Jaaroverzicht De onmisbare schakel in de markt van zenden en ontvangen

Jaaroverzicht 2011

“De onmisbare schakel in de markt van zenden en ontvangen”

Merkvisie PostNL In een wereld waarin digitale toepassingen een steeds groter deel uitmaken van ons dagelijks leven zijn er steeds meer mogelijkheden om te ontvangen en te verzenden. Deze mogelijkheden zijn onbegrensd, maar vaak nog onbekend. Dat vraagt om een vindingrijke én betrouwbare partij, die als geen ander de weg tussen ontvanger en zender kent.

bezorging en retail. Door slimme combinaties met digitale toepassingen stelt dit ons in staat waardevolle oplossingen voor onze klanten te bieden. Daarom is PostNL een onmisbare schakel in de markt van ontvangen en verzenden. Wij helpen onze klanten alle mogelijkheden te benutten in post, pakketten en e-commerce.

Die partij is PostNL. Want wij kennen deze weg, met het meest kwalitatieve en fijnmazige netwerk in

Inleiding en belangrijkste financiële en maatschappelijke verantwoordelijkheidsresultaten De in dit jaaroverzicht gepresenteerde informatie is een selectie uit het Annual Report 2011 van PostNL. Dit is uitsluitend in het Engels gepubliceerd. Voor een volledig inzicht in de gegevens in dit jaaroverzicht moet u dit verslag raadplegen. Als de informatie in dit jaaroverzicht afwijkt van hetgeen in het jaarverslag van PostNL is weergegeven, is de tekst van het jaarverslag doorslaggevend. Het jaarverslag 2011 van PostNL is opgesteld in overeenstemming met de Nederlandse regelgeving. PostNL N.V. is een aan de beurs genoteerde onderneming met als officiële vestigingsplaats Den Haag. Na goedkeuring van de aandeelhouders van TNT N.V. tijdens de Bijzondere Aandeelhoudersvergadering op 25 mei 2011 is op 31 mei 2011 de naam van TNT N.V. veranderd in PostNL N.V. en is de splitsing op diezelfde datum van kracht geworden. PostNL N.V. is genoteerd aan de NYSE Euronext in Amsterdam. Tenzij op een andere manier gespecificeerd of de contekst dit vereist verwijzen ‘PostNL’, het ‘bedrijf’, de ‘Groep’, ‘het’ en ‘zijn’ aan PostNL N.V. en al zijn dochtermaatschappijen, zoals gedefinieerd in artikel 24b, boek 2 van het

Burgerlijk Wetboek. PostNL is gevestigd in Nederland, een van de lidstaten van de Europese Unie (EU) die de euro als valuta heeft. Daarom heeft PostNL de euro als rapportagevaluta gekozen. In het jaarverslag wordt naar de euro ook verwezen als ‘€’. Zoals vereist onder de regelgeving van de EU, is de geconsolideerde jaarrekening van PostNL sinds 2005 opgesteld in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards (IFRS) zoals deze door de EU zijn overgenomen. In 2011 heeft PostNL de accounting standaarden in zijn jaarrekening aangepast van de Dutch GAAP naar IFRS-EU. PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. is benoemd als de onafhankelijke externe accountant van PostNL. PostNL heeft PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. in de arm genomen om ‘reasonable assurance’ te verlenen op zijn maatschappelijke verantwoordelijkheidsresultaten. Dit werk is gedaan in overeenstemming met de Assurance Standard 3410N ‘Assurance Engagements Relating to Sustainability Reports’ zoals opgesteld door het genoodschap van Nederlandse accountants, de Koninklijke NIVRA.

Jaaroverzicht 2011

In een oogopslag

2

Brief van de voorzitter van de Raad van Bestuur 1 Brief van de voorzitter van de Raad van Bestuur

5

Verslag van de Raad van Bestuur 2 Profiel, strategie en organisatie van de onderneming 3 Splitsing, pensioenen, vermogens- en financieringspositie 4 Resultaten PostNL en vooruitzichten 2012 5 Medewerkers 6 Maatschappelijke verantwoordelijkheid, strategie en prestaties - een overzicht Investor relations 7 Financieel beleid, investor relations, informatie voor de aandeelhouders

6 9 12 17 19

21

Voorbehoud bij “forward-looking statements”

Bepaalde uitspraken in dit jaaroverzicht zijn “forward-looking statements” (toekomstgerichte uitspraken). Forward-looking statements bevatten door hun aard elementen van risico en onzekerheid, aangezien ze betrekking hebben op en afhankelijk zijn van toekomstige gebeurtenissen en omstandigheden. Deze uitspraken zijn onderhevig aan bekende en onbekende risico’s, onzekerheden en andere factoren die voor PostNL niet beheersbaar en evenmin voorspelbaar zijn en waardoor de werkelijke resultaten aanmerkelijk kunnen verschillen van de toekomstige resultaten zoals die in de forward-looking statements expliciet of impliciet tot uitdrukking zijn gebracht. Forward-looking statements zijn gebaseerd op actuele verwachtingen, schattingen, prognoses, analyses en projecties ten aanzien de sectoren waarin PostNL actief is en op de inzichten en aannames van het management van PostNL ten aanzien van toekomstige gebeurtenissen. Lezers wordt geadviseerd behoedzaam om te gaan met deze forward-looking statements, die geacht worden uitsluitend te zijn gedaan per de datum van publicatie van dit jaaroverzicht en die noch als voorspellingen noch als garanties voor toekomstige gebeurtenissen of omstandigheden kunnen worden beschouwd. PostNL neemt, tenzij zij daartoe gehouden is ingevolge de toepasselijke effectenwetgeving, geen verplichting op zich om gewijzigde forward-looking statements te publiceren naar aanleiding van onvoorziene gebeurtenissen of omstandigheden dan wel gebeurtenissen of omstandigheden die zich na de datum van publicatie van het Jaarverslag voordoen.

Het Jaarverslag is beschikbaar op de website van PostNL: postnl.com/nl. Informatie op de website anders dan de inhoud van het Jaarverslag maakt geen deel uit van het Jaarverslag van PostNL. Het investeren in effecten van PostNL draagt een risico met zich mee. U wordt geadviseerd zorgvuldig kennis te nemen van de voornaamste risico’s die in hoofdstuk 11 van het Jaarverslag zijn beschreven.

In een oogopslag Omzet per segment (in € miljoenen)

Mail in Nederland

Pakketten

International

Mail Other

Totaal operationele bedrijfsopbrengsten 1 (in € miljoenen)

285

4,500

345

4.293

4.000

4.297 +0,1%

3,500 1.294

1.467

2011

3.000 2,500

2010

2.429

2.000

2.538

1,500 1.000 500 564

608

0 2010 1

2011

Inclusief aanpassingen voor intercompany inkomsten.

Medewerkers per segment Bedrijfsresultaat (in € miljoenen) 5.777

1.202

1.875 600

15.803

2.907

450

2011

417 –13,1%

2010

3.068

480

300

150 55.622

56.409 0 2010

2011

Onderliggend bedrijfsresultaat

Onderliggend bedrijfsresultaat 1

(in € miljoenen)

(in € miljoenen) 600

92

145

580

450

426 –26,6%

4

300

2011

2010

– 24

150 88

80 0 242

379

2010 1

2011

Bedrijfsresultaat minus eenmalige posten.

Onderliggend cash bedrijfsresultaat

Onderliggend cash bedrijfsresultaat 1

(in € miljoenen)

(in € miljoenen)

– 31

– 24

400

–4

5

320

341

81 240

2011

2010

220 –35,5%

160

92

80 154

288 0 2010 1

2011

Onderliggend bedrijfsresultaat minus extra pensioenbijdragen in contanten.

Volumes

Financiële resultaten – Vooruitzichten en realisatie Onderliggende bedrijfsopbrengsten

(in € miljoenen, behalve percentages)

Mail in Nederland • Losse post • Partijenpost Pakketten

(in € miljoenen, behalve percentages)

Verandering in %

2011

3.777 870 2.907 106

2010

–7,2 –7,5 –7,1 6,0

4.070 941 3.129 100

Realisatie 2011

Mail in Nederland Pakketten International Mail Other PostNL

Vooruitzichten 2011

– 4,3% – mid single 7,8% + mid single 13,4% + mid double – 0,3%

stable

2010

2.538 564 1.294 – 103 4.293

Cash betalingen schuld (inclusief rente) (in € miljoenen) < 1 jaar

Eurobonds Overige leningen Financial leases Derivaten Bankschuld

1 – 3 jaar

90 31 2 31 154

3 – 5 jaar

181 7 2

> 5 jaar

565

190

1.294

565

1.294

Onderliggend cash bedrijfsresultaat (in percentages)

Mail in Nederland Pakketten International PostNL

Realisatie 2011

Vooruitzichten 2011

2010

6,3% 15,1% 0,3% 5,1%

3 – 5% 13 – 15% 0 – 1% 2 – 4%

11,3% 14,4% – 1,9% 7,9%

Prestaties duurzaamheid 2011

CO2 -uitstoot (in kton) CO2 -efficiency-index Dodelijke ongevallen Ziekteverzuim Klanttevredenheid (totaal Post Nederland) Medewerkersbetrokkenheid

Nettowinst uit voortgezette activiteiten 1 (in € miljoenen) 300 282

1

180 120 60 0 2010 1

2011

Winst voor aandeelhouders van de moederbedrijven aangepast voor niet-voortgezette activiteiten en de afwaardering van het aandeel in TNT Express.

Dividend per aandeel

Interim

(in € centen)

Slot

Tweede interim 2010

100 85

80 73 60

55

47

71 37 53 35

40

57 29

40,7 19,3

20

26

30

34 28 21,4

18 0 2006

2007

2008

2009

2010

2011

2010

74 64,5 3 5,4%

77 70,4 1 5,4%

83 70,4 1 5,6%

89% 56%

91% 55%

91% 54%

240 213

2010 1

Gecorrigeerd voor organisatorische scope 2011.

Brief van de voorzitter van de Raad van Bestuur | Hoofdstuk 1

1 Brief van de voorzitter van de Raad van Bestuur landen nog steeds vechten voor een gelijk speelveld met de nationale postbedrijven. De verbetering van onze resultaten bij International tonen aan dat we op de goede weg zijn. Ik ben buitengewoon trots op de prestaties van onze onderneming in 2011 en op onze medewerkers. Alle segmenten laten een verbetering zien van de resultaten ten opzichte van de verwachtingen en van de kwaliteit van hun dienstverlening. Daarnaast hebben wij het niveau van de klanttevredenheid weten te handhaven. Op het gebied van duurzaam ondernemen is PostNL in 2011 twee nieuwe initiatieven gestart. We hebben Folders.nl gelanceerd, een digitale versie van de 12 miljard huis-aan-huis folders die jaarlijks bij de Nederlandse consumenten op de mat vallen, en we zijn een samenwerking aangegaan met de papier- en verpakkingsindustrie voor het gebruik van milieuvriendelijk papier.

Beste lezer, Ons jaarverslag heeft dit jaar geen centraal thema, maar als het dat wel zou hebben, dan zou “De uitdagingen waar we voor staan” passend zijn. Al bestaat de merknaam PostNL pas sinds mei 2011, de oorsprong van ons bedrijf gaat 200 jaar terug. De afgelopen tien jaar is voor ons bedrijf een zeer turbulente periode geweest: de impact van de digitalisering op de volumes; de steeds veranderende visie van de Europese regeringen op de liberalisering van de postmarkt; de voortdurende reorganisaties van ons postbedrijf in Nederland, inclusief het bijbehorende overleg met de vakbonden; en meer recentelijk de problemen waar PostNL voor staat door de stijgende pensioenkosten en de waardedaling van ons belang in TNT Express. Tegelijkertijd liggen onze operationele activiteiten op koers. Dit is, los van de macro-economische situatie, een veelbelovende ontwikkeling, waarbij we ons moeten blijven realiseren dat het bedrijf nog nooit eerder voor zoveel uitdagingen heeft gestaan bij de reorganisatie van de operationele processen. De uitrol van het nieuwe distributiemodel van Mail in Nederland is noodzakelijk om in de toekomst concurrerend te blijven op de postmarkt. Dit zijn echter complexe veranderingsprogramma’s die gevolgen hebben voor het werk van duizenden van onze medewerkers. Tijdens de implementatieperiode in 2012 en 2013 zal dit mogelijk enig begrip vergen van onze klanten.

Kijkend naar de toekomst wil ik ingaan op de pensioenproblematiek, de waardecreatie van ons belang in Express, en de noodzaak om ons portfolio te versterken. Dit zijn, naast onze financiële resultaten, belangrijke factoren voor de toekomstige dividenden. De Raad van Bestuur is teleurgesteld dat de waardedaling van het belang in TNT Express, samen met de ontwikkeling van de langetermijnrente voor de pensioenen, PostNL ertoe heeft gedwongen om vooralsnog geen cash dividend uit te keren en alle investeringen kritisch tegen het licht te houden. Tegelijkertijd zouden de recente ontwikkelingen rond een mogelijke overname van TNT Express nieuwe kansen kunnen opleveren, niet alleen voor wat betreft het dividend, maar ook voor wat betreft het verstevigen van de kracht van ons portfolio. Groei in nieuwe richtingen is van wezenlijk belang om de volumedaling bij Mail in Nederland te compenseren: een evenwichtig portfolio is immers de beste garantie voor continuïteit. In dit verband zijn we bovendien van mening dat de herinrichting van onze pensioenregeling met een bijbehorend lager kostenniveau bij zal dragen aan de continuïteit van de onderneming op de lange termijn; dit is dan ook in het belang van alle medewerkers. Daarom is PostNL aan het onderzoeken hoe de pensioenproblematiek kan worden beheerst. De toekomst zal uitdagend blijven, maar met alle maatregelen die we in gang hebben gezet, zouden we snel weer op koers moeten zijn om onze strategische doelen te bereiken. Met vriendelijke groet, Harry Koorstra

Voor Pakketten was 2011 een succesvol jaar, zowel in termen van resultaten als voor wat betreft de implementatie van de nieuwe sorteerinfrastructuur. Bij International moeten we in een aantal

PostNL Jaaroverzicht 2011

5

Verslag van de Raad van Bestuur | Hoofdstuk 2

2 Profiel, strategie en organisatie van de onderneming PostNL biedt zowel fysieke als digitale vervoersdiensten voor post en pakketten als hieraan ondersteunende diensten op zijn thuismarkt Nederland en in België, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Italië. PostNL verzorgt het afhalen, vervoeren, sorteren en afleveren van post, pakjes en standaardpakketten via een combinatie van fysieke infrastructuren zoals depots, vrachtwagens, sorteercentra, distributiemiddelen enerzijds en met online oplossingen anderzijds.

Ondernemingsprofiel PostNL is georganiseerd in drie segmenten: Mail in Nederland, Pakketten en International. • Mail in Nederland is verantwoordelijk voor het verzorgen van postdiensten in Nederland, waaronder de uitvoering van de universele postdienst. Daarnaast is dit segment verantwoordelijk voor een scala aan postgerelateerde diensten, zoals een netwerk van 2.600 verkooppunten. Daarmee heeft PostNL de grootste retailketen van Nederland. Het segment biedt daarnaast diensten op het gebied van document management, direct marketing en fulfilment. • Pakketten biedt standaard pakketdiensten in Nederland en België voor zowel binnenlandse als grensoverschrijdende distributie van pakketten, en pakketgerelateerde diensten met toegevoegde waarde. Daarnaast verzorgt het segment de universele postdienst voor pakketten in Nederland. • International is actief in de postale markten van het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Italië en richt zich met name op binnenlandse geadresseerde postdiensten. International is daarnaast verantwoordelijk voor de grensoverschrijdende postdienstverlening en biedt internationale zakelijke postdiensten via onder andere Spring Global Mail, een jointventure met Royal Mail.

De naam TNT Post is in 2011 veranderd in PostNL. Dit betekent dat de merknaam TNT Post in Nederland geleidelijk zal verdwijnen en in 2013 geheel zal zijn vervangen. Buiten Nederland zal de naamsverandering op een later tijdstip zijn doorgevoerd, uiterlijk in 2014. In landen buiten Nederland blijft de naam TNT Post bestaan totdat de naamsverandering is voltooid.

Strategie De strategie van PostNL is gebaseerd op een evenwichtig portfolio van activiteiten. Terwijl Mail in Nederland te maken heeft met een krimpende markt, zijn de segmenten Pakketten en International actief op groeimarkten. De drie segmenten waaruit PostNL bestaat passen goed bij elkaar en versterken elkaar. Waar dit zinvol is trekken de segmenten samen op in hun marktbenadering. Zo profiteren zij van operationele synergieën, ontwikkelen zij samen producten en delen zij hun grensoverschrijdende kennis en expertise. Sleutelelementen van de strategie zijn de verdere versterking van de samenwerking tussen de segmenten, het creëren van verkoopstrategieën tussen de drie segmenten, en het ontwikkelen van netwerksynergieën voor zover dit binnen de landen zinvol is.

In Nederland is PostNL krachtens de Postwet van 2009 verantwoordelijk voor de uitvoering van de universele postdienst.

Geïntegreerd en evenwichtig groeiportfolio

Post in Nederland

Internationaal

Pakketten

Groei Opbrengsten Groei Opbrengsten • Managen van volumedaling via voortvarende doorvoering Masterplannen; • Groei diensten met toegevoegde waarde en (e-)waardeketen gerelateerde diensten.

Groei Opbrengsten • Groei Pakketten met verbetering winstgevendheid;

• Verbetering winstgevendheid internationale netwerken;

• Groei netwerkfeeders: winkellogistiek; e-fulfilment; speciale netwerken.

• Internationaal verkoopkanaal voor grensoverschrijdende pakketten.

Netwerk- en omzetsynergieën benutten

6


Omzetsynergieën benutten

Verslag van de Raad van Bestuur | Hoofdstuk 2 | Profiel, strategie en organisatie van de onderneming

Aangezien de opkomst van het internet de volumes geadresseerde post steeds meer onder druk zet, is PostNL bezig met een overgang van traditioneel postbedrijf naar een flexibele organisatie die met de snel veranderende markt meebeweegt en online kansen kan benutten. PostNL ontwikkelt diensten en oplossingen met toegevoegde waarde in de gehele waardeketen van zijn klanten, en die bovendien extra posten pakketactiviteiten genereren. Twee belangrijke waardeketens waar post een sleutelrol speelt, zijn ecommerce en direct mail. PostNL is goed gepositioneerd om zijn expertise in te zetten in elke schakel van de keten tussen verzending en aflevering, zowel online als offline: scannen, print & mail, post, pakketten, webwinkels, facturering, responsverwerking en klantenservice. Elke schakel wordt als aparte dienst geleverd, maar ook worden schakels gecombineerd tot een geïntegreerde oplossing voor webwinkeliers. De strategie van PostNL steunt op de volgende pijlers: • het handhaven van de winstgevendheid van de postactiviteiten in Nederland, • het realiseren van groei in de standaard pakketdiensten, • het creëren van winstgevende groei in de internationale activiteiten, en • het ondersteunen van de groei in alle segmenten via zogenaamde Services & solutions, waaronder e-commerce. Mail in Nederland Essentieel voor de strategie van Mail in Nederland is het handhaven van de winstgevendheid van de postactiviteiten in Nederland. In een markt die volledig is geliberaliseerd en waar de geadresseerde postvolumes blijven dalen, is dit een uitdaging. In 2011 zijn cruciale stappen gezet. Zo is het product Basic geïntroduceerd. Dit is een innovatief en flexibel product waarmee zakelijke klanten kunnen kiezen voor dagzekere aflevering, drie dagen per week, van hun niettijdgevoelige post. Verder is de basis gelegd voor een nieuw operationeel model: een flexibele organisatie met deeltijd postbezorgers. Daarnaast wil Mail in Nederland profiteren van de technologische verschuiving door diensten met toegevoegde waarde te leveren in de waardeketen van haar klanten. Dit omvat onder meer data- en documentmanagement, direct marketing, fulfilment en andere innovatieve diensten.

Pakketten Belangrijk voor de groei van de pakketactiviteiten is handhaving van het marktaandeel van PostNL in de snel groeiende business-toconsumer (B2C) pakketmarkt. De groei van deze markt wordt gedreven door de groei van e-commerce terwijl bovendien de positie van PostNL in de business-to-business (B2B) pakketmarkt en aanverwante markten wordt versterk. Om de groei van het aantal pakketten te kunnen verwerken, is PostNL bezig met een volledige herinrichting van zijn logistiek apparaat. Gecombineerd met innovaties op IT-gebied zal dit PostNL helpen zijn sterke positie op de B2C-markt te handhaven. Daarnaast biedt Pakketten de klanten maatwerk en oplossingen met toegevoegde waarde, zoals zekerheid van aflevering, tweepersoonsaflevering, betaling bij aflevering en fulfilment-diensten. Verder worden speciale diensten ontwikkeld, bijvoorbeeld gericht op de aflevering van onvervangbare of exclusieve goederen. Om groei te realiseren in de B2B-markt is een logistiek model ontwikkeld voor de belevering van winkels met onder andere een efficiënt toeleveringssysteem. International PostNL richt zich op het genereren van winstgevende groei in de internationale activiteiten in specifieke landen, primair in de drie grote Europese markten waar de liberalisering het verst is gevorderd: Verenigd Koninkrjk, Duitsland en Italië. De activiteiten in het Verenigd Koninkrijk en Italië zijn reeds winstgevend; Duitsland is op weg om in 2013 break-even te worden. PostNL stimuleert het delen van kennis en leren van elkaar tussen de landen, terwijl tegelijkertijd bij de klantbenadering een landspecifieke aanpak wordt gehanteerd. In Duitsland en Italië beschikt PostNL over een eigen distributie-tot-aan-de-deur infrastructuur; in het Verenigd Koninkrijk wordt gebruik gemaakt van een downstream-accessmodel. Services & solutions In de B2B- en B2C-markten maakt elk poststuk of pakket deel uit van de dienstverlening van een zakelijke klant van PostNL aan diens eindklant. PostNL biedt hiervoor specifieke diensten en oplossingen (Services & solutions), gebruikmakend van de sterke punten van alle drie de segmenten om de waardeketens van de klanten te ondersteunen. PostNL richt zich daarbij met name op de documentenketen – waar het bedrijf van oudsher sterk in is – en op de e-commerce keten, die grote gevolgen heeft voor de posten pakkettenmarkt. De diensten die PostNL biedt zijn onder andere

Direct mail

e-Commerce Detailhandel

Marketing

Webwinkel

Partners

Betaling

Partners

Fulfilment

Aflevering

Parcels

Parcels

Klantenservice

Campagnestrategie

Selectie doelgroepen

Customer insight

Customer information

Keuze media

Ontwerp & vormgeving

Productie & mailing

Verwerking respons

Klantenservice

Analyse resultaten

Customer Contact

Online

Shore

Partners Business Development

Webshops

DM Partners

DM Partners

KOWIN e-commerce

e-Commerce integrator


7

Verslag van de Raad van Bestuur | Hoofdstuk 2 | Profiel, strategie en organisatie van de onderneming

marketing- en communicatiediensten, fulfilment-oplossingen en e-commerce oplossingen. Een van de factoren die de activiteiten van PostNL het sterkst beïnvloedendt is e-commerce. Om de kansen te realiseren die ecommerce biedt, innoveert PostNL door de combinatie van zijn expertise op het gebied van netwerken en aflevering en zijn sterke ICT-capaciteiten. Alle segmenten profiteren hiervan. Pakketten bijvoorbeeld profiteert van het stijgende aantal goederen die online worden besteld, zowel in Nederland als internationaal. Omgekeerd is fysieke post – in de vorm van direct marketing of reclamedrukwerk – een belangrijke katalysator voor e-commerce. PostNL heeft alle schakels van de e-commerce keten in zijn portefeuille. Of het nu gaat om direct mail, waarmee een online aankoop gegenereerd wordt, of het verzendklaar maken van de bestelling en de aflevering van de zending aan de klant, of de eindfase van de waardeketen met klantenservice en facturering. De strategie van PostNL als zodanig is het verbinden van de fysieke en online wereld.

Profiel van de Raad van Bestuur Raad van Bestuur van PostNL N.V. De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor het bepalen en uitvoeren van de strategie van de onderneming. De RvB bestaat uit vier leden: De heer H.M. Koorstra, voorzitter en verantwoordelijk voor het segment Mail in Nederland; de heer J.P.P. Bos, CFO; mevrouw H.W.P.M.A. Verhagen, verantwoordelijk voor de segmenten Pakketten en International; en de heer G.T.C.A. Aben, managing director Group Human Resources. Van links naar rechts: Harry Koorstra, Herna Verhagen, Jan Bos en Gérard Aben

8



3 Splitsing, pensioenen, vermogens- en financieringspositie Het jaar 2011 kenmerkte zich door niet-business gerelateerde ontwikkelingen die gevolgen hadden voor de vermogens- en financieringspositie van PostNL.

Algemeen Nadere informatie over de operationele en financiële prestaties van de groep is te vinden in hoofdstuk 4. In dit hoofdstuk komen achtereenvolgens aan de orde de splitsing, het effect van de waardeontwikkeling van het in TNT Express aangehouden belang, de pensioenen en de ontwikkeling van de vermogens- en financieringspositie. De vermogens- en financieringspositie van PostNL werd in 2011 sterk gedrukt door de afsplitsing van de Express-activiteiten en de negatieve ontwikkeling van de waarde van het aangehouden belang in TNT Express. Verder verslechterden de vooruitzichten voor de Europese economie, met als gevolg historisch lage rentes en een daling van de aandelenmarkten. Een en ander leidde tot een daling van de dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen van PostNL tot onder het vereiste minimum, waardoor de noodzaak ontstond voor aanvullende financiering die de financieringspositie van PostNL in de nabije toekomst negatief zou kunnen beïnvloeden. Ook het effect van de herziening van IAS19, die naar verwachting op 1 januari 2013 van kracht wordt, zal significant zijn.

Splitsing In 2010 concludeerde de Raad van Bestuur van TNT dat het belang van de onderneming, haar aandeelhouders en andere stakeholders het best gediend was met een splitsing van de divisies van TNT in twee afzonderlijke ondernemingen, Mail en Express. Na de aankondiging van deze voorgenomen splitsing op 2 augustus 2010 presenteerde TNT op 2 december 2010 een gedetailleerd plan met onder meer de beoogde opzet van de splitsing:

Splitsing TNT N.V.

Mail

TNT N.V. Mail

Het splitsingsproces In januari 2011 werd de interne juridische en organisatorische splitsing van Mail en Express voltooid. Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders / Buitengewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 25 mei 2011 werd het splitsingsvoorstel met 99,76% van de stemmen goedgekeurd. Sinds 26 mei 2011 worden het aandeel van TNT N.V. (waarvan de naam later werd gewijzigd in PostNL N.V.) en dat van TNT Express N.V. afzonderlijk verhandeld. PostNL N.V. is genoteerd aan NYSE Euronext Amsterdam; de aandelen worden verhandeld onder het symbool “PNL”. Op 31 mei 2011 werd de juridische afsplitsing van TNT N.V. van kracht en op 1 juni 2011 was de splitsing een feit. Het proces vond plaats in twee stappen. Ten eerste werd op 30 mei 2011 de notariële akte van splitsing verleden, waarmee onder meer 70,1% van de aandelen in TNT Express Holdco B.V., de onderneming die de Express-activiteiten hield, en 100% van de aandelen in TNT Express N.V. per 31 mei 2011 werd afgesplitst van TNT N.V. naar TNT Express N.V. In het kader van de juridische splitsing trok TNT Express N.V. de ten gevolge van de splitsing verkregen eigen aandelen in en kende ze (nieuwe) gewone aandelen toe aan de bestaande aandeelhouders van TNT N.V. Deze aandeelhouders ontvingen voor elk gehouden gewoon aandeel TNT N.V. één gewoon aandeel in het nieuwe beursgenoteerde TNT Express N.V. Ook werd bij wijziging van de statuten van TNT N.V. de naam van TNT N.V. per 31 mei 2011 gewijzigd in PostNL N.V.

Express

Express

[29,9% Express]

• Mail in NL • Pakketten NL/België • International • Vastgoed • Nederlandse pensioenregelingen

verkoop van het minderheidsbelang en de opbrengsten aan te wenden voor vermindering van de schuld van PostNL en/of aan de aandeelhouders terug te geven.

• Europa & MEA • AziëPacific • Noord- en Zuid-Amerika • Andere netwerken • Merk TNT

Het doel van het aanhouden van een minderheidsbelang van 29,9% was om een positief onbeklemd eigen vermogen op het moment van de splitsing zeker te stellen. De waardetoename hiervan na de splitsing was bedoeld om de verwachte potentiële afwaardering van het eigen vermogen als gevolg van de herziening van IAS19 te compenseren. De bedoeling was op termijn over te gaan tot

Ten tweede werd op 31 mei 2011 de notariële akte van fusie verleden, waarbij TNT Express Holdco B.V. per 1 juni 2011 opging in TNT Express N.V. en ophield te bestaan. In het kader van de juridische fusie kende TNT Express N.V. een zodanig aantal aandelen aan PostNL N.V. toe dat laatstgenoemde houder werd van 29,9% van de gewone aandelen in TNT Express N.V. Op het door PostNL aangehouden belang in TNT Express is een "relationship agreement" van toepassing waarin voorwaarden zijn opgenomen voor de verkoop van (een deel van) dat belang (waaronder een gesloten periode) en afspraken over de stemrechten van PostNL met betrekking tot het belang in TNT Express. Op 1 december 2011 was de gesloten periode voor de verkoop van (een deel van) het aangehouden belang in TNT


9

Verslag van de Raad van Bestuur | Hoofdstuk 3 | Splitsing, pensioenen, vermogens- en financieringspositie

Express verstreken. De relationship agreement is te vinden op postnl.com.

107,4%). Dit is beneden het vereiste minimum van 104,1%. De daling ten opzichte van 2010 is het gevolg van de daling van de langetermijnrente, die gedeeltelijk werd gecompenseerd door het totale beleggingsrendement van het fonds. In de dekkingsgraad van 99,8% is rekening gehouden met de vordering voor de eerste bijstorting van PostNL.

Wat betreft pensioenen is afgesproken dat beide ondernemingen afzonderlijk overeenkomsten met de pensioenfondsen zouden afsluiten. Na de splitsing werd de bestuurlijke en organisatorische structuur zoals die binnen TNT bestond in de organisatie van PostNL geïntegreerd om te voldoen aan de vereisten voor een zelfstandige beursgenoteerde onderneming. Hierbij werd onder meer groepsbeleid bijgewerkt en werd het kader voor risicomanagement en interne controle herzien. De overgang van 62 medewerkers van het hoofdkantoor van TNT naar PostNL (per 1 januari 2011, na de interne organisatorische splitsing van Mail en Express) verliep soepel, en de onderneming heeft zich inmiddels aan de nieuwe structuur aangepast. Als gevolg van de afsplitsing van de Expressactiviteiten nam het eigen vermogen per 1 juni 2011 af met €1.564 miljoen. Deze afname valt uiteen in een positieve bijdrage van €2.232 miljoen ten gevolge van de splitising (een boekwinst van €2.086 miljoen en de terugboeking van de aanpassing van het translatieresultaat en hedges van €146 miljoen), waartegenover een negatieve bijdrage staat van €3.796 miljoen vanwege de impact van het afsplitsen van 70,1% van de Express-activiteiten.

Aangezien de dekkingsgraad van de pensioenfondsen van PostNL onder het vereiste minimum ligt, zijn aan PostNL bijstortingen van circa €39 miljoen in rekening gebracht, die in het eerste kwartaal van 2012 betaald moeten worden. Verder zijn voorwaardelijke bijstortingen - tot een bedrag van €21 miljoen - vastgesteld die in het tweede kwartaal van 2012 mogelijk betaald moeten worden als aan het einde van het eerste kwartaal van 2012 de minimum vereiste dekkingsgraad nog niet is gerealiseerd. PostNL betwist de noodzaak van deze betalingen.

Aangehouden belang in TNT Express

Vermogenspositie

De initiële waarde in de geconsolideerde jaarrekening van het aangehouden belang in TNT Express bedroeg per 1 juni 2011 €1.583 miljoen op basis van een aandelenkoers van €9,77. Sindsdien is de aandelenkoers van TNT Express met 40,9% gedaald tot €5,77 per aandeel eind 2011. In 2011 moest PostNL €636 miljoen afboeken om het belang in TNT Express te waarderen op de lagere marktwaarde. Per 31 december 2011 was de boekwaarde van het belang in TNT Express €936 miljoen.

De daling van de boekwaarde van het aangehouden belang in TNT Express heeft gevolgen gehad voor de geconsolideerde vermogenspositie van PostNL. Het totale aan de aandeelhouders van de moedermaatschappij toekomende vermogen is gedaald van €2.424 miljoen per 1 januari 2011 tot €400 miljoen per 31 december 2011. Deze daling is hoofdzakelijk toe te schrijven aan de afsplitsing en de afwaardering van €636 miljoen op het belang in TNT Express.

Pensioenen

Het effect van de herziening van IAS 19 op de financiële positie in 2013 zal aanzienlijk zijn. Per 31 december 2011 bedroegen de netto pensioenactiva €998 miljoen, inclusief netto actuariële verliezen van € 922 miljoen. Als deze netto actuariële verliezen per einde 2011

Over de bijstortingen vindt momenteel overleg plaats tussen PostNL en het bestuur van de pensioenfondsen. PostNL is van oordeel dat de bijstortingen niet noodzakelijk zijn en ook niet houdbaar zijn, gelet op de huidige en toekomstige financiële positie van de onderneming. Verder zullen de pensioenregelingen bij PostNL, die ruimer zijn dan wat in de markt gebruikelijk is, aan de orde komen tijdens de onderhandelingen met de vakbonden.

PostNL kent twee pensioenfondsen. Per eind 2011 heeft de Stichting Pensioenfonds PostNL, het belangrijkste fonds, bekend gemaakt dat de dekkingsgraad gezakt was tot 99,8% (2010:

Ontwikkeling geconsolideerd vermogen 2011 PostNL (in € miljoenen)

3.000 2.700 2.400

238

73

2.424

80

2.100 1.800 1.500 1.200 900

1.564

600 400

300

636

61

6

0 NettoOverige Netto- Dividend Effect NettoGroepsafsplitsing waarde- inkomsten in vermogen resultaat resultaat PostNL PostNL in Express contanten Express verminde- Express ring belang 1 jan 2011 boekjaar jan - mei Express

10


Overig

Groepsvermogen PostNL 31 dec 2011

Verslag van de Raad van Bestuur | Hoofdstuk 3 | Splitsing, pensioenen, vermogens- en financieringspositie

direct waren verantwoord, zou dit een negatief effect hebben gehad van circa €692 miljoen op het eigen vermogen van PostNL, uitgaande van de huidige parameters, die beïnvloed worden door rentebewegingen.

Financieringspositie De financiële positie van PostNL is in 2011 verslechterd, hoofdzakelijk als gevolg van de daling van de marktwaarde van het in TNT Express aangehouden belang, de verwachte hogere reguliere pensioenbijdragen in de toekomst en de daling van de dekkingsgraad van beide pensioenfondsen tot onder het vereiste minimum. S&P heeft de rating van PostNL op 1 juni 2011 naar beneden bijgesteld tot BBB ‘stable’. De afwaardering hield hoofdzakelijk verband met de geringere inkomstenbasis en cashflows van PostNL voor het financieren van schulden schuldgerelateerde verplichtingen en het daaruit voortvloeiende zwakkere financiële risicoprofiel. S&P laat het in TNT Express aangehouden belang buiten beschouwing bij de berekening van schulden schuldgerelateerde verplichtingen. Een bijstelling naar boven tot BBB+ is volgens S&P mogelijk als PostNL de schuld daadwerkelijk terugbrengt met de opbrengsten uit het belang in TNT Express.

• PostNL zal dividend in contanten uitbetalen als en wanneer het geconsolideerde groepsvermogen positief is en de onderneming de zekerheid van een BBB+/Baa1 credit rating heeft. • PostNL is voor de verslaglegging in het kader van de statutaire jaarrekening overgestapt van Dutch GAAP naar EU-IFRS. Daarbij heeft onder meer een herwaardering tegen de reële waarde van de postgerelateerde investeringen plaatsgevonden, hetgeen extra informatie over de vermogenspositie van PostNL oplevert. • PostNL heeft de pensioenfondsen uitgenodigd om in gesprek te gaan over de noodzaak van de bijstortingen. Verder zal in de cao-onderhandelingen met de vakbonden gesproken worden over een wijziging van de pensioenregelingen. • PostNL zal bepaalde investeringsprojecten en grote overnames opschorten.

De rating van Moody’s voor PostNL is Baa1 ‘negative'; Moody’s is van oordeel dat de financiële positie van de onderneming op korte tot middellange termijn niet sterk zal zijn, na de splitsing en in afwachting van de vermindering van de schuldenportefeuille. Kredietbeoordelaars passen diverse correcties toe op de gerapporteerde schuld om tot aangepaste schuldcijfers voor gegevensanalyses te komen. Het betreft doorgaans voornamelijk correcties voor operationele leaseverplichtingen, pensioenen en niet vrij beschikbare geldmiddelen. PostNL beschikt over een doorlopende kredietfaciliteit van €570 miljoen, die eind 2011 geheel onbenut was. Daarbuiten heeft PostNL geen materiële krediet- of herfinancieringsfaciliteiten voor de korte termijn; de looptijd van de eerste obligatielening, van €400 miljoen, eindigt in 2015. Er zijn geen financiële convenanten. Looptijd schulden Eurobonds Andere leningen Financiële lease Derivaten Totaal

< 1 jr

1 - 3 jr

3 - 5 jr

> 5 jr

90 31 2 31 154

181 7 2

565

1.294

190

565

1.294

(in € miljoenen)

Eind 2011 bedroeg de nettoschuld van PostNL €1.002 miljoen, tegen €993 miljoen in 2010 (inclusief de nettoschuld in verband met de niet-voortgezette Express-activiteiten).

Maatregelen ter versterking van de vermogens- en financieringspositie Vanwege de buitengewone huidige omstandigheden heeft PostNL zijn vermogens- en financieringspositie voor 2011 en daarna geëvalueerd. Dit heeft geleid tot de volgende maatregelen:


11


4 Resultaten PostNL en vooruitzichten 2012 De business segmenten van PostNL hebben in 2011 goede prestaties laten zien. Het onderliggende cash bedrijfsresultaat bedroeg €220 miljoen, ruim boven de bandbreedte van €130-170 miljoen die begin 2011 in de afgegeven vooruitzichten was vermeld.

Resultaten Dit jaar is de zelfstandige onderneming PostNL opgericht, opererend onder de merknaam PostNL. In dit eerste jaar van zijn bestaan heeft PostNL solide gepresteerd en behaalde de onderneming in alle segmenten goede resultaten die in lijn zijn met de verwachtingen. Mail in Nederland Het effect van verdergaande kostenbesparingen bij klanten van PostNL gecombineerd met een onverminderde voortzetting van substitutie van traditionele post door elektronische post was merkbaar in 2011. Het volume geadresseerde post daalde met 7,2% - minder dan de verwachte 8-10% (2010: 9,0). Deze daling was vooral het gevolg van substitutie. De omzet van Mail in Nederland kwam uit op €2.429 miljoen, 4,3% lager dan in 2010. Het onderliggende cash bedrijfsresultaat bedroeg €154 miljoen, tegen €288 miljoen in 2010. In de loop van het jaar waren er diverse belangrijke gebeurtenissen voor PostNL. Op het gebied van de regelgeving werd het “redelijke rendement” van 10% op de universele postdienst door de Tweede Kamer goedgekeurd. Daarmee is het regelgevingkader voor de toekomstige ontwikkelingen van de tarieven nu duidelijk. Nadat deze duidelijkheid was ontstaan kondigde PostNL in oktober nieuwe postzegeltarieven aan per 1 januari 2012. Het basistarief voor binnenlandse briefpost is met 4 eurocent verhoogd tot 50 eurocent. Er zijn belangrijke stappen gezet op weg naar de implementatie van de Masterplannen. De leden van de vakorganisaties hebben de overeenkomst goedgekeurd waarin onder meer een beperking van het aantal gedwongen ontslagen en de voorwaarden waaronder ontslagen kunnen plaatsvinden zijn vastgelegd. In juli wees de Ondernemingskamer alle bezwaren van de ondernemingsraad tegen de voorgenomen reorganisaties af. Met deze uitspraak heeft PostNL groen licht gekregen voor de benodigde reorganisaties en kan verder worden gewerkt aan de inrichting van voorbereidingscentra en het gefaseerd sluiten van circa 300 bestelkantoren. Om medewerkers in deze overgangsfase te ondersteunen is de oprichting van een Banenbedrijf aangekondigd. Het Banenbedrijf is een mobiliteitsinitiatief dat is bedoeld om werknemers aan een nieuwe baan te helpen op de arbeidsmarkt. Er is een sector-cao afgesloten voor postbezorgers. Daarin is een migratiepad afgesproken op basis waarvan in september 2013 80% van de postwerkers over een arbeidscontract zullen beschikken.

12


Verder heeft PostNL in december overeenstemming bereikt over een bedrijfscao voor postbezorgers. Pakketten De volumes bij Pakketten zijn opnieuw toegenomen (+6%), vooral dankzij e-commerce en nieuwe klanten. De goede zomerperiode en het vierde kwartaal hebben bijgedragen tot dit resultaat. De omzet steeg op jaarbasis met 7,8% naar €608 miljoen. De operationele efficiency van het pakketnetwerk blijft toenemen. Het onderliggende cash bedrijfsresultaat bedroeg €92 miljoen, tegen €81 miljoen in 2010. De invoering van de nieuwe logistieke infrastructuur verloopt volgens plan. Na de voltooiing van het eerste hybride depot in Waddinxveen is het depot in Elst inmiddels ook operationeel. De bouw van de depots in Den Bosch en Hengelo is begonnen. Met de nieuwe logistieke infrastructuur wordt de basis gelegd om verdere volumegroei aan te kunnen. International In elk van de drie landen – het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Italië – zijn de volumes en de omzet gestegen. De totale omzet kwam in 2011 uit op €1.467 miljoen, een toename met 13,4% ten opzichte van 2010. International sloot het jaar af met een positief onderliggend cash bedrijfsresultaat van €5 miljoen, tegen een verlies van €24 miljoen in 2010. PostNL heeft zijn Duitse activiteiten ingekrompen, hetgeen een positieve uitwerking op de resultaten heeft gehad. In juni deed de Duitse postregelgever, de Bundesnetzagentur, uitspraak in de zaak tegen Deutsche Post AG en haar budgetdochter First Mail en stelde vast dat zij de Duitse postwet hadden overtreden en zich door hun prijsstelling schuldig hebben gemaakt aan oneerlijke concurrentie. De uitspraak werd in november bevestigd door de Duitse hogere administratieve rechter. Deze uitkomst is belangrijke stap om het voor TNT Post Duitsland mogelijk te maken om in 2013 break-even te worden. Ofcom (de onafhankelijke toezichthouder en mededingingsautoriteit voor de Britse communicatiesector) heeft een conceptrapport gepubliceerd waarin de voordelen van concurrentie door middel van down stream access onderkend worden. Het rapport gaat bovendien in op het belang van het realiseren van concurrentie in de bezorging en de positieve uitwerking die dit kan hebben op de efficiency bij Royal Mail. Naar aanleiding van het rapport zullen de betrokken partijen nu in onderling overleg treden. De definitieve versie van dit rapport zal naar verwachting in maart 2012 worden gepubliceerd.

Verslag van de Raad van Bestuur | Hoofdstuk 4 | Resultaten PostNL en vooruitzichten 2012

In Italië heeft de Italiaanse mededingingsautoriteit (AGCM) Poste Italiane een boete opgelegd wegens misbruik van haar dominante positie op de binnenlandse markt. In december maakte de AGCM bekend dat zij het staatspostbedrijf had beboet naar aanleiding van een klacht door de belangrijkste concurrent op postgebied in Italië, TNT Post Italië, en het bedrijf had bevolen te stoppen met zijn concurrentieverstorende activiteiten.

• de mate waarin PostNL in staat is de bedrijfslasten aan te passen aan de ontwikkeling van de volumes, • de ontwikkeling van de waarde van het belang in TNT Express, en • het niveau van pensioenverplichtingen en de totale pensioenbijdragen aan de pensioenfondsen. Financiële resultaten

Rationalisering van de portfolio In 2011 heeft PostNL verder gewerkt aan de herdefiniëring van zijn kernactiviteiten, zowel om de klant steeds beter van dienst te zijn als met het oog op groei. Daartoe heeft PostNL zijn activiteiten in niet-kernlanden en deelnemingen in niet-kernbedrijven beëindigd. De verkoop van het Belgische postbedrijf, de Belgische Distributiedienst, en van de activiteiten op het gebied van ongeadresseerde post van RSM Italy zijn in april afgerond. In augustus voltooide PostNL de verkoop van zijn activiteiten op het gebied van geadresseerde en ongeadresseerde post in Tsjechië en Slowakije. Deze verkopen maken deel uit van de strategische keuze van PostNL om zich te concentreren op geadresseerde post in de grote Europese landen waar zij een sterke marktpositie heeft: het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Italië. In oktober verkocht PostNL zijn belang van 51% in Telepost S.p.A. aan een van de medeaandeelhouders in de onderneming, Manutencoop Facility Management S.p.A. Telepost verleent postkamer- en gerelateerde diensten met toegevoegde waarde in Italië. Met deze verkoop is het project om waarde te realiseren via partnerschappen of afstoting van activiteiten met succes afgesloten.

Jaar eindigend op 31 december

Supersector Leader PostNL kreeg in september de titel “Supersector Leader” voor “Industrial Goods and Services” in de Dow Jones Sustainability Index (DJSI) van 2011. PostNL is opgenomen in de DJSI Europe-index en de DJSI World-index, bestaande uit 342 ondernemingen die behoren tot de top 10% van bedrijven die vooroplopen in duurzaamheid.

Financiële resultaten De financiële resultaten van PostNL worden met name bepaald door: • het volume van de door PostNL bezorgde post en pakketten, • de combinatie van diensten die PostNL verleent en de klantenmix, • de prijzen die PostNL berekent voor zijn diensten, • het aantal werkdagen in een jaar, • de bedrijfslasten, voorzieningen en waardeverminderingen, • de mate waarin PostNL in staat is de herstructureringsprogramma’s door te voeren, en het niveau van de betalingen voor de herstructurering,

2010

4.297 4.293 53 22 (3.933) (3.835) 417 480

als % van totaal bedrijfsopbrengsten

9,7

Netto financiële lasten Vennootschapsbelasting Resultaat van deelnemingen Waardevermindering van deelnemingen Winst/(verlies) uit gecontinueerde activiteiten Winst uit beëindigde activiteiten Winst over de periode Toekomend aan: Minderheidsbelangen Aandeelhouders van de moedermaatschappij Winst per gewoon aandeel (in eurocenten)1 Winst per verwaterd gewoon aandeel (in eurocenten)2 Genormaliseerde winst per gewoon aandeel (in eurocenten)3

11,2

(101) (78) (25) (636)

(106) (91) (1)

(423)

282

2.159 1.736 0 1.736 452,8

69 351 4 347 92,9

452,8

92,5

55,6

74,4

(in € miljoenen, behalve percentages) 1

2

3

In december stopte Netwerk VSP met haar activiteiten op de markt voor geadresseerde post. De economische omstandigheden en de huidige ontwikkelingen op de Nederlandse postmarkt boden onvoldoende perspectief om deze activiteiten op termijn winstgevend te houden.

2011

Totaal bedrijfsopbrengsten Overig inkomen Totaal bedrijfslasten Bedrijfsresultaat

Gebaseerd op gemiddeld 383.374.983 uitgegeven gewone aandelen in 2011 (2010:373.536.123). Gebaseerd op gemiddeld 383.374.983 uitgegeven gewone aandelen in 2011 (2010:375.026.008). Gebaseerd op winst voor de aandeelhouders gecorrigeerd voor de afsplitsing van TNT Express zoals opgenomen in de winst uit beëindigde activiteiten, verminderd met de daaropvolgende waardevermindering van de resterende deelneming.

Omzet en winst PostNL In 2011 stegen de bedrijfsopbrengsten van PostNL met 0,1% tot €4.297 miljoen (2010: 4.293). Het volume geadresseerde post in Nederland nam af met 7,2%, minder dan de bandbreedte van 8% tot 10% die begin 2011 in de afgegeven vooruitzichten was vermeld. Pakketten maakte een goede groei door, met een volumetoename van 6,0%. Het aantal werkdagen had geen invloed: zowel 2011 als 2010 kende 255 werkdagen. De autonome groei van de bedrijfsopbrengsten bedroeg €145 miljoen (3,4%). Dit resultaat was vooral te danken aan de sterke groei van International en Pakketten, die deels teniet werd gedaan door de autonome omzetdaling van Mail in Nederland. Het netto negatieve effect van acquisities en vervreemdingen kwam uit op €133 miljoen (-3,1%) na desinvesteringen bij International. Wisselkoersveranderingen (overwegend de euro tegen het Britse pond) zorgden voor een afname van €8 miljoen (-0,2%) van de bedrijfsopbrengsten. Het overig inkomen steeg tot €53 miljoen (2010: 22) en bestond vooral uit de verkoop van vastgoed voor een nettobedrag van €17 miljoen en de boekwinst op desinvesteringen van International voor een nettobedrag van €33 miljoen. Het bedrijfsresultaat van €417 miljoen viel €63 miljoen lager uit (-13,1%), overwegend als gevolg van geringere onderliggende


13


prestaties van Mail in Nederland en Mail Other, gecompenseerd door betere prestaties van Pakketten en International en lagere eenmalige en buitengewone kosten. De operationele marge daalde van 11,2% in 2010 naar 9,7% in 2011. In vergelijking met 2010 nam de aan de aandeelhouders van de moedermaatschappij toekomende winst toe met €1.389 miljoen. Afgezien van de nettowinst in verband met de splitsing van €2.086 miljoen en de waardevermindering van het aangehouden belang in TNT Express van €636 miljoen, nam de aan de aandeelhouders van de moedermaatschappij toekomende winst af met €61 miljoen. Dit is in lijn met de netto afname van het bedrijfsresultaat en de vennootschapsbelasting. Bedrijfslasten Jaar eindigend op 31 december

Materiaalkosten Uitbesteed werk en overige externe kosten Salarissen, pensioenen en sociale lasten Afschrijvingen en waardeverminderingen Overige bedrijfslasten Totaal bedrijfslasten

2011

2010

195 1.937 1.429 112 260 3.933

178 1.701 1.561 120 275 3.835

(in € miljoenen)

De bedrijfslasten stegen in 2011 met €98 miljoen (2,6%) tot €3.933 miljoen. De autonome stijging van de bedrijfslasten bedroeg €235 miljoen (6,1%), voornamelijk wegens hogere kosten binnen International, Pakketten en Mail Overig. Wisselkoerseffecten zorgden voor een daling met €8 miljoen (-0,2%). Het effect van acquisities en verkopen was verantwoordelijk voor een afname met €129 miljoen (-3,4%). De post ‘uitbesteed werk en overige externe kosten’ betreft vergoedingen betaald aan onderaannemers, tijdelijk extern personeel, huur en lease-verplichtingen. In 2011 steeg het totaalbedrag aan uitbesteed werk en overige externe kosten met €236 miljoen (13,9%) ten opzichte van 2010, overwegend als gevolg van de groei in International en Pakketten, die leidde tot een grotere inzet van onderaannemers. In 2011 daalden de kosten van salarissen, pensioenen en sociale lasten met €132 miljoen tot €1.429 miljoen (-8,5%). Dat was vooral te danken aan Masterplanbesparingen van €71 miljoen door het herstructureringsprogramma in Nederland en het netto-effect van de hogere pensioenlasten in 2011 van €159 miljoen versus de lagere geboekte herstructureringslast van €219 miljoen in 2010. De pensioenlasten kwamen €159 miljoen hoger uit dan het jaar ervoor als gevolg van een vrijval van pensioenverplichtingen in 2010 van €74 miljoen in verband met Masterplan III, lagere baten bij Express van €20 miljoen, die werden verantwoord als een bate voor PostNL, en een lagere rekenrente. Het totaal aan afschrijvingen en waardeverminderingen was €8 miljoen lager dan in 2010; deze lichte daling was overwegend te danken aan de fasering van kapitaaluitgaven. Overige bedrijfslasten betreft posten zoals IT, communicatie, advisering en marketing, kantoorkosten en diverse andere operationele kosten. In 2011 daalden de overige bedrijfslasten met €15 miljoen (-5,5%) ten opzichte van 2010, overwegend dankzij de lagere kosten binnen Mail in Nederland voor marketing en

14


consultancy, lagere kosten door deconsolidatie van afgestoten entiteiten en lagere kosten binnen International dankzij programma’s voor kostenbesparing. Deze daling van de kosten werd deels tenietgedaan door kosten in verband met de splitsing van €23 miljoen in 2011 en eenmalige baten van €51 miljoen (vrijval van voorziening voor claims en bate uit profit-pooling regeling) in 2010. Ontwikkeling van het onderliggende (cash) bedrijfsresultaat Het management volgt de financiële resultaten van de Groep en de bijbehorende segmenten via het “onderliggende cash bedrijfsresultaat” – de maatstaf voor het onderliggende netto cash bedrijfsresultaat waarop ons dividendbeleid is gebaseerd. In de analyse van het onderliggende cash bedrijfsresultaat worden correcties aangebracht voor eenmalige en buitengewone posten en correcties voor niet-cash kosten voor pensioenen (pensioenregelingen met gegarandeerde aanspraken) en voorzieningen. Voor pensioenen worden de volgens de IFRS bepaalde lasten van de regelingen met gegarandeerde aanspraken vervangen door de niet-IFRS-maatstaf van feitelijke bijdragen voor die regelingen. Voor de overige voorzieningen worden de nettolasten op basis van IFRS vervangen door de gerelateerde uitgaande kasstroom. In onderstaande tabel zijn de te rapporteren segmenten weergegeven als Mail in Nederland, Pakketten en International. Mail Other vertegenwoordigt voor verkoop aangehouden activiteiten op het gebied van niet-geadresseerde post buiten Nederland en entiteiten van het hoofdkantoor, met inbegrip van het verschil tussen de geboekte IFRS-pensioenlasten voor de regelingen met gegarandeerde aanspraken en de feitelijke cash bijdragen.


Aansluiting tussen gerapporteerde en onderliggende (cash) bedrijfsresultaat 2011 Jaar eindigend op 31 december

Mail in Nederland Pakketten International Mail Other Bedrijfsresultaat

Gerapporteerd 2011

234 88 (9) 104 417

Kosten splitsing

Kosten naamsverandering PostNL

Kosten herstructurering

1

Boekwinst Inkrimping afstotingen International

Mutaties in Onderliggend voorzienin 2011 gen

Pensioenen

242 88 4 92 426

7 13

22 23

9 9

(38) (38)

7

(5) (5)

13

Mutaties pensioenverplichtingen

(64) 1 3 (8) (68)

Onderliggend cash 2011

154 92 5 (31) 220

(24) 3 (2) (115) (138)

(in € miljoenen)

Aansluiting tussen gerapporteerde en onderliggende (cash) bedrijfsresultaat 2010

Jaar eindigend op 31 december

Mail in Nederland Pakketten International Mail Other Bedrijfsresultaat

Gerapporteerd 2010

188 80 (29) 241 480

Waardeverminderingen en andere Kosten waardeherstruccorrecties turering

187 11 (20) 167

11

Overige

Slecht weer/ staking

(6)

10

(6) (10) (22)

10

Profit pooling

Pensioenen

(41) (41)

Onderliggend 2010

(25) (25)

379 80 (24) 145 580

Betalingen voor Mutaties herstrucpensioenturering verplichtingen

Onderliggend cash 2011

(53)

(38) 1

(5) (58)

(144) (181)

288 81 (24) (4) 341

(in € miljoenen)

Van gerapporteerd naar onderliggend bedrijfsresultaat Het onderliggende bedrijfsresultaat over 2011 bedroeg €426 miljoen (2010: 580). Het onderliggende bedrijfsresultaat is exclusief eenmalige en buitengewone posten, zoals de kosten in verband met de splitsing van €23 miljoen, de kosten van de naamsverandering van €9 miljoen, de kosten van herstructurering van Netwerk VSP Geadresseerd van €7 miljoen, een boekwinst op de desinvesteringen van International van €38 miljoen, de kosten gemaakt voor de inkrimping binnen International van €13 miljoen en de pensioenbijdragen van Express in de periode januari - mei 2011 van €5 miljoen (2010: 25). Dit laatste is het verschil tussen de IFRS-lasten en de cash bijdrage betaald door TNT Express aan de Groep tot aan het moment van de splitsing. In 2010 werd het bedrijfsresultaat mede bepaald door eenmalige herstructureringskosten, overwegend in verband met het aangekondigde herstructureringsprogramma Masterplan III, afschrijving op goodwill toegewezen aan Spring Global Mail, het effect van buitengewone weersomstandigheden en de stakingen in Nederland, het effect van Express-relaties (profit-pooling en pensioenen) en diverse andere posten. Het bedrijfsresultaat voor Mail Other bedroeg €104 miljoen (2010: 241), te weten een niet-toewijsbaar bedrag van €64 miljoen (2010: 231) en een bedrag van €40 miljoen voor activiteiten op het gebied van niet-geadresseerde post aangehouden voor verkoop (2010: 10). Het niet-toewijsbare bedrijfsresultaat betreft grotendeels pensioeninkomsten van €89 miljoen, omdat Mail Other het verschil aangeeft tussen de geboekte lasten in alle segmenten en de algemene IFRS-pensioenlasten. Het resterende bedrag van €25 miljoen negatief aan niet-toewijsbaar bedrijfsresultaat betreft het netto-effect van de splitsingskosten, bestuurssalarissen, de kosten van de naamswijziging, aandeelhouderskosten en de bijdrage van shared services. Van onderliggend bedrijfsresultaat naar onderliggend cash bedrijfsresultaat Het onderliggende cash bedrijfsresultaat bedroeg in 2011 €220 miljoen, 35,5% minder dan in het voorgaande jaar. De

onderliggende cash operationele marge was 5,1% in 2011 (2010: 7,9). De mutaties in voorzieningen in 2011 van €68 miljoen vertegenwoordigen het verschil tussen de opgenomen onderliggende nettokosten voor herstructurering en overige voorzieningen van €11 miljoen en de feitelijke cash betalingen van €79 miljoen. De kasuitstroom voor herstructureringsprogramma’s in Nederland heeft overwegend betrekking op Masterplan III en de afwikkeling van de joint-venture Postkantoren B.V. In 2010 bedroegen de betalingen voor herstructureringen €58 miljoen. De mutaties in pensioenverplichtingen van €138 miljoen (2010: 181) zijn het verschil tussen de opgenomen onderliggende pensioenlast van €122 miljoen (2010: 57) voor de pensioenregeling met gegarandeerde afspraken en de feitelijke betalingen van €260 miljoen (2010: 239). De onderliggende pensioenlast van €122 miljoen is afgeleid van de opgenomen pensioenlast van €117 miljoen en gecorrigeerd voor de bijstelling van €5 miljoen met betrekking tot TNT Express. PostNL onderliggend (netto) cash bedrijfsresultaat Onderliggend (netto) cash bedrijfsresultaat als % van bedrijfsresultaat

2011

2010

220

341

5.1

Belastingen Netto financiële lasten Onderliggend netto cash bedrijfsresultaat

(78) (101) 41

7.9

(91) (106) 144

(in € miljoenen)

Het onderliggend netto cash bedrijfsresultaat bedroeg in 2011 €41 miljoen (2010: 144). Deze daling is met name toe te schrijven aan het lagere onderliggende cash bedrijfsresultaat. Netto financiële lasten PostNL Jaar eindigend op 31 december

Rente en soortgelijke baten Rente en soortgelijke lasten Netto financiële lasten

2011

2010

20 (121) (101)

14 (120) (106)

(in € miljoenen)


15


Rente en soortgelijke baten in 2011 van €20 miljoen hebben overwegend betrekking op externe rente van banken, rente op belastingen en brutering van rente op cash-pools van €13 miljoen en €7 miljoen aan rente ontvangen van TNT Express in verband met uitstaande vorderingen. Rente en soortgelijke lasten in 2011 van €121 miljoen hebben overwegend betrekking op rentelasten van langlopende leningen van €97 miljoen, rente op voorzieningen van €8 miljoen en rente op bankschulden van €4 miljoen. Vennootschapsbelasting PostNL

Overzicht vennootschapsbelasting Jaar eindigend op 31 december

Actuele belastinglasten Mutaties in latente belasting Totaal vennootschapsbelasting

2011

59 19 78

2010

96 (5) 91

(in € miljoenen)

De vennootschapsbelasting van PostNL bedroeg €78 miljoen (2010: 91), 14,3% lager dan in 2010, hetgeen overwegend te danken is aan de lagere winst voor belasting. De mutatie in latente belasting is voornamelijk het gevolg van faseringsverschillen in verband met mutaties in voorzieningen en vaste activa. De vennootschapsbelasting verschilt van het bedrag dat was berekend door toepassing van het wettelijk tarief op het resultaat voor belasting. In 2011 was het effectieve belastingpercentage

voorafgaand aan de waardevermindering van het aangehouden belang in TNT Express 24,7% (2010: 24,4%), hetgeen lager is dan de wettelijke vennootschapsbelasting van 25% in Nederland (2010: 25,5%).

Vooruitzichten 2012 Indicatoren 2012 • Verwachte volume-afname geadresseerde post 6,5% - 8,5% (2011: 7,2%) • Masterplan besparingen €40 - €60 miljoen (2011: 71) • Masterplan implementatiekosten €80 - €100 (2011: 65) • Pensioenlasten zullen naar verwachting rond €60 miljoen liggen (2011: 122) • Reguliere bruto pensioenbijdragen zullen naar verwachting €290 miljoen bedragen (2011: 260) • Cash betalingen uit voorzieningen zullen naar verwachting ongeveer €90 - €110 miljoen bedragen, waarvan €80 - €100 miljoen gerelateerd aan de implementatie van de Masterplannen (2011: 68, waarvan 65 gerelateerd aan de Masterplannen) • Naamsverandering ongeveer €16 miljoen (2011: 9) • Netto financiële lasten ongeveer €110 miljoen (2011: 101) • Effectief belastingpercentage afgezien van invloed aangehouden belang in TNT Express ongeveer 27% (2011: 25%) • Cash investeringen maximaal €240 miljoen (2011: 137) • Eventuele bijstortingen pensioenen niet in verwachtingen opgenomen

Vooruitzichten 2012 (in € miljoenen, tenzij anders aangegeven)

Mail in the Netherlands Pakketten International Totaal 1

Onderliggende omzet 2011

Verwachte onderliggende omzetgroei 2012

Onderiggend cash bedrijfsresultaat/marge 2011

Onderliggend cash Bedrijfsres./marge 2012

2.429 608 1.475 4.305

- low single digit + high single digit1 + high single digit + low single digit

6,3% 15,1% 0,3% 220 5,1%

1 tot 3% 13 tot 15% 1 tot 2% 110 tot 160 2 tot 4%

Als gevolg van de overgang van aangetekende post van Mail in the Netherlands naar Pakketten.

16



5 Medewerkers PostNL is met ruim 65.000 medewerkers de grootste particuliere werkgever van Nederland. Van alle kosten van PostNL is circa 80% gerelateerd aan personeel. Mensen vormen het hart van de onderneming. Het is dan ook te danken aan de inzet van de medewerkers dat PostNL hoogwaardige diensten kan verlenen. Wij streven ernaar de klanttevredenheid op een hoog niveau te houden en waar mogelijk verder te verbeteren.

Een mensenbedrijf In antwoord op de toenemende digitalisering en de liberalisering van de postmarkten heeft PostNL strategische plannen ontwikkeld en geïmplementeerd om zijn organisatie op de toekomst voor te bereiden. Deze plannen raken alle delen van de organisatie en daardoor ook alle medewerkers. In het algemeen hebben deze plannen als doel tegemoet te komen aan de veranderende marktbehoefte, kosten te verminderen en de flexibiliteit te vergroten. Dit leidt tot operationele reorganisatieprogramma’s. Deze reorganisaties hebben echter vergaande gevolgen voor de medewerkers. PostNL neemt zijn verantwoordelijkheid ten opzichte van zijn medewerkers door programma’s aan te bieden waarmee overcomplete medewerkers ondersteund worden een toekomst buiten PostNL te vinden. De nieuwe organisatie kan veeleisend zijn voor de medewerkers van PostNL, en functies en verantwoordelijkheden kunnen veranderen. Er zijn speciale trainings- en ontwikkelingsprogramma’s om medewerkers voor te bereiden op deze veranderingen. De motivatie van medewerkers wordt gemeten, waarna actieplannen worden opgezet om de medewerkers te motiveren om de kwaliteit van de dienstverlening op het hoge peil te houden dat onze klanten verwachten. PostNL heeft management development programma’s en carrièremogelijkheden om zijn positie te behouden als een aantrekkelijke werkgever voor getalenteerde medewerkers. PostNL onderkent het belang van zijn medewerkers. Ze zijn allemaal van waarde voor het bedrijf, los van ras, sexe of seksuele geaardheid. Goed personeelsmanagement is ingebed in de strategische besluitvorming. Onderdeel daarvan is het feit dat de director Group Human Resources lid is van de Raad van Bestuur, en dat elk van de drie segmenten een eigen HR directeur heeft.

Verantwoord reorganiseren In veel delen van de organisatie zijn operationele processen opnieuw ingericht en reorganisaties doorgevoerd. Dit heeft gevolgen voor de mensen. Zo zijn delen van het hoofdkantoor, kleinere units en de gehele Duitse organisatie onder de loep genomen. De meest significante wijziging, die in de jaren 2010 en 2011 is voorbereid, betreft de volledige herinrichting van de operationele structuur van Mail in Nederland. Dit heeft gevolgen voor de gehele organisatie, en leidt onder meer tot het verlies van 11.000 arbeidsplaatsen in operationele afdelingen. Dit zijn ingrijpende aanpassingen die met name gevolgen hebben voor de meest loyale medewerkers van PostNL met de langste dienstverbanden. PostNL doet er dan ook alles aan om hen weer aan een baan' te helpen.

Van werk naar werk Sinds halverwege 2006 ondersteunt PostNL overcomplete medewerkers via het Mobility-programma voor hulp bij vrijwillige herplaatsing. Met dit programma zijn inmiddels ruim 5.800 medewerkers van werk naar werk begeleid. Via zes Mobility-centra krijgen medewerkers ondersteuning bij het zoeken naar een nieuwe baan buiten PostNL. Deze ondersteuning bestaat onder meer uit workshops, trainingen en outplacement. Er zijn gespecialiseerde banencoaches aanwezig die medewerkers begeleiden bij het vinden van een nieuwe en geschikte werkgever en die hen helpen met de voorbereiding op een sollicitatiegesprek. De Mobility-organisatie onderhoudt contacten met bedrijven waar operationele medewerkers van PostNL goede kans maken op een nieuwe functie en organiseert banenbeurzen (‘Baan zoekt Medewerker’), waar kandidaten kunnen kennismaken met potentiële werkgevers. Naast deze Mobility-activiteiten en de afspraken met de vakbonden over het scheppen van werkgelegenheid heeft PostNL samen met Randstad Tempo Team een 'Banenbedrijf' in het leven geroepen dat medewerkers op praktische wijze begeleidt bij het zoeken naar een nieuwe baan. Medewerkers van PostNL die als gevolg van de reorganisatie hun baan verliezen, krijgen een inkomensgarantie en het vooruitzicht op een vaste aanstelling elders. PostNL beschouwt deze initiatieven als een essentieel onderdeel van zijn verantwoordelijkheid voor een optimale ondersteuning van de medewerkers die getroffen worden door de reorganisaties. Nieuwe parttime medewerkers Nu de organisatie overstapt van hoofdzakelijk fulltime operationele medewerkers naar een model dat vooral bestaat uit parttimers doet een nieuw type medewerker zijn intrede bij PostNL. De postbezorgers halen hun postzakken op bij een van de vele depots binnen het fijnmazige netwerk – vaak op loop- of fietsafstand van hun woonadres – en bezorgen de post in hun eigen buurt. Ze kunnen deze werkzaamheden combineren met een andere baan of bijvoorbeeld met een studie, vrijetijdsbesteding of de zorg voor een gezin. Met deze nieuwe structuur worden banen gecreëerd voor mensen die anders moeilijk aan werk komen, zoals herintredende huisvrouwen, kunstenaars die behoefte hebben aan een vast basisinkomen en gepensioneerden die fysiek actief willen blijven. PostNL verwacht in 2013 ruim 30.000 mensen in dienst te hebben die hun werk als postbezorger combineren met andere activiteiten, en daarnaast 10.000 medewerkers in de nieuwe voorbereidingscentra. In 2011 had PostNL ruim 17.000 postbezorgers in dienst. Er is een speciale organisatie opgezet om deze nieuwe PostNL-medewerkers te werven en aan het bedrijf te


17

Verslag van de Raad van Bestuur | Hoofdstuk 5 | Medewerkers

binden via een marketingcampagne, sociale netwerken en andere eigentijdse communicatiemiddelen.

ongevallen in 2011. PostNL betreurt dit en doet alles wat het kan om dergelijke ongevallen in de toekomst te voorkomen.

Training voor een nieuwe functie De reorganisatie in Nederland leidt naast overcompleetheid van medewerkers ook tot substantiële veranderingen van andere functies binnen PostNL. De mensen die als gevolg van de herstructurering met een functiewijziging te maken krijgen, worden via training en coaching goed voorbereid op hun nieuwe werkzaamheden.

OHSAS 18001 vormt de basis voor het gezondheidsen veiligheidsbeleid van PostNL. Het legt de minimum gezondheidsen veiligheidsstandaarden voor de activiteiten van PostNL vast en vormt voor ieder bedrijfsonderdeel een platform voor de verbetering van werk-gerelateerd gezondheidsen veiligheidnsmanagement. Hierdoor ontstaat lokaal aandacht en verantwoordelijkheid voor het meten en invoeren van deze verbeteringen. In 2011 groeide het percentage van het totale aantal FTE’s dat op OHSAS 18001-gecertificeerde vestigingen werkte naar 95%, van 94% in 2010.

In 2011 is veel energie gestoken in de ontwikkeling van functiegerelateerde trainingsprogramma’s, als onderdeel van de herinrichting van de bedrijfsprocessen. Vakmanschap is daarbij het sleutelwoord. Voor het succes van het programma is actieve deelname van het lijnmanagement een vereiste. In samenspraak met interne stakeholders is er een gedifferentieerd en modulair trainingsprogramma ontworpen voor zowel management als medewerkers in de verschillende onderdelen van de nieuwe organisatie. Inkrimping van het Nederlandse hoofdkantoor Gezien de krimpende postvolumes en de moeilijke financiële positie van PostNL zullen de efficiency- en kostenbesparingsprogramma’s ook gevolgen hebben voor medewerkers in ondersteunende functies. In dit kader is in 2011 een nieuw programma gelanceerd dat de hoofdkantoorkosten verder moet helpen terugdringen. Herstructurering in Duitsland De maatregelen die de activiteiten van TNT Post Duitsland vanaf 2013 kostendekkend moeten maken, hebben ertoe geleid dat Regioservices zich heeft teruggetrokken uit gebieden waar zij verliesgevend was en geen perspectief had om zelfstandig kostendekkend te worden. Dit is gepaard gegaan met een reorganisatie waarbij het personeelsbestand in een zeer kort tijdsbestek met ruim 1.500 medewerkers werd teruggebracht.

Ondernemingsraad Ook in 2011 heeft PostNL intensieve en constructieve gesprekken gevoerd met de Ondernemingsraad, een van zijn belangrijkste stakeholders. De Ondernemingsraad is nauw betrokken bij de veranderingen die het bedrijf, en vooral de medewerkers, doormaken. In 2011 zijn de voorzitters van de ondernemingsraden van alle bedrijfsonderdelen gehoord over de veranderingen, en over de gevolgen voor de ondernemingsraad zelf. Dit heeft geleid tot een sterke basis voor nieuwe afspraken over de werkwijze van de ondernemingsraden, die hen in staat zullen stellen hun rol te spelen met dezelfde hoge kwaliteit als voorheen.

Gezondheid en veiligheid Bij het bezorgen van post en pakketten werkt de meerderheid van de medewerkers buiten bedrijfsgebouwen en –terreinen van PostNL. Gezondheid en veiligheid is daarom een belangrijk onderwerp voor PostNL. Medewerkers van PostNL rijden meer dan 30 miljoen kilometer per jaar in bedrijfsvoertuigen, en daarnaast lopen en fietsen ze nog eens vele miljoenen kilometers. Ongevallen zijn daardoor niet te vermijden. PostNL heeft beleid en procedures om ongelukken te vermijden, waaronder “Rij veilig” programma’s. Desondanks werd PostNL geconfronteerd met drie dodelijke

18



6 Maatschappelijke verantwoordelijkheid, strategie en prestaties - een overzicht PostNL bezorgt al tweehonderd jaar post. Gaandeweg is maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) steeds meer een vanzelfsprekendheid geworden binnen de onderneming. Het is inmiddels stevig verankerd op ieder niveau binnen de organisatie en staat centraal in de manier waarop wij met interne en externe belanghebbenden omgaan. Het is de ambitie van PostNL’s om voorop te lopen op het gebied van maatschappelijke verantwoordelijkheid door verder te gaan dan alleen het compenseren van de gevolgen van het zakendoen voor milieu en maatschappij.

MVO-strategie De Raad van Bestuur (RvB) van PostNL heeft een MVOadviesorgaan ingesteld, de Corporate Responsibility Committee (CRC), die als klankbord fungeert en als zodanig strategische adviezen verstrekt, expertise deelt en de aandacht van de RvB vestigt op opkomende kwesties, beleidsvormen en trends die relevant kunnen zijn voor PostNL. Naast een lid van Young PostNL (het netwerk voor veelbelovende nieuwe medewerkers) bestaat de CRC vooral uit senior managers.

MVO-strategie PostNL 4 Sociale verantwoordelijkheid

3

1 Medewerkers

Milieu

Stakeholders

2 In de MVO-strategie van PostNL staan vier aandachtsgebieden centraal waar de onderneming, dankzij haar specifieke expertise, op MVO-vlak werkelijk iets kan betekenen. Deze zijn in de dialoog met verschillende stakeholders als de voor PostNL meest relevante kwesties naar voren gekomen: 1. 2. 3. 4.

De MVO-activiteiten in alle onderdelen van PostNL zijn gebaseerd in verschillende wereldwijd erkende managementstandaarden, te weten: • OHSAS 18001, voor veiligheid op de werkplek; • Investors in People (IiP), voor de persoonlijke ontwikkeling van medewerkers; • ISO 9001, voor de kwaliteit van het werk, en • ISO 14001, voor milieubeheer. Door de MVO-prestaties af te zetten tegen die van sectorgenoten bepaalt PostNL welke inspanningen nodig zijn om zijn leidende rol te kunnen blijven spelen. • Aan PostNL is in 2011 de titel “Supersector Leader” voor “Industrial Goods and Services” van de Dow Jones Sustainability Index (DJSI) toegekend. PostNL is opgenomen in de DJSI Europe en DJSI World index, bestaande uit 342 ondernemingen die behoren tot de top 10% van bedrijven die voorop gaan in duurzaamheid. • PostNL staat in de CO2-efficiencybenchmark van de International Postal Corporation op de tweede plaats. • PostNL bezet in de Transparantiebenchmark van het Nederlandse ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie de vijfde plaats.

Duurzaamheidsprestaties in 2011 PostNL heeft ook in 2011 MVO steeds verder weten te integreren in de bestaande bedrijfssystemen, zoals in de cyclus van financiële planning en controle. Verder heeft PostNL de dialoog met de stakeholders voortgezet om enerzijds de MVO-strategie en de resultaten daarvan te evalueren en anderzijds meer inzicht te krijgen in de visie van stakeholders omtrent de risico’s en verantwoordelijkheden die voortvloeien uit de bedrijfsactiviteiten.

Medewerkers, Stakeholders, zoals klanten, aandeelhouders, onderaannemers en leveranciers, Het milieu, en Verantwoordelijkheid naar de gemeenschap.


19

Verslag van de Raad van Bestuur | Hoofdstuk 6 | Maatschappelijke verantwoordelijkheid, strategie en prestaties - een overzicht

Data maatschappelijk verantwoord ondernemen Jaar eindigend op 31 december

Medewerkerprestaties Investors in People (in % van aantal mensen die in gecertificeerde onderdelen werken) Medewerkersmotivatie Ziekteverzuim OHSAS 18001 (in % van aantal FTE’s die in gecertificeerde onderdelen werken) Dodelijke ongevallen (eigen en onderaannemers) Ernstige ongevallen Stakeholderprestaties ISO 9001 (in % van aantal FTE’s die in gecertificeerde onderdelen werken) Klanttevredenheid2 Milieuprestaties ISO 14001 (in % van aantal FTE’s die in gecertificeerde onderdelen werken) Netto PostNL CO2-uitstoot, (scope 1, 2 en onderaannemers) in ktonnen CO2 efficiency index CO2 efficiency kleine vrachtwagens en bestelauto’s (g CO2/km) CO2 efficiency grote vrachtwagens (g CO2/km) CO2 efficiency gebouwen (kg CO2/m2) Duurzame elektriciteit (% van totale elektriciteit) Sociale verantwoordelijkheidsprestaties Vrijwillige bijdragen (in € 1.000) 1 2

Aangepast aan nieuwe organisatie-omvang 2011. Percentage van aantal klanten in alle marktsegmenten van Post in Nederland (behalve DDM).

Vooruitzichten 2012 In 2012 zal PostNL zich met name concentreren op de volgende programma’s: • De Mobility-activiteiten worden in 2012 voortgezet om medewerkers die ten gevolge van de reorganisatie hun baan hebben verloren te helpen bij het zoeken naar een nieuwe functie buiten PostNL. • PostNL legt een sterke nadruk op de diversiteit van zijn medewerkers en management. Daarom blijven de kwaliteit, talenten en samenstelling van het personeelsbestand en management ook in 2012 belangrijke aandachtspunten. • Vermindering van de CO2-uitstoot blijft voor PostNL als logistiek dienstverlener een belangrijk MVO-aspect. Naast het nemen van energiebesparende maatregelen volgt het bedrijf de technologische ontwikkelingen op de voet en worden nieuwe technieken geïmplementeerd zodra die rendabel zijn.

20


2011

20101

2010

96% 56% 5,4% 95% 3 40

95% 55% 5,4% 94% 1 56

91% 54% 5,6% 88% 1 76

95% 89%

94% 91%

89% 91%

95% 406 64,5 234 737 22,2 85%

94% 290 70,4 240 717 30,5 84%

88% 307 70,4 237 715 29,4 83%

1.585

1.803

1.803

Investor relations | Hoofdstuk 7

7 Financieel beleid, investor relations, informatie voor de aandeelhouders PostNL beheert zijn vrije kasstroom op basis van het onderliggende cash bedrijfsresultaat en de netto kasstroom uit operationele en investeringsactiviteiten.

Financiële strategie De financiële strategie van PostNL bestaat uit drie hoofdcomponenten: • verbetering van de prestaties van het bedrijf met behulp van op waarde gebaseerde prestatie-indicatoren, • het managen van de vrije kasstroom op de middellange en lange termijn, en • een efficiënte en sterke kapitaalstructuur, met als doel een langetermijn “investment grade” kredietbeoordeling van BBB+/ Baa1. De financiële strategie zorgt voor voldoende financiële flexibiliteit, wat nodig is om strategische groeigebieden te ondersteunen, om het Nederlandse postbedrijf te reorganiseren en om eventuele zakelijke en economische tegenvallers te kunnen opvangen. De belangrijkste onderdelen van de financieringsstrategie van PostNL, die hierboven werd genoemd, hebben direct betrekking op: • effectief risicomanagement, internal control en voldoen aan de regelgeving, • het management van financiële risico’s en verzekering, • op elkaar afgestemde juridische en vermogensstructuren, • beheer van het werkkapitaal, en • teruggave aan de aandeelhouders van het overtollige kasgeld van de verkoop van het aangehouden belang in TNT Express.

Kapitaalstructuur en kredietbeoordeling De huidige kapitaalstructuur van de onderneming is gebaseerd op de volgende componenten en wordt langs deze lijnen beheerd: • beoogde investment grade kredietbeoordeling van BBB+/Baa1, • beschikbaarheid van €400 - €500 miljoen aan niet opgenomen toegekende kredietfaciliteiten, • structurele financiering via een combinatie van openbare en bancaire leningen, met een gewogen risicomix van vaste en variabele rente, • cash pooling-systemen om optimaal te voorzien in de kasbehoeften van de Groep, via de facilitering van centrale financiering en samenbrengen van overtollige kasmiddelen op groepsniveau, en • fiscaal geoptimaliseerde interne en externe financiering gericht op optimalisering van de kapitaalkosten voor de groep binnen duurzame grenzen op lange termijn. De huidige langetermijn kredietbeoordeling van PostNL is BBB “stable” voor wat betreft Standard & Poor’s Ratings Services (S&P) en Baa1 “negative” voor wat betreft Moody’s Investors Services (Moody’s). Deze kredietbeoordelingen vloeien voort uit een

evaluatie en analyse van diverse factoren, waaronder het aangehouden belang in TNT Express. PostNL beheert zijn kredietbeoordeling op basis van de kasstroom uit kernactiviteiten en de EBITDA/schuld verhouding. Deze ratio’s en de bandbreedte ervan, zoals vastgesteld door de kredietbeoordelaren, kunnen in de loop van de tijd veranderen, afhankelijk van de marktomstandigheden en analytische overwegingen. Voor het terugwinnen van de beoogde BBB+/Baa1 kredietbeoordeling zal het vermogen van de onderneming de nettoschuld terug te brengen een belangrijke rol spelen, gebruikmakend van een deel van de opbrengsten uit de verkoop van het aangehouden belang in TNT Express.

Investor relations Het programma voor investor relations omvat besprekingen met analisten en beleggers, conference calls, roadshows en besprekingen met aandeelhouders. De eindverantwoordelijkheid voor de relatie met de beleggers berust bij de CFO, die daarbij actief wordt ondersteund door de CEO. De afdeling Investor Relations zorgt voor de tijdige, consistente en juiste bekendmaking van informatie aan de financiële wereld. Het beleid van PostNL is erop gericht de financiële wereld op gelijke wijze en gelijktijdig te informeren over zaken die koersgevoelig kunnen zijn. In mei 2011 organiseerde PostNL zijn eerste ‘Capital Markets Day’ om de strategie van de onderneming aan de financiele markten te presenteren. Leden van de Raad van Bestuur hebben toen de strategie van PostNL toegelicht, de segmenten in detail besproken en zowel de kortetermijn vooruitzichten als de vooruitzichten voor 2015 afgegeven. De contacten tussen enerzijds de Raad van Bestuur en anderzijds de financiële analisten, huidige en potentiële aandeelhouders en de pers worden zorgvuldig behandeld en gestructureerd. PostNL zal in geen geval de onafhankelijkheid van de analisten ten opzichte van de onderneming en omgekeerd in gevaar brengen. Analistenrapporten en taxaties van analisten worden niet vooraf door de onderneming beoordeeld, van commentaar voorzien of gecorrigeerd, anders dan ten aanzien van feitelijkheden. In 2011 heeft PostNL beleggers in een aantal belangrijke financiële Europese en Noord-Amerikaanse standplaatsen bezocht. Toelichtingen op de kwartaalcijfers worden door de Raad van Bestuur gegeven tijdens persconferenties of conference calls die per telefoon en via de corporate website postnl.com/nl toegankelijk zijn. Er kunnen bijeenkomsten met institutionele beleggers worden georganiseerd om te waarborgen dat beleggers een evenwichtig en volledig beeld hebben van de prestaties en de problematiek waar de onderneming voor staat. Daarnaast communiceert PostNL met


21

Investor relations | Hoofdstuk 7 | Financieel beleid, investor relations, informatie voor de aandeelhouders

de financiële wereld via persberichten, de publicatie van het jaarverslag, algemene vergaderingen van aandeelhouders, de website van de onderneming en nieuwsbrieven. Analistenbijeenkomsten worden via een webcast doorgegeven. De website van de onderneming biedt alle relevante informatie ten aanzien van de data van analistenmeetings en de procedures omtrent de webcasts. Nadere informatie is te vinden op de website van PostNL: postnl.com/nl. PostNL betaalt geen vergoedingen aan derden om onderzoek te doen ten behoeve van analistenrapportages of voor de productie of publicatie van analistenrapporten, met uitzondering van de kredietbeoordelaars. De Raad van Bestuur heeft richtlijnen vastgesteld voor de betrekkingen met beleggers en de communicatie met de media waar alle leden van de Raad van Bestuur zich aan dienen te houden, tenzij zij hier uitdrukkelijk van zijn vrijgesteld door de voorzitter van de Raad van Bestuur. De contacten met de financiële wereld worden verzorgd door leden van de Raad van Bestuur, investor relations professionals, dan wel in zeldzame gevallen door andere medewerkers van PostNL die specifiek hiertoe zijn gemandateerd door de Raad van Bestuur.

Het aandeel PostNL – Informatie en prestaties Aandelen en beursnotering Relatieve koersontwikkeling ten opzichte van AEX en branchegenoten (in € )

PostNL

Branchegenoten

AEX

25,0 22,5 20,0 17,5

In 2011 werden op NYSE Euronext Amsterdam 702 miljoen aandelen PostNL (inclusief de aandelen TNT N.V. vóór de splitsing) verhandeld (2010: 424). De marktkapitalisatie van PostNL bedroeg eind 2011 €964 miljoen (2010: 3.526). Het maatschappelijk kapitaal van PostNL is verdeeld in 1.500.000.000 aandelen, elk met een nominale waarde van €0,08, waarvan 750.000.000 gewone aandelen en 750.000.000 preferente aandelen B. Het aantal uitstaande gewone aandelen steeg van 376.339.096 per 31 december 2010 tot 392.301.442 per 31 december 2011. Er zijn geen preferente aandelen B uitgegeven, en er stonden geen preferente aandelen B uit. Vorm van de aandelen

Aantal aandelen

Percentage van het uitstaande aandelenkapitaal

Aandelen aan toonder Geregistreerde aandelen (niet ADS) ADS'en

386.927.562 1.456

98.63% 0.00%

5.372.424

1.37%

Aangezien de gewone aandelen PostNL worden aangehouden als aandelen aan toonder, is voor de analyse van het aandelenbezit per regio en type belegger uitgegaan van schattingen op basis van de marktinformatie die TNT ter beschikking staat. De schattingen per 31 december 2011 en uitgedrukt als percentage van het totaal aantal uitstaande aandelen (met uitzondering van aandelen in portefeuille) ziet u in de taartdiagrammen onderaan deze pagina.

15,0 12,5 10,0 7,5 5,0 2,5 0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

De aandelen PostNL N.V. (ticker: PNL) zijn genoteerd aan de beurs van Amsterdam (NYSE Euronext Amsterdam) en opgenomen in de AEX-index, die normaliter bestaat uit de 25 grootste ondernemingen in Nederland op basis van het op deze beurs verhandelde volume en het vrij verhandelbare aandelenkapitaal.

Grote aandeelhouders Krachtens de Wet op het financieel toezicht (Wft) zijn aandeelhouders verplicht tot het melden van belangen in het kapitaal en/of de stemrechten van een onderneming wanneer het percentage van die belangen een drempelwaarde bereikt, overschrijdt of onderschrijdt. De drempelwaarden zijn 5%, 10%, 15%, 20%, 25%, 30%, 40%, 50%, 60%, 75% en 95%. Melding dient zo spoedig mogelijk te geschieden aan de Autoriteit Financiële Markten (AFM), die de betreffende onderneming van de melding in kennis stelt.

Aandeelhouders per sector

Aandeelhouders per land

(in %)

(in %) 3%

8%

16%

NL

Institutionele beleggers/overige

VK

Particuliere aandeelhouders

Rest van Europa Noord-Amerika 18%

Overige

44%

19%

22


92%


Overzicht van meldingen in 2011 Datum melding

Onderneming

22 februari 2011 24 februari 2011 10 juni 2011 30 september 2011 18 november 2011 25 november 2011

Barclays Plc. Barclays Plc. Mackenzie Financial Corporation Causeway Capital Management LLC Mackenzie Financial Corporation Manning & Napier Advisors, LLC

(Indirect) belang

(Indirecte) stemrechten

6.81% 0.87% 4.25% 6.76% 8.52% 5.70%

6.81% 0.87% 5.14% 5.02% 10.07% 5.01%

(Indirect) belang

(Indirecte) stemrechten

5.39% 6.76% 8.52% 5.70%

5.49% 5.02% 10.07% 5.01%

Overzicht belangrijke aandeelhouders Datum melding

Onderneming

2 december 2009 30 september 2011 18 november 2011 25 november 2011

Jana/AimCo Causeway Capital Management LLC Mackenzie Financial Corporation Manning & Napier Advisors, LLC

Dividend Dividendbeleid PostNL streeft ernaar een dividend per aandeel uit te keren dat overwegend gelijke tred houdt met de ontwikkeling van de operationele prestaties. PostNL streeft naar een uitkeringspercentage van circa 75% van de onderliggende netto winst met een minimum van €150 miljoen per jaar. PostNL verwacht jaarlijks interim- en slotdividend uit te keren in contanten, met een vastgesteld interimdividend van €75 miljoen. Het onderliggende netto kasresultaat wordt gedefinieerd als “de winst toekomend aan de aandeelhouders van de moederonderneming” gecorrigeerd voor significante eenmalige en bijzondere posten, betalingen uit voorzieningen en extra pensioenbijdragen in contanten.

uitkering van het tweede interimdividend 2010 zijn 3.626.164 gewone aandelen uitgegeven. In het derde kwartaal van 2011 heeft PostNL een interimdividend 2011 uitgekeerd van €0,214 per gewoon aandeel, waarvan €36 miljoen in contanten. In verband met de uitkering van het interimdividend 2011 zijn 12.336.182 gewone aandelen uitgegeven. Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 24 april 2012 zal worden voorgesteld een slotdividend 2011 van €0,193 per aandeel uit te keren, geheel in aandelen.

Deze normalisering is gebaseerd op het onderliggende cash bedrijfsresultaat, dat als aparte prestatie-indicator in de verslaglegging van de onderneming is opgenomen. PostNL beschouwt het aangehouden belang in TNT Express als zuiver financieel. PostNL is dan ook voornemens, naast het gewone dividend zoals hierboven aangegeven en behoudens onvoorziene omstandigheden, de nettodividenden uit het belang in TNT Express aan de aandeelhouders uit te keren in een door PostNL nader te bepalen vorm. Daarnaast is PostNL voornemens zo spoedig als redelijkerwijs mogelijk, en binnen de beperkingen van de geldende regelgeving met betrekking tot het onbeklemde eigen vermogen, het overtollige kapitaal uit de verkoop van (een deel van) het belang in TNT Express aan de aandeelhouders uit te keren in een door PostNL nader te bepalen vorm. Het overtollige kapitaal wordt bepaald als de armslag die beschikbar is binnen de grenzen van de vereisten voor de door PostNL beoogde credit rating. De opbrengsten uit de verkoop van (een deel van) het belang in TNT Express die leiden tot overtollig kapitaal dat niet onmiddellijk aan de aandeelhouders kan worden teruggegeven in verband met wettelijke beperkingen zullen in de tussentijd in de gewone bedrijfsvoering worden aangewend voor het management van de kapitaalstructuur. De Reserverings- en Dividendrichtlijnen zijn beschikbaar op de website van PostNL, postnl.com/nl. Dividend 2011 In het eerste kwartaal van 2011 heeft PostNL (op dat tijdstip: TNT) een tweede interimdividend 2010 uitgekeerd van €0,29 per gewoon aandeel, waarvan €44 miljoen in contanten. In verband met de


23


Overige informatie Website De meest recente en de gearchiveerde persberichten, corporate presentaties en speeches, de actuele koers van het aandeel PostNL en andere informatie zoals het online jaarverslag en de kwartaalverslagen van PostNL vindt u op onze corporate website, postnl.com/nl. PostNL investor relations PostNL streeft ernaar de aandeelhouders tijdig van de juiste informatie te voorzien. PostNL communiceert proactief en open met institutionele en particuliere beleggers, alsmede met intermediaire groepen zoals analisten en financiële journalisten. Naast de presentatie van de kwartaal-, halfjaar- en jaarcijfers onderhoudt PostNL regelmatige contacten met financiële analisten en investeerders via meetings, roadshows, telefonische vergaderingen en bezoeken aan de onderneming. Bezoekadres Prinses Beatrixlaan 23 2595 AK Den Haag Postadres PostNL Investor Relations Postbus 30250 2500 GG Den Haag Telefoon: +31 88 868 61 61 E-mail: [email protected] Website: www.postnl.com PostNL N.V. Prinses Beatrixlaan 23 2595 AK Den Haag T: 088 868 61 61

Financiële agenda 2012 27 februari 24 april 26 april 30 april 8 mei 8 mei 6 augustus 5 november

24

Bekendmaking cijfers over het vierde kwartaal en jaarcijfers 2011 Algemene Vergadering van Aandeelhouders van PostNL Ex-dividend datum Registratiedatum Betaalbaarstelling dividend Bekendmaking cijfers over het eerste kwartaal 2012 Bekendmaking cijfers tweede kwartaal en eerste halfjaar 2012 Bekendmaking cijfers over het derde kwartaal 2012


Uitgever PostNL N.V. Postbus 30250 2500 GG ’s-Gravenhage Handelsregister K.v.K.: Haaglanden 27124700 Telefoon 088 – 868 61 61

Ontwerp C&F Report Amsterdam B.V.

Drukwerkbegeleiding Cendris Print Management

Drukwerk Prezco printing media

Bezoekadres Prinses Beatrixlaan 23 2595 AK ’s-Gravenhage

© PostNL 2012

Jaaroverzicht De onmisbare schakel in de markt van zenden en ontvangen

Recommend Documents