Jaarverslag Wmo-raad Veere 2013. Algemeen In het verslagjaar 2013 bestond de WMO-raad Veere uit Mevr. J.M. Wolf-Suurmond voorzitter J.J. Nonnekes secretaris J.F.M.A. van de Klundert penningmeester Mevr. M.C. Bos- de Visser C. van Hattum Mevr. E.J. Franke-de Jonge, A.P.C. Kaland, Mevr. W. Sandee-Geschiere, W. Schout, H. Willems, Mevr. C. Janssen P.A. Bolle
Koudekerke Aagtekerke Oostkapelle Serooskerke Westkapelle Veere Westkapelle Vrouwenpolder Vrouwenpolder Aagtekerke Domburg Grijpskerke
Aan het begin van het verslagjaar zijn als nieuwe leden toegetreden de heren C. van Hattum, J.F.M.A. van de Klundert en P.A. Bolle in de plaats van de heren R. Holl, J. Wisse en C. Lambermont. De heer R. Holl, die tot nu toe de rol van voorzitter in onze raad heeft vervuld werd opgevolgd door mevr. J. M. Wolf-Suurmond. De heer J.F.M.A. van de Klundert nam de taak van penningmeester op zich als opvolger van de heer J. Wisse. De nieuwe leden hebben vanaf september 2012 deelgenomen aan de vergaderingen om al vast op de hoogte te raken van de werkwijze van de Wmo-raad. In 2013 waren er weer drie leden aftredend: mevr. E.J. Franke-de Jonge en de heren H. Willems en A.P.C. Kaland. Er zouden dus drie vacatures zijn voor 2014. Ook voor hen hebben we in de loop van 2013 nieuwe leden geworven middels een advertentie in de Veerse krant. Er waren vier sollicitanten en door de sollicitatiecommissie werden drie nieuwe leden voor 2014 gekozen. Ook zij participeerden vanaf september 2013 in onze raad teneinde goed op de hoogte te zijn van de komende werkzaamheden en problematiek. Als nieuwe leden voor 2014 werden gekozen: mevrouw C. Fongers uit Veere en de heren F. Zwemer uit Serooskerke en M. Koppejan uit Oostkapelle. Aan het eind van het jaar werd dus afscheid genomen van mevr. E.J. Franke-de Jonge en de heren H. Willems en A.P.C. Kaland. Zij werden op de laatste vergadering van het jaar toegesproken door de voorzitter mevr. J.M. WolfSuurmond en hartelijk bedankt voor hun inzet en betrokkenheid voor de Wmo-raad. Allen waren het mensen van het eerste uur en dus betrokken bij de raad vanaf 2007. Aangetekend hierbij moet worden dat de heer A.P.C. Kaland zelfs al actief was bij de totstandkoming van de Wmo-raad. Van hen zal op de vergadering van de wmo-raad op 14 januari
1
2014 officieel afscheid worden genomen door de portefeuillehouder binnen het College van B & W, de heer C. Maas. Het jaar 2013 kenmerkte zich voor de Wmo-raad vooral door heroriëntatie op de tot nu toe gevoerde werkwijze. In het sociale domein wordt door de Walcherse gemeenten samen opgetrokken. Dit krijgt gestalte in het project “Walcheren voor elkaar” Een en ander heeft tot gevolg dat ook de Wmo adviesraden van de betrokken gemeenten te maken krijgen met deze samenwerking en de bijbehorende problematiek. Er bleek steeds meer behoefte om te komen tot afstemming van adviezen (gevraagd en ongevraagd) betreffende het beleid van de gemeente(n). Het gaat immers bijna allemaal over hetzelfde thema. Uit het overleg wat ontstond tussen de verschillende adviesraden werd duidelijk dat er een principieel andere werkwijze was tussen enerzijds de adviesraden van Middelburg en Vlissingen en anderzijds de Wmo raad Veere. Deze laatste had in het verleden duidelijk gekozen voor het geven van advies nadat B&W met het verzoek hiervoor was gekomen. ( Buiten beschouwing blijft hierbij het geven van ongevraagd advies) De werkwijze van de Wmo raad Veere was hoofdzakelijk reactief. Dit in tegenstelling tot de andere raden, die betrokken waren en werden bij het tot stand komen van de beleidsnota's. Zij werken dus meer proactief. De noodzaak tot heroriëntatie op de te voeren werkwijze was dus duidelijk aanwezig. Allereerst werd overleg geïnitieerd tussen de voorzitters, secretarissen van de verschillende raden en de betrokken ambtenaren met de bedoeling te komen tot een eenduidig voorstel tot samenwerking. Dit overleg werd geleid door Rene Boone(projectleider “Walcheren voor elkaar”). In augustus 2013 verscheen het eindrapport met de aanbevelingen. 1. Duidelijk was dat meerwaarde gezien werd in samenwerking. 2. Uitgangspunt bij de samenwerking is handhaving van de autonomie van de afzonderlijke raden. 3. Samenwerking wordt gezocht in onderwerpen die de lokale agenda te boven gaan en voor het slimmer organiseren van taken, waardoor de afzonderlijke adviesraden ontlast worden. 4. Voor vaststelling welke onderwerpen zich lenen voor bovenlokale behandeling wordt een agendacommissie ingesteld, bestaande uit de voorzitters van de afzonderlijke adviesraden. Aan de gemeenten wordt gevraagd dit platform te faciliteren door ambtelijke ondersteuning. 5. Deze commissie doet voorstellen hoe adviezen in gezamenlijkheid opgepakt kunnen worden. Hieronder valt ook het organiseren van voorlichtingsbijeenkomsten en of scholingsactiviteiten. 6. Verder wordt geadviseerd voor stroomlijning van (inter) gemeentelijke medezeggenschap en inspraak. In het bijzonder wordt gemeenten geadviseerd afstemming tot stand te brengen tussen gemeenten, de WWB-raad van Orionis en de gezamenlijke Wmo adviesraden in de vorm van een coördinatiepunt. Daarnaast wordt gemeenten in overweging gegeven om in te zetten op verdere bundeling van adviesorganen in Wmo raden. Genoemd is hierbij de seniorenraad Middelburg. Dit uit het oogpunt van het niet meer denken in doelgroepenbeleid en wenselijkheid van integrale advisering. 7. Door de afzonderlijke Wmo adviesraden is het beoordelingsinstrument voor Wmo-raden van het Verwey-Jonker Instituut ingevuld. Dit instrument heeft tot doel om Wmo-raden te ondersteunen bij het maken van een gestructureerde beoordeling van het huidige Wmo-beleid van hun gemeente. Het instrument biedt aanknopingspunten voor de kwaliteitsverbetering van het beleid en voor een strategisch overleg hierover met de gemeente. 8. De Wmo adviesraden wordt voorgesteld om in te stemmen met deze eindrapportage en deze te bespreken in het Bestuurlijk Overleg. De aanbevelingen werden door de drie Wmo-adviesraden in hun vergaderingen besproken en goedgekeurd.
2
Vinger aan de pols gesprekken. In het kader van proactief werken hebben enkele leden van onze raad geparticipeerd in de zogenaamde vinger aan de polsgesprekken. Hieraan wordt ook door een aantal wmoadviesraadsleden van Middelburg en Vlissingen deelgenomen. De gesprekken vinden plaats in het Stadskantoor te Middelburg. Tijdens deze gesprekken werden we bijgepraat over de vorderingen van de plannen t.a.v. de komende decentralisaties. Met name hebben we veel stilgestaan en gedebatteerd over het Klantproces. De mening van de Wmo-raadsleden wordt zeer serieus genomen. Andere onderwerpen waren o.a.: de loketstructuur, het persoonsgebonden budget, dagbesteding en minima-beleid, voorlichting over het gebiedsteam “Oost-Souburg voor elkaar”.
Vergaderingen In het verslagjaar is negen maal vergaderd. Het aanwezigheidspercentage van de leden bedroeg 84%. Aangetekend hierbij moet worden dat we werden geconfronteerd met langdurige ziekte van een van onze raadsleden. In principe wordt elke tweede dinsdag van de maand vergaderd, met uitzondering van de maand augustus. In juli werd ook niet vergaderd i.v.m. de vakanties. De vergadering van november werd afgelast, omdat op die dag ook “Meet and Match” georganiseerd werd. Zoals ook andere jaren de gewoonte was, werden ook dit jaar organisaties, die raakvlakken hebben met de Wmo, uitgenodigd om voorlichting te geven. We noemen in dit verband: Orionis Walcheren, Stichting Zorgboerderijen Zuid, Stichting Welzijn Veere. Ook werden mensen uitgenodigd vanuit de gemeentelijke organisatie om ons te vertellen over de besluitvorming binnen de gemeente en over de indicatiestelling. Verder werd Rene Boone, projectleider van “Walcheren voor elkaar”( samenwerking tussen de gemeenten Middelburg, Vlissingen en Veere op het gebied van de decentralisaties) uitgenodigd om te komen vertellen over de vorderingen en uitgangspunten van het project. Ook werd er voorlichting gegeven door de heer J. van de Water. Hij is werkzaam bij AVI= Aandacht voor Iedereen met als doel ondersteuning te geven aan de Wmo-raden in het algemeen. Hij kwam ons adviseren op het gebied van samenwerking tussen de Wmo-raden op Walcheren. In het kader van de samenwerking tussen de Wmo-raden werden ook de voorzitters van de wmoadviesraden van Middelburg en Vlissingen uitgenodigd om te vertellen over hun werkwijze. Door de leden van de raad werden zo mogelijk de vergaderingen van de Stads- en Dorpsraden bijgewoond, teneinde kennis te nemen van de lokale problematiek.
Overleg met de gemeente Veere Met de portefeuillehouder binnen het College van Burgemeester en Wethouders vond drie maal bestuurlijk overleg plaats. Vanuit de gemeente werd informatie gegeven over te verwachten adviesaanvragen in 2013 en de Wmo-raad had alle gelegenheid om eigen agendapunten aan te voeren en hield de wethouder in kwestie op de hoogte van relevante informatie. Daarnaast was er veelvuldig contact met de in het kader van de Wmo werkzame ambtenaren die te allen tijde bereid bleken informatie en toelichting te geven. Door hen werd gevraagd mee te denken over de veranderingen, die aangebracht worden in de tekst van de vernieuwde website van de gemeente Veere. Ook werd gevraagd mee te denken over de tussenrapportage m.b.t. de kanteling in de WMO. Alle contacten verliepen in een plezierige sfeer. In juni werd een bijeenkomst georganiseerd tussen de leden van de Commissie MO en de leden van 3
de Wmo-raad. Tijdens deze vergadering werd met elkaar kennis gemaakt en ieder vertelde wat hem/haar motiveerde om zitting te nemen in de respectievelijke commissie/raad. Er werd afgesloten met een gemeenschappelijke maaltijd zodat op informele wijze het contact werd verdiept. In 2013 werd bovendien tweemaal( in juni en november ) een gezamenlijke raadscommissie gehouden voor raadsleden uit de Walcherse gemeenten. De raadsleden werden hierbij bijgepraat over de vorderingen op het gebied van de decentralisaties. De Wmo-raden van de Walcherse gemeenten werden uitgenodigd als toehoorder. Tijdens de raadscommissie in november werd bovendien voorlichting gegeven door Erik Sulkers, kinderarts en vertrouwensarts bij Bureau Jeugdzorg over het model van Olmsted.
Bestuurlijk overleg Wmo Walcheren Vijf keer vond overleg plaats tussen de Walcherse portefeuillehouders en een afvaardiging van de drie Walcherse Wmo-raden. Deze bijeenkomsten zijn informatief van aard. Men is op de hoogte van elkaars werkwijze en waar nodig probeert men afstemming te krijgen.
Uitgebrachte adviezen De Wmo-raad heeft ongevraagd advies uitgebracht over het parkeerbeleid voor mensen met met een beperking en chronisch zieken in de gemeente in het bijzonder en voor de Zeeuwse gemeenten in het algemeen. Hierbij wordt van harte de visie van de Provinciale Chronisch zieken- en Gehandicaptenorganisaties(PCG) onderschreven. In oktober 2012 publiceerde Klaverblad Zeeland de resultaten van een onderzoek naar de kosten die mensen met een beperking en chronisch zieken in 2012 moesten maken in de Zeeuwse gemeenten om in aanmerking te komen voor parkeerfaciliteiten. Het onderzoek laat zien dat er grote verschillen bestaan tussen die gemeenten. De Wmo-raad constateert dat het beleid van de gemeente Veere in overeenstemming is met wat het VN-verdrag inzake de rechten van mensen met een beperking beoogt. De legeskosten voor het verkrijgen van een parkeerkaart zouden een drempel kunnen zijn om een aanvraag in te dienen. Wij vragen, in volledige overeenstemming met de visie van de PCG, aandacht voor het voorstel dat deze vereniging doet en tevens pleiten wij ervoor dat de gemeente haar invloed binnen de Vereniging van Zeeuwse Gemeenten aanwendt om te komen tot een Gehandicaptenbeleid dat meer eenvormig is dan het huidige en meer spoort met het door het door het College gevoerde beleid. Ondertussen is overleg geweest tussen een van de leden van de Wmo-raad en de betrokken ambtenaar over het verder uitwerken van het advies. Wij wachten met veel belangstelling concrete notities hierover af. De drie Walcherse Wmo adviesraden hebben op donderdag 21 november 2013 een verdiepingsdag georganiseerd met de intentie te komen tot een ongevraagd eenduidig advies t.a.v. de tot nu te verschenen nota's betreffende de transities in de WMO. In het kort worden de belangrijkste conclusies weergegeven. De drie Wmo-adviesraden onderschrijven van harte de uitgangspunten die ten grondslag liggen aan het “Walchers model” nl.: 1. De burger centraal. 4
2. Ruimte voor de professional. 3. Ondersteuning waar nodig(netwerken). 4. Heldere toegang tot ondersteuning en zorg. Bij elk van de onderdelen werden kanttekeningen geplaatst. Enkele hieruit gelicht: Leven van maatwerk is belangrijk. Besteed aandacht aan “zorgmijders”(eenzame ouderen). Zorg dat privacy van de cliënt gewaarborgd blijft. We adviseren met klem te investeren in scholing voor de professionals. Zorg dat loket Porthos goed ingericht en georganiseerd werkt. Besteed aandacht aan vrijwilligers en mantelzorgers. Wat betreft de laatste categorie: zorg voor een databank van mantelzorgers. Geeft het loket Porthos een centrale functie. Deze centrale rol van Porthos moet ook bij de vindplaatsen bekend zijn. Een vroegtijdige signalering is belangrijk. Verder werd ruimschoots aandacht besteed aan drie deelgebieden .w.: Jeugdzorg, WMO en het Klantproces. Jeugdzorg: Onze wens is dat alle ingang/aanmelding tot zorg verloopt via Porthos. Zorg voor voldoende expertise binnen Zeeland zodat de zorg zo dicht mogelijk bij het kind gehouden kan worden. Zorg dat voor het werven van de sleutelwerker een profielschets gemaakt wordt. Bouw standaard een terugkoppeling in, ook als de hulpverlening is afgesloten. Maak bij midden en hoog risico cases gebruik van het Familie Netwerk Beraad(FNB) Een idee was ook om gemeenteraadsleden te betrekken bij de vinger aan de pols gesprekken, zodat zij goed op de hoogte zijn van de werkwijze. WMO: Geadviseerd wordt niet enkel te richten op de ouderen in de samenleving, maar op de brede groep kwetsbaren. We hebben getracht een omschrijving voor kwetsbaren te geven: iemand die hulp nodig heeft en niet in staat is het zelf te vragen of te organiseren. We adviseren ook dat de cliënt keuzevrijheid behoudt in de vorm van zorg en breken een lans voor het instrument van het PersoonsGebonden Budget(PGB) Klantproces: We onderschrijven de werkwijze zoals verwoord in “Het Klantproces op Walcheren” • Zorg voor onafhankelijk, generalistische loketmedewerkers en maak aan het loket een directe koppeling tussen professional en cliënt. • Bij contractering stelt de gemeente heldere prestatievoorwaarden vast gebaseerd op kwaliteit en niet op kwantiteit. • Alle zorgaanbieders krijgen dezelfde kansen. • Klachten- en bezwaarprocedures in de pentekening behoeven meer verheldering!(waar, bij wie, hoe?) Adviesaanvraag conceptbestek aanbesteding Wmo-hulpmiddelen 2013. De Wmo-raad heeft hierbij enkele kanttekeningen geplaatst: • Welke criteria worden gehanteerd voor de uitnodiging tot inschrijving (Uti)? Antw.: De procedure die gevolgd wordt is een Europese openbare aanbesteding. Iedere partij kan inschrijven. De eisen van het bestek zijn leidend. • Hoe wordt de rol van de Wmo-raad bij het jaarlijkse klanttevredenheidsonderzoek en bij de evaluatie van de hulpmiddelen vorm gegeven? Antw.: Wordt in samenwerking met de Wmo-raad vorm gegeven. • De aanbestedende dienst verplicht aannemers en dienstverleners die opdrachten uitvoeren voor de
aanbestedende dienst bij te dragen aan Social Return on Investment(SRI). De aannemers en dienstverleners verbinden zich ertoe bij het gegund krijgen van de opdracht een bedrag van de contractwaarde te besteden aan cliënten van Orionis Walcheren. Vraag: welke eisen worden door de aannemer aan de cliënten van Orionis gesteld? Antwoord van de gemeente is dat het bestek leidend is. De eisen die hierin staan gelden ook voor de cliënten van Orionis. Advies Kadernota WMO Walcheren 2013-2016 De Wmo-raad kan zich vinden in de opzet van het plan zoals verwoord in de kadernota. 5
Enkele opmerkingen hieruit: Welke taken heeft de gemeente in het kader van de decentralisatie voor Stichting Welzijn Veere in gedachten? De Wmo-raad adviseert de gemeente vroegtijdig te anticiperen op het toekomstbeeld in 2030, waaruit blijkt dat de bevolking van Veere voor 70% uit 60 plussers zal bestaan bestaan. Verder vraagt de raad zich af of de Walcherse gemeenten m.b.t. het klantperspectief een eigen beleid kunnen voeren in geval van indicatiestelling. Dit zou kunnen leiden tot ongelijkheid en willekeur. De indruk wordt gewekt dat er in Veere een groot potentieel aan vrijwilligers bestaat. Is die indruk juist en kan dat potentieel gekwantificeerd worden? Zijn er terreinen bekend waarin een tekort aan vrijwilligers bestaat?
De teneur van de reactie op de start van de Algemene Voorzieningen in 2013 samenvattend: alhoewel in uw aanbiedingsbrief staat dat rekening is gehouden met specifieke Veerse ambities, verdienen deze in de definitieve vaststelling van de kadernota nadere uitwerking en aanscherping. Reactie op de adviesaanvraag betreffende de uitgangspunten Passend Onderwijs De leidende principes uit de notitie worden door de Wmo-raad onderschreven. De raad stelt vragen bij het onderdeel: “de professional de ruimte geven”. Is de professional wel genoeg toegerust om de veelheid van problemen die op hen afkomen aan te kunnen? Wij vragen ons af hoe die toerusting eruit gaat zien. We adviseren ook om de inrichting van het Zorg Advies Team(ZAT) ruimschoots aandacht te geven. Zorg voor voldoende expertise binnen dit team, zodat de ondersteunende rol waargemaakt kan worden. Ook vragen we aandacht voor de regeling bezwaar en beroep. Hierop wordt in de nota niet expliciet ingegaan. Verder vragen we opmerkzaamheid m.b.t. de besteding van de middelen. Deze moeten altijd ten dienste komen voor het primaire proces. Ook hier moet de cliënt(=kind) centraal blijven staan. De reactie van de gemeente: de aandachtspunten die door de Wmo-raad worden genoemd geven geen aanleiding om de notitie aan te passen. Wel zullen al de punten meegenomen worden bij de verdere uitwerking van het passend onderwijs. Reactie op de conceptnota “Samenwerken voor gezondheid” We zijn verheugd dat het gezondheidsbeleid Walchers breed wordt aangepakt en dat er waar mogelijk gezocht wordt naar samenwerking. We onderschrijven de doelstellingen die in de nota geformuleerd worden. Kanttekeningen onzerzijds: • Het project “laat ze niet (ver)zuipen”moet ook na 2013 doorgaan. We zijn het eens met het voornemen de leeftijdsgrens voor het bezit van alcohol te verhogen naar 18 jaar. • We adviseren om naast de aandacht voor meer bewegen ook aandacht te schenken aan voeding. • We vinden verder dat de doelstelling in de nota ambitieuzer gesteld kan worden d.i. het percentage volwassenen en ouderen met overgewicht laten dalen. • Aandacht voor het probleem van eenzaamheid door wijkgericht en buurtgericht werken kan bijdragen tot een gezondere maatschappij. We beseffen ook dat de scheidingslijn tussen Wmo-beleid en gezondheidsbeleid dun is. Onze opmerkingen zijn dan ook toegespitst op het punt van preventie.
Wmo-raad Veere, Aagtekerke, januari 2013
6
7
