JOB magazine Voor en door mbo studenten, nummer 4
It’s not over Jet! mbo-studenten in actie tegen het leenstelsel
We missen je
verzuim 18-plussers
Succesverhalen:
· Uitblinker gaat mbo terug op de kaart zetten · Robots zijn de toekomst · Het geheim van een goede studentenraad
Hi! Je hebt alweer de vierde editie van het JOB-magazine in je hand! En wat staat er weer veel in! Deze editie zit vol met informatie over de laatste ontwikkelingen in mbo-land. Er is de afgelopen tijd veel gebeurd. We hebben hard actie gevoerd om de ov-kaart voor minderjarige mbo-studenten te krijgen. En dat is gelukt! Met ingang van 2017 is er eindelijk een ov-kaart voor alle mbo-studenten. We hebben ook gestreden tegen het leenstelsel op 14 november samen met alle andere jongerenvakbonden. We wilden in dit nummer ook graag stilstaan bij speciale mbo-studenten. Wat dacht je van Uitblinker Cassandra Winkels? Zij won het Uitblinkersgala en is het komende jaar ambassadeur van het mbo. Waar gaat ze zich voor inzetten? En hoe heeft ze de titel gewonnen? Ook hebben we ons verdiept in het verzuim van 18+ mbo-studenten. Hoe zorgen instanties ervoor dat ze hun opleiding afmaken? En natuurlijk lees je in dit tijdschrift de column van de minister van onderwijs. Wil je goed op te hoogte blijven van alle ontwikkelingen? Houd Facebook, Twitter en onze website goed in de gaten! Lees ze!
Colofon
JOB magazine is een tweejaarlijkse uitgave van de Jongerenorganisatie Beroepsonderwijs (JOB) De redactie is bereikbaar op het volgende adres: JOB magazine Postbus 17061 1001 JB Amsterdam T 020 5244050 M
[email protected] Tweede jaargang, nummer 4, december 2014 Overname van teksten is toegestaan onder bronvermelding en met toestemming van de redactie. Redactie: Marit Horstmanshof (hoofdredacteur) Aan dit nummer werkten mee: Ramon Boersbroek , Jet Bussemaker, Isabelle Dobbe, Jara Frederiks, Martijn Grul, Jettie Lensen, Taco de Ruiter en Michiel Steegers
Martijn Grul
Layout: MegaMoniek / Moniek van Adrichem
Bestuurslid Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs
ISSN: 2214-4447
Inhoud De stem van het mbo 4 Dit is het JOB bestuur
Wat organiseert JOB?
It’s not over Jet! In actie tegen het leenstelsel
6
8
Uitblinker! 10 Interview met Cassandra Winkels
Techniek is de toekomst 14 Interview met robottechnicus Fer Maasakkers
Een goede studentenraad 16 Wat is het succes?
We missen je
18
Minister Bussemaker
21
Verzuim 18-plussers
Column
Raymond van der Lans
Michiel Steegers
penningmeester
Dit jaar ben ik de penningmeester bij JOB. Ik heb veel ervaring in het mbo. Ik ben begonnen op niveau 2, daarna heb ik niveau 3 gedaan en nu zit ik in het derde en laatste jaar van mijn opleiding sociaal-maatschappelijke dienstverlening (niveau 4) op het Nova College in Hoofddorp. Ook zit ik voor het derde jaar opeenvolgend in de studentenraad van het Nova College. Naast school ben ik veel te vinden in de sportschool en houd ik van (zaal)voetbal spelen en kijken. Ik ben blij dat ik nu in het bestuur van JOB zit omdat ik nu in de positie ben om me te bemoeien met belangrijke beslissingen die worden genomen over het mbo.
voorzitter
Martijn Grul algemeen bestuurslid
Op dit moment doe ik de opleiding interactief vormgeven op het Mediacollege Amsterdam. Hier ben ik dagelijks bezig met vormgeven, social media, communicatie, PR en branding. Dit is mijn tweede jaar als bestuurslid en hierdoor ken ik de organisatie door en door. Het aankomende jaar ga ik aan de slag met de medezeggenschap omdat hier nog veel aan kan gebeuren. Ook ben ik druk bezig met het vervolgtraject van de JOB-monitor. De monitor van 2014 was een enorm succes. Nu ga ik er voor zorgen dat er zoveel mogelijk gebeurt met alle informatie die we hebben verzameld.
Mijn naam is Michiel Steegers en ik ben de voorzitter van JOB. Ik studeer aan het SiNTLUCAS, waar mijn specialisatie ligt bij interieurarchitectuur. Mijn belangrijkste doel is om de naamsbekendheid van JOB te vergroten. JOB moet de gesprekspartner zijn voor studenten, scholen, bedrijven en de overheid. Om dit te bereiken is er een sterk en vastberaden bestuur nodig. Het is voor mij als voorzitter dan ook een enorme uitdaging om samen met het bestuur actief te gaan handelen om deze bekendheid te vergroten. Als vertegenwoordiger van de mbo-studenten houd ik mij bezig met de Ov-jaarkaart en het sociale leenstelsel. Bezuinigen op een studerend Nederland is het slechtste dat je kunt doen! Daarom wil ik samen met de studenten duidelijk laten merken wat wij als mbo’ers vinden. Als jij ook tegen de bezuinigingen bent en je wilt wat doen, stuur me dan een bericht en kom in actie!
de stem van het mbo JOB wordt bestuurd door vijf enthousiaste mbo-studenten. Wie zijn ze? En wat doen ze voor jou?
Mees de Jong secretaris
Encho Muzo vice-voorzitter
Voor aankomend jaar ben ik de vicevoorzitter van JOB, Encho Muzo, 20 jaar en ik kom uit Rotterdam. Daar studeer ik sociaal maatschappelijke dienstverlening aan Zadkine. Ik zal mijn focus dit jaar leggen op het project Jij Beslist Mee. Na anderhalf jaar deel te hebben genomen aan de studentenraad op mijn school, heb ik de stap genomen om te solliciteren bij JOB. Ik wil graag tijdens mijn bestuursjaar de band met de student verbeteren en ervoor zorgen dat wij als JOB sneller en beter kunnen communiceren met studenten. Ik vind het als student van het mbo heel erg belangrijk dat studenten zelf een stem hebben binnen hun eigen instelling en ik wil er graag voor zorgen dat ze dat ook allemaal daadwerkelijk kunnen doen! Mocht dit niet lukken, ik ben altijd bereikbaar!
Vorig jaar mei ben ik gekozen tot nieuwe secretaris van de JOB. Momenteel combineer ik deze functie met mijn school en mijn tweede secretarisschap bij de studentenraad van het Nova College. Ik volg de opleiding werktuigbouwkunde (BOL4) in Beverwijk. Op dit moment zit ik in het derde jaar van mijn opleiding en loop ik twee dagen stage per week bij een cacaofabriek. In mijn vrije tijd houd ik er van om uit te gaan met vrienden en te sporten. Ik vind het een eer om alle mbo-studenten te vertegenwoordigen en het onderwijs in Nederland goed onder de loep te houden!
Wat doet het bestuur van JOB? Bestuursleden zetten zich in om het mbo te verbeteren. Doordat ze contact hebben met studenten en studentenraden weten ze wat er aangepakt moet worden. Met die kennis gaan ze praten bij onderwijsorganisaties en bij de overheid.
Wat heeft het bestuur van JOB tot nu bereikt? De bestuursleden hebben, samen met voorgaande besturen, ervoor gezorgd dat ook minderjarige mbo-studenten een ov-kaart krijgen. Ook heeft het bestuur problemen aan de kaak gesteld, zoals de weigering van kwetsbare jongeren bij mbo-instellingen of de problemen rondom de rekentoets.
WAT ORGANISEERT JOB? Maandelijks overleg De studentenraden worden elke maand uitgenodigd op het kantoor van JOB. Tijdens dit overleg krijg je de kans andere studentenraden te leren kennen en ervaringen uit te wisselen.
algemene ledenvergadering Twee keer per jaar is er een Algemene Ledenvergadering (ALV). Bij de vergadering wordt het nieuwe bestuur gekozen of het nieuwe jaarplan gepresenteerd. Als lid van JOB bepaal jij dus wie er in het bestuur komt en heb je veel inspraak.
job-academy De JOB-Academy is het trainingsinstituut van JOB. Bij de JOB-academy leer je als studentenraad hoe je succesvol kan worden op jouw school. Voor nieuwe studentenraden of nieuwe leden bestaat er een 2-daagse cursus. Voor studentenraden die al langer bestaan en zich meer willen verdiepen in een bepaald onderwerp is er een 1-daagse cursus.
jij beslist mee Ben je al onderdeel van een goede studentenraad? Dan kan je met Jij Beslist Mee nog verder professionaliseren. Door workshops, trainingen en debatten leer je om nog doelgerichter te werk te gaan.
Iets voor jou?
themadag Bij een themadag wordt er een training gegeven over een bepaald onderwerp. Denk bijvoorbeeld aan trainingen over jezelf presenteren, netwerken of communiceren.
Kijk op onze website voor de eerstvolgende bijeenkomst of training www.jobmbo.nl.
6
JOB presenteert in samenwerking met de MBO Raad 5 februari hét evenement waar medezeggenschap vanuit de studentenraad centraal staat.
CONFERENTIE
MEDEZEGGE
NSCHAP NAA
R
EEN HOGER NIVEAU
Wat gebeurt er deze dag? Er worden workshops gegeven, presentaties gehouden en aan het eind van de dag is er een paneldiscussie. Iedereen is welkom van studentenraden en begeleiders tot het College van Bestuur!
Meer weten? Dan kun je contact opnemen met Jara Frederiks. Zij is van maandag tot en met donderdag telefonisch bereikbaar op 020-5244050 of stuur een mail naar
[email protected].
7
It’s not over Jet! mbo-studenten in actie tegen het leenstelsel
Vele mbo-studenten uit het hele land demonstreerden vrijdag 14 november tegen het leenstelsel. In totaal waren er 5000 scholieren, studenten en ouders aanwezig op het Malieveld in Den Haag. Om half 12 kleurden de straten van Den Haag JOB-blauw met de protestmars die was georganiseerd door JOB en ROOD, de jongerenorganisatie van de SP. Toen de protestmars op het Malieveld aankwam, kon men niet meer om de mbo-studenten heen. Kim Wiggers, student van het Summa College doet haar verhaal op het podium. “Ik heb al een mbo-opleiding afgerond en daardoor ook een studieschuld. Ik kan alleen geen werk vinden. Ik durf met het leenstelsel geen hbo-opleiding meer te gaan volgen. Hoe zal mijn toekomst eruit zien met dit leenstelsel?” vraagt Kim aan de aanwezige politici op het podium.
Michiel Steegers, voorzitter van JOB, vraagt aan het publiek of er ook mbo’ers aanwezig zijn. De protestbordjes en JOB-vlaggen en ballonnen schieten omhoog. Het is duidelijk. De mbo-student is goed vertegenwoordigd vandaag. Michiel: “Mbo-studenten willen doorstuderen maar ze durven niet aan die gigantische schuldenberg te beginnen. De keuze om door te studeren moet gemaakt worden door de student, niet door de dikte van je portemonnee en door Jet! We gaan net zolang door tot het leenstelsel van tafel is. Samen staan we sterk. Blijf in actie komen tegen dit idiote plan!”
De Amsterdamse student Jan Jetze Beitler zorgde voor afwisseling met zijn protestlied ‘Mede mogelijk gemaakt door Jet’ waar ook studenten van het Mediacollege Amsterdam aan hebben gewerkt. Studenten roepen leuzen als “Heb je ook zo last van schulden sluit je aan”, “Wij willen stufi” en “Bussemaker mag ik doorstuderen, ja of nee?”. En de hoofdboodschap van de dag is “Handen af van de stufi, stop het leenstelsel”. Wanneer Bussemaker het podium op komt, klinkt een luid boegeroep. Het is duidelijk, het is iedereen tegen één, Bussemaker tot het volgende protest!
Waarom is JOB tegen het leenstelsel? • De basisbeurs wordt afgeschaft, je moet je hele studie gaan lenen. • Minimaal 15.000 euro studieschuld. • Aflossingstermijn van 35 jaar, mogelijk afbetalen tot aan je pensioen. • De rente op een studieschuld gaat omhoog. • Studieschuld op het mbo? Dan neem je die mee naar het hbo onder de nieuwe voorwaarde van het leenstelsel. Dus moet je meer rente betalen. • De fiscale aftrek schoolkosten verdwijnt. Kortom, studenten worden opgezadeld met forse schulden. Dat is geen bangmakerij. Het is terecht dat studenten zich zorgen maken.
Foto: Robert-Jan Cornelisse
“Ik ga het mbo terug op de kaart zetten” Cassandra Winkels (28) won in oktober het Uitblinkersgala. De verpleegkundestudent volgt leerjaar 2 en 3 van de BBL-opleiding in één jaar. Als Uitblinker van 2014 gaat het ze het komende jaar het mbo landelijk vertegenwoordigen. Wie is ze? En wat wil ze betekenen voor het mbo?
Dit jaar streden 47 toppers mee met het Uitblinkersgala. Mbo-studenten die allemaal uitblinken in hun eigen vakgebied. Ze zijn getalenteerd, hebben passie en geven glans aan het mbo. Cassandra Winkels is ook een Uitblinker. Het docententeam van het ROC A12 nomineerde Cassandra voor de Uitblinkersverkiezing op haar eigen mbo-instelling. Die won ze en daardoor kon ze meedoen met de landelijke wedstrijd. “Het was geen gelopen race. Om te kunnen winnen, moest ik stemmen werven. De tien deelnemers met de meeste stemmen gingen op de dag van het Uitblinkersgala op speeddate met de jury,” vertelt Cassandra. “Na die ronde waren er nog vier deelnemers over. Die vier moesten zichzelf in één minuut presenteren aan de aanwezigen en vervolgens was er nog een vragenronde. Daarna ging de jury in beraad en werd de winnaar gekozen.”
10
Toen de verpleegkundestudent te horen kreeg dat ze had gewonnen, was ze erg blij. “Ik dacht: Yes! Ik heb gewonnen. Kom maar op met het komende jaar.” De winnaar van het Uitblinkersgala wordt een jaar lang ambassadeur van het mbo. “Ik wil het negatieve imago wat het mbo nu heeft graag veranderen. Met mijn ambassadeurschap wil ik het mbo terug op de kaart zetten. Door middel van positieve publiciteit wil ik duidelijk maken dat een mbo’er een student is met veel ervaring op de werkvloer. Het Uitblinkersgala is een goed voorbeeld van positieve publiciteit. Daarmee kunnen we aan Nederland laten zien wat voor toppers er zich bevinden op het mbo.” Naast de mooie titel heeft Cassandra ook een bedrag van 2500,- euro gewonnen. “De helft van dit bedrag wil ik uitgeven aan de stichting Out of Area en de andere helft wil
Foto’s: Freddy Schinkel
ik gebruiken voor de hbo-opleiding die ik wil gaan volgen.” Na de mbo-opleiding verpleegkunde wil Cassandra de hboopleiding verpleegkunde volgen. “Ik wil graag doorstromen naar het hbo zodat ik genoeg kennis in huis heb om onderzoek te doen binnen de gezondheidszorg. Op mijn stageplek in het Rijnstate Ziekenhuis in Arnhem word ik uitgedaagd om mee te denken en de praktijk aan de theorie te koppelen. Maar ik heb nog meer kennis nodig. Zonder opleiding, geen kennis.” Niet alleen is het knap van de verpleegkundestudent dat ze twee leerjaren in één jaar volgt, de jury heeft ook voor haar gekozen omdat ze zich enorm heeft ingezet voor de stichting Pink Ribbon. “Ik ben erg blij met de mogelijkheden die ROC A12 biedt. Ze geven de ruimte voor maatwerk. Zij dagen mij uit om mijn kennis te verruimen en dit in te zetten in de praktijk. Hiervan krijg ik energie en motivatie om het beste uit mijzelf te halen.” Cassandra wil graag een boodschap meegeven aan andere mbo-studenten. “Voordat je begint aan een studie moet je je goed oriënteren. Kies een opleiding die goed voelt. Als je
eenmaal studeert, moet je af en toe de tijd nemen om de balans op te maken. Denk na over waar je staat als student en wat je uiteindelijke doel is.”
Wat is stichting Out of Area? De stichting zet zich in voor mensen in gebieden waar dat hard nodig is. Ze bieden projecten aan waarbij de leefbaarheid van bepaalde gebieden wordt verbeterd. De stichting werkt samen met studenten die hun kennis kunnen delen. Denk bijvoorbeeld aan scholen, jeugdcentra of kinderdagverblijven die worden opgeknapt of educatieve activiteiten.
11
fers? j i c e d gen Wat zeg Via Maak een rapport en Kijk & vergelijk kun je meer inzicht krijgen in de resultaten. Maak een rapport
Kijk & vergelijk
Bekijk niet alleen de positieve respons, maar ook de neutrale en negatieve
Vergelijk domeinen of opleidingen binnen je instelling met elkaar
Positief
Ver boven de rest
Ook wanneer de meeste studenten positief zijn over een onderwerp kan er nog ruimte zijn voor verbetering.
De opleidingen die ver boven de lijn uitkomen scoren goed op dit onderwerp.
Neutraal
Ver onder de rest
Studenten die neutraal oordelen over een onderwerp hebben niet echt een mening over dit punt. Of ze vinden het niet zo belangrijk.
Opleidingen die ver onder de lijn liggen scoren slecht. Probeer te achterhalen waar deze verschillen vandaan komen.
Negatief Oordelen veel studenten negatief over een onderwerp? Dan heerst er veel ontevredenheid over dit onderwerp en moet hier iets aan worden gedaan!
+
o
-
Jullie als studentenraad kunnen deze punten aankaarten!
Vergelijk resultaten van dit jaar met eerdere jaren
deze grafiek is een weergave van positieve resultaten
Vergelijk resultaten van jouw instelling met resultaten van andere instellingen
Stijging in positieve reacties
Jouw instelling
Zie je een stijgende lijn in het aantal studenten dat positief over dit onderwerp denkt? Dan gaat het de goede kant op! Zeker als het aantal studenten dat negatief oordeelt afneemt.
Als dit jouw instelling is, dan zie je dat jullie vrij goed scoren op dit onderwerp.
Instellingen die hoger scoren Wil je dat de tevredenheid van je medestudenten nog meer vooruit gaat, vraag dan eens bij de studentenraden van de instellingen die nog hoger scoren hoe zij zaken hebben geregeld.
Daling in negatieve reacties In deze grafiek neemt het aantal studenten dat negatief oordeelt af. Wanneer dit aantal gelijk blijft of zelfs toeneemt betekent dit dat er iets fout gaat.
2010
2012
2014
deze grafiek is een weergave van positieve resultaten
aan de slag! Door de resultaten van de JOB-monitor te koppelen aan wat je in de praktijk ziet en hoort kom je tot een lijst van speerpunten. Heb je deze op een rijtje, dan wordt het tijd voor actie! Zorg dat je hiervoor het juiste aanspreekpunt weet te vinden op jouw instelling. Zijn studenten ontevreden over de kantine? Praat dan eens met de facilitaire dienst. Zie je ontevredenheid over toetsen bij studenten van het Bouw & Infra domein? Dan is de opleidingsmanager of teamleider van dit domein degene die je kunt aanspreken.
12
r o t i n o JOB-m
De resultaten zijn bekend!
Hoeveel van jouw medestudenten weten dat er een studentenraad is op school? En zijn ze tevreden over de kantine? En wat voor rapportcijfer krijgt jullie school eigenlijk? Afgelopen juni zijn de resultaten van de JOB-monitor enquête bekend gemaakt, je weet wel, het onderzoek met die grote olifant. JOB vroeg studenten naar hun mening over lessen, docenten, toetsen en begeleiding, maar ook naar praktische zaken zoals studiewerkplekken, het aantal computers op school en of je weet waar je met klachten terecht kunt. Online kan je de mening van studenten op jouw school terugvinden. Dat kan per onderwerp, maar ook per vraag. Wil jij weten hoe andere studenten op jouw school denken over een bepaald onderwerp? Vind je misschien zelf dat er wat moet veranderen op jouw school? Kijk dan eens hoe tevreden de rest van de studenten zijn. Misschien zijn zij ook wel ontevreden! In dat geval kunnen de resultaten van de JOB-monitor helpen om je argumenten kracht bij te zetten.
Hoe vind je de mening van jouw medestudenten? Dat kan op twee manieren:
De snelle manier
De uitgebreide manier
1. Surf naar: www.jobmonitorresultaten.nl
1. Surf naar: www.jobmonitorresultaten.nl
2. Voor een snel overzicht van jouw school: ga naar “instellingsdashboards”
2. Log in met de inloggegevens van jouw school. Als je in de studentenraad zit heb je die gehad van JOB. Zit je niet in de studentenraad of ben je de gegevens kwijt? Mail ons dan:
[email protected]
3. Zoek je school en klik ‘m aan 4. Je ziet het resultatenoverzicht van jouw school per onderwerp: De cijfers laten het percentage tevreden studenten zien. Is het cijfer hoog? Dan zijn de studenten erg tevreden! Is het cijfer laag? Dan zijn ze waarschijnlijk ontevreden...
3. Ga naar ‘maak een rapport’. Hier worden de resultaten van jouw school vergeleken met het landelijk gemiddelde. Je kan de school ook direct vergelijken met een andere school. 4. Lees hiernaast wat de cijfers en de grafieken die je ziet betekenen en hoe je hiermee aan de slag kan gaan.
13
Fer (links) & Arjan (rechts) tijdens de Euroskills 2014 wedstrijd foto: Olivier Huisman - techniektalent.nu
14
Techniek is de toekomst “Als je dit kunt, zal je nooit zonder werk zitten”
Student Fer van Maasakkers heeft de opleiding Industriële Automatisering op het Summa College afgerond. Wat leer je dan? En wat kan je daar mee? Een hele hoop want Fer deed samen met Arjan Henst mee aan de vakwedstrijd Euroskills 2014. Euroskills is een Europees kampioenschap voor vakmanschap. Honderden studenten strijden tegen elkaar voor de titel ‘beste vakman of vakvrouw’. De studenten Fer en Arjan hadden al eerder meegedaan aan vakwedstrijden. Tijdens zijn mbo-opleiding heeft Fer geleerd hoe je robots kan programmeren, zelf printplaten kan ontwerpen of motoren kan aansluiten. Hij wist al van jongs af aan dat hij iets wilde doen met techniek. Fer wil graag worden uitgedaagd en vond deze uitdaging in de elektrotechniek. Na zijn mbo-opleiding aan het Summa College besloot Fer een hbo-opleiding te gaan volgen. Nu studeert hij elektrotechniek aan de Fontys hogeschool in Eindhoven. “De mbo-opleiding sloot goed aan. Ik heb een halfjaar bijscholing gekregen in wiskunde en netwerktechniek. Wiskunde is soms best pittig dat merk ik nu nog steeds maar door het vaak genoeg te doen, lukt het wel ”, legt Fer uit. Na zijn opleiding hoopt Fer ervaring op te doen binnen een bedrijf waar ze werken met robots. Uiteindelijk wil hij het liefst een eigen bedrijf beginnen in de robotica. Dat robotica niet alleen een onderdeel van school is maar ook een grote hobby van Fer bleek wel tijdens EuroSkills. “Twee jaar geleden hebben we meegedaan aan VakkanjerWedstrijden. We zijn toen tweede geworden. Onze school vroeg dit jaar of we weer
wilden meedoen. Dat zagen we wel zitten. We kregen nu de kans om te revancheren en wel te winnen.” Fer en Arjan haalden de kwalificaties in Eindhoven en konden daardoor meedoen aan de landelijke finale van de Technishow in de Jaarbeurs in Utrecht. Ze wonnen ook deze wedstrijd en plaatsten zich voor EuroSkills in het Franse Lille. De mannen hebben vervolgens al hun vrije tijd besteed aan het voorbereiden van de wedstrijd. Ze hebben een gedeelte van de baan nagebouwd en met een robot geoefend zodat het programma verbeterd kon worden. In Frankrijk bestond de wedstrijd uit vier rondes. “De eerste twee gingen foutloos en we hadden de snelste tijd, de derde ronde ging ook wel goed maar bij de laatste ronde ging het mis. We hadden een fout in de programmering zitten. Dat was wel heel zuur maar desondanks hebben we een zilveren medaille gewonnen en daar zijn we hartstikke blij mee.” Voor Fer is techniek alles. Zelfs in zijn vrije tijd is hij er graag mee bezig. “Het is geweldig om bezig te zijn met wat je leuk vindt. Als advies aan andere studenten wil ik graag meegeven dat je moet doen wat je leuk vindt. Als je van school komt, moet je nog meer dan 50 jaar werken. Als je elke dag met plezier naar je werk gaat, is dat een groot voorrecht.”
Wil je ook een opleiding volgen in de techniek? De opleiding Industriële Automatisering bestaat niet meer maar het Summa College biedt nu de studie Mechatronica aan. Bij deze opleiding kan je na het tweede jaar kiezen voor mechanica of elektronica.
15
Wat is het succes van een Studentenraden zijn er in velen soorten en maten. Een studentenraad die volgens JOB goed bezig is, is de studentenraad van het Deltion College in Zwolle. Wat is dan het succes van een goede studentenraad? JOB zocht het uit!
De studentenraad van het Deltion College bestaat al bijna tien jaar. In die jaren is de studentenraad steeds professioneler geworden. JOB sprak met Jesper Unger (voorzitter), Annelie Bouwhuis (secretaris) en Andre van der Kolk (algemeen lid).
nemen. Volgens mij heeft mijn SLB’er het aan alle docenten doorgestuurd dat er een lid van de studentenraad in de klas zit. Ik word altijd snel teruggemaild. Jesper: “Bij mij zijn de docenten trots dat een van hun studenten voorzitter is van de studentenraad. Ze zijn daardoor ook wel behulpzaam studentenraad.”
Wat is het succes van een goede studentenraad? “Eenheid is echt heel belangrijk en je moet goed kunnen Willen veel studenten bij de studentenraad? overleggen met de hele raad”, zegt Annelie. Andre knikt in- “ Dit blijft lastig. Vorig jaar hadden we tien sollicitaties voor stemmend en voegt toe: “structuur en gezelligheid, dat is twee vacatures. Dit jaar hadden we precies het aantal aanbelangrijk.” Annelie: “Het is fijn wanneer je op je gemak meldingen als openstaande vacaturen”, vertelt Annelie. Anbent. En waardering is ook belangrijk. Wanneer er iemand dre: “Ik had via de panelgesprekken van de studentenraad van de raad weggaat hebben we gehoord en me daarna verkiesbijvoorbeeld een afscheidsetenbaar gesteld. Ik heb eerst bij een tje.” paar vergaderingen als gast geTips van de studentenraad van zeten. Ik merkte meteen dat het het Deltion College Hoe vaak vergaderen jullie gezellig maar ook heel leerzaam • Eenheid binnen de raad met de raad? is om in de studentenraad te zit“Elke maandag vergaderen we ten.” Jesper: “De studentenraad • Goed kunnen samenwerken met de studentenraad en daaris goed voor je CV maar wordt • Jezelf ontwikkelen als raad naast een keer in de twee weken ook wel eens gezien als een met het dagelijks bestuur daarfeestcommissie. Dat beeld wil• Continuïteit waarborgen bij zit ook de ambtelijk secretalen we juist niet creëren.” • Doorstroom en overdracht van kennis ris, die heeft weer goed contact met CvB”, vertelt Jesper. Hebben jullie een begeleider • De raad serieus nemen, als jij het niet bij de studentenraad? doet, wie dan wel? Lukt het goed om je studie “De ambtelijk secretaris is een • Elkaar serieus nemen te combineren met het lidsoort adviseur, die is niet bij maatschap bij de studentende vergaderingen met de hele raad? raad”, vertelt Jesper. Annelie vult “ Het is wel aanpoten”, zegt Annelie meteen. Jesper is het hem aan: “Het is echt een tussenpersoon, als wij niet weten daar ook mee eens. “Het is zeker aanpoten, het ligt er ook bij wie we moeten zijn dan vragen we het aan haar. Ze laat wel aan welke functie je uitoefent. Als secretaris heb je het ons wel vrij, de studentenraad heeft echt een eigen stem.” best druk. Ik ben vorig jaar secretaris geweest en dat is een zware functie. Je hebt dan veel deadlines. We krijgen er nu Hoe komen jullie in contact me studenten? nog geen vrije uren voor maar dat zit er misschien wel aan Jesper: “We willen de Facebookpagina weer nieuw leven in te komen met mogelijke vrijstellingen bij het vak burger- blazen. Het lag even stil na de zomer maar Andre wil dit schap.” graag gaan oppakken om de achterban te bereiken. Dat is wel één van de belangrijkste doelen van dit jaar.” Annelie: Zijn leraren bij jullie op school behulpzaam? “We krijgen wel eens mailtjes van studenten met vragen, en Andre: “Ik heb het idee dat docenten me nu ineens serieus die studenten helpen we wel altijd.”
16
goede studentenraad?
Gebruiken jullie ook de JOB-monitor? “Ja! We kijken naar de resultaten, bijvoorbeeld de tevredenheid over de klachtenregeling kwam er niet goed uit, daar hebben we dan een onderzoek naar gestart. We proberen er echt op in te haken. Vaak doet het Deltion College dit ook al, die nemen de JOB-monitor ook echt serieus”, aldus voorzitter Jesper. Op welk succes zijn jullie het meest trots? “We hebben ervoor gezorgd dat er nu twee pauzes zijn. Eerst was voor het hele gebouw, met ongeveer 14.000 studenten, één pauze en dat zijn nu twee pauzes geworden. Dit scheelt nogal in drukte. Ook hebben we het voor elkaar gekregen dat de fietsenstalling is aangepast. De rekken stonden onhandig en nu zijn er paden gekomen. Daarnaast zijn er geluidsdichte deuren geplaatst in het praktijklokaal van de zorg door ons toedoen”, zegt Annelie trots. Jesper: “Als we iets willen bereiken weten we vaak goed met wie we moeten praten. Voor het probleem met de praktijkruimte
zijn we naar de opleidingsmanager van de afdeling gegaan. En we hadden meteen de juiste persoon te pakken!” Welke verandering willen jullie nog graag zien bij jullie op school? “Het klimaat!” roept Annelie meteen. Jesper valt haar gelijk bij: “Ja! dat is een heel groot probleem en lastig om te verhelpen. We zijn er als studentenraad wel achteraangegaan om te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn. Annelie: “Straks is het weer winter en dan begint het probleem weer van voor af aan. Het is dan gewoon heel koud, zeker in de centrale hal, daar moet je binnen met je jas aan zitten. Het is lastig op te lossen en het probleem is ook bekend bij het CvB. Het is de meest gehoorde klacht.” Wil jij ook een professionele raad worden? Kom dan naar de Jij Beslist Mee traingingen van JOB! Houd de website in de gaten, dan weet je wanneer er een training bij jullie in de buurt is.
17
´ e j n e s s i `We m Soms heb je geen zin in je opleiding. Blijf je liever thuis of ga je op stap met vrienden. Je wilt wel je diploma halen maar je hebt geen zin om te studeren, wat nu?
Studenten die ouder zijn dan 18 jaar vallen niet meer onder de leerplichtwet. Wanneer ze niet meer naar hun mbo-instelling gaan, kunnen ze niet worden verplicht om lessen te volgen. Maar zonder diploma zijn je kansen op een baan erg klein. ‘Verzuim 18+ We missen je’ is een landelijk project waarin een groot aantal organisaties samenwerkt om schooluitval in het mbo te voorkomen door sneller en beter te reageren op studenten die verzuimen. Wat wil het project en wat doen die organisaties eigenlijk? Carry Roozemond, voorzitter van Ingrado en Elly Pastoor, projectleider van ‘Verzuim 18+ We Missen Je’ geven hier antwoord op. Hoeveel 18-plussers verzuimen het om naar school te gaan? Iedere jongere die niet meer naar zijn opleiding gaat, tellen we. We houden dit bij omdat we het zonde vinden als studenten hun kans niet benutten om aan hun ontwikkeling te werken. Waarom is het belangrijk dat 18+ ‘ers een opleiding afmaken? Het is belangrijk dat 18+’ers in ieder geval een startkwalificatie halen. Dat betekent voor mbo-studenten dat je alles op alles moet zetten om een niveau 2-opleiding af
18
te ronden met een diploma. Zonder startkwalificatie is het vaak erg moeilijk om een plek op de arbeidsmarkt te krijgen. Als je niet een opleiding volgt, krijg je geen studiefinanciering. Als je geen werk hebt, heb je geen inkomsten. Waar moet je dan van leven? Tot 27 jaar krijg je zonder startkwalificatie alleen in uitzonderingsgevallen nog een bijstandsuitkering. De gemeente stuurt je terug naar school met de opdracht eerst een startkwalificatie te halen. Hoe weten jullie welke studenten niet meer hun opleiding volgen? Gelukkig willen de mbo-instellingen en de gemeenten waar jongeren wonen samen dat jongeren hun kansen benutten. Als we ze missen in het onderwijs dan geven we dat aan elkaar door. DUO verzamelt al die berichten en zorgt dat ze terecht komen bij een RMC-medewerker die met de jongere in gesprek kan gaan. Wat zijn RMC-medewerkers? De RMC medewerker werkt in een regio voor een aantal gemeenten, dicht bij een mbo-instelling om te voorkomen dat jongeren stoppen met hun opleiding. Daar hebben we met de overheid over afgesproken dat we ze Registreren Melden en het voorkomen van schooluitval Coördineren. Vandaar: RMC.
Carry Roozemond (voorzitter van Ingrado) Foto: Henk Loof
Elly Pastoor (projectleider van `Verzuim 18+ We Missen Je´) Foto: Anna van Kooij
Hoe gaan RMC-medewerkers te werk? lingen samen afspreken hoe ze jongeren gemotiveerd Die RMC-medewerker hoort vaak via de mbo-instelling kunnen houden of weer gemotiveerd kunnen krijgen of van de jongere zelf dat de student moeite heeft om om weer naar school terug te gaan. Hier is niet één renaar zijn opleiding te blijven gaan. Daar gaat de RMCcept voor te geven. Voor elke jongere vraagt dit een spemedewerker over in gesprek met de student. Hoe komt ciale aanpak. het dat je niet gaat, waarom wil je veranderen van opleiding? Zijn Met welke organisaties werken er problemen thuis waar je hulp jullie samen om dat te bereiken? Hoeveel studenten bij kunt gebruiken? Die medeWe hebben de samenwerking verlaten school voortijdig? werker kiest niet welke opleiding met de jongeren zelf gezocht. Wij bij je past, hij kan je wel helpen in werken bijvoorbeeld samen met In regio Amsterdam zijn er meer het doolhof van alle mogelijkhehet project Van de straat. Een dan 2000 studenten die niet meer den om een keuze te maken die project gericht op zwerfjongeren. zijn teruggekeerd naar school, in de bij je past. Hij kan je helpen hulp Bijna alle zwerfjongeren zijn ooit regio Nijmegen en Arnhem zijn het te vinden als je niet kan kiezen, aan een opleiding begonnen. Wat meer dan 1100 studenten. Als je de als het lastig is een stageplaats is er gebeurd waardoor ze niet verzuimcijfers wilt zien, kijk dan te vinden, als er problemen zijn meer een opleiding volgen? Wat op aanvalopschooluitval.nl daar waardoor het niet lukt om naar kunnen wij daarvan leren? En staan alle cijfers per gemeente. school te gaan. verder werken we samen met Hoe willen jullie studenten motiveren om weer naar school te gaan? Het landelijke project Verzuim 18+ heeft niet voor niets de ondertitel: We missen je. Wij denken dat het de helft van het werk is als de mbo-instelling en de RMC-medewerkers laten merken aan de studenten dat ze gemist worden als ze niet op hun mbo-instelling verschijnen. Het is heel erg belangrijk dat gemeenten en mbo-instel-
Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs (JOB). We zijn heel erg blij dat JOB meedoet. JOB heeft lijnen naar de mboinstellingen. Leden van JOB zijn de studentenraden. Via de studentenraden hopen wij veel informatie te krijgen. Wij richten ons op de jongeren omdat zij degenen zijn waar het om draait. Zij zijn de ervaringsdeskundigen. Dus help JOB bij het verzamelen van informatie en lever ideeën aan!
19
Interview met Frankie Lansink, RMC-medewerker in de gemeente Deventer. Frankie begeleidt studenten afkomstig van onder andere ROC Aventus, Landstede en Deltion.
“Scholen hebben soms geen idee wat er speelt bij studenten” Hoe lang doe je dit werk al en hoeveel jongeren heb je al begeleid? Ik heb eerst vier jaar als leerplichtambtenaar gewerkt en ben nu zes jaar RMC-medewerker. Het is moeilijk om te zeggen hoeveel jongeren ik in totaal begeleid heb, maar in het afgelopen jaar heb ik er 263 gezien. Dat geeft wel een idee. Sommige van hen zie ik overigens maar 1 of 2 keer, anderen komen wekelijks langs. Hoe komen jongeren bij jou terecht? Jongeren worden aangemeld door de school (bij veelvuldig verzuim), de gemeente (voortijdig schoolverlaters onder de 23 jaar) of ze melden zichzelf via het Jongerenloket in Deventer.
studenten kiezen ondoordacht voor een opleiding, bijvoorbeeld omdat een vriendin het ook gaat doen of omdat het dichtbij is. Vervolgens valt het tegen en daalt hun motivatie. Hoe vaak lukt het om een voortijdig schoolverlater terug naar school te leiden? Volgens de afspraken die wij met de gemeente hebben moeten we minimaal 10% van de gemelde jongeren terugleiden naar school. Dat halen we, dus dat betekent dat ik jaarlijks ruim 20 jongeren kan helpen. Dat zijn ook echt de momenten dat ik heel blij ben met mijn baan.
Je krijgt een verzuimmelding van de school, en dan? Na de melding maak ik een afspraak met de student bij het Werkplein om te kijken wat er aan de hand is. Ik vertel ze dan heel duidelijk dat ik geen verlengstuk ben van de school, maar dat ik juist hun kant van het verhaal wil horen. Daarna kijken we hoe ze zelf hun probleem kunnen oplossen.
Wat kunnen mbo-instellingen doen om meer studenten binnenboord te houden? Zorg dat studenten beter weten wat een opleiding inhoudt. Vervolgens zou er meer aandacht moeten zijn voor studenten en voor de problemen waar zij tegenaan lopen. In het algemeen valt me op dat scholen soms geen idee hebben van wat er speelt bij hun studenten.
Waarom verzuimen studenten? Je ziet maar weinig studenten die spijbelen om het spijbelen. Meestal is er sprake van problematiek: een moeilijke thuissituatie, verslaving, schulden, noem maar op. Ook is er vaak sprake van een verkeerde studiekeuze. Veel
Wat zou je willen zeggen tegen studenten die veel verzuimen of overwegen te stoppen? Als je problemen hebt, meld je bij het jongerenloket van je gemeente. Daar kan je iemand vinden die onafhankelijk is en open staat voor jouw verhaal.
20
Een 22-jarige alleenstaande moeder zonder diploma’s kwam enige tijd geleden in contact met Frankie. Ze had een zoontje van 1,5 en een huisje, maar verder stond ze er helemaal alleen voor. Omdat ze geen startkwalificatie had, kwam ze niet in aanmerking voor een uitkering. De enige optie was terug naar school. Maar hoe regel je dat met een kindje? Ze wilde graag een BBL-opleiding bedrijfsadministratie doen op niveau 2, dus ging ze op zoek naar een leerbedrijf. Die heeft ze gevonden. De volgende stap was opvang regelen voor haar zoontje. Het is moeilijk geweest, maar uiteindelijk heeft ze het allemaal zelf geregeld. Frankie kreeg uiteindelijk een mailtje dat ze geslaagd was, met als aanvulling dat ze ondertussen ook nog haar EHBO-diploma had behaald. Frankie: “Ik heb haar zien veranderen van een heel verlegen meisje in een volwassen vrouw. Zo leuk om te zien, dat zijn de krenten in de pap.”
“Spookverhalen en bangmakerij” door Jet Bussemaker, Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Lenen doen we bijna allemaal. Of we nu een auto op afbetaling kopen of een krediet afsluiten voor een nieuwe keuken. De meeste mensen draaien er hun hand niet voor om. Zo heeft meer dan de helft van de Nederlanders een hypotheek, ter waarde van gemiddeld €231.000. Ook studenten lenen. Twee op de drie heeft een studieschuld, van gemiddeld €15.000. Dat is voor studenten veel geld. Maar als je het afzet tegenover een gemiddelde hypotheek komt het in een ander daglicht te staan. Temeer omdat je een studielening naar draagkracht afbetaalt en hoger onderwijs een investering is die zichzelf ruimschoots terugbetaalt. Dat kun je van een auto, een keuken of een woning lang niet altijd zeggen. Als je hoger onderwijs hebt gevolgd verdien je gemiddeld ruim anderhalf zoveel als zonder bachelor- of masterdiploma.
Deze column gaat natuurlijk over het studievoorschot. Ik zet nog even op een rijtje wat dat voor jullie betekent: mbo-studenten beneden de 18 krijgen vanaf 1 januari 2017 een ov-kaart, en de basisbeurs voor mbo-studenten blijft, als je hierna gaat doorstuderen in het hoger onderwijs krijg je echter geen basisbeurs meer. Je kunt het bedrag van de basisbeurs dan wel bijlenen tegen gunstige rente (nu 0,8%). Let wel, dit hoeft niet: je kunt ook gaan werken naast je studie of bijvoorbeeld bij je ouders lenen. Kunnen je ouders dat niet betalen, dan heb je wellicht recht op een aanvullende beurs, die met €100 omhoog gaat. Dat is meer dan de huidige basisbeurs voor thuiswonenden. Heb je wel geleend bij DUO, dan betaal je pas af vanaf het wettelijk minimumloon en nooit meer dan 4% van je inkomen. Heb je na 35 jaar nog schuld, dan wordt die kwijtgescholden. Geen enkele reden dus om studenten angst aan te jagen. Terwijl dat wel gebeurt. Tegenstanders van het studievoorschot beweren dat studenten straks met een gemiddelde schuld van €30.000 of meer worden opgezadeld. Dat is klinkklare onzin. Wat er wegvalt aan basisbeurs is
€4800 voor een thuiswonende student en €13.400 voor een uitwonende student. Niet meer en niet minder. Veel studenten lenen nu ook al. Het gemiddelde leenbedrag over alle studenten is €10.000. Het CPB heeft berekend dat daar gemiddeld €6000 bijkomt. De verwachting van de rekenmeesters is namelijk dat studenten een deel van het wegvallen van de basisbeurs zullen opvangen door te lenen en een deel met andere inkomsten zullen aanvullen. Dezelfde bangmakerij zie je op het thema toegankelijkheid. mbo-studenten zouden massaal afzien van een studie in het hoger onderwijs, beweren de tegenstanders. Dat bekt allemaal wel lekker en je haalt er de krant mee maar het is ongefundeerd. Wie er ook serieus onderzoek naar doet, niemand voorspelt dat studenten zich massaal laten leiden door leenangst. Wel zijn er aanwijzingen dat er onder mbo’ers een beperkte groep is die nog eens goed nadenkt of een vervolgstudie wel de juiste keuze is. Sommige jongeren zijn op een gegeven moment gewoon even klaar met leren en willen aan de slag. Daar is niets mis mee, zolang het maar een bewuste keuze is en ze na een paar jaar alsnog een hbo-opleiding kunnen gaan volgen. En dat kan. Ik begrijp best dat studenten tegen afschaffing van de basisbeurs zijn – ook zij behouden het liefst wat ze hebben. Maar ik voer het debat wel graag op basis van feiten en serieuze berekeningen. Kom me daarbij niet aan met spookverhalen en drogredeneringen. Studenten, scholieren en hun ouders zitten met vragen die we zo snel mogelijk proberen te beantwoorden. Zij zitten daarbij niet te wachten op ongefundeerde bangmakerij. Zij verdienen het om serieus genomen te worden.
Wil je weten waarom we het niet eens zijn met de minister? Lees ons verhaal op pagina 8 & 9. 21
Nieuwe kwalificatiestructuur Er komen nieuwe kwalificatiedossiers in het mbo, deze worden verplicht ingevoerd per 1 augustus 2016. Hoe gaat dit eruitzien?
keuze deel profieldeel
basisdeel
Scholen en bedrijven stellen per beroep vast aan welke eisen een student moet voldoen om een diploma te behalen. Al deze eisen worden vastgelegd in een kwalificatiedossier. Binnen een kwalificatiedossier bestaan vaak verschillende uitstroomrichtingen, dit zijn de verschillende profielen die je kunt kiezen. Binnen de nieuwe kwalificatiestructuur wordt een opleiding opgedeeld in drie delen: het basis-, profiel- en keuzedeel. Het basisdeel geeft informatie over wat voor een groep beroepen nodig is. Het basisdeel bestaat uit een generiek en uit een beroepsspecifiek deel. Het generieke deel bevat taal,
22
rekenen en loopbaan & burgerschap. Het beroepsspecifieke deel bevat kerntaken en werkprocessen die hetzelfde zijn voor alle beroepen binnen een kwalificatiedossier; In het profieldeel worden de verschillen tussen de beroepen uitgewerkt; Het keuzedeel is aanvullend en is een verrijking van het diploma. Goed om te weten, is dat het keuzedeel verplicht is en dat hier ook examen in afgelegd wordt. Het keuzedeel telt alleen niet mee voor de zak- en slaagregeling, je kunt hier dus niet door zakken.
De hoogtepunten van mijn bestuursjaar We zijn nu halverwege het bestuursjaar. En wat een jaar! Samen met de andere bestuursleden Martijn, Raymond, Mees en Encho heb ik veel bereikt. We zijn vooral blij met de invoering van de ov-jaarkaart voor minderjarige mbo-studenten. Ondanks deze prestatie zijn er nog veel verbeterpunten binnen het mbo. We vinden het bijvoorbeeld erg jammer dat minister Bussemaker de ov-jaarkaart voor minderjarige mbo-studenten pas in 2017 in wil laten gaan. Voor ons is dat onbegrijpelijk want het nieuwe leenstelsel wordt al wel eerder ingevoerd. We waren dan ook erg blij met de opkomst op 14 november. We hopen dat we daarmee een duidelijke boodschap hebben afgegeven. Naast dat we hard blijven strijden tegen het nieuwe leenstelsel houden we ons ook nog bezig met andere onderwerpen. Zo zijn we blij dat de medezeggenschap op mbo-instellingen enorm is toegenomen. We merken dat er steeds meer professionele studentenraden actief zijn. Door trainingen en cursussen te geven aan studentenraden willen we ervoor zorgen dat ze optimaal blijven functioneren. Het komende jaar gaan we ons inzetten voor kwetsbare jongeren en de weigering daarvan bij mbo-instellingen, net als de problemen rondom de rekentoets, het verbeteren van de onderwijskwaliteit en het professionaliseren van de medezeggenschap met Jij Beslist Mee. Door samen te werken met onderwijsorganisaties wil JOB nog meer invloed uitoefenen op de besluiten die worden genomen in het onderwijsveld. Door goed te luisteren naar mbo-studenten en informatie te halen uit de JOB-monitor blijven we ons inzetten voor onderwerpen die belangrijk worden gevonden door studenten in heel het land. Volgend jaar zal er een nieuw bestuur aantreden. Samen met de vorige twee besturen heb ik veel bereikt. Ik wil natuurlijk dat het volgende bestuur dit zo goed mogelijk van ons overneemt. Vind je de verbetering van onderwijs ook zo belangrijk? Luister je graag naar je medestudenten? Kom kijken bij een van onze overleggen en laat weten dat je geïnteresseerd bent. Wie weet zit jij straks wel tegenover de minister!
Michiel Steegers Voorzitter Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs
23
?
s n o j i j n e B
? d i l s r u u t s nieuwe be
Wil jij ook opkomen voor mbo-studenten? Meld je aan voor het nieuwe bestuur! Het JOB-bestuur vertegenwoordigt de mening van mbo-studenten. Om dit te doen heeft het bestuur contact met het Ministerie van Onderwijs, verschillende politieke partijen, de MBO Raad, vakbonden, het bedrijfsleven, de onderwijsinstellingen en natuurlijk met mbo-studenten. Daarnaast ondersteun je studentenraden uit het hele land door het organiseren van ledenvergaderingen, trainingen en workshops. Meer weten? Kijk op www.jobmbo.nl of mail je vragen naar
[email protected].
Volg ons op social media @jobmbo
Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs
