JAARVERSLAG 2012 HENRI VAN ABBE STICHTING
JAARVERSLAG 2012 HENRI VAN ABBE STICHTING
Vastgesteld in de Algemene Bestuursvergadering van 13 maart 2013
Inhoudsopgave 1. 2. 3. 4. 5.
6. 7. 8.
9.
10. 11. 12. 13.
Doelstelling ......................................................................................................................................................................... 4 Het bestuur ......................................................................................................................................................................... 5 Structuur en werkwijze ......................................................................................................................................................... 6 Overzicht per thema van projectgroepen met voorzitter ............................................................................................................. 6 Thema I - Monumentale gebouwen, archeologie en cultureel erfgoed 5.1 Monumentale gebouwen en complexen ........................................................................................................................... 11 5.2 Stadswijk De Bergen ..................................................................................................................................................... 11 5.3 Archeologie en cultureel erfgoed ..................................................................................................................................... 15 Thema II - Wederopbouwarchitectuur 6.1 Wederopbouwarchitectuur ............................................................................................................................................. 16 Thema III - Natuur en landschappen 7.1 Groen ......................................................................................................................................................................... 17 Thema IV - Pleinen, openbare ruimte en kunst 8.1 Ruimtelijke kwaliteit ..................................................................................................................................................... 18 8.2 Kunst en design ........................................................................................................................................................... 18 Thema V - Stedenbouwkundige dragers 9.1 Strijp-S ...................................................................................................................................................................... 19 9.2 NRE-terrein ................................................................................................................................................................. 21 Publiciteit .......................................................................................................................................................................... 23 De Henri van Abbeprijs ........................................................................................................................................................ 25 De website ........................................................................................................................................................................ 26 Financiële middelen ............................................................................................................................................................ 27
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 3
1. Doelstelling De Henri van Abbe Stichting is opgericht in 1993 en gevestigd te Eindhoven. De Stichting zet zich, onder meer, in voor de bevordering, bescherming en instandhouding van zaken van cultuurhistorisch belang, zaken van architectonische waarde, of zaken die om hun schoonheid of hun beeldbepalende betekenis voor de toekomst bewaard dienen te worden, in het bijzonder voor de
monumentenzorg. Ook wil de Stichting meedenken over de ontwikkeling van de stad met aandacht voor de ruimtelijke kwaliteit. Bovendien ondersteunt de stichting particulieren en organisaties bij het overwinnen van bestuurlijke en juridische drempels. Dikwijls neemt de stichting zelf initiatief. De Henri van Abbe Stichting manifesteert zich als een onafhankelijke stichting. De stichting is actief binnen de Eindhovense gemeentegrenzen en in de gemeenten van de regio Zuidoost-Brabant.
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 4
2. Het bestuur Het dagelijks bestuur werd per 31 december 2012 gevormd door: P.M.J. van den Baar, voorzitter Drs. M.H.P. van Abbe, vice-voorzitter J.H. Grote, extern secretaris Drs. A.T. Lathouwers, scheidend intern secretaris R.J.L. van de Leur, aankomend intern secretaris Mevrouw Mr. M.N. Mignot, penningmeester Mr. W.A.A. Wernink, erevoorzitter J.H.M.E. van Schagen, communicatie Het bestuur bestond verder uit de volgende personen: Dr. ir. P.C. Beekman Mevrouw drs. L. Bertels Ir. L.L.J. de Bever Ing. H.G.F.E. van Buul Ir. M.W. van Dijk* W.J.H. Draisma, r.a. Drs. L.L.M. Eekhout* G.P.B.M. Geerts* Mevrouw mr. M.T. van Geest-Kouwenhoven P.J.C. van der Grinten Mr. J.F.H. Hulshuizen B. Hüsken J.F.M. Hüsken
W.F. Jansen, erelid Mr. dr. H.G.F.M. de Kok Ir. J.H. Luiten A.H.G.M. Meerhoff* P.J.J. Nagelkerke R. Nordt M. van Oorschot* G.R. Peppelenbos J.B.W.M. Peters Mevrouw dr. A.H.J. van de Rijdt A.M.M. de Rooij-van Abbe J.A.J. van de Sande H.G. Scholte*
Drs. ir. S.P.J. van Schooten W.M.J.M. van der Sommen J. Spoorenberg H. Staals* P. van Stratum Mevrouw D.M.A.B. Sweegers P. Thoben* J.A.J. Vogels* T. Vossen Mevrouw A.C.M. de Vries-van Abbe J.H.L. Wils*
De personen vermeld met * zijn in het verslagjaar toegetreden tot het bestuur. De heren J. Burema, Mr. P.W.M. Dorn, Ir. H.J. Franke, Drs. A.T. Lathouwers, A.H.G.M. Meerhoff, P.J.J. Nagelkerke, Mr. W.J.L.M. Raijmakers en H.G. Scholte hebben het bestuur in het verslagjaar verlaten. Het bestuur kwam in het verslagjaar acht maal bijeen. De algemene bestuursvergaderingen vonden plaats in het gebouw De Oase van de Broeders van Liefde op Eikenburg in Eindhoven.
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 5
3. Structuur en werkwijze Het Dagelijks Bestuur vertegenwoordigt de Stichting naar buiten. De structuur en werkwijze van de stichting is op opgebouwd vanuit de vijf doelstellingen van de stichting. Binnen de thema’s functioneren projectgroepen. Deze bestaan uit een aantal op het thema deskundige bestuursleden. De activiteiten worden gecoördineerd door een voorzitter. Hieronder volgt allereerst een overzicht van de projectgroepen per thema, alsmede de samenstelling van deze projectgroepen met voorzitters en de projecten waar deze projectgroepen zich in 2012 mee hebben beziggehouden.
4. Overzicht per thema van projectgroepen met voorzitter Thema's
Projectgroepen
Samenstelling en voorzitter
Actuele projecten tijdens verslagjaar 2012
I. Monumentale gebouwen, archeologie en cultureel erfgoed
1. Monumentale gebouwen en complexen
J. Hüsken, M. van Abbe, L. Bertels, P. van der Grinten, B. Hüsken, R. van de Leur, L. Reizevoort (extern), J. Spoorenberg, D. Sweegers
011 016 019 026 035 044 057 072 074 102 103 117 120 132 149
-
Blauwververij en café Strauss Nutsschool Reigerlaan Bijenkorf/Piazza Paulushuis Strijpsestraat Complex De Burgh Vrijstraat 26-28 Ventoseflat Gemeentelijke monumentenverordening Hoogstraat 36-44 Boerderij 't Hofke 13 oude boerderijen (i.c. Jeroen Boschlaan 1) Philipsfabriekje Emmasingel Stratumseind 95-105 Boerderij De Kronehoef Pensionaat Eikenburg
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 6
150 - Ten Hagestraat 13 151 - Parkeergarage in oude luciferfabriek Vestdijk (i.s.m. Wederopbouwarchitectuur) 153 - Bokt 18 en 19 155 - Villa Eikenoord, Aalsterweg 310 (i.s.m. Ruimtelijke Kwaliteit en Groen) 156 - Fliegerhorst Beatrixoord 158 - Restauratie rijksmonument De Rechter
II. Wederopbouwarchitectuur
2. Stadswijk De Bergen
J. Hüsken, M. van Abbe, L. Bertels, P. van der Grinten, B. Hüsken, R. van de Leur, L. Reizevoort (extern), J. Spoorenberg, D. Sweegers
069 - De Bergen algemeen / Ontwikkelingsschets 091 - Wilhelminaplein 10-12 118 - Keizersgracht 2
3. Archeologie en cultureel erfgoed
T. van de Rijdt, P. van der Grinten, J. Hüsken, N. Lathouwers, P. Nagelkerke
139 - Geschiedenis op straat 148 - De Dommel door Eindhoven
1. Wederopbouwarchitectuur
P. Beekman, L. de Bever, H. van Buul, J. Hüsken, J. Luiten
004 022 028 049 093 099 119
-
Vincentius à Paulokerk Begraafplaats St. Catharina Evoluon en omgeving Oorlogspanden Welschap TU/e-terrein en structuurschets Omgeving NS-station (i.s.m. Ruimtelijke Kwaliteit) Verpleegstersflat Vestdijk (i.s.m. Monumentale gebouwen en complexen)
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 7
133 - Ketelhuis Essentcentrale Strijp-R 135 - Overleg Stichting Bescherming Wederopbouwerfgoed Eindhoven 157 - Wederopbouwpand Auto Lichtstad Marconiplein
III. Natuur en landschappen
1. Groen
L. Eekhout, P. van den Baar, W. Burema (extern), H. Grote, H. Hulshuizen, J. Luiten, S. van Schooten, W. van der Sommen, P. van Stratum
015 - Genneper Parken 122 - Realisatie mobiele stadsbomen (i.s.m. Philipsboulevard) 152 - HOV-lijn door Eindhoven (i.s.m. Monumentale gebouwen en complexen en Ruimtelijke Kwaliteit)
IV. Pleinen, openbare ruimte en kunst
1. Ruimtelijke kwaliteit
H. de Kok, P. van den Baar, P. Beekman, L. de Bever, H. van Buul, M. van Dijk, J. Luiten, R. Nordt, R. Peppelenbos
099 - Omgeving NS-station (i.s.m. Wederopbouwarchitectuur) 136 - Structuurvisie Eindhoven 147 - Eindhovense radialen 154 - Voornemen afschaffen Welstand in Eindhoven
2. Kunst en design
T. Vossen, M. van Abbe, W. van der Sommen, P. Thoben, O. de Vries-van Abbe, J. Wils
104 - Kunst in de openbare ruimte 127 - Kunst Stadswandelpark
3. Cultureel en roerend religieus erfgoed
P. Thoben, L. Eekhout, P. van der Grinten
116 - Religieus erfgoed
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 8
V. Stedenbouwkundige dragers
Communicatie
1. Strijp-S
P. van den Baar, M.van Abbe, H. van Buul, H. Grote, R. van de Leur, R. Nordt, R. Peppelenbos, J. Peters, J. van de Sande, W. Wernink
013 - Complex Strijp-S 042 - Oude NatLab-gebouw
2. NRE-terrein
P. van den Baar, L. Bertels, G. Geerts, J. Hüsken, R. van de Leur, J. van de Sande
046 - Complex oude gasfabriek Nachtegaallaan
3. Religieus erfgoed
P. Beekman, H. van Buul, G. Geerts, M. van Geest, P. van der Grinten, H. Staals, W. Wernink
116 - Religieus erfgoed
4. Philipsboulevard
H. Grote, M. van Abbe, P. van den Baar, W. Wernink
086 - Philipsboulevard en Groene Corridor 122 - Realisatie mobiele stadsbomen (i.s.m. Groen)
1. met de gemeente/provincie/ Rijk
P. van den Baar, P. Beekman, H. van Buul, P. van der Grinten, H. Grote, B. Hüsken, J. Hüsken
073 - Overleg Commissie Ruimtelijke Kwaliteit 111 - Overleg Open Monumentendag 142 - Overleg met B&W, raadsfracties en gemeentesecretaris 143 - Overleg monumentenzaken en afdeling Vergunningen, Toezicht en Handhaving
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 9
Ondersteunende activiteiten
2. met overige instanties
J. Peters, P. van den Baar, M. van Abbe, P. Beekman, J. van de Sande
3. met de pers en publicaties
J. van Schagen, M. van Abbe, H. Grote
1. Archief, jaarverslag / overzicht activiteiten
B. Hüsken, M. van Geest, N. Lathouwers
2. Notulen Alg. Bestuur
J. Spoorenberg, J. Hüsken
3. Secretariaat
N. Lathouwers, H. Grote, B. Hüsken, R. van de Leur
4. Financiën
M. Mignot
5. Post en website
B. Hüsken
6. Juridische ondersteuning
H. Hulshuizen, H. van Buul, P. Dorn, M. van Geest, H. de Kok, J. Luiten, M. van Oorschot, W. Wernink
114 - Overleg Stadsherstel/Nicolaas Clopper Stichting
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 10
5. Thema I. - Monumentale gebouwen, archeologie en cultureel erfgoed 1. Monumentale gebouwen en complexen en 2. Stadswijk De Bergen Overzicht van de activiteiten waarmee de projectgroep "Monumentale gebouwen en complexen" en "Stadswijk De Bergen" zich in 2012 heeft ingelaten. project 011 - Blauwververij en café Strauss -juli: Een van de vier laagbouwpandjes (eigendom van Herman van Herwaarden) is inmiddels gesloopt. Door een misverstand in de gemeentelijke commissie Ruimtelijke Kwaliteit is nu toegestaan, dat de drie resterende pandjes (met uitzondering van de voorgevels) naar de achterzijde mogen worden uitgebreid en herbouwd. In de laatste maanden van het jaar zijn de gevels gerenoveerd (de bovenzijde met muizentanding is enkele baksteenlagen hoger opnieuw gemetseld). Het resultaat is, zoals in Eindhoven vaak gebeurt, dat we hier een aantal antiek ogende geveltjes mogen bewonderen. project 016 - Nutsschool Reigerlaan -december: Er bestaat een plan voor de bouw van een (o.i. volumineuze, lelijke bakstenen) aanbouw aan de achterzijde van de school, grenzend aan de Fazantlaan. Maar tijdens een bijeenkomst van de buurtvereniging, waar slechts een klein detail van de plannen werd getoond, bleek dat de buurt geen bezwaar heeft tegen uitbreiding van de school. Een aantal personen heeft echter problemen met enkele details, zoals met de muur van het gymnastieklokaal. project 019 - Bijenkorf/Piazza -juli: Op last van de brandweer dient een nooduitgang te worden gemaakt in de oostgevel op de begane grond (aan de zijde van het station). Voor de ingediende tekeningen is nog geen groen licht gegeven. project 022 – Begraafplaats Sint-Catharina Er bestaat een plan om grenzend aan het parkeerterreintje een gebouwtje op het Catharinakerkhof te plaatsen als ontvangst- en schuilgelegenheid. De werkgroepen monumenten, wederopbouw en
groen hebben de architect diverse adviezen gegeven om bezwaren, die de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit met reeds gepresenteerde voorstellen had, te voorkomen. project 026 - Paulushuis Strijpsestraat -juni: Er wordt nog aan gewerkt. Het gebouw ziet er nu aan de buitenzijde netjes uit. project 035 - Complex De Burgh -september: Voorgesteld wordt om de Henri van Abbeprijs dit jaar toe te kennen aan de zusters van Glorieux voor het opknappen van huize De Burgh en de plannen voor de omliggende tuin. Een kleine delegatie uit het bestuur zal het pand bezoeken en haar oordeel daarover geven. Na een positief advies is de penning inderdaad aan de zusters van Gorieux toegekend. project 044 - Vrijstraat 26-28 -december: De eigenaar wil het pand verkopen aan Mebaverdi en beweert dat hij een vergunning heeft gekregen om de verdieping(en) te verbouwen tot een viertal appartementen. Het enige waardevolle aan dit 17e-eeuwse pand is inmiddels alleen nog de eiken dakconstructie. Wij moeten voorkomen dat dit dak verder wordt aangetast om ramen te kunnen aanbrengen. project 057 - Ventoseflat -december: De renovatie van de Ventoseflat was bij het faillissement van de aannemer voor 80% gereed. Er wordt verwacht, dat de werkzaamheden met enige vertraging zullen worden afgerond. project 072 - Gemeentelijke monumentenverordening -september: De projectgroep Monumentale gebouwen en complexen zou graag een overzicht hebben van de taken die de wet de aan gemeente oplegt t.a.v. monumenten. Is de gemeente verplicht monumenten die haar bezit zijn te onderhouden? Wellicht kan de Juridische werkgroep van onze stichting de vragen beantwoorden. Duidelijk is dat er een gemeentelijke monumentenverordening bestaat; daarvoor hebben twee bestuursleden van onze Stichting destijds de bouwstenen aangedragen.
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 11
project 074 - Hoogstraat 36-44 -juli: Er zijn geruchten dat de oude slagerij aan de Hoogstraat zal worden verbouwd. De geplande nieuwbouw van de voormalige slagerij op nummer 36 blijkt gelukkig niet in, maar achter het pand te worden uitgevoerd. Een goed bericht. project 102 - Boerderij 't Hofke 13 -november: De boerderij is te rigoureus gerestaureerd; er is meer vernieuwd dan noodzakelijk was, onder meer aan de gebinten. Waardevolle delen zijn zo verloren gegaan. Vernieuwen was blijkbaar goedkoper dan restaureren. project 103 - Oude boerderijen (i.c. Jeroen Boschlaan 1) -juli: Er bestaat het plan om het boerderijcomplex, waarvan het deel uit de jaren '30, aan de Jeroen Boschlaan te verkopen met restauratieplicht van de eeuwenoude boerderij, die op instorten staat. Maar de eigenaar krijgt dan wel tien jaar de tijd om dat plan uit te voeren. -november: De gemeente wil de boerderij aan de Jeroen Boschlaan verkopen met restauratieplicht voor de schuur. De nieuwe eigenaars krijgen zeven jaar de tijd om het gebouw te redden. project 117 - Philipsfabriekje Emmasingel -maart: Het Philipsmuseum verhuist van Strijp naar de Emmasingel, maar heeft daar veel minder ruimte beschikbaar. Mogelijk wordt elders nog een ruimte ingericht. Let er op dat de maquette van de binnenstad niet verloren gaat! -november:Het Philipsmuseum wordt pas in het voorjaar van 2013 geopend. project 120 - Stratumseind 95-105 -juli: Om een mogelijke huurder voor de drie panden bij het bruggetje aan te kunnen trekken, heeft de projectontwikkelaar toestemming gevraagd om de muren op de begane grond uit te breken en zodoende een grote ruimte te creëren. Voor de bovenverdieping heeft hij iets dergelijks in het verleden ook willen doen, maar daartegen bestonden toen grote bezwaren bij de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit. Die commissie zal dit nieuwe idee vermoedelijk ook afkeuren. Onze ervaringen met de ontwikkelaar zijn niet erg positief, dus het is belangrijk om dit hier in de gaten te houden. -september: De panden aan het Stratumseind bij de brug dreigen op de begane grond te worden doorgebroken. Wij bezien of het
mogelijk is bezwaar te maken. project 132 - Boerderij De Kronehoef -maart: Boerderij Kronehoef dreigt te worden gesloopt. Het gebouw heeft geen architectonische waarde, maar is van belang vanwege haar geschiedenis en als naamgever van de buurt. Wij zullen moeite doen om in overleg met de ontwikkelaar te komen. Project 138 – Villa Dokter Kramer Europalaan Enkele leden van de projectgroep hebben een bezoek gebracht aan de inmiddels weer in gebruik zijnde villa. Hoewel niet kan worden vastgesteld dat alle vernieuwde elementen (stucwerk, lambrisering) ook daadwerkelijk niet meer te redden waren, wordt geconstateerd dat de villa er nu zowel buiten als binnen monumentaal uitziet.
De schuur van het boerderijencomplex aan Jeroen Boschlaan 1 nabij de Rondweg in Tongelre is waarschijnlijk de oudste boerderij van Eindhoven. Hij dateert uit ca. 1580 en is zeer dringend aan restauratie toe. Niets doen, betekent onherroepelijk het einde van dit stukje erfgoed. (foto Menno Boekema, eindhoven-in-beeld.nl)
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 12
project 149 - Pensionaat Eikenburg -juli: Trudo ontwikkelt hier een sport-internaat voor de Fontyssportopleiding. Er is gedacht om het zuidelijke deel van dit rijksmonument (waarin onder andere de prachtige studiezaal/ bibliotheek is gevestigd) te slopen. Naar onze mening zijn de plannen niet reëel. project 150 - Ten Hagestraat 13 -juli: De architect wil afwijken van de goedgekeurde bouwplannen. Hij stelt voor om een "proefvenster" in de voorgevel aan te brengen. Wellicht volgen meer afwijkingen van de verleende bouwvergunning. Het is zaak attent te blijven. Later in het jaar gaan bouwbedrijf Van Straten en Woonveste Bouw BV failliet. De bouwwerkzaamheden zijn stilgelegd, maar verwacht wordt dat de verbouwingen in 2013 toch zullen worden hervat. project 151 - Parkeergarage in oude luciferfabriek Vestdijk (i.s.m. Wederopbouwarchitectuur) -maart: De projectgroep monumenten heeft een bezoek gebracht aan het gebouw en is enthousiast over de nog steeds aanwezige industriële elementen en onderdelen van de oude garage. De gemeente zal worden geadviseerd een beschrijving te laten maken van de lucifersfabriek aan de Vestdijk. project 153 - Bokt 18 en 19 -januari: De desastreuze toestand van 2 boerderijen op Bokt zal worden doorgesproken met Marc van Abbe, die daarover vervolgens het Eindhovens Dagblad zal benaderen. In februari werd door het Eindhovens Dagblad een uitgebreid stuk geplaatst. -september: Over de hopeloze toestand van de monumenten Bokt 18 en 19 (waarvan er één gemeente-eigendom is) wordt een brief opgesteld aan B & W en de Raad. Een afschrift gaat naar alle media. -november: Als antwoord op onze brief hebben wij van de gemeente een bewust nietszeggend schrijven ontvangen. Bokt 19 zal door de eigenaar moeten worden gerenoveerd (gerestaureerd?) en Bokt 18 is gemeentelijk eigendom en zal worden verkocht met restauratieplicht. -december: De gemeente had gehoopt haar pand te verkopen aan de valkenier, maar de buurt is daar tegen. Van het andere pand is inmiddels niet veel meer over dan de muren. De bovenste baksteenlagen daarvan (met muizentanding) mag van de gemeente
worden afgebroken en het restant daarna met een paar lagen stenen worden verhoogd, waardoor de muren uiteindelijk hoger worden. Voor het 'restaureren' van het pand krijgt de eigenaar subsidie van provincie en gemeente. Inmiddels is gebleken dat de aannemer met een ander bouwplan werkte dan door de gemeente was goedgekeurd. Toen de aannemer dat vernam heeft hij zich teruggetrokken. project 155 - Villa Eikenoord, Aalsterweg 310 (i.s.m. Ruimtelijke Kwaliteit en Groen) -januari: De discussienota van de commissie Groen (naar aanleiding van een discussie van Trefpunt Groen) betreffende Eikenoord aan de Aalsterweg wordt besproken. Cultuurhistorisch en architectonisch is dit gebouw bijzonder en uniek in Eindhoven. De projectgroep monumenten distantieert zich van de mogelijkheid om het monument af te breken of te verplaatsen. In beide gevallen is er géén sprake meer van een monument, alleen nog van een op het oude monument gelijkend pand. De voltallige vergadering is het hiermee eens en draagt de projectgroep groen op, om deze mening in een volgende vergadering van Treftpunt Groen duidelijk naar voren te brengen. Deze mening zal ook via een brief aan Trefpunt Groen, aan de HOV-projectgroep van de gemeente en de afdeling Monumenten van de gemeente kenbaar worden gemaakt. -maart: Het pand Eikenoord aan de Aalsterweg is spraakmakend. Dit monument lijkt voorlopig weer gered. De busbaan wordt nu (zoals al vanaf de eerste plannen) achterlangs gepland. -april: Na allerlei verwarrende berichten lijkt het erop, dat de gemeente het pandje wel wil verkopen. Er zijn belangstellenden die het willen opknappen en het een nieuwe functie willen geven. Frans Tielemans kijkt naar de toestand van de fundering, die volgens de gemeente hopeloos slecht is. -juni: De funderingen zijn goed. Er leeft in gemeentekringen nog steeds de wens het pand te slopen. Als het gebouw verplaatst zou moeten worden, kost dat veel geld en wordt het project voor de koper minder interessant. De gemeente dient eindelijk eens een beslissing te nemen. Er zal door onze stichting met wethouder Depla gepraat worden.
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 13
-september: Er bestaan plannen om het pand Eikenoord te verkopen. -december: Pand Eikenoord zal – zoals de zaken er nu voor staan worden gehandhaafd. De bus rijdt er dan straks omheen. project 156 - Fliegerhorst Beatrixoord -januari: De projectgroep heeft een bezoek gebracht aan het oude Beatrixkamp, dat op de nominatie staat om volledig te worden gesloopt, inclusief de Duitse bebouwing uit de Tweede Wereldoorlog. Wij zijn o.a vergezeld van Ary Ceelen, expert op het gebied van de Vliegbasis Eindhoven. -maart: De projectgroep heeft zich verdiept in de historie van het voormalige Kamp Beatrix. Er was een onderzoek noodzakelijk naar de flora en fauna van het gebied, maar dat is niet uitgevoerd. Er leven vier soorten vleermuizen in het kamp. Natuurbeschermers hebben weten te bereiken dat de sloop deels is stilgelegd. Het linkerdeel van het kamp (met het ‘kerkje’) blijft daardoor voorlopig gespaard. De Eindhovense spotters zijn geïnteresseerd in een clubhuis in dit gebied. Er komt een gesprek tussen ons en de heer B. Toorn van de gemeente i.v.m. de toekomstplannen van het terrein. Er is een brief uitgegaan naar B & W en de raad om informatie over een eerder aanbevolen, maar vermoedelijk nooit uitgevoerd onderzoek naar de bouw- en cultuurhistorische waarden. -april: Zoals het er nu uitziet, blijft het kerkje behouden. Daar zijn inmiddels nestkasten opgehangen. Ook de bunker blijft mogelijk bestaan. Er is nog wel een probleem met de veiligheid en het onderhoud. Mogelijk kunnen wij de gebouwen zonder de ondergrond overnemen en daar voor zorgen. Het zou aardig zijn als van de overige gebouwen de funderingen zouden blijven liggen als een herinnering aan het verleden. Het gebied zou kunnen worden overgedragen aan het Brabants Landschap of aan Natuurmonumenten. -september: De Nicolaas Clopperstichting is opgericht. Het vleermuizenkerkje op het voormalige kamp Beatrix zal binnen enkele maanden op naam van de Stichting worden gezet. project 158 - Restauratie rijksmonument De Rechter -juni: Marco Aartsen heeft bomen voor het pand geplant. De gemeente heeft besloten dat te tolereren. Binnen is onderhoud gepleegd. Daar is dus nog niet gerestaureerd.
-september: De bouwactiviteiten in het vroegere kantongerecht aan het Stratumseind verlopen goed. De illegale bomen blijven voorlopig staan. -november: Stratumseind 32 (De Rechter) wordt momenteel door Marco Aartsen inwendig (met respect voor bestaande monumentale details), netjes opgeknapt. De projectgroep is van plan om hier in overleg met Marco een bezoek te brengen. -december: Er is bij graafwerkzaamheden onder het maaiveld een toegangsdeur tot (een oude kelder van de voormalige herberg?) het pand ontdekt. Wellicht interessant voor de archeologische dienst van de gemeente?
De dames L. Bertels en L. Reizevoort van de projectgroep Monumentale gebouwen en complexen tijdens een excursie naar Beatrixoord in januari 2012
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 14
Thema I. - Monumentale gebouwen en archeologie 3. Archeologie en cultureel erfgoed Overzicht van de activiteiten waarmee de projectgroep "Archeologie en cultureel erfgoed" zich in 2012 heeft ingelaten. Op 30 maart werd bij de Genneper Watermolen een contour onthuld van Vincent van Gogh. Het contour staat op de plaats waar Van Gogh viermaal de molen schilderde. De onthulling werd verricht door Maarten Houben, burgemeester van Nuenen en Joost Helms, wethouder van Eindhoven. Het onderstreept de gezamenlijke betrokkenheid bij Van Gogh. Het contour is ontworpen door Peter Nagelkerke en de realisatie is mogelijk gemaakt door Marcel van Bussel en aannemingsbedrijf Jelle van Rijswijck (fundament en plaatsing). Op de feestelijke bijeenkomst in het MEC is ondersteuning verleend door Jacques Vermeeren en Lo Boelhouwers. Ad Maas gaf een muzikale impressie bij het schilderij van Van Gogh. De gemeente heeft deze bijeenkomst mede gefinancierd en het contour is die dag aan de gemeente overgedragen. Het realiseren van deze 'plaats van betekenis' is een van de activiteiten van de projectgroep, onder de titel 'Geschiedenis op straat'. Een volgende activiteit is het via bordjes markeren van interessante plekken voor de cultuurhistorie van Eindhoven in de binnenstad. Er zijn als eerste start 20 locaties geselecteerd en er is een ontwerp voor de bordjes. Het probleem is om hier de nodige financiering voor te vinden. Een van de speerpunten van het erfgoedbeleid van de gemeente is het leesbaar maken van de historie van de stad. We zijn in overleg met het erfgoedteam van de gemeente om te horen wat hun plannen zijn en te bekijken hoe ons initiatief daarin zou kunnen passen.
Voorzitter van de Henri van Abbe Stichting P. van den Baar (midden aan de tafel) en wethouder J. Helms (links aan de tafel) tekenen het contract dat hoort bij de onthulling van het kunstwerk van Vincent van Gogh bij de Genneper Watermolen op 30 maart 2012.
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 15
6. Thema II. - Wederopbouwarchitectuur 1. Wederopbouwarchitectuur
bevindingen m.b.t. het Bestemmingsplan Binnenstad doorgegeven aan de H.v.Abbestg.
ALGEMEEN
Pand 18 Septemberplein 17 In samenwerking met de H.v.Abbestg is een ontwerp voor de hergebruik van dit pand bekeken. De Stichting heeft op 13 maart op het Architectenbureau Perrée & Partners, Keizersgracht. het ontwerp gezien voor het verbouwen van het voormalig pand Lodewijks. ( Mac Donalds), In het ontwerp wordt voorgesteld het pand, evenals het aansluitende pand aan de Nieuwe Emmasingel, geschikt te maken voor wonen. Het getoonde ontwerp laat zien dat in het gevelbeeld van beide panden het wonen tot uitdrukking komt. Een bouwaanvraag wordt voorbereid. Op 15 maart is een brief gezonden naar de initiatiefnemers, waarin wij ons positief uitlaten over het getoonde ontwerp.
De Stichting Bescherming Wederopbouwerfgoed Eindhoven is lid van de Henri van Abbe Stichting, maar voert haar activiteiten onder eigen verantwoordelijkheid uit. Zij doet hierbij verslag van activiteiten die in de bestuursvergaderingen van de Henri van Abbe Stichting zijn gemeld. Voorzitter, secretaris en penningmeester zijn lid van de Henri van Abbe Stichting. De Stichting heeft ten doel het behoud en bescherming van het stedenbouwkundige en architectonische erfgoed van de wederopbouwperiode van Eindhoven uit de periode 1940-1965 en voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin des woords. In grote lijnen is de organisatie gericht op het inventariseren van monumentwaardige gebouwen – en ensembles , alsmede van waardevolle stedenbouwkundige structuren van de Eindhovense wederopbouwperiode ( 1945 – ’65 ) , met het doel om deze bij de Overheid voor bescherming voor te dragen. Daarnaast ziet de Stichting het als haar taak om actief bij te dragen aan de verbreding van de kennis en de waardering van het erfgoed uit de wederopbouwperiode. ACTIVITEITEN GEMELD BIJ DE HENRI VAN ABBE STICHTING Centrumgebied Een overleg met de gemeente over het rapport Steenhuis/Meurs heeft plaatsgevonden. De Stichting heeft haar op- en aanmerkingen op dat rapport verzonden naar het college en de gemeentelijke dienst. Het gewijzigde rapport is ontvangen. De Stg heeft criteria voor het Centrumgebied beschreven en aangeboden aan het college en de gemeentelijke dienst. Er is een ontwerp bestemmingsplan in voorbereiding. Het ontwerp bestemmingsplan ligt vanaf 6 december 2012 tot 2 januari 2013 ter inzage. De Stg heeft haar visie hierop gegeven. De Stg heeft haar
Pand Marconilaan, hoek Boschdijk Een krantenbericht meldt dat de gemeente de eigenaar heeft gesommeerd het gehele pand te slopen i.v.m. de beheerbaarheid. Van de zijde zowel de Stg. als van de zijde van de H. v. Abbestg. is in onderling overleg een brief gestuurd met het standpunt van de Stichtingen. Een afschrift is gestuurd naar de eigenaar. Niettemin is het pand gesloopt. De relatie tussen beide Stichtingen In verband met het aftreden van de voorzitter, is afgesproken dat de secretaris de Stg zal vertegenwoordigen in het bestuur van de H.v. Abbestg. Hij zal deel uitmaken van de werkgroep Wederopbouw binnen de H.v.Abbestg. Deze werkgroep zal zich met name richten op het onderzoek aan individuele panden uit de wederopbouw en dus een eigen onderscheiden taak krijgen. Een en ander zal bij brief worden vastgelegd.
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 16
7. Thema III. - Natuur en landschappen 1. Groen Samenstelling in 2012: Peter van den Baar, Henny Grote, Henk Hulshuizen, Jan Luiten, Luc Eekhout, Willem van der Sommen, Wildrik Burema, Simon van Schooten, Paul van Stratum. Hein Franke is sinds zijn vertrek naar Zeeland geïnteresseerd buitenlid. Eind 2012 is Wildrik Burema uitgetreden. Hij is toegetreden tot Trefpunt Groen. Een aantal leden van de projectgroep heeft in 2012 deelgenomen aan de vergaderingen van de Klankbordgroep Genneper Parken. Daarbij is vooral medegewerkt aan de uitvoering van het Masterplan Genneper Parken eerste fase. De bouw van Fontys hogeschool met alle daarmee samenhangende zaken. Alle zaken met betrekking tot het gebied van de Genneper Parken kwamen regelmatig aan de orde. Paul van Stratum heeft zitting in de Klankbordgroep HOV 2. Onder leiding van Henny Grote heeft de Projectgroep het idee van Hein Franke uitgewerkt en de Stichting Gedenkbomen tot stand gebracht. Het eerste project in Tongelre aan de Loovelden is afgerond en een groot succes geworden. Inmiddels voert de stichting besprekingen met de gemeente over nieuwe projecten.
De Stichting Gedenkbomen is in 2012 opgericht en uitgevloeid uit de Henri van Abbe Stichting. Het eerste project aan de Loovelden in Tongelre is een groot succes geworden.
Regelmatig werd gesproken over Natuurgebieden en andere gebieden met grootschalig groen, groen in de openbare ruimte. Enkele bijzondere projecten, waarbij de projectgroep betrokken is geweest zijn Beatrixoord en Eikenoord.
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 17
8. Thema IV. - Pleinen, openbare ruimte en kunst 1. Ruimtelijke kwaliteit Overzicht van de activiteiten van de projectgroep "Ruimtelijke kwaliteit". De werkgroep Ruimtelijke kwaliteit van de Henri van Abbe Stichting heeft in 2012 acht maal vergaderd. Onderwerpen van gesprek en agenda waren: - de radialenstructuur van de stad - welstand - bestemmingsplan binnenstad - sluiting en behoud van kerken. Een subwerkgroep heeft zich over de radialenstructuur van het Eindhovense wegennet gebogen. Zij heeft daartoe een drietal radialen – Hoogstraat, Tongelresestraat en Aalsterweg - kritisch in schouw genomen en terzake enige daar gevonden opvallende punten archiefonderzoek verricht. De resultaten en bevindingen zijn in voorlopige staat voorgelegd aan de vergadering van het bestuur van onze stichting en zijn besproken met deskundigen van de betrokken dienst van de gemeente. Het voornemen bestaat in 2013 een volgende versie van het verslag voor te leggen aan leden van de gemeenteraad zodra zich daartoe een duidelijke aanleiding voordoet. Welstand baart zorgen omdat door de gemeente bestuurlijk het voornemen is geuit het toezicht hierop drastisch terug te brengen en de handhaving te minimaliseren. Werkgroep en stichting hebben zich hiertegen verzet voor zoveel het beschermenswaardige en kwetsbare objecten en ruimten betreft. De werkgroep blijft waakzaam en wacht de uitkomsten van een gemeentelijke heroverweging naar aanleiding van ingebrachte bezwaren af. De werkgroep heeft deelgenomen aan besprekingen en voorlichtingsbijeenkomsten inzake het in voorbereiding zijnde bestemmingsplan binnenstad. De sluiting en functieverlies van kerken in de stad baart de werkgroep zorgen. Op basis van een werkafspraak in de bestuursvergadering onderzoekt de werkgroep de ruimtelijke
kwaliteit van deze gebouwen en hun omgeving. De resultaten van dit onderzoek zullen als deel-inbeng van een te schrijven advies over de culturele gevolgen van deze sluitingen aan het bestuur worden voorgegelegd.
Thema IV. - Pleinen, openbare ruimte en kunst 2. Kunst en design In de loop van 2012 is de projectgroep Kunst en design uitgebreid met Peter Thoben, kunsthistoricus en Jan Wils, beeldend kunstenaar. Er is drie maal vergaderd over de problematiek, het onderhoud en het beheer van kunst in de openbare ruimte. Gemeentelijke aanpak openbare kunst en het onderhoud/beleid: Nadat twee leden van de projectgroep op bezoek geweest zijn bij wethouder Schreurs, hebben zij besloten om het opnieuw aan te vliegen. De gemeente geeft aan om privatisering te overwegen van het hele kunstonderhoud. Prima, maar dan moet wel duidelijk zijn wat en wie de spelers zijn. De wethouder heeft opdracht gegeven om dat in kaart te brengen. Er zijn nogal wat potjes die de ambtenaren tot hun beschikking hebben. Enkele betrokken ambtenaren zijn inmiddels gesproken en gemaild en de hoop bestaat dat e.a. voor de zomer in kaart is gebracht. Als dit allemaal bekend is, moet de voorzitter de voorzitter van de Henri van abbe Stichting en een eventueel ander dagelijks bestuurslid een afspraak maken met de wethouder en beginnen met het opzetten van een privaatrechtelijke instelling waarin zowel de gemeente als leden van de Henri van Abbe Stichting aan deelnemen en die collectief met een eventueel derde partij dit op zich nemen. Duidelijk moet worden wie wat gaan doen en onder welke voorwaarden en mandaten. Alleen dan werkt het.
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 18
9. Thema V. - Stedenbouwkundige dragers 1. Strijp-S De projectgroep Strijp S wordt gevormd door navolgende leden: Marc van Abbe / Peter van den Baar (voorzitter) / Hein van Buul / Henny Grote / Ruud van de Leur (secretariaat) / Ruud Peppelenbos / Jos Peters / Ruud Nordt. De vergaderfaciliteit bij Park Strijp Beheer op Strijp-S kon begin 2012 niet langer worden gecontinueerd. In februari werd vergaderd in het Philips Museum voor Historische Producten. (aan de vergadertafel van de vroegere R.v.C. van Philips) Vanaf maart 2012 verkreeg de projectgroep vergaderfaciliteiten bij TRUDO op Strijp-S.
dynamiek van wonen / leren / werken op Strijp-S; voortgang van de (voorgenomen) woningproductie; de groenvoorziening; de bewegwijzering; de toekomst van het Veemgebouw en de Hoge Rug. Tevens heeft de projectgroep zich uitgebreid laten informeren over de uitkomst van een enquête onder TU/e- en Fontys-studenten naar hun woonwensen, onder meer op Strijp-S. Opvallend gegeven bleek daarbij de onbekendheid onder de geënquêteerden met het verleden van het industrieel erfgoed op Strijp-S.
In het verslagjaar 2012 kwam de projectgroep 8 x bijeen. De vergadering van januari werd tevens aangewend om kennis te nemen van het Philips Museum voor Historische Producten. De vergadering van december vond geen doorgang en werd aangewend voor een werkbezoek aan het DRU Industriepark te Ulft. De verslagen van de vergaderingen van de projectgroep worden ter kennis gebracht van de bestuursleden van de Stichting d.m.v. plaatsing op de site. project 013 - Strijp-S De ontwikkeling / voortgang betreffende Strijp-S werd kritisch gevolgd en becommentarieerd, waar mogelijk daadwerkelijk beïnvloed. In het verslagjaar werd regelmatig overleg gepleegd met relevante partijen betreffende Strijp-S, zoals met de wethouders Mary Fiers en Mary-Ann Schreurs en diverse fracties van politieke partijen; de commissie Ruimtelijke Kwaliteit van de gemeente Eindhoven (Frans Gijsbers); Park Strijp Beheer (Alwin Beernink); programmamanagement SpoorZone (Jos Roijmans); supervisor Adriaan Geuze en woningbouwvereniging Trudo (Thom Aussems, Jack Hock) Onderwerpen die hierbij onder meer aan de orde kwamen, betroffen de aansturing en coördinatie vanuit en door de gemeente; de rol / functie van Park Strijp Beheer; de infrastructurele werkzaamheden op Strijp-S; de voortgang betreffende het geformuleerde uitgangspunt over de te realiseren
De heren P. van den Baar en J. Peters van de Projectgroep Strijp-S vergaderen in het Philips Museum voor Historische Producten op industrieterrein De Hurk.
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 19
Door de projectgroep werd een inventarisatie opgesteld van historische relicten die teruggebracht zouden moeten worden op Strijp-S. Zo was bijvoorbeeld het goederenspoortracé erg bepalend voor de ontwikkeling van het uiteindelijke industrieel complex Strijp-S. Hiervan is thans niets meer terug te vinden. De opvattingen / ideeën van de projectgroep werden ter kennis gebracht van Park Strijp Beheer en Trudo. De projectgroep heeft haar kritiek kenbaar gemaakt betreffende de sloop van de verbindingsbruggen tussen Veemgebouw en Hoge Rug en verzocht om het herstel hiervan. Zij vormden een onlosmakelijk onderdeel van deze monumenten.
Historische aankleding Strijp-S Realiseren aanplant bomengalerij Realiseren Leidingstraat Aanlichting objecten op Strijp-S Lichtplan terrein Strijp-S Bewegwijzering op Strijp-S Philipsfabriekje aan de Emmasingel
Daarnaast is de projectgroep onophoudelijk aandacht blijven vragen voor de naamgeving Philipsboulevard en de herbouw van het Poème Electronique. project 042 - Oude NatLab-gebouw Begin 2012 werd door de gemeentelijke Commissie Ruimtelijke waliteit "groen licht" gegeven aan de aangepaste / verbeterde verbouwplannen betreffende het NatLab. De oorspronkelijke plannen werden bijgesteld. De bestaande gevelstructuur zal zo goed mogelijk herkenbaar worden gehouden. De gewenste aanpassingen voor de te bouwen Theaterzaal zullen daarin geen verandering brengen. De projectgroep heeft aldus een niet onbelangrijke inbreng gekend bij het tot stand komen van een (uiteindelijk) ontwerp dat recht doet aan de monumentale status en de historiciteit van het vroegere Natuurkundig Laboratorium. Inmiddels werd de verbouw / aanpassing tot het NatLab 2.0 ter hand genomen. Uiteraard zal de projectgroep Strijp-S de voortgang hiervan kritisch blijven volgen. Daarnaast zal zij haar aandacht gaan richten op "het interieur" (o.a. trappenhuis, tegelwerk, muurschildering) van het NatLab 2.0.
In december 2012 werd door de Projectgroep Strijp-S een bezoek gebracht aan het DRU Industriepark in Ulft, Gelderland.
Door de projectgroep werden ontwikkelingen gevolgd en / of bijdragen geleverd betreffende navolgende onderwerpen: Energie Centrale Strijp-T Herontwikkeling Veemgebouw (parkeren, wonen en winkelen) Herontwikkeling Hoge Rug (wonen en ateliers) Bouw Eindhovense School (annex aan NatLab 2.0)
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 20
9. Thema V. - Stedenbouwkundige dragers 2. NRE-terrein - De projectgroep NRE-terrein wordt gevormd door navolgende leden: Peter van den Baar, Laura Bertels, Jos Hüsken, Geert Geerts (voorzitter), Ruud van de Leur (secretariaat), Jan van de Sande, Heléne van Vriesland. Henk Scholte en Dré Meerhof waren betrokken bij de opstart van de projectgroep. -Vergaderlocatie: de projectgroep vergadert bij de Stichting Jeugd en Beroep -In het verslagjaar 2012 kwam de projectgroep 5 x bijeen. -De verslagen van de vergaderingen van de projectgroep worden ter kennis gebracht van de Stichting d.m.v. plaatsing op de site. Het NRE-terrein is gelegen aan de Nachtegaallaan, op een steenworp afstand van het hart van Eindhoven. De locatie is van oudsher bestemd voor diensten "voor het nut tot het algemeen". De Nutsbedrijven hebben van oudsher hun domicilie gevonden op dit terrein. Er bevinden zich meerdere historische gebouwen die in dienst stonden van – dan wel een relatie hadden met - de Nutsbedrijven. De locatie omvat de nieuwbouw van de NRE aan de kop van het Eindhovens kanaal, de productie en opslaghallen tot voor kort in gebruik door Endinet en het oude terrein met de historische gebouwen die behoren tot het gezichtsbepalend erfgoed van de gemeente Eindhoven. De ontwikkelingen en verwikkelingen betreffende het NRE-terrein werden in de afgelopen jaren, onder de noemer Complex Oude Gasfabriek Nachtegaallaan, kritisch gevolgd door de projectgroep Monumentale Gebouwen en Archeologie van de Stichting. Onder meer werd tijdig en adequaat geïntervenieerd toen de sector Grond/Vastgoed van de Gemeente, niettegenstaande daartoe gemaakte afspraken met onze Stichting, een sloopvergunning aanvroeg voor de Peelcentrale. Na enige onduidelijke ambtelijke en politieke "bewegingen" werd de inmiddels verleende sloopvergunning door de Gemeente ingetrokken. Het NRE-terrein is gemeentelijk eigendom en de Gemeente heeft in de afgelopen jaren meermaals aangegeven dat zij vooraleerst de herontwikkeling ter
hand wil nemen, alvorens aan een of meer gebouwen een monumentenstatus te verlenen. Het betreft dan navolgende gebouwen; Blowerkamer (1950) / Kantine met wasruimte (1952) / Gasfabriek (1899) / Gasfabriek-2 (1899) (in 1920 intern aangepast) / Zuiverhuis (1924) / Peelcentrale (1909-1912) / Ontvangst- en distributiepunt mijngas (1930) / Magazijn met toonzaal (1930). De Henri van Abbe Stichting stelt zich op het standpunt dat het NRE-terrein met deze historische gebouwen, gelegen aan het Villapark en de binnenstad, tegenover het klooster Mariënhage, onder geen enkele voorwaarde zonder gedegen onderzoek naar behoud en beheer mag worden vervreemd zonder consensus tussen gekwalificeerde instanties zoals de Henri van Abbe Stichting met de Gemeente Eindhoven. De Stichting is daarbij geen tegenstander van het vercommercialiseren van het onderhavige onroerend goed. Wel is de Stichting tegen versnippering van het NRE-terrein met haar historische gebouwen. Begin 2012 werd duidelijk dat Endinet, de enige gebruiker nog van het NRE-terrein, medio juni / juli het terrein zal hebben verlaten. Het terrein kent dan geen gebruikers meer. Mede op aangeven van wethouder Schreurs, daarin ondersteund door haar collega's Fiers, Helms en Depla, werd de Henri van Abbe Stichting genodigd mee te denken over de ontwikkeling van het NRE-terrein. (in vergelijking met onze rol betreffende Strijp-S) Voldoende reden voor onze stichting om in mei 2012 een aparte projectgroep NRE-terrein in het leven te roepen. In de daaropvolgende maanden werd door de projectgroep regelmatig overleg gevoerd met de ambtelijke diensten Gebiedsontwikkeling en Ruimtelijke Ontwikkeling, Cultuurhistorie en OVM Erfgoed, Gebiedsontwikkeling en Planologie. Daarnaast vond overleg plaats met de verantwoordelijk wethouder Mevrouw M. Schreurs. De gebouwen op het NRE-terrein worden door de Gemeente gekenmerkt als bijzondere panden. Er rust geen gemeentelijke monumentstatus op deze panden, wel staan deze vermeld op de Cultuurhistorische Waardenkaart van de Gemeente.
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 21
De panden verkeren in een slechte tot zéér slechte staat van onderhoud. Geldelijke middelen voor de aanpak van dit (achterstallig) onderhoud ontbreken. Vanuit de ontwikkelingsvisie van de Gemeente (raadsbesluit 2007) zou op het NRE-terrein een breed scala van woonvoorzieningen moeten ontstaan. Mede als gevolg van de financiële, economische en sociale ontwikkelingen werd een opgesteld voorlopig ontwikkelingsplan als onhaalbaar beoordeeld en verdween van tafel. De projectgroep entameerde enkele werkbezoeken aan het NREterrein en nam ter plekke de situatie en de gebouwen in ogenschouw. Door de projectgroep wordt ervolgens een voorkeur uitgesproken voor het doen realiseren van een privaat-publieke samenwerking. Daarbij opteerde de projectgroep, conform het door de Henri van Abbe Stichting eerder ingenomen standpunt, om een inbreng te realiseren betreffende het gehele NRE-terrein en niet "slechts" voor enkele gebouwen. Gegeven haar ruime netwerk, specifieke kennis en kunde betreffende monumenten, wederopbouw, stadsherstel en ruimtelijke ordening kan en wil onze Stichting haar inbreng leveren voor de herontwikkeling van het gehele NRE-terrein. De Gemeente is inmiddels de mening toegedaan dat onze Stichting zich "slechts" mag inzetten om de gebouwen Peelcentrale en het Distributiepunt van mijngas "aan de man" te brengen. Dit verschil van inzicht zal tot een maandenlang dispuut leiden met de politiek en de ambtelijke afdelingen. Nadat steeds duidelijker werd dat de Gemeente, na jarenlang "soebatten", een door ons geëntameerde publiek-private samenwerking niet wenselijk vond, werd door onze Stichting het initiatief genomen tot het oprichten van een zelfstandige en onafhankelijke stichting die handelend kan optreden als bemiddelaar en belegger / financier. Het doen oprichten van de Nicolaas Clopperstichting wordt ter hand genomen en eind 2012 is deze nieuwe Stichting operationeel. De projectgroep NRE-terrein wil nauw samenwerken met de Nicolaas Clopperstichting, maar zal vanuit haar onafhankelijke rol dit kritisch doen. De projectgroep NRE-terrein besluit een brief te richten aan prof. ir. Jan Westra van de TU/e, afdeling bouwkunde, met het verzoek onder zijn supervisie
door zijn studenten een integrale visie te ontwikkelen betreffende het NRE-terrein. Daarnaast treedt de projectgroep in overleg met de Werkgroep Picuskade / NRE-terrein die de belangen van de buurtbewoners behartigt. Op 24 november 2012 vindt een door de Gemeente georganiseerde kick-off meeting plaats op het NRE-terrein waarbij alle geïnteresseerden hun plannen en ideeën kenbaar kunnen maken. Een belangrijke voorwaarde daarbij is dat een feitelijke "eindgebruiker" bekend moet zijn, wil de potentiële koper / financier een kans maken om mee te dingen naar het verwerven van een (of meerdere) gebouw(en). Naar aanleiding van deze kick-off meeting zal de Gemeente een klankbordgroep gaan instellen, die zich in 2013 zal gaan richten op de herinrichting / ontwikkeling van het NRE-terrein. De projectgroep zal worden genodigd hieraan aan een bijdrage te leveren.
De Peelcentrale op het NRE-terrein verkeert in juni 2012 in erbarmelijke staat. Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 22
10. Publiciteit In het verslagjaar heeft met name het Eindhovens Dagblad opvallend veel aandacht geschonken aan onderwerpen die de Henri van Abbe Stichting dierbaar zijn. Dat onze stichting niet altijd met name werd genoemd, was van ondergeschikt belang. Zo lang de aandacht wordt gevestigd op het behoud van erfgoed is het prima. De stichting stond wel centraal in de berichtgeving rond de gebouwen op Beatrixoord, gebouwd in de zogeheten Heimatschutz Architektur. Het ED meldde op 24 januari dat HvA pleitte voor behoud van de panden en dat de gemeente zich beraadde. Een week later liet wethouder Fiers via de krant weten geen nieuw cultuurhistorisch onderzoek te laten uitvoeren. Corrie de Leeuw gaf Marc van Abbe alle ruimte uit te leggen waarom de Duitse nepkerk en de andere gebouwen bewaard moeten blijven. Op 17 februari kwam het alarmerende bericht dat de gemeente geen kans zag het kerkje te behouden. De gemeente was in overleg met HvA over een 3D-presentatie over het oorspronkelijke Beatrixoord. Omdat er eerst een vleermuizenonderzoek moest plaatsvinden, werd de sloop volgens een mededeling op 13 maart alsnog uitgesteld. De vleermuizen bleken de uiteindelijke redding. Groot Eindhoven van 30 maart bracht het verlossende woord: het kerkje zou definitief gespaard blijven. Marc van Abbe maakte zich kwaad over de lamentabele toestand van twee boerderijen op het Bokt. San van Suchtelen liet hem op 7 februari aan het woord, waarbij Marc de beproefde methode van de gemeente aan de kaak stelde. Hij noemde de situatie exemplarisch voor de handelwijze van de gemeente. Door gebrekkige controle laten kwaadwillenden moedwillig hun eigendom verkrotten. Jos Hüsken pleitte in hetzelfde artikel voor het onderbrengen van waardevolle panden in een stichting. Nog in dezelfde week (11 februari) besteedde San van Suchtelen aandacht aan de eventuele sloop van de boerderij De Kronehoef. HvA wees op het belang van het pand als naamgever van de wijk. Een ander sloopverhaal betrof de garage van Auto Lichtstad aan het Marconiplein. Peter van de Baar liet in het ED van 3 maart weten
dat pand graag te willen behouden en dat de slopers in de omgeving hun gang mochten gaan. De gemeente hield vast aan een eerder afgegeven sloopbevel, naar haar zeggen in verband met de veiligheid. Een paar weken later zou de afbraak een feit zijn. Peter van de Baar liet in Groot Eindhoven van 11 april weten dat er een juridisch traject tot de Raad van State was uitgezet om de witte gevel van de garage te behouden. Een paar weken later reageerde wethouder Fiers negatief. Ze vond het laten staan van de gevel niet realistisch. Op 24 juli kwam de mededeling dat de sloop definitief zou zijn. Peter van de Baar bleef hopen op terugkeer van een aantal karakteristieke elementen. Midden augustus kwamen de slopers alsnog. Sloop leek in het verslagjaar het centrale thema. Het was ook aan de orde met betrekking tot het pand Eikenoord aan de Aalsterweg, dat volgens de gemeente voorlopig nog niet hoefde te wijken voor de HOV-baan. Volgens Jos Hüsken in het ED van 9 maart zou HvA er vierkant voor gaan liggen als het unieke pand op enigerlei wijze bedreigd zou worden. Op 23 juni stond in een lang verhaal over de uitvoering van de HOV over de Aalsterweg dat het ernaar uitzag dat Eikenoord gespaard zou blijven. Jos Hüsken had althans begrepen dat er een koper zou zijn. HvA werd in het ED van 23 maart en Groot Eindhoven van 28 maart genoemd als initiatiefnemer van de contour van Vincent van Gogh aan de Genneper watermolen. De aanvullende bezuinigingen die het college van B en W in de nieuwe kadernota heeft opgenomen, leiden ertoe dat straks niemand binnen het gemeentelijk apparaat nog kennis heeft van de cultuurhistorie van de stad. Die nadrukkelijke boodschap gaven Peter van den Baar en Jos Hüsken de raadsleden op 7 juni mee namens HvA. Een dag later stond de vrees met betrekking tot de toekomst van de cultuurhistorie in de krant.
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 23
Peter van de Baar werd volgens het ED van 25 juli door Dré Rennenberg van het Ouderenappèl uitgenodigd mee bij te dragen aan de uitwerking van een plan op braakliggende terreinen in de stad sociale moestuinen aan te leggen. De opbrengst zou aan de Voedselbank moeten worden geschonken. Peter van de Baar en Jan van de Sande legden in het ED van 25 augustus haarfijn uit wat de opzet van de nieuwe Nicolaas Clopperstichting is. Ze heeft in elk geval niet de functie van aanhangwagentje van de HvA. Bij monde van Peter van de Baar maakte de HvA zich zorgen over het opheffen van de monumentenlijst in Geldrop-Mierlo schreef het ED van 26 september. De uitreiking van de Henri van Abbepenning aan KIEG ging in de publiciteit (ED 5 oktober) enigszins onder in de gelijktijdige boekpresentatie. In de toekomst maakt HvA er weer een eigen happening van. HvA had haar zorgen over de toekomst van het NRE-terrein. Zonder een totaalplan wordt de inpassing van de oude panden een farce, liet de stichting in een brief aan B & W weten. Het ED van 14 november maakte daar melding van in een artikel waarin ook Stefan de Bever zijn bezorgdheid uitte. Ten slotte nog een bericht over een mogelijke sloop: die van een deel van het gemeentelijk monument De Blauwververij. Jos Hüsken wees in het ED van 24 november op de mogelijkheid om bezwaar te maken tegen toestemming tot sloop.
De heren Van de Sande (links) en Van den Baar, respectievelijk bestuurslid en voorzitter van de Henri van Abbe Stichting op een foto die door het Eindhovens Dagblad op 25 augustus geplaatst werd bij een artikel inzake de oprichting van de Nicolaas Clopper Stichting
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 24
11. De Henri van Abbeprijs Tweejaarlijks verleent de Stichting aan een persoon of instelling die zich verdienstelijk heeft gemaakt op het gebied van de monumentenzorg in de stad Eindhoven de 'Eindhovense monumentenprijs'. Aan deze prijs is de Henri van Abbepenning, beschikbaar gesteld door de familie Van Abbe, verbonden. De prijs is in 2012 uitgereikt aan de Kerkelijke Instelling Erfgoed Glorieux, vanwege de voortreffelijke wijze waarop deze instelling de restauratie van huize 'De Burgh' aan de Geldropseweg in Eindhoven heeft gerealiseerd. De prijs zal opnieuw worden uitgereikt in 2014.
De Kerkelijke Instelling Erfgoed Glorieux kreeg de Henri van Abbepenning 2012 vanwege de voortreffelijke wijze waarop deze instelling de restauratie van 'Huize De Burgh' aan de Geldropseweg in Eindhoven heeft gerealiseerd.
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 25
12. De website Onder de naam www.vanabbestichting.nl is de website van de Stichting sinds enkele jaren operationeel. De informatie die op de website wordt aangeboden en voortdurend wordt geactualiseerd, is deels vrij toegankelijk voor geïnteresseerden en deels via een wachtwoord voor de bestuursleden. Deze informatie betreft onder andere de agenda, de notulen van de vergaderingen en uitgegane correspondentie. De website is in het verslagjaar 39.781 keer bezocht. Sinds oktober 2008 wordt met een ander statistiekprogramma gewerkt. Het aantal bezoeken dat in het jaarverslag over 2008 staat vermeld, ligt fors lager en is dus hoogstwaarschijnlijk onjuist. Het aantal bezoeken in 2009, 2010 en 2011 kan als volgt gespecificeerd worden:
2009 januari - 1774 februari - 1652 maart - 1886 april 1114 mei - 1275 juni - 1244 juli - 1618 augustus - 1949 september - 1454 oktober - 2329 november - 2197 december - 1006
2010 januari - 1491 februari - 1391 maart - 2053 april - 2058 mei - 2433 juni - 2416 juli - 2627 augustus - 3006 september - 2543 oktober - 2646 november - 3377 december - 3422
2011 januari - 3411 februari - 3204 maart - 2928 april - 2754 mei - 2739 juni - 3455 juli - 3105 augustus - 3078 september - 2612 oktober - 3005 november - 3260 december - 3484
2012 januari - 3708 februari - 2828 maart - 3337 april - 3134 mei - 3476 juni - 3445 juli - 3651 augustus - 3644 september - 3456 oktober - 2877 november - 3543 december - 2682
totaal 2009 - 19.498
totaal 2010 - 26.820 (+ 38 %)
totaal 2011 - 37.035 (+ 38 %)
totaal 2012 - 39.781 (+ 7 %)
De bezoekersaantallen zijn in 2012 dus met 7% gestegen ten opzichte van 2011. Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 26
13. Financiële middelen De financiële middelen van de Stichting zijn afkomstig van donaties van bestuursleden en van Eindhovenaren, die het doel van de Stichting een warm hart toedragen. In het verslagjaar ontving de Stichting € 2.025,- aan donaties.
Vastgesteld in de Algemene Bestuursvergadering van 13 maart 2013
Jaarverslag 2012 Henri van Abbe Stichting, d.d. 13 maart 2013, Pagina 27
foto omslag voorzijde: Het gemeentelijke monument Bokt 19-19a, dat evenals zijn monumentale overbuurman op nummer 18 ernstig in verval is geraakt en waar de Stichting in 2012 voor op de bres is gesprongen. foto omslag achterzijde: Het gemeentelijke monument Villa Eikenoord aan de Aalsterweg dat gesloopt dreigt te worden door de aanleg van een HOV-busbaan.
© 2013 - Henri van Abbe Stichting