JAARVERSLAG 2012 STICHTING VSB VERMOGENSFONDS

JAARVERSLAG 2012 STICHTING VSB VERMOGENSFONDS

Vastgesteld in de Bestuursvergadering van Stichting VSB Vermogensfonds gehouden op 17 april 2013 Utrecht, 17 april 2013

VSB Vermogensfonds

INHOUDSOPGAVE Verslag van het bestuur 1. Verslag van het bestuur 4 2. Geschiedenis 9 3. Vermogensbeheer

10

4. Organisatie 13 5. Verklaring van het bestuur 16 Jaarrekening Balans per 31 december 2012 18 Staat van baten en lasten over 2012 19 Kasstroomoverzicht 2012 20 Algemene toelichting 21  Grondslagen voor de waardering van activa en passiva 21  Grondslagen voor de bepaling van het resultaat 22  Toelichting op de balans per 31 december 2012 23  Toelichting op de staat van baten en lasten over 2012 26 Overige gegevens

2

Bestemming saldo 2012 28 Accountantsverklaring 29

Verslag van het bestuur

3

VSB Vermogensfonds

1. Verslag van het Bestuur Voor u ligt het verslag 2012 van Stichting VSB Vermogensfonds. Het verslag biedt u een overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen en resultaten van VSB Vermogensfonds in het afgelopen jaar. VSB Vermogensfonds kent als enige activiteit het beheer van een vermogen. Naast de statutaire doelstelling tot instandhouding van het vermogen in reële zin streeft het bestuur er naar beleggingsresultaten te realiseren, zodat wij Stichting VSBfonds in staat kunnen stellen haar statutaire doelstellingen op sociaal en maatschappelijk vlak te verwezen­ lijken. Vanwege de negatieve economische vooruitzichten voor de meeste Europese lidstaten hebben wij in 2012 weer wijzigingen aangebracht in de allocatie van onze beleggingen. In 2010 en 2011 hadden wij de samenstel­ ling van de portefeuille ‘Europese staatsobligaties’ in omvang terug­ gebracht en beperkt tot beleggingen in Nederlandse, Duitse, Finse en Oostenrijkse staatsobligaties. Na deze reductie hebben wij de allocatie aan de verschillende beleggingscategorieën in het verslagjaar 2012 wederom getoetst. Wij hebben de verdeling over de verschillende beleg­ gingscategorieën nader onderzocht op risico, correlaties tussen beleg­ gingscategorieën en beoogd rendement. Towers Watson heeft ons geassisteerd met het doorrekenen van verschillende beleggingscenario’s en het toetsen daarvan aan de risico- en rendementsdoelstellingen. Na deze toetsing hebben wij besloten om de allocatie aan vastrentende waarden op 50% te houden, maar binnen deze allocatie de beleggingen anders te spreiden. Vóór deze beleidswijziging bedroeg de allocatie aan Europese staatsobligaties 35% en de allocatie aan bedrijfsobligaties 15%. De allocatie van 35% aan Europese staatsobligaties is teruggebracht naar 15% in uitsluitend Nederlandse en Duitse staatsobligaties met korte (rest) looptijden. Het rendement op obligaties van deze landen, die als ‘veilige havens’ worden gezien, is evenwel tot een historisch dieptepunt gedaald. Daarom hebben wij voor de 20% die door de verkoop van deze obligaties vrijkwam, gekozen voor een allocatie van 12,5% aan twee ‘Global Sovereign Screened Bond’ fondsen die worden beheerd door BlackRock, en 7,5% aan twee ‘High Yield’ fondsen in bedrijfsobligaties, die door de vermogensbeheerder Oaktree actief beheerd worden. De beleggingen van de ‘Global Sovereign Screened Bond’ fondsen zijn gespreid over een groot aantal ontwikkelde landen en opkomende markten, waarbij de weging van Amerikaanse, Europese en Japanse staatsleningen is beperkt tot ieder 10% van de portefeuille. De 7,5% allocatie aan de twee ‘High Yield’ fondsen van Oaktree is verdeeld over een Europees en een Amerikaans fonds. Van het Amerikaanse fonds is 4

Verslag 2012

het valutarisico afgedekt. Oaktree heeft een uitstekende reputatie als het gaat om het beheren van het belangrijkste risico bij dit soort beleggingen: het insolventierisico. De reden dat wij voor deze nieuwe beleggingscategorieën hebben gekozen is het uitzicht op een hoger rendement dan op Europese staats­ leningen bij een per saldo (door grote spreiding) lager risico. Ook in de door State Street beheerde effectenportefeuilles hebben wij een verandering aangebracht. De 30% allocatie aan het ‘State Street World Index All Countries’ fonds is gehalveerd en het bedrag dat daardoor vrijkwam, hebben wij herbelegd in de ‘FTSE RAFI World Index’ porte­ feuille, die ook door State Street beheerd wordt. Risicobeheer Doordat wij zoveel mogelijk beleggen in indexvolgende fondsen is het risico van beleggen voor een groot deel beperkt tot de ‘macrorisico’s’ die samenhangen met de keuze van de indexen. Het risico op het niveau van de totale beleggingportefeuille in relatie tot het beoogde rendement wordt bepaald door de allocatiekeuzes aan de verschillende beleggingscatego­ rieën. Naast de specifieke risico’s die samenhangen met de verschillende beleggingscategorieën zijn er nog eventuele operationele risico’s, tegen­ partijrisico’s en valutarisico’s. Zowel de beleggings- als de financiële administratie is uitbesteed aan Kas Bank N.V. De werkzaamheden en verantwoordelijkheden van Kas Bank zijn nauwkeurig beschreven in een Service Level Agreement, die wij met Kas Bank overeen zijn gekomen. VSB Vermogensfonds belegt niet in derivaten en synthetische of andere producten met een groot tegenpartij­ risico. Ook hebben wij gekozen voor aandelenfondsen waar het uitlenen van de onderliggende aandelen niet is toegestaan. De bewaarneming van effecten en participaties is in de jurisdicties waar onze vermogensbeheer­ ders en bewaarbedrijven actief zijn net zo georganiseerd als in Nederland via afgescheiden depots. Tot september van dit verslagjaar was het valuta­ risico van de gehele beleggingsportefeuille beperkt tot niet in euro luidende beleggingen in de State Street MSCI World Index fondsen. Het valutarisico in de twee door Black Rock beheerde ‘Sovereign Bonds’ fondsen is niet afgedekt. De dollarpositie in het Oaktree US High Yield fonds is afgedekt. In het verslagjaar hebben wij een beleggingsresultaat behaald van in totaal € 91,7 miljoen. Dit betekent een rendement op beleggingen van 9,6%. De beleggingsportefeuille nam met € 37,6 miljoen in waarde toe. Dat bedrag is toegevoegd aan de beleggingsreserve. Daarnaast bedroegen de netto gerealiseerde baten uit vermogensbeheer € 54 miljoen. 5

VSB Vermogensfonds

Na aftrek van de donatie aan VSBfonds van € 30 miljoen, de lasten in het verslagjaar en de rendementallocatie van € 357.504 aan het Van Haeftenfonds, resteert een netto resultaat van € 22,9 miljoen. Samen met de toename van de beleggingsreserve van € 37,6 miljoen nam het eigen vermogen hierdoor toe met € 60,5 miljoen (6,6%). Gezien de moeilijke economische omstandigheden stemt het behaalde resultaat tot tevredenheid. Resultaat 2012 Het totale beleggingsresultaat uit vermogensbeheer bedroeg € 91,7 miljoen. Dit bedrag bestaat voor € 54 miljoen uit netto baten uit vermo­ gensbeheer, die verantwoord zijn in de staat van baten en lasten, en € 37,6 miljoen ‘niet-gerealiseerde’ waardemutaties die zijn toegevoegd aan de beleggingsreserve. Het bedrag van € 54 miljoen netto baten uit vermogensbeheer bestaat voor € 41,7 miljoen uit gerealiseerde koers­ resultaten en € 12,3 miljoen uit directe beleggingsopbrengsten (dividenden en renteopbrengsten). De terugontvangst van € 100.000 van VSBfonds betreft het deel van een voorziening, die in 2008 aan VSBfonds beschik­ baar was gesteld voor reorganisatie maar eind 2012 nog niet gebruikt was. De kosten die samenhangen met het vermogensbeheer bedroegen € 847.000, ofwel 0,08% van het totaal beheerd vermogen. Dit omvat € 753.000 aan kosten voor de externe vermogensbeheerders en alle overige kosten, waaronder de kosten van bewaarneming, administratie en verslaglegging, accountant en externe adviseurs. Belangrijk daarbij is op te merken dat de totale kosten van het vermogensbeheer aanzienlijk hoger zijn dan de kosten die wij in de staat van baten en lasten verant­ woorden. Alleen State Street en Theodoor Gilissen brengen de beheer­ kosten rechtstreeks bij VSB Vermogensfonds in rekening. Bij alle andere beleggingen brengen de vermogensbeheerders de beheerkosten in rekening bij de fondsen. Die kosten hebben daarom een drukkend effect op het behaalde beleggingsresultaat van de fondsen en worden niet verantwoord onder de kosten voor vermogensbeheer. In 2012 heeft Towers Watson in opdracht van het bestuur de totale kosten van het vermogensbeheer in kaart gebracht. Over het in 2012 gemiddeld belegde vermogen van € 904,7 miljoen werd in 2012 in totaal € 2,9 miljoen ofwel 0,32% aan kosten betaald die direct met het vermogensbeheer samenhangen. (Dit bedrag is inclusief het bedrag van € 753.000, dat in de staat van baten en lasten getoond wordt.) De winst die over het jaar 2012 aan de Algemene Reserve werd toege­ voegd, bedraagt € 22,9 miljoen. Dit betekent een toename van 2,5% ten opzichte van het vermogen aan het begin van 2012. Inclusief de toename van de beleggingsreserve nam het eigen vermogen toe met 6,6% ten 6

Verslag 2012

opzichte van vorig jaar. Conform de waarderingsregels worden de (gesal­ deerde) waardemutaties van de beleggingen verantwoord in de staat van baten en lasten, zolang de totale waarde van de beleggingen onder de historische kostprijs ligt. Bij een waardering boven de historische kostprijs worden de waardemutaties verwerkt in de beleggingsreserve. De totale waardemutatie van € 37,6 miljoen in dit verslagjaar is verantwoord als toename van de beleggingsreserve. Van Haeftenfonds Naast een eerste uitkering van € 2 miljoen in december 2011 uit hoofde van een erfstelling ten gunste van VSBfonds, hebben wij in 2012 een slotuitkering van € 1.723.632 ontvangen. Het totaalbedrag is verantwoord onder het fonds dat de naam draagt van de erflaatster, mevrouw H.J. Van Haeften-Meurs. Overeenkomstig de wens van de erflaatster is het doel van dit fonds financiële ondersteuning te geven aan projecten voor verstandelijk en lichamelijk gehandicapte mensen. Het voor dit fonds beschikbare vermogen vormt een onderdeel van het totaal belegd vermogen van VSB Vermogensfonds. Jaarlijks wordt een pro rata deel van het totaal behaalde beleggingsresultaat aan dit vermogen toegevoegd. Over het verloop van het Van Haeftenfonds zullen wij jaarlijks verslag doen. Het bestuur kwam in 2012 bijeen voor vijf vergaderingen. Daarnaast heeft het bestuur zich begin 2013 in een evaluatievergadering gebogen over zijn eigen functioneren. De financiële commissie bestond in 2012 uit de heren Compaijen (voorzitter), Beuving (per 8-10-2012), Idzerda en van der Knaap (per 5-9-2012). De financiële commissie kwam, naast de zes reguliere verga­ deringen, nog zes keer bij elkaar om de selectie en aanstelling van nieuwe vermogensbeheerders voor te bereiden. Verder werkte de commissie voorstellen uit voor het beleggingsbeleid en de omvang van de uitkeringen aan VSBfonds. Deze voorstellen legde zij vervolgens als preadviezen voor aan het bestuur. Per 31 december zijn mevrouw Lodder en de heer Hielkema afgetreden als lid respectievelijk voorzitter van het bestuur. Zowel mevrouw Lodder als de heer Hielkema waren lid van het bestuur sinds de oprichting van het VSB Vermogensfonds op 30 december 2007. Wij zijn mevrouw Lodder en de heer Hielkema bijzonder dankbaar voor de manier waarop zij mede richting hebben gegeven aan het VSB Vermogensfonds. In de loop van het verslagjaar zijn drie nieuwe bestuursleden benoemd: de heren drs. J.W.M. van der Knaap en drs. C.J. Beuving, beiden met een financiële achtergrond, en de heer drs. W Weijland, directeur van het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden. Conform de statuten van 7

VSB Vermogensfonds

VSBfonds bestaat de Raad van Toezicht uit een aantal leden dat gelijk is aan het aantal leden van het bestuur van het Vermogensfonds. Het bestuur van VSB Vermogensfonds benoemt de leden van de Raad van Toezicht van het VSBfonds uit zijn midden. De genoemde drie nieuwe bestuursleden zijn daarom eveneens benoemd tot leden van de Raad van Toezicht van VSBfonds.

8

Verslag 2012

2. Geschiedenis VSB Vermogensfonds is eind 2007 ontstaan door een splitsing van VSBfonds. VSB Vermogensfonds bezit en beheert het vermogen dat VSBfonds in staat stelt haar maatschappelijke doelstellingen te verwezen­ lijken. VSB Vermogensfonds wordt bestuurd door een bestuur. Het bestuur van VSB Vermogensfonds en de Raad van Toezicht van VSBfonds vormen een personele unie. Het vermogen van VSB Vermogensfonds kent zijn oorsprong in 1817 toen het Departement Haarlem van de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen in Haarlem een Nutsspaarbank oprichtte. Mede op voorstel van Koning Willem I, en later ook op initiatief van lokale gemeenten, werden in de jaren erna vele andere Nutsspaarbanken opgezet. Deze hadden als doel de spaarzin van de ‘gewone burger’ te bevorderen. Dit was hiervoor vanwege het ontbreken van toegankelijke spaarvoorzieningen nog niet mogelijk. In de jaren tachtig van de vorige eeuw zijn veel Nutsspaarbanken samen­ gegaan en uiteindelijk gefuseerd tot de VSBbank. VSB staat voor ‘Verenigde Spaarbank’. De aandelen van de VSBbank werden, samen met die van diverse andere bankgelieerde vennootschappen, gehouden door VSB Groep N.V. De aandelen van VSB Groep N.V. waren in handen van Stichting VSB. In 1990 fuseerde VSB Groep met AMEV. Stichting VSB veranderde haar naam in Stichting VSBfonds. Binnen een jaar volgde een volgende fusie, dit keer van AMEV en het Belgische AG. Het resultaat was de nieuwe Fortis Groep. Stichting VSBfonds werd in 1990 als gevolg van beide fusies de grootste aandeelhouder van AMEV en later een van de grootste aandeelhouders van Fortis. Begin 2009 heeft VSB Vermogensfonds zijn laatste aandelen Fortis verkocht.

9

VSB Vermogensfonds

3. Vermogensbeheer Doelstellingen VSB Vermogensfonds kent voor het vermogensbeheer twee belangrijke doelstellingen: 1. Het vermogen zodanig beheren dat jaarlijks uitkeringen aan VSBfonds kunnen worden gedaan waarmee dat fonds zijn maat­schappelijke doelstellingen kan realiseren. 2. Het vermogen zodanig beheren dat dit in reële termen op lange termijn in stand blijft. Deze twee doelstellingen vormen het uitgangspunt voor ons beleggings­ beleid. Voor inflatie rekenen wij met een langjarig gemiddelde van 2,5% en voor het nagestreefde portefeuillerendement met een langjarig gemiddelde opbrengst van 6%. Daarnaast wil het bestuur de kans dat de omvang van het vermogen op enig moment met een groot percentage daalt aanvaard­ baar klein houden. Op basis van bovenstaande uitgangspunten hebben wij de verdeling over beleggingscategorieën vastgesteld op een verhouding van 50% zakelijke waarden en 50% vastrentende waarden. De beleggingen in zakelijke waarden worden gespreid over aandelen (30%), onroerend goed (15%) en alternatieve beleggingen (5%). De vastrentende beleggingen worden verdeeld over overheid en semioverheid (27,5%) en bedrijfsobligaties (22,5%). Vóór 2012 bedroeg de allocatie aan deze twee laatste catego­ rieën 35% voor overheid en semioverheid en 15% voor bedrijfsobligaties. Voor het beheer van het vermogen hebben wij ervoor gekozen om waar mogelijk te werken op basis van ‘passief’ (indexgerelateerd) beheer. Vermogensbeheerders Voor het beheer van zijn vermogen maakt VSB Vermogensfonds gebruik van de diensten van de volgende externe vermogensbeheerders: Vastrentende beleggingen: Theodoor Gilissen: Voor beheer van de portefeuille van in euro luidende staatsleningen, uitgegeven door Duitsland en Nederland (indexvolgend). State Street: Voor het beheer van de participaties in twee indexvolgende bedrijfsobliga­ tiefondsen (in euro).

10

Verslag 2012

BlackRock: Voor het beheer van twee indexvolgende ‘Sovereign Screened Bond’ fondsen. Oaktree: Voor het actief beheer van twee ‘High Yield’ portefeuilles. Aandelen:

State Street: Voor het passief beheer van drie indexvolgende aandelenfondsen. Onroerend goed: CBRE Real Estate Investments: Voor het actief beheer van een portefeuille bestaande uit participaties in Europese niet-beursgenoteerde onroerendgoedfondsen. Kempen Capital Management: Voor het actief beheer van een beursgenoteerd onroerendgoedfonds dat op zijn beurt belegt in beursgenoteerde onroerendgoedfondsen. Schroder Property Investment Management: Voor het actief beheer van een niet-beursgenoteerde onroerendgoed­ portefeuille. Overig: Edmond de Rothschild: Voor het actief beheer van een alternatieve belegging. De gewogen benchmark voor het in 2012 te behalen rendement op de totale portefeuille bedroeg 12,07%. Het behaalde rendement bedroeg 9,6%. Dat dit resultaat lager is dan verwacht, is nagenoeg geheel toe te schrijven aan de tegenvallende resultaten op de beleggingen in niet-­ beursgenoteerd onroerend goed. Bij gebrek aan een representatieve benchmark voor niet-beursgenoteerde onroerendgoedbeleggingen werden de prestaties van deze categorie vergeleken met de EPRA benchmark voor ‘genoteerd’ onroerend goed. Voor een beter inzicht in het gewogen resultaat van de gehele portefeuille zullen wij het resultaat van de categorie ‘niet-beursgenoteerd’ onroerend goed neutraliseren. Hierover zullen wij vanaf het jaarverslag over 2013 apart rapporteren. De vermogensbeheerders rapporteren aan Kas Bank die de beleggings­ administratie en de financiële administratie verzorgt. Bij de uitvoering van de besluitvorming – en voor advies aan de financiële commissie – wordt het bestuur van VSB Vermogensfonds ondersteund door zijn adviseur, de heer B.J.H.S. Feilzer. 11

VSB Vermogensfonds

Uitkeringen aan VSBfonds In 2012 hebben wij € 30 miljoen aan VSBfonds ter beschikking gesteld om de sociaal maatschappelijke doelstelling in te vullen en de kosten van de organisatie te dekken. Voor het jaar 2013 hebben wij wederom een donatie van € 30 miljoen toegezegd aan VSBfonds. Van dit bedrag is € 26 miljoen voorzien voor donaties. Ook de komende jaren streeft VSB Vermogensfonds er naar jaarlijks – op basis van het beleggingsbeleid – aan VSBfonds een uitkering van € 30 miljoen beschikbaar te stellen voor donaties en organisatiekosten. Over de periode van 1990 tot en met 2012 is in totaal € 635,3 miljoen beschikbaar gesteld voor donaties.

12

Verslag 2012

4. Organisatie Benoemingsprocedure Het bestuur benoemt de leden van het bestuur. Daarnaast benoemt het bestuur uit zijn midden de voorzitter. Het aantal bestuursleden bedraagt ten minste vijf. Voor het volledig kunnen uitoefenen van alle bevoegd­ heden van het bestuur dient het bestuur uit minimaal drie bestuursleden te bestaan. De leden van het bestuur worden benoemd voor een periode van vier jaar met de mogelijkheid van maximaal twee verlengingen van telkens vier jaar. Voor het aftreden van de leden van het bestuur hanteert het bestuur een rooster van aftreden. Bezoldiging De leden van het bestuur ontvangen een honorering van € 12.000 per jaar. Voor de leden van het bestuur die ook lid zijn van de financiële commissie, bedraagt de honorering € 16.000 per jaar. Aan de leden van het bestuur worden verder geen leningen, voorschotten of garanties verstrekt. VSB Vermogensfonds heeft geen personeel in dienst. De heer Feilzer onderhoudt als adviseur namens het bestuur de relatie met Kas Bank, de vermogensbeheerders, externe adviseurs en de accountant en draagt zorg voor de uitvoering van bestuursbesluiten. Daarnaast worden alle administratieve werkzaamheden verricht vanuit het kantoor van de heer Feilzer. De honorering van de heer Feilzer bedroeg € 30.000 in 2012. De kosten voor secretariële ondersteuning, administratieve werkzaamheden en kantoorkosten bedroegen € 22.500.

13

VSB Vermogensfonds

Samenstelling bestuur

Per 31 december 2012 bestond het bestuur van VSB Vermogensfonds uit de volgende personen: De heer H.J. Hielkema, voorzitter Datum van aftreden: 31 december 2012

- -

Functies in de samenleving - voormalig vice-voorzitter Raad van Bestuur Fortis N.V./S.A.

-

voorzitter Bestuur Stichting Tearfund Nederland, Zeist voorzitter Bestuur Stichting Microfinanciering in Nederland (h.o.d.n. Qredits), Almelo voorzitter Raad van Commissarissen NIBE-SVV, Amsterdam voorzitter Zorgondersteuningsfonds, Soesterberg lid Raad van Commissarissen Friesland Bank N.V., Leeuwarden penningmeester Stichting Kasteel Amerongen

Huidige nevenfuncties: - voorzitter Raad van Commissarissen Van Wijnen Holding N.V. - lid Raad van Commissarissen Holding Nationale Goede Doelen Loterijen - lid Novamedia Fundatie

-

De heer J.L.M. Bartelds RA Datum van aftreden: 31 december 2013*

Mevrouw mr. M. Bijkerk Datum van aftreden: 31 december 2013*

Functies in de samenleving - voormalig voorzitter Raad van Bestuur Fortis N.V./S.A.

Functies in de samenleving - notaris/partner Houthoff Buruma

Huidige nevenfuncties: - lid Raad van Toezicht Sint Antonius Ziekenhuis Nieuwegein - lid Bestuur St. Antonius Onderzoeksfonds - voorzitter Bestuur Carel Nengermanfonds - lid Raad van Toezicht Stichting Zorgspectrum - voorzitter Raad van Commissarissen Stichting Beheer Onroerend Goed Hospice Nieuwegein - voorzitter Bestuur R.K. Luchthavenpastoraat Schiphol - lid Raad van Toezicht Coöperatie Eerstelijns Medisch Centrum Nieuwegein U.A. De heer drs. C.J. Beuving Datum van aftreden: 31 december 2016* Functies in de samenleving - voormalig voorzitter Raad van Bestuur Fortis Bank Nederland Holding N.V. - voormalig voorzitter Raad van Bestuur Friesland Bank Holding N.V. Huidige nevenfuncties - penningmeester Algemeen Bestuur en Dagelijks Bestuur Nederlandse Bachvereniging, Utrecht - voorzitter Stichting Onderhoud De Nieuwe Kerk, Amsterdam

14

- -

Huidige nevenfuncties: - notaris-lid Kamer van Toezicht over de notarissen en kandidaat-notarissen bij de Rechtbank Amsterdam (notarieel tuchtcollege) - ambassadeur Stichting Het Rijksmuseum - bestuurslid Stichting John Adams Institute De heer prof. dr. B. Compaijen Datum van aftreden: 31 december 2016* Functies in de samenleving - voormalig hoogleraar algemene economie in het bijzonder gericht op de financiële sector aan de Vrije Universiteit te Amsterdam Huidige nevenfuncties: - penningmeester/secretaris Stichting Eigen Fondsen Tetterode College te Haarlem - bestuurslid van de Schuurman Schimmelvan Outeren Stichting te Haarlem Mevrouw dr. L.J. Gunning-Schepers Datum van aftreden: 31 december 2014* Functies in de samenleving - voorzitter College van Bestuur Universiteit van Amsterdam en Hogeschool van Amsterdam Huidige nevenfuncties: - bestuurslid Concertgebouw, Amsterdam

Verslag 2012

- - - - - - - -

bestuurslid Vrienden van het Concertgebouw, Amsterdam voorzitter Raad van Toezicht Rijksakademie voor Beeldende Kunsten, Amsterdam lid Raad van Toezicht Netherlands Genomics Initiative, Den Haag lid Wetenschappelijke Adviesraad Anatomische Les, AMC Amsterdam voorzitter Wetenschappelijke Adviesraad Aids Fonds, Amsterdam lid Maatschappelijke Adviesraad Voortgezet Onderwijs, Utrecht internationaal adviseur Board Cambridge University Health Partners Comités van Advies Stivoro, Nieuwe Kerk, College voor Zorgverzekeringen, Johannes Wier Stichting, Post Career Development Initiative

De heer mr. H.H. Idzerda Datum van aftreden: 31 december 2013* Functies in de samenleving - voormalig lid Raad van Bestuur F. van Lanschot Bankiers - zelfstandig financieel adviseur Huidige nevenfuncties: - penningmeester Stichting Slot Zuylen - penningmeester Stichting ABC Cancer Support - bestuurslid Stichting Notarieel Pensioenfonds

- - - - - - -

lid Raad van Toezicht Universiteit Maastricht lid Bestuur Opera Europa lid Bestuur NJO lid Raad van Advies Nexus Instituut lid Raad van Advies Stichting Oude Kerk Comité van aanbeveling Sweelinck Orkest Comité van aanbeveling Holland Symfonia

De heer drs. W. Weijland Datum van aftreden: 31 december 2016* Functies in de samenleving - directeur-bestuurder Rijksmuseum van Oudheden, Leiden Huidige nevenfuncties - penningmeester Dagelijks Bestuur Kunsten ’92 - lid Bestuur Vereniging Rijksmusea - lid Dagelijks Bestuur Museumgroep Leiden - lid Raad van Advies van de Stichting Friends of Saqqara - lid Raad van Toezicht van Leiden Marketing - lid Raad van Adviseurs Vereniging Rembrandt - lid Bestuur Open Monumentendag - lid Bestuur Friends of Codart - lid Nationale Unesco Commissie - lid wetenschappelijke adviesraad Koninklijk Nederlands Instituut Rome - lid Bestuur Stichting Reuvens * Statutaire verlenging mogelijk

De heer drs. J.W.M. van der Knaap Datum van aftreden: 31 december 2016* Functies in de samenleving - voormalig lid Raad van Bestuur ASR Nederland - voormalig lid Raad van Commissarissen 365/Arboned Mevrouw T.M. Lodder Datum van aftreden: 31 december 2012 Functies in de samenleving - zakelijk directeur Stichting De Nederlandse Opera en directievoorzitter Stichting Het Muziektheater Amsterdam Huidige nevenfuncties: - lid Raad van Commissarissen Nederlandse Spoorwegen NV - lid Raad van Commissarissen F. van Lanschot Bankiers NV

15

VSB Vermogensfonds

5. Verklaring van het bestuur Vaststelling Het bestuur heeft de jaarrekening 2012 van Stichting VSB Vermogensfonds vastgesteld in de vergadering van 17 april 2013. Resultaatsbestemming Het bestuur heeft de resultaatsverdeling zoals opgenomen in de staat van baten en lasten vastgesteld. Gebeurtenissen na balansdatum Er hebben geen gebeurtenissen na balansdatum plaatsgevonden die hier vermeld moeten worden. Accountantsverklaring De jaarrekening is door PricewaterhouseCoopers gecontroleerd en van een goedkeurende verklaring voorzien. Utrecht, 17 april 2013 De heer J.L.M. Bartelds RA, voorzitter De heer drs. C.J. Beuving Mevrouw mr. M. Bijkerk De heer prof. dr. B. Compaijen Mevrouw dr. L.J. Gunning-Schepers De heer mr. H.H. Idzerda De heer drs. J.W.M. van der Knaap De heer drs. W. Weijland

16

Jaarrekening

17

VSB Vermogensfonds

BALANS PER 31 DECEMBER 2012 (na resultaatbestemming) Activa

2012 € 000

Financiële Vaste activa Beleggingen - Aandelen - Obligaties - Overige

2011 € 000

328.430 487.554 191.755

306.203 472.403 175.201 1.007.739

Vlottende activa Overige vorderingen en transitoria Liquide middelen

3.101 15.075

Totaal activa

PASSIVA

10.203 7.847 18.176

18.050

1.025.915

971.857

2012 € 000

Eigen vermogen Algemene reserve Beleggingsreserve Van Haeftenfonds

953.807

2011 € 000

939.335 43.287 3.978

916.395 5.651 2.000 986.600

Kortlopende schulden Stichting VSBfonds Overige schulden

Totaal passiva

18

39.314 1

924.046 47.811 0

39.315

47.811

1.025.915

971.857

Verslag 2012

STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2012 Staat van Baten en Lasten

2012 € 000

2011 € 000

Dividend Gerealiseerd koersresultaat beleggingen Ongerealiseerd valutaresultaat Rente obligaties Rente spaarrekening en overige rente

2.634 41.691 (22) 9.728 13

9.290 5.655 0 12.750 39

Netto baten uit vermogensbeheer

54.044

27.734

Bestuurskosten Kosten van het beheer van beleggingen Overige kosten

94 592 161

94 573 216

Totaal kosten van de organisatie

847

883

Uitkering aan VSBfonds Terugontvangst VSBfonds

30.000 (100)

30.000 (300)

Totaal Uitkeringen

29.900

29.700

(Nadelig) / Batig saldo

23.297

(2.849)

19

VSB Vermogensfonds

KASSTROOMOVERZICHT 2012 Kasstroom uit beleggings­ activiteiten Resultaat verslagperiode Gerealiseerde waardeveranderingen Ongerealiseerde waardeveranderingen Aankoop van beleggingen Verkoop van beleggingen Koersverschillen vreemde valuta Mutatie vorderingen Mutatie kortlopende schulden Kasstroom uit financierings­ activiteiten R/C VSBfonds Aanwending Bestemmingsfonds Storting gelden Van Haeftenfonds Onttrekking Van Haeftenfonds

2012 € 000

2011 € 000

23.297

(2.849)

(41.691) 22 (614.646) 640.040 (22) 7.102 1

(5.655) 0 (215.870) 235.019 0 977 (685)

(8.496) 0 1.724 (103)

(9.277) (23) 2.000 0

Mutatie in liquide middelen

7.228

3.637

Stand per 1 januari Mutatie boekjaar

7.847 7.228

4.210 3.637

15.075

7.847

Stand per 31 december

20

Verslag 2012

Toelichting op de balans en staat van baten en lasten ALGEMENE TOELICHTING Activiteiten Het doel van VSB Vermogensfonds is het voor inflatie gecorrigeerd vermogen in stand te houden en donaties te doen voor sociaalmaatschappelijke doeleinden via VSBfonds. Het VSB Vermogensfonds is gevestigd aan de Newtonlaan 207 te Utrecht. Gelieerde partijen VSBfonds wordt aangemerkt als een gelieerde partij. De uitkering aan VSBfonds wordt separaat getoond in de jaarrekening. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Algemeen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met verslaggevings­ regels die in Nederland algemeen aanvaard zijn. In het bijzonder is de ‘Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 640 Organisaties zonder winststreven’ gevolgd. Activa en passiva waarderen wij in het algemeen tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of tegen de actuele waarde. Als wij geen specifieke waarderingsgrondslagen vermelden, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. De gehanteerde grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van het voorgaande jaar. De jaarrekening luidt in duizenden euro’s. Beleggingen Beleggingen waarderen wij tegen actuele waarde. Beleggingen met een beursnotering worden in beginsel gewaardeerd tegen de slotkoers van de laatste beursdag van de verslaggevingperiode. Beleggingen waar geen beursnotering voor beschikbaar is, worden gewaardeerd tegen een benaderde marktwaarde. Deze bepalen wij op basis van ‘broker quotes’ of op basis van de intrinsieke waarde per partici­ patie, die de beheerder van het fonds op de balansdatum opgeeft. Vorderingen Vorderingen waarderen wij tegen reële waarde. Voorzieningen wegens oninbaarheid brengen wij in mindering op de boekwaarde van de vorde­ ring. 21

VSB Vermogensfonds

Algemene reserve Deze reserve heeft de functie van vermogensbuffer. Positieve en negatieve saldi van de staat van baten en lasten worden ten gunste of ten laste van deze reserve gebracht. Beleggingsreserve Aan de beleggingsreserve voegen wij de ongerealiseerde koerswinsten uit hoofde van beleggingen toe. Ongerealiseerde koersverliezen uit hoofde van beleggingen brengen wij ten laste van de beleggingsreserve. Een eventueel tekort van de beleggingsreserve om ongerealiseerde koers­ verliezen te compenseren brengen wij ten laste van de staat van baten en lasten. Dotaties en onttrekkingen worden op totaal portefeuilleniveau bepaald. De ongerealiseerde koersverschillen worden bepaald als het verschil tussen de actuele waarde aan het eind van het boekjaar en de (gemiddelde) historische kostprijs, gecorrigeerd voor de tegenboeking van ongereali­ seerde koersresultaten die in voorgaande jaren al verantwoord zijn. Bestemmingsfonds Het Van Haeftenfonds betreft een verkregen erfenis. De erflaatster heeft bij testament bepaald dat uitkeringen gedaan moeten worden aan instel­ lingen die zich inzetten voor de geestelijke en lichamelijke gehandicapten­ zorg. Grondslagen voor bepaling van het resultaat Algemeen De baten en lasten rekenen wij toe aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Opbrengst uit beleggingen Onder opbrengst uit beleggingen zijn rente- en dividendopbrengsten verantwoord. Gerealiseerde koersresultaten De gerealiseerde koersresultaten bepalen wij door op de verkoop­ opbrengst (minus verkoopkosten) de historische (gemiddelde) kostprijs in mindering te brengen. Transactiekosten verwerken wij rechtstreeks in de staat van baten en lasten.

22

Verslag 2012

TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2012 Financiële vaste activa Beleggingen Marktwaarde per 31 december 2011 Aankopen Verkopen Gerealiseerd resultaat op verkopen / aflossingen Ongerealiseerd resultaat Marktwaarde per 31 december 2012

Marktwaarde per 31 december 2010 Aankopen Verkopen Gerealiseerd resultaat op verkopen / aflossingen Ongerealiseerd resultaat Marktwaarde per 31 december 2011

Aandelen Obligaties € 000 € 000 306.203 233.726 (257.520)

472.403 376.626 (379.681)

Overige € 000 175.201 4.294 (2.839)

953.807 614.646 (640.040)

32.580

9.197

13.441

9.009

15.185

37.635

328.430

487.554

191.755

1.007.739

Aandelen Obligaties € 000 € 000

Overige € 000

Totaal € 000

352.557 1.297 (26.287)

472.210 199.558 (208.732)

2.755

2.305

(24.119)

7.062

306.203

472.403

(86)

Totaal € 000

174.020 15.015 0 595

41.691

998.787 215.870 (235.019) 5.655

(14.429)

(31.486)

175.201

953.807

Onder Overige is opgenomen Hedgefunds en Onroerendgoedfondsen.

23

VSB Vermogensfonds

Vlottende Activa Overige vorderingen en ­transitoria

2012 € 000

2011 € 000

Nog af te wikkelen effectentransacties Nog te ontvangen rente Nog te ontvangen dividend Opgelopen couponrente Overige vorderingen

1 0 888 2.212 0

0 2 1.564 8.634 3

Totaal

3.101

10.203

Liquide middelen

2012

2011

Ten behoeve van fondsmanagers Vrij beschikbare banksaldi

1.602 13.473

629 7.218

Totaal

15.075

7.847

Eigen vermogen Toelichting op ontwikkeling vermogen Het eigen vermogen van VSB Vermogensfonds (exclusief het Van Haeftenfonds en de beleggingsreserve) is in 2012 toegenomen met € 22,9 miljoen (2,5%). Algemene reserve

2012 € 000

Stand per 31 december 2011 Bestemming exploitatiesaldo 2012

916.395 22.940

Stand per 31 december 2012

939.335

24

Verslag 2012

Beleggingsreserve De actuele waarde van de beleggingen op 31 december 2012 bedraagt € 1.007.738.784. Dit is € 43.286.957 hoger dan de historische kostprijs van deze beleggingen. In 2012 hebben wij € 37.635.493 aan de beleg­ gingsreserve toegevoegd. Van Haeftenfonds Na een eerste uitkering in 2011 hebben wij in juli 2012 wederom een voorschot ontvangen op de afwikkeling van deze nalatenschap. In oktober 2012 is de slotuitkering ontvangen. Conform de wensen van de erflaatster zijn de onttrekkingen (€ 103.000) gebruikt voor instellingen die zich inzetten voor de geestelijke en lichamelijke gehandicaptenzorg. 2012 Stand per 31 december 2011 Slotuitkering Onttrekkingen Pro rata beleggingsresultaat

2.000 1.724 (103) 357

Stand per 31 december 2012

3.978

Kortlopende schulden

2012 € 000

2011 € 000

Rekening-courant VSBfonds

39.314

47.811

Stand per 31 december

39.314

47.811

Niet uit de balans blijkende verplichtingen Het budget voor donaties en organisatiekosten dat voor 2013 aan VSBfonds is toegezegd, bedraagt € 30.000.000.

25

VSB Vermogensfonds

TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2012 Staat van baten en lasten per 31 december 2012 Staat van baten en lasten Netto baten uit vermogensbeheer Totaalkosten organisatie vermogensbeheer Toezegging aan VSBfonds Terugontvangst van VSBfonds Saldo

2012 € 000

2011 € 000

54.044 (847) (30.000)

27.734 (883) (30.000)

100 23.297

300 (2.849)

Netto baten uit vermogensbeheer Dividend In 2012 is € 2,6 miljoen ontvangen aan dividenden op aandelen en overige effecten. Rente Obligaties In 2012 is er voor € 9,7 miljoen aan renteopbrengsten uit obligaties verant­ woord. Kosten organisatie Bestuurskosten De bestuurskosten bestaan uit de bezoldigingen aan het bestuur en bedroegen € 94.280. Beheerskosten De beheerskosten bestaan uit de vergoedingen aan de vermogens­ beheerders. Algemene kosten De algemene kosten bestaan uit de administratiekosten, accountants­ kosten, de kosten die voortvloeien uit het bewaren van effecten en overige kosten. Bestuur Stichting VSB Vermogensfonds Utrecht, 17 april 2013 26

Overige gegevens

27

VSB Vermogensfonds

BESTEMMING VAN HET SALDO 2012 De bestemming van het batig saldo is als volgt: Algemene reserve

2012 € 000

Toedeling aan Van Haeftenfonds Naar algemene reserve

358 22.939

Batig saldo 2012

23.297

28

Verslag 2012

Aan: Het bestuur van Stichting VSB Vermogensfonds ACCOUNTANTSVERKLARING

29

VSB Vermogensfonds

30

Verslag 2012

Uitgave Stichting VSB Vermogensfonds © Stichting VSB Vermogensfonds, 2013

Stichting VSB Vermogensfonds Ingeschreven in het Handelsregister onder nummer 30234613 bij de Kamer van Koophandel Midden Nederland. Statutaire doelstelling Het doel van Stichting VSB Vermogensfonds is het beheren van haar vermogen en het doen van uitkeringen aan Stichting VSBfonds zodat VSBfonds in staat is en blijft haar maatschappelijke doel te verwezenlijken. Bij het beheer van het vermogen en bij het vaststellen van de omvang van haar uitkeringen aan VSBfonds geldt als uitgangspunt dat het vermogen op lange termijn in reële termen in stand blijft. Stichting VSB Vermogensfonds Newtonlaan 207 3584 BH Utrecht Aan de samenstelling en de teksten van dit verslag is de grootst mogelijke aandacht besteed. Er kunnen aan de inhoud van dit jaarverslag geen rechten worden ontleend.

31