JAARVERSLAG 2013 MENSEN HELPEN VERSPILLING TE LIJF ARMOEDE BESTRIJDEN

JAARVERSLAG 2013

MENSEN HELPEN ‐ VERSPILLING TE LIJF ‐ ARMOEDE BESTRIJDEN “Niemand is zo arm, dat hij niets kan geven of zo rijk, dat hij niets kan ontvangen.” ‐ Helder Camara

INHOUDSOPGAVE 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.

Voorwoord van de voorzitter

3

Inleiding

4

Onze doelen

5 en 6

Ons Beleidsplan 2013‐2018

7

Onze organisatie

8

Het voedsel en de verspilling

9

Voedselveiligheid

10

Onze vrijwilligers

11

Projectonderzoeken

12 en 13

Fondsenwerving

14

Onze grote actie in oktober 2013

15 en 16

Onze financiële positie

17

Toentjeproject

18

En er was nog zoveel meer!

19

De toekomst in!

20

“Er is op deze wereld genoeg voor iedereen, maar er is niet genoeg voor een ieders hebzucht.” ‐ Gandhi

JAARVERSLAG 2013

2

Voedselbank stad Groningen

1. Voorwoord Vanaf februari 2013 zijn we als nieuw bestuursteam verant‐ woordelijk voor de gang van zaken bij de voedselbank in Groningen en haar directe omgeving. Het was zeker geen gemakkelijke start voor ons trio. We moesten ook even aan elkaar wenen. Er moest op nagenoeg alle onderdelen van deze voedselbank ontzettend veel gebeuren. We moesten ook vertrouwen winnen bij de mensen die hier al langer werkzaam waren. Dat lukte goed door een volstrekte openheid van zaken en transparantie, maar ook door resultaten te boeken, hard te werken en de medewerkers te waarderen voor hun grote inzet. We ontdekten al snel dat we te maken hadden met een groot team van enthousiaste vrijwilligers. Door alle veranderingen die we in gang hebben gezet moesten deze mensen extra hard werken, maar dat deden ze met volle overgave! Het aantal cliënten groeide gestaag, waardoor de stad Groningen helaas in de top drie bleef zitten. De samenwerking met Martinizorg was bijzonder goed en adequaat. Ook de gulle gevers als supermarkten, kerken, scholen, particulieren, instellingen, bedrijven en andere organisaties, zijn we heel dankbaar, evenals de gemeente Groningen, die ons het afgelopen jaar op veel terreinen zo goed heeft ondersteund. Meten is weten en zo beschouwd hebben we een heel goed jaar achter de rug. “Menigeen weet niet hoe rijk hij is, tot hij merkt welke rijke mensen nog van hem stelen.” ‐ Friedrich Nietzsche

JAARVERSLAG 2013

3


2. Inleiding Het is oktober 2012 als publiekelijk wordt gemaakt dat er een diepgaand verschil in aanpak is tussen de coördinator op de werkvloer en het bestuur van de voedselbank in de stad Groningen. Er wordt ingegrepen en in februari 2013 vormt zich een nieuw bestuur met Ulfert Molenhuis in de rol van voorzitter en secretaris, Piet Boekhoudt als penningmeester en regionaal en landelijke contactpersoon en Nettie Hoogers die zich met de vrijwillige medewerkers bezig gaat houden. In december 2013 was na het vertrek van Harry Vruggink, een nieuwe coördinator aangesteld in de persoon van Rolf Middelberg. Onder zijn leiding werd een grote reorganisatie in gang gezet. De registratie van cliënten(bestanden) werd geautomatiseerd en de intake wordt via hulpverleningsorganisaties verzorgd door Martinizorg. Er kwam een grote ontvangstruimte voor cliënten, waar ze koffie/thee kunnen krijgen en er ook onderlinge contacten mogelijk gemaakt kunnen worden. De uitgifteruimte wordt opnieuw ingericht. Er komt een grote vriescel en ook een ruime koelruimte, waardoor een fors aantal vriezers een bestemming krijgen bij andere voedselbanken. De bestelauto wordt vervangen door een vrachtauto met een koelinstallatie. Een kleinere bus wordt door de gemeente Groningen beschikbaar gesteld. Aanvankelijk was de uitgifte van kledingstukken stopgezet, maar deze is toch weer in het leven geroepen omdat het voor onze cliënten niet mogelijk bleek dit te kopen bij winkels in tweedehands kleding. Het bestuur heeft in augustus 2013 een beleidsplan ontwikkeld voor de periode 2013‐2018. Zowel in de organisatorische als in financiële administratie van de voedselbank is hard gewerkt om dat weer op een aanvaardbaar peil te brengen. Begin oktober 2013 bleek de landelijke aanvoer van voedsel zo sterk te zijn teruggelopen, dat een grote actie op touw werd gezet om de stroom voedsel weer op gang te krijgen. Met een stevig actieplan, veel publiciteit en een flinke dosis inzet, lukte het om binnen zes weken de voorraden weer op peil te krijgen. Het was voor het bestuur een hartverwarmende ervaring hoe gul de Stadjers zijn, toen ze wisten dat we hen hard nodig hadden om wekelijks 600 huishoudens van een verantwoord voedselpakket te kunnen voorzien. In december 2013 nam RTV Noord het stokje over en hield gedurende drie weken inzamelacties in de provincie Groningen. In september 2013 werd onder leiding van de voorzitter een sponsorgroep gevormd. Dit team bestaande uit Ulfert Molenhuis, Erik Bell, Janske Bongers, Geert de Wilde, Pauliena Drogt en Douwe Werkman, heeft intussen al mooie actieplannen gemaakt voor scholen, kerken en supermarkten. Ook werden al twee grote prijzen binnengesleept. “Liefde overwint alles, behalve armoede en kiespijn.” ‐ Mae West

JAARVERSLAG 2013

4


3. Onze doelen In het afgelopen jaar hebben we een gestage groei van het aantal cliënten gezien. Het gaat bij ons nu om ongeveer 600 huishoudens (ruim 2.000 mensen), waaronder relatief gezien veel kinderen. In december 2013 werd bekend dat in de stad Groningen 1 op de 5 kinderen in armoede leeft. Dat is extreem hoog. Er was gelukkig ook een goede doorstroming van mensen wier situatie verbeterd is en dat geeft ons dan weer een goed gevoel. De 600 huishoudens die bij ons komen om eten te halen, willen we een verantwoord voedselpakket bieden. Een pakket dat zo dicht mogelijk bij de ‘Schijf van Vijf’ ligt en voldoende is om wekelijks 2 tot 3 warme maaltijden te bereiden. Het voedselpakket is weliswaar aanvullend op datgene wat nodig is, maar we proberen bijvoorbeeld ook tandpasta, tandenborstels, waspoeder, toiletpapier, luiers, babyvoeding, wasmiddelen en douchegel te verstrekken. Voor kinderen hebben we meestal ook leesboekjes en speelgoed op voorraad. Om al het bovenstaande telkens weer te kunnen bereiken hebben we een constante stroom van vooral houdbaar voedsel nodig. Die aanvoer willen we ophalen bij kerken, scholen en via acties bij supermarkten. Omdat we zes dagen per week open zijn, kunnen we voldoende verse producten zoals vlees, zuivel en groente dagelijks ophalen bij de supermarkten van Jumbo en de Spar en ook bij de Makro. Bakkerij Haafs en Albert Heijn voorzien ons dagelijks

van voldoende brood, ook nog in diverse soorten. Op deze wijze voorkomen we de verspilling van heel veel (gesneden) groente, vlees en zuivel, omdat wij het op de ophaaldag ook weer uitgeven. We zijn begin dit jaar weer begonnen met de verstrekking van kledingstukken omdat bleek dat onze cliënten niet meer terecht konden bij bijvoorbeeld Mamamini en/of Goud Goed, waar ook voor tweedehands kleding betaald moet worden en met 10, 20 of 30 euro per JAARVERSLAG 2013

5


week gaat dat eenvoudig weg niet. We hebben geprobeerd om instellingen die tweedehands kleding en schoeisel verkopen zo ver te krijgen dit gratis aan onze cliënten te verstrekken, maar dat is tot nu toe helaas niet gelukt. Wij willen er graag aan bijdragen om mee te helpen de armoede te bestrijden. In oktober 2013 hebben wij een grote campagne gevoerd omdat we bijna door onze voedselvoorraden heen waren. Toen bleek dat de inwoners van stad en ommelanden ten volle bereid waren levensmiddelen of een financiële donatie voor eten te geven. Het voedsel is er dus wel en de bereidheid om het weg te geven ook. Door het geven van lezingen en door grote groepen mensen te benaderen met de vraag wekelijks of maandelijks houdbaar voedsel te geven, komt er een bewustwording van de ernst van de situatie op gang. Meer dan 14 procent van de Stadjers leeft onder de armoedegrens. Dit leverde direct al een stroom van voedsel op richting onze voedselbank.

De volgende stap is dat mensen in hun eigen omgeving signaleren wie er hulp nodig heeft in geld, talent, huisraad of eten en dan zelf ook gaat helpen. Dit laatste is niet gemakkelijk te realiseren, daar zijn we ons terdege van bewust. Daarom zullen we de hulp van de RUG ingeroepen hiervoor een stappenplan te ontwikkelen. Wij willen jonge mensen die een invulling moeten geven aan Maatschappelijke Stage, graag een werkplek bieden bij onze voedselbank omdat wij denken dat het goed is al op jonge leeftijd te beseffen dat niet alles voor iedereen vanzelfsprekend is. Ook mensen die bij ons als vrijwilliger werken en die (nog) geen plek hebben kunnen vinden op de arbeidsmarkt en min of meer in armoede leven, helpen we graag om bij ons als vrijwilliger aan de slag te gaan. “Met de buik vol filosofeert men gemakkelijk over de armoede.” ‐ Georges van Acker

JAARVERSLAG 2013

6


4. Ons Beleidsplan 2013‐2018 ‘Wie kan delen, kan ook vermenigvuldigen’ dat is de titel die we hebben meegegeven aan ons Beleidsplan voor de komende vijf jaar. Daarmee zeggen we feitelijk dat als wij weer leren delen en dat ook massaal daadwerkelijk gaan doen, de voedselbanken op den duur overbodig worden. Tot dan willen we onze cliënten zo goed mogelijk van dienst zijn. Onze missie hebben we in een tien puntenplan geformuleerd:

1. 2. 3. 4.

5. 6. 7. 8. 9. 10.

De organisatie van Voedselbank stad Groningen zodanig te laten functioneren dat onze cliënten, de sponsoren en onze eigen medewerkers tevreden zijn; In het vierde kwartaal van ieder jaar wordt een financiële begroting opgesteld voor het komende jaar. Iedere vijf jaar een financiële begroting over de komende vijf jaar; Onze cliënten voorzien van gezond(er) voedsel en de voedselkwaliteit beter garanderen via het Project Waarborgen Voedselveiligheid; De aandacht voor armoede verbreden naar de wijken waar onze cliënten wonen en door een intensievere samenwerking met andere voedselbanken het voedselaanbod beter verdelen; Alle kerkelijke organisaties in de stad Groningen mee laten doen en vragen om meer structurele bijdragen; De cliënten zelf actief laten zijn in het verbouwen van groene producten; Tools ontwikkelen om cliënten te helpen uitzicht te krijgen op verbetering van hun positie; De sponsorwerving verder optimaliseren en meer structurele inkomsten verwerven bij bedrijven, particuliere en zakelijke donateurs, kerken en andere instellingen; Managementtools ontwikkelen die ons een beter inzicht geven in het aantal cliënten, maar ook welke wensen en klachten onze afnemers hebben; Verder versterken van het besef dat we als organisatie binnen ieders eigen verantwoordelijkheid allemaal het zelfde doel hebben, namelijk onze cliënten zo goed mogelijk van dienst kunnen zijn.

“Wanneer je op het einde van je Geld nog een stuk Maand overhoudt, dan kun je jezelf beschouwen als arm.”

JAARVERSLAG 2013

7


5. Onze organisatie Voedselbank stad Groningen (VBG) is een stichting. Het bestuur hiervan is verantwoordelijk voor de voedselbank. De VBG maakt deel uit van de Stichting Noordelijke Voedselbanken en is in dit bestuur vertegenwoordigd door Piet Boekhoudt. Dit bestuur vergadert gemiddeld eens per twee maanden. De VBG is aangesloten bij de vereniging van Nederlandse Voedselbanken. Driemaal per jaar is er een landelijke vergadering, die wordt bezocht door Ulfert Molenhuis en Piet Boekhoudt. Tot voor kort was de coördinator degene die de leiding op de werkvloer had. Als coördinator Rolf Middelberg midden juni 2013 afscheid neemt van de VBG, besluiten we dat het kernteam van de voedselbank de dagelijkse leiding overneemt. Wekelijks is er nu een werkoverleg met bestuurslid Piet Boekhoudt. Het kernteam bestaat uit Ton Ladru (bedrijfsleider), Claudia Duitscher (assistent bedrijfsleider) en Merel den Boogert (kantooradministratie). Het bestuur vergaderde in 2013 eenmaal per drie weken op de VBG. Er is met enige regelmaat overleg met gemeente Groningen, veelal met beleidsmedewerker armoedebeleid mevrouw Lonneke Kamp‐Schuringa of met wethouder Dig Istha. In september 2013 komt er een sponsorgroep, die onder leiding van voorzitter Ulfert Molenhuis een keer per maand bijeenkomt. Janske Bongers is de secretaris van deze enthousiaste groep. Potentiële cliënten kunnen zich aanmelden via diverse zorginstellingen zoals de MJD. Zij hebben een toegangscode tot ons registratiesysteem. Zorginstelling Martinizorg heeft twee medewerkers (Niels en Durk) beschikbaar gesteld die de intake controleren op juistheid en volledigheid aan de hand van landelijke opgestelde criteria waaraan men moet voldoen om in aanmerking te komen bij de voedselbank. Totdat de aanvraag is afgehandeld kunnen aanvragers wekelijks een zogenaamd noodpakket krijgen. De VBG is voor cliënten zes dagen per week open (van maandag tot en met zaterdag). Iedere ochtend rond 07.30 uur rijdt onze gekoelde vrachtauto uit naar supermarkten om verse producten en brood op te halen. Dat gebeurd in twee rondes door een chauffeur met bijrijder. Als de eerste ronde binnen is, worden de producten uitgestald in de uitgifteruimte. De cliënten zitten dan al te wachten in de cliëntenruimte en worden daar voorzien van koffie/thee door een vrijwilliger die ook een praatje met ze maakt. Op volgorde van binnenkomst gaan de cliënten de uitdeelruimte in onder begeleiding van een vrijwilliger (uitdeler) en worden voorzien van voedsel en andere artikelen. Het houdbaar voedsel staat in plastic kratten klaar, waarbij de grootte van de huishoudens de inhoud bepaald. De cliënt kan hieruit nog producten ruilen, waardoor ook weer verspilling wordt tegengegaan. Aan het einde van de uitgifte worden alle ruimten schoongemaakt en worden de voorbereidingen voor de volgende dag alweer getroffen. In de vriescel worden de ingevroren producten op datum gelabeld. Groente en fruit wordt bewaard in een grote koelcel. Overdag blijft een chauffeur beschikbaar om aangeboden producten op te halen van kerken, scholen, supermarkten, groothandels, landbouwers, telers, instellingen en particulieren. “Armoede is een grote vijand van het menselijk geluk; zij vernietigt de vrijheid en maakt het uitoefenen van sommige deugden onmogelijk en van andere zeer moeilijk.” ‐ Samuel Johnson

JAARVERSLAG 2013

8


6. Het voedsel en de verspilling Wereldwijd wordt 30 procent van het geproduceerde voedsel niet geconsumeerd en dat is ook een enorme belasting van ons milieu door de uitstoot van CO2. In Nederland wordt ongeveer 300.000 ton goed voedsel vernietigd. Het voedsel dat wij dagelijks ophalen bij een aantal supermarkten (Jumbo, Spar en Albert Heijn), een groothandel (Makro) en een bakkerij (Haafst) is van uitstekende kwaliteit. Dit voedsel kan om een of andere reden echter niet meer in het verkoopcircuit worden afgezet, bijvoorbeeld als gevolg van overproductie of restanten bij de verkoop. Hiervan profiteren onze cliënten, maar ook de bedrijven. Immers de vernietigingskosten van ongeveer 150 euro per ton vormen voor deze bedrijven een belangrijke besparing en een bijdrage aan maatschappelijk ondernemingsschap. Van maandag tot en met zaterdag halen wij twee vrachtauto’s vol met brood, zuivel, (gesneden) groente en andere producten op, die we diezelfde dag nog uitgeven aan onze cliënten. Iedere dag komen er mensen bij ons langs die voedsel aanbieden. Dat varieert van houdbare producten tot druiven, appels en aardappelen. Kerken, scholen, bedrijven en instellingen houden inzamelingsacties die altijd zeer succesvol verlopen en heel veel voedsel opleveren. Acties bij supermarkten waarbij mensen worden gevraagd aan de hand van een door ons verstrekt boodschappenlijstje iets mee te nemen voor de voedselbank, leveren vaak tientallen kratten met houdbaar voedsel, zeep, wasmiddelen en luiers, op. Via het netwerk van de landelijke vereniging van Voedselbanken komt er eenmaal per veertien dagen een trailer met voedsel vanuit het distributiecentrum in Meppel. Helaas is deze aanvoer hiervan drastisch verminderd zowel in kwantiteit, alsook in kwaliteit. Er wordt landelijk en ook regionaal gewerkt aan een verbetering, maar dat is helaas nog niet zichtbaar geworden. “Het is je reinste krankzinnigheid om in armoede te leven om rijk te kunnen sterven.” ‐ Juvenalis

JAARVERSLAG 2013

9


7. Voedselveiligheid Wij zien er scherp op toe dat het voedsel dat we aan onze cliënten aanbieden veilig is om te consumeren. Om tot een nog betere verwerving van producten te komen moeten we aantoonbaar goed met de producten van de leveranciers omgaan. Een hoge graad van hygiëne en een gesloten koel‐ en vriessysteem dragen daar toe bij. We hebben in die richting al belangrijke stappen gezet. Bij ook maar de geringste twijfel over de veiligheid van een product, wordt deze niet in het circuit gebracht. De vele oude koel‐ en vriesvitrines zijn afgeschaft en vervangen door een nieuwe vriescel en ook een nieuwe koelcel. Op het programma voor 2014 staat de vervanging van de twee grote koelvitrines in de uitgifteruimte. Er is een vrachtauto aangeschaft die is voorzien van een geïsoleerde laadbak

met koeling. In het kader van dierbestrijding worden de houdbare producten zoveel mogelijk in voorraad gehouden in gesloten plastic kratten. Hierdoor krijgen bijvoorbeeld muizen geen kans meer zich te verlekkeren. We werken al volgens de richtlijnen van de Voedsel en Warenautoriteit (Informatieblad 76). In 2014 gaan we met hulp van onze landelijke organisatie verder met het beheersen van de processen die alles met voedselveiligheid te maken hebben met als einddoel in de loop van 2014 gecertificeerd te zijn om zodoende een hoge graad van hygiëne en een gesloten koel‐ en vriesketen te kunnen garanderen. In december 2013 is om die reden Koen Simones ons bestuur komen versterken. Hij heeft ervaring opgedaan op het gebied van voedsel en voedselveiligheid in een ziekenhuis in Delft. “De ergste armoede is de nette armoede, omdat men die moet zien te verbergen.” ‐ Isabel Allende JAARVERSLAG 2013

10


8. Onze vrijwilligers De gehele voedselbankorganisatie werkt uitsluitend met vrijwilligers. Dat zijn mensen die het hart op de juiste plek hebben en die niets teveel is om de cliënten zo goed mogelijk van dienst te kunnen zijn. Zes dagen per week zijn ze in touw. Vrijwilligers die de organisatie op de werkvloer leiden (kernteam). Vrijwilligers die als chauffeur of bijrijder op pad zijn om voedsel in te zamelen. Vrijwilligers die zich bezig houden met de voedselcontrole en het uitsorteren van houdbare producten. Vrijwilligers die koude uren in de vriescel doorbrengen om de producten te labelen, op uiterste datum te controleren en uit te geven. Vrijwilligers die voedsel‐ pakketten klaar maken en uitdelen, die logistiek de boel op orde houden of schoonmaakwerkwerkzaamheden verrichten. Onze mensen op het kantoor die mensen telefonisch te woord staan of voedseldonateurs ontvangen. Zij die de administraties bijwerken, de planning verzorgen en de mensen van Martinizorg die de intake in goede banen leiden. Allemaal mensen die zich belangeloos inzetten voor hun medemens. Natuurlijk is het werk wat zij doen niet vrijblijvend. Het draagt vaardigheden en verantwoordelijkheden met zich mee. Bestuurslid Nettie Hoogers is begonnen met functioneringsgesprekken met de vrijwilligers. We willen graag weten of ze het naar hun zin hebben, wat er goed gaat en wat anders moet. Het levert tot nu toe veel bruikbare informatie op en nuttige tips. Van haar hand is ook het beleidsplan voor de vrijwilligers, dat onze huisregels bevat, maar ook een klachtenregeling en een vertrouwenspersoon. Het is als bestuur een mooie ervaring om dagelijks te zien hoe de vrijwilligers zich inzetten voor onze voedselbank. Het motiveert ons ook in ons bestuurlijk werk. De vrijwilligers ontvangen minimaal een keer per twee maanden een nieuwsbulletin. Zij hebben in 2013 enkele malen kunnen deelnemen aan diverse voorstellingen bij de voedselbank of in de schouwburg en bij enkele grote sportevenementen. In december 2013 hebben we het jaar afgesloten met een heerlijke rijstmaaltijd en kregen onze vrijwilligers een fraai kerstpakket beschikbaar gesteld door de Makro. “Welvaart is niet zonder vrees en ongemakken; armoede niet zonder comfort en hoop.” ‐ Francis Bacon

JAARVERSLAG 2013

11


9. Projectonderzoeken Studenten van de Hanzehogeschool Groningen hebben in het studiejaar 2012‐2013 onderzoek gedaan om de voedingsgewoonten van de klanten van de voedselbank positief te beïnvloeden. Het leverde een dik rapport op met een zestal aanbevelingen, waarvan de belangrijkste waren: 1. Het aanschaffen van interventies op gebied van voeding van het Voedingscentrum Onder andere beschikt het Voedingscentrum over verschillende posters en flyers op het gebied van (het bevorderen van) gezonde voeding. Deze kunnen worden ingezet binnen de voedselbank zodat de klanten van de voedselbank bijvoorbeeld bewuster worden van de inhoud en samenstelling van de ‘Schijf van Vijf’ (in de vorm van een poster). Dit zal er voor kunnen zorgen dat de klanten die in gezonde voeding geïnteresseerd zijn zich (meer) aan de ‘Schijf van Vijf’ gaan houden en bewuster bezig zullen gaan met hun voeding. 2. Werving voor de voedseltuinen Vanuit het onderzoek dat gedaan is, is gebleken dat het grotendeel van de klanten van de voedselbank het een ‘leuk’ idee vinden dat er voedseltuinen voor de voedselbank ontwikkeld worden. Iets meer dan de helft van deze personen geeft echter aan hieraan niet te willen participeren. Er wordt vanuit deze resultaten aanbevolen om onderzoek te doen naar de barrières die worden bevonden door de klanten van de voedselbank om niet te participeren aan de productie van de voedseltuinen. Hier uit kan men een gepaste interventie ontwikkelen op het gebied van de werving van voedselbankklanten voor de productie van groente en fruit uit de voedseltuinen. 3. Onderzoeken Wij hebben bij de Hanzehogeschool onderstaande projecten neergelegd om te gaan onderzoeken, waardoor wij denken de voedselbank verder te kunnen optimaliseren. • Een onderzoek naar de behoeften van cliënten van de voedselbank wat betreft de samenstelling van onze pakketten en kledingaanbod, speelgoed, et cetera.

JAARVERSLAG 2013

12


• Een onderzoek naar het imago van onze voedselbank bij cliënten, onze leveranciers en onze vrijwilligers (wat is goed en wat moet beter of anders). • Het ontwikkelen van een goed sponsorplan (alle facetten, inclusief het ontwikkelen en onderhouden van netwerken). • Het doorlichten van ons Beleidsplan 2013‐2018, inclusief de organisatie van de voedselbank. • Een breed onderzoek om het product armoede weer terug te brengen onder de bevolking. Hoe mobiliseer je de eigen straat, buurt om elkaar te helpen, door middel van bijvoorbeeld. coachen en het verstrekken van voedsel, lezing, huishoudelijke spullen, et cetera. • Acties door studenten om vooral meer houdbare producten binnen te halen. Bijvoorbeeld bij winkels of onder de bewoners zelf, via scholen, et cetera. • Wat kan de grote groep studenten zelf ontwikkelen en op gang houden om de voedselbank te helpen in voeding? • Onderzoek doen binnen grote organisaties (kerken, ziekenhuizen, gemeente, et cetera) hoe zij structureel kunnen bijdragen aan de voedselbank. • Onderzoek doen welke fondsen en vermogende particulieren kunnen bijdragen aan de voedselbank. • Het ontwikkelen van een voedselveiligheidsplan (komt in januari 2014 nadrukkelijk in beeld). • Het opzetten van een voorlichtingsprogramma aan groepen belangstellenden middels een presentatie voor kinderen en volwassenen.

“Definitie van armoede: hoe minder keuze je hebt, des te armer ben je.” ‐ C.S. Perry JAARVERSLAG 2013

13


10. Fondsenwerving Na een roerige periode bij de voedselbank Groningen kregen wij als nieuw bestuur pas halverwege 2013 voldoende inzicht in de financiële stromen van onze voedselbank. Het was voor penningmeester Piet Boekhoudt geen gemakkelijke klus de administratieve organisatie en inkomsten en uitgaven goed in beeld te krijgen en te brengen. Het verdient zeker een pluim dat hem dat toch is gelukt. Ook kreeg Piet in samenwerking met mevrouw Lonneke Kamp, beleidsmedewerker armoedebestrijding van SoZaWe, het voor elkaar een subsidie van 60.000 euro binnen te halen van de gemeente Groningen. In 2014 krijgen we opnieuw een zelfde bedrag om de kosten van de reorganisatie af te kunnen ronden. Er is jaarlijks ongeveer 40.000 tot 50.000 euro nodig om de operationele kosten te dekken. Dat is ongeveer 20 tot 25 euro per cliënt op jaarbasis. De sponsorgroep van onze voedselbank is in september 2013 operationeel geworden. Deze groep heeft intussen al een inventarisatie gemaakt van alle geloofsgemeenschappen in de stad en directe omgeving. Met al deze gemeenschappen is vervolgens telefonisch contact geweest, waarna ze een brief van ons hebben ontvangen met het verzoek om te helpen in de vorm van inzamelingen van voedsel en het houden van collectes. Voorzitter Ulfert Molenhuis is begonnen met het houden van korte lezingen in kerken om de voedselinzamelingen te stimuleren. Veel kerken reageren daar enthousiast op en houden soms zelfs iedere zondag een inzameling. Op en rond de Dankdagen voor Gewas en Arbeid worden grote inzamelingsacties gehouden. Ook een tiental basisscholen hebben al toegezegd maandelijks voedsel te gaan inzamelen. Het werk van de sponsorgroep spitst zich toe op vier hoofdlijnen: A. Actieplan voor kerken (wekelijkse of maandelijkse inzamelingen); B. Actieplan voor (basis)scholen (maandelijkse inzamelingen en projecten); C. Actieplan voor inzamelacties bij supermarkten met behulp van studenten; D. Het organiseren van evenementen voor cliënten en kinderen van cliënten. De sponsorgroep heeft sweaters gesponsord gekregen om bij acties herkenbaar te zijn. “Om armen te beschermen, moeten we over ons zelf waken.” ‐ Paus Franciscus

JAARVERSLAG 2013

14


11. Onze grote actie van oktober 2013 Toen eind september 2013 bleek dat de toevoer van onze houdbare producten stokte, is het nog nieuwe bestuur van de Voedselbank stad Groningen meteen in actie gekomen. We wilden voorkomen dat de ongeveer 600 gezinnen die wekelijks hun voedselpakket komen halen in problemen zouden komen. De reacties waren overweldigend en overtroffen ver onze verwachtingen. Op 28 september 2013 zijn bedrijfsleider Ton Ladru en voorzitter Ulfert Molenhuis op weg naar de ALV van onze landelijke vereniging van Voedselbanken. Ton zegt zich ernstig zorgen te maken over de terugloop van de houdbare producten, waardoor de cliënten nu al 50% minder krijgen dan wat ze gewoon zijn. In gesprekken die dag met landelijke bestuurders en met andere voedselbanken wordt al snel duidelijk dat dit probleem op korte termijn niet is opgelost. Onderweg naar Groningen creëren we al de eerste plannen en ideeën om meer houdbare producten binnen te halen. Een conceptplan is snel gemaakt en wordt binnen het bestuur besproken. We maken de afspraak dat we eerst publiciteit gaan zoeken omdat we denken dat de Stadjers onvoldoende weten hoe groot de armoede in de stad is. De tweede

stap is richting de kerken en andere organisaties en daarna willen we ons richten op scholen en studenten, zo staat in het plan van aanpak. Ons persbulletin bereikt al snel Facebook en er wordt stevig getwitterd. Een maatschappelijk werker presteert het zelfs om met onze oproep om voedsel maar liefst 7.000 volgers te krijgen. De nieuwe voorzitter van de Raad van Kerken in Groningen pastoor Scheijde twittert mee. Via RTV Noord komt ons bericht bij SBS6. De TV‐ploegen van RTV Noord, SBS6 en OOGTV zenden reportages uit. Het DvhN en de weekbladen nemen ons persbulletin op en houden interviews over de kritieke situatie bij de JAARVERSLAG 2013

15


voedselbank. Stadjers komen spontaan langs om voedsel af te geven. Binnen de sponsorgroep van de voedselbank wordt intussen hard gewerkt om alle kerkgenootschappen (75!) in kaart te brengen en te bellen. De voorzitter is nagenoeg iedere zondag in een andere kerk te vinden om de toehoorders op te roepen de voedselbank te helpen. Ook dat heeft succes, soms zelfs zoveel dat een kerk besluit om vaker te collecteren voor de voedselbank en om iedere zondag iets mee nemen voor de cliënten van de voedselbank. Continuïteit, daar streven we naar! Hartverwarmende momenten maken we mee. Een paar voorbeelden. Een man uit Eelde staat een paar dagen bij een supermarkt om zegels in te zamelen voor boodschappenpakketten. Hij presteert het om twee volle pallets in te zamelen! Een drankenfabrikant levert 1.000 flessen limonadesiroop. Een gepensioneerd echtpaar besluit om iedere maand van hun AOW‐geld iets te kopen voor onze cliënten. Iemand anders was al om 04.00 uur opgestaan om een paar kisten vol druiven te plukken. Pastoor Scheijde benadert de basisschool waar zijn zoon les krijgt. Alle honderdtwintig kinderen van de school nemen iets mee en er komt een kleine vrachtauto vol met voedsel bij ons binnen! Een markthandelaar brengt kisten vol met druiven. Een mevrouw heeft de appels van haar bomen geplukt en geeft ze aan de voedselbank. Van veel kerken ontvangen we kisten vol met houdbaar eten. Onze schappen zijn daardoor weer redelijk gevuld met houdbare producten. We kunnen onze cliënten weer van een verantwoord voedselpakket voorzien! Tegelijkertijd weten we ook dat we druk op de ketel moeten houden en voor een continue instroom van houdbare producten moeten zorgen. Maar met het grote succes van deze actie hebben wij het vertrouwen gekregen dat ons dat ook gaat lukken! In december 2013 geeft RTV Noord een prachtig gevolg aan onze actie door drie weken lang iedere dag voedsel in te zamelen bij supermarkten en bedrijven. Dit leverde voor ons op 21 december 2013 maar liefst zes vrachtauto met houdbaar voedsel op!

“Het beste vermogen is dat net niet beneden de armoedegrens zakt, maar er ook niet te ver boven stijgt.” ‐ Seneca JAARVERSLAG 2013

16


12. Onze financiële positie Als wij al het voedsel dat we wekelijks aan 600 huishoudens verstrekken zouden inkopen, dan investeren we € 1.560.000! Dankzij supermarkten, groothandels, kerken, scholen, instellingen, bedrijven en ook heel veel particulieren en particulier initiatief, kopen we nauwelijks voedsel in. In het afgelopen jaar hebben we flink moeten investeren (€ 97.000) in

een omvangrijke gebouwrenovatie, in een grote vriezer en koeler, in een nieuwe bedrijfsauto en in het automatiseringssysteem. De gemeente Groningen heeft ons hierbij heel goed geholpen door subsidies toe te kennen voor 2013 en ook voor 2014 (2 x € 60.000). Ook heeft de gemeente een nieuwe verwarmingsketel geïnstalleerd. Met de al aanwezige zonnepanelen op het dak reduceren we de energiekosten fors. We hebben dit jaar vooral ook ingezet op fondsenwerving en het houden van acties. Dat leverde naast voedsel ook veel geld op en daarmee hebben we onze noodzakelijke reserves weer redelijk op peil kunnen brengen. De financiële begroting voor 2014 laat zien dat we ook volgend jaar opnieuw moeten investeren in ondermeer twee nieuwe koelvitrines, maar dat de uitgiften en de te verwachte ontvangsten elkaar in evenwicht houden. Onze penningmeester heeft uitgesproken dat 2013 voor de financiële positie van de voedselbank een fantastisch jaar is geweest. Ook voor het totale bestuur en al onze medewerkers is dat een mooie (door)start. “Bij Nederlanders is eenvoud bij voorbaat kwaliteit, terwijl het meestal armoede is.” ‐ Hugo Claus

JAARVERSLAG 2013

17


13. Toentjeproject Het lijkt wel of de aanbevelingen van studenten van de Hanzehogeschool (zie hoofdstuk 9) op hun wenken zijn bediend: vanaf november 2013 is namelijk het project Toentje van start gegaan. Toentje is een initiatief van Gemeente Groningen, TerraNext/MBO Groningen AOC Terra en de Voedselbank stad Groningen. Dit bijzondere project brengt mensen bij elkaar en biedt een duurzaam platform om armoede te bestrijden door middel van activering, voedselproductie, educatie en gezondheidsbevordering. Toentje zet onder andere een voedseltuin op die groente, fruit en kruiden gaat verbouwen voor de voedselbank. Het project leidt zo niet alleen tot verbetering van het voedselaanbod, maar biedt ook werk en opleidingsmogelijkheden. Na een proefperiode is het project Toentje in november 2013 van start gegaan op de locatie Stadswerf in de Oosterparkwijk op steenworp afstand van de Voedselbank. Op 10 november 2013 is hiervoor een feestelijke bijeenkomst geweest in onze voedselbank. De Stadswerf beslaat zo’n 3.000 m² die woningcorporatie Nijestee aan Toentje in bruikleen heeft gegeven. Medio voorjaar 2014 worden de eerste oogsten verwacht, zo maakte projectleider Jos Meijers bekend.

Wij hopen dat er een mooie samenwerking ontstaat tussen onze cliënten die er groenten gaan verbouwen, samen met de buurtbewoners onder leiding van deskundigen en leerlingen die het groenvak moeten leren. “Het is moeilijk te zeggen wat geluk brengt. Armoede en weelde hebben beide gefaald.” ‐ Kin Hubbard

JAARVERSLAG 2013

18


14. En er was nog zoveel meer! In onze actiedrift, ingegeven door te geringe voedselvoorraden, bleek dat onze administratieve medewerkers Laura de Meer en Merel den Boogert zich ontwikkelden als ware publicisten op Facebook, Twitter en op onze website. We kregen steeds meer bezoekers op deze communicatiereuzen en dat stimuleerde weer anderen om ook in actie te komen. In het laatste kwartaal van 2013 ging er nagenoeg geen dag voorbij of er ontstond wel weer een initiatief om ons te hepen aan voedsel. Mooie initiatieven die vaak veel voedsel en geld opleverden. Wij verwijzen u graag naar onze website waar u onder onze nieuwsrubriek kennis kunt nemen van een keur aan acties in en ook rondom de stad.

Verder hebben we meegedongen om prijzen te winnen en dat lukte in alle gevallen heel goed, mede dankzij onze inzet op de sociale media. Zo incasseerden we € 5.000 van het RABO Stimuleringsfonds voor boogkassen op het Toentjeproject. De specialisten van het Martiniziekenhuis kozen onze voedselbank en gaven daarmee € 2.500. Het ING kantoor aan het Hereplein werd gerenoveerd. Er kon op drie projecten gestemd worden en ook hier wonnen we met een prijs van € 2.500. Bij een grote stemactie van Specsavers Herestraat werden veruit de meeste stemmen uitgebracht op de voedselbank Groningen. Gedurende 2014 krijgen we een percentage van de verkochte brillen en gehoorapparaten. Ook Mamamini koos de Voedselbank als een van de projecten uit en bedeelde ons met de hoogste uitkering (€ 3.500). Zo waren er nog veel meer stichtingen en anderen die ons verrasten met een gulle hand.

Daarnaast waren we medeorganisator van de Sint‐Maartenmars in de binnenstad van Groningen op 11 november. Een protestmars tegen de tweedeling in onze samenleving. Zowel wethouder Dig Istha als wethouder Jannie Visscher deden hieraan mee. Het initiatief was in handen van Rosita van Gijlswijk. Niet onvermeld mag blijven het sinterklaasfeest van 2013. Een studentclub verenigd in de stichting `Sinterklaas bestaat echt` bezorgde de kinderen van onze cliënten een onvergetelijk feest. Een van de ouders van deze studenten had met een andere dochter een fietstocht naar Spanje georganiseerd. Dit leverde € 3.500 aan sponsorgeld op dat werd besteed aan dit feest. De Makro leverde daar nog eens 450 kg aan pepernoten bij! En dan nog de zegelactie bij C 1000 van de familie Ottens uit Eelde, die leverde veel meer dan 100 voedselpakketten op, die naar de voedselbanken in Zuidlaren en Groningen gingen. En er was meer: nog veel meer goed nieuws en betrokkenheid bij onze voedselbank in 2013!

“Uitstalling van rijkdom is innerlijke armoede.” ‐ Frans Daels

JAARVERSLAG 2013

19


15. De toekomst in! In 2014 worden er nieuwe koelvitrines aangeschaft en wordt de kantoor‐ en vergaderruimte gerenoveerd. Wij hopen met de RUG een onderzoek uit te voeren om mensen weer te leren delen. Natuurlijk willen we graag het certificaat voor voedselveiligheid verwerven. De teambuilding van onze vrijwilligersgroep willen we verder versterken. Met de sponsorgroep gaan we een aantal ontwikkelde plannen in praktijk brengen. Wij willen graag een regelmatig overleg met de andere acht voedselbanken initiëren om een verdere uitwisseling van producten te bewerkstelligen. We maken ons sterk voor een herhaling van de actie van RTV Noord om gedurende enkele welen voedsel in te zamelen. Ook ons Beleidsplan 2013‐2018 zullen we verder proberen uit te voeren. Of we gebruik willen blijven maken van de aanvoer van ons distributiecentrum gaan we verder onderzoeken in relatie met andere mogelijkheden. Ook in 2014 gaan we op allerlei manieren aandacht vragen om de voedselstroom op gang te houden. En last but not least: de voedselbank in onze stad die ooit door de Vrije Baptisten Gemeente is begonnen en later is omgezet naar de Voedselbank stad Groningen, bestaat in 2014 tien jaar en daar zullen we op bescheiden wijze ook aandacht aan schenken. Wij danken iedereen die op welke wijze dan ook heeft bijgedragen om onze voedselbank te helpen, zodat onze nog steeds groeiende stroom cliënten wekelijks een verantwoord voedselpakket kon krijgen! Met een hartelijke groet, Ulfert Molenhuis Nettie Hoogers Piet Boekhoudt bestuurslid vrijwilligers penningmeester voorzitter/secretaris “Armoede bestrijden is geen daad van liefdadigheid. Het is een daad van rechtvaardigheid. Het is de verdediging van een fundamenteel mensenrecht, het recht op waardigheid en een fatsoenlijk leven. Zolang armoede blijft bestaan, is er geen echte vrijheid.” ‐ Nelson Mandela

JAARVERSLAG 2013

20


Documenthouder: Versie: Lay‐out:

Ulfert Molenhuis, secretaris 11 februari 2014 Pauliena Drogt

JAARVERSLAG 2013

21


JAARVERSLAG 2013 MENSEN HELPEN VERSPILLING TE LIJF ARMOEDE BESTRIJDEN

Recommend Documents