Jaarverslag Den Haag Marketing

Jaarverslag 2011 Den Haag Marketing www.denhaagmarketing.com

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011



Jaarverslag 2011

1. Voorwoord 05 2. Samenvatting 07 3. Resultaten 09 - 11 4. Marketing 13 - 25

5.

Haags Uitburo

27 - 29



6.

VVV Uitburo Den Haag

31 - 33

7. Den Haag Topsport 35 - 39 8. Corporate activiteiten 41 9. Sociaal jaarverslag 2011 43 10. Organisatiestructuur 45 - 47 11. Jaarrekening 2011 49 - 63 Accountantsverklaring 64 - 65 Bijlagen bij Jaarrekening 66 - 71

Colofon Deze publicatie is een uitgave van: Den Haag Marketing Postbus 85456 2508 CD Den Haag T (070) 361 88 88 E [email protected] I www.denhaagmarketing.com

tekst: Den Haag Marketing fotografie: Theo Bos, Jurjen Drenth, Maurice Haak, Arjan de Jager e.a. vormgeving: Arjan de Jager, Den Haag Marketing druk: Edauw + Johannissen, Den Haag © Copyright 2012 Alle gegevens zijn onder voorbehoud. Den Haag Marketing kan op geen enkele wijze verantwoordelijk worden gesteld voor de gevolgen van eventuele druk- en/of zetfouten. Overname van gegevens is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming.

03

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

1. Voorwoord Den Haag, april 2012 Sommige plekken sluit je voor altijd in je hart. Den Haag is er zo een. Stad van vrede en recht. Van stad en strand. Van nieuwe stijlen en oude meesters. Van winkels en paleizen. Van exotische keuken en Hollandse vishaven. Van internationale rechtspraak en wijsheid van de straat. Van Hagenaars en Hagenezen. Het zijn deze contrasten die maken dat bezoekers onze stad zo aantrekkelijk vinden als zij hier een weekend of langer verblijven.

Het is voor ons als medewerkers van Den Haag Marketing een groot voorrecht om een bijdrage te mogen leveren aan de toeristische marketing van de stad Den Haag. Den Haag Marketing is de overkoepelende marketingorganisatie voor de promotie van de stad Den Haag en haar beide badplaatsen Scheveningen en Kijkduin. Met onze collectieve marketingactiviteiten zetten we de stad op de (inter)nationale kaart als interessante bestemming voor een meerdaags verblijf. Het toerisme heeft onze stad ook in 2011 geen windeieren gelegd. Met 1.178.700 overnachtingen in Haagse hotels en een geschatte economische spin-off van 60 miljoen euro als resultante van zakelijke bijeenkomsten wordt de Haagse economie versterkt. Het toerisme zorgt voor werkgelegenheid: 1 op de 10 leden van de Haagse beroepsbevolking verdient zijn geld in het toerisme. Juist ook aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Biertjes worden getapt, bedden opgemaakt en kaartjes afgescheurd. Den Haag is geen industriestad, dus de werkgelegenheid die het toerisme creëert, is voor onze stad van groot belang. Marktpartijen en de gemeente Den Haag hebben de afgelopen tijd veel geïnvesteerd in het aantrekkelijker maken van de stad. Denk aan alle nieuwe of vernieuwde hotels of de verbouwing van Madurodam. En er staat nog wat op stapel, bijvoorbeeld de nieuwe boulevard op Scheveningen, de verbouwing van het Mauritshuis, en de vernieuwing van de Grote Marktstraat tot een echte winkelallee. De stad is nooit af en er blijft natuurlijk altijd nog iets te wensen over. Zo zou het goed zou zijn als er in Scheveningen Bad nog een attractie voor gezinnen met kinderen bij zou komen. De huidige economische - en vastgoed crisis maakt dat er de komende jaren waarschijnlijk minder investeringen in de toeristische infrastructuur zullen plaatsvinden. Dat is geen onoverkomenlijk probleem. De stad ligt er relatief goed bij. Het is nu zaak om voluit in te zetten op de toeristische marketing van onze stad. Het WK Hockey 2014 en Den Haag Culturele Hoofdstad 2018 zijn de komende jaren nog eens extra mooie aanleidingen om buitenlandse bezoekers naar onze stad te halen. Het product dat we hebben is prachtig. Laten we het verkopen met z’n allen.

De organisatie van Den Haag Marketing is in 2011 klaar gemaakt voor de toekomst. Dit heeft het afgelopen jaar veel tijd en energie gevergd. Na een heroriëntatie op taken is een reorganisatie doorgevoerd; gericht op het versterken van de externe oriëntatie, het centraal stellen van de kerntaak marketing, het verzakelijken van de relatie met de gemeente, en de focus op het realiseren van economische spin off. Het nieuwe Den Haag Marketing is een kleinere, maar effectievere, organisatie met een drietal afdelingen: Marketing, Distributie (VVV Uitburo) en Den Haag Topsport. In september 2011 namen we na een periode van vier jaar afscheid van onze directeur Anja Overhoff. Wij zijn haar veel dank verschuldigd. Met haar warme persoonlijkheid heeft zij ervoor gezorgd dat Den Haag Marketing een meer klantgerichte en transparante organisatie is geworden. Daar kunnen we nu op voortborduren door een verdere professionalisering van de uitvoering van marketingplannen en contacten met partners. De toeristische marketing doen we namelijk niet alleen. We doen dat samen met de gemeente Den Haag en onze partners in een publiek-private samenwerking. Eind 2011 is ons Partnerplan ‘Samen=Meer’ verschenen. Hierin staan de partnerschappen en activiteiten voor 2012 benoemd. Partners worden door de accountmanagers van Den Haag Marketing geadviseerd over welke activiteiten voor hen interessant zijn voor het behalen van hun doelstellingen. Door deze werkwijze worden de inspanningen en budgetten van afzonderlijke partijen gebundeld. Dit leidt uiteindelijk tot meer economische spin off voor de stad Den Haag. We zijn er trots op dat inmiddels al bijna 200 partners uit de toeristisch-recreatieve sector zich hebben verbonden aan Den Haag Marketing. Dat biedt een goede basis om in 2012 en verder het toeristisch product Den Haag goed op de kaart te zetten. Voldoende investeringen vanuit de gemeente Den Haag voor de publieke taak die Den Haag Marketing verricht zijn daarvoor wel een voorwaarde. In dit jaarverslag 2011 staan de resultaten van het werk van Den Haag Marketing opgesomd. Er is maar één conclusie mogelijk: toeristische marketing is van groot belang voor versterking van de Haagse economie en werkgelegenheid. Ik spreek de hoop uit dat deze feiten voor zich spreken en toeristische marketing de komende jaren hoger op de politieke agenda komt. Marco Esser, Directeur

05

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

2. Samenvatting

Resultaten 2011

- aantal overnachtingen in Haagse hotels: 1.178.700 (doelstelling was: 1.110.000); - groei vanuit dichtbijlanden (Duitsland + 8%); - zakelijke bijeenkomsten ook dit jaar goed voor circa 60 miljoen euro economische spin-off;

- aantal door Den Haag Marketing aangebrachte leads in congresmandagen (31.500) x gemiddelde bestedingen (NBTC kerncijfer € 442,-) = 14 miljoen euro potentiële economische spin-off.



Marketing

- internationale citybreak: aantal bezoeken Den Haag-sectie op Holland.com gestegen met 18,6% naar 136.652 bezoekers; - persbezoeken: 77 buitenlandse journalisten; - nationale persbewerking: mediawaarde van 8,6 miljoen euro; - Scheveningen is de meest bekende en gewaar deerde badplaats van Nederland: campagne zorgt voor positiever en beter beeld van Scheveningen;

- binnenstad is aantrekkelijk voor het doen van aankopen, maar er is nog winst te boeken als trekker voor weekendje weg door het verbeteren van imagoaspecten sfeer en gezelligheid;

- Kijkduin scoort in imago-onderzoek stuk beter dan in 2010 als gezellige en kindvriendelijke badplaats.



Haags Uitburo

- website: 268.765 bezoeken (doelstelling was: 270.000); meer bezoekers dan Rotterdamse en Utrechtse website; sterkere groei dan Amsterdamse website;

- Haags Uitfestival: 85.000 bezoekers (doelstelling was: 75.000).



VVV Uitburo Den Haag

- 320.000 bezoekers in centrale vestiging (vergelijking: VVV Rotterdam: 130.000); - decentrale informatievoorziening: 4 infopunten gerealiseerd.



Den Haag Topsport

- acquisitie van Challenge Cup (kunstrijden) 2012, WK Kiteboarden 2012, EK Cross Triathlon 2012, WK Cross Triathlon 2013 en WK Beachvolleyball 2015; - 24 topsportevenementendagen in The Hague Beachstadion; - 3 nationale trainingscentra en 7 regionale trainingscentra gerealiseerd en ondersteund.

07

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

3. Resultaten

3.1 Doelstellingen 2011

Voor 2011 waren de gestelde doelen en indicatoren als volgt gedefinieerd: - aantal overnachtingen in Haagse hotels: 1.110.000 overnachtingen (door nationaal en internationaal zakelijk en recreatief ) - aantal internationale congressen: 165 - aantal congresdeelnemersdagen: 115.000 Bovenstaande indicatoren zijn gebaseerd op de gemeentelijke doelstellingen, zoals die zijn vastgelegd in de Programmabegroting 2009-2012. Den Haag Marketing heeft met betrekking tot de marketingp's geen directe invloed op de p van prijs. Om toch de daadwerkelijke invloed van de inspanningen van Den Haag Marketing te kunnen meten, zijn ook de volgende doelen gesteld: - op de leisure markt: perceptie en lange termijn effect (beoordeling en bezoekintentie) van de campagnes;

1. Aantal gasten en overnachtingen x 1.000 (bron: CBS)

Het aantal nationale en internationale gasten in Den Haag is ten opzichte van 2010 met 12.700 gasten gegroeid (3% door binnenlandse en 1% groei door buitenlandse gasten). In tabel 2 wordt weergegeven wat de absolute groei van het aantal overnachtingen van de vier grootste toeristische steden in Nederland was. Amsterdam is hier uit gelaten om een goed vergelijk te kunnen bieden, aangezien Amsterdam, logischerwijs, landelijk de meeste overnachtingen heeft.

- op de zakelijke markt: aangebrachte leads congresmandagen maal NBTC kerncijfer.



3.2 Resultaten kwantitatieve doelstellingen

Totaal aantal gasten en overnachtingen (nationaal en internationaal) Op basis van cijfers van het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) waren er in 2011 1.178.700 overnachtingen. Hiermee is ruimschoots voldaan aan het gestelde doel van 1.110.000 overnachtingen. Deze cijfers zijn totalen en geven geen inzicht in de verblijfsreden (zakelijk of recreatief) of verdeling naar hotelklassen. Tabel 1 laat zien dat het aantal gasten en overnachtingen in 2011 ongeveer op het niveau van 2010 zit. Het aantal overnachtingen blijft iets achter bij 2010. Dit komt voornamelijk doordat het aantal overnachtingen door buitenlandse gasten achterblijft (- 6%), terwijl de overnachtingen door Nederlandse gasten sinds 2007 nog niet zo hoog is geweest (+ 4%). Een reden hiervoor kan gezocht worden in de stijgende populariteit van korte vakanties in eigen land en tegelijkertijd de effecten van de recessie op de zakelijke (congres)markt. Bijna 60% gasten zijn afkomstig uit Nederland tegenover 55% van de overnachtingen.

2. Aantal overnachtingen per stad (excl. Amsterdam) x 1.000 (bron: CBS)

Den Haag heeft in 2011 landelijk, na Amsterdam, in absolute aantallen nog steeds de meeste overnachtingen en verblijfsgasten. Weliswaar op de voet gevolgd door Rotterdam. In West-Europa, waartoe door de UNWTO ook Nederland wordt gerekend, groeide het internationale toerisme met 3%. Belangrijke verklaringen voor de groei van Europa zijn de sterke groei vanuit de BRIC-landen (geldt voor alle Europese landen) en een verschuiving van Arabische bestemmingsmarkten naar Zuid-Europese. Internationale verblijfsgasten Volgens het NBTC bezochten in 2011 zo’n 11,3 miljoen internationale toeristen ons land, hetgeen neerkomt op een stijging van ruim 3% ten opzichte van 2010. Onbekend is hoeveel van de 11,3 miljoen toeristen daadwerkelijk Den Haag bezochten zonder hier te overnachten.

09

10

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

Het NBTC geeft aan dat de hotels en verblijfsrecreatieve accommodaties gemiddeld een zelfde ontwikkeling laten zien (beide +3%). Van de 11,3 miljoen internationale gasten die Nederland bezochten, verbleven 293.400 gasten samen 535.500 nachten (recreatief en zakelijk) in Den Haag. Dat is een stijging van 2% ten opzichte van 2010. Hiermee blijft Den Haag iets achter bij het landelijk gemiddelde van +3%. Belangrijke verklaringen voor de groei in 2011 zijn: - licht economisch herstel in de eerste zes maanden van 2011 (verslechtering ontstond pas in tweede helft van het jaar); - meer vliegverbindingen vanaf Schiphol en Rotterdam-The Hague Airport:

- in 2011 is ingezet op het wijzen van de buitenland- se recreatieve markt op de mogelijkheid om te vliegen op Rotterdam-The Hague Airport. Met de mogelijkheid om binnen een half uur in Den Haag te zijn. Jaarlijks mak en ongeveer 1,2 miljoen mensen gebruik van Rotterdam-The Hague Airport. In 2011 nam het reizigersaantal het 15,6% toe. Naast het gebruik voor zakelijke reizen naar economisch relevante centra als bijvoorbeeld Londen, Barcelona, Madrid, Milaan en Rome (uitgaand) speelt de luchthaven een belangrijke rol bij de verdere toename van het aantal buitenlandse bezoekers aan onze regio (inkomend).

- groei vanuit de dichtbijlanden: - Ruim 70% van de buitenlandse gasten komt uit Europa, waarvan nagenoeg de helft van het verblijf wordt gerealiseerd door Duitsers (20%, 57.300), Britten (15%, 45.300), Belgen (9%, 25.300) en Fransen (5%,14.500).

- Duitsland vertoont in Den Haag een sterkere groei ten opzichte van 2010 dan het landelijk gemiddelde (+ 8% versus + 5%). Aannemelijk hierin is de blijvende aanzuigende werking van het Scheveningse strand. Waarom de relatieve groei van de Belgische gasten in Den Haag achterblijft bij het landelijk gemiddelde (- 10% versus + 4%) is niet bekend. De Belgische gasten staan echter op de 2e plek, absoluut gezien, van alle Europese gasten verblijvend in Den Haag.



- Andere groeilanden in 2011 waren: Spanje (11% naar 10.100), Italië (8% naar 6.600), Zwitserland (19% naar 8.100), Zweden (32% naar 3.200), Noorwegen (18% naar 2.600) en Polen (+ 83% naar 2.200). Afgezien van Zwitserland en Polen zijn deze landen in de gezamenlijke internationale Holland-campagne van het NBTC het afgelopen jaar bewerkt.

Aantal internationale congressen en congresdeelnemersdagen In 2010 nam Den Haag met 21 ICCA-congressen een 86e positie in op de wereldranglijst en een gedeelde positie als 2e congresstad van Nederland. De registratie van het aantal ICCA-congressen voor 2011 is bij het ter perse gaan van dit jaarverslag nog niet afgerond. Uit de tot dusver bekende gegevens lijkt de realisatie 2011 gelijk of hoger uit te komen dan die van 2010; de definitieve ranking wordt in het voorjaar 2012 gepubliceerd. Het NBTC is gestopt met het monitoren van congresdeelnemersdagen. Omdat de aanlevering van deze gegevens door marktpartijen moeizaam verloopt, is er ook voor ons geen inzicht in de totale directe economische impact van de congres- en vergaderbedrijvigheid in 2011. Uit onderzoek over de afgelopen paar jaar blijkt echter dat de markt voor zakelijke bijeenkomsten in Den Haag op jaarbasis goed is voor circa € 60 miljoen aan economische spin-off, waarvan circa 10% wordt gerealiseerd door directe betrokkenheid van Den Haag Marketing. In een tijd van hevige concurrentie op de internationale markt voor congressen en zakelijke bijeenkomsten en een neerwaartse economische spiraal was 2011 een moeilijk jaar voor Den Haag, maar toch is een aantal successen geboekt. Er zijn 10 nieuwe congressen door en met medewerking van Den Haag Marketing veiliggesteld. Deze nieuwe congressen vertegenwoordigen een waarde van circa € 14 miljoen aan directe bestedingen. Daarnaast zijn er in 2011 14 nieuwe bids uitgebracht, met een conversie van circa 58%. De successen zijn met name toe te schrijven aan de positieve houding en doorzettingskracht van diegenen die in het wervingstraject bezig zijn, zowel binnen Den Haag Marketing, alsook bij de private partijen. Onze vereende aanpak in kandidaatstellingstrajecten is een goede weergave hiervan. Aangebrachte leads congresmandagen Circa 31.500 congresmandagen x € 442,- (NBTC kerncijfer) = € 14.000.000,-.



3.3 Resultaten kwalitatieve doelstellingen

Campagne-effecten zijn veelal niet direct meetbaar en hebben doorgaans een uitgesteld effect. Om echter toch een idee te krijgen van het effect van de marketing campagnes laat Den Haag Marketing daarom jaarlijks door Blauw marktonderzoeksbureau onderzoek uitvoeren naar de beleving van Den Haag onder de Nederlandse doelgroepen. Een belangrijk aandachtspunt in de campagnevoering is het dichten van het gat tussen imago en identiteit. Gebleken uit eerdere onderzoeken is dat de identiteit van Den Haag niet aansluit bij het (gewenste) imago. Den Haag wordt vaak nog gezien als een saaie stad

Jaarverslag 2011

waar niets te beleven valt. Dat het tegendeel waar is, wordt door bezoekers vaak ervaren wanneer ze wél een bezoek brengen aan Den Haag: 'ik wist niet dat Den Haag zo leuk en divers was' is een regelmatig gehoorde uiting. Ofwel: Den Haag moet op een eerder moment, wanneer men zich oriënteert op een dagje of weekendje weg, op een pakkende wijze voor het voetlicht gebracht worden om meegenomen te worden in de selectiecriteria van te bezoeken steden. In 2011 is om deze reden flink ingezet op (vrije) persbewerking om vooral anderen (via vrije persbewerking) te laten vertellen hoe leuk Den Haag is. Dit heeft geresulteerd in veel redactionele aandacht in de media. In de onderzoeken is vervolgens gekeken naar de effecten hiervan op het imago en of dit uiteindelijk ook geleid heeft tot een bezoek aan Den Haag. Effect op het imago Het imago van de beide badplaatsen is, net als in 2010, zeer positief. Scheveningen is nog steeds de meest bekende en gewaardeerde badplaats van Nederland. Met name het aantrekkelijke aanbod van activiteiten en horeca en de gezelligheid bezorgen Scheveningen een positief imago. Kijkduin heeft meer een regionale aantrekkingskracht en wordt met name gewaardeerd om de aspecten kindvriendelijkheid, fijne plek om te zwemmen en een aantrekkelijk aanbod van activiteiten en horeca. De binnenstad van Den Haag wordt echter, net als in 2010, minder positief gewaardeerd dan andere steden en staat wederom op de vijfde plaats. Voorgegaan door respectievelijk Maastricht, Amsterdam, Den Bosch en Utrecht en laat alleen Rotterdam ach-ter zich. De belangrijkste criteria volgens de (potentiële) bezoeker voor een te bezoeken stad zijn de aspecten ‘sfeer’ en ‘gezelligheid’. Hierop scoort Den Haag aanzienlijk minder dan andere steden. Wordt Den Haag daadwerkelijk bezocht of overwogen om te bezoeken? Ondanks dat Scheveningen nog steeds bovenaan de lijst staat van badplaatsen die men overweegt te bezoeken is er een daling zichtbaar ten opzichte van 2010. Kijkduin is onveranderd interessant voor met name regionale bezoekers (Haaglanden). Het centrum van Den Haag staat nog steeds op de vijfde plaats van steden die men overweegt te bezoeken, maar lijkt minder overwogen te worden als te bezoeken stad dan in 2010 (28% vs 24%). Overige steden zijn onveranderd gebleven. Uit het koopstromenonderzoek naar de binnenstad van Den Haag (bron: Kamer van Koophandel, 2011) blijkt dat de omzetcijfers voor de dagelijkse artikelen voor 81% wordt gerealiseerd door inwoners van Den Haag en voor de niet-dagelijkse artikelen voor 60%. Met name voor de niet-dagelijkse artikelen is de binnenstad aantrekkelijk voor inwoners uit aangrenzende gemeenten.

Bovenstaand gecombineerd met de resultaten uit het imago onderzoek biedt potentie om enerzijds bezoekers uit aangrenzende gemeenten die komen winkelen te wijzen op de voor hen andere interessante vrijetijdsmogelijkheden in Den Haag. Anderzijds om vergelijkbare bezoekers in de rest van Nederland op basis van de bezoekredenen van de huidige bezoekers te interesseren om Den Haag te bezoeken. Waarbij naast de mogelijkheid van zeven dagen per week kunnen winkelen vooral de combinatie stad en strand benadrukt dient te worden. Aangezien Den Haag hiermee een unieke propositie heeft in Nederland. De beste promotie is mond-tot-mond reclame! Iedereen weet het: als je echt wilt weten hoe leuk een stad is of wat je er kunt doen, dan informeer je bij vrienden of kennissen of raadpleeg je een van de vergelijkingssites. Den Haag Marketing wil daarom heel graag weten of een bezoeker, de stad zou aanbeleven aan een ander. Hoe meer promotors, hoe groter de kans is dat men Den Haag (nog) een keer bezoekt. En wat blijkt: Haaglanders zijn behoorlijk trots op hun stad en strand. Trotser op het winkel- en uitgaangsaanbod dan een gemiddelde inwoner van andere steden. Er zijn dus veel Haaglanders die hun stad 'aanprijzen' bij anderen. Maar ook bezoekers die Den Haag bezocht hebben zijn enthousiast over Den Haag. Er is echter nog werk aan de winkel voor de (potentiële) bezoekers uit de rest van Nederland, met name met betrekking tot het aanbod in het centrum van Den Haag. Deze staan niet positief en niet negatief ten opzichte van Den Haag. Door in de toekomst deze groep te benaderen met voor hen relevante triggers (aanbod aansluitend aan hun wensen en behoeften) is het goed mogelijk deze groep in de toekomst te bewegen een promotors rol te gaan vervullen.



3.4 Conclusie

De kwantitatieve doelstelling is behaald voor 2011. Groei in het aantal gasten en overnachtingen is met name gerealiseerd door verblijf van Nederlanders. Hiermee sluit Den Haag aan bij de trend dat dichtbijvakanties en vakanties in eigen land toenemen. Uit de verblijfscijfers is niet te concluderen wat de belangrijkste redenen waren om in Den Haag te verblijven. Uit het Blauw-onderzoek blijkt echter dat de hoofdredenen voor Nederlandse bezoekers 'een dagje winkelen', strandbezoek, museumbezoek en bezichtiging historische gebouwen, theaterbezoek en lekker eten of een 'terrasje pikken' zijn. Internationaal blijven de Europese gasten, met name de dichtbijlanden, verantwoordelijk voor de meeste verblijfsgasten. Slechts een kleine 30% van de gasten komt van buiten Europa.

11

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

4.

Marketing



4.1 Recreatieve Markt

4.1.1 Internationale marktbewerking De nadruk lag in 2011 net als in eerdere jaren op de dichtbijmarkten (UK, Bel, DU). Door de samenwerking met Rotterdam-The Hague Airport en Transavia hebben we daarnaast de Spaanse en Italiaanse markt kunnen bewerken. Tevens hebben we Den Haag kleinschalig onder de aandacht gebracht in Japan en China. Internationale citybreakcampagne De internationale citybreakcampagne is een 3-jarige (2010-2012) samenwerking met het Nederlands Bureau voor Toerisme en de steden Den Haag, Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Maastricht. Daarnaast zijn er nog een aantal kleinere steden die soms deelnamen aan deze campagne. De campagne had een focus in België, Duitsland, Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Spanje, Italië en Scandinavië. 70 procent van de campagne is gericht op awareness; 30 procent op conversie. De campagne wordt gefinancierd door verschillende partners en heeft een totaal budget van ongeveer 3,7 miljoen euro. Naast de grote steden in Nederland en het Nederlands Bureau voor Toerisme (gesubsidieerd door Economische Zaken), zijn travel partners (zoals KLM, Transavia.com, easyJet.com, P&O ferries, Deutsche Bahn en Thalys) en boekingspartners (Expedia en Last Minute.com) actief. De citybreak campagne bestond uit marktoverschrijdende campagnes met expedia, Ryanair en hotelopia en lokale campagnes in Spanje, Engeland, Frankrijk, België, Duitsland en Scandinavië. De campagne bestaat uit verschillende activiteiten per land, zowel on- als offline. Onderstaand de resultaten voor Nederland als geheel:

- de Expedia campagne heeft direct via de bookingpartner Expedia 2273 overnachtingen opgeleverd (doelstelling was 2100). Een stijging van 1063 ten opzichte van 2010;



- Vueling-campagne: doelstelling om Nederland en Den Haag te branden. KPI hiervoor was minimaal 62.000 zoekacties. Deze is met 203.677 ruimschoots gehaald. Transavia awareness campagne gericht op top Spaanse sites en travel sites om de Nederlandse steden onder de aandacht te brengen



en vliegtickets te stimuleren. Target audience reach is 4.360.118, bekeken pagina’s 13.080.356 en de het percentage doorkliks naar holland.com 0.18 %. Aantal boekingen is (nog) niet bekend;



- gezamenlijke promotie P&O Ferries leverde ruim 1.000 boekingen op, een stijging van meer dan 12% ten opzichte van 2010. Onbekend is naar welke stad deze mensen uiteindelijk zijn gegaan;



- de promotie met StenaLine was voornamelijk gericht op awareness door advertenties in een Londense avondkrant en metroposters op de drukste stations in Londen waarbij de vier grote Nederlandse steden werden promoot.

Onderstaand de resultaten voor Den Haag:

- het aantal bezoeken aan de Den Haag sectie op holland.com is gestegen met 18.6% naar 136.652 bezoekers. Die gemiddeld bijna 3 pagina’s per bezoek bekeken;

- de Hotelopia-campagne heeft slechts 92 page views en 7 boekingen opgeleverd voor de Den Haag-pagina; - van de Vueling-campagne is onbekend wat het exacte aantal zoekacties is geweest voor Den Haag. Voor 2012 is aan het NBTC meegegeven dat onderzoek moet worden gedaan naar wat de inspanningen concreet voor de verschillende steden (en dus ook specifiek Den Haag) opleveren. Participatie in internationale beurzen Van 7 tot en met 10 november 2011 is Den Haag Marketing aanwezig geweest op de World Travel Market in London. Het is de belangrijkste Europese vakbeurs voor de toeristische sector waar jaarlijks ongeveer 45.000 reisprofessionals uit bijna 200 landen op afkomen. Den Haag Marketing was deze vier dagen vertegenwoordigd op de Holland stand waar verschillende andere Nederlandse participanten aanwezig waren zoals Rotterdam Marketing, Floriade, Heineken Experience, StayOkay en Keukenhof. Follow up van de ingeplande afspraken (bijv. Kuoni, Travco Group en MIKI Travel) is in volle gang. Awareness intercontinentaal Zoals eerder vermeld richt DHM zich in haar internationale marktbewerking voornamelijk op de dichtbijlanden. De Japanse markt is voor Den Haag wel een belangrijke markt om in zichtbaar te blijven.

13

14

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

Daarom is gekozen om in deze markt in samenwerking met het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen een microsite te blijven behouden. Het Mauritshuis is hierin een belangrijke proactieve stadspartner. Het museum heeft een sterke aantrekkingskracht op Japanners.

eigen luchthaven met zeven nieuwe bestemmingen in Europa verbonden. Daarmee komt het totaal aantal bestemmingen op ruim 30 Europese regio’s en (hoofd)steden. De meeste bestemmingen worden dagelijks één of meerdere keren aangevlogen, sommige vier of vijf keer per week.

Doelstellingen:

Vrijwel parallel aan de start van de vluchten naar de nieuwe bestemmingen voerde transavia.com ‘The Hague’ zichtbaar op als bestemming voor al haar vluchten via Rotterdam-The Hague Airport. Transavia.com is één van de belangrijkste aanbieders van internationale verbindingen naar en van RotterdamThe Hague Airport.

- het imago van Den Haag bij travel trade en consumenten positief onder de aandacht brengen; - het initiëren tot opname van Den Haag in de programma’s van de trade; - het stabiliseren van het intercontinentale toerisme naar Den Haag. In Japan wordt er voornamelijk gepromoot op de Japanse website van holland.com. In totaal zijn er 153.437 bezoekers geweest op de Holland-site, waarvan 43.380 op de specifieke Den Haag pagina’s. Deze Den Haag pagina’s kennen de volgende indeling: 1. Den Haag, stad met vele gezichten; 2. musea en attracties; 3. evenementen; 4. Scheveningen en 5. toeristische informatie. De meeste bezoekers klikken door op musea en attracties. Daarna is het onderwerp ‘Den Haag, stad met vele gezichten’ het meest populair. In 2011 heeft Den Haag Marketing, in nauwe samenwerking met de gemeente Den Haag en het Nederlandse consulaat in Shanghai, een stand ingericht op de Leisure Expo in de Chinese stad Hangzhou. Een eerste, bescheiden stap in de bewerking van de Chinese travelmarkt. Rotterdam-The Hague Airport De toevoeging van de naam van de stad Den Haag aan de luchthaven Rotterdam-The Hague Airport versterkt de internationale positie in het buitenland van de stad Den Haag. Vrijwel alle internationale onderzoeken wijzen uit dat de aanwezigheid van een luchthaven één van de belangrijkste vestigingsplaatsfactoren is voor internationaal georiënteerde bedrijven, instellingen en organisaties. Bovendien wordt de bestemmingskeuze van de reislustige internationale consument binnen het huidig, sterk concurrerend stedenaanbod, vooral bepaald door de eenvoudige bereikbaarheid van een destinatie. Tijd is tegenwoordig een schaars goed voor veel (kapitaalkrachtige) consumenten, dus een goede bereikbaarheid met een eigen luchthaven is een absolute randvoorwaarde om deze belangrijke doelgroep te kunnen aanspreken en bovendien effectief en resultaatgericht te kunnen bewerken. Met ingang van april 2011 werd Den Haag via haar

Om de bestemming Den Haag verder onder de aandacht van de consument te brengen is in 2011 gekozen voor een tweeledige benadering: informatievoorziening naar de consument (eindgebruiker) en naar de reisindustrie (tussenpersoon). Voor de creatie van een positief bestemmingsbeeld bij de consument (perceptie) – met als doel Den Haag als mogelijke citybreak bestemming aan de keuzelijst van de consument toe te voegen – is in nauwe samenwerking tussen de luchthaven, Den Haag Marketing en transavia.com een groot aantal buitenlandse journalisten en trade partijen (tussenpersonen) ontvangen en rondgeleid in Den Haag. Vanuit Frankrijk (Zuid en West), Oostenrijk, Tsjechië, Italië, Spanje en Groot Brittannië mochten journalisten en tradepartijen verwelkomd en rondgeleid worden in Den Haag. Door middel van bezoeken aan vakbeurzen en ontvangsten in de stad is ook de reisindustrie breed geïnformeerd over de mogelijkheden die Den Haag biedt. Rotterdam-The Hague Airport en Den Haag Marketing waren aanwezig op de twee belangrijkste toeristische vakbeurzen in Europa, de ITB in Berlijn (maart) en de WTM in Londen (november). Bovendien mocht een aantal gezelschappen internationale reisprofessionals welkom geheten worden in Den Haag, onder meer vanuit Groot-Brittannië. Transavia.com heeft tijdens bezoeken aan tientallen reisagenten en -organisaties in Italië (Rome en Milaan), Spanje (Barcelona en Madrid) en Oostenrijk (Wenen) ook ruimschoots aandacht besteed aan de bestemming ‘Den Haag’. Internationale persbewerking KLM Met KLM is gesproken over de mogelijkheden van destinatiemanagement als het gaat om Den Haag. Concreet ging het hier om inspanningen om een pers- en famtrip vanuit een nieuwe markt, Argentinië, te organiseren. Den Haag profiteert in die

Jaarverslag 2011

samenwerking van verschillende communicatiekanalen van KLM. De eerste journalisten zijn inmiddels geweest, ook hier had het persbezoek een koninklijk tintje. NBTC Elke twee maanden wordt een nieuwsbrief gestuurd naar de buitenlandkantoren van het NBTC. Hierin staan de laatste nieuwtjes, openingen, tentoonstellingen, evenementen en sfeerverhalen over Den Haag, Scheveningen en Kijkduin. Deze updates zijn weer input voor buitenlandse media. Persevenement Amsterdam Op 24 maart werd in restaurant Fifteen een persevenement georganiseerd over city breaks. Den Haag was hier als bestemming bij aanwezig. Onder circa 30 Nederlandse reisjournalisten is Den Haag als bestemming voor een weekendje weg onder de aandacht gebracht. Persbezoeken In totaal hebben 77 journalisten uit verschillende landen een persbezoek gebracht aan Den Haag. Het gaat om de volgende markten: België, Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk, Spanje, Tsjechië, USA, GrootBrittannië, Rusland. Nieuw waren een tweetal groepen bloggers, uit Duitsland en Spanje, een Poolse, Duitse en Russische TV ploeg. Een aantal persbezoeken moet nog resulteren in artikelen.

4.1.2 Nationale marktbewerking Nationale imagocampagne Uit onderzoek blijkt dat er een gat zit tussen imago en identiteit. Den Haag heeft objectief gezien veel meer te bieden dan veel Nederlanders denken. Dit weerhoudt veel mensen er vooralsnog van om een weekendje of langer naar Den Haag te komen. Om dat om te buigen, willen we de geselecteerde doelgroepen beter (meer op die doelgroep gericht) informeren en enthousiasmeren over de identiteit (en sterkten) van Den Haag. Voor dat doel is in 2011 (verder) gewerkt aan de narrative (het verhaal van Den Haag), de nieuwe campagnestijl en de vormgeving. In verschillende uitingen, waar onder de toeristische gids Welkom in Den Haag is dit uitgewerkt. In 2011 waren niet de financiële middelen en de mankracht beschikbaar om de campagne met media-inkoop uit te rollen. Vanaf begin 2012 is dit inmiddels ingezet. Dat is nodig ook, want in de zogeheten ‘customer journey’ is het zaak om de potentiële bezoeker zowel met vrije persbewerking als met gekochte media (online en offline) te benaderen. Dat evenwicht is essentieel. Dat neemt niet weg dat we zeer tevreden zijn over de enorme hoeveelheid aan vrije publiciteit die we in 2011 gegenereerd hebben. Nationale persbewerking De nadruk in de nationale marktbewerking lag in 2011 dus minder op mediainkoop, maar veel meer op persbewerking. Zo werd maandelijks een update naar Nederlandse media met nieuwtjes over Den Haag verstuurd. Dit met als voornaamste doel ‘top of mind’ te blijven binnen de Nederlandse mediawereld. Dit heeft een enorme stroom aan kwalitatief goede berichtgeving opgeleverd met een totale mediawaarde van (liefst) 6,8 miljoen euro. Voorbeelden van producties zijn:

- RTL Boulevard (18 februari). Voor RTL Boulevard is een dagprogramma voor een verslaggever en cameraman gemaakt. Samen met een gids is een item van 1½ minuut gemaakt over Maxima, De Horsten en winkelen in koninklijk Den Haag.



- ANWB Kampioen (augustus 2011). In april is een productie geregeld voor ANWB Media. In de Kampioen verscheen een 7 pagina’s tellende reportage over koninklijk Den Haag. Naast een dagprogramma, een aparte fotoshoot en locatie scout voor de fotograaf en modellen, is ook een lezersaanbieding ontwikkeld.

- ANWB: Toeractief (verschijning: voorjaar 2012). In mei zijn een redacteur en fotograaf van het tijdschrift Toeractief een dag in Den Haag geweest

15

16

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

voor wederom een koninklijk item. Ook hiervoor is een gids, fietstour en stadswandeling geregeld.

- De Telegraaf (juli). Samen met een redacteur van De Telegraaf is een artikel tot stand gekomen over gastvrij Den Haag. Hierin zijn de onderwerpen Vrede & Recht, Hofstad, regeringsstad, cultuur en de greeters besproken. In totaal leverde dit een artikel van twee pagina’s op.



- METRO (de hele zomer). Er is wekelijks contact geweest met een redacteur van de METRO om een rubriek te vullen over Beachlife. Dit leverde onder meer al de volgende onderwerpen op: Powerboat, Citybeach hostel, trouwen op het strand, HarbourGolf en Zanzibar.



- Viva/ZIN/Libelle (april). In deze magazines zijn met behulp van input vanuit Den Haag Marketing verschillende reportages verschenen waarin Den Haag als destinatie werd verkocht.

allure van Den Haag’. In de Ariadne is met behulp van input, het persboek en www.thehagueomc.com (tips, evenementen, beeldmateriaal) vanuit Den Haag Marketing een acht pagina’s tellende repor tage verschenen waarin Den Haag als statige, luxe en internationale destinatie werd verkocht.

- Roots (voorheen Grasduinen) (december). In Roots is met behulp van input, het persboek en www.thehagueomc.com (tips, evenementen, beeldmateriaal) vanuit Den Haag Marketing een drie pagina’s tellende reportage verschenen waarin Den Haag als groene stad met de verschillende parken en buitenplaatsen werd verkocht.



- Prinsjesdag. Om Prinsjesdag extra aandacht te geven dit jaar is de Telegraaf getipt over de volle bezetting van de hotels rondom Prinsjesdag. Dit leverde naast een artikel in de Telegraaf en het AD ook aandacht op van de NOS, die op de dag zelf met een stadsgids meeging om live verslag te doen van de activiteiten in de stad.

Attractiecampagne In 2011 hebben vier attracties geparticipeerd in de actie ‘vandaagnaardenhaag’: Madurodam, SEA LIFE, Omniversum en Museon. Een website waarin door het spelen van een spel 25% korting kon worden ‘gewonnen’ op een deelnemende attractie naar keuze. De campagne was gericht op het, online, onder de aandacht brengen van de deelnemende attracties. Met als uiteindelijke doel het verhogen van de bezoekers aan de attracties. Om zoveel mogelijk ‘traffic’ naar de website te genereren is in de meivakantie, herfstvakantie en kerstvakantie een google adwords campagne uitgevoerd. Op de donderdag voor de vakanties zijn nieuwsbrieven verspreid aan 7.000 mailadressen. Tijdens de vakantieperioden is gebannerd op de website ‘dagjeweg.nl’. En uiteraard zijn de eigen kanalen van Den Haag Marketing ingezet: bannering op de homepage van denhaag.com en twitterberichten om de attracties en de actiesite juist in deze perioden onder de aandacht te brengen.



- Libelle (augustus). ‘De allure van Den Haag’. In Libelle is met behulp van input, het persboek en www.thehagueomc.com vanuit Den Haag Marketing een drie pagina’s tellende reportage verschenen waarin Den Haag als statige destinatie werd verkocht.

- Ariadne at Home (september). ‘Internationale

In 2011 waren er 57.189 bezoeken aan de website, waarvan 52.366 unieke bezoekers (90%) en 210.465 paginaweergaves (3,68 pagina/bezoek). Hiervan is 40% afkomstig uit de provincie Zuid-Holland, waarvan bijna de helft uit Den Haag komt. De overige website bezoekers komen voornamelijk uit NoordHolland (14%), Noord-Brabant (12%), Gelderland (10%) en Utrecht (9%). Van alle bezoekers hebben 6.105 mensen de kortingsbon ingevuld (10,7%), 5.295 mensen hebben de bonnen uiteindelijk gedownload. Dat is een conversie van 9,2%. Dit is erg hoog aangezien deze gemiddeld ligt tussen de 0,5% en 2%.

Jaarverslag 2011

Uit voorgaande jaren is echter gebleken dat gemiddeld de helft van de gedownloade bonnen worden verzilverd bij de attracties. Dit omgezet naar de kosten voor het hosten en onderhouden van de site en de kosten om blijvend bezoekers naar de site te trekken resulteert in hoge acquisitiekosten per uiteindelijke attractiebezoeker. De actiesite is verouderd en branche (attractie) gericht. Daarbij wordt in onze nieuwe marketingbenadering uitgegaan van de klant en niet van een, specifiek, aanbod. In overleg met de participerende attracties is besloten om de huidige ‘vandaagnaardenhaag’ website te stoppen. In 2012 wordt geïnventariseerd of er interesse bestaat in de Haagse (aanbod) markt om een dergelijke site op te zetten. Echter aangepast aan de huidige markt en middelen en met een breder aanbod gericht op de hoofddoelgroep. Scheveningen-campagne Samen met Stichting Marketing Scheveningen is de campagne voor Scheveningen uitgerold. Het doel van de campagne was om meer toeristen naar Den Haag-Scheveningen te trekken en specifiek het verblijfstoerisme op Scheveningen te stimuleren door traffic naar de hotelwebsites te verhogen. De campagne was erop gericht om aan te sluiten bij de trend van korte vakanties in eigen land: een uitwaaien ontspan weekend in Scheveningen. In 2011 is net zoals in 2010 een imago -en campagne-onderzoek uitgevoerd onder inwoners in Haaglanden, Zuid-Holland en de rest van Nederland: Scheveningen is net als vorig jaar Nederlands bekendste badplaats. Vrijwel iedereen is bekend met Scheveningen en bijna 80% van de Nederlanders is ook wel eens naar Scheveningen geweest. Madurodam en De Pier blijven de meest bekende en bezochte attracties. Ook de indruk die Nederlanders hebben van Scheveningen is positiever dan die van andere Nederlandse badplaatsen. Wanneer men van plan is een badplaats te bezoeken, heeft Scheveningen dan ook de hoogste overwegings- en voorkeurspositie. Scheveningen onderscheidt zich in positieve zin van andere badplaatsen als het gaat om gezelligheid, bereikbaarheid en het aantrekkelijke aanbod van horeca en activiteiten. Vooral de gezelligheid en de diversiteit aan activiteiten worden ook genoemd als positieve punten van Scheveningen. De gezelligheid wordt ook mede veroorzaakt door het brede aanbod aan horeca en winkels. Dit totaalpakket maakt Scheveningen een aantrekkelijke badplaats. Enkel de drukte wordt door sommigen gezien als nadeel. Dit beeld van gezelligheid en breed aanbod is ook terug te zien in de bezoekredenen van Schevenin-

gen bezoekers. Strandbezoek staat weliswaar op de eerste plaats als bezoekreden, maar Scheveningen wordt ook bezocht om te winkelen en voor een bezoek aan het restaurant of andere horeca. Het aanbod hierin is voor veruit de meeste Nederlanders voldoende. Alleen een deel van de jongeren ziet graag meer aanbod van evenementen en sportmogelijkheden. Ruim drie op de tien Nederlanders die zich een campagne voor een badplaats herinneren, hebben iets gezien of gehoord over de campagne van Scheveningen. Een op de vijf Nederlanders kan zich een campagne voor een Nederlandse badplaats herinneren. Daarvan herinneren ruim drie op de tien zich een campagne van Scheveningen, de overige Nederlanders hebben een campagne van een andere badplaats gezien of herinneren zich niet meer van wie de campagne afkomstig was. In 2011 hebben minder Nederlanders de campagne van Scheveningen gezien. Het bereik van de campagne is in de verschillende regio’s even groot. De televisie is de belangrijkste bron voor herkenning van de campagne (bijna zes op de tien). Vooral voor 50+’ers en gezinnen is dit een belangrijke bron. Jongeren hebben de campagne vaker op internet gezien. Dat het bereik van de campagne iets lager dan vorig jaar is valt te verklaren. Na de zomer zijn een groot aantal marketingactiviteiten voor Scheveningen on hold gezet. Reden hiervoor is dat er op dat moment nog steeds onduidelijkheid bestond over de hoogte van de marktparticipatie gelden en dus ook over de hoogte van de gelden voor matching. De campagne roept positieve gevoelens op over Scheveningen en geeft Nederlanders een beter beeld over de veelzijdigheid van de badplaats. De campagne roept positieve reacties op. De eerste indruk die de campagne oproept is gezelligheid. Strand, uit eten, lekker uitwaaien en vakantie roept de campagne ook op. De boodschap die de campagne overbrengt is dat er op Scheveningen veel meer te beleven valt dan alleen strand en dat het voor allerlei doelgroepen het hele jaar door een leuke plek is. Gemiddeld geven Nederlanders de campagne een rapportcijfer van 6,6 in 2011. De beoordeling is lager dan in 2010. Dit wordt vermoedelijk veroorzaakt doordat de campagne in 2011 enkel bestond uit posters. In 2010 bevatte de campagne ook een tven een radiocommercial. De ervaring leert dat deze elementen een positief effect hebben op de waardering van een campagne. Door de campagne hebben ruim vier op de tien Nederlanders een positiever en beter beeld van Sche-

17

18

Jaarverslag 2011

veningen gekregen. Ruim de helft van de mensen die de campagne gezien heeft is van mening dat Scheveningen zich echt onderscheid ten opzichte van andere badplaatsen in Nederland. In samenwerking met verschillende hotels in Scheveningen zijn diverse hotelarrangementen via scheveningendenhaag.com gecommuniceerd. Deze campagne heeft een duidelijke groei ondervonden, in totaal heeft de campagne vanaf de start in februari 2010 voor 3611 doorklikken gezorgd naar de hotels en is in totaal 22.352 keer bekeken. Met een duidelijke piek eind april (opening strandseizoen en paasweekend) en eind mei. De website scheveningendenhaag.com is vanaf 16 februari 2010 live. Vanaf de lancering heeft de website al 484.481 unieke bezoekers getrokken. Vanaf juni 2010 is er een mobiele versie van de site toegevoegd, deze mobiele versie loopt nog niet heel goed en heeft tot nu toe 6.658 unieke bezoekers getrokken. Als uitbreiding aan de site is er op 19 februari 2011 een Engelse site toegevoegd, wat een goede keuze is geweest want deze Engelse versie heeft al 37.932 unieke bezoekers getrokken.

www.denhaag.com

De geholpen bekendheid van Kijkduin is onveranderd hoog. Veruit het grootste deel van de Nederlanders kent Kijkduin en vier op de tien hebben Kijkduin ooit bezocht. Slechts een klein percentage noemt Kijkduin echter spontaan. De belangrijkste reden voor een bezoek aan Kijkduin is het strand. Daarnaast wordt Kijkduin bezocht voor een terras of restaurant bezoek of recreatief wandelen. Kijkduin scoort in vergelijking met 2010 op veel aspecten een stuk beter. Kijkduin wordt meer gezien als een gezellige, kindvriendelijke badplaats, met een mooi strand, aantrekkelijk aanbod van horeca en activiteiten, fijne zwemgelegenheden en goede bereikbaarheid met de auto gezien. Dat Kijkduin op deze imagoaspecten vooruitgang geboekt heeft is ook terug te zien in de algemene indruk van Kijkduin; ook deze is in 2011 positiever dan in 2010. De inspanningen die Kijkduin het afgelopen jaar heeft gedaan op het gebied van promotie, hebben dus zeker hun vruchten afgeworpen. De voorkeurspositie voor Kijkduin is echter nog niet wezenlijk veranderd. Een vertaling van een beter imago in een hogere voorkeurspositie vergt wellicht nog wat tijd.

In het jaar 2011 heeft de website 319.787 unieke bezoekers getrokken, waarvan 86.486 unieke bezoeken voortkwamen uit de Google Adwords campagne. De grootste verkeersbron is nog steeds Google, 216.441 unieke bezoeken is afkomstig van Google. Geconcludeerd kan worden dat de website zeer goed zichtbaar is online.

Door intensief samen te werken met regionale media (weekbladen, The Hague Online) en het ontwikkelen van een ‘character’ (Kapitein Kijk) beoogt de SBRK de herkenbaarheid een impuls te geven. Een herkenbare evenementenprogrammering in samenwerking met lokale eventaanbieders is uiteraard ook een belangrijk uitgangspunt

De bezoekresultaten van de website heeft een constante stijging laten zien met een duidelijke piek tijdens de opening van het strandseizoen (21 april), de The Hague Festivals Mysterytour die o.a. plaatsvond in Scheveningen (2 juni) en een duidelijke piek was te zien tijdens de evenemententen Vlaggetjesdag, North Sea Regatta (11 juni) Vuurwerkfestival (20 augustus) en Open Haven Dag (1 oktober).

Campagne Binnenstad Stichting Marketing Haagse Binnenstad (SMHB) was in 2011 verantwoordelijk voor de uitvoering van de marketingcampagne voor de Binnenstad. Het nieuwe binnenstadsplan en de Haagse signatuur vormden de aanleiding voor een aanpassing van de Puur Den Haag campagne in een Binnenstad Den Haag campagne. Ingrediënten voor het ontwikkelen van de nieuwe stijl zijn geweest: het gebruik foto en kaart materiaal en de City Marketing en Den Haag Marketing stijl. In de loop van 2011 is de nieuwe stijl ontwikkeld en toegepast in alle uitingen.

De evenementenpagina heeft afgelopen jaar 70.094 unieke paginaweergaves gehad en is hiermee de drukst bezochte pagina van de website. Daarnaast zijn de uitgaan en restaurantpagina’s goed in trek. Kijkduin-campagne De in 2010 in samenwerking met Stichting Beachresort Kijkduin gestarte campagne ‘NEW Kijkduin’ is in 2011 verder uitgerold. De authenticiteit van Kijkduin is vertaald in de definitie van haar kernwaarden en onderscheidende elementen: Natuurlijk, Entertaining en Winkelen (NEW). Marktonderzoekbureau Blauw heeft, evenals in 2010, ook in 2011 onderzoek gedaan naar het imago van Kijkduin. Hieruit is gebleken dat Kijkduin in de lift zit.

Imagocampagne De imagocampagne is de lokale/regionale campagne waarin naast de Haagse signatuur, de productmix winkelen, cultuur, evenementen, uitgaan en de koopzondag en de bereikbaarheid continu onder de aandacht gebracht wordt. Doel hiervan was om de Binnenstad te positioneren als veelzijdig winkel- en uitgaansgebied en daarnaast goed bereikbaar en veilig, en daarmee het bezoek aan de Binnenstad te stimuleren. In het kader van de imago campagne werden de

Jaarverslag 2011

volgende activiteiten uitgevoerd: een evenementenkalender in een oplage van 45.000 stuks; de aanpassing van de website van puurdenhaag.com naar binnenstaddenhaag.com; en het dagelijks laten rijden van een bestickerde binnenstadstram.

totaal werden er 420.000 impressies geleverd met een doorklikratio van 0,24%.

dagje strand... dagje stad?

Mediapromotie Rondom speciale momenten zijn gedurende het jaar (de verschillende seizoenen en evenementen) media-uitingen geplaatst in de lokale en regionale media. Doel hiervan was het vergroten van de bekendheid en de diversiteit van de Binnenstad, imagoverbetering (bereikbaarheid, parkeren, veiligheid), versterken/vergroten van de binding van de consument met Den Haag e.o., goede communicatie over speciale openingstijden, bereikbaarheid en evenementen.

dagje naar zee?

MAAKvan! ER EEN WEEKEND VAN! maak er weekend [email protected] Vraag het gratis Leven magazine en/of het shoppingroutesboekje aan met leuke tips voor een bezoek aan de Haagse binnenstad.

haags n

shoppe

Shopping Routes

elke zondag koopzondag

Routes

en tips langs

de leuks

te winkels

tad... púúr

Den Haag

1

De binnens

In het kader van de mediapromotie werden onder meer de volgende activiteiten uitgevoerd: een mix van redactionele aandacht en advertenties in NL70 en Den Haag Centraal; 26 keer per jaar tips over de binnenstad op Den Haag FM; een samenwerking met Den Haag Direct, waarbij op deze website 3 gebieden uit de binnenstad uitgebreid onder de aandacht gebracht werden in een reeks van 2 artikelen; in het boek Onze stad Den Haag werden 2 pagina’s met aanbiedingen van ondernemers die aan wandelroutes liggen verzorgd door SMHB; de regionale zender Omroep West werd met 30 seconden durende commercials ingezet rond de evenementen ShoppingNight, Sinterklaas en Winterse Warmte Dagen en Kerst; ook in diverse edities van Wegener werd zowel in print als online geadverteerd m.b.t. de verschillende evenementen en speciale momenten; in november en december werd bij 100.000 abonnees van de Libelle en Margriet in Den Haag e.o. de Den Haag stadsgids bijgesloten. Daarin was een spread opgenomen over de binnenstad van Den Haag met aanbiedingen van ondernemers uit Haagsche Bluf, Hofkwartier, Grote Markt en de Passage.

DORP / HAVEN / STRAND

ShoppingNight 23 juni

Hét grootste shopevent van Nederland!

IEDERE ZONDAG KOOPZONDAG

Voor een dag, een weekend of langer dan een week, Scheveningen houdt je altijd bezig! scheveningendenhaag.com

DHM19511 adv Margriet Vrijetijd-Staand.indd 1

Samenwerking met Scheveningen In samenwerking met Stichting Marketing Scheveningen werd in 2011 een online bannering campagne ingezet met vakantiewijzer.nl en zoover. nl. Hierbij werd het combinatie bezoek inclusief overnachting onder de aandacht van de consument gebracht onder de noemer 'Dagje strand? Dagje stad? Maak er een weekend van!' en 'Dagje stad? Dagje strand? Maak er een weekend van!'. Van half september tot en met eind oktober 2011 werd de combinatie strand en stad, lekker uitwaaien aan zee in Scheveningen en winkelen in Den Haag naar voren gebracht d.m.v. online bannering. Van november t/m medio januari 2012 werd de wintercombinatie, strand en stad, lekker uitwaaien aan zee in Scheveningen en kerstshoppen en winterevents bezoeken in Den Haag/ Scheveningen gecommuniceerd. In

SAVE THE DATE ... shoppingnight.nl

SCHEVENINGEN DEN HAAG

www.binnenstaddenhaag.com Alles over shoppen, cultuur, eten, evenementen en uitgaan.

binnenstaddenhaag.com

K O N I N K L I J K & A L L E D A A G S B E S T U U R L I J K & P O L I T I E K S T A T I G & C H I C D A N S & M U Z I E K H I S T O R I S C H & M O D E R N I N T E R N A T I O N A A L & M U L T I C U L T U R E E L

05-04-11 17:41

Samenwerking met evenementen De SMHB werkt samen met evenementen die een toegevoegde waarde hebben voor het combinatiebezoek (shoppen, cultuur en uitgaan/eten) aan de binnenstad. Deze samenwerking vindt plaats in de vorm van: - media ondersteuning binnen de communicatie mix van SMHB; en/of - ontwikkeling van thematische wandelroutes of speciale aanbiedingenfolder met ondernemers uit de binnenstad (winkels, cafés, restaurants). In 2011 kwamen de volgende samenwerkingen tot stand: - Life I live Festival, Hofkwartier Blues Festival, Movies that Matter, Intocht Sinterklaas - Bevrijdingsfestival, Prinsjesdag, Residence de la Mode, MuseumNacht, ANWB Live-ledendag.

19

20

Jaarverslag 2011

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

21

22

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

Evenementen vanuit SMHB in de Binnenstad Culturele intermezzo’s De binnenstad wordt hierbij als podium aangeboden aan culturele instanties op koopzondag. Culturele organisaties worden uitgedaagd zich buiten hun muren te presenteren en promotie te maken voor hun activiteiten. Daarnaast zorgen de optredens voor een verlevendiging van de binnenstad. Zoveel mogelijk wordt gewerkt op basis van eigen inbreng van middelen. De SMHB zorgt voor de locaties en vergunningen. De culturele organisaties verzorgen de invulling. Beide partners zetten hun mediakanalen in. Op basis van deze uitgangspunten vonden de volgende culturele intermezzo’s plaats: 4 Tango Salons in juni en juli, Jazz Concert in september, Haagse Popweek in oktober, Dutch Don´t Dance Division in december.

drie naar vier weken waardoor de gehele maand juni in het teken van de festivalperiode stond. In totaal heeft deze jubileumeditie 1.039.502 bezoekers getrokken, 140.000 bezoekers meer dan in 2010. De doelstelling om meer dan 25% van het aantal bezoekers van buiten de regio Den Haag en omstreken aan te trekken is behaald.

Shoppingnight 2011 Op 23 juni vond de 5e editie plaats van dit inmiddels grootste winkelevenement van Nederland, met het thema: Star Edition, Fashion Magazines Go Life! Alle glossy magazines van Sanoma (Beau Monde, Cosmopolitan, Nouveau, Marie Claire en Grazia) waren dit jaar media sponsor van de ShoppingNight. Overige media sponsoren waren 100% NL, Wegener, Den Haag FM en Nl70. Ondanks de moeilijke economische situatie wist ShoppingNight meer financiële sponsoren te trekken. Naast een grote catwalk op de Grote Markt was er tevens programmering op de Grote Markt, de Passage, het Hofkwartier en de Haagsche Bluf. Meer ondernemers waren tot middernacht geopend en meer dan 200 ondernemers boden daarnaast nog speciale aanbiedingen. 110.000 bezoekers (een recordaantal) wisten de binnenstad te vinden. De PR waarde was ook de hoogste ooit met een behaalde Free Publicity waarde van 383.991 euro. Winterse Warmte Dagen Voor de 3e achtereenvolgende keer werden de Winterse Warmte Dagen georganiseerd. Een weekend tussen Sinterklaas en Kerst in, waarbij de binnenstad van Den Haag als wintershopping bestemming onder de aandacht werd gebracht. Drie elementen speelden daarin een belangrijke rol: shoppen, sfeer en service. Dit jaar vonden de Winterse Warmte Dagen plaats op 13 en 14 december. Het thema was The Hague Wraps it Up, ofwel: de Haagse Binnenstad pakt in en uit! Mobiele inpakteams, piccolo’s, kerstkoren, diverse bands en theater acts op diverse locaties in de Haagse Binnenstad, zorgden voor een service met een glimlach. The Hague Festivals De vijfde editie van The Hague Festivals vond plaats in juni 2011. De periode werd dit jaar verlengd van

Jaarverslag 2011

B

S A RY

C

koppeld is aan de Uitbase, een twitterfeed en betere bannermogelijkheden. Daarnaast is er veel nieuw beeld aan de artikelen op de website toegevoegd. Het streven van een gemiddelde van 50.000 bezoekers per maand (tegen 25.000 per maand in 2010) is gehaald. De laatste bugs zijn uit de webwinkel gehaald, betalingen via creditcard zijn nu mogelijk en daarnaast is de gebruikersvriendelijkheid geoptimaliseerd.

In 2012 (en verder) wil Den Haag Marketing de campagne van The Hague Festivals nog meer onderdeel laten zijn van de nationale marktbewerking, waarbij evenementen de trigger zijn om een weekend of langer in Den Haag te verblijven. Die slag is echt nodig om de effectiviteit van de ingezette marketingeuro’s nog verder te verhogen.

Mobiele stadsgids De mobiele stadsgids van Den Haag is weer doorontwikkeld; de app is nu ook beschikbaar voor Android toestellen, biedt nu ook de mogelijkheid tips te delen met vrienden via social media, de toepassing ‘near me’ vertelt aan de hand van een gps-signaal welk restaurant, theater of hotel dichtbij is en de app geeft actuele reisinformatie via 9292ov. Verder heeft de stadsgids een QR-reader en laat in de applicatie een speciale cityfilm Den Haag zien.

GaultMillau-gids In 2009 is er – op instigatie van de gemeente Den Haag - een driejarig samenwerkingscontract gesloten tussen Den Haag Marketing en The Wine & Food Association. Voor deze samenwerking is een speciaal hoofdstuk in de GaultMillau Nederland gids in de edities 2010-2011-2012 ingericht. De presentatie van de nieuwe gids heeft ook jaarlijks plaatsgevonden in Den Haag. Daarnaast zijn er advertenties van Den Haag geplaatst in de Jaargids Wijn, Proefschrift en in De Proefkrant.

5th

ANNIVER

Het aantal overnachtingen in de festivalperiode nam toe t.o.v. voorgaande jaren. Voornamelijk The Hague Jazz en Festival Classique hebben bijgedragen aan de doelstelling verblijfstoerisme door actief arrangementen aan te bieden. Arrangementen worden geboekt als ze gekoppeld zijn aan een specifiek evenement. Dit is gebleken in 2011 en wordt één van de uitgangspunten voor de marketingactiviteiten van DHM voor The Hague Festivals in 2012 en verder.

D 1

E

F

G

H

I

2

3

4 De marketingcampagne van The Hague Festivals 2011 was met name op nationaal niveau gericht, waarbij de focus 5 lag op outdoor, online, Pers & PR en print (festivalkrant). Ook is er meegelift op mediaafspraken van partners, waaruit bijvoorbeeld een samenwerking 6is ontstaan tussen Parkpop, The Hague Festivals en Radio Veronica. Ook de samenLegenda werking in social media heeft een grote vlucht ge7 nomen. Hier is met de social media workshop (DHM en de evenementenorganisatoren) een begin mee gemaakt. Ook is8 er meer samenwerking gezocht op het gebied van Pers & PR activiteiten. Zo is er gezamenlijk met de pijlers van de festivalperiode een 9 ludieke actie ontwikkeld voor de festivalperiode die landelijk is uitgezet. Om meer ‘reuring’ te creëren in de stad tijdens 10de festivalmaand zijn in 2011 horecaondernemers betrokken bij de festivalperiode. Ook heeft The Hague Festivals de samenwerking tussen de verschillende evenementenorganisatoren gestimuleerd. Betaald parkeren Parkeerterrein Parkeergarage NS-Station

VVV kantoor Hotel

Café-Restaurant

J

K

NaL drie jaar hebben we besloten de samenwerking M N O niet meer voort te zetten. De reden hiervan is dat de samenwerking een onvoldoende bijdrage levert aan de hoofddoelstelling van Den Haag Marketing, namelijk het generen van maximale economische spin-off en het stimuleren van verblijfstoerisme aan de stad. Ook de doelgroep waar Den Haag Marketing zich op richt is breder dan de doelgroep die door The Wine & Food Association bediend wordt.

Politiebureau Ziekenhuis

Welkom in Den Haag Welcome to The Hague

FREE tourist info guide map included

Stage Entertainment Er is een structurele samenwerking met Stage Entertainment om de stad in combinatie met musicalbezoek als reden voor een meerdaags verblijf te profileren. De eerste zes maanden van 2011 was dit rondom de musical Mary Poppins, veelal op het gebied van persbewerking. Voorbeelden zijn een High Tea op grote hoogte, de 500ste voorstelling, haar aanwezigheid bij The Hague Festivals en het gebruik van haar favoriete Haagse plekjes in verschillende media. Voor het tweede halfjaar is de samenwerking voortgezet, maar dan rondom Wicked.

6 JUNI T/M 11 SEPTEMBER2011

Attracties Museum

'Welkom in Den Haag' Als opvolger van de jaarlijkse informatiegids en mede gebaseerd op de aanbevelingen uit de door LAgroup opgestelde strategienota 'Collectieve cultuurmarketing Den Haag' verscheen op 1 februari de eerste editie van de nieuwe gids 'Welkom in Den Haag'. In totaal zijn in 2011 drie edities verschenen.



Lange Voorhout Museum Beelden aan Zee 4.2 Communicatie

Toeristische website De toeristische website is verder doorontwikkeld en bevat nu ook een Agenda-zoekfunctie, welke geOnder de titel Den Haag onder de Hemel presenteren Den Haag Sculptuur en museum Beelden aan Zee in de zomer van 2011 een spectaculaire tentoonstelling op twee locaties over de hedendaagse Chinese beeldhouwkunst.

OnderDeHemel_Adv 175x232 Infogids zomereditie_DEF.indd 2

18-04-2011 15:41:00

edition 2 SUMMeR 2011 www.denhaag.coM

TOURIST

INFORMATION

23

24

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

De gids, die in een oplage van 50.000 exemplaren verscheen, bevat relevante informatie voor de bezoekers aan de stad met als doelstelling te verleiden de stad te bezoeken, langer te blijven en economische bestedingen te genereren. De inhoud, gericht op de speerpunten cultuur, winkelen, eten en drinken en stad en strand, was gerelateerd aan het seizoen en aangevuld met een relevante dag-tot-dag agenda. Voor het fotomateriaal werd vooral geput uit een eigen bestand dat speciaal voor Den Haag Marketing werd gemaakt met als boodschap 'toon de stad, de emoties en de mensen'. Input voor de inhoud werd mede geleverd door een adviesraad bestaande uit vertegenwoordigers van de 'speerpunten': Angélique Werner (binnenstad/ winkelen). Heino Walbroek (strand), Gijs Meijer en Maurice Bredero (cultuur). De gids werd verspreid via de hotels, musea en attracties, via de VVV-kantoren, de buitenlandse vestigingen van het NBTC, op beurzen en congressen en was ook online beschikbaar.



4.3 Marketing Zakelijke Markt

Op basis van publiekprivate cofinanciering bedrijft het Convention Bureau binnen Den Haag Marketing de generieke marketing om de bestemming Den Haag nationaal en internationaal te profileren als aantrekkelijke congresdestinatie. Daarbij werkt het Convention Bureau samen met vrijwel alle partijen die het congresklimaat bepalen. Vanuit het samenwerkingsverband Internationale Congressen (SIC) wordt het Convention Bureau tevens gefinancierd om actief business leads te zoeken en samen met private stakeholders bids te ondersteunen voor internationale (wetenschappelijke) bijeenkomsten. De hevige concurrentie op de internationale markt voor congressen en zakelijke bijeenkomsten en een neerwaartse economische spiraal had zijn effect op de werving van internationale bijeenkomsten. 2011 was een moeilijk jaar voor Den Haag, maar er is tevens een aantal successen geboekt. Er zijn 10 nieuwe congressen door en met medewerking van Den Haag Marketing veiliggesteld. Deze nieuwe congressen vertegenwoordigen een waarde van circa €14 miljoen aan directe bestedingen. Daarnaast zijn er in 2011 14 nieuwe bids uitgebracht, met een conversie van circa 58%. De successen zijn met name toe te schrijven aan de positieve houding en doorzettingskracht van diegenen die in het wervingstraject bezig zijn, zowel binnen Den Haag Marketing, alsook bij de private partijen. Onze vereende aanpak in kandidaatstellingstrajecten is een goede weergave hiervan.

De resultaten over 2011 zijn gematigd positief, maar het uitzicht en potentieel op toekomstige kansen des te positiever. Alhoewel Den Haag niet beschikt over een eigen universiteit - doorgaans een vereiste in de werving van wetenschappelijke bijeenkomsten - hebben wij toch veel om trots op te zijn als internationale congresbestemming. We hebben goede faciliteiten, een breed aanbod aan accommodaties, een eigen identiteit en een steeds sterker wordende samenwerking met publiekprivate stakeholders. Kansen voor 2012 en verder liggen dan ook met name in het nog beter aansluiten op het plaatselijk economisch profiel en de lokaal aanwezige netwerken en kennisclusters alsmede het steeds nauwer samenwerken met betrokken stakeholders. Daarnaast biedt de combinatie stad/strand Den Haag ook aantrekkingskracht voor de vrijetijdsbesteding na een congres. Vakbeursdeelname Den Haag Marketing heeft in 2011 deelgenomen aan een tweetal vakbeurzen: IMEX in Frankfurt en EIBTM (European Incentive, Business Travel & Meetings Exhibition) in Barcelona. Deename aan deze beurzen heeft bijgedragen aan het genereren van nieuwe leads en bidmogelijkheden gecreëerd door de profilering en promotie van Den Haag als aantrekkelijke bestemming naar de doelgroep toe. Workshops & Business Exchanges Er is in 2011 deelgenomen aan Confec Red, M&I Forums en de ICCA Business Exchange. Deze éénop-één sessies hebben geleid tot nieuwe leads en customer insight op zowel de corporate als de associatemarkt. Kennismakingsbezoeken (Fam Trips) In lijn met bevindingen dat de awareness en intentie om in Den Haag te organiseren significant toeneemt na een kennismakingsbezoek aan de stad, zijn in 2011 de volgende kennismakingsbezoeken, waarvan sommige in groepsverband, georganiseerd: - Fam Trip België I (maart) - Prins voor een Dag I (april) - Prins voor een Nacht (juni) - Fam Trip België II (juni) - Fam Trip UK (juli) - City of Holland (september) - Prins voor een Dag II (september) - Fam Trip België III (september)

Jaarverslag 2011

Tevens zijn er op individuele basis gedurende het gehele jaar voor congres- en meetingplanners verschillende site inspections georganiseerd. ICCA & UIA Gegeven de aangescherpte focus op de associatiemarkt, heeft DHM deelgenomen aan de jaarcongressen van ICCA en UIA. Tijdens ICCA is er deelgenomen aan een serie educatieve workshops, expert advice sessions en de business exchange; tijdens UIA is er deelgenomen aan de educational en de interactieve sessie met associatie executives. Persbewerking voor Congresdestinatie Den Haag De Nederlandse vakmedia zijn in 2011 op verschillende momenten bewerkt als het gaat om congresdestinatie Den Haag. Zo zijn grote congressen samen met partners gecommuniceerd (World Forum), en zijn de drie edities Prins voor een Dag/ Prins voor een Nacht breed uitgemeten in de vakmedia. Het feit dat Den Haag tweede congresstad van Nederland was heeft ook internationaal veel media bereikt. Vanuit het NBTC is in het najaar ook een Britse journaliste op bezoek geweest die een artikel schreef over de congresdestinatie aan zee. Evenementendesk De focus van de Evenementendesk ligt in de eerste plaats op de marketing en regievoering van de evenementenkalender van de stad. Daarnaast gaat de Evenementendesk actief op zoek naar en biedt advies aan evenementen die een grote economische spin off genereren voor de stad en die een positief effect hebben op het imago van Den Haag. Tot slot behoren advies geven aan organisatoren en de gemeente en het secretariaat voeren van de onafhankelijke Adviescommissie evenementen ook tot de taken. De (financiële) controle op de uitvoering van de subsidiebeschikking wordt overgelaten aan de Bestuursdienst en de Dienst Stedelijke Ontwikkeling van de gemeente. Programmeringskalender Medio 2011 is Den Haag Marketing gestart met de zogenaamde programmeringskalender. Deze kalender is bedoeld voor de totale achterban ven Den Haag Marketing en geeft in een duidelijk schema per week weer welke evenementen er in de stad zijn. Het toeristisch bedrijfsleven kan de kalender raadplegen en hun activiteitenplannen, acties en doelgroepbenadering hierop afstemmen. De agenda wordt wekelijks geactualiseerd en online gezet. Advisering (publieks)evenementen Het actief en gevraagd adviseren, begeleiden en ondersteunen van de (Haagse) evenementensector op het gehele terrein van voorbereiding, realisatie

en evaluatie van grootschalige publieksevenementen. Dit is een doorlopend proces. In 2011 is op 52 dossiers richting organisatoren, (lokale)overheid, branche en derden geadviseerd, begeleid en ondersteund. Dit heeft geleid tot enige honderden contactmomenten op deze dossiers. Opvallend is het aantal bovenmatig grote nieuwe evenementen die voorbereid werden om in 2012 e.v. gerealiseerd te worden en waarbij de Eventdesk een adviserende en begeleidende rol heeft gespeeld. Samen met de gemeente voert de evenementendesk op regelmatige basis overleg met de evenementenverantwoordelijken van G4-steden en Eindhoven over bijvoorbeeld subsidie- en vergunningsprocedures en actuele zaken als bijvoorbeeld de doorberekening van kosten voor extra inzet van politie, openbaar vervoer en verkeersmaatregelen. In 2011 is de evenementendesk in samenwerking met de Haagse Hogeschool een pilot project gestart met als doel de economische spin-off van publieksevenementen in kaart te brengen. In de periode van maart tot en met mei 2012 zullen acht evenementen onderzocht worden met als doel een eenvoudig meetinstrument te ontwikkelen dat aan organisatoren kan worden aangeboden. Evenementenprijs Den Haag is in 2010 uitgeroepen tot 'Evenementenstad van het Jaar'. Behalve een beloning voor alle inspanningen op het gebied van evenementen door zowel gemeente, Den Haag Marketing als organisatoren, hoorde hier ook een verplichting bij. Namelijk het 'hospiteren' van de uitreiking van de Nationale Evenementenprijzen in 2011 (inclusief de bijbehorende kosten). De Evenementendesk voerde de regie over de uitreiking in het Koorenhuis op 13 mei 2011. Er is voor deze locatie gekozen vanwege de nabijheid van de Grote Markt. Dit omdat er een koppeling gemaakt is met het Walk the Line Festival. Alle genodigden ontvingen na afloop van de afsluitende borrel een gratis toegangskaart voor dit festival.

25

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

5.

Haags Uitburo

Het Haags UITburo is onderdeel van het Nederlands UITburo. Dé distributeur van agendainformatie op het gebied van cultureel uitgaan in Nederland met het doel cultuurparticipatie te vergroten. Het UITburo netwerk bestaat uit 11 (was 16) regionale UITburo’s. Elk regionaal UITburo is onafhankelijk en zelf verantwoordelijk voor de eigen lokale Marketing, PR en Sales.

Doelstellingen:

Het Nederlands UITburo richt zich aansluitend daarop alleen op landelijke marketing activiteiten. Daarnaast faciliteert en coördineert het Nederlands UITburo gezamenlijke projecten van verschillende UITburo’s. Door allen te werken onder hetzelfde merk, met dezelfde database en overeenkomstige producten wordt het merk UITburo steeds sterker en herkenbaarder.



2011 2010

Den Haag Buiten Den Haag Totaal

3.682 4.099 2.219 2.475 5.901 6.574

- bijdrage aan meer bezoekers aan participerende culturele instellingen; - consolidatie van het aantal UITpas-houders binnen Den Haag en 5% stijging van het aantal pashouders van buiten Den Haag.

Financieel was het een moeilijk jaar voor het NUB. Aan de partners is gedurende het jaar om een extra financiële bijdrage gevraagd om onder meer de database overeind te kunnen houden. Vervolgens zijn gesprekken gestart om het NUB een steviger financiële basis te geven, zodat extra financiële bijdragen de komende jaren tot het verleden gaan behoren.

Ten opzichte van 2010 is een daling van 673 UITpashouders te zien, terwijl een groei van 5% was gesteld. Het niet meer uitbrengen van de UITbestelgids (abonnementencampagne voor het aankomende culturele seizoen; het niet promoten van de UITpas (hangende implementatie van de collectieve cultuurmarketingstrategie); en het opheffen van het UITmagazine zijn de redenen voor de forse daling in het aantal UITpashouders. In 2011 zijn daarom plannen gemaakt om in 2012 het aantal UITpas-houders weer te laten stijgen.



5.1.3 Website Haags Uitburo

5.1 Producten en diensten

5.1.1 UITbase Alle culturele data wordt door alle UITburo’s in de landelijke database ingevoerd. Zo ontstaat een landelijk overzicht. Met de Haagse UITbase bezit het HaagsUITburo over een unieke, vrijwel complete dag tot dag agenda, inclusief redactionele beschrijving. Deze data zijn door derde partijen (zowel regionaal als nationaal) gratis op te vragen om op te nemen in externe media. In 2011 is er een begin gemaakt met de ontwikkeling van een nieuwe UITbase; V4. Met V4 zetten de UITburo’s een grote stap in de richting van de toekomst. Een toekomst waarin de groeiende levering van data aan allerlei (mobiele-)platforms d.m.v. zgn. feeds centraal zal staan. Naar verwachting zal in maart 2012 V4 operationeel worden.

5.1.2 UITpas Stimuleert cross-over-, herhaal-, en nieuw theater- en museumbezoek.

De doelstellingen voor 2011 waren als volgt: - bezoeken: 270.000; - unieke bezoekers: 195.000; - pageviews: 1.415.000. De kerncijfers zijn vet gemarkeerd. Ter vergelijking zijn in de statistieken ook steeds de cijfers van 2010 weergegeven: de blauwe lijn staat voor 2011 en de oranje voor 2010. Bij onderstaande statistieken gaat het overigens om zogenaamde 'groene cijfers': bezoeken van medewerkers van Den Haag Marketing zelf zijn uit de statistieken gefilterd: het gaat dus echt om zuivere cijfers. A. Bezoeken In onderstaand trendoverzicht is per maand het aantal bezoeken te zien, waarbij de blauwe lijn voor 2011 staat en de oranje voor 2010. De eerste punt omvat de maand januari, en de laatste december. In totaal waren er in 2011 268.765 bezoeken op haagsuitburo. nl, net iets minder dan de gewenste 270.000 uit de doelstellingen.

27

10 28

Jaarverslag 2011

B. Unieke bezoekers Het aantal unieke bezoekers is in 2011 ook gestegen te opzichte van 2010. In totaal waren er in 2011 191.466 unieke bezoekers.

C. Paginaweergaves Het aantal paginaweergaves volgt ongeveer de trend van het aantal bezoekers. In totaal waren er in 2011 op de Uitburo-site 1.370.427 pageviews.

D. Bezochte pagina’s per bezoek Het aantal pagina’s dat per bezoek wordt bezocht, is in 2011 enigszins gedaald ten opzichte van 2010: 5,10 vs. 5,89. Oorzaak hiervan is dat steeds meer verkeer via sociale netwerken zoals Twitter komt en slechts de daar gedeelde Uitburo-pagina’s bekijkt. Dit in tegenstelling tot mensen die echt op de site zoeken en meer dan 6 pagina’s per bezoek bekijken. Ondanks de lichte daling is het nog steeds een meer dan gemiddeld aantal pagina’s dat wordt bekeken in vergelijking met andere sites.

E. Gemiddelde tijd op de site De gemiddelde tijd die bezoekers op de site doorbrachten, daalde in 2010 licht: van 03:33 naar 03:27 minuten. Reden hiervoor is vooral de genoemde verschuiving van de verkeersbronnen, die ervoor heeft gezorgd, dat bezoekers minder lang op de website verblijven.

www.denhaag.com

F. Bouncepercentage Het bouncepercentage is het aantal bezoekers dat slechts één pagina bekijkt zonder verder te klikken. Idealiter ligt dit percentage dus laag, bij voorkeur onder de 40%. Het bouncepercentage voor haagsuitburo.nl lag in 2011 gemiddeld rond de 37,95%, een stijging ten opzichte van 2010 (31,34%) die wordt veroorzaakt door de verschuiving in verkeersbronnen: mensen die via bv. Twitter een link aanklikken, bekijken alleen de gedeelde pagina en verlaten daarna de website.

G. Nieuwe bezoekers Vanwege de verschuiving in verkeersbronnen zijn er ook meer nieuwe bezoekers op de website van het Haags Uitburo gekomen. In 2011 was van het totaal 68,26% nieuwe bezoeken. Ook vanwege het vele verkeer via zoekmachines (Google) is dit cijfer gestegen ten opzichte van 2010 (64,96%). De website van het Haags Uitburo voldoet dus steeds beter aan de doelstelling om nieuw publiek te bereiken.

H. Den Haag vs andere steden Na Amsterdam is Den Haag de tweede stad wat het bezoek van de website betreft. (Zie grafiek.) Bovendien kan worden opgemerkt, dat de website van het Haags Uitburo een duidelijke stijgende lijn laat zien van 2010 naar 2011, waar de Uitburo’s in andere grote steden in de Randstad min of meer blijven qua bezoekersstromen.

Jaarverslag 2011

5.1.4 UITmail De e-mail nieuwsbrief van het Haags Uitburo, de Uitmail, is één van de vaste communicatie-instrumenten waarmee cultuurgeïnteresseerden zich op de hoogte kunnen houden van het Haagse cultuuraanbod. Maandelijks wordt er standaard een Uitmail verstuurd, en bij grote festivals, evenementen en dergelijke worden er extra nieuwsbrieven verstuurd, speciaal gericht op abonnees die hebben aangegeven interesse te hebben in het desbetreffende genre. Eind 2011 hadden zich 9537 mensen ingeschreven voor de Haagse Uitmail. (In 2010 waren dit er 8688.) In deze cijfers zijn alle uitschrijvingen, dubbele, inactieve mailadressen en dergelijke verwijderd: het gaat dus om effectieve mailadressen. In 2011 zijn 19 UITmails verschenen. Naast de reguliere maandelijkse mail werden ook specials verstuurd rond onder andere The Hague Festivals en het Haags UIT Festival.

5.1.5 65+ Theaterarrangementen Met speciale 65+ Theaterarrangementen (in theaterseizoen van september tot juni) bereikt het Haags UITburo een groot aantal senioren dat niet zelfstandig meer naar het theater wil/kan gaan. Vier keer per jaar wordt een op de doelgroep geselecteerd aanbod in een boekje gecommuniceerd waarop kan worden ingeschreven. Doelstelling is om per seizoen minimaal 1.000 ouderen naar het theater mee te nemen. - Aantal voorstellingen: 21; - Aantal deelnemers: 987 (waarvan 371 met een Ooievaarspas); - Totaal aantal aanvragen: 1.358; - Afgewezen: 371. Aangezien dit project niet tot de corebusiness van Den Haag Marketing behoort, zijn in 2011 gesprekken gestart met de Stichting 'Vier het Leven' om te bezien of dit project kan worden overgenomen.

5.1.6 Haags UIT Festival De doelstellingen van het Haags UIT Festival 2011 waren: - bekendmaking programmering en werving (nieuwe) bezoekers voor het culturele aanbod in Den Haag; - aantal bezoekers: 75.000.

De organisatie van het Haags UIT Festival is door licentiehouder Den Haag Marketing gegeven aan DOEN. Een begeleidingscommissie, bestaande uit vertegenwoordigers van het directieoverleg Haagse Podia en Den Haag Marketing heeft de totstandkoming begeleid. In het Ooievaarspaviljoen konden houders van een Ooievaarspas zich laten informeren over de mogelijkheden met hun pas en ook voor de niet-Nederlands sprekende inwoners van Den Haag waren - in samenwerking met The Guest Card - alle theaters die voorstellingen programmeren waarbij taal geen probleem is, op de festivalplattegrond met een logo aangegeven. Bij de stand van het Haags UITburo kon worden gegrabbeld naar theaterkaartjes. De theaters en horeca rond het Spuiplein hadden zich verenigd en boden een gezamenlijk ontbijt, programmering en informatiepunt. Voor de Koninklijke Schouwburg was een podium geplaatst en Culturalis verzorgde (amateur)optredens in een eigen tent. Voor de verbinding tussen de drie locaties werden een zeer succesvol treintje en fietstaxi ingezet. Tijdens de evaluatie werd aangedrongen op de inzet van een tweede treintje. Ook de horeca aan de Denneweg was aangesloten en tot ‘s avonds laat geopend. Er hebben zich weer meer cultuurinstellingen dan ooit aangemeld voor de informatiemarkt. Maar liefst 101 kramen en een aantal losse elementen maakten dat het Lange Voorhout overvol was. Op drie buitenpodia en in de theaters was een doorsnede te zien van de programmering van het komend seizoen. Aantal bezoekers De 39ste editie van het Haags UIT Festival trok naar schatting van de organisatie 85.000 bezoekers. Na de evaluatie van het festival heeft het Directie Overleg Haagse Podia besloten om in 2012 de organisatie meer naar zich toe te willen toetrekken. Besloten is verder dat niet het DP de werkgroep/organisatie zal vormen, maar een vertegenwoordiging van de Marketingkamer van de podia die verantwoordelijk zal zijn voor vorm en inhoud.

11 29

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

6. VVV Uitburo Den Haag

6.1 Inleiding

In juni is de nieuwe vestiging van VVV - Uitburo op de begane grond van de bibliotheek aan het Spui geopend. De combinatie met bibliotheek en horeca is een aanwinst voor het centrum van Den Haag. Daarnaast krijgt het uitgangspunt ‘zoek de bezoeker op’ steeds meer vorm. Op talrijke beurzen en congressen was een VVV desk te vinden. De city hosts waren actief met Prinsjesdag en in de Kerstperiode in de Haagse binnenstad. En in september ging VVV Informatiepunt Museumshop Den Haag op het Lange Voorhout open. VVV Informatiepunt De Pier en VVV Agentschap Boekhandel Scheveningen in de Keizerstraat functioneren goed en VVV Agentschap NH Atlantic Hotel in Kijkduin is begin 2012 geopend.



6.2 Bezoekers

Naar schatting trok VVV Uitburo op Hofweg 1 en aan het Spui 68 ongeveer 320.000 bezoekers. Ruim 82.000 bezoekers meldden zich aan de VVV-balie voor informatie of om een souvenir of een (VVV) cadeaubon te kopen. Enige duizenden gasten maakten gebruik van de touchscreens met toeristische informatie in de Spui-vestiging. VVV Informatiepunt De Pier trok bijna twee maal zoveel bezoekers als in 2010 namelijk 25.000.

Ticketverkoop werd in 2011 een marginale activiteit. De Haagse theaters nemen hun verkoop voor eigen rekening en de ticketverkoop beperkte zich tot een enkele voorstelling of activiteit in Den Haag en een aantal daar buiten. Positief is de uiterst succesvolle verkoop van passe partous voor de Museumnacht in september. Tickets voor Todays Art werden voor de eerste keer verkocht. Deze verkoop ging redelijk. In beide gevallen was VVV Uitburo tot ver na middernacht open. De verkoop van excursies en groepsdagtochten op maat ging in 2011 wederom achteruit. Dit heeft geresulteerd in maatregelen: de groepsdagtochten verkoop wordt gestaakt. In 2012 zal Den Haag Marketing alleen optreden als intermediair tussen vraag en het aanbod van de plaatselijke marktpartijen. Verkoop van excursies zal echter versterkt worden. Voor 2012 wordt in samenwerking met partijen in de stad een excursieprogramma ontwikkeld een grote stad waardig. Naast een aantrekkelijk standaardprogramma zullen een aantal excursies met het thema ‘koninklijk’ en het thema ‘bezetting’ aan het programma toegevoegd worden.



6.4 Gerichte informatieverstrekking en goede dienstverlening

Enige duizenden bezoekers en congresgangers maakten gebruik van de VVV-diensten die via een VVV-stand of een VVV-desk beschikbaar waren. Ter vergelijking: de VVV in Rotterdam trok ongeveer 130.000 bezoekers.

'Zoek de bezoeker op' is het uitgangspunt voor de toeristische informatievoorziening in Den Haag. De informatiestructuur is in de praktijk steeds meer op dit uitgangspunt geënt. Ook in 2012 wordt deze lijn doorgezet. We lopen de verschillende uitingen langs.



6.4.1 VVV Uitburo-vestiging in bibliotheek

6.3 Product- en dienstenverkoop

Cadeaubonnen en souvenirs zijn de producten die voor de hoogste omzet zorgden. Ten opzichte van 2010 liepen de verkoop op de zakelijke markt en in de VVV - Uitburo vestiging terug. Het laatste vond zijn oorzaak in niet optimale verkoopomstandigheden vanwege de verhuizing. De terugval op de zakelijk markt is generaal 8%. Het verkoopaandeel van wederverkopers steeg ten opzichte van 2010. De uitbreiding van verkooppunten in Den Haag en regio van 18 naar ruim 50 wierp dus zijn vruchten af. Waarschijnlijk veroorzaakt door de rijksbezuinigingen daalde de verkoop bij landelijke overheidsinstellingen in Den Haag substantieel.

Zoals gezegd vertoonde de VVV Uitburo-vestiging qua bezoek een stijgende lijn van krap 300.000 bezoekers in 2010 naar ruim 320.000 bezoekers in 2011. De eerste cijfers van 2012 bevestigen deze stijgende lijn. De Nederlandse bezoeker had een aandeel van ongeveer 60%, de internationale bezoeker dus 40% waarbij ca. 20% uit Duitsland afkomstig was. Het Verenigd Koninkrijk/Ierland en Spanje stonden met ongeveer 14% ex aequo op de tweede plaats. Daarna volgden België, Frankrijk en de VS/Canada met ieder 8%. Over de hele lijn, zowel nationaal als internationaal, was een stijging van bezoek te zien.

03 31

32

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

Musea en attracties waren de onderwerpen waar de meeste informatie over gevraagd werd. Daarna volgden kust en strand en de winkelvoorzieningen. ‘De weg vragen naar’ en vragen over het openbaar vervoer stonden als vijf en zes op de lijst.

6.4.2 Toeristische informatiegids ‘Welkom in Den Haag’ De Informatiegids ‘Welkom in Den Haag’ kreeg in 2011 een nieuwe vorm. In plaats van een keer per jaar een versie in drie talen verschijnt drie keer per jaar een op het seizoen afgestemde versie in een Nederlands-Engels combinatie. De oplage is drie maal 50.000 exemplaren. De gids wordt op ongeveer 500 punten verspreid in Den Haag en omgeving en is verkrijgbaar bij een groot deel van de VVV’s in Nederland.

6.4.3 Informatie via telefoon, e-mail, twitter en post-verzoeken In 2011 werden bijna 6.000 telefonische informatieverzoeken door het call centrum behandeld. Vragen over excursies, de stad in algemene zin en het strand waren de hoofdonderwerpen. Via e-mail werden bijna 1.350 verzoeken om informatie ontvangen. De stad in het algemeen, vragen over de verblijfsmogelijkheden en over parkeren en bereikbaarheid werder het meest gesteld.

6.4.4 Decentrale informatievoorziening De bezoeker stelt de aanwezigheid van VVV Informatiepunten in de toeristische gebieden, de aanwezigheid van VVV desks, city hosts of VVV deelname aan beurzen erg op prijs. Het veelvuldig gebruik van deze voorziening en het positieve commentaar bewijzen dat. Het ligt in het voornemen om het aantal informatiepunten in 2012 en de daarop volgende jaren uit te breiden. Met name hotels, musea en attracties krijgen de mogelijkheid aangeboden om hun gasten meer service te geven via folderdistributie of een informatiescherm.

6.4.5 Shop-in-shop De doelstelling uit het Meerjaren Plan van Aanpak was het realiseren van vier decentrale informatiepunten in een periode van drie jaar. Deze doelstelling is gerealiseerd. VVV Informatiepunt De Pier, VVV Informatiepunt Museumshop Den Haag en VVV Agentschap Boekhandel Scheveningen zijn actief en VVV Agentschap NH Atlantic Hotel is begin 2012 open gegaan.

6.4.7 VVV Desk op internationale congressen In 2011 is gestart om organisatoren een VVV informatiedesk op hun aantal internationale congres aan te bieden. Hier is met veel enthousiaste reacties , ook door de congresgangers, op gereageerd. In april was de VVV aanwezig op het World Foresight Forum met 150-200 wereldleiders en 300 deelnemers op het Lange Voorhout. Het ESPID-congres met 3.000 deelnemers vond in juni plaats in het World Forum Congres Centre (WFCC). Ook daar was een toeristische infodesk, evenals op de EBA en EUCAS congressen die in september jl. plaats vonden. Vragen naar openbaar vervoerskaarten, plattegronden en routebeschrijvingen naar Scheveningen of het Centrum voeren de vragenlijst aan.

6.4.8 Regionale samenwerking In 2011 zijn bilateraal gesprekken met Delft, Wassenaar, Rijswijk en Midden Delfland opgestart om te onderzoeken of samenwerking tot de mogelijkheden behoort. Efficiency en versterking van het toeristisch product door een regionale invalshoek vormen de argumentatie. Met Rotterdam Marketing zijn ook regelmatig contacten geweest. Op het gebied van de verkoop van cadeaubonnen, het ontwikkelen van een e-learning module en het opzetten van een VVV Informatiepunten netwerk zijn ervaringen uitgewisseld.

De VVV Den Haag heeft ruim 1.400 tweets verspreid. De tweets van de VVV hebben ruim 1.200 volgers, een stijging met 27% ten opzichte van 2010. Ter vergelijking: de VVV’s in Rotterdam, Utrecht en Maastricht hebben resp. 460, 430 en ruim 1.000 volgers. Via de post werd op verzoek bijna 500 maal informatie verstuurd. De informatiegids, plattegronden en specifieke brochures werden het meest verstuurd.

Jaarverslag 2011



6.5 City-hospitality

Er zijn in 2011 drie activiteiten uitgevoerd op het gebied van city-hospitality: Alle vier voorzieningen zijn mooie voorbeelden van samenwerking met de markt waarbij het voordeel van een fijnmaziger netwerk van informatiepunten gepaard gaat aan voordelen voor de verschillende ondernemers. Zij verhogen met de VVV in huis hun service level en in sommige gevallen zal het aantal betalende klanten stijgen.

6.4.6 Deelname aan consumentenbeurzen De 50 Plus beurs in Utrecht was de enige consumentenbeurs buiten Den Haag waarin werd geparticipeerd. In 2012 zal hier versterkt op worden ingezet. In Den Haag was de VVV vertegenwoordigd op de Expat Fair.



- er is een touchscreen-applicatie voor consumenten ontwikkeld. Op eenvoudige wijze kunnen bezoekers informatie opvragen via een elektronisch scherm. De schermen zijn aanwezig in de Spuivestiging, het World Forum Convention Centre (tijdelijk) en in de VVV Museumshop;



- 'Be-my-guest' city hosts waren actief tijdens Prinsjesdag en in de Kerstperiode. Het laatste in samenwerking met met Stichting Marketing Haagse Binnenstad;



- tenslotte presenteerde de VVV zich op een congres in de Haagse Hotelschool rond het thema City Hospitality. 250 deelnemers uit Nederland waren aanwezig en het congres was een initiatief vanuit de afdeling Citymarketing en het lektoraat City Hospitality van de Haagse Hotelschool.



6.6 VVV Nederland

De contacten met VVV Nederland zijn veelvuldig. Informatie uitwisseling, bezoeken van studiedagen en seminars en contacten met collega VVV’s zijn hier voorbeelden van. Het door VVV Nederland ontwikkelde vestigingsconcept met standaard meubilair, kleurgebruik en signing wordt in Den Haag één op één doorgevoerd. Standaardisering en behoud van de Haagse couleur locale blijkt goed samen te kunnen gaan. Uit de contacten blijkt dat de VVV functie in den lande het moeilijk heeft. Aan de ene kant zijn bezuinigingen hier de oorzaak. Anderzijds krijgt de noodzakelijke omslag van traditionele informatievoorziening naar meer innovatieve concepten in de breedte nog te weinig vorm. Uit reacties wordt duidelijk dat VVV - Uitburo Den Haag in deze voorop loopt en een voorbeeldfunctie heeft.

33

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

7.

Den Haag Topsport

In het jaar 2011 heeft Den Haag Topsport zich beziggehouden met de uitvoering van Den Haag naar Olympisch Niveau, Sportnota Gemeente Den Haag 2011-2014 en het Plan van Aanpak Topsport 2011-2014. Daarmee is wederom verder invulling gegeven aan de Topsportvisie van de gemeente Den Haag. Het Haagse topsportklimaat en het imago en de zichtbaarheid van Den Haag als topsportstad zijn verder versterkt in 2011. Per hoofdactiviteit is hieronder een toelichting gegeven op de invulling van de activiteiten en de resultaten.



7.1 Acquisitie, ondersteuning en promotie van topsportevenementen

7.1.1 Ondersteuning topsportevenementen 2011 was weer een jaar vol topsportevenementen. In totaal hebben er 43 topsportevenementen plaats gevonden bestaande uit diverse sporten en met een mooie balans tussen grootschalige, middelgrote en kleinschalige evenementen en met een echt Haags karakter zoals we dat graag zien. Na een rustige winter is het altijd fijn het topsportevenementen seizoen te openen met de ABN AMRO City Pier City Loop. Daarna volgde alles tot het einde van het jaar mooi achter elkaar. Nieuwe evenementen waren o.a. het NK jeugd Wielrennen, de NK Masters atletiek, en het WK 470 Zeilen, ook het internationale ADO Den Haag jeugdtoernooi was ook weer terug na een onderbreking van 4 jaar. Op hockeyvereniging HGC werden tijdens het pinksterweekend de finales van zowel het mannelijke als vrouwelijke Europese bekertoernooi (EHL en ECC) afgewerkt. Rond de 30.000 bezoekers kwamen hier op af. Een geweldig evenement in aanloop naar het WK Hockey 2014 met uiteindelijk de mannen van HGC als winnaar! Tijdens dit weekend vond ook de Delta Lloyd North Sea Regatta plaats, alsmede twee wielerevenementen. Een weekend waarin sportliefhebbers konden genieten van topsport in Den Haag. In de zomer leefde de sport volop in het The Hague Beachstadion met als grote trekkers de HP Beach Open (World Tour Beachvolleybal) en de Euro Beach Soccer League. De World Tour was dit jaar voor eerst in handen van een nieuwe organisator (TIG Sport), het evenement kreeg middels een Beach Plaza en diverse side-events een zeer professionele en vernieuwende uitstraling.

7.1.2 Bijdrage aan verwerving van WK’s en grote internationale evenementen in de speerpuntsporten Na de successen in 2010 hebben we ons in 2011 weer op andere evenementen gericht. Zo hebben we ons vertrouwen gegeven aan de KNSB om in 2012 weer een Challenge Cup te organiseren. Na hard werken van de KNSB is dit gelukt en deze zal in maart 2012 plaatsvinden in de Uithof. Ook hebben we het idee van Exventure en O’Neill om in 2012 een PKRA World Cup Kiteboarden in Den Haag te organiseren omarmd, zowel vanuit Topsport als vanuit Citymarketing. Tig Sports, Nevobo en de gemeente Den Haag hebben in 2011 gezamenlijk een bid ontwikkeld en ingebracht bij de internationale Volleybalbond om eerst het EK in 2012 en daarna het WK in 2015 naar Den Haag te halen. Daarnaast hebben we in 2011 ook te horen gekregen dat we het het EK Cross Triathlon 2012 en het WK Cross Triathlon 2013 (beiden in Kijkduin) binnengehaald hebben.



7.2 Programmering en exploitatie The Hague Beachstadion

Ook in 2011 was het The Hague Beachstadion het podium voor de top van de beachsporten via topsportevenementen en als trainingslocatie voor de nationale selecties Beach Soccer en Beach Volleybal. Het beachstadion bood een platform voor evenementen met een commerciële, sociaal-maatschappelijke en culturele inslag.

35

06 36

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

In totaal vonden er 37 evenementdagen plaats waarvan 24 topsportevenementdagen. Structureel gebruik van het beachstadion door de Nationale Selecties (Beach Volleybal en Beach Soccer) is verder ontwikkeld. Er werd in principe elke woensdag door de Nederlandse Beach Soccer-selectie getraind en Beach Team Holland gebruikte het Beachstadion als thuisbasis voor elke training. Aan de beachsportevenementen namen in totaal 2005 deelnemers deel. Er vonden 13 breedtesporten sociaal maatschappelijke activiteiten in en om het Beachstadion plaats onder andere voortvloeiend uit de afspraken met een sociaal maatschappelijke partner van het Beachstadion. De diverse nationale en internationale evenementen hebben ongeveer 1.640 hotelovernachtingen opgeleverd. Bij de marketing van het The Hague Beachstadion heeft Den Haag Marketing in 2011 samengewerkt met PROOOST en Smith Communicatie. De marketing van het Beachstadion werd lokaal, regionaal en landelijk ingezet. De communicatieuitingen zijn onder meer verspreid via de nieuwe 'look & feel' van het stadion, advertentiecampagnes online (website, google adwords campagnes, bannering en commerciële affiliate campagnes op nieuws en sportsites). Zo werd samengewerkt met NU Sport. Daarnaast is via outdoorcampagnes (onder meer driehoeksborden) aandacht gevraagd voor het The Hague Beachstadion en en zijn commercials uitgezonden via radio en tv (Omroep West, 100% NL en Radio 538). Het The Hague Beachstadion trok de aandacht van lokale, regionale, landelijke en internationale media. De mediawaarde van de landelijk ingezette pers voor het The Hague Beachstadion (exclusief ingezette media door organisatoren) bedroeg € 2.277.938,-, een verdubbeling ten opzichte van het jaar ervoor. Een uitgebreidere evaluatie van de marketing- en communicatiewerkzaamheden is te vinden in de algemene evaluatie van het Beachstadion 2011. Het seizoen 2011 werd wederom gekenmerkt door slechte weersomstandigheden (met name tijdens de grote publiekstrekker de World Tour), waardoor de resultaten op het gebied van bezoekersaantallen zijn achtergebleven. Naar schatting bezochten in totaal 44.000 bezoekers het The Hague Beachstadion. Dit waren er enkele duizenden meer dan in 2010. De samenwerking, en dan met name de communicatie tussen verschillende partijen is weer een beetje verbeterd. Doordat eigenaar, exploitant en afnemers beter op de hoogte zijn van elkaars wensen en eisen, kunnen en zullen er in 2012 efficiënte vertaalslagen gemaakt worden in de bouwconstructie en faciliteiten van het Beachstadion.

In 2010 werd door de exploitant de samenwerking met Prooost al verder uitgebouwd. In 2011 werd deze samenwerking gecontinueerd en nog meer uitgebreid. Voor 2012 wordt bekeken hoe de totale exploitatie over kan naar Prooost. Helaas was het wederom slecht weer deze zomer. Desondanks kan toch teruggekeken worden op een sportief geslaagd beachseizoen. Het The Hague Beachstadion heeft wederom bijgedragen aan verbetering van het imago van Den Haag als (topsport) stad aan zee en gezorgd voor economische spin off voor de stad Voor meer informatie en een uitgebreidere uitleg van bovenstaande verwijzen we naar de evaluatie van het Beachstadion 2011 (op aanvraag beschikbaar via Den Haag Marketing).



7.3 Versterking marketing en communicatie topsport in Den Haag



7.3.1 Verbeteren algemene marketing en promotie topsport in Den Haag. De ontwikkelingen van 2010 zijn in 2011 verder uitgebouwd. Voorbeelden hiervan zijn het Haags Goud-katern in het magazine Den Haag Sport, de Haags Goud Experience tijdens een 2-tal evenementen en veel redactionele aandacht voor de Haags Goud selectie in het AD middels dubbelportretten. In januari heeft voor het eerst het Haags Goud Sportgala plaatsgevonden in het Circustheater in Den Haag. Een avond waarbij eerder georganiseerde breedtesport- en topsportgala’s werden samengevoegd. Alle Haagse (minimaal nationale) kampioenen werden gehuldigd en middels verkiezingen werden de sport- vrouw, -man, -talent, ploeg- en coach van 2010 verkozen. En dit allemaal onder het toeziend oog van heel sportliefhebbend Den Haag. Den Haag Topsport is in deze van begin tot eind verantwoordelijk voor het hele traject rondom topsportverkiezingen. In september is in het The Hague Beachstadion wederom de Gulden Ooievaar uitgereikt door wethouder Karsten Klein. Ruim 100 genodigden zagen de prijzen voor beste sportsponsor in de categorieën team, individu en sportevenement worden uitgereikt. De uitreiking is breed uitgemeten in de pers. 2011 was een jaar vol veranderingen, zowel in de personele sfeer van Den Haag Topsport als in het uitstippelen van de strategie. Het communicatieconcept Haags Goud heeft nog niet de vruchten afgeworpen waar op wordt gehoopt. In september

Jaarverslag 2011

was het nieuwe team van Den Haag Topsport weer compleet en is er samen met een sportmarketingbureau een start gemaakt voor een nieuw beleid en communicatieplan. Een beleid met als doel: ‘Den Haag is Topsportstad aan zee’. In 2012 wordt gestart met een nieuwe communicatiestrategie die op de kansen die de nieuwe media bieden zal inspringen.

7.4 Ondersteunen talenten en topsporters

7.4.1 Ondersteunen sporters met A-, B-, HP-, IT-, NT- en Bel-status volgens (door Olympische Netwerken) vastgesteld Basispakket ondersteuning en contact realiseren met 80% van de sporters met A-, B- en HPstatus In 2011 is er weer contact gerealiseerd met ruim 80% van de A, B en HP sporters. Alle (nieuwe) IT, NT en Belofte sporters zijn uitgenodigd voor een intake gesprek. Daarnaast zijn er op de Regionale Trainingscentra meerdere voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd. Op deze bijeenkomsten wordt door de topsportcoördinator van Den Haag Topsport aan de (deels) nieuwe selecties van deze RTC’s uitgelegd welke ondersteuning er geboden kan worden aan deze sporter (veelal zijn ook de ouders aanwezig). In 2011 is het Regio Steunpunt Talent en Topsport opgehouden te bestaan en is ook het Olympisch Netwerk Zuid- Holland Noord komen te vervallen. Hiervoor in de plaats is het Olympisch Netwerk Den Haag- Haaglanden ingericht met als uitvoerde instantie Den Haag Topsport. De functies van Alliantiemanager en Faciliteitenmanager worden beiden ingevuld door Den Haag Topsport. In Zuid_Holland bestaan er nu drie Olympisch Netwerken: Stadsregio Rotterdam, Den Haag/ Haaglanden en de overige gebieden van Zuid-Holland. Belangrijkste uitvoerende taak is het ondersteunen, faciliteren en adviseren van topsporters in de regio Den Haag. In totaal was in 2011 sprake van 16 sporters met de A-status, 14 met de B-status, 3 met de HP-status, 36 Internationaal talenten, 33 Nationaal Talenten en 107 sporters met de Belofte status, die waren geregistreerd bij Den Haag Topsport en het Olympisch Netwerk Haaglanden.

7.4.2 Selectie ‘Haags Goud’ continueren, met 10 selectieleden en 10 mentoren De Haags Goud-selectie is in 2011 gecontinueerd. Wel zijn er wat verschuivingen geweest in zowel

sporters als mentoren. Er is de nodige aandacht geweest voor de Haags Goud-selectieleden in de media, vaak in combinatie met de bijbehorende Haags Goud Topsportmentoren (Haagse oud-topsporters). In november heeft er een Haags Goud-bijeenkomst plaatsgevonden (met de sporters en mentoren), waarin een goede inhoudelijke discussie is gevoerd over de invulling van het mentorschap en de sporters een workshop mediatraining hebben aangeboden gekregen. Op de netwerkevenementen zijn veelal enkele topsporters en mentoren als ambassadeur van Haags Goud aanwezig geweest.

7.4.3 Invulling ondersteuning topsporters op onderwijsinstellingen realiseren volgens afspraak Er is door de samenwerkende onderwijsinstellingen HHS, Mondriaan en Segbroek een gezamenlijk plan opgesteld in 2010 voor de ondersteuning van de talenten en topsporters op deze onderwijsinstellingen. Dit plan is in 2011 verder uitgewerkt en aangescherpt. Er is maandelijks een overleg tussen de topsportcoördinatoren van de onderwijsinstellingen, de topsportcoördinator van Den Haag Topsport sluit hierbij aan. Op basis van bovengenoemd plan is gewerkt aan de verdere verbetering van de ondersteuning en aan een ‘warme overdracht’ van de talenten van de ene naar de andere school in de totale onderwijskolom (VO, MBO en HBO). Verder uitbouwen en invullen trainer/coachplatform In 2011 heeft er drie maal een trainer/coach platform bijeenkomst plaatsgevonden. Onderwerpen die aan de orde kwamen waren ‘The dynamics within moving’, ‘Sportvoeding’ en ‘Het monitoren van overbelasting’. Alle drie de bijeenkomsten zijn goed bezocht en met enthousiasme ontvangen.

7.4.4 Ondersteuning Nationale en Regionale Trainingscentra Toename realiseren in aantal officieel erkende NTC’s en RTC’s en verder professionaliseren RTC’s Nadat in 2009 het NTC Beachvolleybal als eerste NTC in Nederland officieel was geaccrediteerd, volgde het NTC Zeilen in 2010. Dit betekent dat aan alle door NOC*NSF gestelde eisen voor de ondersteuning van de topsporters in het NTC wordt voldaan. In 2011 zijn deze Nationale trainingscentra middels extra faciliteiten en in samenwerking met dienstverleners verder geprofessionaliseerd. In 2010 is het ‘InnoSportLab Zeilen’ tot stand gekomen in het Nautisch Centrum. Dit lab is een samenwerkingsverband tussen de gemeente Den Haag,

07 37

06 38

Jaarverslag 2011

het Watersportverbond, InnoSportNL (NOC*NSF en TNO), TU Delft, Haagse Hogeschool en de VU Amsterdam. In 2011 heeft het NTC zeilen hier al hun eerste vruchten van geplukt op het gebied van ontwikkeling van training en materiaal. Een belangrijke stap op weg naar successen op de Olympisch Spelen in Londen 2012. Met de coördinatoren van de RTC’s wordt regelmatig overleg gevoerd en worden concrete afspraken gemaakt ten aanzien van de sportmedische ondersteuning (workshops, medische teams) en mogelijk overige ondersteuning van het RTC. Al deze afspraken zijn vastgelegd. Met de RTC’s is aangestuurd op officiële erkenning door de desbetreffende sportbond. Eind van het jaar 2011 was sprake van 7 officieel (door de sportbond) erkende RTC’s: Rugby, Honkbal, Badminton, Voetbal, Langebaanschaatsen, Zwemmen en Shorttrack. Met het trainingscentrum Handbal worden nog gesprekken gevoerd om te komen tot officiële erkenning door de bonden. In 2011 heeft echter het NOC*NSF ook criteria opgesteld waar RTC’s aan moeten voldoen. Nog niet alle hierboven genoemde trainingscentra voldoen aan deze eisen. Streven voor 2012 is om alle RTC’s ook volgens het NOC*NSF te laten voldoen aan de opgestelde criteria. Naar behoeven ondersteunen reeds benoemde NTC’s: Beachvolleybal, Zeilen en Beach soccer Zowel het NTC Beachvolleybal als het NTC Zeilen wordt intensief ondersteund door Den Haag Topsport. Er zijn wederom afspraken gemaakt over de ondersteuning van de sporters als groep, of individueel waar nodig, via het netwerk van dienstverleners van Den Haag Topsport. De KNVB Beach Soccer is eveneens ondersteund. De Haagse invulling en zichtbaarheid van topsport activiteiten is echter nog beperkt, deze beperkt zich feitelijk tot enkele trainingen van de nationale beach soccer selectie in het Beachstadion in de zomerperiode. Richting 2012 zullen we hier striktere afspraken over maken. Realisatie Zuiderpark Den Haag Topsport heeft in 2011 een visie document geschreven over de realisatie van het Zuiderpark en dit overhandigd aan de gemeente Den Haag. Ter voorbereiding aan het schrijven van dit document is er een tour langs alle CTO’s in Nederland gemaakt en is er in kaart gebracht hoe e.e.a. op het gebied van topsport in Nederland geregeld is. In dit document staan de kansen en bedreigingen van het Zuiderpark beschreven. Het document is in goed orde bij de gemeente ontvangen en mede vanuit dit document worden er nu plannen opgesteld om bij (top)sportverenigingen in de regio Den Haag te gaan inventariseren wat de behoefte is om

www.denhaag.com

straks onderdeel uit te gaan maken van het Zuiderpark. Zowel het NTC Beachvolleybal, NTC Zeilen als de KNVB BeachSoccer hebben al aangegeven straks gebruikers van het Zuiderpark te gaan worden, alle partijen onderschrijven de meerwaarde van een topsportcampus waar gebruik gemaakt kan worden van de voor topsport vereiste top medische voorzieningen, beachhal, topsporthal, fitness en innovatiecentrum.

7.4.5 Ondersteuning Topsportverenigingen (TSV’s) Minimaal één contactmoment met alle TSV’s in 2011 In 2011 is met bijna alle topsportverenigingen gesproken over de ondersteuning die zij gekregen hebben en wat de behoeften in de toekomst zouden kunnen zijn, gezien ook de veranderende insteek vanuit Den Haag Topsport (zie communicatieplan) t.a.v. de topsportverenigingen. Gedurende 2011 zijn een aantal concrete afspraken voor ondersteuning gemaakt. Een aantal voorbeelden: - HLTC Leimonias heeft ondersteuning ontvangen voor het aanbieden van een traject t.a.v. mental coaching en kracht- en conditietraining van haar talenten. Dit geeft ze de kans zich extra te ontwikkelen en mogelijk ook aansluiting te gaan vinden bij het eerste team, dat na 2010, ook in 2011 weer landskampioen geworden is. - Judovereniging Lu Gia Jen en Taekwondovereniging Koryo hebben ondersteuning ontvangen voor het deelnemen aan internationale meetmomenten met hun talentvolle jeugdselecties. Voor de jeugd van beide verenigingen heeft dit weer een extra impuls opgeleverd, die mede geresulteerd heeft in een aantal nationale jeugdtitels. - Handbalvereniging Hellas heeft ondersteuning ontvangen voor het opzetten van extra zaaltrainingen voor getalenteerde jeugd. Dit zorgt voor een betere aansluiting naar de topteams (dames en heren) die in de eredivisie uitkomen. Bovendien bestaan de topteams inmiddels veelal uit zelfopgeleide spelers/speelsters. - HGC en HDM hebben ondersteuning ontvangen voor het deelnemen aan de (resp.) Europacups velden zaalhockey. HGC heeft hier de titel behaald en ook HDM heeft tijdens het uiteindelijk begin 2012 gespeelde toernooi de finale gehaald. Aansprekende internationale resultaten van de Haagse tophockeyverenigingen! De samenwerking met Citymarketing mbt de boarding voor Den Haag (de vlieger) en voor Haags Goud (het beeldmerk voor de Haagse Topsport) is in

Jaarverslag 2011

2011 wederom ingezet om TSV-en te ondersteunen. De boarding heeft op prominente pekken gehangen tijdens thuiswedstrijden van HGC, HCKZ en HDM (allen hockey), maar ook bij Hellas (handbal) en DKC (badminton). 2011 was het laatste jaar dat er budget beschikbaar was om deze boarding te plaatsen. Uitvoeren van hernieuwde Quick Scan bij alle huidige en potentiële topsportverenigingen Dit jaar zijn we begonnen met het opnieuw scannen van alle TSV’s. Door het vertrek van een aantal collega’s bij Den Haag Topsport begin 2011 en dus de nieuwe samenstelling van het team Den Haag Topsport in de loop van 2011, is er gekozen voor een verdeling van taken binnen de tot dan toe bestaande functiebeschrijvingen. Er is bepaalt dat de werkzaamheden rondom onze TSV’s bij 1 persoon onder te brengen en de taken en activiteiten hier rondom te bundelen en in één functieomschrijving te gieten. Per 1 september 2011 is een medewerker Topsportverenigingen aangenomen die deze functie per 1 september vervult voor 24 uur per week. Op deze manier willen we op professionele wijze aandacht geven aan onze TSV’s. Er is een start gemaakt met het uitvoeren van de Quick Scans, op dit moment zijn alle Quick Scans uitgezet bij de TSV’s. Er zijn op dit moment 3 Quick Scans afgerond, de afronding van de overige Scans bij de huidige en potentiële verenigingen staan voor begin 2012 gepland. Ook zal begin 2012 de bijeenkomst voor onze TSV’s plaatsvinden. Deze is door de bovenstaande beschreven omstandigheden dit jaar komen te vervallen. Overigens zijn onze TSV’s doorgaans wel voor de diverse netwerkevenementen van Den Haag Topsport uitgenodigd en ook voor de Coach Platform bijeenkomsten (zie ondersteuning NTC en RTC).

07 39

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

8.

Corporate activiteiten

8.1 Den Haag Marketing Promotieprijs De organisatie, communicatie en persbewerking voor de Den Haag Marketing Promotieprijs heeft als doel marktpartijen in de stad te bedanken voor hun bijdrage aan het op de kaart zetten van Den Haag onder bezoekers. Deze uitreiking is één van de netwerkmomenten die Den Haag Marketing organiseert, de andere is een inhoudelijke netwerkmeeting in het najaar; de Meet & Share. De uitreiking had dit jaar een versoberd karakter, in verband met bezuinigingen en juiste toon die daar bij past. Gedurende de gehele periode, vanaf de kick-off tot na de uitreiking zijn er verschillende persberichten verstuurd en acties uitgevoerd. Resultaat was een geslaagde middag met een hoge opkomst van 200 gasten en verschillende publicaties in de media. Zowel de winnaar (Parkpop) als de verschillende genomineerden hebben in hun persuitingen veelvuldig melding gemaakt van de Den Haag Marketing Promotieprijs.



8.2 Meet & Share-bijeenkomst

Ongeveer 120 stakeholders waren in het World Forum aanwezig om te netwerken en over de nieuwe plannen en de realisatie van het partnerplan ‘Samen = Meer’ te vernemen. Aan dit overzicht van alle activiteiten, producten en diensten van Den Haag Marketing kunnen partners - zowel inhoudelijk als financieel - participeren. Voortvloeiend uit deze bijeenkomst werden de zogeheten Marketingcirkels in het leven geroepen. Een kwartaaloverleg waarin met de marketingmedewerkers van de marktpar-

tijen gekeken wordt in hoeverre de activiteiten van de marktpartijen aansluiten bij de marketingactiviteiten van Den Haag Marketing en vice versa.



8.3 Nieuwsbrieven

In 2011 is gestart met corporate nieuwsbrieven naar stakeholders en partners in de stad. Deze digitale nieuwsbrief is in 2011 in totaal 7 maal verstuurd.

41

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

9.

Sociaal jaarverslag 2011

Den Haag Marketing heeft in 2011 te maken gehad met een aanzienlijke korting op het beschikbare budget vanuit de gemeente. De komende jaren zal nog eens extra bezuinigd worden op de bijdrage van de gemeente. Den Haag Marketing was daarom genoodzaakt de formatie aan te passen en te reorganiseren. De formatie in 2010 was circa 65 fte en is in 2011 teruggebracht naar circa 45 fte. Momenteel is de organisatie eenvoudiger met korte lijnen, minder afdelingen en minder managers. Deze inkrimping is grotendeels gerealiseerd door natuurlijk verloop. Uiteindelijk heeft Den Haag Marketing 2 medewerkers boventallig hoeven te verklaren. Aantal en opbouw medewerkersbestand Op 31 december 2011 telde Den Haag Marketing 62 medewerkers (inclusief oproepkrachten en stagiaires), waarvan 40 vrouwen (65%) en 22 mannen (35%). Dit is als volgt opgebouwd:

- 43,5 fte met een regulier dienstverband (dus exclusief stagiairs en oproepkrachten). Hiervan hadden 25 medewerkers (50%) een deeltijd dienstverband (minder dan 40 uur) en 25 een voltijd dienstverband (50%);

- 6 medewerkers met een oproepovereenkomst; - 6 stagiaires. Gemiddelde leeftijd Een derde van de medewerkers is tussen 25 en 34 jaar.

3. Leeftijdsopbouw medewerkers Den Haag Marketing in 2011

Stagiaires In totaal hebben 24 stagiaires ervaring opgedaan bij diverse afdelingen. In- en uitdienst In 2011 zijn er in totaal 11 nieuwe medewerkers in dienst getreden en gingen 21 medewerkers uit dienst (hierin zijn geen stagiaires meegenomen, maar seizoenskrachten wel).

Verzuim Het ziekteverzuimpercentage (de procentuele weergave van het totaal aan kalenderdagen dat door verzuim niet is gewerkt) was in 2011 4,12% (in 2010 was dit 4,54%) met een gemiddelde verzuimduur van 9,98 dagen (in 2010 was dit 12,14 dagen). In bovenstaande cijfers zijn ook langlopende ziektegevallen opgenomen. Opleidingen Vanaf 2011 zijn er 11 medewerkers bedrijfshulpverlener, verdeeld over meerdere vestigingen. Door verschillende medewerkers uit deze groep is deelgenomen aan de cursus bedrijfshulpverlening of aan de jaarlijkse herhalingscursus. Den Haag Marketing hecht veel waarde aan het opleidingsniveau van haar medewerkers. In 2011 is door meerdere medewerkers met een bijdrage van het bedrijf een opleiding gevolgd. Voorbeelden hiervan zijn Archie (CRM-systeem), NIMA e-Marketing, Prince2, Senior Communicatieadviseur, Fiscaal Adviseur en HRM, enkele trainingen op het gebied van telefonische acquisitie en gastvrijheid en een aantal op het gebied van persoonlijke ontwikkeling. Pensioenen Vanwege liquidatie van ons pensioenfonds SFP hebben we onder begeleiding van adviesbureau Mercer aansluiting gezocht bij een ander pensioenfonds. In eerste instantie hebben we (ingevolge de CAO) aansluiting gezocht bij het Pensioenfonds van de VVV. Gezien de extra inkoopsom van circa 5 ton bleek aansluiting hierbij niet haalbaar. Vervolgens is aansluiting gezocht bij Pensioenfonds Zorg & Welzijn (PGGM). Bij PFZ&W konden de pensioenrechten wel ingekocht worden voor de overdrachtswaarde vanuit SFP zonder extra inkoopsom. Met ingang van 1 januari 2011 zijn alle medewerkers aangesloten bij Pensioenfonds Zorg &Welzijn. De helft van de medewerkers zat bij SFP nog in een eindloonregeling. Bij PFZ&W komen alle medewerkers in de middelloon regeling. Met de vakbonden is een compensatieregeling afgesproken voor de werknemers die bij SFP nog in een eindloonregeling zaten. Overige Bij de in 2011 gevoerde functioneringsgesprekken is wederzijds informatie uitgewisseld. In november en december zijn deze gesprekken opgevolgd door de jaarlijkse beoordelingsgesprekken. Tevens is er een onderzoek gedaan naar de huidige functionering- en beoordelingssystematiek en naar aanleiding van de resultaten uit dit onderzoek is er besloten om in 2012 te starten met een vernieuwde systematiek.

03 43

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

10. Organisatiestructuur Den Haag Marketing is een stichting. De directie is verantwoordelijk voor het beleid en het geheel van activiteiten van Den Haag Marketing. De directie legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht. In het College van Participanten zijn representanten van de ‘stakeholders’ vertegenwoordigd, waardoor er direct contact is met de sectoren waar Den Haag Marketing mee samenwerkt. Het bestuur van de stichting is in handen van de directeur van Den Haag Marketing. Tot 1 september 2011 was dat mevrouw A. Overhoff-van der Lem. Vanaf 1 september was de heer M.J.W. Esser directeur a.i.. Het managementteam (MT) wordt voorgezeten door de directeur en bestaat verder uit: manager Marketing Mariette de Wijs, manager Distributie Hans Doets en manager Den Haag Topsport Nienke Nijenhuis. De Raad van Toezicht wordt voorgezeten door De heer M.C.J. van Pernis. Het College van Participanten wordt voorgezeten door een onafhankelijk voorzitter, De heer P.J.L. den Dulk.

10.1 Raad van Toezicht De Raad van Toezicht bestond in 2011 uit: - De heer M.C.J. van Pernis (voorzitter) - De heer J.J. Visser - De heer F. van Steenis - tot 1/4/11 - De heer H.B.J. in het Veld - De heer M.J. Varekamp - De heer B.J. Bruins - Mevrouw M. Sijmons De Raad van Toezicht is in 2011 vijf keer bijeengekomen. Mutaties

10.2 College van Participanten Het College van Participanten bestond in 2011 uit: - De heer P.J.L. den Dulk (onafhankelijk voorzitter) - De heer F.J. Wetters (bestemmingsgebied Binnenstad) - De heer R. Bakker - m.i.v. 25/10/11 (bestemmings gebied Binnenstad) - De heer H. Walbroek - m.i.v. 21/06/11 (bestemmings gebied Scheveningen) - De heer Ch. Schaapman - m.i.v. 25.10.11 (bestemmingsgebied Scheveningen) - De heer W. Louwerens (bestemmingsgebied Kijkduin) - De heer M.A. Middendorf (congressector) - De heer M. Elsjan of Wipper (sector zakelijke markt) - De heer J. van Dijk (sector dagattracties) - De heer H. van Beek (sector horeca) - De heer G. Dutrieux - tot 21/06/11 (sector evenementenorganisatoren) - De heer G. Zandsteeg - m.i.v. 21/06/11 (sector evenementenorganisatoren) - De heer P. le Clercq (sector hotellerie) - De heer E. Pals (sector podiumkunsten) - De heer B. van Nooten (sector musea) - De heer A.H. Rijerkerk (sector detailhandel) - Mevrouw M. Mesker (sector topsport) Het College van Participanten is in 2011 vier keer bijeengekomen.

In 2011 is afgetreden:

Mutaties

- De heer F. van Steenis

In 2011 zijn afgetreden: - De heer W. Stolte (bestemmingsgebied Scheveningen)

45

46

Jaarverslag 2011

- De heer G. Dutrieux (sector evenementen organisatoren) - De heer E. van den Elshout (bestemmingsgebied Binnenstad) In 2011 zijn toegetreden: - De heer H. Walbroek (bestemmingsgebied Scheveningen) - De heer Ch. Schaapman (bestemmingsgebied Scheveningen) - De heer G. Zandsteeg (sector evenementen organisatoren) - De heer R. Bakker (bestemmingsgebied Binnenstad)

10.3 Ondernemeningsraad De ondernemingsraad (OR) is een overlegorgaan dat participeert in de besluitvorming van Den Haag Marketing. De ondernemingsraad heeft een tweeledige doelstelling: - behartigen van de personeelsbelangen; - behartigen van de doelstellingen van de onderneming (ondernemingsorgaan). De OR en directie vergaderen op reguliere basis, de ene maand formeel, de andere maand informeel. Vanwege de reorganisatie waren er veel extra contactmomenten in 2011. De samenstelling van de OR bestond in 2011 uit de volgende mensen: - De heer Maurice Haak - voorzitter - De heer Jordy de Bruin - secretaris - De heer Ramon de Wit - lid - De heer David Bodor - lid - Mevrouw Inge Quinten - lid De samenstelling kende in 2011 wel diverse wijzigingen ten opzichte van het jaar ervoor vanwege het vertrek van drie OR-leden. Hierdoor waren er eind 2011 slechts twee leden over, en wordt er gezocht naar vervanging. 2011 stond voor de OR, en de organisatie als geheel, in het teken van de reorganisatie. De OR heeft met

www.denhaag.com

grote zorgvuldigheid geprobeerd zijn taak te vervullen in dit traject en zich constructief en proactief opgesteld. Er is veel tijd gestoken in gesprekken met directie en medewerkers om tot een goed advies te komen. Ook was de voorzitter betrokken bij de gesprekken tussen bestuur en vakbonden over het sociaal plan. Het uiteindelijke OR-advies over de reorganisatie was positief met een aantal belangrijke voorwaarden die vooral betrekking hadden op de uitwerking van de reorganisatieplannen. In het hele reorganisatietraject heeft de OR dankbaar gebruikgemaakt van zijn vaste adviseur. Naast de reorganisatie was de OR ook betrokken bij gesprekken tussen bestuur en vakbonden over de veranderingen inzake de pensioenen, veranderingen die in 2012 definitief gemaakt zijn.

Jaarverslag 2011

47

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

11. Jaarrekening 2011

49

50

Jaarverslag 2011

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

51

52

Jaarverslag 2011

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

53

54

Jaarverslag 2011

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

55

56

Jaarverslag 2011

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

57

58

Jaarverslag 2011

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

59

60

Jaarverslag 2011

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

61

62

Jaarverslag 2011

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

63

64

Jaarverslag 2011

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

65

66

Jaarverslag 2011

Bijlagen bij de Jaarrekening

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

67

68

Jaarverslag 2011

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

69

70

Jaarverslag 2011

www.denhaag.com

Jaarverslag 2011

71

Den Haag Marketing Grote Marktstraat 43 2511 BH Den Haag T (070) 361 88 88 E [email protected] I www.denhaagmarketing.com