EXTRA TIPS
PAARDENFOTOGRAFIE
EXTRA TIPS
FEMKE PUIJMAN
Tekst, foto’s & vormgeving: Femke Puijman - www.HypoFocus.com © 2011 Femke Puijman - Hypo Focus (www.HypoFocus.com) Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, elektronisch, mechanisch, door fotokopiën, opnames of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.
PA AR D E N FOTOG R A F I E
EXTRA TIPS
H O EV EE L FOTO’S MAAK JIJ?
PA A R DE N F OTO GR A F IE
H O EV EE L FOTO’S MAAK JIJ?
HOEVEEL FOTO’S MAAK JIJ?
Iedere fotograaf heeft zijn eigen werkwijze. Ook wat betreft het aantal foto’s dat hij maakt tijdens een reportage. De ene fotograaf zal met enkele honderden foto’s thuis komen, terwijl een ander misschien maar enkele tientallen mee naar huis neemt.
PA A R DE N F OTO GR A F IE
H O EV EE L FOTO’S MAAK JIJ?
FOTOGRAFEER BEWUST In de tijd van de analoge camera telde iedere foto. Want ieder gemaakt shot moest ontwikkeld en afgedrukt worden. En dat was uiteraard niet kostenloos. Om spaarzaam met de rolletjes om te gaan, was het zaak om de foto pas te schieten op het moment dat het ook daadwerkelijk een goede foto zou opleveren. Wat dat betreft hebben we het ontzettend luxe in het huidige digitale tijdperk. Je kunt onbeperkt fotograferen zonder extra kosten. Iedere foto die mislukt is, gooi je weg in een handomdraai.
Portretten Wanneer je een portret wil maken, is het meestal de bedoeling dat het paard vrolijk, krachtig en attent op de foto komt te staan. De ogen mooi open en de oren oplettend naar voren. Toch zijn er veel fotografen die al foto’s maken terwijl het paard er niet op zijn best uit ziet, die ze vervolgens thuis weer verwijderen. Door rustig op het juiste moment te wachten en dán pas de foto te maken, kun je je dat extra werk uitsparen. Bovendien gaat de sluiter in je camera dan langer mee. Maak de foto dus pas op het moment dat je het juiste moment ziet.
Maar is dat wel zo’n voordeel? Onbewust kun je jezelf veel werk op de schouders halen. Want iedere gemaakte foto moet ook bekeken en beoordeeld worden of de betreffende foto door je selectie heen komt. De foto’s waarbij het paard met zijn ogen dicht staat of zijn oren naar achteren, zullen namelijk achteraf toch in de prullenbak verdwijnen. Je kunt je dus afvragen of het veel zin heeft om foto’s te maken die je eigenlijk helemaal niet wilde hebben. Hetzelfde geldt voor foto’s in actie. Het kan heel handig zijn om je camera op “burst” modus te zetten en tientallen foto’s achter te laten maken, terwijl het paard in draf voorbij gaat. Hopelijk zit er dan wel een goed shot tussen. Of misschien zijn ze allemaal net op het verkeerde moment? Probeer daarom spaarzaam om te gaan met het aantal shots dat je maakt. Door je camera goed te leren kennen, kun je het exacte tijdstip bepalen waarop je de foto wil maken. Want een goed getimed shot kan het verschil maken tussen een “kiekje” en een topfoto.
Dit paard geeft een gespannen indruk. De hals wordt weggedrukt, zo ontstaat een onderhals. De oren staan niet helemaal naar voren en de ogen laten wat spanning zien. Deze foto gaat bij thuiskomst direct weer in de prullenbak.
Actiefoto’s Het valt niet mee om een paard in beweging te blijven volgen. Zeker wanneer het paard op de wei vrij rond kan rennen. Wil je jouw timing verbeteren voor actiefoto’s? Ga dan eens een hele middag bij een rijbak staan om foto’s te maken.
Een serie van 4 foto’s als “burst” geschoten. Helaas is alleen de 2e van links op het juiste moment geschoten. Bovendien kost het veel werk om de overige foto’s te verwijderen.
PA A R DE N F OTO GR A F IE
H O EV EE L FOTO’S MAAK JIJ? Volg het paard met je camera, al lang voordat je de foto wil maken. Er komt namelijk een hoop bij kijken om de foto te maken; de instellingen van je camera, de compositie van je foto en tot slot het moment waarop je de foto maakt. Voor beginnende fotografen kan dat erg veel in één keer zijn. Daarom is het fijn als je rustig de tijd voor jezelf neemt om de foto te maken. Tijdens het volgen kun je de belichting al controleren (is je sluitertijd bijvoorbeeld snel genoeg om de foto te bevriezen?) en je kunt met je zoomlens ook alvast de compositie van je foto bepalen. Zorg dat alle lichaamsdelen van het paard op de foto komen, zonder afgesneden oren, staart, neus of benen. Heb je alles nog onder controle? Dan kun je beginnen met het meetellen van de passen van het paard. In Deel III van het Paardenfotografieboek staat een stuk over de gangen van het paard uitgelegd en in deel IV staan voorbeelden van de ideale foto momenten voor iedere gang.
Op het moment dat je compositie ideaal is en je het ritme van het paard goed te pakken hebt, maak je 1 foto en eventueel later op de lange lijn nog een foto. Beperk het aantal foto’s tijdens het oefenen tot 1 á 2 foto’s, je kunt dan direct na het maken van de foto je resultaat bekijken. Wanneer je meer dan 1 of 2 foto’s zou maken, kun je het gevoel met je camera niet meer goed voor iedere foto herinneren. Om een goede feeling te krijgen voor timing met de camera is het dus belangrijk dat je nog weet op welk moment je de foto hebt gemaakt. Zodat je na het bekijken van het resultaat direct ziet of je iets eerder of juist iets later de ontspanknop in moet drukken. Oefen dit regelmatig, en je zal merken dat het steeds beter gaat!
Begin met de stap. Vaak is dat de gemakkelijkste gang om te fotograferen omdat het tempo rustig is. Volg het paard rond de hele bak, terwijl je door je lens kijkt. En bereid je ondertussen al voor op het maken van de foto.
PA A R DE N F OTO GR A F IE
TO EVAL S T REF F ER OF GERE GISSEERD SHOT?
PA A R DE N F OTO GR A F IE
TO EVAL S T REF F ER OF GERE GISSEERD SHOT?
TOEVALSTREFFER OF GEREGISSEERD SHOT?
Alle fotografen willen natuurlijk het liefste dé perfecte foto maken. Maar je zal merken dat dit een hele uitdaging is. De foto moet technisch in orde zijn en de kijker een bepaald gevoel geven. Hoe bereik je dat? Laat je het afhangen van een toevalstreffer of heb jij dat ene shot al in je hoofd zitten en ga je het precies zo uitvoeren zoals je het wil hebben?
PAA R DE N F OTO GR A F IE
TO EVAL S T REF F ER OF GERE GISSEERD SHOT?
Een toevalstreffers is natuurlijk altijd mooi meegenomen, maar het is niet eenvoudig om zo’n foto te herhalen. Je moet maar net het juiste moment weten te vinden. Wat wel mogelijk is, is het regisseren van een foto. Jij hebt al een idee in je hoofd en je voert dat idee uit met een stappenplan. Je bepaalt de pose van het paard, jouw positie ten opzichte van het paard en met behulp van je assistentie kun je het paard jouw idee laten uitvoeren. Zo hoef je niet te wachten tot het paard vanzelf een toevallige mooie pose inneemt, maar neem je zelf de touwtjes in handen. Je hebt meer kans op een geslaagde fotoserie, omdat je bewust aktie onderneemt in plaats van dat je afwacht tot er misschien een geschikt moment voorbij komt.
Bovendien krijg je meer respect van je klant als je laat zien dat je precies weet wat je wil en weet hoe je dat uit moet voeren. Je klant zal graag mee willen werken aan dat idee. Wees niet bang om streng te zijn. Want als jij niet precies laat weten wat je wil, en hoe dat bereikt moet worden, dan krijg je niet de foto die je in je hoofd had. Is het beeld nog niet zoals het moet zijn? Maak de foto dan nog niet (want je gooit hem daarna toch weer weg), en vraag de assistentie om het zodanig aan te passen dat alles wel is zoals jij het in je hoofd hebt. Neem geen genoegen met minder, al vergt het soms wat geduld van jezelf, het paard en je assistentie. Neem de leiding en wordt regisseur van je eigen foto’s.
Er komt heel wat kijken bij het regisseren van een fotoshoot. Ten eerste kies je de locatie uit. Zorg voor een geschikte achtergrond die mooi bij het paard past (linkse foto). Daarna regel je iemand die kan helpen met aandacht trekken van het paard (middelste foto). Nu ben je klaar om de foto te maken! Wacht tot het juiste moment, kies een goede compositie en houding van het paard. Het eindresultaat is hierboven te zien.
PA A R DE N F OTO GR A F IE
TO EVAL S T REF F ER OF GERE GISSEERD SHOT?
PAA R DE N F OTO GR A F IE
T IP S VO O R F OTOGRAFI E I N DE BINNENBAK
PA A R DE N F OTO GR A F IE
T IP S VO O R F OTOGRAFI E I N DE BINNENBAK
TIPS VOOR FOTOGRAFIE IN DE BINNENBAK
Een grote uitdaging voor iedere fotograaf is het fotograferen in omstandigheden met weinig licht. De beruchte binnenbak is voor paardenfotografen meestal de boosdoener.
PA A R DE N F OTO GR A F IE
T IP S VO O R F OTOGRAFI E I N DE BINNENBAK Fotografie is afhankelijk van natuurkundige wetten. Afhankelijk van je apparatuur en de omstandigheden, kán het dus voorkomen dat het gewoon echt te donker is in de binnenbak waar je wil gaan fotograferen. Een foto maken kan dan wel, maar je zal te maken krijgen met bewegingsonscherpte en/ of ernstige onderbelichting. Ogen kunnen bedriegen Laat je niet misleiden door je ogen. Onze ogen wennen namelijk geleidelijk aan het licht om ons heen. Als we in een donkere kamer gaan zitten (of in een donkere binnenbak!) zullen onze ogen zich aanpassen en na een tijdje zien we meer detail dan toen we de donkere ruimte binnen kwamen. Het is dus niet verstandig om het licht te beoordelen als je in de binnenbak staat. Zoek liever een plekje op buiten, waar je via een deur of raam naar binnen kunt kijken om te beoordelen wat de lichtkwaliteit van de bak is. Dan zie je namelijk pas hoe donker de bak echt is. Het zal je verrassen.
Op deze foto is goed zichtbaar hoe licht het buiten is in vergelijking tot deze donkere binnenbak. Het buitenlicht is zó sterk dat het buiten volledig overbelicht (wit) is.
Toch is het overdag in de meeste bakken wel mogelijk om foto’s te maken. Zoek in de bak in ieder geval de lichtere plaatsen uit. Vaak is een wand iets lichter gekleurd of valt de zon op een bepaalde plek binnen waardoor het er wat lichter is. Maak hier gebruik van. Fotografeer het paard juist op deze lichtere plaatsen. Zo maak je maximaal gebruik van de hoeveelheid aanwezig licht. Werkwijze Verder ga je gewoon te werk zoals je altijd werkt. Je kiest je diafragma (meestal wijd open in zo’n donkere ruimte), je schat de ISO waarde in (vaak rond iso 800 of 1600) en je kijkt of je sluitertijd snel genoeg is om het paard op de foto te bevriezen. Is de sluitertijd te traag? Dan zet je de ISO waarde nog wat hoger. Is de sluitertijd erg snel? Dan kun je de ISO waarde juist wat lager zetten. Staat je diafragma al maximaal open, je iso al op de hoogste waarde en is je sluitertijd dan nog te traag om het paard te bevriezen? Dan is het er helaas te donker om goede foto’s te maken.
Deze binnenwas was echt te donker om in te fotograferen. Het resultaat was een serie ernstig onderbelichte foto´s.
PA A R DE N F OTO GR A F IE
T IP S VO O R F OTOGRAFI E I N DE BINNENBAK Flitslicht Veel mensen pakken er dan graag een flitser bij, maar dit geeft bij paarden meestal helaas geen mooi resultaat.
Het resultaat van flitsfotografie in de binnenbak. Een lelijke schaduw op de muur, een paard met een reflecterend oog en een nogal harde belichting. Vaak is een flitser ook niet sterk genoeg om op grote afstand goed te functioneren.
Witbalans In de binnenbak is het belangrijk dat je je witbalans goed ingesteld hebt. De automatische witbalans van je camera werkt in een binnenbak vaak niet zo goed. Soms krijg je er rare kleuren van, omdat de camera de kleurtemperatuur niet goed kan beoordelen. In veel gevallen kun je de witbalans op `schaduw´ of `bewolking´ instellen. Maar als je te maken hebt met TL balken die branden, kun je de camera daar het beste op instellen. Beoordeel de situatie dus goed voordat je aan de slag gaat.
Hier zie je een duidelijk voorbeeld van een verkeerde inschatting van de auto-witbalans van een camera. Het witte paard heeft zelfs een gele gloed!
Gelukkig geeft niet iedere binnenbak problemen!
PA A R DE N F OTO GR A F IE
Met de komst van de digitale camera is fotografie voor veel mensen leuker, eenvoudiger en voordeliger geworden. Vele paardenliefhebbers gaan de uitdaging aan om deze edele viervoeters zo mooi mogelijk te fotograferen. Maar hoe doe je dat precies? Hoe zet je een paard mooier op de foto? Welke apparatuur heb je daarvoor nodig? Welke instellingen kun je gebruiken? Hoe kies je een geschikte achtergrond? Hoe krijgen je foto’s een professionele “look”? Waar moet je nog meer op letten? Het antwoord op deze en vele andere vragen, krijg je in dit handige boek. In vijf delen worden uiteenlopende onderwerpen besproken; van de basis van fotografie tot het fotograferen van specifieke rassen en disciplines. De praktische tips en columns met ervaringen van professioneel paardenfotograaf Femke Puijman zijn een mooie aanvulling op de uitleg in dit boek. De honderden foto’s die de tekst ondersteunen, vormen een goed voorbeeld van alledaagse problemen die je tegen kunt komen tijdens het fotograferen en de mogelijke oplossingen. Hierdoor is in één oogopslag te zien wat bijvoorbeeld het resultaat is van je gekozen brandpuntsafstand, diafragma of achtergrondkleur. Je hoeft geen expert te zijn op het gebied van paarden of fotografie om met dit boek aan de slag te gaan. Je krijgt namelijk alle begeleiding en uitleg die je nodig hebt om paard en fotografie te combineren tot paardenfotografie. Het maakt dus niet uit of al jaren ervaring hebt of vandaag voor het eerst met fotografie bent begonnen. Het boek staat vol waardevolle tips voor iedere fotograferende paardenliefhebber. Veel lees- en leerplezier toegewenst!
Femke Puijman werd op 16 juni 1983 geboren te Veldhoven. Vanaf zeer jonge leeftijd toonde zij al een voorliefde voor dieren, met paarden in het bijzonder. Op haar twaalfde verjaardag kreeg ze van haar grootvader een prachtig cadeau: haar eerste eigen fotocamera. Sindsdien waren zij en haar camera onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Ze onderscheidt zich als fotograaf met haar goede oog voor lichtsituaties en weet dit vast te leggen in kleurrijke en sfeervolle beelden. Wat begon als een enthousiaste hobby groeide uit tot een adembenemende collectie foto’s onder de naam Hypo Focus. Het duurde niet lang voordat uitgeverijen en bedrijven haar talent opmerkten. De ene na de andere publicatie volgde. Tijdens haar opleiding tot biologie docent heeft ze een reeks cursussen en workshops voor paardenfotografie ontwikkeld. Deze worden al jaren druk bezocht door het hele land. Deze vraag naar kennis over paarden en fotografie was voor Femke een inspiratiebron om dit boek te schrijven.