstand ligt van het centrale bureau.
door de ex-echtgenoot van mevrouw M., werd
Het zeer slechte weer in de maand maart
dus aanvaard aangezien hij de houder van de
heeft ervoor gezorgd dat er zich waterplassen
aansluiting was.
en slijkafzettingen rond de telefooncellen hebben gevormd. Ondertussen werden wel reinigings-
Omschrijving van de klacht
werken uitgevoerd.
Mevrouw L. stelde zich vragen over artikel 4 .1 van de algemene voorwaarden Belgacom Budget
Omschrijving van de klacht
Line. Zij vraagt zich af of de prijs die vermeld
De v.z.w. A, een vormingscentrum voor de jeugd
wordt voor oproepen, gerouteerd via het netwerk
met een tweehonderdtal cursisten, dringt aan op
van een andere operator, per minuut dan wel
een dringende herstelling van "haar" openbare
per oproep wordt aangerekend. Navraag bij
telefoontoestel, dat na meerdere aanvragen een
bedienden van Belgacom leverde tegenstrijdige
eerste maal hersteld werd maar de dag nadien
antwoorden op en mevrouw vraagt verduidelij-
opnieuw defect was. Reeds een maand werd
king van de aangehaalde tekst.
herhaaldelijk de dienst storingen gecontacteerd zonder resultaat.
Commentaar Belgacom verontschuldigt zich voor het feit dat de
Commentaar
algemene voorwaarden tegenstrijdig waren met
De Ombudsdienst vroeg om een dringende
de informatie die de klant verkreeg via de klanten-
reactie van Belgacom. De volgende dag werden
dienst. Verkeerdelijk werd in de betreffende tekst
de nodige herstellingen door Belgacom uitgevoerd.
geen melding gemaakt van de term "per minuut". Intussen werd deze tekst aangepast. Wanneer JAARVERSLAG 2002
24
Ethische aangelegenheden
mevrouw M. geen genoegen neemt met het
Omschrijving van de klacht
gegeven de nadelige gevolgen van deze fout te
De heer G. heeft een bericht gekregen waarin
moeten dragen, door de hoger dan verwachtte
hem werd gevraagd contact op te nemen met
facturatie, stelt Belgacom, uit commerciële
het nummer 0903…, waarop een persoon zich
overwegingen, een creditnota op voor alle
voordeed als kandidaat-koper van een handels-
gesprekken via carrier selection code.
fonds. Die persoon heeft de heer G. gedurende lange tijd allerhande vragen gesteld over de
Telefooncellen
betreffende zaak, soms zelfs dezelfde vragen
Omschrijving van de klacht
opnieuw gesteld en hem gevraagd om alles in
De heer D. beklaagt zich erover dat de enige
detail uit te leggen. De oproep heeft meer dan 20
telefooncel voor een verkaveling met 300
minuten geduurd.
weekendhuizen gestoord is.
Enkele dagen later heeft de heer G. vastgesteld
Voor vele mensen is die telefooncel de enige
dat hij misleid was, aangezien hij een betaal-
manier om een dokter of zelfs de brandweer te
nummer had gebeld zonder dat hij daarvan op de
gesteld om te verhullen dat voor de oproep moest worden betaald. Commentaar Belgacom oordeelt dat ze in het huidige geval niet aansprakelijk is aangezien het betwiste oproepnummer volledig afhangt van een andere operator (Worldcom).
De Ombudsdienst zelf
oordeelt dat de aansprakelijkheid van de verschillende betrokken operatoren niettemin bestaat (cfr. Hoofdstuk 8: gebruik en facturatie van 090xnummers).
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER VASTE TELEFONIE
hoogte was gebracht. Alles werd in het werk
Omschrijving van de klacht De firma P. vraagt aan Belgacom de indienststelling van twee lijnen met een 0903-kengetal voor het aanbieden van informatie i.v.m. de toepassing en bereiding van natuurprodukten. De firma P. dient klacht in tegen de weigering door Belgacom op basis van de Ethische Code voor informatiediensten via telecommunicatie. Commentaar Belgacom verstrekt de klager informatie over de reden van de weigering om de gevraagde 0903lijnen ter beschikking te stellen. Belgacom oordeelt dat op basis van artikel 24 van de Ethische Code voor informatiediensten via telecommunicatie de aanvraag, die uitgaat van een klant in wiens naam "Astro" voorkomt en ook een bedrijvigheid kent i.v.m. astrologie, niet kan aanvaard worden, gezien diensten met betrekking tot helderziendheid, horoscoop, tarot of of enige andere vorm van voorspellingen door dit artikel uitgesloten worden.
JAARVERSLAG 2002
25
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER MOBIELE TELEFONIE
4
JAARVERSLAG 2002
26
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING over mobiele telefonie A. De cijfers (Tabel 18)
Alhoewel de klachten over "facturatie" ook hier opnieuw op de eerste plaats komen (32,32 %), verschilt de rangschikking van de andere categorieën zeer sterk van die welke we voor vaste telefonie hebben vastgesteld. De klachten betreffende "contractuele aangelegenheden" komen op de tweede plaats en vertegenwoordigen 25,39 % van het totaal aantal ingediende klachten. De klachten betreffende de categorieën "principiële aangelegenheden", "gebruiksopties GSM" en "producten en diensten" vervolledigen de top-5.
Mevrouw Q. is van mening dat Mobistar het recht niet had om de voorwaarden van haar contract
Facturatie
eenzijdig, dus zonder haar akkoord, te wijzigen
Omschrijving van de klacht
en dat het nieuwe tariefplan voor haar niet
De heer T. beklaagt zich erover dat Belgacom
voordelig is.
Mobile hem bijkomende opties heeft aangerekend die hij niet had gevraagd.
Commentaar
Ondanks meerdere telefonische contacten met
Aangezien het tarief dat door Debitel werd toege-
de klantendienst werd zijn dossier in handen
past geen deel uitmaakt van het commerciële
gegeven van een incassobureau en werd zijn
aanbod van Mobistar, werd een wijziging van het
telefoonlijn buiten werking gesteld.
tariefplan doorgevoerd. Dit tarief werd gekozen op basis van het gebruik
Commentaar
dat mevrouw Q. van haar telefoon maakt en lijkt
Het bedrijf geeft toe dat het wegens een
het meest geschikte.
administratieve fout de optie AnyTime 30 heeft
De Ombudsdienst is zich ervan bewust dat het
geactiveerd en biedt daarvoor aan de heer T.
voor mevrouw Q. moeilijk is om de tariefwijzigin-
excuses aan. Belgacom Mobile heeft het bedrag
gen te begrijpen die door de overschakeling van
voor de verbrekingskosten van het contract
haar abonnement worden teweeggebracht, maar
geannuleerd alsook het resterende bedrag op de
bevestigt dat Mobistar kan beslissen om een tarief-
klantenrekening dat nog moest worden betaald.
plan te wijzigen als het bedrijf de betrokken klant
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER MOBIELE TELEFONIE
B. Enkele voorbeelden
daarvan op de hoogte brengt. Omschrijving van de klacht
De klant kan wel vragen om haar contract zonder
Mevrouw D. wenst uitleg over de aangerekende
kosten op te zeggen als zij niet akkoord gaat met
kosten op haar Proximus-factuur. Op haar factuur
de voorgestelde oplossing.
zijn binnenkomende gesprekken in het buitenland (roaming Frankrijk) vermeld terwijl ze stelt niet van
Omschrijving van de klacht
of naar Frankrijk gebeld te hebben.
De B.V.B.A. A. stelde per aangetekende brief een einde aan haar Mobistar-abonnement. Hierop
Commentaar
werd door de operator telefonisch melding
Proximus verduidelijkt dat mevrouw in de
gemaakt van een schadeloosstelling wegens
grensstreek woont en dat het bij automatische
vroegtijdige beëindiging van het contract en werd
netwerkselectie mogelijk is dat, indien zij zich rond
door klager hiertoe een factuur ontvangen. De
haar woonplaats verplaatst, zij op het Franse
klager protesteert tegen deze schadeloosstelling.
netwerk terechtkomt. Het ontvangen van een gesprek op een buitenlands netwerk is echter
Commentaar
betalend. De klager verklaart zich akkoord met de
Mobistar merkt aanvankelijk op dat het een
door Proximus gegeven toelichting.
contract voor tien oproepnummers met een getrouwheidsperiode van 24 maanden betreft en
Contractuele aangelegenheden
dat conform hun algemene voorwaarden het
Omschrijving van de klacht
contract op het einde van de getrouwheids-
Door de overname van de activiteiten van Debitel
periode stilzwijgend verlengd werd met eenzelfde
door Mobistar heeft mevrouw Q. een brief
periode. De schadeloosstelling werd berekend
gekregen van Mobistar waarin ze op de hoogte
op
werd gebracht van de wijziging van haar
en heeft betrekking op administratieve kosten en
maandelijkse tariefplan.
abonnementsgelden met inbegrepen belwaarde.
basis
van
de
algemene
voorwaarden
JAARVERSLAG 2002
27
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER MOBIELE TELEFONIE
Het exemplaar van de algemene voorwaarden
Commentaar
dat de B.V.B.A. A. bij afsluiten van het contract
Mobistar stelt dat sommige klanten de sms met het
ontving, vermeldt echter geen stilzwijgende
promotie-voorstel laattijdig ontvingen door een
verlenging van het contract. Hierop is Mobistar
technisch probleem en biedt hiervoor excuses
bereid de opzegsom volledig te annuleren.
aan. De extra belwaarde van 5 euro wordt daarom toch toegekend.
Principiële aangelegenheden Gebruiksopties GSM
Omschrijving van de klacht Mevrouw D. betreurt de vermindering van de
Omschrijving van de klacht
geldigheidsperiode van het belkrediet op haar
De technische diensten van Mobistar hebben
vooraf betaalde Base-telefoonkaart (cfr. Hoofdstuk
een aantal programma's gewijzigd zodat de
6.F: Beperking geldigheidsduur herlaadkaarten
ontvangen oproepen naar een voicemail worden
Base).
doorgeschakeld wanneer de lijn bezet is. Daardoor weet de beller niet alleen niet meer dat
Commentaar
de opgeroepen telefoonlijn bezet is, maar is er ook
Base heeft al zijn klanten ervan op de hoogte
geen automatische terugbelfunctie meer.
gebracht
dat
de
Cashbase-kaarten
vanaf
18/04/2002 nog slechts twee maanden geldig
Commentaar
zouden zijn.
Mobistar betreurt ten zeerste de ongemakken
Ondertussen heeft het bedrijf beslist om deze
waarmee de heer S., die geen gebruik wenst te
geldigheid uit te breiden tot 12 maanden, en dit
maken van de automatische doorschakelfunctie,
vanaf 20/12/2002.
te maken heeft gehad. Deze nieuwe doorschake-
Rekening houdende met deze wijziging heeft Base
ling van oproepen werd ingevoerd om tegemoet
een commercieel gebaar gesteld van 28,67 €.
te komen aan talrijke vragen van klanten die geen oproepen meer wilden verliezen terwijl ze met
JAARVERSLAG 2002
28
Omschrijving van de klacht
iemand anders aan het bellen waren.
Mevrouw C. is niet te spreken over de werkwijze
Technici zoeken een middel om de voormelde
bij Mobistar. Er werd aan de klager op 12 decem-
doorschakeling op verzoek van de klant uit te
ber per sms een extra belwaarde van 20 procent
schakelen, maar dit is nog niet voor alle telefoon-
beloofd, wanneer zij vóór 12 december haar
lijnen mogelijk.
Tempokaart zou herladen. De klager reageerde
Het nodige werd gedaan om de optie, die op de
hierop onmiddellijk door dezelfde dag een
lijn van de heer S. standaard (by default) werd
nieuwe Tempokaart te kopen en deze te activeren.
geïnstalleerd, uit te schakelen.
Na drie dagen, wanneer de klager vaststelde dat de extra belwaarde nog niet werd toegekend,
Omschrijving van de klacht
nam zij contact op met de Mobistar klantendienst
De heer V. is niet te spreken over problemen die
die stelde dat alles vlug in orde zou komen.
hij reeds meerdere jaren, sinds de activering van
De volgende dag kreeg mevrouw C. melding van
zijn "duo-kaart", in het buitenland ervaart bij het
Mobistar dat ze geen recht had op de korting
gebruik van zijn Proximus voice-mail. Hij ervaart
omdat ze de kaart een dag te laat had opgeladen
dat zijn voice-mail niet automatisch in werking
aangezien de actie slechts tot 11 december liep.
treedt in het buitenland. Hierbij merkt de klager
Voor mevrouw C. gaat het niet om de vijf euro
op dat hij vaststelt dat dergelijke problemen niet
verschil maar om het principe.
bij alle gebruikers opduiken.
voegen aan het belkrediet op de kaart van
Proximus bevestigt dat er zich door de sterke
mevrouw C.
stijging van het aantal GSM gebruikers dergelijke problemen kunnen voordoen. Verschillen tussen
Omschrijving van de klacht
systemen van diverse operatoren liggen aan de
De firma S. is niet tevreden over de dienstverle-
basis van dit algemene technische probleem dat
ning van Mobistar : berichten worden soms
zich bij alle operatoren zou stellen en waarvan
pas na twee dagen doorgestuurd en de bereik-
bepaalde telefoonlijnen, zonder direct aanwijsba-
baarheid in de vestigingsplaats is reeds jaren zeer
re reden, geen hinder ondervinden. Ook zou het
slecht.
systeem van duo-kaarten, waarvan de klager gebruik maakt, vatbaarder zijn voor deze fouten.
Commentaar
Proximus verduidelijkt dat oproepers, in afwach-
Mobistar erkent dat de problemen die de firma S.
ting van een algemene technische oplossing, wel
ondervindt, gerelateerd zijn aan de minimale
gebruik kunnen maken van de voice-mail van de
bereikbaarheid. Men onderzoekt of er een
klager mits het vermeldde nummer 1232 op te
oplossing kan gevonden worden om deze
roepen.
bereikbaarheid te verbeteren. Het resultaat van dit
KLACHTEN VOOR BEMIDDELING OVER MOBIELE TELEFONIE
Commentaar
onderzoek werd na vijf maanden nog steeds niet
Producten en diensten
medegedeeld en er is geen verbetering van de
Omschrijving van de klacht
bereikbaarheid merkbaar.
Mevrouw C. is gehandicapt en is - gezien de moeilijkheden die zij heeft om zich te verplaatsen - verplicht om haar buurman te vragen om een nieuwe Pay&Go- kaart voor haar te kopen. Toen ze de dertien cijfers van haar nieuwe kaart van 25€ intikte, stelde mevrouw C. vast dat het resterende belkrediet van 55,23 € de dag ervoor was gewist. Mevrouw C. vraagt dat Belgacom Mobile blijk zou geven van begrip.
Commentaar Een Pay&Go-kaart is geldig gedurende 12 maanden vanaf de eerste oproep die wordt gedaan of ontvangen. Bovendien wordt deze geldigheid voor een nieuwe periode van één jaar verlengd bij elke herlading. Wanneer de kaart echter vóór afloop van die 12 maanden niet wordt herladen, is het resterende belkrediet definitief verloren. De klanten hebben dan nog één week de tijd om hun kaart opnieuw te herladen. Eenmaal deze bijkomende termijn is verstreken,
is
hun
oproepnummer
definitief
gedesactiveerd en kan de kaart niet meer worden gebruikt. Als commercieel gebaar heeft Belgacom Mobile besloten om het bedrag van 55,23 € toe te
JAARVERSLAG 2002
29
KLACHTEN BEHANDELD IN 2002
5
JAARVERSLAG 2002
30
KLACHTEN BEHANDELD in 2002 A. Opsplitsing van de klachten volgens behandelingsprocedure (Tabel 19)
In het jaar 2002 werden door de Ombudsdienst 7.578 klachten geanalyseerd, behandeld en afgesloten. De klachten met betrekking tot kwaadwillige oproepen vertegenwoordigen 26 % van het totale volume (tegenover 24,70 % in 2001). In 2002 werd er opnieuw geen enkel arbitragedossier behandeld.
KLACHTEN BEHANDELD IN 2002
B. Klachten met betrekking tot kwaadwillige oproepen (Tabel 20)
4,22 % van de klachten betreffende kwaadwillige oproepen werden door de Ombudsdienst onontvankelijk geacht en 1,22 % van die klachten werden door de klagers zelf tijdens de behandeling ervan ingetrokken. Voor 2 dossiers (tegenover 14 in 2001), heeft de Ombudsdienst spijtig genoeg de nodige informatie niet gekregen van de betrokken operatoren. Uiteindelijk hebben 41,38 % van de klachten betreffende kwaadwillige oproepen tot de identificatie van de vermoedelijke daders geleid (tegenover 39,84 % in 2001).
C. Klachten voor Bemiddeling Ontvankelijkheid (Tabel 21)
JAARVERSLAG 2002
31 Het percentage onontvankelijke klachten blijft uitermate stabiel: 16,08 % in 2002 tegenover 16,22 % in 2001.
KLACHTEN BEHANDELD IN 2002
Resultaten (Tabel 22)
In 2002 vertegenwoordigden de minnelijke schikkingen 85,13 % van het totale aantal behandelde dossiers (tegenover 83,46 % in 2001). Voor 13,24 % van de dossiers heeft de Ombudsdienst uiteindelijk een aanbeveling moeten formuleren. Tenslotte moeten we er, spijtig genoeg, ook op wijzen dat de Ombudsdienst 14 dossiers heeft moeten afsluiten zonder van de betrokken operator de gevraagde informatie te hebben gekregen. Op dit punt werd er echter wel een zekere vooruitgang geboekt, want in 2000 en 2001 gold dit voor respectievelijk 44 en 26 dossiers.
Positieve resultaten voor de klagers (Tabel 23)
JAARVERSLAG 2002
32
De positieve resultaten vertegenwoordigen het totale aantal minnelijke schikkingen, gunstige aanbevelingen voor de klagers die door het bedrijf werden gevolgd en gunstige aanbevelingen voor de klagers die gedeeltelijk door het bedrijf werden gevolgd. De negatieve resultaten staan voor het totale aantal aanbevelingen dat gunstig was voor het bedrijf, de gunstige aanbevelingen voor de klagers die door het bedrijf niet werden gevolgd en klachten die door de ombudsmannen moesten worden afgesloten zonder antwoord van het betrokken bedrijf. Net als de voorgaande jaren kan 2002 als een positief jaar worden beschouwd : voor 87,62 % van de geschillen is de Ombudsdienst er namelijk in geslaagd een gunstig resultaat te bekomen voor de gebruikers van de telecommunicatiediensten.
termijn van één maand. Na afloop van deze
A. Automatische verlenging van de overeenkomsten
minimumduur kan deze Overeenkomst op gelijk welk ogenblik beëindigd worden, mits naleving
In ons vorige jaarverslag werd onder het hoofdstuk aanbevelingen dieper ingegaan op de stilzwijgende verlenging van overeenkomsten van bepaalde duur, een praktijk die in het bijzonder door Mobistar werd toegepast en een hinderpaal kan vormen voor het beginsel van
van de voorwaarden voorzien in artikel 8.2 van de huidige abonnementsvoorwaarden. Indien de Overeenkomst gesloten wordt voor een periode van 12, 15, 24 of 36 maanden, wordt deze
ENKELE AANBEVELINGEN
6
ENKELE AANBEVELINGEN
Overeenkomst op het einde van deze periode automatisch verlengd voor onbepaalde duur, tenzij de Klant de overeenkomst minstens
overdraagbaarheid. In 2002 werden bij de Ombudsdienst opnieuw meerdere klachten met betrekking tot dit probleem ingediend. Bijgevolg hebben we Mobistar ten sterkste aangeraden om zijn algemene voorwaarden te wijzigen en zo elke gedwongen klantenbinding te vermijden.
1 maand voor de einddatum opzegt, overeenkomstig art. 8.2. Deze Overeenkomst van onbepaalde duur kan op gelijk welk ogenblik per aangetekend schrijven beëindigd worden, mits naleving van de voorwaarden voorzien in art. 8.2. van de huidige abonnementsvoorwaarden. 8.2.1. In geval van een Overeenkomst voor
Wij herinneren eraan dat de Ombudsdienst toen de volgende voorstellen had geformuleerd:
onbepaalde duur kan de Klant na afloop van de minimale duur voorzien in artikel 2.5.3 op gelijk welk ogenblik de Overeenkomst beëindigen, mits
1. beperking tot een redelijke duur (maximum
een opzegtermijn van één maand. In geval van
12 maanden) van de overeenkomsten die met de
een Overeenkomst voor een periode van 12, 15,
diverse operatoren worden gesloten;
24 of 36 maanden, kan de Klant de overeenkomst
2.
omvorming
in
een
overeenkomst
van
op het einde van de periode beëindigen, mits een
onbepaalde duur na afloop van de aanvankelijke
opzegtermijn van één maand,. De Klant is gerech-
periode;
tigd een einde te stellen aan de Overeenkomst
3. toepassing van een zeer korte opzeggingster-
vóór afloop van de minimumduur voorzien in
mijn bij overeenkomsten van onbepaalde duur;
artikel 2.5.3. of vóór de overeengekomen periode
4. beperking van de forfaitaire vergoeding die
van 12, 15, 24 of 36 maanden, voorzover hij
wordt geëist bij een vervroegde opzegging tot
daarvoor aan Mobistar een schadevergoeding
een bedrag dat werkelijk in verhouding staat tot
betaalt.
het door de operator geleden nadeel.
geactiveerde kaart, gelijk aan de helft van de nog
Deze
schadevergoeding
is,
per
te betalen abonnementsbijdragen plus de helft Vanaf 1 juli 2002 heeft Mobistar haar bepalingen
van de eventuele bijdragen voor de contractueel
betreffende de vervroegde opzegging van
inbegrepen beltijd of het contractueel inbegrepen
overeenkomsten aangepast voor zijn residentiële
beltegoed, gerekend tot aan het einde van de
klanten.
genoemde minimumperiode of overeengekomen
Wij halen hieronder de artikelen aan die voor ons
periode van 12, 15, 24 of 36 maanden, en dit met
belangrijk zijn:
een maximum van 150 euro per geactiveerde kaart. Deze vergoeding kan niet worden
2.5.3. Indien de Overeenkomst gesloten wordt
beschouwd als betaling van nog verschuldigde
voor een onbepaalde termijn geldt een minimum-
factuurbedragen.
JAARVERSLAG 2002
33
ENKELE AANBEVELINGEN
dan ook meestal betrekking tot goedkopere types. De Ombudsdienst verheugt zich over het feit
De Ombudsdienst houdt eraan de gebruikers aan
dat Mobistar rekening heeft gehouden met zijn
te raden om GSM's aan te schaffen van een
tweede voorstel.
aanvaardbare kwaliteit. Het blijft tevens aange-
Toch betreuren we dat overeenkomsten met
wezen het toestel niet bloot te stellen aan voch-
een looptijd van meer dan één jaar worden
tigheid en te vrijwaren van hoge temperatuurs-
behouden.
schommelingen. Naar de operator en fabrikant
Belgacom Mobile en Base, daarentegen, bieden
toe dringt de Ombudsdienst aan om de koper een
wel abonnementen aan die een duur van
ruimere (qua tijd en qua technische onderdelen)
15 maanden niet overschrijden, met name in de
garantie aan te bieden. Dit voorstel werd al in het
duidelijk omschreven context van promoties.
jaarverslag van 2001 gelanceerd, echter zonder
Een duur van 24 of 36 maanden lijkt ons zeer
gevolg. De Ombudsdienst ijvert alleszins voor het
lang, te meer aangezien er een verbrekingsver-
nauwgezet vaststellen van de oorzaken van de
goeding geëist wordt.
meest recente gevallen van oxidatie opdat de
Deze bepaling betekent werkelijk een rem op de
nieuwe toestellen dezelfde problemen niet
nummeroverdraagbaarheid.
zouden vertonen. Dit alles moet er toe leiden dat het probleem van GSM-oxidatie in zijn totaliteit zal verdwijnen. De zeer gunstige evolutie in acht genomen, is de Ombudsdienst er van overtuigd dat dit geen utopische doelstelling is.
B. Drastische indijking van klachten over GSM oxidatie In
het
jaarverslag
van
2001
maakte
de
Ombudsdienst melding van een destijds nieuw fenomeen: de oxidatie van GSM's.
C. Ongevraagde SMS-berichten
Aan het onrustwekkende verschijnsel is inmiddels op een zodanig drastische manier een einde
JAARVERSLAG 2002
34
De feiten
gekomen, dat dit de vermelding in het jaarverslag
In de loop van het jaar 2002 werden bij de
rechtvaardigt.
Ombudsdienst talrijke klachten ingediend met
Het aantal klachten in 2002 met betrekking tot
betrekking tot SMS-berichten waarvoor moest
deze problematiek is dan ook totaal verwaarloos-
worden betaald.
baar. Als belangrijkste reden hiervoor noemen wij
Wij werden met andere woorden geconfronteerd
de sterk verbeterde kwaliteit van de toestellen.
met een nieuw probleem, dat erin bestaat dat al
Hierin speelt de firma Euro-Twice een gewichtige
dan niet gevraagde SMS-berichten worden
rol.
Dit onafhankelijke servicelabo werkt voor
verstuurd door een bedrijf dat, tegen betaling, het
meerdere fabrikanten en onderwerpt defecte
netwerk van een mobilofonie-operator gebruikt
GSM's aan mechanische tests, waarbij o.a. vocht
als communicatiemiddel om voorstellen voor
of corrosie wordt opgespoord. Het labo streeft
producten en/of diensten (spellen, horoscopen,
daarnaast naar een betere waterdichtheid, een
sportuitslagen, logo's, beltonen etc.) te versturen
tendens die alle fabrikanten duidelijk hebben
naar de - vaak jonge - klanten van deze
nagevolgd. Ook het feit dat de toestellen steeds
operatoren.
uitvoeriger worden getest heeft geleid tot positieve gevolgen.
Hieronder geven we twee voorbeelden van
Keerzijde van de medaille is uiteraard de gestegen
dergelijke klachten:
kostprijs. Het zeer lage aantal klachten in 2002 had
Wanneer de identiteit van het bedrijf door de
werd uitgenodigd om een nummer te vormen
klant niet gekend is kunnen we terecht betwijfelen
waardoor ik een GSM-toestel van Nokia kon
dat er een contract zou bestaan tussen de klant en
winnen. Er werd mij geen enkele verdere
het betreffende bedrijf of toch zeker dat een
informatie gegeven. Ik heb deelgenomen aan dit
dergelijk contract, als het dan al zou bestaan,
spelletje dat slechts enkele seconden duurde.
enige geldigheid zou hebben.
Sindsdien heb ik onophoudelijk SMS-jes gekregen
De operatoren kunnen gemakkelijk beweren dat
om mij te vragen te reageren, mij op de hoogte te
die bedrijven hun netwerk gewoon als technische
houden van de diverse "stadia" van het spel etc.
ondersteuning gebruiken.
Toen ik mijn factuur kreeg, heb ik er me rekenschap van gegeven dat al die SMS-berichtjes mij
Aangezien ze de gegevens van het bedrijf niet
werden aangerekend (in totaal 138 SMS-en)."
kennen, zouden de klanten de operator terecht als hun enige medecontractant kunnen beschou-
"Ik kreeg een SMS-bericht van het nummer 077-….
wen vanaf het ogenblik waarop de identiteit van
met de volgende tekst: "Zin in een erotisch RV met
de aanbieder van het commerciële voorstel hen
een knappe blondine van 35? Bel 077-… kusjes
niet wordt meegedeeld wanneer dit voorstel
Yvette. Om geen verdere berichten meer te
wordt gedaan. Degene die het bericht verstuurt
ontvangen, bel naar 02-…. ". Ik vind dit bericht
zou immers zonder enig probleem ook de opera-
pornografisch en kwetsend. Ik vraag dan ook met
tor zelf kunnen zijn en geen derde partij.
ENKELE AANBEVELINGEN
"Ik kreeg een SMS-berichtje waarbij ik gewoon
aandrang dat dit soort berichten niet meer naar mijn GSM wordt gestuurd en eis morele schadevergoeding."
De rechtmatigheid van dergelijke activiteiten moet eerst en vooral worden bekeken in het licht van de bepalingen van de Wet betreffende de handels-
Het standpunt van de mobilofonie-operatoren De operatoren in de mobilofonie zijn van mening dat ze niet verantwoordelijk zijn voor de situaties die in de klachten worden aangeklaagd. Hoewel deze diensten vermeld staan op de facturen van Base, Mobistar en Proximus, houden deze bedrijven eraan te benadrukken dat hun betrokkenheid zich beperkt tot de terbeschikkingstelling van een technisch medium.
praktijken en de voorlichting en bescherming van de consument die uitdrukkelijk elke daad verbiedt die strijdig is met de eerlijke handelsgebruiken waardoor een verkoper de belangen van een of meer consumenten schaadt of kan schaden (artikel 94 van de wet van 14 juli 1991). Indien een operator meewerkt aan het verzenden van een SMS-bericht zonder dat hij, uiterlijk op het ogenblik van de afsluiting van de telefonie-overeenkomst tussen de operator en zijn klant, de identiteit van de verkoper en de verkoopsvoor-
De mobilofonie-operatoren zijn het erover eens dat ze de nodige stappen zullen zetten om de gewraakte diensten uit te schakelen, maar geven daarom niet noodzakelijk een gunstig gevolg aan de vragen tot terugbetaling die door de klanten worden ingediend.
waarden van de voorgestelde producten en diensten meedeelt, terwijl deze operator zonder enige twijfel wordt vergoed voor het gebruik van zijn netwerk, dan kan de klant er rechtmatig van uitgaan dat deze houding een oneerlijke daad is vanwege zijn operator.
De mening van de Ombudsdienst
De Ombudsdienst wenst verder ook zijn twijfels
De Ombudsdienst stelt vast dat de klanten door-
uit te spreken over de vraag of dit soort praktijk
gaans niets weten over het bedrijf dat de SMS-
niet als een afgedwongen aankoop en/of een
berichten verstuurt en dat meestal in het buiten-
verkoop gesloten buiten het bedrijf van de
land is gevestigd en dat ze slechts zelden de mate-
verkoper kan worden beschouwd, waarvan de
riële mogelijkheid hebben om kennis te nemen
voorwaarden waaraan de rechtmatigheid van
van de algemene verkoopsvoorwaarden van de
een dergelijke verkoop ondergeschikt zou kunnen
producten en diensten van die bedrijven op het
worden gemaakt, hypothetisch gesproken niet
moment dat ze besluiten om erop in te tekenen.
zouden zijn vervuld.
JAARVERSLAG 2002
35
ENKELE AANBEVELINGEN
Zelfs indien klanten toegeven dat zij een bericht
de dienst telefonie alsook de onderhoudswerken
hebben beantwoord verwachtten zij er zich niet
dekt. Het is vooraf betaalbaar, hetzij maandelijks,
aan dat ze een groot aantal andere berichten
hetzij tweemaandelijks, naargelang de klant al
zouden krijgen, hoewel ze dit vooraf niet hadden
dan niet een maandelijkse facturatie is overeenge-
gevraagd en absoluut niet wisten dat de ontvan-
komen met Belgacom (artikel 48).
gen berichten hen tegen kostprijs zouden worden aangerekend. Bijgevolg zouden ze niet gehouden
Artikel 49, alinea 2 bepaalt dat
zijn om de kosten met betrekking tot de
opzegging van de overeenkomst het abonne-
ontvangen berichten te betalen, onder voor-
mentsgeld dat reeds is betaald of gefactureerd
wendsel dat ze, al was het onbewust, op één of
onherroepelijk verschuldigd is".
"In geval van
meerdere berichten hebben geantwoord. In elk geval is een operator in de mobiele telefonie
Dit artikel werd herzien bij de wijziging van de
ertoe gehouden om te goeder trouw de overeen-
algemene voorwaarden op 1 juni 2002. In geval
komst uit te voeren die hem met zijn klant
van wijziging van de contractvoorwaarden
verbindt, wat tot gevolg heeft dat hij geen
voorziet artikel 4 van de algemene voorwaarden
telefoondiensten zou mogen activeren die nadeel
dat Belgacom zich ertoe verbindt om de
kunnen berokkenen aan die klant.
betrokken klanten door gebruikmaking van alle geschikte middelen op de hoogte te stellen. Deze informatie dient te worden bezorgd minstens 15 werkdagen vóór een wijziging van de algemene of bijzondere voorwaarden van kracht wordt, minstens 15 werkdagen op voorhand
voor
een
prijsverhoging
en
minstens één dag op voorhand in geval van een prijsverlaging.
D. Aanrekening basisabonnement In dit geval werd de wijziging van de algemene
De feiten
voorwaarden ter kennis gebracht van de
Op 25 oktober 2002 diende juffrouw L. een klacht
abonnees door middel van een bericht dat was
in bij de Ombudsdienst:
vermeld op alle facturen die werden opgesteld tussen 15 maart 2002 en 15 mei 2002. Bijgevolg
JAARVERSLAG 2002
36
"Nadat ik op 10 oktober 2002 had gevraagd om
meent de Ombudsdienst voor Telecommunicatie
mijn telefoonabonnement op te zeggen, werd
dat de wijziging van artikel 49 van de algemene
mijn telefoonlijn effectief afgesloten op 11 oktober
voorwaarden werd uitgevoerd met inachtneming
2002. Ik kreeg een factuur gedateerd op 15
van de contractuele bepalingen.
oktober 2002 en stelde vast dat mij niet alleen het einde van de maand oktober, maar vooral ook
Hoewel de wijzigingsvoorwaarden van artikel 49
nog de maand november werden aangerekend.
alinea 2 buiten elke discussie staan, is de situatie totaal anders wat de toepassing ervan betreft.
Omdat ik hierover enkele vragen had, heb ik contact genomen met de klantendienst, die mij
Sinds 15 juli 2002 wordt het basisabonnements-
vriendelijk antwoordde dat mijn factuur volledig
geld dat werd betaald of gefactureerd bij een
moest worden betaald, aangezien ze op
opzegging
9 oktober 2002 was opgesteld (…)."
Belgacom, ondanks de uitdrukkelijke opzegging
niet
meer
teruggestort.
Zo
is
van de overeenkomst door de abonnee, niet
Analyse en aanbeveling
alleen gemachtigd om het eventuele basisabon-
Artikel 45 van de algemene voorwaarden van
nementsgeld in te houden dat werd betaald voor
de abonnementsovereenkomst voor de dienst
door haar nog uit te voeren prestaties, maar kan
Telefonie van Belgacom bepaalt dat het basis-
het bedrijf eveneens de betaling eisen van de
abonnementsgeld de terbeschikkingstelling van
kosten die voorafgaand in rekening werden
gebracht en dit zonder dat aan de abonnee enige
artikel 8.9 van de algemene voorwaarden van de
tegenprestatie werd geleverd.
abonnementsovereenkomst
voor
de
dienst
geld verschuldigd is te rekenen vanaf de
abonnees
opgenomen.
indienststelling tot en met de dag van de
Daarvan getuigen het relatief grote aantal
opzegging van de overeenkomst. Bijgevolg dient
klachten betreffende artikel 49, alinea 2,
het deel van het abonnementsgeld dat op
die regelmatig bij de Ombudsdienst voor
voorhand werd gestort of gefactureerd en
Telecommunicatie worden ingediend.
beantwoordt aan de periode tijdens dewelke het
doorgaans
slecht
contract niet meer van kracht was te worden Het verdient aanbeveling om de geformuleerde
terugbetaald aan de abonnee. Dit principe werd
klachten nader te onderzoeken in het licht van
trouwens ook door Belgacom in een zeker aantal
de wetgeving met betrekking tot de belasting over
dossiers toegepast
de toegevoegde waarde (hierna BTW), alsook van
Bovendien is, volgens de bewoordingen van
de Wet van 14 juli 1991 betreffende de handels-
artikel 32.25 van de Wet van 14 juli 1991
praktijken en de voorlichting en bescherming van
betreffende de handelspraktijken en de voorlich-
de consument.
ting en bescherming van de consument, de
ENKELE AANBEVELINGEN
telefonie van Telenet dat het basisabonnementsHet gebrek aan tegenprestatie wordt door de
clausule die in overeenkomsten tussen een Artikel 5 van het Koninklijk Besluit nr. 1 van 29
verkoper en een consument meer bepaald tot
december 1992 met betrekking tot de regeling
doel heeft om de verkoper het recht te geven de
voor de voldoening van de belasting over de
door de consument gestorte bedragen in te
toegevoegde waarde somt de vermeldingen op
houden wanneer de verkoper zelf de overeen-
die verplicht op een factuur moeten voorkomen.
komst opzegt, onrechtmatig. In zijn huidige
Zo is de datum van de voltooiing van de dienst
formulering maakt artikel 49, alinea 2 van de alge-
één van de elementen die op de factuur moeten
mene voorwaarden geen enkel onderscheid
worden vermeld (artikel 5, 5°, a). Wanneer deze
tussen een opzegging die door de abonnee of
factuur wordt uitgereikt vóór de voltooiing van de
door Belgacom wordt gedaan. Aangezien deze
dienst, volstaat het dat ze een vermelding bevat
alinea eveneens de mogelijkheid omvat dat het
als 'te leveren', 'te voorzien', 'in uitvoering' of 'nog
contract door Belgacom wordt opgezegd, dient
te voltooien'. De factuur die na de opzegging van
artikel 49, alinea 2 van de algemene voorwaarden
de overeenkomst aan de abonnee wordt gericht
als onrechtmatig te worden beschouwd in de
en waarop het basisabonnementsgeld voor de
zin van het voornoemde artikel 32.25, met alle
lopende tweemaandelijkse periode is vermeld,
gevolgen vandien (artikel 33 van de Wet van
bevat geen enkele vermelding van die aard. Hoe
14 juli 1991 betreffende de handelspraktijken en
dan ook, het kan moeilijk anders aangezien de
de bescherming van de consument).
abonnee haar abonnement had opgezegd en daardoor dus geen toegang meer had tot eender
Daarenboven wenst de Ombudsdienst voor
welke telefoniedienst.
Telecommunicatie een aantal opmerkingen te formuleren betreffende de periodiciteit van de
Gezien dit struikelblok, lijkt het ons van essentieel
facturen die door Belgacom worden opgesteld.
belang om de wezenlijke inhoud van artikel 45
Uit artikel 54 van de algemene voorwaarden blijkt
van de algemene voorwaarden te bekijken. Het
dat er om de twee maanden een factuur wordt
basisabonnementsgeld is intrinsiek verbonden
gestuurd, behalve indien de klant en Belgacom
met de telefoniedienst. Zodra de abonnee afziet
zijn overeengekomen om een maandelijkse
van deze dienst, is het abonnementsgeld niet
factuur op te maken.
meer gerechtvaardigd, althans niet voor de periode na de opzegging van het contract. Dit is
Het toenemende gebruik van de telefoon en van
de optie die doorgaans door de meeste operato-
de nieuwe informatietechnologieën leidt voor een
ren wordt toegepast, zowel in België (Telenet) als
steeds groter aantal gezinnen tot een aanzienlijke
in het buitenland (France Telecom). Zo bepaalt
verhoging van de telefoonfactuur waarvan het
JAARVERSLAG 2002
37
ENKELE AANBEVELINGEN
bedrag gelijk of zelfs hoger kan zijn dan het
gaan met het bericht dat ik op mijn laatste
bedrag van de elektriciteits- of gasfacturen.
telefoonfactuur heb gelezen. Ik heb een abonne-
Een maandelijks facturatie- en betalingssysteem
ment bij de dienst ADSL Go sinds mijn telefoonlijn,
zou deze gezinnen in de mogelijkheid stellen om
meer dan een jaar geleden, in werking werd
hun kosten beter te spreiden. Wat de operator
gesteld. Alle facturen die ik tot op vandaag heb
betreft betekent een systeem van maandelijkse
gekregen, werden steeds op tijd betaald, zonder
facturatie dat de betwistingen in verband met
dat ik daarvoor een domiciliëring bij mijn bank
facturatie sneller kunnen worden opgevolgd en
had genomen. Toch wil Belgacom de prijs van de
dat dus misschien niet het aantal betwistingen,
ADSL-dienst met één euro verhogen indien de
maar wel de hoogte van de bedragen kan
klant geen domiciliëring heeft. Ik stel mij serieuze
worden verminderd. Overigens blijkt de opstelling
vragen bij de wettelijkheid van een dergelijke
van maandelijkse facturen in telefonie-overeen-
ingreep en ben in elk geval van mening dat
komsten de regel te zijn.
Belgacom met deze handelswijze, eens te meer, van zijn quasi-monopolie profiteert. Ik begrijp wel
Rekening houdende met de voorafgaande
dat Belgacom zich tegen slechte betalers moet
bedenkingen beveelt de Ombudsdienst voor
beschermen, maar het idee dat het bedrijf de vrije
Telecommunicatie Belgacom ten zeerste aan om
hand krijgt om de bedragen van zijn facturen
zijn praktijken, zowel wat de behandeling van het
gewoon van mijn rekening te halen, vind ik niet
basisabonnementsgeld bij opzegging als wat de
echt leuk, te meer dat er vrij vaak fouten in de fac-
periodiciteit van haar facturen betreft, af te
turatie sluipen en dat het achteraf erg moeilijk
stemmen op de praktijken die worden toegepast
blijkt te zijn om zijn geld terug te krijgen."
door de meeste operatoren die op dit ogenblik op de markt actief zijn. De openstelling voor concurrentie zou Belgacom er sterker moeten toe aanzetten om - in het bijzonder op deze twee punten - beter in te gaan op de problemen en de behoeften van haar klanten.
"Nadat ik in oktober 2001 een ADSL-overeenkomst had gesloten met Belgacom, was ik verrast vast te stellen dat er op de factuur van december 2002 een prijsverhoging was aangerekend van 1 euro. Ik vind dit om diverse redenen totaal ongepast. Belgacom heeft niet het recht om de betalingswijze van zijn klanten te bepalen. Het lijkt mij onwettelijk, of op zijn minst abnormaal, om een betalingswijze te "belasten". Alle klanten van Belgacom moeten hetzelfde tarief kunnen genieten zonder dat een onderscheid wordt gemaakt tussen de manier waarop ze betalen. Aangezien
JAARVERSLAG 2002
38
E. Aanrekening van één Euro extra bij niet-domiciliëring ADSL
de betaling van de abonnementen op voorhand gebeurt, lijkt het mij ondenkbaar dat een dergelijke maatregel kan worden gerechtvaardigd
De feiten Ingevolge de beslissing van Belgacom om vanaf
door te verwijzen naar het risico dat facturen niet zullen worden betaald."
01/12/2002 het abonnementsgeld voor ADSL met één Euro te verhogen bij niet-domiciliëring,
Het standpunt van Belgacom
heeft de Ombudsdienst een echte stroom van
Belgacom heeft besloten om vanaf 01/12/2002
telefonische oproepen en brieven gekregen,
twee verschillende prijzen aan te rekenen voor de
waarin de klanten protesteerden en hun ontevre-
ADSL-dienst, naargelang het feit of de klant zijn
denheid over die beslissing te kennen gaven,
factuur al of niet domicilieert.
voornamelijk 'uit principe'. Deze praktijk is totaal wettelijk en overigens vrij verHieronder citeren we enkele typische voorbeelden
spreid op de Belgische markt en in alle sectoren.
van klachten:
Overeenkomstig de artikelen 5.5 en 22 van de
"Ik zou u willen meedelen dat ik niet akkoord kan
algemene voorwaarden met betrekking tot de
ADSL-dienst heeft Belgacom zich het recht
er wel aan te zeggen dat wij niet bevoegd zijn om
voorbehouden om haar prijzen te wijzigen en
te oordelen over het tariefbeleid van de diverse
zich ertoe verbonden om haar klanten daarvan,
operatoren die op de geliberaliseerde telecommu-
door eender welk geschikt middel, op de hoogte
nicatiemarkt actief zijn.
abonnementsgeld voor ADSL wanneer klanten
Gezien het succes van ADSL betreurt de
hun facturen niet laten domiciliëren is ingegeven
Ombudsdienst dat Belgacom, die deze technolo-
door meerdere redenen.
gie als enige op de Belgische markt aanbiedt,
Indien een klant de prijsverhoging niet aanvaardt
probeert om deze betalingswijze te veralgemenen
of geen domiciliëring wenst, staat het hem vrij om
voor de telefoonfactuur in haar geheel.
zijn overeenkomst op te zeggen. Er zal hem - in overeenstemming met de bepalingen van artikel
We kunnen immers begrijpen dat de klanten geen
17 - geen enkele opzeggingsvergoeding worden
domiciliëring verkiezen, om zo voldoende tijd
aangerekend.
te hebben om hun factuur te controleren en
ENKELE AANBEVELINGEN
te brengen. Deze kleine verhoging van het
desgevallend sommige elementen ervan te Tot op heden had Belgacom het abonnements-
betwisten.
geld voor ADSL nog nooit verhoogd en evenmin een indexering doorgevoerd.
We kunnen ook begrijpen dat de domiciliëring voor Belgacom een verlichting van de werklast
Bovendien doet Belgacom haar uiterste best om
betekent op het vlak van facturatie maar zijn toch
de ADSL-technologie permanent bij te werken en
van mening dat het bedrijf, ter promotie van het
de prestaties qua snelheid nog te verbeteren.
domiciliëringssysteem, het oorspronkelijk overeen-
Vanaf 01/11/2002 werden bijkomende aanpas-
gekomen bedrag van het ADSL-abonnementsgeld
singen van het netwerk uitgevoerd om met een
met één Euro zou moeten verlagen voor klanten
nog hogere snelheid op het Internet te kunnen
die deze betalingswijze aanvaardden.
surfen. Deze aanpassingen zouden in de loop van het eerste kwartaal van 2003 moeten zijn beëindigd.
De reactie van Belgacom Belgacom benadrukt dat het bedrijf niet de enige aanbieder is van de ADSL-technologie aangezien
Uiteindelijk legt Belgacom haar klanten niet op dat
klanten ook een ADSL-abonnement kunnen
ze een bankrekening moeten hebben. Er wordt
nemen bij Planet Internet, Wanadoo, Eunet,
echter wel een vermindering van het abonne-
Idnet, Net4all, Perceval, Tiscali, BT Ignite, Codenet,
mentsgeld toegestaan aan al wie de betaling
Easynet, EDPnet, Versatel en XS4all. Die bedrijven
van zijn factuur bij een financiële instelling laat
factureren de ADSL-abonnementen dus door aan
domiciliëren.
Belgacom. Er dient te worden opgemerkt dat meerdere van deze bedrijven alleen gedomicili-
Ten slotte is het zo dat de facturen van Belgacom
eerde betalingen aanvaarden.
regelmatig worden verstuurd. Bij betwisting kan de klant altijd verzet aantekenen bij zijn bank.
Wat de prijsverhoging voor de maandelijkse abonnementsbijdrage voor ADSL met één Euro, BTW
De mening van de Ombudsdienst
inbegrepen, betreft waartoe door Belgacom werd
De Ombudsdienst stelt vast dat Belgacom effectief
besloten in toepassing van de artikels 5 en 22 van
haar algemene voorwaarden naleeft en terecht
haar algemene voorwaarden, behalve voor de
verwijst naar de artikels 5.5 en 22 die de klant de
klanten die hun facturen via bankdomiciliëring
mogelijkheid bieden om zijn abonnement op te
betalen, moet worden opgemerkt dat de wet een
zeggen bij eender welke wijziging die aan het
verkoper of een dienstverlener helemaal niet ver-
aanvankelijke contract wordt aangebracht.
biedt om verschillende prijzen te hanteren naar-
Hoe dan ook begrijpen wij de ontevredenheid
gelang van de gekozen betalingswijze.
van de klagers over een beslissing die in de loop van het contract wordt genomen, maar houden
Anderzijds wijst Belgacom erop dat een domicilië-
JAARVERSLAG 2002
39
ENKELE AANBEVELINGEN
ring de controle van de facturatie niet beduidend
delijk niet kon, want er stond voorheen nog een
kan beperken. Belgacom krijgt het bedrag van de
bedrag op van ongeveer 24 euro. Blijkt dat je om
gedomicilieerde facturen immers pas op hun
de 2 maanden moet herladen of je kan niet meer
vervaldatum en deze datum valt niet vroeger dan
bellen en het beltegoed verdwijnt gewoon. Pas
10 dagen na de versturing van de factuur.
na contact met Base heb ik duidelijk begrepen
Deze termijn biedt de klanten dus alle nodige tijd
nieuwe systeem zal ik maar niet twisten, maar ik
om het bedrag te controleren dat hen wordt
vind het schandalig dat het beltegoed zomaar
aangerekend. De klanten beschikken over een
'gestolen' wordt als je niet binnen de 2 maanden
gratis telefoonnummer voor alle eventuele vragen
herlaadt…".
wat hun nieuwe condities inhielden. Over hun
of betwistingen over hun factuur.
Analyse en aanbeveling Indien de klant na een bespreking van het bedrag van zijn factuur met de operator van Belgacom
Sedert de naamsverandering van Orange naar
toch nog bij zijn betwisting blijft, schakelt
Base is de belwaarde van de voorafbetaalde
Belgacom de domiciliëring van de betrokken
kaarten, ook van de kaarten die werden aange-
factuur uit. In dergelijke gevallen wordt aan de
kocht vóór deze naamsverandering, slechts 2
klant gevraagd om het niet-bewiste deel van het
maanden meer geldig in plaats van 1 jaar.
bedrag met een normale bankoverschrijving te
Opdat de belwaarde zou behouden blijven, moet
betalen in afwachting van het resultaat van het
de gebruiker om de 2 maanden herladen voor
onderzoek.
een bedrag van 7 Euro, 14 Euro of 28 Euro.
Bovendien heeft de klant zelfs nadat het bedrag van een factuur van zijn rekening is gehaald nog
Base verwijst naar de algemene voorwaarden van
altijd de mogelijkheid om deze factuur te
Orange en meer bepaald naar artikel 11 m.b.t. de
betwisten, hij beschikt immers over een termijn
wijzigingen.
van drie maanden vanaf de factuurdatum om een
Verder deelt Base mee dat zij, met de introductie
klacht in te dienen.
van de nieuwe naam, op 18 april 2002 de nieuwe
tarieven
en
voorwaarden
bekend
De conclusie van de Ombudsdienst
gemaakt heeft. Ook op de website en in de tarief-
De Ombudsdienst kan de beslissing van Belgacom
brochures konden de klanten deze informatie
alleen maar betreuren en herhaalt dat hij niet
terugvinden.
akkoord kan gaan met de argumenten die door
Vanaf de dag dat de klant het beltegoed van zijn
het bedrijf worden aangehaald.
Cashbase kaart aanvult, blijft de belwaarde twee maanden geldig. Vijf dagen vóór de vervaldag van de belwaarde krijgen de klanten een SMSbericht met de melding dat het beltegoed dient te
JAARVERSLAG 2002
worden herladen. De resterende belwaarde wordt dan meegenomen naar de volgende
40
periode van twee maanden. Telkens de klanten gebruik maken van het gratis nummer 1955 krijgen ze een boodschap te horen over de
F. Beperking geldigheidsduur herlaadkaarten Base
vervaldatum van hun beltegoed. De algemene voorwaarden van Orange maken
De feiten
inderdaad melding van de voorafbetaalde
Op 12 augustus 2002 diende de heer B. de vol-
belwaarde en artikel 11 betreffende de wijzigin-
gende klacht in bij de Ombudsdienst:
gen bepaalt het volgende:
"Ik heb het volgende probleem met Base: ik bel in
"11.1. Orange mag de technische kenmerken van
de vakantie niet veel met mijn gsm. Toen ik wilde
de Orange Diensten tijdelijk dan wel permanent
bellen, bleek dat mijn beltegoed op was. Wat dui-
wijzigen of beperken indien de exploitatie of de
organisatie van de Orange diensten dit vereisen.
betreffende
Indien een dergelijke wijziging implicaties heeft
beltegoed van de voorafbetaalde kaart opnieuw
voor de klant, brengt Orange de klant hiervan één
gewijzigd heeft. Waarschijnlijk op basis van de
maand op voorhand op de hoogte.
argumenten die door de Ombudsdienst werden
de
geldigheidsduur
van
het
klachten van klanten, werd de geldigheidsduur
staan
Voor
terug opgetrokken tot 12 maanden. In concreto
Postdiensten en Telecommunicatie, verbindt
houdt dit in dat alle CASHBASE-klanten die vóór
Orange zich ertoe om toekomstige wijzigingen
20 december 2002 herlaadden, nog dienen te
van de Algemene Voorwaarden één maand vòòr
herladen binnen de twee maanden.Vanaf
de inwerkingtreding en tariefverhogingen vijf
hun eerstvolgende herlaadbeurt is de belwaarde
dagen vóór de inwerkingtreding op een gepaste
opnieuw 12 maanden geldig en zal met
manier aan de klant mee te delen."
betrekking tot de geldigheidsduur het systeem
door
het
Belgisch
Instituut
van voor de naamsverandering dus terug in De Ombudsdienst stelt zich de vraag in hoeverre
ENKELE AANBEVELINGEN
geformuleerd, alsook door het hoge aantal
11.2. Behoudens eventuele afwijkingen, toege-
voege treden.
de klant in kennis werd gesteld van deze standaardbedingen en deze heeft aanvaard? Verder is de Ombudsdienst van mening dat de verkorting van de geldigheidsduur van de
Wat de Ombudsdienst betreft werd door deze aanpassing het probleem in zijn algemeenheid opgelost.
belwaarde van de PrePay-kaarten niet onder de in artikel 11 vermelde wijzigingen valt. In de brochure wordt ook nergens expliciet de mogelijkheid voorzien om de geldigheidsduur te verkorten. Base schendt bijgevolg artikel 1134 van het Burgerlijk Wetboek met betrekking tot de binden-
G. Verkoopstechnieken
de kracht van de overeenkomst. Artikel 1134 B.W. stipuleert het volgende:
De concurrentiestrijd op de telefoonmarkt woedt hevig. Op alle niveaus van het telecomgebeuren
"Alle overeenkomsten die wettig zijn aangegaan,
zijn daar de gevolgen van te ondervinden. Soms
strekken degenen die deze hebben aangegaan,
gaan de operatoren in hun verkoopsdrang wel
tot wet. Zij kunnen niet herroepen worden dan
erg ver. De Ombudsdienst stelt nu al enkele
met hun wederzijdse toestemming of op gronden
jaren na elkaar dit fenomeen van al te drieste
door de wet erkend. Zij moeten ter goeder trouw
verkoopmethoden
te uitvoer worden gebracht."
vooralsnog geen einde aan lijkt te komen…
De Ombudsdienst vraagt zich bovendien af hoe
vast.
Een
praktijk
waar
Belgacom Messenger
Base de bestaande houders van de Orange
Op 1 augustus 2002 lanceert Belgacom op alle
PrePay-kaarten op de hoogte bracht van de
PSTN-, ISDN-, BA-, Twin- en Duo-aansluitingen de
beperking van de geldigheidsduur van het
messenger dienst.
beltegoed tot 2 maanden.
Messenger is een boodschappendienst van Belgacom waardoor bellers die tevergeefs
Tot zover de bespreking van de positie van
probeerden iemand te bereiken verbonden
de Ombudsdienst met betrekking tot deze
worden met een voicemail, die uiteindelijk
beperking van de geldigheidsduur van de Base
het originele bericht zal bezorgen aan de
herlaadkaarten.
bestemmeling. Geen enkele kost is voorzien voor deze dienst.
Met genoegen stelden we echter einde 2002 vast
Het betreft in feite een kosteloze uitbreiding van
dat Base sedert 21/12/2002 haar voorwaarden
de mogelijkheden op de vaste lijn. Voor het
JAARVERSLAG 2002
41
registreren van zijn bericht betaalt de beller de
Commentaar
prijs van een gewone communicatie. De I.V.R.
Artikel 76 van de Wet op de Handelspraktijken
(Interactive Voice Responder) vermeldt de prijs
zegt het volgende:
vóór de registratie zodat de beller nog kan
ENKELE AANBEVELINGEN
beslissen of hij al dan niet wil verdergaan.
"Het is verboden iemand, zonder dat hij hierom eerst verzocht heeft, enige dienst te verlenen met
Deze dienst wordt op de lijnen van de
het verzoek die dienst, tegen betaling van die prijs
Belgacomklanten
te aanvaarden."
geactiveerd
zonder
hun
voorafgaand akkoord. De Ombudsdienst ontving de voorbije jaren Klacht
verschillende klachten die gedwongen verkoop
Mevrouw C. dient klacht in bij de Ombudsdienst
als voorwerp hebben.
nadat zij erachter kwam dat er een boodschappenapparaat aan haar lijn gelinkt werd.
De klachten vertonen dezelfde chronologische
Belgacom legt uit dat de operator op eigen
structuur.
initiatief deze dienst activeerde op de lijn van klager.
Op een bepaald moment worden de klagers
De operator verwittigde de klanten via een
opgebeld door medewerkers van een callcenter
persbericht eind juni en een bericht bij de factuur.
met zogezegd vrijblijvende informatie.
Belgacom licht verder toe dat deze dienst enkel
Na een tijdje ontvangen deze mensen een factuur
kan stopgezet worden na actief handelen van
waaruit blijkt dat zij zijn ingeschreven op één of
de klant. De operator verwijst klager door
andere dienst.
naar een gratis nummer voor meer gedetailleerde informatie.
Voorstellen ter verbetering Om deze problemen te vermijden dienen de
Commentaar
werknemers in een callcenter er zich goed van te
De Ombudsdienst heeft bedenkingen bij het feit
vergewissen dat de klant werkelijk intekende op
dat bepaalde diensten zonder tussenkomst van de
een bepaalde optie.
consument opgedrongen worden. Indien er beroep wordt gedaan op een bedrijf dat De consument dient daarbij nog eens actieve
in onderaanneming werkt, dient erop te worden
stappen te ondernemen om de Messenger dienst
toegezien dat een commerciële aanpak wordt
stop te zetten. Een vraag gericht aan de klanten-
gehanteerd waarbij gedwongen verkoop wordt
dienst is niet voldoende. Een specifieke procedure
gemeden.
dient gevolgd te worden na contactname met JAARVERSLAG 2002
42
een gratis nummer.
Voor de opties die gepaard gaan met een gratis periode dient te worden gezorgd dat de
Gedwongen verkoop
omvorming in een betalende optie slechts
Klacht
gebeurt na uitdrukkelijke toestemming van de
Op een bepaald moment wordt de heer A. gecon-
klant.
tacteerd door een medewerker van Planet Internet met het voorstel een internetaansluiting te nemen. De heer A. gaat hier niet op in. Groot is dan ook zijn verbazing wanneer hij een tijdje daarna een factuur voor een internetabonnement ontvangt. De klager wendt zich vruchteloos tot de operator en dient daarna klacht in bij de Ombudsdienst. Omdat geen enkele dienst werd genoten, annuleert Planet Internet het internetabonnement.
openstaan heeft die wij uiteraard weigeren te betalen gezien de betwisting, de diverse brieven en faxen waarop nooit enig antwoord. Ter informatie: al onze facturen werden steeds per jaar.'
H. Relatie operatoren / klanten / Ombudsdienst
Communicatieprobleem operator - Ombudsdienst Mijnheer D., een NetNet-klant, diende in decem-
De feiten
ber 2002 een klacht in waarin hij bepaalde
Tal van klagers komen aankloppen bij de
gevoerde telefoongesprekken betwist. In de loop
Ombudsdienst nadat communicatie met de
van de ontstane pennentwist komt NetNet aan
betrokken operatoren zonder respons bleef. Het
het woord: "De commentaren van die klant zijn
dient gezegd dat operatoren wel veelal hun oren
voor ons verloren tijd. Of [de klager] betaalt, of
te luisteren leggen bij de klachten die hen
zijn dossier gaat naar een incassobureau. Binnen
via de Ombudsdienst bereiken, een garantie
de 8 dagen zal zijn telefoonlijn ook afgesloten
is
worden."
dit
echter
niet,
getuige
hiervan
het
ENKELE AANBEVELINGEN
tijdig betaald en belopen ongeveer 2.500,00 €
aanzienlijk aantal onbeantwoorde klachten. Een drietal voorbeelden kunnen dergelijke situaties
Communicatie met operator totaal onmogelijk
illustreren:
Anderen, nl. Yellow Telecom, blijken zelfs nog minder medewerking te verlenen bij het
Communicatieprobleem operator - klant
behandelen van een aantal individuele dossiers:
Mijnheer E. formuleerde in oktober 2002
Mijnheer H. ondervond in oktober 2002 een
een klacht, illustratief voor de belabberde
probleem: hij stapte half juni van Yellow Telecom
communicatie tussen NetNet en klager: 'Bij de
naar Belgacom over maar ontving in oktober via
aansluiting
27/03/2001(ondertekening
een gerechtsdeurwaarder een aanmaning tot het
contract) werd er beloofd om 50% van de eerste
dd.
betalen van facturen van Yellow Telecom. De
factuur terug te betalen. Dat gebeurde niet en ik
klager dacht alle rekeningen vereffend te hebben
kreeg een dubbele facturatie zowel via NetNet als
en ging daarom verhaal halen bij Yellow Telecom
via Belgacom. Niettegenstaande de aansluiting
via fax en mail. Deze reageerde echter niet en het
volledig in het Nederlands gebeurde stuurde
verhaal bereikte de Ombudsdienst.
NetNet mij een Franstalige factuur.
Op mijn
Op haar beurt bracht de Ombudsdienst de klacht
fax dd. 30/05/2001 met de vraag om uitleg
over aan het bedrijf en wel per e-mail én per post.
kreeg ik geen antwoord.
Ook de herinnering
Tot op heden bleven ook twee aangetekende
van
zonder
schrijvens zonder resultaat.
22/06/2001
bleef
antwoord.
Op 11/03/2002 sturen wij een aangetekende zending waarop uiteraard weer geen antwoord
JAARVERSLAG 2002
Analyse en aanbeveling
kwam. Zonder meer worden alle telefoonlijnen
Algemeen dringt de Ombudsdienst er op aan dat
afgesloten waarop wij opnieuw een aangeteken-
elke firma een goed functionerende, klantvriende-
de zending versturen. Echter opnieuw zonder
lijke en telefonisch optimaal bereikbare klanten-
antwoord. Na verscheidene telefonische oproe-
dienst heeft, enerzijds om klagers rechtstreeks te
pen stellen ze de lijnen opnieuw open, zonder
woord te staan en briefwisseling daadwerkelijk op
echter
te volgen, anderzijds om goede contacten met de
een
deftig
antwoord
te
geven.
Op 06/09/2002 krijgen we weerom een
Ombudsdienst te onderhouden.
dreigbrief waarop wij nogmaals op 12/09/2002 een fax sturen,… weer zonder antwoord.
Verwijzend
Op 15/09/02 ontvangen we een creditnota ten
veroordeelt de Ombudsdienst een dergelijke
bedrage van 73,96EUR.
houding van het bedrijf.
Vandaag werden al
naar
het
tweede
voorbeeld
In dit specifieke
onze telefoonlijnen zonder meer terug afgesloten.
geval laat de operator enerzijds uitschijnen de
Blijkt dat NetNet een vordering van 73, 96 €
verzoeningsprocedure
van
een
klachten-
43
behandeling niet zeer te waarderen. De klager heeft met name het recht om te reageren op een door het bedrijf ingenomen basisstandpunt. Anderzijds illustreert dit voorbeeld de bijzonder
ENKELE AANBEVELINGEN
aanvallende en agressieve attitude van de klachtendienst van NetNet waarmee de Ombudsdienst nota bene een protocolovereenkomst heeft afgesloten.
De Ombudsdienst begrijpt de motie-
ven van de operatoren om sommige dossiers over te hevelen naar een incassobureau maar is toch van oordeel dat gedurende de klachtenbehandeling gestreefd moet worden naar verzoening, zonder dat het bedrijf moet vervallen in vulgariteit of dreigtaal dient te hanteren. Voorwaarde om een klacht tot een goed einde te kunnen brengen is uiteraard dat er sprake is van communicatie in se. Het laatste voorbeeld met Yellow Telecom illustreert dat dit zowel voor klagers als voor de Ombudsdienst onmogelijk is. Het mag duidelijk wezen dat de Ombudsdienst een dergelijke houding niet op prijs stelt. Met klem worden de genoemde operatoren verzocht hun meest optimale medewerking te willen verlenen in de behandeling van klachten door de Ombudsdienst opdat deze haar wettelijke bemiddelingsrol naar behoren zou kunnen vervullen zoals die omschreven staat in de wet van 21 maart 1991.
JAARVERSLAG 2002
44
7
ADSL
In de vorige twee jaarverslagen werd door de Ombudsdienst al dieper op deze problematiek
C. Advies van het Raadgevend Comité voor de Telecommunicatie
ingegaan.
2001, heeft het Raadgevend Comité op zijn plenaire vergadering van 3 juli 2002 beslist om
In 2000 hadden wij, net nadat de ADSL-technolo-
zich over het probleem van niet-aansluitbaarheid
gie op de markt was gebracht, 388 klachten
van de ADSL-dienst van Belgacom op het hele
hieromtrent ontvangen. Bij het opmaken van een
Belgische grondgebied te buigen.
ADSL
Ingevolge de publicatie van ons jaarverslag voor
A. Het jaar 2000
eerste stand van zaken had de Ombudsdienst toen de onnauwkeurigheid van de informatie
Wij herinneren eraan dat het voornoemde Comité
aangeklaagd die aan de klanten werd gegeven
onder andere bestaat uit representatieve leden
over de aansluitbaarheid van deze dienst, het
· van de bedrijven, waaronder één vertegen-
gebrek aan personeel bij de diverse helpdesks,
woordiger van de KMO's,
de laattijdige activering van de dienst, de
· van de meest representatieve werknemers-en
problemen in verband met de facturatie alsook de
zelfstandigenorganisaties,
tekortkomingen qua technische bijstand bij de
· van de consumenten,
installatie van ADSL.
· van de gezinsbelangen,
We hadden eveneens de agressieve verkooppoli-
· van de producenten van telecommunicatie-uit-
tiek aangehaald die door Belgacom werd gevoerd
rustingen,
en de beperkingen van het ADSL-aanbod vanuit
· van de bedrijven die telecommunicatiediensten
technisch en juridisch oogpunt.
aanbieden, · etc…
B. Het jaar 2001 De vaststellingen van het Raadgevend Comité zijn In 2001 werden 333 klachten met betrekking tot
als volgt:
ADSL ingediend bij de Ombudsdienst. Maar liefst
· ADSL is niet de enige technologie die een breed-
271 klachten hadden betrekking op de aansluit-
bandtoegang tot het Internet verschaft;
baarheid van de technologie. Daarbij werd de
· de Europese en internationale statistische studies
nadruk gelegd op de vele technische belemme-
zijn het er allemaal over eens dat België een voor-
ringen, onder andere de afstand tussen de
aanstaande plaats inneemt wat de penetratie-
centrale en het aansluitpunt en de verzwakking
graad van het breedbandinternet alsook de dek-
van het signaal.
kingsgraad van het nationale grondgebied voor
Op basis van de wettelijke bepalingen bleek dat
de toegang tot het breedbandinternet betreft;
Belgacom niet verplicht was om ADSL te voorzien
· Ondanks een aantal regionale en subregionale
voor iedereen op het Belgische grondgebied,
verschillen bedraagt de huidige dekkingsgraad
aangezien deze technologie eigenlijk niet onder
van het breedbandinternet, alle toegangstechno-
de universele telecommunicatiedienst valt.
logieën door elkaar genomen, op dit ogenblik
JAARVERSLAG 2002
45
rond de 95% van het hele nationale grondgebied;
en 87 betreffende problemen met storingen.
· Ondanks deze regionale en subregionale
Meerdere malen werden zelfs petities naar ons
verschillen heeft meer dan 90% van de bevolking
gestuurd. Hieronder geven wij twee veelzeg-
op het Belgische grondgebied op dit ogenblik de
gende voorbeelden, genomen uit de talrijke brie-
keuze tussen meerdere toegangstechnologieën
ven waarin mensen ons hun ontevredenheid over
tot het breedbandinternet bij hen thuis;
de situatie hebben meegedeeld.
ADSL
· Bovendien bestaat de mogelijkheid om toegang te krijgen tot het internet met hoog debiet door
"Ik heb bij de diensten van Belgacom herhaalde
middelen die in openbare plaatsen ter beschikking
malen een aanvraag ingediend voor aansluiting
worden gesteld van het publiek;
op de ADSL-dienst, zowel telefonisch als in een
· De toegangstechnologieën tot het breedbandin-
teleboetiek. Belgacom heeft me steeds hetzelfde
ternet bevinden zich op dit ogenblik nog in een
antwoord gegeven, door middel van een stereo-
groeifase, zowel wat het aanbod als wat de
tiepe brief, zonder echt rekening te houden met
kwaliteit ervan betreft. Bijgevolg worden nog
de vraag, namelijk de ADSL-aansluiting van meer
verdere verbeteringen verwacht met betrekking
dan 30 bedrijven die op hetzelfde bedrijvenpark
tot de dekkingsgraad van het nationaal grondge-
gelegen zijn. Ik heb een test gedaan via de
bied voor de toegang tot het breedbandinternet.
website van Belgacom, waar men mij bevestigde dat een aansluiting op de ADSL-dienst mogelijk
Op basis van deze vaststellingen concludeert het
was. Is dat de zoveelste leugenachtige reclame of
Raadgevend Comité dat het probleem van de
getuigt de klantendienst 0800 van een totale
niet-aansluitbaarheid van ADSL erg beperkt is en
desinteresse en een gebrek aan professionele
dat de toestand in de nabije toekomst nog verder
instelling? Belgacom zou moeten ophouden met
zal verbeteren.
de misleidende reclame dat 95% van het land op
In deze context is het Comité van mening dat
de ADSL-dienst is aangesloten, terwijl ze niet in
een ingreep op regelgevend vlak niet gerecht-
staat zijn of niet echt bereid zijn om hun klanten
vaardigd is.
vlak bij M. te bedienen (…)."
Indien de overheid niettemin zou besluiten om de
JAARVERSLAG 2002
46
toegang tot een netwerk met hoog debiet in
"Onze school is een school voor algemeen
België op een niet-discriminerende manier te
secundair onderwijs met zowat 540 leerlingen,
regelen, dan zou deze overheid daar op dit
60 leerkrachten en een internaat. We beschikken
moment zelf de kosten moeten van dragen. Het
over een cybermediacentrum met internet-
internet met hoog debiet valt immers niet onder
toegang via een ISDN-lijn. In december 2001
het toepassingsgebied van de universele dienst
hebben wij twee ADSL-lijnen besteld. We hebben
zoals deze wordt bepaald in de universele-dienst-
regelmatig contact met Belgacom om die aanslui-
richtlijn 2002/22/EG en een reglementering met
ting zo snel mogelijk te krijgen, wat onze
betrekking daartoe kan in geen geval door de
leerlingen en leerkrachten in de mogelijkheid zou
sector worden gefinancierd.
stellen om de I.C.T. op een veel efficiëntere manier in hun lessen te integreren. Belgacom heeft ons
D. Jaar 2002
eerst beloofd dat het probleem tegen einde 2002 zou zijn geregeld. Onlangs hebben "zij" ons
Hoewel het probleem van de ADSL-toegang
echter op de hoogte gebracht van het feit dat we
volgens het Raadgevend Comité erg beperkt is,
te ver van hun "aansluitpunt" liggen en dat er
werden bij de Ombudsdienst in het jaar 2002
niets is voorzien om ons net als de andere scholen
niettemin 378 klachten ingediend: 291 met
toegang te geven tot ADSL. Wij verzetten ons
betrekking tot de aansluitbaarheid van de dienst
tegen deze discriminatie. De reclame die onze
TV-schermen en brievenbussen overspoelt en
de mogelijkheden die door het internet worden
uitbazuint dat "wij met Belgacom zullen vergeten
geboden.
wat wachten betekent" is leugenachtig … In onze school wachten 600 mensen er op dat Belgacom
We zijn dan ook van mening dat Belgacom,
haar verbintenissen nakomt."
in haar hoedanigheid van verstrekker van de universele dienst, ervoor moet zorgen dat de
E. Het standpunt van Belgacom
ADSL-dienst overal beschikbaar is of op zijn minst
Voor het merendeel van de behandelde klachten
waardoor het gebruik van het internet mogelijk
betreurt Belgacom de ondervonden ongemakken
wordt voor mensen die op dit ogenblik nog niet
en haalt een aantal technische factoren aan die de
over deze technologie kunnen beschikken.
toegang tot ADSL onmogelijk maken. Het bedrijf wijst erop dat het alles in het werk stelt
ADSL
een interessant commercieel aanbod moet doen
om het netwerk te verbeteren en de niet-beschikbaarheid te verminderen. Op dit ogenblik worden oplossingen bestudeerd maar kan er nog geen datum naar voren worden geschoven wat de tijdsplanning voor de effectieve uitvoering betreft. Tenslotte vestigt Belgacom de aandacht op het feit dat er op dit ogenblik geen alternatieve oplossingen bestaan en dat geen enkel type verkeer de voorrang geniet op het internetverkeer. Aangezien de ADSL-diensten niet onder de universele dienst vallen, kan geen enkele schadevergoeding worden overwogen.
F. De mening van de Ombudsdienst De Ombudsdienst kan de ontevredenheid van de Belgacom-klanten begrijpen en betreurt dat het bedrijf tot op heden nog altijd geen duidelijke tijdsplanning kan geven.
De internetgebruiker wordt dubbel bestraft indien hij geen toegang heeft tot ADSL, zowel op technisch als op financieel niveau. In concreto worden regelmatige internetgebruikers, die niet kunnen genieten van ADSL, weinig aantrekkelijke tarieven aangerekend door Belgacom. Gezien de belangstelling en het streven van de federale overheid om België een vooraanstaande plaats te bezorgen in de informatiemaatschappij en om elke dualisering van de samenleving te vermijden, zou het wenselijk zijn dat iedereen op het Belgische grondgebied onbeperkt en tegen een redelijk tarief gebruik zou kunnen maken van
JAARVERSLAG 2002
47
GEBRUIK EN FACTURATIE VAN DE 090X-NUMMERS
8
GEBRUIK EN FACTURATIE van de 090x-nummers De Ombudsdienst ontving in 2002 een zeer groot
verbinding heeft opgezet. Er zijn 3 mogelijk-
aantal klachten betreffende internetverbindingen
heden, nl.
met 0903- nummers en recentelijk ook over inter-
- de standaardinstellingen van de PC van de klager
netverbindingen met 0909- nummers. De klagers
worden overschreven met het 0903-nummer en
genereren via internet verbindingen met 0903- en
er wordt tevens een snelkoppeling aangemaakt
0909-nummers zonder zich hiervan bewust te
om op internet in te loggen via dit 0903-nummer;
zijn. De gesprekskosten die voor deze internetver-
in dit geval zullen de verdere verbindingen met
bindingen worden aangerekend door hun
internet via een 0903-nummer verlopen;
telecomoperator lopen hoog op: ca.1,155
- het oorspronkelijk inbelnummer ingesteld op de
Euro/minuut (incl. B.T.W.) voor de verbindingen
PC van de klager wordt gedurende een bepaalde
met 0903-nummers en ca. 25 Euro (incl.B.T.W.)
tijd geblokkeerd; de startpagina op de PC van de
per
klager wordt overschreven en er wordt een
verbinding
met
de
0909-nummers.
De Ombudsdienst stelt bovendien vast dat het probleem zich verplaatst van de dure 0903-nummers naar de nog veel duurdere 0909-
snelkoppeling aangemaakt om via het 0903nummer in te loggen op internet; in dit geval zullen de verdere verbindingen met internet eveneens via een 0903-nummer verlopen;
nummers.
- de standaardinstellingen en het inbelnummer op De Ombudsdienst deed een uitgebreid technisch en juridisch onderzoek naar deze internetverbin-
de PC van de klager worden ongemoeid gelaten, er wordt wel een snelkoppeling aangemaakt om in te loggen via het 0903-nummer; in dit geval
dingen via een 0903- of 0909-nummer.
zullen de verdere internetverbindingen enkel via
A. Verbindingen met 0903-nummers
het 0903-nummer verlopen indien de klager zelf aanlogt via de aangemaakte snelkoppeling en niet via de gebruikelijke weg.
Uit dit onderzoek bleek dat de kwestieuze internetverbindingen met een 0903-nummer JAARVERSLAG 2002
48
steeds tot stand komen nadat de klager naar een
De Ombudsdienst stelde proefondervindelijk vast dat de gebruiker zelf de toestemming dient
of andere website heeft gesurft op internet en toe-
te geven om een bepaald programma te
stemming heeft gegeven om een bepaald
downloaden maar niet altijd kan waarnemen dat
programma van deze website te downloaden en
er een programma gedownload wordt en er een
op
een
verbinding wordt opgezet met een andere
welbepaalde website opzet; hierdoor worden de
website. In de meeste gevallen worden ook de
internetinstellingen van de PC van de klager
tarieven voor de verbinding met de welbepaalde
aangepast.
website meegedeeld; de mededeling van de tarie-
die
manier
een
verbinding
met
ven is echter niet altijd even duidelijk. De De mate waarin de internetinstellingen van de PC
consequenties van het downloaden van het
van de klager worden aangepast is afhankelijk van
programma en het opzetten van een verbinding
het programma dat de klager heeft gedownload
met de welbepaalde site worden echter niet
en van de website waarmee de klager een
duidelijk gemeld.
0903-nummers
waarover
de
klachten
handelen zijn volgens het nummeringsplan,
Het is op dit ogenblik echter niet duidelijk wanneer deze wetgeving in voege zal treden.
beheerd door het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie, toegewezen aan een O.L.O. (other licensed operator) en niet aan de telecomoperatoren waarbij de klager zijn vaste telefonie heeft.
B. Verbindingen met0909-nummers Uit de klachtenbrieven en gesprekken met de klagers blijkt dat tijdens het surfen op internet een pop-up verschijnt met de vraag of men een welbepaald iets wenst te downloaden; de pop-up blijkt echter niet af te sluiten door het kruisje rechts bovenaan of de optie "neen "aan te klikken en als men de optie "ja" aanklikt, wordt men verbonden met het 0909-nummer en komt men terecht op
De wet van 14 juli 1991 betreffende de handelspraktijken en de voorlichting en bescherming van de consument De uitbaters van de consultelnummers overtreden o.i. verschillende bepalingen van deze wet, zoals o.a. artikel 30 van de wet betreffende de verplichting tot voorlichting van de consument; dit artikel stipuleert het volgende:
" Ten laatste op het ogenblik van het sluiten van
GEBRUIK EN FACTURATIE VAN DE 090X-NUMMERS
De
de verkoop moet de verkoper te goeder trouw aan de consument de behoorlijke en nuttige voorlichting geven betreffende de kenmerken van het product of de dienst en betreffende de verkoopsvoorwaarden, rekening houdend met de
een internetsite.
door de consument uitgedrukte behoefte aan De 0909-nummers waarover de klachten handelen zijn volgens het nummeringsplan, beheerd door het
Belgisch
Instituut
voor
Postdiensten
en
Telecommunicatie, toegewezen aan een O.L.O. (other licensed operator) en niet aan de telecomoperatoren waarbij de klager zijn vaste telefonie heeft.
voorlichting en rekening houdend met het door de consument meegedeelde of redelijkerwijze voorzienbare gebruik." Bij niet naleving van deze informatieverplichting kan de belanghebbende (consument, verkoper, curator, Minister van Economische Zaken) een vordering tot staking instellen. De consument kan
C. Juridische analyse
vanzelfsprekend ook langs gerechtelijke weg een
Wet van 21maart 1991 betreffende de hervorming van sommige economische overheidsbedrijven (gewijzigd door de wet van 19/12/1997).
burgerrechtelijke sanctie afdwingen. De wet voorziet ook een waarschuwingsprocedure; dit houdt in dat de Economische Inspectie de overtreder aanmaant de handeling te beëindigen wanneer een inbreuk vastgesteld wordt.
Artikel 105decies van de wet van 21/3/1991 sommige
Uit contacten met het Bestuur Economische
economische overheidsbedrijven voorziet in de
Inspectie vernam de Ombudsdienst dat ook deze
oprichting van een Ethische Commissie voor
dienst een grondig onderzoek heeft ingesteld
de informatiediensten via telecommunicatie en de
naar de internetverbindingen via consultelnum-
opstelling van een Ethische Code.
mers; zij kwamen tot de conclusie dat de uitbaters
betreffende
de
hervorming
van
van de kwestieuze consultelnummers inderdaad De Ethische Commissie is op dit ogenblik echter
een aantal artikelen van de Handelspraktijkenwet
niet werkzaam.
Het Belgisch Instituut voor
niet naleven, o.a. artikel 23 (reclame), artikel 30
Postdiensten en Telecommunicatie bereidt de
(de informatieverplichting t.o.v. de consument),
wetgeving voor die de hervorming van de
artikel 76 (afgedwongen aankopen), artikel 82
Ethische Commissie en de opstelling van de
(verkopen op afstand) en artikel 94 (praktijken
Ethische Code mogelijk moet maken.
strijdig met de eerlijke gebruiken).
JAARVERSLAG 2002
49
GEBRUIK EN FACTURATIE VAN DE 090X-NUMMERS
toegang ertoe evenals een aanduiding van
Richtlijn 2000/31/EG van 8 juni 2000 betreffende bepaalde juridische aspecten van de diensten informatiemaatschappij Deze
richtlijn
legt
een
aantal
eventuele gedragscodes waaraan de dienstverlener gebonden is en de wijze waarop de gebruiker deze codes elektronisch kan raadplegen. De dienstverlener moet ook duidelijk en ondub-
informatie-
belzinnig de prijzen aangeven en vermelden of
verplichtingen op aan dienstverleners van
belastingen en leveringskosten inbegrepen zijn.
diensten van de informatiemaatschappij.
De uitbaters van de consultelnummers voldoen
Deze
verplichtingen moeten vervuld worden bovenop de reeds bestaande informatieverplichtingen van o.a. de Handelspraktijkenwet.
niet aan deze informatieplicht. De lidstaten dienen een sanctieregeling vast te stellen die van toepassing is op schending van de
De richtlijn definieert als 'dienst van de informatie-
informatieverplichtingen van de richtlijn en alle
maatschappij' elke dienst die normaal, tegen
maatregelen die nodig zijn om voor de tenuit-
vergoeding,
elektronische
voerlegging van de sancties zorg te dragen.. De
apparatuur voor de verwerking (met inbegrip van
sancties moeten doeltreffend, evenredig en
digitale compressie) en de opslag van gegevens,
afschrikkend zijn.
op individueel verzoek van de afnemer van
Ook hier blijven de gemeenrechtelijke burgerlijke
diensten wordt verricht. De uitbaters van de
sancties openstaan voor de afnemer die langs
consultelnummers vallen bijgevolg onder het
gerechtelijke weg wenst op te treden tegen een
toepassingsgebied van de hogervermelde richtlijn
dienstverlener die zijn informatieverplichting niet
en dienen met andere woorden de opgelegde
is nagekomen (bijvoorbeeld schadevergoeding
informatieverplichtingen na te leven.
o.b.v. artikelen 1382 e.v. van het Burgerlijk
op
afstand,
via
Wetboek, nietigheid als sanctie voor een mogelijk Artikel 5 van de richtlijn legt een algemene infor-
wilsgebrek
matieplicht op met betrekking tot de identiteit en
precontractuele informatie).
activiteit van de dienstverlener en de prijsaandui-
Ook deze wet voorziet een waarschuwings-
ding. De dienstverlener dient er voor te zorgen
procedure die in grote lijnen overeenstemt met
dat de afnemers van de dienst en de bevoegde
de
autoriteiten gemakkelijk, rechtstreeks en perma-
Handelspraktijken.
ten
gevolge
van
waarschuwingsprocedure
gebrekkige
van
de
Wet
nent toegang krijgen tot de identificatie- en andere informatieve gegevens omtrent de dienstverlener. De dienstverlener dient zijn naam JAARVERSLAG 2002
50
Artikel 504 quater, §1 van het strafwetboek
of handelsnaam, het geografisch adres waar de
De Ombudsdienst vraagt zich bovendien af of de
dienstverlener is gevestigd, bijkomende contact-
uitbaters van de kwestieuze consultelnummers
gegevens zoals elektronisch postadres, het
geen
handelsregisternummer, het BTW-nummer te
artikel 504 quater,§1 van het Strafwetboek.
vermelden evenals bijkomende gegevens voor
Dit artikel omschrijft informaticabedrog als volgt:
activiteiten die aan een vergunning onderworpen
"Hij die, voor zichzelf of voor een ander, een
zijn. Ingeval de dienstverlener deel uitmaakt van
bedrieglijk vermogensvoordeel verwerft, door
een gereglementeerde beroepsgroep dient hij ook
gegevens die worden opgeslagen, verwerkt of
informatie mee te delen betreffende de beroeps-
overgedragen door middel van een informatica-
vereniging of - organisatie waarbij hij ingeschre-
systeem, in een informaticasysteem in te voeren,
ven is, zijn beroepstitel en de staat waar die is
te wijzigen, te wissen of met enig ander techno-
toegekend,
van
logisch middel de mogelijke aanwending van
toepassing zijnde beroepsregels en de wijze van
gegevens in een informaticasysteem te verande-
een
verwijzing
naar
de
informaticabedrog plegen in de zin van
de uitbaters van de consultelnummers waarmee
maanden tot vijf jaar en met een geldboete van
zij
zesentwintig Euro tot honderdduizend Euro of
vastgelegd.
een
overeenkomst
afsluiten,
worden
met een van die straffen alleen." Zolang de Ethische Commissie nog niet werkzaam
D. Conclusie
is, is het immers de verantwoordelijkheid van de verleners van diensten van de informatiemaat-
De Ombudsdienst stelt vast dat de uitbaters van
schappij en inzonderheid van Belgacom, in zijn
090x-nummers verschillende bepalingen van de
hoedanigheid van historische operator, om te
Belgische wet overtreden. De gedupeerden van
zorgen voor een zekere autoregulatie van de
deze uitbaters kunnen in principe klacht indienen
markt en om erop toe te zien dat de Belgische
bij de Federale Overheidsdienst Economie of op
wetgeving betreffende de bescherming van de
basis van de overtreden wettelijke bepalingen via
consument wordt nageleefd.
GEBRUIK EN FACTURATIE VAN DE 090X-NUMMERS
ren, wordt gestraft met gevangenisstraf van zes
gerechtelijke weg trachten een vergoeding voor de geleden schade te bekomen. Het probleem
De operatoren mogen door hun overeenkomsten
is echter dat de uitbaters van de kwestieuze
en akkoorden het stelsel ter bescherming van
090x-nummers veelal buitenlandse firma's zijn.
de consument, dat werd ingevoerd door de richtlijn 2000/31/EG van 8 juni 2000 betreffende
Hoe dan ook, de richtlijn 2000/31/EG van 8 juni
bepaalde juridische aspecten van de diensten van
2000 betreffende bepaalde juridische aspecten
de informatiemaatschappij en door de wet van
van de diensten van informatiemaatschappij en
14 juli 1991 betreffende de handelspraktijken niet
de wet van 14 juli 1991 betreffende de handels-
uithollen of beperken. Te dien einde zouden deze
praktijken leggen aan de verkoper of aan de ver-
overeenkomsten een clausule moeten bevatten
strekker
reeks
die de opschorting of de ontbinding van deze
dwingende verplichtingen op met het oog op de
akkoorden voorziet in geval van schending van de
voorlichting
de
voornoemde wettelijke bepalingen. Een dergelijke
consument. Al die verplichtingen getuigen van
clausule ligt trouwens rechtstreeks in het
het streven van de wetgever, zowel op nationaal
verlengde van het artikel 20, alinea 1, van de
als op Europees niveau, om van de voorlichting
richtlijn 2000/31/EG.
van
informatiediensten
en
de
een
bescherming
van
van de consument een conditio sine qua non te maken van een evenwichtige overeenkomst die
Wanneer er onrechtmatige feiten worden aange-
wordt gesloten mits een volledige en weloverwo-
klaagd, die ingaan tegen het belang van de
gen toestemming. Of de overeenkomst op een
consumenten, zouden de operatoren en verleners
traditionele manier of via elektronische weg wordt
van diensten van de informatiemaatschappij de
gesloten, ze moet altijd de uitdrukking zijn van
terzake bevoegde gerechtelijke en administratieve
een vrijwillige en weloverwogen toestemming
overheden daarvan dus onmiddellijk op de
van de partijen.
hoogte moeten stellen. Tegelijk zouden zij, desgevallend tijdelijk, de toegang tot de
De Ombudsdienst is echter van mening dat de
betrokken
Belgische operatoren uit ethisch oogpunt ook een
Ombudsdienst voor Telecommunicatie, van zijn
zekere medeverantwoordelijkheid dragen voor de
kant, kan alle operatoren die op de markt actief
situatie waarin hun klanten zich bevinden.
zijn alleen maar met aandrang aansporen om de
De Ombudsdienst stelt dan ook voor dat de
aldus geformuleerde aanbevelingen in de praktijk
betrokken
om te zetten.
operatoren
een
autoregulatie
uitwerken, waarin de rechten en plichten van
dienst
moeten
schrappen.
De
JAARVERSLAG 2002
51
9
TELENET Moeilijke start in 2002 Een operator die veel in het nieuws is geweest
B. Prijsverhoging
TELENET
in 2002 is ongetwijfeld Telenet. Begin 2002 hadden twee gebeurtenissen in het bedrijf
Telenet voerde eind 2001 een opgemerkte
een directe invloed op het aantal klachten bij de
campagne over hun prijzen, een actie die heel
Ombudsdienst namelijk enerzijds de prijsstijging
wat klanten naar het bedrijf deed overstappen.
voor telefonie en internet en anderzijds de
De lage prijs van het internetabonnement werd
omschakeling naar het Oasis informaticasysteem.
flink in de verf gezet. Groot was dan ook de verbazing onder de consumenten wanneer
A. Stijging van het aantal Telenet klachten
Telenet besloot om de prijs van het internetabonnement te verhogen tot 41,95 Euro.
Zowel de prijsverhoging als de implementatie van Oasis hadden hun impact op het aantal klachten dat de Ombudsdienst ontving. In 2000 ontving
Telenet verduidelijkte in haar communicatie
de Ombudsdienst 283 klachten over Telenet,
met de Ombudsdienst de noodzaak van de prijs-
in 2001 waren het er 344. Tussen 1 januari en
verhoging. Die moest eerst gezocht worden in
1 april 2002 werden 341 klachten bij de
het slechte beursklimaat wat de banken ertoe
Ombudsdienst
aanzette onder strengere voorwaarden geld te
ingediend
tegen
Telenet.
Geëxtrapoleerd op jaarbasis geeft dit een aantal
lenen aan bedrijven uit de telecomsector.
dat voor een bedrijf met een dergelijk marktaan-
tweede wenste het bedrijf haar netwerk verder uit
deel zeer groot is.
te bouwen en had daarvoor fondsen nodig.
Meestal ontbreekt in de antwoorden die Telenet
JAARVERSLAG 2002
52
Telenet verantwoordt de prijsverhoging
Ten
Reactie van de consumenten
tussen januari en april stuurde inlevingsvermogen
Het hoofdthema in de vragen die door
in de situatie van de klant en blijven verontschul-
consumenten en pers aan de Ombudsdienst
digingen voor het gebeurde achterwege. Telenet
gesteld werden betrof de timing van de promotie-
houdt de Ombudsdienst gedurende deze periode
campagne en de prijsverhoging. Een voorbeeld
echter goed op de hoogte van de algemene
kan dit illustreren: " De heer P. legt klacht neer
stand van zaken en het bedrijf geeft prognoses
omwille van de prijsstijging.
over de te verwachten verbeteringen. De
teert dat de prijsstijging noodzakelijk is om in de
Ombudsdienst stelt vast dat er een flessenhals van
toekomst meer investeringen te kunnen doen.
klachten is tussen januari en april 2002. Deze
De klager is het hier niet mee eens. Hij verwijt de
toename is hoofdzakelijk te wijten aan de
operator via een bedrieglijke wervingscampagne
informaticaomschakeling en de prijsstijging die
die klanten lokt met lage prijzen, fondsen te
valt net na een promotiecampagne met nadruk
werven voor nieuwe investeringen. De eerlijke
op de prijszetting.
manier van werken zou zijn om eerst de
Na april normaliseert het
aantal klachten opnieuw.
Telenet argumen-
producten te verbeteren en dan pas de prijzen op te trekken ".
De Ombudsdienst mag niet oordelen over de
C. Implementatie Oasis
tariefverhoging zelf maar kan enkel nagaan of de verhoging wel correct is doorgevoerd. Het betreft
Installatie van een nieuw informaticasysteem
hier immers een éénzijdige verandering van de
behoudt Telenet zich het recht voor om ten allen tijde de voorwaarden van het contract éénzijdig aan te passen, mits zij de klanten behoorlijk van de wijziging verwittigt én zij de mogelijkheid krijgen kosteloos de overeenkomst te verbreken. Aan beide voorwaarden is voldaan. We komen hier later op terug.
schakelde
Telenet
over
naar
een
nieuw
informaticasysteem voor klachtenbehandeling. Telenet
opteerde
met
Oasis
voor
een
centralisatie van alle klantengegevens in één informaticasysteem. Oasis is een geïntegreerd en gebruiksvriendelijk systeem dat alle gegevens van de klant onmiddellijk beschikbaar maakt, zo kan de klant vlugger
Rol van Ombudsdienst De Ombudsdienst is niet bevoegd om zich uit te spreken over de opportuniteit van de prijsverhoging maar kan wel nagaan of de verhoging correct verliep.
Ongeveer gelijktijdig met de prijsverhoging
TELENET
contractstermen. In de algemene voorwaarden
De Ombudsdienst onderzocht
dan ook of Telenet geen inbreuk pleegt door de prijzen éénzijdig op te trekken tijdens de looptijd
geholpen worden bij een eerste telefonisch contact.
Dit systeem maakte de gebruikelijke
kinderziektes door.
Tijdens de omschakeling
ontstond er een vertraging in de overbrenging van een deel van de gegevens. De databestanden waren aldus voor Telenet zelf een tijdje ontoegankelijk.
van de overeenkomst. De algemene voorwaarden van de Telenet-over-
Negatieve gevolgen van de omschakeling
eenkomst geeft de operator de mogelijkheid om de overeenkomst te wijzigen mits de klanten voldoende zijn ingelicht én
de mogelijkheid
hebben om de overeenkomst zonder bijkomende kosten op te zeggen. Telenet verwittigde elk van haar klanten persoonlijk via e-mail. Telenet bood in datzelfde schrijven de klanten aan kosteloos en onmiddellijk het contract te verbreken. De Ombudsdienst stelde tijdens haar onderzoek vast dat
aan
beide
voorwaarden
voldaan
is.
De Ombudsdienst betreurt echter de timing van de reclamecampagne.
De Ombudsdienst ontvangt tijdens de omschakeling klachten waaruit de verstoorde communicatie tussen de operator en haar klanten blijkt. Een voorbeeld kan dit illustreren: "De heer V. stelt
vast dat zijn modem geen verbinding geeft tot het internet. Hierop volgen diverse gesprekken met de helpdesk-nummers, uren wachttijd, van het kastje naar de muur gestuurd worden, soms agressief behandeld worden, soms de mededeling krijgen dat het probleem de volgende dag zal worden opgelost enz.,…" Na anderhalve maand
Telenet komt de klant tegemoet
heeft de klager nog geen internet. Op 29 januari
Om het leed enigszins te verzachten biedt Telenet
ontvangt de klager een brief dat men op 22
haar klanten gratis bijkomende voordelen aan.
januari tussen 7 en 10 uur voor de herstelling
Zo krijgen de Telenetklanten voortaan gratis twee
zal langskomen. In de bestanden van Telenet staat
mailboxen in plaats van één, daarbij komt
echter geregistreerd dat de ingreep al gebeurd
nog eens 50 MB per mailbox en webruimte in
is zodat de klager helemaal in de kou staat.
plaats van 10 MB vóór de prijsverhoging. Telenet
Moegetergd
benadrukt dat de opbrengst van de prijsverho-
herstelling meer maar wel een beëindiging van
ging bestemd is voor investeringen in het
de
netwerk, investeringen die op termijn de
klacht indient bij de Ombudsdienst.
consument ten goede komen.
vraagt
overeenkomst
de
wanneer
heer
hij
V.
geen
uiteindelijk
JAARVERSLAG 2002
53
Ook tijdens de behandeling van de klacht ondervindt de Ombudsdienst de problemen veroorzaakt door de omschakeling in het informaticasysteem. Het kost heel wat moeite om de facturatie voor nooit genoten diensten te regulariseren. Ook een afspraak maken voor deïnstallatie van de modem vergt heel wat inspanningen zowel van Telenet als van de Ombudsdienst.
TELENET
D. Besluit Als gevolg van zowel de prijsverhoging als de omschakeling van het informaticasysteem steeg het aantal klachten tegen Telenet bij de Ombudsdienst aanzienlijk.
Telenet deed de nodige inspanningen om de Ombudsdienst op de hoogte te houden van de te verwachten evolutie binnen het bedrijf.
Voor wat de prijsverhoging betreft concludeert de Ombudsdienst dat deze ingreep juridisch correct is verlopen. De Ombudsdienst betreurt echter wel de timing van een prijsverhoging, te weten net na een promotiecampagne waarin de nadruk werd gelegd op lage prijzen.
JAARVERSLAG 2002
54
Het jaarverslag wordt ter beschikking gesteld van :
■
De Minister voor Telecommunicatie ;
■
De leden van de Senaat, de Kamer van Volksvertegenwoordigers,
VERSPREIDING VAN HET JAARVERSLAG
10
VERSPREIDING VAN HET JAARVERSLAG
het Vlaams en het Waals Parlement, de Brusselse hoofdstedelijke raad ;
■
Het B.I.P.T. ;
■
De O.C.M.W.'s ;
■
De operatoren die een licentie spraaktelefonie hebben bekomen ;
■
De pers.
Verder wordt het jaarverslag op eenvoudig verzoek en gratis ter beschikking gesteld van eenieder die erom vraagt.
Men kan het jaarverslag tevens raadplegen op de website van de Ombudsdienst: www.ombudsmantelecom.be
JAARVERSLAG 2002
55
GEGEVENS VAN DE OMBUDSDIENST
11
GEGEVENS VAN DE OMBUDSDIENST
A. Nederlandstalige klachten Ombudsdienst voor Telecommunicatie De heer Luc Tuerlinckx, Ombudsman Barricadenplein 1 1000 Brussel
Tel : 02-223 09 09 - Fax : 02-219 86 59 E-mail :
[email protected]
B. Franstalige en Duitstalige klachten Service de médiation pour les télécommunications Monsieur Jean-Marc Vekeman, Médiateur Place des Barricades 1 1000 Bruxelles
Tél : 02-223 06 06 - Fax 02-219 77 88 JAARVERSLAG 2002
56
E-mail :
[email protected]
BEHANDELINGSPROCEDURE van de klachten
De klant kan zich wenden tot de Ombudsdienst
Buiten het geval van arbitrage, waar de
voor Telecommunicatie, bij de wet van 21 maart
Ombudsdienst een uitspraak doet, die bindend is
1991 opgericht bij het Belgisch Instituut voor
voor beide partijen, is steeds een verdere gerech-
Postdiensten en Telecommunicatie.
telijke procedure mogelijk.
De Ombudsdienst voor Telecommunicatie functio-
De Ombudsdienst voor Telecommunicatie heeft
neert volledig onafhankelijk van de telecommuni-
als wettelijke opdracht:
BEHANDELINGSPROCEDURE VAN DE KLACHTEN
12
catie-ondernemingen. Binnen de grenzen van zijn bevoegdheden krijgt de Ombudsdienst van geen
· alle klachten van de eindgebruikers te onderzoe-
enkele overheid instructies.
ken die verband houden met de activiteiten van telecommunicatie-ondernemingen, waarvoor de
Het
adres
en
telefoonnummer
van
de
Ombudsdienst bevoegd is;
Ombudsdienst voor Telecommunicatie staan
· te bemiddelen om een minnelijke schikking
vermeld in de informatiebladzijden van de
te vergemakkelijken voor geschillen tussen de
telefoongidsen en worden op verzoek van de
telecommunicatie-ondernemingen en de eind-
klant meegedeeld door de telecommunicatie-
gebruikers;
ondernemingen.
· een aanbeveling te richten tot de telecommunicatie-onderneming
indien
geen
minnelijke
Naargelang zijn keuze kan de klant zich wenden
schikking kan worden bereikt; een afschrift van de
tot de Nederlandstalige of de Franstalige
aanbeveling wordt aan de klager toegezonden; in
Ombudsman.
dit geval beschikt de telecommunicatie-onderneming over een termijn van twintig werkdagen om
Enkel schriftelijke klachten worden aanvaard.
haar beslissing te motiveren indien ze de gegeven
Niettemin kan de klant zich mondeling tot de
aanbeveling niet volgt;
Ombudsdienst wenden teneinde zo goed moge-
· zich op grond van de arbitrageovereenkomst
lijk voorgelicht te worden over zijn belangen.
gesloten tussen de Ombudsdienst en de betrokken telecommunicatie-onderneming als
Klachten zijn slechts ontvankelijk wanneer de
scheidsrechter uitspreken in alle geschillen tussen
klager aantoont dat hij voorafgaandelijk reeds bij
de betrokken telecommunicatie-onderneming en
de betrokken telecommunicatie-onderneming
de eindgebruikers, voor zover de eindgebruiker
stappen heeft ondernomen. De Ombudsdienst
aanvaardt een beroep te doen op arbitrage na het
voor Telecommunicatie mag weigeren een klacht
ontstaan van het geschil. De Ombudsdienst mag
te behandelen wanneer die klacht meer dan een
niet als scheidsrechter optreden in geschillen
jaar geleden werd ingediend bij de betrokken
waarmee bedragen van meer dan 100.000
telecommunicatie-onderneming.
Belgische frank (2478,9352 EUR), geïndexeerd, gemoeid zijn;
Het onderzoek van een klacht wordt beëindigd
· van elke eindgebruiker die beweert het
wanneer daartegen beroep is aangetekend bij de
slachtoffer te zijn van kwaadwillige oproepen
rechtbank, uitgezonderd wanneer de klager
het verzoek om inlichtingen te krijgen over de
beroep
identiteit en het adres van de betreffende
doet
op
de
arbitrage
Ombudsdienst voor Telecommunicatie.
door
de
oproepers te onderzoeken. De Ombudsdienst
JAARVERSLAG 2002
57
BEHANDELINGSPROCEDURE VAN DE KLACHTEN
willigt het verzoek in indien de feiten lijken vast te staan én het verzoek betrekking heeft op precieze data. De Ombudsdienst mag in het kader van een klacht die bij hem is ingediend, ter plaatse kennis nemen van boeken, briefwisseling, processenverbaal en in het algemeen van alle documenten en alle geschriften van de betrokken telecommunicatie-onderneming die rechtstreeks betrekking hebben op het voorwerp van de klacht. De Ombudsdienst mag van de beheerders en van het personeel van de telecommunicatieonderneming alle uitleg of informatie vragen en alle verificaties uitvoeren die nodig zijn voor het onderzoek. De
aldus
verkregen
informatie
behandelt
de Ombudsdienst vertrouwelijk, wanneer de verspreiding de onderneming op algemeen vlak zou kunnen schaden.
JAARVERSLAG 2002
58
in 2002
Het personeel dat ter beschikking gesteld is van de Ombudsdienst voor Telecommunicatie op datum van 31 december 2002 :
F
N
T
Ombudsman
1
1
2
Niveau 1
2
2
4
Niveau 2 en 3
4
4
8
Totaal
7
7
14
MEDEWERKERS VAN DE OMBUDSDIENST IN 2002
13
MEDEWERKERS VAN DE OMBUDSDIENST
In 2002 was het ombudsteam samengesteld uit Eddy Bléhaut (F), Bernard Cosyns (F), Gonda De Gols (N), Stéphanie Dewamme (F), Aline Drèze (F), Eva Greeve (N), Stefan Haesen (N), Boris Iancovici (F), Chantal Lurkin (N), Chris Merckx (N), Brigitte Nkingu (F), Claudine Ska (F), Luc Tuerlinckx, Ombudsman (N), William Van Der Taelen (N) en Jean-Marc Vekeman, Ombudsman (F).
Het team werd daarenboven versterkt met de stagiairs : Philippe Blommaerts (N), Maria Cardoso (F), Billal Hamecha (F) en Cindy Resseler (N).
JAARVERSLAG 2002
59
Barricadenplein 1 1000 Brussel Tel.: 02 223 09 09 Fax: 02 219 86 59
[email protected]