Kennis-maken met self-study onderzoek

Kennis-maken met self-study onderzoek … … Als instrument tot professionalisering … Als instrument tot theorie-ontwikkeling Eline Vanassche1 en Geert Kelchtermans1 1 Centrum

voor Onderwijsbeleid, -vernieuwing en Lerarenopleiding

NIET CITEREN ZONDER TOESTEMMING

Gebaseerd op… 1. Eenjarig internationaal literatuuronderzoek naar de „Self-Study of Teacher Education Practices‟ (S-STEP) beweging 2. SoE-project “Leren en helpen leren op de werkplek. Een self-study project in de lerarenopleiding” • 2-jarig project gefinancierd door ENW SoE (start 01/09/2009) • Waarin 6 lerarenopleiders (KHLim, KHKempen, KHLeuven, CVOLimlo en SLO GW K.U.Leuven) • Zich engageren tot het systematisch onderzoeken van hun eigen opleidingspraktijk

Agenda 1. Een self-study case (Berry, 2007) 2. Wat is self-study onderzoek? (gebaseerd op Kelchtermans & Vanassche, 2010) 3. Kenmerken van self-study onderzoek (gebaseerd op LaBoskey, 2004) 4. Discussie


Self-study case Amanda Berry (2007) • Tien jaar ervaring als leerkrachte biologie op een middelbare school • Recente tranistie van leerkracht secundair onderwijs naar lerarenopleidster biologie in universitaire lerarenopleiding als onderwerp self-study onderzoek • Doctoraatsthesis in boekvorm “Tensions in teaching about teaching. Understanding practice as a teacher educator” (2007) documenteert 1-jarig self-study onderzoek

Onderzoeksvragen (Berry, 2007, pp.10-11) • • • • •

What implicit and explicit messages about learners and learning do I convey through the manner in which I conduct Biology methods classes? Are these messages consistent with those I wish to develop in prospective Biology teachers? How much does it matter that the students in my classes like me? What assumptions do I make about how students approach learning in my classes? How can I create a methods course that acknowledges prospective teachers‟ histories as learners and is responsive to their needs, yet at the same time challenges their views and gives them the confidence and reason to try alternative approaches to teaching senior Biology (particularly when I have never experienced such a method course, myself?)

Onderzoeksmethoden • Autobiografische reflectie (ervaringen als leerling, leraar, lerarenopleider) • Video-opname van „Biology Method classes‟ • Publiek en privaat dagboek • Veldnotities • „Personal Learning Review‟ task • Interviews met 8 studenten • Kritische conversaties met collega • Registratie en analyse e-mailverkeer tussen zichzelf en student waarin ideeën over leren, lesgeven en biologie werden verkend

Tensions-framework “These, at times conflicting, purposes are part of the everpresent ambiguity of teachers‟ (and teacher educators‟) work and are more manageble than solvable” (Berry, 2007, p. 32) • Tensions between: • • • • • •

Telling and growth Confidence and uncertainty Action and intent Safety and challenge Valuing and reconstructing experience Planning and being responsive

Discussie 1. Wat is er opmerkelijk aan deze case? 2. Wat is de centrale inzet van deze case? 3. Wat toont deze case ons over wat karakteristiek is voor (het doen van) self-study onderzoek?


Self-study onderzoek is… (Gebaseerd op Kelchtermans & Vanassche, 2010)

• een vorm van systematisch en intentioneel handelen om, • vertrekkende van een zo goed mogelijk gearticuleerde vraagstelling • en d.m.v. passende methoden, • gegevens te verzamelen over een concrete praktijk en de professionele opvattingen onderliggend aan deze praktijk • met als doel het expliciteren en toetsen van de eigen professionele expertise en het bijdragen aan de kennisbasis van het opleiden van leraren.

Private kwestie Expliciteren en toetsen professionele expertise en kennis Strategie tot professionalisering

Publieke kwestie Bijdrage tot theorievorming over didactiek van de lerarenopleiding

Opmerking bij termgebruik • Internationale „self-study‟ notie werd vertaald tot „zelfstudie‟ • De notie „zelfstudie‟ heeft de neiging om af te leiden: • Vormen van gewetensonderzoek of introspectie • Zelfstudie als didactische werkvorm • S-STEP = LOEP-benadering • „Leraren(opleiders) Onderzoeken de Eigen Praktijk‟ • Nemen hun eigen praktijk onder de loep, etc. (zie Kelchtermans & Vanassche, 2010)


Kenmerken van self-study onderzoek 1. Self-initiated and self-focused 2. Improvement-aimed 3. Interactive 4. Multiple, primarily qualitative methods 5. Examplar-based validation

1. “Self-initiated and self-focused” • Wie voert het onderzoek uit en wat wordt onderzocht? • Controle over het onderzoek ligt in de handen van de lerarenopleider. Externe begeleiders kunnen enkel faciliteren: „kritische vriend‟ • •

Buitenstaander die op vraag van de self-study-onderzoeker meestapt in (fasen van) het onderzoeksproces Rol: klankbord

•

Geen vrijblijvende commentator of beoordelende export

• Balanceren tussen het bestuderen van het lerarenopleider-zijn (professionele opvattingen) en het lerarenopleiden (professioneel handelen)

2. “Improvement-aimed” • Functionele definitie self-study: Het systematisch bestuderen van de eigen opleidingspraktijk met als doel deze te optimaliseren • Achterliggende assumpties: 1. Zowel een diepgaander begrip van als wijzigingen in het professioneel handelen kunnen leiden tot een verbetering van deze praktijk 2. Perfectie is onbereikbaar, continue verbetering het doel 3. Self-study produceert twee soorten kennis: -

Knowledge-in-action Publieke kennis

3. “Interactive” “It is through the involvement of others that data and interpretations can be viewed from perspectives other than one‟s own and therefore be scrutinized and professionally challenged” (Loughran & Northfield, 1998, p. 12) • Systematische en onderzoeksmatige reflectie o.b.v. zorgvuldig verzamelde gegevens •

Kritische dialoog obv feitelijk gegevens

• in samenspraak met belanghebbenden (studenten, collegae, mentoren, etc.) • en in samenwerking met „kritische vrienden‟.

4. “Multiple, mainly qualitative methods” “There is no single best method or approach for conducting [self-study research]. Indeed, cases illustrate a need for approaches that are useful and doable in the varied contexts represented by their authors” (LaBoskey, 2004, p. 850) • Centrale criteria: • „Fit‟ tussen onderzoeksvraag en onderzoeksmethoden • Haalbaarheid

5. “Examplar-based validation” • Examplar-based •

Uitgebreide, diepe en genuanceerde beschrijving van gangbare, „normale‟ praktijk binnen een onderzoeksgemeenschap (bvb. de self-study gemeenschap)

• Validation •

Kan/mag de lezer vertrouwen hebben in het werk?

• Examplar-based validation: •

•

De self-study onderzoeker biedt een exemplarische inkijk in zijn/haar praktijk aan een gemeenschap (van self-study onderzoekers, lerarenopleiders, etc.) met de uitnodiging om deze inzichten „uit te proberen‟. De validiteit van een self-study kan nooit bepaald worden binnen de grenzen van één onderzoek

Self-study onderzoek is… “The study of one‟s self, one‟s actions, one‟s ideas, as well as the „not self‟. It is autobiographical, historical, cultural and political … it draws on one‟s life, but is more than that. Self-study also involves a thoughtful look at texts read, experiences had, people known and ideas considered.” (Hamilton & Pinnegar, 1998, p. 236)


Discussie • Hoe zou een kennisbasis die het lokale, contextspecifieke karakter van self-study cases overbrugt, eruit zien? • Is het mogelijk om (vormen van) S-STEP op te zetten die relevant zijn vanuit zowel kennistheoretisch als opleidingsdidactisch perspectief? • Hebben lerarenopleidingen en lerarenopleiders wel nood aan een „nieuwe‟ en gespecialiseerde methode zoals SSTEP? Is het niet de taak van iedere „goede‟ lerarenopleider om de eigen praktijk actief te bevragen?

Contact (Kritische) vragen of bedenkingen? Eline Vanassche [email protected] Centrum voor Onderwijsbeleid, -vernieuwing en Lerarenopleiding, K.U.leuven A. Vesaliusstraat 2 - Bus 3771 3000 Leuven Url: ppw.kuleuven.be/cobv

Kennis-maken met self-study onderzoek

Recommend Documents