Ontwerp: Dag8
Leeuwarden is een stad van moderne paradoxen. Schijnbare tegenstrijdigheden gaan hier uitstekend samen. De Friese hoofdstad is de economische motor van Fryslân, maar toch gelegen in een zee van ruimte met weilanden, meren en recreatiegebieden. Een stad met een schat aan rijks- en gemeentelijke monumenten, maar tegelijk met de modernste voorzieningen voor studenten en bedrijven. Een stad die investeert in haar verleden, maar ook in research, ontwikkeling, ICT en een hoog niveau van voorzieningen. Een stad op het platteland, waar studenten, ouderen en gezinnen zich thuis voelen, maar ook bedrijven de ruimte krijgen.
Leeuwarden beschikt over vele kwaliteiten: een mooie omgeving, een monumentale, sfeervolle binnenstad, uitstekende zorgverlening, een goede bereikbaarheid, een sterke economie en een stevig sociaal klimaat. Leeuwarden hoort bovendien bij een van de schoonste en duurzaamste gemeenten van ons land. De gemeente Leeuwarden heeft oog voor de toekomst. Zij werkt continu aan de speerpunten duurzaamheid, kennis, water en cultuur, en investeert in de kwaliteit van wonen voor jong en oud. Dat maakt Leeuwarden tot een stad die blaakt van vitaliteit.
Duurzaam Leeuwarden is een mooie, bruisende en ondernemende stad. Een stad waarvan inwoners en bezoekers kunnen genieten. Ook in de toekomst. Leeuwarden voert daarom een actief duurzaamheidsbeleid. Dat heeft te maken met duurzaam handelen, duurzaam inrichten en duurzaam ondernemen. De gemeente zet onder meer in op betere afvalverwerking, verbetering van de lucht- en de waterkwaliteit, energiebesparing, vermindering van de CO2-uitstoot en ook op versterking van het sociale klimaat. Leeuwarden staat in de top-tien van de Lokale Duurzaamheidsmeter, een duurzaamheidsranglijst voor gemeenten. Kijk, dat is ‘t mooie van Leeuwarden
jong enenoud Voor jong oud De gemeente Leeuwarden bestaat uit de stad zelf en acht omliggende dorpen. Het inwoneraantal ligt op ruim 92.000. Leeuwarden is een prettige stad voor jong en oud. Op het gebied van onderwijs beschikt Leeuwarden over een keur aan scholen en opleidingen. Kinderen kunnen van de basisschool tot en met het hbo in Leeuwarden terecht. Leeuwarden telt drie mboscholen, drie hbo-instellingen en een academie voor Popcultuur. De Universiteit Twente en de Rijksuniversiteit Groningen bieden bovendien diverse universitaire propedeuses aan. Dat maakt Leeuwarden tot een aantrekkelijke studiestad. En dat blijkt ook wel: de stad telt 17.000 hbo-studenten en 11.000 mbo-studenten.
Voor wie wil uitgaan en genieten van kunst, cultuur en horeca, is er in Leeuwarden van alles te beleven. Er zijn zes musea, waaronder drie grote van naam: het Fries Museum, het Keramiekmuseum Princessehof en het Natuurmuseum Fryslân. En verder een Holland Casino, het enorme evenementencomplex WTC Expo en een schouwburg die zich tot de vijf grootste in dit land mag rekenen: Stadsschouwburg De Harmonie. Er zijn discotheken, bioscopen, verrassende winkels en vele cafés en restaurants in alle soorten en maten, met smaken van over de hele wereld. Op het gebied van zorg biedt Leeuwarden een ziekenhuis van hoog niveau met specialistische medische voorzieningen, tal van zorginstellingen en multifunctionele woonservicezones waar de combinatie wonen, welzijn en zorg samenkomen. Zodat mensen zo lang mogelijk in hun eigen wijk kunnen wonen met alle voorzieningen bij de hand. En bij dit alles heeft Leeuwarden vooral ook een prettig sociaal klimaat. De Leeuwarders zijn vriendelijk, gastvrij en betrokken.
Wonen Aan de randen van de stad verrijzen verrassende, nieuwe wijken met veel groen en water, tegelijkertijd wordt in de binnenstad en in een aantal bestaande wijken met grote ambitie gewerkt aan stadsvernieuwing. Dit maakt Leeuwarden tot een woonstad waarin voor iedereen een woning naar wens is te vinden: een studentenhuis, een vrijstaand huis of een appartement, al dan niet gelegen aan het water en met of zonder woonservices. Kijk, dat is ‘t mooie van Leeuwarden
EconomiSCHE motor Economische motor Foto: Tjibbe Reitsma
kennis Leeuwarden is een stad die investeert in kennis. In hogescholen, in ontwikkeling en onderzoek. Leeuwarden is trots op de samenwerking met kennisinstituten als Wetsus (watertechnologie), het Cartesius Instituut (duurzame innovaties) en de Fryske Akademy (meertaligheid, Friese taal en cultuur) en binnenkort ook met de Wadden academie (kennisinstituut Waddenzee). Op de Kenniscampus van Leeuwarden werken de drie hogescholen samen met studenten en het bedrijfsleven aan projecten om kennis te koppelen aan de praktijk van het bedrijfsleven. Deze samenwerking leidt tot verrassende innovaties, bijvoorbeeld op het gebied van water, multimedia en toepassing van ICT-mogelijkheden. De Kenniscampus is ook een broedplaats van startende ondernemers, die na hun opleiding een eigen innovatief bedrijf beginnen.
Leeuwarden is de economische motor van de provincie Fryslân, met maar liefst 55.000 volledige arbeidsplaatsen. Leeuwarden is daarmee goed voor bijna eenderde van de totale werkgelegenheid in de provincie. De stad biedt onderdak aan het stads- en het provincie bestuur van Fryslân en aan diverse andere overheidsinstellingen. Maar het sterkst is Leeuwarden in zakelijke en financiële dienstverlening, zoals verzekeraars en callcenters en sinds enkele jaren ook in watertechnologie. In Leeuwarden zijn belangrijke kennisinstellingen en bedrijven rond watertechnologie gevestigd, die steeds meer andere bedrijven en instellingen aantrekken en natuurlijk ook studenten. Leeuwarden blijkt een aantrekkelijke vestigingsplaats voor ondernemers. Niet alleen omdat de lokale overheid er werk van maakt om ondernemers steeds beter van dienst te zijn en met woord en daad te ondersteunen, maar ook omdat de mentaliteit van de Friezen veel werkgevers goed bevalt: de mensen zijn hier ijverig, nuchter en gecommitteerd.
Kijk, dat is ‘t mooie van Leeuwarden
Volop ruimte Volop ruimte
WATER
City of water technology
Leeuwarden ligt in de ruimte. De lucht is schoon, de wind is fris en de waterkwaliteit is hoog. Dat zijn eigenschappen die in een groot deel van Nederland zeldzaam worden, maar hier in overvloed aanwezig zijn. De Friese hoofdstad ligt te midden van weilanden en karakteristieke dorpen. Op een knooppunt in de vaarroute tussen de Waddenzee, de Friese meren en het IJsselmeer. Buiten is het wijds en groen, maar wie de stad zelf binnenkomt, ervaart een complete stad. In het middel punt een historisch centrum met een schat aan rijks- en gemeentelijke monumenten, een gevarieerd winkel- en uitgaansgebied en een groot zakencentrum met prominente kantoortorens, die van verre te zien zijn.
Om het centrum heen liggen de verschillende woonwijken. Het noorden van de stad wordt begrensd door het Leeuwarder bos, het westen en oosten door nog steeds groeiende bedrijventerreinen. In het zuiden wordt hard gewerkt aan stadsuitbreiding. De groeiende stadsdelen Zuiderburen, De Zuidlanden en Blitsaerd zijn toonbeelden van moderne stadsarchitectuur. In Zuiderburen speelt het water een belangrijke rol, in De Zuidlanden, de nije buorren van Leeuwarden, krijgen buurtschappen een moderne vorm. De bouwkavels en projectmatige woningen in Blitsaerd liggen grotendeels aan bevaarbaar water en worden omringd door prachtige natuur.
Leeuwarden is specialist in water. Een stad met een hart ván water en met een hart vóór water. De stadsgrachten, de kades en het stadsriviertje de Potmarge zijn de laatste jaren prachtig gerestaureerd en opgeknapt. Leeuwarden heeft een Waterplan opgesteld om alle mogelijkheden van water in en om de stad te benutten. Dit waterplan draagt de naam ‘De Blauwe Diamant’, omdat de stadssingels in een diamantvorm om de stad liggen. De aanwezigheid van water is bepalend voor het beeld en de sfeer van de stad. Dat is niet alleen van belang voor woongenot, maar ook voor recreatie en (water)toerisme. De jachthaven in de Prinsentuin ligt in het hartje van de binnenstad, de grachten en pijpen van de stad zijn bevaarbaar voor pramen, kano’s en sloepen en ’s zomers zijn overal langs de grachten terrassen te vinden. Daarnaast is water de belangrijkste factor voor onderzoek en ontwikkeling van watertechnologie en duurzaamheid. Op dat gebied speelt Leeuwarden in Europa een toonaangevende rol. Kijk, dat is ‘t mooie van Leeuwarden
d van verbeelding Stad van verbeelding
Cultuur
Ooit was Leeuwarden een Hofstad: de stad van de Friese stadhouders. Er zijn veel monumenten die aan die tijd herinneren: Paleis het Stadhouderlijk Hof, het Princessehof, de Prinsentuin, de grafkelder in de Grote Kerk en het prachtig gerestaureerde Stadhuis. De Friese Nassaus hebben Leeuwarden een vleugje Koninklijke allure gegeven. Leeuwarden heeft niet alleen veel cultuur historische en archeologische rijkdommen, maar ook een schat aan hedendaagse cultuur. Naast musea, een museumhaven en galerieën, is er een veelkleurig aanbod van theater, toneel en muziek. Bovendien heeft Leeuwarden een evenementenagenda die alleen een provinciehoofdstad kan waarmaken. Prestigieus, levendig en als het even kan spraakmakend.
Het mooie van Leeuwarden is dat de stad haar inwoners, toeristen, recreanten en bezoekers veel te bieden heeft. Dat zouden veel meer mensen moeten weten. Daarom timmert Leeuwarden stevig aan de weg. Het succes van een stadscampagne begint met de tevredenheid van de eigen inwoners en de aanwezige bedrijven. Zij zijn de beste ambassadeurs van een stad.
Als zij tevreden zijn over de kwaliteit van wonen, werken en leven in Leeuwarden, trekt dat nieuwe inwoners, bezoekers en nieuwe bedrijvigheid aan. En in Leeuwarden gaat dat goed. Steeds meer mensen weten de weg naar de hoofdstad van Fryslân te vinden. Want Leeuwarden geeft de ruimte aan verbeelding: cultuur, creativiteit en talent!
Kijk, dat is ‘t mooie van Leeuwarden
Hall of fame Anne Vondeling
Hall of fame
Jan Jacob Slauerhoff
markant politicus
dichter en romanschrijver
Anne Vondeling was Kamerlid, minister,
Marijke Meu
Jan Jacob Slauerhoff was een van de grote Nederlandse
voorzitter van de Tweede Kamer en Euro
geliefde prinses
dichters en romanschrijvers uit de eerste helft van de 20e eeuw.
parlementariër. Hij werd in 1916 in Appelscha
Hij werd op 15 september 1898 in Leeuwarden geboren. Hij ging
geboren. Vondeling studeerde aan de Land
De Friese Nassaus zijn de voorouders van ons Koninklijk Huis.
naar de HBS in Leeuwarden en studeerde daarna geneeskunde in
bouwhogeschool te Wageningen en trad in
Bijzonder geliefd was Maria Louise van Hessen-Kassel,
Amsterdam. Na zijn studie werd hij scheepsarts en voer de hele
1940 in dienst bij de Provincie Friesland.
ook wel prinses Marijke genoemd. Zij was de weduwe van
wereld over. Hij overleed op 38-jarige leeftijd aan malaria en tbc,
In 1949 vestigde hij zich in Leeuwarden.
Johan Willem Friso en de moeder van Willem IV. Marijke
na publicatie van een respectabel aantal romans en dichtbundels.
Hij werd in 1946 lid van de pas opgerichte
Meu (tante Marijke) deed veel voor armen en zieken.
Partij van de Arbeid (PvdA) en werd meteen
Ze stuurde haar dienstbode er vaak op
in de Tweede Kamer gekozen. Hij bleef ruim
uit met een pannetje kippensoep. ntr n um Leeuwarde
dertig jaar Kamerlid, twee keer onderbroken door een ministerschap; eerst van Landbouw, later van Financiën. Vondeling vond dat de Tweede Kamer zich niet als lam maar als door een verkeersongeluk om het leven.
leeftijd werd begraven, liep de hele
M.C. Escher
Leeuwarder bevolking uit om haar
wereldberoemd graficus
de laatste eer te bewijzen.
Ce
leeuw moest opstellen. In 1979 kwam hij
Toen ze op 13 juni 1765 op 77-jarige
C o ll
ri s ectie: Histo
ch
Maurits Cornelis Escher werd in 1898 in Leeuwarden geboren als de jongste zoon van waterbouwkundig ingenieur George Arnold Escher en Sarah Gleichman. In 1903 verhuisde de familie naar Arnhem. Hij werkte in Spanje, Italië en Zwitserland en kwam uiteindelijk weer terug in Nederland. Escher werd wereldberoemd door zijn houtgravures en lithografieën, waarin hij met wiskundige principes, perspectieven, architectuur en onmogelijke ruimtes speelde.
Piet Paaltjens Mata Hari danseres of dubbelspion?
schrijver uit de Romantiek Piet Paaltjens is het pseudoniem van de schrijver François Haverschmidt (1835-1894), een beroemde vertegenwoordiger van de Romantiek.
Mata Hari is de beroemdste Friezin ter wereld. Ze werd in 1876 als Margaretha Geertruida Zelle geboren in Leeuwarden. Haar vader had een hoedenwinkel. In 1895 trouwde ze met KNIL-kapitein Rudolph MacLeod. In 1906 werd de scheiding voltrokken, daarna vestigde ze zich als danseres in Parijs. In 1917 werd ze in Frankrijk ter dood veroordeeld op beschuldiging van hoogverraad wegens spionage
Zijn dichtbundel ‘Snikken en Grimlachjes’ was van grote klasse en beleefde talloze herdrukken. François Haverschmidt werd geboren aan de Voorstreek in Leeuwarden. Hij studeerde theologie en werd predikant in Foudgum, Raard,
voor Duitsland. De rechtvaardigheid van dat vonnis werd later in twijfel getrokken. Het gerechtsdossier wordt in 2017 openbaar
Den Helder en Schiedam. Naarmate hij ouder werd, kreeg hij meer last van depressies.
gemaakt. Dan zal duidelijk worden of Mata Hari echt voor de Duitsers heeft gespioneerd of slechts als zondebok is gebruikt.
Op 60-jarige leeftijd maakte hij een eind aan zijn leven.
Kijk, dat is ‘t mooie van Leeuwarden
Sophialaan 4, 8911 AE Leeuwarden, NL Tel.: +31 (0)58 - 234 75 54 E-mail:
[email protected]
Oldehoofsterkerkhof 2 Postbus 21000, 8900 JA Leeuwarden Telefoon: 058 - 233 88 88 E-mail:
[email protected]
www.leeuwarden.nl
en
www.vvvleeuwarden.nl
Deze brochure is tot stand gekomen dankzij Gemeente Leeuwarden en de citymarketingcampagne, Marketing Leeuwarden. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie, het Europees Regionaal Ontwikkelingsfonds, het Ministerie van Economische Zaken en het Samenwerkingsverband Noord-Nederland