Jan van der Zande Wageningen, 6 december 2007
Haven industrieel complex Rotterdam } Grote dominantie van fossiele grondstoffen, producten en halfproducten } Opkomst biofuels (opslag en productie) } Rotterdam Climate Initiative (50% reductie CO2 emissie, deels door inzet van biomassa) } Knooppunt van ketens
2
Port of Rotterdam
industrial area logistic hub metropolitan region
3
Pernis Refinery Chemicals 4
Europoort Refinery Chemicals Agri
5
Maasvlakte Crude oil Chemicals Containers
6
Ethanoloverslag in Rotterdam door zeeschepen (x 1,000 ton) 800 700 2000
600
2001
500
2002
400
2003 2004
300
2005
200
2006
100
2007 (tot juli)
0 uitgaand
inkomend
12
Overslag plantaardige oliën en vetten in Rotterdam, 2006 Kokos 8%
Palmpit 6%
Stearine (palm) 6% Zonnebloem 5% Biodiesel 3% Palmoleine 2%
Raapzaad 8% soja 12%
Overig (ca. 100 producten) 14%
Palmolie 36%
13
Overslag eetbare oliën in Rotterdam door zeeschepen (x 1.000 ton) 3,000 Palm olie (CPO & refined) Palmpit
2,500 2,000
Raapzaad
1,500
Soja
1,000
Kokosnoot Zonnebloem
0,500 0,000 2002
2003
2004
2005
2006
15
Startpunt } Een bio-based omgeving is onderdeel van de alledaagse economie } bio-based sluit aan bij bestaande,
bewezen systemen (logistiek, opslag) } petrochem en biochem zullen naast
elkaar bestaan } Een zeehaven speelt een belangrijke rol
als overslaghub } strategische sterktes: handel & logistiek,
kwaliteit, opslag en verwerking
17
Startpunt } Een bio-based omgeving is onderdeel van de alledaagse economie
18
Handel & logistiek: leveringszekerheid } leveringszekerheid is een absolute voorwaarde in een bio-based economie } robuuste handel garandeert leveringszekerheid } neutraliseert de onbalans tussen vraag en aanbod } handel vereist specificatie van nieuwe bio-based
commodities } logistiek en opslag verbeteren beschikbaarheid
19
Doelstelling BioPort Rotterdam ‘BioPort Rotterdam wil een leidende positie van Rotterdam realiseren in het duurzaam gebruik van biomassa in energie, transport en chemie, Waarbij optimaal gebruik wordt gemaakt van de bestaande kracht op het gebied van kennisinfrastructuur, chemie, energiecluster en agro/foodsector. Ambitie, versnelling, magneetwerking en realisatie zijn sleutelbegrippen om deze doelstelling te realiseren.’
24
Activiteiten } Inzicht geven aan de spelers in de verticale (conventionele processen) en vooral horizontale (de dwarsverbanden die leiden tot synergie) ketenmogelijkheden binnen de ontwikkelingen van biomassatoepassingen. } Realiseren van gezamenlijke demoprojecten om kennis te ontwikkelen en ervaringen op te doen, } Het op basis van de demoprojecten doen voortzetten van de inzichten in nieuwe ketens en kennisontwikkeling door middel van nieuwe samenwerkingen tussen bedrijven die op commerciële basis tot verdere voortgang en versnelling kunnen leiden. } Communicatie met maatschappij, overheid, NGO’s, markt en wetenschap onderhouden over voortgang van de ontwikkelingen binnen BioPort Rotterdam.
25
DEMO projecten als innovatiefocus } Voor kennisontwikkeling en het ontplooien van nieuwe activiteiten op het gebied van biomassa zijn demoprojecten cruciaal. } Voor het Innovatie Platform BioPort Rotterdam geldt dat er een potentie moet zijn voor enige vorm van cascadering met activiteiten in en rond het Havenindustrieel Complex.
26
BioPort Rotterdam Innovatie platform
Stuurgroep
Demo begeleiders
Innovatie Platform
Programma manager
27
Partijen in Stuurgroep } Rotterdam Climate Initiative (George Brouwer) } Innovatie Netwerk (Jan de Wilt, Geert Boosten, Herman de Boon) } Deltalinqs (Chris Jordan) } Havenbedrijf Rotterdam (Ruud Melieste, Jan van der Zande) } WUR (JohanSanders) } TUD (Luuk v.d. Wielen)
28
Deelnemers Innovatie Platform } Iedereen die bij een demo betrokken is of kan worden. } Kennisuitwisseling } Creatieve processen Î nieuwe ideeen voor demo’s } Deelnemers } Afnemers, verwerkers, leveranciers } Financiers } Kennisinstituten } Beheerders
29
Programma } 3 demo-trajecten per jaar bijv. -Verwaarden van (soja-)schroot -Algen in zout water } Per traject een begeleider met een facilitair budget } Coalitie per demo-traject } Financiering Demo door partners en subsidie } Lokaties (Co-siting en Demopark Duurzame Technologie)
30
Drempels / belemmeringen } Genereren van Ideeen voor demo’s passend in Rotterdamse configuratie } Beperkte kennis van wat er al in de wereld gebeurd } Financiering demo’s } Lokaties met vergunning en utlities } Geheim vs kennisdelen } Vertouwen tussen coalitie partners rond demo
31
Einde
32
Schetsontwerp demopark
aansluitpunt utilities
(nood) uitgang
brand kraan
portocabin
veiligheids douche 33
Vraag naar Demo’s
Markt voor demoprojecten is intrinsiek diffuus
45 bedrijven/organisaties benaderd; 13 hebben potentiële en 5 specifieke interesse
Meeste projecten rond CO2 en een enkele rond ‘bio’
Sterkste punten: vergunningen en outsourcen Zwakke punten: geheimhouding en expertise
Gemiddelde bezetting van 2 kavels is veilige schatting; veel hogere bezetting ook goed mogelijk
Demopark is een innovatief concept; er is brede interesse, maar specifiek gebruik en voordelen nog niet altijd duidelijk
34
Bestuurlijke structuur Stichting Demonstratiepark Rijnmond (bestuur: 4-6 oprichters)
DemoFin
DemoPark
(directie: 2-4 pt)
(directie: 2-4 pt)
Host
MKB
Demo Klanten
Industrie 35
Huntsman current site situation
36
