Contactorgaan 4e Jaargang Nr. 5 – december 2012 Vegetarisch Woonpark Ommershof Blz. 1
KERSTNUMMER 2012 Toegewenst voor 2013 Dat je mensen mag blijven ontmoeten die jou genegen zijn, van wie je warmte ontvangt. Dat je mensen mag blijven ontmoeten die naar je blijven omzien, die naar je blijven luisteren. Dat je mag ervaren dat je de moeite waard bent, dat je leven zin heeft. Dat je mag ervaren dat je als mens kunt blijven groeien, dat je kunt toenemen in menselijkheid. Dat je innerlijke kracht mag hebben om ook aandacht en interesse uit te stralen. Dat je niet alleen afhankelijk bent maar ook onafhankelijk kunt zijn, jezelf.
Anton Pieck: Bloemenmarkt Amsterdam
Dat je ertussen kunt blijven. Dat je graag gezien mag blijven. Dat je verbonden mag blijven met de mensen om je heen. Tekst Marinus van den Berg
Contactorgaan 4e Jaargang Nr. 5 – december 2012 Vegetarisch Woonpark Ommershof Blz. 2
Eerbied voor het leven
Vredesgroet
Albert Schweitzer
Edwin op ‘t Land
Vrede is geen politieke keuze of leuze. Vrede kun je niet kopen of afdwingen, je kunt er alleen in stilte aan werken in jezelf. Vrede is de afwezigheid van haat, hebzucht, verdriet, teleurstelling, afgunst, angst, twijfel of verdeeldheid. Vrede begint en eindigt in je hart. Vrede is vertrouwen. Vrede ontstaat alleen als je bereid bent om zelf het voorbeeld te zijn. Wees een medewerker van vrede en daardoor een bouwer van levensgeluk. Maak plaats voor vrede, vrede met en in je leven, ieder moment, iedere dag opnieuw.
Albert Schweitzer aan zijn bureau in Lambaréne samen met zijn katje Pierrette
Diepgevoelde liefde vereist een diepgaand begrip en daaruit ontstaat eerbied voor de mysterie van het leven. Het brengt ons dicht bij alle levende wezens, zowel bij de armste en kleinste als bij alle andere. We verwerpen de gedachte dat de mens “de meester van al het geschapene” is, heer over al het andere. We zwichten voor de werkelijkheid. We zeggen niet langer dat er existenties zijn zonder bewustzijn, waarmee we kunnen doen wat we willen. We erkennen dat iedere existentie een mysterie is, evenals ons eigen bestaan. De arme vlieg, die we eigenhandig zouden willen doden, is op dezelfde manier aan zijn bestaan gekomen als wij. Hij weet wat zorg is, wat hoop op geluk is, hij weet wat angst is om niet meer te bestaan. Is er tot nu toe ook maar één mens in staat geweest een vlieg te scheppen? Om die reden is mijn naaste niet slechts een mens: mijn naaste is een schepping, evenals ik, onderhevig aan dezelfde vreugden, dezelfde angsten. Het omvat alle levende wezens. Bron: Happinez
Foto Jan Soudijn: Witte bloesemboom in avondschemering
De ziel wordt door tijd niet beroerd, want is zij niet het goddelijke?
C.R.
Contactorgaan 4e Jaargang Nr. 5 – december 2012 Vegetarisch Woonpark Ommershof Blz. 3
Kerst in de laatste wereldoorlog Ely Duyverman Hij woonde in Zorgcentrum Felixoord en overleed op 19 augustus 2012.
Nederland, midden in de laatste wereldoorlog. Nacht na nacht dreunen de geallieerde bommenwerpers over om in Duitsland hun napalmbommen uit te gooien. Hele steden branden en branden: dagen en nachten lang. Wij gaan naar de kerk, naar de Kerstnachtdienst. Horen van “Vrede op aarde”, zingen er zelfs over. Is dat Kerst? Het was altijd zo mooi, zo warm en vredig: de kaarsen en het kindje in de kerststal. Onuitgesproken keken we elkaar dan aan en onuitgesproken beloofden we elkaar het goed te laten zijn: in ons gezin en naar buiten toe naar anderen. Zo warm en vredig. Maar hoe kon dat nu?
Op een gegeven moment daagt het in me: Kerstmis, de Kerst van Christus was niet vredig. Er was geen plaats voor hem en zijn ouders. Hij had geen mooi, fris wiegje, maar een kribbe, een voerbak. “Engelen zingen”, staat er geschreven. Ja, maar buiten in het open veld. In de stad hoort niemand het. En ze zingen niet voor het vrome volk, maar voor herders, een toentertijd veracht, ruig volk. En boven alles was het land bezet door de vijand, de Romeinen. Hoe kan je dan nog feest vieren? Toch, tegen de klippen op, houden we het vol. Ook nu. Het Kerstkind is geboren en wordt geboren en het lied is: “Vrede op aarde.” Voor alle mensen. Gezegende Kerst wens ik u toe!
De hele waarheid Een man komt bij de hemelpoort met een heel mooie grote zware edelsteen in zijn hand. Petrus vraagt hem wat dat voor een steen is. "Dat is de waarheid" antwoordt de man. En op dat ogenblik laat hij hem per ongeluk uit zijn handen vallen. Hij ziet hem tot zijn ontzetting steeds sneller naar de aarde vallen, totdat hij in miljoenen kleine stukjes uiteenspat. De man is vreselijk ontdaan. Petrus merkt dat en zegt: "Kalm maar, wees niet zo bedroefd. Het is zo erg niet, nu kan iedereen op aarde een klein stukje van de waarheid hebben". "Dat weet ik wel" zei de man. "Daar ben ik ook niet zo ontzet over. Het erge is dat nu iedereen zal denken dat zijn kleine stukje de hele waarheid is".
Felixoordlied Dit lied werd geschreven door Mieke v/d Feer, indertijd vrijwilligster in Felixoord.
Langs berg en dal - klinkt overal de naam van Felixoord en ieder die het hoort die weet: `t zijn vegetariërs (bis). In Felixoord, daar wordt geen moord op mug of vlieg gepleegd geen spinnetje weggeveegd geen rups of slak, geen kakkerlak of wat er ook maar beweegt (bis). Een ieder is er “soof” of “ist” we hangen allen iets aan iets waar we achter staan en met gemak, onder `t ene dak da`s altijd goed gegaan (bis). Van d`overkant, en heel het land verhuisden wij naar hier uit liefde voor het dier en hoe je `t bekeek, in Oosterbeek daar woon je met plezier (bis). Langs berg en dal - klinkt overal de naam van Felixoord en ieder die het hoort die weet: `t zijn vegetariërs (bis). (Op de melodie van “Langs berg en dal klinkt hoorngeschal”)
Contactorgaan 4e Jaargang Nr. 5 – december 2012 Vegetarisch Woonpark Ommershof Blz. 4
Vegetarisch Woonpark Ommershof
Woonzorg nieuws.
Kees Voorham, Interim Manager Beheer van 6 april 2009 tot 31 december 2012
Ed Harms, Woonconsulent
Per 1 januari 2013 neem ik het stokje van beheerder van het park van Kees over. Tot die tijd ben ik alleen nog op donderdagochtend aanwezig. Na 1 januari zal ik iedere donderdag de hele dag werken op het kantoor in Felixoord. Kees had als manager beheer iets andere taken dan mijn collega’s (Wim, Menno en Jeanet) en ik als bewonersconsulenten, maar in grote lijnen verandert de dienstverlening voor u niet. Nico Looman
Moeilijk is het wel om voor het laatst een bijdrage te leveren voor de Regenboog. In mijn agenda heb ik nagekeken wanneer ik werd voorgesteld als interim Manager Beheer. Dit was in de vergadering van de bewonersvereniging op 6 april 2009. Alweer ruim drie en half jaar geleden! Veel is er gebeurd, dierbare bewoners zijn overleden, vele nieuwe bewoners gekomen. Ik heb getracht enige structuur aan te brengen. Maar vooral ook de samenhang te bevorderen. Een uniek Vegetarisch Woonpark, dat gevormd wordt door jullie allen met ieders levenservaring en inzichten, waarvan ik een beetje heb mogen meebeleven. Wat mij vooral is bijgebleven zijn de begaafdheden op velerlei gebied: muziek, filosofie, literatuur, natuur, geloof, etc. Maar vooral jullie levenswijsheid en pluriformiteit. Ik heb mij dan ook gevoeld als een onderdeel van jullie woonpark! Echter, het sein voor vertrek is gegeven. Mijn levensreis gaat door met mijn dierbare vrouw en familie. Nu komt de tijd om ook andere landen en levensgewoonten te leren kennen en te beleven. En vooral ook om terug te kijken naar jullie unieke plek en woongemeenschap. En wie weet zet ik later nog een keer mijn verdere levensreis voort op het Vegetarisch Woonpark Ommershof, de tijd zal het leren. Ik draag jullie allen een warm hart toe en wens jullie allen een mooie levensreis in 2013 en in de verdere toekomst toe. Keep in touch!
Zoals u inmiddels gemerkt heeft werkt Woonzorg Nederland met gespecialiseerde bedrijven als het om onderhoud gaat. Klein onderhoud gebeurt door onze vast medewerker Ed Jansen. Bimo Bouw is onze vaste huisaannemer voor de grotere werkzaamheden. Daken schoonmaken wordt gedaan door Elro dakbedekkingen etc. Met Nico Looman hebben we afgesproken dat hij het tuinonderhoud blijft doen inclusief wegen en paden schoonhouden. Verhuur
Woonzorg Nederland heeft met het bestuur van de bewonersvereniging afgesproken dat in principe alleen vegetariërs een woning in het park kunnen huren. Er is tot nu toe voldoende belangstelling en er zijn veel nieuwe mensen komen wonen. Voordat iemand kan huren vindt een gesprek plaats met één van onze bewoners. Woonzorg beheert de wachtlijst en beslist; het verenigingsbestuur adviseert. Dus laten we met z’n allen het park flink “promoten” om er voor te zorgen dat er veel kandidaten op de wachtlijst blijven! Kluskaart en onderhoudsabonnement
Heeft u ze al? Nog even het verschil. Het onderhoudsabonnement is voor klein onderhoud van dingen die deel uitmaken van de (kale) woning en die u volgens het boekje onderhouds-ABC zelf moet onderhouden. Als u het abonnement heeft (€ 5,70 per maand) doet Woonzorg dat voor U. De kluskaart is voor dingen die bij uw eigen inventaris horen (lampen) of niet standaard bij de woning horen (bv. extra sloten)
Contactorgaan 4e Jaargang Nr. 5 – december 2012 Vegetarisch Woonpark Ommershof Blz. 5
Ons mooie woonpark winterklaar Om gezamenlijk op 7 november ons woonpark winterklaar te maken kregen alle bewoners een uitnodiging van de Parkcommissie. Op die morgen stond vanaf 9.30 uur in de Zonnebloem de koffie en thee klaar. Kees Voorham had gezorgd voor wat lekkers. Om 10.00 uur ging ieder aan het werk. Het was geen zwaar werk: bladeren verwijderen en banken schoonmaken. Om 12.00 uur werd er gestopt met de werkzaamheden en gingen we samen soep eten, gemaakt door Joke Pronk en Nisha Eringa en met lekker stokbrood van Kees Voorham. Zoals dat smaakte! Een mooie bijkomstigheid van gezamenlijk te werken is elkaar weer eens op een heel andere manier te ontmoeten. Parkcommissie: Kees V.; Nico L.; Leendert v/d. M.; Jetty J.; Theunis L.; Trudy v.H.; en Ferry R.
Foto’s: Kees Olff
Contactorgaan 4e Jaargang Nr. 5 – december 2012 Vegetarisch Woonpark Ommershof Blz. 6
Nieuws bewonersvereniging Joke Pronk, voorzitter
Lieve mensen, Alweer het laatste nummer van het jaar! Het lijkt alsof ik gisteren een stukje schreef voor het kerstnummer van 2011, de tijd gaat steeds sneller... Komt dat doordat ik ouder word of doordat ik steeds langzamer word en minder kan doen in een dag, of heb ik gewoon zo'n leuk leven dat de tijd om lijkt te vliegen? Ik hou het maar even op het laatste. Het afgelopen jaar zijn er naar verhouding veel nieuwe bewoners gekomen in ons woonpark. Bewoners die enthousiast zijn, graag aan allerlei activiteiten meedoen en een positieve eigen inbreng hebben. De laatste weken ben ik als voorzitter van de bewonersvereniging vrij vaak gebeld door mensen die hier willen komen wonen en onze woongemeenschap een droom die uitkomt noemen. Ze willen zo snel mogelijk hier komen wonen. Ik realiseer me dat het waar is: het is hier heerlijk wonen, de prachtige omgeving, de mensen, de sfeer. En ik bedenk hoe bevoorrecht we hier zijn. Stilstand is achteruitgang. Nou, daar hebben wij hier geen last van. Er vinden voortdurend nieuwe initiatieven plaats, er worden onderlinge contacten gelegd, samen muziek gemaakt, samen gegeten in Felixoord en men staat elkaar bij als het nodig is. Op de parkdag kwamen meer bewoners dan ooit samen om het park winterklaar te maken en om daarna gezellig samen soep met stokbrood te eten. Of alleen om dat laatste, maar dat maakt niet uit. Per 1 januari 2013 is de overdracht van het beheer van het Vegetarisch Woonoord Ommershof door Kees Voorham aan Ed Harms voltooid. Kees wil met ons dit nieuwe begin vieren, in de eerste helft van januari. Een zonnige toekomst, waarvan Kees deel blijft uitmaken. Ten slotte staat hij op de wachtlijst, dus over een aantal jaren wordt hij onze medebewoner. We verheugen ons al daarop! Voor ons, als bewoners van het woonpark, is het heel vanzelfsprekend dat we een geheel vormen met Zorgcentrum Felixoord. Dat het een andere Stichting is met een andere eigenaar maakt voor ons geen verschil. Nieuwe bewoners denken er net zo over.
Wij zijn er trots op dat Felixoord de HKZ certificering (Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector) heeft gehaald. Daar is door medewerkers, management en cliëntenraad heel hard aan gewerkt. Een felicitatie is zeker op zijn plaats. Wat mij wel zorgen baart is dat per 1-1-2013 mensen die geïndiceerd zijn met Zorgzwaarte pakket 1 of 2 niet meer in Felixoord mogen worden opgenomen, ook die met Zorgzwaartepakket 3 in 2014. Het klinkt zo mooi: de overheid zal bevorderen dat mensen zo lang mogelijk in hun eigen huis kunnen blijven. Maar ook in de ondersteuning thuis wordt zwaar bezuinigd. En velen die geen familie in de directe omgeving hebben krijgen het thuis zo moeilijk om zich te handhaven, dat voor iets anders geen energie meer over blijft. Door deze maatregelen zal niet
alleen de sfeer in Felixoord drastisch veranderen, maar het zorgt ook voor heel veel meer eenzaamheid in een kwetsbare groep hoogbejaarde mensen die niet meer in staat zijn om op het Malieveld te gaan demonstreren of zich anderszins te verdedigen. Mensen zouden ook in de toekomst de mogelijkheid moeten hebben om niet in hun woning te blijven verpieteren, maar de veiligheid en gezelligheid van een verzorgingshuis te prefereren. En juist in de feestelijke decembermaand hebben veel alleenstaande ouderen het heel moeilijk. Voor hen geen leuke Sinterklaas en warme Kerstsfeer, maar de wens dat het allemaal zo gauw mogelijk voorbij zal zijn. In verzorgingshuizen is veel eenzaamheid. Als we nu eens allemaal in deze maand wat warmte brengen en aandacht geven aan een medemens die alleen is, zou dan de wereld er niet een stukje beter van worden? Ik wens iedereen een goed, gezond en liefdevol 2013 toe.
C.R.
Zonlicht in’t sneeuwpark in kristallen schittering vrolijk herschaterd!.
Contactorgaan 4e Jaargang Nr. 5 – december 2012 Vegetarisch Woonpark Ommershof Blz. 7
Addick Land deelt verder nog mee hoe goed hij tegenwoordig de maaltijden op Felixoord vindt, hetgeen door alle aanwezigen met een groot applaus wordt ondersteund.
Nieuws Cliëntenraad Kees Olff, voorzitter
Op 14 november 2012 was er in Felixoord een Algemene Ledenvergadering van de clièntenraad. Vier leden van de Cliëntenraad hebben zich in 2012 teruggetrokken - veelal omdat zij geen directe binding meer hadden met Felixoord. Inmiddels maakt Joris Eschauzier deel uit van de cliëntenraad en versterken enkele bewoners van het Vegetarisch Woonpark de clièntenraad. Dit zijn: Anke Stavast, Louise Loor en naar alle waarschijnlijkheid nog een bewoner van het Vegetarisch Woonpark. Omdat ervaring met het reilen en zeilen binnen Felixoord erg gewenst is, is voor de functie van voorzitter de huidige secretaris Kees Olff voorgedragen. De verslaggeving wordt verzorgd door Hilly Korteweg. Activiteiten Cliëntenraad 2012
Zaken die de revue zijn gepasseerd: - het grote veranderproces (naar aanleiding van een Inspectiebezoek) is naar wens verlopen. - er is een nieuwe visie geformuleerd, waarin het pleidooi van de Cliëntenraad voor het benadrukken van het vegetarisch gedachtegoed is opgenomen; - de evaluatie van een eerder uitgebracht voedingsadvies is geëffectueerd: Felixoord heeft een enorme variëteit in haar voedingsaanbod; behoud van een eigen keuken is gewaarborgd; er is nu de nodige aandacht voor het aanbieden van zuivel en fruit aan bewoners die de maaltijden op hun eigen kamer gebruiken; Desgevraagd geeft Atie Olff een toelichting op het relatief nieuwe quinoa, en maakt ze de opmerking dat op verzoek van de bewoners de toetjes van vroeger in ere zijn hersteld.
Foto’s: Jan Soudijn Planning activiteiten Cliëntenraad 2013
Een concept Jaarplan 2012 – 2013 geeft een beeld van veel activiteiten waaronder de volgende: in overleg met de heer Berendsen aandacht voor vrijwilligers, die immers op veel plaatsen een welkome aanvulling op de zorg kunnen zijn; advies / instemming met activiteitenplannen voor zowel het verzorgingshuis als de verpleegunits; financiële zaken volgen; het veranderingsproces blijven volgen. In dit verband vraagt de heer Olff naar de behoefte aan geestelijke verzorging. Hoewel daarop nu niet wordt gereageerd, kan men altijd een reactie hierop of welke vraag dan ook neerleggen bij de Cliëntenraad, door middel van een briefje in het postvak bij de receptie of door een van de leden – die hier geregeld in huis komen te benaderen. Het volledige conceptverslag van deze Algemene Ledenvergadering is te verkrijgen bij Kees Olff.
Ik ben lucifer, de kleinste lichtdrager in deze Kerstdagen!
C.R.
Contactorgaan 4e Jaargang Nr. 5 – december 2012 Vegetarisch Woonpark Ommershof Blz. 8
Vooruitgang René Berendsen
Thuis wonen met begeleiding en verzorging
Locatiemanager Felixoord
Kees Olff
Op woensdag 14 november hebben we in Felixoord te horen gekregen dat we het volledige HKZ (Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector) certificaat zullen krijgen. Voorwaar een prachtig bericht nadat we er hard voor gewerkt hebben. Na de overname door een ander controlerend bedrijf in september 2010, hebben we het gehele management kwaliteitssysteem opnieuw en anders opgezet. Dat was nodig om het ‘opstap’ certificaat (de voorloper van het volledige certificaat) te kunnen behouden. Dat we daarin geslaagd zijn is een heel mooi compliment aan alle medewerkers en vrijwilligers die zich dagelijks weer inzetten voor onze bewoners. U zult begrijpen dat we heel blij zijn met het certificaat en we gaan het dan ook vieren met diezelfde medewerkers en vrijwilligers. En natuurlijk gaan we het ook met de bewoners vieren! We zien het ook als vooruitgang dat we het certificaat eindelijk binnen hebben. Vergeleken met twee jaar geleden staat er nu een ‘volwassen’ systeem om de kwaliteit van de zorg en dienstverlening te kunnen borgen. Ik ben eerlijk als ik toegeef dat we zelf nog steeds verbeterpunten zien in de manier waarop we werken. Dat is dan meteen de uitdaging om ermee verder te gaan. Ons veranderproces heet niet voor niets ‘Steeds Beter’. Dat veranderproces werpt ook steeds meer zijn vruchten af. Van enkele bewoners hoor ik terug dat medewerkers anders in hun werk staan en dezelfde bewoners geven aan dat het een vooruitgang is. Ook medewerkers ervaren samen die verbetering; dus al met al gaat het de goede kant op! Nu is het zaak verder te gaan met verbeteren, het geleerde in stand te houden en het certificaat te borgen. Voorwaar: we hebben voldoende te doen!
Ouder worden gaat vaak gepaard met klachten. Hierbij kunnen begeleiding en verzorging helpen. Zorgzwaartepakketten (ZZP)
Met ingang van 1 januari 2013 mogen mensen met een indicatie voor Zorgzwaartepakket 1 en 2 niet meer in Felixoord worden opgenomen. Hieronder volgt een uitleg wat de AWBZ verstaat onder zorgzwaartepakketten 1 en 2 ZZP 1 in een zorgcentrum houdt in:
Mensen die maar een beetje hulp en verzorging nodig hebben. Zij kunnen bijvoorbeeld zichzelf wel wassen en aankleden en zelf in en uit bed gaan. Een klein beetje hulp bij dagelijkse verzorging is toch wel fijn: ’s ochtends bij het opstaan bijvoorbeeld. Wel kan men zichzelf wassen en douchen, aan- en uitkleden, tanden poetsen en de nagels knippen en naar de wc gaan. Als het nodig is helpt de zorg hierbij. ZZP 2 in een zorgcentrum houdt in:
Hierbij heeft iemand elke dag hulp nodig bij de persoonlijke verzorging. Bij wassen, douchen, aan- en uitkleden, in en uit bed gaan, tanden poetsen, nagels knippen of naar de wc gaan. Verder wordt het bed verschoond, de handdoeken en de kleren worden gewassen en er wordt voor het eten gezorgd. Je wordt op vele manieren bij je dagelijks leven geholpen. Er wordt met je meegedacht over wat je overdag gaat doen, wat je gaat eten en wat je met familie of vrienden kunt gaan doen. (Met een alarmsysteem kun je trouwens te allen tijde hulp vragen). Meestal kan men zelf in huis rondlopen. Soms heeft men daarbij hulp nodig, misschien is daarbij een rollator al genoeg. Ook is het is fijn als iemand helpt bij afspraken maken met familie en vrienden of om ergens naar toe te gaan. Niettemin volgens de overheid kan men ook bij zorgzwaartepakketten 1 en 2 met voldoende begeleiding en verzorging in zijn of haar eigen huis blijven wonen.
Contactorgaan 4e Jaargang Nr. 5 – december 2012 Vegetarisch Woonpark Ommershof Blz. 9
Kruidentuin (8) Theunis Limonard Kerstkruiden
Het is opvallend dat veel van onze herinneringen en associaties over kerstmis, betrekking hebben op planten. Het begint al met de kerstboom, maar ook met de geur van allerlei kruiden in kerstlekkernijen en geparfumeerde kaarsen. Het kerstfeest is het feest van de winterzonnewende, op de kortste en dus donkerste dagen van het jaar. Dan worden de dagen weer langer en keert de zon en dus het licht weer langzamerhand terug. De natuur is ingeslapen, maar het leven gaat door. Voor dat laatste stonden vanouds een aantal altijd groene planten symbool. Dat waren vooral de hulst, de klimop en de maretak (= mistletoe). De betekenis van deze planten voor dit feest verliest zich in de prehistorie. Er is echter nog wel het nodige overgeleverd over de rol van deze planten bij de viering ervan door bijvoorbeeld de Romeinen, de Kelten en de Germanen. Terwijl de natuur leek te zijn uitgestorven gaven deze planten er blijk van nog springlevend te zijn en stonden symbool voor de overwinning van het leven op de dood. Dat was vergelijkbaar met de overwinning van het licht op de duisternis, waarvan de zonnewende getuigde. Alle drie planten hebben mooie glanzend groene bladeren. De hulst bovendien in deze tijd nog mooie rode bessen en de maretak mooie parelachtige witte besjes. Deze besjes waren de gestolde tranen van Freia (Germaanse liefdesgodin, vrijdag) geweend om de dood van haar “onkwetsbare” zoon Balder geraakt door een maretakpijl. Bij de kerstening van deze streken stond de kerk voor de onmogelijke opgave om allerlei heidens bijgeloof uit te bannen. Allerlei strenge verbodsbepalingen en straffen hielpen niet en daarom werden deze gebruiken zelf ook gekerstend door ze christelijke betekenissen te geven. Zo werd het lichtfeest het geboortefeest van Christus (zijnde het licht van de wereld) en kregen
o.a. planten, maar ook heilige plaatsen en bronnen, namen van heiligen en werden heidense wonderverhalen omgezet in christelijke versies. Soms ook werden bepaalde planten opzettelijk in verband gebracht met duistere krachten en met onheil. Hulst (gewijd aan de god Saturnus) werd door de Romeinen tijdens de Saturnalia (het Romeinse lichtfeest) tot kransen verwerkt en gebruikt voor versieringen en geschenken. Na oorspronkelijk een verbod op het gebruik ervan werden vervolgens hulsttakkransen gemaakt die de doornenkroon van Christus voorstelden. De rode bessen symboliseerden de bloeddruppels die erdoor vrijkwamen. Het kruishout zou bovendien hulsthout zijn geweest. De maretak daarentegen werd zwaar in diskrediet gebracht en was iets wat te maken had met hekserij. Gebruiken overleefden dus vaak onder een totaal andere noemer, maar met name in ons land werd er na de reformatie opnieuw een aanslag op gepleegd omdat ze ook vaak in hun nieuwe “Roomse”vorm voor het protestantisme onacceptabel waren. Via omringende landen bijvoorbeeld. Engeland en Duitsland zijn ze echter vaak weer teruggekomen. Een bekend voorbeeld is de kerstboom (met lichtjes en geschenken) die waarschijnlijk het resultaat is van het in z`n huidige vorm weer opleven van oude rituelen, waarschijnlijk verbonden aan een winterzonnewendeboom analoog aan die van de zomerzonnewendeboom (= meiboom). Echte kerstmisplanten waren o.a. ook lievevrouwebedstro, dat in Jezus` kribbe lag, en rozemarijn, dat bloeide tijdens Jezus geboorte en waarop Maria de luiers van haar zoon droogde tijdens de vlucht naar Egypte. Sindsdien zouden de rozemarijnbloemen blauw zijn gekleurd. Naast de heerlijke geuren van kruiden verwerkt in de kerstlekkernijen, in kaarsen en in wierookkruiden (het Kerstkind ontving wierook en mirre) zijn er ook de exotische kerstplanten van de moderne tijd, met name planten die bijvoorbeeld in de kersttijd (in onze nu warme huiskamers) in bloei staan. Denk aan de kerstroos, de kerstster, de kerstcactus, etc. Maar het zijn dus nog steeds planten die de donkere en sombere dagen rond de winterzonnewende voor ons opvrolijken en bijdragen aan de gewijde stemming van deze speciale tijd aan het begin van weer een nieuw jaar.
Contactorgaan 4e Jaargang Nr. 5 – december 2012 Vegetarisch Woonpark Ommershof Blz. 10
Ponykerstnieuws Louise Vellekoop
Wat ontzettend leuk om ook in het kerstnummer te staan. Zoals jullie op de foto zien, ook Blue met de kerstblues! Deze kerst en Oud en Nieuw staat hij helaas niet in de wei bij Felixoord. Hij is voor training naar een manege in Arnhem. Daar leert hij de basishulpen van het paardrijden. Hij heeft nu de leeftijd hiervoor en het is belangrijk dat hij die goed aanleert. Het einde van het jaar is altijd zo’n moment om terug te blikken. In het vorige nummer heb ik iedereen al bedankt voor het voeren van de pony’s rond de middag. Dat is heel fijn. Blue is dit jaar voor het eerst ingereden en dat ging erg makkelijk. Hij is een leergierige, makke pony. Nu is het al geen probleem voor mijn dochter om hem alleen in het bos te rijden. Ze doet dit vaak zonder zadel en Blue vindt het allemaal best. Verder is de band tussen Blue en Chanel hechter geworden, nu Blue een beetje uit zijn pubertijd is gekomen, is het voor Chanel makkelijker om met zijn gedrag om te gaan. Het echte klieren is stukken minder. Blue heeft het erg zwaar gehad met het wisselen van zijn kiezen en tanden. De dierenarts is hier een keer bij geweest om te kijken of alles voorspoedig verliep. Gelukkig was alles goed. Voor Blue was het echter een nare tijd, wisselen levert pijn en irritatie op en die werden uitgeleefd op zijn naaste omgeving. Voor hem dus de bomen en Chanel. Daarnaast gingen de pony’s zo af en toe naar een wei in het benedendorp. De laatste tijd is dat minder omdat Blue daar de gewoonte had om uit te breken. Zo stond hij wel vier keer in tuin van een oude dame, die het bezoek natuurlijk wat minder vond. We moeten daar nu eerst aan de gang met het hek. Zo komen we al uit bij een vooruitblik op het nieuwe jaar. Graag willen we betere bakken maken voor het voeren rond de middag. Nu staan er drie bakken maar de pony’s trekken die nogal eens van hun plaats omdat ze ‘kijken’ of er al wat in ligt. De bakken staan ook op de grond en de pony’s trekken het hooi dan uit de bakken en eten dan van de grond. Dit is niet zo goed voor ze omdat ze dan ook zand binnenkrijgen en dit kan weer wormen opleveren. Dus als u voert graag het hooi zoveel mogelijk in de bakken en niet op de grond. Hoe we het beter gaan maken weet ik nog niet maar het staat op het verlanglijstje. Ook zou ik in het nieuwe jaar willen kijken of de pony’s nog elders op het terrein zouden kunnen grazen.
Het is een prettige afwisseling voor ze om toch af en toe een uurtje of langer te kunnen grazen. Nu is het echter (bijna) winter en is er weinig eetbaars. De pony’s hebben een dikke wollige vacht en zijn klaar voor de echte kou. Zelf hoop ik dat die nog even uitblijft want met de kruiwagen water halen in Felixoord is best een hele onderneming, iedere dag weer.
In gesprek met Marlies Assendorp Jetty Jager en Atie Olff
Ongeveer zeven jaar geleden heeft een vriendin me attent gemaakt op het bestaan van het Vegetarisch Woonpark. Toen heb ik me al ingeschreven om hier mettertijd naar toe te komen. Ik woonde in Rotterdam en had daar mijn connecties en vriendinnen dicht om me heen. Maar de laatste jaren werd het zwaarder en zwaarder voor mij om in de grote stad te verblijven. Na een ernstige ziekteaanval en na het einde van mijn relatie kwam de vraag: hoe nu verder? Af en toe kwam ik een paar dagen in Felixoord logeren om de sfeer te proeven en de mogelijkheden af te wegen om hier mijn intrek te nemen. Dit jaar voelde ik dat ik eraan toe was. Ik ben geboren als dochter van een dominee. Mijn ouders waren vooruitstrevend en ik ben dan ook naar een openbare lagere school gegaan. In mijn pubertijd kreeg ik een ernstige vorm van reuma. Ik ben nog wel afgestudeerd aan de Sociale Academie, maatschappelijk werk, maar daarna ben ik al snel volledig afgekeurd. Daardoor had ik wel de vrijheid, binnen mijn grenzen, allerlei cursussen en vrijwilligerswerk te doen, het langst bij een spiritueel cursuscentrum. De ziekte leerde me te ontdekken wie ik ben, wat écht belangrijk voor me is. Hij loopt als een rode draad door mijn leven en is een leermeester geworden. Ik heb leerzame tijden gekend en gaandeweg is er meer genieten gekomen. Ik heb gelukkig een creatieve kant, teken en schilder graag, maak collages, schrijf en fotografeer. In mijn ‘Roodkapje-huisje’ voelde ik me meteen thuis. Ik vind het fijn dat hier gelijkgestemden wonen, maar met verschillende spirituele invalshoeken. Ik heb het gevoel hier dicht bij mezelf te kunnen blijven en met gelijkgestemden zinvol samen te kunnen zijn, bijv. in meditatie en uitwisseling.
Contactorgaan 4e Jaargang Nr. 5 – december 2012 Vegetarisch Woonpark Ommershof Blz. 11
Impressies
Een plek om helemaal tot rust te komen
Wie op zoek is naar een plek om helemaal tot rust te komen kan in de praktische gids: “100x kloosters, abdijen en bezinningscentra in de Benelux” hier een beschrijving van vinden. Deze gids is uitgegeven door uitgeverij Lannoo en kost € 15,99. Alle adressen en de reacties van
Clini clowns in het verpleeghuis
Ieder weet dat Clini Clowns kinderen die in een ziekenhuis liggen aan het lachen maken. Sinds kort doen Care Clowns hetzelfde voor dementerende bewoners in verpleeghuizen. Deze clowns doorbreken de dagelijkse routine door op een bijzondere manier contact te maken met de bewoners door te zingen en te spelen. Hun doel is zorgeloos plezier te bewerkstelligen. Meer informatie over hen is te vinden via het tel.nr.: 0900-505 03 00 (0,10 eurocent per minuut) of via internet op: www.careclowns.nl . 200 jaar sprookjes van Grimm
In december is het precies 200 jaar geleden dat de Duitse broers Grimm hun Verzamelde Sprookjes in boekvorm uitgaven. Dit boek is in 170 talen gedrukt en werd de grootste bestseller aller tijden. Het zijn verhalen die van generatie op generatie mondeling zijn overgedragen en door hen verzameld en opgetekend. In 2013 zijn er tal van herdenkingsactiviteiten, zoals een symposium bij de Efteling. Meer informatie is te verkrijgen via het tel. nr: 070-355 97 62 (van 12.00 uur tot 16.00 uur) of via internet: www.200jaargrimm.nl
gasten zijn te vinden in: www.kloostergids.com Wereldwijd winkelen in één straat
Wie op zoek is naar leuke, uitheemse decembercadeautjes kan dit doen in de Utrechtse Zadelstraat. Dit is een middeleeuws straatje op loopafstand van het Centraal station tussen de Mariaplaats en Oude Gracht met een prachtig zicht op de Dom. Dertig winkeliers hebben hier een leuke wegwijzer samengesteld met als titel: Wereldwijd Winkelen. Deze is gratis af te halen in alle deelnemende winkels.
Contactorgaan 4e Jaargang Nr. 5 – december 2012 Vegetarisch Woonpark Ommershof Blz. 12
De egel en de eekhoorn Inzending: Mevr. van der Loos-Westhoff (bewoner van Zorgcentrum Felixoord)
“Niemand weet natuurlijk waar ik woon!” riep de egel en hij sloeg zichzelf voor zijn voorhoofd. “Vandaar dat ik nooit post krijg!” Hij zat in een hoek van zijn kamer onder de struik en dacht na over zijn eenzaamheid. Niet dat hij iemand wilde zien, maar hij wilde wel graag eens iets van iemand horen. Plotseling wist hij wat hem te doen stond. Hij stak zijn stekels op en liep naar de berk, niet ver van zijn struik. Daar kraste hij in de bast, met één van zijn scherpste stekels: Brieven voor mij hier bezorgen. Egel Een klein pijltje wees de plaats aan waar hij zijn post verwachtte: in het mos onder de berk. Tevreden liep hij wee naar huis. Maar plotseling bedacht hij dat sommige briefschrijvers zichzelf graag uitnodigen zonder op een antwoord te wachten, of zelfs ongevraagd langskomen. En dat is mij te veel, dacht de egel. Ook al wist hij niet wat precies genoeg voor hem was. Hij liep terug naar de berk en schreef een nieuwe voetnoot: Geen uitnodigingen. Toen wreef hij zich tevreden in zijn handen, liep terug naar huis en besloot om de volgende ochtend vroeg te gaan kijken of er al post was. Die middag kwam de eekhoorn toevallig langs de berk en las de mededeling van de egel. Ach, dacht hij, wat zou ik de egel graag eens opzoeken. Waar zouden we het allemaal niet over kunnen hebben… En wat zou het gezellig zijn, als hij morgen op mijn verjaardag kwam! Maar toen hij de voetnoot had gelezen wist hij dat daar niets van kon komen. Hij pakte een los stuk berkenbast, dacht lang na en schreef toen: Beste egel, Hoi! Eekhoorn Meer wist hij niet te bedenken en vond het eigenlijk een brief van niets. Maar omdat hij hem toch beter vond dan geen brief legde hij hem in het mos onder de berk. De volgende ochtend vond de egel hem daar. Er sprongen tranen in zijn ogen toen hij hem las. Beste egel, las hij telkens weer, beste egel, beste egel. Ik ben een beste egel, dacht hij. En om dat niet te vergeten prikte hij de brief aan de onderste stekel van zijn voorhoofd, zodat hij vlak
voor zijn ogen hing en hij dus altijd kon lezen, als hij daar zijn twijfels over had, dat hij een beste egel was. Wat is het heerlijk om post te krijgen, dacht hij die avond in zijn bed in zijn kamer onder de struik. En hij sliep in zonder zich te storen aan het feestgedruis dat van de verjaardag van de eekhoorn afkomstig was.
In gesprek met Paul Beets Jetty Jager & Atie Olff
Onze nieuwe bewoner, Paul Beets, ontving ons in zijn gezellige appartement, waar wij een boeiend gesprek met hem hadden. Paul is in 1924 in Indonesië geboren en vegetarisch opgegroeid. Op bijna 19-jarige leeftijd werd hij op straat onverwacht opgepakt, waarna hij in het Jappenkamp terecht kwam en wel voor 3 jaar! Na de oorlog voer hij met de “Johan van Oldebarnevelt”, omgebouwd tot repatriantenschip, naar Nederland. De boot was overvol. In hangmatten die zij aan zij hingen werd geslapen en vanwege de vele mensen werd er in ploegen gegeten. Paul fungeerde als ober, wat hem 325,- gulden opleverde aan het eind van de reis. Hij kon bij zijn tante komen wonen en ging in Nederland “Indisch recht” studeren. Toen hij bij haar voor de deur stond en zij open deed zei ze: “Chauffeur, zet u de koffer dáár maar neer!” Na zijn studie ging hij in Zwitserland werken bij een fabriek en daar “gaatjes boren”, zoals hij dat zelf noemde. 24 Jaar oud leerde hij zijn vrouw kennen. Na vijf jaar ging hij met haar in Amsterdam wonen, waar hij een baan kreeg, maar waar hij vanwege de recessie ook weer werd ontslagen. Na nog andere werkzaamheden belandde hij bij Gemeentewerken in Ede, waar hij tot zijn pensioen bleef. Op een gegeven moment kon hij een bouwkavel kopen in de buurt van kasteel “Hoekelum”, waarop een huis werd gebouwd, waar hij tot voor kort heeft gewoond. Na het overlijden van zijn vrouw, 2 jaar geleden, ging Paul zich eenzaam voelen en kwam hij in ons Woonpark terecht, tot zijn grote vreugde! Zijn hobby’s zijn: genieten van de natuur, schilderen, schrijven [we zagen een enig “sprookjesboek”van zijn hand!], en contact leggen. Dit laatste zal hij hier ongetwijfeld kunnen vinden. Veel succes, Paul!
Contactorgaan 4e Jaargang Nr. 5 – december 2012 Vegetarisch Woonpark Ommershof Blz. 13
De regenboog Een doe-het-zelf ontspanning Atie Olff
We leven te midden van kleuren. De natuur is er vol van. Iedere kleur maakt deel uit van het licht en licht weerspiegelt het onmetelijke en onbegrensde. Ontspannen
Lig ontspannen op je rug, eventueel met een kussentje onder je hoofd. Leg de benen wat uit elkaar, zodat de voetpunten als vanzelf naar buiten vallen. Leg beide armen wijd gespreid naast je neer, met de handpalmen omgedraaid naar boven. Sluit je ogen en laat je zwaarder en zwaarder wegzakken in de onderlaag. Aandacht en adem
Neem de linkerhandpalm in je aandacht op en ga door de linkerarm, de borstkas en de rechterarm naar de rechterhand toe en daarna weer door de rechterarm,borstkas en linkerarm terug naar je linkerhand. Herhaal dit met de ademhaling. Adem in de linkerhand in en ga uitademend via linkerarm, borstkas en rechterarm naar de rechterhand toe. Hier adem je weer in en de uitademing stroomt door rechterarm, borstkas en linkerarm terug naar de linkerhand. Na een paar keer zo ademen ga je na hoe de beide handpalmen aanvoelen. De ruimte boven ons gaan we nu betrekken bij de ademhaling. De inademing start weer in de linkerhandpalm en uitademend beschrijven we door de ruimte een halve cirkel naar de rechterhandpalm toe. Hier adem je weer in en tijdens de uitademing ga je weer in een halve cirkel terug door de ruimte naar de linkerhand. Zeven kleuren van de regenboog
Geleidelijk aan ontvouwen zich van de ene hand naar de andere de zeven kleuren van de regenboog: rood, oranje, geel, groen, helder blauw, indigo en violet. Beschermend staat deze boog als een poort van lichtende kleuren boven je en je handen stromen er van over… Laat je hierdoor verlichten. Deze lichtende energie vertegenwoordigt het vele wat je hebt te geven aan een ander en aan jezelf. Hierna gaan we weer geleidelijk aan kleine bewegingen maken en dieper doorademen. Armen en benen uitstrekken naar behoefte. Blijf nog even liggen en vraag je af, hoe je je op dit moment voelt. Overdenking:
Wat we zijn kunnen we nooit verliezen, want we zijn grenzeloos en onbeperkt…
Boekbespreking Het senioren BREIN
De ontwikkeling van onze hersenen na ons vijftigste Door André Aleleman
Uitgeverij: 2012 Atlas Contact Amsterdam/Antwerpen ISBN 978 90 450 1982 6 André Aleman is hoogleraar neuropsychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen en een internationaal gerespecteerd hersenonderzoeker. De anatomie van het seniorenbrein en de veroudering van hersencellen wordt in zijn boek nauwkeurig beschreven samen met belangrijke nieuwe inzichten. Grote aandacht besteedt hij aan vergeetachtigheid, dementie, de ziekte van Alzheimer en de ziekte van Parkinson. Medicijnen, natuurlijke supplementen, cognitieve trainingen en het belang van lichaamsbeweging beschrijft hij uitgebreid. Maar ook: “Verstand komt met de jaren”, “Wat is wijsheid?”, “Hoe ouder hoe wijzer?” en “Succesvol ouder worden”. Hier besteedt hij ruime aandacht aan. Kortom: dit boek is een grote aanrader!
Contactorgaan 4e Jaargang Nr. 5 – december 2012 Vegetarisch Woonpark Ommershof Blz. 14
Jonge Vegetariërs na 50 jaar terug Lily Sieswerda & Max van Hofweegen
In de jaren 60 was er een vereniging Jonge Vegetariërs (JV), die zich actief bezig hield met weekends organiseren, kampen, tochten en gewone kleine bijeenkomsten. Door een toevallige ontmoeting van ons beiden besloten we een reünie voor deze groep te organiseren. Vijftig jaar geleden
Uiteindelijk verzamelden 33 vegetariërs zich op zondag 28 oktober om 11.00 uur in het vegetarische restaurant Tjoe in Oosterbeek om koffie te drinken en te lunchen. Men had elkaar 50 jaar niet gezien. Ieders binnenkomst leek een grote hilarische quiz: wie was dat ook al weer? Dat viel beslist niet mee. Men gaf nog eens aan wie hij of zij was en wat de Jonge Vegetariërs voor hen had betekend. Iedereen zat oude verhalen op te halen en het was een feest van herinneringen.
Kees Olff gaf een uiteenzetting over de historie van Felixoord en het Vegetarisch Wooncentrum, waarna wij het slotwoord uitspraken. Hierbij overhandigden we als dank aan Kees en Atie Olff een boekje over de zorg voor ouderen, waarin speciale aandacht werd besteed aan een vegetarische ouderen woongroep. Een van de deelnemers bedankte de organisatie van deze sfeervolle en warme dag. Tot slot liet Kees Olff aan een aantal mensen de kruidentuin, de bungalows en de appartementen zien, omdat hierover vragen waren gesteld tijdens zijn voordracht.
Deze dag was omgevlogen,en met een soort heimwee ging iedereen weer huiswaarts. De warme herinnering aan vroeger was weer even opgerakeld.
Na de meer dan voortreffelijke lunch begaf iedereen zich in de middag naar Felixoord om daar verder met elkaar te praten en waar alle plakboeken en foto’s, oude Vegetarische Bode’s en Nieuwe Wegen’s (het toenmalige blad van de JV) op tafel kwamen.
Vredig Krachtig Geduldig De verwarmende ster begeleidt ons op onze heilige weg, tevreden met elk resultaat. Wij zijn welkom! Monika
Contactorgaan 4e Jaargang Nr. 5 – december 2012 Vegetarisch Woonpark Ommershof Blz. 15
Colofon Dit contactorgaan is een uitgave van het Vegetarisch Woonpark Ommershof te Oosterbeek en komt vijf keer per jaar uit. Website: www.vegetarischwoonpark.nl De redactie houdt zich het recht voor om artikelen in te korten of te weigeren. Medewerkers aan dit nummer
Aan deze nieuwsbrief hebben meegewerkt: René Berendsen, Ely Duyverman +, Ed Harms, Max van Hofwegen, Mevr. Van der LoosWesthoff, Monika, Joke Pronk, Corrie Rentmeester, Lily Sieswerda, Jan Soudijn, Louise Vellekoop. Correctie: Jan Soudijn Vormgeving: Kees Olff
Appelbeignets uit België Inhoudsopgave
Namens de redactie een fijne oudejaarsavond gewenst met lekkere eigengemaakte appelbeignets! Ingrediënten (voor 4 personen):
250 gram gezeefd tarwemeel, ¼ koffielepel zeezout, 2 deciliter water, 3 goudrenetappelen, een ei (facultatief) en olie. Bereiding:
Meng het meel, het zout, het water en eventueel het ei door elkaar tot een klonterloos deeg. Laat dit gedurende een uur op adem komen voor je het gaat gebruiken. Kleed intussen de appels uit, verwijder hun klokhuis en snijd er mooie gelijkmatige rondjes van. Haal ze door het deeg en laat ze een voor een in de kokende olie duikelen tot ze mooi bruin zijn. Bron: Kookboek voor natuurvoeding & macrobiotiek, deel 1. Door Elza van der Seelen & Annette Gevaert Uitgave van Lima, 9830 St. Martens-Latem, België Redactie
Jetty Jager en Atie Olff (eindredacteuren), Theunis Limonard, Kees Olff en Kees Voorham. Redactieadres
Ommershoflaan 23, 6861 CK Oosterbeek. Tel. (026) 339 13 13. E-mail:
[email protected] Kopij vóór 28/1 2013 inleveren bij de redactie.
Toegewenst voor 2013......................................1 Eerbied voor het leven ......................................2 Vredesgroet ......................................................2 Kerst in de laatste wereldoorlog ........................3 De hele waarheid ..............................................3 Felixoordlied .....................................................3 Vegetarisch Woonpark Ommershof ..................4 Woonzorg nieuws. ............................................4 Ons mooie woonpark winterklaar ......................5 Nieuws bewonersvereniging .............................6 Nieuws Cliëntenraad .........................................7 Vooruitgang ......................................................8 Thuis wonen met begeleiding en verzorging .....8 Kruidentuin (8) ..................................................9 Ponykerstnieuws.............................................10 In gesprek met Marlies Assendorp ..................10 Impressies ......................................................11 De egel en de eekhoorn..................................12 In gesprek met Paul Beets ..............................12 De regenboog .................................................13 Boekbespreking ..............................................13 Jonge Vegetariërs na 50 jaar terug .................14 Appelbeignets uit België..................................15 Colofon ...........................................................15 Gebrandschilderd raam van Johan Schilt........16 Abonnementen en donaties Een jaarabonnement kost € 17,50 per jaar. Per post kost dit € 29,00. Donaties zijn welkom. Betaling via banknummer 733 07 50 van de Stichting Welzijn Vegetarische Ouderen (SWVO) onder vermelding van Contactorgaan.
Contactorgaan 4e Jaargang Nr. 5 – december 2012 Vegetarisch Woonpark Ommershof Blz. 16
Gebrandschilderd raam van Johan Schilt. Het hiernaast afgebeelde gebrandschilderde raam, gemaakt door het echtpaar Johan en Femmy Schilt Geesink:, wordt na járen te zijn weggeweest op 17 december 2012 herplaatst in het Concertgebouw te Amsterdam, waarvoor het indertijd was bestemd. Begin oktober 1954 stapte het volledige Concertgebouworkest, met Eduard van Beinum als dirigent, op de boot van de Holland-Amerikalijn en gaf in de Verenigde Staten en Canada 45 concerten. Begin december keerden zij terug in Nederland na een ware triomftocht. Op 20 december deelde Mr. E.W.F. Schokking in de pauze van het eerste concert ná de grote reis mee dat de "Vrienden van het Concertgebouw" het echtpaar Schilt opdracht hadden gegeven voor het maken van een "Gebrandschilderd Herdenkingsraam"! De "Vrienden" hadden voor deze "vererende opdracht" 3.600,- gulden beschikbaar gesteld. In het ontwerp is alleen de tekst op de gouden band Het concertgebouwraam - Polyhymnia in Vervoering tussen oude en nieuwe wereld door Femmy afgekeurd en vervangen door muzieknoten. (zie uitleg onderaan) Op 9 december 1955 werd het doorwrochte Raam onthuld, waarbij allerlei prominente figuren aanwezig waren. Een indrukwekkende bijeenkomst! Zonder wie dan ook te raadplegen besloot "iemand", na 15 jaar, het geschenk van de "Vrienden", heimelijk te doen weghalen. Protesten tegen schending van Artikel 25 van de Auteurswet werden weggewuifd. Tot voor kort was deze Cultuurhistorische Ramp nog niet opgelost. De "Vereniging van Vrienden" is niet meer het selecte groepje van vroeger, maar uitgegroeid tot 13.000 leden. De algemeen secretaris heeft zich "volhartig" beijverd tot herplaatsing van het Raam en dat wordt op 17 december 2012 een feit! Uitleg: Rechts onderaan het concertgebouw; links boven de wolkenkrabbers van Amerika. Polyhymnia (één der negen Muzen) omhelst en beschermt als het ware het schip, zingt het toe en blaast het omhoog. De gouden band door haar handen beweegt tussen de vier Muzen, die op aarde de muziek vertolken én de vier Muzen van Hoger Sferen.