Kerkvenster. Parochieblad pastorale eenheid H. Maria en H. Johannes, s-hertogenbosch. In dit nummer o.a

Kerkvenster

Parochieblad pastorale eenheid H. Maria en H. Johannes, ‘s-Hertogenbosch

05

In dit nummer o.a. • Ontdek of herontdek het Sacrament van Boete en Verzoening • Voor de Vastenaktie steunen we zuster Valdete in Honduras • Paastriduum, wat is het precies en waarom vieren we het? • Samen ruim 100 jaar vrijwilliger: Ad de Wit en Jan Kock

2e jaargang • nummer 05 • februari 2013

Redactioneel Inhoudsopgave Over een paar dagen begint de Veertigdagentijd. Een periode waarin we worden uitgenodigd ons te bezinnen, tot inkeer te komen en met anderen te delen. Delen kan op veel manieren. We mogen delen in de genade wanneer we samen bidden of vieren, wat gelukkig op veel plaatsen in onze parochie kan. Delen met mensen die het minder goed hebben dan wij kunnen we via de Vastenaktie, waarover u in dit nummer leest. Ook is er veel aandacht voor de liturgische tijd van het jaar en alles wat daarmee samenhangt. Kapelaan Patrick Kuis geeft een krachtige blik op de Hoop die wij als christenen mogen hebben. U leest wat het Paastriduum eigenlijk is en pastor Robert van Aken vertelt over het Sacrament van Boete en Verzoening. In dit nummer maakt u kennis met een aantal mensen die nieuw of al langer actief betrokken zijn. Zo stelt de nieuwe beheerder-bouwkundige van de Sint-Jan, Joan van den Hurk, zich aan u voor. Frans Sluyter doet datzelfde. Hij is reeds een bekend gezicht in de Sint-Jan en vervult de nieuw gecreëerde functie van dagelijks coördinator. En u kunt een interview lezen met twee Rosmalense vrijwilligers in hart en nieren: Jan Kock en Ad de Wit. Graag verwijzen we u voor actuele (bestuurs)aankondigingen naar de nieuwsbrief die elke zondag achter in de kerken ligt en de website www.mariajohannes.nl De redactie wenst u een hoopvolle voorbereiding toe op Pasen en een Gezegend Paasfeest.

02

Kerkvenster nummer 05 - februari 2013 Pastoraal woord van kapelaan Patrick Kuis: Hoop is een vertrouwvolle overgave aan de beloften die God ons heeft gedaan

03

Het Sacrament van Boete en Verzoening is het meer dan waard om te (her)ontdekken

04 - 05

De Vastenaktie brengt ons dit jaar in Honduras, waar zuster Valdete migranten opvangt die alles zijn verloren

06

Jan Kock en Ad de Wit zijn samen ruim 100 jaar vrijwilliger

18 - 19

Verder in dit nummer o.a. Medewerker onderhoud kerkhof gezocht Paastriduum, wat is het precies en waarom vieren we het? Joan van den Hurk en Frans Sluyter stellen zich voor Vaste vieringen en de vieringen in de Goede Week en Pasen Leo Melkert vertelt over de Meimaand in de Sint-Jan Prachtige parochiebedevaart naar Assisi en Padua Parochiekroniek Pasen door de ogen van de heilige Johannes van Damascus Belangrijke gegevens

07 08 - 09 10 - 11 12 - 15 16 17 20 21 22 - 23

Bij de voorpagina Op de omslag een foto van de jaarlijkse Maria ommegang in ‘s-Hertogenbosch. Dit jaar vindt hij plaats op zondag 26 mei 2013. De ommegang vertrekt om 19.00 uur vanaf de Sint-Jan.

Belangrijke gegevens Belangrijke gegevens treft u aan op de laatste pagina's van dit blad. Daar vindt u adressen, contactgegevens en bankgegevens, waar te informeren voor doop, uitvaart en huwelijk, wanneer er biechtgelegenheid is en waar u terecht kunt in geval van nood.

Hopen is een vertrouwvolle overgave Beste parochianen en Bosschenaren, hoe vaak hebben we het niet met vreugde, maar soms ook met verdriet, uit onze monden laten klinken… het Salve Regina. Of het nu in de meimaand in de Sint-Jan is of op bedevaart elders. Als de eerste woorden worden ingezet, kunnen we het allemaal, hoop ik, uit volle borst meezingen. Maar beseffen we eigenlijk wel wat we zingen? Er is één zinnetje dat ik er graag uitlicht: “Et spes nostra salve”, oftewel: “En onze hoop, Weesgegroet.” Maria, onze hoop. Eigenlijk, als je het nader beschouwt, klinkt dat vreemd. Als ik denk aan het woordje ‘hoop’, dan denk ik meer aan iets wat onzekerheid met zich meebrengt. Bijvoorbeeld, toen ik op het seminarie voor de zoveelste keer het tentamen Grieks over moest doen, vroeg de rector aan mij: “En Patrick, denk dat je het deze keer wel gehaald hebt?” Ik antwoordde hem: “Ik hoop het!” U voelt dat hier iets van onzekerheid

in doorklinkt. Voor christenen heeft hoop echter een andere betekenis gekregen. De hoop hangt direct samen met onze verwachting van de toekomst. Een toekomst die in Gods handen ligt. Hoop is namelijk géén onzekerheid. Hoop is een vertrouwvolle overgave. Een vertrouwvolle overgave aan de beloften die God ons heeft gedaan. Een vertrouwvolle overgave aan de verrijzenis, aan de Verrezene, Christus. En tegelijkertijd een vertrouwvolle overgave aan de verrijzenis van de christen, van onszelf. Door de verrijzenis van Christus is de weg geopend naar een prachtige en eeuwige toekomst bij God. Hij heeft de macht over leven en dood. Hoewel onze aardse toekomst onzeker is, hebben we één zekerheid. Juist die zekerheid is onze hoop: de totale zekerheid dat onze zorgen, ons lijden, ons kruis, ons verdriet en uiteindelijk onze dood,

voorbij zullen gaan, omdat onze toekomst ligt bij God. God die het leven en de liefde zelf is. Dat is onze roeping. We zijn geroepen hoopvol uit te zien naar die liefde. Degene die ons daarin is voorgegaan, is onze moeder Maria. Zij heeft als geen ander uitgezien naar de komst van de mensgeworden Liefde. Juist haar overgave heeft ervoor gezorgd dat ze deel mag hebben aan het hemelse koninkrijk. Ik wens u allen toe dat u de komende maanden de genade zult ontvangen om meer en meer hoopvolle mensen worden. Bidden we op voorspraak van de Zoete Moeder van Den Bosch, onze troosteres van de bedroefden, dat al onze onzekerheden, twijfels en verdriet van ons worden weggenomen zodat ons hart van vreugde vervuld mag worden. Patrick Kuis Kapelaan

03

‘Laat je verzoenen met Christus’ “Het is eigenlijk heel simpel, en vooral niet eng”, zegt pastor Robert van Aken geruststellend over het Sacrament van boete en verzoening, de biecht. “Dit sacrament is het juweeltje van alle sacramenten. Het is het sacrament van genezing dat je innerlijk vrij kan maken.” Reden genoeg voor een uitgebreider gesprek over dit onderwerp.

04

Pastor Van Aken weet nog goed dat hij als jongere voor het eerst zelf ging biechten tijdens een jongerenweekend. “Ik was hartstikke zenuwachtig, maar het was eigenlijk een heel gemoedelijk gesprekje. Wat me echt is bijgebleven is dat de priester zei: ‘Wat goed dat je hebt gedurfd hierheen te komen’ en dat hij me toevertrouwde dat het iets was tus-

sen mij en O.L. Heer, en niemand anders. ‘Hij gaat jou nou heel persoonlijk vergeven’, zei hij. Die biecht is voor mij levensveranderend geweest. Het heeft me geholpen te begrijpen dat God echt ontzéttend goed is en dat je altijd opnieuw kunt beginnen. Dat Hij je bemint en dat Hij de hoop in jou nooit opgeeft, ook al geef je voor jezelf de hoop op.” Pastor van Aken

beseft dat veel mensen het eng vinden om te gaan biechten, of het nu is omdat ze het nog nooit hebben gedaan of heel lang al niet meer. “Maar dat hoeft juist niet!” “Veel mensen leven in een soort roes. We gaan maar door en denken dat het allemaal wel goed gaat. Intussen dragen we, soms ongemerkt, onze zorgen en lasten mee. Maar daar hoef je niet mee te blijven lopen. Het leven kan juist zoveel mooier zijn. Vanaf ons doopsel zijn we kind van God en geroepen om in volle liefde met Hem te leven. We raken, door allerlei zaken, steeds verder verwijderd van die vanzelfsprekende relatie met God. We zoeken vaak ons eigen geluk in plaats van ons ware geluk in Hem. Dit is niet alleen zonde, het heet zelfs zonde. Terugkeren naar die goede relatie met God kost vaak veel moeite. We schamen ons of geloven niet dat God nog verder wil met ons. En als we het wel geloven, durven we niet naar een priester te gaan.” “Maar God heeft het ons juist gemakkelijk gemaakt om de genade die we bij de doop hebben ontvangen, om zijn kind te zijn, weer volledig, als een verrezen persoon, te beleven. En dat is in het sacrament van boete en verzoening. Al aan zijn apostelen gaf Hij de macht zonden te vergeven. En zo vertrouwde Hij dit sacrament toe

aan de Kerk, en dus aan de priesters. De priester is bemiddelaar, want doorheen de priester is dit sacrament, net als alle sacramenten, een persoonlijke ontmoeting met Christus. Hij wil de meest duistere plaatsen van ons hart bezoeken, aanraken en genezen met zijn barmhartige, verfrissende en levengevende liefde.”

De genade is zoveel groter dan wij kunnen voorstellen Pastor Van Aken noemt de biecht een juweeltje onder de sacramenten, omdat het “het sacrament van genezing is dat mensen innerlijk vrij kan maken en waarmee zij verzoend worden met God, zichzelf en de naaste”. “Het is heel bijzonder: ik mag de woorden van Christus uitspreken en getuige zijn van iemand die zich wil verzoenen met Gods liefde. Het is tegelijkertijd pijnlijk wanneer iemand blijft volhouden dat God dit of dat nooit zal kunnen vergeven, dan voel je verdriet, want God kan het wel! De genade is zoveel groter dan wij kunnen voorstellen. Je leven houdt echt niet op bij je zwakheid. Waarom zou je met al je pijn en ellende blijven rondlopen als Christus het graag op zich wil nemen: ‘Kom tot mij die belast en

Hoe gaat het als ik ga biechten? Ik kom bij een priester, ofwel tijdens de biechtgelegenheid in de kerk of na het maken van een afspraak. Hij begint met het maken van een kruisteken en vaak zegt hij een klein gebed. De priester nodigt mij uit mijn zonden te belijden. Hij geeft mij vervolgens raad en bemoediging en vraagt mij iets terug te doen voor de liefde van God (penitentie).

beladen zijt, en ik zal u verlichten.’” Waarom is het nodig dat je bij een priester biecht? “Eigenlijk is het veel minder eng dan men vaak denkt. Veel mensen vertellen tegen vrienden, in de bus of bij de kapper ook allerlei vertrouwelijke dingen. Voor niemand weegt de plicht van geheimhouding (biechtgeheim) zo zwaar als voor een priester. Omdat het sacrament door Jezus zelf is ingesteld, weet je zeker dat je vergeven bent. God kan alles vergeven, omdat de liefde sterker is dan alles. Bovendien geeft God je, door dit sacrament van genezing, weer kracht, liefde, doorzettingsvermogen en genade om verder te gaan.” Het is voor pastor Van Aken evident dat een priester zelf ook geregeld biecht. “Hoe kun je iets geven wat je zelf niet hebt ontvangen?” “Voor iedereen, jong en oud, geldt dat God niets liever doet dan ons het diepste geluk te schenken. Om de ware grootsheid van Gods barmhartigheid te vatten, moet je ook doorhebben wat je eigen zwakheid en zonde is. Dan kom je tot echte verzoening met God, je Vader.” “O ja”, vult pastor Van Aken op de valreep nog aan, “een van de mooiste en meest klassieke films over de biecht is I confess van Alfred Hitchcock.” Yvonne Koopman

Ik mag mijn berouw uitdrukken. Dan strekt de priester zijn handen uit over mijn hoofd en ontslaat mij van mijn zonden (absolutie) in een gebed en met het teken van het kruis. Daarna ben ik als herboren en mag ik vol vreugde de wereld in. Gegevens over biechtgelegenheid staan op pagina 22.

05

Vastenaktie 2013 'Even minderen voor Honduras' Het project voor Vastenaktie 2013 brengt ons in Midden-Amerika, in Honduras om precies te zijn. Het confronteert ons met het harde bestaan van honderdduizenden migranten ‘zonder papieren’, maar ook met het hoopgevende werk van zuster Valdete en haar medezusters van de congregatie van de zusters Scalabrinianas. Berichten over drugsgeweld in landen als Guatemala, Honduras en Mexico zijn ons niet vreemd. Minder bekend is dat jaarlijks honderdduizenden mensen de armoede en uitzichtloosheid in hun land ontvluchten. Ze willen in de Verenigde Staten voor zichzelf en hun gezin een betere toekomst vinden. Deze ‘American dream’ mondt voor de meesten echter uit in een regelrechte nachtmerrie. De reis naar de VS is letterlijk levensgevaarlijk: een kwart van de migranten raakt gewond, invalide of overleeft de tocht niet. Men komt noodgedwongen terug, berooid, verkracht, beroofd, bedrogen, bedreigd... Degenen die het wel halen, lopen grote kans te worden opgepakt en teruggezonden. En dan begint alles weer van vooraf aan.

Het gaat erom een gezicht te geven aan God Zuster Valdete, bijgestaan door een paar zusters, vele vrijwilligers en enkele priesters, vangt de teruggestuurde migranten liefdevol op en helpt hen weer op weg. Zij vormen een bron van hoop. De congregatie heeft centra langs de hele route die de migranten volgen, dus in Honduras, Guatemala, Mexico en de VS. Zuster Valdete: “Dan gaat het er om een gezicht te geven aan God. Jezus heeft geleden zoals deze mensen lijden. Wij bidden voor hen, dat zij de hoop vasthouden en niet wegglijden in hopeloosheid en de gevaren van de bendes en de straat.” Zuster Valdete maakt vrijwel dagelijks hartverscheurende situaties mee. Ze wanhoopt echter nooit: “Als ik deze mensen in hun ogen kijk, wil ik hen hoop geven, want ik zie kinderen van God.” Juist voor die terugkeerders zet Vastenaktie zich dit jaar in. Men kan via de genoemde zusters directe hulp bieden zodat zij garant kunnen staan voor veiligheid,

06

voeding en verzorging. Daarnaast proberen zij de noodzaak van het verhuizen te verminderen door huisvesting en werk te bieden. Vastenaktie richt zich op spiritualiteit en soberheid, maar zeker ook op solidariteit met de allerarmsten op onze wereld. Onze pastorale eenheid H. Maria en H. Johannes besteedt op heel wat manieren aandacht aan Vastenaktie. Dat gebeurt in de liturgie en door het inzamelen van geld. Wilt u profiteren van belastingvoordeel bij het doen van een gift, stort dan op giro 5850 ten name van Vastenaktie of doneer naar het gironummer van uw plaatselijke MOV-groep. Info: www.vastenaktie.nl

Hulp voor onderhoud Lambertuskerkhof gezocht Het Lambertuskerkhof in Rosmalen is al honderden jaren in gebruik. Sinds 15 jaar worden zelfs weer nieuwe begravingen gedaan. Om alles op orde te houden, zijn we dringend op zoek naar een vrijwilliger die de onderhoudsploeg kan ondersteunen. In de eerste jaren dat de kerk bestond, werden de doden nog in de kerk begraven. Later kwam er aan beide zijden van de kerk een kerkhof. Het oudste graf is het familiegraf van burgemeester Nieuwenhuijzen (1860). Op het kerkhof zijn 432 grafplaatsen, waarvan er 322 in gebruik zijn. Reservering van een plaats is ook mogelijk. Verder is er een columbarium met 80 urnennissen waarvan er 42 in gebruik zijn. Sinds 2000 zijn een aantal verbeteringen aangebracht, zoals verharding rondom de kerk, meer beplanting en veel vervallen grafstenen zijn verwijderd. Bij aanleg van nieuwe graven wordt gezorgd voor meer ruimte tussen de graf-

stenen voor betere toegankelijkheid. Sinds 15 jaar zijn ook weer nieuwe begravingen mogelijk, voor katholieken die enige relatie met de parochie hebben of hebben gehad, zoals oud-parochianen die niet meer in Rosmalen wonen. Dringende oproep: Het groot onderhoud (zoals snoeiwerk) wordt eens per jaar professioneel gedaan. Het dagelijks onderhoud, voornamelijk schoffelen en harken, gebeurt door een

aantal vrijwilligers. Zij zorgen dat het kerkhof er keurig bij ligt. Voor dit dankbare werk is de parochie dringend op zoek naar een enthousiaste vrijwilliger voor één morgen per drie weken. Als u geïnteresseerd bent , kunt u contact opnemen met de beheerder van het Lambertuskerkhof, Johan van Hirtum (073) 5216520. Vooral de regelmatige bezoekers van dit mooie kerkhof zullen u dankbaar zijn. Johan van Hirtum

In memoriam Jan van Gisteren Op 28 november 2012 moesten we afscheid nemen van Jan van Gisteren. Een zeer gewaardeerd lid van het Gelegenheidskoor van de Sint-Lambertuskerk in Rosmalen. Jan was, met zijn Tilburgs accent, een graag geziene gast in dit koor, omdat hij met zijn positieve kijk op het leven altijd met een grap de stemming - indien nodig een vrolijke draai kon geven. We missen hem in het koor, en danken hem voor zijn inzet gedurende vele jaren. Jan Bedankt!

In memoriam Piet Dollevoet Op 14 december is Piet Dollevoet op 74-jarige leeftijd overleden. Piet was sinds 2008 een van de vrijwilligers van de onderhoudsgroep van het Lambertuskerkhof te Rosmalen. Per drie weken werkte hij mee om het kerkhof onkruidvrij te maken zodat het er weer netjes bij lag. Wij danken Piet voor zijn jarenlange inzet bij dit dankbare werk. Wij wensen zijn vrouw Martha en verdere familie veel kracht bij de verwerking van dit grote verlies.

07

Pasen vieren Gisteren, vandaag en morgen De vieringen van Witte Donderdag, Goede Vrijdag, Stille Zaterdag en Paaszondag – kortweg: het paastriduum – vormen het hoogtepunt van het kerkelijk jaar. Maar wat vieren we eigenlijk op die dagen? Op steeds meer plaatsen, ook in onze eigen parochie, (her)ontdekken jong en oud deze vieringen door deel te nemen aan een paasdriedaagse. Jaarlijkse paasviering De oudste christelijke viering is de wekelijkse viering van Jezus’ verrijzenis op de eerste dag van de week, de zondag (vgl. reeds in het Nieuwe Testament: Hand. 20, 7-12; 1 Kor. 16, 1-2; Apok. 1, 9-10). De vroegste jaarlijkse christelijke paasviering die ons bekend is, dateert uit de tweede helft van de 2e eeuw. Ze bestond uit een streng paasvasten van enkele dagen, gevolgd door een nachtelijke viering van gebed, schriftlezingen en psalmen, die eindigde met de viering van de Eucharistie. Zo begon het paasfeest, dat – evenals in onze tijd – vijftig dagen duurde. Vanaf de 4e eeuw worden, allereerst in de Kerk van Jeruzalem, de grote heilsmomenten van Jezus’ lijden, sterven en verrijzen meer en meer verdeeld over de verschillende dagen die aan de dag van zijn verrijzenis voorafgaan. Zo ontstaan geleidelijk de drie heilige dagen (triduum sacrum) van Pasen, zoals wij die vandaag de dag nog steeds kennen. Witte Donderdag Pas in de 7e eeuw kent de Romeinse Kerk een viering die Jezus’ instelling van de Eucharistie gedenkt (Missa in Cena Domini). Hierin werd de dubbele overlevering (traditio) herdacht: de overlevering van de Eucharistie door de Heer aan zijn leerlingen, en de overlevering van de Mensenzoon in de handen van de zondaars door Judas. Ook bestond de gewoonte dat de paus en de geestelijken op deze dag in navolging van Christus (vgl. Joh. 13, 1-15) de voeten van hun naasten wasten, maar dit gebeurde toen nog niet in de Mis. Goede Vrijdag Op deze dag trokken de christenen in het Jeruzalem van de 4e eeuw van het cenakel naar Golgotha, alwaar de bisschop het kruishout toonde aan de gelovigen, die het vervolgens hun eer betuigden. In Rome vond een eigen Goede Vrijdagviering waarschijnlijk voor

08

het eerst plaats in de 7e eeuw. Men kwam samen rond de paus in de basiliek van het Heilig Kruis (Santa Croce in Gerusalemme), las het lijdensverhaal volgens Johannes en legde de Kerk en de wereld aan de voeten van de Heer in het plechtige gebed van de gelovigen. In de kleinere kerken van Rome werd na het passieverhaal tevens het kruis vereerd en ontvingen de gelovigen het Lichaam van de Heer, dat in de voorafgaande viering op Witte Donderdag was geconsacreerd. Vanaf de 13e eeuw zal alleen de priester op Goede Vrijdag communiceren. Pas in 1955, toen de Romeinse liturgie van de Goede Week werd herzien, werd de oude gewoonte dat de gelovigen op deze dag deelhebben aan het geofferde Lichaam van de Heer, hersteld.

De ‘moeder aller waken’ begint in het donker Stille Zaterdag Op deze dag verblijft de Kerk bij Jezus’ graf en overweegt zij zijn dood en nederdaling in het dodenrijk. Buiten het dagelijkse getijdengebed heeft de Kerk op deze dag nooit een ander gebedsmoment gekend, maar steeds in vasten uitgezien naar het moment van Christus’ verrijzenis. Al in de 6e eeuw wordt het geheel nachtelijke karakter van de paaswake verbroken, en wanneer paus Pius V in 1566 de misvieringen ná het middaguur verbiedt, wordt de ‘paaswake’ een viering in de ochtenduren van Stille Zaterdag. Pas in 1951 bij de liturgieherziening van de paaswake zal het nachtelijke karakter van deze ‘wake’ worden hersteld. Paasnacht Reeds in de oude Kerk bestond er een sterke band tussen het doopsel en de viering van Christus’ Pasen, en in de Romeinse liturgie hebben de teksten van de paasnacht ook altijd hun doopkarakter behouden. Deze ‘moeder aller waken’ (H. Augustinus, + 430) begint in het donker – een element waar ook de Nederlandse bisschoppen in hun recente brief over het paastriduum (2012) strikt aan vasthouden. Vanuit

het nieuwe vuur wordt de paaskaars ontstoken. Aan deze kaars ontsteken de gelovigen, die uitzien naar de komst van hun Heer (vgl. Lc. 12, 35-38), hun eigen kaarsen en trekken achter Hem, het Licht der wereld, aan de donkere kerk binnen (vgl. Ex. 13, 21-22; Joh. 8, 12). Sinds de 7e eeuw bezingt de diaken vervolgens dit lichtmysterie in de paasjubelzang (Exsultet) dat Jezus’ verrijzenis plechtig aankondigt. Dan volgt een uitgebreide liturgie van het woord (9 lezingen) met als hoogtepunt de verkondiging van het verrijzenisevangelie, voorafgegaan door het plechtig ingezette ‘alleluia’ dat 40 dagen lang niet heeft geklonken. Het derde deel van de wake (na lichtritus en woordliturgie) is de viering van het doopsel, waarin de dopelingen het doopsel en vormsel ontvangen en de gelovigen hun doopbelofte hernieuwen. Daarna nemen de pasgedoopten voor het eerst deel aan het gebed van de gelovigen. In het vierde deel van deze nachtelijke viering nodigt de Heer de wakenden uit aan zijn tafel en daarbij voltooien de pasgedoopten hun initiatie door deel te nemen aan de Eucharistie. Paaszondag Het paastriduum eindigt op paaszondag met de viering van de dagmis en ten slotte de (doop)vespers, waarin de pasgedoopten teruggaan naar de doopvont en

de plaats waar zij gevormd werden, om daar de Heer te danken. Paasdriedaagse vandaag Vele van de (vaak) oude elementen die hier genoemd worden, vinden we ook vandaag de dag terug in de viering van de drie heilige dagen. Het Tweede Vaticaans Concilie heeft in de Constitutie over de heilige Liturgie (nrs. 14-20) de nadruk gelegd op een hernieuwde en verdiepte actieve deelname van de gelovigen aan de liturgie en een aangepaste vorming. In tal van landen (her)ontdekken vandaag de dag oudere en jongere mensen de liturgie van het paastriduum door deel te nemen aan een kleine ‘retraite’ of ‘paasdriedaagse’, bestaande uit de grote liturgievieringen, het getijdengebed, inleidingen, stil gebed en het samen delen, eten en feest vieren op dit hoogtepunt van het kerkelijk jaar. Ook in de Lucaskerk vindt sinds enige jaren zo’n ‘paasdriedaagse’ plaats. U bent van harte uitgenodigd er eens te komen kijken! Op de site van de parochie en in de nieuwsbrief vindt u de tijden en andere informatie. Bas Suijkerbuijk (1973) is dirigent van het Lucaskoor en werkzaam voor de Nationale Raad voor Liturgie

09

Nieuwe beheerder en coördinator voor de Sint-Jan

Joan van de n Hurk Frans Sluyter

In en rond de kathedrale basiliek Sint-Jan, de hoofdkerk in onze pastorale eenheid, is er altijd grote bedrijvigheid. De grote groep vrijwilligers en de betaalde medewerkers zetten zich voor en vaak nog meer achter de schermen volop in, zodat het monumentale pand een thuis mag zijn voor de geloofsgemeenschap. Het onderhoud van de Sint-Jan vraagt veel aandacht, tijd en geld. Daarom is er al jaren een beheerderbouwkundige aan de Sint-Jan verbonden. Per 1 januari heeft Joan van den Hurk het stokje overgenomen van Wim Hendriks. De echte waarde van de Sint-Jan wordt echter gevormd door de levende stenen van de geloofsgemeenschap en daarbinnen weer door de onbetaalbare inzet van vele vrijwilligers. Ook dat kapitaal

10

vraagt om onderhoud. Na de oprichting vorig jaar van het SintJansgilde, dat de belangen en de wensen van de vele honderden vrijwilligers wil behartigen, bleek dat er behoefte is aan iemand die dicht op de ‘werkvloer’ staat. Iemand die als direct aanspreekpunt problemen of knelpunten kan oplossen. Om die reden is een nieuwe functie in het leven geroepen: de coördinator. En per 1 januari vervult Frans Sluyter deze functie. Beide heren zult u geregeld in de Sint-Jan aantreffen. Daarom stellen Joan van den Hurk en Frans Sluyter zich graag nader aan voor. Joan van den Hurk Als kleine jongen bezocht ik vroeger aan mijn moeders hand met enige regelmaat de Sint-Jan om een kaarsje op te steken bij de Zoete Moeder. Ik weet nog dat ik toen al gefascineerd was door de prachtige monumentale bouwwerken in de stad. Mijn naam is Joan van den Hurk. Ik ben geboren en getogen in Heesch. Na een paar jaar als KVV’er bij defensie ben ik aan het werk gegaan bij een bedrijfje dat aluminium kozijnen maakte. Ik ontmoette er een prachtige vrouw, Wina, trouwde met haar en we mochten drie dochters ontvangen: Dana, Reni en Martijne. Ik volgde in Den Bosch de avondopleiding MTS bouwkunde. Eind jaren negentig werkte ik als calculator bij een nieuwbouwaannemer. Oude gebouwen boeiden me echter meer dan nieuwbouw. Gelukkig kon ik in 2001 als calculator aan de slag bij Nico de Bont, bekend aannemer op het terrein van restauratie. Ik ging vaak mee met oude rotten in het vak om gebouwen op te

nemen en leerde veel van hen. Met de HBO+ opleiding Bouwhistorie, Restauratie en Monumentenzorg inmiddels op zak, lachte het geluk ons toe.

Ik kijk uit naar een fijne samenwerking Echter, in 2007 werd Wina ernstig ziek. Bijna vier jaar lang heeft mijn vrouw gevochten om zo lang mogelijk bij elkaar en onze dochters te kunnen blijven. Helaas is Wina ruim een jaar geleden overleden, ontelbaar veel moed, gebed en kaarsjes – ook bij de Zoete Moeder – ten spijt. Haar overlijden heeft veel verdriet gebracht, maar gelukkig zijn er ook lichtpuntjes. Een ervan is deze nieuwe parttime baan die me letterlijk dicht bij de Zoete Moeder brengt. Ik ben ontzettend blij dat ik daadwerkelijk aan de slag kan gaan en aan “onze” Sint-Jan mijn steentje mag bijdragen. Daarbij kijk ik uit naar een fijne samenwerking met mijn nieuwe collega’s op dit mooiste plekje van Den Bosch. Frans Sluyter De nieuwe functie van Dagelijks Coördinator mag door mij, Frans Sluyter, worden vervuld. Ik ben geboren en opgegroeid in de ‘wereldstad’ ’s-Hertogenbosch. Thuis, in een warm gezin waar alles bespreekbaar was, waren we met 12 kinderen. Na de Mulo moest ik gaan werken en mijn wens was een job in de radiotechniek. Dat was mijn hobby. De eerste kristalontvanger die ik bouwde was een geweldig iets. Via avondstudies ben ik radiotechnicus geworden, de bakermat van de huidige microprocessortechniek. Ik trouwde met

Thea en we hebben twee kinderen, Rob en Nicole, en vijf kleinkinderen. Ik ben jarenlang werkzaam geweest bij Philips, waar ik mijzelf verder kon ontwikkelen tot internationaal servicemanager bij de Philipsdochter Marantz. Met 60 jaar ging ik officieel met pensioen, maar dat was van korte duur. Men vroeg mij voor een job in de UK als managerdirector. Ik heb tot mijn 68ste deze functie vervuld en ben toen echt met pensioen gegaan. Maar niets doen past niet bij mij. In mijn vrije tijd was ik al actief binnen de kerk: gidsen in de Sint-Jan, lid van de POG, collectant, hulpje in het archief, kleine technische problemen oplossen in en aan de kerk, het gilde-gebeuren en nog vele andere dingen. De functie van coördinator, heb ik aanvaard met de wetenschap dat het geen eenvoudige klus is. Wie de nieuwsbrief in de SintJan heeft gezien, heeft op de achterzijde kunnen lezen dat de coördinator eerste aanspreekpunt is voor alle verwachte en onverwachte zaken die zich in de Sint-Jan voordoen. Hij is een probleemoplosser, iemand die zorgt dat de zaken zo lopen dat ieder tot zijn recht komt. Hij biedt een luisterend oor en een helpende hand. De functie van coördinator is nieuw en de interpretatie ervan is een proces dat veel tijd zal vragen. Graag tot ziens!

11

Vaste vieringen H. Johannes Evangelist / Sint-Jan, ‘s-Hertogenbosch Zondag 10.00 uur Eucharistieviering Vooraf biechtgelegenheid 11.45 uur Eucharistieviering, 1e en 3e zondag kinderwoorddienst 3e zondag Broederschapsmis Ma t/m za 09.00 uur Eucharistieviering 12.30 uur Eucharistieviering Ma t/m za 10.00 tot Altijddurende Aanbidding in 16.00 uur de Goede Herderkapel Zondag 13.00 tot Altijddurende Aanbidding in 16.00 uur de Goede Herderkapel Zaterdag 12.00 uur nov t/m apr: Middaggebed in het hoogkoor Ma t/m za 12.00 uur mei t/m okt: Middaggebed in het hoogkoor 1e vrijdag 12.30 tot Gebedskring Heilige Hart 15.00 uur van Jezus 3e zaterdag 13.30 tot Gebedsgroep in Goede 15.30 uur Herderskapel Sint-Cathrien, ‘s-Hertogenbosch Zaterdag 17.15 uur Eucharistieviering, 4e zaterdag m.m.v. het gelegenheidskoor Zondag 10.15 uur Goddelijke Liturgie met de Johannes van Damascusgemeenschap, zie pagina 13 Sint-Lucaskerk, ‘s-Hertogenbosch Zondag 09.30 uur Eucharistieviering met kinderwoorddienst Vooraf biechtgelegenheid

12

H. Annakerk, Hintham Zondag 11.00 uur Eucharistieviering Ma, di, do 08.30 uur Rozenkransgebed 09.00 uur Eucharistieviering 09.30 uur Uitstelling en Stille Aanbidding HH. Hartenkerk, ’s-Hertogenbosch Zaterdag 19.00 uur Eucharistieviering H. Sacramentskerk, ’s-Hertogenbosch Zondag 11.00 uur Eucharistieviering Sint-Lambertuskerk, Rosmalen Zondag 09.30 uur Eucharistieviering Woensdag 18.30 uur Rozenkransgebed 19.00 uur Eucharistieviering Do en vr 19.00 uur Eucharistieviering 1e en 3e zaterdag van de maand 19.00 uur Woord- en gebedsdienst Na iedere doordeweekse Eucharisitieviering is er een half uur Aanbidding met biechtgelegenheid H. Laurentiuskerk, Rosmalen Zondag 11.00 uur Eucharistieviering Dinsdag 19.00 uur Eucharistieviering Na de doordeweekse Eucharistieviering is er een half uur Aanbidding met biechtgelegenheid H. Landelinuskerk, Empel Zondag 09.30 uur Eucharistieviering Di en do 19.00 uur Eucharistieviering Door de week voor de Eucharistieviering is er Rozenkransgebed

Overige vaste vieringen San Salvator Zondag 11.00 uur Eucharistieviering Kapucijnenkerk Zaterdag 18.30 uur Eucharistieviering Zondag 08.30 uur Eucharistieviering 10.30 uur Eucharistieviering Ma t/m vr 07.30 uur Eucharistieviering 19.00 uur Eucharistieviering Op maandag is de kerk gesloten De Pater Pio gebedsgroep komt bijeen in de Pater Piokapel op de derde donderdag van de maand, 18.40 uur. Data: 21 februari, 21 maart, 18 april en 16 mei 2013. Kapel Sint-Janscentrum Zondag 09.00 uur Eucharistieviering Maandag 18.00 uur Eucharistieviering Di t/m za 07.30 uur Eucharistieviering Dagelijks 16.00 tot 18.00 uur Uitstelling Allerheiligste Kapel Jeroen Boschziekenhuis Zondag 10.15 uur Eucharistieviering, behalve op de 1e zondag van de maand. Woonzorgcentrum Antoniegaarde Vrijdag 19.15 uur Eucharistieviering

Annenborch (Rosmalen) In verzorgingshuis Annenborch vindt de Eucharistieviering plaats in de ontmoetingsruimte, twee keer per maand op een zaterdagmiddag om 16.30 uur. Johannes van Damascusgemeenschap Katholiek van de Byzantijnse ritus, Nederlandstalig Zondag 10.15 uur Sint-Cathrienkerk De gemeenschap viert dan de Goddelijke Liturgie of houdt de Mettendienst. De Mettendienst is geen Eucharistieviering en wordt door iemand uit de gemeenschap geleid. Data Mettendienst: Zondag 21 april en zondag 26 mei 2013. Voor inlichtingen Myryam Corsten (073) 6148508

Meimaand in de Sint-Jan Eucharistieviering Zaterdag 19.00 uur Zondag 07.00 uur 08.30 uur 10.00 uur 11.45 uur Rozenkransgebed Dagelijk 15.30 uur Middaggebed Ma t/m vr 12.00 uur

Zorgcentrum De Grevelingen Zondag 09.30 uur Eucharistieviering Kapel Mariënburg Zondag 10.00 uur Eucharistieviering Kapel Zuiderschans Zondag 10.00 uur Hoogmis met Gregoriaanse en Nederlandse gezangen, door o.a. het Sweelinckkoor. Ma t/m vr 18.15 uur Eucharistieviering

Eventuele wijzigingen en actuele aanvullingen staan in de wekelijkse Nieuwsbrief die achter in de kerken ligt. Ook op de site www.mariajohannes.nl vindt u alle actuele berichten.

Kapel Mariaoord (Rosmalen) Zondag 11.00 uur Eucharistieviering op de 3e zondag. Overige zondagen woord- en communieviering. Kapel Coudewater (Rosmalen) Laatste zondag van de maand 10.00 uur Eucharistieviering

13

Vieringen in de Goede Week en Pasen Zaterdag 23 maart (zaterdag voor Palmzondag) Eucharistieviering: 17.15 uur Sint-Cathrien, 's-Hertogenbosch 19.00 uur HH. Harten, 's-Hertogenbosch Zondag 24 maart (Palmzondag) Eucharistieviering: 09.30 uur H. Landelinus, Empel 09.30 uur Sint-Lambertus, Rosmalen 09.30 uur Sint-Lucas, 's-Hertogenbosch 11.00 uur San Salvator, 's-Hertogenbosch 11.00 uur Sint-Jan, 's-Hertogenbosch 11.00 uur H. Anna, Hintham 11.00 uur H. Sacrament, 's-Hertogenbosch 11.00 uur H. Laurentius, Rosmalen Maandag 25 maart Viering van boete en verzoening: 19.00 uur Sint-Jan, 's-Hertogenbosch 19.00 uur Sint-Lambertus, Rosmalen Woensdag 27 maart 19.00 uur Chrismamis

Sint-Jan, 's-Hertogenbosch

Donderdag 28 maart (Witte Donderdag) Witte Donderdagviering: 19.00 uur Sint-Lucas, 's-Hertogenbosch 19.00 uur H. Anna, Hintham 19.00 uur Sint-Lambertus, Rosmalen 19.30 uur Sint-Jan, 's-Hertogenbosch Vrijdag 29 maart (Goede Vrijdag) Kruisweg: 15.00 uur Sint-Lucas, 's-Hertogenbosch 15.00 uur H. Anna, Hintham 15.00 uur HH. Harten, 's-Hertogenbosch 15.00 uur H. Landelinus, Empel - Kinderkruisweg 15.00 uur Sint-Lambertus, Rosmalen 15.00 uur H. Laurentius, Rosmalen - Kinderkruisweg 19.00 uur Sint-Jan, 's-Hertogenbosch Vrijdag 29 maart (Goede Vrijdag) Herdenking van het lijden en sterven van de Heer 15.00 uur Sint-Jan, 's-Hertogenbosch 19.00 uur Sint-Lucas, 's-Hertogenbosch 19.00 uur H. Laurentius, Rosmalen 19.00 uur H. Anna, Hintham 19.00 uur H. Landelinus, Empel

14

Zaterdag 30 maart (Paaszaterdag) Paaswake: 19.30 uur H. Anna, Hintham 20.00 uur HH. Harten, 's-Hertogenbosch 20.30 uur H. Landelinus, Empel 21.00 uur Sint-Lambertus, Rosmalen 21.00 uur H. Laurentius, Rosmalen 21.00 uur Sint-Lucas, 's-Hertogenbosch 22.00 uur Sint-Jan, 's-Hertogenbosch Zondag 31 maart (Eerste Paasdag) Eucharistieviering: 09.30 uur H. Landelinus, Empel 09.30 uur Sint-Lambertus, Rosmalen 09.30 uur Sint-Lucas, 's-Hertogenbosch 10.00 uur Sint-Jan, 's-Hertogenbosch 11.00 uur San Salvator, 's-Hertogenbosch 11.00 uur H. Anna, Hintham 11.00 uur H. Sacrament, 's-Hertogenbosch 11.00 uur H. Laurentius, Rosmalen 11.45 uur Sint-Jan, 's-Hertogenbosch Maandag 1 april (Tweede Paasdag) Eucharistieviering: 09.30 uur H. Landelinus, Empel 09.30 uur Sint-Lambertus, Rosmalen - gezinsviering 11.00 uur Sint-Jan, 's-Hertogenbosch 11.00 uur H. Anna, Hintham

N.B. de tijden van de vieringen met Hemelvaart (9 mei) en Pinksteren (19 en 20 mei) vindt u te zijner tijd in de nieuwsbrief en op de site van de parochie www.mariajohannes.nl

Overige vieringen Goede Week en Pasen

Donderdag 28 maart - Witte Donderdag 09.30 uur Eucharistieviering - Herdenking van het Laatste Avondmaal

Johannes van Damascusgemeenschap Katholiek van de Byzantijnse ritus, Nederlandstalig Vieringen zijn in de Sint-Cathrien, ‘s-Hertogenbosch

Zaterdag 30 maart - Paaszaterdag 20.00 uur Viering van de Verrijzenis van Christus

Woensdagen in de Veertigdagentijd 19.00 uur Goddelijke Liturgie voorafgewijde Gaven Palmzondag 24 maart 10.15 uur Wijding en Uitdeling van de palm- en wilgentakken en Goddelijke Liturgie Maandag 25 maart 19.00 uur Goddelijke Liturgie bij het feest van Maria Boodschap Dinsdag 26 maart 19.00 uur Goddelijke Liturgie voorafgewijde gaven Woensdag 27 maart 19.00 uur Dienst van Zalving en Gebed (Boetedienst) Donderdag 28 maart (Witte Donderdag) 17.00 uur Vespers en Basiliusliturgie 20.00 uur Dienst van de Twaalf Evangeliën Vrijdag 29 maart (Goede Vrijdag) 15.00 uur Vespers Goede Vrijdag met graflegging 19.00 uur Metten van de klaagzangen bij het graf

Vrijdag 29 maart - Goede Vrijdag 15.00 uur Viering van de H. Kruisweg

Zondag 31 maart - Eerste Paasdag 09.30 uur Eucharistieviering 10.30 uur Eucharistieviering

Bijzondere vieringen Peuter/kleuterviering 09.30 uur H. Laurentius, Rosmalen Zaterdag 9 februari Zondag 17 maart Zondag 21 april Gezinsvieringen 09.30 uur Sint-Lambertus, Rosmalen en 11.00 uur H. Laurentius, Rosmalen Zondag 3 februari Zondag 3 maart Zondag 24 maart Sint-Antonius Noveen De jaarlijkse H. Antoniusnoveen in de Kapuscijnenkerk wordt vanaf 16 april t/m 11 juni elke dinsdag om 19.00 uur tijdens de Eucharistieviering gehouden. Op 13 juni is het feest van Sint-Antonius.

Zaterdag 30 maart (Paaszaterdag) ’s Morgens geen dienst 22.00 uur Paasnachtviering met feestelijke Paasnachtmetten en Goddelijke Liturgie Op 1e en 2e Paasdag is er geen byzantijnse liturgieviering.

Kapucijnenkerk Zondag 24 maart (Palmzondag) 08.00 uur Eucharistieviering 10.30 uur Eucharistieviering Dinsdag 26 maart 19.00 uur Boeteviering, geen Eucharistieviering

15

Parochiebedevaart naar Assisi en Padua In het vorige Kerkvenster heeft u de aankondiging van diaken Renders kunnen lezen over de parochiebedevaart 2013 naar Assisi en Padua. Wij zijn verheugd u te kunnen melden dat deze nu definitief is vastgelegd. De bedevaart vindt plaats van zaterdag 12 oktober t/m zondag 20 oktober 2013 (tijdens de herfstvakantie). De pastorale leiding en reisleiding is in handen van diaken Jan Renders. De kosten bedragen 3 985,-. Deze reissom is inclusief: • Vervoer per luxe touringcar • Begeleiding door ervaren chauffeur • 8 overnachtingen in goede hotels op basis van half pension

• Excursies en entrees • Reisverzekering Wij kunnen u verzekeren dat het echt de moeite waard is om aan deze prachtige reis naar Franciscus van Assisi en Antonius van Padua deel te nemen. Het is een echte bedevaart met gebed, bezinning en vieringen.

de kerken van onze Mariaparochie. Ook kunt u informatie verkrijgen via diaken Jan Renders, te bereiken in de regel onder nummer (073) 5214639, op maandag-, dinsdag-, donderdag- en vrijdagmorgen van 08.30-10.00 uur.

De reistechnische verzorging is in handen van de Limburgse Bedevaarten te Maastricht. Daar kunt u meer informatie verkrijgen en het aanmeldingsformulier aanvragen. Het telefoonnummer is: (043) 3215715. U kunt vragen naar Chantal Piters of Sabine Gerardts. Er zullen ook aanmeldingsformulieren te vinden zijn in de verschillen-

Agenda Voor informatie over de activiteiten in onze parochies verwijzen wij u graag naar de wekelijkse nieuwsbrief en de website www.mariajohannes.nl. Onder het kopje ‘Actueel’ vindt u in de linkerkolom een categorie ‘overzicht activiteiten’.

Maria de Zwart, bedankt Onlangs hebben we afscheid genomen van Maria de Zwart. Zij heeft vanaf 2004 als vrijwilliger in de werkgroep Rouwverwerking gefunctioneerd en bovendien als vrijwilliger van de werkgroep Acolieten in de Laurentiuskerk te Rosmalen. Wij danken haar voor haar inzet voor onze parochie en wensen haar het allerbeste.

16

Meimaand in de Sint-Janskathedraal Wij vroegen de Broederschap van Onze Lieve Vrouw naar de voorbereidingen voor de naderende meimaand. Het bestuur van de broederschap blijkt er al vanaf oktober mee bezig te zijn. Proost Leo Melkert vertelt: “Een van de belangrijkste momenten is de keuze van het thema voor de meimaand.” Hij verwoordt het resultaat in een alles omvattende, korte, en zeer kernachtige uitspraak: "Maria, verbindend". Veel praktische zaken blijken inmiddels in gang te zijn gezet. “In november is de planning met de gilden (Kring Maasland) opgesteld. De zoektocht naar koren die tijdens de vele vieringen voor de muzikale omlijsting zorgen, was eind december gereed. In januari is alle informatie naar de drukker gegaan.” En na enkele aanpassingen ontvangen in april alle leden van de Broederschap het, altijd weer van veel informatie voorziene, meimaandboekje.

aan de goede verloop van de vele vieringen. Denk alleen maar aan de kosters, acolieten, ordedienst, collectanten en bloemverzorgers. Zonder hen zou de meimaand niet goed verlopen. Want ook hier geldt: Maria, (is) verbindend.

Actuele informatie over de Broederschap van Onze Lieve Vrouw vindt u op: www.zoetelievevrouw.nl Frans Bolder

Ook dit jaar is er op zaterdag 25 mei speciaal een viering door en voor jongeren. Hierover komt in de media nog extra berichtgeving, evenals op de site van de broederschap en de parochie. De dag erna vindt de jaarlijkse Maria ommegang plaats door het centrum van ’s-Hertogenbosch. De bidtocht vertrekt om 19.00 uur vanaf de Sint-Jan. Op naar de meimaand, een hoogtepunt in de Bossche kathedraal.

Komende meimaand zijn er ieder weekend in totaal vijf Eucharistievieringen (zie pagina 13). “Van heinde en verre komen vele pelgrims weer naar de Zoete Lieve Vrouw”, zo voorspelt Leo Melkert. “Te voet, met het gezin, in verenigingsverband, als gilde of per fiets door het Brabantse land is men dikwijls voor dag en dauw op pad. De Broederschap rekent in de meimaand weer op 15.000-20.000 pelgrims.” Dat zijn heel veel mensen, jong en oud, die voor een grote drukte zorgen in de kathedraal. Gelukkig zijn daar vele handen die bijdragen

17

Gouden duizendpoten terecht gelauwerd Hoeveel mensen heb je nodig om 100 jaar vrijwilligerswerk te doen? Twee! Jan Kock (77) en Ad de Wit (78) zijn ieder al ruim 50 jaar vrijwilliger in onze parochie. Gouden krachten die in alle bescheidenheid hun werk doen. Ad is geboren in Kruisstraat. Hij werd in 1961 gevraagd om te collecteren in de Rosmalense Lambertuskerk. Sindsdien deed en doet hij allerlei vrijwilligerswerk: schoonmaken en stofzuigen van de kerk, jaarlijks knippen van de linden en heg en schoonmaken rond de pastorie. Ad is ook 10 jaar lid van het parochiebestuur en de parochievergadering geweest. Na zijn pensioen bij de PNEM begon Ad als huisdrukker van de parochie. ‘Drukwerk: Ad de Wit’ staat op ontelbare boekjes van vieringen. In 2000 kreeg hij de pauselijke onderscheiding Pro Ecclesia et Pontifice. In 2002 viel hem de eretitel ‘Rusmollese vant joar’ te beurt.

18

Jan komt uit Wijnbergen (Gelderland) en was vertegenwoordiger bij Remia. Hij is al vrijwilliger vanaf het ontstaan van de toenmalige Laurentiusparochie (1962). De eerste kerstvieringen werden in afwachting van de bouw van de Laurentiuskerk gehouden in het Wapen van Rosmalen. Jan kreeg eind 2012 de Pro Ecclesia et Pontifice in ‘zijn’ stampvolle Laurentiuskerk. De Mis onder leiding van pastor Van Aken en diaken Renders werd opgeluisterd door Musica, altijd goed voor een indrukwekkende viering. Een koffietafel voor de familie en een druk bezochte receptie completeerden de dag.

Ouderen moeten we niet vergeten De verdiensten van deze twee vrijwilligers in hart en nieren liegen er niet om. Voor het interview tref ik

Ad als kerstwacht bij de kerststal op de Driesprong. Ad kreeg al het gouden hart van de Hartstichting (25 jaar collectant) en een Koninklijke onderscheiding. “Maar Pro Ecclesia et Pontifice zei toch meer dan die van de koningin. De uitreiking kwam onverwacht. Pas toen de pastoor het had over iemand met gouden handen, die het drukwerk verzorgde, viel het kwartje.” En dan is Ad ook nog collectant voor het Reumafonds, Verstandelijk Gehandicapten en het Koningin Wilhelminafonds. Ook heeft hij bijna 40 jaar lang het secretariaat van het herenkoor verzorgd, waarvan hij ook een jaar voorzitter was en nog steeds archivaris is. Het staat allemaal in een handgeschreven logboek. Jan begon destijds in de Laurentiusparochie als collectant voor de gezinsbijdrage, die wekelijks, maandelijks of driemaandelijks werd opgehaald, soms wekelijks een kwartje. Jan zat in het Comité

gezinsbijdrage totdat de Kerkbalans het overnam. Maar Jan doet nog veel meer. “Je moet altijd mensen vragen die het druk hebben. Die doen het gewoon.” Jan heeft twee rechterhanden en is dus de gedroomde klusjesman in en buiten de Laurentiuskerk. Hij is al 19 jaar actief als lid van de Rode Kruis Colonne in Den Bosch: oefeningen en mensen verzorgen. Mede dankzij Jan kunnen gehandicapten al twintig jaar zwemmen. In Rosmalen is hij al 45 jaar actief als collectant voor de Kankerbestrijding. Daarnaast collecteert hij voor de Hersenstichting en het Astmafonds. Al 17 jaar staat hij paraat als de Annenborch vraagt om bejaarde bewoners naar de dokter, de kerk of familie te vervoeren. In 2010 kreeg Jan daarvoor terecht een Koninklijke onderscheiding. Jan is ook een trouw lid geweest van de redactie van het Kroonblad, het parochieblad van de Birgittaparochie. “Ik heb in al die jaren vele duizenden boekjes gevouwen en geniet.”

Wat bezielt iemand eigenlijk om zo lang vrijwilliger te zijn? Jan: “Ik heb het altijd met plezier gedaan. We hebben net weer de kerststal opgebouwd met mensen die het onderling goed kunnen vinden.” Ad: “Ach, ik organiseer graag. Het maken van drukwerk en zingen is een leuke hobby. Ik heb er veel voldoening van en het is toch leuk dat je wordt gewaardeerd.” Maar een parochie moet volgens Ad wel een pastoor hebben, iemand bij wie je ook met vragen terecht kunt. “In het verleden heeft de

Mensen die het druk hebben, doen het gewoon Lambertusparochie twee jaar geen pastoor gehad. Dat mis je.” Jan beaamt dat: “Pastor Renders, onze diaken, is al vele jaren een bindende figuur in de parochie en een vriendelijke vraagbaak. Hij is gewoon een mensenmens.”

De gouden vrijwilligers zien de toekomst met vertrouwen tegemoet. Jan: “Het is jammer dat de kleinere geloofsgemeenschappen niet kunnen blijven bestaan. Vooral voor oudere mensen is het moeilijk om ergens anders hun plek te vinden. Pastoor Van Aken bemoeit zich veel met jongeren. Zo heeft hij wel 700 schoolkinderen ontvangen rond Kerstmis. De jeugd heeft de toekomst, maar we moeten de ouderen niet vergeten.” Ad: “Een zondag zonder Mis geeft geen goed gevoel. Het gaat niet alleen om de preek. Het gaat om het geheel.” Voor pastoor Van Aken heeft hij wel een heel mooi compliment. Ad: “Hij doet elke Mis alsof het de eerste keer is. Zo eerbiedig. Dat doet je wel iets.” Typisch voor deze vrijwilligers: zelfs in een interview over henzelf weten ze het toch weer zo te draaien dat het over anderen gaat! Bewonderenswaardig.

Jan van den Broek

19

Parochiekroniek In onze parochie zijn: Zijn door het doopsel opgenomen: Sint-Lambertuskerk, Rosmalen 11 november '12 Bram Penders Tijme Knapen Alisha de Groot Thijs Rooijakkers Benjamin Pijnenburg 9 december '12 Vera-Mei Lam Fedde Verel Charlotte Aarts Tijn van de Kamp H. Laurentiuskerk, Rosmalen 25 november '12 Leana Tiebosch Kay Bijveld

H. Landelinuskerk, Empel 25 december '12 Don Heijmans Hebben het sacrament van het huwelijk ontvangen Sint-Jan, ‘s-Hertogenbosch 24 november '12 Roger Schouten en Michelle Willems 1 december '12 Nico Borst en Lieke Kremers

20

64 jaar 92 jaar 73 jaar

Sint-Lucaskerk, ‘s-Hertogenbosch 28 oktober '12 Hélène Aarts-Dhooge 14 december '12 Riet Klein Rouweler 25 december '12 Gerard Hendriks

47 jaar 84 jaar 85 jaar

Sint-Cathrienkerk, ‘s-Hertogenbosch 28 oktober 2012 Frits van Vugt 19 december '12 Bep Wetser-van Berne 21 december '12 Bets van der Heijden van de Wiel

95 jaar 88 jaar 98 jaar

Sint-Lambertuskerk, Rosmalen 15 november '12 Jan van den Eng 76 jaar 28 november '12 Jan van Gisteren 75 jaar 30 november '12 Toos Korsten-Westerlaken 84 jaar 7 december '12 Wim van Herpen 72 jaar 19 december '12 Piet Dollevoet 74 jaar 29 december '12 Jan Kuijs 83 jaar 3 januari '13 Jan van Lijssel 93 jaar H. Laurentiuskerk, Rosmalen 19 november '12 Riek Bak-van de Molengraft 84 jaar 24 november '12 Agnes Olislagers-Schugers 65 jaar 24 december '12 Wil Reinhard-Veenendaal 82 jaar 2 januari '13 Toon Stierum 44 jaar

Sint-Jan, ‘s-Hertogenbosch 11 november '12 Dide van Doormalen Jaylinn van Eijk Taeke van Deursen Valentijn van Deursen Floris van Deursen 25 november '12 Thijmen van der Sloot 9 december '12 Amy van der Ven Josje van den Berg Jay-Lynn Ochel Mart van der Schans

Zijn in de Heer overleden Sint-Jan, ‘s-Hertogenbosch 23 oktober '12 Annie Bertrums van der Heijden 4 november '12 Jacques van der Heijden 11 november '12 Ans Mathijsen-Leseman 17 november '12 Gerard van der Sterren 24 november '12 Leo Maas

29 november '12 Jan- Willem de Coster 30 november '12 Willy de Boer 4 december '12 Jacqueline Trimbach

66 jaar 89 jaar 91 jaar 69 jaar 78 jaar

H. Landelinuskerk, Empel 2 december '12 Chris Deckers- Bok 10 december '12 Wim van Heel 1 januari '13 Arie Boon 3 januari '13 Jasmin Bax-Kormannshaus

76 jaar 71 jaar 72 jaar 38 jaar

H. Sacramentskerk, ‘s-Hertogenbosch 30 oktober '12 Jan Nabbe 89 jaar 27 december '12 Siny van den Dungen-Geul 90 jaar HH. Hartenkerk, ‘s-Hertogenbosch 25 november '12 Sjef van Daalen 75 jaar 7 december '12 Tonny Valentijn-Westelaken 71 jaar H. Annakerk, ‘s-Hertogenbosch 22 november '12 Maria Kreemer-Egelmeer 96 jaar

Pasen door de ogen van Johannes van Damascus Pater Johan Meijer laat u graag kennismaken met enkele citaten van de heilige Johannes van Damascus, de patroon van de Johannes van Damascusgemeenschap in onze pastorale eenheid. De gemeenschap is katholiek van de Byzantijnse ritus, Nederlandstalig. Johannes kwam uit Damascus, de stad waar de mensen nu zo te lijden hebben. Hij werkte als secretaris bij de moslim kalief van de stad, maar was als christen ook heel actief. Hij speelde een belangrijke rol als theoloog in de strijd om de iconen in de 8e en 9e eeuw. “Als God en mens echt iets met elkaar te maken hebben, dan moetje dat ook kunnen afbeelden”, zei hij. Hij heeft ook de prachtige paashymnen geschreven, die nog steeds in de byzantijnse paasnacht worden gezongen, ook bij ons. We geven een paar stukken daaruit met daarnaast een afbeelding van een paasicoon. Met Pasen ligt er ook een verrijzenisicoon in de kapel die door Myhail Iwaniw uit Oekraïne is geschilderd.

uit de doden.” “Van licht is nu vervuld heel de kosmos, * hemel en aarde en dodenrijk. * Dat nu heel de schepping de Verrijzenis van Christus viere, * onze Kracht en onze Vreugde: * Christus verrees uit de doden”. “Met U, o Christus, * werd ik gisteren (Goede Vrijdag) begraven; * met U neem ik vandaag deel aan uw Verrijzenis. * Nadat ik deelde in het lijden van uw kruis, * laat mij ook delen, o Verlosser, * in de glorie van uw hemelrijk: * Christus verrees uit de doden.” “Wij vieren de dood van de dood, * de vernietiging van de hel, het begin van eeuwig leven. * En we zingen vol vreugde tot Hem die dat deed, * de God van onze vaderen, aan Hem alleen de eer en glorie: * Christus verrees uit de doden.” “Want deze nacht is werkelijk

heilig en schoon, * deze nacht van onze Verlossing. * Vreugdevolle bode van de stralende dag * van de Verrijzenis. * In deze nacht stond op uit het graf * de eeuwige Zon die de wereld verlicht: * Christus verrees uit de doden.”

Want Hij is verrezen, Christus, onze vreugde “De engel des Heren sprak tot de Maagd, vol van genade: * Heilige Maagd, verheug U. * Wees niet meer bedroefd, maar verheug U. * Want de Zoon is verrezen, * op de derde dag, uit het graf. * Mensen, verheugt u!”

Teksten uit het Byzantijns Liturgikon, Tilburg-Zagreb 1991, pag. 547-555

“Dag van de Verrijzenis, * mensen, straalt van vreugde: * het is Pasen, Pasen van de Heer. * Van dood naar leven, van de aarde naar de hemel * heeft Christus onze God, ons gevoerd. * Zingen wij de zege van de Heer: * Christus verrees uit de doden.” “De hemel verheuge zich terecht, * en de aarde dele zijn vreugde, * en laat het ook feest zijn * voor heel het heelal, zichtbaar en onstoffelijk. * Want Hij is verrezen, Christus, onze vreugde. * Christus verrees

21

Biechtgelegenheid

Sacramenten

Sint-Jan Zaterdag 11.00-12.30 uur En op afspraak (073) 6130314

Sacrament van het Doopsel Doopouders kunnen voor een doopdatum contact opnemen met de secretaresse van de doopadministratie (073) 5212215: dinsdag, donderdag en vrijdag 09.30-11.30 uur of via [email protected]

Sint-Lucaskerk Zondag

09.00 uur

H. Landelinuskerk Op afspraak via (073) 6421009, ook voor een geestelijk gesprek. H. Annakerk, HH. Hartenkerk en H. Sacramentskerk Vóór en na elke Eucharistieviering. En op afspraak via (073) 6445205 Sint-Lambertuskerk Woensdag 19.30-20.00 uur Donderdag 19.30-20.00 uur Vrijdag 19.30-20.00 uur En op afspraak via (073) 5212215 H. Laurentiuskerk Dinsdag 19.30-20.00 uur En op afspraak (073) 5214639

Sacrament van het Huwelijk Toekomstige bruidsparen die voor de kerk willen trouwen, dienen in verband met de huwelijksvoorbereiding tijdig contact op te nemen met de secretaresse van de huwelijksadministratie (073) 6130314: maandag t/m vrijdag 09.00-12.00 uur of via [email protected] Uitvaarten en bedieningen Centraal secretariaat (073) 6130314 of (073) 6136609: maandag t/m vrijdag 09.00-12.00 uur of via [email protected]

Bankrekeningnummers Bankrekeningnummers t.b.v. kerkbijdrage (Actie Kerkbalans): 11.75.55.908 Parochie H. Maria t.a.v. Anna/Harten/Sacrament 16.33.64.036 Parochie H. Maria t.a.v. Lucas/Cathrien 12.19.10.601 Parochie H. Maria t.a.v. Landelinus 13.35.44.699 Parochie H. Maria t.a.v. Lambertus/Laurentius 26.42.17.411 Parochie H. Johannes Evangelist (Sint-Jan)

Kapucijnenkerk Di t/m za 10.30-12.00 uur 15.00-17.00 uur.

Dringende zaken Bij dringende pastorale zaken zoals bediening en overlijden, kunt u buiten kantooruren en bij geen gehoor bellen met 06 23843845. U kunt ook bellen met het nummer dat wordt genoemd op het antwoordapparaat van uw lokale kerk.

Volgende uitgave Juni. Deadline voor de kopij: Vóór 20 april 2013 aanleveren bij: [email protected]

22

Overige email adressen Communicatie: [email protected] Bestuurssecretariaat: [email protected] Financiën: [email protected] Redactie Kerkvenster: [email protected]

Het pastoresteam bestaat uit Geertjan van Rossem Marc van Rossem Robert van Aken Patrick Kuis Jan Renders Vladimir Palte Jantje Bax

deken en plebaan priester priester priester diaken diaken pastoraal werkster

Misintenties en andere vragen Misintenties Sint-Jan en Sint-Cathrien, ’s-Hertogenbosch Choorstraat 1, 5211 KZ ’s-Hertogenbosch (073) 6130314 of (073) 6136609: maandag t/m vrijdag 09.00-12.00 uur of via [email protected] Misintenties voor het komend weekend dienen uiterlijk donderdag daaraan voorafgaand om 10.30 uur gemeld te zijn bij het secretariaat. Overige vragen Sint-Jan en Sint-Cathrien, ’s-Hertogenbosch (073) 6130314 of (073) 6136609: maandag t/m vrijdag 09.00-12.00 uur of via [email protected] (let op, dit is een ander email adres dan voor de misintenties). Sint-Lucaskerk, ’s-Hertogenbosch Zuiderparkweg 301, 5216 HB 's-Hertogenbosch (073) 6134704: maandag t/m vrijdag 10.00-12.00 uur of via [email protected] H. Annakerk, HH. Hartenkerk en H. Sacramentskerk, ‘s-Hertogenbosch Hintham 41, 5246 AC Rosmalen (Hintham) (073) 6445205: maandag en donderdag 09.00-12.00 uur of voor de H. Annakerk via [email protected], voor de HH. Hartenkerk via [email protected] en voor de H. Sacramentskerk via [email protected] Sint-Lambertuskerk, Rosmalen Markt 1, 5241 VL Rosmalen (073) 5212215: dinsdag, donderdag en vrijdag 09.30-11.30 uur of via [email protected] H. Laurentiuskerk, Rosmalen Oude Baan 1, 5242 HT Rosmalen (073) 5214639: maandag, woensdag en vrijdag 09.30-11.30 uur of via [email protected] H. Landelinuskerk, Empel Proosdijstraat 12, 5236 AT Empel (073) 6421009: donderdag 10.00-11.00 uur, tevens spreekuur in het parochiekantoor bij de Landelinuskerk. Of via [email protected]

Tot de Pastorale Eenheid H. Maria en H. Johannes behoren de kerken Kathedrale Basiliek van H. Johannes Evangelist Torenstraat 18 5211 KK ’s-Hertogenbosch Sint-Cathrienkerk Kruisbroedershof 6 5211 GX ’s-Hertogenbosch Sint-Lucaskerk Zuiderparkweg 301 5216 HB ’s-Hertogenbosch H. Annakerk Hintham 43 5246 AC Rosmalen (Hintham) HH. Hartenkerk Graafseweg 194AA 5213 AP ’s-Hertogenbosch H. Sacramentskerk Sonniusstraat 1G 5212 AJ ’s-Hertogenbosch Sint-Lambertuskerk Torenstraat 1, 5241 VG Rosmalen H. Laurentiuskerk Oude Baan 1 5242 HT Rosmalen H. Landelinuskerk Proosdijstraat 14 5236 AT Empel

Het algemene secretariaat van de parochie is bereikbaar Tel: (073) 6130314 of (073) 6136609: maandag t/m vrijdag 9.00-12.00 uur Post: Choorstraat 1, 5211 KZ ’s-Hertogenbosch E-mail: [email protected] Info: www. mariajohannes.nl

23

Colofon Redactie: Frans Bolder, Mieke van Vugt, Vladimir Palte (diaken), Wilmy Sliphorst (secretariaat), Yvonne Koopman-Snep (redactiesecretaris). [email protected] www.mariajohannes.nl Ontwerp: Design Crew, ‘s-Hertogenbosch Drukkerij: Drukkerij Dekkers van Gerwen, ‘s-Hertogenbosch

0