Kerkvenster. Parochieblad pastorale eenheid H. Maria en H. Johannes, s-hertogenbosch. In dit nummer o.a

Kerkvenster

Parochieblad pastorale eenheid H. Maria en H. Johannes, ‘s-Hertogenbosch

08

In dit nummer o.a. • Met nieuwe ogen naar Kerstmis kijken • Ziekenhuispastor Ivo Krewinkel: “We zijn een soort zielenarts” • Kerkbalans: Wat is de kerk u waard? • Gaat u mee met de bisdombedevaart naar Lourdes?

2e jaargang • nummer 08 • december 2013

In de voetsporen van Sint Franciscus Van 12 tot en met 20 oktober 2013 trok een volle bus bedevaartgangers vanuit Rosmalen naar Assisi en Padua. De reis stond onder de bezielende leiding van diaken Jan Renders en zijn vrouw Ingrid. Pastor Schepers ging mee als begeleidend priester. Assisi is de plaats waar de heilige Franciscus een groot deel van zijn leven heeft doorgebracht en waar hij begraven ligt. Sinds het aantreden van paus Franciscus staat

02

“de heilige van de armen” weer volop in de belangstelling. Padua is de stad waar een van de eerste volgelingen van Franciscus begraven ligt, de heilige Antonius. De meeste pelgrims waren parochianen uit Rosmalen, maar ook mensen uit andere plaatsen hadden zich voor deze reis aangemeld. Gedurende negen dagen maakte de groep een pelgrimstocht van hoge religieuze en culturele waarde. Uitgaande van de zegswijze van

Jan Renders dat we een biddende, zingende en lachende Kerk zijn, kun je stellen dat de reis zijn doel heeft bereikt. We hebben veel gebeden en gezongen (in de kerken en in de bus) en er was ruimte voor gesprek en plezier. Soms vloeiden er tranen, maar er is zeker ook veel gelachen. Om met de woorden van Jan Schepers te spreken: “Deze bedevaart was een oppepper voor ons geloof”. En dat was het! Kees Manders

Inhoudsopgave

Redactioneel

Kerkvenster nummer 08 - december 2013

De dagen worden korter, de avonden langer. Lichtjes branden in huis en op straat en vol verwachting klopt ons hart. Het is duidelijk dat het einde van het jaar nadert. Een periode waarin we stilstaan bij de komst van Christus. Robert van Aken laat ons in het pastoraal woord met heel nieuwe ogen naar het Kerstfeest kijken.

Robert van Aken pr laat ons met nieuwe ogen naar het Kerstfeest kijken.

04 - 05

Ziekenhuispastor Ivo Krewinkel: “We zijn een soort zielenarts”

06 - 07

Kerkbalans: De kerk is afhankelijk van de bijdragen van kerkleden, van u.

12

De Paramentengroep werkt al jarenlang op de achtergrond aan de prachtigste creaties.

Verder in dit nummer o.a. Bedevaart naar Assisi was oppepper voor het geloof Maak kennis met de kunstcommissie uit Rosmalen Laurentiuskoor haalt goud Vrijwilliger Wim van Dam neemt afscheid Adventsactie: Bevrijd de gevangenen Vaste vieringen Vieringen met Kerstmis en Oud&Nieuw Activiteiten in de parochie Icoon: Liefde zonder voorwaarde Oecumenische bijeenkomst in ’s-Hertogenbosch Gaat u mee met de bisdombedevaart naar Lourdes? Parochiekroniek en Belangrijke gegevens

13

02 08 09 10 11 14 16 18 - 21 20 22 23 24 - 27

Bij de voorpagina

Het is ook een periode van bezinning, waarin de vraag opkomt: wat vind ik echt belangrijk? Waar besteed ik mijn tijd en geld aan? Waar zet ik mijn talenten in? Dat veel mensen zich die vragen al hebben gesteld en ook steeds opnieuw stellen, blijkt uit de vele verhalen en berichtjes in dit nummer. Zo vertelt priester Ivo Krewinkel waarom hij heeft gekozen voor het ziekenhuispastoraat. We lezen over vrijwilligers die jarenlang actief zijn geweest, zoals bij het jubilerende Laurentiuskoor, de paramentengroep of bij het museum De Bouwloods. Ook de oproepen van Kerkbalans en de Adventsactie passen in dit kader. De slogan van Kerkbalans is niet voor niets: Wat is de kerk u waard? Ter voorbereiding op Kerstmis vindt u diverse activiteiten. Maar ook voor daarna. Lees bijvoorbeeld over de oecumenische bijeenkomst in januari of de bisdombedevaart naar Lourdes in april 2014.

Foto Chris Rusell

Belangrijke gegevens Belangrijke gegevens treft u aan op de laatste pagina's van dit blad. Daar vindt u adressen, contactgegevens en bankgegevens, waar te informeren voor doop, uitvaart en huwelijk, wanneer er biechtgelegenheid is en waar u terecht kunt in geval van nood.

Zoals u gewend bent staan in dit Kerkvenster de vaste vieringen en die rond Kerstmis en Oud&Nieuw, de parochiekroniek en een overweging bij een icoon. De redactie wenst u een Zalig Kerstmis en gezegend 2014

03

Dankbaar Een aantal jaren geleden was ik op bezoek bij de Grande Chartreuse, het moederklooster van de orde van de Kartuizers, iets boven de Franse stad Grenoble. De meesten van u kennen dit klooster van de film ‘Die grosse Stille’ (oftewel ‘Into great silence’), de indrukwekkende film die zelf bijna een klooster wordt, in plaats van er een weer te geven.

04

Het is een afgelegen klooster, goed beschermd van de wereld van buiten, in een onaangetast, bijna verlaten woud. Rijdend ernaar toe, langs bergpassen en over bruggetjes, word je overweldigd door de prachtige natuur, de rust en de stilte. Ik werd hartelijk ontvangen door de gastenpater. Na een aantal dagen, toen ik als enige gast overbleef, stelde de gastenpater mij voor

om een wandeling in de bergen te maken. Het was voor hem een aangename afwisseling van zijn levensritme en voor mij een unieke ervaring. Nadat wij beiden onze wandelschoenen hadden aangetrokken, begon het avontuur. Eerst het modderige dal uit, en dan, langs steile bergpaden met flinke wanden, naar de top. Deze monnik, die in zijn normale leven niet

spreekt, hield niet op de Heer te danken voor de natuur; de herfstkleuren, de blaadjes, de bomen, de paddenstoelen, de lucht, de mens, de ademhaling … het was een oneindige litanie van dank voor de schepping. Stap na stap, horend hoe dankbaar deze monnik was, realiseerde ik me dat ik maar zelden stil stond bij alles wat mij gegeven was. Alles lijkt zo gewoon. Onze vrienden, de natuur, het werk dat wij doen. We gaan er vanuit dat alles hoort te zijn zoals wij het kennen, gebruiken en beminnen, maar zo vanzelfsprekend is dat niet. “We zijn de kunst van het prijzen verleerd”, zei de Karthuizer op de top, ondersteund en gewichtiger overkomend door een adembenemend uitzicht. Over enkele weken vieren wij het Kerstfeest. Het is het feest dat er bij hoort. Het is vanzelfsprekend en we zijn er aan gewend. Vaak staan we er nauwelijks bij stil. Toch is het, zoals deze gastenpater liet zien, helemaal niet zo vanzelfsprekend. We zijn de adventstijd binnengegaan en worden als het ware in het gastenverblijf verwelkomd om daarna de boeiende weg naar de top de bewandelen. We trekken in deze adventstijd onze wandelschoenen aan en gaan op weg naar de geboorte van Jezus, een gebeurtenis die de top van ons leven mag worden.

Gaandeweg mogen wij de dankbaarheid leren. Zijn wij dankbaar voor de menswording van Jezus, voor Gods Zoon die nederig afdaalt naar het mensenbestaan en gelijk wordt aan ons behalve in de zonde? Zijn wij dankbaar voor dit onverwachte grote wonder dat de hele wereldgeschiedenis heeft veranderd? Zijn wij dankbaar voor zo’n barmhartige en liefdevolle God die ons nabij wil zijn door zijn geboorte, door zijn openbaar leven en door zijn sterven? Alsof wij een berg oplopen, mogen wij ons stap na stap realiseren welke gevolgen de menswording van Gods Zoon voor ons leven heeft.

We zijn de kunst van het prijzen verleerd God is ons heel nabij gekomen om onze wonden te helen. Om, zoals paus Franciscus het medio oktober zei ‘onze wonden te verzorgen met liefde en toewijding zoals een verpleegkundige dat kan in een ziekenhuis’. Hij is ons tegemoet gerend met open armen (vgl. Lc 15) en heeft ons de weg, de waarheid en het leven naar en in het geluk getoond. God is ons nabij gekomen als een vriend, een lijdende dienaar, de geneesheer die ons bij de arm pakt en vol mededogen meeneemt

naar het vaderhuis. Hoe zouden wij zijn zonder het kerstfeest, zonder de menswording waardoor God ons tot nieuwe mensen, door het sterven en verrijzen, heeft gemaakt? Een dankbare houding mag een grondhouding worden. Blijf niet gesloten in de bekrompenheid van het hart zoals de negen melaatsen die niet terugkomen om de Heer te bedanken (Lc 17). Wees dankbaar. Dankbaarheid tonen is niet altijd eenvoudig. Vooral op momenten van pijn en lijden. Dan is het verre van evident om dankbaar te blijven. Niemand zal het ons kwalijk nemen als we het niet zijn in zo’n periode. Toch geeft een houding van dankbaarheid een hoopvol en vreugdevol getuigenis. Zo is ook het dankbaar terugkijken op het leven van een overledene bijzonder bemoedigend. En het dankbaar terugkijken op een moeilijke tijd waar wij sterker uitkomen, geeft hoop en vreugde. We zijn de adventstijd binnengegaan en hebben onze wandelschoenen aangetrokken om op weg te gaan naar de geboorte van Jezus. Gaandeweg mogen wij leren dankbaar te zijn voor alles wat we hebben gekregen. De mensen, de spullen en de feestdagen zijn niet gewoon. Wees dankbaar voor de geboorte van Jezus die het hoogtepunt van ons leven is. Robert van Aken, priester

Lofprijsavond in Sint-Lucaskerk Iedere eerste vrijdag van de maand is er een lofprijsavond in de Sint-Lucaskerk: samen zingen en bidden om God eer te brengen, Hem te loven en danken, momenten van stilte, een Bijbelpassage en voorbede. Na afloop is er tijd voor ontmoeting en een kopje koffie. De avonden zijn open voor iedereen. U bent van harte welkom! De eerstvolgende avond is op vrijdag 6 december a.s. Aanvang 19.30 uur.

05

Foto: Agnes Bomer

Ziekenhuispastor Ivo Krewinkel: ‘Wij zijn een soort zielenarts maar dan zonder medicijnen’ “Waarom overkomt mij dit?” en “Waarom ik?” zijn veelgestelde vragen van ernstig zieke patiënten. “Iedereen die ziek is stelt zich vragen over zingeving.” Aan het woord is Ivo Krewinkel, katholiek priester en teamlid van het ziekenpastoraat van het Jeroen Bosch Ziekenhuis. Graag stellen wij hem aan u voor. Pastor Krewinkel heeft in Rome theologie gestudeerd met een specialisatie in dogmatiek. Terug in Nederland is hij kapelaan geweest in Sittard en Maastricht, en later pastoor in Eijsden (de plaats waar Dagboek van een Herdershond ooit is opgenomen). Vanwege zijn grote affiniteit met het ziekenpastoraat, heeft hij twee jaar geleden gesolliciteerd bij het Jeroen Bosch Ziekenhuis en is daar sindsdien werkzaam. Het team van het ziekenpastoraat bestaat verder uit een protestantse vrouwelijke dominee en twee pastoraal werksters. Gezamenlijk proberen zij iedereen die daaraan behoefte heeft, te helpen bij het zoeken naar antwoorden en acceptatie. Ondersteund door nog een aantal functionarissen in de buitenwacht zorgen zij tevens voor

06

een 24-uurs beschikbaarheiddienst waar patiënten regelmatig gebruik van maken. ‘Wij zijn een soort zielenarts’ Pastor Krewinkel: “Patiënten liggen in het ziekenhuis om door dokters beter gemaakt te worden. Dokters kijken naar de medische en technische mogelijkheden, maar zeggen niets over zingeving. Terwijl patiënten daar in crisismomenten juist wel naar zoeken. Wij zijn een soort zielenarts maar dan zonder medicijnen. Wij proberen de mensen een ander medicijn te geven.” En hij vervolgt: “Vaak geven mensen aan niets meer met het geloof te hebben. Bij doorvragen blijkt dat zij niets meer met het georganiseerd geloof, de Kerk, doen, maar dat geloof wel degelijk nog van belang is en zelfs diep zit. Men weet het echter vaak niet duidelijk meer te formuleren, en daar helpen wij bij. Een derde van alle patiënten roept een pastor bij het bed, om te bidden, voor een gesprek, het ontvangen van de ziekenzalving of de communie. Ook worden er nog veel kaarsjes in de kapel bij Maria aangestoken.”

Geen pasklaar antwoord Op de vraag waarom mensen ziek worden en met lijden te maken krijgen, hebben de teamleden van het ziekenpastoraat geen pasklaar antwoord. “In feite is iedereen op zoek naar heelheid, geborgenheid. Wij proberen alleen maar te helpen zoeken naar antwoorden, naar acceptatie. Soms ook ondersteunen we mensen in het blijven vechten in een bijna onmogelijke situatie, om vol te houden en toch een doel voor ogen te hebben.” “Als gelovige zoek je het antwoord bij jezelf en bij God. Artsen zijn er om mensen beter te maken, dat is goed, dat is hun vak. Maar wij proberen mensen soms ook gewoon te laten zien dat het leven niet maakbaar is, en dat je in een ziekenhuis, als verder behandelen geen zin heeft, ook gewoon mag sterven. Vooral op de Intensive Care hebben we veel contact met artsen over concrete zorg van patiënt en familieleden.”

Geloof is nog wel van belang en dat zit diep Om alle patiënten op zondag in een rolstoel of bed naar de kapel te brengen en later weer terug naar de afdelingen, zijn vele vrijwilligers in touw die graag wat over hebben voor de zieke medemens. Velen van hen doen dit al jaren en zijn meegekomen vanuit de oude ziekenhuislocaties. Deze drive zouden zij graag over willen dragen aan nieuwe vrijwilligers. Met andere woorden men zoekt enthousiaste versterking. Patiënten zullen erg dankbaar zijn. En zoals u weet is de zorg voor zieken één van de zeven werken van barmhartigheid. Voor meer informatie: [email protected] Mieke van Vugt

Foto: Marius de Leeuw

‘Zij is niet alleen gestorven’ Op de vraag wat het meest bij blijft, geeft pastor Krewinkel aan: “Die situaties waarbij het gaat om leven en dood, bij kinderen, een nooddoop, bij een jonge vader of moeder. Soms is het echt heel tragisch, maar dat je in die tragiek mensen toch hebt kunnen helpen, dat je hebt kunnen bijdragen aan iets waardevols. Mensen zijn vaak bang voor emoties. Als zij dan op een laatste moment toch hebben kunnen zeggen ‘Ik hou van jou’, dan is dat goed om te zien. Zo hebben we ook eens bij een wildvreemde vrouw aan haar sterfbed gezeten, omdat haar familie haar in de steek had gelaten. Zij is niet alleen gestorven. Op zo’n moment weet je ‘daar doe ik het voor’!”

Patiënten zijn dankbaar Het zoeken naar zingeving komt ook tot uiting in het feit dat de zondagsvieringen goed worden bezocht. “Patiënten zijn dankbaar dat ze een H. Mis of andere viering kunnen bijwonen.” Op donderdag gaan de teamleden van het ziekenpastoraat alle patiënten langs om te vragen of zij de daaropvolgende zondag naar de viering willen, welke tevens via een apart kanaal op de bedmonitor is te volgen.

Mariakapel in het Jeroen Boschziekenhuis

07

Werkgroep ‘Kunstcommissie’ Rosmalen In Rosmalen is al enkele jaren een heuse ‘kunstcommissie’ actief. Voor vele parochianen is de commissie echter nog erg onbekend. Antoine de Visser licht graag toe waarom de kunstcommissie in het leven is geroepen en wat zij doet. Pastoor Ton v.d. Gulik droeg in 2008 het idee aan een Kunstcommissie op te zetten, die de zorg voor het Religieus Erfgoed van de toenmalige parochie H. Birgitta op zich zou nemen. In juni 2009 kwam voor het eerst deze Kunstcommissie bijeen, waarbij pastoor Ton v.d. Gulik de ‘Doelstellingen kunstcommissie’ voorlegde ter bespreking. Deze werden onderschreven en de Kunstcommissie ging van start.

en gefotografeerd te zijn. Dit wordt bewaard op het secretariaat. Daarnaast moet het kunstbezit van beide kerken ook worden beheerd. Dit gaat in overleg met het parochiebestuur. De Kunstcommissie beheert, het parochiebestuur beslist. Alle religieuze voorwerpen vallen onder de zorg van de Kunstcommissie. De commissie wordt bij elke reparatie, restauratie, verplaatsing of uitleen tevoren geraadpleegd. De paramenten (kazuifels e.d.) die niet meer worden gebruikt, waren bijvoorbeeld plots verplaatst van de zolder boven de sacristie naar de pastorie. De Kunstcommissie zoekt nu een goede manier om ze verantwoord te bewaren.

buigt over beleid ten aanzien van tentoonstellingen in de kerk. Zo is er een tentoonstelling geweest in de H. Laurentiuskerk van priester/ kunstenaar Math. van Kampen en in beide kerken hebben zes schilden uit de kerk van Eygelshoven (Limburg) gestaan. Verder is de Sint-Lambertuskerk altijd open bij Open Monumentendag(en) en worden er op verzoek rondleidingen gegeven. Uiteraard probeert de kunstcommissie, helemaal in de lijn met haar doelstellingen, betrokken parochianen en overige belangstellenden te interesseren in diverse kunstvormen. Antoine de Visser

Inmiddels zijn we vier jaar verder en hebben er diverse bijeenkomsten én activiteiten plaatsgevonden. De doelstellingen van de Kunstcommissie zijn in twee pijlers samen te vatten: Het Kunstbezit zelf en Expositie van de kunst. Onder het kunstbezit zelf valt de inventarisatie kunstbezit van beide kerken in Rosmalen waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen eigendom en bruikleen. Alle religieuze voorwerpen (beelden, vaatwerk, paramenten, enz.) die aanwezig zijn in de kerken behoren beschreven

De commissie geeft advies met betrekking tot nieuwe kunstobjecten, bijvoorbeeld over de plaatsing, aan het parochiebestuur, die dan de beslissing neemt. Naast het advies zorgt de commissie ook voor archivering en/of plaatsing van kunstobjecten. Daarnaast is ze expliciet betrokken bij restauraties van kunstbezit, zowel vooraf als tijdens. Een goed voorbeeld daarvan is de restauratie van de 19 glas-in-loodramen van de St. Lambertuskerk. De tweede pijler ‘Expositie kunst’ houdt in dat de commissie zich

Erepenning voor Joost van Eijk Op 26 oktober jl. was dhr. Joost van Eijk 40 jaar werkzaam als koster in de H. Landelinuskerk te Empel. Naast zijn werkzaamheden als koster heeft Joost geheel vrijwillig veel extra werkzaamheden verricht voor de kerk. Dit doet hij nog steeds.

08

Daarom werd hij tijdens de H. Mis op 27 oktober in de bloemetjes gezet en ontving hij de Erepenning van de Parochie H. Maria, uit handen van pastoor Marc van Rossem. Joost, dank je voor alle inzet de afgelopen jaren!

50 en 60 jaar getrouwd Onderstaande echtparen hebben hun bruiloft gevierd met een viering in de kerk. Dré Broeders en Nel van Oosterhout, 50 jaar getrouwd. Bert van Lokven en Thea van Liempt, 50 jaar getrouwd. Harrie de Laat en Ans Schenkeveld, 60 jaar getrouwd. We feliciteren hen van harte.

Laurentius haalt goud Hoera! Het Laurentiuskoor in Rosmalen heeft de gouden mijlpaal bereikt. Eugenie van Zeijl vertelt enthousiast, in een notendop, over de bijzondere groep die al 50 jaar bestaat: “In oktober 1963 zijn wij gestart als gelegenheidskoor voor rouw en trouw. Na een aantal jaren mochten wij als gunst op hoogfeesten meezingen met het herenkoor. Na het vertrek van het herenkoor kregen we een dubbelfunctie: we gingen dus ook op zondag zingen en dat is nog steeds zo. Een poosje zijn we zelfs een gemengd koor geweest, maar nadat enige heren waren overleden, hebben de laatste twee besloten er mee te stoppen. We hebben heel wat dirigenten en organisten voorbij zien komen, allemaal met een eigen inbreng en aanpak. Onze huidige dirigente heeft na de feestelijke Eucharistie-

viering op 27 oktober 2013 afscheid genomen, maar gelukkig zijn we al in gesprek met een opvolgster. We hebben onderling ons jubileum gevierd met een gezellig dagje uit en tot besluit een heerlijk dinertje. Op 27 oktober 2013 hebben wij de Eucharistie verzorgd met feestelijk gezang. Tevens werden twee leden in het zonnetje gezet omdat ze 40 jaar lid waren n.l. mevrouw Berthy de Bever en mevrouw Leni Gubbens. Beiden zijn altijd heel actief geweest in onze gemeenschap. We hopen dat zij met hun gezinsleden een fijne dag hebben gehad, want dat hebben ze verdiend. Natuurlijk hopen wij”, zo besluit Eugenie van Zeijl, “dat ons seniorenkoor onze parochiegemeenschap nog lang van dienst mag en kan zijn.” De parochie H. Maria feliciteert hierbij het koor en de jubilarissen.

Hulpkoster treedt in Dalibor van Straeten zal het kostersteam van de Sint-Jan verlaten. Hij schrijft: “Beste gemeenschap van de Sint-Jan. Per 14 januari 2014 zal ik intreden in het trappistenklooster Koningshoeven. Ik ben bijna 3 jaar vrijwilliger geweest in onze mooie kerk. Wellicht kent u mij van gezicht. In het volgende nummer vertel ik in een uitgebreid interview

Dank We hebben helaas afscheid moeten nemen van de heer C. Middelkoop. Vanaf 1995 was hij vrijwilliger in onze parochie in Rosmalen. Dank voor uw inzet en alle goeds.

Al 40 jaar lid herenkoor Op 22 november 2013 werd door het bestuur van het Herenkoor van de Sint-Lambertuskerk te Rosmalen aan Ad de Wit de eremedaille in goud van de Parochie H. Maria uitgereikt alsmede de bijbehorende dasspeld in verband met zijn 40-jarig lidmaatschap van dit koor. Namens de parochie H. Maria: van harte gefeliciteerd Ad.

Afscheid van Ben Tibosch over mijn roeping en keuze voor het kloosterleven.”

Op 6 september j.l. namen we tijdens een uitvaartdienst in de Laurentiuskerk te Rosmalen afscheid van Ben Tibosch, een zeer gewaardeerde koster van deze kerk. Hij heeft de leeftijd van 89 jaar mogen bereiken. Wij wensen zijn vrouw en kinderen veel sterkte toe.

09

Wim van Dam neemt afscheid van het Sint-Jansmuseum Als trouwe kerkbezoeker las Wim van Dam in 1999 een artikel in de Koepel - het parochieblad in die tijd - waarin gevraagd werd om vrijwilligers voor het Sint-Jansmuseum ‘De Bouwloods’. En Wim kwam… niet alleen. Hij bracht zijn vrouw Til mee. Het bleek een goede aanwinst te zijn. Ook zijn broer Jacques kwam mee, van wie wij helaas te vroeg afscheid hebben moeten nemen. Wim huldigt het principe: “Vrijwilligerswerk is geen vrijblijvend werk.” Wij zijn wat blij met hem. Wim bleek een hardwerkend, niet op de voorgrond tredend, persoon met hart voor het museum.

van HARTE nog heel veel mooie en goede jaren toe. En daar sluiten het pastoresteam en het kerkbestuur zich volledig bij aan met waardering en grote dank voor de vele jaren van trouwe, loyale en onbaatzuchtige inzet voor het Sint-Jansmuseum en onze kerkgemeenschap. Wij blijven elkaar ontmoeten in onze vieringen en gemeenschappelijke uitjes. Resy Rabou

Aanvankelijk was Wim alleen gids. Na het wegvallen van Frans Vennix heeft Wim zonder problemen het werk van Frans overgenomen. Werk dat, naarmate de tijd verstreek, steeds in omvang toenam. De zorg voor de voorraad boeken en cd’s, kaarten, bestellingen, bevoorrading van de infobalie in de kerk. Hij deed in alle rust zijn werk. En tussendoor wel even naar buiten voor zijn onafscheidelijk sigaretje. Maar het bleef niet alleen bij het werk als gids. Hij ontpopte zich ook als een nauwgezette, secure kassamedewerker en stelde – samen met zijn vrouw Til – het huishoudelijk reglement op voor de medewerkers van het museum. Het is duidelijk: Wim is een man van wie je op aan kunt en hij is ook een gezellige mens. Hij vindt nu dat het tijd is geworden om het museum vaarwel te zeggen en thuis voor zijn vrouw te zorgen. Wim, alle medewerkers van het Sint-Jansmuseum ‘de Bouwloods’ wensen jou

Afscheid van koorleden Gelegenheidskoor Rosmalen Na jarenlang trouwe dienst hebben diverse leden afscheid genomen van het Gelegenheidskoor Rosmalen. Zo vond Piet van Zandvoort, na lange tijd te hebben gezongen in het Gelegenheidskoor, het welletjes nu hij 80 jaar was geworden. Hij wil zijn tijd nu wat meer met fietsen gaan invullen. Piet dankjewel voor je inzet vele jaren en het ga je goed. Zo hebben we ook afscheid moeten nemen van zuster Gertrudis, een van de zuster van de Venstraat, zoals zij genoemd werden in Rosmalen. De zusters van de Venstraat hebben een grote rol gespeeld binnen onze

10

parochiegemeenschap. Zuster Gertrudis was lid van het Gelegenheidskoor gedurende vele jaren. De zusters zijn verhuisd naar het Moederhuis in Panningen. Wij danken hen voor hun inzet voor onze parochie en wensen hun het allerbeste. Ook van Willy Cooijmans moesten we afscheid nemen. Hij was al geruime tijd ziek en moest daardoor al verstek laten gaan. Met zijn overlijden is het een definitief afscheid geworden. Wij wensen zijn vrouw en kinderen veel sterkte toe.

Nieuwjaarsrecepties in de pastorale eenheid De parochie H. Maria en de parochie H. Johannes Evangelist zouden niet kunnen bestaan zonder de niet aflatende inzet van de vele vrijwilligers. Voor hen vindt aan het begin van 2014 op diverse plekken een nieuwjaarsreceptie plaats. De kerken binnen onze pastorale eenheid bieden hun vrijwilligers naar eigen inzicht een gezellig samenzijn aan en stellen hen hiervan, ook ieder op zijn eigen manier, op de hoogte. U wordt hierover ofwel persoonlijk geïnformeerd, ofwel informeert u bij het plaatselijke secretariaat (zie pag. 22-23).

In verband met de voorbereidingen vragen wij u zich vooraf aan te melden. Dat kan via e-mail naar [email protected] of schriftelijk aan het secretariaat van het kerkbestuur, Choorstraat 5, 5211 KZ ‘s-Hertogenbosch.

Het pastoresteam en het kerkbestuur hebben ervoor gekozen de vrijwilligers en medewerkers van de parochie H. Johannes Evangelist via het parochieblad van harte uit te nodigen voor een Nieuwjaarsontmoeting met een drankje en een hapje op vrijdag 3 januari 2014. Deze vindt plaats in de Openbare Bibliotheek aan de Hinthamerstraat. Aanvang 20.30 uur.

11

Kerkbalans 2014 - Wat is de kerk ons waard? Voor we het weten is het straks al weer nieuwjaar en is het tijd voor de jaarlijkse actie Kerkbalans. De actie vindt elk jaar plaats in januari in alle deelnemende katholiekeparochies en protestantse kerken. Ook in 2014 stelt Kerkbalans een heel directe vraag: Wat is de kerk ons waard? Een vraag aan alle parochianen, ook aan u, aan jou. Wat is het jou waard, dat de kerk aanwezig is en blijft in onze samenleving? Dat de mensen in de kerk zich voor ons inzetten als we een beroep op hen doen? Dat we elk weekend naar een mooi verzorgde viering kunnen gaan? Dat de kerk er IS? Anders dan in veel andere landen, zoals bijvoorbeeld ons buurland Duitsland, ontvangen Nederlandse

kerken geen subsidie uit belastinggeld. Ze zijn helemaal afhankelijk van de bijdragen van kerkleden: van u, van jou dus. Van onze giften worden pastores en beroepskrachten betaald, maar ook de gebouwen, de vieringen, de diaconie en de geloofsoverdracht. Alles wordt duurder en het aantal huishoudens dat de kerk draagt wordt kleiner, kortom: alle bijdragen zijn heel hard nodig om de parochie in stand te houden en nieuwe initiatieven te ontwikkelen.

hun werk te doen. In de derde week van januari kunt u een brief verwachten waarin iedereen om een gift wordt gevraagd. Doe je mee? Doet u mee? De parochie is voor iedere bijdrage zeer dankbaar! De werkgroep Actie Kerkbalans

De parochie vraagt u om van harte bij te dragen in het nieuwe jaar. Misschien gaf u nog niet eerder een kerkbijdrage: dan is het een goed voornemen om hier in 2014 een begin mee te maken! Uw bijdrage helpt het pastorale team, de beroepskrachten en het bestuur om

Adventsactie 2013: Bevrijd de gevangenen Bij de landelijke Adventsactie van dit jaar staan een aantal bijzondere projecten centraal. In onze pastorale eenheid H. Maria en H. Johannes is gekozen voor een project in Congo. Als gevolg van de onrust in dat land zijn de afgelopen jaren veel mensen gevangen gezet. Vaak zijn ze opgepakt zonder geldige reden. Een betrouwbaar juridisch systeem fungeert er nauwelijks. Veel mensen zitten jarenlang onschuldig gevangen. Vrijwilligersorganisatie Fidesco ondersteunt deze gevangenen. Vrijwilligers brengen bezoeken aan de gevangenis, soms brengen zij kleding en voedsel. Ze bekijken in hoeverre de gevangenen juridische hulp nodig hebben. De adventsactie zou 1 22.500,- willen bijdragen,

12

waarvoor 150 gedetineerden een eerlijk proces kunnen krijgen.

Elders in het land worden ook andere projecten gesteund, zoals een project om Filippijnse meisjes, die in de kindprostitutie zijn beland, te helpen een nieuwe start te maken. Of het opzetten van een schoolartsendienst in Togo, het stimuleren van onderwijs in afgelegen gebieden in Malawi, het opvangen van mishandelde en verwaarloosde kinderen in de Chileense sloppenwijken. Natuurlijk is er in onze nabije omgeving nog een hoop leed dat bestreden dient te worden, maar de medemens ver weg heeft in nog hogere mate onze hulp en

steun nodig. Over de inhoud van de Adventsactie kunt u terecht bij www.adventsactie.nl. Voor deelname binnen onze eigen parochie kunt u informeren via het parochiesecretariaat. Ook in de nieuwsbrief en op de website leest u informatie. Frans Bolder

Een nieuwe mantel voor Maria Bij het zien van de kop van dit artikeltje, zullen de meesten van ons wel denken aan het beeld van de Zoete Lieve Vrouw in de SintJan. Niet zo gek overigens, want in de afgelopen jaren is aan het Mariabeeld in de kathedraal enkele malen een nieuwe mantel geschonken. Kortgeleden echter heeft de paramentengroep van onze parochie een nieuwe mantel gemaakt voor het beeld van Maria in de Sint-Cathrienkerk. En dat was hard nodig: de stof van haar kledij viel letterlijk van ouderdom uit elkaar. De nieuwe mantel is gemaakt van een zacht glanzende stof in de Mariakleur bij uitstek: korenbloemblauw, terwijl het kindje Jezus daar mooi tegen afsteekt

in een wit gewaadje. Wanneer je deze nieuwe mantel ziet, besef je meteen: dit is kundig gedaan, dit is gedaan door mensen die het vak verstaan. Al bijna dertig jaar is de paramentengroep voor de kerken in de binnenstad in de weer met het maken en herstellen van kazuifels, altaar- en ambokleden, acolietentogen, koorkovels en wat dies meer zij. Toch is deze werkgroep bij veel parochianen onbekend; misschien niet zo vreemd trouwens, want de dames timmeren niet bepaald aan de weg en doen in stilte hun werk. “In 1984 zijn we begonnen”, zo vertelt Nell Gieles, die naast Betty van Benthum, Ria Blom en Emmy Schellekens deel uitmaakt van de paramenten-

groep. “Daarvoor bestonden er eigenlijk al twee groepjes dames die het nodige maak- en herstelwerk voor de kerk verrichten. Eén groepje vrouwen werkte bij de zusters van de Choorstraat, onder leiding van zuster Eduarda. Zij hield zich voornamelijk bezig met herstelwerk, het maken van palla’s en stolakantjes en het haken van singels. Een ander groepje maakte kovels voor de pas opgerichte meisjesafdeling van de Schola Cantorum. In 1984 kreeg de toenmalige plebaan van de Camp bericht dat paus Johannes Paulus II in 1985 Nederland zou bezoeken en dus ook ’s-Hertogenbosch en de Sint-Jan. Het maken van de nodige banieren in de SintJan voor dit bezoek beloofde een tijdrovend karwei te gaan worden. Reden waarom de plebaan de twee groepjes dames verzocht samen te gaan werken om dit ter hand te nemen.” Momenteel werkt de paramentengroep in een ruimte in de pastorie van de Lucaskerk, na een paar keer van de ene naar de andere pastorie verhuisd te zijn. Het maken van paramenten is secuur werk en vergt behoorlijk wat tijd. Nu de hoogtijd van het kerkelijk leven voorbij is, komt het niet dikwijls meer voor dat er nog kazuifels worden gemaakt. Verstelwerk blijft er wel altijd. En daarvoor kan de groep nog best wat extra hulp gebruiken. Maar belangrijk is ook de gezelligheid, de onderlinge band tussen de dames en de mooie vrijetijdsbesteding. Wat dat betreft hopen de dames nog vele jaren samen te kunnen zijn. Vladimir Palte

13

Vaste vieringen H. Johannes Evangelist / Sint-Jan, ‘s-Hertogenbosch Zondag 10.00 uur Eucharistieviering 3e zondag Broederschapsmis 11.45 uur Eucharistieviering 1e en 3e zondag kinderwoorddienst Ma t/m za 09.00 uur Eucharistieviering 12.30 uur Eucharistieviering Ma t/m za 10.00 tot Altijddurende Aanbidding in 16.00 uur de Goede Herderkapel Zondag 13.00 tot Altijddurende Aanbidding in 16.00 uur de Goede Herderkapel Zaterdag 12.00 uur nov t/m apr: Middaggebed in het hoogkoor Di t/m za 12.00 uur mei t/m okt: Middaggebed in het hoogkoor 1e vrijdag 12.30 tot Gebedskring Heilige Hart 15.00 uur van Jezus 3e zaterdag 13.30 tot Gebedsgroep in Goede 15.30 uur Herderskapel Sint-Cathrien, ‘s-Hertogenbosch Zaterdag 17.15 uur Eucharistieviering, 4e zaterdag m.m.v. het gelegenheidskoor Zondag 10.15 uur Goddelijke Liturgie met de Johannes van Damascusgemeenschap, zie pagina 14 Zondag 13.15 uur Tridentijnse Eucharistieviering Sint-Lucaskerk, ‘s-Hertogenbosch Zondag 09.30 uur Eucharistieviering met kinderwoorddienst Vooraf biechtgelegenheid H. Annakerk, Hintham Zondag 11.00 uur Eucharistieviering Di en do 08.30 uur Rozenkransgebed 09.00 uur Eucharistieviering 09.30 uur Uitstelling en Stille Aanbidding HH. Hartenkerk, ’s-Hertogenbosch Zaterdag 19.00 uur Eucharistieviering H. Sacramentskerk, ’s-Hertogenbosch Zondag 11.00 uur Eucharistieviering

14

Sint-Lambertuskerk, Rosmalen Zondag 09.30 uur Eucharistieviering Woensdag 18.30 uur Rozenkransgebed 19.00 uur Eucharistieviering Do en vr 19.00 uur Eucharistieviering Na iedere doordeweekse Eucharisitieviering is er een half uur Aanbidding met biechtgelegenheid H. Laurentiuskerk, Rosmalen Zondag 11.00 uur Eucharistieviering met kinderwoorddienst Dinsdag 19.00 uur Eucharistieviering Na de doordeweekse Eucharistieviering is er een half uur Aanbidding met biechtgelegenheid H. Landelinuskerk, Empel Zondag 09.30 uur Eucharistieviering Di en do 19.00 uur Eucharistieviering Door de week voor de Eucharistieviering is er Rozenkransgebed

Overige vieringen H. Laurentiuskerk, Rosmalen Zondag 1 december 2013 09.30 uur Gezinsviering

Johannes van Damascusgemeenschap Katholiek van de Byzantijnse ritus, Nederlandstalig Zondag 10.15 uur Sint-Cathrienkerk

Zondag 5 januari 2014 09.30 uur Gezinsviering

De gemeenschap viert dan de Goddelijke Liturgie of houdt de Mettendienst. De Mettendienst is geen Eucharistieviering en wordt door iemand uit de gemeenschap geleid.

Zondag 12 januari 2014 09.30 uur Gezinsviering Zondag 19 januari 2014 09.30 uur Peuter- en kleuterviering

Zondag 8 december 2013 10.15 uur Goddelijke Liturgie Feest van JOHANNES VAN DAMASCUS, patroonsfeest

Zondag 2 februari 2014 09.30 uur Gezinsviering

Zondag 12 januari 2014 10.15 uur Mettendienst

Zondag 16 februari 2014 09.30 uur Peuter- en kleuterviering Zie ook bladzijde 17

Zondag 9 februari 2014 10.15 uur Mettendienst Voor inlichtingen: mw. Myryam Corsten (073) 6148508

H. Sacramentskerk, ‘s-Hertogenbosch Zondag 1 december 2013 11.00 uur 10e verjaardag van de inzegening van de kerk Woensdag 4 december 2013 19.00 uur Meditatieve viering ter voorbereiding op Kerstmis Woensdag 11 december 2013 19.00 uur Meditatieve viering ter voorbereiding op Kerstmis Woensdag 18 december 2013 19.00 uur Viering van boete en verzoening Zie ook bladzijde 17

Kapucijnenkerk Zaterdag 18.30 uur Zondag 08.30 uur 10.30 uur Ma t/m vr 07.30 uur 19.00 uur

Eucharistieviering Eucharistieviering Eucharistieviering Eucharistieviering Eucharistieviering

N.B. Vanaf januari 2014 is op zondag één viering om 10.00 uur. Op maandag is de kerk gesloten. De Pater Pio gebedsgroep komt bijeen in de Pater Piokapel op de derde donderdag van de maand om 18.40 uur. Data: 19 december, 16 januari 2014 en 21 februari 2014.

15

Kerstmis en Oud&Nieuw Maandag 23 december 19.00 uur Sint Lambertuskerk

Viering van boete en verzoening 19.00 uur Sint-Janskathedraal Viering van boete en verzoening Dinsdag 24 december 09.00 uur Sint-Janskathedraal Eucharistie 12.30 uur Sint-Janskathedraal Géén Eucharistieviering 16.00 uur Sint Lambertuskerk Peuter-kleuterviering – 0-6 jaar 17.00 uur H. Landelinuskerk Kinderviering 17.30 uur H. Laurentiuskerk Woord- en gebedsdienst voor gezinnen 19.00 uur Sint Lucaskerk Eucharistie – gezinsviering 19.00 uur H. Landelinuskerk Eucharistie 19.30 uur Sint Lambertuskerk Eucharistie 19.30 uur H. Laurentiuskerk Eucharistie 19.30 uur HH. Hartenkerk Eucharistie 20.00 uur H. Sacramentskerk Eucharistie 21.00 uur Sint-Janskathedraal Nachtmis 21.00 uur Sint-Cathrien Eucharistie 22.00 uur H. Landelinuskerk Nachtmis 22.00 uur Sint Lambertuskerk Eucharistie 22.00 uur H. Laurentiuskerk Eucharistie 22.00 uur H. Annakerk Eucharistie 00.00 uur Sint-Janskathedraal Pontificale nachtmis

16

Woensdag 25 december - Eerste Kerstdag 08.00 uur Sint-Janskathedraal Herdertjesviering (woord- en gebed) 09.30 uur H. Landelinuskerk Eucharistie 09.30 uur Sint Lambertuskerk Eucharistie – gezinsviering 09.30 uur Sint Lucaskerk Eucharistie met kinderwoorddienst 10.00 uur Sint-Janskathedraal Pontificale eucharistie 10.15 uur Sint-Cathrien Goddelijke Liturgie 11.00 uur H. Laurentiuskerk Eucharistie 11.00 uur H. Annakerk Eucharistie 11.00 uur H. Sacramentskerk Eucharistie 11.45 uur Sint-Janskathedraal Eucharistie Donderdag 26 december - Tweede Kerstdag 09.30 uur H. Landelinuskerk Eucharistie 11.00 uur Sint-Janskathedraal Eucharistie 11.00 uur H. Laurentiuskerk Eucharistie – gezinsviering 11.00 uur H. Annakerk Eucharistie Dinsdag 31 december - Oudjaar 17.30 uur H. Laurentiuskerk Eucharistie 19.00 uur H. Landelinuskerk Eucharistie Woensdag 1 januari 2014 - Nieuwjaarsdag 09.30 uur H. Landelinuskerk Eucharistie 10.15 uur Sint-Cathrien Goddelijke Liturgie 11.00 uur Sint-Janskathedraal Pontificale eucharistie 11.00 uur H. Annakerk Eucharistie 11.00 uur Sint Lambertuskerk Eucharistie

Overige vieringen Kerstmis en Oud&Nieuw H. Laurentiuskerk, Rosmalen Dinsdag 24 december 2013 07.30 uur Peuter- en kleuterviering Sint-Lambertuskerk, Rosmalen Dinsdag 24 december 2013 16.00 uur Peuter- en kleuterviering H. Sacramentskerk, ‘s-Hertogenbosch Zie bladzijde 15 Kapucijnenkerk Dinsdag 24 december 2013 21.00 uur Kerstnachtviering Woensdag 25 december 2013 (Eerste Kerstdag) 08.30 uur Dageraadviering 10.30 uur Hoogmis/Dagviering Donderdag 26 december 2013 (Tweede Kerstdag) 10.00 uur Eucharistieviering Zondag 29 december 2013 (Feest van de H. Familie) 08.30 uur Eucharistieviering 10.30 uur Eucharistieviering Dinsdag 31 december 2013 (Oudjaar) 19.00 uur Eucharistieviering uit dankbaarheid Woensdag 1 januari 2014 (H. Maria, Moeder van God) 10.00 uur Eucharistieviering om zegen over het nieuwe jaar

Sint-Cathrienkerk, 's-Hertogenbosch Johannes van Damascusgemeenschap Katholiek van de Byzantijnse ritus, Nederlandstalig Woensdag 25 december 2013 10.15 uur Feest van de geboorte van de Heer: aanvang met de Lofzangen van de Metten, gevolgd door de plechtige Goddelijke Liturgie van Kerstmis. Nadien is er een feestelijke kop chocola of koffie met kerstgebak. Wie wat lekkers mee wil brengen, is van harte welkom om dit te doen. Woensdag 1 januari 2014 10.15 uur Goddelijke Liturgie. Op het einde zegenen we traditiegetrouw de Basiliuskoek, ter gedachtenis van de kerkvader Basilius de Grote, wiens feest op 1 januari wordt gevierd. Zondag 5 januari 2014 10.15 uur Feest van de Verschijning des Heren met de Goddelijke Liturgie, gevolgd door de Grote Waterwijding. Voor inlichtingen: mw. Myryam Corsten (073) 6148508 Eventuele wijzigingen en actuele aanvullingen staan in de wekelijkse nieuwsbrief die achter in de kerk ligt. Ook op de site www.mariajohannes.nl vindt u actuele berichten.

17

Nieuwe Kerststal Sint-Jan

Kerst-inn H. Sacramentskerk

9 december 2013 t/m 6 januari 2014 De kerststal van de Sint-Jan is dit jaar geopend van maandag 9 december 2013 tot en met maandag 6 januari 2014: alle zondagen van 13.00 tot 16.30 uur en de overige dagen van 10.00 tot 16.30 uur. Op 1e Kerstdag is de kerststal open na afloop van de viering van 11.45 uur (ca 13.30 uur) en op 2e Kerstdag na afloop van de viering van 11.00 uur (ca 12.30 uur). Dit jaar worden er ook avondrondleidingen georganiseerd. U kunt hiervoor kaarten reserveren via de Kring Vrienden van ’s-Hertogenbosch. De kerststal is niet te bezichtigen tijdens vieringen en op Kerstavond. Op maandag 16 december is de kerststal de hele dag gesloten i.v.m. het Kerstconcert.

Op zaterdag 14 december bent u ’s middags welkom in de kerk van het H. Sacrament voor een Kerst-inn. Er wordt dan een boeiend en gevarieerd Kerstprogramma geboden met muziek en voordracht, onder het genot van een hapje en een drankje. Die middag wordt ook een veiling gehouden met door onze parochianen ingebrachte voorwerpen, bij voorkeur door mensen zelf gemaakte creaties. Dat kan variëren van een schilderstukje, een keramisch beeldje tot brei-borduurwerken tot een gebakken cake enz. enz.

Dit jaar staan er nieuwe beelden in de stal die in samenwerking met de Kunstacademie zijn gemaakt. De kleding is ontworpen door Rob van de Heuvel en de dames van het gilde ‘De Oude Schuts’ hebben de afwerking gedaan. De beelden van Hakkie van Rosmalen zijn, na jarenlang gebruik, toe aan een grondige restauratie. Een aantal van deze beelden zullen worden opgesteld in de Kooromgang. We zijn naarstig op zoek naar begunstigers die de restauratie van deze kunstwerken financieel willen ondersteunen. Het is de bedoeling dat ook deze beeldengroep na restauratie soms weer gebruik gaat worden. Het thema van de kerststal is dit jaar ‘Vernieuwing’ (Apokalyps 21, 1-9). De bezoeker ziet dit terug in de vele witte gebouwen (licht) met als middelpunt natuurlijk de geboorte van de Verlosser.

Iedereen wordt uitgenodigd een bijdrage in te brengen. Er zijn voor de veiling ook al oude prenten van de Muntelkerk en van de oude Sacramentskerk binnengekomen. De opbrengst van de veiling komt volledig ten goede aan het ontwikkelingswerk dat door de landelijke organisatie van Solidaridad wordt verricht. Als u aan deze actie wilt meedoen, laat het ons dan even weten via telefoonnummer 073 6138919 (bereikbaar op maandag-, dinsdag-, woensdag- en vrijdagochtend tussen 9.00-12.00 uur) of na afloop van de vieringen. U krijgt dan van ons altijd een berichtje waar en wanneer u de spulletjes kunt afleveren of wanneer wij het eventueel bij u kunnen ophalen. Wij hopen op veel belangstelling en veel creativiteit in de adventstijd. De Pastorale Werkgroep van H. Sacramentskerk

Kinderen bij de kerststal in Rosmalen Ook dit jaar nodigen pastoor Robert van Aken en diaken Jan Renders de kinderen van de basisscholen in Rosmalen uit voor een uitgebreid bezoekje aan de kerststal in de Sint-Lambertuskerk. Uitgebreid omdat de kinderen ook een klein programma aangeboden krijgen. Daarin zal het kerstverhaal worden verteld aan alle leerlingen en leerkrachten. Ook de ouders, grootouders en/of andere begeleiders zijn van harte welkom. De kerststalwerkgroep laat de kerststal er weer anders uitzien dan vorig jaar: zo blijft het kinderen boeien.

18

Voor de scholen is het ook mogelijk om in de adventstijd diaken Jan Renders, pastor Robert van Aken of kapelaan Patrick Kuis uit te nodigen voer een bezoek aan de school.

Intocht Driekoningen Volgens aloude traditie wordt in ’s-Hertogenbosch ook dit jaar het Driekoningenfeest gevierd. Zondag 5 januari om 17.00 uur vertrekken de koningen, gezeten op kamelen, van de Markt naar de kathedraal. Alle kinderen zijn uitgenodigd om in de stoet mee te lopen. Rond 17.30 uur worden zij

dan in de Sint-Jan ontvangen. Daar wordt een korte, eenvoudige viering gehouden. We zingen kerstliedjes en we luisteren naar het kerstevangelie. We horen hoe de Wijzen uit het Oosten naar Bethlehem kwamen om Christus te aanbidden. Sluit je aan bij de aanbidding der Wijzen en kom met je ouders naar de Sint-Jan.

Infobalie Sint-Jan De infobalie van de Sint-Jan is vanaf zondag 17 november geopend op zaterdag van 12.00 tot 16.00 uur en zondag van 13.00 tot 16.30 uur. Vanaf zondag 8 december is de balie dagelijks geopend, op dezelfde tijden als van de kerststal in de Sint-Jan. Zie hierboven. Op maandag 16 december is de infobalie gesloten.

Kerst orgelconcert in de Sint-Cathrienkerk Net zoals in voorgaande jaren geeft Willem Hörmann in de Kerstperiode een orgelconcert op het Vollebregtorgel van de Sint-Cathrienkerk te ’s-Hertogenbosch. Dit zal plaatsvinden op zondag 22 december 2013. Het concert begint om 16.00 uur, zal ongeveer een half uur duren, en zo nodig zal de kerk verwarmd zijn. De toegang is gratis, en na afloop is er gelegenheid elkaar te ontmoeten in het Pastoor Speekenbrinkzaaltje.

19

Liefde: zonder voorwaarde We zien een icoon met twee niveaus. Links boven een paradijselijk tafereeltje: een tuin vol bloeiende planten. Aan de gedekte tafel zitten Jezus, een bisschop, een monnik en Johannes, de leerling die Jezus het meeste liefhad.

zullen overdag nooit gesloten zijn en er zal geen nacht meer zijn… Niets onreins zal er binnenkomen, en niemand die plichtig is aan de onnoembare leugen, maar alleen wier namen geschreven staan in het boek des levens van het lam”.

De monnik draagt een boekrol. Op de bomen in de doorkijkjes twee paradijsvogels. Een engel in diakenstool staat ernaast. Hij dient, een drinkbeker in de hand. Aan weerszijden twee zwevende engelen die de maaltijd zegenen. Op de achtergrond wordt het geslachte lam geroosterd: als op een troon. “Toen toonde mij de engel de rivier met het water des levens, helder als kristal, die ontwelde aan de troon van God en het Lam.”

Bij de ingang, in een soort poortgebouw op de grens van de twee niveaus, zit een oude man te wachten. Zijn ogen kijken bedroefd naar de jonge man die met vastberaden pas de icoon uitstapt. En de vader zegent en wacht… De jongen, nu nog licht gekleed, trekt weg uit de scène vol licht. “Verteerd door honger naar zoveel soorten goederen”, zegt de liturgie. Het heeft iets van een spiegel… een vraag… Want wie verdwaalde er nu nooit op de weg van het leven? De jongen trekt weg. Over blijft het beeld van de droeve eindeloos wachtende vader… en zijn zegenende hand.

Jezus, met drie beelden van een gastvrije kerk: Liefde, alleen zijn en traditie. Zegen over de wereld. “En ik zag een nieuwe hemel en een nieuwe aarde. Ik zag de heilige stad, het nieuwe Jeruzalem van God uit de hemel neerdalen… Toen hoorde ik een machtige stem, die riep van de troon: Zie hier Gods woning onder de mensen… Haar poorten

20

Rechts onder op de afbeelding stapt de jongen de icoon weer binnen, moe en verdwaald, steunend op zijn stok, nu in donkere kleding. Zal zijn vader hem accepteren als

een van zijn dagloners? Maar de wachtende vader is al opgestaan. Hij snelt zijn zoon tegemoet, de schuldbelijdenis smorend in zijn omhelzing. Het kleed van de jongen wordt weer lichter. De scène speelt zich af tegen de achtergrond van het verhoogde deel. Ook hier stroomt de bron van leven, ook hier vliegt de paradijsvogel, ook hier zijn engelen die de verdwaalde met koninklijkheid omkleden. De zoon, ingehaald als een prins, wordt door een engel klaargemaakt voor de bruiloft van het Lam, geholpen door een bekerende Paulus. Maar op de rand van de icoon staat die andere zoon. De eeuwig trouwe. Boos om zoveel liefde stapt hij liever de icoon uit. Hij eist bekering en boete voor zoveel wangedrag. De vader haalt echter ook hem terug. Liefde is onvoorwaardelijk. “Zie Gods woning onder de mensen.” Uit: Lidy Schuh, Licht van binnenuit, Würzburg 2003, blz 55

Het belang van goed onderwijs Binnen het onderwijs in Nederland is de laatste jaren veel veranderd. Het is moeilijker geworden een school te vinden die kinderen onderwijst in overeenstemming met wat veel christenen zien als goed voor hun kind.

onderwijs. Vervolgens zullen twee gezinnen ons vertellen hoe zij, ieder op hun eigen manier, hier invulling aan geven. Daarna is gelegenheid om elkaar te ontmoeten.

Enkele ouders in de parochie hebben het initiatief genomen deze zorg te delen met andere ouders. Zo hebben we steun aan elkaar en kunnen we goed advies krijgen: twee weten meer dan één.

Wanneer: zondag 15 december, 20:00 uur. Waar: Lucaszaal, César Francklaan 2, ‘s-Hertogenbosch Voor wie: voor alle geïnteresseerde ouders en anderen" Info: 06 41099648

Zondag 15 december zal pastoor Michiel Peeters een korte inleiding houden over het belang van goed

Birgitta bijeenkomsten Wees welkom bij de Birgitta-bijeenkomsten die steeds om 20.00 uur plaatsvinden in de zaal van de Laurentiuskerk te Rosmalen.

studies, over zijn boek 'Geld, God en Geluk', dat gebaseerd is op het denken van kerkvader Augustinus. Prof. Van Geest is Vaticaankenner en is regelmatig te gast in radio- en televisieprogramma's.

Dinsdag 28 januari 2014 spreekt prof. dr. Paul van Geest (1964), hoogleraar Kerkgeschiedenis en Augustijnse

CD Fiat Paula Doorenbosch, in onze parochie actief in Empel, is in 2011 begonnen met het schrijven van haar eerste lied, genaamd ‘Lord here I am’ (Heer, hier ben ik), gebaseerd op Psalm 40. Hierna volgden nog meer nummers. Deze nummers zijn bijeengebracht en op CD gezet in de studio. De CD heet FIAT. Dat betekent: Laat het gebeuren! U kunt de CD bekijken en beluisteren, en ook bestellen, via de website www.pauladoorenbosch.nl

Neva ensemble Het Neva Ensemble uit St.Petersburg geeft op 8 december 2013 om 20.00 uur een bijzonder concert in de Laurentiuskerk, Oude Baan 1 Rosmalen. De toegang is gratis.

21

Oecumene in ’s-Hertogenbosch Het publieke belang van religie en christendom Dr. James Kennedy en dr. Erik Borgman zijn op donderdag 23 januari 2014 te gast bij een oecumenische bijeenkomst in ’s-Hertogenbosch in het kader van de Week van Gebed voor de Eenheid van de Christenen. Deze bijeenkomst wordt georganiseerd door de Classis ’s-Hertogenbosch van de Protestantse Kerk in Nederland en het Bisdom van ’s-Hertogenbosch.

We moeten weer leren spreken over wat we zijn, welke toekomst zich aandient en hoe wij ons daartoe verhouden. En vooral: waarom, in naam van wat of wie? In het noodzakelijke gesprek hierover brengt Borgman centrale noties uit de christelijke tradities in. Zoals de opvatting dat het ware en goede onder ons zijn tent heeft opgeslagen, maar zich laat vinden bij wat niet vanzelfsprekend geldt als beschaafd en 'van ons'.

Beide sprekers gaan in op het thema van de bijeenkomst ‘Geloof in de publieke ruimte; het publieke belang van religie en christendom’. James Kennedy (1963) is hoogleraar Nederlandse geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Als kind van een Amerikaanse vader en Nederlandse moeder groeide hij op in de cultuur van beide landen. Hij studeerde Buitenlandse Betrekkingen, Theologie en Geschiedenis aan verschillende universiteiten in de Verenigde Staten. Als historicus onderzoekt hij de ontwikkeling van collectieve deugden in Nederland in de afgelopen decennia.

Programma De samenkomst begint om 19.00 uur met een vesperviering in de Sint-Janskathedraal in ’s-Hertogenbosch. Daarna verplaatst het programma zich naar de Grote Kerk. Daar houden beide sprekers een inleiding, waarna ruimte is voor reacties. Na een pauze volgt nog een onderling gesprek. De officiële afsluiting is rond 22.00 uur. Daarna kan men het gesprek voortzetting onder het genot van een hapje en drankje.

James Kennedy benadert het thema met de vragen: Wat is de positie van de Kerk in moderne, seculiere, democratische samenlevingen? Zijn kerken verenigingen en behoren ze zich als zodanig te gedragen? Of hebben ze hogere doelstellingen en moeten ze zich als goddelijke instellingen presenteren? Kennedy pleit voor de kerk als contrasterende gemeenschap, die zowel onderdeel is van de seculiere samenleving als daar, net als de kerktorens, boven uitstijgt. Erik Borgman (1957) is lekendominicaan en hoogleraar theologie van de religie, in het bijzonder het christendom, aan de Universiteit van Tilburg. Zijn interesse gaat uit naar hedendaagse cultuur, fundamentele theologie, en naar theologie en (interdisciplinaire) wetenschapsbeoefening. “Geloof moet je niet teveel laten zien en van gelovigen moet je niet te veel last hebben”, meent de publieke opinie. Gelovigen met een tegendraadse mening gelden als probleem. Tegen deze dominante visie in stelt Erik Borgman dat een tegendraads geloof maatschappelijk onmisbaar is. Het is de grondslag van de samenleving. We kunnen alleen een gemeenschap vormen, meent Borgman, als we ervan uitgaan dat alle mensen de moeite waard zijn.

22

Ieder is van harte welkom. De toegang is gratis. De gebedsweek voor de Eenheid van de Christenen vindt in 2014 plaats van 19 tot 26 januari. Zie ook: www.raadvankerken.nl

Samen met het bisdom naar Lourdes In het jaar 2008 nam de voormalige Birgittaparochie uit Rosmalen deel aan een grote gezinsbedevaart naar Lourdes. Het was één groot succes! De leeftijden liepen uiteen van 6 tot 81 jaar: oma’s en opa’s, moeders en vaders, kinderen en kleinkinderen waren erbij. Het was echt bijzonder om te zien welke positieve invloed de generaties op elkaar hadden. Opnieuw gaan we op Lourdesbedevaart, maar nu als gehele parochie én in verbondenheid met ons bisdom van ’s-Hertogenbosch, dat voor het eerst als bisdom deze bedevaart organiseert. Het is dé gelegenheid om als parochiegemeenschap andere parochiegemeenschappen en mensen uit ons bisdom te ontmoeten!

“Lourdes sluit je in je hart”, zei de 16- jarige Marloes na de bedevaart van 2008. Inderdaad: Lourdes laat iedere keer weer zien dat het kan: dat mensen in vrede leven, elkaar van dienst zijn, er elkaar bovenop helpen, hun verhaal kwijt kunnen aan elkaar. En Lourdes is natuurlijk de plaats van Maria, die zelf het beste voorbeeld is van iemand die in beweging komt en op weg gaat met God. Ook wij zijn in ons leven op zoek, komen in beweging en gaan op weg met God. Tijdens een bedevaart beleef je dat heel intens. Denk er dus eens over na! In een bedevaart zitten alle belangrijke elementen om aan een hechte gemeenschap te werken: ontmoeten, verdiepen, vieren en elkaar tot

dienst zijn. Het positieve effect van de bedevaart zal straks zeker afstralen op onze parochie! De bedevaart vindt plaats van 25 april t/m 3 mei 2014 en is bedoeld voor jong en oud. Diaken Jan Renders verzorgt de begeleiding. Kosten zijn 1870 p.p. (alles inbegrepen) voor volwassenen. Voor kinderen en jongeren komt er een flinke reductie. Opgeven bij: Peter van den Brand, Venstraat 27, 5241 CD Rosmalen, 06 25269537, [email protected] Wie meer wil weten is van harte welkom op de speciale informatieavonden over de bedevaart: Op woensdag 8 januari 2014 is er om 20.00 uur op de plebanie van de Sint-Jan, Choorstraat 1, ’s-Hertogenbosch een avond speciaal voor jongeren die mee willen gaan. Hierbij zal kapelaan Patrick Kuis aanwezig zijn. Op donderdag 16 januari 2014 verzorgen diaken Jan Renders en Peter van de Brand om 20.00 uur in de parochiezaal van de H. Laurentiuskerk, Oude Baan 1, Rosmalen een informatieavond voor alle overige belangstellenden.

23

Parochiekroniek In onze parochie: Zijn door het doopsel opgenomen: Sint-Lambertuskerk, Rosmalen 1 september Levi Vos 22 september Thijs Fockens Ruben Vendelmans Jip Meijer Fenna Fabrie Nanne Fabrie Luca Weber 29 september Liam Heerkens 13 oktober Ninthe Smolders Sophie Dielisse Sophie Kamp Teun Zoete 10 november Levi van de Ven Levi Geerts H. Laurentiuskerk, Rosmalen 8 september Tijn Platenburg Sint-Jan, ‘s-Hertogenbosch 16 december Djeann Didden 2012 25 augustus Senna Beekwilder Milou Marie Fava 7 september Luna Lam 8 september Ilvy Leenderts Nikky van den Oetelaar 22 september Niels van de Laar 5 oktober Jayley van den Boogaert 13 oktober Mara van Jaarsveld Yarah de Greef Gracia Kohler H. Annakerk, ‘s-Hertogenbosch 25 augustus Rowen van de Vorst 27 oktober Sophie Kerkhof André van Dalsen Nigel Pennings H. Landelinuskerk, Empel 8 september Ivar Klerks Hebben het sacrament van het huwelijk ontvangen: In Italië 7 september Tijn Duinhouwer en Linda Tomaselli

24

Sint-Jan, ‘s-Hertogenbosch 5 oktober Giovanni van den Bogaert en Antoinette van der Putten 25 oktober Wouter van Veghel en Marieke de Bekker 26 oktober Jean-Paul Laurijssen en Diewerke de Ruiter Sint-Lambertuskerk, Rosmalen 25 oktober David van Dam en Carla Oprins Zijn in de Heer overleden: H.H. Hartenkerk 11 augustus Piet Gremme 71 jaar 20 augustus Truus Wittens-ter Heege 89 jaar H. Annakerk 30 augustus Joke van der Maazen- de Bresser 1 september Marie van Berkel- van Deursen H. Sacramentskerk 3 mei Jet Verdonk 18 juli Jules van de Wielen 23 juli Riek Papavoine- Doesburg 3 september Will Henskens-Pennings Sint-Lambertuskerk, Rosmalen 10 augustus Wim Klerks 12 augustus Job van Hoek 22 augustus Jan Spierings 24 augustus Bert van der Doelen 18 september Tonnie Hubers-van der Heijden 3 oktober Ellen van Helvoort 19 oktober Anna Hanegraaf- van Grinsven 26 oktober Lena van den Heuvel- Breddels H. Laurentiuskerk, Rosmalen 23 augustus Mannus Winkelman 6 september Ben Tibosch 13 september Rien van Creij 28 september Ans Schobben

85 jaar 81 jaar

95 jaar 85 jaar 86 jaar 85 jaar

72 jaar 16 jaar 72 jaar 81 jaar 90 jaar 43 jaar 87 jaar 93 jaar

67 jaar 89 jaar 76 jaar 80 jaar

8 oktober Lily van Meegeren- Bressers 23 oktober Zuster Wilhelmina Duteweerd H. Landelinuskerk, Empel 1 oktober Truus Scheffer- van Engelen Sint-Jan, ‘s-Hertogenbosch 22 juli Pieter Bult 28 juli Jan Leenders 5 augustus Ans van Drunen – Burg 12 augustus Toon Hurkens

83 jaar

14 augustus 5 september 13 september

85 jaar

Sint-Lucas, ‘s-Hertogenbosch 28 augustus Louk Stieger 22 september Doortje de Gouw-Giese

83 jaar

79 jaar 84 jaar 72 jaar 84 jaar

Albert Zanin Rens Hoff Jan Boogers

81 jaar 88 jaar 66 jaar

87 jaar 89 jaar

Sint-Cathrien, ‘s-Hertogenbosch 21 juli Bennie Roeters- 87 jaar Langenberg 13 augustus Anneke Baggerman-Passon 84 jaar 3 september Maria Bettonvil 82 jaar

25

Biechtgelegenheid

Sacramenten

Sint-Jan Zaterdag 11.00-12.30 uur En op afspraak (073) 6130314

Sacrament van het Doopsel Doopouders kunnen voor een doopdatum contact opnemen met de secretaresse van de doopadministratie (073) 5212215: dinsdag, donderdag en vrijdag 09.30-11.30 uur of via [email protected] Sacrament van het Huwelijk Toekomstige bruidsparen die voor de kerk willen trouwen, dienen in verband met de huwelijksvoorbereiding tijdig contact op te nemen met de secretaresse van de huwelijksadministratie (073) 6130314: maandag t/m vrijdag 09.00-12.00 uur of via [email protected] Uitvaarten en bedieningen Centraal secretariaat (073) 6130314 of (073) 6136609: maandag t/m vrijdag 09.00-12.00 uur of via [email protected]

Sint-Lucaskerk Zondag

09.00 uur

H. Landelinuskerk Op afspraak via (073) 6421009, ook voor een geestelijk gesprek. H. Annakerk, HH. Hartenkerk en H. Sacramentskerk Vóór en na elke Eucharistieviering. En op afspraak via (073) 6410718 Sint-Lambertuskerk Woensdag 19.30-20.00 uur Donderdag 19.30-20.00 uur Vrijdag 19.30-20.00 uur En op afspraak via (073) 5212215 H. Laurentiuskerk Dinsdag 19.30-20.00 uur En op afspraak (073) 5214639 Kapucijnenkerk Di t/m za 10.30-12.00 uur 15.00-17.00 uur.

Dringende zaken Bij dringende pastorale zaken zoals bediening en overlijden, kunt u buiten kantooruren en bij geen gehoor bellen met 06 23843845. U kunt ook bellen met het nummer dat wordt genoemd op het antwoordapparaat van uw lokale kerk.

Volgende uitgave Editie voor de Veertigdagentijd etc. Deadline voor de kopij: Vóór 9 januari 2014 aanleveren bij: [email protected]

26

Bankrekeningnummers Bankrekeningnummers t.b.v. kerkbijdrage (Actie Kerkbalans): 11.75.55.908 Parochie H. Maria t.a.v. Anna/Harten/Sacrament IBAN NL 70 RABO0117555908 16.33.64.036 Parochie H. Maria t.a.v. Lucas/Cathrien IBAN NL 66 RABO 0163364036 12.19.10.601 Parochie H. Maria t.a.v. Landelinus IBAN NL 66 RABO 012910601 13.35.44.699 Parochie H. Maria t.a.v. Lambertus/Laurentius IBAN NL 49 RABO 0133544699 25.38.600 Parochie H. Johannes Evangelist (Sint-Jan) IBAN NL 92 INGB0002538600

Overige email adressen Communicatie: [email protected] Bestuurssecretariaat: [email protected] Financiën H. Maria: [email protected] Financiën H. Johannes: [email protected] Redactie Kerkvenster: [email protected] Kerkbijdrage H. Maria: [email protected] Kerkbijdrage Sint-Jan: [email protected]

Het pastoresteam bestaat uit Geertjan van Rossem Marc van Rossem Robert van Aken Patrick Kuis Jan Renders Vladimir Palte Jantje Bax

deken en plebaan priester priester priester diaken diaken pastoraal werkster

Misintenties en andere vragen Misintenties Sint-Jan en Sint-Cathrien, ’s-Hertogenbosch Choorstraat 1, 5211 KZ ’s-Hertogenbosch (073) 6130314 of (073) 6136609: maandag t/m vrijdag 09.00-12.00 uur of via [email protected] Misintenties voor het komend weekend dienen uiterlijk donderdag daaraan voorafgaand om 10.30 uur gemeld te zijn bij het secretariaat. Overige vragen Sint-Jan en Sint-Cathrien, ’s-Hertogenbosch (073) 6130314 of (073) 6136609: maandag t/m vrijdag 09.00-12.00 uur of via [email protected] (let op, dit is een ander email adres dan voor de misintenties). Sint-Lucaskerk, ’s-Hertogenbosch Zuiderparkweg 301, 5216 HB 's-Hertogenbosch (073) 6134704: maandag t/m vrijdag 10.00-12.00 uur of via [email protected] H. Annakerk, HH. Hartenkerk en H. Sacramentskerk, ‘s-Hertogenbosch Hintham 41, 5246 AC Rosmalen (Hintham) (073) 6410718: maandag en donderdag 09.00-12.00 uur of voor de H. Annakerk via [email protected], voor de HH. Hartenkerk via [email protected] en voor de H. Sacramentskerk via [email protected] Sint-Lambertuskerk, Rosmalen Markt 1, 5241 VL Rosmalen (073) 5212215: dinsdag, donderdag en vrijdag 09.30-11.30 uur of via [email protected] H. Laurentiuskerk, Rosmalen Oude Baan 1, 5242 HT Rosmalen (073) 5214639: maandag, woensdag en vrijdag 09.30-11.30 uur of via [email protected] H. Landelinuskerk, Empel Proosdijstraat 12, 5236 AT Empel (073) 6421009: donderdag 10.00-11.00 uur, tevens spreekuur in het parochiekantoor bij de Landelinuskerk. Of via [email protected]

Tot de Pastorale Eenheid H. Maria en H. Johannes behoren de kerken Kathedrale Basiliek van H. Johannes Evangelist Torenstraat 18 5211 KK ’s-Hertogenbosch Sint-Cathrienkerk Kruisbroedershof 6 5211 GX ’s-Hertogenbosch Sint-Lucaskerk Zuiderparkweg 303 5216 HB ’s-Hertogenbosch H. Annakerk Hintham 43 5246 AC Rosmalen (Hintham) HH. Hartenkerk Rubensstraat 62 5213 BJ ’s-Hertogenbosch H. Sacramentskerk Sonniusstraat 1G 5212 AJ ’s-Hertogenbosch Sint-Lambertuskerk Torenstraat 1, 5241 VG Rosmalen H. Laurentiuskerk Oude Baan 1 5242 HT Rosmalen H. Landelinuskerk Proosdijstraat 14 5236 AT Empel

Het centrale secretariaat van de parochie is bereikbaar

Bankrekeningnummers voor misintenties

Tel: (073) 6130314 of (073) 6136609: ma. t/m vr 09.00-12.00 uur Post: Choorstraat 1, 5211 KZ ’s-Hertogenbosch E-mail: [email protected] Info: www. mariajohannes.nl

Sint-Jan: IBANNL16ABN0264001389 Overige kerken: IBANNL22RABO0163364052

27

Colofon Redactie: Frans Bolder, Mieke van Vugt, Vladimir Palte (diaken), Wilmy Sliphorst (secretariaat), Yvonne Koopman-Snep (redactiesecretaris). [email protected] www.mariajohannes.nl Ontwerp: Design Crew, ‘s-Hertogenbosch Drukkerij: Drukkerij Dekkers van Gerwen, ‘s-Hertogenbosch en Dordrecht

0