JAARVERSLAG
20 14 M USE UM D E F U N D A T I E
INH O UD SO PGA VE
Missie en doelstellingen
5
Directieverslag 10 Verslag van de Raad van Toezicht
16
Bezoekers Museum de Fundatie 2014
23
Bedrijfsvoering 35 Tentoonstellingen 36 Publicaties
52
BankGiro Loterij, Sponsors, Fondsen, Vrienden
54
Overige activiteiten
56
Collectie
60
Bibliotheek en documentatie
82
Publiciteit 86 Educatie en voorlichting
93
Personeel en organisatie
97
Organogram
100
Financiën
102
Contact 108 Colofon 109
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
MISSIE EN D O ELSTELLINGEN (B ELEID SPLA N 2013-2 0 1 6 ) Missie “Een overgave aan de beste uitingen van de menselijke geest uit alle tijden en volkeren voert naar een hoger niveau en brengt rust. Het betekent een verrijking, waar men lang met vreugde aan terug denkt” Dirk Hannema Een topcollectie beeldende kunst, aansprekende tentoonstellingen in de kwalitatief hoogwaardige gebou-wen, Paleis aan de Blijmarkt en Kasteel het Nijenhuis. Museum de Fundatie is een dynamisch museum en wil de passie voor de beeldende kunst overbrengen op een groot en breed publiek. Doelstellingen Museum de Fundatie is een propagandist voor de beeldende kunst en wil zoveel mogelijk mensen de gelegenheid bieden in aanraking te komen met kunst en cultuur. Op zijn twee schitterende locaties in Zwolle en Heino/Wijhe toont Museum de Fundatie de volledige bandbreedte van zijn collecties. Daarnaast is er een aansprekend tentoonstellingsprogramma, dat zich inhoudelijk baseert op de collecties en het hele spectrum van (potentiële) museumbezoekers wil aanspreken. Veel aandacht is er voor het gelijktijdig programmeren van publiekslievelingen en meer specialistische tentoonstellingen. Museum de Fundatie wil een breed palet van publieksgroepen aan zich binden. Van kunstgeïnteresseerden, scholieren, wetenschappers, kunstenaars tot verblijfstoeristen en dagrecreanten. Door het laagdrempelige tentoonstellingsprogramma heeft Museum de Fundatie zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot een museum waar publiek voor het eerst geconcentreerd kennis maakt met beeldende kunst. Museum de Fundatie legt veel nadruk op goede educatie, die in nauwe samenwerking met scholen en educatieve organisaties wordt ontwikkeld en verspreid. Museum de Fundatie presenteert zich landelijk en internationaal en is sterk verbonden met het OostNederlandse en Overijsselse cultuurleven. Sinds 1958 gevestigd in Kasteel het Nijenhuis en sinds 2005 uitgebreid met een tweede vestiging in Zwolle is het museum een vast en geprononceerd onderdeel van de Overijsselse en Zwolse identiteit. Museum de Fundatie wil zijn aantrekkingskracht op grote bezoekersstromen gebruiken ten faveure van de groei en bloei van Overijssel en Zwolle. Op cultureel gebied is Museum de Fundatie een plek waar creatief talent zich kan ontwikkelen. Een plek van inspiratie en een podium. Op het gebied van economie, vestigingsklimaat, provincie- en stadsmarketing is Museum de Fundatie een culturele motor met hoog rendement. Museum de Fundatie onderhoudt een groot netwerk van ondernemers, overheden en culturele collegae en staat midden op het maatschappelijk speelveld.
Dirk Hannema (1895-1984)
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
5
Museum de Fundatie zorgt goed voor zijn collecties. Verantwoord tentoonstellen en opslaan, maar ook deugdelijk ontsluiten en door acquisities uitbreiden, restaureren en verbeteren hebben voortdurende aandacht. Museum de Fundatie heeft een effectieve en transparante organisatie, waarin de door de overheden geïnvesteerde subsidiegelden, gelden van fondsen en sponsorbijdrages door het bedrijfsleven een optimaal rendement hebben. Het museum en zijn besturingsmodel voldoen aan de principes en best practice-bepalingen van de Code Cultural Governance: goed bestuur, adequaat toezicht en transparante verantwoording.
Schoolbezoek Meer macht
Museum de Fundatie streeft in zijn activiteiten naar duurzaamheid: presteren met respect voor mensen en binnen ecologische randvoorwaarden. Museum de Fundatie is open, extern gericht en deelt zijn kennis met zijn collegae in stad en provincie.
MUSEUM DE FUNDATIE DANKT Beoogde resultaten van 2013 tot en met 2016 (beleidsplan 2013-2016) - Jaarlijks gemiddelde van 135.000 bezoekers, die een mooie goed gepresenteerde collectie en spraakmakende tentoonstellingen zien, die uitgelegd worden met uitgekiende educatie voor alle doelgroepen. - Goed onderhouden en ontsloten collecties, die waardevolle aanvullingen krijgen. - Stevige positie in de hogere regionen van de nationale kunstmusea. - Participeren in het internationale netwerk van kunstmusea. - Bijdragen aan provincie- en stadsmarketing, de Overijsselse en Zwolse identiteit en aan de economische ontwikkeling van provincie en stad. - Stevige verankering in de Overijsselse en Zwolse gemeenschap en een actieve/leidende positie binnen het Oost-Nederlandse kunstleven. Inspiratieplaats en podium voor talentontwikkeling. - Stabiele, professionele, financieel gezonde, open organisatie. Nadruk op duurzaamheid, goed bestuur en adequaat toezicht. Vraagbaak en steun voor de collegae in provincie en stad.
DOOR HET NIET AFLATENDE ENGAGEMENT VAN DE PROVINCIE OVERIJSSEL EN DE GEMEENTE ZWOLLE HEEFT MUSEUM DE FUNDATIE EEN STEVIGE BASIS OM ZIJN ACTIVITEITEN TE ONTPLOOIEN.
MU SE U M DE FU N DAT IE
6
MUSEUM DE FUNDATIE DANKT
DIRECTIEVERSLAG
OOK IN DE PERIODE 2013-2017 MAAKT MUSEUM DE FUNDATIE DEEL UIT VAN DE BENIFICIËNTEN Museum de Fundatie heeft in 2014 het succes van het heropeningsjaar 2013 geborgd en ontving een recordaantal bezoekers. Met een sprankelend tentoonstellingsprogramma op zijn beide locaties trok Museum de Fundatie 262 duizend bezoekers. De sandwichformule van tentoonstellingen voor een breed publiek en specialistische tentoonstellingen, die Museum de Fundatie al jaren toepast, is een groot succes. De bezoekers van het museum komen uit heel Nederland en in toenemende mate ook uit het buitenland. De uitbreiding van Museum de Fundatie Zwolle, de Wolk, heeft iconische kwaliteit gekregen en verschijnt regelmatig als het symbool voor Zwolle in de pers. Museum de Fundatie heeft een stevige reputatie en brede bekendheid veroverd. Het tentoonstellingsprogramma, zowel in Heino/Wijhe als in Zwolle, was uitgebreid en veelzijdig. Publiekslievelingen rond parels uit de eigen collectie: Marino Marini en Van Gogh tot Cremer, werden afgewisseld met presentaties van jong talent zoals Lotta Blokker en Luuk van Binsbergen. Ook waren er tentoonstellingen die vanuit verschillende invalshoeken de positie van de kunst in de wereld belichtten: David Bade - Europe Me, Meer macht, Voor de Nieuwe Mens, Felix Nussbaum en Oorlogsprenten van Jan Sluijters. De weerslag van grote dromen, vervolging en verbanning en het zoeken naar identiteit in de kunsten was voortdurend aanwezig in het programma van Museum de Fundatie. Naast presentaties in de eigen gebouwen ging Museum de Fundatie verder met zijn tentoonstellingen op locatie, de FUNDATIEfusions. Van het gemeentehuis van Hardenberg, van de campus van ROC Deltion College, poppodium Hedon en de Grote Kerk, allen in Zwolle tot aan de Openbare Bibliotheek in Amsterdam; Museum de Fundatie was op veel plekken zichtbaar. Museum de Fundatie functioneert als een netwerkorganisatie. De kleine eigen formatie wordt regelmatig versterkt met gastconservatoren en kunstenaars die in lijn met het tentoonstellingsbeleid hun concepten in de zalen van de Fundatie realiseren. De Fundatie werkt ook intensief samen met een groot aantal musea. Dat doen we natuurlijk door het verstrekken en verkrijgen van bruiklenen, maar ook door het samen organiseren van tentoonstellingen. Museum Beelden aan Zee is onze vaste partner met een veertigtal bruiklenen uit hun collectie in de beeldentuin van Kasteel het Nijenhuis. De Akademie der Künste, Berlijn is een langjarige partner voor een reeks tentoonstellingen rond Duitse kunst en met het Felix-Nussbaum-Haus, Osnabrück vinden collectie-uitwisselingen plaats. In 2014 is ook intensief gewerkt aan het formuleren en voorbereiden van het tentoonstellingsprogramma voor de komende jaren.
MU SE U M DE FU N DAT IE
10
FAMILIE VAN DE BANKGIRO LOTERIJ. MET GELDEN VAN DE BANKGIRO LOTERIJ DOET HET MUSEUM AANKOPEN EN MAAKT HET MUSEUM DE COLLECTIE VOOR EEN BREED PUBLIEK TOEGANKELIJK. MUSEUM DE FUNDATIE KON IN 2014 HET SCHILDERIJ WOESTIJNGEVECHT VAN JAN CREMER VERWERVEN MET STEUN VAN DE BANKGIRO LOTERIJ. OOK IN DAT JAAR HEEFT HET MUSEUM MET STEUN VAN DE BANKGIRO LOTERIJ EEN SERIE VAN 77 POLITIEKE OORLOGSPRENTEN VAN JAN SLUIJTERS AANGEKOCHT. DE BANKGIRO LOTERIJ IS VAN GROOT BELANG VOOR HET BEHOUDEN EN VERGROTEN VAN DE KWALITEIT VAN HET CULTURELE AANBOD IN NEDERLAND.
Ralph Keuning en Imme Rog, managing director BankGiro Loterij
MUSEUM DE FUNDATIE DANKT
Museum de Fundatie heeft met steun van de BankGiro Loterij belangrijke aankopen kunnen doen. Zo verwierven wij 77 litho’s van de hand van Jan Sluijters die hij tussen 1915 en 1919 maakte voor De Nieuwe Amsterdammer: Kritische cartoons die zich zeer onderscheiden van de schilderkunst van Sluijters, waar Museum de Fundatie ook mooie voorbeelden van heeft. Verder kon het museum het monumentale schilderij Woestijngevecht van Jan Cremer verwerven, een belangrijk werk uit zijn vroege periode. Voor de Provinciale collectie van Overijssel verwierf het museum een reeks werken op papier die deel uitmaakten van de kunstverzameling van Paul Citroen, waarvan het overgrote deel al in provinciaal bezit is. Het gaat hier, naast tekeningen en grafiek van Citroen, om werken van onder meer Ensor en Chagall. Naast de aankopen mocht Museum de Fundatie een aantal, zeer gewaardeerde, schenkingen ontvangen o.a. een gezamenlijke schenking van de gemeente Hof van Twente en de Stichting Overijssels Verzetsmonument 1940-45 twee werken van de kunstenaar Titus Leeser. Van Ger en Wilma van Dam ontving het museum drie mooie portretten. Binnen het restauratieprogramma zijn een reeks werken gerestaureerd, schoongemaakt en voorzien van nieuwe lijsten. Ook is er veel aandacht geweest voor herkomstonderzoek in de eigen collectie en is er samen met het Rijksmuseum Amsterdam onderzoek gedaan naar de toeschrijving van een vroeg zeventiende eeuws stilleven uit de collectie van de Fundatie. Museum de Fundatie geeft in zijn programma, en ook in zijn verbindingen met het onderwijs, grote aandacht aan talentontwikkeling en educatie. Het museum ontvangt veel scholieren in groepsverband, die een toegesneden educatief aanbod krijgen. Het museum is stageplek en gesprekspartner voor de creatieve industrie. Museum de Fundatie speelt verder een belangrijke rol bij de profilering van de provincie Overijssel en de stad Zwolle. Het museum is hierbij ideeënleverancier en initiator. De zeer goede contacten met de overheden, bedrijfsleven en andere maatschappelijke geledingen in de provincie en de stad passen daarbij.
MU SE U M DE FU N DAT IE
12
O.DE LEEUW GROEP
Museum de Fundatie slaagt er in een omvangrijk en geprononceerd tentoonstellingsprogramma te presenteren aan een steeds groeiende groep bezoekers. Dit gebeurt binnen een gezond financieel kader waarin opbrengsten worden geïnvesteerd in nieuwe projecten, zodat daarmee de toekomst van het museum gegarandeerd is. Het is van belang vast te stellen dat Museum de Fundatie zijn tentoonstellingsprogramma en daarbij behorende communicatie/marketing voor een belangrijk deel bekostigt uit reserves. Het museum beschikt over een tentoonstellingsfonds waaruit het jaarlijks onttrekt en vervolgens uit de recettes weer aanvult. Museum de Fundatie prijst zich gelukkig met het niet aflatende engagement van de provincie Overijssel, de gemeente Zwolle, de BankGiro Loterij, de sponsors en fondsen en werkt onverminderd door aan zijn verdere bloei in het besef dat deze natuurlijk de kunsten, maar ook de samenleving in zijn geheel ten goede moet komen. Ralph Keuning Directeur/bestuurder Museum de Fundatie David Bade - Europe Me
FUNDATIEfusions in poppodium HEDON
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
15
V E R S L A G V A N D E R A A D V AN T OEZ IC HT
Cultural Governance Museum de Fundatie onderschrijft de Code Cultural Governance. Het bestuur wordt bestuurd volgens het Raad van Toezichtmodel. De directie is verantwoordelijk voor de dagelijkse sturing, de Raad houdt toezicht hierop en heeft daarbij een stimulerende en adviserende rol. Tenminste eens in de vier jaar bespreekt de Raad van Toezicht het besturingsmodel. Het Raad van Toezichtmodel kent een geprofessionaliseerd bestuur, in de vorm van een directeur/bestuurder. De huidige directeur/bestuurder heeft een contract voor onbepaalde tijd. De Raad van Toezicht draagt zorg voor een evaluatie van zijn functioneren en vergadert tenminste eenmaal per jaar buiten aanwezigheid van de directie. Op basis van de ontvangen bijdragen en subsidies van overheidsinstellingen ten opzichte van de totale opbrengsten valt Museum de Fundatie niet onder de werking van de Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen (WNT). Desondanks is de bezoldiging van de directie beoordeeld aan de hand van de gestelde normen in de WNT, hieruit blijkt dat de totale bezoldiging beneden de WNT-norm 2014 blijft. Het bezoldigingsbeleid van de organisatie en de bestuurder past bij het karakter van de instelling. Bij het ontstaan van een vacature maakt de Raad van Toezicht een profielschets op. Vacatures binnen de Raad van Toezicht worden openbaar gemaakt. Samenstelling onbezoldigde Raad van Toezicht Voorzitter drs. J. van Lidth de Jeude
Rooster van aftreden 1 oktober 2015
Vicevoorzitter drs. H.A. Doek
3 januari 2014
Leden drs. G. de Blij S. Hannema dr. G.L. Sporre mr. E.F.F. barones van Voorst tot Voorst-van Heek
14 augustus 2015 14 augustus 2017 1 februari 2018 14 augustus 2015
Nevenfuncties drs. J. van Lidth de Jeude: voorzitter bestuur cultuurfonds BNG, plaatsvervangend lid OIO (onderzoeksraad integriteit overheid), lid RvT Noorderboog Meppel, lid RvT Sensorcity, lid RvT INCAS (onderzoeksinstituut op sensoren), voorzitter bestuur MOA (Museum Oud Amelisweerd), voorzitter RvT LESI (Landelijk Expertisecentrum Sociale Interventie). drs. G. de Blij:, commissaris Oldenboom Groep B.V., penningmeester Georgine van den Boogert Stichting, lid Raad van Advies Landgoed Windesheim, controller Rent-A-Room Ltd. drs. H.A.Doek: lid bestuur Stichting Behoud en Herbestemming van Religieus Erfgoed, voorzitter Treasury Commissie provincie Fryslân, lid RvC Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland N.V., penningmeester bestuur Introdans, lid Vereniging AEGON, lid raad van Toezicht Stichting Nationaal Jeugd Orkest, vice-voorzitter RvT van Toezicht Nederlands Openlucht Museum, penningmeester Bestuur Stichting Nederlands KamerOpera Festival, voorzitter RvC Robbers & Van den Hoogen B.V, voorzitter RvC Rabobank Arnhem en omstreken, lid RvC Topfonds Gelderland. S. Hannema: zelfstandig marketing en communicatie adviseur bij Zoepmedia BV. dr. G.L. Sporre: voorzitter RvT RTV Oost, voorzitter RvT Zwolse Schouwburgen Odeon De Spiegel, commissaris Afval Energie Bedrijf Gemeente Amsterdam, voorzitter Bas van der Goor Foundation (Sport en Diabetes), voorzitter stuurgroep EFRO Oost Nederland (Europese Subsidies), voorzitter Nazorgcentrum Intermezzo (Isala Zwolle), commissaris Euroclinics Athene. mr. E.F.F. barones van Voorst tot Voorst-van Heek: bestuurder van de cultuurhistorische erfgoederen Stichting Landgoed Windesheim, Stichting IJsselvliedt, Stichting tot behoud van Den Doornenburg, Stichting Huis Deelerwoud, lid van de Pachtkamer van de Rechtbank Overijssel, bestuurder Overijsselse Kastelen Stichting, bestuurder van het doelvermogen ondergebracht in het Gevaertsfonds, bestuurder Stichting Nico van Heek. drs. R.H. Keuning: lid RvT ArtEZ, hogeschool voor de kunsten (tot 1 oktober 2014), Entrepreneur in Residence Businessschool hogeschool Windesheim, lid RvA Stadsmarketing Zwolle, lid kring adviseurs Raad voor Cultuur, voorzitter bestuur Bevrijdings Festival Overijssel, lid bestuur Natura Docet, ambassadeur Internationale Hanzedagen 2017, ambassadeur Jeugdcultuurfonds Overijssel.
Directie/bestuur drs. R.H. Keuning
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
16
17
Alexander Rodtsjenko, Illustratie bij werk Vladimir Majakovski, 1923, collage, Collectie SEPHEROT foundation (Luxemburg)
Terugblik In het verslagjaar vergaderde de Raad van Toezicht (RvT) vier maal met de directeur/bestuurder en eenmaal zonder de directeur/bestuurder. In de vergaderingen kwam altijd aan de orde: de strategie, de realisatie van de doelstellingen, het risicobeheer, het financiële beleid en de financiën, de bezoekersaantallen en de tentoonstellingen. De RvT ziet met tevredenheid dat het eerste volledige jaar na heropening in Zwolle een stabiliteit op hoog niveau heeft gebracht. Nog meer bezoekers dan in het openingsjaar 2013 en een tot de verbeelding van velen sprekend tentoonstellingsprogramma. Museum de Fundatie heeft een bestendiging op een hoog niveau weten te realiseren en daarmee is een helder perspectief op de toekomst gecreëerd. De RvT heeft er alle vertrouwen in dat de directeur/bestuurder met zijn team deze lijn ook de komende jaren verder zal uitbouwen en complimenteert de organisatie met het behaalde resultaat. De RvT beschikt over een reglement. Binnen de RvT is de onderlinge taakverdeling, de werkwijze van de RvT en de omgang met de directeur/bestuurder duidelijk. De RvT benoemd de externe accountant en stelt diens beloning vast. De benoeming van de externe accountant geldt voor een periode van maximaal vier jaar. Herbenoeming steeds voor een periode van maximaal vier jaar, na een grondige beoordeling. In 2014 is er een hernieuwde opdrachtbevestiging voor de uitvoering van de jaarrekeningcontrole tussen het museum en de accountants van BakerTillyBerk overeengekomen. Om de onafhankelijkheid van de accountants te waarborgen wordt het senior staf lid van het controleteam periodiek vervangen (om de zeven jaar). Daarnaast is BakerTillyBerk geen sponsor meer van het museum. De financiële commissie, bestaande uit de heer G. de Blij, de heer J. van Lidth de Jeude en de directeur, kwam vier maal bijeen. Bij het bestuurlijk overleg met de verantwoordelijk wethouder van Zwolle en de verantwoordelijk gedeputeerde van Overijssel, begeleidde de voorzitter de directeur. De voorzitter en mevrouw mr. E.F.F. barones van Voorst tot Voorst-van Heek hebben jaarlijks een functioneringsgesprek met de directeur. De RvT kijkt terug op een buitengewoon jaar en constateert dat de directeur/bestuurder en het team van Museum de Fundatie met onverminderd groot engagement verder werken aan de uitbouw van het museum. James van Lidth de Jeude Voorzitter Raad van Toezicht
MU SE U M DE FU N DAT IE
18
David Bade - Europe Me
B EZO EK ER S MUSEUM D E FUND A TIE 2014
Algemeen In 2014 bezochten in totaal 262.053 mensen het dubbelmuseum, Museum de Fundatie: 208.718 bezoekers in Zwolle, 53.335 bezoekers voor Kasteel het Nijenhuis en de beeldentuin te Heino/Wijhe. 2014 was daarmee een absoluut recordjaar voor Museum de Fundatie. Het vorige record was van 2013 met in totaal 226.394 bezoekers.
Schoolbezoek Van Turner tot Appel
Lotta Blokker - The hour of the Wolf
GEREALISEERDE BEZOEKERSAANTALLEN 2014 Aantal bezoekers
2014
2013
2012
Paleis a/d Blijmarkt
208.718
175.160
3.918
Kasteel het Nijenhuis
53.335
51.234
62.265
Totaal
262.053
226.394
66.183
GEREALISEERDE OPBRENGSTEN
2014
2013
Gemiddelde opbrengst entreegelden per bezoeker Paleis a/d Blijmarkt
4,47
4,14
Gemiddelde opbrengst entreegelden per bezoeker Kasteel het Nijenhuis
4,27
3,89
Gerealiseerde omzet entreegelden Paleis a/d Blijmarkt
932.217
725.287
Gerealiseerde omzet entreegelden Kasteel het Nijenhuis
227.802
199.304
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
23
BEZOEKERSAANTALLEN PER MAAND GRAFISCH WEERGEGEVEN
40.000
36.000
32.000 BEZOEKERSAANTALLEN PER MAAND Paleis 2011 januari
8.423
Kasteel 2011 1.077
Totaal 2011 9.500
Paleis 2012 2.918
Kasteel 2012 1.688
Totaal 2012 4.606
Paleis 2013 0
Kasteel 2013 1.376
Totaal 2013 1.376
Paleis 2014 25.372
Kasteel 2014 1.824
Totaal 2014 27.196
februari
9.662
2.002
11.664
0
1.517
1.517
0
1.782
1.782
18.380
3.077
21.457
maart
7.752
2.443
10.195
0
2.879
2.879
0
2.767
2.767
15.287
4.893
20.180
april
7.077
3.419
10.496
0
9.596
9.596
0
6.083
6.083
17.690
5.971
23.661
mei
4.054
2.803
6.857
0
6.986
6.986
2.000
5.083
7.083
16.394
6.138
22.532
juni
6.813
2.905
9.718
0
5.734
5.734
34.072
5.622
39.694
9.831
5.702
15.533
juli
7.569
4.029
11.598
0
7.574
7.574
22.973
5.134
28.107
10.448
5.181
15.629
augustus
8.262
3.068
11.330
0
6.197
6.197
26.430
6.180
32.610
12.851
6.003
18.854
september
5.473
2.442
7.915
0
6.640
6.640
18.193
4.961
23.154
15.249
4.631
19.880
oktober
7.860
3.783
11.643
0
7.882
7.882
28.058
7.374
35.432
24.046
6.356
30.402
november
7.135
1.367
8.502
0
2.594
2.594
22.553
2.466
25.019
21.421
2.070
23.491
december
8.827
1.959
10.786
1.000
2.978
3.978
20.881
2.406
23.287
21.749
1.489
23.238
88.907
31.297
120.204
3.918
62.265
66.183
175.160
51.234
226.394
208.718
53.335
262.053
Totaal
28.000
24.000
20.000
16.000
12.000
8.000
4.000
2011
2012
2013
december
november
oktober
september
augustus
juli
juni
mei
april
maart
februari
januari
0
2014
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
24
25
Joseph Beuys, Sled, 1969
CUMULATIEVE BEZOEKERSAANTALLEN GRAFISCH WEERGEGEVEN
CUMULATIEVE BEZOEKERSAANTALLEN
2011
2012
2013
2014
januari
9.500
4.606
1.376
27.196
februari
21.164
6.123
3.158
48.653
maart
31.359
9.002
5.925
68.833
april
41.855
18.598
12.008
92.494
mei
48.712
25.584
19.091
115.026
juni
58.430
31.318
58.785
130.559
juli
70.028
38.892
86.892
146.188
augustus
81.358
45.089
119.502
165.042
september
89.273
51.729
142.656
184.922
oktober
100.916
59.611
178.088
215.324
november
109.418
62.205
203.107
238.815
december
120.204
66.183
226.394
262.053
250.000
2014
200.000
2013 2012 2011
150.000
100.000
50.000
MU SE U M DE FU N DAT IE
december
november
oktober
september
augustus
juli
juni
mei
april
maart
februari
januari
0
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
28
29
BEZOEKERSPROFIEL 2014
BEZOEKERSPROFIEL 2013 PALEIS
Groepen
Aantallen
MJK
KASTEEL
Omzet
% Aantallen
Omzet
TOTAAL %
Aantallen
PALEIS
Omzet
%
Groepen
Aantallen
KASTEEL
Omzet
% Aantallen
Omzet
TOTAAL %
Aantallen
Omzet
%
137.193
582.423
65,7%
31.144
132.215
58,4%
168.337
714.638
64,2%
MJK
108.942
451.269
62,2%
25.984
101.232
50,7%
134.926
552.501
59,6%
Volwassenen (regulier)
28.245
239.816
13,5%
6.823
57.931
12,8%
35.068
297.747
13,4%
Volwassenen (regulier)
25.393
216.291
14,5%
7.863
67.848
15,3%
33.256
284.139
14,7%
Vrijkaart (relatieontvangst e.d.)
Vrijkaart (relatieontvangst e.d.)
21.556
0
10,3%
6.570
0
12,3%
28.126
0
10,7%
22.972
0
13,1%
8.832
0
17,2%
31.804
0
14,0%
Studenten/scholieren
6.284
32.872
3,0%
3.627
13.937
6,8%
9.911
46.809
3,8%
Studenten/scholieren
7.392
21.705
4,2%
4.639
16.115
9,1%
12.031
37.820
5,3%
Jongeren
4.167
0
2,0%
1.457
0
2,7%
5.624
0
2,1%
Jongeren
3.113
0
1,8%
1.466
62
2,9%
4.579
62
2,0%
14.987
83.372
5,7%
Kortingsregeling (acties)
262.053 1.142.566
100%
Totaal
Kortingsregeling (acties) Totaal
11.273
63.081
5,4%
3.714
20.291
7,0%
208.718
918.192
100%
53.335
224.374
100%
BEZOEKERSPROFIEL 2014 GRAFISCH WEERGEGEVEN
2,1%
7.348
37.437
4,2%
2.450
14.046
4,8%
9.798
51.483
4,3%
175.160
726.702
100%
51.234
199.304
100%
226.394
926.006
100%
BEZOEKERSPROFIEL 2013 GRAFISCH WEERGEGEVEN 2,0% 4,3%
5,7% 5,3%
3,8% MJK (Museumkaart) 10,7%
MJK (Museumkaart)
Volwassenen (regulier) Vrijkaart (relatieontvangst e.d.)
Volwassenen (regulier) 14,0%
Vrijkaart (relatieontvangst e.d.)
Studenten/scholieren
Studenten/scholieren
Jongeren 64,2%
Jongeren 59,6%
Kortingsregeling (acties)
Kortingsregeling (acties)
13,4% 14,7%
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
30
31
MUSEUM DE FUNDATIE DANKT
OVERIGE CIJFERS
Aantal rondleidingen
2014
2013
2012
IN DE BEELDENTUIN ROND KASTEEL HET NIJENHUIS IS ONDER ANDERE EEN PRACHTIG LANGDURIG BRUIKLEEN VAN ZO’N
Paleis a/d Blijmarkt
285
195
1
40 WERKEN UIT DE COLLECTIE VAN HET GERENOMMEERDE MUSEUM BEELDEN AAN ZEE IN SCHEVENINGEN TE ZIEN.
Kasteel het Nijenhuis
84
92
109
MUSEUM DE FUNDATIE BESCHOUWT HET ALS EEN GROTE EER OM DEZE TE KUNNEN TONEN. MUSEUM BEELDEN AAN ZEE IS IN
369
287
110
NEDERLAND TOONAANGEVEND OP HET GEBIED VAN DE MODERNE EN HEDENDAAGSE, INTERNATIONALE BEELDHOUWKUNST.
Totaal
IN DE DOOR THEO EN LIDA SCHOLTEN BIJEENGEBRACHTE COLLECTIE STAAT HET ‘MENSBEELD’ CENTRAAL. HET MUSEUM IS IN 1994 GESTICHT EN IN DAT JAAR WERD HET PRACHTIGE DOOR WIM QUIST ONTWORPEN GEBOUW IN SCHEVENINGEN GEOPEND. DE SAMENSMELTING VAN DE PRIVÉCOLLECTIES VAN THEO EN LIDA SCHOLTEN EN DIRK HANNEMA ROND KASTEEL Aantal digitale bezoekers (unieke bezoekers) www.museumdefundatie.nl
2014
2013
2012
275.696
225.938
91.595
HET NIJENHUIS GEEFT EEN GEVARIEERD INZICHT IN DE ONTWIKKELING VAN DE MODERNE BEELDHOUWKUNST.
Waldemar Otto, Sockeltorso, 1985-1986, Brons, Collectie Museum Beelden aan Zee
MU SE U M DE FU N DAT IE
32
33
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
B ED R IJFSVO ER ING
Professionalisering De herhalingscursus bedrijfshulpverlening heeft plaatsgevonden. Speciale aandacht was er voor de veiligheid en ontruimingssystematiek van het nieuwe gebouw in Zwolle. In 2014 is ook de update van de risico-inventarisatie in gang gezet.
FUNDATIE in de OBA
Financieel beheer De reguliere halfjaarcontrole is in het najaar van 2014 uitgevoerd door de accountants van BakerTillyBerk van de vestiging Zwolle. Als onderdeel van de controle van de jaarrekening hebben zij een onderzoek ingesteld naar de administratieve organisatie en de interne beheersingsmaatregelen en zij zijn van mening dat deze voldoen aan de minimale daaraan redelijkerwijs te stellen eisen. Tevens is voor het vaststellen van diverse toegekende projectsubsidies weer een beroep gedaan op deze accountant voor het geven van de benodigde verklaringen. Gebouwen en terreinen Het sterk gestegen aantal bezoekers maakt extra aandacht voor schoonmaak en onderhoud noodzakelijk. Het museum stelt vast dat met deze maatregelen het gebouw in Zwolle de intensivering van gebruik zeer goed aankan. Eind 2014 is gekeken naar de wijze waarop de oranjerie van Kasteel het Nijenhuis kan worden gerenoveerd en geschikt gemaakt kan worden als multifunctionele ontvangst- en expositieruimte.
Voor de nieuwe mens. Russisch avant-garde design
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
35
Van Gogh tot Cremer – Nederlandse kunstenaars in Parijs
TENTOONSTELLINGEN
Het tentoonstellingsprogramma van Museum de Fundatie telde in 2014 in totaal 18 exposities: 11 in het Paleis a/d Blijmarkt in Zwolle en 7 in Kasteel het Nijenhuis bij Heino/Wijhe. Daarnaast vonden er 13 tentoonstellingen plaats in satellietvestigingen, de zgn. FUNDATIEfusions. Paleis a/d Blijmarkt, Zwolle Van Turner tot Appel – Topstukken uit eigen collectie Vanaf 1 juni 2013, Paleis a/d Blijmarkt De eigen collectie van Museum de Fundatie kent vele grote namen uit meer dan vier eeuwen kunstgeschiedenis. Begin 2010 was het museum wereldnieuws met de ontdekking in de eigen collectie van het schilderij De molen ‘Le blute-fin’ van Vincent van Gogh. Onder de titel ‘Van Turner tot Appel’ was ter gelegenheid van de heropening een presentatie van topstukken uit de eigen collectie samengesteld, met werken van schilders als William Turner, Charles-François Daubigny, Vincent van Gogh, Isaac Israëls, Piet Mondriaan, Francis Picabia, Franz Marc, Constant Permeke, Gino Severini, Karel Appel en vele anderen. Gerard ter Borch, Caspar Netscher, Paulus Lesire – De Familie Craeyvanger 29 september 2013 t/m 30 augustus 2015, Paleis a/d Blijmarkt Een uitzonderlijke zeventiende-eeuwse portretreeks is die van de familie Craeyvanger. Willem Craeyvanger, Christine van der Wart en hun acht kinderen werden tussen 1651 en 1658 geportretteerd door Gerard ter Borch - de belangrijkste kunstenaar uit de Zwolse geschiedenis -, Caspar Netscher en Paulus Lesire. Tien verschillende doeken die zo’n 350 jaar in het bezit van de familie zijn gebleven. Een zeldzaamheid, evenals het feit dat er uit de zeventiende eeuw geen enkele andere vergelijkbare serie van geschilderde portretten van leden van één gezin bekend is. In Museum de Fundatie werd deze portretgalerij, een bruikleen van The Leiden Collection, New York, geflankeerd door een genrestuk van Netscher uit The Kremer Collection en werk door Ter Borch uit het Rijksmuseum Amsterdam en uit de eigen collectie van Museum de Fundatie.
MU SE U M DE FU N DAT IE
36
Sluijters’ Grote Oorlog
Steve McQueen, Static, video-still, 2009 (Courtesy Steve McQueen, Marian Goodman Gallery, New York / Paris and Thomas Dane Gallery, London)
Marino Marini – Schilder, tekenaar, beeldhouwer 29 september 2013 t/m 16 maart 2014, Paleis a/d Blijmarkt Marino Marini geldt als een van de invloedrijkste beeldhouwers van de 20ste eeuw. Dat hij ook schilder en tekenaar was, weten maar weinigen. Met de tentoonstelling Marino Marini – Schilder, tekenaar, beeldhouwer werd het grote belang van de schilderijen en tekeningen in Marini’s oeuvre duidelijk gemaakt. Niet alleen in relatie tot zijn baanbrekende beeldhouwkunst, die zonder experimenten met kleur en lijn ondenkbaar was, maar vooral als zelfstandig en volwaardig onderdeel van zijn artistieke visie. De tentoonstelling in Museum de Fundatie bewees dat de eenzijdige aandacht voor Marini’s beeldhouwkunst onterecht was. Net als met zijn beelden creëerde Marino Marini met zijn schilderijen en tekeningen een overtuigende synthese tussen zowel abstractie en figuratie als tussen modernisme en classicisme. In die zin is zijn werk misschien alleen maar te vergelijken met dat van Picasso, die andere gigant uit de 20ste-eeuwse kunstgeschiedenis. Tegelijkertijd mag dit werk als lichtend voorbeeld dienen voor de postmodernistische kunstenaars van vandaag, voor wie de genoemde tegenstellingen (of vermeende tegenstellingen) evenmin een rol van betekenis spelen en die net zo gemakkelijk van de ene discipline naar de andere overspringen. De expositie van circa 30 sculpturen en 120 schilderijen en tekeningen was een samenwerking met de Fondazione Marino Marini in Pistoia en het Museo Marino Marini in Florence. Tropisch Koninkrijk – Hedendaagse kunst van Aruba, Curaçao, St. Maarten, Bonaire, Saba en St. Eustatius 29 november 2013 t/m 16 maart 2014, Paleis a/d Blijmarkt De tentoonstelling Tropisch Koninkrijk vond plaats in het kader van de viering van 200 Jaar Koninkrijk der Nederlanden en gaf een uitgebreid overzicht van de hedendaagse beeldende kunst van Aruba, Curaçao, St. Maarten, Bonaire, Saba en St. Eustatius. Tropisch Koninkrijk werd samengesteld door kunsthistoricus en publicist Maarten Jager. Hij selecteerde twintig kunstenaars: David Bade, Herman van Bergen, René Emil Bergsma, Ruben La Cruz, Yubi Kirindongo, Tirzo Martha, Felix de Rooy & Kirk Claes, Evelien Sipkes, Ellen Spijkstra (Curaçao); Ciro Abath, Stan Kuiperi, Elvis Lopez, Osaira Muyale en Ryan Oduber (Aruba); Nochi Coffee en Winfred Dania (Bonaire); Ras Mosera (St. Maarten); Heleen Cornet en Glenda Heyliger (Saba); Magumbo Muntu (St. Eustatius). Een grote variëteit aan kunstvormen werd het museum binnengebracht: van klassieke schilderijen tot moderne installaties. Een aantal kunstwerken werd speciaal voor de tentoonstelling op locatie gemaakt. Tropisch Koninkrijk was het eerste grootschalige museale overzicht in Nederland van de hedendaagse beeldende kunst van alle zes eilanden in het Nederlands-Caraïbische gebied. In totaal werden zo’n 130 objecten geëxposeerd.
Tropisch Koninkrijk – Hedendaagse kunst van Aruba, Curaçao, St. Maarten, Bonaire, Saba en St. Eustatius
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
39
Felix Nussbaum – Kunstenaar in ballingschap 21 maart t/m 1 juni 2014, Paleis a/d Blijmarkt Felix Nussbaum (Osnabrück 1904-1944 Auschwitz) is één van de belangrijkste chroniqueurs in de kunsten van vervolging en verdrijving. Van 21 maart t/m 1 juni toonde Museum de Fundatie in samenwerking met het Felix-Nussbaum-Haus in Osnabrück een 30-tal van zijn werken. Nussbaum werd op 39-jarige leeftijd vermoord in Auschwitz. In het oeuvre dat hij naliet, ontwikkelen de idyllische scènes uit zijn beginperiode tot de voorstellingen waar dreiging en verdriet de boventoon voeren, gemaakt tijdens zijn ballingschap in Frankrijk en België. De tentoonstelling ‘Felix Nussbaum – Kunstenaar in ballingschap’ viel samen met het leggen van de eerste van een reeks Stolpersteine in Zwolle, op 6 april 2014, door de Duitse kunstenaar Gunter Demnig (Berlijn 1947). Stolpersteine (struikelstenen) zijn kleine gedenktekens voor de huizen van de mensen, die door de nazi’s werden gedeporteerd en vermoord. De Stichting Zwolse Stolpersteine wil alle 456 vermoorde Joodse Zwollenaren op deze manier gedenken. Paul Citroen – Ondergedoken 21 maart 2013 t/m 1 juni 2014, Paleis a/d Blijmarkt “Ik schilder de laatste tijd nogal veel. Omdat ik met mijn ster niet graag op straat rondloop, zit ik veel thuis of op het atelier. Dat is weer het voordeel van de dwang: je werkt meer.” Kunstenaar Paul Citroen (Berlijn 1896-1983 Wassenaar) zat van 1943 tot 1945 ondergedoken. Museum de Fundatie toonde een selectie van zijn werken uit de periode 1942-1946: portretten van zichzelf en anderen, maar ook werken die de wurggreep waarin hij zich bevond symboliseerde. Meer macht 30 maart t/m 17 augustus 2014, Paleis a/d Blijmarkt Joseph Beuys probeerde het al: politieke macht verwerven. De Duitse kunstenaar en sjamaan predikte hartstochtelijk de revolutie en was tijdens zijn carrière betrokken bij de oprichting van zeker drie politieke partijen. Als kunstenaar leverde hem dat roem op, maar buiten de kunstwereld wist Beuys nooit werkelijk invloed te verwerven. Meer macht toonde werk van Steve McQueen, Ai Weiwei, Anselm Kiefer, Constant, Anri Sala, Yael Bartana, Deimantas Narkevicius, Joseph Beuys, Renzo Martens, Gert Jan Kocken, Raphaël Zarka, Andres Serrano, Alex Soth, Asger Jorn, Hans van Houwelingen en Roy Villevoye en draaide om de vraag of kunstenaars in deze tijd nog idealen kunnen nastreven. Is er voor kunstenaars nog macht weggelegd? Of is de kunstwereld definitief in de klauwen van het geld beland? En als de kunstenaars hun idealen inderdaad kunnen verwezenlijken, zit de wereld daar dan wel op te wachten? Meer macht werd samengesteld door schrijver en kunstcriticus Hans den Hartog Jager, die eerder in De Fundatie de expositie Meer licht samenstelde.
MU SE U M DE FU N DAT IE
40
Felix Nussbaum - Kunstenaar in Ballingschap 41
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
Occupations van Anselm Kiefer zoals te zien op de tentoonstelling Meer macht Hij wilde er ‘een stap mee zetten, om de gekte te begrijpen’ zei Anselm Kiefer ooit over zijn Occupations-serie. Dat werd niet door iedereen begrepen: zeker in 1969 werd een Duitse man die in het openbaar de Hitlergroet bracht al snel als een gek beschouwd, of als een Nazi. Maar het was ook een tijd waarin niemand in Duitsland over de oorlog kon of wilde spreken en dat taboe werd door Kiefer met deze werken ruw doorbroken. Tegelijk benadrukte Kiefer met deze werken de romantische vrijheid van de kunstenaar, die kon in zijn ogen alles doen wat hij maar wilde, zelfs de Hitlergroet brengen. Dat Kiefer, die ooit een leerling was van Beuys, de hele serie onlangs opnieuw uitvoerde maar nu op lood het materiaal dat telkens in zijn oeuvre terugkeert, is misschien wel bedoeld als herneming van die vrijheid: de tijden zijn veranderd, maar de kunstenaar moet zijn eigenheid altijd blijven bevechten.
Lotta Blokker – The Hour of the Wolf
Voor de nieuwe mens. Russische avant-garde design 7 juni t/m 14 september 2014, Paleis a/d Blijmarkt De eerste decennia van de 20e eeuw behoren tot de meest spannende en vernieuwende jaren uit de geschiedenis van de Russische kunst. Tussen 1910 en 1930 wisten kunstenaars in Rusland een volledig nieuwe beeldtaal te creëren, waarbij de oude kunst werd vervangen door een nieuw revolutionair artistiek universum. Figuratie werd afgewezen en er ontstond een volledig abstracte kunst, bestaande uit geometrische vormen in wit, zwart en primaire kleuren. De kunstenaars associeerden zich met het gedachtengoed van de Russische Revolutie en verbeeldden de nieuwe maatschappij en de droom van de heilstaat. Kunst voor de mensheid die zijn ketenen had afgeworpen. Met de tentoonstelling Voor de nieuwe mens. Russische avant-garde design vestigde Museum de Fundatie de aandacht op die revolutionaire tijd. De tentoonstelling omvatte circa 110 tekeningen, collages, fotomontages, boekillustraties en objecten van onder meer El Lissitzky, Kazimir Malevitsj, Alexander Rodtsjenko en Vladimir Tatlin. De stukken waren beschikbaar gesteld door de Sepherot Foundation in Liechtenstein, die ijvert voor het behoud en de presentatie van het baanbrekende werk van de Russische avant-garde kunstenaars. Lotta Blokker – The Hour of the Wolf 30 augustus 2014 t/m 4 januari 2015, Paleis a/d Blijmarkt De beelden uit de serie ‘The Hour of the Wolf’ – waar Lotta Blokker 5 jaar aan heeft gewerkt en die in Museum de Fundatie voor de eerste maal tentoongesteld werd, namen de bezoeker mee op een nachtelijke reis langs verschillende emoties. Negen levensgrote, bronzen sculpturen die de gevoelens van de slapelozen verbeelden. Er is een ontmoeting met een oude, dementerende dame die even helemaal niet weet waar ze is, met een starend jongetje dat zijn hand tegen het raam drukt, met een jonge vrouw die naakt en getergd op de grond ligt. Blokker maakt altijd gebruik van modellen, die ze haar “muzes” noemt. Ze wordt geraakt door hun imperfecties en getriggerd door hun kwetsbaarheid. Blokkers sculpturen hebben een enorme zeggingskracht. Gelijk de Franse beeldhouwer August Rodin creëert Blokker expressieve sculpturen, die in kwetsbaarheid het oeuvre van de Duitse kunstenares Käthe Kollwitz nabij komen. Het maakt haar werk krachtig en imposant, maar ook heel menselijk en herkenbaar. Zij laat haar sculpturen van binnenuit spreken en brengt zo over waar zij zelf door wordt geroerd. De tentoonstelling reist in 2015 verder naar Bad Frankenhausen en Berlijn. Van Gogh tot Cremer – Nederlandse kunstenaars in Parijs 13 september 2014 t/m 4 januari 2015, Paleis a/d Blijmarkt In de tentoonstelling Van Gogh tot Cremer – Nederlandse kunstenaars in Parijs stond de artistieke pelgrimage centraal van Nederlanders naar Parijs, die eind 19e eeuw op gang kwam en duurde tot en met de jaren ’50. Honderden schilders, beeldhouwers en tekenaars uit Nederland – Vincent van Gogh, Kees van Dongen, John Rädecker, Piet Mondriaan, Charlotte van Pallandt, Karel Appel, Jan Cremer en
MU SE U M DE FU N DAT IE
44
vele anderen – verbleven in die periode voor korte of langere tijd in Parijs. Waar de een zich door de stad zelf liet inspireren, richtte de ander zich op de kunst van de internationale avant-garde. Bij terugkeer naar Nederland nam iedereen in zijn werk een stukje Parijs met zich mee. Daarmee gaf de tentoonstelling in De Fundatie behalve een overzicht van het Nederlandse modernisme ook een veelzijdig portret van Parijs als kunsthoofdstad van de wereld. Aanleiding van de expositie was het schilderij De molen ‘Le Blute Fin’ van Vincent van Gogh uit 1886, dat in 2010 in de collectie van Museum de Fundatie werd ontdekt. Sluijters’ Grote Oorlog – Politieke oorlogsprenten uit de nieuwe Amsterdammer 1915-1919 17 september 2014 t/m 6 april 2015, Paleis a/d Blijmarkt In de tentoonstelling Sluijters’ Grote Oorlog waren een serie van 77 politieke oorlogsprenten te zien, die Jan Sluijters van 1915-1919 maakte voor de Nieuwe Amsterdammer. Sluijters, vooral bekend als modernist en societyschilder, laat zich in deze reeks zien als maatschappijkritisch agitator. De litho’s geven een vlijmscherpe analyse van de Eerste Wereldoorlog en de positie van het neutrale Nederland hierin. Het werk uit de reeks vertoont veel overeenkomsten met de antifascistische fotomontages die de Duitse kunstenaar John Heartfield in de jaren 20 en 30 maakte. Deze zijn 2009 uitgebreid in Museum de Fundatie te zien geweest.
Kasteel het Nijenhuis, Heino/Wijhe Aristocraten in de kunst – Agnes van den Brandeler en Charlotte van Pallandt 31 augustus 2013 t/m 26 januari 2014, Kasteel het Nijenhuis Charlotte van Pallandt (1898-1997) behoort tot de belangrijkste Nederlandse beeldhouwers van de twintigste eeuw. Zij ontworstelde zich aan haar adellijke milieu en werd volledig geaccepteerd door haar collega’s. Schilderes Agnes van den Brandeler (1918-2002) bleef altijd een standsbewuste aristocrate, op gepaste afstand van de officiële kunstwereld. Maar dat ook zij een buitengewoon boeiend oeuvre opbouwde, bewees de dubbeltentoonstelling Aristocraten in de kunst – Agnes van den Brandeler en Charlotte van Pallandt. Beide dames zetten hun leven volledig in het teken van de kunst, maar waar Van Pallandt zich bewust afzette tegen haar milieu, gebruikte Van den Brandeler dit juist om in de luwte te kunnen doen wat zij zelf belangrijk vond. Kasteel het Nijenhuis geldt sinds Van Pallandts vervaardiging van het portret van museumoprichter Dirk Hannema in 1974 en de schenking van haar gipsen beelden door de Erven Van Pallandt in 1998 als de thuisbasis van de beeldhouwster. In 2013 schonk de Agnes van den Brandeler Stichting een selectie schilderijen en tekeningen uit de nalatenschap van de kunstenares aan Museum de Fundatie.
WOODWORKS - Houtsculpturen van Luuk van Binsbergen
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
47
Jan Voerman – Landschappen, wolkengezichten en bloemstillevens 31 januari 2014 t/m 21 september 2014, Kasteel het Nijenhuis Uit de nalatenschap van acteur Henk van Ulsen verwierf Museum de Fundatie zo’n 60 schetsen en tekeningen van de hand van Jan Voerman sr. Een groot deel van deze werken, samen met ruim honderd schilderijen en aquarellen van de ’IJsselschilder’, waren te zien in Kasteel het Nijenhuis. De weidse landschappen, stille wolkengezichten, grazende koeien en lieflijke bloemstillevens gaven een prachtige kijk op Voermans oeuvre. Cinema Zuid: 162 films van 1 minuut 30 april t/m 28 september 2014, Kasteel het Nijenhuis Cinema Zuid, het platform voor bewegend beeld, heeft in samenwerking met The One Minutes stichting – een organisatie die zich wereldwijd toelegt op de productie en distributie van films van één minuut – de serie ‘Modern Times’ ontwikkeld. Verschillende filmmakers en kunstenaars geven hun visie op ‘moderniteit’. In zes episodes (‘Knots and Networks’ / ‘Faster of Slower’/ ‘Modern Housekeeping’/ ‘Skindeep’/ ‘Weapon of Choice’/ ‘Number One’) kwamen zaken die het leven van alledag bepalen en vormgeven aan bod. Elke episode bevatte nieuw, in opdracht gemaakt werk, films uit het archief van de The One Minutes stichting en fragmenten van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. In Kasteel het Nijenhuis waren alle 162 ‘1 minuutfilms’ uit de zesdelige serie te zien. David Bade – Europe Me 16 mei t/m 28 september 2014, Kasteel het Nijenhuis Naar aanleiding van de Europese verkiezingen van mei 2014 presenteerde beeldend kunstenaar David Bade (Willemstad, Curaçao 1970) in Kasteel het Nijenhuis een prikkelende installatie rond het thema Europa. Met zijn bekende tomeloze aanpak nam Bade ons mee op een reis door het Europa van verleden en heden. Een mozaïek van tekeningen, schilderijen en sculpturen vertelde de geschiedenis van Europa, bezien door de ogen van Bade. Bade kreeg de vrije hand in het kasteel, wat leidde tot een radicale metamorfose van het interieur op de begane grond. Op het eerste gezicht was de tentoonstelling Europe Me een kakafonie van kleuren, lijnen en vormen. Bade dompelde ons onder in totale wanorde, in zijn onbegrensde verbeeldingskracht. Het parcours waarop hij ons rondleidde, was niet alleen een tocht door het kasteel en langs de historie van Europa, meer nog was het alsof we ons in het creatieve brein van Bade zelf bevonden. WOODWORKS – Houtsculpturen van Luuk van Binsbergen 6 juni t/m 26 oktober 2014, Kasteel het Nijenhuis en beeldentuin Bij zijn afstuderen aan de ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten in 2012 werd Luuk van Binsbergen (Enschede 1987) door NRC-Handelsblad opgemerkt als een van de meest talentvolle nieuwkomers van dat jaar. Al even opmerkelijk zijn het materiaal en gereedschap waarmee de Enschedese beeldhouwer werkt: boomstammen en motorzaag. Terugkerende begrippen in het nog prille oeuvre zijn ‘balans’, ‘ritme’, ‘beweging’, ‘verbinding’ en ‘contrast’. De tentoonstelling ‘WOODWORKS’ in en rond Kasteel het
Nijenhuis was zijn eerste museale solopresentatie. De houtsculpturen in de beeldentuin werden speciaal voor de locatie gemaakt. In de kamers van het kasteel was een selectie kleinere werken te zien die Van Binsbergen al eerder maakte. Yasser Ballemans – Weapons of Choice 4 oktober 2014 t/m 8 februari 2015, Kasteel het Nijenhuis De tentoonstelling ‘Weapons of Choice’ toonde een verzameling eigenaardige keramische objecten. Het zijn symbolische wapens of trofeeën, waarmee Ballemans de overwinning van de kunsten viert. In tijden van crisis en bezuinigingen is de kunstenaar een strijder geworden, tegen de kille cijfers en vóór de verbeelding. “Kunst is een keuze”, aldus Ballemans, “juist nu”. Ballemans’ keramische ‘Weapons of Choice’ zijn geen wapens om mee te doden. Ze hebben een symbolische functie. Het zijn trofeeën die uitdrukking geven aan de overwinning van de kunsten op de verbeeldingsloze realiteit van alledag. Ballemans wilde met zijn werk laten zien dat juist in moeilijke tijden de kunsten nodig zijn om tot nieuwe ideeën te komen en nieuwe perspectieven te openen. Ballemans hield daarbij een pleidooi voor een opwaardering van het ceremoniële. Door middel van trofeeën en triomfbogen maar bijvoorbeeld ook met paradewagens en kostuums wilde hij de kunsten weer symbool laten staan voor positieve maatschappelijke waarden. Paul Citroen – A’dams & Eva’s 11 oktober 2014 t/m 29 maart 2015, Kasteel het Nijenhuis In 1971 bracht Paul Citroen (1896-1983) een map met 12 litho’s uit onder de titel A’dams en Eva’s. Het gaat om een serie getekende portretten van mannen en vrouwen. De woordspeling A’dams verwijst naar Amsterdam, waar hij de tekeningen maakte, gezeten te midden van de internationale menigte aan de voet van het Nationaal Monument op de Dam. De serie staat symbool voor de levenslange fascinatie van Paul Citroen voor het portret. Vanaf de jaren zestig zou hij zich bijna exclusief bezighouden met dit genre. Citroen was een echt ‘mensenmens’. Man of vrouw, jong of oud, bekend of onbekend – Citroen vond in principe iedereen interessant genoeg om via zijn teken- en schilderkunst te leren kennen. Op deze tentoonstelling waren portretten te zien van internationaal vermaarde collega-kunstenaars zoals Jean Arp, Max Ernst, Otto Dix en Oskar Kokoschka, alsook van zijn oude Berlijnse studievriend Otto Umbehr en van collega’s uit Den Haag en omgeving, onder wie de schilders Wil Bouthoorn, Willem Schrofer en Rein Draijer, graficus Hans van Efferen en fotograaf Nico Jesse. De jonge Jan Cremer, leerling van Citroen op de Haagse kunstacademie, zat er eveneens tussen. De werken van Paul Citroen zijn afkomstig uit de kunstcollectie van de Provincie Overijssel, die wordt beheerd door Museum de Fundatie.
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
48
49
FUNDATIEfusions Onder de noemer FUNDATIEfusions organiseert Museum de Fundatie sinds januari 2012 compacte presentaties op diverse openbare plekken in Overijssel. In 2014 vonden er 13 FUNDATIEfusions plaats. Amsterdam, Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA): - Presentatie van Portretten uit de collectie van Museum de Fundatie – 8 februari t/m 30 april 2014 Hardenberg, Gemeentehuis: - Presentatie van werk van Henk Tas & Gerald van der Kaap – 28 oktober 2013 t/m 28 februari 2014 - Presentatie Land Woord Beeld – 27 oktober 2014 t/m 31 mei 2015 Zwolle, Deltion-College: - Presentatie Land Woord Beeld – 26 augustus 2013 t/m 6 juni 2014 - Presentatie fotografie Herb Alfonso – 20 juni t/m 17 oktober 2014 - Presentatie Straat Woord Beeld – 29 oktober 2014 t/m 17 januari 2015
Straat Woord Beeld in het Deltion college
Zwolle, Grote Kerk: - Presentatie Topstukken uit de Gouden Vijftiende Eeuw van Zwolle – Van Hanze en Moderne Devotie – 5 juli t/m 13 september 2014 (In nauwe samenwerking met Historisch Centrum Overijssel) - Presentatie Straat Woord Beeld – 2 oktober t/m 24 oktober 2014 Zwolle, Hedon: - Presentatie Herb Alfonso-Lobi da Basi – 20 juni t/m 26 september 2014 - Presentatie Straat Woord Beeld – 2 oktober 2014 t/m 17 januari 2015 Zwolle, IJsbeelden Festival: - Presentatie van werk van Nic Jonk & Peter Otto – 7 december 2013 t/m 26 januari 2014 Zwolle, Theater Odeon De Spiegel - Presentatie De kleur van de Vrijheid (Cobra-grafiek) – 30 oktober 2013 t/m 28 februari 2014 Zwolle, Waanders in de Broeren: - Presentatie Jan Voerman – Landschappen en wolkengezichten – 24 juni t/m 4 oktober 2014
Overige presentaties Op zowel Bevrijdingsfestival Overijssel als op de dag rond ‘150 jaar spoor in Zwolle’ (7 juni) toonden wij op groot formaat fotografie van de Zwolse fotograaf Herb Alfonso. Op het jaarlijkse Lowlands festival waren dit jaar twee sculpturen uit onze collectie te zien: Ins Blaue van David Bade en Triomfboog van Yasser Ballemans.
MU SE U M DE FU N DAT IE
50
Topstukken uit de Gouden 15e Eeuw van Zwolle 51 (FUNDATIEfusions in nauwe samenwerking met Historisch Centrum Overijssel)
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
Lotta Blokker – The Hour of the Wolf Verschenen bij de gelijknamige tentoonstelling in het Paleis a/d Blijmarkt Auteurs: Iris Berndt, Gudrun Fritsch, Ralph Keuning, Karin van Lieverloo Uitgave: Waanders & de Kunst, Zwolle ISBN: 978-94-6262-006-3 (1e en 2e druk)
PUB L I C A T I E S
In 2014 verschenen de volgende tentoonstellingspublicaties: Marino Marini – Schilder, tekenaar, beeldhouwer Verschenen bij de gelijknamige tentoonstelling in het Paleis a/d Blijmarkt Auteurs: Feico Hoekstra, Karin van Lieverloo, Maria Teresa Tosi, Ambra Tuci, Ralph Keuning Uitgave: Waanders & de Kunst, Zwolle ISBN: 978-94-91196-72-0 (1e en 2e druk) Tropisch Koninkrijk – Hedendaagse kunst van Aruba, Curaçao, St. Maarten, Bonaire, Saba en St. Eustatius Verschenen bij de gelijknamige tentoonstelling in het Paleis a/d Blijmarkt Auteurs: Maarten Jager, Maggie Kaiser-Booi, Adi Martis, Felix de Rooy, Maaike Staffhorst, Ralph Keuning Uitgave: Waanders & de Kunst, Zwolle ISBN: 978-94-91196-75-1 Land Woord Beeld Verschenen naar aanleiding van de gelijknamige tentoonstelling in Kasteel het Nijenhuis in 2013 en bij de gelijknamige Fundatiefusion in het Deltion College te Zwolle Auteur: Junte Uiterwijk. Fotografie: Kinza Ferjani Uitgave: Waanders & de Kunst, Zwolle ISBN: 978-94-91196-88-1 (met cd) Felix Nussbaum – Kunstenaar in ballingschap Verschenen bij de gelijknamige tentoonstelling in het Paleis a/d Blijmarkt Auteur: Rosa von der Schulenburg Uitgave: Waanders & de Kunst, Zwolle ISBN: 978-94-911969-92-8 Het Streven – Kan de hedendaagse kunst de wereld verbeteren? Verschenen bij de tentoonstelling Meer macht in het Paleis a/d Blijmarkt Auteur: Hans den Hartog Jager Uitgave: Athenaeum– Polak&Van Gennep, Amsterdam ISBN: 978-90-253-0266 5
Van Gogh tot Cremer – Nederlandse kunstenaars in Parijs Verschenen bij de gelijknamige tentoonstelling in het Paleis a/d Blijmarkt Auteurs: Feico Hoekstra, Ralph Keuning, Karin van Lieverloo Uitgave: Waanders & de Kunst, Zwolle ISBN: 978-94-6262-007-0 Jan Sluijters – Oorlogsprenten Verschenen naar aanleiding van de tentoonstelling Sluijters’ Grote Oorlog- Politieke oorlogsprenten uit De Nieuwe Amsterdammer 1915-1919 in het Paleis a/d Blijmarkt Auteurs: Anton Kruft, Rob Scholte, Hans van Lith, Ralph Keuning Uitgave: Waanders & de Kunst, Zwolle ISBN: 978-94-6262-008-7 Straat Woord Beeld Verschenen naar aanleiding van de gelijknamige Fundatiefusions in het Deltion College te Zwolle, Grote Kerk te Zwolle en Hedon te Zwolle Auteur: Junte Uiterwijk. Fotografie: Kinza Ferjani Uitgave: Waanders & de Kunst, Zwolle ISBN: 978-94-6263-006-2 (met cd) Nieuwsbrief Dit jaar verschenen 5 email-nieuwsbrieven waarmee belangstellenden op de hoogte werden gebracht van de verschillende activiteiten en tentoonstellingen. Info-leaflets Bij de opening van de Beeldentuin van Kasteel het Nijenhuis in 2012 verscheen een info-leaflet met een beschrijving van alle beelden dat ook in 2014 gratis werd verstrekt. Ook bij de tentoonstelling WOODWORKS – Houtsculpturen van Luuk van Binsbergen verscheen een uitgebreid info-leaflet waarop alle werken werden toegelicht. Sinds de heropening van het museum in Zwolle worden bij elke wisseling van tentoonstellingen up to date info-leaflets geproduceerd die elke bezoeker gratis meekrijgt.
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
52
53
BA N K GI R O L O T E R I J , S P O NS ORS , F ONDS EN, V RIENDEN
FO ND SEN Gedurende het jaar droegen VSB-Fonds, Fonds 21(voorheen SNS Reaal Fonds), Mondriaan Fonds en het kfHeinfonds bij aan de realisering van het tentoonstellingsprogramma.
Door het niet aflatende engagement van de provincie Overijssel en de gemeente Zwolle heeft Museum de Fundatie een stevige basis om zijn activiteiten te ontplooien. Daarnaast kan het museum rekenen op grote betrokkenheid van BankGiro Loterij, Sponsors en Fondsen. Hiermee is het museum in staat om een ambitieus tentoonstellingsprogramma te realiseren en belangrijke aankopen te doen. Museum de Fundatie is buitengewoon erkentelijk voor deze hulp.
BA N K G I R O L O T E R I J
VR IEND EN Voor diegene die hun betrokkenheid bij Museum de Fundatie willen tonen, bestaat er de mogelijkheid om ‘vriend’ te worden van de Fundatie. Vrienden krijgen gratis toegang tot het museum. Daarnaast ontvangen zij de digitale nieuwsbrief, de uitnodigingen voor tentoonstellingsopeningen en worden zij uitgenodigd voor een blik achter de schermen of een ontmoeting met een kunstenaar.
Ook in de periode 2013-2017 maakt Museum de Fundatie deel uit van de benificiëntenfamilie van de BankGiro Loterij. Met gelden van de BankGiro Loterij doet het museum aankopen en maakt het museum de collectie voor een breed publiek toegankelijk. Museum de Fundatie kon in 2014 het schilderij Woestijngevecht van Jan Cremer verwerven met steun van de BankGiro Loterij. Ook in dat jaar heeft het museum met steun van de BankGiro Loterij een serie van 77 politieke oorlogsprenten van Jan Sluijters aangekocht. Sluijters, vooral bekend als modernist en societyschilder, laat zich in deze reeks zien als maatschappijkritisch agitator. De litho’s, gemaakt in de periode van 1915 tot 1919 voor de Nieuwe Amsterdammer, geven een vlijmscherpe analyse van de Eerste Wereldoorlog en de positie van het neutrale Nederland hierin. De BankGiro Loterij is van groot belang voor het behouden en vergroten van de kwaliteit van het culturele aanbod in Nederland.
SPO N S O R S De betrokkenheid van onze sponsors, de Founders van de Fundatie, bij het museum is zeer groot. Waar we mochten rekenen op veel ondersteuning bij het verwezenlijken van onze bouwplannen is het des te verheugender om te zien dat vele sponsors bij ons blijven en ons helpen bij het mogelijk maken van ons ambitieuze tentoonstellingsprogramma. Het tentoonstellingsprogramma van Museum de Fundatie wordt mede mogelijk gemaakt door Rabobank IJsseldelta, Nysingh advocaten-notarissen, Epos Press, Hemmink, Wijzonol, Novon, Windesheim, Zehnder Group Nederland/J.E. Stork Air, Deltion College, Waanders en O. De Leeuw Groep.
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
54
55
OV E R I G E A C T I V I T E I T E N
De Nederlandse Museumvereniging en de BankGiro Loterij organiseerden met een aantal Nederlandse musea op 4 april voor de vierde maal de ’Burenavond’. Deze openstelling, speciaal voor buren van het museum, vond plaats aan de vooravond van het 33e Nationaal Museumweekend. 267 buren van Kasteel het Nijenhuis en 937 buren van onze locatie in Zwolle maakten van de uitnodiging, die in de directe omgeving werd verspreid, gebruik. Tijdens het Museumweekend (5 en 6 april) waren Paleis, Kasteel en beeldentuin gratis geopend voor het publiek. In het Paleis ontvingen wij 2.703 bezoekers en in Kasteel en beeldentuin 1.325. Op 7 april organiseerden het museum in samenwerking met Stichting Stolpersteine Zwolle een bijeenkomst rond de plaatsing van de eerste Stolpersteine in de stad. Deze bijeenkomst vond plaats in de tentoon stelling gewijd aan het werk van de Duits-Joodse balling Felix Nussbaum in het Paleis a/d Blijmarkt. Op 4 juli organiseerde het museum een drukbezochte themadag rond de tentoonstelling Meer macht. Gedurende het stadsfestival dat in de eerste week van september plaatsvond in Zwolle werden in het Paleis a/d Blijmarkt videowerken getoond in samenwerking met het Beeldbuisfestival (3 t/m 7 september). Als onderdeel van hetzelfde stadsfestival traden op 6 september de singer-songwriters Dyzack en Mevrouw Tamara op in de Wolk. Op Open Monumentendag, zaterdag 13 september waren Kasteel het Nijenhuis (366 bezoekers) en Paleis a/d Blijmarkt ( 2.272 bezoekers) gratis toegankelijk. Dinsdag 14 oktober wandelden 1.900 deelnemers van de Sallandse Wandelvierdaagse door de beeldentuin. Kasteel het Nijenhuis was één van de ‘stempelposten’ op de eerste wandeldag. Zaterdag 25 oktober vormde de Wolk het decor voor een optreden van Strand of Oaks in het kader van het ‘Let’s get lost’ muziekfestival. Zondag 16 november hield de Lutherse Kerk voor de derde maal een museumviering in het Paleis a/d Blijmarkt.
Fashion performance Landstede bij ‘Van Gogh tot Cremer’
MU SE U M DE FU N DAT IE
56
Op vrijdag 12 december presenteerden studenten Fashion & styling van Landstede MBO een fashionperformance rond de tentoonstelling Van Gogh tot Cremer - Nederlandse kunstenaars in Parijs. Zaterdag 13 december participeerde Museum de Fundatie met rondleidingen door het pand in het Festival van de Kwetsbaarheid, een initiatief van de Hogeschool Windesheim. Bijeenkomsten en ontvangsten Naast bovengenoemde activiteiten bood het museum ruimte aan bijeenkomsten en ontvangsten. Hier is in het verslagjaar druk gebruik van gemaakt. Op 6 januari hield de Nederlandse Museumvereniging in Zwolle haar nieuwjaarsbijeenkomst en op 6 maart was er in samenwerking met gemeente Zwolle een pre-event van het landelijke Beter Benutten Congres. Verder vonden in onze beide locaties verschillende ontvangsten van overheden en bedrijfsleven plaats. Strand of Oaks
Sallandse Wandelvierdaagse
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
59
CO L L E C T I E
Conservering en restauratie In 2014 zijn de volgende werken gerestaureerd:
Bruiklenen aan derden In 2014 werden door Museum de Fundatie de volgende werken in bruikleen gegeven:
-
Paul Citroen, portret van Corry Muhlenfeld, 1939, siberisch krijt op papier. Bij dit werk zijn scheuren en deuken gerepareerd, vlekken en vuil verwijderd.
-
Jan Sluijters, Bloemen in een vensterbank, 1913, uitgeleend voor de tentoonstelling Mondriaan 1914-2014, Gemeentemuseum Den Haag, 18 januari 2014 t/m 11 mei 2014
-
Jan Cremer, Woestijngevecht, 1959, gemengde techniek op doek. Dit werk is schoongemaakt, losse delen zijn gefixeerd en ontbrekende delen geretoucheerd.
-
-
Piet Mondriaan, Rij van elf populieren in rood, geel, blauw en groen, 1908, uitgeleend voor de tentoonstelling Piet Mondrian. Colour, Bucerius Kunstforum, Hamburg, 1 februari 2014 t/m 11 mei 2014
Jan Cremer, Bloedmassief, 1959, gemengde techniek op doek. Dit werk is schoongemaakt.
-
-
Charles François Daubigny, Landschap bij maanlicht, ca. 1875, olieverf op paneel. Dit werk is schoongemaak, opnieuw gevernist en de lijst is voorzien van Mirogard museumglas.
Han van Meegeren, Christus en de overspelige vrouw, 1942, uitgeleend voor de tentoonstelling De Tweede Wereldoorlog in 100 voorwerpen, Kunsthal Rotterdam, 1 februari 2014 t/m 15 mei 2014
-
Leo Gestel, Portret van Anna Maria Gestel, 1908, olieverf op doek. Dit werk is schoongemaakt, deformaties zijn ongedaan gemaakt en opnieuw gevernist.
-
Vincent van Gogh, De molen ‘Le blute-fin’, 1886, uitgeleend voor de tentoonstelling Esprit Montmartre, Schirn Kunsthalle, Frankfurt, 7 februari 2014 t/m 25 mei 2014
-
Piet Mondriaan, Aan de oever, 1929-30, olieverf op doek. Dit werk is schoongemaakt en voorzien van een nieuwe lijst met Mirogard museumglas.
-
Charles Despiau, Portret van Maria Lani, 1929, uitgeleend voor de tentoonstelling Charles Despiau, Gerhard Marcks Haus, Bremen, 9 februari 2014 t/m 1 juni 2014
-
Piet Mondriaan, Meisje met geel hoedje, ca. 1930, olieverf op doek. Dit werk is schoongemaakt en voorzien van een nieuwe lijst met Mirogard museumglas.
-
George Lemmen, Portret van Jan Toorop, 1886, uitgeleend voor de tentoonstelling The faces of neo-impressionism, ING Culture Centre Brussel, 19 februari 2014 t/m 18 mei 2014
-
Maker onbekend, Stilleven met witte pioenrozen, datering onbekend, olieverf op doek (marouflé). Dit werk is schoongemaakt, opnieuw gevernist en de lijst is voorzien van Mirogard museumglas.
-
Otto van Rees, Landschap, 1912, uitgeleend voor de tentoonstelling Hans Richter: encounters, Martin-Gropius Bau, Berlijn, 27 maart 2014 t/m 30 juni 2014
-
Dré Wapenaar, Birds Treetent, 2006, uitgeleend voor de tentoonstelling Luchtkastelen op Sypesteyn, nestkasten en vogelhuizen van hedendaagse kunstenaars en ontwerpers, Kasteel-Museum Sypesteyn, Loosdrecht, 30 maart 2014 t/m 31 augustus 2014
-
Maker onbekend, Breiende vrouwen, ca. 1931, potlood op papier. Bij dit werk zijn o.a. scheuren en deuken gerepareerd, vlekken en vuil verwijderd.
-
Jan Toorop, De sluizen bij Katwijk, 1898, olieverf op doek (marouflé). Dit werk is schoongemaakt en opnieuw gevernist.
-
Pieter d’Hont, Koningin Beatrix, 1981, uitgeleend voor een tentoonstelling in Stichting Beeldenpark De Havixhorst, De Schiphorst, 1 april 2014 t/m 1 november 2014
-
Jan Voerman sr., Regenbui, datering onbekend, olieverf op paneel. Dit werk is schoongemaakt en opnieuw gevernist.
-
Jacob Bendien, Muzikant, 1917, uitgeleend voor de tentoonstelling Palet van het interbellum, Museum De Wieger, Deurne, 6 april 2014 t/m 29 juni 2014
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
60
61
Schoolbezoek Van Turner tot Appel
-
Rudolf Bremmer, Zelfportret, 1920, uitgeleend voor de tentoonstelling Palet van het interbellum, Museum De Wieger, Deurne, 6 april 2014 t/m 29 juni 2014
-
Paul Citroen, Voor het raam (de Walletjes), 1932, uitgeleend voor de tentoonstelling Palet van het interbellum, Museum De Wieger, Deurne, 6 april 2014 t/m 29 juni 2014
-
Paul Citroen, Thomas Mann, 1938-1939, uitgeleend voor de tentoonstelling Palet van het interbellum, Museum De Wieger, Deurne, 6 april 2014 t/m 29 juni 2014
-
Paul Citroen, Ballet, 1936, uitgeleend voor de tentoonstelling Palet van het interbellum, Museum De Wieger, Deurne, 6 april 2014 t/m 29 juni 2014
-
Paul Citroen, Zittende roodharige man op een kruk, 1939, uitgeleend voor de tentoonstelling Palet van het interbellum, Museum De Wieger, Deurne, 6 april 2014 t/m 29 juni 2014
-
Paul Citroen, Portret van een vrouw met hoed en een rood jasje, 1939, uitgeleend voor de tentoonstelling Palet van het interbellum, Museum De Wieger, Deurne, 6 april 2014 t/m 29 juni 2014
-
Paul Citroen, Chaja, 1938, uitgeleend voor de tentoonstelling Palet van het interbellum, Museum De Wieger, Deurne, 6 april 2014 t/m 29 juni 2014
-
Paul Citroen, Charles Roelofsz, 1931, uitgeleend voor de tentoonstelling Palet van het interbellum, Museum De Wieger, Deurne, 6 april 2014 t/m 29 juni 2014
-
Piet Mondriaan, Rij van elf populieren in rood, geel, blauw en groen, 1908, uitgeleend voor de tentoonstelling Piet Mondrian. Colour, Turner Contemporary, Kent, UK, 24 mei 2014 t/m 21 september 2014
-
George Lemmen, Portret van Jan Toorop, 1886, uitgeleend voor de tentoonstelling The faces of neo-impressionism, Indianapolis Museum of Art, Indianapolis, USA,13 juni 2014 t/m 7 september 2014
-
Jan Voerman, Vroege morgen, 1910, uitgeleend voor de tentoonstelling Lucht!, Frans Hals Museum / De Hallen, Haarlem, 21 juni 2014 t/m 7 september 2014
-
Jan Voerman, Hoge wolkenlucht boven Hattem, zonder datering, uitgeleend voor de tentoonstelling Lucht!, Frans Hals Museum / De Hallen, Haarlem, 21 juni 2014 t/m 7 september 2014
-
Jan Voerman, Hoge wolkenlucht, zonder datering, uitgeleend voor de tentoonstelling Lucht!, Frans Hals Museum / De Hallen, Haarlem, 21 juni 2014 t/m 7 september 2014
-
Jan Voerman, Tjalken op de IJssel voor Hattem, 1925, uitgeleend voor de tentoonstelling Lucht!, Frans Hals Museum / De Hallen, Haarlem, 21 juni 2014 t/m 7 september 2014
-
Jan voerman, Regenbui, zonder datering, uitgeleend voor de tentoonstelling Lucht!, Frans Hals Museum / De Hallen, Haarlem, 21 juni 2014 t/m 7 september 2014
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
63
-
Jan Voerman, Landschap (studie), zonder datering, uitgeleend voor de tentoonstelling Lucht!, Frans Hals Museum / De Hallen, Haarlem, 21 juni 2014 t/m 7 september 2014
-
-
-
-
-
-
Jan Voerman, Landschap (studie), zonder datering, uitgeleend voor de tentoonstelling Lucht!, Frans Hals Museum / De Hallen, Haarlem, 21 juni 2014 t/m 7 september 2014
Jeroen Krabbé, Dat wat ik nog niet weet - 25.11.1948, 2011-2012, uitgeleend voor de tentoonstelling Dum Vivimus Vivamus, Museum Kranenburgh, Bergen, 7 oktober 2014 t/m 9 november 2014
-
Otto van Rees, Landschap, 1912, uitgeleend voor de tentoonstelling Hans Richter: encounters Museo d’Arte/Museo Cantonale d’Arte, Lugano, Italië, 30 augustus 2014 t/m 23 november 2014
Jeroen Krabbé, Cowboy – 1954, 2011-2012, uitgeleend voor de tentoonstelling Dum Vivimus Vivamus, Museum Kranenburgh, Bergen, 7 oktober 2014 t/m 9 november 2014
-
Henk Tas, The Choice, 1991, uitgeleend voor de tentoonstelling “Ik hou van Holland. Nederlandse kunst vanaf 1945”, Stedelijk Museum Schiedam, Schiedam, 21 september 2014 t/m 6 september 2015
Jeroen Krabbé, Chagall-vis – 1955, 2011-2012, uitgeleend voor de tentoonstelling Dum Vivimus Vivamus, Museum Kranenburgh, Bergen, 7 oktober 2014 t/m 9 november 2014
-
Franz Marc, De Schepping van de paarden, 1913, uitgeleend voor de tentoonstelling August Macke and Franz Marc - An artist friendship, Kunstmuseum Bonn, Bonn, Duitsland, 25 september 2014 t/m 4 januari 2015
Jeroen Krabbé, Ik denk dat het een poes is van Picasso - 31.10.1948, 2011-2012, uitgeleend voor de tentoonstelling Dum Vivimus Vivamus, Museum Kranenburgh, Bergen, 7 oktober 2014 t/m 9 november 2014.
-
Jeroen Krabbé, Kalfje – 1954, 2011-2012, uitgeleend voor de tentoonstelling Dum Vivimus Vivamus, Museum Kranenburgh, Bergen, 7 oktober 2014 t/m 9 november 2014
-
Johan Buning, Wederopstanding, 1962, uitgeleend voor de tentoonstelling Johan Buning, Musea Zutphen, Zuthpen, 18 oktober 2014 t/m 22 februari 2014
-
Constant Permeke, De ware verhalen, ca. 1916, uitgeleend voor de tentoonstelling Love Letters in war and peace, Museum voor Schone Kunsten, Gent, België, 8 november 2014 t/m 22 februari 2015
-
Han van Meegeren, Christus en de overspelige vrouw, 1942, uitgeleend voor de tentoonstelling
George Lemmen, Portret van Jan Toorop, 1886, uitgeleend voor de tentoonstelling Neo-impressionism, The Phillips Collection, Washington, USA, 27 september 2014 t/m 11 januari 2015
-
Jeroen Krabbé, Pappa - 23.11.1948, 2011-2012, uitgeleend voor de tentoonstelling Dum Vivimus Vivamus, Museum Kranenburgh, Bergen, 7 oktober 2014 t/m 9 november 2014
-
Jeroen Krabbé, De Gehoorzame Man – 1955, 2011-2012, uitgeleend voor de tentoonstelling Dum Vivimus Vivamus, Museum Kranenburgh, Bergen, 7 oktober 2014 t/m 9 november 2014
-
Jeroen Krabbé, Paard - 17.11.1949, 2011-2012, uitgeleend voor de tentoonstelling Dum Vivimus Vivamus, Museum Kranenburgh, Bergen, 7 oktober 2014 t/m 9 november 2014
-
-
“Schöner als die Kunst! Fälschung zwischen Feszination und Betrug“, Stiftung Moritzburg, Halle, Duitsland, 14 november 2014 t/m 11 januari 2015 -
Jeroen Krabbé, Stekelman no 2 - Oktober 1948, 2011-2012, uitgeleend voor de tentoonstelling Dum Vivimus Vivamus, Museum Kranenburgh, Bergen, 7 oktober 2014 t/m 9 november 2014
James Ensor, Bibelots, ca. 1935, uitgeleend voor de tentoonstelling Das beredte Leben stiller Dinge. Stillleben von Felix Nussbaum und Gäste, Felix-Nussbaum-Haus, Osnabrück, Duitsland, 15 november 2014 t/m 8 maart 2015
-
Jeroen Krabbé, Zittende Mannetjes in een Bedje - 7.10.1948, 2011-2012, uitgeleend voor de tentoonstelling Dum Vivimus Vivamus, Museum Kranenburgh, Bergen, 7 oktober 2014 t/m 9 november 2014
Ossip Zadkine, Antiquité, ca. 1929, uitgeleend voor de tentoonstelling Das beredte Leben stiller Dinge. Stillleben von Felix Nussbaum und Gäste, Felix-Nussbaum-Haus, Osnabrück, Duitsland, 15 november 2014 t/m 8 maart 2015
-
Freddy Dosh, Stilleven met fles, kom en vrucht, 1942, uitgeleend voor de tentoonstelling Das beredte Leben stiller Dinge. Stillleben von Felix Nussbaum und Gäste, Felix-NussbaumHaus, Osnabrück, Duitsland, 15 november 2014 t/m 8 maart 2015
-
Freddy Dosh, Stilleven met kwasten, doek en vaas, 1940, uitgeleend voor de tentoonstelling Das beredte Leben stiller Dinge. Stillleben von Felix Nussbaum und Gäste, Felix-NussbaumHaus, Osnabrück, Duitsland, 15 november 2014 t/m 8 maart 2015
-
Jeroen Krabbé, Fiets - 11.1.1948, 2011-2012, uitgeleend voor de tentoonstelling Dum Vivimus Vivamus, Museum Kranenburgh, Bergen, 7 oktober 2014 t/m 9 november 2014
-
Jeroen Krabbé, Een Slakje - 29.10.1948, 2011-2012, uitgeleend voor de tentoonstelling Dum Vivimus Vivamus, Museum Kranenburgh, Bergen, 7 oktober 2014 t/m 9 november 2014
-
Jeroen Krabbé, Uilenboom - Februari 1955, 2011-2012, uitgeleend voor de tentoonstelling Dum Vivimus Vivamus, Museum Kranenburgh, Bergen, 7 oktober 2014 t/m 9 november 2014
-
Jeroen Krabbé, Leeuwen - 21.1.1951, 2011-2012, uitgeleend voor de tentoonstelling Dum Vivimus Vivamus, Museum Kranenburgh, Bergen, 7 oktober 2014 t/m 9 november 2014
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
64
65
Jan Cremer, Woestijngevecht, aangekocht met steun van de BankGiro Loterij Langdurige bruiklenen aan Museum de Fundatie - Jan Cremer, Nanacht, 1959, gemengde techniek op doek, bruikleen Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Gregor Gaida, Polygonal horse II, 2011, aluminium, bruikleen Gregor Gaida en Alexander Ochs - Melle, Clovis, 1956, olieverf op paneel, bruikleen Stichting Melle - Melle, Zeemans welvaren, 1973, olieverf op doek, bruikleen Stichting Melle - Melle, Art. 240 WvS, 1952, olieverf op paneel, bruikleen Stichting Melle - Melle, Het schaakstuk, 1964, olieverf op paneel, bruikleen Stichting Melle - Sandro Setola, My friend why is there so much night within you?, 2012, steen, bruikleen van de kunstenaar - Diek Venema, Zonder titel, 2014, gewapend beton met pigment, bruikleen van de kunstenaar - Henk Zweerus, Betonstatuette, 1960-70, beton, bruikleen Stichting Henk en Hedwig Zweerus - Henk Zweerus, Betonstatuette, 1960-70, beton, bruikleen Stichting Henk en Hedwig Zweerus - Henk Zweerus, Betonstatuette, 1960-70, beton, bruikleen Stichting Henk en Hedwig Zweerus
Aanwinsten Verworven voor de collectie van de Stichting Hannema-de Stuers Fundatie met steun van de BankGiro Loterij: - Jan Cremer, Woestijngevecht, 1959, gemengde techniek op doek - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 20 van 24 juli 1915. President Wilson en de duikbootenoorlog,1915, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 31 van 31 juli 1913. Oorlogken is jarig, 1915, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 32 van 7 augustus 1915. Christus met gesloten ogen temidden van doden en verminkten, 1915, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 33 van 14 augustus 1915. De eeuwige post aan de grenzen, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 34 van 21 augustus 1915. De “weg” der keizers, 1915, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 36 van 4 september 1915. De Dood: Heeren, Ad Fundum..tot het bittere eind !, 1915, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 39 van 25 september 1915. Het krankzinnige schip,1915, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 40 van 2 oktober 1915. Post ! Post de post van die post vrij! Want die post post ons Holland vrij !, 1915, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 43 van 23 oktober 1915. Nieuw koper voor de kathedraal van Reims, 1915, lithografie op papier
MU SE U M DE FU N DAT IE
66
- Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 44 van 30 oktober 1915. Servië: - Moord, moord ! Help, Help !, 1915, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 49 van 4 december 1915. 5 december 1915 Sinterklaas op weg naar de staatshoofden, 1915, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 50 van 11 december 1915. De hoofdredacteur van de Telegraaf in hechtenis, 1915, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 51 van 18 december 1915. Duitsland en de Pilules Orientales, 1915, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 56 van 22 januari 1916. Ontijdige inundatie, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 59 van 12 februari 1916. Onze sterkste minister verwijderd - honden, die bijten, hebben wij hier, ook gedurende den wereldoorlog niet nodig!, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 62 van 4 maart 1916. Amsterdamsch militair hospitaal, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 63 van 11 maart 1916. Het dure succes, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 68 van 15 april 1916. De duurte der levensmiddelen, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 70 van 29 april 1916. Slachterij Der HochKultur, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 74 van 27 mei 1916. Wilhelms eendvogels, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 75 van 3 juni 1916. Duitschland’s hongerkuur, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 78 van 24 juni 1916. Posthuma’s rotte aardappelen en uienpolitiek, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 79 van 1 juli 1916. Griekenlands moeilijke positie, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 87 van 26 augustus 1916. In Noord-Frankrijk, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 88 van 2 september 1916. Roemenië werpt zich tusschen Turkije en de centralen. de Roemeniër: Met uw verlof kom ik tusschen u in, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 90 van 16 september 1916. De Veluwe afgerasterd voor prinselijke jacht, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 93 van 7 oktober 1916. Deugdzame extase tegen Roemenië, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 94 van 14 oktober 1916. De vredespalm van den Duitschen kroonprins, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 95 van 21 oktober 1916. De troonopvolgers in Huize ‘De grondwet’, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 100 van 25 november 1916.
Slaap kamerlid s laap !, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 101 van 2 december 1916. Sinterklaas in België, 1916, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 18 van 20 januari 1917. Vredesbescherming, 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 109 van 27 januari 1917. De Nederlandsche Leeuw poseerende voor de Regeeringsfilm, 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 110 van 3 februari 1917. De distributie-circulaire voor steenkolen !, 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 115 van 10 maart 1917. Ook Wilson op doodskoppenjacht, 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 116 van 17 maart 1917. Onder één deken, 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 123 van 5 mei 1917. David en Goliath, 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 125 van 19 mei 1917. Revolutie- liefde bij de Centralen, 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 130 van 23 juni 1917. De kindermoord te Londen, 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 131 van 30 juni 1917. De regeering en de kolenvoorziening, 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 136 van 4 augustus 1917. De waanzin: De vierde ronde?, 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 142 van 15 september 1917. ‘Slofje onder’ Nieuwste Zweedsch-Duitsche duikboot spelletje, 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 143 van 22 september 1917. De Levensmiddelen- Potter, 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 144 van 29 september 1917. Dreigend Amerika, 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 149 van 3 november 1917. De gelaarsde tijgerkat, 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 150 van 10 november 1917. Wilhelm de Weldadige, 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 156 van 22 december 1917. De verkeerde drie koningen., 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 157 van 29 december 1917. Parabel de blinden, 1917, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 162 van 2 februari 1918. Kolossale Unverfrohrenheit, 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 163 van 9 februari 1918. De Jongejanner, 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 168 van 16 maart 1918. De Vredeskeizer, 1918, lithografie op papier
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
68
69
- Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 169 van 23 maart 1918. In beslagneming van Nederlandsche schepen, 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 173 van 20 april 1918. De strijd in Hinden-burg, 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 174 van 27 april 1918. Jan van Schaffelaar, 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 175 van 4 mei 1918. De indiaan. Gebed van Wilhelm, 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 181 van 15 juni 1918. Politieke kaartlezeres,1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 182 van 22 juni 1918. De Slager: Mensch, kijk dan toch uit je oogen!, 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 183 van 29 juni 1918. Vargas in den bloedraad van België, 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 184 van 6 juli 1918. Moord, Hongersdood... en nu venerische ziekten, 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 189 van 10 augustus 1918. Na vier jaren oorlog, 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 190 van 17 augustus 1918. Rupprecht en Wilhelm Jr., 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 192 van 31 augustus 1918. Het kabinet, 1918 - lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 193 van 7 september 1918. De frontverkorter, 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 194 van 14 september 1918. Het ministerie van Elf, 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 198 van 12 oktober 1918. Het Duiveltje in het doosje, 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 204 van 23 november 1918. De Roode leeuw en de Nederlandsche leeuw, 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 208 van 21 december 1918. Europa: Hoe had ik mij den jongen Vrede anders gedacht ! De Oorlog: Waarom? Immers ook een kind van mij!, 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 209 van 28 december 1918. De hoop der menscheid, 1918, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 217 van 22 februari 1919. Volkenbond, koloniën en arbeidersbeweging, 1919, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 218 van 22 maart 1919. De coquette politicus, 1919, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 225 van 19 april 1919. Ruys de Beerenbrouck met de slag van de SDAP, 1919, lithografie op papier
Oorlogsprenten van Jan Sluijters, aangekocht met steun van de BankGiro Loterij
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
71
Meer macht
- Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 231 van 31 mei 1919. Het liberalisme en de gemeenteraads verkiezingen, 1919, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 235 van 28 juni 1919. De Duitsche adelaar, 1919, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 239 van 26 juli 1919. De vredestuinier aan den arbeid , lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 243 van 30 augustus 1919. Ebert parachutist, 1919, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 248 van 4 oktober 1919. Mars heeft maar een tijdelijke flauwte, 1919, lithografie op papier - Jan Sluijters, Bijvoegsel van de Nieuwe Amsterdammer nummer 257 van 6 december 1919. Het medelijden der Westersche beschaving, 1919, lithografie op papier Verworven voor de collectie van de Stichting Hannema-de Stuers Fundatie - David Bade, Schuitje varen, theetje drinken, 2014, gemengde techniek , sculptuur - David Bade, Europa en de leeuw, 2014, acrylverf op doek Verworven voor de collectie van de provincie Overijssel
- Jean Anscher, La faune des dancings, 1925, lithografie op papier - Roger Bissière, Le Verger, 1955, lithografie op papier - Agnes van den Brandeler, Dansende dame, 1944, ets op papier - Marc Chagall, Huis in Vitebsk, 1923, ets op papier - Marc Chagall, Zelfportret,1922, grafiek op papier - Marc Chagall, Schilder met een varkentje, 1937, inkt op papier - Marc Chagall, L’Aue vetu de la peau du lion, datering onbekend, grafiek op papier - Marc Chagall, La génisse la chévre et la Brebis en société avec de lion, datering onbekend, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van Ella, 1976, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van Christi, 1976, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van Mieke, 1976, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van Jan Cremer, 1976, grafiek op papier - Paul Citroen, Zelfportret, 1978-80, tekening op papier - Paul Citroen, Zonder titel, datering onbekend, plakboek - Paul Citroen, Zelfportret, 1975, grafiek op papier - Paul Citroen, Zelfportret, 1979, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van een dame, 1961, tekening op papier - Paul Citroen, Portret van Hans van Efferen, 1971, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van een man, 1971, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van een dame, 1976, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van Inez, 1976, datering onbekend, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van een man met bril, 1974, grafiek op papier
- Paul Citroen, Zelfportret, 1980, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van een dame, datering onbekend, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van een dame, 1976, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van Mara, 1976, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van man, 1976, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van Ellenor, 1976, grafiek op papier - Paul Citroen, Metropolis, datering onbekend, zeefdruk op papier - Paul Citroen, Metropolis, datering onbekend, zeefdruk op papier - Paul Citroen, Metropolis, datering onbekend, zeefdruk op papier - Paul Citroen, Metropolis, datering onbekend, zeefdruk op papier - Paul Citroen, Metropolis, datering onbekend, zeefdruk op papier - Paul Citroen, Metropolis, datering onbekend, zeefdruk op papier - Paul Citroen, Metropolis, datering onbekend, zeefdruk op papier - Paul Citroen, Portret van Sytske, 1976, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van Piet, 1976, grafiek op papier - Paul Citroen, Zelfportret, 1977, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van een vrouw, 1971, grafie op papier k - Paul Citroen, Portret van Piet, 1976, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van een man, 1980, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van Chris de Moor, 1977, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van Sytske, 1976, grafiek op papier - Paul Citroen, Portret van Metten Hoornstra, 1976, grafiek op papier - Paul Citroen, Zelfportret, 1979, grafiek op papier - Paul Citroen, Zelfportret, 1961, gemengde techniek op papier - Paul Citroen, Portret van een jongen, 1933, ets op papier - Paul Citroen, Portret van Dolly, 1946, ets op papier - Paul Citroen, Zelfportret, 1946, ets op papier - Paul Citroen, Portret van een schilder, datering onbekend, ets op papier - Paul Citroen, Portret van een Engels meisje, 1923, ets op papier - Paul Citroen, Stilleven met bloemenvaas, 1941, ets op papier - Paul Citroen, Portret van een dame, datering onbekend, ets op papier - Paul Citroen, Portret van Comtesse de Carpio, datering onbekend, ets op papier - Paul Citroen, De gehangene, 1946, ets op papier - Paul Citroen, Landschap naar Rembrandt, 1946, ets op papier - Paul Citroen, Portret van een dame in 18e eeuwse kledij, datering onbekend, ets op papier - Paul Citroen, Landschap met huis, 1954, ets op papier - Paul Citroen, Aquarium, 1954, ets op papier - Paul Citroen, Portret van een vrouw, 1954, ets op papier - Paul Citroen, De Slak, 1954, ets op papier - Paul Citroen, Portret van een meisje, 1945, ets op papier - Paul Citroen, Portret van een meisje, 1945-46, ets op papier - Paul Citroen, Schetsboek met 15 tekeningen, 1972-1981, balpen op papier - Paul Citroen, Schildersatelier, 1946, ets op papier
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
74
75
- Paul Citroen, Portret van een vrouw, 1961, aquarel op papier - Paul Citroen, Zelfportret, 1921, ets op papier - Paul Citroen, Portret van een baby, 1923-29, tekening op papier - Paul Citroen, Portret van mevrouw Glaser, 1935, tekening op papier - Paul Citroen, Portret van een meisje, 1941, potlood op papier - Paul Citroen, Straattafereel met een heer en dame, 1925, tekening op papier - Paul Citroen, Vier figuren aan tafel, 1920-23, gemengde techniek op papier - Paul Citroen, Collage van twee prentbriefkaarten, 1975, collage op papier - Paul Citroen, Collage van twee prentbriefkaarten, 1979, collage op papier - Paul Citroen, Collage van twee prentbriefkaarten, 1978, collage op papier - Paul Citroen, Portret van Rob Blote, 1982, tekening op papier - Paul Citroen, Collage van twee prentbriefkaarten, 1979, collage op papier - Paul Citroen, Portret van de Geneefse schilder Rosh, 1937, inkt op papier - Paul Citroen, Portret van Comtesse Del Carpio, 1923, ets op papier - Paul Citroen, Vignet, 1982, tekening op papier - Paul Citroen, Portret van Ruth Landshoff, 1924, tekening op papier - Popel Coumou, Zonder titel, 2006, foto/C-print - J. Dalenoord, Bevrijdingsdag 5 mei 1945-1955, 1955, grafiek op papier - Harry Disber, Twee honden, 1951, grafiek op papier - James Ensor, Schaatsrijders, 1889, ets op papier - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Herma, 2014, foto - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Herma, 2014, foto - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Omar, 2014, foto - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Omar, 2014, foto - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Omar, 2014, foto - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Henk, 2014, foto - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Henk, 2014, foto - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Henk, 2014, foto - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Bjorn, 2014, foto - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Bjorn, 2014, foto - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Bjorn, 2014, foto - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Andre, 2014, foto - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Andre, 2014, foto - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Andre, 2014, foto - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Andre, 2014, foto - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Andre, 2014, foto - Kinza Ferjani, Straat woord beeld, Andre, 2014, foto - Henri de Toulouse-Lautrec, Yvette Guilbert, 1898, lithografie op papier - Raoul Hausmann, Compositie, grafiek op papier - Jacoba van Heemskerk, Compositie, datering onbekend, houtsnede op papier - Paul Klee, Riessenblattlaus, 1920, lithografie op papier - Paul Klee, Aus schende licht, 1919, lithografie op papier - A. Knoin, Der Schweichling, datering onbekend, lithografie op papier
MU SE U M DE FU N DAT IE
76
- Oskar Kokoschka, Portret van Ezra Pound, 1969, grafiek op papier - M. W., Landschap met dorp, 1975, grafiek op papier - maker onbekend, Spelende kinderen, datering onbekend, grafiek op papier - maker onbekend, Schilder met een model, datering onbekend, zeefdruk op papier - maker onbekend, Cuivre Raye apres tirage, datering onbekend, ets op papier - maker onbekend, Portret van een dame, 1907, inkt op papier - maker onbekend, Mythische voorstelling, datering onbekend, linosnede op papier - maker onbekend, Ansichtkaart met de Arc de Triomph Parijs, datering onbekend, offset op papier - maker onbekend, Bauhaus bucher nr 6, 1924, offset op papier - maker onbekend, Portret van een oude dame, datering onbekend, grafiek op papier - maker onbekend, Compositie, 1917, aquarel op papier - The one minutes foundation, One minutes nr. 36 Maartje Jaquet Wander World, 2008-13, dvd - The one minutes foundation, diverse kunstenaars, One minutes nr. 37 Unseen behind the facade, diverse jaartallen, dvd - The one minutes foundation, diverse kunstenaars, One minutes nr. 38 Ways of something, diverse jaartallen, dvd - The one minutes foundation, diverse kunstenaars, One minutes nr. 39 They have come to escort me on the dangerous pathway of the intermediate state curated by j&k., diverse jaartallen, dvd - The one minutes foundation, diverse kunstenaars, One minutes nr. 40 How to, diverse jaartallen, dvd - The one minutes foundation, diverse kunstenaars, One minutes nr. 41 Animation, diverse jaartallen, dvd - The one minutes foundation, diverse kunstenaars, One minutes nr. 42 color, diverse jaartallen, dvd - The one minutes foundation, diverse kunstenaars, One minutes nr. 43 Nothing thicker than a knife’s blade separates happiness from melancholy. diverse jaartallen, dvd - The one minutes foundation, diverse kunstenaars, One minutes nr. 44 Deep blue: somewhere deep down lies the secret to a new beginning. Animation, diverse jaartallen, dvd - Charles Roelofsz, Vissers in een boot, (voorstudie), 1944, aquarel op papier - Sierk Schröder, Studies van een teckel, 1961, inkt op papier - Karl Schulda, Duinlandschap, 1947, krijt op papier - Karl Schulda, Duinlandschap, 1947, krijt op papier - Paula Sluiter, Vogel, 1975, grafiek op papier - Aad Veldhoen, Portret van een man en een vrouw, 1960, grafiek op papier
< Onderschrift bij afbeelding. > 77
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
A’dams en Eva’s - Late portretten van Paul Citroen
Schenkingen Schenkingen aan de Stichting Hannema-de Stuers Fundatie: In 2014 werden geschonken: - Annemarie Busschers, Rutger met waterpokken, 2004, gemengde techniek op papier, schenking Wilma en Ger van Dam - Annemarie Busschers, Portret van Robert Knoops, 2013, acrylverf en grafietpotlood op doek, schenking Wilma en Ger van Dam - Annabel Emson, The Dancer, 2011, olieverf op doek, schenking Wilma en Ger van Dam - Hendriekje van Houweninge en Annelien Kers, Butterfly collection Pop Up Wings, datering onbekend, collage op papier, schenking Kersgallery - Arie Kievit, Portret van Sanne, foto, 2008-12 dibond op perspex, schenking Wilma en Ger van Dam - Titus Leeser, De vrouw in het verzet (onderdeel van het originele Provinciaal Verzetsmonument Overijssel), 1953, steen, schenking Gemeente Hof van Twente en de Stichting Overijssels Verzetsmonument 1940-1945 - Titus Leeser, Ongewapend verzet (onderdeel van het originele Provinciaal Verzetsmonument Overijssel), 1953, steen, schenking Gemeente Hof van Twente en de Stichting Overijssels Verzetsmonument 1940-1945 - Jan Voerman jr, Bloemstilleven, 1938, lithografie op papier Schenkingen aan de collectie van de provincie Overijssel: - Paul Citroen, Portret van Ute Jesse-Fischinger, 1970-71, olieverf op doek, schenking Nicolette Jesse (1951) - Jan van Merwijk, Landschap nabij Ussy, 1956, gouache op papier - Jan van Merwijk, Kubistisch naakt, datering onbekend, gouache op papier
Titus Leester, Ongewapend verzet & De vrouw in het verzet, 1953
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
81
Marino Marini - Schilder, tekenaar, beeldhouwer
B I B L I O T H E E K E N D O C U M ENTAT IE
Bibliotheek De kunsthistorische bibliotheek van Museum de Fundatie, waaronder de boeken uit het bezit van Dirk Hannema en Paul Citroen, is ondergebracht in het Westelijk Bouwhuis. In het afgelopen jaar zijn er met terugwerkende kracht 657 titels geordend en ingevoerd in het datasysteem. Eind 2013 waren er 7.874 digitaal beschreven titels. In samenwerking met de Athenaeumbibliotheek in Deventer zijn de records via Worldcat ontsloten. Zo is het gedigitaliseerde deel van de bibliotheekcatalogus wereldwijd raadpleegbaar. In 2012 is er een aanvang gemaakt met het ordenen, opnieuw nummeren en zuurvrij verpakken van het Hannema/Stichtings Archief, dit is in het afgelopen jaar afgerond.
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
82
Lotta Blokker - The Hour of the Wolf
PUBL I C I T E I T
De persaandacht voor Museum de Fundatie was in 2014 groot. Over het museum, de tentoonstellingen en de vele andere activiteiten werd nationaal en internationaal uitvoerig bericht. Vele vakbladen in zowel binnen- als buitenland berichtten ook in 2014 nog over de uitbreiding die de locatie in Zwolle in 2013 onderging: Bouwwereld, ArchitectuurNL, Technisch Gebouwbeheer, Cobouw, Civil Engineering News (USA), Mercedes Benz Magazine, de Architect, Project en Interieur, Vakblad MAG, Design Zoom (RU), HAUSER Magazine (D).
Felix Nussbaum – Kunstenaar in ballingschap • Uitgebreide artikelen in Trouw, Telegraaf, Stentor, Dagblad van het Noorden, Leeuwarder Courant, Tubantia • Geïllustreerde tip/vermelding in Villa d’Arte, Tableau, Museumtijdschrift • Ralph Keuning was te gast in Met Het Oog Op Morgen, Radio 1 • Eén Vandaag (AVROTROS) maakte een reportage over Stolpersteine en bracht eveneens Kunstenaar in ballingschap in beeld
Een keuze uit de persaandacht voor de verschillende tentoonstellingen: Marino Marini – Schilder, tekenaar, beeldhouwer • Uitgebreide artikelen in NRC Handelsblad, NRC Next, Elsevier, Tableau, Telegraaf, Collect, de Stentor, Leidsch Dagblad, Gooi- en Eemlander, Noordhollands Dagblad, • Conservator Karin van Lieverloo was te gast in TROS Nieuwsshow, Radio 1 • Voor AVRO Opium televisie maakte Jasper Krabbé een uitgebreid verslag van de tentoonstelling Tropisch Koninkrijk • Uitgebreide interviews en artikelen in NRC Handelsblad, Antilliaans Dagblad, Trouw, Volkskrant, Telegraaf, Tableau, Financieel Dagblad, de Stentor, Leeuwarder Courant, de Gelderlander • Geïllustreerde tip/vermelding in Eigen Huis & Interieur, Nouveau, Arts en Auto, Buitenleven, Museumtijdschrift, Kunstbeeld, Margriet, NRC Handelsblad • AVRO Museumgasten bezocht de tentoonstelling met Sylvana Simons en Teun Kuilboer Meer macht • Uitgebreide interviews en artikelen in NRC Handelsblad,Trouw, Volkskrant, Telegraaf, Tableau, Financieel Dagblad, de Stentor, Leeuwarder Courant, Friesch Dagblad, Dagblad van het Noorden, Elsevier, Villa d’Arte, BK-informatie, Museumtijdschrift, de Groene Amsterdammer, Kunstkrant • Geïllustreerde tip/vermelding in Nouveau, Kunstbeeld, Residence, CJP magazine, Tableau, Eigen Huis en Interieur, Kunstzone • Samensteller Hans den Hartog Jager was te gast in TROS Nieuwsshow, Radio 1 • VPRO Nooit meer slapen (Radio 1) maakt reportage met Hans den Hartog Jager in de tentoonstelling • Weblogs Mister Motley en De Correspondent
Voor de nieuwe mens – Russische avant-garde design. • Uitgebreide artikelen in Volkskrant, Telegraaf, Stentor en Reformatorisch Dagblad. • Geïllustreerde tip/vermelding in Villa d’Arte, Lourens Jan Voerman – Landschappen, wolkengezichten en bloemstillevens • Uitgebreide artikelen in Trouw, Telegraaf, Tableau, Stentor, Tubantia, Meppeler Courant • Geïllustreerde tip/vermelding in PLUS magazine, Museumtijdschrift, Collect, Lourens • RTV Oost maakte uitgebreid beeldverslag voor Heerlijk Overijssel • NCRV Schepper & Co (Radio 5) maakte item over Voerman Woodworks – Houtsculpturen van Luuk van Binsbergen • Uitgebreide artikelen in Stentor en Tubantia • Geïllustreerde tip/vermelding in NRC Handelsblad en Buitenleven • Luuk van Binsbergen was te gast in het programma Heerlijk Overijssel, RTV Oost David Bade – EUROPE ME • Uitgebreide interviews en artikelen in NRC Handelsblad, Volkskrant, Antilliaans Dagblad, Eigen Huis en Interieur, Stentor en Tubantia • Geïllustreerde tip/vermelding in Kunstbeeld en Museumtijdschrift • David Bade was te gast in Radio Eén Vandaag (AVROTROS Radio 1) • VPRO Nooit meer slapen (Radio 1) maakt reportage met David Bade in de tentoonstelling • Radio OOST zond op de dag van de Europese verkiezingen een half uur live uit ‘vanuit’ EUROPE ME
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
86
87
Publicatie Datum cm2
: Volkskrant : 19 sep 2014 : 1.294
Pagina : 38 Advertentiewaarde : € 55.829,00
Regio : Nederland Frequentie : 6x per week Oplage : 260.708
Sluijters’ Grote Oorlog • Uitgebreide interviews en artikelen in Trouw, Volkskrant, De Groene Amsterdammer, Stentor, Brabants Dagblad, Friesch Dagblad, Esquire • Geïllustreerde tip/vermelding in Kleio, Ons Amsterdam, Vind • Rob Scholte was te gast bij De Wereld Draait Door, VARA NPO1 Lotta Blokker – The Hour of the Wolf • Uitgebreide interviews en artikelen in Telegraaf, Stentor, Friesch Dagblad, Tableau, Christelijk Weekblad, Meppeler Courant • Geïllustreerde tip/vermelding in Opzij, Museumtijdschrift, Klei, JAN, Buitenleven, Arts&Auto • Lotta Blokker was te gast in Kunststof TV (NTR, NL 2) • Lotta Blokker was te gast bij AVRO Opium, Radio 4 • VPRO Nooit meer slapen (Radio 1) maakt reportage met Lotta Blokker in de tentoonstelling Van Gogh tot Cremer – Nederlandse kunstenaars in Parijs • Uitgebreide artikelen in Algemeen Dagblad, Telegraaf, Dagblad van het Noorden, Friesch Dagblad, Leeuwarder Courant, Kunstkrant, Reformatorisch Dagblad, Stentor, Tubantia en Pulchri • Geïllustreerde tip/vermelding in Elegance, Geschiedenis Magazine, Leven in Frankrijk, Libelle, Margriet, SPOOR, Museumtijdschrift, Nouveau, NRC Handelsblad, Origine, Tableau en Villa d’Arte FUNDATIEfusions • Over de verschillende FUNDATIEfusions werd uitgebreid bericht in lokale en regionale media. Voor Straat Woord Beeld was Junte Uiterwijk te gast bij Radio Eén Vandaag (AVROTROS) en 3FM.
MU SE U M DE FU N DAT IE
90
Algemeen Naast de tentoonstellingen was er gedurende het jaar eveneens veel aandacht voor het museum in zijn algemeenheid. Zo werd in het voorjaar van 2014 de aflevering uitgezonden die AVRO Tussen Kunst en Kitsch in Zwolle opnam. Het zomerprogramma Heerlijk Overijssel van RTV OOST kwam op 18 augustus 2014 live vanuit de beeldentuin rond het Nijenhuis. In het najaar maakte het televisieprogramma De Wereld Draait Door bekend dat Museum de Fundatie, met gastconservator Halina Reijn, één van de 10 musea was die waren genodigd deel te nemen aan het DWDD pop-up museum in Amsterdam. Verder was er bijvoorbeeld regionaal ruim aandacht voor de ‘Toerned-award’ waarmee Museum de Fundatie als beste dag attractie werd onderscheiden en de Johan Cele Prijs die Ralph Keuning ontving en werd het museum veelvuldig genoemd in relatie tot activiteiten in stad, regio en land (museumweekend, nieuws rond beurzen, (openingen) andere musea etc). Het Financieel Dagblad publiceerde op 10 mei een groot interview met Ralph Keuning. Leden/lezersacties Rond de diverse tentoonstellingen werden in 2014 enkele arrangementen en leden/lezersacties ontwikkelt in samenwerking met onder meer LIDL Nederland, Halve Marathon Zwolle, AVRO en SPOOR. Social Media Ook in de social media was in 2014 zeer veel aandacht voor Museum de Fundatie. Posts, tweets en comments zijn in dit overzicht niet opgenomen, raadpleeg hiervoor twitter.com/museumfundatie #fundatie en Facebook.com/museumdefundatie. Marketing Ook in 2014 werd er geadverteerd in kranten (kunstbijlagen van de Volkskrant, Trouw en NRC Handelsblad), tijdschriften, brochures en gidsen. Daarnaast werd dit jaar gebruik gemaakt van STER-spots op Radio 1. In NRC Handelsblad werden 3 advertorials (coverwraps) geplaatst. Deze werden in compacte varianten vertaald voor pagina-advertenties in Volkskrant en Trouw. In samenwerking met Zwolle Marketing, het IJsbeeldenfestival, Odeon de Spiegel theaters, Waanders in de Broeren en de Librije realiseerden wij de campagnes ‘Winter-, Zomer-, en Nazomer in Zwolle’.
FUNDATIEfusions: Kinza Ferjani
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
91
Schoolbezoek Van Turner tot Appel
ED UCA TIE EN VO O R LICH TING Onderwijs In totaal bezochten 3.627 leerlingen en studenten uit het basis-, voortgezet- en beroepsonderwijs in groepsverband Kasteel het Nijenhuis (2013: 3.896). Er werden 72 museumlessen afgenomen en 63 zap-lessen. Individueel bezochten 1.457 kinderen en jongeren onder de 18 jaar Kasteel het Nijenhuis (2013: 1.449) 6.284 leerlingen en studenten uit het basis-, voortgezet- en beroepsonderwijs bezochten het Paleis a/d Blijmarkt (2013: 6.087) in groepsverband (124 museumlessen en 44 zap-lessen) en 4167 kinderen en jongeren bezochten het Paleis a/d Blijmarkt op eigen gelegenheid (2013: 3.113). Net als in 2013 hebben de meer dan 10.000 leerlingen van het Deltion College in Zwolle gedurende vrijwel het hele jaar kennis kunnen nemen van de FUNDATIEfusions op een prominente plek op de campus. Basisonderwijs (PO) Het aanbod voor groepen uit het basisonderwijs bestond uit de volgende museumlessen: Kasteel: Welkom in het kasteel (groep 1-2), Hollen of stilstaan; Bewegende beelden (groep 3-4), Bijzondere koppen (groep 3-4), Net ff anders (groep 5-6), De schaal van Rigter (groep 5-8), Sporen uit het verleden (groep 7-8), Kunst op 52˚NB (een GPS-tocht in samenwerking met Summercamp Heino) en twee lessen in het kader van de Kinderboekenweek: Het hoffeest (groep 1-2) en Feesthoedjes, baljurken en nepsnorren (groep 3-4). Paleis: Het vormenvrouwtje (groep 1-2), De verstrooide verzamelaar (groep 3-4), Wat een portret! (groep 5-6), Ik zie wat jij niet ziet (groep 5-8), Circus Marini (groep 5-8) en Met een kunstenaarsblik (groep 7-8). Twee lessen werden ontwikkeld in het kader van de Kinderboekenweek: ‘Feest in Parijs (groep 5-6) en ‘Speciaal voor jou’ (groep 7-8). Daarnaast konden scholen dit jaar voor het eerst gebruik maken van kijkwijzers (Groot en Klein, groep 1-2 / Bewegende beelden, groep 3-4 / Portretten, groep 5-6 en Beeldaspecten, groep 7-8) wanneer ze zelfstandig een bezoek aan het museum brachten (ontwikkeld in het kader van Cultuureducatie met Kwaliteit) De museumlessen in het kader van de Kinderboekenweek werden het meest geboekt (33 klassen in het kasteel, 23 klassen in het Paleis). Daarnaast werd net als voorgaande jaren ook de museumles ‘Welkom op het kasteel’ veel ingepland (18 klassen). Een aantal klassen boekten een ontvangst op maat, waarbij onderdelen uit verschillende museumlessen werden samengevoegd of waarin een specifiek onderwerp op verzoek van de school werd behandeld (12 klassen).
Schoolbezoek Beeldentuin
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
93
Voorgezet onderwijs (VO) en beroepsopleidingen. Het aanbod voor groepen uit het voortgezet onderwijs en beroepsopleidingen bestond uit de museumles Kunst op 52˚NB (een GPS-tocht in samenwerking met Summercamp Heino), ‘Echt of imitatie’, een Grand Tour of Zap-les (interactieve rondleiding) bij de vaste collectie, de tuin en/of tijdelijke tentoonstellingen en de kijkwijzers ‘Meer macht’, ‘Beeldaspecten’ en ‘Architectuur’. Voor docentenopleidingen bood Museum de Fundatie de museumles “Het museum als leerplek” aan, waarin studenten kennis kunnen maken met het educatieve aanbod van Museum de Fundatie voor het primair onderwijs en meer informatie krijgen over werkvormen in een museum en kunstbeschouwen met kinderen. De Katholieke Pabo, De Gereformeerde Pabo en Pabo Windesheim maakten gebruik van dit aanbod. Wanneer scholen Kasteel het Nijenhuis bezochten, boekten zij veelal een roulatieprogramma waarin diverse onderdelen aan bod kwamen (24 klassen). Daarnaast werden ook zap-lessen geboekt (34 totaal). In het Paleis a/d Blijmarkt werden vooral zap-lessen en Grand Tours bij de tijdelijke tentoonstellingen gegeven (54 groepen). Zap-lessen maakten ook onderdeel uit van het programma voor Kunstkick, waarin leerlingen kennismaken met hun culturele omgeving. 450 leerlingen namen deel aan dit programma. De museumles ‘Echt of imitatie’ werd ook een flink aantal keren geboekt (19 klassen). Op 21 augustus ontving Museum de Fundatie in het kader van de MBO Bruisdag (introductiedag voor nieuwe MBO-studenten) ca. 300 studenten. Museumdocenten stonden her en der paraat om de studenten meer te vertellen over het museum, de nieuwbouw en de collectie. Rondleidingen en lezingen (volwassenen) Museum de Fundatie biedt rondleidingen aan bij de diverse tentoonstellingen en de vaste collectie. In het verslagjaar boekten 285 groepen een rondleiding voor het Paleis a/d Blijmarkt (2013:195). 84 groepen boekten een rondleiding voor Kasteel het Nijenhuis (2013:92). Diverse rondleidingen en lezingen werden georganiseerd in samenwerking met achtereenvolgens de Vrije Academie voor Kunsthistorisch Onderwijs, de Stichting Museumkaart, de AVRO en Hoger Onderwijs voor Ouderen Overijssel (HOVO). In de rondleidingen werd op verzoek een specifieke tentoonstelling behandeld, de vaste collectie en haar geschiedenis, de verbouwing van het Paleis of een combinatie van verschillende onderwerpen.
Cursussen Interne Cultuurcoördinatoren In 2014 heeft Museum de Fundatie cursisten ICC ontvangen vanuit diverse opleidingsinstituten (Gereformeerde Pabo, Rijnbrinkgroep, Kunstencentrum Muzerie en Basisschool De Paperclip). Deze cultuurcoördinatoren in spé zijn werkzaam in het basisonderwijs en zullen op hun school aanspreekpunt worden (of zijn dat al) voor kunst- en cultuuronderwijs. Tijdens hun bezoek aan Museum de Fundatie leerden de cursisten meer over werkvormen die mogelijk zijn met leerlingen tijdens een museumbezoek, de manier waarop je met kinderen kunst kunt bekijken en wat Museum de Fundatie basisscholen te bieden heeft. Samenwerking Travers Welzijn In samenwerking met Travers Welzijn organiseerde Museum de Fundatie op 23 februari een programma voor ouders met kinderen. Na een bezoek aan de tentoonstelling Marino Marini, gingen ouders met hun kind zelf creatief aan de slag à la Marini. Samenwerking Theater Gnaffel In samenwerking met Theater Gnaffel werd de museumles ‘Speciaal voor jou’ in het kader van de Kinderboekenweek ontwikkeld. Tijdens deze museumles werden zowel een museumdocent als ook een theaterdocent ingezet. De museumles werd niet vaak geboekt tijdens de Kinderboekenweek (6 klassen), maar werd positief ontvangen, met name vanwege het interdisciplinaire aspect van de les. In een latere periode werd de museumles weer aangeboden en door nog 4 klassen geboekt. Cultuureducatie met Kwaliteit In opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en in nauwe samenwerking met verschillende partners werkt het Fonds voor Cultuurparticipatie de komende jaren aan het programma Cultuureducatie met Kwaliteit. Doel van het programma is om door middel van een landelijk samenhangende aanpak de kwaliteit van cultuureducatie in het primair onderwijs te borgen. Museum de Fundatie heeft in 2013 in het kader van deze regeling een pilot gedraaid met KBS De Dolfijn uit Heino. In het kader daarvan werden 4 lessenseries ontwikkeld (voor groep 2, 4, 6 en 8) waar bezoek aan Museum de Fundatie deel van uitmaakt. Deze lessenseries sluiten aan op de doorgaande leerlijn Het Kunstkabinet. Voor groep 1,3,5 en 7 werden bestaande kijkwijzers geïntegreerd in deze doorgaande leerlijn. Deze kijkwijzers kunnen gebruikt worden tijdens een zelfstandig bezoek aan het museum. In 2014 zijn de producten opgeleverd en worden deze ook ingezet voor ontvangsten van andere scholen.
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
94
95
Stratenfestival Zwolle
PER SO NEEL EN O R GA NISA TIE
Personeel De organisatie van Museum de Fundatie bestaat op 31 december 2014 uit een professionele kern van 35 werknemers. Op basis van een volledig dienstverband waren er gedurende het jaar 2014 25,04 fte in dienst (2013: 20,26). Voor projecten en activiteiten die de capaciteit van de organisatie overstijgen, worden externe krachten ingehuurd. Personeelsvertegenwoordiging Met ingang van het jaar 2006 is door het museumpersoneel een personeelsvertegenwoordiging gekozen, die bestaat uit drie personen. De personele invulling is in het jaar 2014 ongewijzigd ten opzichte van 2013. De samenstelling is als volgt: - Jolanda Falke (voorzitter); - Jenny Kok (lid); - Kristian Garssen (lid). De directie van Museum de Fundatie heeft in 2014 regelmatig overleg gevoerd met de personeelsvertegenwoordiging. Vertrouwenspersoon In het verslagjaar is Maetis beschikbaar geweest als vertrouwenspersoon voor het personeel. Personele samenstelling - drs. Ralph Keuning, directeur; - Pieter-Bas Rebers, hoofd bedrijfsvoering/plv. directeur; - Patty den Hartigh, directie assistent/projectcoördinator; - Harma van Putten, secretaresse; - Koen Schuurhuis, medewerker marketing en pr; - drs. Karin van Lieverloo, conservator; - Kristian Garssen, coördinator collecties; - Arjette van Dulmen Krumpelman, projectcoördinator collecties en educatie; - Matty Hop, assistent bedrijfsvoering; - Mehmed Emic, technisch medewerker; - Jolanda Falke, floormanager; - Jan-Albert Hiemstra, floormanager;
Willem van Gogh, Jan Cremer en Ralph Keuning, opening ‘Van Gogh tot Cremer’
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
97
- Jenny Kok, floormanager; - Janet de Haan, gastvrouw; - Paul Journee, gastheer; - Richard Kemerink op Schiphorst, gastheer; - Jeroen Molenaar, gastheer; - Hilde Pleysier, gastvrouw; - Sandra Rauwerdink; gastvrouw; - Marlies Uil, gastvrouw; - Marry Wijermars, gastvrouw; - Bernd te Winkel, gastheer. Gastconservatoren Tropisch Koninkrijk – Hedendaagse kunst van Aruba, Curaçao, St. Maarten, Bonaire, Saba en St. Eustatius: gastconservator Maarten Jager Meer macht: gastconservator Hans den Hartog Jager Van Gogh tot Cremer- Nederlandse kunstenaars in Parijs: gastconservator Feico Hoekstra Oproepkrachten suppoost - Anne Maarten Bruins; - Gerben Dirven; - Arjen van Dragt; - Janneke van Dulmen Krumpelman; - Frank van der Hoeven; - Hans Mateboer; - Nelly Oosterwijk; - Shai Vegter; - Willy Verduin; - Liesbeth Visser; - Meike Vlierhuis; - Marleen Wienk; - Ida Wijkel.
Museumdocenten/rondleidsters - Julia Raaijmakers, coördinator rondleidingen; - Corine Aalvanger; - Carolien ten Bruggencate; - Karin Christiaans; - Arda van Dam; - Sylvia Homm; - Elly Kale; - Jellie Kooistra; - Harriët Locht; - Carla van Loosbroek; - Daphne Melenhorst; - Marit Otto; - Susanne van Paridon; - Marlies Rorije - Riët Stegehuis; - Alessandra van der Voort; - Ida Wijkel; - Mary Zwetsloot. Personele wisselingen Uit dienst: - Marian Visscher Uit dienst i.v.m. bereiken pensioengerechtigde leeftijd: - Annie Jolink, interieurverzorgster collecties; - Boujemaa Aroua, gastheer.
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
98
99
Jan Voerman - Landschappen, wolkengezichten en bloemstillevens
OR GA N O G R A M
D IR ECTEUR (1,0 fte)
SE C RE TARI AAT
MARKET IN G & C OM M UN IC ATIE
CO LLECTIE & PR ESENTA TIE
B ED R IJFSVOE RIN G
Directieassistent/ projectcoördinator
Medewerker marketing & pr
Conservator
Hoofd Bedrijfsvoering/ plv. directeur
(0,88 fte)
(1,0 fte)
(0,77 fte)
Coördinator collecties
Secretaresse
(1,0 fte)
(1,0 fte)
(1,0 fte)
Projectmedewerkers collectie (0,88 fte) verdeeld als collectiebeheer (0,44 fte) educatie (0,44 fte)
Assistent bedrijfsvoering (1,0 fte)
Publieksservice en facilitaire zaken Floormanagers (2,77 fte) Medewerkers publieksservice (12,86 fte) Technisch medewerker (1,0 fte)
Straat Woord Beeld in Grote Kerk Zwolle
MU SE U M DE FU N DAT IE
100
F I NAN C I Ë N
Het financiële overzicht is gebaseerd op de jaarrekening 2014 van Stichting Hannema-de Stuers Fundatie. Op 26 maart 2015 is deze, voorzien van een accountants verklaring, goedgekeurd door de leden van de Raad van Toezicht. Deze jaarrekening ligt ter inzage bij de Stichting Hannema-de Stuers Fundatie. Balans per 31 december 2014
Balans per 31 december 2014 ACTIVA (in euro’s)
31-12-2014
31-12-2013
PASSIVA (in euro’s)
Vaste activa
Eigen vermogen
Materiële vaste activa
Algemene reserve
Verbouwing ‘t Nijenhuis 2005-2006 Overige materiële vaste activa
31-12-2014
31-12-2013
600.000
600.000
41.979
12.479
5.139
37.523
Reserve kunstaankopen de heer Hannema
102.587
93.336
Reserve tentoonstellingsfonds
964.234
964.234
Reserve beveiliging
115.000
120.000
107.726
130.859
Vlottende activa Voorraden
Reserve restauraties
95.000
100.000
Reserve infrastructuur, huisvesting, digitalisering en communicatie
350.000
350.000
Reserve internationale topproducties/ samenwerkingsprojecten
360.223
0
2.526.436
2.146.713
344.732
176.288
Schulden inzake belastingen en sociale lasten
58.096
55.886
Schulden inzake pensioenen
18.203
18.385
Overige schulden en overlopende passiva
67.048
190.073
488.079
440.632
3.014.515
2.587.345
105.055
51.929
Debiteuren
41.548
52.242
Kortlopende schulden
Vorderingen inzake belastingen
36.187
42.993
Schulden aan leveranciers
303.390
285.475
Vorderingen en overlopende activa
Overige vorderingen en overlopende activa
381.125
380.710
Liquide middelen
2.420.609
2.023.847
Totaal
3.014.515
2.587.345
Totaal
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
102
103
EXPLOITATIEREKENING OVER 2014 (in euro’s) Omschrijving
Bestemming van het resultaat 2014: Werkelijk 2014
Begroting* 2014
Werkelijk 2013
Bijdragen en subsidies
1.925.725
1.957.000
1.921.678
Entreegelden
1.158.090
540.000
924.591
100.701
116.250
95.500
Overige baten
1.418.991
432.750
1.422.253
Totaal baten
4.603.507
3.046.000
4.364.023
Baten
Opbrengsten uit verhuur
Dotatie algemene reserve
0
Dotatie reserve kunstaankopen dhr. Hannema
200.000
Onttrekking reserve kunstaankopen dhr. Hannema
170.500
Dotatie reserve tentoonstellingsfonds
542.450
Onttrekking reserve tentoonstellingsfonds
542.450
Onttrekking reserve beveiliging
5.000
Onttrekking reserve restauraties
5.000
Dotatie reserve internationale Lasten Personeelskosten
1.532.944
1.476.750
1.339.135
736.798
721.750
1.884.179
Kantoorkosten
79.226
82.200
75.579
Promotiekosten
76.336
78.000
242.814
800.000
257.550
613.431
29.955
15.000
38.595
Documentatie/collectiekosten
337.580
138.500
211.243
Overige algemene kosten
591.153
205.750
355.770
62.516
78.000
58.993
4.246.508
3.053.500
4.819.739
356.999
-7.500
-455.717
22.724
7.500
28.289
379.723
0
-427.428
Huisvestingskosten
Tentoonstellingskosten Educatiekosten
Afschrijvingen Totaal lasten Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten Totaal exploitatieresultaat
360.223
topproducties/samenwerkingsprojecten 379.723 Ad* De begroting heeft geen deel uitgemaakt van de accountantscontrole
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
104
105
Yasser Ballemans, Triomfboog (tentoonstelling: Weapons of Choice)
CONTACT
CO LO FO N
Museumlocaties Kasteel het Nijenhuis, ’t Nijenhuis 10, Heino/Wijhe Paleis a/d Blijmarkt, Blijmarkt 18-20, Zwolle Openingstijden Kasteel het Nijenhuis Zomerseizoen: maart - oktober di. - zo. 11 – 17 uur Winterseizoen: november - februari do. - zo. 11 – 17 uur Paleis a/d Blijmarkt di. - zo. 11 – 17 uur
Tekst en productie: Museum de Fundatie Van de werken van beeldende kunstenaars aangesloten bij een CISAC-organisatie zijn de publicatierechten geregeld met Pictoright te Amsterdam, © c/o Pictoright Amsterdam 2015. Museum de Fundatie heeft er naar gestreefd de rechten van de illustraties volgens wettelijke bepalingen te regelen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot ons wenden. Fotografie: Museum de Fundatie, Pedro Sluiter, Hans Westerink, Linda Wispels, Roy Beusker, Josee van Attekum, Luuk van Binsbergen, Leon Siebert, Ben Vulkers, Maarten Schets.
Kantoor- en correspondentieadres Museum de Fundatie ’t Nijenhuis 10 8131 RD Heino/Wijhe
Ontwerp: STUNNED Communicatie en Vorm, Zwolle © 2015 Stichting Hannema-de Stuers Fundatie, Heino/Wijhe
Tel: 0572 38 81 88 Fax: 0572 38 81 77
[email protected] www.museumdefundatie.nl
MU SE U M DE FU N DAT IE
JA A R VER SLA G 2 0 1 4
108
109