Stakeholders Voor ARN belangrijke relaties Uit een oogpunt van zowel de stakeholder-gedachte alsook van de ketenanalyse is het zaak om voldoende inzicht te verschaffen in de voor ARN belangrijke relaties en hoe hiermee wordt samengewerkt. Althans, voor zover dat zich binnen de invloedssfeer van ARN voltrekt. Gezien de bijzondere positie waarin ARN verkeert – de aandeelhouders zijn tevens klanten – behoren de relaties met de aandeelhouders zeker in dit kader te worden belicht. Daarnaast zullen twee private afvalinzamelaars én een belangrijke afnemer (elektrische stroom, t.z.t. warmte) worden belicht. Bij de behandeling van deze relaties zal worden ingegaan op de mate van belangrijkheid voor ARN, zowel qua (afval)volume en daaraan gerelateerde omzet, maar ook waar het de looptijd van de samenwerking betreft. De informatie zal worden verstrekt voor zover die niet uit commercieel oogpunt als vertrouwelijk is te beschouwen. Regio De Vallei Levert huishoudelijk restafval aan ARN. Huishoudelijk restafval is dat deel van het afval dat in huishoudens vrijkomt, dat niet gescheiden wordt ingezameld door middel van een haalsysteem (zoals papier, kunststoffen en GFT-afval) of een brengsysteem (o.a. glas, vaak textiel). De aanlevering van het afval uit Regio de Vallei vindt grotendeels plaats via enkele overlaadstations in die regio. Dit afval wordt overwegend in opleggers aangeleverd. ARN genereert ruim 11% van haar inkomsten uit de aanlevering van huishoudelijk restafval door Regio de Vallei. Het bestuur van Regio de Vallei heeft eerder aangegeven de (stilzwijgend doorlopende) aanleverovereenkomst tot minstens 2020 in stand te zullen houden. ARN probeert deze afvalaanbieder (maar ook alle andere) te faciliteren, door een zeer snelle afwikkeling van weging, registratie en acceptatie te realiseren om hiermee de absolute wachttijd van chauffeurs en voertuigen zo minimaal mogelijk te laten zijn. Regio Rivierenland Levert huishoudelijk restafval aan ARN. De aanlevering van het afval uit Regio Rivierenland vindt plaats via een overlaadstation in Geldermalsen. Dit afval wordt in opleggers aangeleverd. ARN genereert ruim 11% van haar inkomsten uit de aanlevering van huishoudelijk restafval door Regio Rivierenland. Het bestuur van Regio Rivierenland heeft eerder aangegeven de aanleverovereenkomst per 2015 te willen beëindigen. Met Regio Rivierenland wordt gezamenlijk (maar dat geldt ook voor de andere stortplaatsexploitan-ten in Gelderland) opgetrokken voor de belangenbehartiging inzake stortplaatsen. Belangrijk aspect in dit verband is de hoogte van de reserveringen die een stortplaatsexploitant dient te plegen ten behoeve van de bekostiging van de eeuwigdurende nazorg van de stortplaats nadat deze zal zijn gesloten. Regio Nijmegen Levert huishoudelijk restafval en grof huisvuil aan ARN. De aanlevering van het afval uit Regio Nijmegen vindt rechtstreeks plaats vanuit de betrokken gemeenten; er wordt geen gebruik gemaakt van (een) overlaadstation(s). Dit afval wordt overwegend in het inzamelvoertuig aangeleverd. ARN vergist en composteert tevens het GFT-afval uit de regio Nijmegen. Het geproduceerde biogas wordt benut als transportbrandstof voor de bussen in het openbaar vervoer van de Stadsregio Arnhem – Nijmegen, waarvan de regio Nijmegen deel uitmaakt. ARN genereert ruim 14% van haar inkomsten uit de aanlevering van huisvuil door Regio Nijmegen. Het bestuur van Regio Nijmegen heeft eerder aangegeven de (stilzwijgend doorlopende) aanleverovereenkomst tot minstens 2020 in stand te zullen houden. ARN biedt de regionale inzamelaar terreingedeelten aan ten behoeve van de op- en overslag van herbruikbare componenten; daar waar die inzamelaar de ruimte voor dergelijke activiteit op eigen terrein ontbeert. Verder is in 2012 een begin gemaakt met een samenwerking met deze regionale inzamelaar en een (hierna te bespreken) private onderneming om de restfractie grof huishoudelijk afval na te sorteren ten behoeve van hergebruik. Tijdens inzameling van grof huisvuil aan huis wordt namelijk alle aangeboden grofvuil integraal in een vuilniswagen gedeponeerd. Ook in een container voor restafval op een gemeentelijke milieustraat worden nog herbruikbare componenten aangetroffen. Voorheen werd dit restafval grofvuil bij ARN aangeleverd ter verbranding met energieopwekking. Nu wordt dit afval doorgesluisd naar een sorteerbedrijf alwaar circa 50% van de input in de vorm van herbruikbare componenten wordt afgezonderd. Hetgeen dan nog overblijft, wordt alsnog naar ARN vervoerd om daar als secundaire brandstof te worden benut.
Remondis Het deel van de verbrandingscapaciteit, die niet voor het huisvuil van de regio’s wordt gebruikt, wordt benut voor het verbranden van bedrijfsafval. Aandeelhouder Remondis speelt voor ARN een belangrijk rol als intermediair in tal van samenwerkingsverbanden c.q. naar contractpartners die gericht zijn op de aanvoer van dergelijk afval. Zo bewerkstelligt Remondis onder meer de aanvoer van bedrijfsafval uit andere delen van Nederland, maar inmiddels ook uit het buitenland. Verder wordt op redelijk ruime schaal afval uitgeruild met een verbrandingsinstallatie in Oberhausen, die door Remondis geëxploiteerde wordt. Deze installatie is met name geschikt voor laagcalorisch, minder goed brandbaar afval, terwijl die van ARN met name geschikt is voor goed brandbaar, hoogcalorisch afval. Dit leidt ertoe dat een deel van het huishoudelijk restafval door ARN naar Oberhausen wordt doorgesluisd en daar sorteerresidu voor retour ontvangt. Deze uitruil betreft ruim 10% van de hoeveelheid binnenkomend brandbaar afval. Verder is Remondis actief in de acquisitie voor ARN die zich meer en meer richt op de niche(verbrandings)markt. De installatie van ARN is namelijk met name geschikt voor goed brandbare afvalstromen, die zodanig hoogcalorisch zijn dat zij in andere verbrandingsinstallaties liever niet geaccepteerd worden omdat zij bij verbranding aldaar de doorzet (aantal tonnen per tijdseenheid) negatief zouden beïnvloeden. Te denken valt aan oliefilters, poetsdoeken e.d. Ook in de aanlevering van dergelijk afval uit binnen- en buitenland levert Remondis een belangrijke rol. De bedoeling is dat in 2013 dit aandeel gaat toenemen tot circa 5% van de aanvoer aan brandbaar afval. Over het algemeen betreft het vormen van samenwerking die gebaseerd worden op aanleverovereenkomsten met een looptijd van een paar jaar. Feitelijk is er sprake van langere samenwerkingsperioden. Zo loopt de uitruil met Oberhausen al sinds 2006. Private inzamelaar/sorteerder A Al genoemd is de samenwerking met een private onderneming, die een rol vervult in de driehoeksrelatie met de regio Nijmegen, om het aandeel afgezonderd herbruikbaar materiaal uit grof huisvuil te vergroten. Naast deze op hergebruik gerichte actie levert deze onderneming ook brandbaar bedrijfsafval aan. Dit bestaat overwegend uit residu van het sorteren van bedrijfsafval en bouw- en sloopafval. Vanaf enig niveau is het verder uitsorteren van deze afvalstromen technisch niet meer mogelijk en/of economisch niet verantwoord. Het residu heeft dan een zodanige samenstelling dat er nog een redelijk aandeel (kleinere) brandbare delen in voorkomt; een voor ARN aantrekkelijke secundaire brandstof. De als eerste beschreven vorm van samenwerking buiten beschouwing gelaten, levert deze onderneming bijna 9% van de door ARN benodigde hoeveelheid te verbranden afvalstoffen. Met deze onderneming is een aanleverovereenkomst gesloten met een looptijd van enkele jaren. Ook deze afvalaanleveraar wordt uiteraard maximaal gefaciliteerd in een snelle afwikkeling van de plichtplegingen. Private inzamelaar/sorteerder nr. 2 Een andere private onderneming manifesteert zich louter als afvalaanbieder; heeft geen belangstelling voor aanvullende samenwerkingsactiviteiten met ARN. Deze aanbieder levert 10% van de hoeveelheid te verbranden afvalstoffen. Ook in dit geval betreft het overwegend sorteerresiduen. Met deze onderneming is een aanleverovereenkomst gesloten met een looptijd van meerdere jaren. Ook deze afvalaanleveraar wordt uiteraard maximaal gefaciliteerd in een snelle afwikkeling van de plichtplegingen. Energie-afnemer Met een gerenommeerde landelijk opererende energiemaatschappij is een overeenkomst gesloten voor de levering én voor de afname van energie. Normaliter produceert ARN vele malen meer elektrische stroom dan het bedrijf zelf consumeert. Uiteraard voorziet ARN primair in haar eigen energiebehoefte; het surplus wordt aan het openbare net geleverd. Er zijn evenwel enkele situaties (stops; storingen) denkbaar, dat ARN elektrische stroom moet inkopen. Onder andere voor die situatie is het contract gesloten, maar bovenal – uiteraard – voor de 98% van de tijd dat ARN een (fors) surplus aan elektrische stroom genereert en deze via het openbare net aan deze afnemer levert. Omdat ARN binnen afzienbare tijd via een nog te realiseren infrastructuur aan dezelfde onderneming tevens warmte gaat leveren ten behoeve van stadsverwarming, is ook die levering in de eerdergenoemde overeenkomst meegenomen. Door de samenhang van deze leveringen geldt voor de overeenkomst in totaliteit een looptijd van 35 jaar. Via energielevering genereert ARN 18% van haar inkomsten.
Communicatie Sedert eind 2007 hanteert ARN een communicatieplan. In dit plan is verwoord dat naast de afvalaanbieders (onze ‘klanten’) zeker ook de eigen medewerkers, contractors, milieugroeperingen en aandeelhouders belangrijke stakeholders worden gevonden. Last but not least vormen de omwonenden voor ARN een belangrijke (zo niet belangrijkste externe) doelgroep. Als stakeholders zijn in het plan benoemd: • Omwonenden / lokale gemeenschappen; • de maatschappij; • klanten; • aandeelhouders en kapitaalverstrekkers; • leveranciers; • medewerkers, overig personeel en vakbonden. Als doelstelling vanuit communicatief perspectief wordt beschreven dat het gaat om het ‘beeld’ dat de buitenwereld heeft van ARN: • Omwonenden, milieugroeperingen en lagere overheden die ARN zien als een onderneming die het milieu werkelijk hoog in het vaandel heeft staan; • Zakelijke relaties die ARN zien als een onderneming die trouw haar energie of warmte levert respectievelijk aan wie men het verwerken van zijn afval met vertrouwen kan overlaten; Financiële partners die ARN zien als een onderneming die ‘goed is voor zijn geld’. In de inleiding van dit plan wordt gesteld: “Tot zo ongeveer de eeuwwisseling heeft ARN zich ‘met de rug naar de omgeving’ opgesteld: als wij jullie niet lastig vallen, horen jullie ons niet lastig te vallen. Àls er een keer wat gebeurde binnen het bedrijf, was ‘geen commentaar’ het parool. Immers, energieproductie uit afval is een complexe materie en daar snapt een willekeurige burger toch niets van. Vanaf het genoemde tijdstip stelt het bedrijf zich open (en daarmee ook enigszins kwetsbaar) op. Het adagium luidt nu dat ook ingewikkelde zaken best in ‘gewone mensen-taal’ zijn te verwoorden. Bovendien zijn mensen ‘mans’ genoeg om zich een eigen oordeel te vellen; maar dan op basis van de juiste feiten. De kwetsbare opstelling leidt tot het besef dat ook bij ARN mensen werken die fouten kunnen maken. Het gevoel van: ‘door iets te geven, krijg je er ook wat voor terug’ maakt dat ARN vooral op deze weg wenst door te gaan. In algemene zin streeft het bedrijf tegenwoordig een open communicatie met al haar stakeholders na.” In het communicatieplan zijn de verschillende mogelijke vormen van dialoog met belanghebbenden beschouwd en aangegeven welk middel, met welke frequentie voor welke doelgroep zal worden ingezet. In het communicatieplan wordt aangegeven dat het zaak is om de (communicatie-)doelstelling te ‘vertalen’ naar concrete, meetbare maatstaven: ‘Minder dan 10 klachten door derden per jaar geuit via het milieuklachtencentrum van de provincie’ ‘Minder dan 2 negatieve uitingen via de pers over doen en laten van ARN’ ‘Geen verlies van aanbieders of afnemers als gevolg van onze handelwijzen’ ‘Instandhouding van ons ISO-certificaat 14001’ ‘Minder dan 1 bestuursrechtelijke of strafrechtelijke sanctie per jaar’ ‘Financiering van leningen en investeringen op eigen kracht’ Klachten In het verslagjaar zijn 5 klachten binnengekomen; in 2011 waren dat er 3. Geluid In 2012 zijn geen geluidsklachten geuit. Vogeloverlast In 2012 zijn er geen klachten binnengekomen over vogeloverlast. Kennelijk werkt de inzet van een valkenier nog steeds naar verwachting.
Geur Klachten die na een uitgebreid onderzoek als onwaarschijnlijk veroorzaakt door ARN beoordeeld worden, worden als “geurklacht onterecht” aangemerkt. Klachten waarvoor geen veroorzaker aanwijsbaar is en die, gezien de windrichting, veroorzaakt zouden kunnen zijn door ARN, worden toch als “geurklacht terecht” aangemerkt. ARN heeft in 2012 vijf geurklachten ontvangen waarvan zij, gezien het nader onderzoek, er één kwalificeert als terecht. Geuronderzoek omgeving De afvalstoffencontroleurs van ARN verrichten sinds 2002 dagelijks geuronderzoek. Bij dit waarnemingsonderzoek wordt op een vast aantal plaatsen (12 geurwaarneempunten) rondom de bedrijfslocatie, bepaald of er sprake is van geur en – indien daar sprake van is – wordt zo mogelijk de bron gelokaliseerd. Tabel 16: Resultaten geurrondes Geurrondes: 2007 zonder geur met een geur met 2 geuren met 3 of meer geuren Totaal aantal geurrondes
2008
2009
2010
2011
2012
73 59 46 66
81 56 38 66
120 47 33 19
103 58 28 12
105 63 24 19
123 49 18 7
244
241
219
201
211
197
Op alle meetpunten werd gedurende het jaar in meer of mindere mate geur waargenomen. Het percentage van het aantal waarnemingen op een meetpunt waarbij geur waargenomen werd, liep uiteen van 0,5 tot 14%. In 50 % van alle geurrondes is ergens een geur waargenomen. Het waarnemen van een geur hoeft overigens niet altijd als hinderlijk te worden ervaren. De meest waargenomen geuren (op de meetpunten) tijdens de geurrondes van alle waarnemingen zijn: “Dierlijk” (42%), “agrarisch” (21%), en “riool” (12%). De overige geuren o.a. “bunker (afvalgeur)”, “brandgeur”, “bloesem” e.d. scoren op deze lijst lager dan 10%. Op het meetpunt Pieckelaan ter hoogte van de weegbruggen zijn de meest voorkomende geuren: Bunker/ontvangsthal (16%) “Diversen” = uiteenlopende en sporadisch voorkomende geuren (10%) Dierlijk, riool, stortgeur, brandgeur (hebben alle een score van 13%) Bij dit meetpunt komt de geur van de bunker het meest voor, in abstracte zin is deze geur hier 16 keer in 2011 waargenomen Overige klachten In 2012 zijn geen overige klachten ontvangen. In 2012 werd niet gerealiseerd: Ad 6. Nieuwe leningen en investeringen benodigd voor de financiering van bedrijfsactiviteiten moesten worden aangegaan ten behoeve van de bouw van een vergistings- en composteringsinstallatie voor GFT-afval. De ARN-stakeholders: In het kader van een strategische discussie, die plaatsvond in 2008, met (vertegenwoordigers van) onderstaande stakeholders(groepen) onderscheidt ARN sindsdien de navolgende stakeholders (met aangegeven frequentie per jaar van interactie). De onderwerpen die in de interactie tussen ARN en haar stakeholders aan de orde komen, zijn per stakeholder(groep) gerubriceerd:
Stakeholder
Intern Raad van Commissarissen
Contactfrequentie (per jaar)
Wenst van de stakeholder
Actie ARN
6
a. Compliance
a. Milieuzorgsysteem /sanctiebeleid b. Reglementen c. Strikt financieel beheer
b. Governance c. Solvabiliteit/liquiditeit d. Innovatie Aandeelhouders
Management Team
Ondernemings-raad
1à2
a. Compliance
6
b. Governance c. Financiële resultaten Milieuprestaties/CO2-footprint b. Verbreding activiteiten/innovatie
6
a. Aarbeidsvoorwaarden b. Pensioenen
Personeel collectief
Extern Aandeelhouders individueel Gemeenten individueel Inzamel-/transport bedrijven Toeleveranciers
3
2 >1 >1 >1
Omwonenden
>2
Milieugroeperingen
>3
Bevoegde gezagen
12
Media
>2
Financiers Accountant
? >5
Branche-verenigingen
4
c. Tevredenheid / gezondheid / inzetbaarheid medewerkers a. Tevredenheid medewerkers b. Sociale aspecten c. Tevredenheid / gezondheid medewerkers a. Tarieven b. Verbreding activiteiten a. Tarieven b. Afvalaanlevering a. Tarieven b. Afvalaanlevering a. Tarieven b. Duurzame inkoop a. Milieuprestaties b. Conform regels c. Secundaire producten a. Milieuprestaties b. Conform regels c. Milieuvriendelijke alternatieven a. Milieuprestaties b. Conform regels a. Milieuprestaties b. Innovatie c. Verbreding van activiteiten a. Solvabiliteit / liquiditeit a. Conform regels b. Solvabiliteit / liquiditeit c. Milieuprestaties d. Innovatie a. Inbreng
d. Stimuleren medewerkers/ R&Dbudget a. Verantwoording in AVA /sanctiebeleid b. Statuten c. Jaarrekening a. Milieuzorgsysteem b. Stimuleren medewerkers/ R&Dbudget a. Standaard Arbeids Overeenkomst b. Collectieve pensioenverzekering c. Actief personeelsbeleid
a. t/m c. Actief personeelsbeleid
a. Marktconform b. Innovatieve projecten a. Marktconform b. Snelle afwikkeling/logistiek a. Marktconform b. Snelle afwikkeling/logistiek a. Marktconform b. Inkoopvoorwaarden a. Milieuzorg / compliance b. Milieuzorg / compliance c. Verbreding van activiteiten a. Milieuzorg / compliance b. Milieuzorg / compliance c. R&D a. Milieuzorg / compliance b. Milieuzorg / compliance a. t/m c. Informatieverschaffing a. Strikt financieel beleid a. Compliance b. strikt financieel beleid c. + d. Ambitie en realisatie a. Lobby / informatieuitwisseling
Basisscholen
100
a. Educatie
a. Voorlichting / excursie
