Uitzicht
UITGAVE VAN MMV #1 2015 JAARGANG 41
GEZOND ACTIEF – NATUURLIJK BETER
20 ‘Kies het beste
van regulier én complementair’
5 9 18
Een patiënt vertelt ‘Ik ben geen protocol’ Discussie vrije artsenkeuze Verzekerd van een hoge premie Onderzoek voedingssuppletie Kunnen we uitzaaiingen voorkomen?
SLAAP
STRESS EN NERVEUSE SPANNING LAMBERTS® VALERIAAN TABLETTEN Een traditioneel kruidengeneesmiddel ter bevordering van de slaap en ter verlichting van de symptomen van nerveuze spanning en stress.
Bevat per tablet de werkzame bestanddelen uit een droogextract van de wortel van Valeriana officinalis L. 300 mg (5.0-6.0:1), equivalent aan 1500-1800 mg gedroogde valeriaanwortel. Lees voor het gebruik de bijsluiter. De toepassing is uitsluitend gebaseerd op traditioneel gebruik en niet op klinisch bewijs. KOAG - nr. 3077-1014-1370
In dit nummer 4 Pastinaak
Eigengereid wortelgewas 5 Interview Imca Abma
‘Bij elke keuze voelde ik: het gaat om mij’ 10 Gifvrij slapen?
Doe uw huiswerk 12 Vacatures
MMV zoekt bestuursleden 15 Actueel
Berichten van MMV 18 Oproep onderzoek
Onderzoek naar voedingssuppletie 20 Actueel
Hulp bij verzet tegen fiscus 22 Interview
Arts Henk Fransen schreef Handboek Kanker
Rubrieken
09 In de media 13 Lijf & leden 16 Recepten 21 Kruidentuin 27 Column Gert Schuitemaker 28 Vraag & Antwoord
redactioneel Groeien MMV mag 2014 als een positief jubileumjaar in haar verenigingsgeschiedenis bijschrijven. Een ingrijpend vernieuwd magazine, een boeiend en druk bezocht congres in Ede, een wekelijkse digitale nieuwsbrief en, ten slotte, de bijzonder gewaardeerde glossy Cornelis. Niet slechts een eerbetoon aan de grondlegger van de Moermantherapie, maar ook een rijke informatiebron waarin veertig jaar geschiedenis een plek heeft gekregen; waarin meer dan ruime aandacht is voor genezen patiënten, voor de ontwikkelingen op het terrein van de complementaire geneeskunde en zicht op de toekomst wordt ontwikkeld. Honderden geïnteresseerde niet-leden hebben de glossy inmiddels besteld. Een positieve bespreking in het Reformatorische Dagblad heeft daar ongetwijfeld aan bijgedragen. Er is meer positiefs te melden. MMV noteerde in 2014 ruim achthonderd (!) nieuwe leden en daarmee de sterkste groei sinds jaren. Dat is opmerkelijk, want bij veel verenigingen is juist een omgekeerde ontwikkeling waar te nemen en kalft het ledental af. Nu is die groei van het ledental natuurlijk meer dan het rendement op de inspanningen van MMV in het jubileumjaar. Het is ongetwijfeld ook het resultaat van de inspanningen van leden, waarvoor dank, en van de toenemende belangstelling voor preventie en een gezonde leefstijl. Nu zou het tamelijk naïef zijn om bij al deze positieve signalen ontspannen achterover te gaan leunen, in de valse veronderstelling dat ‘de trein nu wel mooi op snelheid ligt’. Het blijft ook in 2015 en volgende jaren keihard werken om de groei erin te houden, met overtuiging te bouwen aan een sterke vereniging die op de bres staat voor een eerlijke plek van de complementaire geneeskunde in onze gezondheidszorg. En een sterke MMV die preventieve wegen wijst en inspireert op het gebied van voeding en leefstijl. Dertig procent van de nieuwe kankers wordt veroorzaakt door minder gezonde leefstijlen (onderzoek TNO). Kom op, doe mee. Samen kunnen we de groei erin houden!
Samen kunnen we de groei erin houden
Cor van Groningen hoofdredacteur
Uitzicht
3
kalium 500 mg
calcium 41 mg
fosfor 80 mg ijzer 0,7 mg
magnesium 23 mg
voedingsvezel 4,9 g
vitamine c 18 mg
energie 70 kcal
pastinaak Samen met schorseneer en aardpeer is pastinaak dankzij de supermarkten enigszins uit de hoek van de vergeten groenten getrokken. Met recht, want dit eigengereide wortelgewas zorgt voor de broodnodige variatie in het door kolen gedomineerde winterseizoen. De zoetige smaak houdt het midden tussen wortel en knolselderij; wat pastinaak in soep en stamppot tot prima smaakmaker maakt. In de moestuin is pastinaak een dankbare gast. De tweejarige plant is winterhard en smaakt na de eerste vorst, als gevolg van de omzetting van zetmeel naar suikers, extra zoet. Nadeel is dat de plant haar lange penwortel meestal slecht kwijt kan en daardoor de meest bizarre vormen aanneemt. Hetgeen extra werk in de keuken met zich meebrengt. Maar tegelijkertijd helpt het er niet teveel van te nemen. Want door het hoge suikergehalte mag pastinaak binnen het Moermandieet slechts met mate gegeten worden. De genoemde hoeveelheden gelden per 100 gram rauwe pastinaak. In gekookte vorm bevat deze groente minder vitamine C (10 mg), kalium (350 mg) en voedingsvezel (3,6 gram), maar meer calcium (50 mg).
4
Uitzicht
interview TEKST RINEKE WISMAN BEELD GIJS VERSTEEG
n e g b e e n k I ‘
' l o c o t pro Uitzicht
5
>>
Ze stelt de operatieve verwijdering van een borsttumor uit om haar immuunsysteem met voeding, ademhaling en beweging in optimale conditie te brengen. Op de dag van de operatie wordt Imca Abma (50) onverrichter zake weer naar huis gestuurd. De tumor is verdwenen.
A
ls Imca zich ’s avonds in bed op haar linkerzij draait, jeukt het bij haar rechteroksel. Ze voelt een klein hard bobbeltje bij haar borst. “Het eerste wat door mijn hoofd schiet, zijn de woorden van mijn moeder toen zij borstkanker had: ‘Het is net een keiharde erwt, een knikker.’ Dat is precies wat ik voel. Dit is foute boel, zeg ik tegen mijn man die nog ligt te lezen.” Als ze het de huisarts op de man af vraagt, bevestigt hij haar gevoel: ‘Ik denk dat dit niet goed is.’ De echo- en mammografie tonen een tumor van 9 millimeter waarvan de kans zeventig tot tachtig procent is dat deze kwaadaardig is. Volgens protocol volgt standaard een punctie, waarbij met een holle naald weefsel uit de tumor wordt genomen voor onderzoek. Imca weet van meet af aan dat ze dit absoluut niet
Wie: Imca Abma (50) Privé: Getrouwd met Eric Piersma (52), vier kinderen, woont in Sneek. Beroep: Fysiotherapeut gespecialiseerd in oedeemtherapie, adem- en ontspanningstherapie (methode van Dixhoorn). www.praesenssneek.nl Diagnose & behandeling: januari 2014 knobbeltje in borst. Weigert punctie. Begint aan Moermantherapie , adem- en ontspanningstherapie en oedeemtherapie en plant een borstsparende operatie. Op de dag van de operatie is het knobbeltje spoorloos.
‘Ik dacht: als ik doe wat een ander wil, krijg ik straks spijt’
6
Uitzicht
‘Je hebt wél tijd om beslissingen te nemen, kanker ontstaat ook niet in één dag’
wil. “Er is geen zekerheid dat ze goed prikken. Ze kunnen ook per ongeluk goede cellen aanprikken en dan krijg je een negatieve uitslag.” Bovendien, stelt ze: “Mijn lichaam had de tumor, voor mijn gevoel, ingekapseld. Het was één hard geheel. Op het moment dat je erin prikt, maak je het kapot. De naald gaat dwars door het weefsel heen en weer terug met cellen van de tumor eraan. Daar had ik geen vertrouwen in.” De mri-scan waar ze om vraagt toont een risico op kwaadaardigheid van 98 procent. De punctie zou de resterende twee procent twijfel uit de weg ruimen, menen de artsen.
Lastige patiënt Ze komen uiteindelijk overeen dat de tumor er in één keer uitgehaald wordt. Imca is voortdurend in discussie met de chirurg. “Ik wilde niet dat hij een tumordraad in de tumor bracht om deze te lokaliseren. Na een week kwam hij met een alternatief plan: twee draden naar de tumor toebrengen, en niet erin. Dat vond ik oké.” Wel stelt ze de operatie uit. In de tijd voorafgaand aan de operatie zet ze haar immuunsysteem aan het werk, zoals ze het zelf zegt. Een vriendin wijst haar op MMV en overhandigt haar een stapel Uitzichten. ‘In deze bladen staat wat jij denkt’, is de boodschap. Een artikel over dokter Hans Moolenburgh trekt haar aandacht. Toen ze eens een interview met hem las in Ode nam ze zich voor deze arts te raadplegen in geval van ernstige ziekte, vanwege zijn visie op de zelfherstellende vermogens van het lichaam die je aanspreekt door de meest gunstige omstandigheden te creëren. “Toen ik MMV belde, hoorde ik dat Moolenburgh 89 jaar is en geen praktijk meer heeft”, lacht ze. Bij zijn geestverwant, dokter Bob Hornstra, kan ze binnen een week terecht. Ze schaft een sapcentrifuge aan en start met het Moermandieet. Ook doet ze iedere ochtend 45 minuten oefeningen van de adem- en ontspanningstherapie, neemt ze koude douches, en behandelt zichzelf met oedeemtherapie.
Twee maanden uitstel worden uiteindelijk drie maanden, omdat ze ook rekening wil houden met haar hormooncyclus. “Ik voelde het weefsel rondom mijn borst veranderen. Het keiharde steentje werd zachter. Toen ik dit meldde bij de chirurg glimlachte hij alleen.”
Eigen keuzes De operatie, in april 2014, gaat ze vanwege de verandering van het weefsel met dubbele gevoelens in. ‘Zal ik een echo eisen?, vraagt ze haar man. “Ik twijfelde. Ik had al zoveel geëist.” Het was niet nodig. Voorafgaand aan de operatie werd sowieso een echo gemaakt. Wat bleek: geen tumor meer te zien. De mri-scan de volgende dag bevestigde dat de cellen inderdaad verdwenen waren. “Dan moet het iets anders geweest zijn, zeiden de dokters meteen. Een tumor kan niet verdwijnen.” “Ik vind het een beperkende overtuiging, maar nu begrijp ik de glimlach van de dokter beter. Als je denkt dat het niet kan verdwijnen, hoef je ook niets te doen.” Imca wil haar verhaal delen om mensen bewust te maken van hun eigen keuzes in de gezondheidszorg. Als fysiotherapeut met een eigen praktijk ervoeren zij en haar man de afgelopen jaren dat het huidige zorgsysteem ten koste gaat van de kwaliteit. “Dat de dossiers op papier in orde zijn, is belangrijker dan de daadwerkelijke kwaliteit van de zorg.” Ook geldt: hoe lager de behandelgemiddelden, hoe gunstiger het zorgcontract. Met chronisch zieken houdt de zorgverzekeraar geen rekening. Imca, boos: “De account manager van de verzekeraar zei: ‘U hoeft zich niet als warme bakker te gedragen, wij nemen genoegen met Aldi-kwaliteit.’ Maar ik wil chronisch zieken niet de deur wijzen en dat mag ook niet; ik heb zorgplicht.” In het nauw gedreven door het systeem voelden zij zich gedwongen de praktijk te verkopen en een andere weg in te slaan.
Uitzicht
>> 7
Door haar beroepservaringen wist ze toen ze patiënt werd precies hoe ze het wilde en waarom. Ook de ziektegeschiedenis van haar moeder draagt ze mee. Van de kanker had zij na een borstamputatie geen last meer. Zij stierf op haar 61ste aan een hersenvliesontsteking. “Het gevolg van een falend immuunsysteem”, denkt Imca.
Totale beeld Standaardbehandelingen stuitten haar tegen de borst. “Als ik geen punctie wil, wil ik geen punctie. Niet vandaag, maar ook niet morgen of volgende week. Ik ben geen protocol. Het gaat mij om het totale beeld van mijn gezondheid. Ik had ook buikklachten en vroeg de chirurg of er een verband kon zijn. Hij wilde echter pas verder kijken als tijdens de operatie bleek dat ik niet ‘schoon’ was.” Voor de meeste kankerpatiënten is de behandeling een houvast, weet Imca, omdat hun leven door de angst volledig op z’n kop staat. “Dat was ook bij mij het geval: “Met de kerstdagen was er nog niets aan de hand. Twee weken later stond ik te wankelen.” “Wat is de zekerheid van een scan? Of van een foto? Ik sprak kankerpatiënten die schoon verklaard waren, en daarna toch uitzaaiingen hadden.” Bij alles wat Imca zelf doet op het gebied van voeding, beweging en ademhaling merkt ze dat het haar in haar essentie sterkt. “Als je de diagnose kanker hoort, slaat er zoveel angst toe dat je jezelf erin verliest. Door intensief met mijn oefeningen van de adem- en ontspanningstherapie aan de slag te gaan, kreeg ik meer innerlijke rust en vertrouwen en hield ik de regie over wat er gebeurde. Iedere dag was ik daar intensief mee bezig. Zodra ik me bang voelde, ging ik oefeningen doen. Daardoor raakte ik de angst weer kwijt.”
‘Als je de diagnose kanker hoort, slaat er zoveel angst toe dat je jezelf erin verliest’
haar een vitamine-D-injectie te geven. Pas toen ze aangaf dat ze desnoods op zoek ging naar een andere huisarts ging hij overstag. “Bij alle keuzes die ik voor mezelf maakte, voelde ik: het gaat om mij. Ik werd daarin steeds sterker. Ik dacht: als ik doe wat een ander wil, krijg ik straks spijt.” Aan de artsen in het ziekenhuis vertelde Imca enthousiast over alles wat ze had gedaan om haar gezondheid te verbeteren, maar ze toonden geen interesse. “Ik zou graag zien dat reguliere artsen mensen op deze mogelijkheden wijzen. Je kunt er toch bij zeggen dat het niet evidence based is? Daar wilden ze niet op ingaan. Bekenden zeiden: ‘Dien dan een klacht in.’ Maar ik vind het geen klacht. Het is mijn wens dat er vanuit de zorg op een andere manier gekeken wordt.” “Tegen lotgenoten wil ik zeggen: gebruik je gezonde verstand, verzamel zoveel mogelijk informatie, kijk en ervaar bewust wat er in je lijf gebeurt en stel vanuit alle informatie die je hebt, je eigen plan samen. Je hebt wél tijd om beslissingen te nemen. Kanker ontstaat ook niet in één dag. Alles wat je vanuit het reguliere circuit wordt aangeboden, gebeurt vanuit protocol. Als een arts zich niet aan het protocol houdt, loopt hij het risico aangeklaagd te worden. Maar andersom geldt dat niet: als patiënt mag je steeds zelf je eigen keuze maken.”
Wens Ze volgde het dieet trouw en doet dat nog steeds. In de gang staan dozen met groenten en fruit. Iedere dag drinkt ze een grote beker groentesap met wortel, biet, knolselderij, appel, gember. “In de zomer doe ik er snijbiet uit de moestuin door.” Ze eet bijna geen vlees meer. Alleen: twee keer per week vette vis en op advies van Hornstra ‘af en toe een stukje biologische kip’. Koffie gunt ze zichzelf af en toe, omdat ze het lekker vindt. “En dan geniet ik er ook van”, glimlacht ze. Aan de supplementen moest ze wennen. “Als je gezond leeft, heb je geen tabletten nodig, was mijn overtuiging.” Toen haar vitamine-D-waarde 11 bleek in plaats van minimaal 50 was ze in één keer om. Haar huisarts was in principe echter niet bereid om
8
Uitzicht
Freelance journaliste Rineke Wisman is eindredacteur van Uitzicht.
in de media TEKST ARJAN VAN LAAR
Verzekerd van een hoge premie
“I
k heb zelf de kwetsbaarheid en diepe onzekerheid ervaren die je als patiënt overvalt als je afhankelijk bent van één arts”, verdedigt PvdA-senator Adri Duivesteijn in de Volkskrant van 19 december zijn stem tegen de zorgwet. De wet strandde daardoor in de Eerste Kamer. Duijvestein lijdt aan uitgezaaide prostaatkanker. In 2008 was hij in het ene ziekenhuis uitbehandeld, maar kreeg in het andere een kans met een nieuwe behandeling. “Dat is voorbij als een eind wordt gemaakt aan de vrije artsenkeuze.” Een dag later in de NRC: “Ik weet zeker dat dat mij extra levensjaren heeft opgeleverd.” Is het gevaar nu geweken? Dat mogen we hopen. Minister Schippers en met haar premier Rutte, lijken de wet koste wat het kost door te willen drukken. Terwijl het zorgbeleid wordt verkocht als marktwerking, is van een vrije markt nauwelijks sprake. Hoogleraar economie en politiek ervaringsdeskundige Sweder van Wijnbergen wijst in het opiniekatern (NRC, 20 december) op het gebrek aan keuzevrijheid, de toetredingsdrempels voor nieuwe aanbieders en de tariefmacht van de verzekeraars. Exact het tegenovergestelde van wat je volgens de economische theorie van een vrije markt mag verwachten. Van Wijnbergen signaleert een hardnekkig geloof onder politici en ambtenaren ‘dat kosten alleen naar beneden kunnen door dwang’. Maar dwang door regelgeving leidt tot wachtlijsten en dwang door de verzekeraars alle macht te geven leidt tot monopolisten. En monopolisten zijn duur. “Zoals we nu al zien: verzekeraars verhogen hun premies ondanks meevallende kosten, stijgende winsten en ruime reserves.”
Columnist Marc Chavannes vindt de keuzevrijheid ook zonder aangescherpte wet al danig ingeperkt. “Je moet in december al weten welke aandoening je in september zal krijgen. Is het zo moeilijk in te zien dat dit de grote leugen van het stelsel is?” Chavannes voert thuiszorgster Karin op. Niet alleen verliest zij haar werk (en haar klanten haar), maar ze kreeg ook een rekening van 1600 euro van het ziekenhuis. De vorige keer dat ze daar geopereerd werd, had het ziekenhuis nog wel een contract met haar verzekeraar, maar inmiddels niet meer. Dat is dan ook de boodschap van de consumentenprogramma’s: zoek uit of uw behandeling in het basispakket valt én zoek uit of uw verzekeraar een contract heeft met de zorgaanbieder van uw keuze. Is dat laatste niet het geval dan betaalt u twintig procent van de rekening zelf - en in Schippers’ wetsvoorstel zelfs honderd procent. Tros Radar heeft in de uitzending van 11 november een waarschuwing voor degenen die het maximale eigen risico van € 875,- kiezen. Het blijkt namelijk praktisch onmogelijk uit te dokteren welk ziekenhuis u voor de laagste prijs helpt. Ook hier: schijnkeuzevrijheid. Filmmaker/activist Micheal Moore toont in zijn documentaire ‘Sicko’ hoe de gezondheidszorg ontspoort door te machtige verzekeraars. Zijn film laat zich zien als aanklacht en waarschuwing. Maar ook als een ode aan de Europese gezondheidszorg die hij bewonderend in beeld brengt: humane, betaalbare zorg voor iedereen. Nog wel. Met dank aan mensen als Duivesteijn.
Feedback of suggesties?
[email protected] www.radartv.nl | www.nrc.nl | www.youtube.com (zoekterm: ‘Michael Moore Sicko NL ondertiteld’)
Uitzicht
9
ontgift je huis (9) TEKST MATILDE NEWMAN
Een derde van ons leven slapen we. Lichaam en geest krijgen dan de ruimte om te herstellen van de dag. Kritisch kijken naar het materiaal waarop we slapen is verstandig. Veel matrassen zijn gemaakt met schadelijke stoffen, waarvan we de dampen tijdens onze slaap inademen.
m i u , h c S late
x
OF VEREN?
Latex, traagschuim, volschuim, koudschuim, met en zonder vering en zelfs met of zonder water of lucht. Matrassen zijn er in allerlei soorten, maten en materialen. De keuze is eindeloos, maar niet alle keuzes zijn gezond. Vrijwel alle schuimmatrassen – of het nu traag-, vol- of koudschuim is – zijn gemaakt van polyurethaan, een synthetisch materiaal dat in de bouwwereld gebruikt wordt als isolatiemateriaal. Polyurethaan is veelzijdig, laat zich makkelijk vormen en is een handig opvulmiddel in bijvoorbeeld de kussens van banken en stoelen. Doordat er een dik schuim van gemaakt kan worden, zit u er lekkerder door op een kantoorstoel, kunt u achteloos op een bank neerploffen en ligt uw bed comfortabel.
Cocktail van stoffen Polyurethaan heeft ook nadelen. Het wordt gemaakt van synthetische ‘isocyanaten’ die gemixt worden met een polyol,
10
Uitzicht
Een matras mag al ‘natuurlatex’ heten als er veertig procent latex in zit
een chemische cocktail van stoffen. Het resultaat is een hard plastic dat met een opblaasmiddel tot schuim wordt verwerkt. Verschillende behandelingen erna moeten ervoor zorgen dat het schuim niet direct inzakt en na jaren gebruik nog steeds bruikbaar blijft. Ze bepalen bovendien ook de juiste hard- of zachtheid van het schuim. De stoffen die tijdens deze behandelingen gebruikt worden, wasemen na en kunnen dus ook tijdens de slaap ingeademd worden. De isocyanaten uit het basismateriaal van het schuimmatras zijn ook giftig voor de mens; arbeiders die met het materiaal werken zijn vaak volledig gehuld in isolerende pakken. Om het materiaal toch te kunnen gebruiken krijgt het schuim een beschermende laag die het vrijkomen van giftige stoffen moet voorkomen. De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor het gebruik van minder giftige stoffen in deze schuimproductie. Sommige producenten hebben een deel van de giftige
stoffen vervangen door natuurlijkere substanties zoals plantaardige oliën.
Brandvertragers Omdat het schuim in matrassen brandgevaarlijk is, behandelen producenten de matrassen vaak met brandvertragende stoffen. Deze stoffen zijn in onderzoeken in verband gebracht met ziektes aan de luchtwegen, maar ook met kanker. In Engeland en Amerika is het gebruik van brandvertragende stoffen in matrassen verplicht. Ook in Europa pleiten veiligheidsorganisaties voor verplichting van de stoffen. Voorstanders beweren dat het aantal dodelijke slachtoffers van een brand bij het gebruik van brandvertragende stoffen daalt. Tegenstanders zeggen dat dit nooit is aangetoond, omdat in de periode dat de brandvertragende stoffen in gebruik zijn genomen, ook het aantal rokers daalde en de brandveiligheid toenam door andere factoren, zoals rookmelders. Beide partijen zijn het overigens met elkaar eens dat brandvertragers niet bevorderlijk zijn voor de gezondheid!
Matras van rubber Een matras van latex heeft veel van dezelfde comfortabele eigenschappen als een polyether schuimmatras. Bovendien is latex een natuurproduct (het komt onder andere van de rubberboom). Toch is de keuze voor een latex matras niet per definitie een gezonde. Latex kan ook synthetisch vervaardigd zijn, waardoor het uit een chemisch fabrieksproces komt en het dus vluchtige organische stoffen (voc’s - zie kader) kan achterlaten in de slaapkamer. Daarnaast zijn ook latex matrassen vaak geïmpregneerd met een brandvertrager. Voor wie toch een latex matras wil, is het advies: goed zoeken, vergelijken en
TIPS • Doe een vergelijkend onderzoek op internet. Kijk op de websites van fabrikanten zoals www.hetecobed.nl, www.coco-mat.com, www.yumeko.nl, www.huesler-nest.ch. Vraag altijd naar de percentages van de gebruikte materialen in matrassen, beschermers, kussens en dekens. • Denk niet alleen aan het basismateriaal, maar ook aan het afwerkingsmateriaal. Ook een puur natuur latex matras kan afgewerkt zijn met een synthetische toplaag en aan elkaar zitten met nadampende lijmen. En een kussen van dons is niet bepaald natuurlijk als het is aangevuld met de helft synthetisch materiaal. • Controleer of het materiaal biologisch is. Wol, dons en katoen zijn bijvoorbeeld veel minder schadelijk als er zo min mogelijk gifstoffen aan te pas zijn gekomen. • Let op de natuurlijke eigenschappen van materialen. Zo houdt vlas warmte vast en is katoen vochtregulerend. Niet elk materiaal is voor iedereen geschikt. • Natuurlijke materialen zijn niet goedkoop. Neem de tijd voor de aankoop van nieuw beddengoed en doe uw huiswerk. Het gaat tenslotte om een investering die heel wat jaren mee moet!
navragen bij de fabrikant waarvan en hoe het matras is gemaakt. Alleen een label ‘natuurlatex’ is niet goed genoeg; in Nederland mag een matras al zo heten als het slechts veertig procentechte latex bevat. Natuurlijk zijn er veel matrassen die een combinatie bevatten van polyurethaan, latex en springveren. Combinatie of niet, het risico op stoffen die schadelijk zijn voor de gezondheid blijft bestaan, helemaal als het matras brandveilig is gemaakt.
Natuurlijk slapen Gelukkig zijn er gezonde alternatieven. Er bestaat een behoorlijke variatie aan matrassen die gemaakt zijn van natuurlijke materialen. Meestal gaat het dan om pocketveringmatrassen die gehuld zijn in bijvoorbeeld biologisch katoen en afgedekt met materialen als vlas, paarden- of kamelenhaar, kokos, natuurlijke latex of wol. Deze materialen zijn niet alleen vrij van chemicaliën, ze hebben vaak ook vochtregulerende en
VOC’S
warmtegeleidende eigenschappen. Dit draagt bij aan een gezonde nachtrust, want tijdens onze slaap transpireren we en ook de temperatuur van ons lichaam en de omgeving zijn van invloed op de slaapkwaliteit. Natuurlijke matrassen zijn bovendien duurzamer: ze gaan langer mee dan een polyether matras – soms wel tien jaar langer – en eenmaal versleten zijn ze minder belastend voor het milieu. Waar een schuimmatras in het afbraakproces het milieu erg vervuild, laat een natuurlijk matras schonere materialen achter en kunnen de veren vaak worden hergebruikt. Als we de chemische stoffen in matrassen al niet inademen in ons huis, dan komen we er uiteindelijk toch mee in aanraking omdat ze al tijdens het productieproces in het ecosysteem terechtkomen. Kiezen voor natuurlijke materialen is ook op die manier altijd beter.
Matilde Newman is freelancejournaliste en vaste medewerker van Uitzicht
Baby’s en kinderen zijn extra gevoelig voor het inademen van giftige dampen. Deze vergroten bij hen het risico op luchtwegaandoeningen en allergieën. De universiteit van Texas deed onderzoek met vluchtige organische stoffen (voc’s) bij babymatrassen gemaakt van polyurethaan. Ze gebruikten stukjes matras van nieuwe en gebruikte matrassen en maten de concentratie van de uitgewasemde voc’s in het midden van de kamer en op 2,5 centimeter boven het matras. Vlak boven het matras – de plek waar het kind ademt - was de concentratie hoger. Bij de nieuwe matrassen was de concentratie vier keer hoger dan bij de gebruikte matrassen.
Uitzicht
11
VACATURE
MMV zoekt
nieuwe bestuursleden Het bestuur van MMV zoekt kandidaten voor de vervulling van drie vacatures in het bestuur: Secretaris Bestuurslid wetenschap en artsencontact/voedingskundige Bestuurslid sociale media In verband met de huidige samenstelling van het bestuur gaat, bij gelijke competenties, de voorkeur uit naar een vrouw. Algemeen profiel bestuursleden - Een bestuurslid van de MMV onderschrijft de missie en visie van de vereniging. - Is bereid de reeds ingezette reorganisatie van de vereniging mede uit te voeren binnen de kaders van het vastgestelde beleid. - Heeft ervaring in het op afstand besturen van een nonprofit organisatie. - Heeft ervaring in het besturen van een vereniging. - Is betrokken op de doelstellingen van de vereniging. - Is een teamspeler. - Kan het bestuursbeleid binnen de vereniging uitdragen. - Kan besturen op hoofdlijnen, weet afstand te bewaren tot de werkorganisatie, is niet gericht op operationeel beleid. - Kan de balans bewaken tussen kritisch tegenspel en constructief samenwerken. - Is in staat strategische uitgangspunten te beoordelen. - Kan met vertrouwelijke gegevens omgaan. - Heeft tijd om in de vereniging te investeren. - Een bestuurslid van de MMV ontvangt een reiskostenvergoeding.
Taken secretaris - Verzorgen van de in- en uitgaande (bestuurlijke) correspondentie. - In samenwerking met de voorzitter het verzorgen van de agenda van de bestuursvergaderingen. - Het tijdig verspreiden van de documentatie voor de bestuursvergaderingen. - Is verantwoordelijk voor een adequate archivering. Taken bestuurslid wetenschap/artsencontact - Is een vraagbaak binnen de vereniging m.b.t. medische en voedingsaspecten. - Onderhoudt en legt contacten binnen de wetenschappelijke en artsenwereld. - Houdt het bestuur op de hoogte van actuele medische en voedingsaspecten. Taken bestuurslid sociale media - Heeft ervaring met het gebruik en inzet van sociale media. - Heeft een uitstekende theoretische en praktische kennis m.b.t. het gebruik van de Moermantherapie en de Natuurrijke Keuken - Draagt bij aan het vergroten van het draagvlak van sociale media binnen de vereniging. Specifieke functie-eisen Uitgebreidere informatie met betrekking tot de specifieke functie-eisen voor de verschillende vacatures kan worden opgevraagd bij het Centraal Bureau van de vereniging. Solliciteren Sollicitaties (t.a.v. de voorzitter) kunnen worden gezonden aan
[email protected]. Of aan: Centraal Bureau MMV, Postbus 508, 2400 AM Alphen aan den Rijn
12
Uitzicht
lijf & leden LEDEN VAN MMV VERTELLEN HOE ZE PERSOONLIJK INVULLING GEVEN AAN HET THEMA ‘GEZOND ETEN – GEZOND LEVEN’. BEELD JAN VAN KLINKEN
De engel Gabriël Pas onderging hij een strenge keuring voor verlenging van zijn vrachtwagenrijbewijs. De dokter had de pen al in haar hand. Welke medicijnen hij zoal gebruikte? “Toen ik zei dat ik helemaal niets slikte, kon ze het niet geloven. Dat maakte ze eigenlijk nooit meer mee.” Gerrit den Hollander (75) uit Werkendam is het levende bewijs dat een gezonde leefstijl zoden aan de dijk zet.
˝G
ezondheid moet je gegeven worden”, haast de vroegere fietsenmaker eraan toe te voegen. “Maar je kunt er zelf veel aan doen. Ik at vroeger gerust een zak Engelse drop leeg. Toen ik las hoe slecht suiker voor je is, ben ik er meteen mee gestopt. Je gezondheid, daar doe je toch alles voor?” Veertig jaar geleden dienden zich serieuze problemen bij hem aan. Hij was al astmatisch en er kwam nog eens een chronische slijmvliesontsteking bovenop. Van die ontsteking zou hij nooit meer afkomen, werd hem verteld. “Voor dat woordje ‘nooit’ ben ik allergisch”, knipoogt hij. Gerrit las over Moerman en diens ideeën over het aanjagen van het immuunsysteem. Die benadering leek hem even logisch als effectief. Hij werd lid van de vereniging (die toen nog Amnestie heette) en las Uitzicht van kaft tot kaft. Een scribent in het blad adviseerde om in zijn situatie vitamine C in combinatie met bijenpollen en propolis te slikken. Zo geschreven, zo gedaan. Het duurde even voordat de middelen begonnen te werken, maar toen het eenmaal zo ver was, verdwenen de klachten volledig. Zijn huisarts keek bedenkelijk en voorspelde dat de kwaal na zijn zestigste wel terug zou keren. “Ik ben nu 75 en heb nergens last van”, stelt hij olijk vast.
Engel Gerrit is er de man niet naar om zijn licht onder een korenmaat te stoppen. Als er in zijn omgeving mensen met kanker zijn, voelt hij het als zijn plicht om te wijzen op de complementaire mogelijkheden. Zo deed hij ook bij de hervormde predikant Tiem Meijer. Twee jaar geleden vertelde de vrouw van Gerrit dat ze de dominee moeizaam met een rollator door het dorp had zien schuifelen. Hij had uitgezaaide slokdarmkanker. Zijn einde leek nabij. Juist in die periode had Gerrit in Uitzicht en het Reformatorisch Dagblad gelezen over de Helioskliniek in Hüls, waar kankerpatiënten zowel regulier als complementair worden behandeld. Omdat de predikant niet thuis was, schoof Gerrit de kopieën van de artikelen door de brievenbus. Meijer liet zich de boodschap niet twee keer zeggen. Met succes werd hij in de Duitse kliniek behandeld en al meer dan een jaar gaat hij weer voor in kerkdiensten. Wie de spullen door de bus had gestopt, wist hij niet. “De engel Gabriël” noemde Meijer de onbekende. Totdat Gerrit zich bekend maakte. “De brenger van die goede boodschap, dat was ik”, lacht hij.
Uitzicht
13
(advertenties)
K2 MENACHINON 7 100
μG
Dé bekendste in zijn soort!
K2 MENACHINON 7 100 60 VEGICAPS
NIEUW!
PROSTASOL – voor een sterk immuunsysteem om de gezondheid te beschermen.
μG
Te bestellen bij de Roode Roos B.V. onder vermelding van productnummer 7932 • • • • •
Dé bekendste vorm van vitamine K2 Bevat 100 μg vitamine K2 per vegicap Draagt bij aan een normale bloedstolling Ondersteunt de instandhouding van botten Uitstekend opneembaar
PROSTASOL
TOPKWALITEIT VOEDINGSSUPPLEMENTEN MET EEN GEZONDE PRIJS VitOrtho, exclusief distributeur van NOW Foods-voedingssupplementen | www.vitortho.nl
Zoek niet verder. . . . . .kies voor SNP
LIBITROX FÜR DEN GANZEN MANN Voor meer Informatie: medpro Holland B.V. www.med-pro.org
Weitere Informationen: medpro Holland B.V. Dorpsstraat 182 3925 KG Scherpenzeel Niederlande Tel. +31-33-2867642 Fax +31-33-2867647 www.med-pro.org
[email protected]
Tel.: +31-33-2867642 Fax: +31-33-2867647
[email protected]
LIPOSOMAAL VITAMINE-C EINDELIJK LIPOSOMEN DIE HET "ECHT" DOEN. GEGARANDEERD HOGE OPNAME !!!
E
GROENE THE 400 mg
Snp
BA
500 mg
ts produc nature super
t
90 tabl
etten -
lemen
gssupp
Voedin
GINKGO BILO
g
ules - 30
60 caps
45 g
Snp
super nature produc ts
Voedin
gssupp
lemen
t
Zonder vul- en hulpmiddelen!
Snp
®
super nature products
www.supernatureproducts.nl 14
Uitzicht
EEN KWALITEITSPRODUCT VAN
CURESUPPORT BESTELLEN BIJ: WWW.NATURALSUPPORT.NL
actueel
Ook in 2015
genieten in Zwitserland Wilt u ook deze zomer genieten van mooie vergezichten, hoge bergen, ruige gletsjers en lieflijke, bloemrijke alpenweiden? Dat kan. De positieve reacties op de reis in 2014 zijn aanleiding om van 18 t/m 27 juni 2015 weer een busreis naar kanton Wallis in Zwitserland te organiseren. Belangstelling? Laat dat zo snel mogelijk weten. De reis kan alleen doorgaan als er voldoende belangstelling is. We logeren ook nu in hotel Mattmarkblick in Saas Almagell, op basis van halfpension. Gebruik van het Moermandieet of het dagmenu van het hotel/restaurant is mogelijk. Ontbijt is in de vorm van een buffet.
Regiobijeenkomst NTTT-arts houdt lezing in Sneek ‘De moderne Moermantherapie, een integrale benadering’. Dat is het thema van een lezing die drs. Erik Jan de Rijk, NTTT-arts uit Kampen, dinsdagavond 3 maart houdt tijdens een regiobijeenkomst/ontmoetingsavond in Sneek. Locatie: het Witte Kerkje, Julianastraat 5. De door MMV georganiseerde bijeenkomst begint om 19.45 uur en duurt tot circa 22.15 uur. De zaal is om 19.30 uur open. Iedere belangstellende is hartelijk welkom!
De kosten zullen tussen de € 900,- en € 1.000,- bedragen per persoon, inclusief de toegang tot nagenoeg alle kabelbanen, treinen en ander openbaar vervoer in het Saasdal. De reis staat open voor iedereen! Het Saasdal is bekend om zijn vele hoge bergen, waarvan er achttien hoger zijn dan vierduizend meter. Tijdens de reis is een ervaren reisleider aanwezig. Laat u ons weten of u belangstelling heeft voor deze reis? Dat kan telefonisch via (0172) 49 79 44 (werkdagen tussen 9 en 13 uur) of via e-mail:
[email protected].
Contributie voor 2015 In de derde week van januari is de acceptgiro voor de contributie over 2015 verstuurd. In dezelfde periode is de contributie via de automatische incasso afgeschreven. De bijdrage voor het lidmaatschap van MMV bedraagt voor leden in Nederland € 32,50, voor leden in Europa € 45,50 en voor leden wonend buiten Europa € 50,50. Het bestuur vraagt u de acceptgiro omgaand te willen voldoen. En wilt u (nog) iets extra’s bijdragen voor de projecten ‘complementair stappenplan’ en de ontwikkeling van een supplementenlijst, dan is dat uiteraard zeer welkom.
Wie helpt op Gezondheidsbeurs? In de Jaarbeurs in Utrecht wordt van 5 t/m 8 februari 2015 de Nationale Gezondheidsbeurs gehouden. Ook MMV is op die beurs aanwezig. Er zijn nog wel vrijwilligers nodig die een dagdeel in de stand van willen staan. Misschien iets voor u? Meer informatie kunt u krijgen bij het Centraal Bureau (0172) 49 79 44 of per email:
[email protected].
Uitzicht
15
recepten
Pastin Soep van pastinaak en wortel geitenkaa VOOR 4 PERSONEN
VOOR 3 PERSONEN
INGREDIËNTEN
BEREIDINGSWIJZE
INGREDIËNTEN
• 300 g biologische wortelen • 300 g geschilde pastinaak • 3 tenen knoflook • 2 grof gesneden rode uien • 1 el roomboter • 1 lt bouillon • 1 el kurkuma met zwarte peper • 1 tl mierikswortel poeder • 1 tl koriander • 2 laurierblaadjes • 1 stukje verse gember
1 D oe de grof gesneden groentes met de kruiden met een eetlepel roomboter in een pan. Laat alles zachtjes smoren totdat de smaken goed zijn doordrongen. 2 Giet er een liter bouillon bij en laat alles in een half uurtje gaar koken. 3 Daarna met de staafmixer de soep pureren.
• 300 g geschilde pastinaak • 30 g naturel geitenkaas • 1 tl honing
KEUKENGEREI Soeppan Staafmixer
Tip! Eventueel garneren met wat room en klein gesneden bieslook.
16
Uitzicht
KEUKENGEREI Mes Pan staafmixer
Smoothie met naak met asschotel wortel en pastinaak VOOR 2 PERSONEN
BEREIDINGSWIJZE
INGREDIËNTEN
BEREIDINGSWIJZE
1V erwarm de oven voor op 150-160 graden. 2 Snijd de pastinaak in dunne plakken en kook deze in ongeveer in tien minuten gaar. 3 Laat alles in een zeef goed uitlekken en leg de plakken in een ovenschaal. 4 Meng wat geitenkaas met een theelepel honing, en verdeel dit over de plakken pastinaak. 5 Zet de schotel in een oven, en laat de kaas in een half uurtje iets smelten.
• 150 g wortelen • 150 g geschilde pastinaak • halve mango • 1 biologische appel met schil • iets kaneel en een stukje verse gember • 1 glas glühwein van vlierbessen-cranberry sap (zie hieronder)
1 D oe alles klein gesneden in de blender. 2 Meteen serveren en/of opdrinken!
Tip! Heerlijk met een rauwkost salade van veldsla, geraspte courgette, en geraspte pastinaak. Eventueel met een dressing van pompoenpittenolie, citroensap en ahornsiroop (naar eigen smaak).
KEUKENGEREI Blender Glazen
Recept zelfgemaakte glühwein: ½ lt vlierbessensap ½ lt cranberry sap 2 kaneelstokjes 3 steranijs 4 kruidnagels halve grof gesneden citroen 1 sinaasappel in grote stukken
Tip! Heerlijk om warm op te drinken.
Zet dit alles op een laag vuur en laat dit een paar uur zachtjes trekken.
Uitzicht
17
oproep onderzoek TEKST DR. RICK VAN PROOIJEN, ARTS EN ONDERZOEKER
MELD U AAN VOOR DEELNAME ONDERZOEK
Voorkomen voedingsstoffen uitzaaiing darmkanker?
Kunnen voedingsstoffen, in combinatie met een gezond dieet, preventief worden ingezet om uitzaaiing van darmkanker te voorkómen? Dat is de onderzoekshypothese van dr. Rick van Prooijen uit Utrecht. Hij presenteerde dit onderzoeksvoorstel tijdens het jubileumcongres van de MMV op 27 september 2014 en wil nu graag op korte termijn starten. Belangstelling? Meld u aan voor deelname.
J
aarlijks worden in Nederland tenminste 15.000 mensen getroffen door de diagnose darmkanker. Vaak wordt darmkanker ontdekt als een donderslag bij heldere hemel en meestal zijn met beeldvormend onderzoek al uitzaaiingen naar de lever of de longen aantoonbaar. Het resultaat van de behandeling bij darmkanker is goed als blijkt dat het gezwel beperkt is gebleven tot de darmwand of de regionale lymfklieren. In deze fase van de ziekte zijn na operatieve verwijdering van het gezwel verreweg de meeste patiënten genezen. De prognose wordt aanzienlijk slechter als bij onderzoek is vastgesteld dat er uitzaaiingen zijn naar de lever of de longen. De resultaten van de aanvullende behandelingen voor het verkleinen van de uitzaaiingen zijn teleurstellend, waardoor jaarlijks meer dan 5.000 patiënten aan de gevolgen van darmkanker overlijden. Interventies om het ontstaan van
18
Uitzicht
uitzaaiingen te voorkomen zijn dus zinvol. In deze studie zal worden onderzocht of voedingsstoffen het ontstaan van uitzaaiingen kunnen voorkómen.
Hoe en wanneer uitzaaiingen? Darmkanker kenmerkt zich door een langdurig voorstadium. De gezwellen ontstaan heel vaak in een poliep in de dikke darm of de endeldarm. Poliepen zijn uitstulpingen in het slijmvlies van de darm, die bij mensen ouder dan 50 jaar vrij vaak voorkomen. Verreweg de meeste poliepen blijven goedaardig, maar naar schatting ontstaan bij vijf procent van de poliepen kwaadaardige cellen. De groeiwijze van darmkanker is in het begin expansief richting het darmlumen, waardoor passagestoornissen kunnen ontstaan. In het verdere beloop van het ziekteproces kunnen de kwaadaardige cellen de darmwand, de lymfklieren en de omgevende weefsels infiltreren. Pas in de eindfase van het
HET ONDERZOEK WORDT IN TWEE FASEN UITGEVOERD ziekteproces, wanneer het gezwel aanzienlijk in grootte is toegenomen, kunnen kwaadaardige cellen uitzaaien naar de lever of de long. De uitzaaiingen ontstaan altijd als gevolg van een toegenomen ontstekingsactiviteit in het gezwel. Door de ontsteking neemt de vorming van bloedvaten toe waardoor kwaadaardige cellen gemakkelijk kunnen uitzaaien. De prognose van darmkanker wordt bepaald door de mate van uitbreiding. Indien uitzaaiingen worden vastgesteld, is het doel van de reguliere behandeling om de haarden in de lever of de longen te verkleinen. De resultaten van deze behandelingen zijn helaas teleurstellend: vijf tot tien procent heeft hier baat bij, blijkt uit de 5-jaars overleving.
Voorkomen van uitzaaiingen Uitzaaiingen kunnen mogelijk worden voorkómen door het ontstekingsproces af te remmen. In een zeer recente studie (2014), gepubliceerd in de Annals of Oncology, is vastgesteld, dat door het gebruik van aspirine gedurende tien jaar het aantal patiënten met darmkanker met 35 procent vermindert en dat de sterfte door darmkanker met veertig procent vermindert. Aspirine is een ontstekingsremmer met als belangrijk nadeel het optreden van fatale bloedingen. In het nu voorgestelde onderzoek zal een voedingsstof worden ingezet om ontstekingen in het gezwel te remmen. Door gedurende enkele jaren dagelijks een ontstekingsremmende voedingsstof in te nemen, kan wetenschappelijk worden vastgesteld of daarmee het optreden van uitzaaiingen vermindert bij de diagnose darmkanker.
Fase 1. Direct na aanmelding krijgen deelnemers het verzoek te starten met een vitamine D3 supplement in een dosering van 2000IE (50 microgram) per dag. Vitamine D wordt ingezet omdat uit tenminste drie recente studies is gebleken dat personen met een hoog gehalte vitamine D in het bloed een dertig tot veertig procent lagere kans hadden om te overlijden aan hun ziekte dan personen met een te laag vitamine D gehalte. De kosten voor het vitamine D supplement worden door de deelnemers zelf betaald en bedraagt €7,- tot € 10,- per maand. Direct na aanmelding krijgt elke deelnemer informatie over het dieet en vitamine D toegestuurd. Na drie tot zes maanden krijgt u persoonlijk een oproep om het vitamine D3 gehalte in het bloed te laten bepalen. Naar verwachting zal bij de meeste deelnemers een veilige vitamine D3 spiegel worden gemeten van 75-120 nmol/L.
Fase 2. Zodra voldoende deelnemers zich hebben aangemeld start het epidemiologisch onderzoek in volle omvang. De deelnemers krijgen het verzoek vitamine D samen met de ontstekingsremmer in te nemen. De ontstekingsremmer is een plantaardige voedingsstof die makkelijk in het gezwel kan worden opgenomen en aldaar ontstekingsprocessen remt. Er zijn geen bijwerkingen bekend bij dagelijkse inname. De informatie over de ontstekingsremmer zal via e-mail worden verstrekt. Over de kosten van de voedingsstof kan nog geen informatie worden gegeven. Eerst moet duidelijk zijn of er voldoende aanmeldingen zijn voor de studie. De evaluatie van de tweede fase geschiedt door in de onderzoeksgroep bij de diagnose darmkanker het percentage personen met uitzaaiingen vast te stellen.
Hoe kunt u zich aanmelden?
Deelname geschiedt op vrijwillige basis en u kunt zich altijd terugtrekken uit het onderzoek zonder opgave van reden. Alle leden van de MMV: maar ook niet-leden in de leeftijd van 50 tot 70 jaar kunnen zich aanmelden. Elke deelnemer verklaart zich bereid een gezond dieet te volgen en dagelijks een voedingsstof in te nemen gedurende enkele jaren. Belangstellenden kunnen zich aanmelden middels de website van dr. Rick van Prooijen via www.natuurarts-utrecht.nl/aanmelden. of middels een e-mail naar het Bureau van de MMV
[email protected] Als u niet over e-mail beschikt, kunt u zich schriftelijk aanmelden. dr. H.C. van Prooijen, Koningslaan 107, 3583GT Utrecht. Sluit een gefrankeerde enveloppe bij voor het toesturen van de informatie over vitamine D en het dieet. U kunt zich aanmelden tot 1 juli 2015.
Duizend deelnemers nodig Dit onderzoek naar voedingsuppletie betreft een epidemiologisch onderzoek. Voor het uitvoeren hiervan is het noodzakelijk dat de populatie waarin het onderzoek plaatsvindt voldoende groot is. Op basis van berekeningen kan met een populatie van 1.000 personen het onderzoek worden gestart. Personen in de leeftijd van 50 tot 70 jaar kunnen deelnemen.
Dr. Rick van Prooijen is orthomoleculair arts in Utrecht en lid van het MMV-artsenteam.
Uitzicht
19
actueel
Uniek aanbod
HULP VOOR MMV’ERS
VOOR € 1,50 NAAR DE GEZONDHEIDSBEURS Bezoek de Nationale Gezondheidsbeurs van 5 t/m 8 februari 2015 in de Jaarbeurs Utrecht, met 250 exposanten op het gebied van gezondheid en een gezonde leefstijl. MMV staat ook op deze beurs en nodigt u uit voor een bezoek. Speciaal voor u hebben we een uniek aanbod. Bestel op www.plusticket.nl (selecteer GezondheidsBeurs en gebruik actiecode MMV). In plaats van € 20,- betaalt u dan slechts 1,50 euro toegang.Wacht niet met bestellen want op=op. Openingstijden beurs: van 10.00 tot 17.30 uur. Vrijdag 6 februari is er in Presentatieruimte 1 op de beurs een interview met (ex-)patiënten. Volg nadere berichtgeving op onze site MMV.nl of via onze digitale nieuwsbrief DiVitaal. Nog geen lezer van de nieuwsbrief? Aanmelden via
[email protected].
HANS KLAASSE DIRECTEUR MMV Hans Klaasse (61) is vanaf 1 januari directeur van MMV. Hij is in die functie aangesteld voor één dag in de week. Hij zal zich naast het aansturen van de MMV-organisatie onder meer ook richten op het verder organiseren van de Moerman Academie en van de buitendienst activiteiten. Fondsenwerving maakt eveneens deel uit van zijn werk als directeur. Hans Klaasse was dagvoorzitter op het jubileumcongres van MMV in Ede op 27 september 2014. Als voormalig vestigingsdirecteur van Deloitte Accountants heeft hij veel financiële en organisatorische ervaring. In het dagelijks leven is hij organisatieadviseur en management consultant. Zijn vrouw Dini Klaasse is ex-kankerpatiënt en volgt het Moermandieet. Een interview met hem komt in het volgend nummer van Uitzicht.
bij verzet tegen fiscus
Leden van MMV die de afwijzing van hun opgevoerde bijzondere ziektekosten willen aanvechten, kunnen bij het Centraal Bureau een notitie over deze kwestie aanvragen. Wie in bezwaar of beroep gaat tegen een eventuele afwijzing, kan met de notitie zijn of haar voordeel doen. De notitie is op verzoek van het bestuur van MMV opgesteld door een fiscaal expert. Hij werd in de arm genomen nadat de belastingdienst plotseling het beleid ten aanzien van bijzondere ziektekosten had gewijzigd. Zo mochten de kosten van supplementen en andere middelen niet meer worden opgevoerd, ook niet als ze waren voorgeschreven door een complementair arts. Intussen zijn er aanwijzingen dat de fiscus bereid is haar beleid te nuanceren. Wellicht kunnen de kosten van middelen die door een complementair arts worden voorgeschreven (ter behandeling van een aandoening, niet preventief ), nog steeds met succes worden opgevoerd. De afhandeling van lopende procedures moet hierin duidelijkheid scheppen. We houden u op de hoogte. Het is in ieder geval raadzaam bij afwijzing een goed gefundeerd bezwaarschrift in te dienen. De hiervoor genoemde notitie kan per e-mail worden opgevraagd bij het Centraal Bureau van MMV,
[email protected] of telefonisch (0172) 49 79 44, op werkdagen van 9 tot 13.00 uur).
(advertenties)
Bailine® Voedingsadviezen
MEER DAN FIGUURVORMING
20
Uitzicht
Bailine® Figuurvorming
Bailine® Mentale motivatie
Bailine® Natuurlijke facelift
Bailine® Pijn bestrijding
Geïnteresseerd in een gratis proefbehandeling? Kijk voor meer informatie op www.bailine.nl
kruidentuin TEKST PETRA PRONK INHOUD MARRY FOELKEL, KRUIDENDESKUNDIGE
HAZELAARTHEE TEGEN KATJESALLERGIE We kennen de hazelaar vooral van zijn noten. Maar deze mooie boom heeft meer in de aanbieding. De twijgjes en knoppen geven hun geneeskrachtige eigenschappen vooral prijs in de theepot. De gewone hazelaar (corylus avellana) behoort tot de pioniers onder de bomen. Al in januari geeft hij via de katjes zijn stuifmeel af. Om die reden komt hij in de bomenkalender van onze Keltische voorouders als een van de eersten voor. Veel mensen vrezen de tijd dat de katjes gaan bloeien, omdat daarmee de eerste allergie van het jaar een feit is. Maar er is goed nieuws: met de boom kun je jezelf ook van je allergie afhelpen, vertelt Marry Foelkel. “Je kunt allergie bestrijden door het stuifmeel van de katjes in je honingpot te stoppen of een thee te maken van twijgjes en katjes die nog gesloten zijn.
Door elke dag een beetje van de hazelaar in je thee te doen geef je het lichaam een signaal dat de stoffen waar het zich tegen verdedigt, niet schadelijk zijn, en dat de allergische reactie dus niet nodig is. Het lichaam wordt dan als het ware gedesensibiliseerd.”
Ontstekingsremmend en vochtafdrijvend Het drinken van thee is een eenvoudige (en voordelige) manier om de gezondheid te ondersteunen. Vergeet niet om je theepot verder te vullen met andere stoffen die de gezondheid ondersteunen. "In de winter is een plakje gember een logische keuze vanwege de verwarmende werking.”
aanwezige salicylzuur en kunnen helpen bij gewrichtsklachten. Verder heeft de hazelaar een vochtafdrijvende werking en helpt hij bij spataderen en storingen van de bloedsomloop. In zitbaden is het een probaat middel tegen aambeien. En dan is er natuurlijk nog de hazelnoot: een bron van essentiële vetzuren, vitamine E, kalium en sporenelementen. “Van alle noten bevat de hazelnoot de meeste vezels en de minste vetten. Om die reden is het de perfecte snack. Zeer geschikt om een lekkere en gezonde survivalreep van te maken voor de stevige trek. Ze zijn ook goed voor de tanden: hazelnoten waren de ‘tandpasta’ van de mensen in het Stenen Tijdperk.”
De bast en de jonge bladeren van de hazelaar zijn ontstekingsremmend door het
RECEPT
HAZELNOTENPASTA INGREDIËNTEN 100 g ongeroosterde hazelnoten met vlies | een uitgeperste knoflookteen | 1/2 dl water | paar druppels citroensap of appelazijn | 2,5 dl olijfolie | een snufje zeezout
1 2 3
Doe de hazelnoten, knoflook, water, citroensap en zeezout in de blender of pureer deze met de staafmixer. Voeg tijdens het malen langzaam druppelsgewijs de olie toe tot er een smeuïge pasta ontstaat. De pasta is twee tot drie weken houdbaar in de koelkast.
Uitzicht
21
interview TEKST JAN VAN KLINKEN BEELD GIJS VERSTEEG
Henk Fransen:
‘COMBINEER HET BESTE
van regulier en complementair’
22
Uitzicht
Bij een complementair werkend arts vond Henk Fransen wat hij in zijn opleiding miste: aandacht voor het zelfgenezend vermogen van de mens. Nu, ruim 25 jaar later, bundelde hij zijn opgedane kennis en ervaring in ‘Handboek Kanker’, een leidraad voor mensen die een reguliere én een complementaire behandeling overwegen. ‘Niemand kan tegen een kankerpatiënt zeggen: Ik maak je beter. Daarom stel ik voor het beste van beide werelden te combineren.’
Z
ijn stage liep hij bij natuurarts Durk Meijer in Overdinkel. Dat Henk Fransen zich daarna meteen vestigde als zelfstandig arts, vond Meijer erg snel. “Daar had hij achteraf wel een beetje gelijk in”, glimlacht Fransen. Spijt kreeg hij niet van zijn besluit. “Als ik één ding in mijn ruim 25-jarige praktijk heb gezien, is dat ons lichaam over heel veel herstelcapaciteit beschikt. Op zich wordt dat door de reguliere geneeskunde wel erkend, maar er wordt helaas weinig mee gedaan.”
Moermantherapie terecht.” Het resultaat was meer dan bijzonder. Henks vader leefde nog twintig jaar. Het was voor de zoon reden om met nog meer overtuiging op de ingeslagen weg verder te gaan. “De benadering van Moerman sprak me aan. Hij had iets tegendraads. Zelf ben ik ook een beetje een rebel.” Met rebels bedoelt hij niet dat hij zich afzet tegen de reguliere geneeskunde. Integendeel. “Als ik zelf kanker zou hebben en er zou een kansrijke reguliere behandeling zijn, dan zou ik die zeker in overweging nemen.”
Wat de patiënt zelf vermag als het lichaam krijgt wat het nodig heeft, zag Fransen bij zijn eigen vader. Bij hem openbaarde zich prostaatkanker in een zo ver gevorderd stadium dat het ziekenhuis zei niets meer voor hem te kunnen doen. “Mijn vader”, vervolgt Fransen, “was een échte wetenschapsman. Iemand die verder probeerde te kijken. Zo kwam hij bij de
Moeder Teresa Wel vindt hij dat de reguliere geneeskunde veel kansen laat liggen, niet alleen op het gebied van het zelfgenezend vermogen. “Ik mis ook aandacht voor de emotionele en de sociale kant. Hoe is het op dat gebied gesteld bij de patiënt? Alleen verpleegkundigen hebben daar oog voor, artsen eigenlijk niet of
Therapieën op de weegschaal
“Niet-giftige chemo’s”, noemt Henk Fransen de natuurlijke antikankermiddelen die hij in zijn nieuwe boek beschrijft. Hij onderscheidt drie categorieën: bewezen, minder bewezen en vage middelen c.q. therapieën. Tot de eerste rekent hij hyperthermie, dendritische celtherapie, vitamine C-infusen, maretak, een reeks voedingsmiddelen en supplementen, cannabisolie en medicinale paddenstoelen. Ook bevat het boek een overzicht van een aantal in kanker gespecialiseerde klinieken in binnen- en buitenland. Als belangrijke aanvullende informatie rekent Fransen patiënten voor welke kosten aan de verschillende therapieën verbonden zijn. Sommige zijn peperduur. Een Cancer Boot Camp van drie weken in de VS kost rond € 19.000, waar nog allerlei andere bedragen bovenop komen. “Relatief goedkoop” noemt hij de Gersontherapie. Die is al ontwikkeld in de jaren twintig van de vorige eeuw en gaat, net als de Moermantherapie, uit van de herstelkracht van het lichaam. Andere overeenkomsten zijn dat de therapie bestaat uit een vegetarisch dieet, verse groenten, fruitsappen en supplementen.
>> Uitzicht
23
>> ‘Veel van wat wij doen is niet evidence based; dat geldt ook voor de reguliere behandelingen’
MEER OVER FRANSEN Henk Fransen (55) studeerde in 1985 af als arts. Hij startte na zijn artsexamen direct een eigen praktijk en schreef daarnaast een indrukwekkend aantal boeken. Een terugkerend thema is versterking van de afweerkracht van het lichaam en van de geest op diverse niveaus én tegelijkertijd het doden van kankercellen met behulp van natuurlijke, niet-giftige middelen. De meeste van zijn boeken zijn als bijlage opgenomen in Handboek Kanker en zijn niet meer als apart boek verkrijgbaar. Nog wel te koop is Bondgenoot, waarin Fransen het leven van een immuuncel op zeer toegankelijke wijze beschrijft. Fransen houdt praktijk in Apeldoorn. Hij is getrouwd en vader van drie dochters. www.henkfransen.nl
24
Uitzicht
nauwelijks.” Zelf gaat hij in zijn boek uitgebreid op dit onderdeel in en reikt hij de mogelijkheden aan die een patiënt zou kunnen benutten. Al tijdens zijn opleiding liep hij tegen de genoemde lacunes in de reguliere geneeskunde op, wat bij hem op zeker moment de vraag opriep of hij wel op zijn plek was. “Dat heeft zelfs tot een crisis geleid. Ik ben gestopt met mijn studie en ben naar moeder Teresa gegaan. Daar heb ik een jaar meegedraaid. Ik vond daar ik wat ik in de opleiding miste. Toen ik terugkeerde, zeiden mijn ouders: ‘Je bent nu al zover, maak je studie toch af.’ Ik heb het gedaan maar op het reguliere pad ben ik niet verder gegaan.” Van meet af aan behandelde hij overwegend kankerpatiënten. Waarom vooral zij naar hem toekomen, durft hij niet te zeggen. Over de resultaten die hij boekt, blijft hij bescheiden. Het is een houding die in zijn ogen ook reguliere artsen zou sieren. “Laat één ding duidelijk zijn”, benadrukt hij, “niemand heeft op dit moment de oplossing voor kanker. Noch regulier noch alternatief. Niemand kan tegen een kankerpatiënt zeggen: Ik maak je beter. Daarom stel ik voor het beste van beide werelden te combineren.”
Best practise In zijn jongste boek geeft hij een overzicht van de mogelijkheden daartoe, niet in een theoretisch model maar aan de hand van tientallen herkenbare vragen. Patiënten krijgen vaak van alle kanten de meest uiteenlopende adviezen en zien al heel gauw door de bomen het bos niet meer. Hij probeert de mens met kanker in zijn boek bij de hand te nemen en in het maken van keuzes zo goed mogelijk te begeleiden.
ADVIEZEN van Henk Fransen Bij een alternatieve/complementaire behandeling: - Kies voor een behandelaar die ruime ervaring heeft met de door jouw gekozen methode, goede resultaten boekt bij kanker en bereid is met reguliere artsen te overleggen. - Laat geregeld controleonderzoek doen om te bepalen of je op de goede weg bent. - Als resultaten uitblijven of tegenvallen, blijf dan niet te lang op één en hetzelfde paard wedden, maar verander van strategie.
Fransen is een warm voorstander van best practise, van ervaringsgeneeskunde. “Veel van wat wij doen”, erkent Fransen, “is niet bewezen volgens de gangbare wetenschappelijke protocollen. Niet evidence based, om het zo te zeggen. Maar dat geldt ook voor veel reguliere behandelingen. Dat is dus niets nieuws. Kies voor therapieën die het goed blijken te doen. Dat is waarvoor ik pleit.” “Gebruik daarbij je gezonde verstand”, vult hij aan. Het is een boodschap die door patiënten wel wordt begrepen maar die in de onderzoekswereld op praktische problemen afketst. Hij noemt als voorbeeld het nuttig gebruik maken van voedingsmiddelen. “Onze cellen zijn kleine fabriekjes die goede voeding nodig hebben. Dat is een open deur, maar ja, een deel van de natuurlijke voedingsmiddelen met een antikankerwerking is niet te patenteren. Dus wordt er geen onderzoek naar gedaan, dus wordt niet de werkzaamheid bewezen, dus wordt er in de ziekenhuisgeneeskunde niets mee gedaan.”
Bij een reguliere behandeling: - Kies voor een ziekenhuis dat goed bekend staat voor jouw vorm van kanker. - Vraag in het ziekenhuis altijd naar de effectiviteit van een behandeling. Stel letterlijk de volgende vraag: Wat is het verschil in overlevingstijd van iemand die deze behandeling wel en iemand die deze niet neemt?
afgedwongen. De patiënt wordt steeds mondiger, weigert steeds vaker chemotherapie en gaat op zoek naar alternatieve, meer natuurlijke behandelingen. Stap voor stap zullen we zo verder komen.” De grote droom van Fransen is een behandelcentrum waar een totaalaanpak wordt geboden die op de individuele patiënt is afgestemd. Hij heeft de eerste stappen ter uitvoering van dit plan al gezet. In het centrum zal ook onderzoek worden gedaan en er zullen artsen worden opgeleid. ’Diamant’ gaat het centrum heten. Met stralende ogen: “Het zal de beste aanvullende kankertherapieën beschikbaar stellen voor iedereen die alternatief behandeld wil worden.” Handboek Kanker, 320 blz. ISBN 9020211269 Prijs: € 19,99
Placebo Nog zo’n voorbeeld is het placebo-effect. Patiënten krijgen een middel zonder werkzame bestanddelen maar omdat ze denken dat het helpt, voelen ze zich beter. Fransen: “We weten dat dat effect bestaat. Mij lijkt het dus logisch om na te gaan of je dat kunt versterken. Mensen ergens in laten geloven. Neem topsporters. Net dat kleine beetje verschil zit in de coaches, in de innerlijke motivatie. Doe iets met dat gegeven. Helaas gebeurt dat nauwelijks.” Veel oncologen moeten weinig van zijn visie en die van zijn complementaire collega’s hebben. Dat heeft hij vaker ondervonden dan hem lief is. “Maar ik vang gelukkig ook andere signalen op. Zelf spreek ik wel artsen die op zijn minst geïnteresseerd zijn.” Hij is ervan overtuigd dat er uiteindelijk een omslag zal komen. “Die zal vooral door patiënten worden
Jan van Klinken is freelance-journalist en plv. hoofdredacteur van Uitzicht
Uitzicht
25
(advertenties)
FONTEIN DEWaterzuiveringsystemen
Eindelijk: Goede lucht in de verwarmingsperiode! Bevochtiger & Luchtreiniger. Twee in één.
Een eigen
in
huis
jaa
sm
r
• Het Origineel • d Sin
zuiver water
Be s
bron
Bediening, Reiniging, Hantering
Zonder filterkussen:
r - Kw al elle ts
it ite
van
Uiterst eenvoudig:
eer d an 3
0
hygiënisch, probleemloos, eenvoudig onderhoud
Geen stoomvorming Nieuw: Minder stroomverbruik
Made in Germany Nr.1 in Europa Wereldwijd unieke techniek
Nieuw design Meer vermogen Automatische uitschakeling Stiller
Binnen 14 dagen niet tevreden geld terug. Exclusief verkrijgbaar bij: Harense Smid * EXPERT * EP * EUROPART * SATURN * Media Markt Tel: 040 - 254 43 61 · Fax: 040 - 254 05 35 E-mail:
[email protected] · www.venta-airwasher.nl
The Original
Voor service & info bel: 0524-291106 www.defontein.eu
Premium Voedingssupplementen en vitamines met unieke samenstellingen en goed opneembare ingrediënten.
zuive en puurr
VASCU-VITAAL®
Een methode om uw bloedvaten schoon te houden Naast de huidige samenstellingen is er nu de nieuwe samenstelling voor Vascu-Vitaal®. Ontwikkeld op basis van de nieuwste inzichten voor vitamines, fytotherapeutica, mineralen en anti-oxidanten.
VOEDINGSSUPPLEMENTEN
Kwaliteit geproduceerd in Nederland
Bestel voordelig online op
www.vitawell.eu
o.a. Omega 3, 6 en 9 | Cranberry | Q10 | Multivitamines | Prostaat Plus | Probiotica | Fem Totaal
NIEUWE SAMENSTELLING
De nieuwe samenstelling is gebaseerd op twee hoofd-ingrediënten: fytosterolen en rutosiden. Deze ingrediënten worden aangevuld met magnesium, foliumzuur, alpha-liponzuur, vitamine K2 en crataegus extract.
Oligo Pharma BV, Kerklaan 2, 1211 PP Hilversum Tel. (035) 624 46 71. Fax: (035) 624 46 72 www.oligo-pharma.com email:
[email protected]
26
Uitzicht
column TEKST DR. GERT SCHUITEMAKER
NIET BOTER, MAAR SUIKER IS DE BOOSDOENER
J
arenlang, en nog steeds, worden verzadigde vetten verketterd. Vooral de populariteit van roomboter heeft hieronder te lijden. Nederland moest en zou vetarm eten. Zo niet, dan droeg dat bij aan meer hart- en vaatziekten. Maar de basis van dit beleid is letterlijk een vette leugen. In 1953 publiceerde de Amerikaan Ancel Keys in een wetenschappelijk tijdschrift een artikel met daarin een grafiek. Hieruit was te lezen dat naarmate in een land meer verzadigd vet werd gegeten, er meer doden waren ten gevolge van hart- en vaatziekten. Landen als de Verenigde Staten, Australië en Engeland kwamen er slecht van af. Veiliger was het te wonen in Italië en zeker in Japan. Maar wat had Keys gedaan? Hij had alleen de zes landen in zijn grafiek opgenomen die hem in de gelegenheid stelden er een bijna rechte lijn doorheen te trekken! Hij verzuimde de gegevens van vijftien andere landen erbij te betrekken, die destijds ook al beschikbaar waren zoals die van Frankrijk en Nederland. Had hij dat wel gedaan, dan had hij onmogelijk zo’n lijn kunnen trekken door de puntenwolk die de grafiek dan had laten zien. Al in 1957 was dit rechtgezet door twee andere Amerikanen. Maar deze wetenschappelijke publicatie werd alom genegeerd en verdween in de vergetelheid. Daarentegen prijkte het portret van Keys in 1961 op de cover van Time Magazine. Keys’ bevindingen bleven de ‘waarheid’ tot op de dag van vandaag. Het Voedingscentrum noemt verzadigd vet nog steeds een soort vet dat bekend is door de ongunstige gezondheidseffecten. De Hartstichting is het daarmee eens.
vet-calorieën de kans op hart- en vaatziekten vergroten. Met, zoals we inmiddels weten, grote gevolgen voor de volksgezondheid. Het heeft geresulteerd in een overgewicht- en diabetesepidemie. Terwijl sinds de jaren zestig de inname van verzadigd vet afnam, groeide de consumptie van suikers, onder meer via de lightproducten. Ook de consumptie van meervoudig onverzadigde vetzuren in margarines en plantaardige oliën nam toe. Achteraf gezien was het voor de volksgezondheid een bijzonder slechte uitruil. Verzadigde vetten zijn vanaf het begin van de evolutie normaal onderdeel geweest van de voeding van de mens. Het enige nadeel van verzadigde vetzuren is, dat ze veel calorieën leveren. Maar dat doen de onverzadigde vetzuren evenzeer. Koolhydraten, niet alleen de geraffineerde suikers, zijn de onvervalste dikmakers. Ze geven nauwelijks een verzadigingsgevoel en leveren bovendien de glucose die het lichaam aanzet tot de productie van insuline. Deze regelstof helpt bij de opslag van vet. Het inruilen van verzadigde vetten voor koolhydraten, zoals met de consumptie van light-producten gebeurt, heeft desastreus uitgepakt.
Het inruilen van verzadigde vetten voor koolhydraten heeft desastreus uitgepakt
Wat Keys had gedaan is een klassieke vorm van wetenschapsfraude: gegevens weglaten die je hypothese weerspreken. Langzaam maar zeker werd erop afgekoerst dat verzadigd
Uitzicht
27
vraag
& antwoord
In deze rubriek gaat een team van ervaren artsen in op de meest uiteenlopende medische vragen, of vragen over voeding en/of suppletie. PIJNSTILLER PEA In Uitzicht heb ik gelezen over de pijnstiller PEA, die met succes kan worden ingezet bij lage rugpijn. Ik (vrouw) heb namelijk al jaren last van rugpijn die uitstraalt naar de linkerbil en door mijn been trekt, voornamelijk ’s nachts. Ik val in slaap maar wordt circa twee uur later wakker van de pijn. Als ik opsta, beweeg en loop, zakt na ongeveer een uur de pijn weer weg.
Dr. H.C. van Prooijen, arts: ‘U schreef mij ook nog dat de neuroloog op grond van de MRI-scan van de rug had vastgesteld dat de onderste twee wervels waren aangetast door artrose. Zoals u hebt gelezen in Uitzicht is PEA vooral werkzaam bij aandoeningen die berusten op ontsteking. Zo zijn er goede resultaten bij patiënten met ontstekingen in de gewrichten of in de spieren. Bij het bestaan van een hernia, een uitstulping van de tussenwervelschijf tegen de zenuw, kan PEA ook pijnstilling geven om de lokale ontstekingsactiviteit te remmen. Op de MRI-scan is klaarblijkelijk geen aanwijzing gevonden voor een hernia, alhoewel de klachten daar wel op zouden kunnen wijzen. Belangrijk is om vast te stellen dat bij het neurologisch onderzoek geen verschillen zijn in spierkracht tussen het linker- en het rechterbeen. Ook mogen de reflexen en de sensibiliteit (gevoel) aan de beide benen niet verschillend zijn. Artrose van de onderste
PSORIASIS ONDER VOETEN Wij zijn al jaren lid van Uitzicht en lezen uw blad met grote belangstelling. Nu heeft mijn vrouw een serieus probleem: psoriasis, maar dan alleen onder haar voeten en handpalmen. Dit ontwikkelde zij de afgelopen anderhalf jaar. Een dermatoloog schreef cortizone zalf voor, maar die doet niet veel. Omdat het proces steeds verder gaat, ben ik bang dat het lopen haar te pijnlijk wordt. Haar leeftijd is 73 jaar en ze is zeer actief in het bewegen bij de sportschool. Kunt u iets aanbevelen? Drs. An van Veen, arts: ‘Psoriasis is een veelvoorkomende niet-besmettelijke huidaandoening met rode en schilferende plekken, vooral op de ellebogen, de knieën en het behaarde hoofd. Psoriasis van handpalmen en voetzolen gaat nogal eens gepaard met zeer pijnlijke kloven, die het lopen kunnen bemoeilijken, zoals waarschijnlijk bij uw vrouw. Bij psoriasis zijn bepaalde witte bloedcellen, de T-lymphocyten, te actief: ze vallen de gezonde huid aan, alsof er een wond of een infectie zou zijn. Psoriasis kan men
28
Uitzicht
dus beschouwen als een auto-immuunziekte. De werkelijke oorzaak van psoriasis is onduidelijk. Een erfelijke aanleg speelt een rol. Daarnaast zijn er factoren die psoriasis kunnen uitlokken of verergeren: stress, alcohol, roken, bepaalde soorten van medicijnen, een (bacteriële) infectie , het leven in een kouder klimaat, een slechte functie van de lever, en hormonale veranderingen. Ook ziet men psoriasis vaker bij mensen die lijden aan andere auto-immuunziektes, zoals coeliakie en lupus. Wat kan men doen om psoriasis te behandelen? De reguliere behandeling bestaat vooral uit lichttherapie, immuunsysteem onderdrukkende behandelingen, ontstekingsremmende medicijnen of zalven en fumaarzuur. Er is weinig onderzoek gedaan naar het
TWEEDE TUMOR NA CHEMO In Uitzicht nummer 8 van 2014 op bladzijde 28 zegt dokter Ton windgassen dat chemotherapie ‘op lange termijn ongunstige gevolgen heeft, zoals een verhoogde kans op een tweede kanker’. Wat mij betreft vraagt dit om een nadere uitleg of een verwijzing naar een eerdere publicatie. Waartoe dient chemotherapie dan eigenlijk? twee wervels kan pijnklachten geven die bij lopen en bewegen verminderen. Pijnstilling bij artrose is bedoeld om lokale ontsteking te verminderen. U kunt PEA proberen in een dosering van twee maal daags twee capsules van 400mg. U kunt PEA zelf bestellen bij de Roode Roos. Het is niet nodig om langer dan twee maanden PEA in te nemen. De pijnstilling zal meestal na vier weken merkbaar zijn. Indien sprake is van overgewicht dan adviseer ik tevens onmiddellijk te starten met een vastenkuur in combinatie met ontgifting. Ontstekingsactiviteit in het lichaam gaat vaak samen met een verminderde algehele conditie. Het lichaam streeft naar gezondheid en bij chronische klachten schiet de zelfgenezende kracht tekort. Het handhaven van een goede algehele conditie is belangrijk en denk daarbij ook aan het innemen van supplementen om het lichaam te reinigen.’
effect van natuurlijke therapieën in de behandeling van psoriasis. Toch kan men met dieet, kruiden, voedingssupplementen, homeopathie, en andere complementaire therapieën zeker resultaat boeken. Het kan dus verstandig zijn een afspraak te maken met een complementair werkend arts. De volgende supplementen kunnen een gunstige werking op psoriasis hebben: visolie, teunisbloemolie, vitamine D, antioxidanten en mariadistel. Andere natuurlijke middelen: baden in een bad waarin u magnesiumsulfaat aan het water heeft toegevoegd, , smeren met duindoornolie, probiotica. Natuurlijk is een gezond dieet belangrijk. Het vermijden van bepaalde voedingsmiddelen, waaronder rood vlees en/of gluten, heeft bij sommige patiënten resultaat. Low dosis naltrexon (LDN) wordt soms ook toegepast in de behandeling van psoriasis, aangezien deze stof een gunstig en regulerend effect heeft op het immuunsysteem. Dit moet wel door een arts voorgeschreven worden.’
Drs. Ton Windgassen, arts: ‘Chemotherapie is het ondergaan van een behandeling met één of meerdere soorten chemo(therapeutica) met als bedoeling een tumor te verkleinen of geheel te laten afsterven. Chemotherapeutica kunnen op verschillende onderdelen van de tumorcellen ingrijpen om zodoende de cel te verzwakken of te laten afsterven. Sommige chemo (bijvoorbeeld de alkylerende middelen) grijpen in op het DNA van tumorcellen. Maar helaas soms ook op het DNA van gezonde cellen. In de meeste gevallen worden die gewone (gezonde) cellen dan gerepareerd of ze gaan dood en is er meestal niet zoveel aan de hand. Maar die DNA veranderingen kunnen ook leiden tot nieuwvorming van kankercellen. En daar is men de laatste tijd toch wel achter gekomen: zware chemotherapie kan bij de overlevers tot een verhoogde kans op een tweede kanker leiden. Daarnaast zijn er tal van andere bijwerkingen op andere organen bekend. Dit was feitelijk al langer bekend van radiotherapie, ofwel bestraling. Zo blijkt ongeveer tachtig procentvan de overlevers van kinderkanker op 30-jarige leeftijd een of meer aandoeningen te hebben die direct toewijsbaar zijn aan de zware behandeling die ze als kind hebben ondergaan. Ook na bestraling bij borstkanker zijn vaker dan waarschijnlijk tweede tumoren in het bestralingsgebied gevonden. Dit fenomeen begint nu dus ook ontdekt te worden voor chemotherapie. Is dat een reden om geen chemo meer toe te passen of te ondergaan? Nee, dat niet noodzakelijkerwijs. Chemo kán het verschil maken tussen leven en dood dus chemo kan levens, al dan niet tijdelijk, redden. Maar het is wel een reden om voortaan beter te gaan bijhouden hoe groot die kansen op ernstige bijwerkingen, zoals een tweede kanker, zijn. En ook een reden om te zoeken naar lagere doseringen en doelgerichtere behandelingen. Een zorgvuldige afweging van voors en tegens blijft dus altijd noodzakelijk.
Heeft u een vraag? Formuleer die dan zo concreet mogelijk en stuur deze naar de redactie van Uitzicht. Via e-mail: redactie@ mmv.nl of naar het postadres van de redactie: Hof van Azuur 30, 2614 TB Delft. Schriftelijk gestelde vragen worden uitsluitend in deze rubriek beantwoord en niet in een persoonlijk schrijven. Heeft u dringende persoonlijke vragen? Belt u dan met onze infolijn (088) 24 24 240 (ma-vr 10.00 - 17.00 uur; ma-avond van 19.00 - 21.00 uur).
Uitzicht
29
Nr Hiernaast treft u een kleine selectie aan van producten, welke door De Roode Roos B.V. geleverd kunnen worden. Hierdoor krijgt u een indruk van ons ruime assortiment van meer dan 4000 producten. Ons volledige assortiment is te bekijken op www.derooderoos.com Al onze producten worden in principe geleverd met een korting van max. 25% ten opzichte van de adviesprijs. Om te bestellen kunt u gebruik maken van de lijst die hiernaast is afgedrukt. Uw schriftelijke bestelling kunt u naar onze postbus sturen. Vervolgens laten wij de bestelling door PostNL bij u thuis bezorgen. Ook kunt u ons gratis naamnummer 0800-ROODEROOS (0800-7663376) gebruiken. U kunt ook een email sturen naar
[email protected] of direct bestellen via onze webwinkel op www.derooderoos.com
Fabrikant Mattisson H C
€ 7,95
€ 6,76
7105 Bio-Melatonine 3 mg (30 tab)
Pharma Nord
€ 12,95
€ 9,71
7108 Magnesiumbisglycinaat (100 tab)
Vitals
€ 29,95
€ 22,46
7730 ADAM (60 tab)
NOW Foods
€ 39,95
€ 29,96
268 Bio-Quinon Q10 Super 30 mg (150 caps)
Pharma Nord
€ 47,95
€ 35,96
205 Multi vit.& mineralen (240 tab)
Plantina
€ 99,75
€ 74,81
6790 EKO Krill Neuroplex (120 softgel)
CellCare
€ 56,30
€ 45,04
4667 Intestinal Symbiotic Probiotica (90 gram)
CellCare
€ 33,90
€ 27,12
6989 Alfa-Liponzuur 300 mg (60 vcaps)
Bonusan
€ 26,00
€ 19,50
6706 Vitamine B12 1000 mcg Methylcobalamine Vitals
€ 18,95
€ 14,21
7906 Vitamine D3 druppels 1000 IE (30 ml)
NOW Foods
€ 19,50
€ 14,63
Orthica
€ 40,95
€ 34,81
A. Vogel
106 Orthiflor Original (120 caps) 5603 Echinaforce Forte (60 tab)
€ 14,99
€ 11,24
5199 Gerijpte Japanse Knoflook One A Day 600 Kyolic
€ 19,95
€ 14,96
5028 Magnesium Taurate (120 tab)
€ 24,54
€ 18,40
6961 251 Dibencozide & Foliumzuur (60 zuigtab AOV
€ 17,85
€ 13,39
5968 Prostasol (60 tab)
Medpro
€ 95,00
€ 85,50
6676 Vitamine D3 1000 IE (90 softgel)
NOW Foods
€ 10,95
€ 8,21
3654 Prostaat Formule (60 tab)
Best Choice
€ 11,50
€ 8,63
5765 Astaxanthin-eco (120 caps)
Plantina
€ 60,30
€ 45,22
5856 Kolorex Advanced Intestinal Care (30 caps Sanopharm
€ 20,95
€ 18,86
6213 Elke Dag (90 tab)
Vitals
€ 49,95
€ 37,46
4105 Levertraan Forte (60 capsules)
Bonusan
€ 9,00
€ 6,75
6985 Silicea Original (30 caps)
Hubner
€ 9,95
€ 8,46
2999 Eye Q 500 mg (210 caps)
Springfield
€ 36,95
€ 27,71
3402 MorDHA (citroen) (60 softgel)
Minami Nutrition
€ 29,95
€ 22,46
3273 Lignan Flax Oil Complex (473 ml)
Barlean's
€ 21,03
€ 15,77
3338 Glucosamine 1200 mg (120 tab)
Lamberts
€ 19,95
€ 14,96
7407 Silymarine extract (60 vcaps)
NOW Foods
€ 14,95
€ 11,21
7732 Mucoperm (60 sachets)
Nutriphyt
€ 42,75
€ 36,34
€ 21,95
€ 16,46
Douglas
Prijswijzigingen voorbehouden
Vermeld hier uw adresgegevens: Uw naam: (Dhr/Mevr):
Lidmaatschap nr.:
Adres:
Geboortedatum:
Postcode & Woonpl.:
Email:
Telefoonnummer:
(Evt.) Voorschrift van:
Uitzicht
Leden
7135 Chia Seed Raw Bio (250 gram)
7843 Vitamine D3 1000IE & Vitamine K2 (120 c NOW Foods
30
Normaal
colofon
Uitzicht is het magazine van MMV en verschijnt tien keer per jaar. HOOFDREDACTEUR Cor van Groningen
Voor een natuurlijke stoelgang
PLV. HOOFDREDACTEUR Jan van Klinken EINDREDACTEUR Rineke Wisman MEDEWERKERS Leonard Davids, Arjan van Groningen, Ellen Hameeteman, Lisette Heijboer, Matilde Newman, Petra Pronk, dr. Gert Schuitemaker, Christine Steenks, Klazien van der Toorren, dr. Hans Stoop, Gijs Versteeg MMV-ARTSENTEAM Bertil de Klyn, Rick van Prooijen, Roland Lugten, Kees
Darmfunctie Complex
Rhee, Erik-Jan de Rijk, An van Veen, Ton Windgassen ONTWERP D&DJ communicatie DRUK BDU REDACTIEADRES Hof van Azuur 30 2614 TB Delft ADVERTENTIES J.P.H. Geraats Louis Regoutstraat 36 6006 LL Weert T (0495) 53 22 20 Uitzicht ISSN 0169-9938 I www.mmv.nl E
[email protected] Redactie van Uitzicht en bestuur van MMV aanvaarden geen verantwoordelijkheid voor de toepassing van de inhoud van dit blad. Zie voor overname van artikelen en andere informatie onze website www.MMV.nl/ Magazine/OverUitzicht Centraal Bureau MMV, Postbus 508 2400 AM Alphen ad Rijn T (0172) 49 79 44 (werkdagen tussen 9 en 13 uur) E
[email protected]
• Bevordert de stoelgang • Natuurlijke kruidenextracten
Lid worden? • e-mail naar
[email protected] • www.MMV.nl • of: MMV, Postbus 508, 2400 AM Alphen ad Rijn Kosten € 32,50 per jaar.
Natuurlijk ... het is Wapiti! Wapiti Darmfuntie Complex is verkrijgbaar of te bestellen bij: Drogist, Apotheker, Reform- en Gezondheidswinkel. Voor meer informatie: Emonta B.V. Tel. 0512 - 518 085 www.wapitinatuur.nl
U ontvangt dan automatisch tien keer per jaar Uitzicht en krijgt tot 25 % korting op voedingssupplementen bij verzendhuis De Roode Roos. MEER INFORMATIE www.MMV.nl/Over MMV
Uitzicht
31
Elke Dag multi’s serie de eerste keus van therapeuten
Elke Dag is misschien wel de beste één-per-dag multi van Nederland. Zoveel mogelijk biologisch actieve vormen van vitaminen in doseringen die ertoe doen. Optimaal opneembare mineralen en slimme aanvullingen zoals Q10, luteïne en zeaxanthine. Naast de tablet is er ook de capsulevorm (2 per dag) die nog makkelijker te slikken is. En er zijn speciale formules voor (aanstaande) moeders, 50-plussers en kinderen. De meest recente toevoeging is de poedervorm (zie kader). Kijk voor meer informatie ook op www.vitals.nl. En u kunt ons altijd bellen voor meer advies op telefoonnummer 075 6476050. V1668 V1675 V2528 V2122 V2139 V2535 V2542 V2665
Elke Dag Elke Dag Elke Dag Capsules Elke Dag Junior Elke Dag Junior Elke Dag Mama Elke Dag Senior Elke Dag Poeder
Nieuw! 30 tabletten 90 tabletten 60 capsules 30 kauwtabletten 90 kauwtabletten 60 tabletten 60 tabletten 250 gram
€ 19,95 € 49,95 € 24,95 € 11,95 € 24,95 € 39,95 € 49,95 € 39,95 Elke Dag Poeder bevat goed opneembare vitaminen en mineralen in optimale doseringen en is uitsluitend op smaak gebracht met appelpoeder van onbespoten appels!
