Jurymotivatie 51e Brabantse Dag 2008
-tekst: Stichting Brabantse Dag, document jurymotivering 2008 -opmaak, foto’s en originele titels: Vriendenkring ‘De Rooie Hoek’ Optocht Jury • VOORZITTER / COÖRDINATOR Rob van Otterdijk (Docent drama, massacommunicatie, filosofie) • SPEL Erik Verouden Johan Brosens Pieter-Bas de Jonge • ARTISTIEK/TECHNISCH Jan Wils Robert-Jaap Jansen Eric van der Palen Jos van den Broek
(Theaterman/acteur) (Directeur Centrum voor Amateurkunst Noord-Brabant ) (Dramaturg/regisseur )
(Vrij en toegepast kunstenaar) (Ontwerper De Efteling) (Decorontwerper) (Docent Beeldende Vorming)
• OVERDRACHT VAN HET ONDERWERP Drs Peter Thoben (Directeur conservator Museum Kempenland) Prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld (Hoogleraar cultuur UVT Tilburg) Maarten Neeskens (Managing director Communicatiebureau)
1. De HOFmeesters “Heilig water” - buiten mededinging Spel: Goede muziek keuze, goed spel. Toch te voor de handliggend, te plat, te carnavalesk. Te makkelijk Overdracht thema: Grappige opening. Wel stereotiep en niet origineel. De Brabantse dag is ondertussen iets verder in haar ontwikkeling. Platvloerse en clichématige uitbeelding waarin religieuze informatie onjuist wordt gebruikt. Geen boodschap, geen diepgang, wel lachers op de hand. Technische uitvoering: Niet zo vindingrijk als andere jaren. Wel redelijk komisch, maar te plat. Het lag allemaal te veel voor de hand. Dit jaar waren jullie geen smaakmakers 2. Wagenbouwersgroep Bloed, Zweet & Tranen “Het geheime leven van ijs, de ijskelder van Heeze ” - 18e plaats algemeen Spel 17e: Er was te weinig te beleven. De beweging in de kristallen was mooi. En de ijskoningin nog mooier. Advies: ruime variëteit van aspecten. Probeer je te concerteren. Jagermeister-obers compliment ook de kleine Bordeurs heel goed en leuk, sterk spel. Overdracht thema 17e: IJs heeft vele geheime levens waardoor focus moeilijk bleek. Te veel boodschappen waardoor duidelijkheid verwaterde. De mystiek die bij geheimen past ontbrak, de meeste toepassingen kenden we eigenlijk wel. Technische uitvoering 15e: Voor een nieuwe groep pakken jullie meteen goed uit. Jammer dat jullie eerste keer de trekker de geest gaf. De volgende keer het totaal compacter houden en één of meer verrassingseffecten inbouwen. Wij denken dat jullie groep ons de komende jaren gaat verrassen. 3. De Oude Ambachten “Waterhuishouding” - 12e plaats algemeen ex aequo Spel 13e: Leuk spel, veel te zien. Douchen leuk hoewel de vrouwenkant leuker bleek/was?. Toetje met de plassende man, voor ons hoeft het niet… Overdracht thema 12e: Aardig totaaloverzicht van water door de jaren heen. Het historisch perspectief had meer dimensies moeten krijgen. Technische uitvoering 14e: Een mooie open wagen waar veel op te zien was. Het mag echter wat uitgesprokener qua kleur en vormtaal. Neem de volgende keer wat meer risico en vermijd populaire en platvloerse effecten. Stap niet in de valkuil van te carnavalesk
4. Vriendenkring Hopeloos “Familie-gegraaf, zandafgravingen in Den Bosch” – 2e plaats algemeen Spel 6e: Voorspel was simpel en goed. In zijn geheel erg geconcentreerd en sterk spel. We konden mooi met het verhaal mee. Flipperjongens prima. De winkelwagens waren onhelder. Overdracht thema 2e: Historisch relevant en compleet van landmeter tot ijscoman. Het thema werd goed uitgewerkt met oog voor detail. Kleding, muziek en spel waren goed op elkaar afgestemd en verrassingselementen en humor waren aanwezig. Sociaal-maatschappelijke kant wordt goed belicht. Bijzonder opvallend waren de machines die met veel fantasie waren geconstrueerd. Technische uitvoering 1e: Een interessante en volwassen wagen die zowel van dichtbij als veraf wist te boeien. Veel mooie details en bewegend e delen zorgden voor veel impact. Probeer de volgende keer niet alles te verschmutzen. Je had de eerste graafmachine fris van kleur kunnen maken. Het plezier van de spelers viel ons op. Samenspel spelers en wagen was vanzelfsprekend. 5. Vriendenkring Engelse tuin “Water bron des levens” – 19e plaats algemeen Spel 19e:Figuratie en spel te beperkt,wat voegt het spel toe Overdracht thema 18e: Vertaling van het thema is wat vergezocht en sluit niet direct aan bij de Brabantse historie. Het geheel zag er wat statisch uit, ondanks enkele uitvoerende spelelementen van de kinderen. De boodschap blijft wat aan de oppervlakte en roept weinig emotie op. Technische uitvoering 18e: Het wateraspect kwam te weinig uit de verf. Tijdens de tocht gebeurde daar te weinig mee. De muziek sloeg eerder dood dan dat deze ondersteunde. Pas de volgende keer muziek en kleurgebruik aan, aan thema. Complimenten voor de frisse en leuke dierenkoppen. 6. Vriendenkring Haisjô “Op sterk water” - 4e plaats algemeen ex aequo Spel 4e: Mooie beweging, veel klein spel, dat de moeite waard was. Mooie sobere grime. Het verhaal met de bakfiets was voor ons niet overal sterk. Overdracht thema 4e: Het thema water is op originele manier uitgewerkt. Geconserveerd Brabant trekt in volle breedte voorbij. De keuze voor de verschillende personen (noord/zuid) is verrassend en gedurfd. Het spel is niet altijd duidelijk. Met name de mensen naast de wagen hadden geen duidelijke betekenis. Het thema verzwakte nadat de hoofdwagen was gepasseerd. Onduidelijk was de betekenis van de spelers en hun attributen. Technische uitvoering 9e: De basisgedachte voor de wagen is prima. Echter bij een simpele wagen met repeterende vormen moeten de details voor verrassing zorgen. Tips: gebruik telkens andere etiketten, licht/rookeffecten die zorgen dat de aandacht gevangen blijft. Compliment voor de kostuums. Laat ook iets zogenaamd bijna misgaan.
7. Vriendenkring De Laarstukken “De spuitgasten” – 6e plaats algemeen ex aequo Spel 5e: Goede beweging, mooie grime, gezichtsuitdrukkingen in het gelaat strak en mooi, Leuk spel met de trappenjongens achter de bordeur. Slachtoffers achter de spuitgasten, gaat qua spelenergie omlaag. Brandmeester is hoogtepunt. Overdracht thema 7e: De link met het verleden ligt voor de hand en is prima als inspiratiebron gebruikt, maar jammer genoeg is daar weinig mee gedaan. Zo zijn de verwijzingen naar de geschiedenis van Heeze wel geprobeerd maar niet uitgewerkt (bijv. Via de brand op Strabrecht) Leuke spelelementen zoals de vrouw uit het raam Technische uitvoering 6e: Goed verzorgde wagen. Ook de kleding was super.De 2 laders met letters erop vielen op. Meer contrast in het schilderwerk zorgt voor een optimalere uitwerking 8. Vriendenkring Schenkels “De Binnendieze: Welvaart? Ellende! Trots…” – 9e plaats algemeen Spel 8e: Bordeurs prachtigs gekleed. Van een mooie chaos naar eenheid. Het was een mooie strip. Verstaanbaarheid liet te wensen over. Interactie met bv ratten goed. Compliment voor de bootgids… Overdracht thema 6e: Het Brabantse onderwerp werd in duidelijke fasen verhaald, waarbij de balans tussen ernst en humor aanwezig was. Door kleding was er aandacht voor periodisering. DE begingroep kwam veelzijdig maar onhelder over in verhaal. De dood liet de zwarte kant onder zien; boven de stad die fraai verbeeld was. Het toeristisch rondvaren trekt het geheel mooi naar het heden. Technische uitvoering 7e: Een knappe wagen die ondanks de lengte constant wist te verrassen. Heel leuk was de bouwlamp in de schuit aan de achterkant 9. Het Zij Zo “De was bedrijven” - 11e plaats algemeen Spel 12e: Vendelzwaaiers, misschien toch te moeilijk. Compliment voor de draaiende dames op de wagen, mooi sierlijk. Hier wel een compliment voor de vertegenwoordigers. Goed idee en goed gespeeld jongens. Overdracht thema 14e: Wassen van kleding heeft met water te maken, maar is niet specifiek voor Brabant, ofschoon er ook genoeg riviertjes waren om kwalitatief water te benutten. De ‘vendelzwaaiers’ met waslogo’s en waswringende meisjes was een goede inleiding op de wagen, die door de zwaaiende was speels werd. Ook de werkdeling drogen, strijken, vouwen maakte duidelijk dat het verleden tijd was. Technische uitvoering 12e: Wassymbolen op vaandels erg leuk. Materiaalkeuze in al zijn eenvoud was goed, maar vorm kan sterker. Van vies naar schoon explicieter maken. Dat zou het idee versterken.
10. Vriendenkring Ietskes Schif “Droommachines, Brabant komt op stoom” – 8e plaats algemeen Spel 7e: Kinderen in de voorstoet voegden echt iets toe. Burgemeester goed interactief. Goede kleding speelse presentatie. Toetje met tribune was leuk en absurd Drie persoonsfanfare was leuk. Maak dan een punt en geen puntkomma. Overdracht thema 5e: Het onderwerp en de uitbeelding had zijdelings met water te maken, laat staan met Brabant. De stoommachine en het erachter rijdende karretje waren mooi vorm gegeven. De boodschap of een dubbele laag bleven achterwege. Technische uitvoering 8e: Open, interessante, dynamische wagen. Geweldige hoeden en mooie goedgekozen kleuren. Volwassen wagen. 11. Vriendenkring De Rijten “De Stove (badhuis in de Middeleeuwen)” – 10e plaats algemeen Spel 10e: De bordeurs waren fantastisch (3x) Doorgaan, ook als ze stilstonden…. Goed spel te zien, veel flair , ook in de interactie. Overal waar je keek was beweging , erotisch verantwoord. Beeld is mooi, maar net iets te weinig verhaal en schwung Overdracht thema 13e: Een badhuis als vrijplaats is van alle tijden. Toch is het onderwerp origineel weergegeven. Het zuiverende water gaat samen met de verderfelijkheid van lichamelijke aantrekkingskracht. Het miste Brabantse relevantie. Het werd er met de haren bijgesleept. Technische uitvoering 13e: Meer kleuraccenten, niet uitbundig genoeg. Stoven zelf hadden inhoud kunnen hebben. Water had meer ‘over the top’ gemogen. Jongetjes in wastobbe subliem 12. Toontje Hoger “Wintertaferelen in Brabant” – 17e plaats algemeen Spel 14e: Spel mooi verzorgt. Fijn en klein. Figuratie toch iets te passief, ijsdans met sneeuwballen zwak. Overdracht thema 16e: Water en winter worden hier samengebracht tot een ideale wereld. Hoewel vol symboliek ontbraken relevante elementen. Zo was er geen duidelijke aanduiding van Brabantse historie. Het medium werd eenduidig gebruikt(veel wagen, weinig spel). Technische uitvoering 16e: Slap, niet kernachtig, te romantisch. Slordig uitgevoerd, niet samenhangend
13. Broers-van Gerwen “Verdronken land” – 3e plaats algemeen Spel 9e: Voorspel (handschoenen) onbegrijpelijk. Dansgroep voor de wagen met klapritme mooi, maar niet voldoende relatie met het onderwerp. Compliment voor kostumering. Zonder tractor, altijd goed voor spel. Figuratie rond de wagen indrukwekkend. Denk na over je toetje; soms hoeft het niet. Wij zagen de meerwaarde niet Overdracht thema 3e: Een indringend gevecht met het wassende water. Een slag verloren maar niet verslagen. Het plezier met water wordt geleidelijk uitgebeeld als drama. Uiteindelijk overwinnen we het water. Historisch relevant en altijd actueel. Beelden, muziek en spel geven een grootse en meeslepende sfeer. Het slot waarbij de mens uit de modder herrijst is ook sterk. Technische uitvoering 2e: Heel goed. Origineel, mooi, dicht bij thema. Goeie combi decor en wasmachines Hele mooie pruiken. Perfect watergebruik. Technisch goed uitgewerkt. 14. Vriendenkring Kapelstraat “Water doet de palen rotten, die het drinkt dat zijn de zotten” – 15e plaats algemeen Spel 18e: Goede poging, niet gelukt. Verbeelding van het water aardig. Een echte blote kont hoeft voor ons niet. Overdracht thema 15e: Water als fundament voor een gezonde samenleving. In het dieptrieste schouwspel zien we verderf en ziekte. Het maakt ons toeschouwer maar het doet geen appèl. De toeschouwer wordt niet voldoende meegenomen in het verhaal. De symboliek van de palen als fundament is mooi gekozen, maar kregen te weinig betekenis in het geheel van kotsende mannen en vrouwen Technische uitvoering 10e: Duidelijk qua thema en mooi in materiaalgebruik. H2O leuke vondst. Mooie balans in vormentaal. Imposante constructie beloofd e meer dan uiteindelijk resultaat 15. Vriendenkring Snoeijen “Golf van recreatie overspoelt Brabant” – 4e plaats algemeen ex aequo Spel 3e: Megamooi samenspel. Er was een kleine minishow te zien. Goed op elkaar afgestemd. Vrolijk. Er is genoeg misère in Brabantse Historie Overdracht thema 10e: Fantastische groteske verbeelding van de hedendaagse waterrecreatie. Het hele pakket komt voorbij: glamour, agressie, maar ook gezondheid. Water houdt ons in beweging. Het thema is erg uitwisselbaar. Deze explosie van waterrecreatie is in heel Nederland bezig. Technische uitvoering 4e: Bijna digitale Multimediale vormgegeven wagen. Veel uitgebeelde sporten, lekkere muziek. Jong en dynamisch. Vooral de “stud”in de speedboot manifesteerde zich snoeihard in goede show.
16. Ge wit ’t oit noit nie “Het stoomorgel speelt” – 14e plaats algemeen Spel 16e: Veel figuratie, sombere presentatie. Kostuums niet gelukt, jammer. Te massaal en effect Vlaggetjesactie is positief. Voor de stoet compliment. Overdracht thema 8e: Het lijkt op een moderne regendans. Het nieuwe Brabantse waterlied. Schaarste en overvloed, trots, overwinning, alles zit erin. Brabant wordt er een beetje bijgesleept met onze ouwe Hertog Jan. Prachtige wagen verrassend vormgegeven en technisch hoogstaand (met de enorme achterwielen) Technische uitvoering 17e: Te steriel. Meer uitwerking, ornamentiek en diepte in schilderwerk. Toch te statisch. 17. Vriendenkring De Nieuwe Hoeven “Angst voor waterwezens”: ‘De legende van de Flodder’ – 16e plaats algemeen Spel 15e: Monster mooi en goed, maar waarom lege luikjes. Spel iets te robotachtig. Het geheel van de Flodder kwam niet tot leven. Overdracht thema 19e: De groep heeft gekozen voor een moeilijke vertaling van het onderwerp. Er moet te veel uitgelegd worden. De wagen bood meer verbeelding dan verhaal. De oorsprong in de Brabantse geschiedenis is vergezocht. Hoewel er een sterk gebruik wordt gemaakt van symbolen en beelden, was de verbeelding statisch en niet spannend. Subtiel, theatraal, maar geen klapper. Technische uitvoering 11e: Maskers en kostuums waren mooi. Effect van beweging te langzaam en daardoor niet echt verrassend. Te weinig variatie. 18. Vriendenkring ‘De Rooie Hoek’ “Watersnoodramp Cuijk, 2 januari 1926” – 1e plaats algemeen Spel 1e: Start was heel mooi met het bord met water. Kippenvel goed spel. Erg consequent, een geheel met de wagen, op alle niveaus hoog en laag hadden kijkers ogen te kort aan het spel. De rampspoed goed verbeeld niet overdreven Natuurgetrouw Overstijgt het gemiddelde niveau. Muziek van Freek de Jonge paste perfect. Overdracht thema 1e: De watersnood van Cuijk wordt herleefd in alle ernst. We worden met de neus op de feiten gedrukt. Confronterende wagen. Het leed is zichtbaar en voelbaar. Het consequent uitgevoerde spel is indrukwekkend. De urgentie om aan watermanagement te doen staat meteen weer op de agenda. Het is gedurfd om redelijk onbekend thema te kiezen en dat zo gegeneraliseerd en indringend uit te beelden. Zo wordt geschiedenis interessant. Alles klopt Technische uitvoering 3e: Hele prachtige wagen waar veel te zien viel. Muziek en beweging maakten het tot een boeiend geheel. Prachtig materiaalgebruik, harmonisch geheel met verrassingselementen.
19. Vriendenkring Van Gaal “ ’S-Hertogenbosch de onoverwinnelijke moerasdraak” – 6e plaats algemeen ex aequo Spel 2e: Mooie waterdans, fantastisch grime (maskers. Veel flair, kostumering. Het was af een rond verhaal. Fijn samenspel. Goed muziekkeuze. Overdracht thema 11e: Deze groep bood meer verbeelding dan verhaal, meer vorm dan inhoud. Een historisch gegeven is als uitgangspunt genomen maar niet in de diepte uitgewerkt. De uitwerking is eigentijds, tot in de details verzorgd (de schitterende monsters op de hoeken: prachtige combinatie van spel en wagen), maar vertelt geen verhaal. Het moeras werd fraai uitgebeeld. Technische uitvoering 5e: Goed gevonden vormgeving. Rollende ogen hadden het nog wat extra’s gegeven. Wat uitbundiger met water was goed geweest.. Mooie wagen. 20. De Lambrekvrienden “De Tuin der Lusten, Jeroen Bosch Water als bron van leven en dood” – 12e plaats algemeen ex aequo Spel 11e: Mooie verbeelding van de figuren van Jeroen B, Flair, Goed gespeeld, voornamelijk in het helgedeelte. Denk voortaan aan de samenhang. Overdracht thema 9e: Bosch’ ’Tuin der Lusten’ is met enige fantasie in het thema water te passen. Het schilderij wordt na de eerste groep vrij letterlijk vertaald waarbij er wel waterstralen uit de objecten lopen, maar de erotische verwijzingen de overhand hebben. Een nadere boodschap of dubbele bodem naar het heden is er niet ingebracht. Technische uitvoering 19e: Het is zo moeilijk in de buurt van Jeroen Bosch te komen. Echt te slappe vormen en te weinig contrasten. Lang niet uitgesproken genoeg. Slecht materiaal en textuur.
