MEDITATIEHULP VOOR DE VEERTIGDAGENTIJD De meditatiehulp biedt heel wat mogelijkheden tot meditatie en gebed. We koppelden de zeven kralen aan thema’s die in de veertigdagentijd centraal staan. In de zeven weken van de veertigdagentijd kun je zo bij zeven levensthema’s verwijlen. Het worden dan zeven kansen om dichter bij jezelf, bij je medemensen en bij God te komen. In de veertigdagentijd kun je misschien voor jezelf tijd en ruimte scheppen om elke dag even te mediteren met een thema. Zo worden de zeven parels een hulp om zeven dagen per week te mediteren en te bidden. Ook als start van een bijeenkomst of in liturgische momenten kun je het eens proberen. 1. op adem komen versus stress Wie gaat niet regelmatig gebukt onder stress? De blauwe parel nodigt je uit om te ont-‐stressen, om zacht op adem te komen, om te zoeken naar wie en wat je opnieuw bij je levenskrachten brengt. Adem rustig en langzaam in en uit. Geef je over aan het spontane ritme van je ademhaling. Voel het pauzemoment tussen het in-‐ en uitademen. Zeg tijdens het inademen bij jezelf ‘in’ en bij het uitademen ‘uit’. Hoe langer je op deze heldere en kalme manier ademt, hoe meer je spieren zich ontspannen. Geef je over aan dit fijne gevoel van zwaarte en warmte. Je adem kan je dichter bij God brengen. Iedere tijd opnieuw blaast Hij je zijn levensadem in: ‘Toen maakte God, de Heer, de mens. Hij vormde hem uit stof, uit aarde, en blies hem levensadem in de neus. Zo werd de mens een levend wezen.’(Gen 2,6) Je kunt in deze veertigdagentijd goed voor jezelf zorgen door je ritme te vertragen, door je taken één voor één uit te voeren, door te kiezen voor activiteiten die je zuurstof geven, door regelmatig pauzes in te lassen om te mediteren, om te wandelen, om te sporten en alle indrukken rustig te laten wegvloeien … Je kunt in deze veertigdagentijd bewuster en zorgzamer omgaan met je medemensen door hen ademruimte te geven, door hen de kans te geven zich te ontspannen, door hen te omgeven met rust en vriendelijkheid, … 2. het stil maken versus externe machten Het geraas van alomtegenwoordige informatiebronnen, schreeuwerige reclame en dwingende stemmen overroept vaak de stille stem in je innerlijke kern. Ook medemensen kunnen je overweldigen of beïnvloeden waardoor je niet meer
1
kunt zijn wie je wil zijn. Of misschien woont er in jou een ‘innerlijke rechter’ die je voortdurend wijst op je tekorten en onmacht? De witte parel nodigt je uit om meer los te komen van externe machten. In de stilte kun je bij jezelf komen en weren wat niet van jou is. Zo kom je stilaan op het spoor van wat jou en anderen vrijer kan maken. De sereniteit van je ontspannen lichaam leidt je langzaam naar die rustige en stille plek. Luister naar de geluiden van je lichaam: het ruisen van je ademhaling, het zachte kloppen van je hart, het stille stromen van je bloed, … Probeer je bewust te worden van Gods Aanwezigheid die je stil en vertrouwvol omringt. Bij Hem mag je in alle veiligheid volkomen jezelf zijn. Gij Gij peilt mijn hart, Gij doorgrondt mij. Gij weet mijn gaan en mijn staan. Gij kent mijn gedachten van verre, mijn reizen en trekken, mijn rusten. Mijn wegen, alle, zijn U bekend – Ieder woord dat komt op mijn lippen, onuitgesproken nog, Gij hoort het al. Achter mij zijt Gij en voor mij uit. Gij legt uw handen op mij. Dit is wat ik niet kan begrijpen, niet denken, dit gaat mij te boven. Hoe zou ik uw adem ontkomen, waarheen vluchten voor uw aangezicht. Beklim ik de hemel, daar zijt Gij, daal ik af in de aarde, daar vind ik U ook. Had ik vleugels van morgenrood, vloog ik over de verste zeeën, ook daar Gij, uw hand, Uw rechterhand die mij vasthoudt. Zou ik roepen : ‘Duisternis, bedek mij, Licht, verander in nacht’ – Voor U bestaat de duisternis niet. Voor U is de nacht even licht als de dag, de duisternis even stralend als het licht. Uw schepping ben ik in hart en nieren, Gij hebt mij geweven in de schoot van mijn moeder.
2
Ik wil U bedanken daarvoor, dat Gij mij ontzagwekkend gemaakt hebt. Mijn ziel en gebeente zijn door U gekend. In mij was niets voor uw ogen verborgen toen ik werd gevormd in het diepste geheim, prachtig gevlochten in de schoot van de aarde. Ik was nog ongeboren, Gij hadt mij al gezien en al mijn levensdagen stonden in uw boek nog vóór Gij er één hadt gemaakt. Gij, Eeuwige, peil nu mijn hart, doorgrond mij, toets mijn verborgen gedachten. Ik ben toch niet op een doodlopende weg ? Leid mij voort op de weg van uw dagen. (psalm 139, vertaling: Huub Oosterhuis) Je kunt in deze veertigdagentijd bewuster omgaan met jezelf door stil te staan bij wat jij nodig hebt om te groeien in innerlijke vrijheid. Wat kun je van daaruit vragen aan anderen? Hoe kun je meer afstand nemen als anderen niet gepast met je omgaan? Hoe kun je geweldloos en weerbaar je grenzen beschermen? Je kunt in deze veertigdagentijd bewuster en zorgzamer omgaan met je medemensen door te weerstaan aan de drang om hen te veranderen, maar hen eenvoudig te laten zijn wie ze zijn en hun grenzen te respecteren, door interesse te tonen in hun leefwereld, door te luisteren naar hun beleving die wellicht anders is dan die van jou … Een dag zonder televisie of internet kan een weldoende pauze zijn om alle prikkels even buiten te sluiten en de helende kracht van stilte te herontdekken. Of je kunt jezelf omringen met je favoriete ontspannende muziek … 3. omgaan met wat moeilijk is versus verdringen Als je het stil maakt in jezelf, kom je ook hindernissen en kwetsbare plekken tegen die je met je meedraagt. Heel vaak kijken we hiervan weg. De zwarte parel nodigt je uit om met mededogen naar deze verwonde delen in jezelf te kijken. Iemand aan je zijde weten wanneer je het moeilijk hebt, op iemand mogen leunen om je zorgen te delen, kan zoveel verlichting schenken. En wat als die Iemand God zelf is? ‘Kom naar mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan, dan zal ik jullie rust geven.’ (Mt 11, 28) Vaak heb je ook zelf een aandeel in wat moeizaam loopt. Je ervaart in jezelf
3
kwetsende delen die anderen pijn doen of zelfdestructief zijn. Bij wie mag je zwak zijn en falen? Aan wie mag je je spijt, berouw en hunker naar herstel tonen? Aan wie durf je vergeving vragen? ‘Dan weten we dat we voortkomen uit waarheid en kunnen we met een gerust hart voor God staan. En zelfs als ons hart ons aanklaagt: God is groter dan ons hart, hij weet alles.’ (1 Joh 3, 19-‐20) Je kunt in deze veertigdagentijd kijken bij wie je op een veilige manier je eigen verdriet en pijn kunt delen en hoe je op een zorgzame manier met je kwetsuren kunt omgaan. Je kunt in deze veertigdagentijd bewuster en zorgzamer omgaan met je medemensen door niet weg te lopen voor hun pijn en verdriet, maar invoelend aanwezig te proberen zijn bij wat hun leven door-‐kruis-‐t. Maar ook … door te geloven in hun groeikracht, door hen vergeving en nieuwe kansen toe te zeggen. 4. ontvangen wat je gelukkig maakt versus vanzelfsprekendheid Je leven draagt grote en kleine glinsters van geluk in zich. Wat vanzelfsprekend lijkt, is het waarschijnlijk helemaal niet. Kun je zien met hoeveel vormen van liefde en zorg je omringd wordt? Elke gave heeft een gever. Dankbaarheid is het geheugen van het hart… ‘Je zegeningen tellen’ is een populaire spirituele oefening. De groene parel nodigt je uit om aandacht te schenken aan wat je gelukkig maakt en energie geeft, aan wat je zomaar te beurt valt of liefdevol gegeven wordt. Gelovigen kunnen achter dit alles de hand van de Gever ontdekken. ‘Schenk aandacht aan alles wat waar is, alles wat edel is, alles wat rechtvaardig is, alles wat zuiver is, alles wat lieflijk is, alles wat eervol is, kortom, aan alles wat deugdzaam is en lof verdient.’ (Fil. 4,8) Zelf straal je ook vreugde, licht en kracht uit. Kun je zien hoe je andere mensen gelukkig maakt? Word je zelf ook gelukkig als je anderen gelukkig kunt maken? ‘Jullie zijn het licht in de wereld. Een stad die boven op de berg ligt, kan niet verborgen blijven. Men steekt ook geen lamp aan om hem vervolgens onder een korenmaat weg te zetten. Neen, men zet hem op een standaard, zodat hij licht geeft voor iedereen die in huis is. Zo moet jullie licht schijnen voor de mensen, opdat ze jullie goede daden zien en eer bewijzen aan jullie Vader in de hemel.’ (Mt 5,14-‐16) Je kunt in deze veertigdagentijd leren om attenties, zorg en complimenten te ontvangen en ervan te genieten. Je kunt je lichaam met aandacht omgeven en zorg dragen voor je gezondheid. Je kunt meer focussen op alles wat wel goed gaat in je leven en meevalt in de wereld. Je kunt leren waarderen wat je hebt en wat je kunt. Je kunt in deze veertigdagentijd bewuster en zorgzamer omgaan met je medemensen door het goede in hen te benoemen, door een positieve taal te
4
hanteren, door meer te glimlachen, door hen te bedanken of te verrassen met een kleine attentie, dienst of welgemeend compliment. Je kunt in deze veertigdagentijd solidairder leven door te delen van je overvloed, door solidariteitsacties te ondersteunen, door ecologischer en soberder om te gaan met energiebronnen en consumptiegoederen, door bij het winkelen voor Fair-‐Trade producten te kiezen. 5. in contact komen met je verlangen versus vervreemding Wat maakt jou gelukkig? Wat is je liefste wens? Je diepste verlangen en hartekreet? Wat is jouw levensmissie op aarde? Soms helpt het om alle indrukken hierrond te visualiseren in een beeld: een schatkistje, landkaart, brief, juweel, … De rode parel staat symbool voor het diepmenselijke verlangen naar heelheid en liefde. Als je hiermee geen voeling hebt, voel je je vervreemd van jezelf, leeg en uitgeput. God wil niets liever dan je Leven schenken in al zijn volheid. Vraag Hem om inzicht in je unieke levensmissie en om wijsheid, moed, kracht en licht op je levensweg. ‘Ik ben gekomen om hun het leven te geven in al zijn volheid.’ (Joh 10,10) ‘Gelukkig wie hongeren en dorsten naar gerechtigheid, want zij zullen verzadigd worden.’ (Mt 5,6) Je kunt in deze veertigdagentijd bewust contact maken met je verlangen naar zin, naar liefde, verbondenheid, authenticiteit en rustige weerbaarheid. Je kunt proberen op het spoor te komen van jouw levensmissie en van jouw unieke manier om gestalte te geven aan je eigen capaciteiten om te beminnen en bemind te worden. Je kunt in deze veertigdagentijd bewuster en zorgzamer omgaan met je medemensen door hen te helpen hun werkelijke en diepste verlangen op het spoor te komen, door hen te steunen en aan te moedigen in hun levensmissie. 6. je gedragen voelen versus eenzaamheid Zonder vrienden, geliefden, familie of een breder netwerk van fijne relaties voel je je eenzaam, vergeten en veel minder opgewassen tegen het leven. Als je wel kunt terugvallen op een weefsel van positieve verbondenheid sta je sterker in lief en leed. Sommige relaties doen je groeien en geven je levensenergie, andere contacten zijn schadelijk, geschonden of verbroken. De oranje parel nodigt je uit om stil te staan bij de mensen die je een gevoel van veilige hechting geven, die je dragen en nabij zijn. God zelf laat je nooit los, Hij wacht je altijd op met open armen, hoe je leven ook verloopt. ‘Kan een vrouw haar zuigeling vergeten of harteloos zijn tegen het kind dat zij droeg? Zelfs al zou zij het vergeten, Ik vergeet jou nooit. Ik heb je in mijn handpalm gegrift.’ (Jes. 49,14-‐15)
5
‘Weet wel, Ik ben met jullie, alle dagen tot aan de voleinding van de wereld …’ (Mt 28, 20)
Je kunt in deze veertigdagentijd bewuster en zorgzamer omgaan met jezelf door de mensen te koesteren die je dierbaar zijn, door meer tijd en energie te investeren in relaties en contacten die je dichter bij je diepste levenskracht brengen en je laten openbloeien, door aan je geliefden te vertellen hoe blij je met hen bent en hoeveel je van hen houdt. Je kunt in deze veertigdagentijd bewuster en zorgzamer omgaan met je medemensen door hen kleine tekens van verbondenheid te tonen: een smsje, telefoontje, bezoekje, kaartje, gezamenlijke activiteit, schouderklopje, knuffel of glimlach … 7. de weg van transformatie gaan versus stagnatie Als je verlangen enkel bij goede voornemens blijft, voel je je meestal teleurgesteld in jezelf: je leven stagneert en je blijft vast zitten in oude gewoonten en patronen. De paarse parel nodigt je uit om je leven in handen te nemen. Welke concrete taak of uitdaging houdt jou bezig? Waarvoor wil je je vandaag, deze week, deze maand, dit jaar bijzonder inzetten? Hoe kun je op een haalbare manier werk maken van je zielsverlangen? Hoe kun je je levensmissie een beetje meer transformeren in een nieuwe attitude of actie? Als teken van je ontvankelijkheid voor een nieuwe start en als gebed om inspiratie kun je op je voorhoofd, je mond en je hart een kruisje tekenen en zachtjes luidop zeggen: ‘Heer Jezus, leer mij denken, spreken en beminnen zoals Gij.’ Je kunt in deze veertigdagentijd bewust stilstaan bij je mogelijkheden en kwaliteiten en overwegen welke kleine, haalbare, concrete en actieve stap je op korte termijn verder brengt in de richting van jouw levensmissie. Je kunt in deze veertigdagentijd bewuster en zorgzamer omgaan met je medemensen door oog te hebben voor hun talenten en hen aan te moedigen tijd en energie te investeren in hun unieke groeipotentieel, door hen te ondersteunen om hun leven in handen te nemen en een positieve stap voorwaarts te zetten. Welke parel – welk levensthema – spreekt jou het meeste aan? Van waaruit? Bij welke parel – welk levensthema – voel je de meeste weerstand? Van waaruit? Op welke manier helpt het meditatiesnoer je om bewuster en aandachtiger met jezelf en met je medemensen om te gaan? Wat heb je voor jezelf geleerd vanuit je meditatie-‐oefeningen? Wat neem je mee op je verdere levensweg? (tekst: Ilse Cornu)
6
