KADERPERSONEEL IN EUROPA

PERSPECTIEVEN VOOR DE WERKGELEGENHEID VOOR KADERPERSONEEL IN 8 LANDEN Editie 2007

België ● Frankrijk ●

Duitsland ● Italië ●

Luxemburg ● Nederland ●

ON N’A PAS TROUVÉ MIEUX POUR TROUVER MIEUX

● ●

Spanje Groot-Brittannië

les études de l’emploi cadre - mei 2007

K A D E R P E R S O N E E L I N E U R O PA

Opmerkingen bij de enquète 'Kaderpersoneel in Europa' is een jaarlijks onderzoek naar de werkgelegenheid van kaderpersoneel in ondernemingen uit de particuliere sector dat wordt uitgevoerd in acht Europese landen. Het onderzoeksresultaat biedt aan de betrokken personen en instanties -ondernemingen, kaderpersoneel, instituties en journalisten - een uitstekend hulpmiddel voor het doen van prognoses, sturing en vergelijking op Europese schaal. De enquête werd in 1989 door APEC voor de eerste maal uitgevoerd in Frankrijk en haar zeven belangrijkste buurlanden: België, Duitsland, Groot-Brittannië, Italië, Luxemburg, Nederland en Spanje. In ieder land vormden de ondervraagde bedrijven een representatieve steekproef van de arbeidsplaatsen voor kaderpersoneel per bedrijfssector en -grootte: De enquête beslaat bedrijven in de particuliere sector met tien of meer werknemers (met uitzondering van Onderwijs, Gezondheidszorg en Sociale instellingen). - Duitsland: 623 - Groot-Brittannië: 572 - Frankrijk: 545 - Spanje: 534 - Italië: 504 - België: 457 - Nederland: 417 - Luxemburg: 206 Kaderpersoneel in Europa 2007 Deze studie werd verricht op initiatief van APEC, Association Pour l'Emploi des Cadres (Vereniging voor werkgelegenheid van kaderpersoneel), in overeenstemming met de wet van 1 juli 1901, en gepubliceerd onder haar verantwoordelijkheid. Hoewel sprake is van een gezamenlijke studie draagt APEC hiervoor de verantwoordelijkheid. Gehele of gedeeltelijke vermenigvuldiging, in welke vorm dan ook, vormt zonder uitdrukkelijke en bijgevoegde toestemming van APEC, een overtreding (artikel L122-4 en L335-2 van het Wetboek inzake intellectuele eigendom). De telefonische vraaggesprekken en de uitwerking daarvan werden opgedragen aan IPSOS PUBLIC AFFAIRS. Deze werkzaamheden vonden hun beslag in juni en juli 2006. Concept, analyse en samenstelling van het document komen voor verantwoordelijkheid van de Studiegroep van de afdeling Studie en Onderzoek van APEC: Julie Dauriol, Florence Kremer-Eichacker en Véronique Lagandré (Onderzoekmedewerkers), Daniel Le Henry (Technisch onderzoeksmedewerker), Valérie Bazin (Verantwoordelijk voor ondernemingsonderzoek), Brigitte Bos (Manager Studiegroep).

INHOUDSOPGAVE HET EUROPESE BEELD ■ Kaderpersoneel in Europa in 2006 Grote lijnen Conjunctuur en werkgelegenheid Werkgelegenheid van kaderpersoneel

— —

Blz. 7 Blz. 10

BALANS 2005-2006 ■ Nieuwe kaderfuncties in Europa Aantal nieuwe kaderfuncties in Europa neemt weer toe Grotere bijdrage kleine ondernemingen aan nieuwe kaderfuncties Dienstverlening, voornaamste sector voor nieuwe kaderfuncties

— — —

Blz. 13 Blz. 13 Blz. 14

Mobiliteit van managers in Europa Werkgelegenheid kaderpersoneel gestimuleerd door economische groei — Meer wervingen van kaderpersoneel — Een derde van de kaderfuncties intern vervuld — Beëindiging dienstverband: grote verschillen in een context van oplopende leeftijden—

Blz. Blz. Blz. Blz.

15 16 18 19

Samenvatting in beeld: Balans 2005-2006

VOORUITZICHTEN 2006-2007 ■ Beste vooruitzichten voor werknemers in loondienst sinds 2000-2002 Lichte verbetering vooruitzichten kaderpersoneel Werving van kaderpersoneel: voorspellingen voor 2006-2007 Werving van kaderpersoneel op hoog peil Goede vooruitzichten voor commerciële managers in 2006-2007

— —

Blz. 27 Blz. 28

Samenvatting in beeld: Vooruitzichten 2006-2007

©Apec - Kaderpersoneel in Europa - Editie 2007

ACHT LANDEN ONDER DE LOEP GENOMEN ■ Duitsland: herstel van korte duur

—

Blz. 33

België: herstel zet door

—

Blz. 37

Spanje: nog steeds veel dynamiek

—

Blz. 41

Frankrijk: gunstig maar onzeker klimaat

—

Blz. 45

Italië: herstel van de markt voor kaderpersoneel

—

Blz. 49

Luxemburg: gezonde markt voor kaderpersoneel

—

Blz. 53

Nederland: nieuw elan voor markt voor kaderpersoneel

—

Blz. 57

Groot-Brittannië: fragiele groei

—

Blz. 61

Het begrip 'cadre': vergelijkbare begrippen in Europa

—

Blz. 65


HET EUROPESE BEELD ●

KADERPERSONEEL IN EUROPA IN 2006

●

GROTE LIJNEN

KADERPERSONEEL IN EUROPA IN 2006

De enquête van APEC over kaderpersoneel (managers) in Europa dient te worden gelezen in de hieronder aangeduide algemene context van demografische, economische en werkgelegenheidsgegevens in elk van de beschreven landen. Deze gegevens, die met elkaar kunnen worden vergeleken en die de meest recente zijn (bronnen Eurostat, OESO en nationale gegevens), vormen de grondslag voor onze berekeningen (bevolkingscijfers enz.). De acht bestudeerde landen vertegenwoordigen 85% van de bevolking van de Europese Economische Ruimte (EER), 86% van de bevolking van de EU-15 en 72% van de bevolking van de EU-25. Dat wil zeggen dat de cijfers niet alleen maatgevend zijn voor de EU maar ook voor de EER (17 landen).

9.498 leidinggevenden

De groei van de werkgelegenheid van managers in Europa komt in 2005-2006 uit op +2,3%. Dit cijfer heeft betrekking op meer dan 207.000 extra managers in ondernemingen groter dan tien werknemers in de privé

sector (exclusief persoonlijke dienstverlening, huishoudelijke dienstverlening, onderwijs, gezondheidszorg en sociale instellingen).

Kaderpersoneel per juni 2006 (x 1000)

GrootBrittannië 2.911,6

België 245,0

Nederland 621,6 Duitsland 1.895,8

Frankrijk 1.557,1

Luxemburg 36,7

Spanje 1.343,5

Italië 886,7

Bron : Apec 2006 ©

Apec - Kaderpersoneel in Europa - Editie 2007

5

6

©


GROTE LIJNEN

■

CONJUNCTUUR EN WERKGELEGENHEID Totale bevolking (Eenheden: miljoenen)

Bevolking Beroeps- Beroepsvan 15 tot bevolking bevolkings 64 jaar percentage

Actieve beroepsbevolking

Aantal werknemersAantal werknemers

Werkgel- Beroeps- Percentage in loondienst* in loondienst* in egenheids bevolking inwerknemers in de privé privé sector in percentage loondienst in loondienst sector bedrijven van +10 w.

België

B

10,49

6,89

4,57

67

4,21

61

3,59

85

2,3

1,81

Duitsland

D

82,46

54,76

40,93

75

35,81

65

31,86

89

19,49

15,90

Spanje

E

43,78

29,75

20,88

70

18,83

63

15,50

82

9,80

7,71

Frankrijk

F

60,89

38,68

27,00

70

24,41

63

21,87

90

13,63

10,43

Italië

I

58,77

38,59

24,45

63

Luxemburg

L

0,46

0,30

0,21(1)

65

22,23 0,31(1)0,19(2)

58

16,53

74

11,38

8,00

64

0,29(1)0,18(2)

95

0,24(1)

0,17(1)

Nederland

NL

16,34

10,94

8,51

78

8,01

73

7,10

89

4,56

3,77

Groot-Brittannië

UK

60,35

38,53

29,59

77

27,63

72

24,47

89

16,80

14,03

Totaal van de 8 landen

333,55

218,45

155,99

71

141,13

65

120,92

86

78,10

61,79

Totaal EU-15

387,42

253,97

182,88

72

167,92

65

141,12

84

Totaal EU-25

461,51

305,08

217,01

71

197,48

64

164,80

83

Totaal EER**

392,36

257,16

185,42

72

170,32

66

143,37

84

85%

86%

84%

Aandeel van de 8 landen binnen de EER

84%

Bron Eurostat en nationale gegevens 2005

84%

- Centraal Bureau voor de Statistiek Luxemburg inclusief grensarbeiders. - Centraal Bureau voor de Statistiek Luxemburg exclusief grensarbeiders. excl. landbouw, visserij, bosbouw, onderwijs, persoonlijke en huishoudelijke diensten, overheid, gezondheidszorg en sociale instellingen. ** EER (EU-15 + Noorwegen en IJsland). Beroepsbevolkingspercentage: Aandeel van de actieve beroepsbevolking (personen 15-64 jaar). Werkgelegenheidspercentage: Aandeel actieve beroepbevolking van de beroepsbevolking (15 tot 64 jaar). Percentage werknemers in loondienst: Aandeel werknemers in loondienst van de actieve beroepsbevolking. 1 2 *

2e halfjaar 2005 en 1e halfjaar 2006 herstel zet door De enquêtes onder huishoudens en ondernemingen wijzen uit dat de economische groeiperspectieven binnen de OESO tussen nu en eind 2006/begin 2007 naar elkaar toegroeien. De eurozone groeit met een tempo dat licht hoger is dan de lange termijntrend (mogelijke groei van 2%), evenals Japan en de VS. De economische activiteit in Europa is aan het eind van 2005 opnieuw verzwakt als gevolg van de hogere energieprijzen maar toonde begin 2006 een opleving, vooral in de exportgerichte industriesectoren. De conjunctuurenquêtes toonden aan dat de activiteit in het eerste halfjaar van 2006 aanhield en in de buurt kwam van het geprojecteerde groeicijfer van 2% en daar zelfs boven uitsteeg. Het IMF schat in zijn jaarlijkse rapport dat het groeicijfer in de eurozone voor 2006 uitkomt op 2,4%. De OESO gaat uit van 2,2% (na cijfers van 1,8% en 1,4% in de jaren 2004 en 2005). De groei van het BBP versterkte zich eind 2005 en zette in het eerste halfjaar van 2006 door; dit was ook het geval in de acht bestudeerde landen van de APEC-enquête. Deze stijging gaat -na een sterke daling van de groei in 2004 en 2005- in België van 2,4% in 2004 naar 1,5% in 2005 en vervolgens 2,5% in 2006, in Frankrijk van 2,1% naar 1,4% en vervolgens 2,1%, in Italië van 0,9% naar 0,1% en vervolgens 1,4%, in Luxemburg van 4,2%

naar 4,0% en vervolgens 4,5%, in Nederland van 1,7% naar 1,1% en vervolgens 2,4% en in Groot-Brittannië van 3,1% naar 1,8% en vervolgens 2,4%. Daarentegen stabiliseerde de groei in Spanje na eerdere groei (van 3,1% naar 3,4% en vervolgens 3,3%). In Duitsland zagen we een herstel van 1,8% na een stagnerende ontwikkeling ter grootte van 1,1%. Dalende werkloosheid en lichte verbetering van de werkgelegenheid Het werkloosheidspercentage in de acht landen van de APEC-enquête blijft sinds 2004 en 2005 dalen. Alleen Luxemburg en Groot-Brittannië zien in 2006 een toeneming, waarbij moet worden opgemerkt dat dit cijfer voor Luxemburg betrekking heeft op de inwoners. Het werkloosheidspercentage in de eurozone daalde van 8,9% in 2004 naar 8,6% in 2005 en zal waarschijnlijk verder dalen naar 8,2% in 2006 en 7,9% in 2007. Deze bemoedigende ontwikkeling zal waarschijnlijk vergezeld gaan van een groei van de werkgelegenheid in de acht landen. In een viertal landen zal niettemin sprake zijn van een vertraagde ontwikkeling. In Italië groeide de werkgelegenheid in 2004 met 1,5% en in 2005 met 0,7%, terwijl de verwachting voor 2006 uitkomt op 0,6%. In Groot-Brittannië zal dit cijfer in 2006 uitkomen op 0,3% (na 1% in 2004 en 2005). Duitsland en

©


7

GROTE LIJNEN

Frankrijk zullen in 2006 naar verwachting een vooruitgang boeken van respectievelijk 0,2% en 0,4%. In de andere landen is de situatie positiever. De Belgische werkgelegenheid trekt aan (+0,9%). De aanhoudende groei in Spanje zorgt voor een fors aantal nieuwe banen, waardoor de totale werkgelegenheid met zo'n 4,1% toeneemt. In Luxemburg, waar de groei van de werkgelegenheid vooral ten goede komt aan grensarbeiders, is de situatie eender (+2%). De positieve ontwikkeling van de werkgelegenheid in Nederland volgt op de aantrekkende markt in 2004 (+1,5%). Over het geheel genomen vertoont een aanzienlijke en aanhoudende afname van de werkloosheid dus niet altijd een correlatie met doorzettende groei van de werkgelegenheid. Beëindiging van werkloosheidssituaties duidt zeker niet altijd op nieuwe werkgelegenheid. 2007: belangrijke invloed van de BTW-verhoging in Duitsland Voor Europa geldt dat een groei hoger dan de trend (2%) geleidelijk compensatie biedt voor de achterblijvende totale vraag. In een klimaat van onzekerheid over de politieke haalbaarheid en de reikwijdte van economische hervormingen zal volgens de OESO het herstel van de investeringen in Europa aan de bescheiden kant blijven. De dynamiek van de gezinsconsumptie zal enigszins worden aangetast door de sterke verhoging van de BTW in Duitsland. Tussen nu en eind 2007 zal de vraag in Europa sterk achterblijven, waardoor de inflatoire druk hoog zal blijven. De risico's in verband met dit scenario zijn eind 2006 eerder sterker geworden, zowel wat betreft onevenwichtige betalingsbalansen, rentevoeten op lange termijn als vast-

8

©


goedprijzen. Daarnaast kunnen de inflatie- en groeivooruitzichten ernstig worden bedreigd door sterke schommelingen in de prijzen van olie en grondstoffen. De risico's van de hoge, zelfs excessieve, vastgoedprijzen voor de economische en financiële stabiliteit mogen evenmin worden onderschat, zelfs wanneer den recente afkoeling van de Britse vastgoedmarkt aangeeft dat deze risico's macro-economische gezien kunnen worden geabsorbeerd en dat een zachte landing van de economie waarschijnlijk blijft. Het is de vraag in welke mate de expansie in Europa wordt ondersteund door een versterkte consumptieve vraag die de afhankelijkheid van de export en de blootstelling aan een afnemende vraag in de VS zou doen verminderen. In dit opzicht lijkt zich een nieuw evenwicht te ontwikkelen, maar er blijft bezorgdheid bestaan. De groei van de werkgelegenheid blijft bescheiden, vooral vanwege de zwakke groei van de productiviteit en de onbuigzame arbeidsmarkt. Onzekerheid bestaat ook over de lopende budgettaire hervormingen in de acht bestudeerde landen. Terugdringen van de tekorten is noodzakelijk gezien de druk op het uitgavenniveau en de verhouding inactieven/actieven als gevolg van demografische ontwikkelingen. Hierdoor kunnen ook veranderingen in de totale vraag optreden die thans nog moeilijk te voorspellen zijn. Nogmaals zij benadrukt dat de verhoging van de Duitse BTW met drie punten, begin 2007, het BBP met een half punt zal terugdringen. De budgettaire situatie is ook moeilijk in Italië, waar de nieuwe regering een aanpassingsprogramma moet opstellen om de diepverankerde onevenwichtige begrotingssituatie het hoofd te bieden.

GROTE LIJNEN

Europees beroepsbevolkingspercentage stijgt sinds 1999 In 2005 was 71% van de Europese beroepsbevolking ook daadwerkelijk actief, in 2004 was dat nog 72%. Dit beroepsbevolkingspercentage, gemeten over de actieve beroepsbevolking (werknemers plus werklozen) en de beroepsbevolking (15 tot 64 jaar) is sinds 1999 met drie punten toegenomen. De hoogste percentages worden aangetroffen in Nederland (78%), Groot-Brittannië (77%) en Duitsland (75%). De kleinste beroepsbevolkingspercentages gelden voor Italië (63%), Luxemburg (65%) en België (67%). Het beroepsbevolkingspercentage van vrouwen beïnvloedt het totale beroepsbevolkingspercentage. Landen die het hoogste percentage tonen zijn tevens de landen waar het beroepsbevolkingspercentage van vrouwen het sterkst is. Wat dit betreft lopen Nederland (met een beroepsbevolkingspercentage van vrouwen van 70%), Groot-Brittannië (70%) en Duitsland (68%) voorop. Daar staan Italië (51%), Luxemburg (57%) en België (60%) tegenover, waar de veel lagere beroepsbevolkingspercentages van vrouwen de landelijke percentages negatief beïnvloeden. Alleen Spanje lijkt enigszins van dit beeld af te wijken, omdat het totale beroepsbevolkingspercentage in dit land uitkomt op 70% en dat van vrouwen slechts 59% bedraagt. In de komende jaren zullen nieuwe generaties waarschijnlijk voor een toename zorgen.

78

77

75

NL UK

71

D

70

70

67 65

E

F

B

89

86

85

L

63

I

Bron : EUROSTAT 2006

Grote stabiliteit van het totale percentage werknemers in loondienst In 2005 bleef het Europese percentage werknemers in loondienst op een hoog niveau (86%). Over het geheel genomen is het werken als zelfstandige dus weinig ontwikkeld. Italië vormt echter een uitzondering, een kwart van de mensen die actief bezig zijn werkt hier zelfstandig. Dit heeft te maken met het grote aantal zeer kleine bedrijven in dit land. De totale stabiliteit van het cijfer verbergt echter grote verschillen in de ontwikkeling per land. Ten opzichte van 2004 is het percentage in Groot-Brittannië en Nederland met drie punten toegenomen, met twee punten in Luxemburg en België en met een punt in Spanje. In Frankrijk en Italië zagen we echter een daling met resp. 3 en 4 punten.

95

90

89

89

82

74

Bron : EUROSTAT 2006

©


9

GROTE LIJNEN

■ WERKGELEGENHEID VAN KADERPERSONEEL Europees percentage kaderpersoneel verandert niet Voor het vijfde achtereenvolgende jaar blijft het percentage kaderpersoneel in de acht ondervraagde landen op 15%. Alleen Spanje laat een lichte teruggang van 1 punt zien. In Nederland, Frankrijk en Italië is dit percentage stabiel gebleven. Luxemburg, Groot-Brittannië en België tonen een stijging met 1 punt. 22

21

17

16

L

UK

E

NL

15

15

14

12

11

F

B

D

I

Bron : Apec 2006

Dienstensector: nog steeds de grootste werkgever van managers De verdeling van kaderfuncties over de verschillende sectoren is tussen 2004-2005 en 2005-2006 stabiel gebleven. De sector dienstverlening is verantwoordelijk voor een derde van het aantal banen, terwijl handel en industrie elk een kwart voor hun rekening nemen. 13% van de managers zijn gelijkelijk verdeeld over bouw en trans-

Industrie Bouw Handel Transport Diensten

B 35% 8% 19% 10% 28%

D 31% 8% 22% 6% 33%

E 25% 12% 23% 6% 34%

F 28% 6% 24% 4% 38%

port. Deze grote mate van stabiliteit is in elk land zichtbaar. Op lange termijn zien we een voortgaande ontwikkeling voor de werkgelegenheid van managers die begon in de jaren '80: in de industrie neemt de werkgelegenheid langzaam af ten gunste van dienstverlening en handel. Het aandeel van de industrie daalde van 30% in 1998-1999 naar 26% in 2005-2006, terwijl dat van de dienstensector in dezelfde periode opklom van 34% naar 36%.

I 44% 5% 21% 4% 26%

L 9% 6% 12% 6% 67%

NL 18% 10% 22% 6% 44%

UK 18% 5% 31% 6% 40%

26% 7% 25% 6% 36% Bron : Apec 2006

In 2005-2006 bedroeg de mobiliteit tussen bedrijven 5% Dit cijfer, gemeten naar de totale actieve beroepsbevolking van kaderpersoneel, heeft betrekking op ervaren én beginnende managers die naar een ander bedrijf zijn overgestapt. De lichte stijging die in 2004-2005 werd waargenomen zet niet door. In 2005-2006 was weer sprake van stabiliteit met een cijfer van 5%. Alleen Frankrijk en Luxemburg toonden in dit opzicht een groei met resp. 1 en 3 punten. Frankrijk blijft het land met de grootste mobiliteit van managers: tussen juli 2005 en juni 2006 veranderde 7% van de managers van baan, dat wil zeggen tweemaal zoveel als in Duitsland en Italië.

10

©


7

6

6

F

L

UK

Bron : Apec 2006

5

5

5

4

3

3

B

NL

E

D

I


BALANS 2005-2006 ●

NIEUWE KADERFUNCTIES IN EUROPA

●

MOBILITEIT VAN MANAGERS IN EUROPA

●

SAMENVATTING IN BEELD: BALANS 2005-2006


■

AANTAL NIEUWE KADERFUNCTIES IN EUROPA NEEMT WEER TOE Beëindigingen dienstverband

Saldo

Instroom

(opzegging, ontslag, pensioen)

(nieuwe kaderfuncties)

(vervulde banen) Aangetrokken personeel Promoties

Aantal managers Percentage van de werkgelegenheid voor kaderpersoneel

607.400

557.400

257.400

6,5%

6,0%

2,8%

+ 207.400 + 2,3%

Bron : Apec 2006

Na vier jaar achtereen gedaald te zijn is het aantal nieuwe kaderfuncties tussen juli 2005 en juni 2006 met 32% gestegen. Het aantal nieuwe banen is daarmee in deze periode gestegen naar 207.400, waardoor het niveau van 2002-2003 (217.100) wordt benaderd. Het groeipercentage voor kaderfuncties is eveneens toegenomen: met 0,6 punt naar 2,3%.

■

Deze verbetering is de danken aan een stijging van het aantal vervulde banen. Voor de periode 2005-2006 maken deze 8,8% van het totaal aantal kaderfuncties uit tegenover 8% tussen 2004 en 2005. Het aantal vertrekken is eveneens, zij het minder, gestegen waardoor het saldo automatisch steeg. De vertrekken betroffen 6,5% van de managers, 0,2 punt meer dan in 2004-2005.

GROTERE BIJDRAGE KLEINE ONDERNEMINGEN AAN NIEUWE KADERFUNCTIES Beëindigingen dienstverband Aanvang dienstverband (opzegging, ontslag, pensioen)

(vervulde banen)

Saldo


Aangetrokken personeel Promoties Bedrijven tot 100 werknemers Bedrijven boven 100 werknemers Bron : Apec 2006

7,3% 5,9%

6,1% 5,9%

2,7% 2,9%

+1,5%

+66.700

+2,9%

+140.700

Percentage van de werkgelegenheid voor kaderpersoneel

Ook al spelen de grotere ondernemingen (meer dan 100 medewerkers) een belangrijke rol in het scheppen van nieuwe kaderfuncties, hun bijdrage is ten opzichte van 2004-2005 toch beduidend teruggelopen. 68% van de nieuwe banen kwam in 2005-2006 terecht in deze categorie tegenover 86% in de periode daarvoor. In de kleinere ondernemingen is het percentage nieuwe banen tussen 2004-2005 en 2005-2006 dan ook gestegen naar 1,5% (tegenover 0,5% in de periode daarvoor), terwijl dit voor de grotere ondernemingen stagneerde op 2,9%.

Het verschil tussen de beide categorieën bij het scheppen van nieuwe kaderfuncties is dan ook kleiner geworden. Bovendien heeft vooral de stijging van het aantal vervulde banen in de categorie kleinere ondernemingen (7,7% in 2004-2005 tegenover 8,8% van het kaderpersoneel in 2005-2006) dit jaar gezorgd voor een belangrijke toename, nu het aantal vertrekken stabiel bleef.

©


13


■ DIENSTVERLENING, VOORNAAMSTE SECTOR VOOR NIEUWE

KADERFUNCTIES

Beëindigingen dienstverband

Instroom

(opzegging, ontslag, pensioen)

(vervulde banen)

Aangetrokken personeel

Industrie Bouw

Handel

Transport Diensten

Bron : Apec 2006

6,6%

4,5%

6,9% 6,7% 7,3% 6,2%

Promoties

2,5%

7,4% 6,5%

3,1% 2,8%

6,4% 6,4%

3,7% 2,8%

©

+ 0,4%

+ 11.000

+ 3,6%

+ 23.500

+ 2,6%

+ 58.800

+ 2,8%

+ 14.900

+ 3,0%

+ 99.200

Percentage van de werkgelegenheid voor kaderpersoneel

De dienstensector komt, na drie jaar hegemonie van de handelssector, met 99.200 nieuwe banen weer op de eerste plaats als verschaffer van werkgelegenheid voor kaderpersoneel. De handelssector is intussen nog wel verantwoordelijk voor 28% (58.800) van het aantal nieuwe banen. De stijging van de dienstensector komt enerzijds voort uit een toename van het aantal vervulde banen, vooral op basis van wervingen (voor kaderpersoneel 6,4% tegenover 5,5% in 2004-2005) en een lichte daling van het aantal vertrekken die voor managers uitkwamen op 6,2% (-0,4 punt). Aan de vermindering van het aantal banen in de industrie is een halt toegeroepen: hier werden weer 11.000 nieuwe banen geschapen. Deze verbetering komt op het conto van de vervulde banen die in 2005-2006 veel groter in getal waren. Het percentage aanstellingen bedroeg 4,5% (stijging van 0,7 punt), het percentage interne pro-

14

Saldo



moties 2,5% (+0,3 punt). Het aantal vertrekken bleef stabiel op 6,6% van het kaderpersoneel in deze sector. Hoewel de bouw ten opzichte van 2004-2005 een terugloop liet zien, blijft hier een goede dynamiek bestaan met de hoogste percentages voor nieuwe aanstellingen en het scheppen van banen. De cijfers voor deze sector werden vooral beïnvloed door Groot-Brittannië waar het percentage nieuwe banen uitkwam op 10,6%. In de transportsector, tenslotte, verdubbelde het percentage voor het scheppen van nieuwe banen van 20042005 op 2005-2006, gestimuleerd door een aanzienlijke stijging van het aantal vervulde banen (10,1% van het kaderpersoneel, te weten +2,6 punten) en ondanks een eveneens stijgend aantal vertrekken (7,3% van de betrokken managers, te weten +1,2 punten). Vooral in Spanje boekte deze sector een zeer hoog percentage voor het scheppen van nieuwe banen (+13,3%).

MOBILITEIT VAN MANAGERS IN EUROPA ■

WERKGELEGENHEID KADERPERSONEEL GESTIMULEERD DOOR ECONOMISCHE GROEI 2004-2005 499.600 230.700 730.300 572.800 157.500

Wervingen Promoties Vervulde banen Vertrekken Waarvan pensionering Nieuwe functies

2005-2006 557.400 257.400 814.800 607.400 123.900 207.400

Ontwikkeling +12% +12% +12% +6% +32% Bron : Apec 2006

"-" : gegevens niet beschikbaar

Tussen juli 2005 en juni 2006 was het economisch klimaat in Europa gunstig te noemen. Het jaar 2005 pakte uit met een groei van het BBP van 1,4% (OESO) en de verwachtingen voor 2006 gaan uit van een groei tussen 2,2% en 2,4% (volgens OESO en IMF). De conjuncturele indicatoren zien er eind 2006 goed uit. In dit klimaat wijst de werkgelegenheidsituatie van managers in alle acht bestudeerde landen van de Apec-enquête op een dynamiek die sinds de buitengewone situatie van 2000-2001 ongekend is. De vervulde banen zijn dan ook met 12% toegenomen onder de invloed van enerzi-

jds de stijging van het aantal wervingen (+12%) en anderzijds die van het aantal interne promoties (eveneens +12%). In 2005-2006 zijn dan ook 557.400 managers geworven en zijn 257.400 medewerkers gepromoveerd naar een kaderfunctie. Tezelfdertijd is het aantal vertrekken (beëindigingen dienstverband) toegenomen met 6%. 572.800 managers hebben/zagen hun dienstverband beëindigd door ontslag(neming) of pensionering. Laatstgenoemde reden betreft een op de vijf vertrekken (123.900 personen in de acht landen in totaal).

Spanje: motor voor creëren van nieuwe kaderfuncties

B D E F I L NL UK

Wervingspercentage 6,1% 3,5% 5,6% 9,1% 3,5% 6,5% 7,0% 6,7% 6,0%

Percentage promoties 2,3% 2,5% 3,4% 2,9% 3,9% 2,8% 2,7% 2,3% 2,8%

Percentage aanvang Percentage dienstverband vertrekken 8,4% 6,6% 6,0% 6,0% 9,0% 4,5% 12,0% 9,9% 7,4% 5,5% 9,3% 6,2% 9,7% 6,9% 9,0% 6,3% 8,8% 6,5%

Percentage nieuwe banen +1,8% <+0,05% +4,5% +2,1% +1,9% +3,1% +2,8% +2,7% +2,3% Bron : Apec 2006

Tussen juli 2005 en juni 2006 is het aantal mensen met een kaderfunctie in de meeste van de acht landen toegenomen. Alleen in Duitsland werden bijna geen nieuwe banen geschapen. Spanje en Luxemburg lieten de hoogste groeipercentages zien, resp. +4,5% en +3,1%. Spanje was hiermee voor het derde achtereenvolgende jaar het meest dynamische land als het gaat om het scheppen van nieuwe werkgelegenheid voor managers. In de zeven betreffende landen was de groei van het aantal kaderfuncties hoger dan in de periode 2004-2005. Vier landen boekten hiervoor een hoger dan gemiddelde stijging (+0,5 punt): Frankrijk (+1,1 punten), Luxemburg (+1,3 punten), Nederland (+1,8 punten) en Groot-Brittannië (+0,7 punten). Binnen deze groep week GrootBrittannië af van de andere landen, omdat dit het enige land was waar de groei voornamelijk te danken was aan het aantal interne promoties. In de andere drie landen was de stijging van dit percentage vooral te danken aan de

toename van het aantal wervingen. Nederland onderscheidt zich tevens door een teruggang met 1 punt van het aantal vertrekken. Twee landen zagen daarnaast een stijging van het percentage nieuwe banen die lager lag dan het Europees gemiddelde: Italië (+0,2 punt) en Spanje (+0,4 punt). In beide gevallen steeg het percentage aanvang dienstverband -banen vervuld door managers- (+1 punt voor Spanje en +0,5 punt voor Italië) bijna even sterk als het percentage vertrekken (+0,6 voor Spanje en +0,4 voor Italië). Alleen Duitsland zag het percentage nieuwe banen teruglopen (-0,4 punt), waarbij de stijging van het percentage vertrekken gelijkstond aan de daling van het percentage aanvang dienstverband. In termen van dynamiek en doorstroming, en conform de twee voorgaande perioden, wordt de Franse werkgelegenheidssituatie van managers gekenmerkt door hogere percentages voor de in- en uitstroom in vergelijking met de acht landen gezamenlijk. ©


15


■ MEER WERVINGEN VAN KADERPERSONEEL Na een lichte stijging van 2% in 2004-2005 nam het aantal wervingen tussen juli 2005 en juni 2006 toe met 12%. Deze ontwikkeling loopt parallel met het economisch herstel dat wij sinds begin 2006 in Europa waarnemen. Het Kaderwervingen per sector: dienstensector op de eerste plaats Van juli 2005 tot juni 2006 zorgden de dienstensector (38%), handel (27%) en industrie (20%) gezamenlijk opnieuw voor het grootste aantal wervingen (85% in totaal). De verdeling over de verschillende bedrijfstakken is sinds 2002-2003 betrekkelijk stabiel gebleven. De stijging van het aantal nieuwe dienstverbanden was vooral profijtelijk voor de sectoren diensten, industrie en transport waar het aandeel wervingen sinds 2004-2005 is toegenomen. Wij zien dan ook een toename van het aantal wervingen van 43% in de sector transport, 20% in de industrie en 18% in de dienstensector. Het aandeel van de dienstensector was sinds 2000 regelmatig afgenomen, terwijl het tevoren op rond 40-45% lag. Sinds 2002-2003 zien we weer een stijging. Deze vooruitgang is vooral te danken aan Spaanse, Italiaanse, Luxemburgse en Britse ondernemingen. Sinds 1996-1997 zorgt de industrie voor 20-25% van het aantal wervingen. In de transportsector schommelen deze cijfers sinds 1988 tussen 5 en 6%. De bouw, tenslotte, zorgt sinds 1999-2000 voor 8-10% van het aantal nieuwe dienstverbanden. In de periode 2005-2006 nam het aantal wervingen in deze sector evenwel met 12% af. Spaanse en Britse ondernemers hebben het aantal wervingen in deze sector aanzienlijk teruggebracht en drukken daarmee op het gemiddelde.

16

©


aantal wervingen (557.400) compenseert enigszins de afnames waarvan sinds 2001-2002 sprake was. Deze goede ontwikkeling geldt voor alle acht landen van de Apecenquête.

Industriëlesector Dienstensector

20% 38%

Bouwsector 11% 9%

6% Transportsector

27% Handelsector

Bron : Apec 2006

Het aandeel nieuwe dienstverbanden in de handel, sinds lang 20%, is sinds 2002-2003 opgelopen naar bijna 30%. Terwijl Europees gezien het aantal wervingen in 20052006 in deze sector stabiel is gebleven, is er één land waar sprake is van een daling van bijna 20%: Groot-Brittannië.


Commerciële managers: stijging van het aantal wervingen In 2005-2006 vinden de meeste wervingen, evenals in 2004-2005, plaats bij handel (28%) en productie en tertiaire exploitatie (28%). Terwijl het aandeel commerciële managers met 3 punten is gestegen (ongeveer 31.000 extra aanstellingen), zien we bij productie en tertiaire exploitatie een daling met 8 punten. Het aantal wervingen deze categorie functionarissen is Europawijd gedaald, een weerspiegeling van de situatie in Groot-Brittannië, Nederland en Frankrijk (waar bijna 24.000 minder aanstellingen plaatsvonden). Parallel daaraan zien we in alle landen, met uitzondering van Duitsland en Frankrijk, een stijging van het aantal aanstellingen van commerciële managers. Tenslotte is het aantal wervingen van informatici in geheel Europa meer dan verdubbeld (bijna 36.000 extra aanstellingen). Hun gewicht is dan ook toegenomen van 4 naar 10%, het hoogste niveau sinds de periode 1997-2000 (tussen 9% en 13%). Met uitzondering van Italië is dit in alle landen het geval. Vooral Frankrijk, Nederland, België en Groot-Brittannië lieten zeer hoge groeicijfers zien voor het aantal wervingen voor deze functie.

Informatica 10%

Algemente directie 6% Financien, boekhouding 9%

Commercieel 28%

Administratie, en beheer 9%

Studie, onderzoek en, ontwikkeling 10% Productie en tertiare exploitatie 28% Bron : Apec 2006

Productie en tertiaire exploitatie: functies op het gebied van de productie in industrie en bouw, de dienstensector (banken, levensverzekeringen, vastgoed enz.), inkoop, kwaliteitsbeheer, onderhoud, logistiek en veiligheid.

©


17


Herstel wervingen beginnende managers sterk lokaal bepaald Ervaren managers hebben nog steeds het meeste kans op een baan in Europese ondernemingen. In 2005-2006 nam het aantal wervingen voor deze categorie toe met 12% (bijna 31.000 extra tewerkstellingen). Dit percentage gold ook voor het totale aantal aanstellingen. Daardoor is het aandeel van deze groep op de markt voor managers onveranderd gebleven op 53%. Van de acht bestudeerde landen zag alleen Spanje het aandeel aanstellingen van ervaren managers teruglopen. Het toegenomen aantal wervingen kwam ook beginnende managers ten goede. Deze groep kon staat maken op 19% van het aantal aanstellingen, tegenover 14% in 20042005. Wat betreft de wervingen was hier sprake van een stijging van 48% in Europa (bijna 36.000 extra aanstellingen). Voor beginners in Frankrijk, Nederland en GrootBrittannië was de arbeidsmarkt erg gunstig; in Duitsland en Luxemburg was het omgekeerde het geval. Jonge managers zagen hun aandeel teruglopen van 33 naar 28%, als gevolg van een daling met 6% van hun aantal tewerkstellingen zoals wordt aangetoond in Duitsland en Groot-Brittannië.

Beginnende managers* 19% Ervaren managers*** 53%

Jonge managers** 28%

Bron : Apec 2006

* Beginnende managers: minder dan een jaar ervaring ** Jonge managers: ervaring van 1 tot 5 jaar *** Ervaren managers: meer dan 5 jaar ervaring.

■ EEN DERDE VAN DE KADERFUNCTIES INTERN VERVULD In de acht landen van de enquête zorgden interne promoties voor gemiddeld 32% van de vervulde banen, een stabiel aandeel ten opzichte van 2004-2005. Evenals in de voorgaande jaren is Italië hier een uitzondering, met aantallen interne promoties die hoger lagen dan de externe wervingen. Alleen Spanje en Duitsland nemen iets vaker dan het gemiddelde hun toevlucht tot interne promotie. In de andere landen zien we relatief vaker dat men een beroep doet op de arbeidsmarkt, met Frankrijk en Groot-Brittannië aan kop. In deze landen werd driekwart van de vacatures extern vervuld. Ten opzichte van 2004-2005 is het aantal interne promoties in de meeste van de acht landen afgenomen. Dit was vooral zo in Nederland en Luxemburg waar een daling van resp. 8 en 12 punten plaatsvond voor het aantal posten dat via interne promotie werd ingevuld. Hetzelfde geldt, zij het in mindere mate, voor België en Italië (-5 punten), Duitsland (-3 punten) en Frankrijk (-1 punt). Spaanse en Britse ondernemingen deden daarentegen in 2005-2006 juist vaker een beroep op hun interne krachten: in Spanje nam het aantal promoties naar een kaderfunctie toe met 4 punten, in Groot-Brittannië met 5 punten. Deze groei kan waarschijnlijk worden toegeschreven aan een inhaaleffect: in 2004-2005 was dit aandeel sterk teruggelopen.

18

©


HOE WERDEN DE STAFFUNCTIES VERVULD?

Aangetrokken personeel

Promoties 24

F

76

25

UK

75

28

B

72

28

NL

72

30

L

70 68

32

Bron : Apec 2006

62

38

E

41

D

59

53

I

47


■ BEËINDIGINGEN DIENSTVERBAND: GROTE VERSCHILLEN IN EEN

CONTEXT VAN OPLOPENDE LEEFTIJDEN

Het aantal vertrokken stafmedewerkers (ontslag, opzegging, pensionering) bedroeg tussen juli 2005 en juni 2006 in de acht landen gezamenlijk een aantal van 607.400, een stijging van 6% ten opzichte van 2004-2005. Deze stijging betrof alle landen, met uitzondering van Nederland. In dit land nam het aantal vertrekken juist met 12% af. Deze versnelling duidt, tegen de achtergrond van meer wervingen, op een sterke dynamiek in de arbeidsmarkt voor stafmedewerkers. Op basis van wervingen en vertrekken kunnen we twee profielen onderscheiden: ● Landen waar de werving door ondernemingen uitkomt op iets meer dan de helft van het aantal vertrekken: Italië en Duitsland behoren tot deze categorie, ook al is de situatie in Italië verbeterd ten opzichte van 20042005. In deze twee landen is het aantal beëindigingen van het dienstverband gecompenseerd door interne promoties en dus beslist niet geheel door werving. In Ita-

B D E F I L NL UK

Wervingen 2005-2006 14.700 67.200 71.500 138.400 30.100 2.300 42.200 191.000 557.400

lië is deze situatie grotendeels structureel te noemen; Duitsland heeft onder meer te maken met moeilijkheden op het gebied van werving. ● Landen waar de vertrekken bijna volledig worden gecompenseerd of zelfs overtroffen door externe werving: de wervingen vinden hier niet alleen plaats ter vervanging van vertrekkers maar zijn nodig om kaderfuncties binnen te ondernemingen op te vullen. Zes landen behoren tot deze groep, tegenover slechts twee in 2004-2005, en getuigen hiermee van de verbetering van de arbeidsmarkt voor stafmedewerkers: Frankrijk, de landen van de Benelux, Groot-Brittannië en Spanje. Toch zijn er nuanceverschillen tussen deze landen. In ondernemingen die zijn gevestigd in Frankrijk en de Benelux worden de verrekken voor 90 tot 100% gecompenseerd door externe werving. Daartegenover is in Groot-Brittannië en vooral in Spanje het aantal wervingen groter dan het aantal vertrekken hetgeen duidt op een zeer gunstige arbeidsmarkt voor stafmedewerkers.

Vertrekken 2005-2006 15.900 113.300 57.800 151.500 47.800 2.200 41.800 177.100 607.400

Percentage vertrek wegens pensionering 1,7% 2,0% 1,2% 1,7% 1,7% 1,1% 1,4% 0,7% 1,3%

Wervingen/ vertrekken 92% 59% 124% 91% 63% 105% 101% 108% 92% Bron : Apec 2006

Voor gemiddeld 1,3% van het kaderpersoneel was sprake van vertrek wegens pensionering. Tussen de acht landen kan het volgende onderscheid worden gemaakt: ● Landen waar het vertrekpercentage wegens pensionering hoger ligt dan het gemiddelde: Duitland, België, Frankrijk en Italië. In deze landen schommelt dit percentage tussen 1,7 en 2%. Dit betreft landen waar sprake is van een verouderend kaderpersoneel. Vertrek wegens pensionering betrof hier dan ook een kwart (België) of zelfs een derde van het aantal vertrekken (Italië en vooral Duitsland). Alleen de Franse arbeidsmarkt voor kaderpersoneel laat een hoger aantal vertrekken wegens pensionering zien ten opzichte van het totaal aantal stafmedewerkers in dit land, maar dit is een betrekkelijk gematigd cijfer in vergelijking met het grote aantal vertrekken als zodanig.

Landen waar het vertrekpercentage wegens pensionering in de buurt van het gemiddelde ligt: Spanje (1,2%) en Nederland (1,4%). In deze twee landen bedraagt het vertrek wegens pensionering respectievelijk een kwart en een vijfde van het aantal vertrekken. ● Landen waar het vertrekpercentage wegens pensionering beneden het gemiddelde ligt: Luxemburg (1,1%) en Groot-Brittannië (0,7%). Hoewel deze landen te maken hebben met een veroudering van hun kaderpersoneel, zetten de prikkels om te blijven werken na de wettelijke vertrekleeftijd (65 jaar) een rem op het aantal vertrekken. Dit zijn ook de twee landen waar vertrek wegens pensionering in vergelijking met het aantal vertrekken op het laagste niveau liggen. ●

©


19

20

©



MOBILITEIT VAN MANAGERS TUSSEN JULI 2005 EN JUNI 2006

B D E F I L NL UK

Wervingen

Promoties

14.700 67.200 71.500 138.400 30.100 2.300 42.200 191.000 557.400

5.600 46.900 43.400 44.600 34.300 1.000 16.500 65.100 257.400

Vervulde plaatsen 20.300 114.100 114.900 183.000 64.400 3.300 58.700 256.100 814.800

Vertrekken 15.900 113.300 57.800 151.500 47.800 2.200 41.800 177.100 607.400

Saldo +4.400 +800 +57.100 +31.500 +16.600 +1.100 +16.900 +79.000 207.400 Bron : Apec 2006

B D E F I L NL UK

Wervingspercentage 6,1% 3,5% 5,6% 9,1% 3,5% 6,5% 7,0% 6,7% 6,0%

Percentage promoties 2,3% 2,5% 3,4% 2,9% 3,9% 2,8% 2,7% 2,3% 2,8%

Percentage aanvang Percentage dienstverband vertrekken 8,4% 6,6% 6,0% 6,0% 9,0% 4,5% 12,0% 9,9% 7,4% 5,5% 9,3% 6,2% 9,7% 6,9% 9,0% 6,3% 8,8% 6,5%

Percentage nieuwe banen +1,8% <+0,05% +4,5% +2,1% +1,9% +3,1% +2,8% +2,7% +2,3% Bron : Apec 2006

B D E F I L NL UK

Ontwikkeling Wervingen 04-05/05-06 +23% +1% +9% +12% +23% +64% +24% +11% +12%

Ontwikkeling Promoties 04-05/05-06 -3% -12% +29% +9% +1% = -15% +53% +12%

Ontwikkeling Vertrekken 04-05/05-06 +8% +5% +20% +2% +9% +22% -12% +11% +6% Bron : Apec 2006

B D E F I L NL UK

Vertrekken 2005-2006 15.900 113.300 57.800 151.500 47.800 2.200 41.800 177.100 607.400

Vertrekken wegens pensionering 2005-2006 4.000 37.000 15.200 25.600 14.500 400 8.500 18.700 123.900

Vertrekken wegens pension./vertrek. 2005-2006 25% 33% 26% 17% 30% 18% 20% 11% 20% Bron : Apec 2006

©


21


VERDELING VAN HET AANTAL WERVINGEN 2005-2006 PER FUNCTIE

B D E F I L NL UK

Algemene leiding 3% 6% 3% 2% 9% 3% 6% 8% 6%

Financiën boekhouding 10% 12% 9% 5% 6% 12% 10% 12% 9%

Administratie Beheer 10% 12% 8% 5% 8% 8% 8% 10% 9%

Studie, Onderzoek Productie en Ontwikkeling tert. exp.* 13% 30% 12% 26% 11% 43% 14% 25% 9% 13% 19% 28% 14% 25% 6% 29% 10% 28%

Commercieel

Informatica

26% 26% 17% 26% 51% 25% 27% 32% 28%

8% 6% 9% 23% 4% 5% 10% 3% 10%

* Productie en tertiaire exploitatie: functies op het gebied van de productie in industrie en bouw, de dienstensector (banken, levensverzekeringen, vastgoed enz.), inkoop, kwaliteitsbeheer, onderhoud, logistiek en veiligheid.

Bron : Apec 2006

VERDELING VAN HET AANTAL WERVINGEN 2005-2006 VOLGENS NIVEAU VAN ERVARING Beginnende managers* Jonge managers** Ervaren managers***

B 21% 33% 46%

D 5% 20% 75%

E 21% 41% 38%

F 27% 29% 44%

I 12% 18% 70%

L 13% 28% 59%

NL 28% 30% 42%

UK 17% 25% 58%

* Beginnende managers: minder dan een jaar ervaring ** Jonge managers: ervaring van 1 tot 5 jaar *** Ervaren managers: meer dan 5 jaar ervaring.

19% 28% 53% Bron : Apec 2006

VERDELING VAN HET AANTAL WERVINGEN 2005-2006 PER SECTOR Industrie Bouw Handel Transport Diensten

B 31% 9% 21% 11% 28%

D 28% 6% 31% 8% 27%

E 17% 18% 19% 11% 35%

F 25% 9% 26% 3% 37%

I 41% 6% 22% 4% 27%

L 10% 3% 12% 3% 72%

NL 16% 7% 25% 6% 46%

UK 11% 7% 31% 6% 45%

20% 9% 27% 6% 38% Bron : Apec 2006

22

©



VOORUITZICHTEN 2006-2007 ●

BESTE VOORUITZICHTEN VOOR WERKNEMERS IN LOONDIENST SINDS 2000-2002

●

LICHTE VERBETERING VOORUITZICHTEN KADERPERSONEEL

●

WERVING VAN KADERPERSONEEL: VOORSPELLINGEN VOOR 2006-2007

●

SAMENVATTING IN BEELD: VOORUITZICHTEN 2006-2007

VOORUITZICHTEN 2006-2007 ■

BESTE VOORUITZICHTEN VOOR WERKNEMERS IN LOONDIENST SINDS 2000-2002 Ontwikkeling sinds 1994 van het aantal ondernemingen dat uitgaat van… 35

31%

30% 26%

30

28%

26%

29% 27% 23%

22%

25

19%

22%

19%

18%

20 15

16%

16%

16%

15%

15%

14%

12%

10

12%

12%

12%

12%

11%

5

4% 0 94-95

95-96

96-97

97-98

98-99

99-00

00-01

01-02

02-03

03-04

04-05

05-06

06-07

vermindering van het aantal werknemers in loondienst

groei van het aantal werknemers in loondienst

Bron : Apec 2006

Onafhankelijk van de omvang van de bedrijven is men optimistischer. Met name de plannen voor inkrimping zijn met 50 tot 70% gedaald. In alle bedrijfstakken is men optimistischer. Het aantal bedrijven dat uitgaat van een stijging van het aantal werknemers is in vergelijking met 2004-2005 toegenomen (van +2 tot +4 punten). Tegelijk daalt het aantal ondernemingen dat uitgaat van ene inkrimping aanzienlijk (tot -10 punten in de industrie waar, anders dan in de periode daarvoor, meer bedrijven uitgaan van een stijging dan van een daling).

Deze algemene verbetering van de conjunctuur in Europa sinds begin 2006, in combinatie met versnelling van de investeringen, een positieve bijdrage van de buitenlandse handel en, sinds het tweede kwartaal van 2006, met een verbetering van de binnenlandse vraag, heeft ertoe geleid dat de Europese ondernemers thans uitgaan van zeer positieve vooruitzichten voor hun aantal medewerkers voor de periode 2006-2007. 22% denkt aan een verruiming van dit aantal, tegenover 18% in de periode 2005-2006. Tegelijk zien we dat het percentage pessimistische bedrijven, die uitgaan van een vermindering van het aantal werknemers, op 4% uitkomt: het kleinste percentage sinds tien jaar. Toch gaat driekwart van de ondernemers uit van een stabiel blijvend aantal werknemers, het hoogste aantal sinds dertien jaar.

Vooruitzichten aantallen werknemers… ... volgens ondernemingsgrootte

... per sector Indus.

Bouw

Hand.

De acht landen tezamen tonen bemoedigender perspectieven voor 2005-2006, waarbij Spanje, Luxemburg en Nederland aan kop gaan.

Transp.

18%

21%

20%

22%

6%

3%

3%

5%

Diens.

Minder dan 100 werknemers 28% 19%

4%

3%

... per land

Meer dan 100 werknemers

27%

E

27%

2%

7%

L

26%

4%

NL

25%

4%

B

23%

5%

Percentage ondernemers dat uitgaat van een groei van het aantal werknemers Percentage ondernemers dat uitgaat van een daling van het aantal werknemers

©

F

UK

I

D

22%

20%

18%

16%

7%

5%

5%

4%

Bron : Apec 2006


25

VOORUITZICHTEN 2006-2007

■ LICHTE VERBETERING VOORUITZICHTEN VAN KADERPERSONEEL

Ontwikkeling sinds 1994 van het aantal ondernemingen dat uitgaat van… 30 25

21%

22%

23% 21%

23% 20%

20%

17%

20

16%

14%

15% 13%

15

11%

10 5

8% 6%

0 94-95

95-96

7%

96-97

6%

6%

97-98

98-99

6% 99-00

5%

5%

00-01

01-02

groei van hun aantal managers

6%

5% 02-03

6%

5%

03-04

04-05

5%

05-06

06-07

afname van hun aantal werknemersmanagers Bron : Apec 2006

Het herstel van de Europese economie sinds begin 2006 beïnvloedt dus op positieve wijze de visie van de ondernemers ten aanzien van de ontwikkeling van hun kaderpersoneel, ongeacht de bedrijfstak, de omvang van het bedrijf of het land waarin dit is gevestigd.

Evenals het geval is voor hun werknemers in loondienst gaan Europese ondernemingen voor 2006-2007 uit van gunstiger perspectieven voor hun kaderpersoneel dan in de voorgaande periode. Toch is het belang hiervan minder dan voor het werknemersbestand in zijn geheel. Relatief meer ondernemingen gaan uit van een stabiel aantal managers (82%) dan voor het totaal van de werknemers het geval is (74%). Overigens gaat 13% van de Europese ondernemers uit van een groter aantal managers in 2006-2007 (voor 20042005 was dit 11%). Het aandeel van de ondernemingen dat een vermindering van het werknemersbestand voorziet is 5%, een percentage dat sinds lang onveranderd is.

Toch heerst het optimisme het meest in de dienstensector (20% voorziet een stijging van het aantal managers en slechts 4% gaat uit van een daling). Deze cijfers zijn resp. 22% en 8% in bedrijven van meer dan 100 medewerkers en 18% tegen 4% en 5% wanneer we Nederland en België vergelijken.

Vooruitzichten aantallen managers ... ... per sector Diens. Indus.

Bouw

... volgens ondernemingsgrootte Meer dan 100 werknemers Minder dan 100 werknemers

Hand. Transp.

22%

20% 11% 7%

12%

12%

11%

4%

3%

6%

Bron : Apec 2006

26

©

... per land

NL

18%

B

18%

9% 4%

3%

8%

4%

5%

L

F

15%

15%

14%

8%

2%

5%

Percentage ondernemers dat uitgaat van een groei van het aantal managers Percentage ondernemers dat uitgaat van een daling van het aantal managers


E

I

UK

12%

11%

8%

5%

5%

4%

D


■ WERVING VAN KADERPERSONEEL: VOORSPELLINGEN VOOR 2006-2007 Werving van kaderpersoneel op hoog peil De wervingsvooruitzichten van de ondernemingen zijn per juni 2006 gunstig: de voor de periode juli 2006-juni 2007 voorziene aanstellingen kunnen het getal van 600.000 overschrijden en daarmee het hoge niveau van 1999-2000 bereiken (609.400). Echter, gezien de nog onzekere context voor 2007, mag een vermindering van het aantal wervingen niet worden uitgesloten. Het risico van een nieuwe stijging van de olieprijzen en vooral de waarschijnlijkheid van een recessie in de VS vormen een bedreiging voor de economische vooruitzichten voor 2007, met een geschatte groei in de orde van 1,7% tegenover 2,4% voor 2006. In dit minder vertrouwenwekkende klimaat kunnen de wervingen met 3% afnemen ten opzichte van 2005-2006 en uitkomen op 540.000, ofwel hetzelfde niveau als in 1997-1998 (545.200). Als land dat het meest afhankelijk is van de Amerikaanse economie kan Groot-Brittannië het meest worden getroffen door deze mogelijke vertraging. De ondernemingen zullen waarschijnlijk rekening houden met deze mogelijkheid en voorzichtig blijven ten aanzien van de ontwikkeling van het aantal wervingen voor 2006-2007 die binnen een bandbreedte van -10% en +10% zal liggen. Eenzelfde aarzeling zal te vinden zijn bij Franse en Luxemburgse ondernemers voor wie het aantal wervingen zal schommelen tussen resp. -5% /+6% en -4%/+9%. Het aantal aanstellingen in Frankrijk zal niettemin op een hoog peil blijven en dat van 19981999 benaderen voor de minimumveronderstelling en dat van 2000-2001 (waarin de top werd bereikt) voor het maximum. Voor de andere landen is de ontwikkeling beter voorspelbaar. In België, Spanje en Nederland staan de wijzers omhoog gericht. In deze drie landen zal de arbeidsmarkt voor kader-

WERVING VAN KADERPERSONEEL IN EUROPA Ontwikkelingen Voorspellingen 06-07 Verwachte 2005-2006 (bandbreedte) ontwikkeling B

14.700

15.500 tot 18.000

+5% tot +22%

D

67.200

67.000 tot 74.000

= tot +10%

E

71.500

79.000 tot 82.000 +10% tot +15%

F

138.400

131.000 tot 147.000

-5% tot +6%

I

30.100

25.500 tot 32.500

-15% tot +8%

L

2.300

2.200 tot 2.500

-4% tot +9%

NL

42.200

44.500 tot 50.000

+5% tot +18%

UK

191.000

172.000 tot 210.000 -10% tot +10%

557.400

540.000 tot 610.000

-3% tot +9% Bron : Apec 2006

personeel zijn dynamiek behouden en zelfs versterkt zien: de ondernemingen denken hier hun aantal wervingen te verhogen tussen minimaal +5% en maximaal +22%. Omdat in Duitsland nog onzekerheid bestaat over de gevolgen van de BTW-verhoging in januari 2007, wordt voor dit land een ontwikkeling van het aantal aanstellingen verwacht volgens het patroon van de laatste jaren dan wel met een verhoging van zo'n 10%. Alleen de Italiaanse ondernemingen geven blijk van pessimisme, met een terugloop van het aantal wervingen met 15%, terwijl het optimistische scenario uitgaat van een groei met 8%, een stuk minder dan wat in 2005-2006 werd waargenomen (+23%).

Ontwikkeling van het aantal wervingen van kaderpersoneel in de acht bestudeerde landen sinds 1995 Maximum voorspellingen

700.000

627.400

600.000

609.400

614.900 659.000

545.200

557.400

610.000 540.000

488.100

500.000 493.000

400.000

499.600

Gerealiseerd

426.100 398.900

Minimum voorspellingen

300.000 200.000 100.000 0 95-96

96-97

97-98

98-99

99-00

00-01

01-02

02-03

03-04

04-05

05-06

06-07*

* Verwachtingen van ondervraagde ondernemingen in juni 2006 Bron : Apec 2006

©


27


Goede vooruitzichten voor commerciële managers in 2006-2007 VERDELING VAN HET VERWACHTE AANTAL WERVINGEN VAN MANAGERS PER FUNCTIE 2006-2007

B D E F I L NL UK




Studie, Onderzoek Productie en Ontwikkeling tert. exp.* 13% 30% 13% 21% 10% 44% 14% 23% 13% 13% 16% 28% 19% 30% 7% 26% 12% 26%


Over het algemeen wijkt de verwachting per functie voor 2006-2007 niet sterk af van de in 2005-2006 gerealiseerde wervingen. De ondernemingen denken vooral managers met een commerciële functie aan te nemen. Hun aandeel kan met 2 punten toenemen naar 30% en daarmee de collega's met een functie in productie en tertiaire exploitatie verslaan. Een dergelijk beeld werd sinds 1995-1996 niet meer waargenomen. Met uitzondering van Italië geldt dit voor alle bestudeerde landen. Vooral technici in de productiesfeer en managers op het gebied van tertiaire exploitatie zijn gevraagd, ondanks de terugloop van hun aandeel in de wervingen (-2 punten). Deze terugloop geldt voor de meeste landen, voorzover geen sprake is van een stabilisering. Alleen in Nederland zal sprake zijn van stijging.

28

©


Commercieel

Informatica

28% 28% 20% 28% 47% 28% 28% 37% 30%

11% 8% 10% 23% 3% 6% 5% 3% 12% Bron : Apec 2006

Over het geheel denken de ondernemingen ook het aantal wervingen op het gebied van studie, onderzoek en ontwikkeling en informatica te verhogen. Managers op het gebied van studie, onderzoek en ontwikkeling kunnen vaker worden gevraagd door Italiaanse en Nederlandse ondernemers, terwijl in België en Duitsland het aantal managers in informaticafuncties zal toenemen. In Frankrijk zal het aantal wervingen van informatici op een hoog peil blijven: deze groep zal evenals in 20052006 een op de vier aanstellingen voor zijn rekening nemen. De werving van managers voor de algemene leiding zal ten opzichte van 2005-2006 een terugloop van 2 punten kennen, vooral in België en Duitsland.


Ontwikkeling sinds 1994 van het aantal ondernemingen dat uitgaat van… 35

31%

30% 26%

26%

30

29%

28%

27% 23%

22%

25

19%

22%

19%

18%

20 15

16%

16%

16%

15%

15%

12%

10

14% 12%

12%

12%

12%

11%

5

4% 0 94-95

95-96

96-97

97-98

98-99

99-00

00-01

02-03

01-02

03-04

04-05

05-06

06-07

vermindering van het aantal werknemers in loondienst

groei van het aantal werknemers in loondienst

Bron : Apec 2006

Ontwikkeling sinds 1994 van het aantal ondernemingen dat uitgaat van… 30 25

23%

22%

21%

21%

23% 20%

20%

17%

20

16%

14%

15% 13%

15

11%

10

8%

5

6%

7%

6%

6%

6%

97-98

98-99

99-00

5%

5%

00-01

01-02

6%

5%

6%

5%

5%

0 94-95

95-96

96-97

groei van hun aantal managers

02-03

03-04

04-05

05-06

06-07

afname van hun aantal werknemersmanagers Bron : Apec 2006

Vooruitzichten ontwikkeling aantallen werknemers in loondienst per land E

27%

L

26%

NL

25%

B

23%

F

22%

UK

Vooruitzichten ontwikkeling aantallen managers per land NL

I

18%

18%

4%

4%

5%

7%

5%

5%

F

15%

E

15%

14%

8%

2%

16% 4%

2%

L

D

18% 20%

B

5%

4%

Bron : Apec 2006

Percentage ondernemers dat uitgaat van een groei van het aantal werknemers in loondienst Percentage ondernemers dat uitgaat van een afname van het aantal werknemers in loondienst

5%

I

UK

12%

11%

8%

5%

5%

4%

D

Bron : Apec 2006

Percentage ondernemers dat uitgaat van een groei van het aantal managers Percentage ondernemers dat uitgaat van een afname van het aantal managers ©


29


WERVING VAN KADERPERSONEEL IN EUROPA Gerealiseerd Voorspellingen 06-07 Verwachte 2005-2006 (bandbreedte) ontwikkeling B

14.700

15.500 tot 18.000

+5% tot +22%

D

67.200

67.000 tot 74.000

= tot +10%

E

71.500

F

138.400

131.000 tot 147.000

79.000 tot 82.000 +10% tot +15% -5% tot +6%

I

30.100

25.500 tot 32.500

-15% tot +8%

L

2.300

2.200 tot 2.500

-4% tot +9%

44.500 tot 50.000

+5% tot +18%

NL

42.200

UK

191.000

172.000 tot 210.000 -10% tot +10%

557.400

540.000 tot 610.000

-3% tot +9% Bron : Apec 2006

VERDELING VAN HET VERWACHTE AANTEL WERVINGEN VAN MANAGERS PER FUNCTIE 2006-2007

B D E F I L NL UK




Studie, Onderzoek Ontwikkeling 13% 13% 10% 14% 13% 16% 19% 7% 12%

Productie en tert. exp.* 30% 21% 44% 23% 13% 28% 30% 26% 26%

Commercieel

Informatica

28% 28% 20% 28% 47% 28% 28% 37% 30%

11% 8% 10% 23% 3% 6% 5% 3% 12% Bron : Apec 2006


Ontwikkeling van het aantal wervingen van kaderpersoneel in de acht bestudeerde landen sinds 1995 Maximum voorspellingen

700.000

627.400

600.000

609.400

614.900 659.000

545.200

557.400

610.000 540.000

488.100

500.000 493.000

400.000

499.600

Gerealiseerd

426.100 398.900

Minimum voorspellingen

300.000 200.000 100.000 0 95-96

96-97

97-98

98-99

99-00

00-01

* Verwachtingen van ondervraagde ondernemingen in juni 2006

30

©


01-02

02-03

03-04

04-05

05-06

06-07*

Bron : Apec 2006


ACHT LANDEN ONDER DE LOEP GENOMEN ●

DUITSLAND: HERSTEL VAN KORTE DUUR

●

BELGIË: HERSTEL ZET DOOR

●

SPANJE: NOG STEEDS VEEL DYNAMIEK

●

FRANKRIJK: GUNSTIG MAAR ONZEKER KLIMAAT

●

ITALIË: HERSTEL VAN DE MARKT VOOR KADERPERSONEEL

●

LUXEMBURG: GEZONDE MARKT VOOR KADERPERSONEEL

●

NEDERLAND: NIEUW ELAN VOOR MARKT VOOR KADERPERSONEEL

●

GROOT-BRITTANNIË: FRAGIELE GROEI

32

©



Na de inhaalslag van 2004-2005 die vooral betrekking had op het aantal wervingen, stabiliseerde de Duitse arbeidsmarkt voor kaderpersoneel tussen juli 2005 en juni 2006. Dit kwam tot uiting in een beperkt aantal nieuwe banen voor managers en een groeipercentage

■

voor de arbeidsmarkt voor kaderpersoneel van vrijwel nul. De bemoedigende maar onzekere economische situatie maakt het onmogelijk voorspellingen te doen over de ontwikkeling van het aantal aanstellingen.

GROTE LIJNEN Totale bevolking 82,46 miljoen Bevolking van 15 tot 64 jaar 55,21 miljoen Beroepsbevolking 40,93 miljoen Werkzame beroepsbevolking 36,11 miljoen Percentage werkenden 74% Bevolking in loondienst 31,86 miljoen % van werknemers in loondienst 88% Werknemers in lood. de part. sect. 19,49 miljoen Werk. in lood. de part. sect.bedrij. bov 10 w.15,90 miljoen Kaderpersoneel 1,896 miljoen Percentage leidinggevende functies: 12%

■

BALANS 2005-2006 Wervingen kaderpersoneel Promoties naar een kaderfunctie Vervulde banen (Wervingen + Promoties) Beëindigingen dienstverband (vertrek) Waarvan pensionering Saldo (creëren van kaderfuncties) Wervingspercentage Percentage promoties % aanv. dienstverband (verv. banen) Percentage vertrekken Waarvan percentage pensionering Percentage nieuwe banen Pensionering/Vertrek

2004-2005 66.600 53.200

2005-2006 67.200 46.900

119.800 107.900 -* 11.900 3,5% 2,8% 6,3% 5,7% +0,6% -

114.100 113.300 37.000 800 3,5% 2,5% 6,0% 6,0% 2,0% <+0,05% 33%

-5% +5% -93% = -0,3 pt -0,3 pt +0,3 pt -0,6 pt Bron : Apec 2006

*- : gegevens niet beschikbaar

'Gestabiliseerde' arbeidsmarkt voor kaderpersoneel In het jaar 2005-2006 toont alleen Duitsland een daling van het aantal nieuwe banen voor managers in vergelijking met 2004-2005, toen juist een verdubbeling plaatsvond als gevolg van een aanzienlijke stijging van het aantal wervingen. Dit magere resultaat is het gevolg van twee factoren: enerzijds het achterblijvende aantal wervingen (+1%) waar geen promoties naar een kaderfunctie tegenover stonden (deze namen met 12% af); anderzijds de aanhoudende stijging van het aantal vertrekken (+5%), een ontwikkeling die in 2003 inzette. Een derde van deze vertrekken berust op pensionering, hetgeen duidt op de

Ontwikkeling +1% -12%

invloed van de verouderende Duitse bevolking op de beroepsbevolking. De Duitse economie toont sinds eind 2005 een bemoedigende kracht. Dit is in grote mate te danken aan de export die gunstig uitwerkte op de industrie. In 2006 trok ook de binnenlandse vraag licht aan. Deze dreigt echter haar opmars niet voort te zetten. In het eerste halfjaar van 2000 bijvoorbeeld profiteerden handel en hotellerie/restaurants van een onmiskenbaar maar tijdelijk effect van de wereldkampioenschappen voetbal. De economische opleving van 2006 zal dan ook niet van onbeperkte duur zijn, waardoor de impact op de arbeidsmarkt dus beperkt is. ©


33


Stabiel aantal wervingen Inhaalslag wervingen in 2004-2005 (+7%) zette in 20052006 door (+1%). Handelssector: voornaamste sector voor werving van kaderpersoneel De sectoren die de meeste wervingen voor hun rekening namen waren industrie en diensten. Bijna een derde van het aantal aanstellingen vond plaats in de handelssector (gestimuleerd door de buitenlandse vraag maar ook, in het eerste kwartaal van 2006, door een lichte stijging van de consumptieve vraag). De industrie blijft in Duitsland de sterke sector die zorgt voor de export van industriële producten. Overigens vond hier de sterkste stijging van het aantal wervingen plaats zodat deze sector haar gebruikelijke plaats op de markt weer heeft ingenomen (van 22% in 2004-2005 naar 28% in 2005-2006). Het aandeel van de wervingen in de transportsector is verdubbeld, gekoppeld aan de verbeterde situatie in de handel, terwijl de dienstensector haar gewicht in het aantal aanstellingen met 11% zag teruglopen. Stijging van het aantal wervingen voor functies in productietertiaire exploitatie. De functies in productie-tertiaire exploitatie en studie, onderzoek en ontwikkeling, gestimuleerd door de nieuwe activiteit in de industrie, hebben het meest geprofiteerd van de stijging van het aantal wervingen: respectievelijk +4 en +2%. Functies op het gebied van productie-tertiaire exploitatie en commerciële functies nemen ieder de helft van de aanstellingen voor hun rekening. Het zijn deze twee aandrijvende functies die van oudsher op de dynamiek van de Duitse economie wijzen: industrie en buitenlandse handel. Dit zo zijnde, zien we toch dat commerciële functies ten opzichte van 2004-2005 een stagnatie vertonen, evenals functies op het gebied van financiën/boekhouding en informatica. Wij zien trouwens ook een daling van het aantal wervingen voor de algemene leiding (-2 punten) en voor administratie-beheer (-3 punten). Vooral werving van ervaren managers Driekwart van de wervingen heeft betrekking op ervaren managers. 20% van de wervingen gold voor jonge managers en slechts 5% voor beginners. Voor de laatste categorie nam het aantal aanstellingen ten opzichte van 20042005 af. Op de stagnerende Duitse arbeidsmarkt zijn de ondernemingen voorzichtig gebleven en hebben zij vooral belangstelling getoond voor ervaren personen. Dit gebrek aan belangstelling voor beginnende managers wijst daarnaast op de moeilijkheden die Duitse ondernemingen ondervinden bij het aanboren van nieuwe competenties op de markt.

34

©


Wij zien hiermee eenzelfde niveau voor de wervingen als in 2002-2003.

Industriëlesector 28% Dienstensector 27%

Transportsector 8%

Bouwsector 6%

Handelsector 31%

Bron : Apec 2006

Informatica 6%


Commercieel 26% Administratie, en beheer 12% Productie* en tertiare exploitatie 26%

Studie, onderzoek en, ontwikkeling 12%

Bron : Apec 2006 * Productie en tertiaire exploitatie: functies op het gebied van de productie in industrie en bouw, de dienstensector (banken, levensverzekeringen, vastgoed enz.), inkoop, kwaliteitsbeheer, onderhoud, logistiek en veiligheid.

Beginnende managers* 5% Jonge managers** 20%

Ervaren managers*** 75%

Bron : Apec 2006 * Beginnende managers: minder dan een jaar ervaring ** Jonge managers: ervaring van 1 tot 5 jaar *** Ervaren managers: meer dan 5 jaar ervaring.


■ 2006-2007: HOGERE BTW EN VERWACHTE VERTRAGING VAN DE

ECONOMIE BEGIN 2007

Voor het tweede halfjaar van 2006 wordt uitgegaan van een stimulans van de Duitse consumptieve vraag vooruitlopend op de verhoging van de BTW met 3 punten op 1 januari 2007. Daar staat een licht negatieve ontwikkeling voor het jaar 2007 tegenover. Temeer omdat voor de export het aandeel van de toegevoegde waarde op geëxporteerde industrieproducten steeds geringer wordt, Vooruitzichten ontwikkeling aantallen werknemers het meest positief sinds 5 jaar Voor de eerste keer sinds 2001-2002 tonen Duitse ondernemingen vertrouwen. Men is tegelijk meer optimistisch (16%) en veel minder pessimistisch (4%) over het aantal werknemers in loondienst dan voor de periode 20052006 (resp. 14% et 17%). Het herstel van de binnenlandse vraag in 2005/2006 kwam bovenop de aantrekkende export. Deze twee noodzakelijke elementen voor een meer duurzame economische groei hebben de ondernemers dus hun zelfvertrouwen teruggegeven. Toch gaat de grote meerderheid voor de periode 2006-2007 nog uit van een stabiel aantal werknemers in loondienst. Zij zeggen dit trouwens ook vaker dan vorig jaar: in 80% van de gevallen voor de periode 2006-2007 tegenover 69% voor 2005-2006.

waardoor deze steeds minder bijdraagt aan de economie. De afkoeling in de VS leidt daarnaast tot een afnemende wereldwijde consumptieve vraag die zijn gevolgen zal hebben voor de Duitse export. Het jaar 2007 belooft dus niet veel goeds, maar de laatste maanden van 2006 kunnen het aantal wervingen en de arbeidsmarkt van kaderpersoneel nog de nodige steun geven.

WERKNEMERS IN LOONDIENST

28%

27%

22%

26% 17%

16%

19% 14%

16%

4% 20%

98-99

16%

18%

17%

17% 25%

99-00

00-01

01-02

02-03

28%

03-04

23%

04-05

05-06

06-07

Percentage ondernemers dat uitgaat van een groei van het aantal werknemers Percentage ondernemers dat uitgaat van een afname van het aantal werknemers

Bron : Apec 2006

Vooruitzichten ontwikkeling aantallen managers: hernieuwd optimisme De vooruitzichten voor de Duitse ondernemers, wat betreft hun kaderpersoneel, zijn voor de periode 2006-2007 veel optimistischer dan voor het jaar daarvoor. Het aandeel van de ondernemingen dat uitgaat van een stijging gaat omhoog van 5 naar 8% en overtreft de verwachtingen van een afname welke dalen van 7 naar 4%. Evenals het geval is met het totaal van de medewerkers in loondienst wordt ook hier een duidelijke stabiliteit verwacht: bijna 9 op de 10 ondernemingen gaat hier voor de periode 2006-2007 van uit, evenveel als voor de periode 2005-2006. Desondanks blijft Duitsland het land waar het aantal ondernemingen die hun kaderpersoneel willen uitbreiden relatief het meest achter.

MANAGERS

17%

9% 98-99

19%

18%

19% 12%

6%

6%

6%

99-00

00-01

01-02

10%

9%

11%

02-03

03-04

11%

5%

8%

7%

04-05

05-06

8% 4%

06-07


Bron : Apec 2006

©


35


Het gunstige klimaat van eind 2006 zal stimulerend werken op het aantal wervingen van kaderpersoneel Wervingen 2005-2006 67.200

Voorspellingen Verwachte 2006-2007 (bandbreedte) ontwikkeling (bandbreedte) 67.000 tot 74.000 = tot +10% Bron : Apec 2006

De niet al te rooskleurige economische vooruitzichten dienen te worden afgezet tegen het nieuwe optimisme over de ontwikkeling van het aantal managers zoals de ondernemingen dat in juni 2006 tot uitdrukking brachten. De voorspellingen voor 2006-2007 schommelen dan ook tussen een stabiel aantal aanstellingen en een stijging van 10%.

De voorspellingen voor het aantal wervingen, zowel in de eurozone als geheel als in Duitsland, dienen dan ook rekening te houden met enerzijds het goede beeld van eind 2006 en anderzijds een minder positief begin van 2007.

Productiefuncties: minder wervingen van managers in 2006-2007 De wervingsvooruitzichten per functie gaan uit van een daling met 5 punten voor het aantal wervingen in productiefuncties. Dit aantal daalt van 26% in 2005-2006 naar 21% in 2006-2007, een laag niveau dat echter ook reeds werd waargenomen in 1992-1993 en 2004-2005. Het gebrek aan technici in Duitsland (vooral jonge technici) leidt ertoe dat de ondernemingen niet de competenties kunnen aantrekken waaraan zij behoefte hebben. Daardoor worden niet alle vacatures vervuld. Gezien de situatie in het onderwijs dat te weinig technici opleidt zal dit in 2006-2006 niet veranderen. "Volgens schattingen van de Federatie van kamers van koophandel (DIHK) klaagt 25% van de Duitse bedrijven die actief zijn in de automobiel- en machinebouwindustrie over de moeilijkheid en zelfs de onmogelijkheid om gekwalificeerd personeel aan te trekken. Voor de farmacologische ondernemingen komt dit percentage zelfs op 30% uit. Het gebrek is vooral schrijnend waar het gaat om technici: 18.000 functies, d.w.z. een derde meer dan in 2005, dienen volgens de Federatie van Duitse technici (VDI) te worden vervuld. Vooral de luchtvaartindustrie, elektrotechniek en machinebouw komen in problemen"1 . Het aandeel wervingen voor functies in de algemene leiding zal eveneens teruglopen. Met een niveau van 4% komt men op een peil dat niet eerder werd bereikt. Daar staat tegenover dat het aandeel van de aanstellingen voor kaderfuncties in administratie, beheer en in de sfeer van handel en informatica met 2 punten zal toenemen.

1

36

Les Echos, 3 oktober 2006, blz. 11 ©


Informatica 8%


Commercieel 28% Administratie, en beheer 14% Productie* en tertiare exploitatie 21%

Studie, onderzoek en, ontwikkeling 13%



Aan de zwakke situatie van de economische activiteit in België kwam medio 2005 een einde. In 2006 zien we opnieuw een versnelling, gestimuleerd door de exportmarkten maar ook door de binnenlandse vraag. Deze laatste profiteerde waarschijnlijk ten volle van de effec-

■

ten van de fiscale hervorming en de verlaagde belastingtarieven die daaruit voortvloeiden. Het economisch herstel gaat gepaard met een veel dynamischer arbeidsmarkt dan in de afgelopen jaren.

GROTE LIJNEN Totale bevolking 10,49 miljoen Bevolking van 15 tot 64 jaar 6,85 miljoen Beroepsbevolking 4,63 miljoen Werkzame beroepsbevolking 4,19 miljoen Percentage werkenden 68% Bevolking in loondienst 3,59 miljoen % van werknemers in loondienst 86% Werknemers in lood. de part. sect. 2,20 miljoen Werk. in lood. de part. sect.bedrij. bov 10 w. 1,78 miljoen Kaderpersoneel 245.000 Percentage leidinggevende functies: 14%

■


2004-2005 12.000 5.800

2005-2006 14.700 5.600

17.800 14.700 -* 3.100 5,1% 2,4% 7,5% 6,2% +1,3% -

20.300 15.900 4.000 4.400 6,1% 2,3% 8,4% 6,6% 1,7% +1,8% 25%

+14% +8% +42% +1 pt -0,1 pt +0,9 pt +0,4 pt +0,5 pt Bron : Apec 2006


Dynamischer arbeidsmarkt voor kaderpersoneel Het creëren van nieuwe banen zet door, na de stijging die in 2004-2005 inzette. Over de periode 2004-2005 werd een derde van de vervulde banen intern opgevuld via promoties, die sterk waren toegenomen. De periode van economische vertraging had blijkbaar de aanstelling van buitenstaanders afgeremd. De balans 20052006 wijkt zo gezien sterk af, omdat het economisch


herstel leidt tot een toeneming van het aantal wervingen met 23%. Tegelijk is het aantal vertrekken met 8% gestegen waardoor dit vrijwel op het niveau van de jaren 2002 en 2004 komt. Het aantal nieuwe kaderfuncties stijgt daarom naar 4.400, hetzelfde niveau als in de uitstekende periode 2000-2001.

©


37


Stijgend aantal wervingen van kaderpersoneel Na drie jaar van vrijwel stagnatie is het aantal wervingen tussen juli 2005 en juni 2006 aanzienlijk gestegen Stabiele verdeling van het aantal wervingen van kaderpersoneel per sector Tussen juli 2005 en juni 2006 is de stijging van het aantal wervingen profijtelijk geweest voor alle sectoren. De industrie en de dienstensector boden samen plaats aan rond 60% van de aanstellingen. Opmerkelijk is dat het aandeel wervingen in de transportsector met 4 punten toenam als gevolg van een verdubbeling van het aantal beschikbare banen. Hierdoor komt het gewicht van deze sector binnen de arbeidsmarkt voor kaderpersoneel op hetzelfde niveau als in 2002-2003 (een hoog niveau voor deze sector). Daling van het aandeel wervingen voor functies op het gebied van productie-tertiaire exploitatie. De stijging van het aantal aanstellingen is niet voor alle functies even profijtelijk geweest. Het aandeel van de wervingen in 2005-2006 voor functies op het gebied van productie-tertiaire exploitatie daalde met 6 punten. Dit blijft echter de belangrijkste sector voor wervingen, met een stabiel aantal aanstellingen gedurende deze periode. Eenzelfde beeld geldt voor functies op het gebied van studie, onderzoek en ontwikkeling waarvan het aandeel in de wervingen met 3 punten afnam. Daarnaast hebben de ondernemingen vooral mensen aangesteld in functies op het gebied van informatica, administratie, beheer en commerciële diensten waarvan het gewicht in het aantal wervingen toenam. De sterkste stijging werd waargenomen bij functies op het gebied van informatica waar het aantal wervingen verdubbelde, hetgeen een compensatie betekende voor de dalingen in de periode 2002-2005. Commerciële functies blijven de tweede plaats innemen bij de aanstellingen, hetgeen wijst op de goede gezondheid van de Belgische export en de consumptieve vraag. Jonge managers: profiteren als eersten van het toegenomen aantal wervingen van kaderpersoneel De stijging van het aantal wervingen was gunstig voor alle managers, los van ervaring. Voor het grootste deel profiteerden hiervan ervaren managers (46%), wier aandeel evenwel daalde met 6 punten. Deze daling pakte goed uit voor jonge managers die een derde van het aantal wervingen op hun naam zetten en die hiermee weer op hun oude niveau zitten na de daling tot onder een kwart in 2004-2005.

(+23%). Door deze inhaalslag wordt bijna het hoge niveau van 2001-2002 behaald.

Dienstensector 28%

Transportsector 11%

Industriëlesector 31%

Bouwsector 9%

Handelsector 21%

Bron : Apec 2006

Informatica 8%


Commercieel 26%

Productie* en tertiare exploitatie 30%

Administratie, en beheer 10% Studie, onderzoek en, ontwikkeling 13%


Beginnende managers* 21%




38

©



■ 2006-2007: HERSTEL ZET DOOR Het economisch herstel van de periode 2005-2006 geldt ook voor het eind van 2006 en belooft voor de arbeidsmarkt veel goeds. Dit zou de Belgische ondernemers gunstig hebben moeten stemmen. Toch zijn de onzekere situatie en de voor 2007 verwacht afkoeling als gevolg Enigszins optimistischer vooruitzichten voor werknemers in loondienst Voor de periode 2006-2007 voorziet 23% van de in België gevestigde ondernemers, evenals in 2005-2006, een uitbreiding van hun personeel. Tegelijk is het aantal ondernemers die een inkrimping voorzien gehalveerd naar het kleinste aantal in de afgelopen acht jaar. 72% gaat uit van een stabiele situatie in 2006-2007 tegenover 67% in 2005-2006.

van olieprijzen, stijgende rente en de zwakkere vraag vanuit het buitenland blijkbaar reden voor een zekere stabiliteit in de vooruitzichten, die overigens positief blijven.


39%

33%

29%

15%

98-99

26%

6%

11%

99-00

00-01

30% 20%

11%

12%

01-02

02-03

15%

03-04

26%

23%

9%

10%

04-05

05-06

23%

5%

06-07


Bron : Apec 2006

Vrijwel stabiele vooruitzichten voor kaderpersoneel 18% van de Belgische ondernemers gaat uit van een toename van hun kaderpersoneel tegenover 16% voor de periode 2005/2006. 5% denkt aan een inkrimping. Deze vooruitzichten zijn gelijk aan die voor de periode 2004-2005.

MANAGERS

32%

24%

22%

6%

4%

2%

98-99

99-00

00-01

21%

24%

6%

01-02

15%

18%

16%

18%

5%

6%

4%

5%

5%

02-03

03-04

04-05

05-06

06-07


Bron : Apec 2006

©


39


Positieve vooruitzichten voor de werving van kaderpersoneel in 2006-2007 Wervingen 2005-2006 14.700

Voorspellingen Verwachte 2006-2007 (bandbreedte) ontwikkeling (bandbreedte) 15.500 tot 18.000 +5% tot +22% Bron : Apec 2006

Voor de werving van kaderpersoneel in België in de periode 2006-2007 wordt uitgegaan van een positieve ontwikkeling. De maximumveronderstelling (18.000 wervin-

gen) benadert het buitengewoon hoge niveau van 19992000 en 2000-2001 (20.000 wervingen).

Stabiele verdeling van de wervingen van managers per functie De verdeling van de voorziene wervingen per functie in 2006-2007 is betrekkelijk stabiel in vergelijking met 20052006. De functies op het gebied van productie-tertiaire exploitatie en handel zijn samen verantwoordelijk voor het grootste deel van de aanstellingen. Het voorziene aandeel wervingen voor financiën en algemene leiding blijft enigszins onder het niveau van 2005-2006, terwijl het aandeel van functies op het gebied van informatica en handel met 2 tot 3 punten toeneemt.

Informatica 11%


Commercieel 28%




40

©



De nog altijd krachtige economische groei in Spanje leidde in 2005-2006 voor de arbeidsmarkt van kaderpersoneel opnieuw tot een aanzienlijke stijging. Nu Spanje erin slaagt op om een evenwichtig tempo door te

■

GROTE LIJNEN Totale bevolking 43,78 Bevolking van 15 tot 64 jaar 29,57 Beroepsbevolking 20,88 Werkzame beroepsbevolking 18,72 Percentage werkenden Bevolking in loondienst 15,50 % van werknemers in loondienst Werknemers in lood. de part. sect. 9,80 Werk. in lood. de part. sect.bedrij. bov 10 w. 7,71 Kaderpersoneel 1,346 Percentage leidinggevende functies:

■

groeien, vooral in sectoren met een hoge productiviteit, zal sprake blijven van een goede dynamiek (uitgaande van een voortgaande wereldwijde groei).

miljoen miljoen miljoen miljoen 71% miljoen 83% miljoen miljoen miljoen 17%


2004-2005 65.400 33.700

2005-2006 71.500 43.400

99.100 48.200 -* 50.900 5,3% 2,7% 8,0% 3,9% +4,1% -

114.900 57.800 15.200 57.100 5,6% 3,4% 9,0% 4,5% 1,2% +4,5% 26%

+16% +20% +12% +0,3 pt +0,7 pt +1,0 pt +0,6 pt +0,4 pt Bron : Apec 2006


Hoogste percentage schepping van kaderfuncties Tussen juli 2005 en juni 2006 bleef de Spaanse arbeidsmarkt voor kaderpersoneel, evenals de economie als geheel, een goede dynamiek vertonen. Het aantal nieuwe kaderfuncties steeg met 12% en compenseert daarmee de daling van 2004-2005. Het aldus bereikte aan-

Ontwikkeling +9% +29%

tal van 57.100 werd niet eerder vertoond, behalve in het buitengewone jaar 2002-2003 (68.500). Evenals in de vorige periode is het percentage nieuwe banen in Spanje (+4,5%) het hoogste van de acht landen die in de enquête naar voren komen.

©

Apec - Managers in Europa - editie 2007

41


Voortdurende stijging van het aantal wervingen van kaderpersoneel Het aantal wervingen is met 9% gestegen en kwam op Daling van het aantal wervingen in de bouw Het aantal wervingen in de bouw is in 2005-2006 opnieuw aanzienlijk afgenomen. Het hierdoor gedaalde aantal aanstellingen van managers leidt ertoe dat het aandeel van deze sector weer terug is op het niveau van de periode 1998-2002. De overige sectoren (diensten, transport, handel en industrie) profiteerden van een stijging van het aandeel wervingen met 1 tot 5punten. De industrie boekte een stijging van het aantal aanstellingen van bijna 20%. Deze sector, welke tot dat moment niet had geprofiteerd van de economische groei, laat in het tweede kwartaal van 2006 een goed herstel zien. Meer wervingen voor functies op het gebied van studie, onderzoek en ontwikkeling Het aandeel van de wervingen voor studie, onderzoek en ontwikkeling steeg met 3 punten; het volume steeg naar 55%. Dit duidt op een positieve ontwikkeling van de Spaanse economie. Dit land laat in feite het laagste cijfer in Europa zien voor investeringen in onderzoek en ontwikkeling (1% van het BBP). Spanje is daarom een van de concentratiepunten wat betreft economische ontwikkeling: de groei en de productiviteit van andere sectoren dan de bouw dienen te worden versterkt. Het aandeel van de andere functies binnen het totaal van de wervingen blijft gelijk. Alleen het aantal aanstellingen voor de functie algemene leiding nam af. Jonge managers dringen op naar de eerste plaats. De toename van het aantal wervingen was alleen profijtelijk voor jonge managers (+39%). Hun aandeel in de aanstellingen stijgt daardoor 8 punten en passeert dat van hun ervaren collega's. Dit resultaat is kenmerkend voor Spanje waar dit verschijnsel reeds meermalen is waargenomen sinds het eind van de jaren '90.

een niet eerder bereikt niveau (71.500 wervingen).

Dienstensector 35%


Bouwsector 18% Transportsector 11%

Handelsector 19%

Bron : Apec 2006

Algemente directie 3% Informatica 9%

Commercieel 17%

Financien, boekhouding 9% Administratie, en beheer 8% Studie, onderzoek en, ontwikkeling 11%


Bron : Apec 2006






42

©



■ 2006-2007: NOG GEEN PAUZE IN ZICHT De laatste economische voorspellingen voor eind 2006 en ook voor 2007 zien er gunstig uit. Het Spaanse groeimodel lijkt een nieuw evenwicht te zoeken waarbij de groei van de binnenlandse vraag en de bouw nog steeds

Netto groei van de werkgelegenheid voor werknemers in loondienst verwacht Het aandeel van ondernemingen dat uitgaat van een stijging van hun personeel in loondienst neemt met 2 punten toe tot 27%. Daarnaast bedraagt het aantal 'pessimistische' ondernemingen dat in Spanje gevestigd is slechts 2%, tegenover 9% voor de periode 2005-2006. Van de acht bestudeerde landen is dit het laagste percentage in dit opzicht. Deze daling komt ten goede aan het aantal ondernemingen dat uitgaat van een gelijkblijvend aantal personeelsleden: in 71% van de gevallen voor de periode 2006-2007 tegenover 66% voor 2005-2006.

een belangrijke rol spelen. Nieuw is dat de resultaten van de export minder ongunstig zijn. De dynamiek van de arbeidsmarkt voor kaderpersoneel kan zich dus voortzetten.


37% 29%

34%

32%

26%

25%

10%

10%

98-99

99-00

30%

25%

27%

2%

8%

7%

7%

9%

8%

9%

00-01

01-02

02-03

03-04

04-05

05-06

06-07


Bron : Apec 2006

Lichte verbetering voor de perspectieven van kaderpersoneel De ondernemers zijn ook optimistischer over hun kaderpersoneel. 12% voorzag voor 2005-2006 een uitbreiding van hun kaderpersoneel. Voor 2006-2007 komt dit cijfer op 14%. De perspectieven zijn met name goed voor de dienstensector waar bijna een kwart van de ondernemers uitgaat van een uitbreiding van het aantal managers. Het aantal ondernemers dat uitgaat van een inkrimping van hun kaderpersoneel daalt van 4 naar 2%: het laagste in Europa. Dit geldt ook voor de werknemers in loondienst. Toch blijft ook het aandeel van de ondernemingen die uitgaan van een gelijkblijvend aantal managers op een hoog niveau: 84%.

MANAGERS 28%

27%

27% 18%

4%

98-99

3%

2%

99-00

00-01

3%

01-02

25%

3%

02-03

22%

2%

03-04

13%

12%

5%

4%

04-05

05-06

14% 2% 06-07


Bron : Apec 2006

©


43


Voortgaande stijging van het aantal wervingen van kaderpersoneel in 2006-2007 Wervingen 2005-2006 71.500


Op grond van de voorspellingen voor de Spaanse economie en de optimistische verwachtingen van de ondernemers blijven de voorspellingen voor het aantal wervingen in 2006-2007 op een zeer hoog niveau. De ontwikkeling

van het aantal aanstellingen schommelt tussen +10% en +15%. Spanje gaat dus in de richting van de landen waar een groot aantal managers gebruikelijk is.

De functie productie gaat in 2006-2007 bij de werving van managers aan kop. De voorspellingen voor het aantal wervingen per functie duiden op een betrekkelijk stabiele verdeling. De ondernemingen zullen zich ook in 2006-2007 voornamelijk richten op wervingen voor functies in de sfeer van productie-tertiaire exploitatie. Toch wordt voor het aandeel wervingen voor financiële en boekhoudkundige functies een daling (-3 punten) verwacht, met daar tegenover een stijging ter hoogte van dit zelfde percentage voor commerciële functies.


Commercieel 20%




44

©



Na een wat teleurstellend eerste kwartaal versnelde de Franse groei in het voorjaar; de vooruitzichten voor het eind van het jaar zien er goed uit. Zowel de binnenlandse vraag als de export zullen op een goed peil blijven. Evenals dat het geval is voor de mondiale economie zal de

■

groei in 2007 echter kunnen vertragen als gevolg van enerzijds de afkoeling van de Duitse economie en anderzijds de opwaardering van de euro versus de dollar. De vooruitzichten voor de werkgelegenheid zijn daarom onzeker.


■


2004-2005 123.300 41.000

2005-2006 138.400 44.600

164.300 148.800 -* 15.500 8,2% 2,7% 10,9% 9,9% +1,0% -

183.000 151.500 25.600 31.500 9,1% 2,9% 12,0% 9,9% 1,7% +2,1% 17%

+11% +2% +103% +0,9 pt +0,2 pt +1,1 pts = +1,1 pts Bron : Apec 2006


De Franse arbeidsmarkt voor kaderpersoneel staat er goed voor. Het aantal nieuwe banen voor managers is tussen juli 2005 en juni 2006 verdubbeld, na twee nogal matige jaren. De groei van het aantal Franse managers (+2,1%) komt daarmee overeen met het gemiddelde van de acht bestudeerde landen (+2,3%).


Dit is het positieve gevolg van een economie die veel dynamischer is dan in 2004-2005, ook al was toen reeds sprake van een positieve ontwikkeling. Het aantal wervingen steeg met 12%, het aantal promoties naar een kaderfunctie met 9%. Het aantal beëindigingen dienstverband steeg met 2%, waarvan 17% het gevolg was van pensionering.

©


45


Stijgend aantal wervingen van kaderpersoneel Het aantal wervingen in 2005-2006 bereikte het hoogste niveau na de twee pieken van 1999-2000 en 2000-

De dienstensector loopt nog steeds voorop De verdeling van het aantal wervingen in 2005-2006 over de verschillende sectoren is gelijk gebleven. Evenals in de jaren daarvoor kwam de dienstensector op de eerste plaats met een bijna gelijkblijvend aantal aanstellingen. Opmerkelijk is de stijging van de aantallen in de bouw (+46%) en de industrie (+21%). In laatstgenoemde sector zijn trouwens ook de vooruitzichten voor eind 2006 en begin 2007 bemoedigend, ondanks het pessimisme over de automobielindustrie.

2001. Deze ontwikkeling wijst op het positieve economische klimaat in het eerste halfjaar van 2006.

Dienstensector 37%


Bouwsector 9% Transportsector 3%

Handelsector 26%

Bron : Apec 2006

Vooral stijging van het aantal wervingen bij informaticafuncties. Het aandeel van de wervingen in informaticafuncties liet in 2005-2006 een stijging zien. Het betreft hier 23% van het aantal aanstellingen. De groei van de informaticasector sinds eind 2005 is hiervan de reden. Deze ontwikkeling doet zich voor in alle bestudeerde landen, maar in Frankrijk het duidelijkst. Dezelfde tendens is zichtbaar in België, Luxemburg, Nederland en Groot-Brittannië - in Duitsland en Spanje gaat de ontwikkeling minder hard. Het aandeel wervingen voor administratieve en beheersfuncties bleef gelijk; voor de andere functies was sprake van een daling van 2 tot 5 punten. Functies op het gebied van handel en productie-tertiaire exploitatie staan nog steeds bovenaan bij het aantal aanstellingen.

Zeer goed jaar voor beginnende managers De stijging van het aantal wervingen was profijtelijk voor alle drie categorieën managers. Toch nam het aandeel van de ervaren managers licht af ten gunste van beginnende collega's die het aantal aanstellingen met 32% zagen stijgen, geholpen door het herstel van de informaticasector.


Financien, boekhouding 5% Administratie, en beheer 5%

Commercieel 26%

Studie, onderzoek en, ontwikkeling 14% Productie* en tertiare exploitatie 25%






46

©



■ 2006-2007: TAMELIJK GUNSTIGE VERWACHTINGEN EN VOORSPELLINGEN De consumptieve bestedingen, de motor voor de huidige groei, zullen in 2006-2007 blijven groeien gezien de blijvende koopkracht (welke wordt gestimuleerd door belastingverlichting en verschillende maatregelen voor inkomensondersteuning) en de langzamer groei van de Meer zekerheid over gelijkblijvend aantal werknemers in loondienst De verwachtingen voor de ontwikkeling van het aantal werknemers in loondienst zijn voor 2006-2007 optimistischer dan in het jaar daarvoor. Het aantal ondernemingen dat uitgaat van een stijging neemt toe van 20 tot 22% terwijl het aantal ondernemingen dan een omgekeerde mening is toegedaan halveert. 71% van de Franse ondernemers gaat uit van stabiliteit (een van de laagste percentages, samen met Spanje en Nederland) tegenover 67% voor 2005-2006. De onzekerheid over de economische situatie in 2007 tempert weliswaar de verwachtingen, maar de dynamiek van de Franse economie sinds het begin van het tweede kwartaal van 2006 weerhoudt hen van een al te groot pessimisme.

prijzen op de vastgoedmarkt. De meeste onzekerheid bestaat nog over buitenlandse factoren, zoals de ontwikkeling van de Duitse economie, de opwaardering van de euro en de olieprijzen.


40% 26%

31%

28%

26%

10%

11%

9%

9%

8%

98-99

99-00

00-01

01-02

02-03

20%

18%

17%

10%

12%

13%

04-05

05-06

03-04

22%

7%

06-07


Bron : Apec 2006

Stagnerende verwachtingen voor het aantal managers Wat betreft hun kaderpersoneel is er weinig verandering in de verwachting van de ondernemingen. Zowel het aantal optimisten als het aantal pessimisten stijgt met 1% naar 8%, het hoogste niveau van de acht bestudeerde landen. Het verschil voor 2006-2007 is dus even groot als voor 2005-2006.

MANAGERS

22%

28%

21%

23%

19%

18%

16%

14%

15%

6%

6%

7%

8%

04-05

05-06

06-07

5%

6%

5%

5%

3%

98-99

99-00

00-01

01-02

02-03

03-04


Bron : Apec 2006

©


47


Het aantal wervingen voor managers in 2006-2007 komt in de buurt van het aantal van 2005-2006 Wervingen 2005-2006 138.400

Voorspellingen Verwachte 2006-2007 (bandbreedte) ontwikkeling (bandbreedte) 131.000 tot 147.000 -5% tot +6% Bron : Apec 2006

De krachtige arbeidsmarkt voor kaderpersoneel tussen juli 2005 en juni 2006 kan ook in de komende twaalf maanden voortduren, gezien enkele gunstige vooruitzichten voor de groei van de Franse economie.

De voorspellingen voor 2006-2007 lopen dan ook uiteen van 131.000 tot 147.000 wervingen, een ontwikkeling tussen -5% en +6% ten opzichte van 2005-2006. Hoe de ontwikkeling ook zal zijn, het aantal aanstellingen van managers zal in Frankrijk op een zeer hoog niveau blijven.

Aandeel wervingen van informatici in 2006-2007 nog altijd hoog De voorspellingen voor het aantal wervingen gaan uit van een stijging van 2 punten voor het aantal aanstellingen in financiële en boekhoudkundige functies. Het bedrijfsleven zal echter naar verhouding minder mensen aannemen in functies voor algemene leiding, administratie en beheer. De drie koplopers zijn functies op het gebeid van handel (28% van de aanstellingen), productie-tertiaire exploitatie (23%) en informatica (23%). Het aandeel wervingen van informatici was in 2005-2006 reeds fors gestegen. Voor 2006-2007 wordt daarom uitgegaan van een gelijkblijvend aandeel.


Financien, boekhouding 7% Administratie, en beheer 4%

Commercieel 28%



48

©



Het feit dat dit land de recessie achter zich heeft gelaten leidt voor de arbeidsmarkt voor kaderpersoneel tot een zekere nieuwe dynamiek. Dit wordt aangetoond door de toename van het aantal wervingen en vertrekken

■

tussen juli 2005 en juni 2006. De groei van de economie maakte nieuwe banen voor managers mogelijk: ten opzichte van 2004-2005 is dit aantal met 15% toegenomen.


■


2004-2005 24.400 34.000

2005-2006 30.100 34.300

58.400 44.000 -* 14.400 2,9% 4,0% 6,9% 5,1% +1,8% -

64.400 47.800 14.500 16.600 3,5% 3,9% 7,4% 5,5% 1,7% +1,9% 30%

+10% +9% +15% +0,6 pt -0,1 pt +0,5 pt +0,4 pt +0,1 pt Bron : Apec 2006


Hernieuwde groei aan andere zijde van de Alpen Italië is nu eindelijk aan een inhaalslag bezig na lange tijd achteraan het Europese peloton te hebben gebungeld. Na min of meer een stagnatie in 2005 steeg het Italiaanse BBP in het tweede kwartaal van 2006 met 0,5% (1,4% op jaarbasis). Dit herstel was mogelijk dankzij het goede consumentenvertrouwen en de aantrekkende binnenlandse vraag, motor voor de groei van de economie. In deze context zien we, na een gelijkblijvend aantal nieuwe banen in de jaren 2003-2004 en 2004-2005, nu weer een stijging (+15%). Het groeipercentage voor kaderfuncties is eveneens toegenomen: met 0,1 punt


naar 1,9%. De teruggekeerde dynamiek op de arbeidsmarkt voor kaderpersoneel ligt hieraan ten grondslag. Het aantal wervingen en vertrekken is dan ook toegenomen met resp. +23% en +9%. Het aantal interne promoties is stabiel gebleven. Het aandeel daarvan daalt dan ook licht, waar het gaat om het vervullen van staffuncties: 53% van de vervulde banen in 2005-2006 tegenover 58% in 2004-2005. Italië toont meer dan de meeste Europese landen een groter aantal beëindigingen van het dienstverband wegens pensionering van de babyboom-generatie. Een derde van het aantal vertrekken is daaraan toe te schrijven. ©


49


Zeer sterke stijging van het aantal wervingen van managers Na vier achtereenvolgende jaren van daling is het aantal wervingen met 23% toegenomen waardoor het niveau van de periode 2003-2004 weer wordt gehaald. Deze verIndustrie verantwoordelijk voor 40% van de wervingen van kaderpersoneel De industrie is nog steeds van grote betekenis in de verdeling van het aantal wervingen van managers. Deze sector profiteert van het goede bedrijfsklimaat en zag daarom haar aandeel met 2 punten toenemen. De dienstensector zet haar opmars voort; het gewicht van de aanstellingen in deze sector verdubbelde in drie jaar. Het aandeel van de wervingen in transport, bouw en vooral de handelssector liep echter met resp. 2, 2 en 4 punten terug. Commerciële functies verantwoordelijk voor 50% van de aanstellingen In een klimaat van economisch herstel hebben de Italiaanse ondernemingen bovenal voorkeur gehad voor het versterken van hun commerciële teams. Het aandeel commerciële functionarissen in de aanstellingen is daarom toegenomen met 12 punten en bereikte hiermee het niveau van 2002-2003. Functies in de algemene leiding profiteerden eveneens van de stijging van het aantal wervingen: het gewicht daarvan nam toe met 3 punten. De andere functies zagen tegelijk hun gewicht in het aantal wervingen afnemen. Dat geldt vooral voor financiële en boekhoudkundige functies (-3 punten) en nog meer voor technici en onderzoekers (-6 punten). In absolute termen daalt echter alleen het aantal functies in financiën en boekhouding. Ondernemingen hebben nog steeds een voorkeur voor ervaren managers. Het aandeel van ervaren managers in het aantal wervingen, altijd al hoog in Italië, is tussen 2004-2005 en 20052006 behoorlijk toegenomen (+8 punten) en heeft betrekking op zeven van de tien wervingen. Deze groei ging geheel ten koste van jonge managers terwijl het aandeel van hun beginnende collega's stabiel bleef.

betering past in een context van een herstel van de totale arbeidsmarkt die een daling van het aantal werklozen en een stijging van de actieve beroepsbevolking laat zien.

Dienstensector 27% Industriëlesector 41%

Transportsector 4% Handelsector 22%

Bouwsector 6%

Bron : Apec 2006


Financien, boekhouding 6%

Administratie, en beheer 8% Commercieel 51%






50

©



■ 2006-2007: AFWACHTENDE HOUDING Het sinds begin 2006 waargenomen economisch herstel en de weer ingetreden rust in het land, vooral na de verkiezingen, doen veronderstellen dat het economisch klimaat weer verbetert. Deskundigen gaan voor 2007 uit van een groei van dezelfde grootte als in 2006, ongeveer Meer optimisme over werknemers in loondienst De groeiverwachtingen tonen een vooruitgang van 2 punten en, nog belangrijker, het aandeel van de ondernemingen die uitgaan van een daling loopt met 9 punten terug. Slechts 5% van de Italiaanse ondernemingen gaat uit van een daling van het aantal medewerkers in loondienst, een cijfer dat het laagst is in de afgelopen acht jaar.

1,5%. Toch moeten enkele kantekeningen worden gemaakt bij de vraag in hoeverre de nieuwe regering erin slaagt de overheidstekorten niet verder uit de hand te laten lopen zonder de Italiaanse economie schade te doen.


28%

14%

98-99

26%

17%

99-00

33%

12%

00-01

34%

9%

01-02

27%

25%

23%

16%

18%

5% 12%

14%

14%

14%

02-03

03-04

04-05

05-06

06-07


Bron : Apec 2006

Lichte verbetering voor kaderpersoneel De groeivoornemens voor het kaderpersoneel voor 20062007 stijgen met 3 punten terwijl het pessimisme met 1 punt afneemt. Deze verbetering is echter van bescheiden aard en geeft aan dat de Italiaanse ondernemers niet voldoende reden zien om meer vaart te zetten achter uitbreiding van hun kaderpersoneel.

MANAGERS

37% 23%

21%

30%

22%

26%

6%

5%

4%

4%

5%

5%

98-99

99-00

00-01

01-02

02-03

03-04

21%

4% 04-05

9%

12%

6%

5%

05-06

06-07


Bron : Apec 2006

©


51


Gematigde voorspellingen voor werving van managers Wervingen 2005-2006 30.100


Het doen van voorspellingen vraagt altijd al de nodige voorzichtigheid. Dat geldt ook bij uitspraken over het aantal wervingen. De Italiaanse ondernemers denken in de periode juli 2006-juni 2007 tussen 25.500 en 32.500 managers te kunnen aanstellen. Als de maximumvoors-

pelling wordt gehaald, betekent dat een iets groter aantal dan in 2005-2006 (+8%). Als het daarentegen blijft bij de laagste voorspelling, daalt het aantal aanstellingen met 15% naar 25.500, d.w.z. een terugkeer naar het niveau van 2005-2006.

Commerciële managers in 2006-2007 het meest gevraagd Ondank de waarschijnlijke afname van hun gewicht in het aantal aanstellingen zal de werving van commerciële managers in 2006-2007 op een hoog peil blijven. Managers voor studie, onderzoek en ontwikkeling zullen weer in de gunst komen bij ondernemers, met 13% van de verwachte aanstellingen (+4 punten) waardoor hun aandeel weer op het niveau van 2004-2005 komt. Voor financiële en boekhoudkundige managers geldt eenzelfde ontwikkeling, hun gewicht in het aantal aanstellingen neemt toe met 3 punten. De verdeling van de wervingen in de andere functies blijft vrijwel gelijk.


Financien, boekhouding 9%

Administratie, en beheer 7% Commercieel 47%



52

©



De goede gezondheid van de economie komt tot uiting in meer nieuwe banen. De vergroting van het aantal wervingen is daarvoor verantwoordelijk. De ondernemin-

■

gen zitten eveneens op dit spoor met een verwachte stijging van het aantal wervingen.

GROTE LIJNEN Totale bevolking 0,46 miljoen Bevolking van 15 tot 64 jaar 0,31 miljoen Beroepsbevolking 0,21(2) miljoen Werkzame beroepsbevolking 0,31(1) 0,19(2) miljoen Percentage werkenden 65% Bevolking in loondienst 0,29(1) 0,18(2) miljoen % van werknemers in loondienst 95% Werknemers in lood. de part. sect. 0,24(1) miljoen Werk. in lood. de part. sect.bedrij. bov 10 w.0,17(1) miljoen Kaderpersoneel 37.000 Percentage leidinggevende functies: 22% (1) inclusief grensarbeiders (2) exclusief grensarbeiders

■


2004-2005 1.400 1.000

2005-2006 2.300 1.000

2.400 1.800 -* 600 4,0% 2,9% 6,9% 5,1% +1,8% -

3.300 2.200 400 1.100 6,5% 2,8% 9,3% 6,2% 1,1% +3,1% 18%

+38% +22% +83% +2,5 pts -0,1 pt +2,4 pts +1,1 pts +1,3 pts Bron : Apec 2006


Duidelijke groei Op de golven van de groei die al sinds twee jaar zichtbaar was nam de Luxemburgse economie in 2005 met 4% in omvang toe. Ook 2006 zal er waarschijnlijk goed uitzien, nu het eerste kwartaal zeer dynamisch verliep: het BBP kende een groei van rond 7%. Deze ontwikkeling is te danken aan de gezonde situatie in de sector financiële diensten, vooral sinds begin 2006. Dit leidde tot een schepping van nieuwe banen die in 20052006 bijna dubbel zo groot was als in 2004-2005 (+83%). Het herstel van de periode daarvoor zette dus door en kreeg zelfs de wind in de zeilen. Het groeipercentage voor kaderfuncties is toegenomen: met 1,8%

Ontwikkeling +64% =

naar 3,1%. Deze nieuwe dynamiek op de arbeidsmarkt voor managers wordt gestimuleerd door het flink gestegen aantal wervingen (+64%) die een compensatie vormen voor het aantal vertrekken (dat eveneens is toegenomen, met 22%). Interne promoties bleven gelijk na twee opeenvolgende jaren van daling. De ondernemingen nemen, in plaats van interne promoties, geleidelijk meer hun toevlucht tot externe wervingen. Luxemburg ondervindt relatief minder dan haar buren de gevolgen van pensionering, ook al maken die voor 18% deel uit van het aantal vertrekken.

©


53


Wervingen van kaderpersoneel weer op een hoog niveau De stijging van het aantal wervingen die in 2004-2005 begon zette ook in de periode 2005-2006 door (+64%), Bijna driekwart van de wervingen van managers in de dienstensector De dienstverlening, traditioneel de grootste verschaffer van kaderposten in Luxemburg, ondervond steun van de groeiende activiteit in de financiële dienstverlening en zag het aantal wervingen tussen 2005 en 2006 met 9 punten toenemen. Voor de handelssector, waar tussen 2004 en 2005 relatief minder kaderpersoneel werd aangesteld, groeide het gewicht in het aantal aanstellingen met 3 punten. In de bouw en het transport vonden naar verhouding minder wervingen plaats, de teruggang was hier resp. 6 en 5 punten. Tenslotte, de industriële sector, die in dit land weinig ontwikkeld is, zag haar aandeel in de wervingen van kaderpersoneel stabiliseren op een niveau van 1 op 10 aanstellingen. Productie-tertiaire exploitatie belangrijkste functie bij de aanstelling van kaderpersoneel Vanwege de dynamiek in de sector financiële diensten werden hier tussen 2005 en 2006 iets vaker managers op het gebied van financiën en boekhouding gevraagd (+2 punten). Toch is de ontwikkeling het duidelijkst bij managers op het gebied van onderzoek en ontwikkeling, waarvan het aandeel in de wervingen met 14 punten toenam. Terwijl deze functie in de periode 2004-2005 een duidelijke teruggang toonde, kunnen we hier nu spreken van een inhaalslag voor wervingen die in een eerder stadium niet werden geëffectueerd. Omdat de in Luxemburg gevestigde ondernemingen een voorzichtig beleid voeren, hebben zij waarschijnlijk afgewacht hoe de economie zich ontwikkelde alvorens dit soort aanstellingen te doen. Deze nieuwe verdeling gaat ten koste van de technici in de productie en managers in tertiaire exploitatie waarvan het aandeel met 9 punten afnam. Toch is het aantal wervingen voor deze functie in absolute zin gelijk gebleven. Ondernemingen geven de voorkeur aan ervaring Luxemburgse ondernemingen bleven de voorkeur geven aan ervaren kaderpersoneel: het aandeel ervaren managers in de wervingen is ten opzichte van 2005-2005 met 8 punten toegenomen, dat van jonge managers met 3 punten. Pas gediplomeerden zagen daarentegen hun aandeel teruglopen naar iets meer dan 10% van de aanstellingen, het laagste niveau sinds 15 jaar.

waardoor weer het niveau van 2001-2002 werd bereikt. Het wervingspercentage steeg heel duidelijk: van 4% à 6,5%.

Industriëlesector 10% Bouwsector 3% Handelsector 12% Transportsector 3%

Dienstensector 72%

Bron : Apec 2006


Commercieel 25%







54

©



■ 2006-2007: GEMATIGD OPTIMISME Ondanks een zeer dynamisch begin is de Luxemburgse economische activiteit in het tweede kwartaal van 2006 teruggevallen als gevolg van de slechtere prestaties van de Europese effectenbeurzen. Bovendien is voorzichtiDuidelijke verbetering van de perspectieven van werknemers in loondienst. De werknemers in loondienst kunnen zonder meer optimistisch zijn: hun werkgevers gaan vaker uit van groei (+4%) dan van inkrimping (-6%). Het aantal ondernemers dat uitgaat van een gelijkblijvende omvang van hun personeel stabiliseert op 70%.

gheid troef in dit land, waar de economische indicatoren nogal volatiel plegen te zijn. Om die reden blijven de ondernemingen, hoewel over het algemeen optimistisch gestemd, aan de voorzichtige kant.


43%

38%

32%

40%

30%

26% 16%

5%

98-99

7%

5%

99-00

00-01

3%

01-02

8%

8%

02-03

03-04

22%

12%

10%

04-05

05-06

26%

4%

06-07


Bron : Apec 2006

Iets slechtere vooruitzichten voor managers Naar verhouding zijn er meer ondernemingen die voor 2006-2007 uitgaan van een inkrimping dan in de periode daarvoor. Dit wordt nauwelijks goedgemaakt door de stijging met 1 punt van het aantal ondernemingen dat denkt aan groei. Wij hebben daarom te maken met dezelfde verwachtingen als die werden uitgesproken voor 20042005. Het aantal ondernemingen dat een gelijkblijvend aantal verwacht daalt met 3 punten naar 80%.

MANAGERS

21%

26%

22%

3% 2% 98-99

99-00

23%

18%

16%

15%

14%

15%

1%

5%

3%

5%

03-04

04-05

05-06

1%

1%

2%

00-01

01-02

02-03

06-07


Bron : Apec 2006

©


55


Werving van kaderpersoneel blijft in 2006-2006 op een hoog niveau Wervingen 2005-2006 2.300


Gezien de verwachtingen van de ondernemingen, die voor managers iets minder gunstig uitvallen, kan het aantal wervingen in 2006-2007 uitkomen tussen -4% en +9%.

Toch zal het aantal aanstellingen globaal op een hoog niveau blijven: tussen 2.200 en 2.500.

Functies op het gebied van handel en productie-tertiaire exploitatie behouden hun aandeel in het aantal wervingen Commerciële managers en technici in de productie en managers in tertiaire exploitatie zullen waarschijnlijk evenveel gevraagd zijn. Deskundigen op het gebied van studie, onderzoek en ontwikkeling zien hun aandeel in 2006-2007 met 3 punten teruglopen (na een stijging met 14 punten in 2005-2006). Het aandeel van managers op het gebied van financiën en boekhouding daalt met 2 punten naar het niveau van 2004-2005.


Commercieel 28%




56

©



De sinds begin 2006 krachtige economische activiteit in Nederland zal ook in 2007 aanhouden. De creatie van nieuwe banen voor managers nam van 2005 op 2006 voortvarend toe, ondersteund door een stijgend aantal

■

wervingen. De ondernemingen gaan voor 2006-2007 uit van een gelijke of zelfs sterkere groei.


■


2004-2005 34.100 19.400

2005-2006 42.200 16.500

53.500 47.400 -* 6.100 5,7% 3,2% 8,9% 7,9% +1,0% -

58.700 41.800 8.500 16.900 7,0% 2,7% 9,7% 6,9% 1,4% +2,8% 20%

+10% -12% +177% +1,3 pts -0,5 pt +0,8 pt -1,0 pt +1,8 pts Bron : Apec 2006


Herstel zet door Het economisch herstel dat in 2005 inzette met een groei van het BBP van 1,1%, is sinds begin 2006 doorgezet. De verwachtingen voor heel 2006 gaan uit van een sterkere groei, in de orde van 2,4% waardoor Nederland voor de eerste maal sinds 1999 boven het gemiddelde van de eurozone uitkomt. Bovendien is de groei van karakter veranderd: nadat eerst vooral de export van belang was, wordt de kar nu getrokken door de binnenlandse vraag. In dit gunstige klimaat is het aantal nieuwe banen tussen juli 2005 en juni 2006 bijna verdrievoudigd (+177%), gestimuleerd door de stijging van het aantal vervulde banen en de daling van het aantal


vertrekken. De beroepsbevolking van managers in Nederland is hierdoor in 2005-2006 met 2,8% toegenomen tegenover slechts 1% in de periode daarvoor. Een ander gezond teken is dat de ondernemingen, die in 2004-2005 vaker hun toevlucht namen tot interne promoties, nu een ruimer beroep doen op de arbeidsmarkt: het aandeel promoties in de vervulde banen daalde met 8 punten (van 36% in 2004-2005 naar 28% in 2005-2006). Pensionering was verantwoordelijk voor een op de vijf vertrekken, dezelfde verhouding als in de overige zeven landen (gemiddeld).

©


57


Herstel van wervingen van kaderpersoneel zet door Na een bescheiden opleving van het aantal wervingen voor kaderpersoneel in 2004 en 2005 (+10%) nam het aantal aanstellingen in de periode 2005-2006 duidelijk toe (+24%) waardoor weer het niveau van 1997-1999 Dienstensector verantwoordelijk voor bijna 50% van de wervingen van managers Tussen juli 2005 en juni 2006 is de verdeling van het aantal wervingen per activiteitensector vrijwel gelijk gebleven; alle sectoren profiteerden van de stijging van het aantal aanstellingen. De dienstensector behield zijn eerste plaats bij de werving van managers, ondanks een lichte daling van deze sector in het aantal aanstellingen (-3 punten). In het transsport was de ontwikkeling het duidelijkst: hier verdubbelde het aantal wervingen van 2004-2005 op 2005-2006. Commerciële managers het meest gevraagd In het voetspoor van 2004-2005 verdubbelde het aandeel van de functies op het gebied van studie, onderzoek en ontwikkeling, terwijl functies in de algemene leiding opnieuw een daling zagen (-7 punten). Technici in de productie en managers in tertiaire exploitatie, die in 20042005 voorop liepen, zagen een aanzienlijke daling (-8 punten). Met een kwart van het aantal wervingen werden zij ingehaald door commerciële managers waarvan het aandeel in de aanstellingen stabiel bleef. Tenslotte nam het aandeel van informatici dat sinds drie jaar relatief stabiel bleef toe met 6 punten, waardoor hun aantal nu een op de tien bedraagt.

Beginnende managers winnen terrein Managers op het gebied van studie, onderzoek en ontwikkeling waren tussen 2005 en 2006 bijzonder in trek bij in Nederland gevestigde ondernemingen. Vooral de beginnende kaderleden, toch al in meerderheid, profiteerden hiervan. Hun aandeel nam dan ook met 15 punten toe, ten koste van jonge managers (-8 punten) en ervaren medewerkers (-7 punten). Door deze stijging staat Nederland op de eerste plaats van de acht bestudeerde landen waar het gaat om beginnende managers.

werd bereikt. Met een wervingspercentage van 7%, dat de kracht van dit herstel aangeeft, komt Nederland na Frankrijk op de tweede plaats van de landen met de meeste wervingen.

Industriëlesector 16% Bouwsector 7%

Dienstensector 46% Handelsector 25% Transportsector 6%

Bron : Apec 2006

Informatica 10%


Commercieel 27%








58

©



■ 2006-2007: ARBEIDSMARKT VOOR KADERPERSONEEL VAST IN

HET ZADEL

Na drie opeenvolgende jaren van voorzichtige voorspellingen tonen de Nederlandse ondernemingen nu volop optimisme. Het gunstige economisch klimaat en de voorsDuidelijke verbetering voor de perspectieven van werknemers in loondienst. Het aandeel ondernemingen dat uitgaat van een gelijkblijvend aantal werknemers is op zich niet veranderd (71%). Maar het valt niet te ontkennen dat het optimisme is toegenomen: 5% meer ondernemers geloven in groei, terwijl het aantal pessimisten met 5% daalt tot het laagste niveau van de laatste acht jaar.

pelde aanhoudende groei in 2007 zijn voor de ondernemers voldoende reden om uit te gaan van een groei van hun managers en werknemers in loondienst.


48%

45%

42%

39%

29% 16%

8%

7%

98-99

99-00

8%

9%

00-01

01-02

13%

02-03

17%

03-04

20%

20%

13%

9%

04-05

05-06

25%

4%

06-07


Bron : Apec 2006

Vooruitzichten voor kaderpersoneel: het meest positief sinds 5 jaar Terwijl de verwachtingen van een groei van het aantal medewerkers met 8 punten stijgt, daalt het aantal pessimistische voorspellingen met 3 punten. Omdat zij meer optimisme tonen, zijn de Nederlandse ondernemers ook minder voorzichtig: 78% voorziet een gelijkblijvend aantal managers in de periode 2006-2007 tegenover 83% voor 2005-2006.

MANAGERS

32%

30%

27%

23%

5%

4%

4%

5%

98-99

99-00

00-01

01-02

19%

18%

9%

13%

10%

9%

7%

5%

7%

4%

02-03

03-04

05-06

06-07

04-05


Bron : Apec 2006

©


59


Verwacht aantal wervingen van kaderpersoneel gaat omhoog Wervingen 2005-2006 42.200


Het aantal wervingen van kaderpersoneel zal in 20062007 op een hoog peil blijven. De Nederlandse ondernemingen voorzien een aantal wervingen dat 5 tot 18%

hoger ligt dan in 2005-2006. De hoogste schatting gaat uit van 50.000 aanstellingen, het niveau van 2001-2002.

Functies in productie en tertiaire exploitatie nemen een derde van het aantal wervingen voor hun rekening. Managers op het gebied van studie, onderzoek en ontwikkeling, technici in de productie en managers in tertiaire exploitatie zien hun aandeel in het aantal aanstellingen in 2006-2007 met een mooie 5 punten stijgen. Informatici daarentegen krijgen na de sterke stijging van 2005-2006 te maken met een gewicht in het totaal van de wervingen dat meer overeenkomt met het beeld van de laatste jaren (-5 punten).

Informatica 5%


Commercieel 28%




60

©



De Britse arbeidsmarkt voor kaderpersoneel heeft haar dynamiek weer hervonden, ondanks het onzekere economisch klimaat. Voor 2007 blijft voorzichtigheid gebo-

■

den. Omdat de economische activiteit afhankelijk blijft van de grilligheden van de wereldeconomie, zijn de vooruitzichten voor het aantal wervingen gematigd.


■


2004-2005 172.400 42.600

2005-2006 191.000 65.100


215.000 160.000 -* 55.000

256.100 177.100 18.700 79.000

+19% +11% +44%

6,2% 1,5% 7,7% 5,7% +2,0% -

6,7% 2,3% 9,0% 6,3% 0,7% +2,7% 11%

+0,5 pt +0,8 pt +1,3 pts +0,6 pt +0,7 pt Bron : Apec 2006


Arbeidsmarkt voor kaderpersoneel trekt weer aan Na een niet al te rooskleurig jaar 2005 (1,8% groei op jaarbasis), is de Britse economische activiteit in het eerste kwartaal van 2006 weer opgebloeid, het BBP steeg in die periode met 2,4% op jaarbasis. Ondanks de lichte toeneming van de binnenlandse vraag bleef deze fragiel vanwege de aantrekkende inflatie, de stijging van de rentetarieven en de grotere werkloosheid. De export, ondersteund door de mondiale vraag, heeft dus als groeimotor het estafettestokje overgenomen. In deze context is het aantal nieuwe kaderfuncties voor de eerste maal sinds twee jaar gegroeid met 44% en komt daarmee op het niveau van 1997-1998. De dynamiek van de arbeidsmarkt is dus versterkt; zowel het aantal vervulde banen als het aantal vertrekken is toegenomen.

Toch dient er op gewezen te worden dat de schepping van nieuwe banen voor managers in de loop van de vorige periode (2004-2005) een daling vertoonde, terwijl de conjunctuur gunstig was. De in het laatste jaar waargenomen stijging is waarschijnlijk toe te schrijven aan een inhaalslag voor het aantal wervingen en vertrekken die in de periode daarvoor niet plaatsvonden. Ook de aanzienlijke stijging van de interne promoties valt daaraan toe te schrijven. Na een sterke daling in 2004-2005 komen deze weer op het niveau van 2003-2004 en vertegenwoordigen zij een kwart van het aantal vervulde banen. Groot-Brittannië komt op de laatste plaats van de acht bestudeerde landen als het gaat om het aandeel pensionering (11%) binnen het aantal vertrekken. De groeiende tendens van Britse managers om na de officiële pensioenleeftijd te blijven werken verklaart dit lage percentage. ©


61


Stijgend aantal wervingen van kaderpersoneel Met 191.000 wervingen gerealiseerd tussen juli 2005 en juni 2006 komt Groot-Brittannië weer in de buurt van het niveau van 1999-2000 en doorbreekt het de ontVraag naar kaderpersoneel vooral in dienstensector en handel Het gezonde klimaat in de dienstensector kwam ten goede aan het aantal aanstellingen. Het aandeel van deze sector in het aantal wervingen steeg met 10 punten. Dit betekent voor deze sector de sterkste stijging sinds 2001-2002. Ook de transportsector, die profiteerde van de ondernemingsinvesteringen, vergrootte het aantal wervingen van kaderpersoneel: het gewicht van deze sector nam met 2 punten toe. Daar staat tegenover dat de sector openbare gebouwen en werken, die nog steeds te lijden heeft onder een mogelijk uiteenspatten van de vastgoedzeepbel, het aandeel aanstellingen met 5 punten zag dalen. Ook is er een teruggang in de handelssector (-7 punten): de nog fragiele binnenlandse vraag zette de ondernemingen niet aan om tot werving over te gaan. Ondernemingen zoeken vooral commerciële managers Na een stijging in de periode 2004-2005 die te maken had met de krachtige activiteit in de sector openbare werken en gebouwen, zag de functie productie-tertiaire exploitatie haar aandeel in het aantal wervingen met 15 punten teruglopen en kwam daarmee weer op het gebruikelijke niveau. Commerciële managers wonnen daarentegen terrein, hun gewicht in het aantal aanstellingen nam met 10 punten toe. Commerciële managers worden in alle sectoren gevraagd (vooral in de dienstensector) wat een verklaring is voor de paradox tussen enerzijds de daling van het aantal wervingen in de handelssector en anderzijds de stijging in het aantal commerciële functies. Opmerkelijk is het grotere aantal wervingen voor twee functies: financiën, boekhouding (+5 punten) en studie, onderzoek en ontwikkeling (+3 punten), belangrijke functies in de advies- en engineeringsector. Beginnende managers winnen terrein Ook al geven de Britse ondernemingen nog altijd de voorkeur aan ervaren managers (bijna 6 van de 10 wervingen zijn voor hen bedoeld), hun beginnende collega's zagen hun aandeel tussen 2004-2005 en 2005-2006 met 10 punten toenemen. Daarentegen worden jonge managers minder gevraagd door de ondernemingen: zij vertegenwoordigen slechts een kwart van het aantal aanstellingen.

wikkeling van de laatste drie jaar waarin het aantal aanstellingen van managers niet boven de 180.000 kwam. Het wervingspercentage blijft niettemin behoorlijk onder het niveau van de periode 1999-2003 dat boven 8% lag.

Industriëlesector 11% Bouwsector 7%

Dienstensector 45% Handelsector 31% Transportsector 6%

Bron : Apec 2006

Informatica 3%


Commercieel 32%








62

©



■ 2006-2007: ONZEKERHEID De groeiverwachting voor 2007 blijft in de buurt van de schattingen voor 2006, in de orde van 2,6%.Toch blijft er veel onzekerheid over het monetaire beleid van de De werknemers in loondienst kunnen zonder meer optimistisch zijn. Maar terwijl de voorspellingen voor een toeneming van de werkgelegenheid voor medewerkers in loondienst een zonnig beeld vertonen (+8 punten), blijft het aantal pessimisten betrekkelijk stabiel.

Bank of England en over het niveau van de consumentenbestedingen.


35%

34%

27%

32%

28% 17%

12%

98-99

10%

15%

99-00

00-01

9%

9%

9%

01-02

02-03

03-04

23% 12%

20%

5%

6%

5%

04-05

05-06

06-07


Bron : Apec 2006

De ondernemers blijven voorzichtig inzake de ontwikkeling van het aantal managers. Ook al zijn de voorspellingen rond een uitbreiding van het kaderpersoneel beter dan die door 2005-2006 (+2 punten), de voornemens voor inkrimping tonen eveneens een lichte stijging.

MANAGERS

27%

5%

98-99

19%

18%

8%

6%

99-00

00-01

17%

20%

16%

15%

3%

5%

4%

01-02

02-03

03-04

9%

11%

3%

4%

5%

04-05

05-06

06-07


Bron : Apec 2006

©


63


Onzeker beeld bij ondernemingen over toekomstige wervingen van kaderpersoneel Wervingen 2005-2006 191.000


Omdat het klimaat eind 2006 onzeker is, komt het aantal wervingen in 2006-2007 ergens uit tussen 172.000 en 210.000, d.w.z. een ontwikkeling tussen -10 en +10%. Het aantal aanstellingen van managers kan aldus voor het

minimumvoorspelling het niveau van 2002-2003 halen en voor de maximumvoorspelling het niveau van 20002001.

Commerciële functies behouden hun preponderante positie Omdat voor commerciële managers bijna vier op de tien wervingen zijn weggelegd, zijn zij het die in 2006-2007 door Britse ondernemingen het meest gevraagd zijn, ten koste van technici in de productie en managers in tertiaire exploitatie en financiën en boekhouding.

Informatica 3%


Commercieel 37%




64

©


HET BEGRIP 'CADRE' VERGELIJKBARE BEGRIPPEN IN EUROPA De Franse term 'cadre' kan niet direct vertaald worden. Om ons doel te realiseren, een vergelijkende analyse te maken van de werkgelegenheid voor kaderpersoneel in Europa, zijn wij echter gedwongen de problematiek, de andere indeling van de sociale en beroepscategorieën bij onze buurlanden, uit de weg te gaan. Door een aantal omschrijvingen te gebruiken hebben de Europese panelleden toch een tamelijk homogeen beeld van de realiteit kunnen weergeven.

B

Définition du terme «cadre» dans l’enquête : Salariés dirigeants ou responsables d’unité et salariés assurant des fonctions d’expertises techniques ou manageriales dans l’entreprise - ou ensemble des personnels de direction, des employés non barémisés.

D

Definition der Begriff «Führungskräfte» und leitende Angestellte innerhalb der Umfrage : Gruppenleiter und Angestellte mit Sachverständigen oder Manageraufgaben im Unternehmen sowie der aussertarifliche Angestellte und leitende Angestellte, alle Führungskräfte und leitende Angestellte inbegriffen.

E

Definicion del termino «cuadro» en la encuesta : Asalariados dirigentes o encargados de unidad y asalariados que ocupan funciones periciales o directivas en la empresa o conjunto de directores, ejecutivos y profesionales.

I

Definizione dei termini «quadri» e dirigenti nell’indagine : Stipendiati dirigenti o responsabili di unità e dipendenti con mansioni di perizia tecnica o manageriale nell’impresa - o insieme dei dirigenti, funzionari, quadri e impiegati del massimo livello previsto dal vostro contratto.

L

Définition du terme «cadre» dans l’enquête : Salariés dirigeants ou responsables d’unité et salariés assurant des fonctions d’expertises techniques ou manageriales dans l’entreprise.

NL

Definitie van de in de enquête gebruikte term «manager en middenkader» : Directeuren in loondienst of afdelingschefs en werknemers die de functie van technisch deskundige of manager bekleden binnen de onderneming.

UK


Definition of «executive» as used in this survey : All salaried firm directors or managers of department and salaried staff assuming duties requiring technical or managerial expertise within the firm. Or directors, managers and professionals.

F Définition des articles 4 et 4 bis de l'AGIRC : Art 4 : ingénieurs et cadres, personnes exerçant des fonctions de direction, lorsqu'elles sont considérées comme salariées au sens de la législation de la Sécurité Sociale ; voyageurs représentants placiers (VRP) ; médecins salariés ; conseillers du travail ; surintendants d'usine diplômés. Art 4 bis : ce sont les "assimilés cadres". Employés, techniciens et agents de maîtrise sont "assimilés cadres" lorsqu'ils occupent des fonctions classées à une cote hiérarchique brute égale ou supérieure à l'échelon 300 ou classés dans une position équivalente dans des classifications d'emploi résultant de conventions collectives professionnelles.

©


65

66

©


Aantal werknemers binnen uw onderneming ● Hoeveel

werknemers heeft uw onderneming op dit moment in totaal?

● Hoeveel

managers heeft uw onderneming op dit moment in totaal?

NL

(omcirkel het overeenkomstige teken)

● Wat was de ontwikkeling in de laatste 12 maanden wat betreft het totaal aantal werknemers in loondienst?

Wat was de ontwikkeling in de laatste 12 maanden wat betreft het totaal aantal managers?

● Hoe zal de ontwikkeling in de volgende 12 maanden zijn wat betreft het totaal aantal werknemers in loondienst?

Hoe zal de ontwikkeling in de volgende 12 maanden zijn wat betreft het totaal aantal managers?

= = = =

+ + + +

-

Uw werving van managers Geef het corresponderende aantal aan, inclusief 0.

Gerealiseerd Juli 2005 Juni 2006

aangeworven managers

● Aantal

aangeworven managers naar ervaring :

● Aantal

aangeworven managers per functiegroep :

Juli 2006 Juni 2007

TOTAAL :

cim en

● Aantal

Vooruitzichten of schattingen

(de som van de 3 vermeldingen vormt het TOTAAL) Beginnende managers (minder dan een jaar ervaring) Jonge managers (ervaring van 1 tot 5 jaar) Ervaren managers (meer dan 5 jaar ervaring) (de som van de 8 vermeldingen vormt het TOTAAL)

Financiën, boekhouding Administratie, personeel Onderzoek, studie en ontwikkeling Productie, exploitatie (Industrie, Openbare gebouwen en werken, tertiaire sector) Handel, marketing Informatica Algemene leiding Andere functies die hier niet vermeld staan, preciseer:..................................... ● Hoeveel

managers hebben uw onderneming in de laatste 12 maanden verlaten ?

sp é

(door ontslag of ontslagneming, pensionering enz.) ● Waarvan

aantal definitieve vertrekken van managers vanwege pensionering

● Aantal

promoties van niet-managers naar een managerfunctie :

(aantal interne promoties, inclusief 0) ● Als

u op zoek bent naar een manager en de kandidaat daarmee akkoord gaat... Ja, altijd of bijna Ja, in bepaalaltijd de gevallen

Controleert u de waarheidsgetrouwheid van de diploma's die vermeld staan in het CV? Neemt u contact op met hun vroegere werkgevers, collega's of leraren om … ? Een beeld te krijgen van hun gedrag/persoonlijkheid/zwakke kanten Hun loopbaan en professionele resultaten te beoordelen? Evalueert u hun professionele competenties en persoonlijke bekwaamheid? Door middel van een of meerdere gesprekken Door gebruikmaking van een assessment center Door middel van testen (logica, psychologie enz.)

Nee

67

68

©


ISSN 1771-012X KADERPERSONEEL IN EUROPA

EDPANE0131

NL

05/07

Association Pour l’Emploi des Cadres 51, boulevard Brune - 75689 Paris Cedex 14 - FRANCE

w w w. a p e c . f r C E N T R E R E L AT I O N C L I E N T S : + 3 3 ( 0 ) 8 1 0 8 0 5 8 0 5 * D U L U N D I AU V E N D R E D I D E 9 H 0 0 À 1 9 H 0 0 *

prix d’un appel local

KADERPERSONEEL IN EUROPA

Recommend Documents