Kerkenwerk. Uitgave van de Protestantse Gemeente te Winterswijk Verschijnt één keer in de drie weken

Kerkenwerk 11e jaargang nummer 190 • Donderdag 18 december 2014

Uitgave van de Protestantse Gemeente te Winterswijk • Verschijnt één keer in de drie weken Bedankt Wim!

PAGINA

Belofte Onlangs in ‘Tussen kunst & kitsch’ – een schilderij met Maria als gekroonde Moeder Gods met baby-groot-kind Jezus op de arm, staande in een nieuw paleis met op de achtergrond een tot ruïne vervallen kasteel. ‘Dat nieuwe paleis stelt de triomferende kerk voor en die ruïne het jodendom, het volk van het Oude Testament’, sprak de deskundige. Geen Middeleeuws – maar een 20e-eeuws schilderij uit een inmiddels afgebroken kerk. De christelijke kunst kent talloze voorbeelden van deze scherp gestelde tegenstelling. Ik schrik er telkens weer van, zeker als ik me realiseer wat voor gruwelijke zaken er uit dit denkbeeld voortgekomen zijn: de kerk heeft zichzelf eeuwenlang voorgesteld – en doet dit op veel manieren nog steeds – als het ‘nieuwe Israël’. Het ‘oude Israël’, dat volk van het Oude Testament inclusief de wrekende godheid, telt niet meer. Er is een nieuwe God, dat is Jezus en Maria is de ‘Moeder-Gods’ geworden.

Kerstkrant

3

PAGINA

Bijdrage van Diaconie brengt Pronsweide in een kerstsfeer

12

PAGINA

13

Kerst inspiratie Als je op een rustig moment in Google eens ‘Kerst inspiratie’ intikt, dan krijg je een lijst van wel meer dan 1.000.000 resultaten. Klaarblijkelijk is ‘Kerst inspiratie’ hot. Kijk je eens naar de eerste pagina’s van die meer dan 1.000.000 resultaten, dan wordt al snel duidelijk dat al die Kerst inspiraties helemaal niets met de betekenis van Kerst te maken hebben, maar alles met commercie. Of het nu supermarkten zijn of woonboulevards, doe het zelf zaken of kookprogramma’s, lifestyle shops of boekhandels, overal staat ‘Kerst inspiratie’ bij. En hoe de kerstboom er dit jaar volgens de laatste mode uit hoort te zien, lijkt belangrijker dan ooit. Massaal slaan we dan ook weer de nieuwste kerstballen in voor onze echte Nordland kerstboom en versieren onze tuinen met allerlei kersttaferelen.

en Redder? De diepste betekenis van Kerst is toch dat God zélf de moeite nam om als mens naar deze aarde te komen? Om de mensen te redden van zonde en onrechtvaardigheid? Of is er ook nog meer dan dat? Kijken we naar het leven van Jezus, dan kan niemand ontkennen dat zijn bestaan heeft gezorgd voor veel beroering in die tijd. Jezus trad in woorden en daden op tegen de onrechtvaardigheid in de samenleving van toen. Hij keek juist wél om naar de mensen die aan de rand van de samenleving verkeerden, keek juist wél om naar die mensen die door de rest werden veracht zoals de tollenaars. Jezus verzette zich op Zijn manier tegen de gezette orde, de Farizeeërs, Jezus ging om met niet-Joden, en zo kun je talloze voorbeelden lezen in de Evangeliën. Op die manier liet Jezus toen zien aan zijn om-

Er is in dat ‘oude’ Israël een Woord dat luidt: ‘maak geen gesneden beeld en buig je daar niet voor neer’. Soms bespringt mij de gedachte dat wij als christenen met Jezus ons gesneden beeld van God gemaakt hebben. En daarom vraag ik mij af welk feest ik straks vier: de neerdaling van een reddende godenzoon die omwille van de toorn van zijn vader ten opzichte van de mensen als een offer zal moeten sterven, of de geboorte van een mensenkind uit het volk Israël, uit de stam Juda, uit de familie van de gezalfde koning (messias) David, uit Jozef en Maria, dat zijn leven zo dicht bij de Woorden van de Eeuwige leefde dat hij ‘zoon van de Eeuwige’ genoemd mag worden. Dat hij geboren wordt in een ‘stal’ is nauwelijks het vermelden waard. Dat hij geboren wordt in Bethlehem, broodhuis, huis van het leven, is een belofte aan het onderdrukte volk. Net zoals de naam die hij op de achtste dag krijgt een belofte is: Jezus – de Eeuwige bevrijdt. Voorwaar, een actueel verhaal, levend Woord! Henk Vis

‘Kerst verdringt Sinterklaas’, zo koppen de landelijke dagbladen. Sinterklaas levert in aan cadeaus en Kerst wordt meer en meer hét cadeau-feest, met uitbundige menu’s, met de hele familie aan tafel, met alle gezelligheid die je maar kunt bedenken, ofwel Kerst is het ultieme familiefeest geworden. Vraag je op straat aan een willekeurig iemand wat Kerst, het meest gevierde feest ter wereld, voor hem of haar betekent, dan hoor je nog maar zelden dat het gaat om de geboorte van Jezus Christus, maar vrijwel altijd dat Kerst toch het gezelligste moment van het jaar is, omdat je dan met een uitgebreid kerstdiner het samenzijn van de familie viert, met een vrolijke kerstboom en mooie kaarslichtjes. Maar Kerst is toch veel meer dan dat? Kerst is toch vieren dat meer dan 2.000 jaar geleden Jezus Christus, in armzalige omstandigheden, werd geboren? Voor christenen betekent Kerst toch de komst van Jezus naar onze aarde? Hij was toch de langverwachte Messias

geving, en nu nog steeds aan ons in deze tijd, wat Hij van ons christenen verwacht. Hem volgen door te doen als Hij. Jezus leefde ons voor, liet zien wat Hij van ons verwachtte. En dat valt vandaag de dag nog steeds te vertalen met: omzien naar de ander, de arm om de schouder slaan van iemand die verdrietig is, vrede stichten in plaats van ruzies voeden, begrijpen dat ouder worden vaak gepaard gaat met grote eenzaamheid en daar dan wat mee doen, schuldhulpmaatje willen zijn, zorgen dat de voedselbank haar werk kan doen, de zieken te bezoeken, de rouwenden te troosten. Jezus bracht het licht in de wereld, om dat te laten schijnen en misschien is dat dan ook wel onze opdracht: laat het licht schijnen, tot Zijn eer. “Zo moet jullie licht schijnen voor de mensen, opdat ze jullie goede daden zien en eer bewijzen aan jullie Vader in de hemel.” Mattheus 5 : 16 Cees F. de With

Colofon Kerkenwerk wordt uitgegeven door de Protestantse Gemeente te Winterswijk. De redactie is verantwoordelijk voor het al dan niet plaatsen van artikelen en kan besluiten tot aanpassing/inkorting. Overname van artikelen uit Kerkenwerk is uitsluitend mogelijk na toestemming van de eindredactie en met bronvermelding.

onjuiste gegevens - op de website via [email protected] - in Kerkenwerk via www.pgwinterswijk.nl link Kerkenwerk, kopij eindredacteur

Redactiesamenstelling: • Naomi van der Linden: columns, hoofdartikelen, kerkdiensten, kerkelijke en kerkgerelateerde activiteiten (agenda) en mutaties • Jan Wilterdink: sectieberichten en in memoriam • Wil Mulder: algemene kopij • Gerrie Kuenen: jeugdnieuws • Ans ter Horst: speciale projecten • Erna Schreurs: bijzondere opdracht • Eindredacteur: Moniek de With

Hoe staat het met uw bijdragen aan de kerk? Toegezegd bij de Actie Kerkbalans 2014: € 494.743,=

Inleverdatum van kopij: uiterlijk 05 januari 2015 vóór 12.00 uur. Inlevering kopij alleen als volgt: Als bijlage in Word 5.0 of hoger, uitsluitend via www.pgwinterswijk.nl (max. 450 woorden per artikel) Geen e-mail? Handgeschreven kopij? Neem dan contact op met mevr. Ini Helmink, H. Mulierweg 38, '51 90 09. Meegeleverde foto’s dienen minimaal 1 Mb te zijn.

Kerkenwerk verschijnt weer op 15 januari 2015. Advertenties: [email protected] Dick Wensink, '06-14 53 41 54

Al ontvangen per 05 december 2014: € 481.270,=. Dat is 97,3%. Alle gevers: hartelijk dank! Laten we met elkaar volhouden tot het toegezegde bedrag bereikt is. Ten bate van ons kerkenwerk! De kerkrentmeesters

Klachten over de bezorging: Graag melden bij het Kerkelijk Bureau.

Abonnementen niet-leden Informatie bij het Kerkelijk Bureau.

Kerkgebouwen en kosters Jacobskerk: Markt 1, Winterswijk, '52 23 03

Zonnebrinkkerk:

Zonnebrink 61, '51 22 04 Kosters: Mevr. J.B. Hoitink- Remmerts en Mevr.A. Visser-Vaartjes, '06-23 53 05 08 ([email protected]) Hulpkosters: Mevr. I. Ruesink en Dhr. H. Aalbers

Kerkelijk Bureau PGW Zonnebrink 61, 7101 NB Winterswijk '51 23 95, www.pgwinterswijk.nl ([email protected])

Kerkenraad PGW [email protected] Zonnebrink 61, 7101 NB Winterswijk Voorzitter: dhr. C.J. Evers, '51 84 62

College van Kerkrentmeesters ([email protected]) Bankrekening NL77FVLB0699946557 Voorzitter: vacant '00 00 00 2e Voorzitter: Mevr. A. Stans, '51 88 73

College van Diakenen ([email protected]) Bankrekening NL63RABO0371203759 Voorzitter: dhr. H.J. Abbink, '53 35 54

Kerkelijk Werker 12 t/m 50 jr. Marga Snoeij, [email protected] ' 53 05 69 of 06-40 00 74 93

Kindernevendienstcommissie en Kinderoppasdienst: Zie pagina 12 Grafische verzorging www.beeld-en-ontwerp.nl

Mededelingen Het doet ons genoegen te kunnen mededelen dat ds. Parmentier weer is beter gemeld en zijn werkzaamheden inmiddels weer volledig heeft hervat. Daarbij wordt opgemerkt dat hervatting van de pastorale taken van ds. Parmentier gefaseerd zullen plaatsvinden en mevr. Netty Hengeveld in de secties van ds. Parmentier, daar waar gewenst, actief zal zijn. Voorts moeten wij mededelen, dat ds. de Jonge helaas voorlopig door ziekte niet in staat is zijn werk te doen. Wat aanvankelijk op een griep leek, bleek een leveraandoening te zijn. ds. de Jonge is daarvoor eerst opgenomen geweest in het SKB en later voor een meer specialistische behandeling overgebracht naar het MST in Enschede. Zoals het zich nu laat aanzien zal behandeling in het ziekenhuis vermoedelijk nog enige tijd noodzakelijk blijven. Voor de maand december is het gelukt om voor de diensten waarin ds. de Jonge zou voorgaan vervanging te regelen. Voor het pastoraat kan mevr. Netty Hengeveld ingeschakeld worden. Wij wensen ds. en mevrouw de Jonge veel sterkte toe en ds. de Jonge in het bijzonder een spoedig herstel. Als u ds. de Jonge wilt bezoeken dan is verstandig om daarover eerst contact op te nemen met mevr. de Jonge. Maar een blijk van meeleven d.m.v. een kaartje is altijd welkom. Via de zondagsbrief, de website en de kerkapp zal worden bericht in welk ziekenhuis ds. de Jonge verblijft. Het sturen van een kaartje kan ook naar het privéadres van ds. de Jonge. Mevrouw de Jonge zal er ongetwijfeld voor zorgen dat uw kaartje dan bij haar man komt. Namens de Kerkenraad, Hans Evers, voorzitter Wouter Overeijnder, scriba

2

Lopers Kerkbalans 2015

HER S T EL Nog even de jaarwisseling afwachten en dan is het bijna zover! Kerkbalans 2015 gaat beginnen, en wel in de periode van 18 januari tot en met 1 februari. Als u dit leest zijn al heel veel mensen hiervoor hard aan het werk geweest en ook begin januari is het een hele klus om alle enveloppen gevuld te krijgen en per loper te bundelen. Het thema van onze eigen brochure die in de envelop meegaat is: ‘De toekomst begint…vandaag! Samen met u’. In de brochure kunt u lezen hoe daarover gedacht wordt door diverse mensen. De landelijke actie geeft als thema o.a. ‘Mijn kerk in balans’. We hebben de kerk nodig. We bloeien op van een gemeenschap die helpt, viert, bidt, meedenkt en rouwt. Maar om levendig te blijven, is geld nodig. Door betrokken te zijn in woord en daad bouwen we aan onze gemeenschap. En zo houden we de kerk in balans. Wij hopen dat u, met uw bijdrage aan Kerkbalans 2015, helpt om ook onze kerkelijke gemeente in balans te houden. Zodat, samen met u ‘De toekomst begint…vandaag!’ Het College van Kerkrentmeesters,

Voor Kerkbalans 2015 zijn alle lopers van 2014 weer gevraagd mee te werken. Enkelen moeten helaas afhaken door ziekte of anderszins, maar we zijn er in geslaagd door samen te voegen en nieuwe mensen te vragen, bijna alles weer rond te hebben. Voor één straat zoeken wij echter nog een loper, hopelijk alleen voor dit jaar. Het betreft een gedeelte van de Ravenhorsterweg en wel tussen de nummers 77 - 115 en 66 - 94. Wie meldt zich hiervoor aan? Ongetwijfeld komen er op het laatste moment nog vacante straten bij door allerlei onverwachte omstandigheden en daarom een verzoek: meldt u aan als reserve. De volgende data zijn voor een kerkbalansloper van belang: - vrijdag 15 januari het ophalen van de enveloppen in de Zonnebrinkkerk. - Maandag 19 en/of dinsdag 20 januari de enveloppen bezorgen. - Maandag 26 en/of dinsdag 27 januari de enveloppen weer ophalen. - Donderdag 29 januari tussen 15.00 en 20.00 uur de enveloppen inleveren in de Zonnebrinkkerk. Voor aanmelding en nadere informatie kunt u zich wenden tot kerkrentmeester Klazien Hartemink, Jasmijnlaan 10, tel. 51 33 69

Klazien Hartemink

Klazien Hartemink

Kerkbalans 2015

De Protestantse Gemeente te Winterswijk is op zoek naar

Kosters met beperkt takenpakket m/v Een koster met beperkt takenpakket bereidt de zondagse en bijzondere erediensten in de Zonnebrinkkerk en Jacobskerk voor en wordt betrokken bij alle andere werkzaamheden zoals concerten, vergaderingen ed. in de gebouwen van onze gemeente. Er wordt gewerkt met een basiscontract, waarbij de daadwerkelijk gewerkte uren worden uitbetaald. De arbeidsvoorwaarden van de PKN zijn op de functie van toepassing. Zij die zich betrokken voelen bij onze gemeente en in aanmerking willen komen voor deze afwisselende functie verzoeken wij vriendelijk voor uiterlijk 05 januari 2015 een schriftelijke sollicitatie met curriculum vitae te sturen aan: College van Kerkrentmeesters van de PGW, Zonnebrink 61, 7101 NB Winterswijk Graag op de enveloppe vermelden ‘sollicitatie’. Nadere informatie kan telefonisch worden verkregen bij de kosters Mw. Anita Visser of Mw. Hanneke Hoitink (05 43 52 12 04) De Protestantse Gemeente te Winterswijk is op zoek naar

Interieurverzorgers m/v Wij zoeken een interieurverzorger m/v voor iedere vrijdagochtend t.b.v. de Zonnebrinkkerk en kerkelijk centrum De Zonnebrink. Tevens zoeken we een interieurverzorger m/v voor 1 x per 2 weken op de vrijdagochtend t.b.v. de Jacobskerk. Ook zoeken wij nog een interieurverzorger m/v voor 1 x per week t.b.v. het verzorgen van de ruimtes op de bovenverdieping en de zolder van Den Angang. Een combinatie van de diverse taken is bespreekbaar. De interieurverzorger is bereid in voorkomende gevallen te assisteren bij concerten, vergaderingen etc. die in de gebouwen van onze gemeente plaatsvinden. Voor alle functies geldt dat wordt gewerkt met een basiscontract, waarbij de daadwerkelijk gewerkte uren worden uitbetaald, De arbeidsvoorwaarden van de PKN zijn van toepassing. Zij die zich betrokken voelen bij onze gemeente en in aanmerking willen komen voor een van de genoemde functies, verzoeken wij vriendelijk voor uiterlijk 05 januari 2015 een schriftelijke sollicitatie met curriculum vitae te sturen aan: College van Kerkrentmeesters van de PGW, Zonnebrink 61, 7101 NB Winterswijk. Graag op de enveloppe vermelden ‘sollicitatie’. Nadere informatie kan telefonisch worden verkregen bij de kosters Mw. Hanneke Hoitink of Mw. Anita Visser (05 43 52 12 04)

Besteding erfenis

De kerk heeft uit de nalatenschap van mevrouw Veen-Kruisselbrink een legaat ontvangen van € 10.000,=. De Kerkrentmeesters zijn erg dankbaar voor deze erfenis want daardoor kunnen extra stoelen voor in het kerkelijk centrum worden aangeschaft en kunnen in de kerkzaal van de Zonnebrinkkerk de wanden worden hersteld en geschikt gemaakt voor beamerpresentatie. In de Jacobskerk kunnen voorzieningen worden aangeschaft om rouwdiensten professioneel te kunnen verzorgen en er kan een beschermhoes e.d. voor de vleugel, die de kerk geschonken heeft gekregen, worden aangeschaft. De kerkrentmeesters

Noodkreet De Kerkrentmeesters zitten dringend om personele aanvulling verlegen: - Iemand met kennis van P&O - Iemand met kennis van Gebouwen - Iemand voor het Secretariaat Begint U 2015 met het uitvoeren van een Goed Voornemen om ‘iets’ voor de kerk te doen??? Graag een reactie naar Anneke Stans, tel. 0543 - 51 88 73, [email protected] of even melden bij het Kerkelijk Bureau.

Oet d’n Biebel in ’t Wenters dialect…

Durf...

Durf jij...

jij...

Durf jij open en bloot

Alpha-cursus - Kennismaken met het christelijk geloof. Of het nu in een goed gesprek met vrienden gebeurt of gewoon tijdens een dienst in een kerk: kennismaken met het christelijk geloof kan op veel manieren. Binnen de Protestantse Kerk in Nederland zijn verschillende oriëntatie cursussen in omloop. Elke cursus heeft zijn eigen kleur. Verschillen zijn er in inhoud, methode en loopduur. Omdat in januari de Alpha-cursus start in de Protestantse Gemeente Winterswijk willen we u daar graag iets meer over vertellen. De Alpha-cursus geeft heldere en aansprekende uitleg over het christelijk geloof. De cursus is vrijblijvend, gratis en is op tien dinsdagavonden en een zaterdag. De avonden bestaan uit een maaltijd, een korte inleiding meestal door één van onze predikanten, en gesprek in kleinere groepen.

De cursus biedt zowel informatie als ervaring. Er worden vijftien verschillende thema’s van het christelijk geloof besproken, waaronder: Is er meer?; Wie is Jezus?; Bidden: waarom en hoe?; Hoe relevant is het christelijk geloof?; Hoe leidt God ons? Er zijn flyers gemaakt van deze cursus, die u als gemeentelid kunt uitdelen aan mensen die misschien interesse hebben. Ze liggen in de hal van de beide kerkgebouwen. Als Missionaire Taakgroep willen we aan u, als gemeenteleden vragen om te bidden voor deze avonden, voor de mensen die komen en voor de leiding en organisatie. Vindt u het leuk om praktisch bij te dragen aan deze activiteit? We zijn nog op zoek naar mensen die een paar keer willen koken. Voor meer informatie kijk ook eens op www.alphanederland.org. Taakgroep Missionaire Gemeente Opbouw Mieke Hermsen, tel: 51 65 84 of Diny Korenberg, tel: 51 73 03

In dit nummer van Kerkenwerk is er een einde gekomen aan het zeer gewaardeerde op weg met het liedboek. We kunnen alleen maar een welgemeend dank je wel zeggen tegen Wim Ruessink die ons op zijn unieke manier heeft begeleid naar en met het nieuwe liedboek. Maar als er iets eindigt is het belangrijk dat er ook iets nieuws begint. We hebben iets bedacht waarvan de redactie denkt dat het leuk kan zijn, alleen…. we hebben u er bij nodig. Daarom alvast deze uitleg. Vanaf 1 januari kan het zijn dat ik u aanspreek met drie stapeltjes kaarten in mijn handen. Ik ga u vragen of u mee wilt werken en er mee akkoord gaat dat uw antwoorden in Kerkenwerk worden gepubliceerd. Wanneer dat het geval is houd ik u de drie stapel kaartjes voor en mag u er uit elke kleur 1 kiezen. Op die kaarten staat een vraag uit verschillende categorieën. Geen moeilijke, bijvoorbeeld een vraag als: - waar mogen we u ‘s-nachts voor wakker maken? - wat is uw passie? - wat betekent Jezus voor u? U geeft mij de antwoorden en die schrijf ik op. Voor hetzelfde geld geeft u op de vraag een antwoord als: ‘dat gaat niemand iets aan.’ Dat is ook in orde, al schrijf ik ook dat op.

Toen Jezus geboren was in Bethlehem in Judea, onder de regering van köning Herodes, kwammen d’r wiezen oet ’t Oosten in Jeruzalem an. Zee vrogen : ‘Waor könne wi’j d’n Köning van de Joden vinden? Want wi’j hebt ne sterre zeen opgaon en bunt e-kommene umme Hem te aanbidden.’

Oproop van Herodes Köning Herodes schrok arg en met hem heel Jeruzalem. Hee reep alle schriftgeleerden en opperpriesters bi’j mekare en wol wetten waor de Christus geboren was. ’In Betlehem in Judea, ‘antwoordden zee, ‘want de profeet hef e-schrèvene: ‘En U Bethlehem, in ’t land van Judea, U bunt zeker neet d’n minsten onder de groten van Judea, want un groot Man zal U in Betlehem worden geboren, de Herder van Mien volk Israël.

Hiernao reep Herodes de wiezen bi’j mekare en hee wol heel sekuur weten, wanneer en waor de sterre te zeene was e-wes. Toen hee dat wist, gebood hee hen naor Bethlehem te gaone en heel good oet te zeuken, waor dat Kind was geboren. ‘Ik wil Hem ok anbidden,’zae hee. De wiezen gingen op pad. En noo wees deezelfde sterre hen de weg en bleef staon bovven d’n stal waor Jezus geboren was. Toen zee dat zogen, wazzen zee heel verheugd. Zee kniel-

den veur Jezus neer en brachten Hem mirre, wierook en ok gold.

De wiezen bedachten zich In ne dreum kregen zee de waarschuwing, umme neet meer naor Herodes terugge te gaone, ummedat den verkeerde dinge van plan was. Daorumme gingen zee langs ne andere weg naor hun land terugge. Oet d’n Biebel , oet ’t book Matteüs 2, vars 1 tm. 12 in ’t Wenters dialect. Deur Gerrie Kuenen-Meinen

Na afloop nemen we de antwoorden nog even door en beslissen we of ik heb opgeschreven wat u hebt geantwoord. U beslist of uw volledige naam er onder mag staan of alleen een voor- of achternaam. In totaal denk ik dat het een kwartier van uw tijd kan kosten. De bedoeling is dat uw Kerkenwerk wat meer bij z’n lezers gaat spelen en dat wij als gemeenteleden elkaar wat beter leren kennen. Ik zal dus ook meer naar de gemeenteleden stappen dan naar mensen die een functie binnen de kerk uitoefenen. Als redactie zijn we heel enthousiast over dit onderdeel en we hopen dat het voor u ook op die manier gaat werken. Wil Mulder

Op weg met het nieuwe liedboek (25) …stukwerk is ons pogen…

Bedankt Wim!

Zoals jullie elders op deze pagina hebben kunnen lezen is dit de laatste editie van Kerkenwerk waarin de rubriek ‘Op weg met het nieuwe liedboek’ te lezen zal zijn. Wim Ruessink heeft zich editie na editie volop ingezet om ons te begeleiden naar en met het nieuwe liedboek. Iets waarvoor we hem allen dankbaar zijn en dus is een bedankje meer dan op zijn plaats. Wim, hartelijk dank voor alle energie, tijd én plezier die je hebt gespendeerd aan ‘Op weg met het nieuwe liedboek’. We hopen toch nog van je schrijfkunsten te

De wiezen oet ’t Oosten

Mirre, wierook en gold

mogen blijven genieten, ook al is het op een andere wijze. Bedankt! Moniek de With Namens de redactie van Kerkenwerk

Bijna twee jaar geleden startte deze rubriek, toen nog onder de titel ‘Op weg naar het nieuwe liedboek’. Na zeven afleveringen was het daadwerkelijk zover: eind mei 2013 ging protestants Nederland, ook de PGW, op weg met het liedboek, ook dit feuilleton. Dit keer de 25e en laatste aflevering. Aan alles komt een eind. Niet dat ik uitgeschreven ben, of dat er niet meer voldoende verhalen in en achter liederen schuil gaan. Een keere is ‘t mooi ewest! Sinds 2008 ben ik bij tientallen gemeentes geweest om het liedboek te introduceren, toe te lichten en te promoten. In eerste instantie betekende dat dat ik uitlegde waarom er een nieuw liedboek zou komen en hoe dat proces daarnaartoe er uit zou zien. Later kwamen daar wat proefbundeltjes met liederen bij. Sinds vorig jaar mei

kan ik mensen daadwerkelijk wegwijs maken in de nieuwe bundel. Dit jaar is daar een toer met een voorstelling rond het liedboek bijgekomen (zie: www.deining.nu). Ondertussen staan er nog allerlei initiatieven op de rol die het liedboek in de breedste (en positieve) zin van het woord willen ‘uitventen’. Soms blijft het bij plannen (…stukwerk is ons pogen… (Lied 672:6)), maar gelukkig komen veel dingen wél van de grond! Deze rubriek was er daar één van. Ik groet u met de woorden van het lied dat in korte tijd enorm populair is geworden (niet alleen in Winterswijk): Ga met God, en Hij zal met je zijn (lied 416). Wim Ruessink Cantor- organist

3

IKA - vakantieweken voor 2015 Wat is IKA? IKA is een commissie, in het leven geroepen door de diaconieën van de PKN-kerken in de Achterhoek en Liemers. Het doel van de IKA is het organiseren van een aantal vakantieweken voor lichamelijk minder valide en/of mensen die niet alleen op vakantie kunnen, al of niet samen met hun partner.

Waarom IKA vakantieweken? Om u een vakantie te bieden, waarin u met mensen uit uw eigen regio, in een ongedwongen gemoedelijke sfeer, een week hartelijk kunt genieten.

pleegkundigen, verzorgenden en een aantal mensen voor de huishoudelijke dienst.

Wie zorgt voor het vervoer? Het vervoer naar en van uw vakantieverblijf moet u zelf regelen. In veel gevallen stelt ook de plaatselijke diaconie vervoer beschikbaar. Informeer bij uw contactpersoon.

Een vleugel voor de Jacobskerk Sinds vrijdag 5 december is onze gemeente een bijzonder instrument rijker. Het is een vleugel, afkomstig uit de nalatenschap van de heer H.W. te Raa.

Wat heb ik verder nodig?

over een rolstoel te beschikken.

- Ommen, Het Laarhuis - za 18 april t/m 24 za april 2015 Leiding: Hermien Hinkamp - Doorn, F.D. Roosevelthuis - za 25 april t/m za 2 mei 2015 Leiding: Jenny te Brake - Ommen, Het Laarhuis - za.16 mei t/m za 23 mei 2015 Leiding: Annelies Westerveld.

Wat zijn de kosten? De kosten zijn in 2015 voor gasten die lid zijn van een PKN-kerk en boeken via de plaatselijke diaconie: - voor alleenstaanden: € 495,= - voor echtparen: € 935,= Particuliere gasten voor zo ver er plaats is: - voor alleenstaanden: € 650,= - voor echtparen: € 1.250,=

Het merk, Grotrian Steinweg, behoort tot het topsegment in pianoland. De leeftijd, bijna twintig jaar, is op geen enkele manier af te zien aan de vleugel. Het matzwarte instrument oogt als nieuw, klinkt voortreffelijk en is uitstekend onderhouden. Het College van Kerkrentmeesters en de kerkmusici zijn bijzonder dankbaar voor het feit dat we dit uitzonderlijke instrument uit de nalatenschap van de heer te Raa ontvingen. Zij zullen er alles aan doen om de vleugel tot zijn recht te laten komen in de Jacobskerk. Voorzichtigheid is geboden bij een dergelijk instrument. Gelukkig is de temperatuur- en vochthuishouding goed geregeld in de Jacobskerk. Een hoogwaardige beschermingshoes is in bestelling en over transport en (ver)plaatsing binnen het gebouw is uitgebreid nagedacht. De vleugel gaat ongetwijfeld een klankrijke toekomst tegemoet in de Jacobskerk, in kerkdiensten en concerten. De adviezen en diensten van pianohandel Westera helpen ons daarbij.

Wat doen we daar? Voor gasten die voor de week kiezen met 1 dag korter, zal dit in mindering worden gebracht. Deze kosten zijn inclusief volpension en alle activiteiten. Bij annulering binnen 14 dagen voor het begin van een vakantie wordt € 50,= in rekening gebracht. Bij annulering binnen 7 dagen € 100,=.

De (overigens ook uitstekende) Schimmel-piano die in de Jacobskerk stond, is verplaatst naar de Zonnebrinkkerk, de Schiedmayer die daar stond is verkocht. In Musica Jacobi van 11 januari a.s. om 19.00 uur wordt de vleugel uitgebreid gepresenteerd aan de gemeente. Maar ook in deze drukke decembermaand zal het instrument uiteraard bespeeld worden. Wim Ruessink, cantor- organist Foto's Nan Mechielsen Kerstgedicht

tredens van zang-, toneel- of dansverenigingen, zijn er soms speldagen en wordt met de bus een uitstapje gemaakt. Regelmatig staan vrijwilligers klaar om de rolstoelen te duwen om een wandeling te maken.

Is er verzorging/verpleging aanwezig Alle vakantieverblijven zijn volledig aangepast voor de verzorging van minder valide mensen. In alle weken is voldoende deskundige verpleging aanwezig. Wie gaan er mee Behalve de ± 45 gasten die per week meekunnen, gaan er ca. 25 vrijwilligers mee, waaronder een pastoraal medewerker, ver-

4

Wat moet dat nou weer worden, zult u wellicht denken als u de titel van dit stukje leest. Ik tikte dat woord in in Google en kwam zo uit bij ‘De Verwondering, koffiehuis met een luisterend oor’. En dat trok wel even mijn aandacht en voor ik het wist zat ik al op hun website te kijken.

Als u beschikt over een rolstoel, neemt u die mee, anders moet u er één lenen bij de Thuiszorgwinkel in het SKB. Iedereen dient

Waar gaan we naar toe in 2015?

De vakantieweken lopen van zaterdag tot zaterdag behalve de eerste die eindigt al op vrijdag. We proberen een zo gevarieerd mogelijk programma samen te stellen. In deze week is een kerkdienst en een Avondmaalsviering opgenomen. Verder kan het programma bestaan uit op-

Verwondering

Boekingen Uitsluitend via het aanmeldformulier dat vergezeld moet gaan van een verklaring van de huisarts. Aanmeldingen moeten vóór 1 februari 2015 binnen zijn. Bij te veel aanmeldingen wordt er geloot. Mocht u de eerste keer mee gaan, dan hebt u recht op deelname! Formulieren zijn verkrijgbaar via uw contactpersoon., zij komen bij u langs, om het formulier dan samen in te vullen! Evt. na een telefoontje komen we in januari 2015 u dan bezoeken. Contactadres: Mevr. A Schonewille tel. 0543 – 51 74 42 of 06 – 13 97 63 75

God, mens geworden God mens geworden buiten aan de rand van de wereld Voor het goddelijke is weinig plaats Te druk Te snel Te laat God onverwacht kom ik u tegen in de stilte in de ogen van de ander in de kwetsbaarheid van een kind

Stichting De Verwondering wil, geïnspireerd door het christelijk geloof, op een praktische manier Gods liefde uitdragen. En daarbij bieden zij vrijwilligers de kans, de mogelijkheid hun geloof handen en voeten te geven. Dat doen ze onder andere door het uitvoeren van kleinschalige projecten die de leefbaarheid en maatschappelijke participatie van diverse bevolkingsgroepen ten goede komen. Dat zegt de website er allemaal over en dat lezende kreeg ik meer en meer respect voor dit idee. Wat zou dit ook een prachtig project zijn om vanuit ons eigen College van Diakenen vorm en inhoud te geven, gebruikmakend van ons eigen ontmoetingscentrum Den Angang, en wie weet hoeveel gemeenteleden hieraan hun medewerking zouden willen verlenen. En hoe mooi zou het kunnen zijn om zo de kerk zo praktisch zichtbaar te maken in ook een plaats als Winterswijk. Misschien ook mooi om dit als gezamenlijke kerken (Raad van Kerken?) op te pakken? Elkaar als kerken daarin te vinden?

Er worden inloopmaaltijden gehouden op zondagmiddag voor mensen die moeilijk rond kunnen komen of het fijn vinden om eens niet alleen aan tafel te zitten, er worden Paas- en Kerstmaaltijden georganiseerd, en er worden themamiddagen gehouden. Als je naar het laatste kijkt, dan zie je direct een link met de Taakgroep Missionaire Gemeente Opbouw die wij als PGW hebben. Maar er is nog veel meer te lezen op de website www.de-verwondering.nl en ongetwijfeld zijn er diverse activiteiten die zomaar ook in Winterswijk een plaats zouden kunnen vinden. Wie weet zijn we met elkaar in staat om zo als kerkelijke gemeente eens op een andere manier in het nieuws te komen, met de mens op de voorgrond, vanuit christelijk perspectief? Cees F. de With

Kerstwens

Bij toeval kwam ik onderstaande kerstwens tegen die mij enorm aansprak en daarom graag met jullie wil delen… Kerstmis is blijdschap Doorheen Jezus’ geboorte Liefde ontvangen Van God die ons elk bemint Delen wij allen zijn kracht

werd op 25 december gevierd. Daar kwam nog bij dat de Germanen in die periode hun joelfeesten hielden, ook een feest van het licht, omdat het de tijd is van de winterzonnewende, de dag waarop de zon het kortst schijnt en waarna de dagen dus weer stilaan langer worden. Allemaal goede redenen dus om de geboortedag van Jezus te vieren op 25 december… Sommige typische kerstgebruiken, zoals de boom en de hulstversiering, stammen nog van die oudere feesten.

Hoe mensen heel verschillend Kerstmis vieren

Namens de redactie van Kerkenwerk wil ik u graag allen hele fijne feestdagen toewensen en een spetterend Nieuwjaar! Moniek de WIth Eindredacteur Kerkenwerk Bron: kerstforum.nl

Kerst Mijn favoriete kerstlied van dit moment Het is een Adventslied, dat bij derde Advent hoort en ook dezelfde titel draagt, namelijk ‘Gaudete’, ‘Verheugt u’. Het lied staat op de CD ‘Luminosa’ van de Engelse groep ‘Libera’, een zanggroep van jongens tussen 7 en 16 jaar uit Zuid Londen. Het lied wordt gezongen in het latijn in een barokachtige sfeer. Het refrein luidt: Gaudete, gaudete, Christus est natus ex Maria virgine, gaudete (Verheugt u, verheugt u, Christus is geboren uit de maagd Maria). In deze Christmas Carol wordt de vreugde bezongen over het feit dat God, met de geboorte van Christus, mens is geworden en dat de deur naar de hemel nu opengegaan is. Ik vind het altijd moeilijk om gevoel te beschrijven bij muziek dat je raakt, maar het laat me altijd even boven mezelf uitstijgen. Op zo’n moment voel ik een glimp van het licht dat komt. Als je het zelf wilt beluisteren ga dan naar www.youtube.com en zoek op: Libera Gaudete of: http://www.youtube.com/ watch?v=smxoyHoOAng.

Het ontstaan van ons kerstfeest Hoe in de loop der eeuwen nieuwe godsdiensten feesten van oude godsdiensten ‘adopteren’ en er hun eigen invulling aan geven. Kerstmis is daar een mooi voorbeeld van. Oorspronkelijk was het bij christenen heel ongebruikelijk om verjaardagen te vieren. De feestdag van een heilige is bijvoorbeeld nog altijd zijn sterfdag (de dag waarop hij in het eeuwig leven bij God is opgenomen) en niet zijn geboortedag. Dus ook de geboortedag van Jezus werd tijdens de eerste eeuwen niet gevierd. Sterker nog, omdat het niemand interesseerde, wist ook niemand precies op welke dag Jezus geboren was. Maar toen er na verloop van tijd steeds meer Romeinen christen werden, veranderde dag. Romeinen vieren wel verjaardagen, en zij vonden het jammer dat er geen feest was op de geboortedag van Jezus. Dus bedachten ze het volgende: Jezus is het licht van de wereld, en dat paste goed bij de feestdag van de Romeinse god Mitras, de onoverwinnelijke zonnegod. Zijn feest

Een oudere vrouw: ‘Kerstmis is voor mij al lang geen feest meer. Op die dagen voel ik mij erg eenzaam en verlaten. Geen bezoek, geen gesprek, niets. Iedereen viert feest in zijn eigen gezin. Oude mensen worden dan gewoon vergeten. Ik ben altijd blij als Kerstmis weer voorbij is.’ Een jongere: ‘Met Kerstmis is bij ons thuis niets te doen. Mijn ouders willen het feest vieren zoals vroeger, met veel vroomheid. Maar ik ben geen kind meer. Ik denk nu anders over Kerstmis. Die dagen zullen dus wel weer behoorlijk vervelend worden. Veel eten, veel drinken, veel tv-kijken, ieder jaar hetzelfde.’ Een moeder: ‘Ik kijk elk jaar heel erg uit naar Kerstmis. Het is weliswaar een drukke dag voor mij, met alle voorbereidingen aan het eten, maar desondanks vind ik het heerlijk dat een groot stuk van de familie op die avond samen is en een leuke avond beleeft. Soms gebeurt het dat we naar de nachtmis gaan, maar dat hangt een beetje af van de sfeer op het moment zelf.’ Een dokter: ‘Met Kerstmis moet ik andere dokters vervangen. Dat vergt op die dagen erg veel inspanning. Altijd weer bellen mensen op met maagklachten. Ze hebben gewoon te veel gegeten en te veel gedronken. Ergst van al zijn de noodgevallen: pogingen tot zelfmoord. Dat zit je behoorlijk dwars. Dat gaat niet in je koude kleren zitten. Dat is nou de ‘vrede’ van Kerstmis.’ Een kind: ‘Mijn verlanglijstje is ook dit jaar vrij lang geworden. Ik hoop dat mijn ouders aan alles denken. Anders is Kerstmis er alleen maar voor de grote mensen. Die praten enkel met elkaar als er bezoek komt. Wij hebben onze cadeautjes toch al. Daar moeten wij tevreden mee zijn. En we zouden samen kunnen spelen of zingen. Maar mijn moeder zegt dat we dat beter op een andere dag kunnen doen. Waarom nou niet op Kerstmis?’ Een zakenman: ‘De mensen kopen als gekken. Alsof er na Kerstmis niets meer te krijgen is. En ze stellen steeds hogere eisen. Met Kerstmis maak ik een reis naar het zuiden: ver weg van het klokgelui en de kerstliedjes. Die liedjes ben ik grondig beu. Je zult maar de hele dag die muziek moeten aanhoren! Nee, Kerstmis is voor mij al jaren ‘dood’. Goede zaken doen, prima, maar de rest…’ Een huisvrouw: ‘Als het Kerstmis is, ben ik doodop. Het huis van boven tot beneden poetsen, dagenlang in de stad rondlopen, een volle boodschappentas sjouwen, de menu’s voor de feestdagen voorbereiden, aan duizenden kleinigheden denken. Op die dag zelf krijg ik nauwelijks rust. Als Kerstmis voorbij is, zal ik een zucht van verlichting slaken.’ (Naar Al de dagen van ons leven) Marga Snoeij

Kerst en Zonnewende Zonnewendefeest Het van oorsprong germaanse Zonnewendefeest, ook bekend als Midwinterfeest of Joelfeest, was een traditioneel heidens offerfeest dat plaatsvond bij volle maan rond 21 december, de kortste dag van het jaar. Het feest duurde twaalf nachten, er werd gedronken en everzwijn werd geofferd op een joelvuur (brandende boomstam, yule log). Het Zonnewendefeest werd gevierd ter ere van de godin Frey, en onder luid gejoel, het blazen van de midwinterhoorn en klokluiden werden boze geesten verjaagd en werden overleden voorvaderen en doden herdacht. Een brandend zonnerad werd rondgedraaid om de terugkerende zon te verwelkomen. Veel van deze oorspronkelijk heidense gebruiken zijn later in ons christelijke kerstfeest opgenomen, zij het vaak in andere vorm. Zo komt onze huidige kerstboom voort uit de midwinterboom, is het zonnerad overgegaan in de adventskrans, en wordt bij het blazen van de midwinterhoorn de geboorte van Jezus aangekondigd.

Kerstmis Kerstmis is de christelijke opvolger van oorspronkelijk heidense feesten en vieringen rond midwinter tijdens het Zonnewendefeest, de periode rond de kortste en donkerste dagen van het jaar en het terugkeren van de zon. Naarmate het christelijk geloof zich uitbreidde en werd opgenomen door heidense volkeren, werden ook meer en meer lokale en oorspronkelijk heidense gebruiken en vieringen door de christelijke kerk overgenomen en ingepast in het christelijke geloof. Dit proces duurde meerdere eeuwen, en de eerste 200 jaar werd de geboorte van Jezus in het geheel niet gevierd door christenen. De tot het christendom bekeerde romeinse keizer Julius Africanus besloot in het jaar 221 om de geboortedag van de christelijke god Jezus te vieren op 25 december, als tegenpool voor de viering van de romeinse zonnegod Mitras op diezelfde dag. Toch duurde het nog tot het jaar 354 voordat uiteindelijk paus Liberius besloot dat 25 december een vaste christelijke feestdag zou worden om de geboorte van Jezus te vieren met een speciale chistelijke mis, de kerst mis (Kerstmis). Algemeen wordt door historici overigens aangenomen dat de ware geboortedatum van Jezus niet exact op deze 25e december was. Daar de oosters Orthodoxe kerk tegen die tijd het gezag van Rome niet meer erkende, werd dit besluit van paus Liberius door hen afgewezen en houden orthodoxe christenen vast aan het feest ter verschijning van Christus aan de wereld op de 6e januari, in plaats van het vieren van Kerstmis op 25 december. Deze 6e januari wordt overigens door katholieken gevierd als Driekoningen, en door protestanten als Epifanie.

Deze Ster van Bethlehem was het teken aan de hemel dat de plaats aangaf waar de koning der Joden geboren zou worden. De Drie Koningen navigeerden indertijd op deze bijzondere ster (sterrencombinatie) om Jezus’ geboorteplaats te kunnen vinden.  Hoogstwaarschijnlijk hadden deze Wijzen uit het Oosten gedegen kennis van sterrenkunde, en konden zij aan de hand van de toen plaatshebbende bijzondere astronomische verschijnselen berekenen wanneer en waar een nieuwe koning geboren zou worden. De ster is daarmee het symbool van de geboorte van Jezus, het symbool van Kerstmis. In de oudheid was het overigens bij alle religies gebruikelijk om sterren te zien als goddelijk en een bron van licht, verlichting. Wil je zelf naar buiten op kerstnacht en weten welke sterren je nu eigenlijk kunt bewonderen aan de nachtelijke hemel? Kijk dan op een actuele sterrenkaart. Vanwege zijn stervormige bladeren en zijn rode keur, staat ook de plant Euphorbia pulcherrima bij ons bekend als Kerstster.

Wijzen uit het Oosten De Wijzen uit het Oosten zijn de drie wijzen (magiërs) die er door koning Herodes rond het jaar nul op uit waren gestuurd om de voorspelde geboorte van een messias (koning der Joden) te ontdekken en aan hem door te geven, zodat deze bedreiging van zijn troon op tijd verhinderd kon worden. Deze Drie Koningen vonden de voorspelde messias aan de hand van het schijnsel van de Ster van Bethlehem, om vervolgens zó door het wonder van de geboorte van het kindje Jezus bevangen te worden, dat zij hun oorspronkelijke opdracht van koning Herodes verzaakten.  De Drie Koningen (Caspar, Balthazar en Melchior) droegen geschenken bij zich (goud, wierook en mirre), en hadden al een lange reis achter de rug voordat zij Jezus werkelijk vonden, temeer daar zij in eerste instantie naar een paleis zochten om de nieuwe koning te vinden. De bijbel beschrijft hoe een ster de wijzen bij een huis brengt, dus geen stal. Mogelijk duurde het twee jaar vanaf het moment dat de Ster van Bethlehem de geboorte van Jezus aankondigde, en reisden de wijzen lang rond voordat zij het kindje Jezus (geen baby meer) in een huis in Nazareth (niet Bethlehem) vonden. De Twaalf Dagen van Kerstmis is de periode tussen de geboorte van Jezus (1e Kertsdag) en de dag dat de Drie Wijzen de kribbe van Jezus bereikten (Epifanie).

Kerstster De kerstster was een astronomische ster die in het oude Palestina aan de nachtelijke hemel stond ten tijde van de geboorte van Christus, zoals beschreven in het evangelie van Matthëus.

5

Fr. van Keulen

breng als het kan ons samen, geef ons vrede, Wij weten het, uw licht schijnt in de nacht.

Zuilenesstraat 46 7101 BC Winterswijk tel. 51 23 34

In goede machten liefderijk geborgen, verwachten wij getroost wat komen mag. God is met ons des avonds en des morgens, is zeker met ons elke nieuwe dag.

e-mail: [email protected] Secties: De Hazelder, Miste/Corle en Balinkes

In de secties is laatst al vooruit gekeken naar de groothuisbezoeken die in het eerste kwartaal van 2015 zullen plaatsvinden. We hebben de volgende data vastgezet: - sectie De Hazelder: maandagmiddag 9 februari, om 14.30 uur en dinsdagavond 17 februari, om 20.00 uur, bij Willy te Winkel; - sectie Miste/Corle: dinsdagmiddag 10 februari, om 14.30 uur, bij Annie Hengeveld; - sectie Balinkes: dinsdagavond 10 maart, om 20.00 uur, bij Johanna Pennings. Zet u de datum alvast op de kalender of in uw agenda? In het nieuwe jaar hoort u er uiteraard meer over.

Onverwacht Vreugde omdat collega Theo Parmentier weer is hersteld en langzaam maar zeker al zijn werk weer kan oppakken! En vlak daarop lichte paniek… collega Chris de Jonge is in het ziekenhuis opgenomen. Hoe gaat het met hem? En hoe moet dat nu in de drukke decembermaand? Het belangrijkste is natuurlijk dat hij de tijd en de rust krijgt én neemt om goed te herstellen. Op het moment dat ik dit schrijf, ligt hij in het MST Enschede en hopen we dat hij de beste behandeling krijgt. En verder is het afwachten. Het is wel duidelijk dat zijn afwezigheid wat langer gaat duren. Wij bidden hem en zijn vrouw Sylvia alle goeds toe! Tegelijkertijd gingen allerlei raderen werken. Het Moderamen van de Kerkenraad ging aan de slag om te overzien waar de ‘gaten’ vallen. Wat betreft de kerkdiensten stond onze nieuwe preekvoorziener, Alie Schreurs, voor een lastige klus: vind maar eens voorgangers in de maand dat zij het al druk genoeg hebben. En voor de doordeweekse activiteiten moeten ook allerlei voorzieningen worden getroffen of worden afgelast. Gelukkig is Netty Hengeveld bereid om haar werkterrein wat uit te breiden en -zo nodig- bij te springen in pastoraat en bij uitvaarten. Maar het blijft ontzettend behelpen. U wordt zo goed mogelijk op de hoogte gehouden.

Op naar Kerst… Het is 8 december als ik dit schrijf. De goede Sint is weer naar Spanje vertrokken en ik mocht niet mee. Te braaf misschien? Dus blijft er hier werk aan de winkel. Als u dit leest, bent u die hele Sinterklaas- en Pieten-discussie alweer vergeten en staan we vlak voor de Kerstdagen. Ik hoop dat in deze Adventsweken de bezinning en de hoop op Gods aanwezigheid in uw leven niet is ondergesneeuwd in alle drukte van kaarten en mails sturen, afspraken maken, huizen versieren en boodschappen doen. Er staan nog enkele Kerstvieringen voor de deur. Ik noem hier alleen de Kerstviering op Sleeswijk. Op dinsdagavond 23 december, om 19.45 uur, zijn alle Sleeswijkbewoners (en mensen uit de nabije omgeving) van harte welkom! We worden verrast door een saxofoonkwartet van Eendracht, dat ook de begeleiding van de samenzang op zich neemt. Omdat collega Chris de Jonge is uitgevallen, zal ik -naast de Kerstmorgendienst- ook de beide Kerstnachtdiensten in de Jacobskerk voor mijn rekening nemen. Moge dat pasgeboren Kind ook in uw leven licht en warmte verspreiden! Een week later vindt de jaarwisseling plaats. En wat kan ik u anders wensen dan wat Dietrich Bonhoeffer zo indrukwekkend naliet in lied 511. Het lied waarin hij verwijst naar het licht van Christus – Kerst - en de verwachting voor het nieuwe jaar. Terwijl hij in de gevangenis zit, vlak voor hij zijn verzet tegen Hitler c.s. met de dood zal moeten bekopen, schrijft hij over verdriet en vreugde, pijn en zonneschijn. Drie coupletten eruit. Door goede machten trouw en stil omgeven, behoed, getroost, zo wonderlijk en klaar, zo wil ik graag met u, mijn liefsten, leven, en met u ingaan in het nieuwe jaar. Laat warm en stil de kaarsen branden heden, die Gij hier in ons duister hebt gebracht,

6

Met Kerst vieren we de geboorte van Gods jawoord aan alle mensen. Van harte wens ik ieder toe, dat dit mag inspireren om ja te zeggen tegen het leven en tegen onze medemensen. Zodat we in vertrouwen en met overgave een nieuw jaar kunnen binnenstappen. Veel heil en zegen gewenst in 2015! Een hartelijke groet,

Vakantie Niet langer aan de schoolvakantie gebonden, hebben Kees en ik ervoor gekozen om begin januari een weekje vakantie te nemen. Van 4 tot en met 11 januari ben ik niet beschikbaar voor het gemeente-werk. Collega Berdie Marsman zal mij – in nood - vervangen. Met een hartelijke groet van Ds. Fransien van Keulen

Giften In de afgelopen periode zijn de volgende giften binnengekomen: via Annie Hengeveld € 20,= voor de wijkkas; via Willy te Winkel € 10,= voor Trefpunt; via Gerda Lichtenberg € 20,= voor Trefpunt; via Riet Esselink € 10,= voor de wijkkas; via Willemien Toebes € 10,= voor Trefpunt. Bedankt voor al deze giften! Ik wens u allen fijne Kerstdagen en een voorspoedig 2015! Mieke Hermsen-Grevers

B.W. Marsman Tuunterstraat 26-1 7101 EG Winterswijk tel. 53 49 81

Berdie Marsman

Giften De volgende giften zijn in de afgelopen periode binnengekomen: via ds. Marsman € 20,= voor de wijkkas; via Wim en Trijntje Dunnewold € 10,= voor de wijkkas, € 25,= voor Trefpunt en € 20,= voor de Bloemencommissie; via Ineke Hengeveld € 10,= voor de wijkkas; via Riet Esselink € 10,= voor de wijkkas. Hartelijk dank voor alle giften. Ik wens u allen fijne Kerstdagen en een voorspoedig 2015! Mieke Hermsen –Grevers

Vacant Secties: Zuilenes, De Pas, Bargerbosch en Huppel/Henxel/ Meddo, inclusief Huize Roetendael

Voor pastorale hulp en andere zaken: neem contact op met uw sectievoorzitter: Zuilenes: contactpersoon Ini Helmink, tel. 51 90 09. De Pas: Netty Klomp, tel. 51 65 59. Bargerbosch: Annemarie Bruggeman, tel. 53 00 13. Huppel/Henxel/Meddo: Grietje Rouw, tel. 56 46 00 en Henk Dunnewold, tel. 56 93 59.

e-mail: [email protected]

Advent God, Vader Kerstmis gaat komen. Wij maken ons klaar zodat het echt feest is. De komst van Uw Zoon bracht licht in een donkere wereld. Laat ook vandaag Zijn licht stralen als een nieuwe ster onder ons. Dan zal het een feest worden dat nooit meer zal ophouden. Amen

Secties: Windmolenveld, Woold

Uit de secties De sectieteams van Windmolenveld en Woold zijn van plan om in februari een ontmoeting-met-maaltijd te organiseren in het Woold en in juni een fietstocht vanuit het Windmolenveld. Naast de al geplande dienst in de buurtschap (op 15 maart 2015 bij de familie Eelink in het Woold) is er dus weer genoeg om naar uit te kijken! Nadere berichten leest u in het nieuwe jaar.

Kerst en verder Op zondag 21 december ’s avonds wordt het kerstfeest alvast ingeluid in de Jacobskerk. Voor de tweede maal organiseert de Raad van Kerken daar de Volkskerstzang-nieuwestijl, een happening waaraan door diverse Winterswijkers muzikaal wordt meegewerkt. Op Kerstmorgen mag ik voorgaan in de dienst voor jong en oud in de Zonnebrinkkerk. Onder het motto ‘Een herder kijkt verder’ sluiten we het Adventsproject af. De PGWband is al aan het oefenen en ook een aantal kinderen is, samen met de leiding van de Kindernevendienst, mooi druk met deze feestelijke dienst. De avond van 31 december is er één om terug te blikken: wat was 2014 voor een jaar? Wat heeft het gebracht? Hoe stappen we 2015 in? In de Zonnebrinkkerk staan we hier samen bij stil.

Giften Ontvangen voor de wijkkas: via Janny Abbink € 10,= en € 25,=; via Fieke Holleman € 5,= en € 10,=; via Thea Droppers € 10,=; via Annie Meinen € 10,=; via Annie Oonk € 20,=; via Nelly Bruil € 10,=. Hartelijk dank hiervoor. Met vriendelijke groet, Ini Helmink

J.T. Parmentier Tuunterstraat 26-1 7101 EG Winterswijk tel. 53 49 81 e-mail: [email protected] Secties: Oostervoort/De Rikker en Scholtenenk/Hakkelerkamp

Meeleven Voor collega Chris de Jonge verloopt de decembermaand onverwacht anders dan in de gebruikelijke hectiek van veel vieringen en diensten. In plaats van in de kerk is hij nu in het ziekenhuis! We hopen dat de behandeling van zijn ziekte hem herstel van gezondheid en krachten brengt. Daar zal ook tijd voor nodig zijn, en die gunnen we hem van harte. Ook andere zieken en hun naasten wensen we zo mogelijk herstel, en licht op hun pad!

Vraag ‘Ik weet niet wie – of wat – de vraag stelde. Ik weet niet wanneer zij gesteld werd. Ik herinner me niet dat ik antwoordde. Maar eens zei ik ja tegen iemand – of iets. Vanaf dat moment heb ik de zekerheid dat het leven zinvol is en dat mijn leven, in onderwerping, een doel heeft.’

Zondag 21 december zal in de Jacobskerk in de dienst om 10.00 uur de Heilige Doop worden bediend aan liefst drie kinderen. Te weten: Vayenna, dochter van Riwan Dik en Sjanien te Winkel; Daphne, dochter van Erik en Marion Snijders-Plomp; en Inge, dochter van Adri-Jan en Linda Mechielsen-Stemerdink. Op deze vierde zondag van Advent lezen we dan ook nog eens over de aankondiging aan Maria van de geboorte van Jezus. We hopen dan ook van harte dat het een feestelijke dienst mag worden die blijdschap en moed in ons allen wakker roept.

Weer hersteld Inmiddels, en dat nieuws heeft u misschien al via de zondagsbrief bereikt, ben ik weer officieel als ‘hersteld’ gemeld. Vanaf nu probeer ik ook mijn pastorale werk weer

Dag Hammarskjöld Lees verder op pagina 7

Vervolg van pagina 6 op te pakken. Dat doe ik gedoseerd. Vanaf 1 januari draai ik met mijn collega’s en de mensen van het uitvaartteam weer mee in ‘het uitvaartrooster’. Bezoekwerk in de wijk doe ik eerst nog naast Netty Hengeveld die ook inzetbaar is.

Tot slot Niet iedereen houdt evenveel van de decembermaand. Want deze dagen kunnen heel verschillende gevoelens oproepen. Hoe het ook zij, laat de wezenlijke gedachte van het christelijke Kerstfeest niet verloren gaan in het feestgedruis: God buigt zich naar de mens toe en verbindt zich daarmee. Goede kerstdagen toegewenst! Met vriendelijke groet, Ds. Theo Parmentier

Giften Wij willen de gevers van onderstaande giften hartelijk danken: via Rikie Boerman € 5,=; via Johanna Grevers twee keer € 10,=.

Weer Kerstfeest. God vraagt ons vertrouwen. Komt in het Kind ons tegemoet. Alleen wie knielt kan Hem aanschouwen: God Zelf - als kind van vlees en bloed! Namens al de medewerkers van het Ouderenpastoraat wens ik u gezegende kerstdagen.

Collectes en giften In januari en februari wordt er gecollecteerd voor de Raad van Kerken. Uit de opbrengst worden de onkosten betaald van de kerkdiensten in de zorgcentra in 2015. De collecte in november heeft € 380,= opgebracht en is bestemd voor de Voedselbank. In verpleeghuis en zorgcentra mochten wij onderstaande giften ontvangen: Pronsweide - 1 keer € 10,= en 1 keer € 20,=; Sleeswijk - 2 keer € 5,=; De Pelkwijk - 2 keer € 5,=; Wamelinkhof - 1 keer € 5,=; Vredensehof - 1 keer € 2,50 en 1 keer € 5,=; De Berkhof - 1 keer € 10,=; De Molenaar 1 keer € 15,=. Hartelijk dank! Chris Wijnveen

Jeanette Mengers

e-mail: [email protected]

Giften We mochten de volgende giften voor de wijkkas in ontvangst nemen: via Ine Sandmann € 20,=; via Hennie Toebes € 10,=; via Janny Dunnewold € 5,=; via Chris de Jonge € 10,=; via Gerda Goorman 20,= en tevens € 20,= voor het jeugdwerk. Waarvoor onze hartelijke dank! Annie Klein Brinke

Sectie Ouderenpastoraat Voorzitter: Chris Wijnveen Joh. Vermeerstraat 3 7103 AJ Winterswijk tel. 51 53 07 e-mail: [email protected]

Ouderenpastoraat in de tehuizen vanaf juni 2010 - Sleeswijk: ds. Fransien van Keulen, tel 51 23 34 - De Berkhof plus aanleunwoningen, Pronsweide en Huize Roetendael, Meddo: vacant - Vredense Hof, Huize De Rikker en De Pelkwijk: ds. Chris de Jonge, tel. 53 07 76 - De Molenaar, St. Elisabethgaarde en Homansbos: ds. Theo Parmentier, tel. 53 49 81 - Wamelinkhof: ds. Berdie Marsman, tel. 53 49 81 Voor de gemeenteleden in de verzorgingstehuizen is het mogelijk om de predikant van hun oude wijk aan te houden of om een nieuwe keuze te maken. Het is wel van belang dat u dat doorgeeft aan de betreffende predikant en ook aan uw naaste familie. Begeleiding van de sectie Ouderenpastoraat: ds. Fransien van Keulen.

Toen ik net met fotograferen begon was het tegen de herfst en op zo’n mooie herfstachtige middag toog ik met mijn cameraatje het bos in, op zoek naar mooie plaatjes. Ik zag van alles: de zonnestralen die door het gekleurde bladerdak van bomen de grond bereikte, het flonkeren van het water in het snelstromende beekje, de prachtige paddenstoelen die je (als je goed keek) overal zag. En opeens zag ik een paddenstoel die met man en macht probeerde zich naar het licht te wurmen, dwars door de gevallen herfstbladeren heen.

Kerkelijk werker 12 t/m 50 jaar Den Angang Markt 46 7101 DB Winterswijk Tel. 53 05 69 / 06 – 40 00 74 93

W. Dreeslaan 44 7103 JG Winterswijk tel. 53 07 76

Wegens ziekte ontbreekt deze keer het sectiebericht van ds. C. de Jonge. We wensen hem van harte beterschap.

Het dagelijkse leven van nagenoeg iedereen neemt ons zo in beslag dat we vaak genoeg tot de conclusie komen dat we nauwelijks stilstaan bij de diepere betekenis van alles wat we meemaken. En misschien is het dan ook wel zo dat als we wél de rust en tijd zouden nemen om onszelf en onze omgeving vanuit een ander perspectief waar te nemen, we ons zouden kunnen laten raken door ervaringen waar we anders maar gemakkelijk aan voorbij gaan.

Marga Snoeij

C. de Jonge

Secties: Centrum, Huininkmaat/ Bomenbuurt, Kotten/ Brinkheurne/Ratum, Pelkwijk en Huize de Rikker

Verwondering (2)

e-mail: [email protected]

Zingen is mijn lust en mijn leven. Met het Vocaal Theologen Ensemble, een projectkoor waarin ik regelmatig zing, zongen we in de herfstvakantie de dubbel-cd ‘Met hart en ziel 2’ vol met liederen uit het nieuwe liedboek, vooral kerst- en paasliederen. Op eerste Advent mochten we in Enschede het Festival of Nine Lessons en Carols ‘doen’. Het zingen en de muziek doen iets met me, alsof ik vrij van alles de emotie van de woorden, de zang en de muziek kan beleven. Verder op in dit kerstnummer schrijf ik nog een stukje over mijn favoriete kerstlied. Muziek maakt zoveel los en spreekt een eigen taal. Ik denk dat velen van jullie dat kunnen beamen. Natuurlijk spelen de ambiance en de sfeer ook mee, dat geef ik gelijk toe. Rond de Kerst zijn we daar toch wat ontvankelijker voor. En dat mag ook. In het donker van de tijd van het jaar, gaan we op zoek naar licht, naar contact en gezelligheid. Al onze hoop op licht en warmte stoppen we in de voorbereiding op wat komen gaat. We omringen ons met lichtjes, vieren samen en organiseren bijeenkomsten met warme wijn en chocolademelk. Wat heerlijk dat we ons mogen realiseren dat het altijd weer Licht wordt. Graag wens ik u/jullie hele zinvolle Kerstdagen en een goed, gezond en mooi Nieuwjaar! Nog even een paar data: - zondag 4 januari - start Voedselbank-zondagen (pak macaroni meenemen naar de kerk!); - zondag 4 januari - Young @ Heart-nieuwjaarsdienst; - zondag 18 januari - Time Out; - woensdag 21 januari - Kerkcafé ‘Ik geloof, geloof ik...’

Gelukkig had ik een stuk plastic bij me en kon ik zonder nat en vies te worden op de grond liggend daarvan een foto maken. Ik was zo gelukkig als een klein kind met het fraaie resultaat van die foto. Niet alleen vond ik de foto zelf ontzettend mooi, maar ik werd ook nog eens enorm verrast door de grote schoonheid van de onderkant van die paddenstoel: wat verschrikkelijk mooi, al die witte lamellen die zich onder de paddenstoelenhoed verscholen…

Met diezelfde macrolens fotografeerde ik in de lente die daarop volgde heel veel vlinders en pas door het oog van de camera werd ik gevangen door de pracht en praal van vlinders; als je die van zo dichtbij kunt bekijken, dan weet je niet wat je ziet en neemt de verwondering, net als bij die paddenstoelen, alleen maar toe. Wat is de natuur toch mooi!

Alle goeds, Marga Snoeij

Uit de sectie Het Ouderenpastoraat heet mevrouw Netty Hengeveld van harte welkom. Zij is beschikbaar voor pastorale zorg in Pronsweide en de zorgcentra, uitgezonderd Sleeswijk en Wamelinkhof. Wij wensen Netty een goede, gezegende tijd in onze gemeente.

Advent en Kerst In deze Adventsweken mogen we ons verheugen op het naderende Kerstfeest. God wil bij ons zijn in en door Jezus, zijn eniggeboren Zoon, zoals in onderstaande regels wordt verwoord:

En zo heb ik vele kleine of langere tochten gemaakt, wandelend, op de fiets, op zoek naar waar ik normaliter zo maar aan voorbij zou gaan, niet eens wetend dat het bestond. Eenmaal ontdekt val je van de ene verwondering (verbazing) in de andere en als je dan na zo’n tocht thuis komt realiseer je jezelf ook nog eens dat je alle zorgen van alle dagen even compleet kwijt was, het voelt als even herboren zijn… Cees F. de With

7

Kerkdiensten Winterswijk

Andere diensten

Winterextra's in de Jacobskerk

Verpleeghuis Pronsweide

zondag 21 december 4e Advent

10.00 uur ds. A.G. Endeveld, Bredevoort, geen kinderoppas, wel kindernevendienst

woensdag 24 december 22.30 uur ds. J.T. Parmentier, m.m.v. muziekver. Eendracht

donderdag 25 december 1e Kerstdag 10.00 uur ds. B.W. Marsman, m.m.v. PGW-band, met kinderoppas en kindernevendienst

zondag 28 december

09.00 uur ds. A.E.N. de Bruin, Losser, Avondmaal, geen kinderoppas en kindernevendienst

woensdag 31 december Oudjaar 19.00 uur ds. B.W. Marsman

zondag 4 januari

10.00 uur mevr. M. Snoeij, Young@Heart-dienst m.m.v. PGW-band, met kinderoppas en kindernevendienst

zondag 11 januari

09.00 uur ds. J.G. te Lindert, Westendorp, geen kinderoppas en kindernevendienst

Rondom de Zonnebrinkkerk

Jacobskerk zondag 21 december 4e Advent

10.00 uur ds. J.T. Parmentier, Doopdienst, met kinderoppas en kindernevendienst

woensdag 24 december

Verzorgingshuizen Berkhof dinsdag 13 januari 19.30 uur ds. B.W. Marsman

21.00 uur ds. F. van Keulen, m.m.v. Jacobscantorij, 23.00 uur ds. F. van Keulen, m.m.v. Gemend Koor HZW,

Vredense Hof

donderdag 25 december 1e Kerstdag

zaterdag 10 januari 19.00 uur ds. B.W. Marsman

10.00 uur ds. F. van Keulen, m.m.v. Soli Deo Gloria, geen kinderoppas en kindernevendienst

zondag 28 december

10.00 uur ds. A.H. Looman-Graaskamp, Geldermalsen, geen kinderoppas, wel kindernevendienst

zondag 4 januari

10.00 uur mevr. G. Zemmelink, geen kinderoppas en kindernevendienst

zondag 11 januari

10.00 uur ds. A. van Voorst, Aalten, geen kinderoppas, wel kindernevendienst, 19.00 uur Musica Jacobi, muziekvesper

Rondom de Jacobskerk Kindernevendienst Elke zondagmorgen om 10.00 uur, tenzij anders vermeld

Kindernevendienst Elke zondagmorgen om 10.00 uur, tenzij anders vermeld

dinsdag 13 januari 18.30 uur ds. B.W. Marsman

Pelkwijk

Overige diensten Wooncomplex Wamelink zaterdag 10 januari 18.00 uur ds. B.W. Marsman

Meekerken in het SKB? Dat kan! Elke zondag de dienst uit de Zonnebrinkkerk. Elke werkdag om 09.00 uur een overdenking. Op kanaal 8

Buurtschapdienst Kotten/Brinkheurne Op 21 december is er om 10.00 uur een buurtschapdienst in gebouw Wilhelmina te Kotten. Deze adventsdienst is voorbereid door ds. Chris de Jonge. Hij heeft een prachtige liturgie opgesteld. I.v.m. de ziekte van Chris, zullen de ouderlingen van de sectie Ratum, Kotten en Brinkheurne de bijeenkomst leiden. De Slinge Singers, bestaande uit Christine van Ens, Lilian Boonstra, Martin Grooten en Dick te Voortwis, zingen, al dan niet samen met de gemeente, een aantal mooie advents- en kerstliederen. Wim Sikking begeleidt ons op het orgel. De sectie Ratum, Kotten, Brinkheurne nodigt u van harte uit voor deze dienst.

Kinderoppasdienst 21 december Lieke Ruessink, Nicolette Westrum

Autodienst Jacobskerk Kinderoppasdienst 25 december Greetje en Emma Kraan 4 januari Marion Snijders, Carin Esselink

Autodienst Zonnebrinkkerk Inlichtingen mevr. J. Wassink, tel. 51 68 34

8

Inlichtingen mevr. S.H.G. van den Brink tel. 51 42 33

Den Angang

Inloopcentrum Den Angang is op de volgende tijden geopend. Elke woensdag- en donderdagmorgen van 10.00 tot 12.00 uur: inloop voor volwassenen. Elke eerste dinsdag van de maand van 19.00 – 20.00 uur: gebedsgroep in de gebedsruimte. Elke tweede zondag van de maand om 12.00 uur de Ontmoeting.

Openstelling Jacobskerk Vanaf december 2014 tot half april 2015 is er geen openstelling. Verdere informatie kunt u vinden op: Website: www.jacobskerkwinterswijk.nl

Musica Jacobi

Zonnebrinkkerk

zondag 21 december 10.45 uur pastor M. Storteler donderdag 25 december 1e Kerstdag 10.45 uur ds. J.H. Wassink-Pluimers zondag 28 december 10.45 uur pastor F. Trieschnigg zondag 4 januari 10.45 uur pastor mevr. M. de Blok zondag 11 januari 10.45 uur ds. A. Rotte

Protestantse Gemeente Winterswijk

Muziekvesper Musica Jacobi Zondagavond 11 januari is de eerste Musica Jacobi van 2015. In de vesper zal, zoals u elders in deze Kerkenwerk kunt lezen, de nieuwe vleugel centraal staan. De uit Hengelo afkomstige pianist Jeroen Twisk zal het prachtige instrument bespelen in pianocomposities die enerzijds tot hun recht komen in de gewijde sfeer van een vesper, maar ook de uitbundigheid van de dagen na kerst ademen. De vesper begint om 19.00 uur. Bij de uitgang wordt gecollecteerd. Wim Ruessink

Muziek voor de Zondag uit 20 december Zaterdagmiddag 20 december is de laatste Muziek voor de zondag uit van deze advent. Om 17.00 uur wordt in de Jacobskerk het Klein Kerstoratorium van Huub Oosterhuis en Antoine Oomen uitgevoerd. Aan de uitvoering werken diverse instrumentalisten (fluit, hobo, piano), solisten (alt, bariton) en een spreekstem mee. De koorpartij wordt gezongen door de Zonnebrinkcantorij, maar ook de aanwezigen kunnen meezingen. Vlak voor aanvang wordt dat nog even geoefend. Muziek voor de Zondag uit maakt deel uit van Musica Jacobi en is gratis toegankelijk. Bij de uitgang wordt gecollecteerd. Wim Ruessink

Kerkelijk Bureau PGW Zonnebrink 61, 7101 NB Winterswijk tel.: 51 23 95 – fax: 53 29 31 E-mail: [email protected] Openingstijden: alle werkdagen van 10.00 tot 12.30 uur. U kunt hier terecht voor: - alle wijzigingen betreffende de ledenadministratie en Kerkenwerk - informatie over tarieven en het bespreken van de kerken voor huwelijken, uitvaarten en concerten - vragen betreffende de kerkelijke bijdragen - bestellen van collectebonnen - bespreken van de aangepaste stacaravan van de diaconie voor mindervaliden - al uw overige vragen op kerkelijk gebied Op www.pgwinterswijk.nl vindt u veel basisinformatie; op de pagina Laatste Nieuws de actuele informatie.

Collecterooster

zondag 21 december 1 diaconie 2 bloemencommissie woensdag 24 december 1 kerk 2 orgelfonds donderdag 25 december 1 diaconie 2 kerst kerkinactie/kinderen in de knel zondag 28 december 1 kerk 2 jeugdwerk dinsdag 30 december 1 diaconie 2 eindejaarscollecte zondag 4 januari 1 kerkrentmeesters 2 orgelfonds zondag 11 januari 1 diaconie 2 oecumene

Collectebonnen Door collectebonnen te gebruiken (verkrijgbaar in de waarden € 0,50, € 1,= en € 2,=) zijn ook deze giften in veel gevallen aftrekbaar van de belasting. U helpt er ook de kerk mee, want de administratieve lasten nemen daardoor af. Kortom: collectebonnen zijn een goed idee! Het bestelformulier is verkrijgbaar bij het Kerkelijk Bureau, maar ook te downloaden van: www.pgwinterswijk.nl Uw bestelling collectebonnen wordt gratis thuisbezorgd!

Zondagsbrief Kopij voor de Zondagsbrief uiterlijk donderdags vóór 19.00 uur inleveren, per e-mail: [email protected] Voor digitale ontvangst van de Zondagsbrief kunt u zich aanmelden op www.pgwinterswijk.nl (via de knop Zondagsbrief; ook kunt u hier wijzigingen in uw e-mailadres doorgeven, zie de instructies aldaar).

Op maandagmiddag 29 december geeft de werkgroep Amnesty International u weer de gelegenheid om een petitie te tekenen in de bibliotheek van 14.00 tot 17.00 uur. Er zijn altijd mensen van de werkgroep Amnesty in Winterswijk aanwezig om de actie toe te lichten. Alvast bedankt voor uw medewerking. Namens de Werkgroep Amnesty International Winterswijk, Hilde Haanstra

Vandaag lezen wij December 2014 Zondag 21 Jesaja 44:24-45:7 Maandag 22 Jesaja 45:8-13 Dinsdag 23 Jesaja 45:14-19 Woensdag 24 Jesaja 45:20-25 Donderdag 25 Johannes 1:1-13 Vrijdag 26 Johannes 1:14-18 Zaterdag 27 Psalm 96 Zondag 28 Maandag 29 Dinsdag 30 Woensdag 31

Openbaring 21:1-8 Openbaring 21:9-27 Openbaring 22:1-7 Openbaring 22:8-21

Januari 2015 Donderdag 1 Vrijdag 2 Zaterdag 3

Psalm 8 Jesaja 55:1-13 Jesaja 56:1-8

Zondag 4 Maandag 5 Dinsdag 6 Woensdag 7 Donderdag 8 Vrijdag 9 Zaterdag 10

Jesaja 56:9-57:6 Jesaja 57:7-13 Jesaja 57:14-21 Jesaja 58:1-5 Jesaja 58:6-14 Psalm 72 Handelingen 18:23-28

Zondag 11 Maandag 12 Dinsdag 13 Woensdag 14 Donderdag 15 Vrijdag 16 Zaterdag 17

Handelingen 19:1-7 Handelingen 19:8-12 Handelingen 19:13-20 Jesaja 59:1-8 Jesaja 59:9-15a Jesaja 59:15b-21 Kolossenzen 1:1-11

Er is gelegenheid tot bediening van de Heilige Doop in overleg met uw predikant. Vriendelijk verzoek: wilt u a.u.b. wel tijdig contact opnemen, zodat de gemeente deelgenoot kan worden gemaakt van dit feestelijk gebeuren. Een doopdienst heeft een plechtig karakter en om die reden ziet de kerkenraad het liefst slechts één fotograaf aan het werk. Er is een professioneel fotograaf bereid (mits beschikbaar op de doopdatum) om tegen geringe kosten op gepaste wijze mooie foto’s te verzorgen. Neem contact op met Cees F. de With via email [email protected] of telefonisch via 06-53 76 20 19

Wij verwelkomen…

Vanuit Ter Apel, Mevr. A. Rijks, Dokter Enklaarstraat 6, 7101 PW Winterswijk Vanuit Bredevoort, Dhr. N.P. van der Elst, Goorweg 12/a, 7104 BA Winterswijk-Meddo Wij hopen dat zij zich spoedig thuis zullen voelen in Winterswijk en zeker ook in onze kerkelijke gemeente.

‘Beroepen/geroepen’ Op zondag 4 januari is de vijfde Young@Heart dienst van dit seizoen om 10.00 uur in de Zonnebrinkkerk. Het thema voor dit seizoen is ‘beroepen/geroepen’. In deze 5de dienst van dit seizoen zal het gaan over het beroep van visser. Hierin zal kerkelijk werkster Marga Snoeij voorgaan.

Giro Werelddiaconaat Giften kunnen gedaan worden op giro 456 t.n.v. KerkinActie onder vermelding ‘Bestemming werelddiaconaat’ en ‘Lid PKN Winterswijk’

Oecumenische dienst op 18 januari 2015 Van zondag 18 tot zondag 25 januari 2015 organiseert de Raad van Kerken in Nederland samen met de Evangelische Alliantie (EA) de Week van Gebed voor de eenheid van de christenen. In 2015 is het thema: ‘Dorst’. ‘Het thema voor deze Week van gebed is ons aangereikt door de kerken uit Brazilië. Dat land heeft veel zoetwaterreservoirs. Je hebt voordurend water nodig, omdat in grote delen van Brazilië de temperatuur te hoog is’. Het materiaal van de Week van Gebed heeft als uitgangspunt het verhaal van de Samaritaanse vrouw (Johannes 4: 7). Zij raakt bij een put in Sichar in gesprek met Jezus over ‘levend water’. De tekst nodigt uit om na te denken over vitaal geestelijk leven, in

de Bijbel ook wel ‘levend water’ genoemd. Zoals ieder jaar organiseert de Raad van Kerken in Winterswijk een oecumenische dienst in één van de lidkerken. Dit betekent dat er geen kerkdiensten zijn in de andere kerkgebouwen. Dit jaar vindt die dienst plaats op zondag 18 januari 2015 om 10.00 uur in de H. Jacobuskerk in de Misterstraat. Voorgangers zijn: ds. Theo Parmentier (PKN) en pastor Hetty Bresser (R.K.) Het koor JabbaJ zal de zang verzorgen. Tijdens de dienst is er een kindernevendienst en voor de allerkleinsten kinderopvang. Na afloop drinken wij koffie in het parochiecentrum om nog even met elkaar na te praten. Wij nodigen u allen van harte uit voor deze oecumenische dienst! Namens de Raad van Kerken Winterswijk, Joep Dorsthorst, (0543) 56 94 72

Naast de kindernevendiensten voor kinderen in de basisschoolleeftijd zal er ook weer een tienernevendienst zijn voor kinderen/ jongeren uit het voortgezet onderwijs. Aan deze dienst werken zoals gewoonlijk mee de PGW-band, de organist en de kindernevendienstcommissie. Jullie zijn allemaal weer van harte welkom! Graag tot zondag 4 januari! Young @Heartteam en kindernevendienstcommissie

9

Uitvaartverzekering Adverteren Uitvaartverzorging Crematorium in Kerkenwerk? Nabestaanden geven de begeleiding van GUV gemiddeld een 9,5!

voor informatie en opgave:

De warme aandacht van onze betrokken uitvaartbegeleiders en de professionele organisatie worden het hoogste gewaardeerd.

Dick Wensink

Dat GUV zonder winstoogmerk werkt en de laagste tarieven hanteert, is echter ook belangrijk! GUV, een vertrouwd idee! 0900 - 700 7000

Installatietechniek

tel. 06 - 14 53 41 54 of [email protected]

Innovatief in Techniek, Ouderwets in vakmanschap

Alle installatiewerken voor woning en bedrijf zoals gas-, water-, elektra-, cv-, airco-, brand-& inbraakbeveiliging en sanitaire installaties. Ook voor advies, inspectie en engineering op het gebied van elektrische veiligheid, energiegebruik en legionella.

NCIB

STICHTING NEDERLANDS CHRISTEN INSTALLATEURS BERAAD

Rondweg-Zuid 91 Winterswijk tel. 51 34 89 www.htw.net

  

    

 

dat was pas een mooie uitvaart maar hoe regel je zoiets?

Van muziek tot rouwauto: in Monuta Uitvaartwens kunt u al uw wensen vastleggen. Kijk op monuta.nl of bel ons voor een afspraak.

Bij Monuta in Winterswijk zijn we er als u ons nodig heeft.

bel 0543 - 51 46 07 Monuta Weeninkpad 49, Winterswijk www.monuta.nl

MaaLTijdeN besTeLLeN? HarMkookT beLLeN! Naast de maaltijdservice verzorgen wij ook uw catering. Meer info? kijk op www.harmkookt.nl

Weurden 78 7101 NL Winterswijk T. 06 3626 5781 [email protected]

10

Fa. Timmermans & Mulder Misterade 36 - Winterswijk - Tel. 0543-512403/512367

B l o e m e n s p e c i a a l z a a k

De f leur igs te z aak van Wintersw ijk !!

’t Olde Holtschöpken

Opnieuw musical van Vliegende Speeldoos Ben je tussen de 4 en 12 jaar en lijkt het jou ook zo leuk een keer te schitteren in een musical? Nou, dat kan! Op 25 januari 2015 verzorgt theatergroep De Vliegende Speeldoos een heel bijzonder, leuk en flitsend programma, waarbij we in maar liefst één dag een musical gaan instuderen! De musical heet ‘Mozes’ en gaat over Mozes die een wel heel bijzondere en belangrijke opdracht krijgt. Een onvergetelijke ervaring!

De musical wordt in één dag met jullie ingestudeerd onder begeleiding van echte acteurs, zangers en dansers. Jullie spelen zelf de hoofdrol. Aan het eind van de dag zorgen jullie samen met deze acteurs, zangers en dansers voor een fantastisch en stralend optreden. Uiteraard voor echt publiek! Want voor de voorstelling aan het eind van de dag zijn natuurlijk al jullie ouders, verzorgers, broertjes en zusjes, opa’s en oma’s, ooms en tantes en vriendjes en vriendinnetjes van harte welkom om te komen kijken naar de musical ‘Mozes’, gespeeld door nieuw talent uit Winterswijk.

Argens bi’j ons in de buurte, steet een huus,’t is eeuwen old. Achter ’t huus daor steet een schöpken, en dat is bestemd veur’t hold. Brandhold dat in vrögger dage in de vuurkoele wier ‘estokt. Vuur woar i’j ow an könt warmen, en waorbovven wier ékokt.

Alpha-cursus 2015 De Alpha-cursus is een kennismakingscursus met het christelijk geloof. Tien weken op dinsdagavond, plus een zaterdag. Na een maaltijd, is er een inleiding en gesprekken in kleine groepen. Doelgroep: bedoeld voor iedereen - die meer te weten wil komen over het christelijk geloof of, - die denkt dat er meer moet zijn tussen hemel en aarde of, - die christen is en de basis wil opfrissen. Enkele onderwerpen - Wie is Jezus? - Bidden: waarom en hoe? - De bijbel lezen: waarom en hoe? - Hoe leidt God ons? - Hoe zit het met de kerk? Data (2015): dinsdagavond 13-20-27 januari, 3-10-17 februari, zaterdag 7 maart de hele dag, dinsdagavond 10-1724-31 maart Tijd: 18.30 uur (maaltijd) - 22.00 uur. Plaats: Inloopcentrum Den Angang, Markt 46, Winterswijk. Voor informatie of opgave: Mieke Hermsen, telefoon: 51 65 84, e-mail: [email protected] Diny Korenberg, telefoon: 51 73 03 e-mail: [email protected] Taakgroep Missionaire Gemeente Opbouw Diny Korenberg

Den olden opa ging naor ’t schöpken, zaagden en kleufden daor ‘t holt, hie zorgden dat et vuur bleef branden, al wier hie ok al wel wat old. Maar de tieden die verandern. En toen kwam d’r in ’t olde huus, op de plaatse van de vuurkoele, een spiksplinter ni’j fernuus. Alles ko’j door in verstokken Zoals holt, kluune en gruus Den olde opa zorgden ok weer Veur et stokken van ‘t fernuus. En de jaoren gingen wieter; Wieter geet ok mien verhaal, In ’t olde huus kwam weer verandring: de verwarming wier centraal. ’t Holtschöpken was neet meer neudig, ’t steet doar druuvig scheef ‘e zakt. Ok opa is now ovverbödig, gin holt hoeft now meer gezaagd, gehakt. Luu die now in’ t olde huus woont: denkt nog es terugge an d’n olden heerd: léévend vuur is zo gezellig, dus kump d’r weer een open heerd. ’t Holtschöpken kump now weer in ere, wat e’west is dat kump weer. Maor wie mot now de höltjes hakken. D’n olden opa is niet meer. H.H.H (Hermien Hijink-Huppel

Wil je meedoen met deze bijzondere musical en deze leuke dag, die je nooit meer zult vergeten, geef je dan per email op bij: [email protected] (uiterlijk tot 5 januari). We willen graag je naam, leeftijd en basisschoolgroep weten, je telefoonnummer en e-mailadres. T.z.t. ontvang je dan van ons nadere informatie over deze dag. Op deze dag hebben wij ook veel hulp nodig van (jong)volwassenen, bijvoorbeeld bij het schminken, decor opbouwen, begeleiden van groepjes kinderen, catering enz. enz. Als er (groot)ouders, broers, zussen of andere mensen zijn die willen helpen, kunnen zij zich ook aanmelden via bovenstaand emailadres. We gaan er met z’n allen weer een fijne, bijzondere dag van maken! Dennis van de Giessen, Susan te Paske, Inge Tolkamp, Jacqueline van de Vinne, Anita Visser, Jeanine Vreeman en Angelique Zweerink

De vrede van dat Kind de eenvoud van die stal de eerbied van die herders ‘k bid dat God ‘t jou geven zal. De wijsheid van de wijzen ‘t geloof dat Maria leidde Jozef z’n geduld dat God ook jou hiermee vervult. Kracht om te strijden aanvaarden wat niet is te vermijden hoop die je krijgt als je kijkt naar dat Kind ‘k Bid dat jij dit alles in Jezus vindt. Geschreven door Cobi van der Hoeven

Mijn boodschappenlijstje 2015 - lief zijn voor mijzelf - meer stilte momenten - lachen - niet altijd zo serieus zijn - tijd nemen - met aandacht luisteren - luisteren naar mijn eigen ritme Wat is uw boodschappenlijstje? Annemiek Bollen

Gezellig kletsen met iedereen bij een kopje thee, koffie of drankje. Het was goed toeven in de Zonnezaal vorig jaar met kerst

Enkele jaren geleden was ik met een paar van mijn kinderen bij museum boerderij ´Landgoed Eppink´ in Aalten.

Alles in Jezus De dag begint om 10.15 uur voor de kinderen van groep 3 t/m 8. Kinderen van groep 1 & 2 worden om 12.30 uur verwacht. De voorstelling van de musical begint om 16.00 uur en zal tot ca. 17.30 uur duren. Waar? In de Zonnebrinkkerk.

Kerstinloop

Er kon mee worden gedaan aan allerlei spelletjes als sjoelen, dammen, kaarten en yatzee

Ik bekeek op de zolder allerlei grootmoeders spulletjes en de kids gingen even eerder al naar beneden waar veel kramen stonden met drinken en lekkers. Toen ik ook naar buiten liep, hoorde en zag ik iemand in klederdracht poëzie in het dialect declameren. Ik dacht: ´Hé , dat gedicht ken ik.´ Meteen liep Dian (dochter) naar me toe en zei; ´Mam, hoor je dat, het gedicht van oma´. Ja, warempel, het was écht zo! Toen die mevrouw klaar was met het gedicht, ging ik naar haar toe en vroeg:´ Kunt u me vertellen wie dat gedicht heeft geschreven´? ´Nee, het spijt me, dat weet ik niet´. antwoordde ze. ´Maar hoe komt u er aan´, vroeg ik haar. Ze vertelde dat iemand het uit de Moespot had overgenomen. (Moespot is het blad van de dialectkring). Ik vertelde haar dat het door mijn moeder was geschreven. Zij was dolblij dat ze het wist.´Want we hebben het al vaker gebruikt en wisten de dichter niet te achterhalen´. Zo kreeg dit gedicht toch een gezicht voor haar. Voor ons was het een ontroerend moment, zo totaal onverwachts één van moeder en oma’s gedichten te horen, door een vreemde voorgedragen! Diny L amers-Hijink

Ook de jeugd vermaakte zich opperbest

Voor de kerstinloop van 2013 bestond veel belangstelling. Onderhoudend was het jaaroverzicht met vele foto’s op een groot scherm Foto's: Marinus en Ans ter Horst

11

zorgde en zo een soort pleegvader voor Hem was. Wij vinden dat ieder kind een Jozef verdient.

Rouwverwerkingsgroep: lotgenoten gezocht

Kerstkrant 2014

‘Een mens van betekenis’ is het thema van de kerstkrant 2014. Irene en Wouter Stam vangen al meer dan twintig jaar pleegkinderen op. Bastiaan Ragas ontmoette in Rwanda Enathe die zich ontfermde over Deborah, die nu haar pleegdochter is. Kinderombudsman Marc Dullaert zet zich in voor de rechten van het kind. Zij vertellen erover in de kerstkrant. Deze en andere verhalen laten zien hoe belangrijk mensen zijn die zich over je ontfermen, die met je op willen trekken, die je een duwtje in de rug geven op het moment dat je dat nodig hebt. De kerstcampagne van Kerk in Actie verwoordt het zo: ‘Ieder kind verdient een Jozef’. Meer over de campagne is te lezen op de achterkant van de kerstkrant.

De kerstkrant biedt nog meer, zoals een puzzel en een kerstverhaal voor kinderen. Kerstkrant 2014, kunt u meenemen na de Kerstnachtdiensten en de diensten op 1e Kerstdag. Wilt u hem meenemen als u ergens op bezoek gaat, neem dan gerust een paar extra mee. Het team van de Missionaire Taakgroep wenst u een goede Advent en Kersttijd en wenst u voor 2015 toe, dat u voor uw omgeving ‘Een mens van betekenis’ mag zijn. Taakgroep Missionaire Gemeente Opbouw

Dit jaar denken we in het bijzonder aan de duizenden weeskinderen in Rwanda. Zij missen de veiligheid van opgroeien met ouders. Papa’s sterke hand om vast te pakken. Mama’s ogen die aandachtig naar je kijken als je iets vraagt. Onmisbare momenten waardoor je als kind voelt dat je veilig bent, dat je er niet alleen voor staat. Deze kinderen staan er alleen voor, en krijgen de kans niet om kind te zijn. Een gevoel dat veel weeskinderen in Rwanda missen. Deze Kerst willen wij die kinderen iets van die onmisbare momenten gunnen. Steun die ze nodig hebben om onbezorgd groot te worden. Samen kunnen we dat gevoel van veiligheid geven aan de weeskinderen in Rwanda. Geef daarom deze Kerst een pleegouder cadeau. Daarom staat dit jaar in de kerstcollecte voor Kinderen in de Knel het werk van Mwana Ukundwa centraal.

Project: Rwanda

Mwana

Ukundwa

in

Rwanda telt bijna 230.000 weeskinderen. Mwana Ukundwa zet zich in voor deze kwetsbare groep kinderen. Dit doen ze door te zorgen voor een volwassene die de ouderrol voor een aantal weeskinderen op zich kan nemen. Deze pleegouders helpen de weeskinderen bij het naar school gaan, het draaien van het huishouden en het verzorgen in geval van ziekte. Weeskinderen vinden in de gezinnen weer geborgenheid. De steun van Mwana Ukundwa bestaat verder uit het aanbieden van onderwijs, medicijnen, voedsel en schoon water.

Verdubbeling collecte-opbrengst

Verdubbeling van de Collecte 1e Kerstdag

Met Kerst zet Kerk in Actie het werk voor kinderen centraal. Kerk in Actie wil zorg dragen voor kinderen, die te maken hebben met (seksueel) geweld, hiv, verslaving, kinderarbeid en slavernij. Kinderen die extra steun en veiligheid verdienen. In de diensten van 1e Kerstdag is de tweede collecte bestemd voor Kinderen in de Knel.

Ieder kind verdient een Jozef Elke jaar met Kerst denken we aan Jezus. Hij groeide op aan de hand van Maria, zijn moeder, en Jozef, die als een vader voor hem

12

(Herhaalde oproep) In het vorige kerkblad heb ik gevraagd: wie heeft er belangstelling om mee te doen aan een rouwverwerkingsgroep voor lotgenoten die hun partner verloren? Het blijkt gewoon heilzaam te zijn om de ‘film in je hoofd’ van wat er is gebeurd nog eens af te draaien en daarover met anderen te spreken. En de ervaring van vorige keren leert dat deelnemers er ook veel plezier aan hebben beleefd en er goede contacten uit zijn voortgekomen. Na de donkere dagen van Kerst en ouden nieuw willen we weer starten met zo`n groep. Of het nu langer of korter geleden is, maakt niet uit. Herkenning onder lotgeno-

Riet Stuivenberg (tel. 51 87 22) Ds. Fransien van Keulen (tel. 51 23 34)

Het kerstfeest van de zondagschool Wat kon ik me erop verheugen. We mochten dat vieren in de grote mooie boerenkamer van een van de zondagschoolmeesters. De kamer werd prachtig versierd met geurend dennengroen en mooie rode en witte papieren kerstklokken. In de kachel knapten de houtblokken, zodat we lekker warm konden zitten. Hier en daar brandde een kaarsje. Gevoelig als ik was en ben voor sfeer, daalde er dan een soort van vrede neer. Heerlijk vond ik het samen zingen van de kerstliedjes, naar het luisteren van een prachtig kerstverhaal. Herinneringen brengen me naar het kerstfeest van 1959 (10 jaar was ik toen). Ademloos luisterde ik naar een kerstverhaal over een jochie dat mank liep. Zo prachtig als één van de zondagschoolmeesters vertellen kon verwoordde hij hoe dat klonk. Hink-bom-hink-bom. Elke keer weer als het

De Diaconie van de PGW zal de opbrengst van de collecte voor Kerk in Actie van 1e Kerstdag verdubbelen. U mag het geld ook overmaken naar rekeningnummer NL63RABO0371203759, t.n.v. Diaconie PGW, onder vermelding van ‘Kerstcollecte Kerk in Actie’. Ook de overgemaakte bedragen verdubbelen wij.

Sterre van Betlehem

We hopen deze Kerst met elkaar onvergetelijk te maken voor de weeskinderen in Rwanda. Doe daarom dit jaar (weer) mee met de kerstcollecte van Kerk in Actie! Alvast bedankt voor uw steun!

Sterre van Betlehem, verlicht onze harten, dan zullen wij weerkaatsen het licht van uw liefde in deze wereld.

Namens de Diaconie, Henk Korenberg

ten en het uitwisselen van ervaringen kunnen je helpen om verder te gaan. Misschien ten overvloede: deze groep staat open voor álle gemeenteleden, dus uit álle secties. Op dit moment van schrijven is er nog plek. U kunt zich dus nog opgeven (t/m 30 dec., maar liefst vóór 20 dec.). We kunnen dan bekijken wat de meest geschikte middag (of avond) is om bij elkaar te komen. Voor meer informatie kunt u het vorige Kerkenwerk-nummer nog eens opslaan. Met een hartelijke groet,

Sterre van Betlehem wijs ons de weg, zodat wij knielend U aanbidden, In donkere nachten

Geschreven door Ina van der Welle

jochie voorbij kwam in het verhaal ging het, hink-bom-hink-bom. Wat was ik blij dat ik twee benen had die het wel goed deden. Aan het eind van de avond kreeg ik dat jaar een boekje mee ( zoals we elk jaar kregen) getiteld: ‘De sprong in de sneeuw’. Een vader van een gezin wordt in de oorlog op gevangenentransport gezet, als hij onderweg naar de eindbestemming, de moed vat om uit de trein te springen en zo, met behulp van lieve mensen, op de avond van de eerste Kerstdag weer thuis kwam bij z’n gezin. Een ontroerend boekje dat ik nog steeds heb. Waarom herinner ik me dit kerstfeest zo goed? Nu denk ik: waarschijnlijk was ik me er toen voor het eerst van bewust, dat geluk en gezondheid niet zo vanzelfsprekend zijn als we soms wel denken. Joke Wieberdink-Grevink

Bijdrage van Diaconie brengt Pronsweide in een kerstsfeer Het uitgebreide complex van Verpleeghuis Pronsweide aan de Morgenzonweg zal in deze tijd mede dank zij de jaarlijkse gift van de Diaconie van de Protestantse Gemeente Winterswijk weer helemaal een gezellige kerstsfeer uitstralen. Zowel binnen als buiten zijn zichtbare tekenen, die de diepere betekenis achter de kerstviering en het licht symboliseren.

De kerstster boven de hoofdingang van Pronsweide steekt prachtig af tegen de avondlucht ‘De lichtjeskerstboom, die we vorig jaar van het geld van de Diaconie hebben kunnen aanschaffen, zal schitteren om de vlaggenmast bij de hoofdgang van Pronsweide en de ster brandt weer op het dak. Daarnaast zal de kerststal een mooie plek in het huis krijgen’, vertelt geestelijk verzorger ds. Hanny Wassink-Pluimers.

Houten groep

Detail van de kerststal in Pronsweide, aangeschaft van een bijdrage van de PGW-Diaconie

Kerstverhaal Tweeduizend jaar geleden vond er in Judea een wonder plaats. Dit verhaal gaat over een man en een vrouw. Dan verandert het in een verhaal over een vrouw en een kind. Maar oorspronkelijk was het een verhaal over een Vader en een Zoon. De stad van David Lukas 2:1-5 Bethlehem was een slaperig stadje, maar toen Jozef en zijn ondertrouwde vrouw, Maria, er aankwamen, zullen ze dat niet zo hebben ervaren. Die avond was in Bethlehem elke straat vol reizigers uit verre streken die gehoor hadden gegeven aan het gebod van keizer Augustus dat er in zijn uitgestrekte rijk een volkstelling moest worden gehouden. Al zijn onderdanen moesten naar hun

tastbaar worden dat zij het in hun armen konden houden.

Het veld Lukas 2:8-12 Terwijl Maria en Jozef zich voorbereidden op de geboorte van hun kindje, daalde er een engel uit de hemel neer die zijn eigen reis naar Bethlehem begon. Hij ging voorbij aan het overvolle dorp en ging in plaats daarvan naar de donkere en eenzame heuvels buiten de stad om een een-

speeld door Alie Grooten. ‘We hopen dat het een fijne dienst mag worden met onze bewoners en de vele trouwe vrijwilligers. De dienst begint om 10.45 uur.’ Ans ter Horst Foto’s : Ans en Marinus ter Horst

beelden-

Over de plaats waar de stal met de houten beelden komt te staan, wordt ieder jaar opnieuw beslist. Vorig jaar was dat in de hal, direct bij de ingang, zodat iedere bewoner, medewerker, vrijwilliger en bezoeker er meteen zicht op had. Bovenop staat een prachtige engel en binnenin een beeldengroep met Jozef, Maria en het kindeke Jezus, de drie koningen met hun geschenken, een ezel en schaapje. Tegen kerst is toen bijv. de bewoners tevens een muziekavond aangeboden met liederen van Johannes de Heer en adventsliederen door Elly en Jan van Ballegooijen, Ben Stevens en Peter Westera.

In belevingstuin

voorouderlijke steden om te worden geteld. Jozef en Maria zullen vast niet de aandacht hebben getrokken toen ze het stadje in de koelte van de avond binnengingen. Van een opzienbarende processie was geen sprake. Ze gingen op in de ontelbare menigte. Uiteraard zal het de aandachtige voorbijganger niet zijn ontgaan dat er gezinsuitbreiding ophanden was, want Maria was zwanger, en zo te zien, hoogzwanger. In de voorbije dagen hadden ze de 100 kilometer tussen Nazareth en Bethlehem afgelegd. En op die lange reis hadden ze genoeg tijd gehad om na te denken. Beiden hadden ongetwijfeld veel om over na te denken, want ze wisten dat het kind in Maria’s schoot anders was dan alle andere kinderen die ooit waren geboren. Maar op dat moment werd dat ongelooflijke geheim door dringender zaken overschaduwd.

voudige boodschap van liefde en hoop te brengen. Tot de nederige herders sprak de engel over Hem die Herder over ons allen zou worden: ‘Dat heden voor u in de stad van David de Zaligmaker geboren is; Hij is Christus, de Heere. En dit zal voor u het teken zijn: u zult het Kindje vinden in doeken gewikkeld en liggend in de kribbe.’

De kribbe Lukas 2:16–19 Dit kindje was Jezus, de Zoon van God, de Redder van de wereld. Tegen de tijd dat de eerste herders weifelend de stal betraden, had Maria haar pasgeboren kindje al in doeken gewikkeld. Jozef keek vol liefde naar hen beiden. Het was waar dat deze zoon hem niet toebehoorde, of welke andere aardse vader ook. In plaats daarvan be-

Bovenop de kerststal in Pronsweide staat deze fraaie engel

‘We willen het geld dit jaar bestemmen voor twee lichtjeskerstbomen in de belevingstuin van Pronsweide, zodat de bewoners van de woningen eveneens allemaal zicht hebben op een mooie lichtjeskerstboom.

De kerststal in Pronsweide kon worden aangekocht dank zij een financiële bijdrage van de Diaconie Fijn dat we onze bewoners deze extra’s kunnen bieden door het geld van de Diaconie van de PGW!’, aldus ds. Wassink, die op 1e Kerstdag de kerkdienst in De Schoppe van Pronsweide leidt. Hieraan werken de Slingezangers mee en het orgel wordt be-

De herberg Lukas 2:6–7 Die avond zou Gods oneindige liefde vorm krijgen en zo tastbaar worden dat zij het in hun armen konden houden. Toen Jozef binnenkwam, probeerde de herbergier wanhopig aan de eisen van zijn vele gasten tegemoet te komen. En nu was daar ook nog die uitgeputte maar onverzettelijke man die om het onmogelijke vroeg. De herbergier wilde hem wegsturen, omdat elke kamer dubbel of zelfs driedubbel bezet was, maar iets in Jozefs blik weerhield hem ervan. Zonder dat hijzelf begreep waarom, leidde hij de man en zijn zwangere vrouw naar de primitieve rotsholte die als stal van de herberg dienst deed. De avond zal voor Maria en Jozef chaotisch hebben aangevoeld. In feite was dit het moment waar al vóór de grondlegging van de wereld naar was uitgezien. Met elke onzekere stap die zij zetten, waren Maria en Jozef de vervulling van profetie. Die avond zou Gods oneindige liefde vorm krijgen en zo

hoorde dit kind het mensdom toe. En wat Maria betreft, veel van wat zij die nacht heeft gevoeld, zal nooit aan de wereld bekend worden.

Zij bewaarde het in haar hart, waar geen woorden nodig zijn. Dit kindje was Jezus, de Zoon van God, de Redder van de wereld. Maar op dat moment was Hij klein en was de nacht koud. Zij was Zijn moeder en zij zou Hem tegen zich aan houden. Lees veder op pagina 14

13

Vervolg van pagina 13

Het Oosten Mattheüs 2:1–2, 11 Diezelfde nacht zagen heilige mannen in een land ver van Bethlehem een nieuwe ster aan de hemel. Op de een of andere manier wisten zij dat die ster betekende dat alles in de wereld was veranderd. Zij zochten geschenken uit die een koning waardig waren en gingen onmiddellijk op weg naar Jeruzalem.

Het eerste geschenk Want zo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat ieder die in Hem gelooft, niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft. Johannes 3:16 De geschenken die de wijzen naar Jezus brachten, worden vaak als de eerste kerstgeschenken gezien. Maar in werkelijkheid

was het eerste kerstgeschenk al gegeven, voordat dat zij zelfs maar op reis waren gegaan. Kan een geschenk dat een liefdevolle hemelse Vader ruim tweeduizend jaar geleden heeft gegeven er nu nog toe doen? Het antwoord is een hartverwarmend jazeker. Alles wat Jezus Christus heeft gedaan, was gericht op een stralender toekomst voor alle kinderen van God. Dankzij dat eerste geschenk is de verlossing een feit en is de dood

Meestal zijn ze van berkenhout, maar eveneens van bijv. wilgen- of elzenhout en het mondstuk is van vlierhout.

Blaastechniek Diverse muzikanten van Concordia zijn intussen lid van de groep geweest. Voor de blazers op bijv. tuba, trompet of bugel is het blazen op een midwinterhoorn in feite redelijk gemakkelijk aan te leren. ’Het mondstuk is vergelijkbaar’, legt de Concordia-baritonspeler uit. Op de techniek moet toch wel goed worden geoefend - zelfs door iemand die bijv. klarinet speelt - omdat de ademsteun en lipspanning anders zijn. Meestal zijn zes tonen op de midwinterhoorn haalbaar; iemand met een goede conditie haalt er acht. Het handhaven van de oude traditie ligt Nijenhuis na aan het hart. De Kottense groep heeft in totaal zo’n 20 leden tussen de -globaal- 7 en 70 jaar, die uit heel Winterswijk,

musical, waarin alle 28 kinderen van groep 7 en 8 meespelen. Hoofdrolspelers Elisanne, Joske, Max en Jesper laten duidelijk blijken, dat ze kerstmis maar saai en ouderwets vinden. De situatie verandert als ze een bijzondere knikker vinden en ze van alles gaan beleven. De leerlingen groep 5 en 6 zingen mee met de liedjes als Saai, Zakkenrollen en Niet klagen. Er is vanaf de herfstvakantie voor gerepeteerd. De laatste week zelfs elke dag. Het schoolhoofd, sinds 2006 in het Woold, vindt het ’erg passend dat voorafgaand aan onze viering ‘eblaozen’ wordt. Het verhoogt de sfeer omdat het deels door ouders uit het Woold wordt gedaan’. Hoornblazen kan hij zelf niet, maar hij heeft al wel eens een aantal mondstukken voor een midwinterhoorn gemaakt. De belangstelling om midwinterhoorn te blazen is de laatste decennia enorm toegenomen. In Winterswijk zijn diverse groepen actief. Naast de Kottense

niet het einde. Verdriet is tijdelijk en liefde is eeuwig. De smet van zonde kan plaats maken voor volmaakte vergiffenis. Door zijn leringen ter harte te nemen en zijn voorbeeld van een volmaakt leven te volgen, kunnen we zoals Hij worden en ware vrede en vreugde ervaren. Laten wij in de kersttijd niet vergeten dat Hij het geschenk is.

Traditie van midwinterhoornblazen wordt springlevend gehouden Wie krijgt niet een warm gevoel van herkenning als in de adventstijd (tot Driekoningen) de enigszins klagende, melancholieke, maar indringende tonen van een midwinterhoorn klinken? Een intrigerend idee, dat de ‘olde rope’ al sinds mensenheugenis in deze streken ten gehore wordt gebracht als aankondiging van de komst van het Christuskind, de komst van het licht (de Zonnewende) èn om de boze geesten te verdrijven. Het unieke van de traditie van het midwinterhoornblazen is inmiddels erkend en staat op de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland.

Midwinterhoornblazers luisteren de kerstviering van OBS Woold op: v.l.n.r. Danny Lammers, GertJan te Gronde, Jan Breunissen en Harry de Roos  Foto: Jolanda Meinen Een signaalhoorn was het ook. De boeren gebruikten hem vroeger om naobers op te roepen wanneer hulp nodig was bijv. wanneer een koe op het punt stond een kalf te krijgen of bij het binnenhalen van het hooi en dergelijke. Aan de klank van de tonen konden de buren horen wie hulp vroeg. ‘Maar’, zo vertelt Gerhard Nijenhuis, een van de initiatiefnemers van de Midwinterhoorngroep Kotten, ‘als de scholte vroeger met de bel rinkelde moest iedereen dáár eerst naar toe…’ Het ontstaan van ‘zijn’ midwinterhoorngroep, 27 jaar geleden, is al een verhaal op zich. Hoofd van de Kottense school Frits Leussink had het idee om voor de bazaar van muziekvereniging Concordia een midwinterhoorn te laten maken door Bob Kir-

14

kenir. Al voor de oorlog had deze Hagenaar in Kotten bij de Italiaanse Meren gekampeerd en goede contacten gekregen. Na zijn pensionering ging de PTT-man er aan de Burloseweg wonen en iedereen was bekend met diens vaardigheid met hout. De midwinterhoorn kwam er - en Concordiaan Nijenhuis was de koper. Eén en ander had een sneeuwbaleffect. Er bleken meer mensen een midwinterhoorn thuis te hebben. Men wilde er best wat mee gaan doen. Bob Kirkenir wilde ook dat er actie kwam. Hij maakte er in eerste instantie nog een aantal bij -historische hoorns met ‘Concordia’ erin gegraveerd. In 1987 was de Midwinterhoorngroep Kotten een feit. In totaal maakte Kirkenir in de loop der jaren wel zo’n 15 tot 20 hoorns, schat Nijenhuis.

Gezellige sfeer bij Verenigingsgebouw Juliana in 2013 voor de opvoering van de kerstmusical van OBS Woold. Met hoorn v.l.n..r. Danny, Gert-Jan, Jan en Harry.  Foto Jolanda Meinen maar eveneens van net over de grens en verder weg in Nederland komen. Dienstbaar aan de gemeenschap zijn willen de midwinterhoornblazers. Leden van de Kottten-groep bliezen pas nog tijdens natuurwandelingen in o.a. Ruurlo, Beltrum en Eibergen, ze zijn gevraagd bij een jaarafsluiting en bij een museumactiviteit begin januari in Vreden. Tweede kerstdag wordt in het begin van de middag een winterwandeling opgeluisterd, die start bij Nijenhuis, Esinkweg 1, Kotten. Deze gaat over smokkelpaden tussen Kotten en Oeding. Dick de Vries geeft een hoornbouwdemonstratie en voor de drie Euro deelnamekosten krijgt men een kop erwtensoep of een drankje.

‘blaozers’, zijn er bijv. de ‘Midwinterblaozers’ , die zich begin november tijdens een workshop onder leiding van musicus en vijfvoudig Nederlands kampioen midwinterhoornblazen Edwin Steggink hebben voorbereid op het seizoen. Op 29 november werd er voor het eerst geblazen, bij De Witte Lelie aan de Hijinkhoekweg in het Woold.In juli van dit jaar is groep de Achterhookse Midwinterhoorn Blaozers van Henk Pampiermole opgericht, die in zijn vorige woonplaats jarenlang betrokken was bij een dergelijke groep. Evenals de Kottense groep en de Midwinterblaozers worden ze regelmatig gevraagd om bij allerlei gelegenheden te blazen, of nemen zelf leuke initiatieven.

Kerstviering Woold

Darpboerblaozers

Eén van die gesigneerde Concordia-hoorns is van Jan Breunissen in het Woold. Een bijzondere herinnering heeft hij aan het - overigens buiten adventstijd - blazen onderin de steengroeve. Donderdag 18 december komt hij samen met buurman-midwinterhoornblazer Danny Lammers, voorafgaand aan de kerstviering van de openbare school Woold, voor het Verenigingsgebouw Juliana in actie. Beiden brengen de bezoekers aan de kerstmusical ‘De kerstknikker’ van Marjon Dobbe alvast in kerststemming. Bij brandende vuurkorven laten ze de midwinterhoorntonen klinken. Het initiatief is een jaar of vier terug genomen door Danny, die Jan vroeg of hij mee wilde doen. Vorig jaar stond men met vier man sterk voor Juliana: Jan, Danny en Gert-Jan te Gronde (de wethouder) en een spontane bezoeker met hoorn, Harry de Roos uit Miste. Breunissen, tubaspeler bij Concordia, vindt het erg leuk om zo iets aan de kerstviering toe te voegen. De ouderraad organiseert de viering, die om 19.30 uur begint. Rodien Schutte en Saskia Snaphaan coördineren o.a. het onderdeel midwinterhoornblazen. Schooldirecteur Jan de Mooy heeft de regie over de

De groep De Darpboerblaozers is een kwart eeuw geleden gestart op de boerderij van Hans Tolsma, die op ’t Hulzen in de buurtschap Darpboer (Dorpbuurt) woont. ‘Vandaar de naam’, aldus voorzitter Tolsma, die benadrukt, dat het midwinterhoornblazen bij zijn groep een privékarakter heeft. De opzet is volgens hem ‘traditioneel’; er wordt niet tijdens evenementen geblazen. De Darpboerblaozers komen bij elkaar thuis. De gastheer regelt daar het blazen. De leden blazen naar elkaar. De groep moet volgens de voorzitter dan ook niet te groot zijn: ’zij heeft in feite de kenmerken van de traditionele naoberschap.’ ‘Darpboerblaozers’ bestaat momenteel uit zeven blazers in de leeftijd van 35 tot 75 jaar, onder wie Gert-Jan te Gronde. Diens dochters Sietske en Nienke blazen eveneens wel mee. Men blaast per traditie op zaterdagmiddagvan het begin van de Advent tot Driekoningen, bij de leden in het veld. De afsluiting is bij de Sevinkmolen. Zo houden velen de mooie traditie van de ‘olde rope’ in ere. Ans ter Horst

In memoriam

Johanna Geertruida Bent-Oonk 23-6-1927 - 19-11-2014 Op 87-jarige leeftijd overleed in De Pelkwijk, waar ze samen met haar man Willem woonde, na een niet al te lang ziekbed, Jo Bent. De laatste dagen waren niet makkelijk, ondanks de medicijnen. Jo groeide op in Ratum als de dochter van de molenaar; later namen zij en haar man de maalderij over. Jo was voor en na haar trouwen erg actief: ze sportte op een vrij hoog niveau, was mede-oprichtster van het koor Con Amore en mocht graag handwerken en deelnemen aan de activiteiten van de Plattelandsvrouwen. En op zondag ging ze naar de Jacobskerk.

Jo was een statige zorgzame vrouw, die samen met haar man, heel precies de boekhouding deed. Haar uitvaart had ze ook zorgvuldig voorbereid: de kleding, de liederen, het Bijbelgedeelte, de antwoorden lagen klaar. Zelfs een bedankje aan de kinderen en kleinkinderen, die zo lief en zorgzaam voor haar waren geweest en waar ze van genoot. Na het stoppen met de maalderij werd het leven wat eenzaam voor haar en dat zorgde voor verdriet; bij de verhuizing naar De Pelkwijk fleurde ze weer wat op. We hebben Jo in een mooie dienst, in crematorium Berkenhove in Aalten, herdacht met de woorden uit 1 Sam. 7: ‘want tot hiertoe heeft de Heer ons geholpen’. Het was

Herinnering

mijn oren en mijn ogen in het diepste van mijn ziel

Herinnering is woorden horen herinnering is beelden zien

jij was me lief ik wil jou blijven horen ik wil jou blijven zien

de trouwtekst, maar ze was er ook van overtuigd dat het waar was. We wensen haar man Willem en de kinderen en kleinkinderen toe dat ze erop mogen blijven vertrouwen dat God ook hen zal blijven helpen. Wil Mulder

met mijn ogen en mijn oren in het diepste van mijn ziel Oeke Kruythof

‘Hartelijk dank voor de vele lieve woorden’ Ik herinner mij nog dagelijks de moeilijke dagen van afgelopen jaar… Maar ik kijk ook vooruit naar weer een nieuw jaar… Hartelijk dank voor de vele lieve woorden, knuffels en kaarten die wij na het overlijden van Tineke hebben ontvangen. Wij wensen u fijne feestdagen en een voorspoedig en gezond 2015 toe. Geert ten Dolle, kinderen en bonuskinderen

15

Kindernevendienstcommissie: Elsbeth Hennink, '51 57 12 (voor de groepen 1 t/m 8 basisschool) 

Kinderoppasdienst: Anita Jentink, '56 23 87

lenten! Mooie cd met veel nieuwe moderne stukken in een toch soms klassiek jasje! De tittelsong is echt een kippenvel nummer zo mooi! Ik raad hem iedereen aan die eens iets anders wil met kerst!

Geboren in een warme stal De engel Gabriël verschijnt Moe zit Maria op de rand van haar bed. Het is al donker. Maria denkt na over de afgelopen dag. Ze is erg druk geweest, maar heeft toch een voldaan gevoel. Dan opeens, schrikt ze. Wat is dat? Het wordt opeens licht in haar kamertje. Ze ziet een engel verschijnen in een warm licht. Maria blijft zitten en luistert naar wat de engel haar komt vertellen.

Wat vertelt de engel aan Maria? ‘Wees niet bang, Maria. Ik kom met een boodschap van God. Jij bent uitgekozen door God om een heel bijzonder Kindje te baren. Een Kindje, dat er uit zal zien, als alle andere kindjes, maar dat is zoals God. Rechtvaardig voor iedereen. Het Kindje zal de Zoon van God zijn en vertellen over Zijn Vader. Hij zal alle wijsheid hebben, zoals God die ook heeft. Ga naar je veel oudere nicht Elizabeth in de bergen van Judea. Zij is ook zwanger van een bijzonder kindje en vertel haar dat ook jij een Kindje krijgt. Elizabeth zal weten, dat jij door God bent uitgekozen om Zijn Zoon te baren,’zegt de engel Gabriël. Langzaam verdwijnt het licht en zo ook de engel Gabriël.

ning naar hun geboorteplaats om zich daar op een lijst te laten inschrijven. Jozef moet met Maria naar Bethlehem. Dat is een zware tocht. Maria zit op een ezel en zij is ‘hoog zwanger.’ Wat is het druk. Nergens is nog een slaapplek vrij… ja toch… in een warme stal bij een os en een ezel. Dankbaar maken Maria en Jozef van dit aanbod gebruik.

Jezus wordt geboren In die nacht wordt Jezus geboren. Kerstnacht noemen wij dat. Maria is helemaal voorbereid en wikkelt haar Kindje in warme doeken. Jozef legt Hem voorzichtig in een kribbe. De os en de Ezel kijken aandachtig toe.

En nog een cartoon:

Het thema voor dit seizoen is ‘beroepen/geroepen’ Op zondag 4 januari 2015 is de vijfde Young@Heart dienst van dit seizoen om 10.00 uur in de Zonnebrinkkerk. Hierin zal kerkelijk werker Marga Snoeij voorgaan. Jij komt toch ook?

Wat de Bijbel ons vertelt

Een ster wijst de weg Op het veld zijn de herders en waken bij hun schapen. Ze hebben een vuur gemaakt tegen de kou. Opeens wordt het licht en verschijnt er een engel, die hen vertelt van de geboorte van Jezus . De herders weten, dat ze de ster moeten volgen om dit bijzondere Kindje te vinden. Ook wordt hen verteld, dat ze het grote nieuws aan alle mensen moeten gaan vertellen. Ze volgen de ster en komen zo bij de stal.

Nederland leest live Op woensdag 26 november was ik te gast bij de online live uitzending ‘Nederland leest live’.

Kerst Christine (16): ‘Kerst vind ik een mooi feest omdat ik dan meer stilsta bij het feit dat Jezus naar de wereld kwam dan bij andere Bijbelse feesten. Thuis vieren we dat met gezelligheid, door er samen over te praten en in de bijbel lezen. In de kerk hebben we een viering.’ Theo (19) houdt van donker buiten en kaarsjes binnen, een goede sfeer en veel gezelligheid. Kerst is voor hem een feest dat aan deze eisen voldoet. Hoe viert Theo dit feest? ‘Thuis krijgen we lekker eten en is er speciaal aandacht voor Kerstmis. We hebben het erover met elkaar. In de kerk is er een dienst voor kinderen en een preek over kerst. De bijbel is voor mij een middel om met God in contact te komen.’ #BijbelinEmoticons (@MarleenStelling) Het kerstverhaal:

 Tekening Annemiek Bollen Een tip voor een moderne kerst cd

Maria gaat naar Elizabeth

Drie Koningen

Maria doet wat de engel haar heeft gezegd. Elizabeth is heel blij haar te zien. Maria blijft drie maand bij Elizabeth en keert dan terug naar Nazareth. De twee vrouwen hebben elkaar veel verteld.

Er komen nog meer mensen bij de stal. Zij komen van heel ver, niet op ezels, maar op kamelen. Ook zij hebben de ster gevolgd. Het zijn drie Koningen. Ze knielen neer voor het kleine Kindje Jezus en brengen mirre wierook en goud.

Jozef kijkt vreemd op Jozef wil met Maria gaan trouwen. Dan merkt hij, dat Maria zwanger is. Hij begrijpt er niets van, maar dan krijgt Jozef een droom. Ook aan hem verschijnt een engel: ‘Het is goed Jozef, ga gerust trouwen met Maria, zij draagt Gods Zoon. Geef Hem de naam Jezus,’ zegt de engel.

Het bevel van koning Herodes Alle mensen moeten op bevel van de ko-

16

Marga Snoeij

De presentator was Arie Boomsma en Onno Blom was de gast, hij is Maarten ’t Hart kenner. David en ik waren de tafelheer en tafeldame. Dus we zaten bij Arie en Onno aan de tafel en mochten meepraten over alles wat er in de uitzending gebeurde, super spannend natuurlijk. Ieder jaar in november leest heel Nederland hetzelfde boek, dit boekje krijg je gratis van je plaatselijke bieb. Dit jaar was het ‘Een vlucht regenwulpen’ geschreven door Maarten ’t Hart. Toen het boek uitkwam zorgde het destijds voor veel opschudding, want met het geloof breken? dat deden de mensen niet zo gemakkelijk, terwijl niemand daar tegenwoordig nog van opkijkt. In de klas hebben wij het boekje eerder gekregen, omdat wij er opdrachten mee gingen doen. De opdrachten die gewonnen hebben, zijn nu nog te bewonderen in de bieb in Aalten. Naast deze opdracht kon je jezelf ook opgeven om tafeldame of tafelheer te zijn in de uitzending. Dit leek mij erg leuk om te doen dus ik had mezelf opgegeven. Ik was niet de enige want middelbare scholieren uit heel Nederland mochten zich hiervoor opgegeven. Wij moesten een filmpje maken waarin we onszelf voorstelden. Onze docent Nederlands had de filmpjes opgestuurd en David en ik waren gekozen. Ik had dit echt totaal niet verwacht en was dan ook super blij. De dag zelf was ontzettend leuk. We gingen met de trein naar Amsterdam naar de bieb daar. Het was super interessant om te zien hoe zo’n uitzending nou geregeld word. Ik vond het een super leuke ervaring. De uitzending is terug te kijken via YouTube en dan zoeken op Nederland leest live 2014. Ik wens jullie allemaal een fijne kerst en een gelukkig en gezond nieuwjaar. Carolien Nijman

Vertrouwen Maria en Jozef zijn heel blij, maar ook hebben ze wel zorgen,net als alle andere ouders, die een kindje krijgen. Hoe zal dit Kindje opgroeien? Ze vertrouwen op God, dat is hun grootste steun! Vrij kerstverhaal Gerrie Kuenen-Meinen

Reacties en andere bijdragen voor deze Jeugdpagina zijn van harte welkom!

Wát een top cd! Via het programma van Giel (Beelen) kwam ik achter het bestaan van deze groep. En wat een gigantische ta-

Ga naar www.pgwinterswijk.nl, klik op Kerkenwerk, daarna op redactie en klik dan op 'E-mail Gerrie Kuenen' waarmee u uw e-mailprogramma opent en mij kunt e-mailen.