KINDERGENEESKUNDE
Het RS-virus
KINDEREN
Het RS-virus Deze folder is bedoeld voor ouders van een kindje met het RS-virus, ook wel RSV-bronchitis en RSV genoemd. In deze folder vindt u informatie over het virus.
RS-virus
op de kamer). Het kind moet op de kamer blijven en ook eventueel speelgoed mag niet van de kamer af. Broertjes en zusjes van één jaar of ouder mogen op bezoek komen. Als ze eenmaal bij het patiëntje binnen zijn geweest mogen ze niet meer op de rest van de afdeling komen en ze moeten na het bezoek direct naar huis.
RSV staat voor Respiratoir Syncytieel Virus en is een veelvoorkomend verkoudheidsvirus. Bij oudere kinderen en volwassenen geeft het een neusverkoudheid en bijvoorbeeld hoesten of oorpijn. Baby’s kunnen echter veel zieker worden van dit virus.
Hoe vindt besmetting plaats?
Verdere besmetting voorkomen
RSV is meestal onschuldig en is te vergelijken met een gewone verkoudheid. RSV verspreidt zich via druppeltjes die we uithoesten en niezen. Deze druppeltjes kunnen zich verspreiden via onze handen en voorwerpen. In ons land gaat het virus met name in de winter rond. Op scholen, dagverblijven, maar ook in de bus of een winkel kun je besmet raken. Vaak zijn binnen een gezin meerdere mensen tegelijk verkouden. Het voorkomen van besmetting binnen een gezin, schoolklas of crèche is vrijwel onmogelijk. In het ziekenhuis proberen we verdere verspreiding te voorkomen door kinderen met RSV op een isolatiebox te verplegen en het personeel draagt handschoenen en schorten over de kleding. Bij het verlaten van de kamer moet iedereen de handen met handenalcohol nat maken (blauwe pompje
Als uw kind besmet is met het RS-virus, dan kunt u de kans op besmetting van andere kinderen verkleinen door bij het verlaten van de kamer uw handen goed met handenalcohol te reinigen (blauwe pompjes op de verpleegkamer). Het besmette kind moet op de kamer blijven en speelgoed mag niet van de kamer af. Broertjes en zusjes van 1 jaar of ouder mogen op bezoek komen. Als ze eenmaal op de kammer binnen zijn geweest, moeten ze wel na het bezoek direct naar huis gaan. Ze mogen dan niet meer spelen in de speelkamer of op de Kinderafdeling.
1
Welke kinderen hebben het meeste risico?
Bij zuigelingen onder de 3 maanden kan het RS-virus soms beginnen met koorts, geprikkeld gedrag en slecht drinken. Sommige heel jonge zuigelingen kunnen korte ademstops (= apneu) hebben en blauw aanlopen.
Iedere baby of peuter kan ziek worden van het RSV. In het algemeen geldt: hoe jonger het kind, hoe groter de kans dat het dusdanig ziek wordt dat een bezoek aan het ziekenhuis nodig is. Kinderen die te vroeg geboren zijn, een longziekte of hartaandoening hebben en kinderen met het syndroom van Down zijn extra kwetsbaar en hebben meer kans om in het ziekenhuis opgenomen te worden vanwege RSV. Kinderen die in contact komen met sigarettenrook hebben ook meer kans op benauwdheid door RSV.
Onderzoek Of uw kind het RS-virus heeft, kan gemakkelijk worden getest. Hiervoor moet er met een uitzuigslangetje wat slijm achter de neus worden opgezogen. De uitslag is meestal dezelfde dag nog bekend. Bij sommige kinderen wordt aanvullend ook het bloed onderzocht.
Symptomen
Behandeling
De meest kinderen met RSV worden alleen verkouden met wat koorts en vaak oorpijn of keelpijn. Het lijkt een soort griep die na ongeveer een week minder wordt. Bijna alle kinderen onder de 2 jaar maken het virus een keer door. Sommige kinderen (naar schatting 10%) krijgen hierbij ook een ontsteking van de lagere luchtwegen. Omdat in dit geval ook de kleinste takjes (= de bronchioli) van de luchtwegen zijn ontstoken (=itis) wordt het ook wel ‘bronchiolitis’ genoemd.
Eigenlijk kennen we geen goede behandeling voor RSV bronchiolitis. Er is geen specifiek medicijn tegen. De behandeling is dus vooral ondersteunend. Uiteindelijk moet het afweersysteem van uw kind het virus zelf opruimen. Dit duurt meestal 7 tot 14 dagen. Kinderen die niet zo benauwd zijn en nog voldoende drinken, mogen meestal naar huis om uit te zieken. Kinderen die wel benauwd zijn of ernstige problemen hebben met drinken, worden opgenomen in het ziekenhuis. Ook zuigelingen worden meestal voor observatie opgenomen.
Kinderen met bronchiolitis moeten erg hoesten, ze klinken vol door veel slijm en kunnen benauwd zijn. Dit laatste ziet u doordat de ademhaling sneller is en aan de intrekkingen van de borst en het op en neer bewegen van de neusvleugels. Ook kan het zuurstofgehalte in het bloed laag zijn. Daarnaast is er vaak koorts en het kind voelt zich grieperig.
Het neustoilet Verkouden kinderen krijgen tegen een verstopte neus neusdruppels met zout water en eventueel druppels met Xylomethazoline. Zoutwater-druppels in de neus mag u regelmatig geven, in ieder geval voorafgaande aan iedere voeding. Xylomethazolinedruppels mag je maar 3 keer per dag geven en dan maximaal 7 dagen! 2
Pijn en koorts
Dit doen we door stickers op de borst te plakken en een knijpertje met een lampje op de teen, de voet of het handje.
Kinderen met RSV zijn meestal wat koortsig. Ze voelen zich grieperig en hebben vaak oor- en keelpijn. Meestal geven we dan paracetamol. Lees voor gebruik altijd goed de bijsluiter.
Zuurstof Als het zuurstofgehalte te laag is, kunnen we extra zuurstof geven. Meestal doen we dat met een neusbrilletje. Dit is een slangetje met 2 neussprietjes, waardoor zuurstof komt in de neus. Op basis van het zuurstofgehalte in het bloed (dit meten we met het knijpertje op een teen, voet of hand) kunnen we zien of de hoeveelheid zuurstof voldoende is.
Eten en drinken Kinderen met een RSV-infectie drinken en eten meestal een stuk minder. Globaal kan worden gesteld dat kinderen boven de 3 maanden ongeveer de helft van hun normale vochtinname moeten drinken. Onder de 3 maanden wordt 2/3 e deel van de normale vochtinname aanbevolen. Om dit te bereiken, is het verstandig weer wat vaker kleinere hoeveelheden aan te bieden. De bijvoeding mag u even staken.
Vernevelen Sommige kinderen verbeteren op luchtwegverwijdende medicijnen die we vernevelen. Ook het vernevelen met zout water (hypertoon zout) kan kinderen helpen het slijm op te hoesten. Als de toestand slechter wordt kan de kinderarts besluiten uw kind over te brengen naar een speciale Intensive Care voor kinderen in een academisch ziekenhuis.
Sondevoeding Als het drinken door de benauwdheid ernstig is verminderd, geven we in het ziekenhuis vaak aanvullend sondevoeding. Hierdoor droogt het kind niet uit en krijgt het voldoende voedingsstoffen binnen om te kunnen herstellen. Dit gebeurt door een slangetje dat door de verpleegkundige wordt ingebracht door de neus in de maag.
Wanneer naar huis? De belangrijkste zaken die de kinderarts en verpleegkundige in de gaten kunnen houden, zijn de benauwdheid en de eigen vochtinname. De meeste kinderen zijn bij ontslag zeker nog niet klachtenvrij. Zo hoesten ze vaak nog wel 3 weken. Verder moeten kinderen na een ziekenhuisopname thuis nog even wennen. Slaapproblemen en wat meer huilen, zijn veelvoorkomende maar voorbijgaande problemen na een ziekenhuisopname van een jong kind.
Behandeling benauwdheid Bewaking Baby’s jonger dan 3 maanden en kinderen die erg benauwd zijn, worden aan de monitor gelegd voor bewaking van het hart, de ademhaling en het zuurstofgehalte (saturatie).
3
Graag zien we de meeste kinderen na opname door een RSV ter controle nog een keer terug op de poli Kindergeneeskunde.
Benauwdheid na een RSV? Een deel van de kinderen dat vanwege benauwdheid door RSV opgenomen is geweest in het ziekenhuis kan in de periode hierna bij een volgende verkoudheid opnieuw benauwd zijn. Klachten van hoesten, vol zitten en een piepende ademhaling treden dan op. De klachten kunnen verminderen met luchtwegverwijders (salbutamol puffs). De benauwdheidsklachten bij verkoudheden worden meestal in het eerste jaar na de opname steeds minder. Als ouder kun je je kind niet goed helpen tegen benauwdheden. Wel kunt u uw kind weghouden van sigarettenrook. Het RS-virus veroorzaakt in ieder geval geen astma.
Vragen? Hebt u nog vragen? U kunt altijd contact opnemen met de poli Kindergeneeskunde. U vindt onze contactgegevens in het grijze adreskader achterin deze folder.
4
St. Antonius Ziekenhuis T 088 - 320 30 00 E
[email protected] www.antoniusziekenhuis.nl
Spoedeisende Hulp 088 - 320 33 00 Kindergeneeskunde 088 - 320 63 00
Locaties en bezoekadressen
Ziekenhuizen
Poliklinieken
St. Antonius Ziekenhuis Utrecht Soestwetering 1, Utrecht (Leidsche Rijn)
St. Antonius Polikliniek Utrecht Overvecht Neckardreef 6, Utrecht
St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein Koekoekslaan 1, Nieuwegein
St. Antonius Polikliniek Houten Hofspoor 2, Houten St. Antonius Spatadercentrum Utrecht-De Meern Van Lawick van Pabstlaan 12, De Meern
5
Meer weten? Ga naar www.antoniusziekenhuis.nl
KIND 09/05-’13
Dit is een uitgave van St. Antonius Ziekenhuis
