amersfoort GEVELHANDBOEK SUPPLEMENT
beleidsregels voor het wijzigen van gevels
kernwinkelgebied
VAN WIJZIGING
amersfoort GEVELHANDBOEK SUPPLEMENT
beleidsregels voor het wijzigen van gevels
kernwinkelgebied
VAN WIJZIGING
INHOUD
Inleiding Het gewenste straatbeeld De procedure Handhaving Gevelhandboek Schema
7 9 11 13
1
Toevoegen
14
1.1
Het aanbrengen van reclame en andersoortige elementen aan de gevel Gemeentelijk (welstands)beleid 1 Gevelindeling 2 Reclame 3 Rolluiken 4 Luifels en zonweringen 5 Vlaggen, spandoeken en banieren 6 Uitstalling 7 Kleurgebruik 8 Materiaalgebruik 9 Dakopbouwen en dakterrassen 10 Schotelantennes 11 Terrassen 12 Handhavingsbeleid Beeldverhaal Wat kan wel en wat kan niet? Richtlijnen in een beeldverhaal
14
1.2
1.3
4
6
6 6 8 10 10 11 12 12 13 13 14 15 15
17 17 19 20 21 21 22 22 23 23 24 24 25 26
2
Verbouwen
28
2.1 2.2 2.3 2.4
Het verbouwen van een gewoon pand Het verbouwen van een Beeldbepalend pand Het verbouwen van een Gemeentelijk monument Het verbouwen van een Rijksmonument
28 30 32 34
INLEIDING TOEVOEGEN VERBOUWEN KLEIN HERSTEL R E S TAU R AT I E
Klein Herstel
36
3.1 3.2 3.3
Klein herstel aan Beeldbepalende panden Klein herstel aan Gemeentelijke monumenten Klein herstel aan Rijksmonumenten
36 38 40
4
Restauratie
44
4.1 4.2 4.3
Restauratie Beeldbepalende panden Restauratie Gemeentelijke monumenten Restauratie Rijksmonumenten
44 47 50
Bijlagen
58
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Beschermend bestemmingsplan Lijst met monumenten in het kernwinkelgebied te Amersfoort De historische ontwikkeling van de gevel en de winkeletalage Informatie over meldingsplicht en vergunningen Literatuurlijst Begrippenlijst Voorstel huurcontractsbepaling Contactadres Locaties spandoeken Banieren
59 70 72 74 80 81 84 85 19 20
16
19 20
gemeentelijk monument
3
beeldbepalend pand
gewoon pand
BIJLAGEN
rijksmonument
Colofon
5
1 TOEVOEGEN
1.2 Het gemeentelijk (welstands)beleid Aard en kwaliteit van de bebouwing in het kernwinkelgebied Het straataanzicht in het kernwinkelgebied wordt bepaald door gevels van baksteen en (wit of lichtgeel) gepleisterde gevels. De meeste panden zijn twee of drie ramen breed en twee verdiepingen hoog, afgesloten met een rechte lijstgevel. Het merendeel is bekroond met een zadeldak met schilden. Om licht en lucht in deze daken toe te laten, hebben veel schilden een dakkapel. De lijstgevels zijn vrij sober en deftig van aard. Deze kwamen in de 18e en 19e eeuw in de mode. Veel middeleeuwse panden werden toen van lijstgevels voorzien. Zij zijn sterk bepalend voor het karakteristieke beeld van Amersfoort. Dit beeld wordt versterkt door het wegennetwerk uit de 15e en 16e eeuw, dat tot op heden nog goed herkenbaar is. De binnenstad van Amersfoort is in 1984 in zijn geheel uitgeroepen tot beschermd stadsgezicht. Met een toegespitst beleid werden niet alleen de monumenten beschermd, maar ook het stratenpatroon en de structuur van de binnenstad. Eenheid Het gevelbeeld van het kernwinkelgebied kent een grote eenheid. Smalle en relatief lage panden overheersen en grote, monumentale panden ontbreken. Doordat de gevels weinig gedecoreerd zijn, stralen ze in principe een strak en sober karakter uit. De samenhang van het straatbeeld wordt ook bevorderd door het aaneenschakelen van de gebouwen. De individualiteit van panden wordt versterkt, wanneer zij los van elkaar staan. Dit is in het kernwinkelgebied niet het geval. De gebouwen vormen met elkaar één kenmerkende straatwand. De wand als geheel vervult dus een bijzondere rol. De eenheid in dit straatbeeld moet worden gestimuleerd. Voorts is het wenselijk het ingetogen karakter te versterken. 1 Gevelindeling: betere relatie tussen onderpui en bovenverdiepingen Zie hoofdstuk 2, 3 en 4 voor de procedure Veel gevels van vooral winkelpanden zijn op de begane grond geheel opengewerkt. De architectonische relatie met de verdiepingen erboven is daardoor veelal verstoord. Ook zijn in het verleden puien teruggeplaatst ten opzichte van de rooilijn. Door dit alles is de karakteristieke gesloten straatwand en vertikaliteit verloren gegaan. Bij het wijzigen van de onderpui gelden tegenwoordig drie richtlijnen: 1 De overgang tussen het pand en de straat moet worden gemarkeerd;
6
INLEIDING TOEVOEGEN VERBOUWEN KLEIN HERSTEL R E S TAU R AT I E
Gevelwijzigingen moeten aan twee voorwaarden voldoen: 1 De gevelwand mag op de begane grond niet worden onderbroken door niet bij de schaal passende grote ramen of door brede toegangen. 2 Grote doorgaande glaspuien tot op de vloer moeten worden vermeden. Het aanleggen van een portiek in de gevel wordt per aanvraag apart bekeken. In principe is dit ongewenst. Portieken hebben namelijk het nadeel dat ze gemakkelijk vervuild raken en sociaal onveilig zijn. Het ophangen van kleding aan of het plaatsen van uitstallingen voor de gevels is verboden. De gemeente Amersfoort doet de volgende aanbevelingen: • Bij het veranderen of vervangen van winkelpuien dient bijzondere aandacht te worden besteed aan vormgeving, verhoudingen, detaillering, materiaalkeuze en kleurgebruik. • Het materiaal van de onderpui dient te worden afgestemd op het materiaal van de bovenliggende verdiepingen. • Het is wenselijk omlijstingen, kroonlijsten, afsluitend metselwerk (penanten) en tussenkolommen in de pui te handhaven of terug te brengen. Deze zaken zijn van belang voor de visuele relatie tussen de onder- en bovenpui. • Het is wenselijk om de bovenliggende verdiepingen op een zelfstandige wijze (dus niet via de winkel) te kunnen bereiken. Dit om het wonen boven winkels, wens van de gemeente, te stimuleren. • Wordt er onder een aantal panden een doorgaande winkelruimte gemaakt, dan is het van belang de individualiteit van de diverse panden te respecteren. Dit houdt in dat in de winkelpui de relatie met de bovenbouw van de diverse panden goed zichtbaar dient te blijven. • De huidige zijgevels van hoekpanden zijn veelal gesloten. Deze dienen waar mogelijk te worden geopend en bijvoorbeeld als etalage bij de winkel te worden getrokken. Zo ontstaan doorzichten en levendigheid in de zijstraat. • Ramen en deuren dichtzetten is niet wenselijk, het doet afbreuk aan de detaillering van het gevelbeeld.
gemeentelijk monument
3
De relatie tussen de onderpui en de bovenliggende verdiepingen moet behouden blijven of hersteld worden; De onderpui moet in de rooilijn worden (terug)geplaatst.
rijksmonument
2
beeldbepalend pand
gewoon pand
BIJLAGEN
7
• • •
Voorzieningen voor beveiliging, zoals rolluiken en rolhekken, dienen bij voorkeur aan de binnenzijde van de gevel te worden aangebracht en maximaal transparant te zijn (zie verder onder ‘rolluiken’). Toepassing van duurzame materialen is gewenst, net als een integratie van (voorzieningen voor) reclame of naamsaanduiding en eventuele zonwering in het puiontwerp. Bij maatverandering van de entrees dienen de entreeplaten te worden aangepast. Dit dient te gebeuren in overleg met de afdeling Stedelijk Beheer van de gemeente .
Tot slot van de gevelindeling nog enige suggesties om het uiterlijk van de bovenpuien te verbeteren: • Gebroken ruiten vervangen. • Opslag tegen ramen verwijderen. • Vitrages aanbrengen ter verbetering van het beeld. • Ontbrekende details indien mogelijk terugbrengen. • Kapotte daken repareren. • Restanten van de ‘feestverlichting’ (uit 1959) verwijderen. • Overtollig ijzerwerk verwijderen. 2 Reclame: kwaliteit toevoegen Gewoon pand: reclamevergunning Beeldbepalend pand: reclamevergunning Gemeentelijk monument: reclamevergunning en monumentenvergunning Rijksmonument: reclamevergunning en monumentenvergunning De reclame moet in evenwicht zijn met de architectuur van het pand. De kwaliteit van het pand moet zichtbaar blijven. Deze mag niet door een rommelige en schreeuwerige reclame worden weggedrukt. U behaalt de beste kwaliteit als u reclame-uitingen van het begin af aan in het ontwerpproces opneemt. Reclame-uitingen moeten aan de volgende voorwaarden voldoen: De vormgeving, materiaaltoepassing, kleurstelling, typografie, verlichting en bevestiging moet een bijdrage aan het beoogde beeld van de straat leveren. • De reclame-uitingen moeten zo ‘vlak’ mogelijk tegen de gevel hangen. • De reclame moet een functionele relatie met het betreffende pand hebben. Er mag geen verwijzing zijn naar andere panden.
•
8
INLEIDING TOEVOEGEN VERBOUWEN KLEIN HERSTEL R E S TAU R AT I E
• •
• • • • • •
gemeentelijk monument
•
De reclame-uitingen mogen uitsluitend aan de voorgevel ter hoogte van de begane grond worden aangebracht (dus niet aan de bovenverdiepingen). De bovenkant van de reclame moet op z’n minst 20 cm onder de onderkant van het kozijn op de eerste verdieping liggen. Indien geen dichte luifel met geïntegreerde reclame aanwezig is, is één haaks aangebracht reclamebord toegestaan met een maximale afmeting van 80x80 cm (hoogte x breedte) per 5 strekkende meter gevelbreedte met een maximum van 3 (dat wil zeggen bij een gevelbreedte van 10 meter zijn twee haaks aangebrachte reclameborden toegestaan en bij minimaal 15 meter gevel drie stuks). ( Een combinatie van een transparante luifel zonder reclame met een maximale diepte van 80 cm en een haaks aangebrachte reclame is dus toegestaan). Aan de onderkant moet minimaal 2,20 m. vrije loopruimte zijn. Een combinatie van haaks aangebrachte reclameborden en vlaggen of banieren is niet toegestaan. Het fond van de lichtdoorlatende platen van een uitsteekbak (haaks aangebracht reclamebord) moet aanzienlijk minder lichtdoorlatend zijn (dus minder helder in het avondbeeld) dan de tekst en/of het logo op de plaat. Dat betekent, dat witte of zeer lichte fonds alleen toelaatbaar zijn als ze niet of vrijwel niet (maximaal 20%) lichtdoorlatend zijn. Op etalageruiten zijn naamsaanduidingen of logo’s alleen in losse letters toegestaan. Signaalkleuren en/of felle kleuren zijn niet toegestaan. Etalageruiten op verdiepingen en ramen op verdiepingen mogen niet van reclames, naamsaanduidingen en logo’s worden voorzien. Eventuele logo’s, reclames, en naamsaanduidingen op etalageruiten en ramen moeten onderdeel zijn van de aanvraag reclamevergunning. De reclame mag niet bewegen of knipperen. Dichte luifels, waarvan de reclame onderdeel uitmaakt, mogen maximaal 40 cm uitsteken en mogen niet gecombineerd worden met haaks uitstekende reclameborden of vlaggen. Bestaande luifels mogen niet dieper worden door het aanbrengen van reclamebakken.
rijksmonument
•
beeldbepalend pand
gewoon pand
BIJLAGEN
9
3 Rolluiken en -hekken: onopvallend en transparant Gewoon pand: melding Beeldbepalend pand: melding Gemeentelijk monument: bouwvergunning en monumentenvergunning Rijksmonument: bouwvergunning en monumentenvergunning Gesloten rolluiken wekken bij de eerste indruk het idee van een goed beveiligd pand. Buiten de openingstijden geven ze echter een doods straatbeeld en juist een gevoel van onveiligheid. Rolluiken tasten ook de architectonische waarde van de panden aan. Het wordt dan ook afgeraden om gesloten rolluiken en rolhekken aan te brengen. Wilt u deze beveiliging toch aan de buitenzijde aanbrengen, dan moet dit aan een aantal voorwaarden voldoen: • De rolluiken en rolhekken moeten voor 80% open zijn (bijv. visgraatmotief); • De rolluiken en rolhekken dienen geïntegreerd te worden in de gevel (niet aanplakken); • Kleur en materiaal moeten zijn afgestemd op de architectuur van het pand. Goede alternatieven voor rolluiken zijn: • Pas kleinere glasvlakken van gepantserd glas toe. Daardoor is een eventuele schade minder groot; • Transparante kunststof rolluiken, 1 meter binnen de voorgevel. In speciale gevallen kan B&W ontheffing verlenen van de eisen aan rolluiken. 4 Luifels en zonweringen: verminderen Gewoon pand: melding (zonwering) - bouwvergunning (luifel) Beeldbepalend pand: melding (zonwering) - bouwvergunning (luifel) Gemeentelijk monument: bouwvergunning en monumentenvergunning (zonwering + luifel) Rijksmonument: bouwvergunning en monumentenvergunning (zonwering + luifel) Luifels en zonweringen bepalen in hoge mate de ruimtelijke beleving van het straatbeeld. Meestal verstoren zij het ritme van de gevel. Het aanbrengen van luifels en zonweringen is in bepaalde gevallen dan ook verboden.
10
INLEIDING TOEVOEGEN VERBOUWEN KLEIN HERSTEL R E S TAU R AT I E
• 4b
• • •
Zonweringen Reclame op zonweringen moet beperkt blijven tot de volant of het onderste segment van een markies. Zonwering is alleen toegestaan als er daadwerkelijk zon moet worden geweerd: dat wil zeggen, niet in het kwadrant tussen noord-west en noord-oost. Zonweringen mogen een uitsteekmaat hebben van maximaal 2,5 meter, mits ze minimaal 1 meter uit de rijloper blijven. Aan de onderzijde moet minimaal 2,20 m. vrije loopruimte zijn.
5 Vlaggen, spandoeken en banieren: beperken Gewoon pand: reclamevergunning Beeldbepalend pand: reclamevergunning Gemeentelijk monument: reclamevergunning en monumentenvergunning Rijksmonument: reclamevergunning en monumentenvergunning 5a
•
• • •
Vlaggen Indien geen dichte luifel met geïntegreerde reclame aanwezig is, is één semi-permanente vlag toegestaan met een maximale oppervlak van 0,5 m2 per 5 strekkende meter gevelbreedte met een maximum van 3 (dat wil zeggen bij een gevelbreedte van 10 meter zijn twee haaks aangebrachte vlaggen toegestaan en bij minimaal 15 meter gevel drie stuks). Aan de onderkant moet minimaal 2,20 m. vrije loopruimte zijn. Een combinatie van haaks aangebrachte reclameborden en vlaggen is niet toegestaan. Buiten openingstijden moeten semi-permanente vlaggen altijd worden weggehaald. Permanente vlaggen zijn niet toegestaan.
gemeentelijk monument
•
Luifels Transparante luifels, zonder reclame, mogen maximaal 0,8 meter diep zijn. Een luifel is voldoende transparant, als het ondoorzichtige dragende frame ten hoogste 7,5 % van het horizontaal oppervlak bedraagt. (Een transparante luifel mag worden gecombineerd met haakse reclame.) Aan de onderkant moet minimaal 2,20 m. vrije loopruimte zijn. Het aanbrengen van een transparante luifel aan rijks- en gemeentelijke monumenten en beeldbepalende panden (zie bijlage 2) is niet toegestaan.
rijksmonument
4a
beeldbepalend pand
gewoon pand
BIJLAGEN
11
5b
• •
• • 5c
• • • • • • 6
Spandoeken Vergunning kan worden verleend voor het ophangen van spandoeken gedurende een periode van maximaal 10 dagen. Het aantal vergunningen voor het ophangen van spandoeken zal worden beperkt tot 5 per jaar en maximaal één per aanvrager. De spandoeken mogen slechts opgehangen worden op de daartoe aangewezen plaatsen bij de toegangen van het kernwinkelgebied en moeten dan dubbelzijdig leesbaar zijn. De plaatsen zijn: Kamper Binnenpoort,Westsingel, Kleine Haag, Utrechtsestraat en Arnhemsestraat bij de Stadsring (zie bijlage 9). De spandoeken moeten worden opgehangen aan de ter plaatse permanent aanwezige ogen voor de bevestiging van spandraden. De spandraden dienen na gebruik te worden verwijderd. Spandoeken mogen maximaal 50 cm hoog zijn en moeten boven de straat een doorgang van 4,20 m. hoogte vrij laten. Spandoeken tegen de gevel zijn niet toegestaan. Banieren Banieren zijn niet toegestaan met uitzondering van de daarvoor aangewezen warenhuizen, die van oorsprong de winkelfunctie op de verdieping hebben (zie bijlage 10). Banieren mogen een maximale breedte van 40 cm en een maximale hoogte van 2,5 meter hebben. De uitsteekmaat mag maximaal 50 cm zijn. Per 5 meter gevelbreedte is 1 banier toegestaan, met een maximum van 3 stuks per pand. (dat wil zeggen bij een gevelbreedte van 10 meter zijn twee banieren toegestaan en bij minimaal 15 meter gevel drie stuks). Aan de onderzijde moet minimaal 2,20 m. vrije doorloop zijn. Slechts banieren haaks op de gevel zijn toegestaan. Banieren mogen niet gecombineerd worden met vlaggen of haaks aangebrachte reclames Uitstallingen, reclameborden en andere objecten verboden.
Om de toegankelijkheid van straten en winkels te bevorderen en het straatbeeld vrij te houden van verstoringen is het verboden uitstallingen (koopwaar), reclameborden en andere objecten op de straat te plaatsen.
12
INLEIDING TOEVOEGEN VERBOUWEN KLEIN HERSTEL R E S TAU R AT I E
gewoon pand
BIJLAGEN
Voor het schilderen van gevels en kozijnen doen wij de volgende aanbevelingen: • Voordat u een gevel of kozijn gaat schilderen, kunt u het beste advies vragen aan een gespecialiseerde kleurendeskundige bij bureau Monumentenzorg van de gemeente Amersfoort. Deze specialist kan een verantwoorde reconstructie van het oorspronkelijk kleurgebruik maken. Hij of zij geeft ook advies over de kleurschakering in relatie tot naastgelegen panden. • Het reinigen van gevels moet om historische en milieutechnische redenen worden vermeden. Het reinigen van steenachtige ondergronden met harde straalmethoden of agressieve chemische afbijtmiddelen werkt altijd negatief op stenen muurvlakken. Mechanische reiniging met beitels of trilnaalden moet altijd worden vermeden. Er wordt dan ook aangeraden de gevel niet te reinigen. • Het is niet toegestaan ruiten zonder vergunning ondoorzichtig te maken/door middel van folie dicht te plakken. Het toepassen van ondoorzichtig glas dient in de bouwaanvraag te worden aangegeven en zal door welstand worden getoetst. 8
gemeentelijk monument
Bij het gebruik van kleuren zijn twee categorieën te onderscheiden. De eerste betreft geverfde kleuren op de gevel. Bij het schilderen van de gevels moet rekening worden gehouden met de oorspronkelijkheid en de oorspronkelijke staat van het gebouw. Tevens moet het respect voor het karakter van het gebouw voorop staan. Dit geldt ook voor de tweede categorie: gekleurde elementen aan de gevel. In het algemeen geldt dat er harmoniërende kleuren moeten worden gebruikt om te grote contrasten te vermijden. De van oorsprong onbeschilderde panden blijven ook in de toekomst onbeschilderd.
beeldbepalend pand
Kleurgebruik: harmonieus
Materiaalgebruik: duurzaam
Veel van de gebruikte materialen hebben geen (historische) relatie met de bestaande bebouwing. Het gaat hierbij voornamelijk om kunststof (kozijnen, platen en dergelijke) met veelal een ‘goedkoop’ uiterlijk. Wij raden aan alleen duurzame materialen te gebruiken en originele materialen opnieuw te gebruiken. In de verschillende depots van oude bouwmaterialen liggen gebruikte bakstenen, dakpannen en betimmeringen klaar om een nieuwe bestemming te vinden (adressen op te vragen bij bureau Monumentenzorg).
rijksmonument
7
9 Dakopbouwen: originele karakter behouden Gewoon pand: bouwvergunning Beeldbepalend pand: bouwvergunning
13
Gemeentelijk monument: bouwvergunning en monumentenvergunning Rijksmonument: bouwvergunning en monumentenvergunning Bij verbouwingen op het dak, waaronder het aanbrengen van een dakkapel, moeten de karakteristieke daken behouden blijven. Dit zijn de daken met een schuine helling, voorzien van dakpannen. Wilt u verbouwen aan het dak van uw pand, dan gelden de volgende voorwaarden: • De originele kapconstructie en de zichtbare noklijn dienen bij verbouwingen duidelijk herkenbaar te blijven. • Omlijstingen, kroonlijsten en afsluitend metselwerk moeten worden gehandhaafd, voorzover zij van belang zijn voor de visuele relatie met de gevel onder de dakopbouw. • Hekwerken mogen niet zichtbaar zijn vanaf de straat. Daarom moeten zij ten minste 2 meter achter de voorgevelrooilijn worden geplaatst en mogen zij niet hoger zijn dan 1,20 meter. 10 Schotelantennes: uit zicht Gewoon pand: melding (een bouwvergunning is noodzakelijk wanneer de schotelantenne een doorsnede heeft groter dan 2 meter, hoger geplaatst is dan 3 meter boven het terrein en niet aan de achterzijde is gesitueerd) Beeldbepalend pand: melding (een bouwvergunning is noodzakelijk wanneer de schotelantenne een doorsnede heeft groter dan 2 meter, hoger geplaatst is dan 3 meter boven het terrein en niet aan de achterzijde is gesitueerd) Gemeentelijk monument: bouwvergunning en monumentenvergunning Rijksmonument: bouwvergunning en monumentenvergunning Om het gevelbeeld aan de straatzijde of het daksilhouet niet te verstoren, moeten schotelantennes uit het zicht worden geplaatst. De schotelantenne is maximaal 3 meter hoog. Wij raden u aan deze te plaatsen: • in de tuin • in het gebouw • op het balkon aan de tuinkant (maximaal 1/3 boven het hekwerk uitstekend) • aan de achtergevel • op het dak, uit het zicht.
14
INLEIDING TOEVOEGEN VERBOUWEN KLEIN HERSTEL R E S TAU R AT I E
gewoon pand
BIJLAGEN
12
Handhavingsbeleid: stringent
Het uitschrijven van nieuwe richtlijnen voor een beter gevelbeeld is één aspect. Ze moeten echter ook worden doorgevoerd. Daarom wordt hierop stringent toegezien. Wanneer niet aan de eisen wordt voldaan, zal worden opgetreden.
gemeentelijk monument
Bij de afdeling Bouw- en Gebruikskwaliteit is de Terrassennota van de gemeente Amersfoort uit 1993 op te vragen. Hierin staan de richtlijnen en voorwaarden voor het voeren van een terras genoteerd. Voor het kernwinkelgebied geldt echter één uitzonderingsregel: • in het kernwinkelgebied dient al het meubilair ‘s nachts na 1.00 uur inpandig te worden opgeslagen.
rijksmonument
Een terras kan alleen worden gevoerd op de daartoe aangegeven plekken èn met een terrasvergunning. Deze kan elk jaar weer aangevraagd worden bij de afdeling Bouw- en Gebruikskwaliteit en geldt voor de periode 1 maart tot en met 1 november.
beeldbepalend pand
11 Terrassen Terrasvergunning verplicht
15
BIJLAGEN
Bijlage 4 - Licht vergunningplichtig en regulier vergunningplichtig bouwen Algemeen De regels voor bouwen zijn in de Woningwet vastgelegd en gelden voor heel Nederland. De hoofdregel is dat u niet mag bouwen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het college van burgemeester en wethouders: de bouwvergunning. Er is al snel sprake van bouwen: bijvoorbeeld het veranderen van een bestaand bouwwerk is bouwvergunningplichtig bouwen. U hebt eerder een bouwvergunning nodig dan u misschien denkt. De bouwvergunning geldt niet voor alle bouwplannen. In de Woningwet 2003 wordt onderscheid gemaakt tussen: licht vergunningplichtige bouwwerken, regulier vergunningplichtige bouwwerken en vergunningvrije bouwwerken. Onderstaand informeren wij u in hoofdlijnen over licht en regulier vergunningplichtig bouwen. Vergunningvrij bouwen blijft in het kader van dit Gevelhandboek buiten beschouwing, omdat de gehele binnenstad inclusief het kernwinkelgebied aangewezen is als beschermd stadsgezicht. Alleen werkzaamheden die behoren tot het gewone onderhoud kunnen als vergunningvrij worden aangemerkt. Tevens geldt dat voor Rijksmonumenten en Gemeentelijke monumenten altijd een bouwvergunning vereist is. Vergunningplichtig bouwen (licht en regulier) Het aanvragen van een bouwvergunning gaat via een landelijk vastgesteld formulier dat u kunt opvragen bij de afdeling Bouw- en Gebruikskwaliteit. Op het formulier ziet u welke gegevens u moet verstrekken. Dat zijn bijvoorbeeld tekeningen, de bouwkosten en technische specificaties zoals constructiegegevens. Daarnaast kunt u te maken krijgen met diverse wettelijke verplichtingen, zoals het aanvragen van een sloop-, monumenten- of milieuvergunning, een onderzoek naar de bodemgesteldheid en de technische eisen voor bouwplannen. Als u een sloop-, monumenten- en/of milieuvergunning nodig hebt, worden alle aanvragen gecoördineerd behandeld. Na ontvangst van uw aanvraag kan de gemeente om aanvullende gegevens vragen. De gemeente kan uw aanvraag alleen in behandeling nemen als u deze gegevens ook aanlevert. Uw bouwaanvraag wordt gepubliceerd in de rubriek Stadsberichten van het huis-aan-huisblad De Stad Amersfoort. Beoordeling De gemeente toetst uw aanvraag onder andere aan bouwtechnische eisen, de eisen van welstand en het bestemmingsplan. 1 Bouwtechnische eisen In het Bouwbesluit en de bouwverordening zijn de technische eisen vastgelegd. De begrippen uit het Bouwbesluit (zoals gebruiksoppervlakte, verblijfsgebied, bergruimte) 16
INLEIDING TOEVOEGEN VERBOUWEN KLEIN HERSTEL R E S TAU R AT I E
In het gebied waarop dit Gevelhandboek van toepassing is, worden extra eisen gesteld aan de kwaliteit van het gevelbeeld. Het beleid van de gemeente Amersfoort is gericht op een kwaliteitsverbetering van het kernwinkelgebied. De beleidsregels zijn genoemd in hoofdstuk 1 van dit Gevelhandboek. Bij de toetsing van uw bouwaanvraag wordt met name op die onderdelen getoetst. Beslissing: verlenen of weigeren Als het bouwplan aan alle regels voldoet, verleent de gemeente de bouwvergunning. Er kunnen voorwaarden worden verbonden aan de vergunning. Voldoet het bouwplan niet aan de regels, dan moet de gemeente de vergunning weigeren. De gemeente heeft dertien weken de tijd om te beslissen voor een regulier vergunningplichtig bouwplan. Voor een licht vergunningplichtig bouwplan geldt een termijn van 6 weken. Als de bouwvergunning alleen verleend kan worden nadat vrijstelling van het bestemmingsplan is verleend of als u ook nog een andere vergunning nodig hebt (bijvoorbeeld een monumenten- of een milieuvergunning) dan geldt de termijn van dertien weken niet. U krijgt altijd schriftelijk bericht. De aanvragen voor bijvoorbeeld een monumenten- en/of een milieuvergunning worden gecoördineerd behandeld met de aanvraag voor een bouwvergunning. Over uw aanvraag om een bouwvergunning kan pas worden beslist als er ook beslist is over de aanvraag voor de monumentenvergunning en/of milieuvergunning. Met name in het gebied waarop dit Gevelhandboek van toepassing is, moet met een monumentenvergunning rekening worden gehouden. Een monumenten- en/of milieuvergunning moet daarom tijdig door u worden aangevraagd. De medewerkers van de afdeling Bouw- en Gebruikskwaliteit kunnen u over die combinatie meer informatie verstrekken. Als de gemeente de vergunning verleent, wordt dit gepubliceerd in De Stad Amersfoort. Wordt de vergunning geweigerd, en u bent het met die beslissing niet eens, dan kunt u binnen zes weken bezwaar maken tegen de weigering.
beeldbepalend pand
3 Bestemmingsplan In een bestemmingsplan staat waar gebouwd mag worden en aan welke stedenbouwkundige voorwaarden moet worden voldaan. Ook geeft het bestemmingsplan aan op welke manier de gebouwen en de grond gebruikt mogen worden. Bij iedere aanvraag bekijkt de gemeente of een bouwwerk past in het bestemmingsplan. Als het bouwplan niet past in het bestemmingsplan, bekijkt de gemeente of er een vrijstelling kan worden verleend.
gemeentelijk monument
2 Eisen van welstand Alle aanvragen van een bouwvergunning worden getoetst aan de zogeheten “redelijke eisen van welstand”. Een onafhankelijke commissie kijkt of het bouwwerk op zich aanvaardbaar is en of het past binnen de omgeving. Daarbij wordt bijvoorbeeld gekeken naar de vormgeving, de materialen en de kleur. Het kan zijn dat de commissie het plan niet goedkeurt, maar u suggesties doet voor aanpassingen.
rijksmonument
moet u ook gebruiken op de tekeningen die u inlevert bij de aanvraag van een bouwvergunning. Om uw aanvraag goed te kunnen beoordelen heeft de gemeente ook gegevens nodig over bijvoorbeeld daglichttoetreding, ventilatie, geluid- en warmte-isolatie en brandveiligheid, berekeningen over constructieve veiligheid en een bodemonderzoek. Aan al deze onderwerpen worden eisen gesteld en de afdeling Bouw- en Gebruikskwaliteit bekijkt of uw bouwplan daaraan voldoet. De bouwinspecteur kan u meer informatie verstrekken.
gewoon pand
BIJLAGEN
17
Algemene informatie voor licht vergunningplichtig en regulier vergunningplichtig bouwen Bezwaar: de buren praten mee U mag in principe gaan bouwen zodra de bouwvergunning is verleend. Wellicht zijn uw buren het niet eens met uw bouwplannen. Op grond van de Algemene wet bestuursrecht kunnen alle belanghebbenden gedurende zes weken bezwaar maken tegen de verleende bouwvergunning. Het is nooit te voorspellen hoe de procedure uit zal pakken. Het kan zijn dat u uw plannen aan moet passen, of in het ergste geval, helemaal niet mag bouwen. Daarom is het aan te raden om in ieder geval zes weken te wachten voordat u begint met bouwen. Als er bezwaar is gemaakt kunt u het best de uitkomst van de procedure afwachten. Natuurlijk kunt u ook vooraf met uw buren overleggen. Dat kan een vervelende procedure voorkomen. Leges Voor het behandelen van de aanvraag worden u leges (kosten) in rekening gebracht. De hoogte van het bedrag bij vergunningplichtig bouwen is afhankelijk van de (geschatte) bouwkosten. Ook als de bouwvergunning wordt geweigerd, bent u leges verschuldigd. Vragen of onduidelijkheden Als u vragen hebt, of twijfelt of uw bouwplan licht vergunningplichtig of juist regulier ver gunningplichtig is, kunt u zich wenden tot de afdeling Bouw- en Gebruikskwaliteit: van 8.00 tot 13.30 uur bij het loket Bouwen en Wonen, telefoonnummer (033) 469 4554; van 13.30 tot 17.00 uur telefonisch, nummer (033) 469 5100. Uitvoering en gereedkomen U bent verplicht het begin en het einde van de bouwwerkzaamheden te melden. De afdeling Bouw- en Gebruikskwaliteit controleert tijdens en na de uitvoering of er overeenkomstig de verleende bouwvergunning wordt of is gebouwd. Als u klaar bent met bouwen, neemt u contact op met één van de bouwinspecteurs. Zij zijn op werkdagen telefonisch bereikbaar van 08.00 tot 9.30 uur, tel. (033) 469 5100. Als u bovenstaande verplichting niet nakomt, mag het bouwwerk niet in gebruik worden genomen of gegeven. Stilleggen van de bouw Als u een vergunningplichtig bouwwerk zonder of in afwijking van een bouwvergunning bouwt, zal de bouwinspecteur de bouw stilleggen. Dit betekent dat u onmiddelijk moet stoppen met alle bouwwerkzaamheden. U mag pas verder bouwen nadat de benodigde bouwvergunning wordt aangevraagd en verleend.
18
INLEIDING TOEVOEGEN VERBOUWEN KLEIN HERSTEL R E S TAU R AT I E BIJLAGEN
rijksmonument
gemeentelijk monument
beeldbepalend pand
gewoon pand
Bijlage 9 - Locaties spandoeken
19
Bijlage 10 - Banieren Lijst van panden waarop banieren mogen worden geplaatst: Utrechtsestraat 49 t/m 55 Utrechtsestraat 15 t/m 27 Utrechtsestraat 16 t/m 24 Varkensmarkt 11 t/m 15 Varkensmarkt 17 t/m 19 / Langestraat Langestraat 50 Langestraat 90 Arnhemsestraat 28 Hellestraat 10a t/m 14 Hellestraat 18 Hellestraat 9 t/m 19 NB. De meeste van de bovengenoemde panden hebben op dit moment vlaggen of haakse reclames. Alvorens in aanmerking te komen voor een vergunning voor het plaatsen van banieren zullen deze verwijderd moeten worden.
20
INLEIDING TOEVOEGEN VERBOUWEN KLEIN HERSTEL R E S TAU R AT I E
rijksmonument
gemeentelijk monument
beeldbepalend pand
gewoon pand
BIJLAGEN
21
Colofon Uitgave van Gemeente Amersfoort november 2003