Kerkvenster. Parochieblad pastorale eenheid H. Maria en H. Johannes, s-hertogenbosch. In dit nummer o.a

Kerkvenster

Parochieblad pastorale eenheid H. Maria en H. Johannes, ‘s-Hertogenbosch

03

In dit nummer o.a. • Waarom vieren we eigenlijk Allerheiligen en Allerzielen? • Jaar van Geloof roept op tot herontdekking • 35 jaar Johannes van Damascusgemeenschap • Dank en hulde aan vrijwilligers

1e jaargang  •  nummer 03  •  september 2012

Sacramenten Sacrament van het Doopsel Doopouders kunnen voor een doopdatum contact opnemen met de secretaresse van de doopadministratie (073) 6130314: maandag t/m vrijdag 9.00-12.00 uur of via [email protected] Sacrament van het Huwelijk Toekomstige bruidsparen die voor de kerk willen trouwen, dienen in verband met de huwelijksvoorbereiding tijdig contact op te nemen met de secretaresse van de huwelijksadministratie (073) 6130314: maandag t/m vrijdag 9.00-12.00 uur of via [email protected] Uitvaarten en bedieningen Centraal secretariaat (073) 6130314 of (073) 6136609: maandag t/m vrijdag 9.00-12.00 uur of via [email protected] Misintenties en andere vragen MisintentiesSint-Jan en Sint-Cathrien, ’s-Hertogenbosch Choorstraat 1, 5211 KZ ’s-Hertogenbosch (073) 6130314 of (073) 6136609: maandag t/m vrijdag 9.00-12.00 uur of via [email protected] Misintenties voor het komend weekend dienen uiterlijk donderdag daaraan voorafgaand om 10.30 uur gemeld te zijn bij het secretariaat. Overige vragen Sint-Jan en Sint-Cathrien, ’s-Hertogenbosch (073) 6130314 of (073) 6136609: maandag t/m vrijdag 9.00-12.00 uur of via [email protected] (let op, dit is een ander email adres dan voor de misintenties). Sint-Lucaskerk, ’s-Hertogenbosch Zuiderparkweg 301, 5216 HB 's-Hertogenbosch (073) 6134704: maandag t/m vrijdag 10.00-12.00 uur of via [email protected] H. Annakerk, HH. Hartenkerk en H. Sacramentskerk, ‘s-Hertogenbosch Hintham 41, 5246 AC Rosmalen (Hintham) (073) 6445205: maandag t/m vrijdag 09.00-12.00 uur of voor de H. Annakerk via [email protected], voor de HH. Hartenkerk via [email protected] en voor de H. Sacramentskerk via [email protected] Sint-Lambertuskerk, Rosmalen Markt 1, 5241 VL Rosmalen (073) 5212215: dinsdag, donderdag en vrijdag 9.30-11.30 uur of via [email protected] H. Laurentiuskerk, Rosmalen Oude Baan 1, 5242 HT Rosmalen (073) 5214639: maandag, woensdag en vrijdag 9.30-11.30 uur of via [email protected] H. Landelinuskerk, Empel Proosdijstraat 12, 5236 AT Empel (073) 6421009: donderdag 10.00-11.00 uur, tevens spreekuur in het parochiekantoor bij de Landelinuskerk. Of via [email protected]

02

NIEUW Sinds kort zijn nieuwe e-mailadressen in gebruik voor de hele pastorale eenheid H. Maria en H. Johannes. Omwille van de duidelijkheid eindigen alle nieuwe e-mailadressen op @mariajohannes.nl. Ze staan hiernaast vermeld bij de gegevens. Wanneer u vragen heeft over bijvoorbeeld misintenties, doop of uitvaart, en wanneer u het bestuur of de redactie wilt bereiken, kunt u nu via de nieuwe e-mailadressen terecht. De oude adressen houden binnenkort op te bestaan. Overige e-mailadressen Communicatie: [email protected] Bestuurssecretariaat: [email protected] Financiën: [email protected] Redactie Kerkvenster: [email protected] Contact Info: www.parochieheiligemaria.nl Email: [email protected] Bank rek.nr.: 26.42.17.616 Zie voor de adressen van de kerken de binnenkant van de achterpagina Dringende zaken Bij dringende pastorale zaken zoals bediening en overlijden kunt u buiten kantooruren en bij geen gehoor bellen met 06 23843845. U kunt ook bellen met het nummer dat wordt genoemd op het antwoordapparaat van uw lokale kerk. Volgende uitgave Kerkvenster Begin van de Advent. Deadline voor de kopij: maandag 15 oktober aanleveren bij: [email protected]

Inhoudsopgave

Redactioneel

Kerkvenster nummer 03 - september 2012 Wat is eigenlijk de betekenis van Allerheiligen en Allerzielen? Pastor Michiel Peeters gaat er nader op in.

04 - 05

De ramen van de Sint-Lambertus zijn klaar. Kom 22 september kijken naar een presentatie.

06

De Johannes Damascusgemeenschap viert al 35 jaar de Byzantijnse liturgie in het Nederlands.

10 - 11

Dank en hulde aan de vrijwilligers.

16 - 17

Verder in dit nummer o.a. Naar de toekomst, vervolg; bericht van het bestuur

06

In memoriam Cas de Quay

09

Vaste en bijzondere vieringen

12 - 14

Jaar van Geloof van start op 11 oktober

15

Jaarevenement Kinderen bidden voor kinderen

18

Parochiekroniek

22 - 23

Bij de voorpagina De afbeelding op de voorpagina toont een schip waarmee Spaanse soldaten tijdens de Tachtigjarige Oorlog wegvluchten uit Empel. Ze lijken al bijna verslagen, maar hebben hun laatste hoop gevestigd op een wonderbaarlijke afbeelding van O.L. Vrouw die zij hadden gevonden en nu meevoeren. De soldaten, en daarmee heel ’s-Hertogenbosch en omgeving, worden wonder boven wonder gered. Dit detail komt uit een glas-in-loodraam dat zich in de pastorie van de H. Landelinuskerk te Empel bevindt. Omslagfoto: Wim Koopman.

Het nieuwe seizoen is van start gegaan en we hebben een paar mooie maanden in het verschiet. Zo mogen we in de Rozenkransmaand oktober vieren dat Maria onze beschermster is die ons bij vreugdevolle momenten nabij is, maar ons ook door zeer moeilijke tijden loodst. Binnenkort vieren we ook met de wereldkerk de start van het Jaar van Geloof. De paus roept alle gelovigen op om de kostbare gave van het geloof (opnieuw) te ontdekken en te delen met anderen. In ons bisdom vindt de aftrap plaats op 11 oktober om 19 uur in de Sint-Jan. U bent allen van harte uitgenodigd. Hoe mensen het geloof vieren en beleven, leest u onder meer in het openingsverhaal over Allerheiligen en Allerzielen en ook in het artikel over de Johannes van Damascusgemeenschap die al 35 jaar de Byzantijnse liturgie in het Nederlands viert. Verder wordt er hulde gebracht aan een groep mensen die zich al jarenlang trouw en met groot enthousiasme inzet voor de kerk. En we kijken terug en vooruit naar de activiteiten in onze pastorale eenheid. Het bestuur wil een volgende stap zetten in de ontwikkeling naar de toekomst en vraagt daarbij uw inbreng. U leest erover op bladzijde 6. En let u ook op bladzijde 2. Er zijn nieuwe e-mailadressen in gebruik, waardoor u ons nog eenvoudiger kunt bereiken voor uw vragen en opmerkingen. De redactie

03

Ons wacht een positieve bestemming In de komende maanden, op 1 en 2 november, vieren we in de katholieke Kerk Allerheiligen en Allerzielen. Wat is de betekenis van deze feesten eigenlijk en waarom is het belangrijk deze te vieren? Daar gaat Michiel Peeters, tot 1 september priester in onze parochie, graag nader op in. “Met Allerheiligen, op 1 november, vieren we iedereen die al op de eindbestemming is, dat wil zeggen in het eeuwige leven bij God.

04

Hiermee biedt Allerheiligen de gelegenheid stil te staan bij de dood en onze positieve eindbestemming. Dit is niet iets ziekelijks maar een stukje realisme, in feite is de dood onze enige zekerheid en is het leven op aarde beperkt. Wie de Kroniek in ons parochieblad bekijkt, ziet dat de lijst met overledenen altijd de langste is. Ongetwijfeld hebben velen van u recent of wat langer terug met het verlies van familie of dierbaren te maken gehad.

In onze Westerse samenleving wordt deze belangrijke kwestie niet of nauwelijks belicht, de dood en alles wat daarmee te maken heeft is een taboe. De heersende overtuiging gaat uit van een onbegrensd niets na de dood. Echter, de mens zelf kan hierop geen antwoord geven, dat kan alleen God. Christus heeft ons namelijk gezegd wat de dood is: het is geen echte dood maar een overgang naar een definitief oneindig leven. Het leven op aarde biedt gelegenheid om God te

leren kennen, met God te leven als een soort voorbereiding op het eeuwige leven, het intense en ware leven. Dit neemt niet weg dat ook voor christenen de dood dramatisch kan zijn. Wanneer een geliefde of naast familielid overlijdt, zorgt dat voor veel verdriet en gemis. Maar als je weet wat de goede eindbestemming is, gaat het leven omhoog. Je hebt de zekerheid dat het beste nog gaat komen en dat je een geliefde of naaste waar je afscheid van hebt moeten nemen, zult weerzien. Vaak is het zo dat hoe meer iemand van het leven houdt, hoe intenser hij of zij de behoefte ervaart om de betekenis van het leven, ons mens-zijn en de dood te doorgronden. Christus kan ons daarbij helpen, Hij heeft

ons iets belangrijks te melden.

Het leven op aarde biedt gelegenheid God te leren kennen Met Allerheiligen bidden we tevens dat iedereen het ware leven mag binnengaan, en gaan we ervan uit dat de zielen die al op deze eindbestemming zijn, voor ons bidden. Dit aspect van wederkerigheid benadrukt de eenheid van de Kerk. Aansluitend op het feest van Allerheiligen, bidden we op 2 november met Allerzielen, voor degenen die al dood zijn en voor de recent overledenen. Tevens wordt gebeden

voor de zielen die zich bevinden op een louteringsplaats waar zij een zuivering ondergaan alvorens zij naar de positieve eindbestemming (kunnen) gaan. Ondanks dat er vaak een taboe heerst op dit aspect, is dit iets heel positiefs, immers ook na de dood is het mogelijk om het ware leven binnen te gaan. Hierbij gaan wij er weer van uit dat de zielen waarvoor wij hebben gebeden, voor ons zullen bidden als zij de positieve eindbestemming hebben bereikt. De Kerk is één.” Meer informatie over dit thema is o.a. te vinden in het boekje ‘De uitersten’ van Romano Guardini of in YOUCAT, Jongerencatechismus van de Katholieke Kerk. Mieke van Vugt

Waaruit bestaat de hemel? De hemel is het eindeloze moment van liefde. Niets scheidt ons meer van God, van wie onze ziel houdt en naar wie ze een leven lang gezocht heeft. Samen met alle engelen en heiligen mogen we ons voor altijd met en over God verheugen. Wie een verliefd stel elkaar vol liefde ziet aankijken, of wie een baby aan de moederborst ziet die de ogen van zijn moeder zoekt alsof hij iedere glimlachje voor altijd wil opslaan, krijgt een vaag vermoeden van de hemel. God te mogen zien, van aangezicht tot aangezicht, dat is als één enkel oneindig moment van liefde. Citaat uit de YOUCAT, Jongerencatechismus van de Katholieke Kerk.

05

Naar de toekomst, vervolg Zoals in het vorige Kerkvenster aangekondigd, is een regiegroep binnen de pastorale eenheid H. Maria en H. Johannes van start gegaan. Deze regiegroep is gedoopt ‘Toekomst Parochie’, want ze is bezig in kaart te brengen wat we momenteel aan kerkelijke gebouwen hebben, en wat we in de toekomst aan gebouwen kunnen bekostigen en bemensen. Op 10 september jl. is er een eerste bijeenkomst geweest van de regiegroep met alle leden van het pastoresteam en van beide parochiebesturen H. Maria en H. Johannes Evangelist. Hier is een eerste overzicht van feiten over alle kerkelijke gebouwen gegeven. Daaruit wordt inmiddels wel duidelijk dat we te veel gebouwen hebben voor onze afnemende financiële middelen en kleiner aantal priesters. Aan lastige keuzes kunnen we als pastorale eenheid – net als veel andere parochies in ons bisdom – niet veel langer ontkomen. In de nabije toekomst zullen we met aanzienlijk minder kerkgebouwen moeten toekunnen. Om keuzes te kunnen maken is overzicht van kosten en gebruik van de huidige gebouwen nodig, maar vooral is daarvoor een visie nodig op de Parochie van de toekomst en de functie van gebouwen daarbinnen. Die visie is niet alleen een zaak van pastores en bestuur, maar van alle betrokken parochianen. Want moeilijke beslissingen moeten we goed voorbereiden: Hebben we overzicht van alles wat gebeurt, en alles wat nodig is? Wat is het draagvlak onder parochianen voor verschillende gebouwen? Zijn alle argumenten gehoord? Vandaar dat we dit najaar een aantal avonden willen organiseren waarop parochianen met elkaar en met bestuursleden en pastores in gesprek gaan over feiten en visies. In oktober zullen deze avonden plaatsvinden, steeds in de Moeder Teresazaal, Graafseweg 1 in ‘s-Hertogenbosch. Houdt u daarvoor de wekelijkse nieuwsbrief en de parochiewebsite in de gaten. De avonden worden tijdig aangekondigd. Welkom!, want ook uw ervaring en mening willen we graag meenemen. Het parochiebestuur

Restauratie glas-in-loodramen voltooid Zowel van buiten als van binnen is duidelijk te zien dat de negentien glas-in-loodramen van de SintLambertuskerk in Rosmalen zijn gerestaureerd. Sponsors en belangstellenden nodigen we graag uit om op zaterdag 22 september om 15.00 uur naar de Sint-Lambertuskerk te komen. Via een powerpointpresentatie wordt dan getoond hoe het hele restauratieproces van de glas-in-loodramen is verlopen. De fa. Van der Ven uit Veghel heeft de steigers geplaatst en alle bouwkundige werkzaamheden uitgevoerd. Zo moesten diverse middelste montanten (de verticale stenen stijl van het kerkraam) vervangen worden. Ze zijn gemaakt van mergel. De montanten zijn voorzien van sponningen, waarin de ramen worden gevat.

06

Tussen de delen glas-in-lood zijn de verroeste ijzeren brugstaven vervangen door brugstaven van messing. Ook werden de nodige reparaties uitgevoerd. Het Atelier Leenders uit Nijmegen heeft elk stukje glas schoongemaakt en daarna in nieuw lood gezet. Alles puur handwerk. Nieuwe voorzetramen van gelaagd glas, zijn geplaatst, voorzien van openingen boven en onder. Zo kan het ventileren en zal vuil en stof zich niet meer hechten. De parochie is de diverse sponsors dankbaar voor hun bijdrage om de kosten ervan te willen verlichten.

Empel en Maria gaan een lange weg terug Priester Marc van Rossem van de Landelinuskerk licht toe hoe het Wonder van Empel, dat ook staat afgebeeld op de omslag, en de Rozenkransmaand verbonden zijn. Oktobermaand – rozenkransmaand. In de geschiedenis heeft men meer dan eens, in schier uitzichtloze situaties, zijn vertrouwen op Maria gesteld. En niet ten onrechte. Onder het pontificaat van de grote en node hervormer Pius V werd er ook in 1571 een grote overwinning behaald in de zeeslag bij Lepanto, een overwinning over vijandige machten die de christelijke wereld wilden veroveren en het christendom vervolgen. Door met name

het vertrouwvolle rozenkransgebed werd een schijnbaar onmogelijke overwinning behaald. Deze grote overwinning is het fundament van de Mariamaand van oktober, de maand van de heilige rozenkrans. Het is overigens aannemelijk dat (een gedeelte van) de Spaanse troepen die meevochten in Lepanto, ook in 1585 bij 's-Hertogenbosch hebben meegestreden om onze stad en streek te bewaren voor dood en geloofsverval: en dit vond plaats middels het z.g. Wonder van Empel. Zo heeft het heilige leven van Pius V, alsook het rozekranswonder van Lepanto, grote effecten gehad in Empel en ‘s-Hertogenbosch, tot nu toe. De rozenkransmaand hoort dus direct bij onze heemkundige historie. Overigens werd ten tijde van het Wonder van Empel in ‘s-Hertogenbosch ook onze Zoete Moeder gelovig vereerd en aangeroepen. Maria heeft voor altijd haar hand gelegd op

deze stad en streek. Willen we tenslotte niet vergeten dat er na het Wonder van Empel, van ‘s-Hertogenbosch, er een tijd van katholieke opwekking en herleving ontstond, dit onder de bezieling van de Bossche bisschoppen. Het is wellicht voorzienig dat dit Wonder van Empel de afgelopen jaren nieuwe en grote aandacht heeft gekregen hier ter plaatse en in Spanje. Zo bezocht afgelopen 8 juli wederom een delegatie Spaanse militairen van de Infanterie uit Toledo ons dorp Empel om het Wonder van Empel te herdenken. De oktobermaand is wellicht een moment om (opnieuw) het boekje over het Wonder van Empel (‘Milagro de Empel’) te lezen. U kunt het kopen in het winkeltje in de Sint-Jan alsook in de pastorie en sacristie te Empel. De opbrengsten gaan voor 100% naar de parochie.

Zicht op vrede - expositie In onze Rosmalense kerken besteden wij elk jaar aandacht aan de Vredesweek, georganiseerd door IKV/PaxChristi. Dit jaar vindt de vredesweek plaats van 15 t/m 23 september, dezelfde week als u hoogstwaarschijnlijk dit parochieblad ontvangt. In de vieringen, met name op 16 september, is er aandacht voor het thema dat deze keer Powered by Peace is. Tevens is er dit jaar in het gebouw van de Laurentiuskerk aan de Oude Baan 1 te Rosmalen een speciale tentoonstelling ‘Zicht op Vrede’. In 24 panelen wordt de geschiedenis van de internationale en Britse vredesbeweging getoond aan de hand van kunstuitingen. De Nederlandse versie van de tentoonstelling is gemaakt door het Museum voor Vrede en Geweldloosheid. U kunt de 24 panelen bezichtigen rond de vieringen in die week en tijdens de openingstijden van het secretariaat van de Laurentiuskerk: maandag, woensdag en vrijdag van 09.30 tot 11.30 uur. 07

Werken aan rechtvaardige wereld Rond de Sint-Lucaskerk in ’s-Hertogenbosch Zuid is een actieve initiatiefgroep die zich inzet voor de medemens en meewerkt aan een rechtvaardige wereld. ‘Samen geloven’ betekent voor ons geloven in mensen die elkaar willen ontmoeten, die lief en leed met elkaar willen delen. De activiteiten die de initiatiefgroep aanbiedt, vinden veelal plaats in de Lucaszaal of -pastorie. Elke woensdagochtend is er van 10.30 - 12.00 uur koffiedrinken aan de Zuiderparkweg 301. Op de donderdagochtend staat de deur van de parochiezaal aan de César Francklaan 2 vanaf 9.00 uur open voor de Migrantengroep voor vrouwen. De ontmoeting staat

Wijziging in pastoresteam Pastor Michiel Peeters, die een jaar deel heeft uitgemaakt van het pastoresteam, is per 1 september benoemd tot pastoor van studentenparochie 'Maranatha' in Tilburg. Hij maakt niet langer deel uit van het pastoresteam. Gelukkig heeft Patrick Kuis bij zijn priesterwijding in juni een benoeming in de parochie gekregen. Het pastoresteam bestaat nu uit: Geertjan van Rossem  deken en     plebaan Robert van Aken     priester Marc van Rossem    priester Patrick Kuis       priester Jan Renders      diaken Vladimir Palte    diaken Jantje Bax       pastoraal     werkster

08

centraal en in de loop van de jaren is er wederzijdse vriendschap en vertrouwen opgebouwd. Ook is er gelegenheid om kleding te maken. Op deze zelfde ochtend breien we voor kinderen in kindertehuizen in Oostbloklanden truitjes, mutsen, dassen e.d. Wie kan ons bij het naaien en breien nog een handje helpen? Iedere dinsdagmiddag van 13.15 tot 15.00 uur ontmoeting in de parochiezaal. Buitenlandse vrouwen gaan met Nederlandse vrouwen in gesprek om de Nederlandse taal beter te leren. Ook hierbij graag hulp. De bezoekersgroep zet zich al jaren in voor de alleenstaande oudere mensen. Ook het ‘Van Harte Fonds’ wordt gepromoot:

mensen uit de wijk die het financieel goed hebben, steunen hen die de eindjes amper aan elkaar kunnen knopen. Wij hopen dat er nog meer goede gevers meedoen. Ook bent u van harte welkom bij de Meditatieve Seizoensvieringen en de Vredesviering, waarin we met vrouwen uit verschillende culturen vieren dat we ons ervoor willen inzetten de vrede levend te houden en te werken aan een rechtvaardige en liefdevolle wereld. Daarnaast vindt elke woensdagavond van 19.00 tot 19.30 uur een Stiltemeditatie plaats in de kapel van de zusters van de Choorstraat, Papenhulst 5. Informatie: Diny den Biggelaar (073) 6141784

In memoriam mr. drs. Cas de Quaij Oud-voorzitter van de Stichting Nationaal Monument Sint-Jan. Op 23 juli jl. overleed Cas de Quaij in de leeftijd van 78 jaar na een kort ziekbed. Hij stond moedig, sterk en diep gelovig in het leven en had een nauwe band met de Sint-Jan, die hij een warm hart toedroeg. Vanaf 1999 tot 2004 bekleedde hij het voorzitterschap van de Stichting Nationaal Monument. In die hoedanigheid stond hij aan het begin van de onlangs voltooide restauratie van de Sint-Jan. Onder zijn daadkrachtige leiding is de financiële grondslag gelegd voor de ingrijpende restauratie van de kathedrale basiliek die in 2011 succesvol werd afgerond.

Het kerkbestuur was en is hem buitengewoon erkentelijk voor zijn voortdurende inspanningen om de benodigde financiële bronnen te verwerven, samen met zijn medebestuurders van de Stichting, die hij ook na zijn vertrek uit de Stichting met raad en daad terzijde bleef staan.

blijven gedenken, ook als overtuigd medegelovige.

Bij zijn afscheid als voorzitter van de Stichting Nationaal Monument werd aan hem de parochiepenning toegekend vanwege zijn grote verdiensten voor de Sint-Jan.

Zondag 16 september is de H. Mis van 10.00 uur in de Sint-Jan te zijner intentie opgedragen.

Hij ruste in vrede. Pastoresteam en kerkbestuur parochie Heilige Johannes Evangelist.

Cas de Quaij kenmerkte zich door zijn beminnelijk en inspirerend karakter. Een waardevol en markant mens is van ons heengegaan. Wij zullen zijn rijzige gestalte en hartelijke persoon missen en met groot respect en dankbaarheid

(Uw) Kerkbijdrage In januari van dit jaar hebben alle parochianen tijdens de Actie Kerkbalans een brief ontvangen voor de kerkbijdrage. Helaas is

door sommige parochianen bij het overmaken een onjuiste tenaamstelling van de pastorale eenheid gebruikt. De bank heeft zulke overmakingen geweigerd. Heel jammer, want elke bijdrage is voor ons van bijzonder grote waarde. Is dit misschien met uw kerkbijdrage gebeurd? Dan nodigen we u van harte uit alsnog uw kerkbijdrage over te maken. Ook wanneer u het eerder vergeten bent of wellicht door drukte niet aan toe gekomen bent, willen we u vragen de kerkbijdrage van 2012 alsnog over te maken. Gebruikt u daarbij alstublieft de volgende tenaamstelling en rekeningnummer:

Parochie H. JOHANNES EVANGELIST en parochie H. MARIA Rekeningnummer: 2538600 Choorstraat 1, 5211 KZ, ’s-Hertogenbosch Met eventueel de vermelding erbij voor welke kerk uw kerkbijdrage bestemd is, bv. Sint-Cathrien, H. Landelinus, Sint-Jan, Sint-Lambertus etc. Voor vragen over kerkbalans: contactpersoon C. J. Pouw, pastoraal assistent (073) 410556. Bij voorbaat hartelijke dank, Het kerkbestuur

09

35 jaar Johannes van Damascusgemeenchap Zou de rijkdom van de oosterse traditie onze eigen Nederlandse Kerk kunnen inspireren en verrijken? Om een antwoord te vinden op die vraag begonnen in 1977 enkele studenten en docenten van de theologische faculteit te Tilburg met eenvoudige middelen de oosterse liturgie te vieren in het Nederlands, in de kapel van de Zusters van Liefde aan de Oude Dijk. Inmiddels zijn we 35 jaar verder. Na een paar keer verhuizen, kregen we de gelegenheid in de Sint-Catharinakerk een Byzantijnse kapel in te richten. Uit ons experiment, waar in 1977 ook Anton Hurkmans, onze huidige bisschop, aan deelnam, bleek het mogelijk te zijn de Byzantijnse liturgie ook in een Nederlandse context te vieren. Wij kozen in die tijd uitdrukkelijk voor de Nederlandse taal om de rijkdom van de teksten goed door te kunnen laten dringen. Wel wilden we de oorspronkelijke zeggingskracht van teksten en symboliek bewaren en beleven. Daarom zijn we trouw aan de geest van de Byzantijnse traditie op een creatieve en respectvolle wijze met liturgie omgegaan. Het moet, zo menen wij, tenslotte ook onze liturgie zijn, een viering die bij onze leefwereld aansluit.

Iedere zondagmorgen komen wij bijeen om biddend en zingend te luisteren naar het Woord van God en de maaltijd van de Heer te houden: de Eucharistie, of zoals onze eigen oosterse traditie het zegt: de Goddelijke Liturgie. In onze diensten gedenken wij de bisschop van ‘s-Hertogenbosch en de bisschop van Rome, waarmee we uitdrukken dat wij als gemeenschap staan binnen een grotere rooms-katholieke gemeenschap. We zijn echter geen reguliere parochie maar een vrijwilligersgemeenschap, een oecumenische gemeenschap die open wil staan voor christenen van verschillende tradities. Velen onder ons zijn actief in eigen parochie of gemeente.

Het bleek mogelijk de Byzantijnse ritus in het Nederlands te vieren Na de dienst zetten wij het samenzijn voort in de ontmoeting met elkaar, onder het drinken van een kop koffie of thee. Deze ontmoeting is voor ons een vanzelfsprekend vervolg op de liturgie. Wij willen ruimte scheppen om op onze manier kerk te zijn. Op een persoonlijke wijze en met eenvoudige middelen proberen gemeenschap van Jezus Christus te zijn. Want Liturgie en leven horen bij elkaar. Dat was en dat is nog steeds wat de Johannes van Damascuskapel bezielt. Daarom is het ook zo hartverwarmend te zien hoe deze liturgie het leven ondersteunt. Een liturgie waar de een niet boven de ander staat en dat zich in het leven vertaalt. Dit wordt heel duidelijk door de vanzelfsprekende hulp en betrokkenheid die de gemeenschap toont naar elkaar toe. Hulp aan zieken, bezoek aan elkaar, samen iets opzetten en verzorgen. Het hoeft nauwelijks georganiseerd te worden.

Lidy Schuh legt de laatste hand aan de icoon Christus Pantokrator.

10

De kapelgemeenschap heeft inmiddels zo zijn eigen plaats gekregen. Langzamerhand is het aantal voorgangers dat zorg draagt voor de liturgievieringen uitgebreid. Maar de gemeenschap is ook zelf innerlijk gegroeid en volwassen geworden. Eenmaal in de maand

Foto: Edzo Meerman

Viering bij het 50-jarig priesterfeest van pater Johan Meijer. Bovenin de koepel grote icoon van Christus Pantokrator waar op de kleine foto aan wordt gewerkt.

is er uitdrukkelijk geen Goddelijke Liturgieviering (Eucharistie), maar viert men een dienst van Zang en gebed, de Metten, onder leiding van een van de gemeenschap. Terwijl vanaf het begin de Liturgie gevierd werd in het Nederlands, merken we steeds meer dat ook anderen voor wie deze liturgische traditie eigen is, de weg naar de kapel vinden: Georgiërs, Armeniërs, Russen, Oekraïners, Bosniërs en anderen. Uiteraard wijzen we hen steeds op hun eigen pastores en gemeenschappen indien deze voorhanden zijn. Dank zij de opening van Oost-Europa zijn ook de contacten met de kerken daar een vanzelfsprekendheid geworden en is de gemeenschap steeds bereid om over de grenzen heen te kijken. Zo werden boekenbeurzen georganiseerd, voor een kinderproject van bisschop Myhail Koltun CSsR uit Oekraïne, die daarmee een jeugdkamp kon bekostigen ten behoeve van arme kinderen uit Lwiw en omgeving. En wij blijven hem steunen.

icoon geschilderd van Christus, “die alles in handen houdt”, of met de Griekse term ‘Pantokrator’. We zijn dan ook heel blij dat Lidy Schuh zo’n mooie en vriendelijke icoon van deze Pantokrator heeft geschilderd. En vergis je niet, die is 2,40 m in doorsnee! We hebben diverse fresco’s uit Tilburg en dank zij de hulp van een bekende Oekraïense icoonschilder is de apsis voltooid met prachtige iconen.

De gemeenschap staat open voor christenen van verschillende tradities Iedere Byzantijnse viering eindigt met de prachtige zegen “Want God houdt van de mens”. Daaraan proberen wij, met onze grenzen en zwakke plekken, nu al vijfendertig jaar gestalte te geven. Pater Johan Meijer CssR

De iconografie is een belangrijk onderdeel. Traditioneel is boven in de koepel van alle Byzantijnse kerken een

11

Vaste vieringen in de pastorale eenheid H. Maria en H. Johannes H. Johannes Evangelist / Sint-Jan, ‘s-Hertogenbosch Zondag 10.00 uur Eucharistieviering Vooraf biechtgelegenheid 11.45 uur Eucharistieviering, 1e en 3e zondag kinderwoorddienst 3e zondag Broederschapsmis Ma t/m za 09.00 uur Eucharistieviering 12.30 uur Eucharistieviering Ma t/m za 10.00 tot Altijddurende Aanbidding in 16.00 uur de Goede Herderkapel Zondag 13.00 tot Altijddurende Aanbidding in 16.00 uur de Goede Herderkapel Ma t/m vr 12.00 uur mei t/m okt: Middaggebed in het hoogkoor Woendag 12.00 uur nov t/m apr: Middaggebed in het hoogkoor 1e vrijdag 12.30 tot Gebedskring Heilige Hart 15.00 uur van Jezus 3e zaterdag 13.30 tot Gebedsgroep in Goede 15.30 uur Herderskapel Sint-Cathrien, ‘s-Hertogenbosch Zaterdag 17.15 uur Eucharistieviering, 4e zaterdag m.m.v. het gelegenheidskoor Zondag 10.15 uur Goddelijke Liturgie van Johannes Chrysostomos met de Johannes van Damascusgemeenschap Uitzondering op deze viering zie pagina 13

H. Annakerk, Hintham Zondag 11.00 uur Eucharistieviering 2e en 4e zondag Kinderkerk 3e zondag Gezinsmis Ma, di, do 08.30 uur Rozenkransgebed 09.00 uur Eucharistieviering 09.30 uur Uitstelling en Stille Aanbidding Woensdag 10.00 uur Rozenkransgebed in de Moeder Teresazaal

12

H. Sacramentskerk, ’s-Hertogenbosch Zondag 11.00 uur Eucharistieviering Sint-Lambertuskerk, Rosmalen Zondag 09.30 uur Eucharistieviering Woensdag 18.30 uur Rozenkransgebed 19.00 uur Eucharistieviering Donderdag 19.00 uur Eucharistieviering 1e en 3e zaterdag van de maand 19.00 uur Woord- en gebedsdienst Na iedere doordeweekse Eucharisitieviering is er een half uur Aanbidding met biechtgelegenheid H. Laurentiuskerk, Rosmalen Zondag 11.00 uur Eucharistieviering Dinsdag 19.00 uur Eucharistieviering Vrijdag 07.30 uur Eucharistieviering Na iedere doordeweekse Eucharistieviering is er een half uur Aanbidding met biechtgelegenheid H. Landelinuskerk, Empel Zondag 09.30 uur Eucharistieviering Di en do 19.00 uur Eucharistieviering Door de week voor de Eucharistieviering is er Rozenkransgebed

Foto: Wim Koopman

Sint-Lucaskerk, ‘s-Hertogenbosch Zondag 09.30 uur Eucharistieviering met kinderwoorddienst Vooraf biechtgelegenheid let op: gewijzigde tijd

HH. Hartenkerk, ’s-Hertogenbosch Zaterdag 19.00 uur Eucharistieviering

Overige vaste vieringen San Salvator Zondag 11.00 uur Eucharistieviering let op: gewijzigde tijd

Kapel Coudewater (Rosmalen) Laatste zondag van de maand 10.00 uur Eucharistieviering

Kapucijnenkerk Zaterdag 18.30 uur Eucharistieviering Zondag 08.30 uur Eucharistieviering 10.30 uur Eucharistieviering Ma t/m vr 07.30 uur Eucharistieviering 19.00 uur Eucharistieviering Di t/m za 10.30 tot 12.00 uur Biechtgelegenheid 15.00 tot 17.00 uur Biechtgelegenheid Op maandag is de kerk gesloten De Pater Pio gebedsgroep komt bijeen in de Pater Piokapel op de derde donderdag van de maand, 18.40 uur. Data: 20 sep, 18 okt, 15 nov 2012.

Annenborch (Rosmalen) Verzorgingshuis Annenborch is naar een nieuwe locatie verhuisd. Daar is geen kapel meer aanwezig. De Eucharistieviering vindt voortaan plaats in de ontmoetingsruimte, twee keer per maand op een zaterdagmiddag om 16.30 uur. Data: 22 september, 6 en 20 oktober, 3 en 17 november, 8 en 24 december.

Kapel Sint-Janscentrum Zondag 09.00 uur Eucharistieviering Maandag 18.00 uur Eucharistieviering Di t/m za 07.30 uur Eucharistieviering Dagelijks 16.00 tot 18.00 uur Uitstelling Allerheiligste Kapel Jeroen Boschziekenhuis Zondag 10.15 uur Eucharistieviering behalve op de 1e zondag van de maand. Muzikale verzorging door het GZG-koor. Antoniegaarde Vrijdag 19.15 uur Eucharistieviering Kapel Mariënburg Zondag 10.00 uur Eucharistieviering Kapel Zuiderschans Zondag 10.00 uur Hoogmis met Gregoriaanse en Nederlandse gezangen, door o.a. het Sweelinckkoor. Ma t/m vr 18.15 uur Eucharistieviering Kapel Mariaoord (Rosmalen) Zondag 11.00 uur Eucharistieviering op de 3e zondag. Overige zondagen woord- en communieviering.

Johannes van Damascusgemeenschap Katholiek van de Byzantijnse ritus, Nederlandstalig Zondag 10.15 uur Sint-Cathrienkerk De gemeenschap viert dan de Goddelijke Liturgie of houdt de Mettendienst. De Mettendienst is geen Eucharistieviering en wordt door iemand uit de gemeenschap geleid. De zondagen waarop geen Goddelijke Liturgie plaatsvindt, maar een Mettendienst, zijn: 30 september, 21 oktober, 2 december. Bijzondere datum is ook zondag 14 oktober, waarop het 35-jarig bestaan van de Johannes van Damascus Kapelgemeenschap wordt gevierd om 10.15 uur. Voor verdere inlichtingen Myryam Corsten (073) 6148508

Attentie! In het schema ziet u dat de Eucharistieviering in de Sint-Lucas op zondag is verplaatst naar 09.30 uur, met om 9.00 uur de mogelijkheid om te biechten. De H. Mis in de San Salvator is naar 11.00 uur verschoven. Omdat pater Pushpa en kapelaan Michiel Peeters elders in het bisdom zijn benoemd, moest er iets geschoven worden, zodat het pastoresteam toch alle Eucharistievieringen in de verschillende kerken van onze pastorale eenheid kan blijven verzorgen. Eventuele wijzigingen en actuele aanvullingen staan in de wekelijkse Nieuwsbrief die achter in de kerken ligt. Ook op de site www.parochieheiligemaria.nl vindt u deze berichten.

13

Bijzondere vieringen Biechtgelegenheid Donderdag 1 november - Allerheiligen 09.00 uur H. Anna Eucharistieviering 19.00 uur Sint-Jan Eucharistieviering 19.00 uur H. Landelinus Eucharistieviering 19.00 uur Sint-Lambertus Eucharistieviering Vrijdag 2 november - Allerzielen 19.00 uur Sint-Jan Eucharistieviering 19.00 uur Sint-Lucas Eucharistieviering 19.00 uur H. Anna Eucharistieviering 19.00 uur H. Landelinus Eucharistieviering 19.00 uur Sint-Lambertus Woord- en gebedsdienst 19.00 uur H. Laurentius Woord- en gebedsdienst Sint-Jan, 's-Hertogenbosch Zaterdag 8 september 10.30 uur Eucharistieviering Jublileum Sint-Janscentrum Donderdag 11 oktober 19.00 uur Eucharistieviering: Opening Jaar van Geloof Zaterdag 3 november 20.00 uur Bosch Requiem Zaterdag 10 november 12.00 uur Diakenwijdingen H. Laurentiuskerk, Rosmalen Zondag 21 oktober 09.30 uur Peuter/kleuterviering Zondag 18 november 09.30 uur Peuter/kleuterviering Zondag 16 december 09.30 uur Peuter/kleuterviering H. Laurentiuskerk en Sint-Lambertuskerk, Rosmalen Zondag 7 oktober 09.30 uur Sint-Lambertus Gezinsviering 11.00 uur H. Laurentius Gezinsviering Zondag 4 november 09.30 uur Sint-Lambertus Gezinsviering 11.00 uur H. Laurentius Gezinsviering Zondag 2 december 09.30 uur Sint-Lambertus Gezinsviering 11.00 uur H. Laurentius Gezinsviering H. Landelinuskerk, Empel Op vrijdag 19 oktober en 16 november is er vanaf 18 uur een genezings- en bevrijdingsmis met uitstelling en lofprijzing o.l.v. Marc van Rossem.

14

Sint-Jan Zondag 09.30 uur En op afspraak (073) 6130314 Sint-Lucaskerk Zondag 09.00 uur H. Landelinuskerk Op afspraak of via (073) 6421009, ook voor een geestelijk gesprek. H. Annakerk, HH. Hartenkerk en H. Sacramentskerk Vóór en na elke Eucharistieviering. En op afspraak via (073) 6445205 Sint-Lambertuskerk Woensdag 19.30 tot 20.00 uur Donderdag 19.30 tot 20.00 uur En op afspraak via (073) 5212215 H. Laurentiuskerk Dinsdag 19.30 tot 20.00 uur Vrijdag 08.00 tot 08.30 uur En op afspraak (073) 5214639 Kapucijnenkerk Di t/m za 10.30 tot 12.00 uur 15.00 tot 17.00 uur

Jaar van Geloof start in de Sint-Jan Donderdag 11 oktober wordt wereldwijd het Jaar van Geloof geopend. Een jaar waarin, zo hoopt de paus, alle gelovigen, wereldwijd, de weg van het geloof herontdekken, we als Kerk de vreugde en het enthousiasme van de ontmoeting met Christus uitstralen en we de kostbare gave van het geloof koesteren en met anderen delen. In ons bisdom vindt de start plaats met een pontificale Eucharistieviering in de Sint-Jan om 19.00 uur. Bij deze H. Mis wordt het speciaal voor het Jaar van Geloof samengestelde misformulier voor de evangelisering gevolgd. Iedereen die mee wil vieren, is hiervoor van harte uitgenodigd.

de jongeren bij de Wereldjongerendagen in Keulen voor: “Wie Christus ontdekt heeft, moet anderen tot Hem leiden. Een grote vreugde kan men niet voor zichzelf houden. Die moet men doorgeven. (…) Laten wij zelf proberen Hem beter te leren kennen, zodat wij ook anderen met overtuiging tot Hem kunnen leiden. Daarom is de liefde tot de heilige Schrift zo belangrijk, en daarom is het belangrijk het geloof van de Kerk te kennen, waarin ons de Schrift ontsloten wordt.” In Nederland sluiten bisdommen en organisaties zich op verschillende manieren aan bij dit Jaar van Geloof. Zo organiseert het SintJanscentrum in samenwerking met Katholiek Nieuwsblad een boeiende ontmoetingsdag op zondag

14 oktober (zie kader). Bijzonder voor onze parochie is dat we bij de openingsviering in de Sint-Jan de primeur hebben van een prachtig initiatief van iconenschilder Geert Hüsstege. Speciaal voor dit Jaar heeft hij een serie iconen over de Christusmysteries gemaakt, vanaf de aankondiging aan Maria tot aan de nederdaling van de heilige Geest. “Het gaat er om dat mensen onderzoeken en ontdekken wie Christus is. Dat kan in een boek, maar ook met behulp van iconen.” Zie voor informatie over het Jaar van Geloof: www.annusfidei.va (in Italiaans en Engels). Zie voor het initiatief van de iconenexpositie: www.iconen.nl

De datum 11 oktober is de dag waarop 50 jaar geleden het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) werd geopend. Op die datum is het ook 20 jaar geleden dat de ‘Katechismus van de katholieke Kerk’ werd gepubliceerd. In de brief Porta Fidei van de paus bij gelegenheid van het Jaar van Geloof, roept hij dan ook alle gelovigen op om de kostbare gave van het geloof (opnieuw) te ontdekken en te delen met anderen. Al in 2005, toen hij nog maar een paar maanden paus was, hield hij

Enthousiaste deelnemers aan de Wereldjongerendagen.

Verliefd op Christus en zijn Kerk Op zondag 14 oktober 2012 organiseren het Sint-Janscentrum en Katholiek Nieuwsblad een ontmoetingsdag voor nieuwe katholieken en voor iedereen die geïnteresseerd is, jong en oud. Naast een gezamenlijke viering, lezingen en tijd voor ontmoeting, vindt op de dag ook de première plaats van de Paulus-musical door de KisiKids. Info: www.sint-janscentrum.nl

15

Dirigent en pianist Linard neemt afscheid Op zondag 24 juni speelde Linard Vrielink voor het laatst op de piano in de Laurentiuskerk. Hij begeleidde daar al een tijdje het Laurentiuskoor, terwijl hij er ook de dirigeerstok ter hand nam. Daarnaast begeleidt Linard al geruime tijd het herenkoor van de Lambertuskerk. Wij moeten helaas afscheid van hem nemen en dat doen we met pijn in het hart, want we hebben Linard ervaren als een begaafde, spontane, gezellige dirigent en pianist. Hij is een groot liefhebber van het bespelen van het orgel, hetgeen in de Lambertuskerk ook kan. Nu gaat hij studeren op het Conservatorium in Amsterdam. Wij wensen hem in zijn verdere loopbaan en leven heel veel geluk. En zoals hij zelf al zei, als hij in Rosmalen is en we zitten krap, dan mogen we hem bellen. Dankjewel Linard, het ga je goed!

Koster Ben Tibosch geeft stokje door Onlangs gaf Ben Tibosch te kennen dat hij wilde stoppen met zijn vrijwilligerswerk als koster in de Laurentiuskerk. Zijn leeftijd gaf aan dat het mooi geweest was zo na 13 jaar trouwe dienst. En dat werd gevierd op zondag 24 juni jl. in de Laurentiuskerk. Het Laurentiuskoor zong prachtig tijdens de Eucharistieviering, waarin de pas overleden zoon van Ben werd herdacht en de

overleden familieleden van Ben en zijn vrouw. Aan het eind van de viering sprak diaken Jan Renders Ben en zijn vrouw toe. Met een mooie kaars van de parochie en een boeket bloemen voor mw Tibosch nam de parochie afscheid van Ben. Ben, dankjewel voor je jarenlange inzet voor onze parochie. Het ga jullie goed.

Jubilarissen in het zonnetje Op 22 juni jl. mochten wij een aantal Rosmalense jubilarissen in het zonnetje zetten. Dat gebeurde tijdens een gezellig avondje, waar Tom Koot als afgevaardigde van het bestuur van onze parochie schetste wat de betrokken jubilarissen voor de parochie betekenden en hen dankte voor hun inzet. Tevens sprak hij de hoop uit dat de pastorale eenheid nog lang van hun vrijwilligerswerk gebruik mag maken. Ieder van hen ontving het nieuwe Mariabeeldje, d.w.z. een beeldje van O.L. Vrouw van Den Bosch met de nieuwe mantel. Bovendien was er voor ieder van hen een

16

boeket bloemen. Wij noemen hier graag onze jubilarissen bij naam: 40 jaar vrijwilliger: • Ans Kock van der Heijden • Thea van Lokven-van Liempt • Thea van de Loovan de Biggelaar 25 jaar vrijwilliger: • Monique Streppel-Claassens

• Francis van der Pijl-Grol • Inge Jansen-van der Heide • Lineke Ramaekers-van de Anker • Cato van Grievensvenvan den Elzen • Piet Verstappen • Bernadette van Susante-Canoy 12,5 jaar vrijwilliger: • Henk Donders • Johan van Hirtum

Parochiepenning voor Marinus van Meurs Het kerkbestuur van de parochie Heilige Johannes Evangelist heeft de parochiepenning toegekend aan Marinus van Meurs bij gelegenheid van zijn 90ste verjaardag, vanwege zijn bijzondere verdiensten voor de parochiegemeenschap Heilige Johannes Evangelist. De parochiepenning is op vrijdag 3 augustus jl. uitgereikt door de technisch voorzitter van het kerkbestuur prof. Antoine Jacobs, waarbij deze de verdiensten van Marinus uitvoerig schetste met enkele vrolijke kwinkslagen. Het feestelijk gebeuren vond plaats tijdens een drukbezochte receptie op de plebanie in aanwezigheid van zijn kinderen, collega-vrijwilligers, leden van het kerkbestuur en van het vrijwilligersgilde Sint-Jan, alsmede het pastoresteam, onder wie de waarnemend plebaan Antoine Bodar. De heer Marinus van Meurs was met de onderscheiding blij verrast en bijzonder verheugd.

Marinus met veel humor voor het voetlicht bracht.

zijn collega-vrijwilligers is uitstekend en hartelijk.

Marinus is vanaf 1970 collectant, werkt vanaf 1983 mee aan de opbouw van de kerststal, en is meer dan 30 jaar lid van de ordedienst. Al deze tientallen jaren heeft hij zich trouw, loyaal, belangeloos en met grote dienstbaarheid ingezet voor de kerkgemeenschap. Diverse dagen per week was en is Marinus van Meurs in de kerk actief en voert hij zijn taken met grote toewijding en een positieve instelling uit. Ondanks zijn hoge leeftijd kan iedereen nog op hem rekenen. De samenwerking met

Het pastoresteam en het kerkbestuur hebben groot respect en waardering voor deze bijzondere vrijwilliger en zijn langdurige, trouwe, en onbaatzuchtige dienstbetoon. Zij hebben dit graag tot uiting willen brengen door hem de welverdiende parochiepenning van verdienste toe te kennen. Marinus: met de woorden van de plebaan herhalen ook wij allen: Op naar de honderd !!! Mia Hemmink

De plebaan, die enkele dagen uitstedig was, bracht via bestuurssecretaris Mia Hemmink zijn felicitaties over, in welgekozen bewoordingen op papier en in rijm, waarin hij de bijzondere kwaliteiten van

Dank aan Thé v.d. Doelen

Dank aan Olive Middeldorp-Andrews

Per 1 mei 2012 is de heer Thé van der Doelen gestopt met zijn vrijwilligerswerk op het kerkhof van de Sint-Lambertuskerk in Rosmalen.

Mevrouw Olive MiddeldorpAndrews heeft op 1 mei 2012 haar vrijwilligerstaak beëindigd. Zij was sinds 2005 vrijwilligster van onze parochie en heeft lange tijd binnen de koffiegroep van de Laurentiuskerk de mensen na de viering verwend met een kopje koffie en een gezellig praatje. Met veel

Van 1999 is hij een trouwe kerkhofmedewerker geweest en de parochie is hem dan ook veel dank verschuldigd. Wij wensen hem het allerbeste.

enthousiasme heeft zij dit gedaan en de koffiegroep vindt het dan ook jammer dat zij gestopt is, maar respecteert uiteraard haar beslissing. De parochie dankt Olive voor haar inzet en wenst haar het allerbeste.

17

Kinderen bidden voor Kinderen Zaterdag 6 oktober is het weer zover: het Jaarevenement Kinderen bidden voor kinderen. Alle kinderen uit de regio zijn uitgenodigd om kaarten te maken en samen te bidden voor kinderen die ziek zijn. Het is goed om te bidden voor iemand die het moeilijk heeft. Al eeuwenlang ervaren mensen de kracht van het gebed. Toch krijgen veel kinderen dit in deze tijd niet meer mee. Daarom wordt er op deze eerste zaterdag van de rozenkransmaand een evenement georganiseerd om kinderen op een kindvriendelijke manier kennis te laten maken met het gebed op voorspraak van Maria. Het programma start om 14.30 in het SintJanscentrum. Daarna gaan we in processie naar de Sint-Jan met jeugdleden van harmonie St. Cecilia, waar we de kinderrozenkrans in de Mariakapel bidden. De kaarten die de kinderen maken, komen ten goede aan de kinderafdeling van het Jeroen Bosch ziekenhuis, want Bisdom 's-Hertogenbosch sponsort dit goede doel met 11,- voor elke kaart die op 6 oktober op het seminarie wordt ingeleverd. Wil je alvast beginnen? Je kunt thuis kaarten downloaden van de

18

website: www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl. Je kunt ook een ziek kind aanmelden voor gebed door zijn/haar voornaam te mailen naar: [email protected]. De kaarten voor dit kind worden na afloop aan de aanmelder opgestuurd tezamen met een attentie, die dan bij het zieke kind kunnen worden gebracht. Wilt u meehelpen? De organisatie is op zoek naar enthousiaste vrijwilligers die mee willen helpen om dit initiatief verder uit te bouwen. Mocht u meer hierover willen weten, of willen helpen op 6 oktober, dan horen we dat graag via: [email protected]. U kunt ook bellen met het Secretariaat van de pastorale eenheid H. Maria en H. Johannes: (073) 613 03 14 Bij het programma op zaterdag 6 oktober zijn (groot) ouders van harte welkom. Deelname is gratis. Info: www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl (Foto: Wim Koopman)

Alan Ames

Life Teen

Pro Life Gebedsdag

’s-Hertogenbosch, zaterdag 22 september Alan Ames reist sinds 1994 over de wereld om mensen de liefde en genezing te laten zien die God aan ieder wil schenken.

’s-Hertogenbosch, diverse data De LifeTeen bijeenkomsten zijn weer gestart voor de tieners uit onze parochie. Wees welkom in de Sint-Lucaskerk aan de Zuiderparkweg 301 in ’s-Hertogenbosch.

In de kerk van de Kapucijnen aan de V.d. Does de Willeboissingel 12 in ‘s-Hertogenbosch houdt hij op zaterdag 22 september een voordracht met gebed om genezing. De avond start om 18 uur met rozenkransgebed en een H. Mis.

De avond start om 18.00 uur met een Tienermis, gevolgd door interactieve catechese tot 21.00 uur.

Den Haag, dinsdag 25 september Voor mensen uit ’s-Hertogenbosch en omgeving is er een busreis naar Den Haag georganiseerd om deel te kunnen nemen aan de Pro Life gebedsdag. De dag begint om 11.00 uur en wordt om 14.30 uur afgesloten met een H. Mis in de Jacobuskerk in de Parkstraat in Den Haag. De leiding van deze dag is in handen van hulpbisschop mgr. dr. E. de Jong van bisdom Roermond. Voor opgave of informatie: (073) 6414777. Kosten van de bus zijn een vrijwillige bijdrage.

Info: pr. L. Buyens, 06 30101231

Data 2012: 8 september, 6 oktober, 10 november, 8 december. Info: Jantje Bax, pastoraal werkster, 06-12634023, [email protected]

Birgitta-bijeenkomsten Rosmalen, dinsdag 25 september en dinsdag 6 november De vertrouwde Birgitta-bijeenkomsten gaan weer van start, steeds in de Laurentiuskerk, Oude Baan 1 te Rosmalen vanaf 20.00 uur. Toegang is gratis. Aanmelden is niet nodig. Op dinsdag 25 september spreekt dhr. Christ School, docent kunstgeschiedenis en beeldend kunstenaar, over ‘Vind je nog religie en spiritualiteit in de moderne kunst?’. Soms lijkt het dat de moderne kunst zich heeft afgewend van religieuze en spirituele thema's, maar dit is een onvolledig beeld. Bij veel kunstenaars speelt deze relatie juist een zeer belangrijke rol. Op dinsdag 6 november gaat Ton Duffhues met ons op zoek naar bronnen van inspiratie voor een duurzame samenleving. Dhr. Ton Duffhues is coördinator Landbouw en Samenleving bij de Zuidelijke Land en Tuinbouworganisatie. Het boek 'Boerenwijsheid' schreef hij in samenwerking met de benedictijner monnik Anselm Grüm. Info: birgittabijeenkomsten.blogspot.com en (073) 5211053

Avonden aan de Aa

Inloopavonden

's-Hertogenbosch, diverse data In de Moeder Teresazaal aan de Graafseweg 1 te ’s-Hertogenbosch vinden de maandelijkse Avonden aan de Aa plaats. De laagdrempelige bijeenkomsten brengen belangstellenden in contact met mensen die zich in hun denken en doen gefascineerd, geënthousiasmeerd en uitgedaagd weten door de Menswording van Christus. Het zijn steeds interessante en gezellige avonden. Aanvang 20.00 uur. Data en onderwerpen 2012: 29 september Hans Schouten, Ontmoeting met een kleurrijke Amsterdamse theoloog 27 oktober Presentatie van de nieuwe Nederlandse vertaling van het boek ‘Miguel Mañara’ (2012) van Oscar Milosz, door de vertaler pastor Michiel Peters 24 november Filmvertoning van Cinderallaman. Aanvang om 19.00 uur. Info: www.avondenaandeaa.nl

’s-Hertogenbosch, tweede donderdag van de maand In de zaal van de Sint-Lucaskerk, ingang César Francklaan 2, ’s-Hertogenbosch gaan de inloopavonden, bedoeld voor alle parochianen, weer van start. De avond bevat zang, gebed, een inleiding en tijd voor ontmoeting. In de wekelijkse nieuwsbrief en op de parochiewebsite vindt u binnenkort het nieuwe programma.

19

Katholieke Jongerendag: ‘Hoop!’ De jaarlijkse Katholieke Jongerendag heeft dit jaar als thema ‘Hoop’. Zo’n tweeduizend tieners en jongeren ontmoeten elkaar op zondag 4 november voor een spetterend programma met diverse workshops en informatiestands en een gezamenlijke Eucharistieviering. De dag vindt plaats in de Bossche Maaspoort, en duurt van 9.30 tot 17.30 uur. Info: www.jongkatholiek.nl/kjd

Toerustingscursus Kinderwerk Voor iedereen die belangstelling heeft of al werkzaam is in het Kinderwerk binnen onze pastorale eenheid, bestaat in 2013 de mogelijkheid een toerustingscursus te volgen van Samuel Advies. Samuel Advies heeft in 25 jaar tijd kennis en ervaring opgebouwd binnen het Kinderwerk zoals bij de communievoorbereiding, kinderwoorddienst of kinderclub en gezinsviering. De cursus bundelt kennis, ervaring en vaardigheden die je binnen het Kinderwerk, en ook thuis in het gezin, helpen een kind op zo’n manier met Jezus kennis te laten maken dat hij/zij door Hem geraakt kan worden. Bij voldoende belangstelling wordt aanvang 2013 de toerustingscursus in de pastorale eenheid aangeboden. Houdt de parochiesite, de Kidsflits en de wekelijkse nieuwsbrief in de gaten voor nadere informatie. Cursusinfo vind je op: www.samueladvies.nl Aanmelden kan bij: [email protected]

20

Sam's kledingactie

Bezoek vrijwilliger GGZ

Op zaterdag 27 oktober vindt in ’s-Hertogenbosch de kledinginzamelingsactie van Sam’s Kledingactie voor Mensen in Nood plaats. De opbrengst van de ingezamelde kleding gaat naar de projecten van Cordaid - Mensen in Nood. Al een aantal jaar steunt Sam's het Droogte Cyclus Project in Kenia, waarin de lokale bevolking wordt geleerd zich te wapenen tegen de droogte.

• Sacramentskerk: Sonniusstraat 1G • Emmauskerk: Boschmeersingel 26 • Lambertuskerk (Engelen): Graaf van Solmsweg 75 • HH. Hartenkerk: Graafseweg 194 • Willibrordkerk: Kwartierenlaan 90 • Salvatorgemeenschap: v.d. Eygenweg 1 • Landelinuskerk (Empel): Proosdijstraat 10 • Wederkomstkerk: Rijnstraat 20

Tussen 10.00 uur en 12.00 uur kunt u goede, nog draagbare kleding, schoeisel en huishoudtextiel in gesloten plastic zakken afgeven bij de volgende adressen:

Voor meer informatie over Sam’s Kledingactie en de gesteunde projecten kunt u kijken op www.samskledingactie.nl of bellen naar 073-687 10 60.

Annenborch zoekt vrijwilligers De Annenboch, verzorgingshuis in Rosmalen, is op zoek naar vrijwilligers die willen meehelpen om één keer in de veertien dagen op zaterdag de kerkzaal in gereedheid te brengen voor de kerkdienst, en af en toe ook voor avondwakes. Dit is nodig omdat er geen kapel meer in huis is, sinds de Annenborch is verhuisd naar een nieuwe locatie.

De vieringen vinden plaats in de ontmoetingsruimte. (zie pag 13) Wilt u meehelpen, neem dan contact op met Femke Lambrechts via [email protected] of (073) 8519600. Woonzorgcentrum De Annenborch, De Hoef 100, 5242 CN Rosmalen.

Thuis … tot het einde Heb je wel eens overwogen om ernstig zieke mensen te helpen zodat zij de kans krijgen hun laatste levensfase in de thuissituatie door te brengen? De Stichting Vrijwilligers Terminale Zorg 's-Hertogenbosch e.o. organiseert zulke hulp. We leiden mensen als vrijwilliger op om dit mooie werk te doen. Als vrijwilliger bied je hulp aan de zieke en de naasten, aanvullend op de professionele zorg. Je blijft een aantal uren bij de zieke, zodat de naaste gelegenheid heeft voor boodschappen, sporten, een kaartmiddag, extra rusten of iets anders waar behoefte aan is. Het aantal uren hulp per dag / week wordt in overleg met de zieke en de naasten vastgesteld.

Verrijkend, leerzaam, uitdagend, grensverleggend, voldoening… Dat mag je verwachten als je bezoekvrijwilliger wordt bij GGZ Oost-Brabant, locatie Coudewater. Daar biedt GGZ Oost-Brabant hulp aan mensen met psychische en psychiatrische problemen. Door geestelijke beperkingen leven veel van onze cliënten vrij eenzaam. Familie en kennissen hebben soms moeten afhaken. Ze willen juist zo graag kunnen uitzien naar bezoek. Zo is er een jonge vrouw die het geweldig zou vinden om eens met een maatje gezellig te winkelen of fietsen. Elke bezigheid is een gelegenheid om contact te hebben met de wereld buiten Coudewater. Ook is er een oudere heer die graag bezoek zou krijgen om samen bijvoorbeeld de krant door te nemen of een kaartje te leggen.Het maakt eigenlijk niet uit, de hoofdzaak is dat er iemand speciaal voor hém op bezoek komt. Wie vrijwilliger wordt, staat er niet alleen voor. Vooraf word je goed voorbereid en de beroepskrachten staan je bij waar nodig. Voor meer informatie: Maria van Schayk, coördinator vrijwilligerswerk, 06-103 79 604 (ma en wo hele dag, di en do-ochtend), of via [email protected]

Voor informatie of aanvraag van hulp kunt u bellen met: Margriet Jansen, 06 22 66 3008 Stichting Vrijwilligers Terminale Zorg 's-Hertogenbosch e.o. www.thuistotheteinde.nl

21

Parochiekroniek In onze parochie zijn door het Doopsel opgenomen: Sint-Lambertuskerk, Rosmalen 10 juni Jindra Hendriks Valentijn Leenders Maud van der Heijden H. Laurentiuskerk, Rosmalen 24 juni Jazy van Breugel Isa van Geffen Jayden van der Donk Bij Openluchtmis Landgoed Coudewater 17 juni Guus Klaassen H. Landelinuskerk, Empel 13 mei Ditte van Riel Thom Foederer 10 juni Sofie van Dun Kyan Lamers Suus Bouwens H. Annakerk, Hintham 24 mei Yazmin Reymond Giovanny Konings 27 mei Roos van den Boogaard Gijs van den Boogaard Sint-Jan, ’s- Hertogenbosch 13 mei Ties Adelaars Gio van der Beek Jay Beekwilder Jenna Sluijter 20 mei Luc Janssen 27 mei Silvinho van der Heijden Cas Bevers 10 juni Isabella van Uum Isabel van den Eerenbeemt Pien Merks Jim van Nimwegen Lorenzo Ramos de Souza Fabiao Almeida 24 juni Mila Krijgh Lynn van Lee Xavi van Vlijmen Hebben het sacrament van het Huwelijk ontvangen: H. Annakerk, ‘s-Hertogenbosch 24 augstus Alexander Liebregts en Serena de Groot

22

HH. Hartenkerk, ‘s-Hertogenbosch 16 juni Joshua van Rooij en Karen Zwetsloot 7 juli Clifton Wong en Femke Peters Sint-Jan, ‘s-Hertogenbosch 9 juni Jan Hoskam en Andrea Bonvanie 14 juni Dennis van de Laar en Kristie Coon 16 juni Jontek Ijpelaar en Renske van der Heijden 7 juli Eduard Voormolen en Daphne van Munster Sint-Lucaskerk, ‘s-Hertogenbosch 25 juli Jeroen van Kreij en Marleen Warnaar Sint-Cathrien, ‘s-Hertogenbosch 21 juli Can Anit en Anne Cathrien van Rijckevorsel Sint-Lambertuskerk, Rosmalen 22 juni Tinie van Rosmalen en Irene van den Hanenberg 29 juni Toon Jansen en Els de Rouw Buitenland 7 juli

Gerard Damen en Naomi Ackermans, Italië

Zijn in de Heer overleden: H. Annakerk, Hintham 31 januari Jo Leenders 14 februari Sjaan Verdonk-Lensen 17 februari Riet Oomen 23 maart Karel Doomernik 28 maart John The 28 maart Miep Tax-Vogel 8 april Harry Soors 10 april Ad Timmermans 2 mei Wies Hanegraaf-v. Nuland 8 mei Elisabeth Ooms-Jansen 31 mei Annie van Kollenburg Baudoin 1 juni Gerard Maas 17 juni Cary van Luytelaar van der Eerden 7 juli An Vos-van Boekel 20 juli Antoinette Schor

87 jaar 93 jaar 84 jaar 80 jaar 80 jaar 89 jaar 78 jaar 83 jaar 69 jaar 72 jaar 93 jaar 81 jaar 93 jaar 92 jaar 81 jaar

H. Sacramentskerk, ‘s-Hertogenbosch 5 mei Toon Trommelen 7 juli Annie de Laat van Appeven

90 jaar 96 jaar

HH. Hartenkerk, ‘s-Hertogenbosch 6 mei Ria van Os-van der Vaart 85 jaar 18 juni Gradus van den Wildenberg 86 jaar 17 juli Cor de Lange 49 jaar Sint-Lambertuskerk, Rosmalen 2 juni Toon Maas 9 juni Annie Kusters van Zandbeek 14 juni Toos Heijmans van Zoggel 16 juni Toos Nolte-den Otter 27 juni Annie van Eekelen van Rixtel 4 juli Marie Coppens-de Bijl 18 juli Jo van Zuylen-van Gorp 26 juli Marie Stensen van den Broek 27 juli Truus van Grunsven Stroucken 30 juli Maria van Creij Steenbekkers H. Laurentiuskerk, Rosmalen 19 mei Gerrit Keijser 21 mei Jan Mekke 3 juli Dini Janssens van den Heuvel 3 juli Zuster Desideria Lammerts 2 augustus Kees Hellemons 8 augustus Sieka Kort 11 augustus Wil Pijnenburg Mentink

89 jaar 73 jaar 77 jaar 87 jaar 65 jaar 90 jaar 88 jaar 89 jaar 84 jaar 89 jaar

85 jaar 80 jaar 71 jaar 91 jaar 76 jaar 65 jaar 85 jaar

H. Landelinuskerk, Empel 26 juni Mari Brouwers 12 juli Albert van Nisselrooij

71 jaar 86 jaar

Sint-Jan, ‘s-Hertogenbosch 18 april Mw. Van der Ven Hooijmans 14 mei Mia Bodar-Vlemmings 27 mei Piet Hendriks

90 jaar 90 jaar 91 jaar

11 juni 27 juni 28 juni

Ad Langenberg Ida Lampevan den Eerenbeemt Betsie Eerhart-Kerste

81 jaar 76 jaar 83 jaar

Sint-Lucaskerk, ‘s-Hertogenbosch: 1 mei Paula Lucia Maria Siemer 88 jaar 11 juni Dhr. Ben van de Laar 85 jaar 3 juli Belle Weijers-van Rossum 90 jaar Sint-Cathrien, ‘s-Hertogenbosch: 4 mei Wil van Dinther Klein Antink 10 mei Thea Oomen 15 juni Josje van Rosmalen Deelen 4 juli Pierre van Grinsven

74 jaar 95 jaar 79 jaar 84 jaar

Tot de pastorale eenheid H. Maria en H. Johannes Evangelist behoren: Kathedrale Basiliek van H. Johannes Evangelist Torenstraat 18 5211 KK ’s-Hertogenbosch Sint-Cathrienkerk Kruisbroedershof 6 5211 GX ’s-Hertogenbosch Sint-Lucaskerk Zuiderparkweg 301 5216 HB ’s-Hertogenbosch H. Annakerk Hintham 43 5246 AC Rosmalen (Hintham) HH. Hartenkerk Graafseweg 194AA 5213 AP ’s-Hertogenbosch H. Sacramentskerk Sonniusstraat 1G 5212 AJ ’s-Hertogenbosch Sint-Lambertuskerk Torenstraat 1, 5241 VG Rosmalen H. Laurentiuskerk Oude Baan 1 5242 HT Rosmalen H. Landelinuskerk Proosdijstraat 14 5236 AT Empel

23

Colofon Redactie: Frans Bolder, Mieke van Vugt, Jantje Bax (pastoraal werkster), Vladimir Palte (diaken), Wilmy Sliphorst (secretariaat), Yvonne Koopman-Snep (redactiesecretaris). [email protected] www.parochieheiligemaria.nl Ontwerp: Design Crew, ‘s-Hertogenbosch Drukkerij: Drukkerij Dekkers van Gerwen, ‘s-Hertogenbosch