Jaarverslag GCM 2011
GCM
GezondheidsCentra Maarssenbroek
Samen vooraan in zorg
2
Inhoudsopgave Voorwoord
4
Raad van Toezicht
6
E-health
8
Pilotproject Teleconsulting
17
Mijngezondheid.net
19
Apotheek
21
KIS
22
Administratie
23
Nieuwe functie-coördinatoren
24
Verloskunde
26
Resultaten en trends
28
Financiële verantwoording
30
Nawoord
33
Inhoud
3
In 2006 is de nieuwe zorgverzekeringswet in werking getreden. Met dat vooruitzicht is eind 2004 reeds gestart de organisatie goed voor te bereiden op de toekomst. De ‘subsidie afhankelijke organisatie’ moest naar een ‘resultaat gerichte organisatie’ worden omgezet. Daarnaast diende de aanbodgerichte zorg te worden gekanteld naar vraaggerichte zorg. Op basis van deze ambities zijn in 2004 strategische- en jaarplannen geformuleerd. Tevens werd een ICTbeleidsplan opgesteld. Teneinde de financiële onzekerheid in der tijd het hoofd te bieden, adequaat te kunnen anticiperen op het kantelen van de zorg en te participeren in nieuwe externe ontwikkelingen, is getracht de organisatie zo flexibel mogelijk in te richten.
Anno 2012, waarin dit jaarverslag verschijnt, is het tijd om even achterom te kijken naar hetgeen in de afgelopen jaren is bereikt. Er lijkt een nieuwe fase te zijn aangebroken. Huisartsen hebben massaal gestaakt. Ook diëtisten zijn in protest bijeen geweest en hebben een petitie aangeboden aan de minister. Toen de fysiotherapeuten hun krachten wilden bundelen kregen zij een waarschuwing van de NMA. Er mocht geen kartelvorming ontstaan. Al met al veel roering in de eerstelijnszorg. De overheid heeft de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in haar beleid en professionals gestimuleerd zoveel mogelijk zorg in de eerste lijn te leveren. Daarnaast werd vanuit de overheidveel geld ingezet voor het stimuleren van een gezonde leefstijl, zoals: de Beweegkuur, het Stoppen met roken zorgprogramma en de komst van de leefstijladviseur.
Binnen alle disciplines van GCM is veel in mensen en middelen geïnvesteerd om de ambities van de afgelopen jaren te realiseren. In 2011 is vooral veel geïnvesteerd in de ontwikkelingen van e-health. In dit jaarverslag wordt uitgebreid ingegaan op dit onderwerp. Deze ambitie vormde en vormt de rode draad voor het (toekomstige) beleid.
4
De financiële crisis van 2011 heeft uiteraard veel impact op de sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen en de zorg in Nederland. Daarnaast is in de afgelopen jaren in de politiek een behoorlijke verschuiving naar rechts opgetreden, hoewel daar op dit moment volgens de peilingen een kleine tegenbeweging in optreedt. Al zullen er verschuivingen in de politiek optreden, dan nog dient terdege rekening gehouden te worden met de financieel-economische situatie in ons land. Dit geldt evenzo voor het verder invoeren van de marktwerking in de zorg. Het is een gegeven dat met minder geld en minder mensen steeds meer zorg moet worden geleverd. De patiënt zal hierin zelf meer verantwoordelijkheid moeten tonen en nemen. Niet alleen mentaal, maar ook financieel. Het risico bestaat dat het solidariteitsprincipe waarop het Nederlandse gezondheidszorgstelsel is gebaseerd hierdoor verder zal afbrokkelen.
Met alle ervaringen uit de afgelopen jaren en de huidige omstandigheden blijft het noodzaak de organisatie zo flexibel mogelijk in te richten. Dit betreft niet alleen de organisatie als geheel, vooral van de medewerkers zal worden gevraagd flexibel
Voorwoord
mee te bewegen op de ontwikkelingen in de zorg. Voorbeelden van de veranderende manier van werken komen in dit verslag voldoende aan bod. De medewerkers vormen als het ware een mooie rietkraag van zorgverleners en ondersteuners, die op de kracht van de wind zo goed mogelijk meebewegen. In het najaar waaide er een storm door de eerstelijnszorg, die is enigszins geluwd. Het riet is niet geknakt, maar komt weer langzaam omhoog met dezelfde veerkracht als daarvoor.
Als GCM houden wij de barometer goed in het oog!
Gré Conradi, directeur/bestuurder
5
Raad van Toezicht GCM De geïntegreerde eerstelijnszorg die GCM biedt aan de inwoners
Door de goede kwaliteit van de kwartaalrapportages heeft de raad de
van Maarssenbroek is aantoonbaar van een goed niveau. Diverse
personele, operationele en financiële gang van zaken goed kunnen
prestatiemetingen van zorgverzekeraars en ervaringen van cliënten,
volgen. De raad concludeert dat GCM een stabiele organisatie is met
uitgedrukt in de CQ-index, onderschrijven dit beeld.
een gezonde financiële positie.
De vorderingen op het gebied van e-health, waarbij de interactie
De raad spreekt zijn waardering uit over de nieuwe opzet van het
met de cliënt en het zelfmanagement meer vorm gaan krijgen,
beleidsplan 2012 waarin de inbreng en de verantwoordelijkheid van
worden op enthousiaste wijze door de medewerkers van GCM
de verschillende disciplines verder is toegenomen en de projecten
opgepakt en uitgevoerd. Een nieuw webportaal en een proef met
voor het komende jaar duidelijk benoemd en geadresseerd zijn.
teleconsulting dragen hier zeker aan bij. De raad is verheugd dat hiervoor stimuleringsgelden kunnen worden ingezet. Hiermee levert GCM een belangrijke bijdrage aan het doelmatiger en slimmer
De raad heeft in 2011 viermaal vergaderd. In wisselende
organiseren van de zorg.
samenstelling heeft de raad daarnaast gesprekken gevoerd met de personeelsvertegenwoordiging, de cliëntenraad en de accountant. Tevens heeft de raad haar eigen functioneren geëvalueerd en haar
De raad vindt het spijtig dat de overheid en de zorgverzekeraars een
relatie met de directie.
aantal veelbelovende preventieprogramma’s in de eerste lijn hebben wegbezuinigd, zoals ‘stoppen met roken’ en het beweegprogramma voor mensen met adipositas. Uiteraard ligt de verantwoordelijkheid
De raad ziet de komende jaren met vertrouwen tegemoet.
voor de eigen gezondheid bij het individu, maar de juiste stimulans van een goed geoutilleerd gezondheidscentrum kan wel degelijk
6
van positieve invloed zijn op het in toom houden van de zorgkosten
J.P. Versluis, arts MBA
op langere termijn.
voorzitter
Het plan van de minister van VWS om gezondheidscentra te laten
De samenstelling van de raad van toezicht was over
doorgroeien naar anderhalve lijn centra biedt perspectief voor
2011 als volgt:
GCM. Met een adequate financiering ligt dit zeker in lijn met de
- Mevrouw mr. I.H.M. van der Heijde
ontwikkelingen die GCM zelf voor ogen heeft met: het onder één
- De heer drs. O.B.A. Veldhuijzen van Zanten
dak brengen van gezondheid voorzieningen en het samenwerken in
- De heer J.P. Versluis, arts MBA (voorzitter)
multidisciplinair verband.
- De heer ing. L.C. de Gelder
7
E-health ‘Haarlemerolie’ voor toekomstbestendige zorg? Interview met Eugen Zuiderwijk, Rudie Jansen en Bas Aukema door Winny Christiaanse
E-health is een verzamelnaam voor het gebruik van nieuwe informatie-
en
communicatietechnologie,
en
met
name
internettechnologie, binnen de relatie zorgverlener en patiënt. We kennen de voorbeelden: e-consult, internethuisarts, patiënten fora, online bestellen van medicijnen, apps voor het bijhouden van gewicht, bloeddruk enz. Mede door een afwachtende houding van overheid en zorgverzekeraars ten aanzien van e-health en de onervarenheid bij patiënten en zorgverleners met nieuwe communicatiemiddelen, staat e-health in Nederland nog in de kinderschoenen. Heeft E-health dan wel toekomst? Daar is eigenlijk iedereen het wel over eens. Het lijkt de gedroomde oplossing voor meer toegankelijkheid, behoud van kwaliteit en kostenbesparing binnen de zorg in Nederland. Wat staat de acceptatie dan in de weg?
GCM is al enkele jaren geïnteresseerd in en actief met onderzoek naar de toepassingsmogelijkheden van e-health binnen de twee gezondheidscentra. De GCM Kringapotheek kwam in 2008 als één van de eerste in Nederland met een Digitaal Medicatie Dossier. Om op het gebied van e-health voorop te blijven lopen, werd e-health in 2011 bij GCM een apart speerpunt, met een eigen stuurgroep. Wat is de visie van GCM op e-health? Hoe ver is ze met de implementatie en welke ervaringen werden in 2011 opgedaan met e-health?
8
Wat is e-health precies?
Waarom is e-health belangrijk?
De Raad voor de Volksgezondheid en Zorg formuleert het
Er staat momenteel veel spanning op de gezondheidszorg in
als volgt: e-health is het gebruik van nieuwe informatie- en
Nederland. De vraag naar zorg groeit explosief. In 2050 telt
communicatietechnologie, en met name internettechnologie, om
Nederland de helft meer ouderen dan nu. De beroepsbevolking
gezondheid en gezondheidszorg te ondersteunen of te verbeteren.
neemt in diezelfde periode echter af met 10%. Kortom: in 2050 zijn
Dit is een zeer ruime definitie. Binnen GCM beperkt men zich met
er onvoldoende mensen om de zorgvraag op te vangen. Een tweede
e-health tot de relatie zorgverlener en patiënt. De stuurgroep
spanningsveld zit in de kosten. Op dit moment gaat in Nederland
E-health van GCM - bestaande uit Eugen Zuiderwijk (huisarts), Rudie
bijna 10% van het bruto nationaal product naar de zorg. Als het
Jansen (fysiotherapeut), Bas Aukema (innovatiemanager) en Steffen
aantal werkenden afneemt, slinkt ook de kas, terwijl juist meer geld
Hankel (extern adviseur) - heeft zich tot doel gesteld ‘alle diensten
nodig is. Kortom:
die door de centra van GCM worden geleverd, via het web aan te bieden aan de cliënt’.
GCM ambieert ‘het eerste webgezondheidscentrum van Nederland’ te worden
‘Willen we de gezondheidszorg op peil houden, dan moeten we nieuwe wegen inslaan’ (Lucas van Vliet, directeur Delft Health Initiative)
E-health is internettechnologie die de gezondheidszorg ondersteunt
Samen
moeten
oplossingen
worden
gevonden
om
de
en verbetert. Dit kan zowel op het gebied van behandeling,
gezondheidszorg in onze vergrijzende samenleving efficiënter,
preventie als nazorg. Elders in het jaarverslag zullen we dieper
effectiever en voor de patiënten toegankelijker te maken. Hierbij zou
ingaan op de verschillende toepassingen van e-health binnen GCM:
e-health een belangrijke rol moeten gaan spelen. Grote verzekeraars
patiëntconsulten, het voorschrijven van medicatie en monitoring
zien in e-health het middel om de zorg in Nederland hoogwaardig,
(zelfmanagement).
toegankelijk en betaalbaar te houden. Vooralsnog blijven hun initiatieven beperkt tot het ondersteunen van losse e-healthprojecten vooral gericht op kostenbesparing.
Mensen willen zich niet meer richten naar de zorg, maar de zorg moet zich richten naar mensen
9
Naast de genoemde maatschappelijke ontwikkelingen is er nog
E-health in praktijk tovermiddel of slangenkuil?
een belangrijke verschuiving gaande. Mensen willen zich niet meer
GCM
richten naar de zorg, maar de zorg moet zich richten naar mensen.
ontwikkelingen, zoals beschreven door van Vliet en onderkent
Toepassingen van e-health sluiten goed aan bij het groeiende
de groeiende mogelijkheden van hedendaagse informatie- en
bewustzijn van mensen dat gezondheid te waardevol is om alleen
communicatietechnologie. Toch waarschuwt ze voor te hoge
over te laten aan artsen en andere (para)medici. Je bent daarnaast
verwachtingen op korte termijn. Indien e-health gericht wordt
zelf de beste ervaringsdeskundige als het gaat om je eigen lichaam.
ingezet, kan ze helpen de zorg in Nederland efficiënter, effectiever
Men wil ook meer algemene medische informatie en invloed op
en voor de patiënten toegankelijker te maken. Toepassingen als
de behandeling. Zelf bepalen wanneer je contact hebt met een
e-consult en ondersteuning van zelfmanagement bij chronisch
zorgverlener? Jezelf goed informeren en bewust kiezen.
zieken zijn in dat opzicht veelbelovend.
E-health biedt wel degelijk kansen om de zorg toekomstbestendig te maken
De perfecte combinatie van vraaggerichte, toegankelijke, betaalbare en hoogwaardige zorg is nog niet gevonden
deelt
de
bezorgdheid
over
de
maatschappelijke
Dankzij de nieuwe communicatietechnologie kan men zelf meer algemene medische informatie vergaren en is een dialoog op
Onze ervaringen met het ontwikkelen en implementeren van e-health
patiënt-niveau ook mogelijk zonder direct persoonlijk contact.
in de praktijk, leert dat er nog veel moet worden overwonnen om
Het ondersteunen van zelfmanagement lijkt een zeer kansrijke
de dienstverlening daadwerkelijk efficiënter, effectiever en voor de
toepassing van e-health. Dit blijkt ook uit de ervaringen van GCM.
patiënten toegankelijker te maken met behulp van e-health. Vaak is
Daarnaast heeft e-health ook een stimulerende werking op de
er bij het invoeren van e-health sprake van ‘aanvulling van diensten
samenwerking tussen zorgverleners onderling. Ook dit wordt binnen
en services’ in plaats van vervanging. Hiermee wordt de zorg wel
de multidisciplinaire gezondheidscentra van GCM onderschreven.
vraaggerichter en toegankelijker (get personal, get connected), maar leidt dit eerder tot hogere kosten dan kostenreductie. Daarnaast moet ook de kwaliteit van zorg streng worden bewaakt.
Een brede toepassing van e-health stimuleert:
10
•
Zelfstandigheid en actieve rol van zorgconsumenten
•
Samenwerking tussen zorgcliënten en zorgverleners
•
Samenwerking tussen zorgverleners
Koppeling van systemen is een groot struikelblok
Gewenning aan nieuwe manieren van communiceren vergt tijd
Voor ons vormen de grootste uitdagingen:
Een ander aspect is de gewenning van patiënten en zorgverleners
• De koppeling van verschillende informatie-,
aan een andere manier van communicatie en interactie. Niet langer
communicatie- en internetsystemen
fysiek tussen patiënt en (para)medicus of assistent, maar steeds
• Veiligheid in combinatie met toegankelijkheid
vaker via een elektronisch medium. Het heeft tijd nodig om dit als
• De gewenning van cliënten en zorgverleners aan nieuwe vormen
gemakkelijk en vertrouwd te ervaren. Men moet leren zich goed
van communicatie
uit te drukken via de diverse media (e-mail, telefoon). Ook is het voor zorgverleners zaak de juiste diagnose te leren stellen via de beperkte informatie die beschikbaar komt via het elektronisch
Het overwinnen van deze uitdagingen vergt vooralsnog veel tijd en
medium. Fysiek contact is er niet. Soms zelfs geen mondeling
geld. Een investering die op dit moment bijna volledig op het conto
contact.
van de Stichting GCM komt. In hoeverre dit uiteindelijk ook tijd- en geldwinst zal opleveren is nu nog niet te zeggen.
Privacy en toegankelijkheid staan haaks op elkaar
E-health vraagt om een nieuwe differentiatie van vergoedingen Tot slot speelt natuurlijk de overheid een belangrijke rol bij de verdere ontwikkeling van e-health in Nederland. Er is na jaren
Waarom e-diensten in de zorg qua ontwikkeling tot nu toe
inmiddels een vergoeding voor e-consulten. Andere vormen van
achterblijven bij o.a. de zakelijke dienstverlening (banken, reis-
e-health worden momenteel nog niet vergoed. Een nieuwe manier
branche, opleidingen e.d.) kan mogelijk worden verklaard door
van zorg vraagt ook om een nieuwe differentiatie van vergoedingen.
de privacy-gevoeligheid van de informatie in combinatie met de
Daarnaast zouden verzekeraars hun verantwoordelijkheid moeten
gewenste toegankelijkheid. Op het niveau van dataoverdracht is dit
nemen door initiatieven op het gebied van e-health structureel en
probleem relatief gemakkelijk op te lossen. Banken hebben hiermee
met visie financieel te ondersteunen. GCM heeft in samenwerking
al langer ervaring. Voor online face-to-face contact ligt dit veel
met stichting Agis en de provincie Utrecht in 2011 een proef mogen
moeilijker. Bij de pilot van GCM met teleconsulting (patiëntconsulten
doen met teleconsulting. Een goed voorbeeld dat navolging verdient.
via een gesloten online beeld- en geluidsverbinding) bleek dit een cruciaal struikelblok.
11
E-health logische stap binnen GCM Zoals hiervoor aangegeven biedt het huidige zorgklimaat veel aanleiding om serieus aan de slag te gaan met e-health. Binnen GCM speelden nog andere aspecten, waardoor e-health in 2011 boven aan de agenda kwam te staan.
GCM heeft de ambitie innovatieve zorg te bieden. De organisatie en medewerkers zijn er op ingesteld. Er heerst een grote bereidheid tot veranderen. Dit is ook nodig om innovaties succesvol te implementeren in de organisatie. Het aanbieden van multidisciplinaire zorg heeft ons de afgelopen jaren dichter tot elkaar gebracht en ons geleerd informatie en de zorg voor cliënten als een team te ‘delen’. Goed op elkaar aangesloten informatiesystemen (interfaces) bleken daarbij essentieel. Een zorgprogramma als ‘Vitale Vaten’ uitrollen, was bijvoorbeeld alleen mogelijk als informatie uit het KIS (Keten Informatie Systeem) gedeeld kon worden met alle betrokken disciplines (huisarts, fysiotherapie en diëtist).
Het delen van informatie was tot 2011 vooral nog een interne (multidisciplinaire)
aangelegenheid.
De
behoefte
aan
meer
vraag gestuurde zorg en zelfmanagement van de patiënt, deed ons besluiten GCM-zorgdiensten online toegankelijk te maken. Bijvoorbeeld door medische informatie (tot op zekere hoogte en uitsluitend langs veilige weg) online te delen met de cliënt. De GCM Kringapotheek was al veel langer actief op dit gebied. Hun ervaringen kwamen ons goed van pas.
12
GCM Voorop in (e-)zorg ‘Voorop in zorg’ betekende anno 2011 voor GCM: voorop in e-health. Het paste bij onze visie, ambitie en ervaring. Om de ontwikkeling van e-health binnen GCM meer kans van slagen te geven, werd een stuurgroep geformeerd onder leiding van projectleider Eugen Zuiderwijk.
Stuurgroep e-health voorzitter: Eugen Zuiderwijk leden: Rudie Jansen, Steffen Hankel, Bas Aukema
Uitvoer teleconsulting projecten
Intergratie in PAZIO: • Medicom • Portavita
• FysioManager • Pharmacom
Inrichten nieuwe website GCM
Als basis voor het verder ontwikkelen van e-health binnen GCM gold
GCM nam het initiatief om met de ontwikkelaars van Pazio en
‘interne en externe samenwerking’. Zowel binnen GCM als binnen
mijngezondheid.net om de tafel te zitten.
diverse andere zorgorganisaties (o.a. vakgroepen huisartsen en fysiotherapie, gemeente en universiteit Utrecht) was men op dat moment actief met projecten die direct of indirect te maken hadden met e-health (o.a. Pazio en Mijngezondheid.net). Om maximaal van elkaars ervaringen en expertise gebruik te kunnen maken, lag intensieve samenwerking voor de hand.
Het grootste probleem bleek de koppeling van de verschillende informatie-, communicatie- en internetsystemen. Dankzij onze
Doel was: het creëren van één internetomgeving voor alle e-healthdiensten, online toegankelijk voor onze cliënten met één goed beveiligde inlog
eerdere ervaring in het koppelen van informatie (KIS en onze interne multidisciplinaire agenda) wisten we hoe belangrijk dit was en hoe moeilijk in de praktijk uitvoerbaar. Hier lag de eerste uitdaging van
Afgesproken werd een gezamenlijke internetoplossing te bouwen,
de stuurgroep.
die binnen GCM kon worden getest. De wil om het gezamenlijke doel te behalen en het onderlinge vertrouwen dat daarbij ontstond, heeft geleid tot een uniek platform: Mijn GCM. De toegang via de website van GCM is beveiligd met de DigiD-code van de cliënt. Binnen Mijn GCM zijn een groeiend aantal e-health diensten van GCM direct en online beschikbaar.
13
‘Mijn GCM’ is een uniek platform, toegankelijk via DigiD-code
homepage www.gcmbroek.nl
DigiD
Pharmacom Toegang Mijngezondheid.net
Medicom
Toegang Digitaal logboek
Portavita
Patiënten toegang
FysioManager
PAZIO omgeving - ‘Mijn GCM’
E-healthdiensten die in 2011 beschikbaar werden binnen Mijn GCM: Via Mijngezondheid.net •
E-lab (zelf online uitlezen van laboratoriumuitslagen)
•
E-recept (zelf online recepten en/of herhalingsrecepten aanvragen)
•
E-afspraak (zelf online een afspraak voor een consult bij de huisarts inplannen)
•
E-consult (per e-mail een vraag stellen aan de huisarts en apotheek)
Digitaal logboek •
Cliënten met een chronische ziekte die deelnemen in het zorgprogramma Diabetes Mellitis type 2, COPD of CVRM kunnen thuis hun metingen doen (bloedsuiker, gewicht, bloeddruk e.d.) en deze volgens afspraak zelf online invoeren in het logboek. De resultaten worden door de praktijkverpleegkundige en/of arts gevolgd.
Patiëntentoegang Fysiomanager* •
E-afspraak (cliënten kunnen zelf online een afspraak inplannen voor een behandeling bij de therapeut)
•
E-monitoring (cliënten kunnen zelf thuis oefeningen doen, pijngrenzen en resultaten zelf online invoeren in het dossier)
•
E-consult (per e-mail een vraag stellen aan de therapeut)
(*) nog in ontwikkeling
14
Voorlopige conclusie e-health binnen GCM GCM is enthousiast over de mogelijkheden van e-health en heeft inmiddels een aantal toepassingen getest en geïmplementeerd. Vooral toepassingen op het gebied van generiek zelfmanagement (zelf afspraak maken, lab-gegevens inzien) en specifiek zelfmanagement (zelf metingen doen en doorgeven) bieden perspectief. Dat geldt ook voor teleconsulting (mits de technische drempels worden weggenomen). Meer over deze specifieke projecten leest u verderop in dit jaarverslag.
Onze conclusie is dat, gedwongen door de maatschappelijke ontwikkelingen, de toepassing van e-health onontkoombaar is. E-health biedt kansen om in de toekomst voldoende kwalitatief hoogstaande zorg te kunnen blijven bieden op het moment dat de cliënt dat nodig heeft. Het maakt de zorg op termijn toegankelijker, geeft ruimte aan een verantwoorde manier van zelfmanagement en betaalbare vraaggestuurde zorg.
In eerste instantie vergt de implementatie van e-health investeringen in geld en tijd. Overheid en zorgverzekeraars hebben hierin, net als zorgverleners, een verantwoordelijkheid. Patiënten en zorgverleners zullen moeten wennen aan een nieuwe manier van dialoog en zorg. Maar na verloop van tijd zullen wij vooral de vruchten plukken van e-health. Ook binnen GCM.
15
16
Pilot project Teleconsulting GCM heeft tot doel geïntegreerde eerstelijnszorg op
Alle geselecteerde cliënten kregen thuis een intakegesprek van
innovatieve wijze aan te bieden. Onderdeel daarvan is
hun huisarts of fysiotherapeut. Daarin werd het project toegelicht
zorg thuis leveren, zodat cliënten thuis goed met hun
en de internetfaciliteiten en -vaardigheden geïnventariseerd. De
aandoening kunnen omgaan en deze zo zelfstandig
benodigde randapparatuur werd door GCM beschikbaar gesteld en
mogelijk kunnen managen. E-health biedt ook voor
door Brevidus geïnstalleerd. Daarna werd de verbinding getest en
zorg thuis nieuwe mogelijkheden, zoals teleconsulting.
indien nodig verbeterd.
Teleconsulting is een manier om zorg op afstand te leveren. In de thuiszorg bestaan hiervoor al diverse systemen. In de praktijk van huisartsen en fysiotherapeuten nog niet. Om
Vervolgens werden individuele afspraken gemaakt tussen patiënt
te ontdekken wat de meerwaarde van teleconsulting kan
en zorgverlener over het tijdstip en het doel van het teleconsult.
zijn voor huisartsen en fysiotherapeuten deed GCM in 2011
De sessies werden opgenomen en tussentijds geëvalueerd. Uit een
een pilot.
tussentijdse evaluatie bleek, dat het opschalen van de pilot (vergroten van de onderzoeksgroep naar 30 cliënten), niet verantwoord was. Vooral operationele technische problemen waren hiervan de oorzaak
Doel en opzet van de pilot
(storing). Conclusie was dat strengere systeemeisen aan de lokale
Doel van de pilot was zoals gezegd: te ontdekken wat de meerwaarde
systemen (thuis bij de patiënt) moesten worden gesteld. Ook het
van teleconsulting kan zijn voor huisartsen en fysiotherapeuten. Het
profiel van de deelnemers als computergebruiker moest worden
project werd uitgevoerd in samenwerking met Brevidus, leverancier
aangescherpt. De test is op basis van de aangescherpte eisen op
van de teleconsult applicatie ‘gcmbroek.livesession.nl’. Het project
kleine schaal doorgezet.
is mede mogelijk gemaakt dankzij subsidie van zorgverzekeraar stichting Agis en de provincie Utrecht. Ter afsluiting van de pilot vond een eindevaluatie plaats en werden afsluitende vraaggesprekken gehouden met de deelnemende Na het samenstellen van een projectteam werd geoefend met de
cliënten.
applicatie ‘live session’ en werden technische randvoorwaarden geformuleerd m.b.t. de benodigde internetverbinding, webcam en audio. Vervolgens werd een groep patiënten geselecteerd en benaderd om deel te nemen aan de pilot. Hierbij werden de volgende criteria aangehouden: •
Slechte mobiliteit
•
Onderhoudsrevalidatie (bijv. COPD)
•
Indicatie voor regelmatige zorg (bijv. Multi Morbiditeit en
•
Leefstijladvies met regelmatig contact, zonder noodzaak
Diabetes Mellitus) fysiek contact •
‘Ik vind het schitterend. Dankzij teleconsulting hoef ik de deur niet meer uit en heb ik toch visueel contact’
Controlecontact na ziekenhuisbehandeling voor COPD exacerbatie
•
Casemanagement waarbij regelmatig bezoek aan huis plaatsvindt
Mensen die niet in staat zouden zijn het systeem te bedienen of reeds thuiszorg van Zuwe ontvingen vielen buiten de selectie.
17
Belangrijkste conclusies pilot Teleconsulting
succesvol (betrouwbaar, storingsarm) gebruik van teleconsulting
De resultaten zijn geëvalueerd op basis van de beoordeling van de
op dit moment. Een combinatie van technische beperkingen bij
teleconsultsessies en de ervaringen van deelnemende patiënten en
deelnemers thuis, hoge beveiligingseisen aan de verbinding en de
zorgverleners.
beperkte vaardigheid met internet bij gebruikers, liggen hieraan ten grondslag. Het gebrek aan vertrouwen in het systeem leidde op den duur tot een daling van de motivatie bij medewerkers.
Uit de evaluatie kwam naar voren dat het technische verloop van de sessies in 65% van de gevallen matig tot slecht was. De sessies die technisch voldoende succesvol waren, hadden veelal betrekking op
Toch zijn er dankzij de pilot belangrijke lessen geleerd over het
COPD-training en leverde in 60% van de gevallen tijdsbesparing op
succesvol implementeren van teleconsulting ten behoeve van
voor de zorgverlener (al dan niet in combinatie met het geven van
huisartsen en fysiotherapeuten. Hiervoor is vereist:
oefeninstructies). De lengte van de sessies liepen uiteen van 5 tot 30 minuten.
•
Scherpe selectie t.a.v. aanwezige apparatuur en
Uit de exitgesprekken met deelnemers en zorgverleners blijkt dat:
•
Scherpe selectie van patiënten
•
Uitgebreide instructie voor alle deelnemers/gebruikers
•
Snelle en gebruikersvriendelijke helpdesk/protocol/
computervaardigheden
•
Teleconsulting de zorg toegankelijker maakt
•
Zorg via teleconsult niet wordt ervaren als kwalitatief minder
•
Geboden zorg veelal werd ervaren als extra service
•
Zorgverleners oordeelden dat zij dankzij de (geslaagde)
Concrete meerwaarde voor behandeling van COPD-patiënten door fysiotherapeuten
sessies zowel de kwaliteit van zorg (toegankelijkheid) als de •
naslagwerk bij storingen • •
Onderzoeken ‘Skype’-technieken die beveiliging en
service verbeterden
toegankelijkheid combineren en als ‘plugin’ eenvoudig zijn
De technische werking (o.a. synchroon lopen van beeld en
te implementeren
geluid) tegen viel, al waren patiënten hierover minder negatief • •
De duur van het teleconsult door alle betrokkenen als juist werd beoordeeld
Wanneer teleconsulting technisch optimaal en betaalbaar zou zijn,
Zorgverleners kritischer waren over het aanbevelen van deze
biedt het grote kansen. Onze ervaringen met de sessies waren
vorm van zorg aan derden dan deelnemende cliënten
positief. Ze leverden tijdwinst op (vooral voor fysiotherapie) en werden door cliënten als prettig ervaren. Teleconsulting is prima geschikt voor snelle controles. Bijvoorbeeld ter ondersteuning van onze complexe ouderenzorg. Deze groep patiënten is minder mobiel
Een ervaring rijker en een illusie armer
en heeft regelmatig zorgvragen. Fysiek onderzoek blijkt vaak niet nodig. Het grote voordeel van een teleconsult ten opzichten van een telefonisch consult is, dat je de patiënt ook echt kunt zien. De non-verbale communicatie (80% van de communicatie) is zichtbaar,
Teleconsulting lijkt vooral meerwaarde te hebben bij de (thuis)
net als bij een visite. Teleconsulting is echter veel gemakkelijker en
zorg voor ouderen. Helaas is deze groep minder ervaren in het
sneller dan een visite of bezoek aan de huisarts. Daar ligt de winst.
omgaan
met
moderne
communicatietechnieken.
Dit
maakt
een succesvolle introductie van teleconsulting moeilijk. Door de technische haperingen is weinig vertrouwen ontstaan in het
18
Mijngezondheid.net, voorbeeld effectieve toepassing e-health De GCM huisartsen maken al een aantal jaren gebruik
Intern werden protocollen opgesteld, zoals voor het dagelijks
van het HIS (Huisartsen Informatie Systeem). Net als het
checken van de mailbox voor e-consults, het doorzetten ervan naar
KIS werd dit informatiesysteem tot nu toe vooral intern
de huisarts en binnen 2 dagen beantwoorden. Ook de procedure
gebruikt binnen de zorgdiscipline. In 2011 is het systeem
voor het vrijgeven van het patiëntendossier en medicatiedossier
gekoppeld aan een nieuwe applicatie: Mijngezondheid.net.
(apotheek) is nauwkeuring vastgelegd. ‘Hierbij komt meer kijken
Deze nieuwe applicatie maakt het voor patiënten mogelijk
dan je denkt’, vertelt Eugen Zuiderwijk. ‘De dossiers werden tot
online zelf lab gegevens in te zien, herhalingsrecepten aan
nu toe alleen ingezien door (para)medici. Nu ook patiënten deels
te vragen, afspraken in te plannen en vragen te stellen. GCM
meekijken in het dossier, moet in de dossiers een vertaalslag worden
zit nog in een overgangsfase. Niet alleen voor cliënten, maar
gemaakt van medische info naar patiënten info.’
ook voor de praktijkassistenten veranderde hierdoor veel. In september werd Mijngezondheid.net bij de eerste groep cliënten ‘Het project sprak ons direct aan’, aldus Classien Timmer
geïntroduceerd. ‘We verwijzen nu standaard in ons automatische
(coördinerend centrumassistente locatie Boomstede) en Ria van
telefoonbericht naar de e-mogelijkheden via onze website. Er liggen
Vuuren (coördinerend centrumassistente locatie Spechtenkamp).
kaartjes bij de balie en natuurlijk zetten we ons narrowcasting-
‘We hadden al een tijd het gevoel dat we de contactmogelijkheden
systeem en website in voor communicatie. Inmiddels hebben we
voor patiënten konden verbeteren. In het kader van onze accreditatie
circa 100 patiënten actief benaderd voor aanmelding bij ‘Mijn GCM’,
in Boomstede waren we daar al gestart met de mogelijkheid om
het inlog portaal voor Mijngezondheid.net.’
een afspraak of visite aan te vragen via e-mail. En ook kregen we wel eens een vraag per e-mail. De ene huisarts was hierover enthousiaster dan de ander.’
Eerste resultaten Vooral de mogelijkheid om zelf online een afspraak te maken of herhaalrecepten aan te vragen wordt relatief veel gebruikt. Deze
Introductie Mijngezondheid.net
services zijn direct via de website beschikbaar en hiervoor hoeft
In april 2011 werd het project officieel gestart door Eugen (Huisarts
niet te worden ingelogd. ‘Ons doel was 5 ingeplande afspraken per
en projectleider project E-health). Het project omvatte:
dag. Inmiddels (2012) zitten we op 10 per dag. Dit betekent minder telefoon en levert direct tijdwinst op voor ons. Bovendien weten
•
E-lab (zelf online uitlezen van laboratoriumuitslagen)
cliënten beter waar ze aan toe zijn. De apotheek ontvangt circa 10%
•
E-recept (zelf online recepten en/of
van de herhalingsrecepten via de website. De volgende stap is dat
herhalingsrecepten aanvragen)
patiënten rechtstreeks in de agenda van de zorgverlener kunnen
E-afspraak (zelf online een afspraak voor een consult bij de
boeken en in het eigen medicatiedossier kunnen. Hiervoor moet wel
huisarts inplannen)
ingelogd worden met een DigID.’
• •
E-consult (per e-mail een vraag stellen aan de huisarts) Hoewel de aanmeldprocedure eenvoudig is, zijn nog maar weinig patiënten echt actief op Mijn GCM en Mijngezondheid.net. Waarschijnlijk komt dit door onbekendheid van en onervarenheid met de nieuwe mogelijkheden. Het komende jaar zal vooral hierop en op het verder integreren van de systemen de nadruk komen te liggen.
19
Functie POH-assistent verandert door e-health E-health brengt veranderingen met zich mee voor onze functie en biedt nieuwe kansen. We zijn nu al minder tijd kwijt aan het inplannen van afspraken. Ik zou nog wel meer intrinsieke motivatie willen voelen om dit proces echt van de grond te tillen binnen de huisartsendiscipline van GCM. Het is allemaal nog wennen. De komst van meer zelfmanagement door e-health betekent dat cliënten ook meer zelf triage zullen doen. Onze triage zal blijven, maar verschuift naar een ander moment. De tijd en expertise van de huisarts (en van onszelf) wordt dankzij het toepassen van e-health steeds effectiever ingezet. Onze rol zal daarbij ook steeds meer coördinerend worden.
20
Apotheek ervaren aanbieder van e-health GCM Kringapotheek is binnen GCM de meest ervaren
Nieuwe ontwikkelingen
aanbieder van digitale zorgdiensten. Zij hebben al
2011 was voor de GCM Kringapotheek een jaar met veel personele
enkele jaren een Digitaal Medicatie Dossier (DMD was
veranderingen. Een apotheker verliet GCM. De medewerkers
een initiatief van Kringapotheken) en ook het aanvragen
ontwikkelen zich inmiddels tot een zelfsturend team. Ze nemen
van herhalingsrecepten kan al jaren per e-mail. De
meer initiatief (bijvoorbeeld met acties) en werken zelfstandiger.
diensten bevallen goed bij de apotheek en cliënten zijn
Dat geeft ook meer ruimte voor innovaties. Die zijn nodig, omdat
inmiddels gewend aan het gebruik ervan. 10% van alle
de basis waarop apothekers worden betaald gaat veranderen. Nu
herhalingsrecepten wordt momenteel online aangevraagd.
worden wij nog betaald per receptregel. In de toekomst zullen
De uitdaging is nu om deze systemen te koppelen aan het
apothekers, net als andere (para)medici, worden betaald per
grotere geheel: Mijn GCM.
verrichting. Onze dienstverlening wordt dus minder recept gestuurd en meer zorg gestuurd. Een goede zaak, maar ook deze verandering vergt weer de nodige flexibiliteit van ons team. Wij bereiden ons
‘Onze cliënten hebben inmiddels de weg naar ons gevonden via
voor op de wijziging door het ontwikkelen van nieuwe diensten,
de digitale snelweg. Zij zijn dus al enigszins gewend aan e-health
zoals:
diensten. Dit is een groot voordeel bij de acceptatie van nieuwe zorgdiensten. Anderzijds is het koppelen van de nieuwe systemen en diensten met ons bestaande aanbod, en wellicht ook deels de
•
Inventariseren en registreren van stoppers van
vervanging ervan, een nadeel. Cliënten die momenteel in ons DMD
voorgeschreven medicatie
zitten, zullen moeten overstappen. Maar ze krijgen daar wel een
Hierdoor wordt voorkomen dat cliënten overtollige medicijnen
meer geïntegreerd digitaal aanbod voor terug’, meent Jobs Verkaaik
thuis hebben liggen of dat de behandeling ongemerkt stil
(apotheker).
komt te liggen. De apotheek bespreekt het stoppen van het gebruik met de praktijkverpleegkundige. In overleg wordt actie ondernomen richting de patiënt.
‘Om dit ook daadwerkelijk waar te maken zijn goede samenwerking en solidariteit binnen GCM erg belangrijk. Het zou prachtig zijn
•
Begeleiding medicatie bij ontslag ziekenhuis
als alle patiënten binnen GCM, die via de huisarts medicatie
Patiënten worden steeds eerder ontslagen uit het ziekenhuis.
krijgen voorgeschreven, deze ook direct konden afhalen bij de
De eerste lijn moet de zorg van de patiënt dan overnemen.
GCM Kringapotheek. Of door ons bezorgd zouden krijgen. Onze
Wij zijn op de hoogte van het ontslag en bellen na een week
dienstverlening (leveren en monitoren van herhalingsrecepten,
met de patiënt. Wij bieden even een luisterend oor en checken
registreren van stoppers, synchronisatie van medicatie enz.) is dan
direct hoe het met de medicatie gaat. Patiënten ervaren dit als
automatisch gekoppeld aan het dossier. We kunnen dan veel pro-
heel plezierig. Het schept een band en dat merken wij als ze
actiever zorg verlenen. In dat geval zijn we daadwerkelijk samen
later weer in de apotheek komen.
sterk voor de patiënt. •
Valpreventie Vooral oudere cliënten hebben door het gebruik van (een
Onze ervaring bij de ontwikkeling van e-health is het veranderproces
combinatie van) medicijnen een verhoogde kans op vallen.
intern vanuit een masterplan vooral bottum-up te laten plaatsvinden.
Wij zijn daarom extra alert bij het verstrekken van o.a.
GCM kent een grote veranderbereidheid, maar medewerkers willen
slaapmiddelen. Bij problemen bellen wij om het gebruik te
vooral ook hun eigen ideeën en ervaringen kunnen inbrengen om
reguleren.’
het proces verder te ontwikkelen, op maat te implementeren en te optimaliseren. Dit vergt sturing van het proces in combinatie met veel onderling overleg, begeleiding, inzet en tijd van alle disciplines
Ook de apotheek levert zo haar steentje bij aan het GCM-motto:
op ieder niveau.
‘Samen vooraan in zorg’.
21
KIS nu ook toegankelijk voor patiënten met digitaal logboek Marlies Rijkers is praktijkverpleegkundige voor multidisciplinaire Begin 2010 werd het Keten Informatie Systeem (KIS) van GCM
zorgprogramma’s en al 5 jaar verbonden aan GCM. ‘Ik ben al enkele
opengesteld voor patiënten door middel van een digitaal
jaren betrokken bij de patiënten binnen onze zorgprogramma’s.
logboek. Voor die tijd werd het KIS vooral intern gebruikt.
Ik doe binnen het ouderenproject, als casemanager de intake bij
Het KIS is een ondersteunend informatiesysteem voor de
patiënten thuis, inventariseer de zorgbehoefte en help deze tot
behandeling van chronisch zieke cliënten die deelnemen
stand te brengen in samenwerking met huisarts, apotheek en
aan multidisciplinaire zorgprogramma’s binnen GCM. Het KIS
thuiszorg. Daarna coördineer en monitor ik de zorg van iedere cliënt
bevat patiëntgegevens en behandelprotocollen die dankzij
nauwkeurig. Het KIS helpt me daarbij. Het digitale logboek, waarbij
het systeem beschikbaar zijn voor het gehele behandelteam
patiënten ook zelf resultaten van metingen e.d. invoeren, werkt heel
van een patiënt. En sinds kort ook voor patiënten zelf.
goed. Wel vergt het voor mij een andere manier van werken. Omdat je patiënten nu minder vaak ziet, moet je voorkomen dat ze in de anonimiteit wegzakken. Ik ben daarom extra alert op ingevoerde
Het KIS maakt de onderlinge samenwerking en afstemming van zorg
nieuwe gegevens, controleer ze en geef een reactie. Daarnaast
tussen de verschillende zorgdisciplines binnen GCM gemakkelijker en
houden we vast aan een jaarlijkse (fysieke) controle en ben ik altijd
informatie toegankelijker. Door het KIS toegankelijk te maken voor
telefonisch en per e-mail bereikbaar voor vragen. De volgende stap
de patiënt, komt de medische informatie ook beschikbaar voor de
is wat mij betreft teleconsulting.’
cliënt. Daarnaast kan deze zelf informatie toevoegen aan het dossier, zoals zelfgemeten suikerspiegels, bloeddruk, gewicht e.d.). Hiermee vervalt bijvoorbeeld de noodzaak van het tot op heden standaard driemaandelijkse controlebezoek van diabeten aan het zorgcentrum. Deze vorm van e-health past helemaal binnen de ambitie van GCM op het gebied van moderne zorg.
Deze vorm van e-health past helemaal binnen de ambitie van GCM op het gebied van moderne zorg.
22
Administratie solide basis voor innovatieve zorg In de afgelopen jaren heeft de administratieve afdeling van GCM haar informatie- en (financiële) administratiesysteem geoptimaliseerd. Hiermee biedt ze, in een periode waarin de zorgvraag verandert en zorgdiensten innoveren, een solide basis voor de registratie van verrichtingen en activiteiten van de verschillende zorgdisciplines.
‘We staan als afdeling een beetje los van alle ontwikkelingen rond e-health’, vertelt Frank Wind (Hoofd Administratie bij GCM). Onze systemen zijn zeer up-to-date en flexibel. Innovatie in nieuwe vormen van zorg is noodzakelijk. Door de toenemende vraag en het beperkte aanbod is het noodzakelijk effectiever met de tijd van onze zorgverleners om te gaan. Een goed urenregistratiesysteem kan daarbij helpen. Daar ligt onze bijdrage. De afdeling verzorgt ook correcte en snelle declaratie en rapportage bij zorgverzekeraars en subsidiërende instellingen.’
Een papierloze administratie en archief. Minder post, minder papier, beter voor het milieu en kostenbesparend
‘Verder zijn we actief geweest met het realiseren van een papierloze administratie en archief. Minder post en minder papier. Dat is beter voor het milieu en bespaart kosten. Zo hebben we bijvoorbeeld de salarisstrook vervangen door een salarisstrook-online. Het personeel kan zelf inloggen en hun salarisstrook met jaaropgave online bekijken. Ook geven we een toelichting op de informatie. Dankzij de nieuwe methode kost de maandelijkse salarisronde ons veel minder tijd. Net als bij e-health moeten de gebruikers ook hierbij wennen aan de nieuwe manier van informatievoorziening. We krijgen nu vragen over inlogcodes in plaats van over de salarisstroken zelf.’
23
Maak kennis met de nieuwe functie-coördinatoren Zowel de huisartsen als de fysiotherapeuten kregen in 2011 een nieuwe functie-coördinator. De huisartsen kozen zelfs voor twee coördinatoren die de functie als duo invullen. Wie zijn zij, wat zijn hun ambities en hoe bevalt de nieuwe functie hen.
Een functie-coördinator is een leidinggevend manager van een discipline binnen GCM. De functie rouleert per drie jaar. Bij fysiotherapie werd de functie vervult door Rudie Jansen. In 2011 nam Jenne Marie Strijker het stokje van hem over. Bij de huisartsen droeg Eugen Zuiderwijk het vaandel over aan het duo Ineke Volman en Peter van Koningsbruggen.
Fysiotherapie Jenne Marie werkt al 6 jaar bij GCM als fysiotherapeut. Ze heeft daardoor veel ervaring met de organisatie en kent de mensen goed. Ze voelde wel wat voor de functie, heeft een aanvullende opleiding gevolgd en onderzoek gedaan. ‘Ik wil de zorgvraag in onze discipline nog meer leidend maken voor ons zorgaanbod. Er is de laatste drie jaar veel veranderd met betrekking tot de eisen die verzekeraars stellen aan verslaglegging. We moeten beter zicht krijgen op onze inkomsten (subsidies en verzekeraars) in relatie tot de uren die we maken. We moeten steeds bedrijfsmatiger gaan werken en dat is een uitdaging.’
Daarnaast kan het effectiever inzetten van onze zorgcapaciteit belangrijk bijdragen aan het in de hand houden van kosten en tegelijkertijd blijven voldoen aan de groeiende vraag. Dit betekent inzicht in niet-declarabele uren. Die was tot nu toe wat onderbelicht gebleven. Beter capaciteitsbeheer is mijn uitdaging. Nadat ik e.e.a. in kaart heb gebracht hebben we een aantal maatregelen getroffen waaronder ‘flexibel werken’: overuren maken als het moet en deze binnen één maand opnemen tijdens de daluren.
24
Jenne Marie voelt zich als leidinggevende wat minder ‘one of
(bijna-ongevallen en incidenten) te melden. Een bijna-ongeval
the guys’. Sparren doet ze nu met andere coördinatoren in plaats
of incident analyseren kan echte problemen in de toekomst
van collega fysiotherapeuten. ‘Doordat ik nu ook lid ben van het
voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan een recept dat per ongeluk bij
managementteam van GCM ontstaat ook meer inzicht, begrip en
de verkeerde patiënt in het dossier belandt. Een dossier dat zoek
gevoel bij de overkoepelende organisatie. Er verandert door mijn
is of patiënten die verkeerde lab-uitslagen doorkrijgen. Hiervoor
nieuwe functie veel in de relatie met GCM-collega’s binnen en buiten
zijn protocollen afgesproken. Toch gaat het wel eens fout. Om
mijn eigen discipline.’
het veiligheidsbewustzijn te vergroten heb ik aandacht gevraagd voor het verbeteren van het werkproces. Het gaat daarbij niet om fouten en personen, maar om te achterhalen hoe fouten ontstaan.
Achmea Plus-praktijk
Vervolgens kunnen maatregelen worden genomen om de fouten in
GCM Fysiotherapie wil komend jaar een ‘Achmea Plus-praktijk’
de toekomst te voorkomen. Dit proces vraagt dagelijks aandacht.’
worden. Dit vereist meer uniformiteit in werkwijzen, waarborging van kwaliteit, klachtenprocedures, verbetering van bereikbaarheid e.d. Een Plus-praktijk biedt voor cliënten een breder zorgaanbod en
‘Naast patiëntenzorg is ook steeds meer aandacht nodig voor de
ruimere behandeltijden. Bovendien is het steeds vaker voorwaarde
bedrijfsmatige kant van de discipline. Leuk om te doen en een
voor het verkrijgen van subsidie- en projectgelden. Tot slot heeft
nieuwe uitdaging’, aldus Ineke. ‘Ik vindt het een challenge om
Jenne Marie de ambitie om de discipline verder te ontwikkelen door
normen te stellen en deze samen te realiseren. Registratie en het
meer cliënten van buiten GCM en Maarssenbroek aan zich te binden.
zichtbaar maken van verrichtingen in relatie tot inkomsten is niet
Geen wachtlijst en altijd back-up-behandelaar bij ziekte moeten
alleen voor de fysio een issue, ook wij zijn daar volop mee bezig.
hierbij als ‘productplus’ gaan helpen.
De medisch inhoudelijke zorg staat soms op gespannen voet met de contract gestuurde zorg van de verzekeraars. We moeten flexibel blijven om onze discipline financieel gezond te houden en toch de
Huisartsen
zorg te kunnen leveren die onze cliënten vragen. Dit kost geld en
De functie van functie-coördinator vergt minimaal een dag per week
tijd. We zijn committed maar moeten deze taak wel verantwoord
en is dus niet zomaar te combineren met een bestaande baan als
combineren met onze primaire functie: patiëntenzorg.’
huisarts. Peter en Ineke hadden beide interesse in de functie, maar niet de tijd. Ze kennen elkaar al 20 jaar, dus de keuze voor een duobaan was snel gemaakt. ‘We hebben de taken in goed overleg
Ineke neemt namens de huisartsen deel aan het managementteam.
verdeeld op basis van ervaring en affiniteit.’ Peter doet de medisch
Ze wordt daarbij gevoed met informatie door Peter en collega’s.
inhoudelijke zaken en Ineke organisatie, bedrijfsvoering en financiën.
‘Ik merk dat ik meer multidisciplinair ga denken nu ik in het
De jaargesprekken met de huisartsen komen voortaan voor rekening
managementteam deelneem. Het is heel verfrissend om met
van Gré Conradi (directeur GCM).
andere disciplines mee te denken.’ E-health is zo’n overkoepelend thema. ‘Wij zien het in eerste instantie vooral als aanvulling in plaats van vervanging. Voor specifieke patiëntengroepen (bijvoorbeeld
Veilig Incidenten Melden’ (VIM)
chronisch zieken) kunnen zelfmanagement en teleconsulting op
Peter heeft zich in 2011 vooral gericht op ‘Veilig Incidenten Melden’
termijn de efficiency en effectiviteit in de zorg vergroten. Winst is
(VIM) in het kader van kwaliteitsdenken (nieuwe accreditatienorm).
op kortere termijn te behalen d.m.v. e-patiëntconsulten, e-afspraak,
‘Dit vraagt om een cultuurverandering binnen onze discipline.
e-lab en e-recept. Tot slot is ook voorlichting (mits betrouwbaar) een
We moeten leren dingen die niet goed gaan op de werkvloer
belangrijke toepassing van e-health.’
25
Verloskunde weer volle kracht vooruit Na een bewogen jaar, door personele perikelen binnen de afdeling verloskunde, is in 2011 binnen het team de rust weder gekeerd. Er is weer ruimte voor managementactiviteiten, zoals deelname aan de besprekingen van het managementteam, verbetering van processen, opleiding en samenwerking.
Om de uniformiteit in onze werkwijze tijdens zwangerschapscontroles te verbeteren is dit jaar gestart met een nieuw software systeem: VRUMUM. Naast uniformiteit biedt het systeem een betere registratie van de verleende zorg en kan de correspondentie van het SALTRO elektronisch worden verwerkt. De werkdruk wordt hierdoor verlaagd. Een tweede verloskundige heeft haar opleiding voor Structureel Echoscopisch Onderzoek (SEO) met succes afgerond. Hierdoor kunnen we meer echospreekuren aanbieden aan onze cliënten.
De samenwerking met het Wilhelmina Kinder Ziekenhuis is verdiept. Middels visiebesprekingen en intentieverklaringen streven we samen naar een ‘shared care model’, conform het advies van de stuurgroep ‘Zwangerschap en Geboorte’.
26
Bevallingen
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Totaal bevallingen gestart eerste lijn
174
163
151
174
191
145
Begeleide thuisbevallingen
66
58
38
51
59
46
Begeleiden bevallingen poliklinisch
20
29
23
24
38
24
Gedurende de bevalling medisch geworden
88
76
100
99
94
75
Echografie inclusief cliënten van elders
320
310
388
863
841
988
Aantal inschrijvingen
276
281
311
328
373
380
Cijfers 2011 • Aantal inschrijvingen
380
• Totaal a termen
288
• Preconceptioneel advies
1
• Verwijzingen tijdens de zwangerschap
88
• Verhuizingen
6
• Miskramen
37
• Totaal aantal partus in 1e lijn begonnen
145
- Waarvan thuis begonnen en thuis geëindigd
36
- Waarvan thuis begonnen en in 2e lijn geëindigd
11
- Waarvan poliklinisch begonnen en poliklinisch geëindigd
23
- Waarvan poliklinisch begonnen en in 2e lijn geëindigd
64
- Waarvan thuis begonnen en poliklinisch geëindigd
1
- Waarvan poliklinisch gepland, maar thuis geëindigd
10
• Partus voor UVC, thuis geëindigd
9
• Partus voor UVC, in 2e lijn geëindigd
7
• Losse kraambedden
30
• Totaal aantal echo’s
988
- Waarvan aantal termijnecho’s
244
- Waarvan aantal SEO’s
132
1000 900 800 700
totaal bevallingen gestart eerste lijn
600
begeleide thuisbevallingen
500
begeleiden bevallingen poliklinisch
400
gedureende de bevalling medisch geworden
300
echografie inclusief cliënten van elders
200
aantal inschrijvingen
100 0 2006
2007
2008
2009
2010
2011
27
Resultaten en trends 2008 > 2011 Aantallen projectdeelnemers 2008
2009
2010
2011
Stoppen met Roken
21
31
34
81
gestopt bij einde programma
43%
73%
gestopt na 1 jaar Maarssense MannenKliniek
42
65%
74%
48%
62%
78
95
113
14
20
50
27
15
2009
2010
2011
Vasectomiën BeweegKuur 2009-2011
Resultaten Apotheek 2008 aantal geregistreerde zorgregels
911
883
840
1.180
aantal eerste en tweede uitgiftes
4.931
8.847
10.493
12.387
aantal klachten
90
125
137
aantal receptregels
62.638
85.871
91.119
aantal eigen bereidingen
3.043
3.454
3.201
aantal beoordeelde interacties
80.000
86.000
10.978
Het aantal eigen bereidingen bedraagt gemiddeld 3,5% van het totaal aantal afleveringen
Fysiotherapie
2008
2009
2010
2011
Aantal behandelingen fysiotherapie
14.042
14.500
15.599
15.880
Zorgprogramma deelnemers
2008
2009
2010
2011
Aantal zorgprogramma deelnemers
1.385
1.595
1.838
1.946
11%
13%
14%
% van GCM totaal
28
Deelnemers zorgprogramma’s
2008
2009
2010
2011
CVRM
755
918
1.080
1.163
DiAgis
445
490
552
593
COPD
185
187
206
190
Totaal
1.385
1.595
1.838
1.946
Aantal behandelingen fysiotherapie 17000 16000 15000 14000 13000 12000 11000 10000 2008
2009
2010
2011
Aantallen deelnemers zorgprogramma’s
1000
750 CVRM
500
DIAgls 250
COPD
0 2008
2009
2010
2011
QUICKSCAN 2011 - APOTHEEK
Score 4
4
3,5
3,5
3
3
2,5
2,5
2
2
1,5
1,5
1
1
0,5
0,5
0
0 Kring-participatie Management & samenwerking Apotheekprocessen
Zorgprocessen Retailprocessen Resultaatgebieden
29
Financiële verantwoording JAARREKENING OVER 2011 BALANS PER 31 DECEMBER 2011 (na resultaatbestemming)
31-12-11
31-12-10
€
€
Grond en gebouwen
1.046.622
1.081.765
Verbouwing
259.980
274.634
Automatisering
66.637
56.142
Inventaris
84.822
111.240
Installaties
91.294
114.935
1.549.355
1.638.715
Voorraden
121.514
110.922
Vorderingen
487.021
429.824
608.535
540.746
LIQUIDE MIDDELEN
1.149.404
846.714
TOTAAL ACTIVA
3.307.294
3.026.175
Continuïteitsreserve (egalisatiereserve)
1.211.293
1.012.620
Bestemmingsreserve huisvesting en automatisering
190.384
213.408
1.401.677
1.226.028
237.096
257.390
584.910
654.123
Crediteuren en andere kortlopende verplichtingen
1.083.611
888.634
TOTAAL PASSIVA
3.307.294
3.026.175
ACTIVA VASTE ACTIVA Materiële vaste activa
VLOTTENDE ACTIVA
PASSIVA EIGEN VERMOGEN
VOORZIENINGEN Voorzieningen LANGLOPENDE SCHULDEN Lening o/g KORTLOPENDE SCHULDEN
30
STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2011
2011
2011
2010
werkelijk
begroting
werkelijk
€
€
€
Hulpverlening
4.420.017
4.130.000
4.201.216
Overige inkomsten
582.942
428.000
397.099
Diverse baten
124.201
83.000
119.712
Bijdragen zorgverzekeraars
504.547
505.000
501.440
Totaal baten
5.631.707
5.146.000
5.219.467
Personeelskosten
3.097.168
3.046.000
2.919.199
Huisvestingskosten
398.596
366.000
388.666
Praktijkkosten
1.403.941
1.175.000
1.284.858
Organisatiekosten
520.749
470.000
464.953
Financieringskosten
32.454
36.000
43.804
Totaal lasten
5.452.909
5.093.000
5.101.479
Bedrijfsresultaat
178.798
53.000
117.988
Vennootschapsbelasting
3.149
0
10.184
RESULTAAT
175.649
53.000
107.804
BATEN
LASTEN
31
Nawoord E-health Zoals in dit jaarverslag vermeld, is in het afgelopen jaar veel geïnvesteerd in het ontwikkelen van e-health. Het opstarten vergde veel voorbereiding en is nog maar een eerste stap. De implementatie van de digitale diensten zal nog meer aandacht vergen, omdat de medewerkers op een andere manier moeten leren werken. Ook patiënten moeten bekend worden met de nieuwe diensten. De projectgroep heeft inmiddels een flyer ontworpen, die door de professionals persoonlijk wordt uitgereikt aan de patiënten. Hierop staat hoe patiënten kunnen toetreden tot het gebruik van ‘Mijn GCM’. Ook zal een promoteam van het PAZIO-project patiënten wegwijs maken in ‘Mijn GCM’. Het streven is om de implementatie van ‘Mijn GCM’ in 2012 tot een succes te maken. Zorgaanbodplan Omdat het huidige zorgaanbodplan is gebaseerd op 2008-2011, zal in 2012
een nieuwe gebiedsanalyse worden gemaakt
van Maarssenbroek. Er zal een nieuw zorgaanbodplan worden geschreven op basis van de huidige situatie. Er bestond gerede angst dat Maarssenbroek zeer snel zou vergrijzen. Doordat de huizenprijzen aantrekkelijk zijn geworden, is er echter nog voldoende doorstroom. Er wonen juist veel jongeren, zo blijkt uit de analyse. Wat dat betreft zijn er veel nieuwe uitdagingen voor een op de populatie afgestemd zorgaanbodplan. Financiële ontwikkelingen In sommige landen was het door de financiële crisis erg roerig. Het leek erop dat dit Nederland bespaard zou blijven. Maar helaas wordt ook Nederland geconfronteerd met ingrijpende bezuinigingsmaatregelen. Zo ernstig dat ook hier de regering is gevallen. Er zullen nieuwe verkiezingen komen en dan is het afwachten hoe de beleidsvisie op zorg wordt. Zorgverzekeraars
starten in het zuiden van het land met
proeven voor populatiegerichte bekostiging. Patiënten worden dan in functieprofielen ingedeeld en op basis daarvan wordt de financiering bepaald. Of dit de toekomstige financiering wordt, is nog maar de vraag. Uitdaging voor 2012 De grootste uitdaging is zoals altijd de organisatie gezond te houden, letterlijk en figuurlijk. In de eerste plaats hopen we met z’n allen gezond ons werk te kunnen blijven doen, met veel plezier en in goede harmonie, zodat de patiënten een hoge kwaliteit van zorg kunnen genieten. Daarnaast doen we ons best wederom een goed financieel resultaat te behalen, zodat de continuïteit wordt gewaarborgd. Gré Conradi, directeur
33
34
Colofon Uitgave Stichting GezondheidsCentra Maarssenbroek Boomstede 204, 3608 AK Maarssen (0346) 219011
[email protected] www. gcmbroek.nl Productie en tekst Christiaanse Communicatie en Marketing Consultancy GCM Foto Veiligheid Copla Opleiding Training en Consultants
©2012 Stichting GezondheidsCentra Maarssenbroek
35
