Jaarverslag 2012 Koninklijke FrieslandCampina N.V.
4
Algemeen Royal FrieslandCampina in een oogopslag
Royal FrieslandCampina in een oogopslag Elke dag voorziet Royal FrieslandCampina circa 1 miljard consumenten verspreid over de wereld van voeding die rijk is aan waardevolle voedingsstoffen. Met een jaaromzet van 10,3 miljard euro behoort FrieslandCampina tot de vijf grootste zuivelondernemingen in de wereld. FrieslandCampina levert consumentenproducten als zuiveldranken, baby- & kindervoeding, kaas en desserts in een groot aantal Europese landen, in Azië en in Afrika. Ook worden producten geleverd aan professionele afnemers, waaronder room- en boterproducten aan bakkerijen en horecabedrijven. Daarnaast produceert FrieslandCampina ingrediënten en halffabricaten voor producenten van baby- & kindervoeding, de voedingsmiddelenindustrie en de farmaceutische sector wereldwijd.
10,3 miljard omzet
19.946 medewerkers
Export naar meer dan
Vestigingen in
28
euro
landen
landen
19.487
100
NL
DE
BE
leden-melkveehouders zijn de eigenaren van de onderneming
1,0 miljard consumenten
Algemeen Royal FrieslandCampina in een oogopslag
482
5
Netto-omzet in miljoenen euro’s
10.309
2012
miljoen euro
bedrijfsresultaat stijgt met 19,6%
9.626 8.972 8.160
2011 2010 2009
Bedrijfsresultaat in miljoenen euro’s
274
miljoen euro
2012
482
2011
403
2010
434 258
2009
winst stijgt met 26,9%
Bedrijfsresultaat in % netto-omzet in procenten
842
2012
4,7
2011
4,2
2010
4,8 3,2
2009
miljoen euro
kasstroom uit operationele activiteiten
423
Winst in miljoenen euro’s 2012
274
2011
216
2010
285
2009
182
Operationele kasstroom
miljoen euro
investeringen
in miljoenen euro’s
842
2012
508 444 786
2011 2010 2009
36,24
euro
melkprijs voor leden daalt met 6,5%
Melkprijs in euro’s per 100 kilogram, excl. btw 2012 2011 2010 2009
36,24 38,77 34,35 27,34
10
Algemeen Kerncijfers
Kerncijfers Resultaten 2012
in miljoenen euro’s
Netto-omzet Bedrijfsresultaat Winst
10.309 482 274
2011 2010
9.626 403 216
Δ% 7,1 19,6 26,9
Balans 2012
in miljoenen euro’s
Balanstotaal Totaal eigen vermogen Nettoschuld 1 Totaal eigen vermogen als percentage van balanstotaal
2011
Δ%
6.838 2.514 685 36,8%
5.739 2.264 699 39,4%
19,1 11,0 -2,0
2012
2011
Δ%
842 -702
508 -340
65,7
in miljoenen euro’s
2012
2011
Δ%
Investeringen
423
376
12,5
2012
2011
Δ%
1,10 0,73 36,94 38,77 0,03 0,12 38,92
29,1 30,1 -8,3 -6,5
Kasstroom in miljoenen euro’s
Netto kasstroom uit operationele activiteiten Netto kasstroom uit investeringsactiviteiten
Investeringen
Waardecreatie voor leden-melkveehouders in euro’s per 100 kilo (excl. btw, bij 4,41% vet en 3,47% eiwit)
Prestatietoeslag Reservering ledenobligaties Garantieprijs Melkprijs Weidemelkpremie 3 Bijzondere toeslagen 4 Melkprijs + toeslagen
1,42 0,95 33,87 2 36,24 0,32 0,12 36,68
-5,8
Overige gegevens 2012
2011
Δ%
Werknemers (gemiddeld aantal fte’s) Aantal ongevallen met verzuim per 200.000 gewerkte uren
19.946 1,0
19.036 1,5
4,8
Aantal leden-melkveebedrijven einde jaar Aantal leden einde jaar
14.132 19.487
14.391 19.848
-1,8 -1,8
Totaal verwerkte melk (in miljoenen kg) Melkaanvoer van leden (in miljoenen kg)
10.215 8.860
10.140 8.838
0,7 0,2
1
2
3
De nettoschuld betreft langlopende rentedragende verplichtingen, verplichtingen aan financiers, het saldo van de verplichtingen aan en vorderingen op gelieerde ondernemingen minus ter vrije beschikking staande liquide middelen. Betreft saldo garantieprijs van 33,80 euro en een verrekening van 0,07 euro voor een te lage inschatting over 2012. Met ingang van 2012 ontvangen leden-melkveehouders die weidegang toepassen een weidemelkpremie van 0,50 euro per 100 kilo melk. Gemiddeld over alle FrieslandCampina ledenmelk is dit 0,32 euro per 100 kilo melk.
4
Bijzondere toeslagen betreffen het totaalbedrag van uitkeringen per 100 kilo melk van Campina melk van 1,20 euro, biologische melk van 8,60 euro en Landliebe melk van 1,00 euro per 100 kilo melk. Gemiddeld over alle FrieslandCampina ledenmelk is dit 0,12 euro per 100 kilo melk.
11
Algemeen Kerncijfers
Consumer Products Europe in miljoenen euro’s
Netto-omzet derden Interne leveringen Bedrijfsresultaat voor herstructureringen 5 Bedrijfsresultaat 6 Bedrijfsresultaat als % van de netto-omzet Werknemers (gemiddeld aantal fte’s) Marktaandeel merken Volume
Netto-omzet naar business group 2012
2.814 107 104 75 2,7 6.637
2011 2010
2.892 104 72 72 2,5 6.787
Δ% -2,7 2,9 44,4 4,2
in miljoenen euro’s
Consumer Products Europe 2.921
26,5%
Consumer Products International 3.349 30,3%
-2,2
▼ ▼
Cheese, Butter & Milkpowder 2.655
24,1%
Ingredients
Consumer Products International in miljoenen euro’s
2012
Netto-omzet derden Interne leveringen Bedrijfsresultaat 6 Bedrijfsresultaat als % van de netto-omzet Werknemers (gemiddeld aantal fte’s) Marktaandeel merken Volume
3.180 169 514 16,2 7.516
2011 2010
2.460 173 359 14,6 6.684
2.105
Δ%
19,1%
29,3 -2,3 43,2 12,4
▲ ▲
Netto-omzet naar afzetgebied Cheese, Butter & Milkpowder in miljoenen euro’s
Netto-omzet derden Interne leveringen Bedrijfsresultaat 6 Bedrijfsresultaat als % van de netto-omzet Werknemers (gemiddeld aantal fte’s) Marktaandeel merken Volume
in miljoenen euro’s
2012
2.370 285 -39 -1,6 2.331
2011 2010
2.474 348 8 0,3 2.339
Δ%
Netto-omzet derden Interne leveringen Bedrijfsresultaat 6 Bedrijfsresultaat als % van de netto-omzet Werknemers (gemiddeld aantal fte’s) Volume
5 6
2.323
23%
Duitsland
▼ ▲
12%
1.269
-0,3
Rest van Europa 2.535
24%
Azië en Oceanië
Ingredients in miljoenen euro’s
Nederland
-4,2 -18,1
2012
1.677 428 224 13,4 2.684
▲
Bedrijfsresultaat voor herstructureringskosten in Duitsland en Hongarije. Vanaf 2012 wordt de prestatietoeslag en de uitgifte van op naam bijgeschreven ledenobligaties-vast niet meer toegerekend aan de business groups. In voorgaande jaren werd dit toegerekend naar rato van de door de business group ontvangen hoeveelheid ledenmelk. Door deze aanpassing geeft het gepresenteerde bedrijfsresultaat van de
2011 2010
1.512 418 201 13,3 2.486
2.650
Δ% 10,9 2,4 11,4 8,0
26%
Afrika en het Midden-Oosten 1.147
11%
Noord- en Zuid-Amerika 385
4%
business groups een beter beeld van de bedrijfseconomische prestaties. Deze aanpassing heeft met name effect op de business groups die veel melk verwerken zoals Cheese, Butter & Milkpowder. De vergelijkende cijfers over 2011 zijn aangepast. De wijzigingen hebben geen gevolgen voor het geconsolideerde vermogen, resultaat of balanstotaal.
Jaarrekening 2012 Koninklijke FrieslandCampina N.V.
82
Jaarrekening Geconsolideerde winst-en-verliesrekening
Geconsolideerde winst-en-verliesrekening Toelichting
2012
2011
Netto-omzet Overige bedrijfsopbrengsten Bedrijfsopbrengsten
(4) (5)
10.309 15 10.324
9.626 20 9.646
Kosten van grond- en hulpstoffen en handelsgoederen Personeelskosten
(6) (7)
-6.715 -901
-6.472 -831
(11) (12)
-194
-176
Overige bedrijfslasten Bedrijfslasten Bedrijfsresultaat
(8)
-2.032
Financieringsbaten Financieringslasten Financieringsbaten en -lasten
(9) (9)
Resultaat uit joint ventures en geassocieerde deelnemingen
(13)
In miljoenen euro’s, tenzij anders aangegeven
Afschrijvingen op gebouwen en installaties en amortisatie immateriële activa
-1.764 -9.842 482
47 -104
-9.243 403 34 -106
-57
-72
16
13
441
344
-167 274
-128 216
41 9 158
39 9 122
• aandeelhouder en overige vermogensverschaffers van de vennootschap
208
170
• minderheidsbelangen Winst boekjaar
66 274
46 216
Winst voor belastingen Belastingen Winst boekjaar Winst toe te rekenen aan: • verstrekkers ledenobligatieleningen • verstrekkers perpetuele obligatielening • aandeelhouder van de vennootschap
(10)
Jaarrekening Geconsolideerd overzicht van het totaalresultaat
83
Geconsolideerd overzicht van het totaalresultaat 2012
2011
Winst boekjaar
274
216
Effectieve deel mutatie kasstroomafdekkingen, na aftrek van belasting Valuta-omrekenverschillen, na aftrek van belasting Resultaten direct verwerkt in het eigen vermogen, na aftrek van belasting Totaalresultaat voor de periode
-8 5 -3 271
4 -21 -17 199
Toe te rekenen aan: • aandeelhouder en overige vermogensverschaffers van de vennootschap • minderheidsbelangen
206 65
154 45
In miljoenen euro’s, tenzij anders aangegeven
84
Jaarrekening Geconsolideerde balans
Geconsolideerde balans Toelichting
2012
2011
(11) (12) (21) (13) (20) (15)
1.918 1.290 210 118 96 60 3.692
1.660 945 224 111 78 73 3.091
(16) (17)
1.139 1.221 20 3 756 7 3.146
1.085 1.127 12 420 4 2.648
6.838
5.739
370 114 130 1.084 -61 758
370 113 130 1.003 -59 591
Eigen vermogen toe te rekenen aan de aandeelhouder van de vennootschap en overige vermogensverschaffers
2.395
2.148
Minderheidsbelangen Totaal eigen vermogen
119 2.514
116 2.264
(20) (21) (22) (23) (24)
353 128 9 1.080 46 1.616
304 63 25 891 150 1.433
(25) (26)
393 2.135 109 56 15 2.708 4.324
250 1.676 69 37 10 2.042 3.475
6.838
5.739
Per 31 december, in miljoenen euro's, tenzij anders aangegeven
Activa Grond, gebouwen en installaties Immateriële activa Latente belastingvorderingen Joint ventures en geassocieerde deelnemingen Personeelsbeloningen Overige financiële activa Vaste activa Voorraden Handelsdebiteuren en overige vorderingen Vorderingen inzake vennootschapsbelasting Overige financiële activa Liquide middelen Activa aangehouden voor verkoop Vlottende activa
(14) (18) (3)
Totaal activa Eigen vermogen Aandelenkapitaal Agioreserve Perpetuele obligatielening Ledenobligatieleningen Overige reserves Ingehouden winst
Verplichtingen Personeelsbeloningen Latente belastingverplichtingen Voorzieningen Rentedragende verplichtingen Overige financiële verplichtingen Langlopende verplichtingen Verplichtingen aan financiers Handelscrediteuren en overige verplichtingen Verplichtingen inzake vennootschapsbelasting Voorzieningen Overige financiële verplichtingen Kortlopende verplichtingen Totaal verplichtingen Totaal passiva
(22) (14)
Jaarrekening Geconsolideerd kasstroomoverzicht
85
Geconsolideerd kasstroomoverzicht In miljoenen euro’s, tenzij anders aangegeven
Operationele activiteiten Winst voor belastingen Aanpassingen voor: • rente • afschrijvingen op gebouwen en installaties en amortisatie immateriële activa • bijzondere waardeverminderingen vaste activa • terugname bijzondere waardeverminderingen vaste activa • aandeel in resultaat joint ventures en geassocieerde deelnemingen • lasten put-optie • resultaat herwaardering financiële derivaten • uitgifte ledenobligaties op naam • boekwinst op desinvesteringen Totaal aanpassingen Mutaties: • mutatie waardering effecten • mutatie voorraden • mutatie vorderingen • mutatie verplichtingen • mutatie personeelsbeloningen • mutatie voorzieningen Totaal mutaties Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten Ontvangen dividend Betaalde vennootschapsbelasting Betaalde rente Ontvangen rente Netto kasstroom uit operationele activiteiten
Toelichting
(9)
33 194 7
(13) (9)
-16 28
441
344 42 176 12 -1 -13 19 1 65 -11 290
330 (31) (31) (31) (31) (20) (22)
-4 -16 -49 228 33 3
(2)
-2 -79 -21 101 24 -22 1 635 3 -94 -73 37 508
195 966 8 -91 -73 32 842
(13)
Desinvesteringen van grond, gebouwen, installaties, immateriële activa en activa aangehouden voor verkoop
-392
-368
7
29
-15 7 -309
-5 9 -5 -340
-702
Financieringsactiviteiten Investeringen minderheidsbelangen Uitbetaald dividend aan minderheidsbelangen Uitbetaalde vergoeding aan verstrekkers perpetuele obligatielening Uitbetaalde vergoeding aan verstrekkers ledenobligatieleningen Opgenomen rentedragende verplichtingen Afgelost op rentedragende verplichtingen Uitbetaalde vergoeding put-optie Afwikkeling derivaten Netto kasstroom uit financieringsactiviteiten Netto kasstroom Liquide middelen begin boekjaar Netto kasstroom Koersverschil liquide middelen Liquide middelen einde boekjaar
2011
84
Investeringsactiviteiten Investeringen in grond, gebouwen, installaties en immateriële activa
Betalingen uit hoofde van verstrekte leningen Ontvangen aflossingen uit hoofde van verstrekte leningen Acquisities Netto kasstroom uit investeringsactiviteiten
2012
-4 -66 -9 -44 455 -106 -20 -7
(18)
(18)
-39 -9 -32 69 -25 -8 2 199 339
-42 126
420 339 -3 756
292 126 2 420
86
Jaarrekening Geconsolideerd overzicht vermogensmutaties
Geconsolideerd overzicht vermogensmutaties 2012
In miljoenen euro’s, tenzij anders aangegeven
Begin boekjaar Overzicht totaalresultaat voor de periode:
Reserve inzake Leden- kasstroomobligatieafdekleningen kingen
Aandelenkapitaal
Agioreserve
Perpetuele obligatielening
370
113
130
1.003
9
41
• winst boekjaar • resultaten direct verwerkt in het eigen vermogen Totaalresultaat voor de periode
9
41
-10
Reserve valutaEigen omreken- Ingehouden verschillen winst 1 vermogen 2
-49
-8
6
-8
6
Minderheidsbelangen
Totaal
591
2.148
116
2.264
158
208
66
274
-2
-1
-3
206
65
271
-66
-66
158
Transacties met aandeelhouder en overige vermogensverschaffers direct verwerkt in het eigen vermogen: • uitbetaald dividend aan minderheidsbelangen • uitbetaalde vergoeding aan verstrekkers van perpetuele obligatielening
-9
• uitbetaalde vergoeding aan verstrekkers van ledenobligatieleningen
-44
• uitgifte ledenobligaties op naam
84
• kapitaalstorting door Zuivelcoöperatie FrieslandCampina U.A.
2
-7
-7
8
-36
-36
84
84
1
1
-1
-1
-1
9
41
1
• vertrekpremie ledenmelkveehouders Zuivelcoöperatie FrieslandCampina U.A. Totaal transacties met aandeelhouder en overige vermogensverschaffers
1
-9
40
-66
-25
4
4
119
2.514
Transacties in eigendomsbelangen in dochterondernemingen: • transacties met houders van minderheidsbelangen Einde boekjaar
370
114
130
1.084
-18
-43
1
Inclusief de winstbestemming van voorgaande boekjaren en het boekjaar 2012.
2
Eigen vermogen toe te rekenen aan de aandeelhouder van de vennootschap en overige vermogensverschaffers.
758
2.395
Jaarrekening Geconsolideerd overzicht vermogensmutaties
87
2011
Begin boekjaar
Reserve inzake Leden- kasstroomobligatieafdekleningen kingen
Aandelenkapitaal
Agioreserve
Perpetuele obligatielening
370
113
130
931
9
39
-14
Reserve valutaEigen omreken- Ingehouden verschillen winst 1 vermogen 2
-29
Minderheidsbelangen
Totaal
460
1.961
110
2.071
122
170
46
216
-16
-1
-17
154
45
199
-39
-39
Overzicht totaalresultaat voor de periode: • winst boekjaar • resultaten direct verwerkt in het eigen vermogen Totaalresultaat voor de periode
9
39
4
-20
4
-20
122
Transacties met aandeelhouder en overige vermogensverschaffers direct verwerkt in het eigen vermogen: • uitbetaald dividend aan minderheidsbelangen • uitbetaalde vergoeding aan verstrekkers van perpetuele obligatielening
-9
• uitbetaalde vergoeding aan verstrekkers van ledenobligatieleningen
-32
• uitgifte ledenobligaties op naam
65
• vertrekpremie ledenmelkveehouders Zuivelcoöperatie FrieslandCampina U.A. • overig Totaal transacties met aandeelhouder en overige vermogensverschaffers Einde boekjaar
370
113
-9
33
130
1.003
-10
-49
1
Inclusief de winstbestemming van voorgaande boekjaren en het boekjaar 2011.
2
Eigen vermogen toe te rekenen aan de aandeelhouder van de vennootschap en overige vermogensverschaffers.
2
-7
-7
7
-25
-25
65
65
-1
-1
-1
1
1
1
9
33
-39
-6
591
2.148
116
2.264