JOURNAAL ZOMER-EDITIE 2007, NUMMER 46

SCHALKWIJKS

JOURNAAL

ZOMER-EDITIE 2007, NUMMER 46

Colofon Het Schalkwijks Journaal is een uitgave van de Belangengroep Schalkwijk voor de bewoners van Schalkwijk.

Verschijning: Het Schalkwijks Journaal verschijnt viermaal per jaar.

Tijdelijk secretariaat: P/a Ben van der Werf Biesterlaan 8 3998 KK Schalkwijk telefoon: 030-6011719

Redactie: Co Baas José Baas Ben van der Werf (eindredactie)

Ingeschreven bij de Kamer van Koophandel Utrecht S187002 Bankrekeningnummer Rabobank: 357503996 Postbank: 329794

Vormgeving: FEL, schalkwijk; Frans Hollander Met medewerking van: Co Baas José Baas Frank Magdelyns Stephan van der Steen Ben van der Werf

Bezoek ook onze webpagina via: http://www.humhum.nl/ Vragen en/of opmerkingen kunt u kwijt via: [email protected]

Met speciale dank aan de donateurs: Gemeente Houten Rabobank

SCHALKWIJS

JOURNAAL

>2<

LENTE-EDITIE 2006, NUMMER 40

Inhoud Van de voorzitter De Schalkwijkse leefbaarheidsmeter (2) De Schalkwijkse leefbaarheidsmeter (3) In ontwikkeling de website ‘EilandvanSchalkwijk.nl’ Interview met Nic van Zijl Boek Sporthal Rabobank met klankbordgroep in gesprek over kantoor in Schalkwijk Gaat SooS Casafina het halen? Luilakken kan ook leuk zijn! Oplossing puzzel Lentenummer Puzzel Vragen De oploszin luidt: De column van Frank Magdelyns Agenda Financiële bijdrage

3 6 8 9 10 14 15 16 17 19 20 20 21 22 23 23

Van de voorzitter De leefbaarheidscarrousel draait op volle toeren. Na een eerste bewonersavond op 11 april en een tweede bijeenkomst op 25 april gingen werkgroepen aan de slag om te beschrijven welke de kernwaarden van ons dorp Schalkwijk zijn en om leefbaarheidswensen te formuleren rondom een bepaald thema. De resultaten van de werkgroepen werden op een derde bijeenkomst op 23 mei jl. aan elkaar gepresenteerd en van commentaar voorzien. De uitkomsten van al dit overleg zijn vervolgens verwerkt in een nota ‘Bouwstenen’ die aan de gemeente Houten is aangeboden. Aan haar de niet eenvoudige taak om alle geformuleerde wensen

van commentaar te voorzien. Dit gebeurt in een tweetal werksessies ín Schalkwijk waarbij verantwoordelijke ambtenaren per wens aangeven of deze naar de prullenbak moet worden verwezen dan wel >3<

op de korte, middellange of lange termijn te realiseren is. Dit alles moet vóór de zomervakantie zijn afgehandeld. Voorwaar een ambitieuze planning die tot op heden nog steeds wordt gehaald.

er met de gedane suggesties van bewoners gaat gebeuren. Kortom: we mogen tevreden zijn met en trots zijn op de tot op heden bereikte resultaten. Realiseren wij ons wel, dat we hier bezig zijn met een uniek proces?!

SCHALKWIJS

Een uniek proces Het is een feest om mee te mogen maken. Het dorp bruist aan alle kanten. Woensdag 25 april sloeg alle records, toen niet alleen de werkgroepen van start gingen, maar er in ‘Het Gebouw’ tevens een bijeenkomst was georganiseerd voor en door de jongeren van de Soos. Daarnaast vond er in de ‘Triangel’ een bijeenkomst plaats voor wijkcontactpersonen en was er in het voormalig café ‘Landlust’ een bijeenkomst rondom de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Op vier plaatsen waren geïnteresseerden bezig met de leefbaarheid van hun dorp. Schitterend! Het leefbaarheidsproces kenmerkt zich door een grote betrokkenheid en enthousiasme van de deelnemers. De geleverde kwaliteit is hoog! Dat wordt beaamd door de externe projectleider Henk van Paassen, die er alles aan doet om het proces in goede banen te leiden. Zo kost het geen enkele moeite om kandidaten JOURNAAL te vinden voor de werkgroepen en voor de begeleidingscommissie, die bewaakt of het proces verloopt zoals vooraf is afgesproken en volgt wat >4< LENTE-EDITIE 2006, NUMMER 40

Serieus genomen worden Niets aan het handje, zou je zo zeggen. Maar toch is er ook zorg. ‘Neemt de gemeente Houten onze inspanningen wel serieus?’ is één van gemaakte opmerkingen tijdens een bewonersbijeenkomst. ‘Het leefbaarheidsplan moet leidend zijn’, is een andere. Bewoners geven aan, dat zij zich niet ‘voor de kat zijn viool’ bezig houden met het leefbaarheidsplan. Geen avonden in de weer willen zijn om straks een document te verkrijgen dat in een la verdwijnt. De Houtense politiek moet de uitkomsten serieus nemen. Dat wil zeggen dat het aangeeft wat het met de geformuleerde wensen gaat doen. En natuurlijk snapt een ieder, dat niet alles haalbaar is. Dat is ook niet zo erg, als maar helder wordt aangegeven waarom bepaalde zaken niet zijn te realiseren. Bijvoorbeeld omdat de provincie Utrecht daarvoor geen toestemming verleent. Of omdat de kosten niet opwegen tegen de baten. Serieus nemen betekent niét, dat sommige onderwerpen op voorhand buiten het leefbaarheidsplan om worden afgehandeld. Het laatste dreigt te gebeuren.

Is de race al gelopen? Neem nu het nieuw sociaal cultureel centrum in Schalkwijk. Het proces om deze voorziening te realiseren loopt al heel wat jaartjes. Zoals het er nu naar uit ziet, kan het gebouw worden gerealiseerd door het te koppelen aan de bouw van 70 woningen nabij ‘De Groes’. Maar wat wanneer bewoners zich tijdens het leefbaarheidstraject hebben uitgesproken voor gefaseerde woningbouw met een maximum aantal van dertig woningen? Wat wanneer bewoners aangeven behoefte te hebben aan starterswoningen en (zorg) woningen voor ouderen? Kun je dergelijke uitspraken naast je neerleggen met de mededeling dat de race al is gelopen? Belangengroep Schalkwijk stelt zich op het standpunt, dat de gemeente Houten niet om de uitspraken heen kan. Zich tot het uiterste moet inspannen om het maximaal haalbare eruit te slepen. In het belang van de leefbaarheid van ons dorp.

het verleden maar al te goed. Te veel woningen ineens, betekent dat een niet onaanzienlijk deel voor niet-Schalkwijkers wordt bestemd, simpelweg omdat het aanbod op het moment van bouwen te groot is voor de Schalkwijkse vraag. Nu is er niets mis met niet-Schalkwijkers, we hebben voorbeelden genoeg gezien van ‘import’ die zich op voortreffelijke wijze inzet voor de Schalkwijkse gemeenschap, maar de woningen zijn in eerste instantie toch écht bedoeld voor de eigen bevolking. Wie om wat voor reden dan ook niet meelift met een woningbouwpiek, moet vervolgens vele jaren wachten voordat er weer een grote hoeveelheid woningen wordt gebouwd. Beter is een gefaseerde bouw met kleinere aantallen woningen, zodat Schalkwijkers die voor een woning in aanmerking willen komen, met de eerstkomende woningbouwfase mee kunnen liften en niet noodgedwongen moeten verhuizen naar elders.

Wat is er nu zo mis met zeventig woningen ineens? De Belangengroep Schalkwijk is van mening, dat het beter is met enige regelmaat kleine hoeveelheden woningen te realiseren, dan in een keer de hele handel. Gefaseerde woningbouw betekent een geleidelijke groei van de Schalkwijkse bevolking in plaats van een groei met pieken en dalen. We kennen de negatieve gevolgen van een dergelijke groei vanuit

Pieken en dalen Een geleidelijke groei van de Schalkwijkse bevolking voorkomt dat verenigingen, na een periode van groei (een piek), te maken krijgen met een ledentekort (een dal). Dat de school na een periode van groei (een piek) weer krimpt vanwege een dalend leerlingaantal. Dat het steeds moeilijker wordt om vrijwilligers te vinden om activiteiten te organiseren (een dal), terwijl dat voorheen toch geen probleem >5<

bleek te zijn (een piek). Zijn we de periode vergeten waarin de Tour de Schalkwijk te weinig rennertjes had en de meisjes als ‘noodmaatregel’ mee mochten doen? Zijn we vergeten, dat we een generatie jongeren hebben verloren omdat deze te lang op een woning in Schalkwijk moest wachten? Zijn we vergeten dat bewoners van elkaar vervreemden, omdat er zich een verhoudingsgewijs te grote groep nieuwkomers vestigde in Schalkwijk?

Houten staat voor een duivels dilemma: “Bouwen we zeventig woningen ineens of faseren we het plan ‘De Groes 2’?” Kiest de gemeente voor bouwen ineens, dan riskeert het een frustratie van het leefbaarheidsproces: “Zie je wel! Als puntje bij paaltje komt, gaat de gemeente toch haar eigen gang en luistert het niet naar de gerechtvaardigde wensen van Schalkwijkers!” Kiest de gemeente voor fasering, dan riskeert het dat de bouw van een nieuw sociaal cultureel centrum op losse schroeven komt te staan. Geen eenvoudige keuze, waarbij verschillende belangen spelen. De hamvraag is: “Welk belang weegt daarbij het zwaarst?” Dat van ‘Schalkwijk B.V.’ of dat van een leefbaar Schalkwijk?

Een duivels dilemma Natuurlijk zijn er ook voordelen te noemen. Meer woningen betekent meer draagvlak voor Schalkwijkse voorzieningen. Een SPAR krijgt mogelijk meer bestaansrecht en dat komt de leefbaarheid zeker ten goede. Maar wegen de baten op tegen de kosten? De gemeente

Ben van der Werf

Onderstaand artikel is in de vorige uitgave van het Schalkwijks Journaal abusievelijk niet geplaatst. We willen het u echter niet onthouden en komen dus met ‘oud nieuws’.

De Schalkwijkse leefbaarheidsmeter (2) Hoe is het gesteld met de Schalkwijkse leefbaarheid? Wordt het iedere Schalkwijker gegund in rust en vrede in Schalkwijk te leven? Zoals beloofd staan we stil bij de vraag in hoeverre het ‘onrust stoken’ een alles bepalende rol speelt in het leven van sommige dorpsgenoten. Met mijn vorige voorzichtige conclusie: ‘Er lijkt sprake te zijn van enige rust’,

heb ik wel wat los gemaakt. ‘Kom maar eens kijken’, zei een tachtigjarige dame >6<

op de Biesterlaan, ‘wat er met mijn hekje is gebeurd!’ Het hekje lag dus vernield in het aangrenzende grasveld. Een bejaard echtpaar op de Wickenburghselaan miste een verkeerspaaltje uit de tuin. Het paaltje bleek in de Vliet te drijven. Het echtpaar was op zijn zachtst gezegd ontstemd: ‘Wie doet nu zoiets!’ Het paaltje staat inmiddels weer op zijn plek, maar het hekje was niet meer te redden.

door ‘luidruchtige’ discogangers, gaat de lol er wel van af. Is het te veel gevraagd een beetje rekening te houden met de mensen die hun weekend op een andere wijze willen invullen? De meeste meldingen kwamen rondom de jaarwisseling. Daarna werd het weer wat rustiger. Toch durf ik de conclusie niet te trekken, dat ‘we er nu zijn’. Daarvoor gebeurt er helaas nog te veel waarvan geen melding is gemaakt. Van burenruzie, fietsendiefstal tot bedreiging en intimidatie. Het wordt weer tijd voor het voorjaar: krijgen we meer licht en energie om onze lontjes te laten groeien…

Daarnaast de volgende meldingen: Weer een tegen de ruit kapot gegooid ei op Biesterlaan en Brink. De gooiers zijn zich kennelijk niet bewust van de schade die zij aanrichten. Emotionele schade, maar ook materiële schade. Muren laten zich moeizaam reinigen en de restanten zijn soms blijvend zichtbaar.

Dan een rectificatie. Ik meldde vorige keer, dat een ouder als volgt reageerde toen hij werd geconfronteerd met zijn eieren gooiende zoon: ‘Laat het maar schoonmaken. Ik weet ook niet wat ik ermee aan moet’. Ik noemde deze reactie niét zo hoopvol. De desbetreffende vader sprak mij onlangs aan. Hij vertelde dat hij zijn zoon wel degelijk op zijn gedrag had aangesproken. ‘Corrigeren én schoonmaken’ was zijn devies. Kijk, dát noem ik wél hoopvol.

Overlast op de Jhr. Ramweg. Er zijn lieden die er vreugde in scheppen voorwerpen uit tuinen te verwijderen, dan wel er met de brievenbus vandoor te gaan. Soms wordt een en ander elders weer teruggevonden, al dan niet drijvend in de Wetering. Soms verdwijnen spullen voorgoed. Geluidoverlast op de Jhr. Ramweg. De Brother’s-Bus vertrekt in ‘stilte’, maar keert met het nodige rumoer terug. Nou is dat voor een keer niet zo’n probleem, maar wanneer je wekelijks in de nacht van zaterdag op zondag wordt gewekt

Volgende keer hopelijk niet meer… Ben van der Werf

>7<

De Schalkwijkse leefbaarheidsmeter (3) Hoe is het gesteld met de Schalkwijkse leefbaarheid? Wordt het iedere Schalkwijker gegund in rust en vrede in Schalkwijk te leven? Zoals beloofd staan we stil bij de vraag in hoeverre het ‘onrust stoken’ een alles bepalende rol speelt in het leven van sommige dorpsgenoten. Sinds de vorige keer zijn er bij mij geen meldingen van overlast meer binnen gekomen. Sterker nog: eerder positieve berichten. Van die mevrouw die vertelt dat zij geen last meer heeft van pestgedrag van jongeren sinds onze wijkagent, Jaap van de Meent, een goed gesprek met hen heeft gevoerd. Geen gedoe bij tentfeesten en zelfs het traditionele ‘luilakken’ is in redelijke rust verlopen. Elders in dit blad een verslag met als titel: ‘Luilakken kan ook leuk zijn!’ Wordt het weer tijd voor de voorzichtige conclusie dat het de goede kant op gaat? Daar staat tegenover, dat bewoners zich zorgen maken over jongeren die ’s avonds veelvuldig op straat te vinden zijn. Het is toch triest, dat zij liever voor de straat kiezen, dan bij een van hun ouders thuis te verblijven?

konden aangeven waarom het niet leuk is, wanneer steeds dezelfde bewoners de klos zijn. De kinderen konden zich goed voorstellen hoe ‘mevrouw X’ zich na al die pesterijen moest voelen. ‘Ze is boos, verdrietig, teleurgesteld, wanhopig en bang en dat allemaal tegelijkertijd!’ Ook is er gesproken over het gooien van eieren. Dat dit geen geintje meer is, maar dat je wel degelijk schade aanricht. Ik heb begrepen dat er met luilakken maar heel weinig eieren zijn gegooid. Toch is ieder ei er één te veel. Volgend jaar niet meer?

LAANRUOJ

Laat ik toch maar positief eindigen met de mededeling dat onze wijkagent en ondergetekende op 17 april jl. een bezoek hebben gebracht aan groep 8 van de Michielschool, waarbij er gesproken is over het verschil tussen plagen en pesten op school en daarbuiten. Het werd een leerzaam bezoek, waarbij de kinderen goed >8<

SJIWKLAHC

Ben van der Werf

CHALKWIJS

In ontwikkeling de website ‘EilandvanSchalkwijk.nl’ Uit onderzoek is gebleken, dat Schalkwijkers een website op prijs zouden stellen voor én over Schalkwijk. Daarom is er een eerste opzet gemaakt. De site is straks bedoeld als platform waarop de ontwikkelingen binnen Schalkwijk zichtbaar worden gemaakt. Iedereen kan zich informeren maar het is ook mogelijk om via de site te reageren zodat een helder beeld ontstaat van waar wij met elkaar voor staan. plaatsen en aanvullingen te geven. Als de bewoners / lezers reageren, zal een levendig beeld ontstaan hoe wij de toekomst van Schalkwijk zien.

Nota bouwstenen Neem bijvoorbeeld het Leefbaarheidsplan Schalkwijk met de ‘Nota bouwstenen’. Kent u de nota; heeft u het gelezen en wat vindt u ervan?

In ontwikkeling De website ‘Eiland van Schalkwijk is nog in ontwikkeling. Maar straks schetst het een beeld van wat er in ons leefgebied zoal te doen is. Ondernemerschap, recreatie, gebiedsontwikkeling. Kortom: “we laten zien wat wij de wereld te bieden hebben”.

De ‘Nota Bouwstenen’ kan u op dit moment lezen op de site www.eilandvanschalkwijk.nl.

JOURNAAL Ook is er een weblog gebouwd als onderdeel van ‘Eiland van Schalkwijk’. U wordt uitgenodigd om hier uw commentaar te

Contact Om dit verder uit te werken kom ik graag met u in contact en met name met mensen die ervaring hebben in het verder ontwikkelen van de huidige site. Heeft u interesse en wilt u reageren, dan graag een e-mail naar: [email protected] Kijk op www.eilandvanschalkwijk.nl Stephan van der Steen >9<

Interview met Nic van Zijl We kunnen niet meer zeggen dat meneer Nic van Zijl piepjong is met zijn 83 jaren maar als ik kijk naar die pientere en twinkelende ogen en luister naar zijn heldere stem, dan zit ik tegenover een man wiens heldere geest niets te wensen over laat. Jammer dat zijn lichamelijke gezondheid hem in de steek heeft gelaten maar zijn ijzeren geheugen staat nog als een huis. Nic is in 1923 in Schalkwijk geboren en woont inmiddels al dertig jaar in hetzelfde huis waar Co en ik vanavond te gast zijn. “Er is in al die tijd veel veranderd. Ik was de oudste in het gezin. Op mijn dertiende ging ik van school af. Doorleren was er toen niet bij. Simpelweg omdat er geen geld was. Inclusief de drieling, die als laatste in de rij geboren is, telt onze familie vijf broers en twee zussen.” Nic vertelt trouwens een ‘aardige’ anekdote over de geboorte van de drieling. “Mijn moeder was zwanger en het was duidelijk dat het bij deze zwangerschap niet om één kindje ging. Op een dag kondigde de geboorte zich aan en twee gezonde jongentjes zagen al gauw het levenslicht. Maar de volgende dag kwam er ook nog een meisje ter wereld! Iedereen was hogelijk verbaasd inclusief de huisarts die tot dan toe geen vermoeden had dat het hier om een drieling ging.” Voor Nic’s moeder was de komst van de drieling zwaar en daarom ging Nic samen met broer Jan voor twee jaar naar Opa van Zijl. Tante Tonia Uytewaal, de zus van Nic’s moe-

der, zegde haar baan op om haar zus te kunnen bijstaan. “Natuurlijk miste ik mijn ouders maar ik kan niet anders zeggen dan dat het een prinselijke tijd was bij opa van Zijl”. Ploegdrijver Als jongen van dertien jaar wordt Nic ploegdrijver bij zijn ooms. Vier paarden

> 10 <

trekken de ploeg en Nic loopt er naast om de paarden te sturen, in toom te houden en te keren. Achter de ploeg loopt de ploegbaas. Een zware baan voor beiden. Nic: “Wel prachtig werk hoor. Je begon om zeven uur ’s ochtends en rond het middaguur werden de paarden verwisseld voor vier frisse paarden. Maar de ploegdrijver en ploegbaas werden niet verwisseld. Naast het werken als ploegdrijver deed ik ook het oogstwerk. Pas tegen het eind van de middag ging je weer naar huis. Van een salaris was geen sprake. Als je iets nodig had, dan kreeg je dat. Maar dan hebben we het wel over heel basale dingen. Enige vorm van luxe kenden we in die tijd nog niet. Maar we waren gelukkig met wat we hadden.”

kunnen zijn. Met de fiets naar de Lek en dan met fiets en al in het veerbootje die je vervolgens naar de overkant bracht. In de winter, met name tijdens de oorlogsjaren, was de Lek vaak dichtgevroren. Handig want dan kon je zelf al fietsend oversteken.” Bij de bakkerij aangekomen, stookt Nic de oven op met takkenbossen om daarna te beginnen met het bakken van het brood want om tien uur moeten de broden bij de zusters worden afgeleverd. “Iedere morgen weer zo’n veertig tot vijftig broden.”

Banketbakkerij Tot zijn zestiende jaar werkt Nic als ploegdrijver om daarna naar Culemborg te vertrekken om te gaan werken in banketbakkerij Dyonisius. “Ik had het gezien op de boerderij en wilde mijn horizon verbreden. Ik zei: ‘Pa, ik wil in een bakkerij gaan werken en wat gaan verdienen.’ Het eerste half jaar betaalt zijn vader Hfl. 2,50 per week aan de bakker omdat Nic zelf nog geen geld bezit. De bakker zegt: ‘Nic moet het bakkersvak nog leren dus dat kost geld. Pas als hij de kneepjes van het vak kent, gaan we praten over een salaris.’ Iedere ochtend stond ik voor dag en dauw op om om zes uur bij de bakker te

Hooiberg Tot 1942 werkt Nic bij de banketbakker tot hij het bericht krijgt dat hij naar Duitsland, Frankfurt am Main, moet, om daar te werken. Met alleen een rugzakje op zijn rug springt Nic op de goederentrein om er bij de Lekbrug weer uit te springen. Daar staat Joop Mulder met een auto klaar en die brengt hem naar Didam waar hij terecht komt op de landbouwschool en o.a. onderdak krijgt bij de directeur van de school. De angst is groot dat, zodra zijn ausweis vervalt gezien zijn leeftijd, hij toch alsnog naar Duitsland moet. “Ik ben toen naar een oom in Ommeren, in de buurt van Tiel, gegaan waar ik een tijdje > 11 <

Naast brood verkoopt de bakker ook snoep, banket en gebak. “Maar stel je daarbij niet teveel voor. De meeste mensen waren toentertijd erg arm.”

ondergedoken heb gezeten. Om niet door de Duitsers tijdens razzia’s gevonden te worden, sliep ik vaak in hooibergen of maakte een gat in de grond om daarin te slapen.” Tot 1945 blijft Nic bij zijn oom. Het laatste jaar van de oorlog gaat Nic terug naar Schalkwijk. “De geallieerden waren inmiddels flink opgerukt en ik voelde mij toen veilig genoeg om weer naar huis te gaan.” Horeca Na de oorlog besluit Nic om verder te gaan in het beroep van banketbakker en komt in Utrecht terecht bij Hoo-Bootz een banketbakkerij die ook wel omschreven wordt als ‘deftig’. Hoewel het net na de oorlog is, is er toch een aantal mensen die zich banket kunnen veroorloven. “Ik heb er ongeveer drie jaar gewerkt en ben toen naar Co Stelling gegaan (red.: de vader van filmmaker Jos Stelling) om mij verder het beroep van banketbakker eigen te maken. Daarna nog drie jaar in Laren in een banketbakkerij/lunchroom en vakcursussen gevolgd in Amsterdam. Uiteindelijk ben ik in Arnhem terechtgekomen bij het Rijnhotel. Dat was zowel een hotel als een restaurant. Hier heb ik het koksvak geleerd. Bij de chef-kok van het hotel had ik een slaapplaats. Dat kostte Hfl. 25,00. Met andere woorden dat ging van mijn salaris af. Mijn salaris

was Hfl. 35,00. Ik hield dus tien gulden over wat vervolgens op ging aan reizen. Ik was inmiddels dertig jaar oud. Dat ik niets van mijn salaris overhield, kon mij niet schelen. Ik leerde het vak, dat vond ik veel belangrijker. Het Rijnhotel was een chique hotel waar de ‘voorname’ mensen kwamen. Het eten dat geserveerd werd, was exclusief. In de keuken waren zes mensen werkzaam die ieder verantwoordelijk waren voor hun eigen stukje van het diner; één voor het vlees, één voor de saus, één voor de groenten, één voor de soep en een voor het dessert. Het meest heb ik daar geleerd van de oude baas. Echt de fijne kneepjes van het vak. Helaas kreeg ik bakkerseczeem. Daarbij kwam ook nog dat het Rijnhotel van eigenaar wisselde wat het bedrijf niet ten goede kwam. Ik was toen 32 jaar en dacht: ‘wat moet ik nu?’”. Invriezen Het is een oom die Nic op het idee brengt om in Schalkwijk een koelhuis te beginnen met diepvries-mogelijkheden. Het wekken van etenswaar is in die tijd heel gebruikelijk maar ook erg arbeidsintensief. Invriezen is al een trend in de grote steden dus waarom niet proberen deze trend door te voeren in een dorp. Nic gaat een cursus volgen hoe vlees, fruit en groenten moeten worden ingevroren. “Ik moest wat, dus waarom niet dit? Ik ben op mijn fiets gestapt en ben het dorp rondgegaan om

> 12 <

te inventariseren of er überhaupt behoefte aan was. In het begin werd ik regelmatig bij de deur weggestuurd. Men zag er niets in. Het wekken was toen vaak de ‘trots’ van iedere huisvrouw. Maar eigenlijk was het merkwaardige dat de vrouw des huizes het invriezen wel zag zitten. Het was meestal de echtgenoot die niets moest hebben van deze ‘nieuwe fratsen’. Ik liet mij niet ontmoedigen. Bij mij thuis verzorgde de Landbouw Hogeschool Wageningen demonstraties.” Nic wil in het midden van het dorp een vrieshuis bouwen maar de burgemeester vindt dat niet passen en weigert in eerste instantie een bouwvergunning af te geven. Gelukkig begrijpen andere gemeentebestuursleden dat een vrieshuis niet buiten een dorp kan komen te staan. Dus uiteindelijk lukt het Nic om een stukje bouwgrond te krijgen in het midden van het dorp. Vrieshuis In 1956 vindt in oktober, net voor de start van de slachtmaand in november, de officiële opening plaats van het vrieshuis en telt 100 kluizen met ieder een inhoud van 200 liter waarin 300 pond vlees kan worden opgeborgen. Het was het eerste vrieshuis in Nederland. Vele dorpen zouden het voorbeeld van Nic volgen. “Het vrieshuis stond er maar ik had nog geen kluisje verhuurd. Pas na 1 jaar had ik alle kluisjes verhuurd en heb er toen meteen honderd bijgebouwd.”

Nic heeft als een ware ondernemer gegokt en gewonnen. Het koelhuis wordt een succes. De inwoners van Schalkwijk huren een eigen kluis waar ze producten zoals vlees, groenten en vruchten kunnen invriezen, bewaren en ophalen als ze deze weer nodig hebben. In het begin is het trouwens wel doorbijten. Gelukkig had ik nog fruit en het verzorgen van de maaltijd op bruiloften en partijen was een welkome aanvulling. Maaltijden verzorgen deed ik graag. Het was wel hard werken maar waar je kwam, was het feest. Zo herinner ik me noch dat een opdrachtgever die zei dat ik goed ruim moest koken omdat hij dan ook de volgende dag nog wat had. Het was leuk te merken dat er plotseling allerlei “nieuwe” mogelijkheden ontstonden. Op een gegeven moment worden er zelfs meubels in ondergebracht om zo het houtworm te laten doodvriezen. Ook mensen met astma maken gebruik de droge ,koude lucht van door er zo’n vijftien minuten binnen te verblijven. “Uiteraard hielp het hen niet van de astma af maar voor het moment voelden ze zich er wel beter door. Maar als je zoals ik jaren in een koelhuis hebt gewerkt, betaal je op een gegeven moment toch je tol. Ik heb niet voor niets reuma.”

> 13 <

Stroopwafelfabriek Nic runt van 1956 tot en met 1977 het vrieshuis. Tijdens de laatste jaren worden er steeds minder kluizen verhuurd. De laatste huurder is een stroopwafelfabriek uit Zeist. Steeds vaker schaffen huishoudens een eigen koelkast aan met diepvries-mogelijkheden. Nadat een arts uit Culemborg Nic afraadt om nog langer in het vrieshuis te werken gezien zijn reuma, trekt Nic kort daarna letterlijk de stekker uit het koelhuis. Appelboom Nic en Jeanne ontmoeten elkaar voor het eerst in Breda en meteen kunnen zij het goed vinden samen. Negen maanden na hun eerste kennismaking trouwen ze. Nic is 41 jaar. Voelen jullie je thuis in Schalkwijk? Nic: “In Schalkwijk ben ik geboren en getogen. Dan krijg je toch binding met het

dorp. Wat binding dan precies is, is moeilijk onder woorden te brengen. Waar die binding in resulteert, is makkelijker te vertellen. Zo was ik 19 jaar broedermeester van de ‘Stille Omgang’. Ik organiseerde elk jaar de reis naar Amsterdam. Zo herinner ik me de eerste keer. Toen gingen we met zijn allen achter in de vrachtwagen van Arie Kool naar Amsterdam. Niet erg comfortabel maar wel gezellig. Ook was ik maar liefst 21 jaar secretaris van ESTA. Waarom je dat doet? Ja, dát is nu binding. Dat doe je voor het dorp. Nic vervolgt: “Mij zullen ze moeten wegdragen. Zie je die oude appelboom daar in de tuin? Het is de Schone van Boskoop en draagt overheerlijke goudrenetten. We hebben er wel eens 23 kisten appels afgeplukt. Die boom is 76 jaar oud. Die moet je niet verkassen. Mij ook niet.” José Baas & Co Baas

Boek Sporthal Ter gelegenheid van de viering van 40 jaar sporthal op 20 juli verscheen het boekje: 40 jaar sporthal; een Schalkwijks initiatief.

is er aandacht voor de oud-papier-actie (OPA), die als grondleger van de sporthal kan worden gezien, maar ook nog springlevend is.

Het boekje beschrijft de ontstaansgeschiedenis van onze sporthal en bevat de bijbehorende krantenknipsels. Verder

Dit leuke boekje is te verkrijgen bij onze tabakspeciaalzaak Nico van den Heuvel, Provincialeweg 7 te Schalkwijk.

> 14 <

Rabobank met klankbordgroep in gesprek over kantoor in Schalkwijk Op dinsdagavond 15 mei jl. heeft de Rabobank Kromme Rijnstreek een bijeenkomst gehouden in de bestuurskamer van de sporthal in Schalkwijk. Aanleiding daarvoor was het feit dat de Rabobank bezig is haar visie op de bancaire dienstverlening in Schalkwijk te herbepalen. Huidige kantoor Het huidige kantoor voldoet niet aan de veiligheidseisen en het aanpassen eist een grote investering die niet in verhouding staat met het gebruik van het kantoor. Omdat het huurcontract alleen voor langere tijd kan worden verlengd, heeft de Rabobank inmiddels de huur per 30 april 2008 opgezegd. Enkele leden uit Schalkwijk worden via een klankbordgroep betrokken bij de bepaling van de visie, hoe de Rabobank in Schalkwijk haar dienstverlening voor de toekomst kan invullen. Klankbordgroep Tijdens de bijeenkomst van 15 mei is met vier leden van de klankbordgroep van gedachten gewisseld (twee leden waren verhinderd) over de huidige situatie waarbij meespelen een sterk teruglopend aantal bezoekers in het kantoor, het lage aantal geldautomaattransacties, de hoge kosten voor aanpassing van het gebouw en de hoge exploitatiekosten. De bank is met de gemeente in gesprek om voor

de toekomst een ruimte voor een geldautomaat en afstortmogelijkheid te huren in het nieuwe dorpshuis in Schalkwijk. Omdat het niet de verwachting is dat het dorpshuis voor de afloop van het huurcontract gereed is, zal de bank kijken hoe deze periode kan worden overbrugd. September a.s. komt de Klankbordgroep opnieuw bij elkaar om verder te praten over de ontwikkelingen in Schalkwijk. Reageren Mocht u op dit artikel willen reageren, stuur dan een e-mail naar [email protected] Bellen met Rabobank Kromme Rijnstreek, afdeling Communicatie, kan ook op telefoonnummer: (030) 6356961. OPROEP U hebt het goed gelezen! Het bankkantoor op de Provinciale weg gaat sluiten. Het lijkt een onomkeerbaar proces want steeds meer bankzaken gaan via het internet en steeds minder banktransacties vinden ‘aan de balie’ plaats.

> 15 <

De Rabobank is zich bewust dat het sluiten van het kantoor ongunstig is voor de leefbaarheid. Zij willen dan ook graag dat u met hen meedenkt om de ongemakken die dat met zich meebrengt, zo veel mogelijk te beperken. Mijn ervaring is dat de Rabobank écht met haar klanten wil zoe-

ken naar een goede oplossing. Maar dan moet u wel van zich laten door contact op te nemen met de Rabobank op voornoemd e-mail adres. Of natuurlijk door ze te bellen! Co Baas

Gaat SooS Casafina het halen? Op een avond krijg ik een telefoontje of ik mee wil doen met de “bakstenen-actie” voor de SooS. Praktische bezwaren genoeg maar voor mijn gevoel kon ik geen ‘neen’ zeggen. Ik waardeer het namelijk dat jongelui zelf hun boontjes doppen, handen uit de mouwen steken, verantwoordelijkheid en initiatieven nemen. Tevens heeft de laatste 40 jaar bewezen dat de SooS een broeinest is van positieve activiteit. Er zijn prachtige vriendenclubs ontstaan. Vriendenclubs die op hun beurt weer tot prachtige initiatieven kwamen. Het antwoord op de vraag of ik mee wilde doen aan de actie was ‘Ja’. Nog een avond met alle ‘langs-de-deurgaanders’ een peptalk in de SooS en de laatste puntjes op de ‘i’ en het feest kan beginnen. Daar sta je dan. Met een plastic tas met foldertjes over hoe en wat met de SooS en de machtigingformulieren. Ik voelde

me net een Jehova’s getuige. Joost van Schip is mijn maatje. Even nog wat dingen afstemmen en daar gaan we. Wat me opvalt tijdens het langs de deur gaan, is dat echt bijna iedereen weet waar je voor komt. Wat ik merk, is dat de meeste mensen willen bijdragen/ hun steun verlenen aan de SooS in het algemeen en deze bouwstenen-actie in het bijzonder. Het is een uitzondering als mensen ‘neen’ zeggen. Groots was het om langs de deur te gaan. Mensen bedankt voor jullie (financiële) steun. De Schalkwijkse jeugd weet dat jullie achter hen staan. Ik weet het zeker. De nieuwe SooS zal er komen! Co Baas

> 16 <

Luilakken kan ook leuk zijn! Maandagnacht 2.45 uur, de wekker loopt af! Het is koninginnenacht, de nacht waarin er weer traditioneel geluilakt gaat worden. In het verleden betekende dit, dat de jeugd op de fiets door het dorp heen reed, achter de fiets vele conservenblikken voortslepend. Dit onschuldige vermaak is in de loop der tijd qua karakter veranderd. Bromfietsen zonder knalpijp scheuren door het dorp, vernielingen worden aangericht, met eieren wordt gegooid. Het trieste is, dat sommige gezinnen steevast de dupe zijn van dit luilakgetreiter. Reden voor één van mijn maatjes om te gaan patrouilleren. “Ik weiger nog langer toe te staan, dat Schalkwijkers het slachtoffer van terreur worden!” Of ik met hem mee wilde doen, anders deed hij het alleen. Omdat ik wel waardering had voor zijn ‘geen-woorden-maar-daden-gedrag’, ging ik overstag. Hieronder een verslag. Het was ronduit koud, toen ik de deur achter mij dicht deed. Ik kon me niet voorstellen in deze kou tot zeven uur te blijven lopen. Tot ik mijn auto zag en bedacht, dat je natuurlijk ook comfortabel in de auto kon gaan zitten. Gewapend met grote zaklamp schoof mijn maatje aan. “Goed idee!” zei hij mijn achteruitspiegel zó draaiend dat hij daarin het achteropkomend verkeer kon gadeslaan. We zaten nog geen vijf minuten of het feest was al begonnen. Een groep van zo’n acht brommers en scooters reed met hoge snelheid de Biesterlaan in. Sommigen met helm, anderen zonder uitlaat. Zo snel ze gekomen waren, waren ze ook weer uit het zicht verdwenen. Daarna bleef het heel lang rustig. We doodden de tijd met koetjes en kalfjes en bespraken

de strategie bij ongeregeldheden. We zaten eerste rang, konden vroege vogels ongehinderd spotten en hielden een bepaald adres nauwlettend in de gaten. Een achteropkomende auto bleek een patrouillerende politiewagen te zijn. Zij hielden dus ook een oogje in het zeil. Ik begon het koud te krijgen en had wel zin in een kopje koffie. Mijn maatje ook, dus stapte ik uit om thuis koffie te gaan halen. Met twee dampende koppen koffie in de hand zag ik nog net mijn maatje uit de auto vliegen. “Lafbekken!” roepend en met zijn sterke schijnwerper snel richting de onruststokers rennend. Deze gingen er als een haas vandoor en hebben we ook niet meer terug gezien. Ze moeten zich een hoedje geschrokken zijn! Mijn maatje

> 17 <

Na warm te zijn geworden van de koffie, namen de activiteiten geleidelijk aan toe. Een tweede groep brommers en scooters reed de Biesterlaan in. Allen keurig met de helm op maakten zij het nodige lawaai. Het luilakken was nu echt begonnen. Een groep fietsers reed luid schreeuwend langs de auto. Eén van hen had nog een zielig blikje achter zijn fiets aan hangen. De rest gebruikte de stem of de toeter. Een groep meisjes liep rustig over de laan zo hier en daar naar deuren lopend. Vlak voor onze neus verdwenen ze uit het zicht om na enige tijd weer te voorschijn te komen. Ze bleken de deurbel te hebben afgeplakt, zodat de bewoners van hun eigen bel wakker werden. Twee meisjes op de fiets ditmaal wél met voldoende blikken erachter. Wederom de ‘scooter-met-helm-groep’. Ze zouden het tot ruim na zevenen vol houden. Dit keer kwam de patrouillerende politiewagen ons tegemoet. We stapten uit om ons

te melden. De zichtbaar verbaasde wijkagent Jaap van de Meent vertelde dat het redelijk rustig was. Hij had de ‘scootermet-helm-groep’ gesproken en deze had hem verzekerd niet op rottigheid uit te zijn. Daarop besloot Jaap niet vervelend te doen en de extra decibels te tolereren. Het was vermakelijk om het luilakcircus van zo dichtbij te mogen meemaken. In de auto zittend bleken we onzichtbaar voor de luilakkers. Ze fietsten of liepen vlak langs ons heen, zonder ons op te merken. Zolang er geen rottigheid werd uitgehaald, hadden zij van ons geen last. De tijd vloog voorbij en langzaamaan werd het lichter. Tijd voor een tweede kopje koffie. Zal je zien dat er weer geëtterd wordt. Dat viel gelukkig mee. Jaap van de Meent was voor de derde maal langs gekomen om zich af te melden. Het was te verwachten, dat het rustig zou blijven, dus Jaap vertrok met stille trom. Het werd even spannend toen de groep fietsende jongens weer verscheen. Ze hielden in en leken te overleggen wat te doen. Het was alsof ze wisten, dat wij in de auto zaten en er niet langs durfden te fietsen. Opeens schraapten zij al hun JOURNAAL moed bij elkaar en fietsten luid schreeuwend langs onze auto. Of ze ons nu door hadden, bleef onduidelijk. We zijn nog tot zeven uur

> 18 <

SCHALKWIJS

had ze in de spiegel zien aankomen. Zonder licht en zonder geluid hadden zij hun fiets voor het door ons bewaakte huis gestald. Uit hun rugzak haalden zij vuurwerk om dat gericht naar het bewuste gezin te gooien. Niet lang dus, want nadat hun treiterende bedoelingen duidelijk waren geworden, vloog mijn maat de auto al uit. “Had je niet even op me kunnen wachten?” vroeg ik nog, maar hij wilde zo nodig in zijn eentje de held uithangen.

LENTE-EDITIE 2006, NUMMER 40

blijven zitten en hebben de meeste schik gehad van een trapkar met aanhangwagen waarop een apparaat stond dat het geluid maakte van een zware motor. De trapkar werd voortbewogen door een meisje en naast de aanhangwagen liepen twee jongetjes met oorbeschermers het apparaat te bedienen. Als er prijzen te verdienen waren, kregen zij de eerste prijs! Om zeven uur stapten we uit de auto en hebben we nog één rondje door Biesterlaan, Wickenburghselaan en Groes gemaakt. Nergens was er met eieren gegooid al troffen we wel een leeg eierrekje aan. Later bleek dat er helaas op de Jhr. Ramweg toch nog met eieren was gegooid. De sporen van de tape plakkende meisje waren her en der zichtbaar en bij één huishouden hoorbaar. Het gezin bleek niet aanwezig, dus bleef de bel vrolijk rinkelen. Bij één huishouden waren de vuurwerkboys ook geweest, maar ook daar moeten ze zijn gestoord, want er lag een enkel rotje.

Oplossing puzzel Lentenummer Het is leuk te merken dat ook jonge kinderen de moeite nemen om de puzzel op te lossen. Sommige vragen zijn alleen door ouderen te beantwoorden, andere vragen weer alleen door de jongeren onder ons. Oud helpt jong. Een goede inzender liet ons overigens ‘en passant’ weten dat op de voorkaft van het lentenummer de letter K ontbrak in het woord ‘Schalkwijk’. Deze oplettende lezer heeft deze keer de prijs verdiend: Inge van Eijden Zuwedijk 2 Van harte gefeliciteerd! De oploszin van de puzzel uit Schalkwijks Journaal 45 luidt:

TRAAG AAN DE BEURS Na de rondgaan vonden mijn maat en ik het welletjes. Koud geworden namen we afscheid om het warme bed weer in te duiken. Of we het volgend jaar wéér in een auto gaan zitten? Wie zal het zeggen? Luilakken kan ook leuk zijn!

EN RAP AAN DE HOED KOST MAAR HEEL WEINIG EN DOET BUITENGEWOON GOED

Ben van der Werf > 19 <

Puzzel Soms lijkt het of iemand voor het geluk geboren is. Ik denk dat het meer aan de instelling van de mens ligt om gelukkig te worden. De oploszin beeldt deze situatie mooi uit. Voor de puzzelaars die de werkwijze nog niet kennen: 1. Beantwoord onderstaande vragen. De cijfers geven aan waar straks de afzonderlijke letters thuishoren in de oploszin. 2. Zet de letter onder het corresponderende cijfer in de oploszin. 3. Stuur uw oplossing vóór 7 september 2007 naar één van de volgende adressen: Ben van der Werf / Biesterlaan 8 / 3998 KK Schalkwijk Of Co Baas / Jhr. Ramweg 34 / 3998 JR Schalkwijk Of Jan Baas / Brink 4 / 3998 JL Schalkwijk Of André van de Water / Provincialeweg 50 / 3998 JH Schalkwijk

Vragen 1 1. Hoe wordt het waardigheidsteken van een burgemeester genoemd? 45

5

1

20

56

44

18

35

64

7

1

3

35

42

48

2 Vul in: zo gaar als....:

3 Schalkwijks voor ‘kikkervisje’: 52

60

54

15

1

11

14

4 Naam van boerderij aan de Lekdijk 72: 17

23

65

20

34

53

22

2

36

50

35

58

28

56

20

49

40

63

29

28

1

41

51

61

28

30

5. Hoe heet de hoofdstad van Nederland?

6 Hoe heet het bedrijf op de Provinciale weg 10:

> 20 <

7 Naam van de boerderij aan Overeind 81: 31

6

26

1

13

16

44

2

4

37

40

12

47

55

57

39

62

10

46

21

38

9

59

8 Ander woord voor ‘wasknijper’: 52

9 Woord voor een meertje in het bos of op de heide: .

10 Ander woord voor ‘pech’: 12

29

11 Vul aan: mijn en ...:

12. Aan welke weg ligt Vuylcoop: 24

41

6

48

64

33

43

25

8

11

32

38

29

19

51

23

52

56

13. Wat is de rustdag van de week:

14. Naam voormalige politieke partij in Schalkwijk: 12

45

53

20

9

57

29

27

De oploszin luidt: 1

2

3

17

18

19

32

33

34

49

50

51

4

5

6

20

21

35

52

7

8

9

10

22

23

24

25

26

27

40

41

42

57

58

36

37

38

39

53

54

55

56

> 21 <

11

12

13

14

15

28

29

30

31

43

44

45

46

59

60

61

62

63

16

47

48

64

65

De column van Frank Magdelyns

De bus heeft hier niets te zoeken. Zodra een Schalkwijker iemand bij een bushalte ziet staan, dan stopt hij en geeft hij een lift. Het waren de woorden van een stoere Schalkwijker vorig jaar op een verjaardag. “Ja ja, mooie praat”, dacht ik nog. ,,Maar Schalkwijk ligt aan het eind van de wereld en je kunt maar één kant uit.” Ik gaf nog wat tegengas, maar besefte dat dit weer weinig zin had. De populaire praatjesmaker had alle lachers en meepraters op de hand en speelde een thuiswedstrijd. Breed schaterend en met luide stem wist hij de anderen te overbluffen. Ik hield mijn gedachtes verder voor me. Incidenteel zal er wel iemand een lift hebben gegeven, maar als niemand met de bus zou gaan, dan was deze allang opgeheven. Zo werkt dat eenmaal Maar op 3 mei rolde ik van verbazing van mijn stoel toen ik in het Algemeen Dagblad las: “Houtense dorpen zorgen voor eigen openbaar vervoer.” Verbazing, want kennelijk waren de Schalkwijkers niet meer zo attent om een lift te geven en was er toch wel behoefte aan een bus. Doorlezend constateerde ik dat o.a. de Belangengroep Schalkwijk achter deze snode plannen zat. Deze zichzelf be-

noemde groep volksvertegenwoordigers beperkt zich niet uitsluitend tot nadenken, maar gaat kennelijk ook tot operationele activiteiten over Ik moet u eerlijk zeggen. Ik ben niet naar de bijeenkomst geweest van het project “busje komt zo” en misschien als u dit leest (het Schalkwijks Journaal heeft nogal een doorlooptijd) is het plan al in de Wetering gegooid. Maar de gedachtes om alles maar zelf te doen staan me niet echt aan. Want waar is het einde dan? Een eigen kabelnet, omdat de Casema de boerderijen links laat liggen? Een eigen ordedienst, omdat één wijkagent onvoldoende is? Misschien leeft er wel de gedachte voor een eigen gemeentehuis, een eigen geldsoort, een eigen tijdzone of misschien wordt stiekem gedacht een eigen ministaatje dat onafhankelijk is van de rest van Nederland. In dat geval meld ik me graag aan als ambassadeur van dit ministaatje. Ik blijf in Houten-Zuid wonen, waar bus en tram (is altijd in storing) ook niets is en zie de Schalkwijkse Escudo’s wel op mijn rekening verschijnen. Frank Magdelyns

> 22 <

Agenda Zondag 22 - zondag 29 juli 2007 Toer van Schalwijk

Zondag 2 - zondag 9 september 2007 Clubkampioenschappen senioren tennisvereniging SET

Zondag 29 juli 2007 Museum Dijkmagazijn de Heul geopend

Maandag 10 - zondag 16 september 2007 Clubkampioenschappen jeugd tennisvereniging SET

Zondag 11 augustus 2007 Oud papier ophalen Zaterdag 25 augustus 2007 50+toernooi tennisvereniging SET Zondag 26 augustus 2007 TrekkerTrek Overeind 33 (Pullingteam Schalkwijk) Zondag 26 augustus 2007 Museum Dijkmagazijn de Heul geopend

Vrijdag 21 - zondag 23 september 2007 SooS-weekend Zondag 23 september 2007 Ouder-kindtoernooi tennisvereniging SET

Financiële bijdrage Uw financiële bijdrage stellen wij zeer op prijs. Ieder kwartaal betaalt de Belangengroep Schalkwijk een flink bedrag voor het kopiëren van het Schalkwijks Journaal. Wij zouden u zeer erkentelijk zijn als u ons financieel wilt steunen. Bankrekening nummer Rabo 35.75.03.996 Postbank 329794 t.n.v. Belangengroep Schalkwijk > 23 <

AANRUOJ

SJIWKLAHCS