K IDS
K IDS
Tekst: Kitty van Zanten Vormgeving: Mireille Spaas Vertalingen: Sylvia Blaauw en Jean-Michel Brouquier
jippie_frankrijk_05.indd 1
27-6-2012 9:20:26
WIE IS JIPPIE? Het rugzakje Jippie is jouw gids door Frankrijk. Jippie houdt van reizen. Onderweg verzamelt hij van alles over Frankrijk. In Jippie naar Frankrijk! lees je allerlei spannende avonturen uit Frankrijk die nog écht gebeurd zijn ook! Je vindt er zinnen die je kunt zeggen als je wilt gaan spelen met Franse kinderen. Of je nu kampeert of in een vakantiehuisje of hotel logeert, Jippie maakt jouw vakantie tot een nog groter feest! Als je op reis gaat, leer je allemaal nieuwe dingen. In andere landen hebben de mensen soms andere gewoonten. Ze praten anders. Ze eten anders. Het land zelf ziet er anders uit. Maar overal, waar ook ter wereld vind je kinderen om mee te spelen. Ook in Frankrijk. Jeu de boules bijvoorbeeld. Of misschien kun jij ze wel porren voor een spelletje voetbal of verstoppertje. Maar ja, hoe zég je dat in het Frans? Jippie naar Frankrijk! vertelt het je. En ook andere dingen die niet in de reisgids van je vader en moeder staan. Bijvoorbeeld hoe je met je Franse vriend een ijsje kunt gaan vragen bij jouw ouders. En daarna, als het ijsje op is, bij zijn ouders nog iets lekkers. Wel even je mondhoeken schoonvegen! En stel dat je je toch een keer verveelt, dan krijg je vast weer goede zin met de spelletjes in het boek. Ook leuk zijn de taalraadseltjes en de weetjeinformatie. Over mensentaal én over dierentaal! Wist jij bijvoorbeeld dat een Franse kip achterstevoren kakelt? Het staat allemaal in Jippie naar Frankrijk!
jippie_frankrijk_05.indd 3
27-6-2012 9:20:27
pag. 30
pag. 44
pag. 58
OP PAD
VRIENDEN?
SPELEN
JOUER
air f ranc
AMIS?
REIS JE WIJS
EN ROUT E
pag. 22
As-tu enfin trouvé la clé de l’hôtel, Jippie??
heb je e i ndelijk de hotelsleutel gevonden , jippie?
FAIRE SES VALISES
INPAKKEN
INHOUD
pag. 6
305
FRANKRIJK
304
e
jippie! tu sais loucher we zijn er bijna..we zijn er bijna ...maar nog niet helemaal!
jippie_frankrijk_05.indd 4
jippie! kun jij scheel k
27-6-2012 9:20:31
pag. 72
pag. 82
DE VAKANTIEPLEK
pag. 116
pag. 126
WOORDENLIJST
SPOORZOEKEN
INHOUD
pag. 106
TRACER
VOCABULAIRE
ZUT!
O JEE!
LA DESTINATION
ETEN & DRINKEN
BOIRE & MANGER
jippie_frankrijk_05.indd 5
27-6-2012 9:20:33
FRANKRIJK NU
FRANKRIJK
Kun je nog iets van de geschiedenis zien? O, genoeg! Op de kaart van Frankrijk geven de punaises aan waar in Frankrijk er iets over de geschiedenis te zien is. Hun kleur vertelt je over welke periode het gaat. Gele punaise: prehistorie Blauwe punaise: Romeinse tijd Rose punaise: middeleeuwen Rode punaise: nieuwe tijd
ROUEN PARIJS
PREHISTORIE Uit de prehistorie komen de grottekeningen. Vooral in het departement Dordogne zijn veel grotten met tekeningen. Om de tekeningen te beschermen kun je niet alle grotten zomaar in. In het Nationaal Museum voor de Prehistorie kun je de kopieën en opgravingen bekijken. Dat museum is in de stad Les Eyzies-deTayac-Sireuil. Enkele grotten staan op de kaart hiernaast aangegeven.
BlOiS
CHâT
CHAMBORD AMBOISE
LOIRE
Les-Eyzies-de Tayac-Sireuil
ROMEINSE TIJD
In Frankrijk zijn verschillende aquaducten. Die zijn door de Romeinen bedacht en gebouwd. Een aquaduct was eigenlijk een soort enorme waterleiding. Zo lukte het om water uit een vergelegen bron naar de stad te brengen. Hierdoor hoefden de mensen niet meer ver te sjouwen met kruiken water. Zelfs Asterix en Obelix zouden dat wel slim vinden van die Romeinen!
CARCASSONNE
château de Peyertuse
po
12
jippie_frankrijk_05.indd 12
27-6-2012 9:20:51
REIS JE WIJS
IJS CHâTEau DE CHAMBORD
MBORD
MIDDELEEUWEN
Aqueduc de Gier
REMOULINS
pont du Gard
jippie_frankrijk_05.indd 13
Er staan nu nog kloosters die er ook al waren in de tijd van de Franse godsdienstoorlogen. In een klooster woonden de gelovigen van een groep. In Zuid-Frankrijk vind je bijvoorbeeld kloosters van de christelijke stroming van de katharen. De katharen werden tijdens de godsdienstoorlogen vervolgd en vermoord. De gebouwen in de stad Carcassonne zien er nog steeds zo uit als in die tijd. Door heel Frankrijk hebben de koningen prachtige kastelen laten bouwen. Langs de rivier de Loire kom je er bijvoorbeeld regelmatig een tegen. Op het marktplein in Rouen staat een kruis op de plaats van de brandstapel waarop Jeanne d’Arc is doodgegaan. Ook kun je er het Jeanne d’Arcmuseum bezoeken. In de plaats Azincourt staan overal houten figuren die Engelse strijders tijdens de Honderdjarige Oorlog voorstellen. Met hun handbogen overwonnen zij in een slag de Fransen. In het museum wordt meer over de slag bij Azincourt verteld.
13 27-6-2012 9:20:57
SPELLETJE: Ik ga op reis en ik neem mee… Kies om de beurt een ding uit dit boekje. Noem het Franse woord van het ding dat je kiest. De andere spelers moeten raden wat jouw woord betekent. Wie het goed raadt, wint het woord. Wie het eerste zijn koffer vol heeft met vijf goed geraden woorden is de winnaar.
J
IE P IP
INPAKKEN
l A v Al is e l e l ivre le tou
lA tou
S
PI
...NAAR F RA
E...
R
K!
l van
vee
Hoe
deze
Fra
lelijke
ft een
hee Wat
een
knappe
gstuk
din l kle
valt Wat
ijk uit
draagt
itu lA vo
J iP
knappe
Pie
les
uwtje
vro
le cro
iss
bou
les
Ant
?
Julius
ht de luc
Caesar
als het
d l har
?
regent
hee
les NUR
Frankr er in
re
?
rig
er een
manne
coo Welk
eend
of liev
tje
rig
ag jij gra
s ol
IJ
JI
NK
K IDS
ijk. nkr r Fraar naa s! reis nog wa verzar kid e op die deren nen lzin s voo innetj halen r kin taa gid dé vriendnde ver n voo ‛s ver . K!: ers je enspanne e plekke Jippie KRIJ end je oud rlei leukst ulp van FRAN n vri s van AR t zij pie alle de t beh gid t me t Jip ft hij je me E NA in de gaa PPI tel hee dan JI pie io el leg ijk ds vere reg hot nkr je Jip zak te reisgi n elk in het deren. r Fra rug akt kin of . Va ove en! ma Het een ech n ook ping nse gen akk en der enden d zij de cam met Fraere din t afp Als vri r kin eur t nse en l and pie nie geb En op tac s voo con je hee w Jip lgid ook Fra oment meld. lijk s jou en taaee je reism makke pie leedat zij reis- waarm r saaie op van In Jip kje? dus atie lzinnen jes voo boe Pas bin dit com e vertaa spellet je in ieke s en ken? vind • Un t handiggrapje tjes te ma • Me l (taal) vlagge eieren nse • Vo met
Lust
rne
el
P
K ID
iff r e
512
ISB
N 978
9
-90
-21
78
90
886
54
21
fou
rm
is
69
88
l
vers.n
itge
osu
osm
w.k
ww
5-4
-9
l e d i A b ol o
rpen
ntwe
cht/A
uit vans, Utre kt deel ever Maa os Uitg Kosm e.nl enho .wat www
lA brosse à dents
26
jippie_frankrijk_05.indd 26
l e m A s Q u e d e Pl o n g e e
l A l A m P e d e P o ch e
Les chaussettes de l’archiduchesse sont-elles sèches?Archi-sèches! (lè sjoosèt de larsjieduusjès sotèl sesj ?arsjie sèsj) Zijn de kousen van de aartshertogin droog? Extra droog!
27-6-2012 9:21:50
JIP
l e PA r A s ol
FAIRE SES VALISES
l e T -sh ir t
l e c e rf-vol A n t
IE
to n g s PAl m e s l e b All o n
ol o fr ite s
l e P o is s o n r o ug e
l A s u c e t te n A P P e P o u r l e Pi Q u e-n i Q u e
l e no uno u rs
SPELLETJE: Zoek de tien verschillen tussen de twee koffers. Om het extra moeilijk te maken, is de rechter koffer het spiegelbeeld van de linker koffer.
27 jippie_frankrijk_05.indd 27
27-6-2012 9:21:55
HET FRANSE WEER Nederlandse volwassenen praten graag over het weer. Vooral in regenachtige periodes. In Frankrijk kan het ook ‘hondenweer’ zijn, maar zeker in het zuiden schijnt vaker de zon. Dit handige lijstje helpt je bij een praatje over het weer.
HET JAARGETIJDE
! HA B
lente
? r ek i u s e d k i g A m
zomer
e j - si u P ! H U O vA ? e r c u s e l ri oherfst winter
HET WEER
het is warm het is mooi weer
OP PAD
l e s ol e i l l e PA r A s ol
het is koud de zon schijnt het gaat regenen het is bewolkt ik ben doorweekt kippenvel regenboog
40
jippie_frankrijk_05.indd 40
27-6-2012 9:22:52
LA SAISON LAA SEZON
l’été leetee l’automne lootom l’hiver lievèr
il fait chaud iel fè sjoo il fait beau iel fè boo
rdwaald?
(heel Frans) Als het bij ons keihard regent, zeggen wij dat het hoost van de regen. In Frankrijk noemen ze dat: ‘Il pleut des cordes’ ( iel pleu de korde ). Dan zeggen ze eigenlijk dat het touwtjes regent. Zeg dat op zo’n dag tegen een Fransman en hij denkt dat je van Franse afkomst bent!
LA MÉTÉO LAA MEETEEOO
EN ROUTE
le printemps le prèntam
' FRANCAIS TRES
il fait froid iel fè frwa
verdwaald?
il fait du soleil iel fè duu sollei-j il va pleuvoir iel vaa pleuvwaar il y a des nuages iel ie-jaa dè nuwaazje je suis trempé zje swie trampee
l e PA r A Pl u ie
chair de poule schjèr de poel arc-en-ciel arkansjel
Etant sorti sans parapluie, il m’eût plus plu qu’il plût plus tôt. (etan sortie san paraapluuwie iel meu pluu kiel pluu pluu too) Omdat ik zonder paraplu was weggegaan, was het beter geweest als het eerder was gaan regenen.
41 jippie_frankrijk_05.indd 41
27-6-2012 9:22:58
ANDERS ETEN
Op reis in een ander land maak je vanzelf ook kennis met andere eetgewoontes. Sommige Nederlandse groentes kennen de Franse kinderen niet. En andersom zul jij misschien je allereerste hapje artisjok in Frankrijk eten. Artis-jok? Is dat jokken in de dierentuin? Nee hoor, artisjok is een groente die ze in Frankrijk eten. Je kunt je Franse vriendje niet vertellen over spruitjes of zuurkool. Tien tegen een dat hij nog nooit gehoord heeft van die groentes. Ook al noem jij spruitjes bij hun Franse naam: choux de Bruxelles. Ach, misschien vind je dat helemaal niet erg. Misschien wil je in de vakantie geen spruitjes op je bord…
PAUZE
ETEN & DRINKEN
De warme maaltijd eten de meeste Fransen tussen de middag. Ook op school krijgen de kinderen warm eten. Een boterhammetje uit een trommeltje zul je op een Franse school niet gauw zien. En ze nemen er lekker de tijd voor. De lunchpauze duurt wel twee uur. Rond een uur of vier is er tijd voor een klein zoet hapje. De avondmaaltijd eten de Fransen vaak rond half acht. Alweer warm eten, soms wat er van de middag is overgebleven.
HEKSENMENU?
Wat eten we vanavond? Kikkers en slakken! Griezel jij bij dat heksenmenu? Nou, Franse kinderen krijgen het regelmatig voorgeschoteld. Hoe smaakt een kikker eigenlijk? Kikkerbillen smaken een beetje naar kip. Gekookte wijngaardslakken (escargots / eskargoo) zijn niet zo glibberig als je misschien zou denken. Eerst worden ze gekookt en uit hun huisje gehaald. Nadat ze nog een tweede keer gekookt zijn, worden ze met een klont kruidenboter weer terug in hun huisje gestopt. Zielig? Tja, wat dacht je van de eenden en de ganzen. Die moeten hun bord echt altijd leeg eten, ook als ze allang geen honger meer hebben! Van al dat eten krijgen ze een heel grote lever. En dat is ook een lekkernij uit de Franse keuken: foie gras (fwaa graa).
72
jippie_frankrijk_05.indd 72
27-6-2012 9:24:20
HEIMWEE-HAPJE
Noem eens een typisch Frans product om te eten. Slakken zeg je? Ja, goed! Croissant, ja ook typisch Frans. Hoewel? De croissant is eigenlijk uit het buitenland geadopteerd. Dat zit zo. Marie-Antoinette was een Oostenrijkse dame van adel. Rond 1770 verhuisde zij naar Frankrijk omdat ze trouwde met de Franse koning Lodewijk de Zestiende. Ver van haar vaderland had ze wel eens heimwee. Bijvoorbeeld omdat ze de lekkere broodjes uit Oostenrijk miste. Tja, en wat deed een echte koningin in zo’n geval? Ze gaf de bakker van het hof de opdracht om zo’n lekker broodje na te maken. Zo werd het Oostenrijkse Kipfel een Frans croissantje. Wie weet zet prinses Máxima zo nog eens een Argentijns hapje op de Nederlandse menukaart!
KRUIDEN
BOIRE & MANGER
De Franse keuken kent veel kruiden, om het eten nog lekkerder te maken. Rozemarijn, peterselie, knoflook en nog veel meer. Die kruiden ruiken allemaal anders. Wrijf maar eens een kruidenblaadje tussen je vingers en ruik eraan. Maar met kruiden kun je nog veel meer. De geur van rozemarijn helpt om goed te kunnen onthouden. Een repetitie voor school bijvoorbeeld. Voel je je druk, zo vlak voor het slapen gaan? Dan maakt de geur van lavendel je heerlijk slaperig. En van salieblaadjes maak je een theedrankje voor je zere keel.
c’est plus facile de manger des escargots !
slakken eten gaat makkelijker!
73 jippie_frankrijk_05.indd 73
27-6-2012 9:24:22
l A to u r E iffe l
l e to u rn e s ol
JIPPIE NAAR FRANKRIJK!: dé gids voor kids!
K IDS
K IDS
IP
J
Het rugzakje Jippie gaat met zijn vriendje en vriendinnetje op reis naar Frankrijk. Als een echte reisgids vertelt Jippie allerlei spannende verhalen die nog waargebeurd zijn ook. Van elke regio heeft hij de leukste plekken voor kinderen verzameld. En op de camping of in het hotel leg je met behulp van Jippie’s vertaalzinnen makkelijk contact met Franse kinderen. In Jippie lees je heel andere dingen over Frankrijk dan in de gids van je ouders. Pas dus op dat zij jouw Jippie niet afpakken!
PI E . . .
...NA
AR
RA
F
NK
• Unieke combinatie van reis- en taalgids voor kinderen • Met handige vertaalzinnen waarmee je ook Franse vrienden maakt • Vol (taal)grapjes en spelletjes voor saaie reismomenten
RIJ K!
l A vo itu re
Hoeveel van deze Franse vlaggetjes vind je in dit boekje? Wat heeft een lelijke eend met eieren te maken? Lust jij graag een knapperig mannetje of liever een knapperig vrouwtje?
J iP Pie
Welk cool kledingstuk draagt Julius Caesar? les boules
Wat valt er in Frankrijk uit de lucht als het heel hard regent? Ook verkrijgbaar:
NUR 512
l e cr o is s A n t
I S B N 978-90-215-4886-9
Jippie naar Italië!
ISBN 978 90 215 5139 5
jippie_kaft_08.indd 1
l e s fo u rm is
maakt deel uit van Kosmos Uitgevers, Utrecht / Antwerpen
9
www.watenhoe.nl
www.kosmosuitgevers.nl
789021 548869
21-6-2012 16:14:25