Jaarverslag 2012 Preventie & Interim

Jaarverslag 2012 | Preventie & Interim

Inhoud

Inhoud

Voorwoord4

1 Interne werking

7

1.1 Beheer �� 8 1.2 Preventie en Interim �� 8 1.3 Verbindingspersonen �� 9

2 Tewerkstelling in de uitzendsector

11

2.1 Tewerkstelling 2012 in de totale uitzendsector �� 12 2.2 Tewerkstelling 2012 jobstudent-uitzendkrachten �� 13

3 Arbeidsongevallen uitzendkrachten 2012

17

3.1 Nationale cijfers arbeidsongevallen uitzendsector 2012 �� 18 3.2 Arbeidsongevallen 2011-2012 van de uitzendkrachten per gewest �� 27 3.3 Dodelijke arbeidsongevallen �� 28 3.4 Jobstudent-uitzendkrachten �� 29 3.5 Algemeen besluit �� 35

2

jaarverslag 2012 •

4 Centrale gegevensbank voor de uitzendsector

37

4.1 Principe �� 38 4.2 Consulteren van de gegevensbank �� 38 4.3 Centrale gegevensbank uitzendkrachten �� 39

5 Sensibilisatiecampagnes

43

5.1 Campagne 2012 �� 44 5.2 Communicatiekanalen �� 46 5.3 Producten �� 49 5.4 Opleidingen �� 52 5.5 Studie-, informatie- en vormingsactiviteiten �� 53 5.6 Persartikels �� 53

6 Actieplan 2013

55

7 Bijlagen

59

Inhoud

3

Voorwoord

Voorwoord

Preventie en bescherming van de uitzendkracht op de werkplek is zinvol. Dit blijkt eens te meer uit de arbeidsongevallencijfers van 2012. In vergelijking met 2011 werd zowel voor frequentie- als ernstgraden een daling van 11% opgetekend. Jaar na jaar worden er in de uitzendsector minder arbeidsongevallen genoteerd wat in 2012 resulteert in een frequentiegraad van 44,86 en een ernstgraad van 0,89. Rekening houdend met een lagere economische activiteit blijft dit voor 2012 een opmerkelijk gegeven. Voor het eerst zakt de frequentiegraad voor alle uitzendkrachten samen onder 50, de werkelijke ernstgraad onder 1 en de globale ernstgraad onder 3. In 2012 werden in de sector 165 miljoen uren uitzendarbeid gerealiseerd. De daling van tewerkstelling van uitzendkrachten was sterker voelbaar bij de arbeiders dan bij de bedienden. Opmerkelijk is dat jobstudenten-uitzendkrachten daarentegen een toename van tewerkstelling hadden van 25% of tot 20,82 miljoen uren. Voor de jobstudentuitzendkrachten werden eveneens relatief gezien, minder arbeidsongevallen genoteerd dan in 2011. Preventie en Interim werkt samen met de verbindingspersonen van de sector om de veiligheid van de uitzendkracht te garanderen. Belangrijk is om alle nodige accenten te leggen, zodat de uitzendkracht wordt gevrijwaard van vermijdbare risico’s op de werkplek bij de gebruiker. Gekende tools van Preventie en Interim zijn ondertussen de werkpostfiche, de jaarlijkse campagne voor de jobstudenten en de toegankelijkheid van onze communicatiekanalen zoals www.p-i.be en nieuwsbrieven.

4


Een opdracht veilig uitvoeren op de werkplek is voor de uitzendkracht nauw verbonden met een correct onthaal door de gebruiker. De werkpostfiche blijft hiervoor een handig instrument. Preventie en Interim ontwikkelt samen met de sector een site www.werkpostfiche.be waarin o.a. de werkpostfiche en de voorbereidende risicoanalyse van de verschillende werkposten aan bod zullen komen. Jobstudent-uitzendkrachten zijn inderdaad de werknemers van morgen. Het is belangrijk om deze doelgroep nu al bewust te maken van veilig gedrag op de werkplek. Jongeren zijn zeer vertrouwd met Facebook, Twitter, apps ed. Het is voor Preventie en Interim een uitdaging om jongeren via deze kanalen te bereiken en de kennis rond welzijn op het werk mee te geven. Preventie en Interim heeft in 2012 een centrale gegevensbank ontwikkeld waarin de resultaten van de medische onderzoeken van de uitzendkrachten worden opgenomen. De gegevensbank zal in 2013 operationeel zijn en houdt voor de sector een efficiënte opvolging van de medische geschiktheden van de uitzendkrachten in.

Bergie Van den Bossche Voorzitter

Marijke Bruyninckx Directeur

Voorwoord

5

1

Interne werking Interne werking 1 Hoofdstuk 1

1.1 Beheer Preventie en Interim telt 174 leden (zie hfdst. 7 Bijlagen). In 2012 heeft de Raad van Bestuur 3 maal vergaderd (april, juni en november).

Leden Raad van Bestuur van Preventie en Interim op 31/12/2012

1.2

Bergie VAN DEN BOSSCHE (Voorzitter)

ACV - CSC

Herwig MUYLDERMANS (Ondervoorzitter)

FEDERGON

Pascale WIRKEN

ABVV

Virginie CAVERNEELS

ABVV

Kurt MARYSSE

ACLVB

Piet VAN DEN BERGH

ACV -CSC

Alain TERMOTE

ADECCO PS nv

Frédéric LAMBEAU

DAOUST INTERIM

Marc BUVE

T BRUSSELS

Marie-José JANSSEN

EQUIP’ sa

Ann CATTELAIN

FEDERGON

Anne-Marie VERSCHETSE-VERVAEKE

KONVERT INTERIM

Linda HENDRICKX

MANPOWER BELGIUM

Marie-Claire CLABOTS

PEOPLE INTERIM sa

Dirk DE CLERCQ

RANDSTAD BELGIUM

Greta DEBAENE

START PEOPLE

Philip CRACCO

ACCENT JOBS FOR PEOPLE nv

Sylvie BRICHARD

TRACE!

Els ROELS

T-GROEP

Preventie en Interim

Preventie en Interim heeft de volgende werknemers in dienst:

8


Marijke BRUYNINCKX

Directeur Preventie en Interim

Nathalie LIBERT

Preventieadviseur II

Kris VANHEMELEN

Preventieadviseur I

Nicolas KOZYREFF

Adviseur Webmaster

Jessy NOTEBOOM

Management Assistant

Achraf AOUSSAR

Preventieadviseur I

Carine GRYSPEERD

Administratief medewerkster

1.3

Verbindingspersonen

1.3.1 Doel

In ieder uitzendbedrijf wordt een verbindingspersoon aangesteld die samen met Preventie en Interim de gemeenschappelijke preventiedienst voor de uitzendsector vormt. In 2012 waren er 174 verbindingspersonen waarvan 135 onder hen werden aangeduid die minimum een basisvorming veiligheid gevolgd hebben, gelet op het feit dat sommige verbindingspersonen voor verschillende uitzendbureaus werken.

1.3.2 Onthaal nieuwe uitzendbureaus

Uitzendbureaus die recent werden opgestart, worden onthaald door een teamlid van Preventie en Interim, zoals voorzien in het Koninklijk Besluit van 4 december 1997 tot oprichting van een centrale preventiedienst voor de sector van de uitzendarbeid. Tijdens dit persoonlijk contactmoment wordt uitgelegd wat de rol van een verbindings persoon is samen met het PI-team. Tevens wordt toegelicht wat Preventie en Interim kan betekenen voor het uitzendbureau op vlak van preventie en bescherming van de uitzendkracht.

1.3.3 Vergaderingen

Tweemaal per jaar nodigt Preventie en Interim haar verbindingspersonen uit voor de “Dag van de VP”. In 2012 werd met de verbindingspersonen een studiedag georganiseerd over het thema “Verbale agressie”. Daarvoor heeft Preventie en Interim o.a. op 7 juni 2012 een beroep gedaan op externe deskundigen, gespecialiseerd in deze materie.

Hoofdstuk 1 • Interne werking

9

2

Tewerkstel

10

lling in de uitzend Tewerkstelling in de uitzendsector 2 Hoofdstuk 1

2.1

Tewerkstelling 2012 in de totale uitzendsector

De cijfergegevens zijn afkomstig van de jaarrapporten van alle uitzendbureaus actief in België. Preventie en Interim (PI) verwerkt deze cijfergegevens voor de gehele uitzendsector, met als resultaat een overzicht van de tewerkstellingscijfers uit dit hoofdstuk en de arbeidsongevallencijfers uit het volgende hoofdstuk 3. In 2012 werden in België 165,64 miljoen uren gepresteerd door uitzendkrachten in alle sectoren. 60,1% van de uitzendkrachten werden ingezet als arbeiders en 39,9% als bedienden.

Uren (miljoen)

200 180 160 140 120 100 80 60 165,64

176,57

160,81

141,30

180,91

186,93

171,98

151,08

146,23

128,93

129,14

130,60

137,50

121,90

20

116,30

40

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Zoals blijkt uit bovenstaande figuur kent de uitzendsector in 2012 een flinke daling in tewerkstellingscijfers in vergelijking met 2011. Concreet is de tewerkstelling gedaald met 6,2% en dat na 2 opeenvolgende jaren van aanzienlijke stijgingen na het crisisjaar 2009 (respectievelijk +13,8% en +9,8%). Bij de arbeiders was de daling veel meer te voelen (-9,1%) dan bij de bedienden met een beperkt verlies van -1,3%. Gemiddeld waren er in 2012 elke dag 84.945 uitzendkrachten aan het werk in België. Uit de cijfers van Federgon blijkt dat er in 2012 in totaal 540.434 uitzendkrachten minstens één opdracht hebben volbracht (waaronder 188.422 als jobstudent-uitzendkracht). Uitzendbureaus die uitzendkrachten inzetten in de bouwsector hebben hiervoor een gescheiden kantorennetwerk met een aparte erkenning. Zij vertegenwoordigen ongeveer 2,4% van de totale uitzendarbeid in België.

12


2.2

Tewerkstelling 2012 jobstudent-uitzendkrachten

Tot 2011 werden jaarlijks tijdens de zomerperiode de tewerkstellingsuren en arbeidsongevallen van de jobstudenten opgevraagd bij de uitzendbureaus. Preventie en Interim is in 2012 gestart met het opvragen van de cijfers voor het gehele jaar. Hiermee volgt Preventie en Interim de recente wetswijziging waarbij jobstudenten tijdens het gehele jaar kunnen werken. Ondanks een daling in de algemene tewerkstellingscijfers van 2012, stijgt het aantal gepresteerde uren van de jobstudent-uitzendkrachten met 25,4% of tot 20,82 miljoen uren. Dit betekent dat de markt van de jobstudent-uitzendkrachten 12,5% deel uitmaakt van de gehele uitzendsector. Niettegenstaande het uitstekend economisch jaar 2011 maakte de categorie jobstudent-uitzendkracht toen nog maar 9,4% uit van het geheel.

Uren (miljoen)

22 20 18 16 14 12 10 8 6

2010

20,82

2009

16,60

2008

12,50

2007

12,56

2006

11,91

13,21

2005

14,03

12,83

2

11,81

4

2011

2011

2012

z o m e r

Meer en meer beperken jobstudenten zich dus niet enkel tot arbeid in de zomerperiode maar zijn ze ook doorheen het jaar actiever. De vereenvoudigde wetgeving, in voege sinds 1 januari 2012 versnelt dit proces ongetwijfeld. Dit betekent dat het onderscheid tussen zomerperiode en periode doorheen het schooljaar minder uitgesproken wordt. Bovendien wordt het aantal dagen waarbij men kan werken tegen een voordelige sociale bijdrage sinds begin 2012 ook vermeerderd tot 50 dagen per jaar. Deze makkelijkere inzetbaarheid van jobstudenten, is een aanneembare verklaring voor de hogere tewerkstellingsgraad van dit afgelopen jaar.

Hoofdstuk 2 • Tewerkstelling in de uitzendsector

13

In 2011 werden ruim 4 miljoen bijkomende uren verricht buiten de zomerperiode. Zo werd in 2011 75% van de studentenarbeid nog steeds in de zomer gerealiseerd en de overige 4 miljoen uren buiten deze piekperiode. Gezien de opmerkelijke stijging van de tewerkstelling in 2012, zal de spreiding van het werk over het gehele jaar stellig verder ingang vinden. Deze 20,82 miljoen uren werden in 2012 gepresteerd door 188.422 jobstudent-uitzendkrachten. Het aantal jobstudenten zelf is nauwelijks gestegen (+5.906) maar de toename van het aantal individueel gepresteerde uren doorheen het hele kalenderjaar is wel opmerkelijk gestegen.

14


Hoofdstuk 2 • Tewerkstelling in de uitzendsector

15

3

Arbeidson

16


ngevallen uitzendk Arbeidsongevallen uitzendkrachten 2012 3 Hoofdstuk 1

Hoofdstuk 3 • Arbeidsongevallen uitzendkrachten 2012

17

3.1 Nationale cijfers arbeidsongevallen uitzendsector 2012 3.1.1 Overzicht arbeidsongevallen uitzendkrachten 2012 Preventie en Interim (PI) heeft voor de uitzendsector de cijfers afkomstig van de jaarrapporten van de verschillende uitzendbureaus verwerkt. In 2012 waren er op de werkplaats 7.431 arbeidsongevallen met minimum één dag werkverlet (de dag van het ongeval niet meegerekend). Hiervan waren er: •• 4 dodelijke arbeidsongevallen, en •• 639 met blijvende arbeidsongeschiktheid. In totaal geven deze ongevallen samen 147.878 dagen arbeidsongeschiktheid. In 2012 waren 14 uitzendkrachten op 1.000 slachtoffer van een arbeidsongeval met minimum één dag arbeidsongeschiktheid en 1,1 uitzendkracht op 1.000 met blijvende arbeidsongeschiktheid ten gevolge van een ongeval op de werkplaats. Deze verhouding ligt lager dan het gemiddelde van alle werknemers in de private sector waar ongeveer 33 werknemers op 1.000 elk jaar één ongeval heeft met minstens één dag arbeidsongeschiktheid (cijfers FAO). Uitzendkrachten worden echter flexibel ingezet en werken in vergelijking met vaste werknemers meestal geen volledig jaar als uitzendkracht (dit varieert van één dag tot een volledig jaar). Om arbeidsongevallencijfers goed te interpreteren, worden deze omgerekend tot coëfficiënten die rekening houden met het aantal uren gepresteerd door alle betrokken werknemers tijdens dat kalenderjaar. Zoals uit onderstaande tabel blijkt, betreffen deze coëfficiënten de frequentiegraad, de werkelijke ernstgraad en de globale ernstgraad.

18


Tabel 1: Toelichting coëfficiënten arbeidsongevallencijfers Coëfficiënt

Definities

Betekenis

Fg

Fg= maat voor het aantal ongevallen

Fg = 100 komt overeen met:

Frequentiegraad

Aantal arbeidsongevallen (min. 1 dag arbeidsongeschiktheid) vermenigvuldigd met 1.000.000 en gedeeld door totaal aantal uren gewerkt door alle uitzendkrachten in dat kalenderjaar.

één op 6 fulltime tewerk gestelde werknemers heeft jaarlijks een arbeidsongeval.

Fg =

Weg Werkelijke ernstgraad

Globale ernstgraad

aantal gepresteerde uren

Weg= maat voor menselijke schade tengevolge van alle ongevallen Totaal aantal dagen arbeidsongeschiktheid (van alle uitzend krachten samen) vermenigvuldigd met 1.000 en gedeeld door totaal aantal uren gewerkt door alle uitzendkrachten in dat ka lenderjaar.

Weg =

Geg

∑ arbeidsongevallen x 1.000.000

1,5 dag arbeidsongeschikt heid tijdens één jaar voor elke fulltime tewerkgestelde werknemer.

∑ dagen arbeidsongeschiktheid x 1.000 aantal gepresteerde uren

Geg= m aat voor totale menselijke schade tengevolge van alle ongevallen Totaal aantal kalenderdagen arbeidsongeschiktheid PLUS aan tal forfaitaire dagen vermenigvuldigd met 1.000 en gedeeld door het aantal uren gewerkt door alle uitzendkrachten in dat kalenderjaar.

Geg =

Weg = 1 komt overeen met:

Aantal forfaitaire dagen1 voor: • verlies hand: 4.450 dagen; • verlies oog: 2.800 dagen; • verlies vinger: 825 dagen; • dodelijk arbeidsongeval2: 7.500 dagen.

(∑ dagen arbeidsongeschiktheid + ∑ forfaitaire dagen) x 1.000 aantal gepresteerde uren

Tabel 2: Frequentie- en ernstgraad 2012 voor de totale uitzendsector Voor 2012 werd voor de ganse Belgische uitzendsector berekend: Frequentiegraad

44,86

Werkelijke ernstgraad

0,89

Globale ernstgraad

2,56

Opmerking: Globale ernstgraad houdt rekening met dodelijke arbeidsongevallen en arbeidsongevallen met een blijvende arbeidsongeschiktheid of invaliditeit. Dit wordt voor elk arbeidsongeval afzonderlijk vastgelegd. Voor dodelijke ongevallen en deze met invaliditeit worden een aantal dagen forfaitair bijgeteld ten einde hiermee rekening te houden met de ernst. Formeel geeft een dodelijk arbeidsongeval geen aanleiding tot verloren dagen. Bij “blijvende ongeschiktheid” gaat het om de prognose van de verzekeraar aan het eind van het jaar (vooral belangrijk voor niet “zichtbare” invaliditeit) en niet om een definitief erkende blijvende arbeidsongeschiktheid.

1 - Het aantal forfaitaire dagen houdt rekening met blijvende arbeidsongeschiktheid en dodelijke arbeidsongevallen. 2 - Of 100% onbekwaam.


19

3.1.2 Evolutie arbeidsongevallencijfers uitzendsector 2000 t.e.m. 2012

Frequentiegraad (Fg) Evolutie Fg: arbeiders Fg

140 120 100 80 60

65,3

72,5

76,2

76,5

89,1

95,4

95,4

91,9

99,9

110,3

124,6

134,7

20

136,0

40

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Evolutie Fg: bedienden Fg

50 40 30 20

14,1

14,5

17,2

17,3

17,5

17,4

16,3

15,4

13,8

16,7

15,0

13,5

15,8

10 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Evolutie Fg: arbeiders + bedienden Fg

120 100 80 60

44,9

50,5

53,4

51,9

61,8

67,8

68,5

65,9

71,4

79,6

87,8

94,3

20

99,6

40

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

20


Werkelijke ernstgraad (Weg) Evolutie Weg: arbeiders Weg

3,0 2,5 2,0 1,5

1,34

1,47

1,49

1,50

1,74

1,80

1,77

1,77

1,94

2,15

2,41

2,67

0,5

2,49

1,0

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Evolutie Weg: bedienden Weg

0,8 0,6 0,4

0,23

0,26

0,32

0,34

0,30

0,28

0,26

0,25

0,20

0,27

0,25

0,22

0,25

0,2 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Evolutie Weg: arbeiders + bedienden 2,5 2,0 1,5 1,0

0,89

1,01

1,03

1,02

1,19

1,26

1,26

1,25

1,38

1,54

1,68

1,85

0,5 1,81

Weg

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012


21

Globale ernstgraad (Geg) Evolutie Geg: arbeiders Geg

8

6

4

3,85

4,51

4,54

4,54

4,75

4,72

5,12

5,25

4,94

5,45

6,48

6,78

5,77

2

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Evolutie Geg: bedienden Geg 2,0

1,5

1,0

0,61

0,65

0,86

0,74

0,83

0,64

0,61

0,69

0,66

0,61

0,67

0,55

0,57

0,5

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Evolutie Geg: arbeiders + bedienden Geg

7 6 5 4 3

2,56

3,04

3,12

2,96

3,25

3,27

3,59

3,70

3,56

3,86

4,53

4,70

1

4,19

2

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

22


3.1.3 Overzicht gegevens arbeidsongevallen uitzendkrachten

3.1.3.1 Arbeidsongevallencijfers van 2000 t.e.m. 2012

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de evolutie van de arbeidsongevallencijfers vanaf 2000 tot 2012. Zoals blijkt uit de cijfers hebben in de voorbije jaren de verschillende sensibilisatieacties naar de uitzendsector resultaat gegeven met een significante daling van arbeidsongevallen over de hele lijn. Ondanks een daling in de gepresteerde uren blinkt 2012 uit als één van de beste jaren. Op alle vlakken daalden de frequentie-en ernstgraden, dit zowel bij de arbeiders als bij de bedienden, nog nooit zo sterk als het afgelopen jaar.

Tabel 3: Overzicht 2000-2012 2000

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2012/2011

2012/2000

Alle UITZENDKRACHTEN Fg

99,60

71,40

65,96

68,42

67,85

61,78

51,86

53,38

50,50

44,86

-11,2%

-55%

Weg

1,81

1,38

1,25

1,26

1,26

1,19

1,02

1,04

1,01

0,89

-11,9%

-51%

Geg

4,19

3,56

3,74

3,61

3,27

3,25

2,96

3,11

3,04

2,56

-15,8%

-39%

135,79

99,85

91,92

95,47

95,48

89,12

76,54

76,20

72,5

65,32

-9,9%

-52%

Weg

2,49

1,94

1,77

1,77

1,80

1,74

1,50

1,49

1,47

1,34

-8,8%

-46%

Geg

5,77

4,94

5,31

5,16

4,72

4,75

4,54

4,53

4,51

3,85

-14,6%

-33%

ar b e id e r s Fg

b e di e nd e n Fg

15,77

13,77

15,39

16,29

17,44

17,48

17,32

17,17

14,54

14,09

-3,1%

-11%

Weg

0,25

0,20

0,25

0,26

0,28

0,30

0,34

0,32

0,26

0,23

-11,5%

-8%

Geg

0,57

0,66

0,69

0,62

0,64

0,83

0,74

0,86

0,65

0,61

-6,2%

+7%


23

3.1.3.2 Overzicht van de gegevens over arbeidsongevallen bij uitzendkrachten 2000-2011-2012

Tabel 4: Overzicht 2000 - 2011 - 2012 2000

2011

2012

137.520.266

176.470.000

165.644.431

Aantal ongevallen

13.697

8.917

7.431

Aantal ongevallen met tijdelijke ongeschiktheid

12.943

8.140

6.788

Aantal ongevallen met blijvende ongeschiktheid

751

772

639

3

5

4

Arbeiders + bedienden Aantal gepresteerde uren

Aantal dodelijke arbeidsongevallen Aantal dagen arbeidsongeschiktheid

249.077

177.943

147.878

Aantal forfaitaire dagen

327.598

359.269

275.549

Frequentiegraad

99,6

50,50

44,86


1,81

1,01

0,89

Globale ernstgraad

4,19

3,04

2,56

70

62,02

60,06

95.913.964

109.518.914

99.487.183

Aantal ongevallen

13.041

7.942

6.499


12.323

7.244

5.918


715

693

577

3

5

4

Arbeiders Procentueel aandeel blootstelling Aantal uren blootstelling

Aantal dodelijke arbeidsongevallen Aantal dagen arbeidsongeschiktheid

238.580

160.618

132.899


314.473

332.850

250.349

Frequentiegraad

135,97

72,50

65,32


2,49

1,47

1,34

Globale ernstgraad

5,77

4,51

3,85

30

37,98

39,94

41.606.302

67.058.175

66.157.248

Aantal ongevallen

656

975

932

Bedienden Procentueel aandeel blootstelling Aantal uren blootstelling

24


620

896

870


36

79

62

Aantal dodelijke arbeidsongevallen

0

0

0

Aantal dagen arbeidsongeschiktheid

10.497

17.325

14.979


13.125

26.419

25.200

Frequentiegraad

15,77

14,54

14,09


0,25

0,26

0,23

Globale ernstgraad

0,57

0,65

0,61


3.1.4. Toelichting arbeidsongevallen bij uitzendkrachten

3.1.4.1 Vaststellingen

• In vergelijking met 2011 is het aantal gepresteerde uren in 2012 gedaald met 6,2%. Bij de arbeiders was de daling met 9,1% sterk te voelen, bij de bedienden is de inkrimping beperkt tot 1,3% (zie H.2, punt 2.1 Tewerkstelling totale uitzendsector). Na twee opeenvolgende jaren van stijgende tewerkstelling, kampt ook de uitzendsector, net als in 2009, met een economisch minder goed jaar. • Voor de frequentiegraad (Fg) stellen we in 2012 zowel bij de arbeiders (-9,9%) als bij de bedienden (-3,1%) een belangrijke daling vast. Terwijl in 2011 de bedienden de beste cijfers optekenden (arbeiders: -4,8 versus bedienden: -15,4%), is het nu aan de arbeiders om de grootste vooruitgang te boeken. Voor de gehele uitzendsector (arbeiders en bedienden samen) is er een opmerkelijke daling van 11,2% (zie tabel 3: Overzicht 2000-2012). • Voor de werkelijke ernstgraad (Weg) is er voor de totale uitzendmarkt een aanzienlijke daling met -11,9%. De bedienden bevestigen met -11,5% opnieuw hun goed resultaat uit 2011. Ook de arbeiders presteren dit keer met -8,8% uitstekend in tegenstelling tot hun bescheiden maar wel positief resultaat (-1,3%) van het jaar daarvoor. • Ook de globale ernstgraad (Geg) kent in 2012 met -15,8% mooie resultaten voor het totaal van beide categorieën werknemers. Voor de bedienden is er een verbetering vastgesteld van -6,2%, zij het iets minder spectaculair dan in 2011 toen -24,4% werd bereikt. De arbeiders kenden dit jaar, in tegenstelling tot de geringe afname uit 2011, de grootste daling met -14,6%.


25

3.1.4.2 Besluit

Ondanks een moeilijk economisch jaar 2012 vertonen de frequentie- en ernstgraden van afgelopen jaar uitstekende resultaten. Een daling van meer dan 10% voor de gehele groep voor zowel frequentie- als ernstgraad is een opvallend resultaat! In 2011 kenden de arbeidsongevallencijfers een gunstige evolutie na het status quo in 2010. In vergelijking met de arbeiders boekten vooral de bedienden in 2011 een mooie vooruitgang. In 2012 zijn het opnieuw de arbeiders die de allergrootste daling realiseren met -9,9% voor de frequentiegraad en -11,5% en -14,6% voor respectievelijk de werkelijke en globale ernstgraad. De tewerkstelling in 2012 daalde vooral bij de arbeiders met -9,1%, bij de bedienden bleef het verlies relatief beperkt. Uit de frequentiecijfers blijkt dat arbeiders 4,6 keer meer het slachtoffer worden van een arbeidsongeval dan bedienden. Uit de ernstcijfers blijkt verder dat deze arbeiders 5,8 keer meer kans hebben op een arbeidsongeval met één of meerdere dagen arbeidsongeschiktheid, dan de bedienden. Dat arbeidersfuncties meer en meer een bediendestatuut krijgen toebedeeld, blijkt ontegensprekelijk uit de tewerkstellingscijfers. In 2000 waren 70% van de uitzendkrachten arbeiders, in 2012 is dit nog 60,1%. Deze tendens is identiek aan de evolutie in de totale werknemerspopulatie. De algemene tendens om bepaalde functies van arbeiders- naar bediendestatuut te verplaatsen weerspiegelt zich in de globale ernstcijfers van het jaar 2000 tot 2010. Voor bedienden kennen de globale ernstcijfers een decennium lang een stijging of een status quo. Als reden werd aangestipt dat functies met een arbeidersprofiel een hoger risico op ongevallen inhouden dan de klassieke administratieve bediendefuncties. Een voorbeeld is de logistiek bediende die ook met een heftruck werkt. Voor het eerst nam men in 2011 een keerpunt waar in het fenomeen van de voortdurende stijging van de werkelijke ernstgraden bij de bedienden. Deze ommekeer was onmiddellijk zeer significant met een reductie van 18,8% voor de werkelijke en 24,4% voor de globale ernstgraad. Het jaar 2012 bevestigt de trend met opnieuw een daling van -11,5% en -6,2% voor respectievelijk de werkelijke en globale ernstgraad. Wellicht is de in 2012 lagere tewerkstelling van arbeiders en arbeidersfuncties hiervoor een reden. Dit gegeven zal de volgende jaren opgevolgd worden om te bekijken of de tendens blijvend is.

26


3.2 Arbeidsongevallen 2011-2012 van de uitzendkrachten per gewest Onderstaande tabel geeft een overzicht weer van de arbeidsongevallen bij de uitzendkrach ten in 2011-2012 voor Vlaanderen, Wallonië en Brussel. Vlaanderen 2011 Tewerkstel- 68,22% lingsuren

Wallonië

Brussel

Nationaal

2012

2011

2012

2011

2012

2011

2012

68,99%

23,28%

22,11%

8,50%

8,90%

100%

100%

ARBEIDERS Fg

71,10

63,24

75,36

75,47

71,94

56,28

72,52

65,32

Weg

1,35

1,22

1,71

1,66

1,75

1,47

1,47

1,34

Geg

3,99

3,38

5,80

5,22

4,77

4,46

4,51

3,85

Fg

14,05

13,62

19,75

17,36

9,39

9,21

14,54

14,09

Weg

0,22

0,22

0,38

0,32

0,26

0,15

0,26

0,23

Geg

0,53

0,60

1,75

0,72

0,77

0,46

0,65

0,61

Fg

51,03

44,75

56,57

56,61

27,95

22,58

50,50

44,86

Weg

0,95

0,85

1,26

1,18

0,67

0,53

1,01

0,89

Geg

2,77

2,34

4,43

3,61

1,96

1,60

3,04

2,56

BEDIENDEN

ALLE

Vlaanderen scoorde de afgelopen jaren in frequentie- en ernstgraden beter dan de andere gewesten. De bedienden hebben daarentegen in Brussel in hun categorie herhaaldelijk de beste cijfers. In 2012 heeft Vlaanderen opnieuw opmerkelijke cijfers, meer bepaald voor zijn arbeiders, alsook het nationaal gemiddelde wordt door het economische overwicht van dit gewest positief beïnvloed. Door de opmerkelijke prestatie van de arbeidersgroep, zakt zelfs de nationale frequentiegraad voor alle werknemers gezamenlijk voor het eerst flink onder 50. In 2011 kende Wallonië een gunstige evolutie van de arbeidsongevallencijfers richting nationaal gemiddelde, zijn arbeidsongevallencijfers lagen immers voortdurend hoger dan de rest van het land. In 2012 waren de frequentiecijfers bij de arbeiders echter gestagneerd, de ernstgraden kenden dan weer wel een hoopgevende ontwikkeling. Door het geringere gewicht in tewerkstellingsuren (22%), drukken de hogere frequentie- en ernstgraden van Wallonië slechts licht door in het nationaal gemiddelde.


27

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt gekenmerkt door een veel sterkere vertegen– woordiging van de bedienden (71%) t.o.v. de totale populatie. Vandaar de nog steeds gunstigere cijfers voor Brussel. Merk op dat Brussel vrijwel uitsluitend kantoorjobs heeft en dat de tendens om bepaalde functies van arbeiders- naar bediendestatuut te verplaatsen hier minder van belang is. De echte arbeidersgroep in dit gewest behaalt met hun frequentiegraad dit jaar voor het allereerst de beste score van het land. Toch betreft het slechts een beperkt aantal uitzendkrachten die statistisch gezien niet bepalend zijn.

3.3

Dodelijke arbeidsongevallen

In 2012 waren 4 uitzendkrachten het slachtoffer van een dodelijk arbeidsongeval op de werkplaats: •• Klemming tussen vrachtwagen en aanhanger in een onderhoudsgarage; •• Brandwonden met de dood tot gevolg; •• Val van het dak bij installatie zonnepanelen; •• Verstikking in bloemsilo. Preventie en Interim volgt een arbeidsongeval van een uitzendkracht van nabij op. De studie van de omstandige verslagen van de ernstige arbeidsongevallen van uitzendkrachten geven Preventie en Interim de mogelijkheid om voor de sector gerichte acties en voorstellen uit te werken ter bescherming van de uitzendkrachten.

28


3.4 Jobstudent-uitzendkrachten

3.4.1 Analyse arbeidsongevallencijfers jobstudent-uitzendkrachten 2012

In 2012 hadden 2,16 jobstudent-uitzendkrachten op 1.000 een arbeidsongeval.

Tabel 5: overzicht “2010 - 2011 - 2012” Zomer 2010 Zomer 2011

2011

2012

Frequentiegraad

25,79

23,91

22,46

19,65

Ernstgraad

0,28

0,22

0,20

0,19

150.247

150.967

182.516

188.422

Aantal contracten jobstudenten Aantal gepresteerde uren

12.561.529

12.503.842 16.604.415 20.820.665

83,33

82,83

90,97

110,50

324

301

373

407

Totaal aantal dagen arbeidsongeschiktheid

3.569

2.444

3.369

3.943

Aantal Jobstudenten op 1000 slachtoffer van AO

2,16

1,99

2,04

2,16

Aantal gepresteerde uren per contract Totaal aantal arbeidsongevallen met werkverlet

Zoals aangegeven in hoofdstuk 2.3 “Tewerkstelling 2012 jobstudent-uitzendkrachten” vraagt Preventie en Interim vanaf 2012 aan de uitzendbureaus enkel de arbeidsongevallen– cijfers over het hele jaar op en niet langer de cijfers van de zomerperiode apart. Er zal worden opgevolgd of de stelselmatige dalingen van ongevallencijfers bij jobstudenten de afgelopen zomers nu ook tijdens het jaar waarneembaar zijn. Met een voor heel 2012 opvallende daling van 12,5% voor de frequentiegraad (22,46 naar 19,65) wordt dit alvast bevestigd. De opvraging bij alle uitzendbureaus over het gehele jaar gebeurt op dezelfde wijze als de andere uitzendkrachten (en dus ook als alle werknemers op de arbeidsmarkt). Enkel zo kunnen we het risicoprofiel van jobstudenten t.o.v. de andere werknemers onderzoeken. In 2011 beschikte Preventie en Interim over zowel de zomercijfers als de gegevens over het hele jaar. PI heeft toen vastgesteld dat een kwart van de jobstudent-uitzendkrachten buiten de traditionele zomerpiek werkt. Gezien de stijging tot 20,8 miljoen gepresteerde uren in 2012 kunnen we met stellige zekerheid veronderstellen dat gedurende het jaar steeds meer jobstudenten worden ingeschakeld. Dit zien we bevestigd in het feit dat het aantal jobstudenten zelf nauwelijks is gestegen (3,2 % tot 188.422) maar het aantal uren wel gestegen is met maar liefst 25,4% tot 20,82 miljoen uren. Zo presteert elke jobstudent gemiddeld 110,5 uur per jaar tegenover 90,9 uur per jaar in 2011. De versoepelde wetgeving in 2012 waardoor jobstudenten onder een fiscaal gunstig regime 50 dagen per jaar mogen werken, laat zich onmiddellijk voelen!


29

3.4.2 Evolutie arbeidsongevallencijfers jobstudent-uitzendkrachten 1999-2012

Grafiek 1: Frequentiegraad van 1999 tot 2012 Fg

75,0 62,5 50,0 37,5

23,91

22,46

19,65

2006

25,79

2005

29,23

37,10

2000

30,07

41,98

1999

40,86

60,94

12,5

71,70

25,0

2007

2008

2009

2010

2011

2011

2012

z o m e r

Grafiek 2: Ernstgraad van 1999 tot 2012

Eg

0,6 0,5 0,4 0,3

0,22

0,20

0,19

2006

0,28

2005

0,30

0,37

2000

0,27

0,32

1999

0,32

0,51

0,1

0,62

0,2

2007

2008

2009

2010

2011

2011

2012

z o m e r

Tabel 6 vergelijkt de arbeidsongevallencijfers van de jobstudent-uitzendkrachten voor de periode 1999 tot en met 2012. Deze basisgegevens omvatten de totale uitzendmarkt van jobstudenten-uitzendkrachten. In de voorlaatste kolom wordt het procentuele verschil gegeven tussen 2012 en 2011. Er wordt vastgesteld dat de frequentiegraad daalde met 12,5% en de ernstgraad met 5%. In de laatste kolom wordt het procentuele verschil vermeld tussen de zomer van 1999 en het jaar 2012: een daling met 72% van de frequentiegraad en met 69% van de ernstgraad.

30


Tabel 6: Vergelijking 1999 - 2012 arbeidsongevallen jobstudent-uitzendkrachten Zomer 2012 1999 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2011 2012 vs 2011 71,7

Frequentiegraad

41,98 37,10 40,86 30,07 29,23 25,79 23,91 22,46 19,65 -12,5%

-72%

0,32

-69%

Werkelijke ernstgraad 0,62

2012 vs 1999

0,37

0,32

0,27

0,30

0,28

0,22

0,20

0,19

-5,0%

3.4.3 Cijfergegevens per leeftijdscategorie

In 2000 was nog 30% van de jobstudent-uitzendkrachten jonger dan 18 jaar. Na een intensieve informatiecampagne, namelijk geen uitvoerende handenarbeid in een industriële omgeving toe te laten voor jongeren onder de 18 jaar, daalde het aandeel van deze leeftijdscategorie in de zomerperiode tot net iets boven 20% (22,9% voor zomer 2011). Dit heeft dan ook geleid tot de sterke daling van het totaal aantal arbeidsongevallen, omdat deze leeftijdscategorie het meeste ongevallen had (zie ook hogere Fg voor <18 jarigen in grafiek 4). Grafiek 3: verdeling van de jobstudent-uitzendkrachten volgens leeftijdscategorie <18 jaar

≥ 18 jaar

100 90 80 70 60

69,9%

78,3%

79,3%

79,5%

77,1%

82,8%

80,7%

30,1%

21,7%

20,7%

20,5%

22,9%

17,3%

19,3%

2000

2005

2009

2010

2011

2011

2012

50 40 30 20 10

z o m e r

Nu de cijfers voor het hele jaar worden opgevraagd, kan vastgesteld worden dat het aandeel van de leeftijdscategorie <18 verder zakt tot onder 20%. Ongetwijfeld worden de ≥18 jarigen sinds de aangepaste wetgeving in 2012 actiever gedurende het jaar waardoor hun verhouding stijgt tot boven 80%. De groep van <18-jarigen werkt buiten de zomerpiekperiode waarschijnlijk minder intensief dan hun iets oudere collega’s.


31

Grafiek 4: evolutie van de frequentiegraad volgens leeftijdscategorie Fg

60

Fg < 18 jaar 50

Fg ≥ 18 jaar

40 30

24,72 23,90

31,43 20,90

22,65 18,85

2007

26,80 24,73

2006

30,04 27,00

51,90 41,76

2005

39,10 26,20

48,90 34,48

10

45,60 39,00

20

2008

2009

2010

2011

2011

2012

z o m e r

Grafiek 5: evolutie van de ernstgraad volgens leeftijdscategorie Eg

0,6

Eg < 18 jaar

0,5

Eg ≥ 18 jaar

0,4 0,3

0,27 0,19

0,36 0,17

0,21 0,18

2007

0,37 0,26

2006

0,38 0,28

0,45 0,32

2005

0,37 0,24

0,46 0,35

0,1

0,34 0,31

0,2

2008

2009

2010

2011

2011

2012

z o m e r

De algemene tendens van frequentie- en ernstgraad was doorheen de jaren al sterk dalend. Zo werden tegelijk ook de verschillen tussen beide leeftijdsgroepen stilaan weggewerkt. Bij de allereerste meting over een heel jaar (2011) dook er ogenschijnlijk een probleem op bij de <18 jarigen, dit zowel voor de frequentie- als voor de ernstgraad. Met respectievelijk 31,43 en 0,36 scoorden ze heel wat slechter dan de zomers voorheen. We beloofden dit kort op te volgen en kunnen nu verheugd vaststellen dat met een frequentiegraad van 22,65 en een ernstgraad van 0,21 de allerjongste jobstudenten opnieuw mooie cijfers behalen en daardoor zelfs terug aansluiting vinden bij de categorie ≥18 jarigen. De hele achterstand werd in één keer bijna ingehaald. Nu verbeteren ook beide groepen al hun cijfers uit de zomer van 2011. De <18-jarigen evenaren bijna het resultaat van de ≥18-jarigen uit 2011. De ≥18-jarigen verbeteren op hun beurt verder de frequentiegraad met 9,8% tot 18,85. Enkel hun ernstgraad “stagneert”, hoewel we 0,18 absoluut geen slecht resultaat kunnen noemen!

32


3.4.4 Toelichting arbeidsongevallencijfers 2012 jobstudent-uitzendkrachten

3.4.4.1 Vaststellingen

• In 2012 hebben 188.422 studenten een studentenjob uitgevoerd via een uitzendkantoor. In 2011 werkte nog ongeveer een kwart van de jongeren buiten deze zomerperiode en deed zo het totaal aantal gepresteerde uren stijgen van 12,5 miljoen tijdens de zomer tot 16,6 miljoen over het gehele jaar 2011. In 2012 stijgt de tewerkstelling van jobstudentuitzendkrachten ongezien verder tot 20,8 miljoen gepresteerde uren. Hierdoor neemt de zomerpiekperiode stellig wat verder af en zijn jobstudenten doorheen het jaar actiever. • Het aantal gepresteerde uren per contract en dus per jobstudent neemt verder toe. Toen de meting nog in de zomerperiode gebeurde, betrof het ieder jaar ongeveer 80 uur per jobstudent. In 2011 nam dit reeds toe tot 90 uur om in 2012 met de vernieuwde wetgeving verder te klimmen tot 110 uur per jobstudent. Dit bewijst alvast dat jongeren niet meer enkel tijdens de zomer studentenarbeid verrichten. • 2 jobstudenten op 1000 hadden in 2012 een arbeidsongeval (opgelet: “nieuwe” berekening met minstens 1 dag arbeidsongeschiktheid, identieke berekeningswijze als voor de andere uitzendkrachten). • De grote verschillen tussen de leeftijdscategorieën in frequentie- en ernstgraad verflauwden de afgelopen jaren steeds meer. Na een kleine hapering in 2011 bij de <18-jarigen, kent ook deze groep opnieuw een sterke positieve evolutie. Het onderscheid tussen <18 en ≥18 jarigen is daarmee bijna helemaal weggewerkt. • In vergelijking met 2011 is in 2012 de frequentiegraad van de arbeidsongevallen van de jobstudenten gedaald met 12,5% en de ernstgraad met 5%. • In vergelijking met 1999 is in 2012 het aantal jobstudenten meer dan verdubbeld, maar de frequentiegraad daalde wel met 72% en de ernstgraad met 69%.


33

3.4.4.2 Besluit

Het afgelopen decennium daalden de frequentie- en ernstgraad bij jobstudentuitzendkrachten voortdurend. Dit is een gevolg van de maatregel van de uitzendbureaus om <18 jarigen enkel kantoorwerk laten uit te voeren en geen uitvoerend werk in een risicovolle werkplaatsomgeving. Bedienen van machines werd taboe voor <18 jarigen met het Koninklijk Besluit Jongeren van 1999. 2012 is helemaal geen uitzondering op deze positieve evolutie. Het crisisjaar 2012 en de nieuwe verruimde wetgeving rond jobstudenten, deden aanvankelijk vermoeden dat een overgangsjaar met stabilisering het hoogst haalbare was. Wel integendeel, de verdere daling kent dit afgelopen jaar een grotere sprong dan initieel verwacht: -12,5% voor de frequentiegraad en -5% voor de ernstgraad. De preventieacties voor jongeren via de scholen, jeugdcentra, uitzendkantoren en bedrijven zijn er op gericht om deze toekomstige werknemers al tijdens hun studentenjob attent te maken op het beschermen van risico’s aanwezig op de werkplek. De sensibilisatieacties van PI en de jaarlijkse veiligheidswedstrijd op de site www.ikbenjobstudent.be richtten zich volledig naar de jobstudenten. In 2012 wendde Preventie en Interim zich zelfs rechtstreeks tot de scholen: op eenvoudig verzoek verzorgde PI er kennismakingspresentaties over de wetgeving voor bescherming van de jongeren, de risico’s en vooral de juiste preventiemaatregelen bij studentenjobs. Het jaar 2012 was op dat vlak nog een soort try-out met het aftasten naar de juiste aanpak, in 2013 wordt dit alles al concreter aangepakt. De ludieke aanpak gericht op de leefwereld van jongeren heeft in belangrijke mate bijgedragen tot de grote vermindering van de arbeidsongevallen bij jobstudent-uitzendkrachten. Naast puur vakantiewerk kent de studentenarbeid een groeiend succes voor de zogenaamde “werkstudenten” die het hele jaar door werken. Door de versoepelde wetgeving rond studentenarbeid wordt dit fenomeen zonder enige twijfel nog versterkt. Deze categorie studenten is meestal ouder dan 18 jaar, krijgt meer ervaring, maar loopt tegelijkertijd een hoger risico op een ernstig ongeval. Onafgezien van de bevestiging van de positieve cijfers in 2012, vraagt deze groep dus een continue aandacht in de acties van PI. Sinds 2012 vraagt Preventie en Interim geen zomercijfers meer op, maar analyseert ze de arbeidsongevallen over een volledig kalenderjaar. De arbeidsongevallen worden op deze manier 12 maanden lang bewaakt, net zoals bij de overige uitzendkrachten. Preventie en Interim houdt daarom eveneens de website www.ikbenjobstudent.be het hele jaar toegankelijk.

34


3.5

Algemeen besluit

De cijfers voor 2012 zijn positief. Zowel frequentie- als ernstgraad vertonen een belangrijke daling en dit zowel bij de arbeiders als bij de bedienden. Voor het eerst zakt de frequentiegraad voor alle uitzendkrachten samen onder 50, de werkelijke ernstgraad onder 1 en de globale ernstgraad onder 3. Dat alles ondanks een crisisjaar. In 2011 zagen we ook al een algemene verbetering van frequentie- en ernstgraad. Bij de bedienden was er in 2011 een allereerste daling van de arbeidsongevallencijfers na jarenlange lichte stijgingen. Voorheen was de toename in de cijfers bij de bedienden te verklaren door indeling van de ongevallen van de uitzendkrachten volgens het statuut van de uitzendkracht en niet volgens de taakinhoud. Preventie en Interim stelde zich vorig jaar de vraag of 2011 hiermee een gunstige trendbreuk kende. Vandaag kan worden bevestigd dat 2012 naadloos aansluit bij deze eerdere bevinding. Hoewel in 2011 de grote vooruitgang voornamelijk bij de bedienden opviel, maken de arbeiders nu in 2012 een even grote progressie. De sterke afnames in de algemene frequentie- en ernstgraad zijn daarom dit jaar vooral de verdienste van de arbeiders. Ondanks de moeilijkere economische tijden, werpen de jarenlange inspanningen van de verbindingspersonen en hun uitzendbureaus mooie vruchten af. Er moet worden opgemerkt dat een goed ingevulde werkpostfiche noodzakelijk is voor de continuïteit van de behaalde arbeidsongevallencijfers. Meer en meer wordt de werkpostfiche een handig instrument binnen de uitzendsector. Als de gebruiker het nodige accent legt op de risicoanalyse en de werkpostfiche naar behoren invult zal dit zeker een positieve weerslag hebben op de arbeidsongevallencijfers van de uitzendkrachten.


35

4 36


Centrale g

gegevensbank vo Centrale gegevensbank voor de uitzendsector 4 Hoofdstuk 1

Hoofdstuk 4 • Centrale gegevensbank voor de uitzendsector

37

4.1

Principe

Preventie en Interim (PI) ontwikkelt voor de uitzendsector een centrale gegevensbank voor uitzendkrachten. De gegevensbank bevat de resultaten van het voorafgaand medisch onderzoek dat uitzendkrachten ondergaan, alvorens tewerkgesteld te worden aan de hun toegewezen werkposten. De opdracht voor PI wordt concreet verwoord in artikel 14 van het Koninklijk Besluit d.d. 15 december 2010 tot vaststelling van de maatregelen betreffende het welzijn op het werk van uitzendkrachten. Het besluit, als resultaat van een unaniem advies van de sociale partners in de schoot van zowel het paritair comité voor de uitzendarbeid als de Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het Werk, stipuleert in artikel 14 eveneens dat de gegevensbank wordt beheerd door Preventie en Interim. Het beheer van de gegevensbank omvat het vastleggen van de moda liteiten voor het opstellen, de werking, controle, bewaring en toegang tot de gegevensbank. Artikel 8 §3 van het KB Uitzendarbeid 2010 legt verder vast dat de externe diensten het resultaat van elk medisch onderzoek van een uitzendkracht overbrengen naar de centrale gegevensbank. Hierdoor is de gegevensbank dagdagelijks actueel bij het consulteren ervan, met als resultaat een optimale opvolging van de geschiktheden van de uitzendkrachten. De centrale gegevensbank wordt ontwikkeld zoals vastgelegd in het Koninklijk Besluit Uitzendarbeid 2010 wat automatisch impliceert dat de Wet van 8 december 1992, tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens, wordt gerespecteerd.

4.2

Consulteren van de gegevensbank

Medische diensten van de interne en externe preventiediensten consulteren de centrale gegevensbank in het kader van het gezondheidsonderzoek van de uitzendkracht. Voorafgaand aan het ter beschikking stellen van een welbepaalde uitzendkracht aan een gebruiker, consulteert het uitzendbureau de gegevensbank in verband met de geschiktheden van de uitzendkracht voor de risico’s waaraan de uitzendkracht aan de werkpost blootgesteld zal zijn. Een gebruiker bezorgt hiertoe aan het uitzendbureau alle nuttige informatie met betrekking tot de vereiste beroepskwalificaties en de specifieke kenmerken van de werkpost. Betreft het een functie waarbij de werknemer onderworpen is aan gezondheidstoezicht, dan duidt de gebruiker dit verplicht aan in de werkpostfiche.

38


Preventie en Interim heeft een modelwerkpostfiche ontwikkeld en ter beschikking gesteld voor gebruikers en de uitzendsector op de website van Preventie en Interim, www.p-i.be.

4.3

Centrale gegevensbank uitzendkrachten

4.3.1 Realisatie fase I en fase II

Preventie en Interim heeft in 2012 een prototype centrale gegevensbank voor de uitzendsector ontwikkeld en getoetst aan de verwachtingen van de verschillende stakeholders. De ontwikkeling van de centrale gegevensbank verloopt in twee fasen. De creatie van een prototype gegevensbank betekent dat fase I van de gegevensbank gerealiseerd is. De sleutel tot de gegevensbank is een login samen met een paswoord welke wordt toegekend door PI als beheerder van de gegevensbank. Er is geen bijkomende installatie of programmering nodig, een eenvoudige internetverbinding volstaat. Elk kantoor, groot of klein, kan lokaal de gegevensbank consulteren. De realisatie van de centrale gegevensbank voor de uitzendsector heeft het nodige evenwicht gevraagd met betrekking tot het bewaken van de privacy van de uitzendkrachten, het verzoenen van belangen van stakeholders en commerciële vertrouwelijkheden inzake klanten. Na verwerking van de testresultaten van het prototype, start fase II. Deze richt zich met name op het ontwikkelen van een platform (XML) waarlangs de essentiële gegevens van het gezondheidsformulier van een uitzendkracht - ingevuld door de arbeidsgeneesheer van de externe of interne medische dienst - elektronisch worden overgeheveld naar de centrale gegevensbank. Vanaf januari 2013 wordt hierrond intensief gewerkt samen met de ontwikkelaars van de gegevensbank en de informatici van de betrokken externe diensten. Streefdatum voor het opstarten van de gegevensbank is gepland voor 2013.

4.3.2 Voorstelling van de Centrale gegevensbank

De centrale gegevensbank draagt de initialen PI-M met als logo:


39

De afkorting Pi-M staat voor Preventie en Interim met als extra de letter M voor het woord medisch. De toegang tot de gegevensbank gebeurt via het rijksregisternummer van de uitzendkrachten samen met het identificatienummer van de werkpostfiche waarvoor hij kandidaat is. Consultatie van de centrale gegevensbank voor de uitzendkracht gebeurt in functie van een werkpostfiche ingevuld door de gebruiker. In de centrale gegevensbank wordt de identificatie van de werkpostfiche genoteerd als: KBO gebruiker/intern nummer werkpost/datum opmaak//gezondheidsrisico Op de website van Preventie en Interim (www.p-i.be) is een webpagina ter beschikking gesteld aan de stakeholders waar de verdere ontwikkeling van de centrale gegevensbank kan worden opgevolgd. Deze webpagina is bereikbaar via de knop Pi-M.

40


4.3.3 www.pi-m.be

Een website www.pi-m.be werd reeds gecreëerd waarin de centrale gegevensbank zal worden opgenomen. Deze website zal verder worden uitgebouwd gedurende 2013.


41

5

Sensibil

lisatiecampagnes Sensibilisatiecampagnes 5 Hoofdstuk 1

5.1

Campagne 2012

5.1.1 Actie jobstudenten 2012

De website voor jobstudenten www.ikbenjobstudent.be werd speciaal ontwikkeld voor jongeren en omkadert de “Actie jobstudenten 2012”. De website bevat tools inzake e-learnings, concrete veiligheidstips, wetgeving alsook FAQ’s (Frequently Asked Questions) omtrent uitzendarbeid bij jobstudenten. Op de website www.ikbenjobstudent.be geeft de tab «Speel mee» de mogelijkheid aan de jobstudent om deel te nemen aan een ludieke veiligheidswedstrijd. Het doel van deze wedstrijd is risico’s, werkpostfiches en verboden functies voor jobstudenten op een speelse manier te laten ontdekken. In 2012 werd geopteerd om tickets voor pretparken als prijzen uit te delen. Een internetlink op de jongerensite naar de PI Facebook- en Twitteraccount gaf de mogelijkheid om continu in contact te blijven met de deelnemers van de wedstrijd alsook om een breed publiek te bereiken. In functie van de zichtbaarheid van haar actie heeft Preventie en Interim affiches en folders verspreid via de uitzendkantoren. Deze middelen leggen in klare taal uit waaruit de veiligheidswedstrijd bestaat en leiden de jongeren rechtstreeks naar de website en de wedstrijd op www.ikbenjobstudent.be.

44


PI heeft tevens een publicitaire spot van 15 seconden laten ontwikkelen ter promotie van de actie jobstudenten. Deze spot werd vertoond in heel België in 7 verschillende bioscopen van Kinepolis voor een totale duur van 6 weken.

5.1.2 Scholenactie

In het kader van de actie jobstudenten 2012 heeft Preventie en Interim scholen over heel België bezocht, om de studenten te sensibiliseren rond veiligheid op het werk. Eén van de middelen die PI inzet tegen arbeidsongevallen is de actie jobstudenten (juni-september 2012). Deze sensibiliseert de jobstudent-uitzendkrachten rond de risico’s van bepaalde beroepen en is deels ludiek opgezet (wedstrijd), maar ook en vooral pedagogisch. Het platform www.ikbenjobstudent.be biedt allerlei informatie over werken als jobstudent-uitzendkracht (contract, overuren, vakantiegeld, verboden werkzaamheden, enz.). In totaal werden er 32 scholen bezocht.

Hoofdstuk 5 • Sensibilisatiecampagnes

45

5.2

Communicatiekanalen

5.2.1 Website PI – www.p-i.be

De website is een belangrijk kanaal om de sensibilisatieacties van Preventie en Interim te realiseren en te ondersteunen. Het doel van de website is vooral: •• Informeren en uitleg geven over de jongste wijzigingen betreffende de welzijns wetgeving en veiligheid op het werk; •• Opleiden en advies geven over alle onderwerpen in verband met veiligheid en ge zondheid van uitzendkrachten; •• Tools op maat ontwikkelen en deze gratis beschikbaar te stellen.

5.2.2 Website jobstudenten – www.ikbenjobstudent.be

De website www.ikbenjobstudent.be verzamelt zo compleet als mogelijk alle informatie over het welzijn op het werk van jonge werknemers. Deze informatie is nuttig voor zowel jobstudenten als uitzendconsulenten of onderwijzend personeel.

46


5.2.3 www.werkpostfiche.be

Uitzendbureaus worden nog te vaak geconfronteerd met gebruikers die onvoldoende geïnfor meerd zijn over de noodzaak, de inhoud en het correct opstellen van werkpostfiches. Preventie en Interim startte daarom in 2012 met het ontwerpen van de website: www.werkpostfiche.be, welke in 2013 online beschikbaar zal zijn. Zo kunnen uitzendbureaus, wanneer zij worden geconfronteerd met niet behoorlijk inge vulde werkpostfiches, hun klanten verwijzen naar deze pagina. Zeer bondig zal alle nodige informatie worden gebundeld, gaande van de voorafgaande risicoanalyse tot het opvragen van advies bij arbeidsgeneesheer, preventieadviseur en comité PBW. Ook verdere vereisten van de werkpostfiche volgens het KB welzijn uitzendarbeid van 15 december 2010 zullen uitgebreid worden toegelicht.


47

5.2.4 PI News - PI Mail

De uitgave PI News wordt bezorgd aan uitzendkantoren, preventieadviseurs, arbeidsongeval lenverzekeraars, de overheid, externe diensten voor Preventie en Bescherming op het werk en de grootste ondernemingen in België.

PI News wordt op 3000 exemplaren gedrukt en is een middel om belangrijke en nuttige informatie door te geven. Via dit kanaal informeert PI de uitzendkantoren immers over haar acties en belangrijk nieuws voor de sector, met een onmiddellijke verwijzing naar de website van PI voor aanvullende of bijkomende informatie. Daarnaast stuurt Preventie en Interim wekelijks een PI Mail uit naar de verbindingspersonen. Deze mailing heeft als doel bondig te informeren over actualiteiten met betrekking tot pre ventie en veiligheid op het werk, en op de hoogte houden van de verschillende PI acties en evenementen.

48


5.3 Producten

5.3.1 Agenda 2013

De agenda is één van de belangrijkste sensibilisatiemiddelen bedoeld voor de uitzendkrachten. De agenda omvat een: •• klassieke indeling van maanden/dagen dat o.a. toelaat de gepresteerde arbeidsuren te noteren; •• praktische mededelingen en adviezen over gezondheid en veiligheid op de werkplek. Elke uitzendkracht vindt in deze agenda stof tot nadenken en ideeën om veilig te handelen zowel op het werk als thuis; •• ruimte voor planning van persoonlijke aangelegenheden. De agenda informeert de uitzendkracht van een zeker aantal elementen die nieuw zijn voor hem/haar, zoals de werkpostfiche, de reglementering over alcohol en drugs en relevante opleidingen. Preventie en Interim heeft in 2012 129.00 exemplaren voor het jaar 2013 uitgedeeld bij alle uitzendkantoren, relevante opleidingen en netwerkmomenten.


49

5.3.2 Pleisters

In september 2012, voor het begin van het nieuwe schooljaar, heeft Preventie en Interim als gadget pleisters ontwikkeld om uit te delen aan de uitzendbureaus. De uitzendbureaus verdeelden op hun beurt deze pleisters aan hun uitzendkrachten.

50


5.3.3 Affiches

In 2012 stelt Preventie en Interim affiches ter beschikking met simpele en directe veiligheidsboodschappen (formaat: 40 x 60 cm). De keuze kan gemaakt worden op de website van PI. Het betreft onder andere affiches rond industrieel reiniger, rigger, huishoudhulp, vrachtwagenchauffeur, logistiek bediende, rolbrugbestuurder of signalisatie van gevaarlijke stoffen.


51

5.4 Opleidingen

5.4.1 De opleiding van verbindingspersonen

Ook in 2012 werd door Preventie en Interim, in samenwerking met een externe partner, een basisopleiding veiligheid georganiseerd voor de verbindingspersonen. Het doel is aan de verbindingspersonen van de uitzendbureaus en hun medewerkers een aangepaste opleiding te bieden die de vereisten van de Welzijnswet toelicht en tegelijkertijd rekening houdt met de eigenheden van de uitzendsector. Zo worden naast welzijnswetgeving, brandveiligheid, ergonomie en psychosociale belasting ook zeer specifieke thema’s in de uitzendsector behandeld. De arbeidsongevallen en jobstu denten komen eveneens uitgebreid aan bod. Verbindingspersonen worden geconfronteerd met diverse vraagstukken in allerlei sectoren en met diverse partijen zoals gebruikers, externe diensten en toezicht welzijn op het werk. Zij moeten daarom goed voorbereid zijn om de uitzendkracht in deze complexe omgevingen te behoeden voor arbeidsongevallen en beroepsziekten. Tijdens de opleiding verwerven de verbindingspersonen de kennis die ze nodig hebben om aan de ondernemingen en de uit zendkrachten informatie te verstrekken over de risico’s waaraan ze zijn blootgesteld, en over de gepaste aanbevelingen in verband met preventie.

5.4.2 Cursus sociaal recht voor uitzendconsulenten

De cursus voor uitzendconsulenten bevat naast het door Federgon georganiseerd sociaal recht tevens een onderdeel “Preventiebeleid en uitzendarbeid”, verzorgd door Preventie en Interim. In 2012 waren er 10 opleidingen in beide talen, goed voor 702 cursisten in het totaal. In deze sessies worden de toekomstige uitzendconsulenten bewust gemaakt dat veiligheid een essentieel onderdeel vormt bij de selectie van uitzendkrachten. De wetgeving wordt er in een notendop overlopen met de nodige aandacht voor onder meer welzijnswetgeving, werkpostfi ches, gezondheidsonderzoek, VCA en de rolverdeling tussen gebruiker en uitzendbureau. Tot slot werden er Nederlandstalige en Franstalige examensessies georganiseerd over het luik “Preventiebeleid en uitzendarbeid”, daaraan hebben 1398 kandidaten deelgenomen.

52


5.5

Studie-, informatie- en vormingsactiviteiten

Preventie en Interim werkt regelmatig mee aan studiedagen en opleidingen op het gebied van het welzijn op het werk met o.a. CRESEPT, PREBES, PREVENT, VYDIAS, AMS en KLUWER.

5.6 Persartikels In 2012 heeft Preventie en Interim onderstaande artikels gepubliceerd: September 2012 Augustus 2012 Juli 2012 Maart 2012

“Minder ongevallen door betere communicatie”

Peoplesphere n°66

“Sterke daling arbeidsongevallen bij uitzendkrachten” De Standaard “Arbeidsongevallen van uitzendkrachten in 2011”

Veiligheidsnieuws (Prebes)

Artikel “Le Bien-Etre des intérimaires en 2012”

Bijlage van La Libre Belgique (P.10)


53

6

Actieplan 2013 Actieplan 2013 6 Hoofdstuk 1

Actieplan 2013 Interne werking Preventie en Interim Om de werking van het team binnen PI te optimaliseren worden alle bestaande processen en interne opdrachten stelselmatig uitgewerkt in procedures. Daarnaast wordt een gepaste opleiding voor het personeel voorzien.

Website PI Naast de website van Preventie en Interim heeft PI een jongerensite: www.ikbenjobiste.be. Deze site blijft een belangrijke bron van informatie voor de jongeren en krijgt in 2013 een nieuwe layout. Er zal eveneens een copywriter worden aangesproken om de teksten te her schrijven naar een meer toegankelijke jongerentaal. In 2013 zal de informatieve site met betrekking tot de werkpostfiches worden afgewerkt. Er zal eveneens een openingsblad wor den gecreëerd die toegang geeft tot de centrale gegevensbank. Het beheer van de site wordt verzorgd door een webmaster in samenspraak met de hostingpartner.

Sensibilisatieproducten De belangrijkste producten zijn: PI News (3x per jaar), Jaarverslag PI, agenda voor de uitzend kracht, technische hulpmiddelen, wekelijkse PI-mail naar de verbindingspersonen.

Statistieken van arbeidsongevallen De statistieken van de arbeidsongevallen van uitzendkrachten en jobstudenten blijven een belangrijk aandachtspunt. De basisopleiding veiligheid wordt geoptimaliseerd met een cursus arbeidsongevallenonderzoek. Dit zal door de preventieadviseurs van PI wor den gegeven.

Jobstudenten Uit een interne studie blijkt dat de scholenactie en communicatie via Facebook en Twitter de jongeren het meest bereiken. In 2012 werd gestart met de scholenactie en deze zal in 2013 verder uitgewerkt worden. In het kader van de jongerensite zullen de communicatiekanalen Facebook en Twitter verder worden uitgewerkt. Er wordt gestart met een werkgroep ‘Jon geren’ om samen met de verbindingspersonen als praktijkdeskundigen uit te zoeken onder welke vorm veiligheidsinformatie naar deze doelgroep moet worden verspreid.

56


Centrale gegevensbank In 2013 start fase II van de ontwikkeling van de centrale gegevensbank voor de uitzendsector. Het omvat het creëren van een platform voor gegevensuitwisseling tussen de gegevensbank en de betrokken externe diensten. Het geldt met name voor die uitzendbureaus en medische diensten met een eigen geïnformatiseerd en gecentraliseerd systeem. Tegelijkertijd wordt vanaf januari in samenwerking met een communicatiebureau een communicatieplan opge start ter bekendmaking van de centrale gegevensbank bij alle stakeholders. Er zal een studie worden gemaakt in samenspraak met de overheid welke gegevens nuttig zijn om te worden opgenomen in het jaarverslag van Preventie en Interim.

Hoofdstuk 6 • Actieplan 2013

57

7 58


Bijlagen Bijlagen 7

Hoofdstuk 1

Hoofdstuk 7 • Bijlagen

59

Overzicht leden Preventie en Interim op 31/12/2012 AB SERVICE LIMBURG bv ABSOLUTE@CONSTRUCT bvba ABSOLUTE@WORK bvba ACCENT CONSTRUCT nv ACCENT JOBS FOR PEOPLE nv ACTA INTERIM ACTIEF CONSTRUCT ACTIEF INTERIM nv AD INTERIM bvba AD INTERIM ADCOR CONSTRUCT bvba ADCOR INTERIM bvba ADECCO CONSTRUCT nv ADECCO PS nv ADMB HR SERVICES ADS INTERIM sa AGO CONSTRUCT bvba AGO INTERIM BELGIE nv AGRO-SERVICES cvba ALLO Interim ALLO INTERIM sa APPRO bvba ARTEC INTERIM bv ARTEMIS NETWORK sa ASAP.be ASAP.BE nv AVANCE HASSELT bvba AXINTOR AXIS nv AXXICOM nv BAKKER & PARTNERS BELGIUM TECHNICAL SUPPORT nv BIK INTERIM BLC nv BOSTONAIR Ltd. BTS INTERIM nv CARE TALENTS nv CN BELGIUM CONTRACTAIR Ltd CONSTRUCT INTERIM NV DAOUST INTERIM sa DAXXA BELGIE bvba E + nv EMS-CONSTRUCT bv EQUIP' sa

60


6049 GZ 8000 8000 8800 8800 4800 3560 3560 1000 1000 8900 8900 1702 1702 8000 4000 8500 8500 2500 1060 1060 2830 4382 AC 1050 1420 3600 3500 8630 2000 2000 2600 2100 2000 2490

2070 8500 2610 24 8 WD UK 1000 1050 2910 2018 6603 4500

ROERMOND BRUGGE BRUGGE ROESELARE ROESELARE VERVIERS LUMMEN LUMMEN BRUSSEL BRUSSEL IEPER IEPER GROOT-BIJGAARDEN GROOT-BIJGAARDEN BRUGGE LIEGE KORTRIJK KORTRIJK LIER BRUXELLES BRUXELLES WILLEBROEK VLISSINGEN BRUXELLES BRAINE L'ALLEUD GENK HASSELT VEURNE ANTWERPEN ANTWERPEN BERCHEM DEURNE ANTWERPEN BALEN Beverly, East Yorkshire (GB) ZWIJNDRECHT KORTRIJK ANTWERPEN BASTINGSTOKE UK BRUSSEL BRUXELLES ESSEN ANTWERPEN WIJCKEN NL HUY

ERGOFLEX nv ETAPE INTERIM bvba EUROP INTERIM sa EUROSTAR 25 BELGIUM bvba EXARIS INTERIM EXCEL INTERIM sa EXPERZA EXPRESS MEDICAL sa FLEX-IN LOGISTICS bv FLEXPOINT bvba FLEXTRA INTERIM nv FOCUS HR GROUP nv FORUM INTERIM nv FRIDAY EUROTECH CONSTRUCT nv FRIDAY EUROTECH MECHANICAL nv GENTIS sa GO TEMP bvba GREENPOL INTERIM bvba H & L PEOPLE nv HARVEY NASH nv HAYS nv HET INTERIMPALEIS cvba HUMAN CONSTRUCT HUMAN SUPPORTS IMPACT INTERIM NV IN PERSON BOUW bv INFORMATIC BENELUX sa INTELECT bvba INTERIM PARTNER sprl INTERIM@WORK INTERPASS nv JOB BALANCE nv JOBCONCEPT nv JOBCONNECTION NV JOBS CONSTRUCT INTERIM JOBS cvba JUST WORK nv KELLY SERVICES INTERIM nv KEYWORKS bvba KONVERT INTERIM nv KONVERT INTERIM VLAANDEREN nv KONVERT INTERIM WALLONIE sa KONVERT KONSTRUKT nv KONVERT OFFICE nv KOPMAN INTERIM LAB SUPPORT nv

2800 8500 1060 2321 1000 1050 8700 2000 4836 LG 3520 1730 2850 8800 2970 2970 1150 8500 2990 2000 1702 8520 1060 6000 6000 3500 1013 AS 1050 2600 1050 3730 9450 3000 8790 3000 3620 2600 8500 1160 3560 8500 8500 8500 8500 8500 2000 2018

MECHELEN KORTRIJK BRUXELLES MEER BRUXELLES BRUXELLES TIELT ANTWERPEN BREDA NL ZONHOVEN ASSE BOOM ROESELARE SCHILDE SCHILDE BRUXELLES KORTRIJK WUUSTWEZEL ANTWERPEN GROOT-BIJGAARDEN KUURNE BRUSSEL CHARLEROI CHARLEROI HASSELT AMSTERDAM NL BRUXELLES BERCHEM BRUXELLES HOESELT HAALTERT LEUVEN WAREGEM LEUVEN LANAKEN BERCHEM KORTRIJK AUDERGHEM LUMMEN KORTRIJK KORTRIJK KORTRIJK KORTRIJK KORTRIJK ANTWERPEN ANTWERPEN


61

LEADER INTERIM sa LEM INTERIM sa LIB (Logistiek Interim Bedrijf) nv LINK2EUROPE nv LOSFELD CONSULT sprl LUSO BASTO SERVICOS

95604 4030 8500 2870 7504 4860-350

M INTERIM sa MAANDAG BELGIE MAINTEC CONSTRUCTION nv MAINTEC nv MANDORA NV MANPOWERGROUP BELGIUM nv MERVEILLE PLUS INTERIM sa MUNDO INTERIM bvba OK PEOPLE ORANJEBUILD bv ORION ENGINEERING SERVICES Ltd OTTO WORK FORCE bv PAGE INTERIM PARC INTERIM Ltd PEOPLE INTERIM sa PEPS INTERIM sa PLUS UITZENDKRACHTEN nv PROCAREER SOLUTIONS nv QUALITAIR ENGINEERING SERVICES Ltd QUALITAIR AVIATION HOLLAND

1000 2600 3500 3500 3800 1050 7950 3620 6000 XZ 3011 IV2 6AA 5803 1050 DUBLIN 9 1000 7000 2000 3500 CB85TE UK 1437 EJ

QUALITY bva QUALITY@CONSTRUCT QUALITY@WORK RANDSTAD CONSTRUCT nv RANDSTAD BELGIUM nv REAL CONSTRUCT INTERIM nv REFLEX INTERIM RITMO INTERIM nv ROBERT HALF nv ROBERT WALTERS PEOPLE SOLUTIONS nv RUNTIME SERVICES nv SAFETEC INTERIM bvba SALES TALENTS SAMENWERKING TECHNIEK ORGANISATIE BELGIE bvba SEAWORKS.BE bvba SEAWORKS.BE.INTERIM bvba SECRETARY PLUS MANAGEMENT SUPPORT SEGERS SELECT bvba SELECT HUMAN RESOURCES nv

62


8790 3900 3941 1853 1853 8630 1050 2000 1702 1050 2221 2000 8500 8670 2060 4381 CK 2000 3550 8500

EAUBONNE FRANCE LIEGE KORTRIJK PUURS FROIDEMONT CABECEIRAS DE BAS DE BASTO BRUXELLES BERCHEM HASSELT HASSELT SINT-TRUIDEN BRUXELLES CHIEVRES LANAKEN CHARLEROI ROTTERDAM NL Scotland-UK AP VENRAY NL BRUXELLES IRELAND BRUXELLES MONS ANTWERPEN HASSELT CAMBRIDGE Rozenburg-Schiphol Ne derland WAREGEM OVERPELT EKSEL STROMBEEK-BEVER STROMBEEK-BEVER VEURNE BRUXELLES ANTWERPEN GROOT-BIJGAARDEN BRUSSEL BOOISCHOOT ANTWERPEN KORTRIJK KOKSIJDE ANTWERPEN VLIESINGEN NL ANTWERPEN HEUSDEN-ZOLDER KORTRIJK

SELEXIS nv SHERPA INTERNATIONAL FORCE SHERPA INTERNATIONAL FORCE SKILLFLEX NV STAFFABLE BELGIUM NV START PEOPLE ABROAD START PEOPLE CONSTRUCT nv START PEOPLE nv START PEOPLE nv STEGMANN BELGIUM SUIVI TECHNIQUE ORGANISATION SYNERGIE BELGIUM SYNERGIE CONSTRUCT T BRUSSELS TALENTUS TEAM-ONE EMPLOYMENT SPECIALISTS sprl TEMPO-TEAM TENTOO nv T-GROEP; DIVISIE T-INTERIM THE CREW FLEX nv THG-INTERIM AG TOBASCO nv TOP INTERIM TOP INTERIM nv TRACE ! sa TRACE CONSTRUCTION sa UNIQUE nv USG FINANCIAL FORCES nv VALESTA nv VDET nv VERA INTERIM nv VERA INTERIM PLUS nv VIND nv VIO INTERIM VIVALDI'S CONSTRUCT XTRA-INTERIM ZANTEO INTERIM Sp.zo.o Z-STAFFING

2850 3500 5928 RH 2800 9000 2000 2000 2000 9051 2000 59380 2018 2018 1000 8790 4500 1020 1930 2800 2000 4700 3500 3500 3500 6000 6000 2000 2000 2800 3500 9000 3000 8800 9040 2850 2100 61246 3583

BOOM HASSELT VENLO NL MECHELEN GENT ANTWERPEN ANTWERPEN ANTWERPEN ST.DENIJS WESTREM ANTWERPEN QUAEDYPRE FR ANTWERPEN ANTWERPEN BRUSSEL WAREGEM HUY BRUSSEL ZAVENTEM MECHELEN ANTWERPEN EUPEN HASSELT HASSELT HASSELT CHARLEROI CHARLEROI ANTWERPEN ANTWERPEN MECHELEN HASSELT GENT LEUVEN ROESELARE SINT AMANDSBERG BOOM DEURNE POZNAN PL PAAL


63

64


Jaarverslag 2012 Preventie & Interim

Recommend Documents