Citeerwijze:
Vzr. Rechtbank Midden-Nederland 19 augustus 2013, IEF 13031 (W tegen Siemens) www.IE-Forum.nl
IN NAAM DES KONINGS •
lllllS RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND
Afdeling Civiel recht handelskamer locatie Lelystad zaaknummer / rofJ1ummer: C/ 16/348860 / KL ZA 13-290 Vonnis in kort geding van 19 augustus 2013 in de zaak 'an
1. wonende te 2. vennootschap onder firma • • •V.O.F., gevestigd te Marknesse, eisers, advocaat mr. M. Russchen te Amersfoon, tegen de vennootschap naar vreemd recht SI EMENS PRO DUCT LIFECYCLE MANAGEMENT SOFT WARE lNC., gevestigd te Plano, Texas, Verenigde Staten, gedaagde, advocaat mr. T.F.W. Overdijk te Amsterdam. en Siemens genoemd worden. Partijen zullen hierna en zullen hierna gezamenlijk c.s. genoemd worden. 1.
De procedure
1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit: - de dagvaard ing met producties 1 101 en mee 10 - de brief van Siemens van 31 j uli 2013 met daarbij de producties 1 tot en met 5 - de producties 11 tot en met 20 van c.s. - de mondelinge behandeling - de pleitnota van c.s. - de pleitnota van Siemens. 1.2.
Ten slotte is vonn is bepaald.
2.
De feiten
2. 1.
is een specialist op het gebied van 30 printing.
C/16/348860 I KL ZA 13-290 19 augustus 2013
2
houdt zich bez.ig met dîstrîbutîe van 30 printers die in China en Korea 2.2. worden geproduceerd.
2.3. Siemens beeft op 19 juni 201 J een verzoekschrift tot het leggen van conservatoir beslag tot afgifte en bewaring ten laste van We.strup c.s. ingediend bij de voorzjeniogenrechter van deze rechtbank. 2.4.
Op 20 juni 2013 heeft de voorzieningenrechter van deze rechtbank ten laste van c.s. Siemens verlof verleend tot het leggen van conservatoir beslag tot afgifte en bewaring op grond van artikel 28 Auteurswet (hierna Aw) en artikel 2.22 Benelux-verdrag inzake de intellectuele eigendom (hierna BVIE) van computers en zaken waannee inbreuk is gepleegd op de auteursrechten van Siemens ter z.akc van de programma's NX 8.S en Solid Edge. 2.S. Op 24 juni 2013 heeft de door Siemens ingeschakelde deurwaarder conservatoir beslag tot afgifte gelegd op de bij c.s. aanwezige BTO laptop waarop het programma NX 8.51.3 zonder licentie geïnstalleerd was en een DELL PC waarop zonder licentie de programma's NX 4 en NX 6 (ISO's) geYnstalleerd zijn. De BTO laptop is in gerechtelijke bewaring gegeven aan de bewaarder. 2.6. heer
Naast de deurwaarder waren bij de beslaglegging op 24 juni 2013 ook aanwezig de els IT deskundige, de heer _ en de heer (hierna de heer ). De heren i_ijn beiden werkzaam bij Siemens.
2.7. Siemens en c.s. zijn op 24 juni 2013, nadat de beslaglegging had plaatsgevonden, een vaststcllingsovereenkomsl overeengekomen. 2.8.
In de vaststellingsovereenkomst staat onder meer:
"(..)ZIJN OYEREéNGEKOMEN 1. Op basis van hei zgn. "double damages "principe is ALMTEQ aan SPLM [de voorzieningenrechter. Siemens] verschuldigd een schad~ergoeding groot€ 1.064.000.- (..). zijnde 100°-" van de advies verkoopwaarde van de twee bij aange1rajfen illegale aemplaren NX™. Om commercli le redenen :zîet SPlM af van haar claim tot schadevergoeding en staat zij AlMfEQ toe een deel van dit bedrag in SPLM software te irrve.steren (. .). 2. betaalt aan SPLM een vergoedfng \1an alle tot op heden gemaakte /co..flen, die van hel gelegde beslag daaronder begrepen, ten bedrage van ê 4.410,-(..), excl. BTW. (..)
4. Beialing van de onder ar/lul/, 2 en 3 genoemde bedragen ad totaal ê 216.873,90(..) geschiedt in twee delen: perdirecl een bedrag van€ 4.410,- (..)en binnen veertien (14) dagen na heden, dus uiterlijlc 5juli1013. hei restanl groot€ 211.463,90 (..). In geval van non~belaling ofniet-tijdige betaling zal SPLM alsnog de onder artiAel J vermelde schodevugoe,ding direcr opeisen. (..) 5. Gerechtsdeurwaarder(..) neemt in beslag de laptop genaamd BTOOJ mei daarop het illegale exemplaar NX™ 8.5.1.3 en geeft deze laptop in bewaring aan bewaarder Business Security
Company, (..) de Deil desl
C/16/348860 I KL ZA 13-290 19 augustus 2013
3
8. Na volledige ontvangst van de onder artikel 1.,2.,3. en 4. genoemde betalingen mag het bewaarder BSC contracteren om de in beslag als zijnde opgeheven beschouwen en mag bewaring genomen laptop afIe halen bij bewaarder BSC(..). "
2.9. heeft op 24 juni 2013 vanaf de bankrekening van € 4.410,00 voldaan aan Siemens.
een bedrag van
2.10. De advocaat van c.s. heeft bij brief van 25 juni 2013 namens c.s. de vaststellingsovereenkomst vernietigd op grond van bedreiging dan wel misbruik van omstandigheden. Voorts heeft de advocaat van c.s. Siemens gesommeerd het beslag op te heffen. 3.
Het geschil
3.1. c.s. heeft gevorderd - samengevat - Siemens te veroordelen tot opheffing van het conservatoir beslag tot afgifte op de aan toebehorende laptop binnen één week na het in deze zaak te wijzen vonnis, op straffe van een dwangsom van € 2.500,00 per dag of gedeelte van een dag dat Siemens in gebreke blijft om aan deze veroordeling te voldoen, en onder de bepaling dat Siemens tot één week na het in deze zaak te wijzen vonnis in de gelegenheid wordt gesteld een onafhankelijke IT deskundige de NX 8.5 programmatuur te laten verwijderen, en een tweetal kopieën te laten maken van de voor Siemens relevante data in verband met het gebruik van de NX 8.5 software op de betreffende laptop, waarvan een exemplaar zal worden afgegeven aan Voorts heeft c.s. gevorderd Siemens te veroordelen tot opheffing van het beslag op de Deil PC. Daarnaast heeft c.s. gevorderd Siemens te veroordelen tot betaling van € 4.410,00 aan en met veroordeling van Siemens in de proceskosten ex artikel 1019h Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (hierna Rv). 3.2. c.s. heeft het navolgende aan haar vordering ten grondslag gelegd. Het door Siemens gelegde beslag is onrechtmatig doordat niet conform het verkregen verlof is gehandeld. Het is onnodig geweest dat er twee medewerkers van Siemens aanwezig waren bij de beslaglegging. Beide medewerkers van Siemens hebben ook veel meer gedaan dan enkel het verlenen van assistentie aan de IT deskundige. Zij hebben ook zelf computers ter plaatse onderzocht. De heer heeft tijdens de beslaglegging onder druk gezet. De druk is gedurende de vijf uur dat de beslaglegging duurde zo ver opgevoerd dat uiteindelijk is bezweken en een vaststellingsovereenkomst heeft getekend en een bed.rag van€ 4.410,00 aan Siemens heeft voldaan. De vaststellingsovereenkomst is aangegaan onder bedreiging dan wel misbruik van omstandigheden en is vernietigd. Doordat de vaststellingsovereenkomst is vernietigd, is de betaling onverschuldigd verricht. Daarnaast is de beslaglegging buiten proportioneel. Door de beslaglegging en bewaring is de gehele bedrijfsvoering van ernstig belemmerd, in tegenstelling tot hetgeen in het verzoekschrift hierover staat vermeld. heeft geen volledig back-up kunnen maken en beschikt dan ook niet over alle bestanden die nodig zijn voor de bedrijfsvoering. Daar komt bij dat niets aan een back-up heeft, omdat hij zonder BTO laptop geen 3D prints kan maken. De inbeslagneming en bewaring van de laptop is na het ondertekenen van de vaststellingsovereenkomst gebruikt als feitelijk dwangmiddel om betaling te verkrijgen. Dit is niet in overeenstemming met het c.s. toe, maar verleende verlof. De Deil PC die in beslag is genomen behoort niet aan aan de zoon van Tijdens de beslaglegging is dit ook duidelijk te kennen gegeven. Het verlof tot beslaglegging geeft geen vrijbrief om computers van derden in beslag te nemen of te
C/16/348860 I KL ZA 13-290 19 augustus 2013
4
onderzoeken. Daar komt bij dat op de Deil PC geen illegale software is aangetroffen waarvoor het verlof tot beslaglegging was verleend. Er is dan ook buiten de kaders van het verleende verlof getreden. Siemens heeft geen belang bij handhaving van het beslag en de bewaring. Er kan eenvoudig een kopie worden gemaakt van de bestanden en overige informatie die Siemens nodig heeft. 3.3. Siemens heeft het navolgende verweer gevoerd. In het beslagverlof staat niets over de aanwezigheid van de beslaglegger bij het verlof. De deurwaarder heeft de aanwezigheid van de medewerkers van Siemens in dit geval nodig geacht. Er is dan ook geen sprake van schending van artikel 443 lid 2 Rv. De deurwaarder heeft ook alvorens de daadwerkelijke beslaglegging begon de rollen van de aanwezige personen toegelicht. De nodeloze aanwezigheid van de beslaglegger brengt ook geen nietigheid van het beslag met zich. Tijdens de beslaglegging hebben de medewerkers van Siemens geen inzage gehad in de computers van c.s. Tijdens de beslaglegging is niet onomstotelijk komen vast te staan dat de Deil PC niet aan c.s. toebehoorde. Bovendien is er verlof gevraagd •en toegekend voor beslag op ter plaatse aanwezige computers. Op de Deil PC zijn sporen gevonden van NX 4.0 en NX 6.0. De auteursrechten van Siemens op de NX 8.5 software behelzen ook software die onderdeel is van de NX 4.0 en 6.0 versies. Uit het doel en de strekking van het onderhavige beslagverlof blijkt dat het de bedoeling was alle inbreukmakende computers met illegale software die in de bedrijven van c.s. aanwezig waren in beslag te nemen. Bij het beslag heeft c.s. ruimschoots de gelegenheid gehad om een volledige back-up te maken en dit is ook gebeurd. Dat c.s. geen volledige back-up heeft gemaakt, komt niet voor rekening van Siemens. Ook is c.s. na de in beslaglegging nogmaals de gelegenheid geboden om een back-up te maken. c.s. is op dat voorstel niet ingegaan. Het staat vast dat c.s. inbreuk heeft gemaakt op de auteursrechten van Siemens. Nu dit vaststaat is er geen ruimte om te treden in de beoordeling van de noodzaak van de auteursrechthebbende om in het concrete geval wel of niet gebruik te maken van de op grond van artikel 28 Aw aan Siemens toegekende handhavingsmogelijkheden en -bevoegdheden. Een kopie maken van de software is ook niet eenvoudig. Er dient een forensische kopie gemaakt te worden die vaak vele malen duurder is dan de laptop. Na de beslaglegging is tussen partijen een vaststellingsovereenkomst gesloten. Siemens betwist dat deze overeenkomst vernietigbaar is op grond van bedreiging of misbruik van omstandigheden. Ook heeft Siemens niet ingestemd met de nietigheid van de vaststellingsovereenkomst. c.s. heeft dan ook het bedrag van€ 4.410,00 niet onverschuldigd betaald. Ook indien de vaststellingsoveree11komst is vernietigd, heeft er geen onverschuldigde betaling plaatsgevonden door c.s. Siemens heeft immers kosten gemaakt voor het leggen van het beslag, waarvan is gebleken dat het terecht was omdat c.s. illegale software gebruikte. Er is dan ook een rechtsgrond voor de betaling, aldus c.s. 4.
De beoordeling
De voorzieningenrechter stelt voorop dat het verlof tot het leggen van conservatoir 4.1 . beslag tot afgifte en bewaring is verleend op grond van artikel 28 Aw (zie hierboven onder 2.4). Als erkend staat vast dat, nadat het verlof tot het leggen van conservatoir beslag tot afgifte en bewaring was verleend, Siemens en c.:s. een regeling hebben getroffen die is vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst (zie hierboven onder 2.8). 4.2. Partijen twisten over de vraag of de vaststellingsovereenkomst vernietigbaar is, omdat deze onder bedreiging dan wel misbruik van omstarndigheden tot stand zou zijn