Jonge wetenschappers bekroond Rijndael komt uit Leuven Vraag voor vijf: K.U.Leuven-politici

Verschijnt 14-daags, uitgez. juli en aug. Afgiftekantoor Hasselt 1

19 oktober 2000

België-Belqique P.B. 3500 Hasselt 1 12/39

nr 14 * elfde jaargang

Jonge wetenschappers bekroond Rijndael komt uit Leuven Vraag voor vijf: K.U.Leuven-politici

5

Semesterexamens en onderwijsvernieuwing

NIEUWS

Op 12 oktober organiseerde het VRG een debat over de kwestie Luc Lamine in een stampvolle Grote Aula. Onderwerp was: ‘Gaat het politieke engagement van haar leden de K.U.Leuven en de Rechtsfaculteit (g)een snars aan?’ Aan het debat namen verscheidene professoren deel, onder wie professor Lamine zelf en professor Johan Leman, directeur van het Centrum voor Gelijke Kansen en Racismebestrijding. Moderator was professor emeritus Walter Van Gerven.

Nieuwe directeur Dienst Communicatie Ronny Vandenbroele is sinds 1 oktober de nieuwe directeur van de Dienst Communicatie. Hij werd geboren in 1949, woont in Leuven, is gehuwd en heeft drie kinderen. Hij studeerde aan de Koninklijke Militaire School en maakte als officier carrière bij de landmacht. Ongeveer tien jaar geleden maakte hij de overstap naar de dienst Communicatie van het ministerie van Defensie, die onder meer het tijdschrift Vox, de programma’s van TeleVox en de website van de Belgische strijdkrachten (http://www.mil.be) verzorgt. Sinds 1992 was hij ook de woordvoerder van vier ministers van defensie. De medewerkers van de Dienst Communicatie wensen hun nieuwe directeur alle succes toe! Griet, Ine, Inge, Karen, Katrien, Katrijn, Klaartje, Ludo, Remi, Riet, Siska, Véronique, Wouter

Voor het debat over Europa en democratie, het laatste in de reeks ‘Perspectieven voor het jaar 2025’ zakte op 13 oktober Jacques Delors af naar Leuven. Delors (derde van rechts), tien jaar lang voorzitter en bezieler van de Europese Commissie, betuigde onder meer zijn spijt over het gebrek aan bezieling bij de huidige Com missie - “een stel operazangers” - en het matige gevoel van betrokkenheid bij de EU-burgers. Mark Eyskens (derde van links) stelde een aantal concrete richtlijnen voor en prof. em. Eric Suy (links) modereerde het daaropvolgende debat.

FORUM

De Rectoraal Adviseur Gelijke Kansen, het Centrum voor Gelijke Kansenbeleid en de VAP-werkgroep Vrouw en Universiteit willen de Rector feliciteren met de aandacht voor gelijke kansen in zijn openingsrede van het academiejaar 2000-2001. We zijn verheugd dat in het algemeen betoog over Duurzaam Ondernemen, de band met de gelijke kansenthematiek wordt onderkend, en dat de deskundigheid die in dit verband in onze universiteit aanwezig is, wordt geprezen als een katalysator in dit denkproces. Tevens doet het ons plezier te merken dat het ‘Eerste Gelijke Kansenrapport van de K.U.Leuven’ en het ‘Vooronderzoek inzake Gelijke Kansen en de loopbanen van het Zelfstandig Academisch Personeel’ niet zonder meer in een kast op het rectoraat zijn blijven liggen. Dit blijkt onder meer uit de paragrafen over de zorg voor het personeel en de studenten, de uitbouw van een human resources beleid en het op gang brengen van een cultuurwijziging in onze universiteit. Een aantal door de Rector opge-

somde maatregelen die de academische loopbaan rijker en aantrekkelijker kunnen maken, en tevens de kans op een kwalitatief hoogstaande output vergroten, worden immers in beide rapporten uitvoerig beschreven. Het spreekt voor zich dat wij ook in de toekomst op een constructieve wijze willen meewerken aan de beschreven veranderingsprocessen. Tot slot willen wij er graag op wijzen dat de genderthematiek in de openingsredes van de ons omrin gende universiteiten volkomen afwezig blijft, en willen wij de hoop uitspreken dat de discussie die de Rector met zijn toespraak op gang wou brengen, in een sfeer van openheid zal verlopen en voor alle stakeholders, mannelijk of vrouwelijk, een vruchtbare afloop zal kennen. De Rectoraal Adviseur Gelijke Kansen, het Centrum voor Gelijke Kansenbeleid en de VAP-werkgroep Vrouw en Universiteit

2 C A M P U S K R A N T 19.10.2000

Verschijningsdata Campuskrant 2000 AB = met alumnibijlage Nr. Verschijningsdatum Teksten indienen vóór 15 3 november 25 oktober 16 16 november (AB) 8 november 17 7 december 29 november

Bijdragen dienen ons de dag van de deadline te bereiken, vóór 12u sti pt. Suggesties voor artikels of interviews zijn welkom op het redacti eadres, minstens (liefst veel eerder) één week voor de deadline. De vaste bijdragen voor kalenders en vacante mandaten worden twee dagen voor elke deadline ingewacht bij de betrokken diensten, niet bij de redactie van Cam puskrant.

GECITEERD

“In de begroting voor volgend jaar is voorzien in een bijkomend bedrag van 383 miljoen f rank voor de universitaire werkingstoelagen. We werken momenteel aan een decretale vertaling om het nieuw financieringsmodel zo spoedig mogelijk van start te laten gaan”, zegt Vlaams onderwijsminister Marleen Vanderpoorten maandag bij de opening van het academiejaar aan de universiteit Gent (UG). (...) “In het nieuwe model worden gedurende een overgangsmethode van een viertal jaar de werkingstoelagen ontkoppeld van het aantal studenten. Studentenaantallen moeten mee in rekening worden genomen, maar steeds als een variabele in een model waarin ook andere elementen meespelen”, aldus de minister. (...) “Zoals alle grote organisaties vertonen de universiteiten een gebrek aan dynamiek en een zekere starheid. Ik heb daarom beslist in het nieuwe financieringsmodel incentives te voorzien. De universiteiten zullen zo de mogelijkheid krijgen om op basis van convenanten met echte resultaatsverbintenissen bijkomende middelen te verwerven (...).”

19 oktober 2000 Campuskrant

Veertiendaags tijdschrift van de K.U.L euven Redactie

Ine Van Houdenhove (hoofdredacteur), Ludo Meyvis, Wouter Verbeylen Redactiesecretariaat

Véronique Limbourg t(016)32 41 8 4 [email protected] Redactieadres

Dienst Communicatie Oude Markt 13 3000 Leuven t(016)32 41 8 4 f(016)32 40 1 4 [email protected] Internetadres

Belga, 2.10.2000

Cengiz Barskanmaz, een student eerste licentie van de Leuvense Rechtsfaculteit, schrijft zich niet in voor het keuzevak van docent Luc Lamine uit protest tegen het feit dat deze bij de gemeenteraadsverkiezingen in Rotselaar kandidaat is voor het Vlaams Blok. (...) “Ik ga ni et een heel jaar tegenover een kandidaat van een extremistische partij zitten. Dat is uitgesloten”, aldus Barskanmaz, een Belg van Turks-Koerdische afkomst. Hij vreest ook omwille van zijn allochtone afkomst niet objectief beoordeeld te zullen worden tijdens de examens.

http://www.kuleuven.ac.be/ck/ Aan dit nummer werkten mee

Jürgen Blondeel, Wim Boonen, Lieve Dillen, Karl Hendrickx, Anne-Mie Jaspers, Geert Op de Beeck, Is abel Penne, Klaartje Proesmans, L ieve Quaegebeur, Raf Weverbergh

Op 16 oktober bracht Koning Albert II een be zoek aan de K.U.L euven voor een werkvergadering. Terwijl de werkvergadering die vijf jaar geleden werd gehouden vooral op onderwijs gericht was, lag de klemtoon deze keer op onderzoek. Nadien werden de leden van de Academische Raad aan de Koning voorgesteld, en daarna was er tijd voor een gesprek met een vijf tal studentenvertegenwoordigers.

Stuurgroep Campuskrant

Ronny Vandenbroele (voorzitter), Jan Bauwens, Jan De Vuyst, Jan Elen, Erik Gobin, Chloé Heerman, Els Heylen, Bernard Himpens, Isabel Penne, Carlos Steel, Paul Thurman, Jos Vaesen, Luc Vanquickenborne, Jan Verhaeghe, Marc Waelkens

Het Laatste Nieuws, 3.10.2000

Vormgeving

Total Design Belgium

“Ik geef al jaren les, ook aan studenten uit zwart A frika en Azië”, zegt Lamine in een reactie. “Voor zover ik weet, heeft hun afkomst nooit mijn beoordeling beïnvloed. Ik had er zelfs meer dan gemiddeld contact mee, omdat ze meestal bij de betere studenten horen.” (...) Lamine beroept zich ook op de zaken die hij als advocaat pro deo voor asielzoekers heeft gepleit. Toch zijn het zijn ervaringen als advocaat die Lamine nu voor het Vlaams Blok doen kiezen. “Ik heb toen vastgesteld dat wij van de wieg tot het graf gecontroleerd worden, terwijl asielzoekers zonder enig bewijs van hun identiteit of hun bedoelingen de straat op mogen. (...) Ik sta volmondig achter het zeventigpuntenplan.”

Foto’s

Rob Stevens, Fabrice Kada, Patrick Holderbeke, Jef Collaer

4 Rijndael, nieuwe standaard voor versleuteling

Coverfoto

4 De werkplek

Rob Stevens

Telefonisten Jos en Josette

Reclameregie

Véronique Limbourg, t(016)32 41 8 4

5 Semesterexamens ingevoerd

Oplage

Voor of tegen?

17.000

6 Jonge onderzoekers gelauwerd

Drukwerk

Concentra Uitgeversmaatschappij NV, Hasselt

Prijzen van de Onderzoeksraad en van de Vlaamse Leergangen

Verantwoordelijke uitgever

De Standaard, 3.10.2000

Ronny Vandenbroele Oude Markt 13 3000 Leuven

8 Vraag voor vijf In Leuven is de gloednieuwe parkeertoren van het UZ Gasthuisberg in gebruik genomen. Daardoor zijn maar liefst 750 bijkomende plaatsen beschikbaar voor patiënten en bezoekers. De parkeercapaciteit bedraagt nu 2.100. Voor het personeel zijn er 2.000 plekjes. De toren heeft 265 miljoen frank gekost. “De prijs bleef binnen het voorziene budget”, zegt K ristine Verheyden van de dienst communicatie van het ziekenhuis. Eén verdieping van de parkeertoren is voorbehouden voor mindervaliden. Deze etage geeft uit op het gelijkvloers van het UZ, zodat er geen trappen of liften moeten genomen worden. Op de verdieping voorbehouden voor gehandicapten zijn ook rolstoelen voorzien, naar analogie van de winkelkarretjes in de warenhuizen.

Personeelsleden en studenten in de politiek

Copyright artikels

Artikels uit deze editie - of delen ervan - kunnen overgenomen worden mits toestemming van de redactie.

9 Leven na de universiteit

Brandweerofficier Arne Stoffels

Abonnementen

11 Een leven lang

300 fr. tot eind 2000. Afg estudeerden die lid zijn van Alumni Lovanienses krijgen de nummers met alumnibijlage 8 keer per jaar gratis toegestuurd. Zij kunnen zich voor 150 fr. abonneren op de nummers zonder alumnibijlage. Een buitenlands abonnement kost voor alumni 300 fr. tot eind 2000 (anderen 600 fr.). Rekeningnr.: 432-0000791-61 t.n.v. Dienst Communicatie, Oude Markt 13 te 3000 L euven, met vermelding ‘Thuisabonnement CK’.

Theoloog Georges De Schrijver 13 Van Dale gaat elektronisch

Gesprek met hoofdredacteur Dirk Geeraerts 14 Cultuur 17 Ad valvas

Het volgende nummer verschijnt op 3 november. Bijdragen - verslagen van raden, nieuwe publicaties, kalenders, korte, informatieve stukjes - dienen ons te bereiken vóór woensdag 25 oktober, 12u stipt. Suggesties voor artikels en interviews zijn welkom op het redactieadres.

Het Volk, 4.10.2000

19 Taaltip Enkele krakers hebben donderdag in de namiddag kort een symbolische actie gevoerd aan de sinds 25 jaar leegstaande Leuvense ziekenhuissite aan de Brusselsestraat. De actievoerders klommen naar de hoogste verdieping, lieten er een spandoek neer met de tekst “Schande van Leuven. Het resultaat van 25 jaar vertrouwen in de politiek. Stem niemand” en gooiden pamfletten naar beneden. (...) De krakers wilden met hun actie ook protesteren tegen de Leuvense huisvestingspolitiek omdat de stad bijvoorbeeld bij de renovatie van de VEL-site hui zen bouwt en verkoopt die veel te duur zijn voor behoeftigen.

20 Studenten

Studentenjob is lonend veldwerk

Belga, 5.10.2000

19.10.2000 C A M P U S K R A N T

3

NIEUWS

Leuvens onderzoek beveiligt de wereld

Rijndael, nieuwe standaard voor versleuteling Ludo Meyvis

Ergens in één van de kantoorkasten van COSIC, de afdeling Computer Security and Industrial Cryp tography van ESAT, liggen vier blaadjes papier. Het klinkt ongeloofwaardig, maar van dit bundeltje hangt de veiligheid van miljarden elektronische boodschappen uit de komende jaren af. Welkom bij Rijndael.

verdienen. Kijk, iemand die schoenen verkoopt, wordt betaald van negen tot vijf, omdat dat zijn job is. Het is mijn job om na te denken, om algoritmes zoals Rijndael te construeren. Ik wil dat graag doen in ruil voor een normaal salaris, en nu we als eerste de eindstreep gehaald hebben, zou één of andere prijs als blijk van e rkenning me wel mooi lijken, maar meer moet dat echt niet zijn. Die schoenenverkoper wordt na vijf uur ni et meer betaald. Welnu, ik werk op dit ogenblik ook niet meer aan Rijndael, dus hoef ik er ook niet meer voor betaald te worden. Ik weet wel dat die redenering lang niet door iedereen gedeeld wordt, maar in de frontlinie van de informatica is ze ook weer niet zó ongebruikelijk. Kijk maar naar Linux, een operating system dat volledig gratis is, met een voor iedereen toegankelijke broncode. Of kijk naar een fenomeen als Napster. Dat is natuurlijk iets anders, maar ook daar zie je dat het blijkbaar niet langer opgaat dat mensen blijvend betaald worden voor iets dat ze in het verleden ooit eens ‘bedacht’ hebben. Ik denk dat die trend zich gaat voortzetten, naarmate de informatiemaatschappij zich verder uitbreidt.” Discreet, héél discreet

“Cryptografie is onmisbaar in een wereld waarin het elektronisch dataverkeer van dag tot dag toeneemt. In d ie wereld bestaat geen ‘gesloten deur’: een boodschap die je verstuurt, komt in aanraking met tientallen computers, en je hebt er het raden naar of die bemand worden door bonafide figuren of niet. Absolute veiligheid is in zo’n wereld een fictie, Vincent Rijmen, postdoctoraal F WO-onderzoeker, spreekt bedachtzamer maar je mag het degenen met kwade bedoelingen ook weer niet té makkelijk maken. Daar dan je zou verwachten van iemand wiens werk net zorgen cryptografen voor.” door de Amerikaanse overheid geselecteerd werd “Essentieel in ons werk is natuurlijk het sleutelwoord. Dat als nieuwe nationale elektronische beveiligingsdetermineert alles - en niét de cr yptograaf. Als iemand mij standaard. Samen met dr. Joan Daemen, vroeger een boodschap zou voorschotelen die met Rijndael gecoonderzoeker bij ESAT en tegenwoordig beveilideerd is, kan ik ze niét kraken, ook al ken ik het algoritme op gingsexpert bij ProtonWorld - van de bankkaart mijn duimpje. Dat is een veiligheid ter bescherming van de nam hij in 1997 deel aan een internationale wedcryptograaf. Het kwam vroeger wel eens voor dat de ontwikstrijd uitgeschreven door het NIST, het National kelaar van een nieuw codeersysteem opgesloten werd in een Institute of Standards and Technology. De opdracht labo in een afgelegen bergstreek, omdat de autoriteiten voor was een nieuwe standaard te ontwikkelen voor de wie het systeem ontwikkeld was, zeker wilden zijn dat niebeveiliging van vertrouwelijke informatie in een mand vlot een gecodeerde boodschap zou kunnen inkijken. elektronische omgeving - dus geen p asklare toeZo gaat het er tegenwoordig niet meer aan toe, m aar toch, passing, maar een algemeen algoritme, een wiseen cryptograaf die zijn eigen boodschap kan kraken, heeft kundige beschrijving van de versleuteling van een slecht product afgeleverd. Alléén wie over het juiste pasdocumenten. woord beschikt, mag toegang tot de boodschap krijgen.” “De kern van ons werk is ongeveer vier pagina’s lang, Geen geld met een paar tientallen bladzijden inleiding en motivering. Een moeilijke afvallingsrace begon, waarbij de Op die vier pagina’s beschrijven we wiskundig hoe je van de wapens slechts bestonden uit gevorderde wiskunklaartekst, de leesbare versie van je boodschap, via complexe de. Uiteindelijk bleven vijf kandidaten over, waaren onomkeerbare bewerkingen komt tot de gecodeerde onder het project van Rijmen en Daemen, met boodschap. Een basisprincipe is dat elk ingangsbit, zeg maar Rijndael als naam - en als winnaar. elke letter van het origineel, invloed moet hebben op het uit“In de loop van de voorgaande maanden gangsbit. Dat is nodig om statistische decryptie uit te sluiten. begonnen we in te zien dat we wel een goede kans Als je een rechtlijnige codering aanbrengt - a wordt x, b maakten op de eindzege”, zegt Vincent Rijmen. wordt y, zoiets - kan je, mits wat ervaring, puzzelwerk en “Ons algoritme maakt slechts gebruik van bewerstatistiek, de klaartekst reconstrueren. Dat mag uiteraard kingen die op zo goed als elk elektronisch platniet. Ons systeem is gebaseerd op methoden uit de discrete form draaien. Daardoor kan je Rijndael - eigenlijk Vincent Rijmen en de mascotte van Linux wiskunde. Dat heeft niks te maken met gefluister in het donmoet ik vanaf nu de Amerikaanse naam AES of ker, maar met een wiskundige wereld waarin de notie ‘dichtAdvanced Encryption Standard gebruiken - zowel op een pc implementeren bij’ niet bestaat. In de discrete wiskunde bestaat geen continuïteit zoals bij de reële getalals in een machine die bankkaarten leest. Door ons te beperken tot echte len. Vergelijk het een beetje met het verschil tussen analoog en digitaal: iets analoogs, bijbasisbewerkingen, werkt het algoritme bovendien razendsnel.” voorbeeld de geluidsknop van je radio, kan je in een eindeloze reeks posities plaatsen, tot “Toen het NIST de wedstrijd uitschreef, hebben we een document moeje uiteindelijk de ideale stand gevonden hebt. Iets digitaals daarentegen is ofwel 1 ofwel 0, ten ondertekenen waarmee we afstand deden van elke toekomstige claim op er is niks tussen. Je kunt niet zeggen dat je ‘bijna bij 1’ bent, of, in cryptografische termen, beloning of royalties. Dat lijkt misschien een beetje vreemd tegenwoordig, dat je ‘bijna de oplossing gevonden hebt’.” zeker als je bedenkt dat het gaat om een systeem dat gebruikt zal worden “Dat soort vergelijkingen moet ik wel vaker maken, en ik voel t elkens weer aan hoe voor miljarden documenten en boodschappen. Ik begrijp het wel dat mensen slecht ze zijn. Als mijn vrienden me vragen wat ik doe, zeg ik meestal dat ik documenten onmiddellijk gaan denken dat we nu steenrijk zijn, maar dat is dus niét zo . door een vleesmolen haal, en als ik werkelijk géén zin heb om het uit te leggen, zeg ik En ik vind dat bovendien helemaal niet erg, integendeel. Volgens mij moeten maar dat ik iets doe tegen de CIA ... Dat zal wel het lot zijn van iedereen die zich met we er stilaan van afstappen dat je met een idee levenslang geld kunt blijven geavanceerde wiskunde bezighoudt, zeker?” vervolg op pagina 10 DE WERKPLEK

“Exhibitionisten, storingen, cameraploegen die toelating nodig hebben na de uren, werkelijk alles houden we bij in het verslagboek.” Josette Vanderidt en Jos Guns vormen sinds jaar en dag de dagploeg van de telefooncentrale van Campusdiensten en Bewaking. Draai 1111, en je hebt met hen te maken. “We werken hier van halfnegen tot vijf, dan neemt de avondploeg het over. We brengen hen op de hoogte van alles wat er gebeurd is, en ‘s morgens doet de ochtendploeg hetzelfde met ons. We hebben hier natuurlijk gewone telefoons, en op de pc’s die je daar ziet, staan de alarmen. Brand, inbraak, iemand die zich heeft opgesloten na de uren, dat komt allemaal hierheen.” “Om hier te werken moet je de universiteit goed kennen, en je moet elkaar goed verstaan. Maar we praten allebei Nederlands, hè. Nee, in noodsituaties is het echt van belang dat wij elkaar met een half woord verstaan. Soms zijn er van d ie piekmomenten, zoals een tijdje geleden: toen was er een vrouw gevallen, en tegelijkertijd werd er een werkongeval gemeld. Dan moet je zien

dat je alles mooi op een rijt je hebt.” Josette: “Ik werk hier sinds ‘68 en jij, Jos, sinds ‘70 zeker? Wat er veranderd is? Vroeger kwam alles hier in de centrale aan, toen werkten we hier nog met 20 man, en ieder had zijn eigen regio. We kenden toen bijna alle telefoonnummers van onze regio van buiten. Dat is nu veel minder, want sinds vijf jaar hebben alle diensten een rechtstreeks nummer.” Jos: “Vroeger, als je iemand een paar keer aan de lijn had g ehad, dan deed je een babbeltje, maar nu dus niet meer. Nu zijn het meestal buitenlijnen, of mensen die je maar sporadisch aan de lijn hebt. In feite kennen we hoe langer hoe minder mensen.” Josette: “We moesten vroeger wel stukken harder werken. Ik ging toen op wolkskes naar huis van de stress.” “Ik heb de indruk dat de mensen tegenwoordig veel assertiever zijn dan vroeger”, zegt Josette. “En ja, we blijven altijd beleefd aan de telefoon. Maar als we hebben ingehaakt, dan laten we ons soms wel gaan tegen elkaar.” “Soms lijkt het wel met het weer te maken te hebben,” vindt Jos, “dan denk ik: wat hebben ze weer?” “Als ik thuis de telefoon opneem, zeg ik af en toe wel eens ‘Met de universiteit Leuven’,” vertelt Jos. “Eén keer heb ik dat zelfs aan de parlofoon gezegd.” (wv)

4 C A M P U S K R A N T 1 9 . 1 0 .2 0 0 0

NIEUWS

Semesterexamens vanaf volgend academiejaar Het was vorige week voorpaginanieuws: de K.U.Leuven voert vanaf 20012002, volgend academiejaar dus, het semesterexamensysteem in alle jaren van alle faculteiten in. Dat werd beslist op de A cademische Raad van 9 oktober. De nieuwe jaarindeling zal gepaard gaan met een grondige onderwijsvernieuwing. We vroegen professor Frans Lammertyn, coördinator Onderwijsbeleid, naar het hoe en waarom van de hervorming. Professor Lammertyn: “Concreet ziet de jaarindeling er als volgt uit. Eerst 13 weken les, gevolgd door twee weken kerstvakantie, t wee weken blok, twee weken examens en een week vrijaf. Het tweede semester omvat eveneens 13 weken onderwijs- en studieactiviteiten, onderbroken door twee weken paasvakantie. Na de 13 weken volgen twee weken blok, drie weken examens en één week deliberaties. Daarop volgt de zomervakantie en voor wie niet is geslaagd in de eerste zittijd een zittijd die drie of eventueel vier weken examens omvat. In vergelijking met het huidige systeem is er, over het hele jaar gezien, een veel langere blokperiode. Aan het einde van een semester wordt van afgesloten onderdelen examen afgelegd. Dat varieert na het eerste semester van minimum eenderde van de vakken in de eerste kandidatuur tot maximum de helft.” “Eenderde, dat is dus het maximum voor eerstejaars. We moeten die immers goed kunnen begeleiden, want hun vooropleiding in het secundair onderwijs sluit niet rechtstreeks aan bij de universitaire werkwijze. Ze hebben uiteenlopende studierichtingen gevolgd en de ene instelling voor secundair onderwijs is de andere niet. Ze moeten de kans krijg en om zich aan te passen aan de nieuwe situatie. Als ze drie of vier vakken moeten afleggen in de januarizittijd, dan blijft bij e ventuele tegenslag de schade beperkt. En aan sluitend op die examens moeten ze dan feedback krijg en, zodat ze zich nog kunnen herpakken tijdens het tweede semester en hun studiemethode aanpassen. De nieuwe overdrachtregeling van de examencijfers moet hen er overigens toe aansporen door te zetten en zo te str even naar een zo beperkt mogelijke tweede zittijd. Met het oog op de begeleiding van de eerstejaarsstudenten is er trouwens additioneel een krediet van veertig miljoen vrijgemaakt.” CK: Aanpassen van de studiemethode, daarvoor dienden in feite toch ook de proefexamens, met het verschil - en misschien het voordeel - dat de uitslag daarvan niet definitief was. “Dat is waar, en over die proefexamens is ook heel lang gediscussieerd. En uiteindelijk zal het idee van de proefexamens ook behouden blijven, maar het zal op een andere manier uitgewerkt worden. Je kan de ee rstejaars bijvoorbeeld testen met een take home exam, tijdens de colleges kunnen opdrachten uitgevoerd worden waarna de studenten feedback krijgen, of ze kunnen zichzelf ondervragen met computergestuurde oefeningen en tests.” CK: Voor zo’n diepgaande hervorming moeten wel goede redenen zijn. “Onze objectieven zijn de volgende. Eén: in het kader van begeleide zelfstudie, het onderwijsconcept waarmee de K.U.Leuven werkt, is de optie om ‘evaluatie’ in te bouwen tijdens of onmiddellijk aansluitend bij de andere onderwijs- en studieactiviteiten met betrekking tot een opleidingsonderdeel vrij dwingend. Ten tweede zal een semesterexamensysteem, indien adequaat geïmplementeerd, de studie-inspanningen en de examendruk beter spreiden.

LOKO-Kringraad stemt tegen De studentenvertegenwoordiging op de Academische Raad heeft tegen de invoering van de semesterexamens gestemd. Nochtans is LOKO-Kringraad niet principieel tegen een verandering van de jaarindeling. Chloé Heerman, voorzitter van LOKO-Kringraad, legt de beweegredenen van de s tudentenfractie uit. “Wij zijn het vooral oneens met de gang van zak en bij het nemen van de beslissing. Tussen de vraag om advies van de Onderwijsraad en de uiteindelijke beslissing van de Academische Raad lag amper een maand en een dag. En in dat advies stelde de Onderwijsraad dat het beter was om het systeem pas in 2002-2003 in te voeren. Daar werd geen rekening mee gehouden.” “Men spreekt bijvoorbeeld over de spreiding van de studiedruk, maar de vraag is of die studiedruk ook omlaag zal gaan. De academische overheid wil het semestersysteem koppelen aan een doordachte curriculumhervorming, maar door die snelheid haalt ze in feite haar eigen redenering onderuit. Alles

Dat moet leiden tot een diepere verwerking van de leerstof en zo een positieve invloed hebben op de slaagcijfers. En ten slotte is er het onderwijspolitieke argument van de be wegingen in het Europese onderwijsveld die gaan in de richting van een echt semestersysteem - een creditsysteem - en van gr otere flexibilisering.” CK: De voorbije twee jaar werd het semesterexamensysteem uitgetest in de eerste kandidatuur van twee faculteiten: Economische en Toegepaste Economische Wetenschappen en Landbouwkundige en Toegepaste Biologische Wetenschappen. Uit de e valuatie van dit proefproject is niet eenduidig gebleken dat al die doelstellingen met het nieuwe systeem zullen worden bereikt. De slaagcijfers waren bijvoorbeeld niet hoger. “Dat klopt, maar je moet ook niet verwachten met één onderzoek alles te achterhalen. En daarbij, de omkadering van dat experiment was niet zoals de invoering van het semesterexamensyteem nu zal plaatsvinden. Hoe dan ook , we zullen alles op de voet moeten volgen, eenmaal het systeem in werking treedt. De vrees van de studenten is bijvoorbeeld dat de leerstof door die spreiding zwaarder zal worden. Wij, de POC-voorzitters en de decanen moeten er over waken dat men dezelfde normen blijft hanteren, dat de leerstof wordt gereduceerd. En dat er op een andere manier wordt gewerkt met studenten, volgens de principes van de begeleide zelfstudie: leer hen leren.” CK: Van LOKO-Kringraad komt onder meer de kritiek dat de invoering een jaar te vroeg komt. “Te vroeg? Tja, je moet je afvragen: als je de invoering nog een jaar uitstelt, wanneer wordt er dan gestart met de voorbereiding? Nee, we hebben nog tot einde mei de tijd om alles heel goed voor te bereiden. Wij beseffen wel dat het voor ons en de faculteiten een pak werk is. Daarom kunnen zij voor studiejaren uit de tweede cyclus een uitstel van één jaar aanvragen bij de Academische Raad. En voor bepaalde hogere jaren is er een permanente afwijking mogelijk. Ik denk dan bijvoorbeeld aan de jaren waarin studenten gedurende meerdere maanden stage moeten lopen.” CK: Kringraad zegt ook d at de faculteiten nauwelijks betrokken waren bij de besluit vorming. “Ik durf dat te betwijfelen. In alle f aculteiten is er, op faculteitsraden en POC’s, meerdere malen over gepraat. Toegegeven, in bepaalde faculteiten is dat met meer intensiteit gebeurd dan in andere. En dat er verschillen van mening bestaan, dat is duidelijk. Je kan niet verwachten dat er unanimiteit is onder de studenten of onder het academisch personeel. Maar op een bepaald ogenblik moet je afwegen en, met het oog op de objectieven die je wil bereiken, een beslissing nemen. En vermits het hier gaat om een materie die alle faculteiten overstijgt, is de Academische Raad de instantie die hierover moet beslissen.” “Heel wat studenten zeggen ronduit - dat heb je in de pers gemerkt - dat het semestersysteem voor hen een goed systeem is. Uit de e valuatie van het proefproject blijkt trouwens dat wie onder het systeem functioneert, er positiever tegenover staat dan wie er ni et onder valt. G ewenning speelt dus zeker een rol. De studenten zijn trouwens van heel dichtbij betrokken geworden, reeds vanaf ‘97. Ze waren betrokken via de faculteiten en POC’s, en ze hebben heel constructief meegewerkt aan het advies van de Onderwijsraad aan het Gemeenschappelijk Bureau.” “Wij willen van deze operatie gebruikmaken om de nieuwe onderwijsfilosofie van de K.U.Leuven verder te implementeren. De decanen en de POC-voorzitters krijgen eerstdaags een brief waarin staat wat precies is afgesproken op de Academische Raad van 9 oktober en wat wij van hen verwachten op het vlak van onderwijsinnovatie. De reorganisatie moet meer zijn dan knip- en plakwerk. Het is wat ons betreft een scharniermoment voor het onderwijs aan onze universiteit. Van deze gelegenheid moet gebruik worden gemaakt om te reflecteren over en maatregelen te nemen betreffende het aantal contacturen, de onderwijsvormen, de evaluatie en de begeleiding van de studenten. Er moeten verantwoorde keuzes worden gemaakt met betrekking tot de dosering van contacturen en uren zelfstandig werken, met betrekking tot vormen van begeleiding, met betrekking tot in de tijd geconcentreerde versus gespreide onderwijsactiviteiten - in modules van een aantal weken of gespreid over een heel semester -, met betrekking tot permanente evaluatie versus eindevaluatie enzovoort. De jaarlijkse POC-dag, die dit jaar plaats vindt op 23 november, staat trouwens helemaal in het teken van de semesterexamens en het onderwijsbeleidsplan, een plan waarvan begeleide zelfstudie het cement is.” “De studenten zullen daar ook bij betrokken worden. Zij moeten hun kritische rol blijven spelen, ze moeten nagaan dat wat hier door de academische overheid is verkondigd, ook wordt uitgevoerd. En zij mogen - en moeten - ons wijzen op tekorten in dat verband.”

Reacties studenten De studenten die het semestersysteem kennen, zijn positief, zo lijkt het w el. Wij vroegen een aantal ‘ervaren semex’ers’ van de faculteiten ETEW en LTBW om een reactie. vervolg op pagina 10

samen invoeren, semesterexamens én een cur riculumhervorming met begeleide zelfstudie, is niet vanzelfsprekend. Wij vragen ons vooral af wat er gaat komen van de begeleiding van de eerstejaars. Wij denken dat de tijdsdruk te groot zou zijn om alles tegen volgend academiejaar klaar te stomen.” “En wat begeleide zelfstudie betreft: niet alle faculteiten en professoren zijn daarop gericht. De POC’s zullen wel gecoacht worden, en er zal wel expertise zijn, maar de vraag is: is de basis daarvan op de hoogte? Door aan de faculteiten voorbij te gaan wordt het volgens ons extra moeilijk om het systeem in te voeren. De weerstand zou wel eens kunnen groeien. Men moet de kans krijgen om aan het idee wennen.” “Uit de evaluatie van het proefproject bleek dat het systeem geen eenduidig negatief effect heeft, maar ook geen echt positief. Wij vragen ons af: waarom voer je het dan in? Voor ons mogen alleen onderwijskundige redenen een rol spelen. Concurrentie met andere universiteiten is geen goede reden. Internationalisering? Binnen Europese universiteiten bestaan allerlei soorten systemen. Okee, de meeste zijn semestersystemen, maar vaak vallen de semesters niet samen, dus wat is het voordeel voor uitwisselingen?” “Het semesterexamensysteem zou een hefboom moeten zijn voor onderwijsvernieuwing, maar eerlijk gezegd geloven wij niet dat die zo snel uit te voeren valt.” (wv)

19.10.2000 C A M P U S K R A N T

5

NIEUWS

Prijs Onderzoeksraad

Chemokinen en het geknipte eiwit Ludo Meyvis

Dr. Paul Proost werkt als postdoctoraal onderzoeker van het F WO in het Rega-Instituut. Hij haalde eerst zijn diploma van industrieel ingenieur, en volgde daarna een postgraduaat in de biotechnologie. Na zijn doctoraat werd hij deeltijds docent. Zijn dissertatie werd onlangs bekroond met de Prijs van de Onderzoeksraad voor Biomedische Wetenschappen. “Natuurlijk was ik tevreden toen ik hoorde dat mijn onderzoek bekroond was. Vooral omdat ik eigenlijk niet van meet af aan ‘tot het huis’ behoorde. Ik ben industrieel ingenieur, en ik dacht dat dat toch wat in mijn nadeel zou spelen. Maar blijkbaar heeft de Onderzoeksraad daar geen probleem mee gehad - wat ik schitterend vind.” Veelzijdige werking

“De helft van het prijzengeld is bestemd voor mijn onderzoek. Dat zal dan vooral besteed worden aan de aankoop van literatuur, en aan de finan ciering van congresbezoeken. En de andere helft? Tja, die is voor privé-gebruik. We zijn net bezig met de aanleg van onze tuin, en daar zal het geld wel grotendeels naartoe gaan.” “Mijn onderzoek is gesitueerd in de moleculaire immunologie, die in onze faculteit gedragen wordt door professor Van Damme en professor Opdenakker. Via biochemische technieken trachten we de moleculen die verantwoordelijk zijn voor cruciale immunologische processen, zoals de migratie van witte bloedcellen, te isoleren en te identificeren. Vervolgens gebruiken we immunologische en biologische proefopstellingen om de exacte functie van deze moleculen in fysiologische en pathologische omstandigheden te achterhalen. Voor de immunobiologie werken we zeer nauw samen met het labo van professor Billiau, die me trouwens suggereerde om mijn onderzoek in te dienen voor de Prijs van de Onderzoeksraad. Met succes, blijkbaar ...”

Kiwanis-prijs

Vloeibare kristallen en magnetisme Ludo Meyvis

Dr. Koen Binnemans van de Afdeling Coördinatiechemie onderzoekt een op het eerste gezicht vrij exotische toestand van de materie, die bij nader inzien echter overal in ons dagelijks leven opduikt. De materie bestaat op het eerste gezicht slechts in drie vormen: vast, vloeibaar of gasvormig. De vaste - of kristallijne - toestand wordt gekenmerkt door een strikte ordening van de atomen. Bij het overschrijden van het smeltpunt gaat vaste stof over in vloeibare toestand, waarbij de ordening verdwijnt. Bij sommige verbindingen verloopt die overgang via een tussen- of mesofase. De stof bevindt zich dan in vloeibaar-kristallijne toestand, en we spreken van vloeibare kristallen. Zeldzame aarden

Sommige eigenschappen van de vaste toestand blijven behouden, zoals richtingafhankelijkheid van de warmtegeleiding of elektrische geleidbaarheid. Met vloeistoffen hebben deze vloeibare kristallen gemeen dat ze de vorm aannemen van het vat waarin ze zich bevinden. Om een mesofase te kunnen vormen, moet de verbinding aan bepaalde structurele vereisten voldoen - de moleculen moeten ofwel staafvormig, ofwel schijfvormig zijn. Hoewel de eerste mesofase al in 1888 o ntdekt werd, duurde het tot het begin van de jaren ‘70 vooraleer er toepassingen voor gevonden werden. Momenteel zijn vloeibare kristallen niet meer weg te denken uit onze techniek. LCD’s of Liquid Crystal Displays vinden we bijvoorbeeld op zowat alle laptop-computers, en stilaan ook op pc’s. Ook andere elektronische appara-

6 C A M P U S K R A N T 1 9 . 1 0 .2 0 0 0

“Mijn research is geconcentreerd op chemokinen. Dat zijn eiwitten die bijdragen tot de gerichte migratie van witte bloedcellen van de bloedbaan naar, onder andere, geïnfecteerd weefsel. Daardoor vormen chemokinen een essentieel onderdeel van ons immuunsysteem, en is een goed begrip van hun werking van het grootste belang voor de ontwikkeling van een gerichte therapie tegen acute en chronische ontstekingen, kanker en auto-immuunziekten zoals reumatoïde artritis en multiple sclerose. Als er zich ergens in je lichaam een infectie voordoet, zullen bepaalde chemokinen - we kennen er intussen een vijftigtal - witte bloedcellen in de buurt daarop attenderen. De chemokinen activeren bepaalde adhesie-moleculen in de witte bloedcellen, waardoor die aan de wand van de bloedbaan kleven. Een chemotactische gradiënt, een soort wegwijzer, gevormd door de chemokinen, zorgt er vervolgens voor dat bepaalde witte bloedcellen zich doorheen de celwand wurmen. In een laatste fase worden reactieve stoffen uit de bloedcel vrijgemaakt om het gevecht met de infectie aan te g aan - de ontstekingsreactie. Tussen haakjes: de mobiliteit van de witte bloedcellen is uiteraard beperkt tot iets in de orde van enkele millimeter. Als je dan nog weet dat chemokinen ook een rol spelen bij de vorming van bloedcellen en van nieuwe bloedvaten, én dat sommige chemokinen de infectie van cellen met HIV kunnen verhinderen, is het wel duidelijk dat we te doen hebben met vitaal materiaal.” Knippen

“Mijn werk past in het onderzoekskader zoals dat 15 jaar geleden uitgetekend werd door professor Jo Van Damme, die de structuur en functie van natuurlijke menselijke chemokinen onderzoekt. Een heel praktisch probleem, waar ik ook mee te maken heb, is dat de aanmaak van chemokinen voor onderzoeksdoeleinden heel arbeidsintensief is. Gewoonlijk werken we met bloedcellen van 120 donoren. Daaruit halen we hooguit enkele microgram chemokinen. Als de structuur van die natuurlijke chemokinen eenmaal duidelijk is, kunnen we gelukkig onze toevlucht nemen tot gesynthetiseerd materiaal. De synthese en opzuivering van een chemokine duurt ongeveer één tot twee maand, en het levert zowat één gram materiaal op. Daar kan je uiteraard beter mee aan de slag voor uitgebreide biologische tests. Het arbeidsintensieve karakter van deze tests verklaart vermoedelijk waarom de industrie tot voor enkele jaren slechts beperkt geïnteresseerd was in dit onderzoek. De ontdekking van de cr uciale rol van chemokinen bij HIV-infecties en bij de biologische selectie van witte bloedcellen - hét onderzoeksonderwerp van vele immunologen - heeft het aantal academische en industriële groepen in ons domein exponentieel doen toenemen gedurende de laatste vijf jaar.” “De link tussen chemokinen en aids is niet onbelangrijk. Mijn onderzoek was recent vooral gericht op de interactie van chemokinen met een enzym dat CD26 genoemd wordt. CD26 is een protease - een eiwit dat andere eiwitten kan ‘knippen’. We ontdekten dat chemokinen belangrijke substraten zijn voor CD26. D at ‘knippen’ veroorzaakt een kleine wijziging in de primaire eiwitstructuur, wat voor sommige chemokinen echter grote gevolgen heeft voor hun pro-inflammatoire en antivirale activiteit. We hebben onderzocht wat het effect is van de CD26chemokine-interactie op de inflammatoire en anti-HIV activiteit van de chemokinen, in samenwerking met professor Erik De Clercq. CD26 verlaagt enerzijds de inflammatoire activiteit van een aantal chemokinen. Het verhindert de infectie van bepaalde cellen die belangrijk zijn bij de overdracht van het aids-virus tussen individuen, maar het vergemakkelijkt anderzijds de infectie van cellen met stammen die in een latere fase bij patiënten de aids-ziekte veroorzaken.” “Het onderzoek waarin ik participeer, is van zeer lan ge adem. Het is heel fundamenteel van aard. Maar het is van het grootste belang dat we de fundamentele werking van chemokinen grondig begrijpen. Als je die werking inzichtelijk kunt maken, kan je denken aan klinische toepassingen. Zo worden nu de eerste klinische testen uitgevoerd met chemokine-antagonisten voor de behandeling van aids en zull en wellicht testen bij reumapatiënten volgen.”

tuur is met dergelijke schermpjes uitgerust. Deze toepassingen zijn gebaseerd op de eigenschap dat staafvormige vloeibare kristallen onder invloed van een elektrisch veld van richting veranderd kunnen worden. Aangezien elektriciteit en magnetisme fysisch duidelijke verbanden vertonen, ligt het voor de hand dat we ons afvragen of vloeibare kristallen ook door een magnetisch veld georiënteerd kunnen worden. Het antwoord is positief, met dien verstande dat de veldsterkte behoorlijk groot moet zijn en dat de oriëntatie traag verloopt, wat de toepasbaarheid natuurlijk beperkt. Het onderzoek van Dr. Koen Binnemans is er precies op gericht deze beperking weg te werken. Hij maakt daartoe gebruik van metaalhoudende vloeibare kristallen op basis van zeldzame aarden of lanthaniden. Dat is een groep van 18 elementen - europium, dysprosium, neodymium ... - die heel wat minder zeldzaam zijn dan hun naam suggereert. De meeste van deze elementen komen bijvoorbeeld méér in de aardk orst voor dan tin of lood. Zeldzame aarden worden gebruikt in TL-lampen, kleuren-tv’s, gsm’s enzovoort. Toekomst

Dr. Binnemans onderzocht diverse klassen van vloeibare kristallen op basis van z eldzame aarden, met bijzondere aandacht voor hun magnetische eigenschappen en voor de manier waarop de moleculen zich in de mesofase ordenen. Hij stelde daarbij vast dat sommige lanthanide-complexen al in minder sterke magnetische velden georiënteerd kunnen worden. Momenteel onderzoekt hij de mogelijkheden om deze vloeibare kristallen te stabiliseren bij kamertemperatuur - wat uiteraard nodig is om ze toepasbaar te maken. Verder wordt een methode vervolmaakt om supramoleculaire vloeibare kristallen aan te maken op basis van z eldzame aarden. Dat is zinvol, omdat sommige moleculen afzonderlijk geen mesofase vormen, maar bij onderlinge interactie wel. Het onderzoek van Dr. Binnemans werd bekroond met de Kiwanis-prijs van de Onderzoeksraad, omdat het niet alleen een beter begrip van de achtergrond van vloeibare kristallen aanwijst, maar ook duidelijk oog heeft voor hun toepasbaarheid.

NIEUWS

Jan en Marie Huyghe-Prijs

De bewoonbare geschiedenis

Volgens de visie van de bezetter moest die datum veeleer als een dieptepunt geïnterpreteerd worden, als het jaar waarin de geschiedenis van beide landen uit elkaar was gaan lopen.” “In België begon de bezetter met een aantal pogingen tot radicale ingrepen, maar het bleek al snel dat dit leidde tot onwelkome politieke gevolgen. Bepaalde groepen Vlaams-nationalisten voelden zich immers té enthousiast betrokken bij de Duitse visi e, waardoor zij een gevaar voor de eenheid van het land dreigden te worden. Die eenheid was Duitsland, om strategische redenen, meer waard dan één of ander geschiedenisbeeld. Al vrij vroeg m erken we dan ook d at de bezetter zich in ons land in historisch opzicht minder onverzettelijk opstelt dan in Nederland.”

Ludo Meyvis Professionele historici

Dr. Marnix Beyen is postdoctoraal onderzoeker bij het F WO. Hij promoveerde in 1999 met een dissertatie over ‘Een bewoonbare geschiedenis - De omgang met het nationale verleden in België en Nederland 1938-1947’. Zijn studie werd bekroond met de Jan en Marie Huyghe-prijs voor Humane Wetenschappen, uitgereikt door de Vlaamse Leergangen. “Mijn werk bestaat uit twee delen. Het eerste onderzoekt hoe de nationale overheden van België en Nederland omgingen met het nationale verleden. De periode die ik bestudeerd heb, maakt de term ‘overheid’ natuurlijk redelijk problematisch. Bij wie berustte het ‘officiële’ gezag? De Duitse bezetter beweerde in beide landen op te treden als een soort controlerende instantie, maar liet in werkelijkheid weinig speelruimte aan de ‘autochtone’ administraties. Vooral in Nederland, waar het Duitse bestuur werd gedomineerd door radicale nationaal-socialisten, was de feitelijke macht van de bezetter bijzonder groot. Anderzijds waren er de eigen nationale overheden, die het land hadden verlaten. De Belgische overheid was bovendien verdeeld rond de figuur van de koning - die, zoals bekend, in België gebleven was. Daardoor hadden de Belgische ministers in Londen veel meer moeite dan hun Nederlandse collega’s om zich als legitieme gezagsdragers te profileren.” Verschillende visie

“De omgang met het nationale verleden was in Nederland veel eenduidiger dan in België, en werd er, op enkele nuances na, door alle geledingen van het politieke spectrum gedeeld, zélfs door de NSB. In België was dat heel wat minder het geval. De communautaire verdeeldheid was een breuklijn, d ie een ‘unitaire’ lezing van het nationale verleden sterk bemoeilijkte. Bovendien was het Duitse militaire bestuur in België gevoeliger en toleranter ten aanzien van verschillende visies op het nationale verleden. In Nederland probeerde de burgerlijke bezetter een duidelijker pro-Duitse lijn op te leg gen. De klemtoon lag er op de raciale gelijkheid tussen Nederland en Duitsland, en op een poging tot integratie van de Nederlandse geschiedenis in die van Groot-Duitsland. De Vrede van Müns ter uit 1648 werd in Nederland steevast naar voren geschoven als het begin van de Nederlandse onafhankelijkheid.

lPrijs V laamse Leergangen

Geschiedkundige prijs voor linguïste Ludo Meyvis

De Driejaarlijkse Prijs voor G eschiedkundige Wetenschappen, uitgereikt door de Vlaamse Leergangen, werd niét toegekend aan een historicus, maar aan een linguïs te, dr. Reinhild Vandekerckhove van de Kortrijkse subfacult eit Letteren. Ze studeerde Germaanse aan de KULAK e n in Leuven, en werkt sinds ongeveer acht jaar op de Kortrijkse campus. “De jury apprecieerde blijkbaar dat ik een linguïstisch onderzoek heb opgezet dat heel duidelijk socio-historische implicaties heeft. Mijn doctoraat, Structurele en sociale a specten van dialectverandering. De dynamiek van het Deerlijkse dialect, combineert de klassieke dialectgeografie, waarin mijn promotor professor Jan Goossens me heeft ingewijd, met een sociolinguïstisch geörienteerde aanpak. Die verbreding sloeg aan.” “Deerlijk ligt in het zuidoosten van West-Vlaanderen. Oorspronkelijk was het dialect van Deerlijk heel Oost-Vlaams getint, maar recent is het duidelijk veel West-Vlaamser geworden. Ik heb het verloop van die wijzigingen in kaart gebracht en er verklaringen voor aangedragen. De oriëntatie naar een ander dialect of een andere groep dialecten in plaats van naar de standaardtaal is tegenwoordig vrij ongewoon. Recente dialectveranderingen, zoals die bijvoorbeeld ook in een reeks studies van eigen bodem en uit Nederland geanalyseerd worden, wijzen altijd op de groeiende impact van de standaard-

“Het tweede deel van mijn verhandeling gaat over de vraag hoe de professionele geschiedenisbeoefenaren met het nationale verleden omgingen. Die groep heb ik uitgesplitst in enerzijds de archivarissen, anderzijds de professionele historici. Ik had niet de bedoeling één en ander chronologisch te beschrijven, en al evenmin wilde ik een lijst van ‘goede’ of ‘foute’ historici opstellen. Ik heb gezocht naar de paradigma’s waar de geschiedenisbeoefening uit die jaren op berustte.” “De wereld van de Nederlandse beroepshistorici was veel minder geprofessionaliseerd dan in België. De Belgische geschiedenisdepartementen waren vrij goed omkaderd, terwijl Nederlandse hoogleraren het vaak met een minimum aan personeel moesten rooien. Daar staat tegenover dat Nederlandse historici zich eerder als intellectueel dan als technocraat of ambachtsman opstelden. Dat zie je ook aan degenen die nu nog bekend zijn. Iedereen kent wel figuren als Huizinga, Geyl of Romein. Maar wie kent nog Ganshof, of Van Werveke, terwijl die toen juist als bijzonder in hun vak besl agen historici werden gewaardeerd. De Nederlandse historici hadden vaak ook persoonlijk te lijden van de bezetter, die het hele universitaire wereldje trachtte te reorganiseren. Nogal wat historici werden weggevoerd of kwamen in gijzelaarskampen terecht. In België beperkte de bezetter zich, behalve aan het ‘vrijmetselaarsbolwerk’ ULB, tot het sturen van Duitse gasthoogleraren naar onze campussen. Vaak waren dat wetenschappers van behoorlijk kaliber, en ze hielden zich overwegend met wetenschappelijk werk bezig. Behalve aan de ULB bleef de wereld der historici tijdens de oorlog redelijk kalm. In Nederland lag dat anders. Het lag dus een beetje voor de hand dat de output daar veel meer bestond uit geschriften waarin een nationale boodschap vervat was. De Nederlandse historici hadden niet zelden eerder een politieke bedoeling dan een historische. Daar kwam nog bij dat Nederland juist in deze periode een ingrijpende generatiewissel meemaakte, waardoor het landschap in 1938 er heel anders uitzag dan in 1 947. Dat zou ook zónder de oorlog het geval geweest zijn.” “De verschillen tussen Nederland en België zijn vrij frappant. Ik heb in mijn studie de krijtlijnen willen uittekenen. De jury hee ft blijkbaar geoordeeld dat ik daar redelijk in geslaagd ben. En dat maakt van mij een t evreden man, uiteraard.”

taal, zelden nog op beïnvloeding tussen dialecten onderling.” Complex

“De oude Oost-Vlaamse aard van het Deerlijks heeft onder meer te maken met het feit dat Deerlijk op de rand van de oude kasselrij Oudenaarde lag en onmiskenbaar invloed uit die richting onderging. Zelfs uit het Gents zijn invloeden vast te stellen. De laatste decennia stellen we echter een duidelijke invloed uit het Kortrijks dialect vast. De economische boom die daar plaatsvindt, zorgt voor een duidelijk toegenomen zelfbewustzijn, wat op zijn beurt a fstraalt op de omgeving. Deerlijk ligt op ongeveer tien kilometer van Kortrijk, m aar die geografische nabijheid woog blijkbaar nooit zwaar genoeg - tot nu. Mijn onderzoek geeft aan welke oude Oost-Vlaamse klanken vervangen zijn door Kortrijkse of West-Vlaamse.” “De belangrijkste conclusie uit mijn onderzoek is dat taalverandering een bijzonder complex fenomeen is, dat door een veelheid van factoren gestuurd wordt. Er zijn uiteraard taalstructurele beperkingen en stimuli, maar de buitentalige factoren kunnen heel complex zijn. Ik heb proberen uit te zoeken welke factoren zwaarder wegen dan andere, hoewel dat natuurlijk niet wiskundig-exact weer te geven is.” “De mensen van de streek zijn zich niet bewust van de veranderingen die plaatsvinden. Wel weten de ouderen nog dat hun dialect gestigmatiseerd was in de omgang met Kortrijkzanen. Ongetwijfeld heeft die factor meegespeeld in de oriëntatie van het Deerlijks naar het Kortrijks.” “Ik heb het geluk gehad dat ik met vier generaties informanten heb kunnen werken. Ik heb immers de beschikking gehad over een reeks bandopnames uit het begin van de jaren ‘70, waarop mensen aan het woord komen die geboren zijn tussen 1890 en 1900. Zelf heb ik daar drie generaties informanten aan toegevoegd. Daardoor heb ik een lan gere periode kunnen bestuderen dan meestal mogelijk is. Een beetje geluk moet je nu eenmaal hebben.” “Ik was volledig verrast door de toekenning van de prijs. Ik heb trouwens pas heel onlangs vernomen dat er een niet onaardig bedrag mee verbonden is. Wat ik met dat geld ga doen? Geen flauw idee, daar moet ik nog eens grondig over nadenken. Het zal mijn gezin, dat net is uitgebreid met een tweede zoontje, wel op de één of andere manier ten goede komen.” Tijdens de prijsuitreiking op 25 oktober wordt ook de André De ruyttere-Prijs uitgereikt aan Gert Huysmans, voormalig medewerker van het MTM. Ook de laureaten van de vijfjaarlijkse F WO-prijzen en van de ‘ ISI Citation Classics Awards’ worden gehuldigd. Info: Dienst Onderzoekscoördinatie, t(016)32 40 4 4.

19.10.2000 C A M P U S K R A N T

7

VRA AG VOOR VIJF

Gemeenteraadsverkiezingen 2000 Raf Weverbergh Onderbelichte foto’s van mensen in houterige poses, met kapsels die al een decennium of twee gedateerd zijn, opgesmukt met vergezochte of juist vreselijk simplistische slogans. Gemeenteraadsverkiezingen leveren onvermijdelijk rauwe confrontaties op met

uit de hand gelopen huisvlijt. Je zou bijna vergeten dat de inzet toch van enig belang is. We vroegen vijf mensen van de K.U.L euven naar hun campagne. U zal merken dat wij geen VLD’er bereid vonden om ons te woord te staan, waar voor onze excuses.

Prof. Guy Vandenbosch, 38 jaar, hoofddocent bij ESAT, 3de plaats Agalev in Willebroek

Greetje Vandevelde, 20 jaar, studente geneeskunde 3de kan, 2de plaats CVP in Leuven

Margriet Vanhaegendoren, 59 jaar, bediende Technische Diensten, 4de plaats VU&ID Leuven

“Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in het groene, christelijke gedachtegoed. En als ik hier eens rondkijk in Willebroek, dan zijn er toch nog een paar punten die voor verbetering vatbaar zijn, hoor. Bijvoorbeeld, hier op de weg tussen Willebroek en Heindonk, het gehucht waar ik woon, is onlangs een betoncen-

“Ik geloof heel sterk dat mensen verantwoordelijk zijn voor zichzelf, de mensen naast hen, de gemeenschap en de mensen die na hen komen. Dat zijn christelijke waarden - vandaar CVP. Ik ben een heel groene CVP’er: er moet meer groen komen, meer speelpleinen - vooral in sociale wijken. Huisvesting vind ik ook

“Ik geloof in de boodschap van VU&ID voor een open en ongebonden bestuur. Ik heb hen ook altijd nationaal gesteund, vooral vanwege de Vlaamse invalshoek - het zat bij ons ook al in de familie. Persoonlijk ben ik vooral geïnteresseerd in gehandicaptenzorg. Ik ben zelf als vrijwilliger

trale gekomen in een groen gebied dat eigenlijk uitgelezen was om de woonkwaliteit in Willebroek te verbeteren. Dat is een gemiste kans. Ik vraag me trouwens af waarom hier in Willebroek alleen echt zware industrie gevestigd wordt. Ik weet wel dat dat goed is voor de werkgelegenheid en zo, maar er zou toch wat meer evenwicht mogen zijn tussen oude en nieuwe, minder belastende industrie, niet?” Is het de ee rste keer dat u opkomt? “Ja. Ik kom niet echt uit een politieke familie.” Hebt u hard campagne gevoerd? “Niet echt. Bij A galev ligt de nadruk altijd meer op de partij dan op de persoon. Ik heb wel in de buurt folders op de bus gedaan. Ik ben niet bij de mensen thuis geweest, nee.” Is er een kans om verkozen te worden? “Agalev heeft in Willebroek één zetel, de verwachting is dat er daar één bij komt. Normaal gezien dus niet.” Hoeveel voorkeurstemmen hoopt u te halen? “Och, jongen toch, wat vraag je me nu? Ik ben een inwijkeling, dus ik heb hier zeker geen brede achterban. Euh, minstens twee, hè. Dat zou betekenen dat mijn vrouw ook op mij stemt. (lacht)” Guy Vandenbosch kreeg 41 voorkeurstemmen en is niet verkozen.

heel belangrijk. Ik weet uit ervaring dat het voor eenoudergezinnen onbetaalbaar is om in Leuven een woning te vinden, en er zijn ook veel te weinig sociale woningen.” Je hebt ongetwijfeld hard campagne gevoerd? “Ja, absoluut, en minstens evenveel voor als achter schermen. Het is fenomenaal hoeveel stempels er moeten worden gezet, foldertjes gevouwen, postzegels geplakt. Eigenlijk vond ik het helemaal niet erg om met zo’n ploeg tot een gat in de nacht te zitten werken.” De media hebben je in elk geval vlot gevonden. Hoe is dat begonnen? “Met mijn perscommuniqué in februari, denk ik. Opeens was de nationale pers erg geïnteresseerd. Hoe werkt dat? Die mensen lezen ook elkaars kranten zeker, en dan krijg je een sneeuwbaleffect.” Je bent dus verkozen. Maar hoeveel voorkeurstemmen heb je gekregen? “2.095. Naar ik hoor is dat het vijfde meeste van Leuven. Na Tobback, Daems, De Vlies en Aelvoet. Maar ik weet niet zeker of dat klopt.”

actief in de gehandicaptenzorg, en mijn zoon is mindervalide. Daarnaast vind ik de OCMWwerking heel belangrijk: ik ben maatschappelijk assistent van opleiding, ziet u.” Hebt u hard campagne gevoerd? “Wel, ik ben niet bij de mensen thuis geweest als je dat bedoelt, en markten afschuimen en zo, dat was er ook niet bij. Wordt dat nog wel gedaan? Ik heb wel de afdeling geholpen met het versturen van folders en ik heb brieven opgesteld en verstuurd aan kennissen.” En hoeveel stemmen gaat u halen? “Oh, ik woon nog niet lang in Leuven, dus dat kan ik niet zeggen. Tijdens de laatste verkiezingen was ik kandidaat voor de senaat, toen heb ik een 1 .500-tal stemmen gehaald. Maar dat is nationaal, natuurlijk. Mijn plaats is lang geen garantie voor een zetel. Wij hebben momenteel geen zetels voor VU&ID in Leuven. Vroeger twee. We hopen opnieuw ons oude niveau te bereiken, maar dan ben ik e r dus niet bij, hè.” Margriet Vanhaegendoren kreeg 188 voorkeurstemmen en is niet verkozen.

foto’s: Rob Stevens

8

C A M P U S K R A N T 1 9 . 1 0 .2 0 0 0

Anne Noë, 41 jaar, praktijklector damesvoetbal, 19de plaats CVP in Leuven

“Waarom CVP? Omdat die partij het best past bij mijn levensvisie. Een aantal van hun programmapunten spreken mij ten zeerste aan, zoals ‘investeren in mensen’. Op gemeentelijk vlak wilde ik mij vooral inzetten voor jeugd en sport.” Is die er dan te weinig in Leuven? “Jeugd genoeg, maar aangepaste

sportterreinen wat minder. Er zijn wel sportclubs en zo, maar voor de jongeren tussen 14 en 18 die niet meer echt in clubs actief zijn, is er toch w einig. Ik denk dan aan een pleintje waar zij kunnen rollerskaten of zo, waar zij zich kunnen ontspannen.” Was het de ee rste keer dat u opkwam? “Twaalf jaar geleden heb ik ook nog eens op de lijst gestaan.” Hebt u actief campagne gevoerd? “Nee. Ik heb naamkaartjes laten maken zoals alle kandidaten van de CVP. Voor de rest heb ik mee geprofiteerd van de promotie die de CVP zelf maakt. En met de kandidaten van Heverlee hebben we ook een folder opgesteld. Maar ik had geen affiches of zo.” Had u een slogan? “‘Anne Noë wil zich volledig inzetten voor jeugd en sport.’ Kort en duidelijk.” Anne Noë kreeg vierhonderd voorkeurstemmen en is niet verkozen.

An Wauters, 24 jaar, wetenschappelijk medewerker aan de Faculteit Sociale Wetenschappen, 3de plaats SP in Keerbergen

“Ik ben al vijf jaar bij de Jongsocialisten en lid van de SP, omdat ik mij het best kan vinden in die ideologie: gelijke kansen, sociale vangnetten waar nodig en een evenwicht tussen economie en ecologie. In Keerbergen heb ik dat vertaald in de oprichting van

een jeugdhuis, een dienstencentrum voor ouderen, een adviesgroep van gehandicapten, en het streven naar bescherming van De Broekelei, een natuurgebied.” Hebt u actief campagne gevoerd? “Ik heb huisbezoeken afgelegd met een andere SP’er, die vroeger schepen was in Keerbergen. Echt straten aflopen en aan elke deur aanbellen, dat heb ik niet gedaan. En ik heb een persoonlijke folder verspreid. Ik heb mijn vrienden en familieleden ingeschakeld om elke familie in Keerbe rgen aan te schrijven met mijn folder, en om die bij alle 4 .500 adressen op de bus te doen. Serieus wat werk, hoor.” Wat is uw slogan? “‘Het wiel opnieuw uitvinden ...’ staat op de buitenkant van mijn folder, aan de binnenkant gevolgd door: ‘dat is wat An in Keerbergen wil doen, de boel draaiend houden, de motor zijn.’ Dat wiel verwijst naar de rolstoel die ik soms gebruik.” Is er een kans om verkozen te worden? “De SP heeft in mijn gemeente op dit ogenblik drie zetels. Twee van onze drie raadsleden staan op de plaatsen voor mij en de derde is lijstduwer. Mijn plaats is dus nog net een strijdplaats.” Hoeveel voorkeurstemmen hoopt u te halen? “Daarover durf ik geen voorspellingen te doen. Ik hoop wel dat het goed wordt, maar afwachten tot zondag, hè.” An Wouters kreeg 332 voorkeurstemmen en wordt eerste opvolger voor de SP in Keerbergen.

LEVEN NA DE UNIVERSITEIT

Brandweerofficier

Arne Stoffels Wim Boonen

Ons gesprek wordt plotseling onderbroken door een mededeling via de intercom: ergens in Zaventem brandt een afvalberg in een tuin. Een brandweerwagen wordt erop afgestuurd. “Bij zo’n interventie is geen officier nodig en bovendien ben ik niet van dienst”, stelt brandweerofficier en ingenieur Arne Stoffels me gerust. Hij werkt sinds enkele jaren bij het brandweerkorps van Zaventem. De mededeling heeft hem nauwelijks de wenkbrauwen doen fronsen. “Dat soort van oproepen hoor je hier de hele dag door.” Het was bijna een toeval dat Arne Stoffels burgerlijk ingenieur werd. Tijdens zijn middelbare studies had hij de smaak van wiskunde en wetenschappen te pakken gekregen, maar hij voelde het meest voor de richting landbouwingenieur. Het lot besliste er anders over. “Ik had tijdens mijn laatste jaar een aantal voorbereidende lessen voor het toelatingsexamen gevolgd en daarom deed ik er ook maar meteen aan mee. Tot mijn grote verbazing slaagde ik ook nog. Ik heb dan maar beslist om toch toegepaste wetenschappen te gaan studeren. En daar heb ik nooit spijt van gehad.” Hoewel hij zijn toelatingsexamen in Gent had afgelegd, koos Arne Stoffels toch voor Leuven. “Ik hield van de sfeer van een echte studentenstad. Bovendien speelden ook andere factoren - zoals mijn k atholieke achtergrond - een zekere rol.” In Leuven pakte hij de eerste twee jaar behoedzaam aan, maar tijdens zijn ingenieursjaren bloeide hij helemaal open. “Bij de keuze van mijn specialisatie twijfelde ik opnieuw, nu tussen scheikunde en materiaalkunde. In beide specialisaties kon ik mijn passie voor chemie botvieren. Uiteindelijk koos ik voor materiaalkunde, vooral dan vanwege de med estudenten die ik daar terugvond. Met veel van hen trek ik nog steeds op.” Na vijf jaar studie was Arne Stoffels schoolmoe en had hij het wel gezien in Leuven. Toch kon een postgraduaat veiligheidstechniek in het Waalse Bergen hem nog verleiden. “Het eerste jaar combineerde ik de opleiding - twee halve dagen per week - met het behalen van mijn aggregatie. Tijdens het tweede jaar ging ik op zoek naar werk. Dat viel niet mee. Ik kwam op de arbeidsmarkt vlak nadat de legerdienst was afgeschaft en daardoor waren er meer ingenieurs beschikbaar dan er op d at moment nodig waren. Bovendien zat geen enkel bedrijf te wachten op iemand die twee dagen per week niet beschikbaar w as. Uiteindelijk ben ik dan dee ltijds aan de slag gegaan als leraar fysica in een school in Roeselare.” Ondertussen was Arne Stoffels ook lid geworden van de vrijwillige brandweer in Harelbeke. “Tijdens mijn middelbareschoolperiode was ik actief geweest bij het Rode Kruis, maar nadien was dat engagement verwaterd. Toen ik naar Harelbeke terugkeerde, bleek dat veel van mijn vroegere ‘collega’s’ de overstap hadden gemaakt naar de brandweer. Die bood immers de actie die bij het Rode Kruis wat ontbrak.” Hooggeschoold

Arne volgde hun voorbeeld en het was in dezelfde periode dat hem een vacaturebericht onder ogen kwam voor een brandweermanofficier in Zaventem. Hij nam deel aan wat een selectieprocedure zou worden van lange duur: een f ysieke test, een theoretisch en een mondeling examen. Elf maanden nadat hij solliciteerde kon hij beginnen. Hij was de enige die het erg technische theoretische examen overleefde. “Blijkbaar wilden ze echt wel een burgerlijk ingenieur en daarom was het examen zo zwaar. Sindsdien zijn de reglementen terzake gewijzigd en kan ook iemand met enkel middelbare school achter de rug aan de officierentests deelnemen. Ik vind dat een jammerlijke zaak. Een technische achtergrond van hoog niveau is in ons vak echt wel nodig. Want wanneer roepen ze de brandweer erbij? Als alle ingenieurs in een bedrijf ni et meer weten hoe de zaak onder controle te krijgen. Dan moet je als brandweerofficier de nodige autoriteit hebben om de bedrijfsingenieurs te zeggen wat er moet gebeuren. Iemand die onvoldoende hooggeschoold is, toont zich in zo’n sit uatie vaak onzeker.” De dagtaak van Arne Stoffels beantwoordt niet helemaal aan het geromantiseerde beeld dat velen misschien hebben van het leven bij de brandweer. “Mijn belangrijkste taak is brandpreventie. Bij elke bouwaanvraag moet ik advies uitbrengen op het vlak van brandveiligheid. De Belgische wetgeving bepaalt nauwkeurig wat kan en niet kan, v aak zonder rekening te houden met het uiteindelijke doel van de opgelegde regels. Dat gebrek aan flexibiliteit maakt mijn werk er natuurlijk niet makkelijker op. Verder controleer ik ook bestaande gebouwen op hun brandveiligheid. Voor beide taken komt mijn ingenieursachtergrond uitstekend van pas, al was het achteraf gezien misschien beter geweest als ik de specialisatie bouwkunde had gevolgd. Maar ja, studeren doe je nu eenmaal niet altijd met een welbepaald

doel voor ogen.” Natuurlijk doet Arne Stoffels ook wat de buitenstaander beschouwt als het échte brandweerwerk, de interventies. “Een officier rukt enkel uit voor bepaalde types interventies, meestal als er personen bij betrokken zijn, zoals bij o ngevallen of huisbranden. Onze taak ligt daarbij eerder op strategisch vlak. Je moet met andere woorden kunnen inschatten hoe de situatie binnen pakweg een uur zal evolueren. De operationele leiding kan ik meestal overlaten aan een sergeant.” “Een brandweerofficier moet ook een overzicht houden op de interventie en de omgeving daarvan. Hoe belangrijk dat is, hebben we twee jaar geleden nog op tragische wijze mogen ondervinden. Toen is één van onze verplegers op de Brusselse Ring om het leven gekomen tijdens een gewone routine-interventie. Er was een auto-ongeval gebeurd zonder gewonden. Toen de verpleger de betrokkenen gebood om bescherming te zoeken achter de vangrails werd hij zelf door een slippende bestelwagen gegrepen. Zijn dood heeft hier een diepe indruk nagelaten. Sindsdien zijn we nog strikter geworden op het vlak van veiligheid. De eerste taak van een officier is dan ook de veiligheid van zijn manschappen te verzekeren.” Mannenwereld

Door de aanwezigheid van industriezones en de luchthaven is de kans op grootschalige ongevallen en rampen in Zaventem reëel. In zo’n geval wordt het hele Zaventemse officierenkorps het terrein op gestuurd, op één na: Arne Stoffels. “Wanneer het rampenplan in werking treedt, blijf ik in de kazerne achter om een crisiscentrum op te zetten. Ik ben namelijk eveneens verantwoordelijk voor informatica en telecommunicatie. Op zo’n moment is het hier een heksenketel van inkomende en uitgaande telefoontjes. Dat ik hier dan achterblijf, is soms wel eens frustrerend. Je komt namelijk pas op de plek van het onheil aan als alles al achter de rug is. Gelukkig doe ik genoeg operationele ervaring op tijdens de gewone missies.” Er zit ook nog een ander, minder aangenaam, aspect vast aan het brandweerleven. “Vroeg of laat wordt een brandweerman geconfronteerd met de dood, soms op een zeer traumatische manier. Vroeger vond men dat je daar maar tegen moest kunnen. Maar dat is natuurlijk niet zo. Daarom zijn er binnen ons korps vrijwilligers die weten hoe ze met slachtoffers van posttraumatische stress moeten omgaan: het FiST - Firefighter Stress Team. In eerste instantie zorgen zij voor hele kleine dingen: een kop koffie, een sigaret, wat rust, een informeel gesprek over de gebeurtenissen.” “Als er risico bestaat op een psychisch trauma, wordt een groepsgesprek georganiseerd waarin iedereen zijn visie op de feiten kan geven. Op die manier krijg je een goed beeld van het gebeurde. Onzekerheid is nu eenmaal de belangrijkste bron van psychische letsels.” Maar heerst er dan geen machocultuur meer binnen de brandweer? “Ja, die bestaat nog wel in bepaalde korpsen. De brandweer is nog altijd een mannenwereld en heeft zijn wortels in het leger. Toch heerst er hier buiten de crisismomenten de sfeer van een kmo w aarbij de werknemers in ploegen werken. Enkel tijdens een interventie is een bepaalde discipline geboden. Wat de mentaliteit betreft, hangt veel ook af van de korpsoverste. Als die een militaire discipline eist, dan zal het korps zich ook makkelijker macho opstellen. Is het een manager dan zie je een veel gemoedelijker sfeer. Gelukkig is onze baas een manager ...”

19.10.2000 C A M P U S K R A N T

9

LEZERSBRIEF

vervolg van pagina 5 Het mag niet zijn om af te studeren zonder een kapitale teleurstelling. De rechtsfaculteit telt een Vlaams Blok-lid. Men stelt daar, ons paradigma waardig, meteen tegenover dat politiek een subjectieve kwestie is en wetenschap op een objectieve manier beoefend moet worden, want Pieter de Somer heeft het zelf aan de paus gezegd! Ze kunnen gelijk hebben, maar ik ben teleurgesteld. Ik weet alleen nog niet helemaal in wat; ben ik teleurgesteld in de samenleving, in ons paradigma, in onze universiteit of in mezelf, omdat ik de consequentie niet kan opbrengen om in mijn laatste jaar rechtenstudies te stoppen? Het zal vooral dat laatste zijn. Als je g aat studeren heb je het gevoel dat de slimme mensen in staat zijn om van je persoon een beter geheel te maken. Niets is minder waar, na vier jaar rechtenstudies heb ik nooit het gevoel gehad dat gevoel meetelt, dus maar goed ook. Op de meest deskundige, wetenschappelijke en objectieve manier werd je ingeleid in de academische wereld. Ik wachtte rustig op het moment dat ik de authenticiteit van het hele systeem zou kunnen vatten. Op geen enkel moment peilde men naar onze menselijkheid, hoewel me dat toch voor de hand leek te liggen in een katholieke faculteit waar het er vooral om te doen zou moeten zijn om recht te laten geschieden. Men doet zijn examens en nooit komt men een vraag tegen in de zin van: “ Gebruik je het argument overspel tegen een vrouw met een gehandicapt kind als ze geslagen werd door haar echtgenoot?” Als ik me niet vergis zit daar de kern van geesteswetenschappen studeren aan een katholieke universiteit wel in vervat. Een welgemeend ‘neen’-antwoord, zou de toekomst er al heel anders doen uitzien. Het feit dat het antwoord en de beoordeling ervan subjectief is doet er niet toe, het antwoord erop zou wel een mooie indicatie zijn voor het al dan niet verlenen van het diploma. Het geheel tegenovergestelde gaat me echter te ver. Een katholieke universiteit die niet ingrijpt wanneer een academicus lid is van een hatende vereniging, verloochent het laatste stukje authenticiteit en integriteit waar ik me aan v astklampte. De traditionele (objectieve) argumenten dat het Vlaams Blok niet democratisch is, racistisch is enz. ga ik niet herhalen. De mensen horen het zoveel dat ze apathisch worden op dat vlak en terecht dat men apathisch wordt want die argumenten dulden geen emotie. Een strijd tegen het Vlaams Blok kan niet op een objectieve manier, want haat is een gevoel. Spijtige eerste samenvatting; het eerste gevoel dat ik tegenkom in mijn studiejaren is haat. Nu vraag ik mij af waar de mensen zijn. De rector, de decaan en de collega’s kunnen dan wel rotsvast geloven in een objectief wetenschappelijk klimaat, maar mensen ‘onderscheiden’ zich door menselijkheden, niet alleen door kennis. Gandhi vatte dit naar mijn oordeel juist samen: “Een mens (lees: universiteit) kan niet juist handelen op één terrein van zijn leven, terwijl hij bezig is v erkeerd te handelen op enig ander terrein. Het leven is één ondeelbaar geheel.” Misschien is het tijd voor de academici om het paradigma even los te laten en te handelen als mens en niet als wetenschapper. Bart Cresens, 3de licentie rechten

vervolg van pagina 4 “Ons systeem is bestemd voor gevoelige informatie. Daarboven heb je nog geheim en topgeheim. Ons niveau heeft vooral te maken met persoonsgebonden informatie, bijvoorbeeld de informatie die de overheid over je heeft. Het gaat dus niet om absolute staatsgeheimen, alleen om informatie waarvan het niet gewenst is dat ze door onbevoegden bekeken wordt. En daarnaast is ons systeem natuurlijk bestemd voor de bescherming van communicatie tussen computers, bijvoorbeeld e-mail.” Tot over 149.000 miljard jaar

“Het NIST gaat ons voorstel langs de gebruikelijke administratieve kanalen loodsen, en de verwachting is dat het geleidelijk aan het oude encryptie-systeem, DES, zal vervangen. Dat was nodig, omdat de computers stilaan een niveau bereikt hebben waarop die encryptie-standaard niet langer veilig is. Er bestaan machines waarmee de DES-standaard gekraakt kan worden in een paar uur. Om je een idee te geven van de veiligheid van Rijndael: als zo’n DES-kraker een document zou aankunnen in 1 seconde - wat 2 tot de 55ste macht aan bewerkingen per seconde zou betekenen - dan heeft diezelfde machine ongeveer 149.000 miljard jaar nodig om Rijndael aan te pakken. Daar zijn we niet echt bevreesd voor, omdat het heelal pas 20 miljard jaar bestaat. Dergelijke berekeningen zijn natuurlijk zo lek als een vergiet. De laatste jaren verdubbelt de rekenkracht van computers om de achttien maanden. Als dat zo doorgaat, blijft Rijndael slechts een eeuw veilig. En als de technologische ontwikkeling een tandje bijsteekt, mogen we al blij zijn met tien of twintig jaar. Maar voorlopig zijn we dus nog wel even gerust.” Meer over Rijndael vindt u op de site van Vincent Rijmen: http://www.esat.kuleuven.ac.be/~rijmen/rijndael, of op http://www.rijndael.com.

10 C A M P U S K R A N T 1 9 . 1 0 .2 0 0 0

Semesterexamens: reacties studenten Sofie Coosemans, 2de kan TEW

“Semesterexamens zijn zeker interessant voor de hoofdvakken - zolang het maar niet te véél examens worden. De leerstof is beter verdeeld, en voor mij is dat niet slecht. Ik heb eerste kan gebist, want ik liet alles veel te lang liggen. Met onderstrepen alleen ken je je stof nog niet. Dus mocht ik kunnen kiezen, dan zou ik toch voor semesterexamens zijn.” Yves De Cantis, 2de kan Landbouw

“De semesterexamens maken de eerste kandidatuur een stuk lichter. De overgang van middelbaar naar universiteit is niet vanzelfsprekend. Je krijgt plots enorme hoeveelheden stof te blokken, je weet niet onmiddellijk hoe je die moet verwerken, en dat is toch de belangrijkste reden van niet slagen. Over tweede kan heb ik mijn twijf els. Dan heb je het systeem van studeren wel door, je weet hoe het moet. Voor de hogere jaren zou ik het gewoon laten zoals het nu is.” Lieve Janssens, 2de kan TEW

“Ik ben zeer zeker voor. Ik heb het eerste jaar over moeten doen, en de semesterexamens de tweede keer heb ik heel positief ervaren. Proefexamens zijn niet écht, dat weet je, en dan doe je toch je best niet. Ja, je moet van in het begin van het jaar werken, maar dat vind ik geen probleem, dan hou je je stof op tijd en stond bij. Wordt het in alle jaren ingevoerd? Totaal geen probleem voor mij.” Pieter-Jan D’Huys, 1ste kan Landbouw

“Ik vind dat een goede zaak nu, voor de aanpassing na het middelbaar. Je hebt wel minder vrije tijd n atuurlijk, alleen nu de eerste weken in feite. Dat is inderdaad een klein probleempje. Bij ons in het jaar hebben we het er nog niet over gehad, maar op mijn kot hoor ik wel dat de hogerejaars er niet echt voor te vinden zijn. Die hebben het sowieso al druk, en dan nog eens examens erbij rond Nieuwjaar, dat maakt het extra moeilijk.”

EEN LEVEN LANG

Theoloog

Georges De Schrijver Wouter Verbeylen

Dit is onze tweede afspraak met Georges De Schrijver S.J. dit jaar. In het voorjaar ging het over Romero, en nu treffen we hem naar aanleiding van zijn emeritaat. En uiteraard blijkt zijn carrière, en vooral de laatste twintig jaar ook in het teken van de bevrijdingstheologie te staan. Maar we hebben het ook over kosmologie, over de erfzonde, over interreligieuze dialoog. Bij het a fscheid klinkt het: “In een leven, daar komen zoveel details bij kijken, maar op de duur zie je er wel een lijn in .” “Hoe ik met bevrijdingstheologie ben begonnen? Dat is een heel lang verhaal. Ik ben in ‘54 bij de jezuïeten ingetreden en in ‘68 t ot priester gewijd. Ik heb eerst vier jaar klassieke filologie gestudeerd, daarna ben ik filosofie en theologie begonnen. In het vierde jaar heb ik in Parijs de studie van de Griekse vaders gedaan, en het vijfde jaar deed ik weer hier. Dan heb ik een tijdje in het middelbaar lesgegeven, waardoor ik dus vrij laat ben beginnen doceren.” “Ik was nogal speculatief aangelegd, en heb me gespecialiseerd in fundamentele theologie, en daarbinnen in de raakvlakken tussen cult uur en godsdienst. Ik heb een doctoraatsthesis gemaakt over contemplatie en spiritualiteit, onder leiding van pater Walgrave, die ik in ‘80 ben opgevolgd.” Marx en bevrijding

“Ik begon me toen meer te interesseren voor actuele religieuze problemen. Ik gaf les over secularisatie en over moderniteit, ik l as de theorie van het handelen van Habermas. Dat ging dus in de r ichting van politieke theologie. Door die sociale gerichtheid kwamen veel derdewereldstudenten bij mij terecht. En daardoor legde ik ook contacten met de bevrijdingstheologie.” “In ‘82 nam ik deel aan de EATWOT-conferentie in Genève, waar vooral de derdewereldtheologen aan het woord kwamen en de Europeanen een minderheid vormden. Zo’n ontmoeting is niet altijd prettig, omdat de superioriteit van het Europese denken er wordt aangeklaagd. Hier gaat het immers altijd over de uitbreiding van macht en invloed. Via die nieuwe contacten ben ik Marx gaan bestuderen, en heb ik mijn studenten aan het werk gezet om de invloed van Marx op de bevrijdingstheologie te onderzoeken.” “In ‘83 ben ik met Broederlijk Delen op missie geweest naar Nicaragua. Dat land begon toen de weerstand te ondervinden van de Amerikanen tegen het Sandinistische regime. De revolutie was nog niet in volle hevigheid losgebarsten, maar toch was er al de voortdurende vrees voor aanvallen van de contra’s. In ‘84 trok ik dan weer daarheen. De jezuïeten waren fel betrokken bij de revolutie in Nicaragua en bij de linkse beweging in El Salvador. Ik heb in El Salvador gesprekken gevoerd met de bevrijdingstheologen Jon Sobrino en Ignacio Ellacuría. Ik heb een week of vier gelogeerd in het jezuïetenhuis waar nadien zes jezuïeten, onder wie Ellacuría, zijn doodgeschoten - uit de weg geruimd. Dat gebeurde in 1989.” “In ‘86, tijdens een bezoek aan P eru, heb ik gediscussieerd met Gustavo Gutiérrez, en het begon mij op te val len dat er bij de verzetsbeweging veel meer dan Mar x kwam kijken, dat de inheemse culturen er een belangrijke rol in speelden. Via Maria Tegui werd mij het verband duidelijk tussen de klasseloze maatschappij en de oude Inca-cultuur. Die hadden gemeenschappelijk land, en kenden in feite een socialistisch systeem avant-la-lettre. Dat heeft mij allemaal in mijn lessen beïnvloed - ik heb bijvoorbeeld een cursus gegeven over de receptie van het marxisme in Peru.” Academisch theoloog

“Rond die tijd vroegen mijn studenten uit de derde wereld om een discussieforum, buiten het curriculum dan. Dat ging ook moeilijk binnen de lessen, aangezien ik een ruimere groep wilde dan de studenten dogmatische theologie. Ik ben langzaamaan sprekers beginnen uitnodigen, en dan heeft decaan Jan Lambrecht mij voorgesteld het Centrum voor Bevrijdingstheologie op te richten. Wij nodigen acht keer per jaar sprekers uit, die het hebben over onderwerpen als de volkerenmoord in Rwanda, de straatkinderen in Chili, de schuldenlast van de derde wereld, de plaats van de vrouw in de derde wereld. We organiseren dat allemaal met bescheiden middelen, maar ik

vind het toch noodzakelijk als parascolaire aanvulling.” “Ik ben maar een goeie tien jaar met het centrum bezig, maar al meer dan vijftien jaar oriënteer ik me, laat ons zeggen, naar de ruimere wereld. Hebt u zich, als theoloog, uitgesproken over de crisis binnen de Kerk? “Laat me daar dit op antwoorden: vanuit Rome wordt het onderscheid gemaakt tussen kerkelijke en academische theologen. Ja, dan ben ik zeker een academisch theoloog? Er zijn proffen die met de hete hangijzers omgaan - de positie van de vr ouw in de Kerk, het slinken van de Kerkgemeenschap. Maar daar heb ik me niet veel mee beziggehouden, ik heb me niet gemengd in die discussie - toch niet rechtstreeks. Indirect natuurlijk wel: als vrouwen niet aan hun trekken komen in de gemeenschap, dan reageer ik wel. En als de bevrijdingstheologie wordt aangevallen, dan kruip ik zeker in mijn pen. In ‘84 bijvoorbeeld, toen de bevrijdingstheologie door Rome veroordeeld werd, heb ik uiteraard gereageerd. En de rol van de universiteit daarin? Die kan haar nek uitsteken, vooral symbolisch dan, door eredoctoraten te geven. Aan Romero en Sobrino bijvoorbeeld.” “Ik volg nog met veel interesse de ontwikkelingen in India en Sri Lanka. De christenen vormen daar een minderheid en zijn aangewezen op samenwerking met andere religies. Ik vraag mij af tot hoever die interreligieuze samenwerking kan gaan. Want iedere religie heeft natuurlijk haar eigen heilsfiguren, en bij ons is dat nu eenmaal Jezus Christus. Zo was er het incident rond de Sri Lankaan Tissa Balasuriya. Binnen het christendom is wie niet gedoopt is, verdoemd, vanwege de erfzonde. Balasuriya zei: ‘Ik kan niet slikken dat de boeddhisten met wie ik discussieer en samenwerk, verdoemd zijn.’ Dat betekende eigenlijk dat hij zei dat men buiten de Kerk ook heil kan vinden, en dat was dus in strijd met de uniciteitsgedachte. Balasuriya is buiten de Kerk gezet, maar ik heb hem hier laten spreken. Je kan dan zeg gen dat dat erg moedig is, maar op zo’n moment is het gewoon mijn plicht. Inmiddels hebben de partijen zich gelukkig weer verzoend.” “De jezuïeten werken goed samen met de andere religies, maar soms krijgen ze dan van Rome te horen dat ze te véél aan interreligieuze dialoog doen, en te weinig aan werving.” Interculturele kruisbestuiving

“In de toekomst zal de meerderheid van de christenen buiten Europa wonen, dat is heel duidelijk. En dus hebben wij de t aak om die studenten goed te vormen. Ze leren hier veel over Europese cultuur, over sociologie, over filosofie. Eén van mijn interesses is de kosmologie, van de oude kosmologie tot Hawking, en de studenten hebben daar héél graag les over, omdat ze dat zelf nooit gehad hebben. Dat is dus weer geen binnenkerkelijk thema, hoewel ik het interreligieus heel belangrijk vind. In januari geef ik er trouwens een cursus over in Manila, op uitnodiging van oudstudenten.” “Ik voel me geweldig gesteund door het Tweede Vaticaans Concilie, dat oproept tot dialoog tussen Kerk en wereld. Vooral de encycliek Gaudium et Spes is van grote invloed geweest op de Zuid-Amerikaanse bisschoppen en de bevrijdingstheologie. Ik kan mijn keuzes dus voor mezelf verantwoorden.” “De toekomst, dat is voor mijzelf het achterstallige werk inhalen. Er staan nog tien doctoraten op stapel. Ik heb me geëngageerd in een project over postmoderniteit, en ik hou me verder bezig met het onderzoek van het wereldchristendom, en de samenhang met vragen van armoede en ontwikkeling. Ik blijf ook lesgeven bij oud-studenten, binnenkort in Manila, zoals ik al zei, en in november 2001 in Bangalor in India.” “Verder in de toekomst, in 2002, is er het tweejaarlijkse congres van het Missionswissenschaftliches Instit ut Missio. In het verleden werd daar gediscussieerd over de globalisering en de slachtoffers ervan, over wat theologen te zeggen hebben over de kwijtschelding van de schuld aan de Derde Wereld. Het volgende congres handelt over Interkulturalität, interculturele kruisbestuiving dus, waarmee men een dam wil opwerpen tegen de ene Coca Cola-cultuur. Daar zal ik zeker weer in contact komen met oud-studenten, en dat is voor mij altijd een heel prettige ervaring.”

Erratum In het in nr. 13 verschenen interview met professor Romain Coussement werd ook de naam genoemd van zijn leermeester professor Van Itterbeek, stichter van het Departement Natuurkunde. Per abuis werd de naam van professor Van Itterbeek echter verkeerd gespeld, waarvoor onze excuses.

19.10.2000 C A M P U S K R A N T

11

NIEUWS

Van Dale gaat elektronisch Wouter Verbeylen

Het Groot Woordenboek der Nederlandse Taal van Van Dale, de ‘dikke’ dus, heeft er een nieuw flinterdun broertje bij. Niet echt nieuw - het gaat om een elektronische versie van de dertiende editie die vorig jaar uitkwam -, wel erg vernieuwend. Leuven had met hoofdredacteur en professor emeritus Guido Geerts in het verleden al een stevige connectie met Van Dale, en nu is er de elektronische versie onder hoofdredactie van professor Dirk Geeraerts. Een evidente keuze van Van Dale: Geeraerts is een internationaal bekend specialist op het gebied van de woordbetekenisleer en het woordenschatonderzoek. Hij licht toe en demonstreert. “Waarom op cd-rom? Tja, er is vraag naar, en waarschijnlijk is het toch wel de weg van de toekomst. De elektronische versie is veel bruikbaarder, en is dus zeker geschikt voor de intensieve gebruiker van woordenboeken. Je moet ervan uitgaan dat een elektronisch woordenboek een standaardonderdeel van netwerk- en kantooromgevingen zal worden, en dan kan d e grote Van Dale natuurlijk niet ontbreken.” Op het demootje was het al redelijk indrukwekkend, the real thing overtuigt je meteen. De functies die aanwezig waren bij de papieren versie kunnen veel beter worden benut. De opzoeksnelheid bijvoorbeeld: die is veel groter dan bij de boekversie - op voorwaarde dat de computer al aanstaat uiteraard. En echt nieuw is het ‘zoeken bij benadering’. Vang je ergens een woord op dat je niet onmiddellijk kan thuisbrengen, en dat bijvoorbeeld klinkt als zajdeko, dan kan je het op uitspraak opzoeken. In dit geval kom je dan terecht bij zydéco. Kortom: je vindt woorden waarvan je de spelling niet kent. Een andere sprong voorwaarts is de verbindingenindex. Geeraerts: “Dat was één van de echte nadelen van de papieren versie. Als je een alled aagse uitdrukking als de appel valt niet ver van de boom wil opzoeken, moet je

Studiegids Letteren op cd-rom In de Faculteit Letteren verscheen de eerste studiegids al in het academiejaar 1973-1974. De huidige studiegids bevat uiteraard een veelvoud aan vakken en informatie. De (licentie-)studenten willen zo snel mogelijk kunnen kiezen uit een zo groot mogelijke waaier aan keuzemogelijkheden. De tijdige aanmaak en verspreiding van een steeds lijviger boekwerk werd echter voortdurend moeilijker. Gelukkig werd sinds 1996 deze informatie ook via het CWIS aangeboden, als één van de eerste onderwijstoepassingen van de Intranet-cel. In alle faculteiten, ook bij Letteren, werd informatie over de inhoud van de vakken op een systematische manier verzameld en aangeboden. Die twee ontwikkelingen hebben elkaar nu gevonden in een studiegids ‘nieuwe stijl’ - of liever: ‘nieuwe drager’, namelijk op cd-rom, die de papieren studiegids vervangt. Luc Burie, administratief secretaris van de f aculteit, g af de aanzet tot dit initiatief. Professor Rita Ghesquière, academisch secretaris, begeleidde het, Greet Danckaerts zorgde voor de praktische uitwerking.

dan bij appel of bij boom gaan kijken? Voor sommige verbindingen moet je er dan nog eens twee verschillende boekdelen op naslaan. Nu ben je dus onmiddellijk waar je moet zijn.” Kwekken en kouten

“Bij de toegevoegde functies is er onder meer de uitspraak - met eventuele variaties - die bij alle woorden werd opgenomen. Dat was ook dringend nodig, want de uitspraak is altijd een ondergeschoven kindje geweest in de lexicografie van het Nederlands.” Een klik op de knop en je hoort een stem met een elektronisch tintje het woord uitspreken. “Dat is geen opgenomen stem, ze wordt spraaktechnologisch gegenereerd door de computer. Ze heeft een licht Noord-Nederlandse klank, maar waarschijnlijk zullen we in de toekomst ook andere stemmen toevoegen, zoals een vrouwenstem en een Belgische. We hebben nu trouwens al veel aandacht besteed aan de B elgische uitspraak van het Nederlands: dossier staat er niet alleen in als ‘dosjee’, maar ook met de ‘ier’-uitspraak die je hier meestal hoort. In feite is dit nu het meest uitgebreide uitspraakwoordenboek voor het Nederlands.” En meteen ook het grootste rijmwoordenboek - Wouter blijkt te rijmen op kouter, sjouter en knock-outer -, een handig puzzelwoordenboek met anagrammen, met zoekfuncties op jokers ‘zoek een woord met vier letters, de derde is een y’ - én een aantal gespecialiseerde woordenboeken in één, als je bijvoorbeeld op vaktaal zoekt. “Het woordenboek gaat verschillende functies vervullen. Zowel voor spelletjes als voor meer serieuze opzoekingen kan je er terecht.” En het neusje van de zalm komt nog: het omgekeerde woordenboek. “Je kan nu ook vanuit de binnenkant van het woordenboek zoeken”, zegt Geeraerts. “Als je bijvoorbeeld op zoek bent naar het geluid van eksters, dan kom je zo” - hij vult een aantal zoekopties in - “terecht bij klappen kwekken - schateren. Je kan zoeken op stijlkenmerk, woordsoort, etymologie, enzovoort. Er zit in feite een browser in het woordenboek, met het artikel als de site w aarnaar je op zoek bent. Hier ben ik echt wel trots op, want dit is héél innovatief.” De vraag is natuurlijk of mensen die zich vorig jaar de nieuwe papieren Van Dale aanschaften, zich nu niet bekocht voelen. “Wij hebben bij het uitbrengen van de dertiende editie duidelijk gezegd dat er binnen het jaar een elektronische versie zou komen - en dat jaar hadden we echt wel nodig om de laatste hand te leggen aan de applicatie. Wie de papieren versie gekocht heeft, heeft trouwens vijftig procent korting op de cd-rom-versie. En het is niet de bedoeling dat de Van Dale in boekvorm verdwijnt - die blijft gewoon bestaan, onder meer voor niet-pc-gebruikers en minder intensieve woordenboekgebruikers.” Conclusie? “Ik gebruik geen papieren woordenboek meer.” Nooit meer? “Echt nooit.”

Met de query-module stel je vragen die geen enkel woordenboek tot nu toe kon beantwoorden. In het voorbeeld wordt gevraagd welke zelfstandige naamwoorden met ‘boom’ in de definitie dateren uit de periode 1751-1800.

Professor Fred Truyen zette het geheel om tot een cd-rom. Even werd overwogen de informatie alleen op het CWIS aan te bieden, maar uiteindelijk werd toch geopteerd voor een ‘dubbeluitgave’, zowel op CWIS als op cd-rom. Niet iedereen wenst dergelijke informatie immers on-line te raadplegen, en de cd-rom bleek een handig, snel aan te maken en ook offline te consulteren compromis, dat bovendien heel wat tastbaarder is dan ‘alleen maar een URL’. Bovendien kan de nu nog onbenutte ruimte op de cd in volgende versies gebruikt worden voor een veelheid aan informatie: een korte videoclip om de faculteit voor te stellen, informatie van de studentenkringen enzovoort. In het voorjaar 2001 ontvangen alle abituriënten deze cd-rom trouwens - gratis - tijdens de infodagen. En een laatste zeer belangrijk voordeel: de kwaliteitsbegeleiding op weg naar een vlekkeloos eindproduct is in het geval van een cd veel beter te realiseren dan bij een publicatie in boekvorm. Er kan tot op het laatste moment nagelezen en gecorrigeerd worden, en de ervaring leert dat de meeste docenten reeds in een vroeg stadium de tijd nemen om na te denken over de colleges die ze het volgende jaar zullen doceren. Gevolg zijn coherentere syllabi, meer actuele literatuurlijsten en betere afspraken met de studenten. Of hoe een mediumwissel de kwaliteit van het onderwijs kan verbeteren ...

19.10.2000 C A M P U S K R A N T

13

CULTUUR

Programma UUR KULtUUR Barokke kamermuziek van G.F. Händel

Bach voor studenten

Op 25 oktober brengen Anne Mertens (sopraan), Peter Van Heyghen (blokfluit) en Kris Verhelst (clavecimbel) Cantate e Sonate van Händel. Deze drie Vlaamse musici vinden elkaar in de passie voor de barokmuziek en zijn elk op hun eigen instrument op zoek naar de historisch meest verantwoorde wijze van uitvoering. Van de grootmeester van de barok en tijdgenoot van Bach, Georg Friedrich Händel (1685-1759), bekend van de Messiah en Wassermusik, brengen zij afwisselend sonates voor blokfluit en Italiaanse cantates. Muzikale pareltjes van bruisende barokke kamermuziek uit de pruikentijd. Woensdag 25 oktober, 13u, CC Wagehuys, Brusselsestraat 63. Elk UUR KULtUUR is gratis.

Musica Antiqua Leuven biedt voor volgende twee concerten aan studenten tickets aan voor slechts 100 fr. Op vrijdag 3 november om 20.15u brengt het Collegium Musicum Köln concerti en cantate van Bach en Händel, met Johanna Stojkovic (sopraan), Florian Deuter (viool) en Christian R ieger (klavecimbel). Op woensdag 15 november om 20.15u brengt La Stagione Frankfur t met de sopraan Deborah York werk van Corelli, Vivaldi en Bach. Beide concerten vinden plaats in de P ieter de Somer-aula. Voor tickets (enkel voor studenten) bellen naar t(016)32 41 40. Er is een be perkt aantal kaarten beschikbaar. G.F. Händel

AGENDA

concert

tentoonstelling

theater

19/10 20.30u, Serapion ensemble: Schubert en Krenek , Festival van Vlaanderen, Grote Aula, t(016)22 21 13 20/10 20.30u, Aka Moon & DJ Grazzhoppa , org. STUC, STUCzaal, Van Evenstraat 2d, t(016)20 81 33 22/10 22u, Jazz op zondag, org. STUC, STUCbar, Van Evenstraat 2d, t(016)20 81 33 23/10 20.30u, Beethoven Academie: H. Pousseur, Aquarius Memorial, Festival van Vlaanderen, Lemmensinstituut, t(016)23 39 67 24/10 22u, Verrassingsact, Oorgetuigen, org. STUC, t(016)20 81 33 26 en 27/10 20u en 20.30u, Muziektheater, Prometheus ensemble, De Roovers, P. Verhelst: I Stravinsky, Histoire du Soldat, Schouwburg, Bondgenotenlaan 21, t(016)22 21 13 29/10 20u, La Petite Bande, generale repetitie, J.S. Bach, Cantates, Minnepoort, t(011)61 05 10 29/10 22u, Jazz op zondag, STUCbar, Van Evenstraat 2d, org. STUC, t(016)20 81 33 31/10 20.30u, New London Chamber Choir, Vlaams Radio Koor en Ictus: I. Stravinsky, Festival van Vlaanderen, Schouwburg, Bondgenotenlaan 21, t(016)22 21 13

tot 3/12 Wereldwijs. Wetenschappers rond Keizer Karel, Stedelijk Museum, Savoyestraat 6, t(016)22 45 64 nu tot 4/12 Kunst in Huis. Raf Coenjaerts, UZ Gasthuisberg, Herestraat 49 21/10-7/1 Epifanie, tentoonstelling over actuele kunst en religie, Abdij van ‘t Park, Abdij van Park 7, Heverlee, t(016)40 60 73 21/10-15/1 Tentoonstelling n.a.v. de 125ste verjaardag van het Davidsfonds, KADOC, Vlamingenstraat 39, t(016)32 35 11

27/10 20.30u, De Toneelschuur, De Hollandsche Revue, Brandweerkazerne, Vaartkom 12-14, org. STUC en CC Leuven, t(016)20 81 33

nu

varia 24/10 20u, Lezing over de Centrale Werkplaatsen van de NMBS, org. Stad en Architectuur, t(016)22 22 39 7/11 20u, Architectuurprijs van de stad Leuven , Openbare Bibliotheek, org. Stad en Architectuur, t(016)22 22 39

beiaard 20/10 24/10 28/10 31/10 3/11 7/11 10/11

Eddy Mariën Luc Rombouts Sofie Heremans Luc Rombouts Marc Van Eyck Luc Rombouts Twan Bearda

Telkens om 19u, universiteitsbeiaard, Mgr. Ladeuzeplein, info: t(016) 32 40 09.

film 23/10 20u, Atom Egoyan, Exotica, org. STUC, t(016)20 81 33 24/10 22.30u, Atom Egoyan, Exotica, org. STUC, t(016)20 81 33

Koorconcert Eternity

o.l.v. Kurt Bikkembergs een repertoire rond beeldende kunst met stukken van Coryn, Slootmaekers, Goeyvaerts en Bikkembergs. Donderdag 9 november, 20u, Begijnhofkerk. Info en tickets: Karin Vandenbroeck, t(016)34 61 72 of [email protected]. Kaarten: 250 fr. in vvk (200 f r. voor studenten en houders 3+kaart), 300 fr. bij de koorleden of aan de k assa.

Symfonisch Orkest

Capella Academica, het personeelskoor van de universiteit, nodigt u van har te uit op haar najaarsconcert, in samenwerking met het koor Capella di Voce. In een eerste deel brengt de Capella Academica o.l.v. Martin Slootmaekers een programma rond Engelse poëzie met stukken van onder meer Elgar, Bridge, Bikkembergs en Slootmaekers. In een tweede deel brengt Capella di Voce

Op 14 maart 2001 zal Capella Academica (o.l.v. K. Bikkembergs) samen met het LUK een stuk van Poulenc brengen in het kader van het feestjaar. Muzikale personeelsleden of hun familieleden die lid willen worden van Capella Academica zijn van har te welkom op de kennismakingsrepetitie op 21 november.

Het Universitair Symfonisch Orkest (USO), o.l.v. Edmond Saveniers, maakt net zoals de vorige jaren in de week van 1 november een internationale concertreis, deze keer naar Cornwall en L onden. Daarna volgt een concert in Leuven op woensdag 8 november. Op het programma staat werk van Rimsk y-Korsakov, Gröndahl en Vaughan Williams.

Universitaire ensembles en Anglais

14 C A M P U S K R A N T 1 9 . 1 0 .2 0 0 0

21 november, 20-22u in het lokaal 02.20 van het Maria Theresiacollege, Sint Michielsstraat 6. Meer info: http://www.kuleuven.ac.be/capellac/

Reisconcert Universitair

C ULTUUR

Programma STUC

film waarin geweld niet wordt geschuwd. ‘Scenery’, 23 oktober, 22.30u; 24 oktober, 20u, STUC-z aal; ‘Boiling Point’, 30 oktober, 22.30u; 31 oktober, 20u, STUCzaal. Tickets: met STUCkaart 100 fr. vvk/125 f r. kassa; zonder STUCkaart 150 f r. vvk/175 fr. kassa. De Tijd speelt ‘Risquons-tout’

Aziatische oogst

In de reeks New Har vest presenteert het STUC onder de titel Asian Dreams een aantal niet te versmaden films van onze oosterse medemens. Op 23 en 24 oktober staat Scenery (1990), een meesterlijke prent van He Jianjun, op het programma. Een jonge advocaat, net afgestudeerd, richt een eigen kantoor op en is klaar om de wereld te veroveren. Op een avond komt een vrouwelijke taxichauffeur zijn kantoor binnen, vertelt hem dat ze verkracht is en wil d at hij de verkrachter opspoort. Hij raakt geïntrigeerd door de vrouw die tot in de details haar verkrachting navertelt. Zijn f ascinatie neemt een keer als blijkt dat zij mogelijk niet de waarheid vertelt. Scenery lijkt een Chinese film noir, maar lapt alle conventies van dit genre aan zijn laars. De Japanner Takeshi Kitano is in het westen geen onbekende meer. De schrijver/acteur/regisseur leverde met Boiling Point (1990) een harde actiefilm af, op 30 en 31 oktober te bekijken in het STUC. De pompbediende Masaki wordt in elkaar geslagen door een gangster omdat hij diens auto slecht heeft gewassen. Masaki speelt ook honkbal, en de sponsor van het team is een snackbareigenaar (Takeshi zelf), tevens voormalig gangster. Hij besluit om Masaki te helpen. Een ongelooflijk grappige

Rue du Purgatoire/Vagevuurstraat of de smalle weg door de velden van België naar Frankrijk. Tussen de bieten en het braakland achter de Filature de Tourcoing staan twee weggezakte bunkers en een schuilhok: de grenspost of de Risquons-tout. De plek van de w aarheid voor smokkelaars en ander schimmig volk. Maar de naam van deze oude smokkelpost geeft ook uitdrukking aan een tijdsgevoel. Alles op alles zetten, nu of nooit, laatste kans, ultieme gok, roulette. Ook een verre uithoek van Vlaanderen ligt te kronkelen tussen de zekerheden van gisteren en de virtuele raadsels van morgen. Er is maar één antwoord: Risquons-tout. De Tijd speelt de tekst van Filip Vanluchene in een regie van L ucas Vandervorst. Met Dirk Buyse, Bob De Moor en Jurgen Delnaet. 24 en 25 oktober, 20.30u, Vlam, Vlamingenstraat 83. Tickets: met STUCkaart 200 fr. vvk/250 fr. kassa; zonder STUCkaart 300 f r. vvk/350 fr. kassa. Dubbelspelkorting 200 fr. in combinatie met ‘Bal van de Pompiers’ op 2 4 januari in de Schouwburg. VIDEO-TAKE

Vanaf vrijdag 27 oktober schiet het festival ARTEF@CT uit de startblokken, een initiatief van de Provincie Vlaams-Brabant in samenwerking met de jeugddiensten en culturele organisaties. Ook in STUC, KLAPSTUK en

Kultuurraad zullen de bites, beams, clicks, cuts, CGI’s, glitches en samples de zintuigen beroeren. Een Convergence-filmreeks met alles wat nieuw is in de nieuwste kunst, twee concerten met de nodige elektronica en grote namen als Pole en Burnt, twee theatervoorstellingen waarin de acteurs het opnemen tegen een videoscape, een text-to-speech performance van Jean-Luc Ducourt, een aantal workshops, maar vooral veel screen-art in de VIDEO-TAKE. Mediakunst is een recent fenomeen in onze visuele cultuur, steeds meer maken hedendaagse kunstenaars gebruik van het scherm als medium. VI DEO-TAKE richt zich specifiek op de zogenaamde screen-based art en toont een selectie van videowerk van een dertigtal jonge betekenisvolle kunstenaars van over de hele wereld. In het vernieuwde Rito-gebouw, in de Stedelijke Bibliotheek Twee Bronnen, wordt van iedere kunstenaar een compilatietape met een selectie van zijn/haar werk samengesteld. In het hele gebouw vind je op verschillende plaatsen gezellige zithoekjes, waar deze kunstwerken worden vertoond. De bezoeker kan plaatsnemen in de verschillende salons, maar komt ook min of meer toevallig met het beeldende en bewegende werk in aanraking. Gastheren en -vrouwen maken het publiek dan verder wegwijs in het gebouw en het aangeboden beeldmateriaal. Informatie over de kunstenaars en hun werk, een videopublicatie en een reeks lezingen omkaderen het geheel. Openingsreceptie zaterdag 28 oktober om 14u in de foyer van de Bibliotheek Twee Bronnen, Diestsestraat 49, t(016)22 65 22. Open van 28/10 tot 25/11 tijdens de openingsuren van de uitlee nafdeling. Toegang gratis.

19.10.2000 C A M P U S K R A N T

15

JUBILEUMVIERI NG

De Schattenjacht tijdens de Feestweek was een enorm succes. Op sommige dagen waren er meer dan 600 deelnemers, die Leuven doorkruisten op zoek naar de penning van Erasmus - en naar de hoofdprijs, een Vespa. Die werd gewonnen door Bart Van Dov eren (Faculteit ETEW). Sandra Schroos (Faculteit Rechtsgeleerdheid) won een pc van IBM, Librecht Coeckelbergh (Faculteit Rechtsgeleerdheid) won een gsm van Si emens. Na afloop van de prijsuitreiking op 6 oktober troffen we tijdens de receptie in de Jubileumzaal aan: Wendy Danko (Junior Programme, mede-organisator van de Schattenjacht), Peter Theunis (Garage Hergon, die de Vespa schonk), winnaar Bart Van Doveren en uiteraard Erasmus. Let op zijn gelaatsuitdrukking, die nù reeds voorafspiegelt hoezeer hij van zijn herwonnen ee uwige rust zal genieten.

Christen-zijn aan onze universiteit? In het kader van het Feestjaar organiseert de Universitaire Parochie een debatavond met als onderwerp ‘christenzijn aan onze universiteit?’. Een student, een assistent en enkele professoren vertolken hun visie en gaan de discussie aan, ook met het publiek. Moderator is Agnes Pas, voorzitter van Broederlijk Delen. Kardinaal Danneels spreekt het slotwoord uit . 26 oktober, 20u, auditorium Zeger van Hee, De Valk , Tiensestraat 41, 3000 Leuven. Info: t(016)32 55 85.

Kalender Congressen 19/10 Studiedag over ‘Intercultureel onderwijs’, prof. W. Wielemans, Fac. Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, Afd. Fundamentele en Comparatieve Pedagogiek en Methodologie, t(016)32 62 17 19/10 13.30-18u, Mini-Symposium: ‘Orgaantransplantatie bij Kinderen’, prof. R. Van Damme-Lombaerts, UZ Gasthuisberg - Dialyse en Transplantatie Kinderen, Onderwijs en Navorsing, GA1, t(016)34 38 45 20/10 Studiedag Europace. ‘The wanderstudent of 1425 revived in virtual reality in 2000? Towards a European Virtual University’ , Colloquium rond het thema ICT-ondersteund open en afstandsonderwijs, internationalisatie van het onderwijs, interuniversitaire netwerking, http://www.europace.be/wanderstudent2000

21/10 Internationaal symposium perinatale geneeskunde in de 21ste eeuw via videoconferentie, prof. B. Himpens, Fac. Geneeskunde, Dienst Gynaecologie/Verloskunde en Pediatrie (via videoconferencing nemen ook de K.U.Nijmegen, de Universiteit Leiden, de Universiteit Pretoria en de Universiteit Stellenbosch (Zuid-Afrika) deel), t(016)34 57 27, http://www.europace.be/wanderstudent2000 23-25/10 Industrial applications of Zeolites, prof. P. Jacobs, Fac. Landbouwkundige en Toegepaste Biologische Wetenschappen, t(016)32 15 95

28/10 Vergadering van de ‘Koninklijke Belgische Vereniging voor Dermatologie en Venereologie’: Bullous and Blistering Diseases, prof. H. Degreef, Fac. Geneeskunde, Afd. Dermatologie, t(016)33 79 51 okt.-maart 2001 Organiseren van studiedagen: vijfjaarlijkse vervolmakingscyclus ‘Ontwikkelingen van de sociale zekerheid 1995-2000’, prof. D. Simoens, Fac. Rechtsgeleerdheid, Instituut voor Sociaal Recht, t(016)32 54 00 10-11/11 Catholic Intellectual Traditions in the Humanities and the Social Sciences, prof. H. De Dijn en prof. J. Verstraeten, http://www.kuleuven.ac.be/Oce/November2000.htm

26/10 Jaarlijkse studiedag van het Vlaams Forum voor Onderwijsonderzoek: ‘Construerend Onderwijskundig Onderzoek’, prof. R. Vandenberghe, Fac. Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, prof. R. Vandenberghe, t(016)32 61 00

De Jubileumviering 575 jaar K.U.Leuven wordt georganiseerd in samenwerking met:

16 C A M P U S K R A N T 1 9 . 1 0 .2 0 0 0

A D VA LVA S

Korte berichten Symposium: The Health of Nations

Van oudsher wordt de samenleving vergeleken met een levend organisme. In de tweede helft van de 19de eeuw veranderde dit organicistisch discours onder invloed van de geneeskunde van karakter. De samenleving als ‘lichaam’ kon klinisch ontleed worden, en aan therapieën of heelkundige ingrepen onderworpen worden. Deze medicalisering werd weerspiegeld in algemene maatschappelijke uitspraken, wetenschappelijke theorieën en in discussies over concrete sociale problemen, vaak met preventieve voorstellen om de maatschappij ‘gezond’ te houden. En waar die samenleving ‘ziek’ werd, moest een behandeling ontworpen worden. Vreemde rassen, geesteszieken en misdadigers werden in die context niet zelden beschouwd als ‘kankerplekken’, die door de politicus-als-arts behandeld moesten worden. Dit symposium wordt georganiseerd van 19 tot 22 november. Info: prof. Jo Tollebeek, Departement Geschiedenis, Blijde Inkomststraat 21, 3000 Leuven, t(016)32 49 93

Dit colloquium is tevens een blijk van hulde aan professor Leo Lagrou, academisch directeur van het HIVA, die met emeritaat gaat. Huis van Chièvres, Groot Begijnhof 55, 3000 Leuven. Info: Hoger Instituut voor de Arbeid, E. Van Evenstraat 2E, 3000 Leuven; t(016)32 33 33, f(016)32 33 44; [email protected], http://www.kuleuven.ac.be/hiva. Studiedag SIC-milieu: Rationeel omgaan met energie en water in residenties

Het SIC (Sensibiliserings- en Informatiecentrum) wil in het kader van de maand van de energiebesparing op zoek gaan naar zuiniger en schonere vormen van energie- en waterverbruik. Dat gebeurt onder meer op de studiedag van 31 oktober, met als thema Rationeel en duurzaam omgaan met energie en water instudentenresidenties. In een inleidend deel wordt de nodige achtergrondinformatie aangereikt en in een aantal workshops worden een reeks problemen en voorstellen besproken. Tot slot wordt het geheel gekaderd in de doelstellingen en de concrete realisaties die aan de K.U.Leuven al tot stand kwamen buiten de huisvestingssector. De studiedag heeft plaats in de Faculteit Letteren, Justus Lipsiuszaal, Blijde Inkomststraat 21, 3000 Leuven. Info: SIC-milieu, Steengroevenlaan 5, 3001 Heverlee; t(016)32 93 01, [email protected] Demo’s van ICT-toepassingen

Naar aanleiding van het 25-jarig bestaan van het HIVA wordt op 17 november in het Huis van Chièvres een colloquium georganiseerd onder de titel Werk voor ieder een? - Duurzame integratie van zwakke groepen op de arbeidsmarkt. In dit colloquium zal onder meer ingegaan worden op de bekende arbeidsmarktparadox: enerzijds neemt het aantal moeilijk in te vullen vacatures toe, en anderzijds komen bepaalde groepen structureel werklozen nog steeds te weinig aan de bak.

Vanaf 8 november kunnen alle docenten, assistenten, medewerkers en studenten van de K.U.Leuven en de KULAK een reeks demonstratiesessies bijwonen rond toepassingen van Informatie- en Communicatie-technologie. 8 nov.: Interactief computeronderwijs in de medische beeldvorming (hoofdpromotor: Guy Marchal) 29 nov.: Maxwell: Een interactief multimediaprogramma (hoofdpromotor: Ronnie Belmans) 20 dec.: Alfagram: Actieve leeromgeving Frans: Grammatica (hoofdpromotor: Ludo Melis)

In memoriam

Onderzoekskalender

Colloquium 25 jaar HIVA

10 jan.: Interactieve website voor de cursus Medische Biochemie (hoofdpromotor: Wilfried Merlevede) 31 jan.: Computerondersteunde oefeningen ter bevordering van het conceptuele denkvermogen (hoofdpromotor: Josse De Baerdemaeker) 21 febr.: Electravoc Spaans (hoofdpromotor: Nicole Delbecque) 14 maart: Multimediale simulaties voor de studie van de humane fysiologie en pathofysiologie (hoofdpromotor: Frans Van de Werf) 4 apr.: Kinematica en dynamica: ICT ondersteund materiaal voor begeleide zelfstudie (hoofdpromotor: Joris De Schutter) 25 apr.: Practicum communicatiewetenschappen (hoofdpromotor: Jan Van den Bulck) De demonstraties worden georganiseerd in het R ectoraal Huis, Naamsestraat 98, 3000 L euven, telkens van 16 tot 18u. Inschrijven en info: [email protected]

Debat over sociaal beleid

Op maandag 30 oktober vindt er in de Universiteitshal een debat plaats over ‘Britse en Belgische visies op nationaal en Europees sociaal beleid’. Sprekers zijn Alistair Darling, de Britse minister van Sociale Zaken en zijn Belgische collega - en g astdocent - Frank Vandenbroucke. Dit debat wordt georganiseerd in het kader van de nieuwe Master in ‘Managing and Monitoring Societal Development’ van de Faculteit Sociale Wetenschappen. De voertaal is Engels. 30 oktober van 15 tot 18u in de Promotiezaal van de Universiteitshal, Naamsestraat 22, Leuven. Info: Mia Smets, t(02)238 28 65, f(02)230 38 95, [email protected]

De universitaire gemeenschap neemt afscheid van: Professor André Prims, emeritus gewoon hoogleraar aan de Faculteit Geneeskunde, geboren te Tielen op 18 februari 1930 en overleden te Linden op 21 augustus 2000. Mejuffrouw Iris Declerk, studente 1ste kandidatuur Biomedische Wetenschappen, KULAK, geboren op 24 januari 1982 en overleden op 1 oktober 2000.

Een volledig overzicht van alle openstaande onderzoeksprogramma’s en initiatieven is beschikbaar op CWIS: http://www.kuleuven.ac.be/gedoc. Indien u geen toegang heeft tot CWIS kunt u co ntact opnemen met Kar ine Aert, Dienst Onderzoekscoördinatie, Naamsestraat 22, 3000 Leuven, t(016)32 40 53, f(0 16)32 41 98, [email protected].

AGENDA

geloof

geloof - KULAK

vorming

23/10 22u, Gebed in de Geest van Taizé, Jan Stasstraat 2 25/10 18.15u, Viering in de Sint-Jan-de-Doperkerk, Groot Begijn hof, aansluitend broodmaaltijd in Begijnhof 16 25/10 20.30u, Samenleven met andere culturen?, Marc Okkerman, scheutist en medewerker van Kerkwerk Multicultureel Samenleven, getuigt in het Groot Begijnhof 16. 1/11 11u, Allerheiligenviering in de Sint-Jan-de-Doperkerk, Groot Begijnhof 6/11 22u, Gebed in de Geest van Taizé, Jan Stasstraat 2

19/10 Briefschrijfactie Amnesty International, tijdens de middag, stu dentenhuis KULAK 19/10 18.30u, Mis, kapel KULAK 19/10 19.30u, Broodmaaltijd, 50 fr., studentenhuis KULAK 19/10 20.30u, Dia’s Anseremme, studentenhuis KULAK 23/10 Verkoop van ‘eerlijke’ wereldwinkelproducten, tijdens de middag, studentenhuis KULAK 24/10 GEEN broodmaaltijd (wetenschapsweek) 25/10 14u, Werkgroep boterkoek, studentenhuis KULAK 25/10 14u, Werkgroep bejaarden, zaaltje 70x7 Kortrijk 26/10 18.30u, Mis, kapel KULAK 26/10 19.30u, Broodjes, studentenhuis KULAK 26/10 20u, Avondtocht aan zee, vertrek met de bus, 150 fr., studentenhuis KULAK 30/10 Verkoop van ‘eerlijke’ wereldwinkelproducten, tijdens de middag, studentenhuis KULAK 31/10 Broodmaaltijd, tijdens de middag, 80 fr. waarvan 40 fr. voor projecten van oud-KULAK-studenten in de 3de wereld, zweetkelder studentenhuis KULAK

19/10 16.30u, Seminarie, Endogenous Matching and Risk Heterogeneity: Evidence on Microcredit Group Formation in Guatemala, Loic Sadoulet (Ecares, Université Libre de Bruxelles), Centrum voor Economische Studiën, Naamsestraat 69, t(016)32 67 25 19/10 18u, Lezing, ‘Can Religious Beliefs Be Properly Basic?’, René van Woudenberg (Vrije Universiteit van Amsterdam), Kard. Mercierzaal, Hoger Instituut voor Wijsbegeerte, Kard. Mercierplein 2, Leuven, t(016)32 63 28 25/10 20u, Voordracht, Het Aramees in het Nieuw-Assyrische Rijk, dr. J. Wesselius, Mgr. Sencie-Instituut, lokaal 00.14, Erasmusplein 2, t(016)32 49 36 9/11 18u, Lezing, ‘On Divine Madness: Responding to Plato’, Francis P. Coolidge (Loyola University New Orleans, Louisiana), Kard. Mercierzaal, Hoger Instituut voor Wijsbegeerte, Kard. Mercierplein 2, Leuven, t(016)32 63 28

Elke woensdag- en zaterdagavond (18.15u) en elke zondag (11u) Eucharistieviering in de Sint-Jan-de-Doperkerk, Groot Begijnhof Elke dinsdagavond Zenmeditatie in Groot Begijnhof 16 (19.3021.30u) Elke dinsdagavond Christelijke meditatie in de kapel van de Jan Stasstraat 2 (20-21.30u) Elke twee weken ‘s maandags Taizégebed in de kapel van de Jan Stasstraat 2 (22-22.45u) Een uitgebreide kalender vindt u via www.kuleuven.ac.be/up/

19.10.2000 C A M P U S K R A N T

17

A D VA LVA S

heden voor 2 jaar, 1 x hernieuwbaar Diploma: licentiaat economische wetenschappen, Master of Science in Economics Opdracht: hulp bij begeleiding van studenten bij hun seminariewerken en licentiaatsverhandelingen; wetenschappelijk onderzoek in de Werkgroep Ontwikkelingseconomie; voorbereiden doctoraat.

http://www.kuleuven.ac.be/

Vacatures AAP en BAP Vacante mandaten van assisterend en bijzonder academisch personeel voor het academiejaar 2000-2001, 10de lijst.

De rector van de K.U.L euven maakt bekend dat de onderstaande mandaten vacant worden gesteld. Als u wil solliciteren voor één van deze functies, dient u hiervoor C3-formulieren te gebruiken. Deze kan u aanvragen op de Dienst Academisch Personeel, Krakenstraat 3, 3000 L euven, t(016)32 40 88 of op het administratief secretariaat van de faculteit. Deze formulieren, één exemplaar per kenmerk, moeten voor 2 november 2000 teruggestuurd worden naar de rector, per adres: Dienst Academisch Personeel, Krakenstraat 3, 3000 Leuven. Als u zich voor meer dan één mandaat kandidaat stelt, dient u een lijst bij te voegen waarin u de vacatures waarvoor u solliciteert in volgorde van voorkeur klasseert. Deze lijst wordt enkel aan de decaan van de faculteit bezorgd. Om in aanmerking te komen, dienen de kandidaten zich tijdens hun universitaire studies bij voorkeur onderscheiden te hebben. Als u solliciteert voor de functie van doctor-assistent, dient u een gedetailleerd curriculum met geactualiseerde publicatielijst en een omstandige omschrijving van het voorgestelde onderzoeksproject bij te voegen. Faculteit Rechtsgeleerdheid Kenmerk: 00200110 - 50004072 Functie: 10% assistent, Afdeling Publiekrecht, vanaf 1 december 2000 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat rechten Opdracht: assistentie en onderzoek binnen het Instituut voor Constitutioneel Recht. Faculteit Economische en Toegepaste Economische Weten-

Faculteit Sociale Wetenschappen Kenmerk: 00200110 - 50007271 Functie: 100% assistent, Afdeling Internationale Betrekkingen, vanaf 1 december voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat politieke en sociale wetenschappen, aanvullend diploma internationale betrekkingen Opdracht: assistentie colleges Theorieën en methoden van de internationale betrekkingen/vredesonderzoek/strategie en Europese veiligheid/multilaterale diplomatie, en seminarie. Kenmerk: 00200110 - 50007362 Functie: 100% assistent, Monitoraat, vanaf heden voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat sociologie, communicatie- of politieke wetenschappen Opdracht: verzorgen van monitoraat (oefeningen en individuele begeleiding van de vakken van de 1ste kandidatuur); leertrajectbegeleiding van studenten (informatie bij de keuze, introductie bij het begin van het academiejaar, proefexamens, feedback over examenresultaten, heroriënta tie, ombudsfunctie, ...). Kenmerk: 00200110 - 50016567 Project: FWO nr. G.0216.01 Functie: 100% wetenschappelijk medewerker, Afdeling Internationale Betrekkingen, vanaf 1 januari 2001 voor 3 jaar Diploma: licentiaat politieke en sociale wetenschappen, aanvullend diploma internationale betrekkingen, licentiaat geschiedenis Opdracht: medewerking aan onderzoek m.b.t. deelgebieden van de studie van duurzame vredesopbouw.

Faculteit Letteren Kenmerk: 00200110 - 50004389 Functie: 70% assistent, Departement Oosterse en Slavische Studies, vanaf heden voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat oosterse en slavische studies, specialisatie Russische literatuur en cultuurgeschiedenis Opdracht: onderzoek op het gebied van de Russische literatuur en/of cultuurgeschiedenis; hulp bij organisatie en begeleiding van oefeningen op dit gebied; administratieve ondersteuning van de Afdeling Oost-Europese Talen en Culturen; ombudsdienst.

Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen

schappen Kenmerk: 00200110 - 50005181 Functie: 100% doctor-assistent, Departement Toegepaste Economische Wetenschappen, vanaf 1 januari 2001 voor 2 jaar Diploma: doctor in de economische wetenschappen/toegepaste economische wetenschappen, specialisatie financiewezen Opdracht: verrichten van onderzoek naar financiering van startende bedrijven met specifieke studie van de invloed van de kapitaalstructuur op de groei.

Kenmerk: 00200110 - 50009669 Functie: 100% assistent, Afdeling Fundamentele en Comparatieve Pedagogiek en Methodologie, vanaf 1 januari 2001 voor 2 jaar Diploma: licentiaat humane wetenschappen, bij voorkeur pedagogische wetenschappen. Opdracht: voorbereiding doctoraat; assistentie bij onderwijs en onderzoek in het domein van de ontwikkelingseducatie en de comparatieve en interculturele pedagogiek; hulp bij begeleiding eindverhandelingen; assistentie bij coördinatie en opvolging van internationale uitwisselingsprogramma’s.

Kenmerk: 00200110 - 50006332 Project: FLOF nr. 10808 Functie: 100% (of 2 x 50%) bursaal, Departement Economie, vanaf

Kenmerk: 00200110 - 50016651 Project: FWO s.n.

Vacatures ATP

Functie: 100% wetenschappelijk medewerker, Afdeling Fundamentele en Comparatieve Pedagogiek en Methodologie, vanaf 1 januari 2001 tot 31 december 2003 Diploma: licentiaat pedagogische wetenschappen Opdracht: onderzoek naar het basissysteem van categorieën en relaties waarmee de ‘taal van de participatie’ in de context van ontwikkelingssamenwerking opereert en naar het leerbegrip dat daarmee samenhangt; enige wijsgerige vorming en kennis van de wereld van de ontwikkelingssamenwerking zijn aangewezen. Kenmerk: 00200110 - 50016652 Functie: 50% wetenschappelijk medewerker, Departement Psychologie, vanaf heden tot 30 september 2002 Diploma: licentiaat psychologie Opdracht: medewerking aan practica klinische psychologie en in mindere mate ook aan onderzoek in de klinische psychologie.

Faculteit Wetenschappen Kenmerk: 00200110 - 50016629 Project: PBO 99A/29/42 Functie: 100% wetenschappelijk medewerker, Afdeling Fysische Geografie, vanaf 15 november voor 1 jaar Diploma: licentiaat geologie of geografie, bio-ingenieur Opdracht: wetenschappelijk onderzoek in functie van het project ‘Sedimentaanvoer naar waterlopen vanuit landelijke gebieden: begroting en evaluatie van controlemaatregelen’; dit houdt o.a. in 1) het nauwkeurig in kaart brengen van de sedimentproductie in Vlaanderen, 2) het uitvoeren van proeven met maatregelen die de sedimentproductie op akkergronden kunnen beperken met inbegrip van economische analyse en 3) het evalueren van het effect van beleidsmaatregelen (bv. herbebossing) op de sedimentproductie in Vlaanderen.

Faculteit Landbouwkundige en Toegepaste Biologische Wetenschappen Kenmerk: 00200110 - 50007898 Functie: 100% assistent, Labo voor Statistiek en Proeftechniek, vanaf heden voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: bio-ingenieur, licentiaat wiskunde, Master of statistics, burgerlijk ingenieur Opdracht: didactische oefeningen; wetenschappelijk onderzoek op gebied van de toegepaste statistiek.

Faculteit Geneeskunde Kenmerk: 00200110 - 50004619 Functie: 100% assistent, Afdeling Gastroïntestinale Fysiopathologie, vanaf heden voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: arts, bio-ingenieur, apotheker, licentiaat biologie/dierkunde/plantkunde Opdracht: onderzoek naar de neurale controle van gastroïntestinale functies; hierbij wordt gebruik gemaakt van neurofysiologische technieken zoals retrograde labeling, optical imaging d.m.v. fluorescente indicatoren & confocale lasermicroscopie, immuunhistochemie voor neurotransmitter expressie en elektrofysiologie; het onderzoek gebeurt op neuronculturen en ex vivo-specimens en heeft als specifiek doel de sensorische neuronen van de gastroïntestinale tractus te identificeren en te karakteriseren.

OOI-projecten (vijfde ronde)

SAP-informatici

Voor de Directie Informatie en Communicatie: technologie en systemen (ICTS) werft de K.U.L euven drie SAP-informatici (m/v) aan. Eén SAP-specialist (human resources/campus management) zal meewerken aan projecten binnen de domeinen personeel, studenten en onderwijs. Een tweede SAP-specialist (workplace inter-/intranetscenario’s work-/webflow) zal meewerken aan het ontwerpen en het uitbouwen van een r aamwerk voor een gebruiksvriendelijke toegang tot alle administratieve toepassingen voor alle betrokken leden van de campusgemeenschap. Een derde SAP-specialist (basic consulting) zal mee instaan voor de pakketadministratie van SAP en d e gebruikersadministratie. Solliciteren voor 3 november 2000. Sollicitatie met c.v. aan: Personeelsdienst ATP, Griet Verbist, W. de Croylaan 5 4, 3001 Heverlee, t(016)32 20 16, f(016)32 29 98, [email protected]. Meer info: www.kuleuven.ac.be/admin/po/niv3pbis/bz-i01.htm

18 C A M P U S K R A N T 1 9 . 1 0 .2 0 0 0

Net als in de vorige academiejaren heeft de Academische Overheid beslist kredieten vrij te maken voor onderwijsgerichte onderzoeks-, ontwikkelings- en implementatieprojecten of OOI-projecten. Voor deze vijfde ronde is er op de begroting opnieuw een bedrag van 60 miljoen f r. voorzien. De projecten worden goedgekeurd voor een periode van maximum twee jaar. De verdere uitwerking van begeleide zelfstudie als concept voor universitair onderwijs wordt ook in deze ronde centraal gesteld. De prioritaire aandachtspunten van de Onderwijsraad zijn: (1) begeleiding van studenten en in het bijzonder van eerstejaarsstudenten; (2) differentiatie in de begeleiding van de studenten met inbegrip van het ontwikkelen en op grote schaal gebruiken van zelftoetsingsinstrumenten; en (3) curriculumontwikkeling met als mogelijke uitwerking de verticale integratie van het curriculum en initiatieven waarbij gewerkt wordt in de richting van een modulaire opbouw. Bovendien geldt de steun van de betrokken Permanente Onderwijscommissies nog sterker dan vorige jaren als basisvereiste voor goedkeuring. De tekst van de volledige procedure vindt u terug op http://www.kuleuven.ac.be/onderwijsonderz.htm. Deadline voor het indienen van de intentieverklaringen is maandag 6 november 2000, 12u.

TA ALT I P

Musea’s in de centrums Karl Hendrickx Sommige mensen zijn overijverig. Ze doen altijd zo hun best dat je hen na een tijdje heel erg beu wordt. Zo ook mensen die denken dat ze de taal een handje moeten helpen en haar wat duidelijker moeten maken dan ze al is . Misschien daarom hoor je soms mensen spreken over de tentoonstellingen in de musea’s van Brussel naar aanleiding van Brussel Cultuurstad 2000. Of de optredens in de culturele centra’s die daarbij horen. Mooi waren ook de politici die voortdurend spraken over de visa’s die uitgereikt waren aan de immigranten. Waarom zijn deze mensen nu overijverig? Omdat ze taalkundig dubbel werk leveren: ze zetten een woord in het meervoud dat al meervoud is. L atijnse woorden die eindigen op een -a zoals musea, centra en visa, zijn immers al meervouden van de enkelvoudsvormen op -um: één museum, één centrum en één visum v erdubbel je tot twee musea, twee centra, twee visa. De extra ‘s nog eens toevoegen is dus niet nodig. Waarschijnlijk voelen de taalgebruikers in kwestie niet meer aan dat musea en visa al mee rvouden zijn: ze zien de (toegegeven, Latijnse) relatie niet meer tussen het enkelvoud museum en het meervoud musea. Ze herinterpre-

teren de woorden op -a als enkelvouden en gaan ze dan, voor zichzelf, opnieuw in het meervoud zetten door er een ‘s aan toe te voegen. Niet nodig dus. Ook de mensen die in de media’s voortdurend spreken over de visquota’s van de Europese Unie, hebben dus ongelijk. Toegegeven, in ons multimediatijdperk zijn er veel media, maar daarom heeft media nog geen extra ‘s nodig: het is al meervoud, net zoals quota. Maar, zult u opmerken, waarom mag ik niet gewoon een -s aan het enkelvoud vastplakken? Dan pas ik de normale Nederlandse meervoudsregel toe en krijg ik museums, centrums, visums. Inderdaad, en het mag dan ook. Alleen, de vormen op -s zijn totnogtoe veel minder gebruikelijk dan hun Latijnse tegenhangers op -a. Museums hoor je nog wel eens, maar centrums en visums komen zeer weinig voor, net zoals quotums. Bij mediums is er iets opvallends aan de hand: ‘medium’ heeft immers twee betekenissen: middel om iets over te dragen (zoals radio, tv, pers), maar het kan ook gebruikt worden voor een paranormaal begaafd iemand. In het meervoud worden die twee betekenissen duidelijk: de ‘media’ zijn de pers, radio, tv enzovoort, ‘mediums’ wordt gebruikt als meervoud van ‘paranormaal begaafde’. Hier zijn, niet toevallig, de twee vormen gebruikt om de twee betekenissen te onderscheiden. Zo wordt synonymie voorkomen. De meervouden op -a zijn echter niet in alle gevallen

het meest gebruikelijk: wie zet er immers in de zomer gerania op zijn balkon? Neen, dat kunnen alleen oerVlaamse geraniums zijn, die volgens biologen helemaal geen geraniums zijn, maar wel pelargoniums, en niet pelargonia. En wat dacht van u van een meervoud als specimina? Als u dat wat te moeilijk vindt als meervoud van specimen, dan gebruikt u specimens. Hetzelfde geldt voor Griekse meervouden: die komen ons vaak nog vreemder over dan de L atijnse. Schemata en lemmata, als meervouden van schema en lemma, kunt u even goed vervangen door schema’s en lemma’s. Zolang er maar geen schemata’s of lemmata’s opduiken en niemand op het idee komt om van schema en lemma de enkelvoudsvormen schemum en lemmum af te leiden. Misschien is die Latijnse humaniora toch niet zo slecht ...

19.10.2000 C A M P U S K R A N T

19

STUDENTEN

De Denktank In deze rubriek legt Campuskrant allerlei vragen (van technische, socio-economische, politieke, ethische en filosofische aard) voor aan een denktank van Bijzonder Wijze Mannen en Vrouwen van de K.U.Leuven. Aarzel niet om ook uw vragen en problemen op te sturen naar De Denktank, Campuskrant, Oude Markt 13, L euven.

ten kiezen, de keuze zonder verwijl op de Malinese dirham zou vallen: die bood immers veel betere perspectieven op lange termijn. En zo ging dat maar door, een hele weekendkatern vol. U begrijpt: na de publicatie was er sprake van lichte ongerustheid rond het bedrijf. Daarom heeft De Denktank - ten bate van alle inlandse beleggers - nu haar batterij financiële specialisten op deze kwestie losgelaten. En al zeg gen we het zelf, we hebben grondig werk geleverd. Om een juiste analyse van het bedrijf te maken zijn we begonnen bij het begin. In het geval van zowel Lernout als Hauspie wil de mythe immers dat ze allebei

Verschillende lezers van De Denktank in vesteerden blijkbaar fors in het spraaktechnologische bedrijf Lernout & Hauspie, zo menen wij te merken aan de vele mails en brieven die we de jongste tijd ontvingen. Zo ook onze lezeres Freya Feyaerts: “Moet ik mijn aandelen L&H nu verkopen of er integendeel nog meer bijkopen?”, zo vraagt zij zich vertwijfeld af. “Denktank-specialisten: help de kleine belegger!” We willen hier als Denktank natuurlijk niet de verschillende financiële experts die momenteel Lernout & Hauspie aan het doorlichten zijn voor de voeten lopen, maar als objectief-wetenschappelijke onderzoekers mogen we toch geen enkele vraag uit de weg gaan, zelfs niet de zeer heikele. En dus ook geen vr aag over onze nationale high-tech-trots. Want wat is het probleem? The Wall Street Journal onderzocht onlangs L&H van wat naderbij en kwam daarbij tot de volgende conclusie: “Lernout & Hauspie is een complete farce”, zo opende de krant. “Een bordkartonnen parodie op een echt bedrijf, met zestien postbusadressen in Korea en Singapore, een stel omhooggevallen tv-reparateurs als werknemers en een Raad van Bestuur die in - of all places - Ieper huist.” En dat was dan nog het meest vriendelijke deel van het artikel. Om een lang verhaal kort te maken: de genuanceerde conclusie van The Wall Street Journal kwam erop neer dat beleggen in L&H ongeveer even snugger is als massaal investeren in Malinese dirhams en Kosovaarse lires. Al voegde The Journal daar wel aan toe dat àls ze ooit effectief tussen die Malinese dirham en een aandeel L&H zouden moe-

werkelijk van niks begonnen zijn. Wat zeggen we? Hun startkapitaal moesten ze in die dagen godbetert bij de plaatselijke slagers verzamelen. Inderdaad, u leest het goed: bij West-Vlaamse slagers. Van een compleet foute start gesproken! Want nu vragen wij u: wie heeft ons land met de verschrikkelijke dioxinecrisis opgezadeld? Wie draait er sulfiet in uw filet américain? Wie levert die verdomde cho-

“Ik probeer ook telkens jobs te vinden die enigszins aansluiten bij mijn studie, of die op de één of andere manier een verrijking kunnen betekenen. Je vindt op de Jobdienst ook genoeg vacatures voor handenarbeiders, schoonmakers, enquêteurs tot zelfs foto- en schildersmodellen, maar dat is toch niet echt wat ik zoek.”

Lonend veldwerk Anne-Mie Jaspers

Zorgeloos studeren

Studenten kunnen altijd w el wat extra geld gebruiken. Sommigen verdienen wat bij in de horeca of via een interimbureau; anderen vinden een studentenjob langs de Jobdienst. Student koopt bedrijf

Gert Camerlinck, student tweede licentie antropologie, nam vorig jaar voor de eerste keer contact op met de Jobdienst. Als afgestudeerd burgerlijk ingenieur-architect zocht hij naar de nodige financiële middelen om zijn bijkomende studie antropologie te bekostigen. Na een maand gewerkt te hebben als jobstudent bij de inschrijvingen, solliciteerde hij opnieuw. Gert: “Ik belde naar allerhande bedrijven en diensten. Al vrij snel werd ik voor drie maanden aangeworven door een snelgroeiend bedrijf dat reclame- annex informatiebrochures ontwerpt voor verschillende instanties: de Vlaamse Regering, autofirma’s, banken. Mijn taak was op zoek te gaan naar een ruimere locatie om te kopen, hetzij bouwgrond, hetzij een reeds bestaand pand. Ik vergeleek notarisbestanden, het aanbod van immobiliënkantoren en dies meer met de eisen en wensen van de baas van het bedrijf en ging de panden of de grond zelf bekijken. Aan de hand van mijn persoonlijke verslagen stelden we een ‘voorkeurlijst’ op en gingen de baas en ik de meest geschikte locaties nog een keer samen bekijken.” Uiteindelijk wou het bedrijf toch niet té snel beslissen en werd er nog niets gekocht, maar de baan oogt in ieder geval goed op het c.v. van G ert.

Misschien leidt bijgaande foto nog wel tot andere gedachten, maar tot het zover is werkt Gert voor drie maanden mee aan een project van de Vlaamse Regering. Binnen de juridisch afgebakende gebieden waarbinnen woonuitbreiding plaats mag vinden, onderzoekt hij waar er nog daadwerkelijk plaats is. Opnieuw veldwerk dus? “Bedoeling is dat we foto’s van die woongebieden, genomen in 1995, vergelijken met de huidige situatie. Dat betekent dus inderdaad de baan op, in groepjes van twee. Moeten we een aantal dagen in dezelfde regio onderzoek doen, dan blijven we daar ergens in een jeugdherberg overnachten. Dat impliceert dat ik tot eind november fulltime werk, maar daarna kan ik me dan ook honderd procent voor mijn studie inzetten zonder me

20 C A M P U S K R A N T 1 9 . 1 0 .2 0 0 0

rizo die u week na week in de - verder uitstekende Alma-paella aantreft? Wie vraagt steevast of ‘t iets meer mag zijn? Wie is er getrouwd met die onuitstaanbare Betty van Big Brother? ‘t Zijn de slagers! En uitgerekend bij dat slag mensen gingen L&H dus sponsorgeld voor hun startkapitaal ronselen. Wij zouden er in ons bedrijfscurriculum alvast niet mee uitpakken. En dan die keuze van branche! Wie start er nu uitgerekend in West-Vlaanderen een spraaktechnologisch bedrijf op? We geven toe: best wel sympathieke mensen, daar in de Westhoek. Maar dat taaltje! Kop noch staart aan te krijgen, wat ons betreft. Waarmee we maar willen zeggen: Lernout en Hauspie hadden destijds met evenveel kans op succes een scheepswerf in de Ardennen kunnen opstarten. Om dan nog te zwijgen over die gruwelijke naam: Flanders Language Valley, hier te lande doorgaans uitgesproken als Vlaanders Lengvetsj Véllie. Terwijl ze hun Iepers etablissement toch evengoed ‘In Het Vlaamse Taaldalletje (Bij Jo en Pol)’ hadden kunnen noemen: dat was vast en zeker sympathiek en herkenbaar overgekomen bij de doorsnee Vlaamse huisvader met wat spaarcenten. Maar neen, die kleine lokale belegger interesseerde hen niet, het moest en zou Flanders Language Valley worden. Om indruk te maken op de grote Amerikaanse Wall Street-boys, met pakken dollars in hun portefeuille. Daarom dat wij nu als Denktank rechtuit zeggen: ge ziet waar ge met uw dure Engelse woorden komt, vrienden. Want met deze analyse in het achterhoofd kunnen wij als Denktank helaas niet anders dan The Wall Street Journal volmondig bijtreden. Wie nu nog Lernout & Hauspie in huis heeft: meteen verkopen, die handel! En als wij dan nog een andere tip mogen geven: beleg dat geld meteen in IJsboerke. Een uiterst solide investering op lange termijn, zeggen wij. Want een frisco met nootjes, dat zal altijd blijven smaken. En om dat te weten hebben wij bovendien The Wall Street Journal niet nodig. Namens De Denktank, Prof. A. Gobbens (hoofd Financieel-Linguïstische Studies) en G. Op de Beeck (secretaris-klerk)

druk te moeten maken over de financiële kant ervan. Zo heb ik nu bijvoorbeeld ook geld om voor mijn thesisonderzoek naar Zuid-Afrika te gaan.” Solliciteren via internet

“Ik kies niet voor werken via de Jobdienst vanwege het geld. De lonen hangen sowieso af van de job én van het bedrijf waarvoor je werkt. Het voordeel ligt voor mij vooral in het feit dat je met al je vragen over bijverdienen, behoud van kindergeld, verzekeringen enzovoorts ergens terechtkan. Daarnaast is ook het zoeken naar en solliciteren voor een baan heel gemakkelijk: je bekijkt de aanvragen op internet en vult een persoonlijke fiche in die de vragende partij kan inkijken. Heb je vorige week de vacatures nog gecheckt, dan kan je nu diegene selecteren die later zijn binnengelopen. In de jobbeschrijvingen staat de aard van h et werk, de periode, het loon en de contactpersoon vermeld.” Info: Jobdienst, t(016)32 44 3 4, http://www.kuleuven.ac.be/ dsv/studvoor/job/jobdiens.htm