Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland
Jaarbericht juli 2015
PAUL KOOIJMANS
FRANS JAN VAN BUREN
Oude voorzitter
Nieuwe voorzitter
“JE PENSIOENOPBOUW KOST ZO’N 20% VAN JE SALARIS”
“VERDIEP JE IN JE PENSIOEN. HET IS ZÓ BELANGRIJK!”
“Na 10 jaar heb ik eind vorig jaar de voorzitters hamer overgedragen aan Frans Jan van Buren. Ik geniet nu van mijn pensioen en kijk met een heel goed gevoel terug op mijn periode bij het pensioenfonds. De spannendste tijd was natuurlijk de financiële crisis, rond 2008. De internationale aandelenmarkten stortten in en ook de rente daalde gigantisch. Beide hadden, los van de als maar stijgende levensverwachting, een negatief effect op de financiële positie van het pensioenfonds. Het is spannend geweest, maar in tegenstelling tot het pensioen van miljoenen andere Nederlanders hebben wij de pensioenen niet hoeven te verlagen. Dat was met name te danken aan het passieve en overwegend defensieve beleggingsbeleid dat het fonds altijd heeft gevoerd. Dat deden we dus ook al in de gloriejaren van de beurzen die direct vooraf gingen aan de crisis. Dankzij dat bedachtzame beleggings beleid hebben we dan ook relatief beperkte klappen gekregen toen de beurzen instortten. Wij hebben altijd goed voor ogen gehouden dat pensioen een heel waardevolle arbeidsvoorwaarde is. Wij hebben de opdracht de pensioen premies zodanig te beheren dat de kans het grootst is dat iedereen het pensioen krijgt waar hij of zij op hoopt. Voor een goed pensioen móét het fonds de premies beleggen. Je moet dus een bepaalde mate van risico nemen. Volledige zekerheid over de hoogte van het pensioen bestaat daardoor helaas niet. Maar het fonds zorgt er wel voor dat de kans groot is dat je krijgt wat je verwacht. Het is de ambitie van het fonds dat er altijd genoeg vermogen is om de pensioenen te kunnen uitkeren en om de pensioenen te indexeren, ook voor de jongere generaties. >>
“Ik ben weliswaar sinds dit jaar voorzitter van het pensioenfonds, maar helemaal nieuw ben ik niet. Ik heb van 2009 tot en met 2011 ook al in het bestuur gezeten. De belangrijkste reden dat ik graag voorzitter wilde worden van het pensioenfonds is dat ik pensioen altijd de meest onderschatte arbeidsvoorwaarde heb gevonden en het pensioenbewustzijn bij de deelnemers wil vergroten. Het is zó belangrijk. In zekere zin is het misschien nog wel belangrijker dan je salaris. Want of je vandaag wat meer of minder verdient, maakt voor de meesten niet veel uit in termen van levensstandaard. Echter, met pensioen ligt dat anders. Heel anders.
VERVOLG OP PAGINA 2
VERVOLG OP PAGINA 2
We mogen onszelf gelukkig prijzen met een werkgever als Wolters Kluwer die voor iedereen twee / derde van de pensioen premie inlegt. Helaas is dat geen aanleiding om achterover te leunen. Allerminst zelfs. Je zal jezelf meer en meer moeten verdiepen in je pensioen. Want ook al is de pensioenregeling bij Wolter Kluwer uiterst waardevol en kostbaar, een goed pensioen is geen vanzelf sprekendheid meer. Het pensioenlandschap in Nederland versobert in sneltreinvaart. Die versobering is deels ingegeven doordat we allemaal steeds ouder worden. Pensioen werd daardoor steeds duurder. Maar er zijn ook andere oorzaken. Zoals de overheid, die op zoek naar bezuinigingen, de pensioenen steeds beter weet te vinden. Pensioen wordt namelijk opgebouwd vanuit het bruto salaris. Je betaalt pas belasting bij uitkering van het pensioen. Daarmee loopt de overheid veel geld mis. In rap tempo worden de mogelijkheden voor fiscaalvriendelijke >>
INHOUD 2. Benieuwd naar de ervaringen van uw collega’s? 3. 53% heeft “Op Koers” bezocht 4. AOW sneller naar 67 jaar (of nog later) 4-5. Wat is er per 2015 veranderd in uw pensioenregeling? 6. Verslag van het bestuur 7. Kerngetallen uit het jaarverslag 2014 8. Verslag van het verantwoordingsorgaan
2 | Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland | Jaarbericht juli 2015
BENIEUWD NAAR DE ERVARINGEN VAN UW JAAP VAN DIJK (76) GING OP ZIJN 61STE MET DE VUT. ZES JAAR GELEDEN NAM HIJ PLAATS IN DE DEELNEMERSRAAD VAN HET PENSIOENFONDS, VORIG JAAR OMGEVORMD TOT HET VERANTWOORDINGSORGAAN. “WIJ BIEDEN KRITISCH TEGENWICHT AAN HET BESTUUR. IK HOUD DE PENSIOENWERELD DAAROM NU MEER IN DE GATEN DAN IK OOIT EERDER HEB GEDAAN. HET IS VERRASSEND BOEIEND EN LEUK OM ALLE ONTWIKKELINGEN TE VOLGEN.”
Gouden generatie
VERVOLG PAUL KOOIJMANS VAN PAGINA 1 >> Samen met de werkgever betaalt iedereen jong en oud - elk jaar gemiddeld zo’n 20% van zijn salaris aan pensioen. En toch zijn er nog veel mensen die niet de moeite nemen even te kijken hoe ze ervoor staan. Onbegrij pelijk en echt stupide. Met ‘Op Koers’ bieden het pensioenfonds en de werkgever je een tool aan (die prominent op de website van het pensioenfonds staat) waarin je in een kwartier weet waar je staat. Een kwartier! Weten hoe je ervoor staat is zo waardevol. Van mij hoef je ook niet per se meer pensioen op te bouwen als je er volgens jou niet al te florissant voor staat. Het is wél belangrijk dat je het weet en dat je weet wat je kunt doen als de situatie daarom vraagt. Dat is dus niet alleen meer sparen voor later, maar kan ook zijn langer doorwerken, de hypotheek op je huis tijdig aflossen of anticiperen op een minder luxe leven na je pensioen.”
Ik realiseer me dat ik tot de gouden generatie behoor. Wij hebben alle voordelen meegemaakt wat betreft pensioen: de eindloonregeling, de ouwelullendagen en de VUT. Toen ik op mijn 30ste bij Wolters Kluwer kwam werken, is mijn pensioen bij de oude werkgever zelfs gecorrigeerd met de eindloonregeling, de zoge noemde ‘achterbalkon-constructie’. Dat was echt een luxe! Niemand maakte zich in die tijd zorgen om zijn pensioen. Er was voldoende geld in kas, de rendementen waren goed en daardoor was en bleef de dekkings graad hoog. Pensioen was daarom ook helemaal geen onderwerp. Dat is nu wel anders. De politiek bemoeit zich er steeds meer mee en ook dat maakt het ontzettend ingewikkeld. Als lid van het verantwoordingsor gaan zie ik hoeveel regels het bestuur krijgt opgelegd. In mijn optiek slaat dat nu wel een beetje door. De bestuurders worden meer zetbazen die alle regeltjes uitvoeren, waardoor
er steeds minder tijd overblijft om echt te besturen.”
Solidariteit “Ik kom in het verantwoordingsor gaan niet alleen op voor de gepen sioneerden, maar ook voor de belangen van de werkenden. De maatregelen die nu worden door gevoerd treffen vooral deze wer kenden enorm. Ik vind het dan ook volkomen logisch dat vanwege de lage dekkingsgraad mijn pensioen niet geïndexeerd wordt. Voor mensen met een klein pensioen is dit natuurlijk wel een ingrijpende beslissing, maar ik wil niet dat werkenden het idee hebben dat gepensioneerden de pot verteren. Naar mijn idee behartigt het bestuur van Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland de belangen van alle groepen op een evenwichtige manier. De solidari teit is daardoor goed en dat moet zo blijven.
VERVOLG FRANS JAN VAN BUREN VAN PAGINA 1 >> pensioenopbouw daarom beperkt. Dat gaat de komende jaren ongetwijfeld verder. Tot slot initieert de overheid nu een Nationale Pensioendialoog met als doel om ons pensioenstelsel te vernieuwen. Een stelsel dat beter aansluit bij maatschappelijke verande ringen zoals individualisering, carrières met veel verschillende, lossere dienstverbanden (en dus pensioenregelingen) en de verschuiving van risico’s in de pensioenregeling van de werkgever naar het individu. Kortom: je bent in toenemende mate zelf aan zet om te zorgen
voor een goed inkomen voor later. Je zult je dus actief moeten gaan bezighouden met de vraag wat je op dit moment kunt doen om later een goed pensioeninkomen te krijgen. Voor onze rol als pensioenfonds heeft dat natuurlijk ook gevolgen. Enerzijds zullen we alle deelnemers met communicatie en tools, zoals ‘Op Koers’, handvatten moeten bieden om met deze nieuwe onzekere inkomensvoorziening op termijn om te gaan. Zodat iedereen weet waar hij aan toe is en weloverwogen actie kan ondernemen rond zijn pensioen. Anderzijds
anticiperen we, samen met de werkgever, nu al op de geschetste ontwikkelingen. Wat voor type pensioenregeling past bij dit toekomst plaatje? Welke keuzes en verantwoordelijk heden moeten daarbij bij het individu liggen en hoe zou dat het best georganiseerd kunnen worden? We zullen dus rekening moeten houden met nieuwe veranderingen. We kijken daarbij ook naar de houdbaarheid en wense lijkheid van ons huidige uitvoeringsmodel. Maar op dit moment is ons eigen pensioen fonds nog steeds het beste alternatief.”
Jaarbericht juli 2015 | Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland | 3
COLLEGA’S? KYRA TAÏF (42), SENIOR PROJECTMANAGER, HEEFT HAAR PENSIOEN NOG NIET ZO OP DE RADAR. “OM HEEL EERLIJK TE ZIJN: IK DENK ER WEL AAN, MAAR IK DOE ER NOG TE WEINIG MEE. VIA DE MEDIA EN VAN HET PENSIOENFONDS WEET IK DAT ER VAN ALLES IS VERANDERD RONDOM PENSIOENEN. WE BOUWEN MINDER PENSIOEN OP EN KUNNEN PAS OP LATERE LEEFTIJD STOPPEN MET WERKEN. IN DE KOMENDE PERIODE WIL IK ME VERDIEPEN IN HOE IK ER NU EIGENLIJK VOOR STA.”
Inzicht in mijn pensioen Ik verwacht dat de AOW is afgeschaft tegen de tijd dat ik met pensioen ga. Als ik het leven wil blijven leven dat ik nu leef − en dat wil ik graag − zal ik iets extra’s moeten regelen. Op dit moment studeer ik naast mijn werk en heb ik geen tijd om me in mijn pensioen te verdiepen. In de komende twee jaar zal daar verandering in komen. Ik wil graag grip krijgen op mijn pensioen en weten of ik genoeg opbouw. Vlak voor dit interview realiseerde ik me dat ik op mijn 21ste een bedrag heb laten wegzetten voor mijn pensioen. Er wordt dus wel van alles opgebouwd, maar het overzicht ontbreekt. Ik wil zeker “Op Koers” gaan bezoeken, want dat zal mij meer inzicht geven in mijn
pensioensituatie. Het pensioenfonds is daarbij een belangrijke schakel voor vragen en ik ga dan ook een afspraak met Bea Lefeber van het pensioenbureau maken. Het pens ioenbureau heeft de kennis en expertise en daar maak ik graag gebruik van.”
Balans “Ik zie om me heen dat leeftijds genoten zich meer bewust worden van hun oude dag en ervoor kiezen om iets extra’s opzij te zetten. Maar het is wel dubbel, want ik realiseer me ook meer dan voorheen dat het leven morgen voorbij kan zijn. Daarom wil ik in het nu leven met de juiste balans tussen mijn finan ciën voor nu en voor later.
PENSIOENSPREEKUUR Indien u vragen heeft over uw pensioen kan het soms prettig zijn deze in een persoonlijk gesprek te bespreken. De collega’s in Deventer kunnen hiervoor op elk gewenst moment binnenlopen bij het pensioenbureau. Voor de collega’s in Alphen aan den Rijn organiseren wij regelmatig een zogenaamd pensioen spreekuur. Voor 2015 staan nog pensioenspreekuren gepland op donderdag 17 september en woensdag 2 december. U kunt u hiervoor aanmelden bij het pensioenbureau. Ongeveer een week van tevoren zult u de aankondiging van het pensioenspreekuur ook via uw mail ontvangen. U kunt natuurlijk ook terecht op onze website www.pensioen-wk.nl of bellen of mailen met het pensioenbureau (0570-648081 of pensioenfonds@ wolterskluwer.com). U bent ook van harte welkom om bij ons langs te komen in Deventer (Staverenstraat 15, kamer B0.15).
53% VAN ALLE MEDEWERKERS HEEFT “OP KOERS” BEZOCHT! Bent u op koers? Al 53% zocht het uit! Sinds medio 2014 kunt u als werknemer via de tool “Op Koers” (te bereiken via de website www.pensioen-wk.nl) bekijken hoe uw pensioenopbouw ervoor staat. Wat heeft u vandaag aan toekomstige pensioen- en AOW-inkomsten opgebouwd? En is dat genoeg om uw toekomstige uitgaven mee te financieren? Dat antwoord vindt u met
“Op Koers”. In de online tool kunnen werk nemers inloggen met behulp van hun pen sioenregistratienummer en het toegestuurde wachtwoord. Wachtwoord kwijt? Vraag dan via de online tool een nieuwe aan. André Keur, directeur van het pensioenbureau: “Ik zei laatst tegen een collega. ‘Je stopt je kop in het zand als je niet even 15 minuten de tijd neemt voor “Op Koers”’. En dat vind ik ook echt. Het is namelijk zó waardevol om een actueel overzicht te hebben van waar je staat met je pensioenopbouw. Je moet er straks gemiddeld meer dan 20 jaar van leven!”. Meer dan de helft van uw collega’s heeft inmiddels ingelogd in “Op Koers”. Maar veel mensen dus ook nog niet. En nog niet iedereen maakt de tool volledig af. Zonde. In “Op Koers” zet u namelijk uw toekomstige uitgaven
(u wordt daarbij geholpen met de voorbeelduitgaven van een gemiddelde Nederlander met uw inkomen) af tegen uw (gezins)inkomen na pensioneren. Bij dat laatste wordt gebruik gemaakt van de gegevens in het Nationaal Pensioenregister, waar al uw pensioenen en uw AOW staan. Wat de tool de moeite waard maakt, is dat uw financiële toekomst vervolgens wordt geprojecteerd naar vandaag. U ziet dus meteen waar u nu staat. Is dat minder goed dan u zou willen? Dan wordt in “Op Koers” toegelicht wat u kunt doen. Er wordt bijvoor beeld ook uitgerekend hoeveel u ongeveer jaarlijks extra zou moeten sparen om uit te komen op het pensioen dat u nodig verwacht te hebben. Natuurlijk, het kost even tijd. Maar plan 15 minuten in, houd uw DigiD bij de hand en loop de tool van A tot Z door. Gewoon doen!
4 | Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland | Jaarbericht juli 2015
WAT IS ER PER 2015 VERANDERD IN UW PENSIOENREGELING? Het Nederlandse pensioenstelsel verandert in hoog tempo. Wat niet iedereen weet, is dat deze veranderingen niet zijn geïnitieerd door de werkgever of door het pensioenfonds. De premie die voor uw pensioen wordt ingelegd, is bijvoor beeld gelijk gebleven. En toch versobert het pensioen. De veranderingen rond uw pensioen komen voort uit demografische trends, ontwikkelingen op de financiële markten en vooral door het ingrijpen van de overheid. Wat is er allemaal veranderd? En wat betekenen deze veranderingen voor u? 1. Verhoging van de AOW- en pensioenrichtleeftijd Nederlanders leven steeds langer. Dat is een mooie ontwikkeling. Maar langer leven betekent ook langer genieten van een AOW- en pensioen uitkering en dat wordt steeds moeilijker te betalen. Dat is de reden dat de overheid de AOWleeftijd al in stappen heeft verhoogt naar 67 jaar in 2021 en nu plannen heeft gemaakt om dit versneld te verhogen naar 67 jaar. Overigens is nu al vastgelegd dat de AOWleeftijd na het jaar 2021 verder stijgt als blijkt dat we allemaal nog ouder worden dan nu wordt verondersteld (zie kader met schema
geboortejaren vs ingangsleeftijden AOW). In lijn met de Wet verhoging AOW- en pen sioenrichtleeftijd is ook de pensioenrichtleeftijd bij Wolters Kluwer opgeschoven naar 67 jaar. Om precies te zijn 67 jaar en 1 maand. Dat wil overigens niet zeggen dat u ook pas op 67-jarige leeftijd met pensioen mag. U kunt er nog altijd voor kiezen om eerder met pensioen te gaan. Houd er wel rekening mee dat voor ieder jaar dat u eerder stopt met werken, uw pensioenuitkering zo’n 6% lager uitvalt. Voor de goede orde: bij de omzetting van uw pensioen van ingangsleeftijd 65 jaar naar ingangsleeftijd 67 jaar, is uw pensioen dus ook afgerond 12% hoger geworden.
AOW-leeftijd sneller naar 67 jaar (en mogelijk nog later!) Sinds 2013 gaat de AOW-leeftijd in stapjes omhoog richting 67 jaar. Het kabinet wil de verhoging nu nog verder versnellen en zowel de Tweede als de Eerste Kamer hebben hier mee ingestemd. De AOW-leeftijd gaat nu vanaf 2016 versneld omhoog naar 66 jaar in 2018 (was 2019) en naar 67 jaar in 2021 (was 2023). Vanaf 2022 wordt de AOW-leeftijd gekoppeld aan de levensverwachting. Als u geboren bent na 30 september1950 krijgt u te maken met de nieuwe AOW-leeftijd. Volgens huidige wet AOW-gerechtigd
Geboorteperiode van
t/m
nov 1949 okt 1950
Volgens nieuwe wet AOW-gerechtigd
in
op
in
sep 1950
2015
65 jr en 3 mnd
2015
65 jr en 3 mnd
jun 1951
2016
65 jr en 5 mnd
2016
65 jr en 6 mnd
De omrekening heeft actuarieel neutraal plaatsgevonden. Kortweg betekent dit dat de omzetting u financieel niets gekost of opge leverd heeft.
2. De overheid beperkt jaarlijkse opbouw van pensioen Om uw pensioen op te bouwen, wordt pen sioenpremie ingelegd. Omdat pensioen een vorm van uitgesteld loon is, hoeft er geen belasting te worden betaald over de premieinleg. Pas bij de uitkering van uw pensioen betaalt u belasting. Daarmee is niet alleen sprake van uitstel van belastingbetaling, maar ook van een belastingvoordeel. Omdat u na pensioneren geen AOW-premie meer hoeft te betalen is de belastingdruk namelijk veelal lager. Om niet te veel belastinginkomsten mis te lopen, stelt de overheid maxima aan de hoeveelheid pensioen die u jaarlijks fiscaal vriendelijk mag opbouwen. Vanaf 2015 is deze zogeheten fiscale ruimte verder beperkt. Bij Wolters Kluwer bouwt u pensioen op met behulp van het fiscaal maximaal toegestane opbouwpercentage van 1,875% van uw salaris boven de franchise van € 12.642.
op
jul 1951
jul 1951
2016
65 jr en 5 mnd
2017
65 jr en 9 mnd
aug 1951
mrt 1952
2017
65 jr en 7 mnd
2017
65 jr en 9 mnd
apr 1952
mei 1952
2017
65 jr en 7 mnd
2018
66 jr
jun 1952
dec 1952
2018
65 jr en 9 mnd
2018
66 jr
jan 1953
mrt 1953
2018
65 jr en 9 mnd
2019
66 jr en 4 mnd
apr 1953
aug 1953
2019
66 jr
2019
66 jr en 4 mnd
sep 1953
dec 1953
2019
66 jr
2020
66 jr en 8 mnd
jan 1954
apr 1954
2020
66 jr en 3 mnd
2020
66 jr en 8 mnd
mei 1954
sep 1954
2020
66 jr en 3 mnd
2021
67 jr
okt 1954
dec 1954
2021
66 jr en 6 mnd
2021
67 jr
jan 1955
jun 1955
2021
66 jr en 6 mnd
na 2021
na 67 jr
jul 1955
mrt 1956
2022
66 jr en 9 mnd
na 2021
na 67 jr
apr 1956
dec 1956
2023
67 jr
na 2021
na 67 jr
Naast een beperking van het opbouwpercen tage is er door de overheid nog iets veranderd. Nederlanders mogen niet langer fiscaalvrien delijk pensioen opbouwen over het salaris boven € 100.000.
3. De werkgever en de werknemer betalen een vaste pensioenpremie. Is het genoeg? Tussen sociale partners is een overeenkomst gesloten voor een periode van drie tot vijf jaar over de hoogte van de pensioenpremie. Dat is goed. Want het zorgt voor stabiliteit
Jaarbericht juli 2015 | Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland | 5
rond uw pensioen. De totale premie die in deze periode wordt ingelegd voor de opbouw van uw pensioen bedraagt 24% van uw pensioengevend salaris tot een maximum van € 100.000 (uw bruto jaarsalaris, inclusief 8% vakantiegeld) boven de franchise van € 12.642. De werkgever betaalt daarvan twee derde deel, uzelf een derde. Het is de bedoeling dat u van deze premie elk jaar 1,875% aan pensioen kunt opbouwen. Voor de afgesproken periode is deze premie naar verwachting net voldoende om de beoogde opbouw van 1,875% te financieren. Maar geheel zeker is dat niet. Dat zit zo. De vraag of de jaarlijkse beoogde pensioen opbouw kan worden gefinancierd uit de premie, is zeer afhankelijk van de rentestand. Er geldt: hoe lager de rente, hoe meer premie moet worden ingelegd (zie het kader voor nadere uitleg). Het pensioenfonds rekent daarbij met een gemiddelde rente over de afgelopen 10 jaar. De rente is de afgelopen jaren voortdurend gedaald. We profiteren in dit 10-jaarsgemiddelde nu dus nog van de relatief hoge rente in eerdere jaren. Als de rente laag blijft, kan de 1,875%-opbouw vanaf 2017 al niet meer volledig worden gefinancierd met de premie van 24%. In 2015 en 2016 is de premie wel meer dan voldoende hoog. Daarom bouwt het pensioenfonds de
Waarom zorgt een lage rente voor hogere pensioenpremies? Pensioen is een kwestie van de lange termijn. Iemand van 47 jaar krijgt immers pas over 20 jaar voor het eerst een pensioenuitkering. De pensioentoekenning die iemand krijgt in een bepaald jaar hoeft niet volledig te worden ingelegd. Er wordt namelijk – niet ten onrechte – verondersteld dat de ingelegde premie tot aan de pensioendatum aangroeit tot de benodigde inleg. Vergelijk het met een spaarrekening. Als u over 20 jaar € 1.000 wilt hebben en de rente bedraagt 2%, dan moet u nu € 673 inleggen. Na 20 jaar 2% rente is dit bedrag dan namelijk aangegroeid tot € 1.000. Bij een rente van 4% gaat dat aangroeien veel sneller en volstaat een inleg van € 456 om over 20 jaar € 1.000 gespaard te hebben.
komende twee jaar een reserve op, waarmee in 2017 het tekort kan worden aangevuld. In 2018 en 2019 lukt dat waarschijnlijk groten deels ook nog uit de opgebouwde reserve. Maar is de buffer eerder op? Dan zullen we vanaf dat moment rekening moeten houden met een wat lagere opbouw dan 1,875%.
4. De overheid stelt strengere regels op voor meer stabiliteit van de pensioenuitkeringen De overheid heeft vanaf 2015 nieuwe eisen opgesteld voor pensioenfondsen. Deze moeten ervoor zorgen dat de hoogte van onze pen sioenuitkeringen stabieler wordt. Pensioen fondsen moeten bijvoorbeeld hogere buffers aanhouden. Dit om toekomstige schokken (bijvoorbeeld op de financiële markten of bij
SAMENWONEN OF UIT ELKAAR: MELDEN BIJ HET PENSIOENFONDS Ook als u ongehuwd samenwoont kan uw partner in aanmerking komen voor een partnerpensioen van het Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland als u komt te overlijden. U moet daarvoor wel aan enkele voorwaarden voldoen en bijvoorbeeld een notarieel vastgelegde samenlevingsovereenkomst hebben. De precieze voorwaarden vindt u in het pensioenreglement. Belangrijk is vooral dat u uw partner zelf moet aanmelden bij het pensioenfonds. Wat veel mensen niet weten: als u als samenwonenden uit elkaar gaat, moet u dat ook weer melden bij het pensioenfonds. Als u getrouwd bent of geregistreerd partners, hoeft dat niet (behalve als u in het buitenland woont). Nadat u uit elkaar bent gegaan heeft uw ex-partner geen recht meer op uw partnerpensioen.
een verder stijgende levensverwachting) beter op te kunnen vangen. Het aanhouden van hogere buffers heeft tot gevolg dat pas bij hogere dekkingsgraden kan worden overgegaan op het verhogen (indexeren) van de pensioenen. Daar staat tegenover dat hogere buffers ervoor zorgen dat de pensioenuitkeringen minder snel ver laagd hoeven te worden. Moeten de pensioen uitkeringen toch worden verlaagd, dan mag deze verlaging worden uitgesmeerd over een periode van maximaal 10 jaar. Op dit moment worden de nieuwe strengere rekenregels uitgewerkt. Zodra de exacte uitwerking voor Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland bekend is, wordt dit vermeld op de website van het pensioenfonds www.pensioen-wk.nl.
6 | Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland | Jaarbericht juli 2015
VERSLAG VAN HET BESTUUR
HOOG RENDEMENT BIEDT WEINIG PERSPECTIEF In 2014 is een rendement behaald van 22,8%. Dat is op het eerste gezicht een prima resultaat. De sterke daling van de rente gooide echter roet in het eten. Het rendement op obligaties was weliswaar hoog, maar door de lagere rente moest meer geld opzij gezet worden voor de financiering van de pensioenen. De dekkingsgraad steeg daardoor slechts in beperkte mate van 107,4% naar 110,9%. Toeslagverlening blijft daardoor voorlopig niet mogelijk.
Ontwikkeling dekkingsgraad 2008-2014
150 140
Dekkingsgraad
130 120 110 104
100 90 80 70 2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Herstelplan Feitelijk Minimum
Hogere buffereisen en een nieuw herstelplan Op 1 januari 2015 is de Pensioenwet gewijzigd. Het kabinet heeft met de wetswijziging een aantal spelregels voor de pensioenfondsen aangepast. Strengere regels zijn ingevoerd voor het toeslagenbeleid en het toepassen van kortingen op de pensioenen. Bovendien moeten pensioenfondsen hogere buffers aanhouden voor het opvangen van beleggings risico’s. Dit laatste is een gevolg van de ont wikkeling van de beleggingen tijdens en na de crisis van 2008. De vereiste dekkingsgraad voor het pensioenfonds stijgt daardoor van 112,0% naar 116,4%. Dat betekent dat het reservetekort toeneemt. Het herstelplan, dat begin 2009 is opgesteld, is door de wets wijziging komen te vervallen. Daarom zal in 2015 een nieuw herstelplan worden opgesteld. In een grafiek op deze pagina wordt de ont wikkeling van de dekkingsgraad ten opzichte van het oude herstelplan weergegeven.
Beleggingsbeleid Het bestuur voert een beleggingsbeleid, dat past bij de risicohouding van de participanten. Deze risicohouding is in 2013 onderzocht. Uit dit onderzoek heeft het bestuur de conclusie getrokken, dat een gelijkblijvend of lager risico meer de voorkeur heeft dan een hoger risico. Het bestuur houdt rekening met deze wens door in 2015 het strategisch belang in aan delen en vastgoed met 5% te verlagen. Het pensioenfonds blijft echter voldoende inves teren in risicodragende beleggingen. Zonder het nemen van risico wordt het rendement te laag. Dit rendement is nodig voor de realisatie van de geambieerde toeslagverlening. Zie voor de samenstelling van de beleggingen per eind 2014 een grafiek op deze pagina.
Verwachte toeslagverlening (indexatie) Gezien de nog steeds te lage dekkingsgraad zal er de komende jaren geen of slechts in
beperkte mate toeslagverlening kunnen plaatsvinden. Door de hogere buffereisen is het vooruitzicht voor toeslagverlening nog minder geworden. Indien kortingen noodzakelijk zijn, mogen deze wel worden uitgesmeerd over maximaal 10 jaar. Het pensioenfonds zal in het derde kwartaal 2015 een verplichte haal baarheidstoets uitvoeren, op basis waarvan de participanten geïnformeerd zullen worden over de verwachte toeslagverlening voor de komende jaren. Alle pensioenfondsen moe ten de haalbaarheidstoets op dezelfde wijze uitvoeren, zodat vergelijking met andere pensioenfondsen mogelijk is. De uitkomsten zullen ook op de website worden gepubliceerd.
Uitvoeringskosten en kosten vermogensbeheer In het jaarverslag 2014 wordt inzicht gegeven in de kosten van de uitvoering van de pen sioenregeling en van het vermogensbeheer. In de tabel op deze pagina zijn de kosten kort weergegeven. In vergelijking met andere pensioenfondsen vallen de kosten van het pensioenfonds gunstig uit.
Kosten pensioenfonds 2014 2013 Uitvoeringskosten - per participant (in €) 101 102 - per participant exclusief gewezen deelnemers (in €) 235 235 - in % van het gemiddeld belegd vermogen 0,08 0,09 Kosten vermogensbeheer (incl. transactiekosten) - in € 1.000 - in % van het gemiddeld belegd vermogen
4.322 4.244 0,46
0,50
Jaarbericht juli 2015 | Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland | 7
JAARVERSLAG 2014
KERNGETALLEN UIT HET JAARVERSLAG 2014
Eind juni 2015 is het jaarverslag 2014 van het pensioenfonds gepubliceerd. U kunt het jaarverslag vinden op de website van het pensioenfonds (www.pensioen-wk.nl).
(bedragen in € miljoen)
U kunt het jaarverslag ook aanvragen: telefonisch (0570-648087), e-mail (
[email protected]) of schriftelijk: Stichting Pensioenfonds WKNL Postbus 23 7400 GA Deventer
2014
2013
2012
2011
2010
Aantal participanten - Actieve deelnemers
818
987
1.081
1.198
1.316
- Gewezen deelnemers
4.301
4.354
4.555
4.599
4.668
- Pensioengerechtigden
2.451
2.358
2.270
2.129
2.004
Totaal participanten
7.570
7.699
7.906
7.926
7.988
23,7
25,7
25,7
26,5
26,0
Ontvangen premie
7,5
9,2
9,9
11,0
11,8
Kostendekkende premie (FTK)
7,6
9,2
10,2
11,2
10,8
28,8
27,6
26,6
25,3
24,1
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
1.024,4
854,7
860,0
764,9
720,7
Voorziening pensioen verplichtingen eigen rekening
923,7
795,8
831,4
782,1
686,8
Garantievermogen
100,7
58,9
28,6
-17,1
33,9
Dekkingsgraad
110,9
107,4
103,4
97,8
104,9
Minimaal vereiste dekkingsgraad
104,0
104,2
104,2
104,2
105,0
Vereiste dekkingsgraad
112,0
113,3
113,3
112,5
114,6
Reële dekkingsgraad
84,2
76,9
70,1
63,0
72,9
1,8
2,7
2,4
2,7
3,5
Gerealiseerd rendement
22,8
1,7
15,0
8,5
8,8
Benchmark
20,1
1,3
12,7
7,8
7,7
3-jaarsgemiddelde
12,8
8,3
10,7
9,6
1,8
5-jaarsgemiddelde
11,1
9,1
5,7
3,0
2,9
Premies en uitkeringen Premie (in %)
Pensioenuitkeringen Toeslagverlening (in %) Solvabiliteit Fondsvermogen
(in %)
Samenstelling beleggingen 2014 7%
Gemiddelde rente RTS (in %)
30%
Rendement (in %)
63% vastrentend
vastgoed
aandelen
8 | Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland | Jaarbericht juli 2015
VERSLAG VAN HET VERANTWOORDINGSORGAAN Een belangrijk onderwerp in 2014 was de wijziging van de Pensioen wet en een aantal andere wetten in verband met de versterking van het bestuur bij pensioenfondsen (Wet versterking bestuur pensioen fondsen). Als gevolg van de nieuwe wetgeving zijn de deelnemersraad en het verantwoordingsorgaan (oude stijl) verdwenen. Hiervoor in de plaats is een nieuw verantwoordingsorgaan (VO) ingesteld. Dit bestaat uit vijf gepensioneerden, twee actieve deelnemers en een lid namens de werkgever. Na verkiezingen is het VO (nieuwe stijl) vanaf 1 juli 2014 samengesteld. De voorzitter blijft nog een termijn dezelfde, maar er kwam wel een nieuwe secretaris. Punten van aandacht bij de verkiezingen waren de verjonging bij de actieve werknemers(leden) en daarnaast dat voldoende reserveleden beschikbaar zijn en blijven. Dit is grotendeels gelukt. Het VO heeft de taken en bevoegdheden op basis van de gewijzigde Pensioenwet en de nieuwe Code Pensioenfondsen geïnventariseerd en (verschillen) vastgelegd. Onze taken en bevoegdheden gaan duidelijk verder dan wat de wet minimaal voorschrijft. Er is een nieuwe profiel schets van het VO beschikbaar op de website van het pensioenfonds (onder organisatie). Het VO heeft in 2014 structureel overleg gehad met het bestuur en het pensioenbureau, over alle lopende zaken. Het VO werd goed op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen binnen het eigen fonds en de ontwikkelingen op landelijk niveau. Er kon over alle relevante stukken worden beschikt. Voorafgaand aan de eigen VO vergaderingen werd steeds verslag gedaan van de conference calls van de voorzitter en de secretaris van het VO met de voorzitter en de secretaris van het bestuur en de directeur. Zo kreeg het VO steeds alle actuele informatie die nodig is voor directe behandeling in die eigen vergaderingen. Het VO heeft geparticipeerd in de commissies, waaronder de com municatie-, de beleggings- en de risicobeheercommissie. De deel nemers namens het VO aan deze commissies zijn in de nieuwe samenstelling van het VO opnieuw vastgesteld. Twee leden van het VO namen deel aan een interview over ‘herijking strategische oriën tatie’ van het pensioenfonds.
De leden en de reserveleden van het VO hebben weer een aantal bijscholingssessies gehouden in het kader van de deskundigheids bevordering. Onderwerpen waren recente ontwikkelingen op het gebied van risicobeheer; strategische normportefeuille; het beleggings plan en de risicorapportage. Eén lid van het VO heeft deelgenomen aan een cursus ‘Opleiding voor Verantwoordingsorgaan’. Aan de nieuwe leden van het VO werd de bestuursmap uitgelegd. In de bestuursmap zit alle informatie over het pensioenfonds, o.a. statuten, reglementen en informatie over alle commissies. Alle leden van het VO vulden de nalevingsverklaring van de gedrags code 2014 van het Nederlandse Compliance Instituut (NCI) in, even als het overzicht van nevenfuncties. Per 1 januari 2015 werd de pensioenregeling aangepast. De pensioen regling is gewijzigd op initiatief van de sociale pensioencommissie, waarin de actieve werknemersleden van het VO zitting hebben. De uitwerking van de wijzigingen in het pensioenreglement is door de juridische commissie van het VO gecontroleerd en in orde bevonden. In de werkgroep die dat heeft voorbereid, had de voorzitter van het VO zitting. De juridische commissie van het VO heeft ook het reglement Verantwoordingsorgaan en de statuten bestudeerd en voorstellen voor wijziging gedaan. De voorstellen zullen bij een volgende wijzigings ronde worden meegenomen.
Communicatie naar de achterban Pensioencommunicatie stond hoog op de agenda van het pensioen fonds. De financiële tool “Op Koers” voor actieve werknemers werd ingevoerd. De website geeft een stijgende lijn van (unieke) bezoekers aan. Veel inspanning werd gepleegd op het anticiperen op de invoering van de nieuwe Wet pensioencommunicatie in 2015. Het VO is positief over de inspanningen op communicatieterrein en de communicatie uitingen van het pensioenfonds.
Vragen? Wilt u vragen richten aan de leden van het VO? Op de website van het pensioenfonds www.pensoen-wk.nl vindt u de relevante informatie om (een lid van) het VO te benaderen.
Heeft u uw pensioenoverzicht al bekeken? Uw pensioenoverzicht is helemaal niet zo ingewik keld als u denkt. U kunt erop terugvinden hoeveel pensioen u al heeft opgebouwd en hoeveel pensioen u bij uw pensionering zult ontvangen. In mei 2015 heeft u, als u nu in dienst bent van Wolters Kluwer, uw Uniform Pensioenoverzicht (UPO) ontvangen. Op dit overzicht vindt u onder het kopje ‘Welk pensioen kunt u verwachten’ uw te bereiken pensioen en uw opgebouwd pensioen. Het staat er allemaal heel duidelijk, zodat u weet
waar u straks op kunt rekenen. En als u het niet begrijpt dan beantwoorden onze medewerkers van het pensioenbureau graag uw vragen (tel 0570-648081).
Nationaal Pensioenregister Op de website www.mijnpensioenoverzicht.nl kunt u de belangrijkste gegevens van uw UPO terugvinden, naast de voor u geldende bedragen voor de AOW en eventuele pensioenaanspraken bij vorige werkgevers. De site geeft ook een indicatie van de bruto-netto bedragen.