JAARVERSLAG 2008 COLLEGE BOUW ZORGINSTELLINGEN. College bouw zorginstellingen. aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

College bouw zorginstellingen Postbus 3056 3502 GB Utrecht T (030) 298 31 00 F (030) 298 32 99 E [email protected] I www.bouwcollege.nl

JAARVERSLAG 2008 COLLEGE BOUW ZORGINSTELLINGEN

Uitgebracht

aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Vastgesteld

door het College bouw zorginstellingen op 28 mei 2009

ISBN/EAN 978-90-8517-107-2

Cbz/nr jaarverslag 2008.doc

Bezoekadres Churchilllaan 11 3527 GV Utrecht

Jaarverslag 2008


Jaarverslag 2008

INHOUDSOPGAVE

Voorwoord

I

1.

1

Structurele activiteiten

1.1 Bouwplanbeoordeling 1.2 Ontwikkeling van bouwen kostenkaders 1.3 Monitoring van gebouwkwaliteit

1 5 7

2.

Overige (incidentele) activiteiten

10

2.1 2.2 2.3 2.4

De gebruikswaarde van gebouwen De kwaliteit van de fysieke zorgomgeving Nadeelcompensatie van ziekenhuizen Vastgoedbeleid in de zorg

10 10 11 11

3.

Ontsluiting van expertise

12

3.1 Communicatie en voorlichting 3.2 Samenwerking

12 15

4.

18

Bedrijfsvoering

4.1 Visie op het eigen functioneren 4.2 Bouwcollege en bureau

Bijlagen 1. 2. 2a. 3. 4. 5.

Schematische verantwoording werkzaamheden Personele samenstelling Raad van Bestuur en commissies Nevenfuncties leden Raad van Bestuur Personele samenstelling bureau Publicaties Bouwcollege 2008 Productiecijfers beoordeling individuele (bouw)aanvragen


18 23

Jaarverslag 2008


Jaarverslag 2008

Voorwoord Afscheid en begin Op 1 januari 2009 jl. is het Centrum Zorg en Bouw officieel van start gegaan, als businessunit van TNO Bouw en Ondergrond. Iets minder dan de helft van de medewerkers van het College bouw zorginstellingen (Bouwcollege) is op die datum in dienst getreden van TNO, onder wie Marinus Verweij, (voormalig) bestuurslid van het Bouwcollege, die directeur is geworden van het Centrum Zorg en Bouw. Het is een goede zaak dat het centrum onderdak heeft gevonden bij een grote en gerespecteerde organisatie als TNO. Dat heeft vele voordelen, zoals de mogelijkheid gebruik te maken van de verschillende deskundigheden binnen TNO en van de synergie tussen het centrum en andere onderdelen van TNO op het punt van gezondheid, bouw, veiligheid en techniek. Het Bouwcollege en de overheid hebben om meer redenen voor TNO gekozen: deze organisatie is gerespecteerd als uitvoerder van allerlei opdrachten voor zowel de publieke als de private sector; precies wat het nieuwe centrum ook beoogt. Tenslotte was TNO ook een veel beter alternatief dan een stand alone organisatie, al was het alleen maar om te voorkomen dat het centrum werd gezien als een soort opvolger van het Bouwcollege. Immers, in vele publicaties rond het einde van het bouwregime is over het Centrum Zorg en Bouw gesproken als de opvolger van het Bouwcollege. Dat is absoluut niet het geval. Het centrum heeft een autonome opdracht binnen TNO-verband, heeft geen wettelijke bevoegdheden en is geen zelfstandig bestuursorgaan. Het Bouwcollege blijft nog actief tot 1 januari 2010 en is tot die tijd in ieder geval nog belast met de afhandeling van de bezwaarschriften en de bouwbegeleiding (aanbestedingen, meeren minderwerk, eindafrekeningen). De bestuurlijke activiteiten die daaraan vooraf pleegden te gaan, met name het adviseren over toelatingsaanvragen en afgeven van vergunningen zijn inmiddels, met de recente opheffing van het bouwregime voor de care - en een jaar eerder al voor de cure - vervallen. De aangekondigde opheffing van het bouwregime voor de care betekende overigens ook dat het Bouwcollege kort voor de deadline - 1 oktober - werd geconfronteerd met een massale instroom van vooral vergunningaanvragen, die in korte tijd afgehandeld moesten worden (zie het hoofdstuk Bouwplanbeoordeling). Dat dit allemaal vlekkeloos verlopen is verdient een groot compliment voor medewerkers die, met het oog op hun toekomst, soms in een heel onzekere situatie verkeren. Niettegenstaande de opheffing van het bouwregime zal het Bouwcollege zich ook in 2009 nog met bouwplannen bezighouden. Op verzoek van VWS gaat het Bouwcollege de komende maanden namelijk alsnog advies uitbrengen over zo’n 160 toelatingsaanvragen met bouw die vóór 1 oktober bij het CIBG zijn ingediend. De afschaffing van het bouwregime stelt uiteraard eisen aan de juridische vormgeving van de toelating; daarover is inmiddels met VWS overeenstemming bereikt. Ook de advisering aan de NZa over aanvragen zorginfrastructuur voor extramurale zorg loopt nog door in 2009: in tegenstelling tot eerdere berichten zijn alle aanvragen die vóór 1 januari compleet waren ingediend alsnog afgehandeld. De advisering is deze maand afgerond. Dat betekent dat binnen drie maanden ruim 250 adviezen zijn uitgebracht. Daarnaast heeft het Bouwcollege nog een aantal taken die voortvloeien uit (brieven van de bewindslieden van VWS over) het overgangsregime in de ziekenhuissector en de AWBZ. Voorts zal ook


I

Jaarverslag 2008

de verdere afbouw van de organisatie nog het nodige werk vergen, waaronder begrepen het opschonen en toegankelijk opslaan van het archief, het uitvoeren van de afvloeiingsregelingen voor het personeel en arbeidsbemiddeling. Uiteindelijk zal het Bouwcollege formeel worden opgeheven. Dat zal dienen te geschieden bij wetswijziging. Daarvoor wordt een nieuwe wet gemaakt, die vele zaken rond consument en kwaliteit zal regelen en andere bestaande wetten zal opheffen. De contouren van die wet zijn echter nog niet helemaal uit de (grond)verf gekomen, laat staan in een formeel wetsvoorstel gegoten. Dat is dus nog even afwachten. Intussen gaan het Centrum Zorg en Bouw en het Bouwcollege ieder hun eigen weg. Ik wens het centrum een goede vaart en het college een behouden thuiskomst. Leeswijzer Het jaarverslag over 2008 bevat een beknopt overzicht van de werkzaamheden die het Bouwcollege vorig jaar heeft verricht. Er wordt verslag gedaan van continue activiteiten als de beoordeling van bouwplannen, de ontwikkeling van bouwen kostenkaders (met name de Bouwkostennota), de monitoringonderzoeken naar de gebouwkwaliteit en de werkzaamheden in het kader van voorlichting en communicatie. Daarnaast komen meer incidentele activiteiten aan de orde. De diverse onderwerpen worden eerst kort beschreven, waarna een overzicht volgt van de producten die dit heeft opgeleverd. De ingezette middelen, uitgedrukt in fte’s (en totale salariskosten), vindt u in het hoofdstuk Visie op het eigen functioneren. In dit hoofdstuk wordt verantwoording afgelegd over de bedrijfsvoering. De doelmatigheid en doeltreffendheid van het eigen functioneren zijn daarbij belangrijke aandachtspunten. Bijlage 1 bevat een verantwoording van de werkzaamheden afgezet tegen het werkprogramma voor 2008. Het financieel verslag en de jaarrekening zijn niet in het voorliggende jaarverslag opgenomen; ze zijn eerder al als afzonderlijke publicatie aan de minister aangeboden. Utrecht, mei 2009 Rob Scheerder voorzitter College bouw zorginstellingen


II

Jaarverslag 2008

1.

Structurele activiteiten

1.1 Bouwplanbeoordeling Het Bouwcollege adviseert het ministerie van VWS over aanvragen van instellingen voor toelatingen met bouw, en na afgifte van de toelating verleent het instellingen op hun verzoek vergunning als is gebleken dat het schetsontwerp aan de geldende prestatie-eisen voldoet.

Het Bouwcollege bracht in 2008 in totaal 1828 adviezen en beschikkingen uit over individuele (bouw)aanvragen van instellingen (in 2007 waren dat er 2213)

Voor gedetailleerde overzichten wordt verwezen naar bijlage 5. Toelatingen en vergunningen Zoals bekend, is het bouwregime voor de AWBZ/care-sectoren per 1 januari jl. afgeschaft. Het Bouwcollege heeft tegen deze achtergrond op 14 augustus 2008 een circulaire uitgebracht, waarin het veld is meegedeeld dat alleen aanvragen die uiterlijk 1 oktober (volledig) waren ingediend gegarandeerd afgehandeld zouden worden. Voorzover het om toelatingsaanvragen ging, zou het Bouwcollege op dat moment tevens een adviesaanvraag van het CIBG moeten hebben ontvangen. Dit heeft - niet geheel onverwacht - tot een massale instroom van bouwaanvragen rond deze datum geleid. Samen met nog liggende aanvragen ontstond zo tegen het eind van het jaar een werkvoorraad van circa 70 plannen in de sector geestelijke gezondheidszorg, 185 in de sector gehandicaptenzorg en 160 in de sector verpleging en verzorging. Het ging voor het grootste deel om vergunningaanvragen en voor een veel kleiner deel om adviesaanvragen voor een toelating.

- Aantal adviezen over toelatingsaanvragen: 191 (2007: 1297) - Totaal investeringsbedrag: € 328 mln. (2007: € 3.062 mln.)

- Aantal beschikkingen in de fase vergunning:1053 (2007: 442) - Investeringsbedrag: € 2.164 mln. (2007: € 1.581 mln.)

Het merendeel van de adviezen en beschikkingen wordt krachtens de mandateringsregeling uitgebracht op ambtelijk niveau, dat wil zeggen door het bureau van het Bouwcollege. Het mandaat beperkt zich tot positieve beschikkingen/adviezen. Alle beschikkingen ná de vergunningverlening, zoals eindafrekeningen, worden eveneens uitgebracht krachtens de mandateringsregeling.


1

Jaarverslag 2008

Bouwbegeleiding Bouwbegeleiding omvat alle werkzaamheden die na afgifte van de vergunning plaatsvinden. Dat wil zeggen verzoeken om ontheffing van de aanbestedingsplicht, beoordeling van de aanbestedingsresultaten, meeren minderwerken, budget-/voortgangsbewaking en de eindverantwoording c.q. eindafrekening. Bij de jaarlijkse analyse van de aanbestedingsresultaten zijn 10 initiatieven (waaronder 5 projecten met budgettair bouwen) onderzocht met een investeringsbedrag hoger dan € 1,5 mln. Daarbij zijn de resultaten van grondaankoop, huurprojecten, tijdelijke huisvesting en sloop niet meegenomen. Hoewel dit wel is vereist, worden niet alle aanbestedingsresultaten (tijdig) aan het Bouwcollege voorgelegd.

In totaal zijn aanbestedingen van 5 projecten goedgekeurd voor een bedrag van € 33,2 mln. (2007: € 167 mln.) aan bouwkosten, met een gemiddeld tegenvallend resultaat van 3,6%. Aanbestedingsresultaten van de 5 projecten waarop budgettair bouwen van toepassing is zijn ter kennisneming aan het Bouwcollege voorgelegd. Van deze projecten bedroeg het gemiddelde nadelige resultaat 0,9%, met een gezamenlijke inschrijfsom van € 56,2 mln.

In 2007 was sprake van nadelige aanbestedingsresultaten van respectievelijk 2,8 en 5%. Gedurende het jaar 2008 zijn de consequenties van het opheffen van het bouwregime voor de cure per 1 januari 2008 en voor de care per 1 januari 2009 ook aan bouwbegeleiding niet ongemerkt voorbij gegaan. Dit vindt onder meer zijn weerslag in een sterke indamming van de informatiestroom, waarmee ook het geringe aantal aanbestede projecten kan worden verklaard. Bij de in het verslagjaar gemeten tegenvallende resultaten dient dan ook te worden opgemerkt dat de resultaten projecten betreffen waarvan de meest recente aanbesteding uit mei 2008 dateert. Ongetwijfeld hebben de economische ontwikkelingen die zich in het verdere verloop van het verslagjaar hebben voltrokken invloed op de aanbestedingsresultaten. Echter, vanwege het ontbreken van recent informatiemateriaal is het niet meer mogelijk het effect van deze ontwikkelingen op de aanbestedingsresultaten voor het gehele jaar 2008 inzichtelijk te maken. In 2008 zijn 17 verzoeken tot ontheffing van de voorgeschreven aanbestedingsmethodiek behandeld1 (2007: 46). In 11 gevallen is positief gereageerd, waarbij 8 keer is ingestemd met een enkelvoudige aanbesteding en in 3 gevallen met een onderhandse procedure. Van de overige 6 gevallen waren er 4 onder het drempelbedrag van € 1,5 mln. (onder dit bedrag geldt geen voorgeschreven aanbestedingsmethodiek); bij 2 is geadviseerd eerst tot marktverkenning over te gaan.

1

Niet meegenomen in totaaltelling (bijlage 5)


2

Jaarverslag 2008

In 2008 zijn 231 eindafrekeningen goedgekeurd met een investeringsbedrag van circa € 1.036 mln. (2007: 219 en € 937 mln.) Daarnaast vond goedkeuring plaats van 122 eindafrekeningen2 met een (jaar)huurbedrag van circa € 23 mln. (2007: 145 en € 20).

Deze eindafrekeningen zijn als volgt over de sectoren te verdelen: Sector

aantal eindafrekeningen

Ziekenhuizen

40

V&V

179

GGZ

62

GHZ

72

Totaal

353

In onderstaande tabel wordt per zorgsector aangegeven hoeveel vergunningplichtige projecten in 2008 (bij benadering) in gebruik zijn genomen. De cijfers zijn zowel gebaseerd op de gegevens van de instellingen als op de eigen registratie van het Bouwcollege. Tussen ( ) staan de aantallen in 2007. Sector

Ziekenhuizen

Aantal in gebruik genomen projecten 9 (17)

V&V

243 (236)

GGZ

52 (45)

GHZ

94 (127)

Totaal

398 (425)

Stichting Sanquin Bloedvoorziening Het Bouwcollege adviseert de minister over het huisvestingsplan van de Stichting Sanquin Bloedvoorziening (de overkoepelende organisatie van bloedbanken) en over bouwprojecten van bloedbanken. Deze advisering vindt plaats uit hoofde van de regeling “Inrichting begroting en 2

Niet meegenomen in totaaltelling (bijlage 5)


3

Jaarverslag 2008

jaarrekening Sanquin”, waarin onder meer is bepaald dat de huisvestingskosten van Sanquin worden getoetst aan de hand van een jaarlijks op te stellen huisvestingsplan. In dit kader heeft het Bouwcollege in 2008 geadviseerd over het huisvestingsplan 2009-2013. Extramurale zorgverlening In het kader van de Beleidsregel zorginfrastructuur adviseert het Bouwcollege de NZa over aanvragen voor zorginfrastructuur en/of technologische voorzieningen. De NZa-beleidsregel dient ertoe de extramuralisering van de zorg te stimuleren en is gericht op vergoeding van de investeringskosten voor zowel de bouw als de technologische voorzieningen/domotica.

In 2008 zijn 348 adviezen uitgebracht aan de NZa over bouwaanvragen voor zorginfrastructuur en/of technologische voorzieningen (2007: 241). Het overgrote deel (320) heeft betrekking op de sector V&V.

Aanjaagactiviteiten Tot de kerntaken van het aanjaagteam van het Bouwcollege, dat sinds 2001 actief is, behoren de volgende werkzaamheden: • De doorlooptijd van bouwprojecten bekorten en stagnatie in de planvorming voorkomen. Vooral in de ouderenzorg blijft de planvorming regelmatig in een vroegtijdig stadium ‘steken’, waardoor de oplossing van de privacyproblematiek en het scheiden van wonen en zorg worden bemoeilijkt. Vertragende factoren zijn o.a. (gewijzigde) wetgeving, ruimtelijke-ordeningprocedures bij gemeenten en provincies, fusies tussen instellingen, gebrekkige beschikbaarheid van grond en afhankelijkheid van woningbouwcorporaties. • Het (volledig) gebruik van de beschikbare budgetten voor bouw stimuleren. • Initiatiefnemers met slechte huisvesting bijstaan bij de (snelle) ontwikkeling van bouwplannen. Om deze doelstellingen te bereiken voert het aanjaagteam adviesgesprekken met instellingen en is het vaak aanwezig bij overleg tussen initiatiefnemers en gemeenten, woningbouwcorporaties, architecten, adviesbureaus enz. Ook wordt met VWS van gedachten gewisseld over ingewikkelde casuïstiek. Het aanjaagteam probeert belanghebbende partijen bijeen te brengen door overredingskracht, bemiddeling, voorzichtig manoeuvreren en het zoeken naar oplossingen. Gezien het feit dat straks de kapitaallasten niet meer zullen worden nagecalculeerd (met de bijbehorende eigen verantwoordelijkheid van de instellingen voor de exploitatie van hun vastgoed), ligt bij de advisering de laatste jaren de nadruk op het begeleiden van instellingen bij de ontwikkeling van hun vastgoedstrategie. De focus is om vastgoedprojecten en gebiedsontwikkeling te beoordelen en investeringen, huur en rendement op elkaar af te stemmen. Het aanjaagteam is in 2008 actief betrokken geweest bij het begeleiden en adviseren van initiatiefnemers over de gevolgen van de afschaffing van het bouwregime voor de AWBZ en de daaruit voortvloeiende overgangssituatie voor de huisvesting. De deadlines voor het aanvragen van toelatingen en vergunningen zorgden voor een verhoogde activiteit op dit punt.


4

Jaarverslag 2008

In 2008 heeft het aanjaagteam bij circa 200 projecten ondersteuning geboden (tegen ca. 500 in 2007). Het gaat om vertraagde projecten maar ook om projecten waarbij de initiatiefnemer of het zorgkantoor om assistentie heeft gevraagd. Circa 50 verzorgingshuizen zijn ondersteund bij hun vastgoedstrategie via het project Toekomst verzorgingshuizen; daarbij is naast een marktverkenning ook geadviseerd over de ombouwmogelijkheden van bestaande huisvesting inclusief de investeringsgevolgen.

Bezwaarschriften en klachten In het kader van de Regeling voor de Behandeling van Bezwaarschriften zijn in 2008 in totaal 31 bezwaarschriften ingediend (2 meer dan in 2007). 9 bezwaarschriften die in 2007 al waren ingediend zijn in dat jaar niet afgehandeld. 11 bezwaarschriften zijn weer ingetrokken, in de meeste gevallen na het uitbrengen van een gewijzigde beschikking waarin (deels) aan de bezwaren tegemoet is gekomen. 10 bezwaarschriften zijn nietontvankelijk verklaard, 7 omdat bezwaar was aangetekend tegen een (concept) advies en/of een conceptbeschikking, niet zijnde een besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht (Awb), en 3 wegens niet-verschoonbare termijnoverschrijding. 10 bezwaarschriften zijn behandeld op een hoorzitting van de bezwaarschriftencommissie, waarna de commissie advies heeft uitgebracht aan het Bouwcollege. 5 bezwaarschriften werden vervolgens ongegrond verklaard, en 4 gedeeltelijk (on)gegrond of niet-ontvankelijk. In één geval heeft de bezwaarschriftencommissie geen advies uitgebracht, omdat het Bouwcollege naar aanleiding van de hoorzitting een gewijzigde beschikking heeft uitgebracht, waarop het bezwaarschrift is ingetrokken. Eenmaal is het Bouwcollege afgeweken van het advies door het bezwaarschrift gegrond in plaats van ongegrond te verklaren. In alle overige gevallen was de beslissing op bezwaar van het Bouwcollege conform het advies van de bezwaarschriftencommissie. De meeste bezwaarschriften hadden betrekking op beschikkingen uit de sector verpleging & verzorging en op beschikkingen inzake de eindafrekening (bouwbegeleiding). Inhoudelijk gezien is het meest bezwaar gemaakt tegen beslissingen over investeringskosten en grondkosten. Aan het einde van het verslagjaar waren nog 9 bezwaarschriften in behandeling. In het verslagjaar is 2 keer beroep ingesteld tegen een beslissing op bezwaar bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (AbRvS). Eén beroepschrift is niet-ontvankelijk verklaard, het tweede zal in 2009 door de AbRvS behandeld worden. Over twee beroepszaken die al in 2007 waren ingediend heeft de AbRvS in 2008 uitspraak gedaan. Beide werden ongegrond verklaard. De regeling voor de afhandeling van klachten vloeit voort uit de eisen die de Awb aan bestuursorganen stelt bij het behandelen van klachten. In het verslagjaar zijn geen klachten ingediend.

In 2008 zijn 31 bezwaarschriften afgehandeld (2007: 23). Er zijn geen klachten ingediend (2007: 1)


5

Jaarverslag 2008

1.2 Ontwikkeling van bouwen kostenkaders Bouwkostennota en Jaarbeeld Bouwkosten De Bouwkostennota biedt directies van instellingen financiële richtlijnen bij de voorbereiding van individuele bouwprojecten. In de nota worden de bouwen investeringskosten in de zorgsector geanalyseerd, wat resulteert in een jaarlijkse bijstelling van de bouwkostennormen voor de respectieve sectoren. In de Bouwkostennota 2008 zijn de bouwkostennormen voor AWBZ-voorzieningen in totaal met 6,4% verhoogd, te weten 3,6% als gevolg van indexering van de loon- en materiaalkosten - de zgn. gezondheidszorgindex - en de overige 2,8% op grond van tegenvallende aanbestedingsresultaten (waarvan 2% al eerder in het jaar - tijdelijk - door de minister was goedgekeurd vanwege de verslechterende marktsituatie). Omdat het bouwregime voor de ziekenhuizen aan het begin van het verslagjaar al was afgeschaft, is deze sector niet meer opgenomen in de Bouwkostennota. In het verslagjaar is overigens ook weer een zakboekje verschenen met een samenvatting van de bouwkostennormen uit de Bouwkostennota 2008. Omdat ook voor de AWBZ-voorzieningen het bouwregime per 1 januari 2009 is afgeschaft, is het primaire doel van de Bouwkostennota inmiddels feitelijk verdwenen. Voor instellingen en adviseurs blijft het onderzoek naar de ontwikkeling van bouwkosten en -technieken echter onverminderd van belang, niet in de laatste plaats door de nieuwe bekostigingsstructuur via integrale tarieven. Daarom heeft het Bouwcollege, gelijktijdig met de Bouwkostennota, het Jaarbeeld Bouwkosten 2008 uitgebracht (het Centrum Zorg en Bouw zal deze nota in de toekomst uit gaan brengen). Het jaarbeeld behandelt een reeks van actuele thema’s vanuit de centrale vraagstelling: “Wat moet een bouwmanager/opdrachtgever in de zorgbouw weten?” In dit kader gaat het in op de bekostiging van de kapitaallasten, wijzigingen in de bouwregelgeving, opdrachtgeverschap, innovatieve contractvormen en aanbestedingen, productiegericht programmeren, brandveiligheid, installatietechniek (ventilatie in OK’s, koeling en domotica) bouwfouten en faalkosten. Daarnaast komen de bouwkosten en kapitaallasten in de jeugdzorg aan de orde alsmede de bouwkostenontwikkeling van algemene ziekenhuizen.

-

“Bouwkostennota 2008” “Bouwkosten 2008”, zakboekje “Jaarbeeld Bouwkosten 2008”

Prestatie-eisen en referentiekaders Prestatie-eisen zijn jarenlang door het Bouwcollege vastgesteld en door de minister goedgekeurd. Ze waren bedoeld als hulpmiddel bij het voorbereiden van bouwaanvragen. Daarnaast vormden ze het formele toetsingskader voor de bouwkundig-functionele en kostentechnische beoordeling van die aanvragen. Ze bevatten de basiskwaliteitseisen waaraan nieuwe zorgvoorzieningen minimaal moesten voldoen, in termen van noodzakelijkheid, doelmatigheid en soberheid.. In het verslagjaar zijn geen prestatie-eisen meer vastgesteld, niet in de laatste plaats uiteraard vanwege de (toen voorziene en inmiddels gerealiseerde) afschaffing van het bouwregime voor de care, als gevolg


6

Jaarverslag 2008

waarvan de bestaande prestatie-eisen voor de care (en eerder al voor de ziekenhuizen) geen formele geldigheid meer hebben. De prestatie-eisen zullen in de toekomst worden omgevormd tot zogeheten veldnormen. Dat neemt niet weg dat ze voor instellingen voorlopig nog een inspiratiebron kunnen zijn als hulpmiddel bij de voorbereiding van bouwplannen. Dat geldt ook voor zogeheten referentiekaders, eveneens bedoeld als hulpmiddel en richtlijn bij bouwplannen, maar uitdrukkelijk niet als formeel (verplichtend) beoordelingskader. Het Bouwcollege heeft - daartoe uitgenodigd door minister Rouvoet en begeleid door een klankbordgroep met vertegenwoordigers uit de sector - in het verslagjaar een ruimtelijk en financieel referentiekader voor gesloten jeugdzorg vastgesteld. Op 1 januari 2008 is namelijk de Wet op de jeugdzorg (Wjz) aangepast om gesloten jeugdzorg mogelijk te maken. Met ingang van 2010 moet voldoende capaciteit (circa 1400 plaatsen) beschikbaar zijn voor deze nieuwe vorm van jeugdzorg. Dat gebeurt door overheveling van acht justitiële jeugdinrichtingen (JJI’s) van het ministerie van Justitie naar het programmaministerie Jeugd en Gezin en door ontwikkeling van nieuwe initiatieven. De jeugdzorg beschikt dan over een volledig en samenhangend aanbod aan zorg, van ambulante hulpverlening tot en met gesloten jeugdzorg. De ruimtebehoefte en investeringskosten voor gesloten jeugdzorg zijn berekend voor drie capaciteiten (24, 64 en 96 plaatsen) en komen gemiddeld uit op 97 m2 respectievelijk € 230.000,-- per plaats (inclusief grondkosten). De maximale investeringskosten per m2 gebouw bedragen € 2.090,-- (exclusief grondkosten, onderwijsfaciliteiten en eventuele afzonderings- en/of separeervoorzieningen). De beschreven bouwkundig-functionele uitgangspunten zijn, zoals gezegd, geen (kwaliteits)eisen waaraan de beoogde voorzieningen per se moeten voldoen. Ze zijn primair geformuleerd om het kader voor de investeringskosten voor bouw te kunnen bepalen.

-

“Huisvesting voor gesloten jeugdzorg: ruimtelijk en financieel kader”

1.3 Monitoring van gebouwkwaliteit Een van de wettelijke taken van het Bouwcollege is het monitoren van de functionele en bouwtechnische kwaliteit van de instellingsgebouwen in de intramurale gezondheidszorg. Eens in de vier jaar wordt de huisvestingssituatie van elke zorgsector in beeld gebracht (monitoringonderzoek), zowel op macro- als microniveau: eerst een geaggregeerd totaaloverzicht voor heel Nederland, waarna alle deelnemende instellingen individueel gedetailleerde informatie ontvangen - desgewenst op locatie toegelicht - over de kwaliteit van hun eigen gebouwenbestand. Het onderzoek beperkt zich tot fact finding en spreekt zich niet uit over eventuele beleidsmatige consequenties. Vanaf 2003 zijn achtereenvolgens onderzoeken uitgevoerd voor de gehandicaptenzorg, geestelijke gezondheidszorg, verpleging en verzorging, algemene ziekenhuizen en de jeugdzorg. Nieuw monitoringonderzoek gehandicaptenzorg Begin 2008 is het tweede monitoringonderzoek in de gehandicaptenzorg van start gegaan. Het richt zich op alle voor verblijf toegelaten instellingen voor gehandicaptenzorg, inclusief de vroegere semimurale instellingen, en bestaat uit drie deelonderzoeken:


7

Jaarverslag 2008

•

• •

afronding van het verbetertraject (wegwerken ‘rode’ en ‘oranje’ plaatsen) waarover naar aanleiding van het eerste onderzoek in 2004 afspraken zijn gemaakt tussen VWS, VGN en Bouwcollege. Deze follow-up van het eerdere onderzoek is in het verslagjaar afgerond (zie Follow-up eerdere onderzoeken voor de resultaten). onderzoek naar de kwaliteit en cliëntveiligheid van de woningen die via de Regeling kleinschalige woonvoorzieningen zijn gerealiseerd; onderzoek naar de kwaliteit en cliëntveiligheid van gebouwen waar cliënten verblijven die intensieve verpleging of verzorging nodig hebben en niet of nauwelijks zelfstandig kunnen functioneren (MCG/EMB), en cliënten met ernstige gedragsstoornissen (SGLVG/SGEVG, LVGj);

Een verkenning van de brandveiligheid van de gebouwen maakt ook deel uit van het onderzoek. De betrokken gebouwen zijn in het verslagjaar ter plekke geïnspecteerd. De definitieve rapportages zullen in het voorjaar van 2009 worden uitgebracht door het Centrum Zorg en Bouw van TNO, waarin de expertise van het Bouwcollege inmiddels is ondergebracht. Follow-up eerdere onderzoeken Op 1 september 2008 zouden alle verblijfplaatsen voor gehandicapten die in het eerste monitoringonderzoek (2003) onvoldoende scoorden verbeterd moeten zijn. Die doelstelling - begin 2004 overeengekomen tussen het ministerie van VWS, brancheorganisatie VGN en het Bouwcollege - is niet gehaald. Eind 2008 waren bijna 5.300 (52%) van de 10.200 onvoldoende scorende plaatsen daadwerkelijk verbeterd, hetzij door vervangende huisvesting, hetzij door aanpassing en/of uitdunning van bestaande huisvesting. Voor verreweg de meeste rode en oranje plaatsen waarvoor dat (nog) niet geldt, loopt een traject voor goedkeuring of uitvoering van verbeterplannen. Daarvan zullen in 2009 en 2010 waarschijnlijk zo’n 3.700 plaatsen (36%) gerealiseerd worden. Verbetering van de overige ruim 1.200 plaatsen (12%) ligt vanaf 2011 in het verschiet; voor zo’n 300 plaatsen is geen duidelijk plan of tijdpad bekend. In de geestelijke gezondheidszorg bedroeg begin 2008 het aantal matige of slechte plaatsen waarvoor, ondanks gemaakte afspraken met de betrokken instellingen, nog geen verbeterplannen waren ingediend maximaal 450. Het werkelijke aantal kan nog lager zijn omdat sommige verbeteringen mogelijk inmiddels via instandhoudingsmiddelen - waarop het Bouwcollege geen zicht heeft - zijn gerealiseerd. Dit betekent dat voor ongeveer 70% van de circa 5800 in september 2004 als onvoldoende gekwalificeerde plaatsen drie jaar later aanvragen voor nieuwbouw of renovatie zijn ingediend. Voor ruim 20% is dit nog niet nodig. Het gaat om gebouwen van vaak recente datum, die toch (net) niet voldoen aan de bij het onderzoek toegepaste beoordelingscriteria, meestal omdat de bouw gebaseerd is op ‘oude’ maatstaven. Volgens de instellingen voldoen deze gebouwen voorlopig nog goed. Eind 2010 mogen er in de Nederlandse verpleeghuizen geen kamers meer zijn waarin meer dan twee personen wonen. Er moeten dan alleen een- en tweepersoonskamers overblijven. Staatssecretaris Bussemaker heeft de Tweede Kamer herhaaldelijk duidelijk gemaakt dat dat de doelstelling van het kabinet is. Het zal niet meevallen om deze doelstelling waar te maken, zo bleek uit een onderzoek van het Bouwcollege in juni 2008. Het aantal plaatsen in meerpersoonskamers (hoofdzakelijk vierpersoons)


8

Jaarverslag 2008

was toen ca.13.000. Voor 10.000 daarvan was nog geen verbetering in aanbouw (en voor ongeveer 200 plaatsen moesten eerst nog concrete bouwplannen worden ingediend). Daarom concludeerde het Bouwcollege dat, om de doelstelling te halen, het (beslis- en bouw)tempo flink omhoog moet. Dit temeer daar er vaak de nodige tijd ligt tussen de afgifte van de vergunning en de start van de bouw, vooral als gevolg van de gespannen bouwmarkt, gemeentelijke procedures en bezwaren van omwonenden, maar niet zelden ook door directiewisselingen binnen de instellingen en fusies.

- “Follow-up monitoring GHZ”, rapportage aan de staatssecretaris van VWS - “Follow-up monitoring GGZ”, rapportage aan de minister van VWS - “Meerbedskamers in verpleeghuizen”, brief aan staatssecretaris VWS


9

Jaarverslag 2008

2.

Overige (incidentele) activiteiten

2.1 De gebruikswaarde van gebouwen Onderzoek gebruikswaarde gebouwen (post occupancy evaluation) Op verzoek van een GGZ-instelling in Noord-Holland heeft het Bouwcollege voor twee voorzieningen in Haarlem en Hoofddorp een zogeheten “post occupancy evaluation” (POE) uitgevoerd. Zo’n evaluatie wordt uitgevoerd als een gebouw al enige tijd in gebruik is, en moet de instelling in staat stellen te beoordelen in hoeverre is gerealiseerd wat de gebruikers op grond van de oorspronkelijke plannen mochten verwachten. Want vaak komen al snel nadat een nieuwbouwproject is opgeleverd de eerste klachten en aanpassingsvoorstellen naar buiten: in de praktijk blijkt het gebouw niet optimaal te functioneren, ondanks het lange en uitgebreide bouwproces en de inbreng van zeer veel betrokkenen. En zeker nu de investeringen direct op het exploitatieresultaat van zorginstellingen gaan drukken, is een dergelijke evaluatie geen overbodige luxe. Uit het onderzoek - gestart in 2007 en afgerond in 2008 - kunnen de volgende lessen worden getrokken. - Met een betere sturing van de architect en de planvoorbereiding zal het resultaat ook beter aansluiten op de wensen van de opdrachtgever. Vroegtijdige oriëntatie op het ambitieniveau qua uitstraling, belevingswaarde en materiaalgebruik is uitermate belangrijk. - Een gezamenlijke zorgvisie en constructieve samenwerking is bij projecten met meerdere participanten essentieel. De opdrachtgever dient daarbij het werk van de adviseurs op belangrijke beslissingsmomenten te toetsen aan de eisen die uit de zorgvisie voortvloeien. - De uitstraling van zorggebouwen wordt een steeds gewichtiger item in een zorgstelsel waarin concurrentie en prestatiebekostiging prominente uitgangspunten zijn. Het onderzoek zal overigens nog een vervolg krijgen in de vorm van een ‘tool’. De werkzaamheden daarvoor zijn in het verslagjaar gestart en zullen in 2009 door het Centrum Zorg en Bouw worden afgerond.

- “Post Occupancy Evaluation: RGC’s Haarlem en Hoofddorp”

2.2 De kwaliteit van de fysieke zorgomgeving Onderzoek omgevingsvariabelen en de effecten op de (zieke) mens Waar de functionaliteit en effectiviteit van de zorgprocessen lange tijd de vormgeving en inrichting van zorggebouwen domineerden, is het tij langzaam aan het keren. Grootschalige gebouwcomplexen met een institutionele en utilitaire uitstraling passen niet meer binnen het huidige denken. Het perspectief van de patiënt/cliënt en diens welbevinden zijn steeds belangrijker geworden. Mede door toedoen van wetenschappelijk onderzoek wordt de belevingswaarde van gebouwen en de directe dan wel indirecte invloed van de fysieke omgeving op de gebruikers - niet alleen cliënten/patiënten maar ook personeel en bezoekers - steeds serieuzer genomen. Een mooi gebouw waar je prettig kunt vertoeven en dat wellicht zelfs het genezingsproces positief kan beïnvloeden heeft dan ook een grote aantrekkingskracht op potentiële klanten en medewerkers.


10

Jaarverslag 2008

Om verschillende redenen loont het dus om bij het realiseren van nieuwe zorggebouwen expliciet aandacht te besteden aan de kwaliteit van de fysieke zorgomgeving; bij voorkeur vroeg in het ontwerpproces en gebruikmakend van wetenschappelijk bewezen inzichten. In onderstaand rapport heeft het Bouwcollege daartoe in het verslagjaar een aanzet gegeven.

- “Kwaliteit van de fysieke zorgomgeving: stand van zaken onderzoek omgevingsvariabelen en de effecten op de (zieke) mens”

2.3 Nadeelcompensatie ziekenhuizen Commissie Havermans De minister van VWS heeft begin 2008 een Commissie Nadeelcompensatie ingesteld (de Commissie Havermans) Deze ‘commissie van wijze mannen’ moest voorstellen doen om bouwende ziekenhuizen zo nodig te compenseren voor de nadelen c.q. schade die zij ondervinden van de overgang van het bouwregime naar integrale tarieven. Het Bouwcollege heeft de commissie op haar verzoek in augustus geadviseerd over een tweetal vraagstukken die samenhangen met het ontwikkelen van een rekenmethode waarmee de consequenties van de financieringswijziging van de kapitaallasten kunnen worden vastgesteld. Het betreft onderzoek naar de toepasbaarheid van een eerder ontwikkeld model en het in kaart brengen van de exploitatievoordelen die verband houden met een toename van de kapitaallasten. De Commissie Havermans heeft afgelopen najaar haar rapport uitgebracht.

2.4 Vastgoedbeleid in de zorg Visies op wonen met zorg voor ouderen Brancheorganisatie ActiZ heeft samen met het Bouwcollege een publicatie uitgebracht, waarin een groot aantal bij de ouderenzorg betrokken personen en organisaties - zorgaanbieders, stakeholders, het Bouwcollege zelf - hun visie geven op (de veranderingen in) het vastgoedbeleid voor de zorg. De bundel is tevens uitgegeven ter gelegenheid van het afscheid van Mariëlle Rompa als directievoorzitter van ActiZ.

- “Hoe is het uitzicht? 16 visies op wonen met zorg voor ouderen”, gezamenlijke publicatie van ActiZ en het Bouwcollege


11

Jaarverslag 2008

3.


3.1 Communicatie en voorlichting Cursussen Cursussen en andere informatiebijeenkomsten worden al jarenlang door het Bouwcollege georganiseerd om het veld te informeren over nieuwe ontwikkelingen in de zorg en de opzet van gedegen bouwplannen. In 2008 ging het in totaal om 20 cursussen en informatiebijeenkomsten met ruim 2000 deelnemers. Een vergelijking met het jaar daarvoor (respectievelijk 38 en bijna 3000) gaat mank, omdat het cursussecretariaat per 1 juli van het verslagjaar reeds is overgegaan naar het Centrum Zorg en Bouw van TNO. Cursussen en congressen die in 2008 onder verantwoordelijkheid van TNO zijn georganiseerd zijn hier dus niet meegeteld. De gemiddelde waardering - gebaseerd op een evaluatie van 17 cursussen - kwam, net als een jaar eerder, uit op 7,5. De meeste belangstelling was er voor de vijf in november gehouden regionale bijeenkomsten over brandveiligheid, die in totaal 1018 deelnemers trokken, de jaarlijkse ‘bouwdag’ voor de ouderenzorg (335) en het congres over domotica (297). De overige bijeenkomsten betroffen hoofdzakelijk workshops, studiemiddagen of masterclasses over een diversiteit van onderwerpen als vastgoedbeleid, keukens en separeren in de GGZ, studiereizen naar innovatieve instellingen en kringbijeenkomsten/locatiebezoeken van architecten en adviseurs.

-

aantal cursussen: 20 aantal deelnemers: 2010 gemiddelde waardering: 7,5

Prijsvragen In het voorjaar van 2008 verscheen een Engelstalig overzichtsboek met alle 46 inzendingen voor de internationale architectuurprijsvraag ‘Zorg 2025 – Gebouwen voor de toekomst’, gewonnen door Carel Weeber in samenwerking met Laura Kaper (Medsync), en het Finse bureau Harris-Kjisik, met respectievelijk de ontwerpen “Big Bang” en “Fair care - care fair”. Uit het boek blijkt dat kleinschaligheid in een mensvriendelijke omgeving de trend zal zijn voor zorgvoorzieningen in 2025. Veel inzendingen tonen ruimtelijk gespreide basisvoorzieningen, die kunnen terugvallen op geconcentreerde (top)zorginstellingen. De prijsvraag was door het Bouwcollege uitgeschreven om nieuwe ideeën te ontwikkelen voor de zorg in 2025, en deze te vertalen in een ontwerp voor een nieuwe stad van 160.000 inwoners op denkbeeldig nieuw land in het IJsselmeer. De uitslag was op het jubileumcongres van het Bouwcollege (25 september 2007) bekendgemaakt.

-

“Healthcare 2025: buildings for the future”, boek architectuurprijsvraag


12

Jaarverslag 2008

Periodieken en cahiers Het Bouwcollege geeft al vele jaren een nieuwsperiodiek uit: Kort Bestek, een vlugschrift met korte actualiteiten uit (de activiteiten en publicaties van) het Bouwcollege. Van Kort Bestek zijn in 2008 zeven edities verschenen. Twee nieuwe digitale nieuwsbrieven hebben in 2008 het licht gezien: een speciale nieuwsbrief over domotica (twee edities), en een die zijn nieuwsgaring grotendeels baseert op het Kennisplein, een onderdeel van de website van het Bouwcollege dat vanaf 2009 ressorteert onder het Centrum Zorg en Bouw. Deze laatste nieuwsbrief (in 2008 tweemaal verschenen) zal dan ook onder de vlag van TNO worden voortgezet. In Perspectief, een magazine dat in achtergrondartikelen en thematisch onderdelen uit het werkprogramma wat verder uitdiepte (en de laatste jaren als bijlage bij Kort Bestek verscheen) is in het verslagjaar niet meer gepubliceerd. Verder heeft het Bouwcollege in het kader van zijn voorlichtende taak het cahier “Professioneel opdrachtgeverschap” gepubliceerd, waarin uitgebreid wordt ingegaan op het belang en de ‘haken en ogen’ van goed opdrachtgeverschap in de zorg; dit met de wetenschap dat het verloop van het bouwproces in belangrijke mate wordt bepaald door de wijze waarop het opdrachtgeverschap in de eerste cruciale fasen (initiatief- en definitiefase) wordt ingevuld. Met de tips, checklists en praktijkvoorbeelden in het cahier wil het Bouwcollege ertoe bijdragen om opdrachtgeverschap in de bouw op een hoger niveau te brengen. Het cahier is op 14 november aangeboden aan Janny Rodermond, directeur van het Stimuleringsfonds voor Architectuur.

-

Kort Bestek: 7 edities Nieuwsbrief Kennisplein, 2 edities Nieuwsbrief Domotica: 2 edities “Professioneel opdrachtgeverschap”, good practice cahier 5

Perscontacten/Bouwcollege in de media Het Bouwcollege brengt - naast de berichtgeving in Kort Bestek - regelmatig aparte persberichten uit over zijn activiteiten, zowel over onderzoeksrapporten die het heeft uitgebracht als over te organiseren cursussen en congressen. In 2008 waren de onderwerpen onder meer: - de gebouwkwaliteit in de jeugdzorg - domotica - kleinschalig wonen - brandveiligheid - de gevolgen van de afschaffing van het bouwregime - de verhoging van de bouwkostennormen Ook publiceren Bouwcollegemedewerkers regelmatig in vakbladen, in het verslagjaar - naast de hierboven al genoemde onderwerpen - onder meer over: - marktwerking in de zorg - gebouwveiligheid - energieverbruik - koelconcepten: betonkernactivering - vastgoedstrategieën - nieuwe architectonische ontwikkelingen


13

Jaarverslag 2008

-

12 persberichten 20 artikelen in vakbladen

Circulaires Circulaire gevolgen afschaffen bouwregime in de care Vanwege de afschaffing van het bouwregime AWBZ op 1 januari 2009 is het Bouwcollege met ingang van deze datum gestopt met het verlenen van vergunningen voor bouw ex WTZi. Zorginstellingen die nog een bouwvergunning wilden aanvragen moesten dat daarom vóór 1 oktober 2008 doen, aldus een circulaire die het Bouwcollege in augustus uitbracht. Als gevolg hiervan is op de valreep een groot aantal vergunningsaanvragen ontvangen (en afgehandeld, zie ook Bouwplanbeoordeling). Overigens zal ook voor bouwinitiatieven waarvoor geen vergunning (meer) is of kan worden afgegeven nog tot de invoering - waarschijnlijk per 2011 - van integrale tarieven nacalculatie via de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) plaatsvinden. Circulaire eindafrekeningen en bouwbegeleiding in de cure Verplichtingen die voortvloeien uit reeds afgegeven vergunningen, zoals het indienen van een eindafrekening, blijven ook na de afschaffing van het bouwregime gelden. Het Bouwcollege zal dan ook in ieder geval tot het moment dat het van zijn wettelijke taken wordt ontheven (1 januari 2010) vóór die datum ingediende eindafrekeningen blijven beoordelen. Dat geldt dus ook voor eindafrekeningen van ziekenhuizen, de sector waarvoor het bouwregime op 1 januari 2008 reeds is afgeschaft. Ook andere aanvragen die voortvloeien uit eerdere vergunningverlening, zoals goedkeuring van meeren minderwerk en goedkeuring van aanbestedingsresultaten, zullen in ieder geval tot 1 januari 2010 nog door het Bouwcollege worden afgehandeld. Een circulaire met deze inhoud is door het Bouwcollege aan het eind van de zomer uitgebracht.

- circulaire “Gevolgen afschaffen bouwregime in de care” - circulaire “Eindafrekeningen en bouwbegeleiding in de cure”

Circulaires eigendomsverhoudingen ingetrokken De twee uit 2003 en 2004 daterende circulaires over het beleid inzake eigendomsverhoudingen zijn overbodig geworden en daarom ingetrokken. Een besluit van deze strekking - van het Bouwcollege en het College sanering zorginstellingen (CSZ) - is in april van het verslagjaar in de Staatscourant gepubliceerd. Als gevolg hiervan hoeven instellingen in het vervolg wijzigingen van eigendomsverhoudingen niet meer ter goedkeuring aan het Bouwcollege voor te leggen. Voorschriften die hierover in de (WZV)vergunningen waren opgenomen houden weliswaar formeel nog wel hun geldigheid, maar zullen niet worden gehandhaafd. Website en kennisplein De website www.bouwcollege.nl bevat onder meer: - officiële publicaties (rapporten), pers- en andere actuele berichten van het Bouwcollege


14

Jaarverslag 2008

-

aankondigingen en agenda’s van vergaderingen informatie over de organisatie meldpunten voor grond, interim-huisvesting en brandveiligheid een database voor monitoring van de gebouwkwaliteit ‘intelligente’ formulieren om bouwaanvragen digitaal in te kunnen dienen

Het onderdeel Cursussen en congressen is, in lijn met de overgang van de betreffende medewerkers, medio 2008 ‘verhuisd’ naar de website van het Centrum Zorg en Bouw. En ook overigens zijn enkele aanpassingen doorgevoerd met het oog op de komende transitie. De website heeft ook een Engelstalig deel, waarop de belangrijkste voor buitenlanders interessante publicaties worden geplaatst. De officiële website geeft toegang tot een zogeheten ‘kennisplein’, dat de brede kennis en ervaring ontsluit die het Bouwcollege in de loop der jaren heeft opgebouwd op het snijvlak van zorg en bouw, inclusief een groot aantal voorbeelden van ‘good practice’. Het is opgebouwd rond zes hoofdthema’s: zorg, bouwen, architectuur, kosten, weten regelgeving, en tools. Het kennisplein is in 2008 verder uitgebouwd, en zal in de loop van 2009 overgaan naar het Centrum Zorg en Bouw. Het aantal bezoekers is in het verslagjaar toegenomen van 167.000 in 2007 tot ongeveer 245.000 in 2008. De groei van het bezoekersaantal heeft mogelijk te maken met de opheffing van het bouwregime per 1 januari 2009 en de daarmee samenhangende wens om nog zo veel mogelijk gebruik te maken van (informatie over) de mogelijkheid om een vergunning aan te vragen.

-

aantal bezoekers website/kennisplein: 245.000

3.2 Samenwerking TNO Op 25 april van het verslagjaar hebben VWS, TNO en het Bouwcollege de definitieve overeenkomst getekend die de overgang van expertise van het Bouwcollege naar TNO regelt. Dat gebeurt door de oprichting van het Centrum Zorg en Bouw als businessunit van het kerngebied TNO Bouw en Ondergrond, met de bijbehorende overgang van personeel van het Bouwcollege naar dit centrum. Deze overgang (van iets minder dan de helft van de Bouwcollegemedewerkers) heeft per 1 januari 2009 plaatsgevonden; de activiteiten waren op 30 september al gestart met de ‘eerstesteenlegging’ op het congres “Het nieuwe bouwen: kwaliteit en innovatie”. Elders in dit jaarverslag wordt hierop uitgebreider ingegaan. Met TNO werd overigens in de afgelopen jaren reeds een goede samenwerking opgebouwd. TNO is langjarig vertegenwoordigd in de Commissie Bouw en ook is er samenwerking in een opdrachtgeversplatform. Onderwerpen als professionalisering van opdrachtgeverschap, contractvorming en innovatief aanbesteden komen hierin aan de orde.


15

Jaarverslag 2008

Europese samenwerking: EU Health Property Network Het EU Health Property Network (EuHPN) is een platform van met het Bouwcollege vergelijkbare (aan de rijksoverheid gerelateerde) organisaties in landen die - op Noorwegen na - deel uitmaken van de Europese Unie. Doelstelling is de uitwisseling van kennis en ervaring in (bouwen voor) de zorg, en met name het verrichten van (gezamenlijk) onderzoek naar nieuwe concepten en technologieën, overeenkomstige problematiek en grotere projecten voor een op de toekomst gerichte aanpak van de zorginfrastructuur. Strategisch vastgoedbeheer en de ontwikkeling van ‘tools’ daarvoor speelt hierbij een essentiële rol. Het platform is in 2000 opgericht op initiatief van Engeland en Nederland. Minimaal een keer per jaar vindt een (plenaire) meerdaagse bijeenkomst plaats op wisselende Europese locaties. De EuHPN staat wettelijk geregistreerd in Nederland en het voorzitterschap berust bij Marinus Verweij, tot 1 januari 2009 bestuurslid van het Bouwcollege en sindsdien directeur van het Centrum Zorg en Bouw.. In april 2008 werd een driedaagse bijeenkomst gehouden in Belfast. Het centrale thema was ontwerpen met het oog op de gebruiker (“designing for the user”). Vanuit die visie waren er onder meer presentaties over moderniseringstrajecten in Servië en de Oekraïne (Kiev). En tegen die achtergrond was ook de herstructurering van de (infrastructuur in de) gezondheidszorg in Noord-Ierland een belangrijk thema. Begin 2008 is The European Centre for Health Assets and Architecture (ECHAA) opgericht, feitelijk een afsplitsing van het EuHPN, waarin onderzoek, advies en training bijeen zijn gebracht. Met diverse partijen - waaronder de Universiteit van Helsinki, het Imperial College in Londen en de Noorse onderzoeksorganisatie Syntef - is gesproken over participatie en samenwerking. Architecture in Health Architecture in Health is een innovatieplatform dat werkt aan thematische vraagstukken op het gebied van architectuur in de gezondheidzorg. Ontstaan als vervolg op het congres Architecture of Hospitals in 2005 in het Universitair Medisch Centrum Groningen, heeft het zich tot doel gesteld kennis te ontwikkelen en toepasbaar te maken die een impuls vormt voor vernieuwingen in de bouw van gezondheidszorgvoorzieningen. Onder leiding van een stuurgroep heeft het zich ontwikkeld tot een zorgbreed platform voor architecten, wetenschappers, zorg- en overheidsorganisaties. Het Bouwcollege maakte deel uit van dit platform; per 1 januari 2009 zijn de activiteiten overgegaan naar het Centrum Zorg en Bouw. In het verslagjaar werd een vijfdaagse masterclass voor architecten gehouden, waarin de methode van het zogenaamde evidence based design onderzoek werd toegepast op het ontwerp van een innovatieve intensivecareafdeling. Ook was er een studiedag voor onderzoekers op het snijvlak van wetenschap en architectuur, waarop tevens het startsein werd gegeven voor nauwere samenwerking op het gebied van architectuuronderzoek in de gezondheidszorg tussen de drie technische universiteiten in Nederland. Verder werd een studiemiddag gehouden over het belang van een professioneel en bewust opdrachtgeverschap in met name de eerste fasen van het bouwproces. En ten slotte was er een minisymposium over zorg en stedelijke vernieuwing, met speciale aandacht voor het decentrale ziekenhuis. Architecture in Health heeft goede contacten met het European Health Property Network en maakt voor haar werkzaamheden gebruik van de research database van het EuHPN/ECHAA (zie hierboven).


16

Jaarverslag 2008

Belangrijkste overige relaties en contacten Met de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) is in 2007 een samenwerkingsovereenkomst gesloten en wordt, op basis daarvan, op diverse gebieden samengewerkt. Het Bouwcollege adviseert de NZa over de investeringskosten voor sommige vormen van bouw buiten het bouwregime waarvoor de NZa nog geen normkosten voor de kapitaallasten heeft kunnen vaststellen; bijvoorbeeld zorginfrastructuur bij scheiden wonen en zorg en technologische voorzieningen voor extramurale zorgverlening. Ook informeert het Bouwcollege de NZa over de vergunningen, de eindverantwoordingen en de jaarlijkse ontwikkelingen in de kosten (gezondheidszorgindex en bouwkostenkengetallen). Met de Nederlandse Vereniging voor Technisch facilitair management in de Gezondheidszorg (NVTG) heeft het Bouwcollege sinds 2004 een alliantie-overeenkomst. In het kader van die overeenkomst wordt onder meer samengewerkt op het gebied van cursussen en congressen en bij de inspanningen om de brandveiligheid van zorginstellingen te verbeteren. In 2008 heeft het Bouwcollege onder meer bijdragen geleverd aan een NVTG-congres over patiëntveiligheid en een workshop over koeling in zorginstellingen (samen met SenterNovem, een agentschap van het ministerie van Economische zaken op het gebied van innovatie en duurzaamheid). De samenwerking met de Regieraad Bouw, door de rijksoverheid opgericht om de vernieuwing in de bouwsector op gang te brengen, is in het verslagjaar gecontinueerd, voortbouwend op het in 2006 gesloten “Vernieuwingsakkoord” over vernieuwend opdrachtgeverschap. Door de samenwerking met de Raad zijn de contacten met diverse partijen in de bouwketen geïntensiveerd. Met de Stichting Architectenonderzoek Gebouwen Gezondheidszorg (STAGG) bestaan al lang structurele contacten. Er vindt frequent overleg plaats over actuele thema's in de zorgbouw en onderzoeksresultaten worden onderling uitgewisseld.


17

Jaarverslag 2008

4.

Bedrijfsvoering

4.1 Visie op het eigen functioneren Inleiding Het Bouwcollege is als zelfstandig bestuursorgaan belast met de uitvoering van publieke taken. In dat kader dient het verantwoording af te leggen over de doelmatigheid en de doeltreffendheid van het eigen functioneren. De wijze van verantwoording is neergelegd in artikel 25 van de WTZi en in de ministeriële nota “Beheersfunctie verantwoordingsdocumenten bestuursorganen topstructuur zorgsector”. De minister zendt het verslag aan beide kamers der Staten-Generaal. Deze procedure is vergelijkbaar met de wijze waarop elk departement verantwoording aflegt over het gevoerde beleid. Onderstaand wordt eerst ingegaan op de doelmatigheid. Dit onderdeel bevat een kwantitatieve vergelijking van de in het werkprogramma 2008 opgenomen activiteiten met de gerealiseerde productie, afgezet tegen de inzet van fte’s en de daarvoor benodigde financiële middelen. Ook wordt inzicht geboden in de kosten van de activiteiten. Vervolgens wordt aandacht geschonken aan de doeltreffendheid van de taakuitoefening. Doelmatigheid Realisatie werkprogramma Het Werkprogramma 2008 kent een onderverdeling naar bouwplanbeoordeling, overige publieke taken en ontsluiting van expertise: ● Voor adviseren en beslissen over individuele bouwinitiatieven, inclusief bouwbegeleiding en bezwaar/beroep, werden 37,5 fte’s geraamd, voor aanjaagwerkzaamheden 3 fte’s. In totaal: 40,5 fte’s. ● Onder overige publieke taken wordt begrepen toezicht (werkzaamheden in opdracht of ten behoeve van de IGZ en de NZa, waaronder de Bouwkostennota, prestatie-eisen/veldnormen, monitoring en brandveiligheid), Bevorderen van innovatie (onder meer het ontwikkelen van innovatieve tools, patiëntvriendelijk ontwerpen en post occupation evaluation), actuele publieke opdrachten en transitie (de voorbereidingen voor de oprichting van het Centrum Zorg en Bouw). Hiervoor werden 26 fte’s geraamd; ● Communicatie, voorlichting, kennisontsluiting, externe relaties: 6,5 fte’s. • Reserve: 2 fte’s. Totaal 75 fte’s (exclusief overhead). Het Bouwcollege had zich voorgenomen in 2008 in totaal 30 onderwerpen ter hand te nemen; er zijn in het verslagjaar 22 onderwerpen afgerond. Afronding kan overigens betekenen dat een rapport is uitgebracht aan de minister, maar bijvoorbeeld ook dat een cahier is verspreid in het veld, een tool is ontwikkeld en “uitgerold”, een artikel is gepubliceerd op het kennisplein etc. Er zijn twee factoren geweest die ertoe geleid hebben dat het werkprogramma niet in zijn geheel kon worden uitgevoerd. Zoals eerder gememoreerd, is het bouwregime voor de AWBZ-sectoren op 1 januari 2009 afgeschaft. De staatssecretaris heeft het voornemen in de loop van het verslagjaar naar buiten gebracht. Dit heeft ertoe geleid dat een aantal medewerkers het bureau van het Bouwcollege heeft verlaten en niet meer is


18

Jaarverslag 2008

vervangen. Terwijl de personele bezetting afnam, liet de werkvoorraad een forse stijging zien. Het Bouwcollege heeft, in verband met de afschaffing van het bouwregime, met name aan het eind van het verslagjaar een groot aantal vergunningaanvragen voor bouwplannen voorgelegd gekregen (zie het hoofdstuk Bouwplanbeoordeling). Deze instroom noopte tot een nadere prioritering als gevolg waarvan projecten uit het werkprogramma zijn getemporiseerd. Ook de totstandkoming van het Centrum Zorg en Bouw heeft een grote personele inzet gevergd. Op 25 april is de samenwerkingsovereenkomst tussen het Bouwcollege, het ministerie van VWS en TNO ondertekend, waarin de oprichting van het Centrum Zorg en Bouw is vastgelegd. Hieraan is een intensief overlegtraject voorafgegaan. De praktische voorbereidingen (PZ, juridische zaken, automatisering etc.) hebben een groot beslag gelegd op de portefeuillehouders. Met het congres “Het nieuwe bouwen: kwaliteit en innovatie” is de nieuwe organisatie op 30 september gepresenteerd. Het Centrum is op 1 januari 2009 van start gegaan. Het werkprogramma is richtinggevend voor de werkzaamheden van het Bouwcollege. In de loop van het jaar dienen zich doorgaans onderwerpen aan (bijvoorbeeld op verzoek van VWS) die bij het opstellen van het werkprogramma niet waren voorzien, de zgn. extra’s. Deze leiden eveneens tot bijstelling van de planning. In het verslagjaar zijn 4 extra’s afgerond, minder dan in voorgaande jaren. In februari heeft het Bouwcollege twee circulaires over het beleid inzake eigendomsverhoudingen ingetrokken. Naar aanleiding van Kamervragen over kapitaallasten (op 18 oktober 2007) had de minister toegezegd dat nagegaan zou worden of de circulaires konden worden ingetrokken. Daarnaast is op verzoek van de Commissie Nadeelcompensatie (ingesteld door de minister) in augustus een rapport uitgebracht, waarin wordt ingegaan op een tweetal vraagstukken die samenhangen met het ontwikkelen van een rekenmethode waarmee de consequenties van de wijziging in de financiering van de kapitaallasten kunnen worden vastgesteld. In september heeft het Bouwcollege twee circulaires uitgebracht over de consequenties van de afschaffing van het bouwregime. De reservering van 2 fte’s was toereikend voor deze extra activiteiten.

Realisatie Werkprogramma 2008

Absolute aantallen Afgerond WP 2008

18

60%

Nog in behandeling WP 2008

9

30%

Geen vervolg WP 2008

3

10%

30

100%


19

Jaarverslag 2008

Aantal afgehandelde onderwerpen in 2008

Absolute aantallen WP 2007

-

0%

WP 2008

18

82%

Extra

4

18%

22

100%

Ter vergelijking: in 2007 werden 38 onderwerpen afgerond, waarvan 29 ontleend aan het werkprogramma 2007 (76%), 2 aan het werkprogramma 2006 (5%) en 7 “extra” (19%).

Het Bouwcollege beschikte op 1 januari 2008 over 108 fte’s. In het verslagjaar moest dit aantal in het kader van een nieuwe reductietaakstelling worden teruggebracht naar 97 fte’s. In de praktijk werd op peildatum 31 december een bezetting van 89 fte’s gerealiseerd, onderverdeeld in 70 fte’s voor direct personeel en 19 fte’s overhead (PIOFACH = personeel, informatie, organisatie, financiën, automatisering, communicatie en huisvesting). Ter vergelijking: in 2007 zijn 83,5 fte’s voor algemene taken en bouwplanbeoordeling en 23 fte’s PIOFACH ingezet.

In 2008 afgehandelde onderwerpen uitgesplitst naar hoofdactiviteit (inclusief extra’s)

Aantallen

Ingeschakelde fte’s

Salariskosten in €

Toezicht

8

15,5

1.076.971

Bevorderen van innovatie

4

4,5

312.670

Actuele publieke opdrachten

1

0,5

34.741

Transitie

5

5

347.410

Communicatie, kennisontsluiting en externe contacten

4

6

416.892

Totaal

22

31,5

2.188.684

Exclusief bouwplanbeoordeling, cursussen en aanverwante activiteiten.

Op het punt van de bouwplanbeoordeling is onderstaand een vergelijking gemaakt met eerdere jaren, waarbij tevens is gekeken naar de personele inzet.


20

Jaarverslag 2008

Er bestaat overigens een grote verwevenheid tussen de diverse activiteiten. Een good practice cahier of een tool vindt zijn basis in de advies- en besluitvormingspraktijk. Aan de andere kant moeten nieuwe inzichten ook worden toegepast bij de beoordeling van bouwinitiatieven. Veel medewerkers worden dan ook zowel ingeschakeld bij het adviseren en beslissen over individuele bouwinitiatieven als bij kennisinnovatie of het ontwikkelen van kaders.

Bouwplanbeoordeling: productie en formatie

Activiteiten

Productie 2004

Productie 2005

Productie 2006

Productie 2007

Productie 2008

Toelatingsadviezen (voorheen verklaring)

670

626

535

1297

191

Vergunningen

644

672

519

442

1053

Adviezen aan NZa

115

125

135

241

348

Eindafrekeningen

296

242

274

219

231

Bezwaarschriften

12

19

20

29

31

Formatie

49

47

40

43,5

40,5

Formatie exclusief fte’s voor meldingen, verkorte procedures etcetera.

De grote instroom van bouwplannen aan het einde van het verslagjaar noopte tot een extra inzet van 3 fte’s. In totaal is in 2008 voor 40,5 fte’s bouwplanbeoordeling € 2.779.280 aan salariskosten uitgegeven.

Scorebord In het kader van de ISO-certificering heeft het Bouwcollege een scorebord (met bijbehorende prestatieindicatoren) ontwikkeld, dat sinds medio 2002 wordt bijgehouden. Op basis van het scorebord worden processen bijgestuurd met als doel de bedrijfsvoering te optimaliseren. In dit scorebord worden de doorlooptijden van bouwaanvragen vastgelegd en wordt de doelmatigheid ook bezien vanuit andere analyseperspectieven zoals financieel en human resource management (HRM).


21

Jaarverslag 2008

Doorlooptijden bouwplannen (gemiddeld)

Omschrijving

Doelstelling in maanden

Score 2007

Score 2008

Ziekenhuizen

6

2,5

3,5

GHZ

6

2,4

2,2

V&V

6

4,0

3,5

GGZ

6

1,8

0,9

Advies NZa

3

1,1

1,4

Aanbestedingen

1

0,4

0,5

Meer/minderwerk

1

0,5

0,5

Eindafrekeningen

6

2,1

1,5

Uit het overzicht blijkt dat de doorlooptijden ruim binnen de wettelijke termijnen blijven. In het vorige jaarverslag is gememoreerd dat het Bouwcollege rond 1 mei 2007 werd geconfronteerd met een recordinstroom van bouwaanvragen om een toelating met bouw, en werd tevens de verwachting uitgesproken dat deze hausse vermoedelijk in 2008 een vervolg zou krijgen in de vorm van een groot aantal vergunningaanvragen. Deze verwachting is uitgekomen - zie elders in dit hoofdstuk en onder Bouwplanbeoordeling - en dan met name in de sector ouderenzorg (V&V). Niettemin zijn de doorlooptijden gemiddeld blijven dalen. In de sector ziekenhuizen zijn slechts 5 beschikkingen uitgebracht, als naijleffect van het per 1 januari 2008 afgeschafte bouwregime; de langere doorlooptijd is het gevolg van de wat problematische afwikkeling van één van deze beschikkingen. Het Bouwcollege organiseerde in het verslagjaar 20 bijeenkomsten zoals cursussen en voorlichtingsbijeenkomsten (doelstelling: minimaal 15). De gemiddelde waardering, uitgedrukt in een cijfer, komt neer op 7,5 (doelstelling: 7,5), en is daarmee al enkele jaren constant. Kort Bestek is 7 keer uitgegeven (doelstelling 7); In Perspectief is in het verslagjaar niet meer gepubliceerd. Het ziekteverzuim, exclusief zwangerschapsverlof, bedroeg 4,1%. Doeltreffendheid Voor de beoordeling van de doeltreffendheid is van belang of de producten van het Bouwcollege maatschappelijk effect hebben. Het gaat dan met name om de effectiviteit van producten als uitvoeringstoetsen/signaleringsrapporten, good practice cahiers en tools. Een groot aantal publicaties en tools was gericht op het veld; uit individuele reacties, maar ook uit de belangstelling voor voorlichtingsbijeenkomsten over deze publicaties en tools, is gebleken dat voorzien wordt in een grote behoefte. In bijlage 1 treft u een overzicht aan van de follow-up van de uitgebrachte publicaties en tools.


22

Jaarverslag 2008

Kwaliteit, transparantie en klantgerichtheid Als gevolg van de eerder gememoreerde opheffing van het bouwregime voor de cure (op 1 januari 2008) en de care (op 1 januari 2009) en het daardoor wegvallen van een groot aantal bestuurlijke taken werd verlenging van de ISO-certificering niet zinvol geacht. Ook is in het verslagjaar geen klanttevredenheidsonderzoek gehouden.

4.2 Bouwcollege en bureau Bestuur en onderstructuur Bouwcollege De bestuursstructuur van het College bouw zorginstellingen heeft de besloten opzet van een Raad van Bestuurmodel (met toezicht en uitvoering in één hand). Het bestuur komt in principe maandelijks bijeen in een besloten vergadering en bestond in 2008 uit drie leden - drs. R.L.J.M. (Rob) Scheerder, voorzitter, mr. T. (Tom) Vroon, vice-voorzitter en M. (Marinus) Verweij, arts, lid. Laatstgenoemde is per 1 januari 2009 teruggetreden om directeur te worden van het Centrum Zorg en Bouw. De onderstructuur, waarin de veldpartijen de besluitvorming door het bestuur mee helpen voorbereiden, bestaat uit vijf commissies - vier werkcommissies voor de (bouwplanbeoordeling in de) diverse sectoren en de Commissie Bouw - en vergadert in principe zeven maal per jaar; vergaderingen en vergaderstukken zijn niet openbaar. Alle benoemingen gelden tot en met 31 december 2009, met uitzondering van de Werkcommissie Ziekenhuizen: in verband met de opheffing van het bouwregime voor de sector ziekenhuizen op 1 januari 2008 is deze commissie een jaar later - op 1 januari 2009 - opgeheven; aldus werd nog enige tijd ruimte geboden voor bespreking van eventuele overgangsproblemen. Hiervan is overigens geen gebruik gemaakt. De vergaderfrequentie van de andere commissies lag in 2008 lager dan gebruikelijk en de werkzaamheden zijn in principe per 1 januari 2009 gestaakt vanwege de opheffing van het bouwregime voor de care. Op 11 februari jl. heeft een gezamenlijke afscheidsbijeenkomst plaatsgevonden. In bijlage 2 treft u de samenstelling van bestuur en onderstructuur van het Bouwcollege per 31 december 2008 aan. Structuur en organisatie bureau Het Bouwcollege wordt op 1 januari 2010 formeel ontheven van zijn wettelijke taken. De expertise is per 1 januari jl. ondergebracht in het nieuw opgerichte Centrum Zorg en Bouw, onderdeel van TNO Bouw en Ondergrond. Met deze transitie is ongeveer de helft van het personeel bij het centrum in dienst getreden. Vanaf 2010 zal het Bouwcollege als bestuurlijk orgaan de liquidatie verzorgen. Het bureau telde in het verslagjaar vier afdelingen (Care, Cure, Vastgoedstrategie en Monitoring, Research and Development), ondersteund door twee stafafdelingen (Bestuursondersteuning en Interne Bedrijfsvoering). De afdelingen Care en Cure bereidden in het bijzonder de besluitvorming door het bestuur over bouwaanvragen voor. De tot laatstgenoemde afdeling behorende sectie ziekenhuizen is per 1 januari 2008 opgeheven in verband met de opheffing van het bouwregime voor deze sector per dezelfde datum. Ingaande 1 januari 2009 is in verband daarmee de organisatie aangepast. Tot 1 januari 2010 wordt de personeelsformatie fasegewijs verder verminderd als gevolg van het vervallen van het bouwregime in de overige sectoren en de algemene taakstelling voor zelfstandige


23

Jaarverslag 2008

bestuursorganen die voor de gehele kabinetsperiode geldt. Inmiddels heeft een en ander - per 1 januari 2009 - geleid tot de opheffing van de afdeling Care van het Bouwcollege. De gefaseerde afbouw van de organisatie is neergelegd in het Afbouwplan College bouw zorginstellingen 2008-2015. In dit plan wordt ingegaan op de liquidatie van het Bouwcollege en de daaraan verbonden personele, materiële en financiële consequenties. Op het personeel is een Sociaal Beleidskader van toepassing. Dit document, dat onderdeel vormt van het Rechtspositiereglement van het Bouwcollege, voorziet in afspraken indien arbeidsplaatsen vervallen als gevolg van reorganisatie.

Ultimo 2008 bestond het bureau van het Bouwcollege uit 96 medewerkers. In bijlage 3 treft u de personele samenstelling van het bureau aan per 31 december 2008. Personeelsbeleid Afbouw Het personeelsbeleid heeft in het verslagjaar het teken gestaan van de afbouw van de organisatie en de voorbereiding van de start van het Centrum Zorg en Bouw. Medewerkers van wie de functie is komen te vervallen hebben de status van herplaatsingskandidaat gekregen. In die hoedanigheid hebben zij gebruik kunnen maken van de faciliteiten van het Sociaal Beleidskader. Deze faciliteiten zijn gericht op ondersteuning bij het vinden van een andere baan, door bijvoorbeeld begeleiding van een externe loopbaanadviseur en aanvullende opleiding en training.


24

Jaarverslag 2008

Ontwikkeling en opleiding In het verslagjaar is veel aandacht besteed aan de ontwikkeling van competenties van medewerkers. Dat geldt zowel voor medewerkers die recent naar het Centrum Zorg en Bouw zijn overgegaan als voor medewerkers die een ander (werk)perspectief hebben. Er zijn in-company trainingen georganiseerd op het gebied van acquisitie- en interactieve vaardigheden. Daarnaast heeft een verdiepingsslag plaatsgevonden in het kader van projectmatig werken. Ook is bij een grote groep medewerkers gestart met het vergroten van de taalvaardigheid in het Engels, en wel door het aanbieden van een intensieve taaltraining. Ten slotte zijn, zoals gebruikelijk, op in-company basis herhalingslessen gegeven voor EHBO, bedrijfshulpverlening en AED. Ziekteverzuim Het ziekteverzuimpercentage over 2008 bedroeg 4,14% (tegen 3,6% in 2007). De stijging van het ziekteverzuim wordt met name veroorzaakt door een toename van het langdurig verzuim. Integriteitsbeleid Op basis van artikel 3 uit de “Integriteitscode medewerkers en bestuursleden College bouw zorginstellingen” brengt de adviseur integriteit jaarlijks vertrouwelijk verslag uit aan het bestuur van het Bouwcollege. De adviseur integriteit is in 2008 twee keer geraadpleegd in relatie tot de integriteitscode, en eveneens twee maal is met een medewerker een ‘klankbordgesprek’ gevoerd. Er is geen melding gemaakt van de ontvangst van geschenken noch van het verrichten van nevenactiviteiten. Tenslotte kan vermeld worden dat de adviseur integriteit eigener beweging advies heeft uitgebracht over (toepassing van) de afscheidsregeling voor vertrekkende medewerkers. Personalia Ambtsjubilea In het verslagjaar hebben vier medewerk(st)ers hun 25-jarig ambtsjubileum gevierd. Het betreft mevrouw W.L. den Hollander, huishoudelijk medewerkster, en om de heren M.F. van Galen, A.P.M. van Gastel en J.H.M. Verhagen, allen stafmedewerker. Mevrouw P.H. van Wijk-Van Veenendaal, officemanager, en de heer H.E. Post, senior stafmedewerker, hebben hun 12,5 jarig ambtsjubileum bereikt. Personeelsvertegenwoordiging Ondernemingsraad Zoals gebruikelijk hebben in het verslagjaar zeven overlegvergaderingen plaatsgevonden tussen bestuurder en Ondernemingsraad (OR). Er heeft geen overleg met het voltallige bestuur plaatsgehad. Vanwege de beperkte personele bezetting van de OR (zie hierna) en de grote samenhang tussen de diverse thema’s die de OR heeft behandeld, hebben de OR-commissies in 2008 slechts slapend gefunctioneerd. Wel is in de loop van het jaar een nieuwe commissie ingesteld gericht op de ontwikkeling van het Centrum Zorg en Bouw. Deze commissie wordt voorgezeten door OR-lid ir. Heijmen. De OR heeft in 2008 adviezen en zienswijzen uitgebracht over de samenwerkingsovereenkomst tussen Bouwcollege, TNO en de minister van VWS, het Afbouwplan College bouw zorginstellingen 2008-2015,


25

Jaarverslag 2008

het werkprogramma en de begroting voor 2009, de organisatie van het bureau in 2009 en enkele aanpassingen van het personeelsreglement. Bijzondere aandacht is besteed aan de uitwerking van de regels voor de reorganisatie en de toepassing van de ouderschapsregeling ten behoeve van medewerkers die in dienst treden van TNO/Centrum Zorg en Bouw. Daarnaast zijn leden van de OR opgetreden als lid van een herplaatsingsadviescommissie. De OR heeft zich ook in dit jaar laten adviseren door ATIM Advies & Opleidingen. Ten tijde van de advisering over de samenwerkingsovereenkomst is daarnaast juridisch advies ingewonnen bij het Advokatenkollektief Utrecht.. Begin januari 2008 zijn mevrouw J. Heinen en de heren J.E. de Gijt, en O. Rose uit de OR teruggetreden. Voor tussentijdse verkiezingen, te houden in mei 2008, zijn geen kandidaten gesteld. En per 1 oktober 2008 heeft OR-lid mevrouw A.M. van Ommen haar dienstverband met het Bouwcollege beëindigd. Per 31 december 2008 telde de OR derhalve nog slechts drie leden, alsmede vier vacatures. Omdat ir. P.W. Heijmen per 1 januari 2009 in dienst is getreden van TNO/Centrum Zorg en Bouw zal de OR in 2009 uit nog slechts twee leden bestaan. In januari 2008 is de heer E.H.J. Jongerius teruggetreden als ambtelijk secretaris van de OR. De heer V.A.C. van Bergenhenegouwen is met instemming van de werkgever in deze vacature benoemd. Per 31 december 2008 was de samenstelling van de OR als volgt: ir. P.W. Heijmen drs. T.C. Reininga ing. J.H.M. Verhagen V.A.C. van Bergenhenegouwen, ambtelijk secretaris Personeelsvereniging Parallel aan de afbouw van taken van het Bouwcollege stond 2008 ook voor personeelsvereniging “De Specie” in het teken van afbouw. Vanwege de overgang per 1 januari 2009 van een groot deel van de medewerkers naar het Centrum Zorg en Bouw is in het verslagjaar besloten de vereniging op te heffen. De reguliere activiteiten worden in 2009 gestaakt. Op het programma staat nog een reünie voor alle (oud-)medewerkers op 19 september 2009, waarna de boeken definitief zullen worden gesloten. De resterende middelen van de vereniging zullen worden gedoneerd aan het project eco-lodge Mambo Viewpoint van oud-collega Herman Erdtsieck in Tanzania.


26

ja

ja

nee ja

Prestatie-eisen/referentiekaders/veldnormen

Monitoring gebouwkwaliteit

Patiëntveiligheid

Brandveiligheid


ja

ja

Gerealiseerd

Bouwkostennota 2008

Overige publieke taken

Advisering aanvragen toelating Afgifte vergunningen Bouwbegeleiding Bezwaar en beroep Advisering NZa Aanjagen

Bouwplanbeoordeling

Onderwerpen Werkprogramma 2008

1.4

-

1.1

1.1

1.1

1.1

Vindplaats jaarverslag

-

CZB

-/CZB

-/CZB

-

Verschoven naar

Diverse bijeenkomsten, inclusief presentatie brandveiligheidsmatrix.

geïnitieerd door VWS

1

Afspraken gemaakt over minder ‘zware’ uitvoering in 2009 door CZB.

Tevens zakboekje en Jaarbeeld Bouwkosten uitgebracht Referentiekader vastgesteld voor (de huisvesting van) gesloten jeugdzorg. Afspraken gemaakt met IGZ over het opstellen van veldnormen voor de cure (door het CZB) Nieuw onderzoek gehandicaptenzorg deels afgerond (definitieve rapportage volgt in 2009 door CZB). Follow-up eerdere onderzoeken (GHZ, GGZ, V&V) gepubliceerd.

Continue activiteiten

Opmerkingen

-

n.v.t.

-

goedgekeurd door VWS

overgenomen door VWS/ n.v.t.

Follow-up

In deze bijlage is eerst nagegaan in hoeverre de onderwerpen van het door de minister goedgekeurde werkprogramma 2008 zijn gerealiseerd. Daarna volgt een overzicht van de onderwerpen die in 2008 extra zijn gevraagd of door actuele ontwikkelingen zijn ondernomen.

BIJLAGE 1 VERANTWOORDING WERKZAAMHEDEN (vergelijking met Werkprogramma 2008)

Bijlage 1

Jaarverslag 2008

nee ja ja nee

ja

nee ja/nee nee ja ja ja

Innovatietools

Healing environment

Binnenklimaat

Scheiden van wonen en zorg

Kleinschaligheid

Benchmarking

Post occupation evaluation (POP)

Aanbesteding-/bouwprocesprotocol

Opdrachtgeverschap

Actuele publieke opdrachten

Transitie


Gerealiseerd


Bijlage 1

Jaarverslag 2008

4.2

1.1

3.1

-

2.1/-

-

-

-

3.1

2.2

-


-

-

-

n.v.t.

-/CZB

CZB

CZB

n.v.t.

-

-

CZB

Verschoven naar

2

Betreft cahier “Professioneel opdrachtgeverschap” Betreft o.m. advisering huisvestingsplan Sanquin (bloedbanken) Betreft o.m.afbouwplan/sociaal beleidskader

goedkeuring VWS goedkeuring VWS

Onderwerp is komen te vervallen

POP gerealiseerd bij twee GGZ-instellingen. Ontwikkeling tool gestart en af te ronden door CZB

Betreft web-based facility voor benchmarking

Betreft cahier “Kleinschalig wonen: een fullservicepakket”, uitgebracht begin 2009 door CZB i.s.m. Vilans

Betreft inventarisatie financiële gevolgen: wordt geen verder vervolg aan gegeven

n.v.t.

geen

-

-

n.v.t.

geen

Betreft workshops, o.m. over energie-efficiënte koelsystemen

Betreft rapport “Kwalteit van de fysieke zorgomgeving”

CZB ontwikkelt tool n.v.t.

Betreft o.m. actualisatie/verbreding tool “Horizon” en ontwikkeling schillenmodel voor de care

Opmerkingen

-

Follow-up

3.1 3.1 3.1

Circulaire gevolgen afschaffing bouwregime care

Circulaire eindafrekeningen en bouwbegeleiding cure

Intrekking circulaires eigendomsverhoudingen


2.3

Commissie Nadeelcompensatie

3.2


ja

Externe relaties

3.1

-

-

Verschoven naar

n.v.t.

n.v.t./continue activiteit

3

instellingen hoeven wijzigingen in eigendomsverhoudingen niet meer voor te leggen aan het Bouwcollege

betreft afhandeling door Bouwcollege tot 1-1-2010

betreft stopzetting verlenen vergunningen per 1-1-2009

veel vergunningaanvragen ontvangen voor 1-10-2008

Opmerkingen

- cursussen - prijsvragen - periodieken en cahiers - perscontacten, artikelen - circulaires - website en kennisplein - Europese samenwerking: EuHPN/ECHAA - Architecture in Health - TNO - overige contacten (VWS, NZa, NVTG e.a.)

Opmerkingen

betreft onderzoek rekenmethode financieringswijziging kapitaallasten

n.v,t.

n.v.t.

Follow-up

meegenomen in rapport Havermans

Follow-up


Extra activiteiten in 2008

ja

Gerealiseerd

Communicatie en voorlichting



Bijlage 1

Jaarverslag 2008

Jaarverslag 2008 Bijlage 2

BIJLAGE 2 PERSONELE SAMENSTELLING BOUWCOLLEGE EN COMMISSIES PER 31 DECEMBER 2008

COLLEGE BOUW ZORGINSTELLINGEN drs. R.L.J.M. Scheerder, voorzitter mr. T. Vroon, vice-voorzitter M. Verweij, arts, lid

COMMISSIE BOUW ir. G.R. Visser, voorzitter drs. F. Bisschop, secretaris drs. J.V. Eijkman, plaatsvervangend secretaris

bureau Bouwcollege bureau Bouwcollege

Leden

Plaatsvervangers

dr. J.A. Eefsting drs. H. Meppelink mr. G.A.M. Thiadens F.M.J.M. van Baal drs. F. Mul dr. H.J. van der Reijden drs. M. Potjens vacature ing. J.A. Meerpoel drs. A. de Vries

P.F.M. Weda mw. drs. M.A.N. Vroomen-Hübner ir. C.J. Windhorst vacature drs. L.A.M. van Beek R.C. Zwart, chirurg ir. P.M. van Rooij vacature

ActiZ GGZ Nederland NVZ NFU VGN KNMG ZN ZN NPCF NPCF

Deskundigen mw. dr.ir. P.M. Bluyssen prof.dr. A.P.W.P. van Montfort

vacature drs. L.J.R. van der Meulen

TNO Prismant

Waarnemers ir. P.J. Jansen vacature vacature J. Haeck P.H. Tijsterman mw. drs. T.J. Duine


vacature vacature

vacature E. Koops

Aedes VWS Financiën IGZ NZa CVZ

1


WERKCOMMISSIE GEHANDICAPTENZORG prof.mr. J.H. Hubben, voorzitter F.J.J. ten Voorde, secretaris

bureau Bouwcollege

Leden

Plaatsvervangers

drs. L.A.M. van Beek drs. D. Kooistra drs. W. Kos drs. F. Mul M.P. Vermaak, arts mw. drs. M.C.M. Verbeek R. ten Holder mw. L. Mostert ing. J.A. Meerpoel J. Thomas

vacature vacature vacature vacature vacature vacature F.W. Dekker vacature vacature vacature

VGN VGN VGN VGN KNMG ZN ZN ZN NPCF NPCF

Waarnemers J.H.P.C.M. Waasdorp drs. G.J. Verschoor vacature drs. A.F.W. Kok

J.H. van Egmond A.G. de Kluijver vacature

VWS NZa CVZ IGZ

WERKCOMMISSIE INSTELLINGEN VOOR GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG R.J.A. ten Doesschate, psychiater, voorzitter drs. J.A.M. Elich, secretaris

bureau Bouwcollege

Leden

Plaatsvervangers

mw. drs. M.L. Bot vacature E.S. van der Haar, psychiater drs. P.G.M. Willems mw. R.M.C. Oostveen, psychiater drs. J.J. de Boer mw. drs. J.F.J.M. Mols drs. M. Potjens mw. L. Reitsma vacature

mw. drs. M.A.N. Vroomen-Hübner vacature vacature vacature H.J.T. Vermeulen mw. drs. M.C.M. Verbeek vacature vacature vacature vacature

GGZ Nederland GGZ Nederland GGZ Nederland GGZ Nederland KNMG ZN ZN ZN NPCF NPCF

Waarnemers A.H.J. Melis I.M. Lovisa vacature drs. A.F.W. Kok


drs. W. Brunenberg P.H. Tijsterman vacature

VWS NZa CVZ IGZ

2


WERKCOMMISSIE VERPLEGING EN VERZORGING mr. Th.P.K.E. van den Berg, voorzitter drs. A.W. Klein, secretaris

bureau Bouwcollege

Leden

Plaatsvervangers

drs. L.J. Markus mw. H.J.M. Stieger drs. J.A. Röell F.F.L. Vlak, arts S.G.M. Meuwese, verpleeghuisarts mw. drs. M.C.M. Verbeek B.J. Groeneweg, arts G. Zwiggelaar H.J. Beumer A.P.J.M. Smits

A.F.I. Bannenberg mw. E. Koster mw. M.L. Straks vacature H.C.Th. Maassen, verpleeghuisarts vacature R.J.B. van Pagee vacature vacature vacature

ActiZ ActiZ ActiZ ActiZ KNMG ZN ZN ZN NPCF NPCF

Deskundigen drs. J.M. Timmermans

SCP

Waarnemers J. Francke vacature L.G. Fresen vacature

drs. P.S.H.M. Peters H.P. Verbeek vacature vacature

IPO VWS NZa CVZ

WERKCOMMISSIE ZIEKENHUIZEN drs. G.J.M. de Cock, voorzitter drs. F. Bisschop, secretaris

bureau Bouwcollege

Leden

Plaatsvervangers

mw. drs. L.A.M. van Atteveld drs. J.M.L. Ensing ir. R. Clement drs. P.J.J. de Kubber dr.ir. P.C.J. Leijh S.J. Brenninkmeijer, chirurg vacature drs. H.J. Kranenburg mw. drs. M. Sleeuwenhoek G.J. Vos W.T. Linschoten vacature

vacature V.O.M. Buitendijk (VRIN) vacature ir. C.J. Windhorst drs. V.F. Verrijp H.J.T. Vermeulen A. Zanen vacature vacature vacature vacature vacature


NVZ NVZ NVZ NVZ NFU KNMG ZN ZN ZN ZN NPCF NPCF

3


WERKCOMMISSIE ZIEKENHUIZEN (vervolg)

Waarnemers J. Francke drs. G. van Bussel mw. drs. J.M.M. Hansen vacature E. Koops

drs. P.S.H.M. Peters vacature vacature drs. R. Polet vacature

IPO VWS IGZ NZa CVZ

Werkgroep Academische Ziekenhuizen dr.ir. P.C.J. Leijh, voorzitter drs. F. Bisschop, secretaris

NFU bureau Bouwcollege

Leden

Plaatsvervangers

drs. L.J.H.M. Brans Brabant drs. V.F. Verrijp vacature prof.dr. P.E. Postmus, longarts mw. ir. L.H. Bouwknegt vacature

vacature vacature vacature prof. dr. F. Hendrikse, oogarts vacature vacature

NFU NFU NFU KNMG ZN ZN

Waarnemers J. Francke drs. G. van Bussel

drs. P.S.H.M. Peters

IPO VWS

Werkgroep Veiligheid & Hygiëne ir. G.R. Visser, voorzitter ir. H.J. Nicolaas, secretaris

bureau Bouwcollege

Leden mw. M.A.T. Bilkert ir. L. Meinders mw. dr. D.E.M.M. Vendrig dr. C.J.M. van den Bogaard ir. A.W. van Drongelen drs. R.G.M. van Melick, apotheker L. Zwerver mw. Th. Daha

IGZ IGZ IGZ VROM RIVM TNO NVTG WIP

Waarnemer J. van der Pols


Arbeidsinspectie

4


Bezwaarschriftencommissie/Klachtencommissie mr.dr. G.S.A. Dijkstra, voorzitter mr.dr. K.H. Sanders, plv. voorzitter mw. mr. A. Bosma, secretaris

bureau Bouwcollege

Leden J. de Groot drs. J. Heiner mw. drs. S.A. de Jager mr. E.H.H. Schelhaas

Commissie van Beroep/Commissie Integriteit B.J. Groeneweg, voorzitter vacature, plv. voorzitter mw. M.E. Dam, secretaris

bureau Bouwcollege

Leden drs. A. Adriaansen drs. J. van der Sijs


5

Jaarverslag 2008 Bijlage 2a

BIJLAGE 2a NEVENFUNCTIES LEDEN BOUWCOLLEGE PER 31 DECEMBER 2008

Overzicht van nevenfuncties die te maken hebben met het werkgebied van het Bouwcollege.

drs. R.L.J.M. Scheerder, voorzitter

Functie

Organisatie

1. 2. 3.

Lid Raad van Toezicht Lid Raad van Commissarissen Redactielid

4.

Columnist

Zorggroep Florence Den Haag Staedion Woningbouwcorporatie Den Haag Tijdschrift Zorg en Financiering, uitgeverij Bohn, Stafleu, Van Loghum Maandblad voor Bestuurders Gezondheidszorg, ZM Magazine

mr. T. Vroon, vice-voorzitter 1. 2.

Voorzitter Raad van Toezicht Lid bezwaarschriftencommissie

Stichting Cardia, ’s-Gravenhage College sanering zorginstellingen

M. Verweij, arts, bestuurslid Geen nevenfuncties die te maken hebben met het werkterrein van het Bouwcollege


1


BIJLAGE 3 PERSONELE SAMENSTELLING VAN HET BUREAU PER 31 DECEMBER 2008

Bestuur drs. R.L.J.M. Scheerder mr. T. Vroon M. Verweij, arts

voorzitter vicevoorzitter bestuurslid

Algemeen mr.dr. J.J.M. Linders ir. A. Mol E.L. Vrijland drs. A.R. van de Vijsel mw. H.M.T. de Wijn-van der Meer

secretaris-jurist/advocaat

adviseur

Afdeling Bestuursondersteuning drs. L.J.M. Mimpen∞ mw. drs. W.H. van Staalduinen∞ mw. mr. L.M. Spittuler∞

hoofd plv. hoofd plv. hoofd

Directiesecretariaat drs. J.H.M. Nuiten mw. A.C.M. de Vreeze-Bouwmans Sectie Kwaliteit mw. mr. L.M. Spittuler∞ T. Brussaard Sectie Communicatie en voorlichting mw. drs. W.H. van Staalduinen∞ mr. C.J. van den Berge mw. F. Boersma J.M.M. Hoes mw. P.M.B. Hoogerbrug A. Lemmens drs. T.C. Reininga

sectiehoofd

sectiehoofd coördinator cursussen

Sectie Juristen mw. mr. A. Bosma mw. E.J. van de Kraats∞ Afdeling Care drs. A.W. Klein∞ F.J.J. ten Voorde∞


hoofd plv. hoofd

1


Sectie Verpleging & Verzorging drs. A.W. Klein∞ mw. G.C.M. Adelerhof-Pape drs. T. Baggerman V.A.C. van Bergenhenegouwen∞ ing. P.J.A.M. Brouwers ing. N.G. Egter van Wissekerke drs. J.E. de Gijt mw. mr. F.W. Groen ir. P.W. Heijmen mw. ir. J. Heinen ir. C.J. Heinsius mw. M.M. Hiltermann A.P. van de Kreeke mw. A.R. Kuldip Singh, MSc, BSc mr. P. Meijer mw. ir. P.M.C. Mourits ing. K. Poelstra drs. M.J. Rijnbout ir. A.J.W. van der Stigchel mw. ing. W.F.P. Straatsma-Frijn Sectie Gehandicaptenzorg F.J.J. ten Voorde∞ mw. drs. S.S.M. Kint mw. ing. M.C.M. Maas-Calon D.J. van Veelen ir. O. Verhoeff

sectiehoofd

sectiehoofd

Afdeling Cure Sectie Ziekenhuizen (opgeheven per 1-1-2008) drs. A.P.M. van Gastel drs. M.J. Hinkema O. Rose Sectie Geestelijke Gezondheidszorg drs. J.A.M. Elich∞ ir. H.J.M. van der Aalst drs. W.J. van der Plaats mw. J. Ritmeijer-Dijkstra∞ Sectie Bouwbegeleiding drs. L.J.M. Mimpen∞ ing. M.J. Allemekinders G. van Beek M.F. van Galen E.P. Holtman∞ mw. E.G. Steenbergen-Baas ing. J.H.M. Verhagen


sectiehoofd

sectiehoofd a.i.

2


Afdeling Research & Development drs. J.V. Eijkman ir. S.P.M. van Heumen ing. A. Bode E.P. Holtman∞ ir. S. de Hoogh drs.ing. N.J. Nauta ir. H.J. Nicolaas mw. drs. P.S. van der Schaaf

hoofd plv. hoofd

Afdeling Vastgoedstrategie & Monitoring drs. F. Bisschop ing. T.A. Staats∞ mw. J.G. van Boven Aanjagers ing. H.P.M. van der Eng, MBA mw. drs. M. Groen mw. J.A.H. Hubert-van Laaren ing. T.A. Staats∞ ir. H. Sijsling* Sectie Monitoring drs. H.E. Post V.A.C. van Bergenhenegouwen∞ mw. drs. F.M. Keuning

hoofd plv. hoofd secretaresse

secretaresse

sectiehoofd

Afdeling Interne Bedrijfsvoering drs. L.J.M. Mimpen∞ mw. mr. L.M. Spittuler∞

hoofd plv. hoofd

Sectie Financiën P.J.M. Schalk mw. M.G.M. Tienhooven H. Verbruggen Sectie Automatisering G.A.M.C. Heintjes mw. J. Ritmeijer-Dijkstra∞ drs. A. Smit Sectie Personeelszaken mw. M.E. Dam-van der Toorn mw. I. Verstege-Podhorszki mw. E.J. van de Kraats∞


sectiehoofd, integriteitsadviseur

sectiehoofd

3


Sectie Documentaire informatieverzorging P. Ehlhardt E.H.J. Jongerius Sectie Facilitaire Zaken A.A.G. Matthijssen

sectiehoofd, arbocoördinator

Catering mw. M.M. Ossendrijver-Gruters mw. M. van Vliet-van Kuik Huishoudelijke dienst mw. W.L. den Hollander mw. H.S.G. van Marle-Banda mw. D.T.W. de Winter-van der Linden Receptie / telefoon mw. T.A. Donk-Wanders mw. C. de Graaf-Heijnis mw. O.V. Ramcharan

Verklaring gebruikte tekens ∞ deelfunctie *


= dienstbetrekking die in verschillende functies wordt uitgeoefend = in het verslagjaar in dienst getreden

4


BIJLAGE 4 PUBLICATIES 2008

Uitvoeringstoetsen en signaleringsrapporten Bouwkostennota 2008 Jaarbeeld Bouwkosten 2008 Kwaliteit van de fysieke zorgomgeving: stand van zaken onderzoek omgevingsvariabelen en de effecten op de (zieke) mens Post Occupancy Evaluation: RGC’s Haarlem en Hoofddorp

Publicatienr. US 615 US 616 US 617 US 618

Prestatie-eisen en referentiekaders Huisvesting voor gesloten jeugdzorg: ruimtelijk en financieel referentiekader

US 614

Cahiers en zakboekjes Professioneel opdrachtgeverschap: opdrachtgeverschap in de eerste fasen van een bouwproces in de zorg Bouwkosten 2008

GPC 05 Z 10

Overige publicaties Jaarverslag 2007 Werkprogramma 2008

-

“Hoe is het uitzicht? – 16 visies op wonen met zorg voor ouderen” (boek, co-productie met ActiZ) “Healthcare 2025: Buildings for the future” (boek internationale architectuurprijsvraag)

-

Kort Bestek (actualiteitenmagazine, edities 45 t/m 51) (Digitale) Nieuwsbrief Domotica (2 edities) (Digitale) Nieuwsbrief Kennisplein (2 edities)

-

Circulaire gevolgen afschaffen bouwregime in de care Circulaire eindafrekeningen en bouwbegeleiding in de cure

-


1


BIJLAGE 5 PRODUCTIECIJFERS BEOORDELING INDIVIDUELE (BOUW)AANVRAGEN

Tabel 1 Vergelijkend totaaloverzicht uitgebrachte adviezen en beschikkingen 2005–2008 (investeringsbedragen x € mln.) 2005

2006

2007

2008

Advisering en besluitvorming ex WZV/WTZi toelatingen/verklaringen

626

535

1297

191

vergunningen bijbehorend investeringsbedrag Subtotaal (a)

672 1.462 1298

519 1.439 1054

442 1.581 1739

1053 2.164 1244

-

aanbestedingsresultaten bijbehorende bouwkosten

28

eindafrekeningen bijbehorend investeringsbedrag

242

Subtotaal (b)

13

14

187

88 274

848

5 167

33

937

231 1.036

219 988

270***

287

233

236

1568

1341

1972

1480

aan College voor zorgverzekeringen uitgebrachte adviezen (c)

13*

3

-

-

aan CTG/NZa uitgebrachte adviezen (d) **

125

135

241

348

Totaal generaal (a+b+c+d)

1706

1479

2213

1828

Totaal ex WZV/WTZi (a+b)

*

in het kader van de WVG

**

in het kader van de Overgangsregeling kapitaallasten extramurale zorgverlening exclusief verkorte procedures (verzorgingshuizen) en meldingen

***


1


Tabel 2 Vergelijkend overzicht per sector 2005–2008 (investeringsbedragen x € mln.) (exclusief Bouwbegeleiding)

ZIEKENHUIZEN

2005

2006

2007

2008

toelating (verklaring)

25

19

34

1

vergunning

41

38 413,4

Totaal

24 602,4

3 858,2

52,8

66

57

58

INSTELLINGEN VOOR VERPLEGING EN VERZORGING toelating (verklaring)

2005

2006

2007

2008

374

361

810

96

vergunning

370

266 434,7

276 529,6

628 1.157,5

660,9

4

Totaal

744

627

1086

724

INSTELLINGEN VOOR GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG toelating (verklaring)

2005

2006

2007

2008

77

61

166

27

vergunning

84

66

31 222,9

212,5

60,6

114 303,2

Totaal

161

127

197

141

INSTELLINGEN VOOR GEHANDICAPTENZORG toelating (verklaring)

2005

2006

2007

2008

143

94

287

67

vergunning

177

149 179,6

111 132,6

308 650,4

243

389

375

175,5 Totaal


320

2

JAARVERSLAG 2008 COLLEGE BOUW ZORGINSTELLINGEN. College bouw zorginstellingen. aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Recommend Documents