Jaargang 6 April 2006

CVOpen 3 Jaargang 6 April 2006

CVO krijgt Raad van Toezicht

• Consul-generaal Marokko strijdt mee tegen schooluitval • Interview met Frank van Strijen van The Mall Spangen • Eerste reacties op Rotterdams Onderwijsbeleid 2005-2010

Colofon

In dit nummer

1

Consul Marokko strijdt mee tegen uitval

2

‘De kunst is dit groeiproces beheersbaar te houden’

5

Over zwart–wit denken

6

Een praktijkgerichte leeromgeving

7

Betere doorstroming naar het mbo

8

Wat speelt zich af in ‘de prullenbak van de maatschappij’?

11

www.penta.nl

12

De week van Lennaert van der Hoeven

14

‘Ook een sterk havo en vwo nodig’

16

De stelling: Integreren met de Rotterdam-code

17

De (CVO)pen aan een gast: Kars Veling

Postbus 22421, 3003 DK Rotterdam

18

Nieuws van de scholen

Eindredactie

22

Duale student Michael Rijke

23

Personalia

24

De hobby van Donna Heilker

CVOpen is het huisorgaan van de Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving (CVO). Het verschijnt vier keer per jaar en wordt toegestuurd aan alle 2.200 medewerkers van CVO en aan relaties. Uitgever Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving (CVO) Goudsesingel 14a, 3011 KA Rotterdam Postbus 22421, 3003 DK Rotterdam Tel. (010 ) 217 13 99 Fax (010 ) 411 42 78 E-mail [email protected] Internet www.cvo.nl Redactie Robert van Atten, Albert Bosma, Lennaert van der Hoeven, Ad van Schelven, Anja de Zeeuw en Talitha Zondag. Redactieadres Verenigingsbureau CVO, t.a.v. redactie CVOpen,

Communicatieadviesbureau Anja de Zeeuw, Gouda Ontwerp hAAi, Rotterdam Beeld Bajo, Tineke Dijkstra, Martijn van de Griendt, E. Jan Grolleman, hAAi, Jacquelijn van der Harst, Gerard van Hooff, Valentijn Hutte, Rick Keus, Ruben Timman / Nowords.nl, Jos Wesdijk Coverfoto Martijn van de Griendt

6

8

12

22

Druk Quantes, Rijswijk Aan dit nummer werkten mee: De Nieuwe Lijn tekst & communicatie, Lennaert van der Hoeven (PENTA college CSG), Jacquelijn van der Harst en Anja de Zeeuw (Communicatieadviesbureau Anja de Zeeuw), Karin van Breugel (tekst van breugel), Talitha Zondag (bureau CVO).

Actueel

Consul Marokko strijdt mee tegen uitval De Marokkaanse consul-generaal in Rotterdam, Ahmed Ifrani, wil meehelpen in de strijd tegen het voortijdig schoolverlaten van Marokkaanse jongeren. Dat bleek aan het eind van een uitgebreid bezoek van de consul aan drie vestigingen van Melanchthon in Op alle vestigingen van Melanchthon die Ahmed Ifrani bezocht, sprak hij met (Marokkaanse) leerlingen. Links schoolkontaktpersoon Fatima El Jaoui.

Rotterdam en Bleiswijk op 1 maart. Warme lunch

Marokkaanse oudervereniging?

Fatima El Jaoui, schoolkontaktpersoon van

De schoolleiding en stafmedewerkers van

Tijdens de gesprekken op 1 maart verklaarde

Melanchthon voor de Marokkaanse leerlingen

Melanchthon ontvingen de consul hartelijk

de consul zich bereid om aanwezig te zijn op

en hun ouders, nodigde consul Ifrani uit voor

op 1 maart. Eerst werden op het stafbureau

de eerstvolgende ouderavond op

het bezoek aan haar school. Zij vroeg hem

de verschillen besproken tussen het onder­-

Melanchthon-Kralingen in mei. Daar wil hij

een rol te spelen in de strijd van haar school

wijs in Nederland en Marokko, de ontwik­

graag getuige zijn van een discussie met

tegen het voortijdig schoolverlaten van

kelingen in het Nederlandse voortgezet

ouders en leerlingen over de redenen voor

Marokkaanse leerlingen. Het bezoek kon de

onderwijs, en de onderwijskundige ontwik-

voortijdig schoolverlaten en de gevolgen

consul ook helpen om beter bekend te raken

keling van Melanchthon. Daarna bezocht de

ervan. De ouderavonden van deze vestiging

met de ontwikkelingen in het Nederlandse

consul de meest vooruitstrevende vestiging

worden altijd goed bezocht door Marok­

onderwijs.

van Melanchthon: Via, ‘de school waar je zelf

kaanse en andere ouders, dankzij de

Het percentage Marokkaanse jongeren in

je weg vindt’. Na een rondleiding op

vertaalactiviteiten van de schoolkontakt­

Rotterdam dat voortijdig de school verlaat is

Melanchthon-Laanslootseweg was het tijd

personen. Ook zal Melanchthon aan het eind

veel hoger dan van andere allochtone

voor een warme lunch in het restaurant van

van het schooljaar een Melanchthon-brede

groeperingen. Volgens de dienst Jeugd,

die vestiging. Daar schoven ook vertegen-

ouderavond organiseren, waarop Marok­

Onderwijs en Samenleving (JOS) van de

woordigers aan van de gemeente Rotterdam,

kaanse ouders zelf kunnen vertellen wat zij

gemeente Rotterdam heeft gemiddeld 57%

bureau Jeugdzorg en de Oecumenische

als problemen zien. De consul zal ouders

van de Rotterdamse jongeren van 22 jaar

Stichting voor Schoolmaatschappelijk Werk.

telkens oproepen betrokkenheid te tonen bij

een opleiding op mbo-2-niveau afgerond.

Het bezoek van de consul werd afgesloten

de schoolloopbaan van hun kinderen.

Van de Nederlandse jongeren is dat 71%,

op vestiging De Kring in Bleiswijk. Op alle

De schoolleiding en stafmedewerkers van

van de Marokkaanse jongeren slechts 35%.

vestigingen sprak de consul met Marok­

Melanchthon kijken terug op een geslaagd

Het percentage 22-jarige Marokkaanse

kaanse en andere leerlingen.

bezoek van de consul. Adrie Jongelen,

jongeren in Rotterdam zonder werk is ook

projectleider voortijdig schoolverlaten van

hoger dan van andere groepen jongeren.

de gemeente Rotterdam, was ook aanwezig

Fatima verwacht een positief effect van de

bij de lunch met de consul. Hij hoopt dat de

betrokkenheid van de consul bij de strijd

ouderavonden op Melanchthon leiden tot de

tegen voortijdig schoolverlaten: ‘Een consul

oprichting van een Marokkaanse ouder­

heeft veel status voor de Marokkanen. Als de

vereniging in Rotterdam, zodat de betrok-

consul zich met bepaalde zaken bezighoudt,

kenheid van ouders bij het schoolleven van

is dat belangrijk! Als de consul achter mij

hun kinderen een structurele basis krijgt.

staat, bereik ik méér ouders.’

(AZ) De Marokkaanse consul in Rotterdam bezocht ook Melanchthon-vestiging De Kring in Bleiswijk.







C VOpen

April 2006







C VOpen

April 2006

Update over reorganisatie CVO De veranderingen in het voortgezet onderwijs volgen elkaar in rap tempo op. Na de enorme schaalvergroting van de afgelopen tientallen jaren, krijgen directies en besturen nu meer autonomie naar zich toe geschoven. CVO had die trend reeds voorzien en werkt al enkele jaren aan een professionelere bestuursstructuur om die grotere verantwoordelijkheid ook aan te kunnen. CVO-bestuursmanager Wim Littooij vertelt hoe het ervoor staat en wat er nog moet gebeuren.

‘De kunst is dit groeiproces beheers baar te houden’ Om de kosten van het onderwijs in de hand te houden, besloot het

Daarnaast moet je natuurlijk de ontwikkelingen in de maatschappij

ministerie van Onderwijs in de tweede helft van de vorige eeuw dat

en politiek volgen. Je kunt wel voorloper willen zijn, maar je moet

scholen waar het kon moesten fuseren. Ook CVO merkte de

ook goed in de gaten houden waar het naartoe gaat. Voordat je het

gevolgen van die ontwikkeling. Kleine schoolbesturen zochten

weet slaat de overheid alsnog een andere weg in. Maar bovenal is

onderdak om de nieuwe, grotere verantwoordelijkheden te kunnen

het nodig om je mensen voldoende tijd en onder­­steuning te geven

blijven dragen. Van elfduizend leerlingen in 1986 groeide CVO

om aan die nieuwe bestuursstructuur en de gevolgen daarvan te

binnen tien jaar door naar een kleine twintigduizend leerlingen en

wennen’, zo benadrukt de bestuursmanager. ‘Werknemers moeten

25 scholen.

het kunnen behappen. Je kunt wel tegen rectoren van scholen zeggen dat ze grotere eigen verantwoordelijkheden krijgen, maar

Professionaliseringsslag

daar moeten zij zich wel op kunnen voorbereiden. Zij moeten onder

‘We beseften toen al dat het niet zou blijven bij die schaalvergroting’,

meer een stafbureau krijgen dat hen assisteert. Verantwoord ver­-

zegt bestuursmanager Wim Littooij. ‘Want grote scholengemeen­

nieuwen dus, daar draait het om bij CVO’.

schappen kun je niet aansturen met een bestuur van goedwillende bestuursleden die het grootste deel van hun tijd elders werkzaam

Al veel bereikt

zijn. We moesten een professionaliseringsslag maken. Gelukkig

In 1998 heeft CVO het veranderingsproces in gang gezet.

hebben we ons tijdig bezonnen op onze toekomst. We kozen er

Sindsdien is er veel gebeurd. Allereerst zijn de administratieve

voor om niet af te wachten wat Den Haag voor ons in petto had,

processen die er bestaan tussen overheid, bestuur en scholen in

maar zijn ons versneld gaan voorbereiden op die grotere eigen

kaart gebracht. De processen zijn geüniformeerd en er zijn

verantwoordelijkheid.’

afspraken gemaakt over waar ieders verantwoordelijkheid ligt. Deze verantwoordelijkheden zijn benoemd in negen beleids­

Verantwoord vernieuwen

terreinen. Op ieder terrein is vastgelegd waar de gemandateerde

‘Maar je kunt natuurlijk niet zomaar allerlei veranderingen

verantwoordelijkheid voor de school ligt. ‘Het was tot 1998 zo dat

doorvoeren. Het is een groeiproces, en de kunst is dat beheers-

het centrale bureau van CVO alles regelde’, vertelt Wim.

baar te houden. Hoe je dat doet? Allereerst door een duidelijke

‘Van de financiële boekhouding tot de ICT-infrastructuur, noem

richting uit te zetten, voordat je begint. Dat hebben we onder meer

maar op. Sinds scholen meer eigen verantwoordelijkheid hebben

gedaan met het laten opstellen van heldere beleidsnota’s en

doen ze dat voor een deel zelf. Maar daarvoor moet je vooraf

rapporten, waaronder het BDO-rapport ‘Wegen naar de toekomst’

natuurlijk wel goede afspraken maken over wie wat doet.

uit 1996. Daarin hebben we onze ambities verwoord.

Dat hebben we inmiddels gedaan.’







C VOpen

April 2006

Slagvaardig bestuur

Maar dat vraagt vervolgens ook weer om een aanpassing van het

Ook kwam er een bestuur van zeven personen in plaats van

personeelsbeleid. Een studiegroep buigt zich momenteel over de

vijfentwintig. Het nieuwe bestuur bestuurt nu op afstand en op

vraag in hoeverre aanpassingen nodig zijn. Hebben we andere

hoofdlijnen. De verenigingsdirecteur werd gemandateerd profes-

docenten nodig, meer of minder docenten et cetera. Alle scholen

sioneel bestuurder. Waar wenselijk en mogelijk vond verdere

moeten met die onderwijsvernieuwing aan de slag, sommige zijn

clustering van CVO-scholen plaats. Zo ontstonden naast grotere

zelfs al begonnen. Hier zie je goed de voordelen van schaalvergro-

eenheden als het PENTA college CSG en het Comenius College die

ting. Je kunt ervaringen en expertise delen. Je kunt samen beleid

al bestonden, Melanchthon en Calvijn. CVO bestaat nu uit zeven

ont­wikkelen vanuit het platform onderwijs. Dat werkt inspirerend

eenheden: vier grote clusters en drie kleinere eenheden.

voor bijna alle CVO-scholen. Niet elke school hoeft zelf het wiel uit

De schoolleiding bestaat meestal uit drie personen: een algemeen

te vinden.’

rector, directeur onderwijs en directeur beheer. De deskundigheid van deze managers wordt op CVO-niveau bij elkaar gebracht in het

Opvoedkundige taak

managementteam, in het platform bedrijfsvoering en het platform

Net als collega-organisaties merken ook de CVO-scholen dat

onderwijs. Wim Littooij: ‘Dat be­tekent dat een gering aantal

politiek en samenleving een grotere pedagogische taak zien weg­­-

managers een grote expertise inbrengt. Dat maakt ons slagvaardig

gelegd voor het onderwijs dan voorheen. ‘Als er iets gebeurt in de

en deskundig op het gebied van onder­wijs, bedrijfsvoering en de

samenleving, dan wordt er gelijk van je verlangd dat je anticipeert

regionale problematiek van samenleving, jeugd en onderwijs.’

op de gebeurtenissen. Dat is niet altijd erg. De roep om veilige scholen, na de moord op een docent in Den Haag, kan ik best

Verantwoording

begrijpen. Maar vaak roepen politici ook maar wat. Dan zeggen ze

De scholen moeten elk verantwoording afleggen aan het bestuur.

bijvoorbeeld dat de onderwijsorganisaties veel te groot zijn

‘We willen van de scholen grofweg weten in hoeverre ze de CVO-

geworden om een veilige leeromgeving te kunnen bieden. Terwijl

missie en visie naleven, welke resultaten ze boeken met hun

dezelfde politiek voorheen zelf verantwoordelijk is geweest voor de

onderwijs en hoe ze het financieel doen. Maar als bestuur gaan we

bezuinigingen in het onderwijs. Die kleinschalige scholen heb je

ons niet bemoeien met het onderwijs’, aldus Wim.

zelf financieel onmogelijk gemaakt, denk ik dan.’

Ondanks de schaalvergroting blijft CVO streven naar locaties,

Identiteit

vestigingen en onderwijskundige eenheden van maximaal 1.200 leerlingen voor havo/vwo en zes tot achthonderd leerlingen voor

‘Een andere uitdaging vormt de vraag hoe we in de toekomst vorm

vmbo. ‘Omdat wij vinden dat kinderen beter tot hun recht komen in

geven aan onze christelijke identiteit. We zijn al lang geen verleng­-

kleinere settings.’

­­stuk meer van de kerk, houden ons niet meer zo bezig met evangeliseren. Niet alle leerlingen komen tegenwoordig nog uit

Hoe verder?

een christelijk gezin. Hun ouders hebben gekozen voor een CVO-

CVO heeft inmiddels veel werk verricht. ‘Maar we zijn er nog niet’,

school omdat ze vinden dat die de beste perspectieven biedt.

zegt Wim. ‘Binnenkort wordt er een Raad van Toezicht geïnstalleerd.

Toch willen we onze kinderen begeleiden vanuit het christelijke

Die moet gaan toezien op de activiteiten van het bestuur. Ook is

waarden- en normenpatroon. Telkens opnieuw vragen we ons af

een planning- en controlcyclus in de maak waarin precies wordt

op welke wijze we dat het beste kunnen doen. Hoe we de kinderen

vastgelegd op welke wijze scholen beleid dienen te ontwikkelen

houvast kunnen bieden.’

binnen de CVO-kaders en hoe ze daar precies verantwoording over moeten afleggen. Uiteraard wordt er ook gewerkt aan de totstand­

Fiducie

koming van kwaliteitsbeleid. Daarbij zullen diverse maatschappe-

‘Er is dus al met al ontzettend veel gaande. Maar ik heb er fiducie

lijke organisaties betrokken worden (horizontale verantwoording).

in dat het allemaal goed komt. We zijn inmiddels uitgegroeid tot

CVO heeft bijvoorbeeld curatoria in het leven geroepen, waaraan

een heel sterke onderwijsorganisatie, één die haar ambities van

professionals met bestuurlijke ervaring uit verschillende maat-

“een vereniging die meer doet dan het gewone” waarmaakt.

schappelijke velden deelnemen. Zij zijn voor ons klankbord en

En dan noem ik bijvoorbeeld Via, het onderwijsvernieuwingstraject

sparring partner. Dat houdt ons scherp en zorgt dat we middenin

dat loopt op onze locatie op het Henegouwerplein. Waar nu al 100

de samenleving blijven staan. Uiteraard houden we ook het

procent bindend en boeiend onderwijs wordt geboden. De durf en

minis­­terie en het stadsbestuur op de hoogte van onze activiteiten

de inhoud van deze vernieuwing wekt bewondering in de stad en

(verticale verantwoording), onder meer via ons financiële jaarverslag.’

door heel het land. Ander goed voorbeeld is de opvangvoorziening die we hebben

Onderwijsvernieuwing

opgezet in Schiebroek voor kinderen die echt niet meer te

En dan zijn er ook nog enkele ontwikkelingen die je niet los kunt

hand­haven zijn op de reguliere locaties. Binnen enkele maanden

zien van dit groeiproces, vertelt Wim. ‘Denk bijvoorbeeld aan de

werken zij met een speciaal programma toe naar een terugkeer

onderwijsvernieuwing die we voorstaan. In de onderwijs­visie

naar school.

“Bindend en boeiend onderwijs” hebben de CVO-scholen een

We moeten, kortom, heel wat uit de kast halen om dit groeiproces

gezamenlijke lijn uitgestippeld hoe het onderwijs zich in de komende

te laten slagen. Maar ik ben tevreden over hoe het gaat. We zijn

jaren ontwikkelt van klassikaal lesgeven naar onder­wijs op maat,

een heel eind op weg.’

omdat daar betere resultaten van te verwachten zijn.

(DNL)







C VOpen

April 2006

Littooij

Over zwart–wit denken

Wim P. Littooij is bestuursmanager van de Vereniging voor CVO te Rotterdam en omgeving.

Er was een tijd dat genuanceerd denken een

Opvallend in dit verband was de ommezwaai

even moet worden afgebroken, zeker niet op

goede eigenschap werd gevonden en dat

bij VVD-Kamerleden, die de afschaffing van

oneigenlijke gronden. Juist de keuzevrijheid

zwart-wit denken in slecht aanzien stond.

de vrijheid van onderwijs bepleitten.

van ouders zou de VVD zeer na aan het hart

Die periode lijkt voorbij te zijn, in elk geval in

Dat betekende een afrekening met het oude

moeten liggen. De huidige pluriforme praktijk

de politiek.

liberale gedachtegoed, waarin veel waarde

vervangen door eenduidig staatsonderwijs

In toenemende mate moet ik constateren dat

werd gehecht aan vrijheid van burgers en

zou de liberalen een gruwel moeten zijn.

politici leven bij de waan van de dag en graag

aan pluriformiteit in cultuuruitingen.

‘scoren’ met simpele ‘oplossingen’, zeker in

De oorzaak van deze ommezwaai ligt in de

Maar er is meer. Diezelfde politici vragen van

verkiezingstijd. En de media willen de snelle

nieuwe VVD-aanpak, die is aangewakkerd

het onderwijs een steeds meer opvoedende

‘oneliners’ maar al te graag citeren.

door het uittreden van Geert Wilders uit de

rol. En wij allen weten dat opvoeding en

Onderwerpen als rekenen op de pabo of een

Tweede-Kamerfractie en de mediahype rond

begeleiding niet plaatsvinden vanuit een

financiële vergoeding aan niet-schoolver­laters

Ayaan Hirsi Ali. De VVD kiest nu eerder voor

blanco positie, maar altijd worden ingevuld

zijn nog vrij onschuldige incidenten.

‘ferme’ uitspraken, zeker wanneer het de

vanuit een normatief kader, vanuit de

Maar ook zware maatschappelijke problemen

islam en de allochtone minderheden betreft.

opvattingen van de opvoeder. Het zijn bij

worden met hetzelfde gemak van commen-

En daar gaat het dus om. VVD’ers zeggen

uitstek de levensbeschouwelijke scholen die

taar voorzien. Het onderwijs wordt daarbij al

tegen de vrijheid van onderwijs te zijn, maar

over een expliciet normatief kader beschik-

snel gepresenteerd als oplossing voor alle

willen in feite alleen maatregelen nemen

ken. En juist het christelijk onderwijs is

problemen. Of het nu gaat om de gebrekkige

tegen het stichten van islamitische scholen.

vanuit de eigen traditie vanzelfsprekend

integratie van minderheden of om het toe­-

gericht op positieve integratie in deze

­­nemende geweld in de samenleving, de

In mijn gesprekken met VVD-coryfeeën heb

samenleving. De westerse samenleving is

school moet het maar oplossen. De school

ik getracht duidelijk te maken dat de over­-

qua inrichting en cultuur immers gericht op

moet de opvoedende taak serieuzer nemen,

heid natuurlijk waarborgen kan vragen voor

de joods-christelijke en humanistische

heet het dan.

de kwaliteit van het onderwijs. Onder die

beginselen. De politici doen er dan ook

noemer kan de overheid ook verlangen dat

verstandig aan om zuinig met dit onderwijs

Geen misverstand: natuurlijk zijn we op

scholen de integratie helpen bevorderen en

om te springen!

school druk bezig de opvoeding mede te

in elk geval niet tegengaan. Maar wanneer

verzorgen. Maar de school kan niet tijdens

je vervolgens om die reden de vrijheid van

pakweg duizend uur per jaar compenseren,

onderwijs gaat aanpakken, dan gooi je wel

wat er tijdens al die andere uren misgaat.

het kind met het badwater weg. En dan

En politici leggen ook regelmatig tegen­

bedoel ik natuurlijk allereerst dat onderwijs-

strijdige verlangens bij het onderwijs neer.

vrijheid een zeer groot goed is, dat niet maar







C VOpen

April 2006

Een praktijkgerichte leeromgeving Wat komt er kijken bij het organiseren van een spelletjesmiddag op een basisschool of van een schoolfeest? Leerlingen vinden praktijkgerichte opdrachten aantrekkelijk en uitdagend. Het stimuleert hen als ze die opdrachten kunnen doen in praktijklokalen die daar specifiek voor zijn ingericht. Het ministerie van Onderwijs heeft daarvoor 235 miljoen euro beschikbaar gesteld, in de hoop dat de aansluiting op het vervolgonderwijs wordt verbeterd en de voortijdige schooluitval gereduceerd.

Door de Regeling aanvullende subsidie voor

Robotarm

praktijkgerichte leeromgeving 2006 kunnen

Dit vraagt om een flinke investering. Naast

scholen subsidie krijgen voor het inrichten

een aantal computers – 25 per lokaal – denkt

van een praktijkgerichte leeromgeving.

het Comenius aan praktijktools als een

Daaronder wordt verstaan: praktijklokalen en

kassa, een bedrijfsbeveiligingspaneel en een

bijbehorende inventaris. Vierhonderd scholen,

robotarm. Niet alleen de omgeving, maar

waaronder alle CVO-scholen, vroegen hier­-

ook de inhoud van het onderwijs wordt

voor subsidie aan.

praktijkgerichter. Het vak technologie krijgt

Het Comenius College heeft al vergevorderde

de vorm van probleemgestuurd onderwijs

plannen. De school wil op alle vestigingen

(pgo). Bij pgo moeten leerlingen in groepjes

waar vmbo-tl wordt aangeboden een techno­­-

zelfstandig een opdracht volbrengen.

logielokaal inrichten (zie ook pagina 20).

Naast het vergaren van kennis en het opdoen

Derdejaars leerlingen vmbo-tl krijgen in een

van praktische vaardigheden leren ze samen-

simulatiesituatie opdrachten die ze veelal in

­­werken en omgaan met conflicten. Ook het

groepjes en per computer moeten uitvoeren.

Farelcollege is hiermee bezig. Arthur Ruinard,

Het zijn levensechte opdrachten uit de

teamleider LDV en decaan vmbo (basis­

sectoren Economie, Groen, Zorg en Welzijn

beroepsgerichte leerweg) op het Farelcollege,

en Techniek. Het vak technologie is daarmee

is samen met collega’s bezig met de onder­-

sectororiënterend en beroepsvoorbereidend.

wijskundige invulling van de nieuwe sector

Ideaal voor tl-leerlingen die nog moeten

Lichamelijke Opvoeding 2, Dienstverlening

beslissen welke richting ze opgaan.

en Veiligheid (LDV). Leerlingen zullen tijdens

De zevensprong

Het Comenius College gelooft dat een ICT-

de LDV-uren in groepjes gaan werken aan

1 lees de casus, zoek moeilijke woorden

rijke leeromgeving een goede manier is om

een prestatie aan de hand van de pgo-



21e-eeuws onderwijs vorm te geven.

methode Zevensprong. Deze methode helpt

2 kies een voorzitter en een notulist;

Het hoopt dat de ICT-rijke invulling van het

leerlingen om in zeven stappen een prestatie

3 bespreek met elkaar wat je al weet van

vak technologie als een vliegwiel fungeert

te volbrengen. De opdracht of ‘prestatie’



voor de andere vakken.

heeft altijd een praktijkgericht karakter.

4 brainstorm over mogelijke oplossingen

Het kan ook een echte praktijkopdracht zijn,



zoals het organiseren van een spelletjesmid-

5 bedenk met elkaar wat je nog meer

dag op een basisschool. Arthur: ‘Dit soort



“echte” opdrachten maakt het voor leerlingen

6 gebruik verschillende bronnen om de

aantrekkelijk en ook uitdagend: het mag niet



fout gaan’.

7 terugkoppeling door de docent.

Leerlingen vinden praktijkgerichte opdrachten aantrekkelijk en uitdagend.

(TZ)







C VOpen

April 2006

op zodat iedereen de opdracht begrijpt;

het probleem; en orden de uitkomsten; wilt weten van dit onderwerp (leervragen); benodigde informatie op te zoeken;

Betere doorstroming naar het mbo Informatie en successen delen op ROCVO-bijeenkomst Drie Rotterdamse onderwijsorganisaties werkten de afgelopen jaren constructief samen om leerlingen uit het vmbo en praktijkonderwijs (pro) zo goed mogelijk aan een startkwalificatie en een baan te helpen. Docenten van CVO-scholen en de regionale opleidingencentra (roc’s) Albeda College en ROC Zadkine maakten kennis met elkaar en sloegen de handen ineen om de doorstroming te verbeteren. Verschillende projecten op dit gebied blijken een succes. Een van die succesvolle projecten is

of een baan te vinden in een bedrijf of

projecten ook op het vlak van de contacten

‘Leerprocessen vernieuwen’. Dit project hield

organisatie. De contacten tussen de praktijk­-

tussen uitvoerenden in het vo en mbo.

in dat vmbo-leerlingen die hun examen niet

scholen onderling en tussen de praktijk­

‘Docenten die lesgeven op het vmbo en in het

dreigden te halen, aan een mbo-opleiding

scholen en roc’s zijn enorm verbeterd door

praktijkonderwijs hebben de kans gekregen

op niveau 1 konden beginnen op hun ‘oude’

dit project. Medewerkers van de instellingen

om bij het mbo in de keuken te kijken.

school. Op de Comeniusunit Pelikaanweg

voor pro en mbo wisselen nu actief gegevens

Daardoor hebben ze beter inzicht in het mbo

konden zo 5 leerlingen de opleiding tot

uit over de leerlingen uit het praktijkonderwijs.

waarvoor ze leerlingen opleiden.’

winkelassistent volgen; op de locatie

Dankzij deze zogeheten warme overdracht

Buitenoord van Calvijn waren dat er 8.

kunnen die hun onderwijsloopbaan vervolgen

De leerlingen waren al in februari klaar met

met goede persoonlijke begeleiding.

deze assistentenopleiding. De rest van dit

Ook wat de overdracht betreft verbetert de

cursusjaar volgen ze onderdelen van de

doorstroom van leerlingen uit het vo en pro

AKA-opleiding

opleiding op niveau 2. Daar krijgen ze deel­­-

naar het mbo. Dit is te danken aan het

Op Melanchthonvestiging De Kring in Bleiswijk

certificaten voor. Na de zomervakantie

digitaal doorstroomdocument (DDD) dat een

en op Melanchthon-Laanslootseweg start

stappen ze over naar een van de roc’s.

onderdeel is van het in Rotterdam ontwikkelde

volgend cursusjaar een brede assistentenop-

De twee CVO-locaties verbreden in het

digitale leerlingvolgsysteem voor het voort­-

leiding. Dit is de opleiding tot ‘arbeidsmarkt-

cursus­jaar 2006-2007 de mogelijkheden voor

gezet onderwijs (lvs). ‘Het DDD en digitale lvs

gekwalificeerd assistent’ of AKA. Marianne

deze categorie leerlingen. Na de zomer­

moeten nu een structurele plek in de

Steenvoorde, adviseur van het college van

vakantie kunnen ze er ook leren voor assistent

schoolorganisatie krijgen’, zegt José Hofman,

bestuur van ROC Zadkine, licht het verschil

in de verzorging (Pelikaanweg) of horeca

beleidsmedewerker onderwijs van CVO.

met de huidige assistentenopleiding toe:

(Buitenoord).

Meer kans

‘Deze bredere opleiding pint de leerlingen

‘Uniek’

minder vast op één beroep, zoals winkel­

Erik Botter, adviseur van het college van

assistent of horeca-assistent. De leerling

Zo’n 60 leerlingen van 7 praktijkscholen in

bestuur van het Albeda College, noemt het

kan uit meer beroepen kiezen dankzij de

Rotterdam en omgeving halen door het

uniek dat besturen voor vo en mbo zich zo

AKA-opleiding, of de opleiding voortzetten op

bedrijfsleven erkende certificaten die zijn

bezighouden met de doorstroming naar het

niveau 2 van het roc. De AKA-opleiding is een

ontwikkeld met de roc’s en verschillende

mbo. ‘Het is tijd om de informatie die is

gevolg van de nieuwe competentiegerichte

brancheorganisaties. Dat is het concrete

verzameld, te delen, en de successen te

kwalificatiestructuur in het mbo.’

succes van het project ‘Van Eindstation naar

etaleren en te vieren.’

Tankstation’. Deze leerlingen zijn straks

Dat gebeurt op de uitwisselingsbijeenkomst

assistent spelbegeleiding, horeca-assistent,

ROCVO die op donderdagmorgen 27 april

autopoetser, fietsreparateur, huishoudelijk

gehouden wordt op een locatie van het

Meer informatie:

assistent of assistent-medewerker

Albeda College in de Rosestraat.

www.leerprocessenvernieuwen.nl;

detailhandel of groene ruimte, met de

Caroline Barnhard, beleidsmedewerker

www.eindstation–tankstation.nl;

mogelijkheid om verder te leren op een roc,

onderwijs van CVO, ziet de winst van de

www.samenhangindoorstroming.nl







C VOpen

(AZ)

April 2006

Frank van Strijen van The Mall Spangen vertelt: Frank van Strijen is 16 als hij het boek ‘Kruis in de asfaltjungle’ leest. Het is het verhaal van een plattelandsdominee – David Wilkerson – die in de jaren ’60 de achterbuurten van New York intrekt. Door zijn activiteiten als straatprediker en zijn persoonlijke interesse in de mens-in-nood weet hij door te dringen tot enkele jeugdbendes die de straten onveilig maken. Wilkerson ontketent een revolutie van liefde in de ghetto’s van ‘the Big Apple’. Frank wordt getroffen door het boek. In 2004 opent hij The Mall, een jongerencentrum in de Rotterdamse achterstandswijk Spangen.

Wat speelt zich af in ‘de prullenbak van de maatschappij’? ‘Laatst vroeg ik aan een jongen: wat vind je moeilijk aan het leven

Frank: ‘Het is ons doel jongeren op een van deze gebieden te

in Spangen? Hij antwoordde: “De woensdag, de vrijdag en de

helpen zich te ontwikkelen. Als volwassene, en ook vanuit Youth

zaterdag, want dan zijn jullie dicht.” Er is dus echt behoefte aan.’

for Christ, lijkt het misschien logisch om op het geestelijk welzijn

Aan het woord is Frank van Strijen, medewerker van jongeren­

en de levensvragen te focussen. Maar als hier een onzekere gast

centrum The Mall in Spangen. Jongeren uit Spangen in de leeftijd

met stinkende kleren binnenkomt, probeer ik hem zover te krijgen

van 12–22 jaar kunnen hier vier keer per week terecht om te

dat hij gaat sporten, schone kleren aantrekt en een geurtje opdoet.

fit­nessen, te voetballen, muziek te luisteren of zomaar wat te

Zo’n gast zit dan meteen veel beter in z’n vel. Wij hebben dan een

hangen. Twee jaar geleden opende The Mall de deuren van een

doel bereikt. Want laten we eerlijk zijn: The Mall zit in achterbuurten

pand aan de Laanslootseweg, waar ook een vestiging van Melanch­

van grote steden. Dat is waar je op in moet springen.’

thon staat. De meeste bezoekers zijn tussen de 16 en 18 jaar.

Lekker geurtje The Mall wordt gedeeltelijk gefinancierd door de deelgemeente Delfshaven en maakt deel uit van Youth for Christ. Volgens de website is Youth for Christ ‘een professionele jongerenorganisatie voor jongeren van 10-23 jaar. Gedreven door de liefde van God willen we jongeren helpen om op een goede manier om te gaan met zichzelf, anderen en de wereld om hen heen. Youth for Christ wil jongeren een veilige plaats bieden, waar ze hun (creatieve) talenten kunnen ontplooien en de ruimte krijgen om te zoeken naar de zin van het leven.’ Is dit ook de doelstelling van The Mall? ‘Absoluut, dat is de basis van ons werk’, zegt Frank. Op deze basis benaderen medewerkers van The Mall jongeren vanuit een holistisch mensbeeld. Er wordt gekeken naar jongeren als sociale wezens, als fysieke wezens, als mentale wezens en als geestelijke wezens. Ieder mens heeft behoefte aan vrienden en een sociaal netwerk, ieder mens heeft een lichamelijke en een mentale

Jongeren uit Spangen kunnen fitnessen in The Mall.

gezondheid en ieder mens heeft levensvragen.







C VOpen

April 2006

The Mall is een plek waar jongeren zichzelf kunnen zijn.

Vraagsturing

door de deelgemeente Delfshaven’, legt Frank uit. ‘In The Mall

In 2001 opende de eerste Rotterdamse Mall zijn deuren, in de

doen we waar we subsidie voor krijgen: jongeren een plek geven

Millinxbuurt op Zuid. In 2004 volgde The Mall Spangen, en in-

waar ze zichzelf kunnen zijn, kunnen sporten en elkaar kunnen

middels heeft ook de wijk Pendrecht een eigen Mall.

ontmoeten in een veilige setting. Activiteiten die met de doel­

De activiteiten van de jongerencentra worden gekenmerkt door

stelling van Youth for Christ te maken hebben, worden door Youth

vraagsturing. Frank: ‘Nog voor ik wist of we met The Mall in

for Christ betaald en vinden elders plaats. Naar onze subsidiever-

Spangen konden starten, ben ik de wijk ingegaan om de jongeren

strekkers ben ik hier heel helder over.’ Tijdens de thema-avonden

te vragen waar ze behoefte aan hadden. Ze wilden een plek om

wordt er gediscussieerd over thema’s die de jongeren raken, zoals

muziek te luisteren, te sporten en te hangen. Toen we net open

seks en drugs. Frank: ‘Jongeren weten van tevoren waar de avond

waren kwam er een meisje naar me toe die vroeg of ik nog wat

over zal gaan. Ze zijn vrij om te komen. Als ze geen zin hebben is

met het pand ging doen. Samen met een paar andere meiden en

het ook prima. Ze weten dat ze in The Mall altijd welkom blijven.’

jongens heeft ze toen een plan bedacht. Op hun vrije zaterdagmid-

Op de thema-avonden is er meer ruimte voor verdiepende

dag zijn ze komen schilderen. Hun werk is nooit beschadigd.

gesprekken. Maar ook daar blijft evangelisatie achterwege.

De banken, die ik hier eigenhandig naar binnen heb gesjouwd, wel.’

Frank: ‘Natuurlijk wil ik tot in het puntje van mijn tenen dat deze

Drie avonden per week komen er 35-60 jongeren naar The Mall,

gasten tot bekering komen. Maar dat wil ik ook van ambtenaren,

op zondagmiddag zijn dat er 25. De ‘harde kern’ van jongeren die

en van journalisten. Op de thema-avonden praat ik heel open met

twee of meer keer per week komen, bestaat uit 40-50 jongeren.

de jongeren. Zo hoop ik ze een stukje verder te helpen.’

Bekering

Regelmaat

Komt het geloof wel eens ter sprake? Frank: ‘Natuurlijk geef ik

Komt Frank nooit in conflict met zijn eigen waarden, op grond van

antwoord als jongeren vragen aan me stellen. “Frank, geloof jij

zijn christen-zijn? Frank: ‘Er zijn twee waarden waar niet aan

ergens in?” “Frank, waarom hangt er een kruis om je nek?”

gerommeld mag worden. Ten eerste de regelmatige basis.

“Frank, geloof je in demonen?” Maar dat gebeurt altijd op hun

Alleen op die basis kun je een relatie opbouwen met de jongeren.

initiatief.’ The Mall is een plek voor de jongeren zelf. Om te sporten,

We zijn vier keer per week open, op vaste tijden. Ten tweede mag

naar muziek te luisteren, te poolen of gewoon rond te hangen.

wat hier gebeurt niet over de grenzen van je eigen identiteit

Regelmatig worden er thema-avonden georganiseerd.

heengaan. Soms moet je je eigen grenzen oprekken om de

Deze avonden vinden niet plaats in The Mall, maar op een andere

jongeren werkelijk te kunnen ontmoeten. Maar je moet je eigen

locatie. Hier is bewust voor gekozen. ‘The Mall wordt gesubsidieerd

grenzen niet verrekken.’ Als voorbeeld noemt hij muziek.







C VOpen

April 2006

Frank (met geel T-shirt) probeert de jongeren verder te helpen op het gebied van scholing, stage en werk.

Enthousiast begroet

Jongeren luisteren graag naar rap en r&b, maar christelijke rap spreekt ze niet aan. Daarom kiest Frank er soms voor om seculiere

Tot slot de vraag wat Frank drijft in dit werk. ‘Weet je wat ik nou zo

rap op te zetten, ondanks de vaak expliciete teksten. Ook op

mooi vind?’, vraagt hij. ‘In mijn eigen vrienden- en kennissenkring

thema-avonden, waar dieper over bepaalde onderwerpen wordt

word ik nooit zo enthousiast begroet als hier. Natuurlijk is het

doorgepraat, zal hij niet snel een onderwerp in normatieve zin

moeilijk om in contact te komen met de jongeren. Natuurlijk zijn

aansnijden. Frank: ‘Ik probeer wel discussies uit te lokken,

er ook saaie dagen die je achter de computer doorbrengt. Maar je

bijvoorbeeld door het doen van een stellingenspel. De jongeren

kunt hier wel echt je passie in kwijt. Weet je, het overgrote deel

discussiëren dan over stellingen als: “Drugs zijn verslavend”.’

van de maatschappij heeft niet in de gaten wat zich in de prullenbak van de maatschappij afspeelt. Groepsverkrachtingen, jongeren

Grote bek

die in het ziekenhuis terecht komen vanwege ondervoedings­

Met de 300 jongeren die nu ingeschreven staan is de groei in de

verschijnselen. Het is heel treurig, maar het gebeurt echt.’

breedte bereikt. Frank wil nu ‘de diepte in’ met de vaste bezoekers­

(TZ)

kern van 40 à 50 jongeren. Frank: ‘Ik probeer jongeren verder te helpen op het gebied van scholing, stage en werk. Weet je wat zo

Meer informatie? www.themall.nl en www.yfc.nl.

apart is? Jongeren zijn heer en meester in hun eigen buurt, maar zodra ze daar buiten komen is die grote bek helemaal verdwenen.

< Soms moet je je eigen grenzen oprekken om de jongeren werkelijk te kunnen ontmoeten. > Mbo’ers moeten stage lopen. Als het hen niet lukt een stage te vinden stoppen ze met de opleiding. En het is echt zo dat je met een exotische naam moeilijker aan de bak komt. Ik probeer de jongeren te helpen door ze in contact te brengen met organisaties. Als het nodig is, ga ik de eerste keren met hen mee. Tot ze vertrouwen hebben in de persoon die hen verder kan helpen.’





10

C VOpen

April 2006

CVO-website onder de loep

www.penta.nl PENTA college CSG?

‘Elvis the musical’, verslag van de Edukans-reis

Het PENTA college is met bijna 5.800 leerlingen en 540 mede­

naar Kenia, de aankondiging van een dropping,

werkers een van de grootste middelbare scholen in Nederland. De school heeft acht vestigingen die te vinden zijn in Spijkenisse,

foto’s van het open huis, de goede-doelendag,

West-IJsselmonde en Albrandswaard en op de eilanden Rozenburg en Voorne-Putten.

een project van de NS om leerlingen bewust te

Startpagina?

maken van vandalisme en foto’s van een

De homepage www.penta.nl is een portal. Twee menubalken, bovenaan en links, geven toegang tot algemene informatie:

‘pimpfeest’. Maar ook handelingsopdrachten,

onderwijskundig, financieel, informatie voor ouders, informatie voor nieuwe leerlingen en hun ouders, vacatures. Daarnaast ziet

werkwoordschema’s, veelgestelde vragen,

de bezoeker foto’s van alle PENTA-vestigingen, dit zijn links naar de websites van de vestigingen.

de biografie van het leven van Napoleon door

Doelgroep?

klas 2d: op de website van PENTA college CSG

De portal heeft al een aparte button voor nieuwe leerlingen en een voor ouders van leerlingen. De informatie voor nieuwe leerlingen

zijn onderwijs en fun in balans. De onderwijs­

is duidelijk naar de ouders toegeschreven. Dat blijkt uit het taalgebruik: de lezer wordt aangesproken met ‘u’. De informatie

inhoudelijke informatie is ook echt nuttig voor

voor de ouders richt zich op het contact tussen de school en de ouders en wijst ouders op de inbreng die ze zelf kunnen hebben.

leerlingen: correctiemodellen van examens,

De informatie voor nieuwe leerlingen op de schoolsites is duidelijk wel specifiek voor hen geschreven.

muziekfragmenten, dia’s, links naar relevante websites, opdrachten extensief lezen en luisteren

Navigatie? Op de homepage staat een duidelijke uitleg. Er wordt duidelijk gemaakt hoe je websites van de vestigingen kunt bekijken en weer

en werkwoordschema’s. Binnen de portaalsite

terugkomt op de homepage. Ook wordt er melding gemaakt van

houden de vestigingen hun eigen website zelf bij.

het ‘kruimelpad’. Hiermee kun je overal op de website zien waar je je bevindt in de menustructuur. De PENTA-portal heeft een andere structuur dan de schoolsites. Alle schoolsites hebben dezelfde

Dit doen ze goed: de sites van vijf van de zeven

menustructuur.

Conclusie?

vestigingen zijn zeer actueel, de overige twee

Het is leuk om te zien dat elke school binnen de vormgeving van

matig. Geen van de sites is echt verouderd.

de PENTA-portal een eigen uitstraling weet te realiseren. De acht sites zijn bij elkaar te veelomvattend om in dit artikel recht te doen. Met name op het punt van de vakinhoudelijke informatie springt deze website eruit. (TZ)





11

C VOpen

April 2006

Het OOP in de spotlights

De week van Lennaert van der Hoeven Lennaert van der Hoeven houdt zich elke dag bezig met het communicatiebeleid binnen het PENTA college CSG. Drie dagen per week zet hij zich in voor de vestiging Blaise Pascal – waar hij ook zijn werkplek heeft – de andere twee dagen is hij actief voor de algemene directie. In nauwe samenwerking met de vormgevers is hij verantwoordelijk voor de marketingcommunicatie. Lennaert: ‘We leggen voor onszelf de lat hoog op dat gebied.’

Maandag ‘Er ligt een briefje op mijn bureau met de vraag of ik een presen­ tatiepagina wil maken voor de monitoren over de informatiedag die voorafgaat aan de wintersportactiviteit. In Adobe Illustrator maak ik een origineel plaatje met een paarse achtergrond, zodat het opvalt. De mededeling dat onze remedial teacher voorlopig afwezig is en dat afspraken met haar niet doorgaan, geef ik een serieuzer uitstraling. Elke morgen kijk ik eerst naar de teksten op de monitoren. Wat kan eraf, en wat moet erop? De roosterwijzi­ gingen worden er automatisch naar doorgestuurd. Ik verzorg de andere mededelingen, soms in opdracht van de leerlingen. Wie een mededeling wil doen, heeft vaak heel wat te melden, maar ik breng alle boodschappen terug naar een paar woorden. Er is jammer genoeg niet veel ruimte om het heel leuk te maken. Daarna kijk ik naar de website van Blaise Pascal. Het nieuws aan de rechterkant van de homepage moet een update krijgen. En op de wervingspagina kunnen de aankondigingen van informatie­ avonden en demonstratieavonden weggehaald worden. Op de homepage maak ik een nieuwe button voor het online aanmelden van nieuwe leerlingen. Zo probeer ik de aanmelding een push te geven. In het verlengde van de Blaise-website doe ik werk voor PENTA. Ik ben namelijk het aanspreekpunt voor de websitebouwer en bel hem over het doorvoeren van ontwikkelingen binnen het contentmanagementsysteem (cms) waar alle webredacteuren binnen PENTA mee werken. Ik ga verder met het maken van een planning Lennaert van der Hoeven: ‘Ons tweede-fasebulletin informeert docenten over de keuzes die we maken en de invoering ervan.’



voor een communicatieplan. Nu de activiteiten rond leerlingwerving en veel dagelijkse ad hoc-zaken afnemen, krijg ik meer tijd voor



12

C VOpen

April 2006

beleidsmatig werk. Ik breng in kaart welke communicatiemiddelen

Uit het onderzoek komen herkenbare conclusies – we hebben ze

er zijn op alle vestigingen, en formuleer doelstellingen. Hier ben ik

voor een deel zelf verteld. Daarna volgen presentaties van mensen

de rest van de morgen mee bezig. Het persbericht over de nieuwe

die aan het onderzoek meewerkten. Interessante verhalen,

rector voor Blaise Pascal is bijna klaar voor verzending. Ik zoek

maar op veel punten doen wij de dingen al op een hoger niveau.

een goede foto uit, en wacht nog op de reactie van de waarnemend

Aansluitend presenteert het CPS de activiteiten die het wil

rector. Die kan elk moment komen. Daarna verstuur ik het

aanbieden op het gebied van communicatie en marketing van

persbericht.

scholen. Op de terugweg praten Talitha en ik in de trein door over

De rest van de middag besteed ik aan een nieuw bulletin binnen

de mensen die we hebben ontmoet, het aanbod van het CPS en

PENTA, dat helemaal is gewijd aan de tweede fase. Dit tweede-

een cursus op ons vakgebied. We zijn het erover eens dat wat het

fasebulletin informeert de lezers over de keuzes die we gaan

CPS aanbiedt voor het grootste deel al aanwezig is op de CVO-

maken en over de wijze waarop we die samen invoeren. Ik krijg

scholen. Als PENTA zijn we in ieder geval op een redelijk hoog

hiervoor stukken uit de organisatie, redigeer die, maak het bulletin

niveau bezig met de marketingcommunicatie.’

op en mail het bestand naar onze vestigingen met havo/vwo.

Donderdag

Daar wordt het gekopieerd en verspreid onder de desbetreffende docenten. Anton Roelofs, onze directeur onderwijs, checkt het

‘Elke donderdag komt op de vestiging ons personeelsblad uit.

nieuwe nummer. Het lukt om dit af te ronden voor ik naar huis ga.

Ik maak dit Informatiebulletin Blaise Pascal, afgekort tot IBBP.

Ik lees ook nog even in ons nieuwe schoolplan. Aan de hand van

De hele week krijg ik via directieleden input hiervoor. Op donder-

de doelstellingen die daarin staan schrijf ik het communicatieplan.

dagmorgen verwerk ik die in een opmaakprogramma.

Het is bepaald geen stripboek, dus het lezen ervan vergt wat

Het resultaat is een leuk blaadje, met een agenda, een overzicht

doorzettingsvermogen.’

van verjaardagen en actueel nieuws, bijvoorbeeld over het tijd­fonds­saldo en het herkansingenrooster. Ik vul de hele ochtend met

Dinsdag

het redigeren van teksten en de lay-out.

‘Ik schrijf een kort bericht voor CVOpen over ons nieuwe school-

’s Middags maak ik op verzoek van een leraar geschiedenis foto’s

plan. Daarna maak ik een begin met het ontwerpen van drie

in zijn klas. De leerlingen zijn bezig aan een project en werken in

posters voor onze triatlon. Blaise Pascal organiseert namelijk een

groepjes. Ik zet de foto’s op onze website. De websitebouwer belt

eigen triatlon die in juni wordt gehouden. Ik zorg voor een pers­-

me weer. We nemen de veranderingen door, ik lever er commentaar

bericht, posters en T-shirts. Ik maak drie verschillende posters,

op en hij gaat weer aan het werk. Als laatste update ik vandaag

iedere poster heeft een van de drie sporten als onderwerp:

onze website.’

zwemmen, lopen of fietsen. De posters worden op veertig plekken in de school opgehangen. De aanmelding kan van start!

Vrijdag

Om twee uur interview ik een van onze duale studenten voor

‘Er is een probleem met het doorlinken van de roosterwijzigingen

CVOpen. Daarna heb ik contact met de websitebouwer en werk het

op de website van PENTA-vestiging Angelus Merula. Ik ben samen

interview uit.

met de roostermaker van Angelus Merula en de websitebouwer

’s Avonds evalueer ik tijdens een etentje met de wervingscommissie

een flinke tijd bezig om dit probleem te verhelpen. Gelukkig kan ik

de gehouden wervingscampagne van Blaise Pascal. Iedereen is

vanaf mijn werkplek inloggen op de sites van alle PENTA-vestigingen,

positief. We spuien vast ideeën voor volgend jaar.’

meekijken met andere webmasters en dingen veranderen. Daarna update ik de website van Blaise Pascal. De rest van de dag

Woensdag

besteed ik aan PENTA-dingen, zoals het verder schrijven aan het

‘De websitebouwer heeft een aantal veranderingen doorgevoerd in

communicatieplan. Ik maak een geraamte voor het communicatie-

de website, laat hij weten via de mail. Ik loop ze na en maak een

plan, om een duidelijk beeld voor mezelf te creëren. Dankzij het

rapportje over wat ik nu nog mis. Ik maak het interview van

seminar van deze week weet ik dat we op veel punten goedzitten.

gisteren af. Dan is het tijd om naar een seminar van het Christelijk

Ik kijk voor het weekend aanbreekt nog op de monitoren. Moet er

Pedagogisch Studiecentrum te gaan over marketingcommunicatie

maandag iets af of bij? Om drie uur ben ik klaar – ik werk 36

in het voortgezet onderwijs. Ik reis samen met Talitha Zondag,

komma zoveel uur per week. Het belooft een rustig weekend te

de beleidsmedewerker communicatie van CVO, met de trein naar

worden: mijn vriendin en ik gaan naar een aantal verjaardagen,

Amersfoort. Daar krijgen we een aantal presentaties, onder andere

en zondag proberen we uit te rusten.’

over de resultaten van het onderzoek dat het CPS hield onder

(AZ)

communicatiemedewerkers en directeuren van een aantal scholen. Ook Talitha en ik zijn geïnterviewd.





13

C VOpen

April 2006

Eerste reacties op Rotterdams Onderwijsbeleid 2005-2010 In 2010 vinden op 50% van de vmbo-scholen taalactiviteiten met ouders plaats. De integratie op school wordt actief bevorderd. Schoolbesturen en de gemeente gaan samenwerken om de professionaliteit van docenten te vergroten. Daarbij besteden ze specifiek aandacht aan de competenties die nodig zijn voor het werken in Rotterdam.

‘Ook een sterk havo en vwo nodig’ Dat zijn enkele doelstellingen uit het beleidsplan Rotterdams

(ISO), onderdeel van de Stuurgroep Rotterdams Onderwijsbeleid

Onderwijsbeleid 2005–2010 van de Rotterdamse dienst Jeugd,

(ROB), gaat ‘probleemscholen’ begeleiden. De programmacom-

Onderwijs en Samenleving (afgekort JOS, voorheen DSO).

missie bestaat uit medewerkers van de gemeente en de school­

Het onderwijsbeleidsplan is een uitwerking van het ‘Convenant

besturen. Vijf scholen zitten al in een ISO-traject, er volgen er nog

Rotterdams Onderwijsbeleid 2005–2010’, een convenant op

twintig. José: ‘Sommige scholen die in de problemen zitten

hoofdlijnen dat verscheen in 2005. Het convenant kwam tot stand

hebben al een ander verbetertraject. Die doen niet mee aan ISO.

nadat de Rotterdamse schoolbesturen de notitie ‘De Rotterdamse

Het ISO-traject is ook beschikbaar voor scholen die dreigen in de

doorgaande lijn: een keten van verbindende schakels’ ontwikkelden

problemen te komen.’

en aanboden aan het gemeentebestuur. Het convenant is vast­ gesteld in de gemeenteraad en heeft daarmee een officiële status.

Interculturele communicatie

De inhoudelijke punten zijn door de schoolbesturen aangeleverd.

Een andere doelstelling gaat over de professionalisering van

De gemeente heeft daar enkele gemeentelijke verantwoordelijk-

schoolmanagement en leraren. Docenten moeten specifiek

heden aan toegevoegd. Het beleidsplan is het product van

worden getraind voor het lesgeven in Rotterdam. Daarbij hoort

samen­werking van de schoolbesturen voor primair en voortgezet

vakinhoudelijke en didactische gerichtheid op het bevorderen van

onderwijs en de twee roc’s in Rotterdam.

de taalvaardigheid van de leerlingen en het vergroten van de vaardigheid in interculturele communicatie. Anton Roelofs,

Topkwaliteit

directeur onderwijs van PENTA college CSG: ‘Veel van de problemen

Het beleidsplan bestaat uit tien uitgewerkte doelstellingen met

waarmee de docent wordt geconfronteerd komen voort uit sociaal-

meetbare criteria en bijbehorende financiering. De doelstellingen

emotionele problemen van leerlingen. Hoewel de lerarenopleiding

liegen er niet om. Zo moeten alle scholen vanaf volgend school-

daaraan aandacht besteedt, blijkt de ernst van de problematiek

jaar een ‘geharmoniseerd integraal taalbeleid’ ontwikkelen.

vaak de vaardigheden van de docent te boven te gaan. De discussie

Aan de definitie daarvan wordt nog gewerkt. Daarnaast hebben

over het nieuwe leren gaat voorbij aan de persoonlijke rol van de

alle docenten in 2010 de juiste competenties om taalgericht

docent als opvoeder. Niet de didactiek is dan bepalend, maar de

(vak)onderwijs te geven, vinden op 50% van de vmbo-scholen

pedagogische rol van de docent en de professionele en emotionele

taalactiviteiten met ouders plaats en zijn de taalcompetenties

weerbaarheid van docenten. Deze competentie staat terecht apart

opgenomen in het portfolio van alle middelbare scholieren.

genoemd in het plan. Wel is de vraag van belang in hoeverre de

Een andere doelstelling is: Rotterdamse scholen zijn kwaliteits-

school de opvoedingstaak kan overnemen.’

scholen. CVO-beleidsmedewerker José Hofman licht toe: ‘Wethouder Leonard Geluk wil dat alle Rotterdamse scholen van topkwaliteit zijn. Dit geldt nu nog niet voor alle Rotterdamse scholen.’ De programmacommissie Intensieve Schoolontwikkeling





14

C VOpen

April 2006

De vaardigheid in interculturele communicatie met leerlingen moet vergroot worden.

‘Gemiste kans’

licht toe: ‘Scholen zijn al erg bezig met integratie en burgerschap.

Gerrit Elings, directeur onderwijs van CSG Calvijn, valt het op dat

Dankzij dit beleidsplan ontstaat er samenhang. Taalbeleid, ouder­-

een groot deel van de aandacht uitgaat naar het vmbo.

betrokkenheid en integratie hangen nauw met elkaar samen.’

Gerrit: ‘Actiepunten, doelstellingen, financiering, leerlingzorg:

Wat de sociale competenties zijn waarover elke leerling moet

alles is gericht op basisonderwijs, vmbo en mbo. Havo, vwo, hbo

beschik­ken, wordt nog uitgewerkt.

en universiteit komen in het beleidsplan nauwelijks voor. Dat vind

Ambitieniveau

ik een gemiste kans. Als het voortgezet onderwijs betrokken is geweest bij de totstandkoming van dit plan, heeft er iemand liggen

Anton Roelofs noemt het plan ‘zeer ambitieus’. Hij vindt het goed

slapen. Een havo- of vwo-leerling komt uit een net, harmonieus

dat de verantwoordelijkheid voor het Rotterdamse onderwijs

gezin waar alles goed gaat, dat is het beeld. Maar dat beeld klopt

binnen nieuwe bestuurlijke verhoudingen wordt ingebed in een

natuurlijk lang niet altijd. Net als voor het vmbo, zullen we op de

gemeenschappelijk programma. Hij heeft wel een kanttekening bij

bres moeten staan voor sterk havo/vwo-onderwijs met goede

het ambitieniveau: ‘Het beeld ontstaat dat het over “alles” gaat en

leerlingzorg.’ Dertig procent van de havo-leerlingen valt uit in het

dat alles veel beter moet. Het doet me denken aan de zogenoemde

hbo. Volgens Gerrit heeft dit twee oorzaken: ‘Ten eerste is de

Lissabon-doelstelling van 2000, om Nederland in 2010 als kennis­-

zorgstructuur op het hbo heel anders dan op de havo, en ten

economie tot de top van Europa te laten behoren. Een doelstelling

tweede hebben veel havo-leerlingen geen duidelijk beroepsbeeld’.

die naarmate 2010 dichterbij komt, verder weg lijkt.’ Anton sluit

De uitval van havo-leerlingen op het hbo kan volgens Gerrit

zich aan bij Gerrit Elings als het gaat om de accenten in het

worden teruggedrongen door het ontwikkelen van praktijkgericht

uitvoeringsprogramma. ‘De keuze is begrijpelijk vanwege het hoge

havo-onderwijs en door samenwerking met vervolgonderwijs en

percentage achterstandsleerlingen op het vmbo, maar het plan

het bedrijfsleven. Daar zijn wel middelen voor nodig. Dit onderwerp

weerspiegelt daarmee onvoldoende de noodzaak van een sterk

komt echter niet naar voren in het beleidsplan.

havo en vwo. De innovatie komt vooral neer op goede praktijkvoorbeelden in het beroepsonderwijs en het competentiegericht leren.

Uitwisseling

Dit zal ook zijn weerslag hebben op de vraag op de arbeidsmarkt

Een andere doelstelling in het plan gaat over integratie en

naar docenten voor algemeen vormend onderwijs. De vernieuwingen

burgerschap. De integratie op school moet actief worden bevorderd,

in het vmbo mogen de versterking van dit avo-onderwijs niet in de

zo staat in het plan. Scholen moeten structurele uitwisseling

weg staan.’

organiseren om sociale integratie te bevor­deren. Het is de

(TZ)

bedoeling dat nog dit jaar vijfentwintig scholen deze uitwisseling realiseren, en in 2010 vijfenveertig scholen.

Meer informatie? Download het Convenant Rotterdams Onderwijsbeleid

Iedere leerling moet beschikken over sociale competenties voor

2005–2010 op www.jos.rotterdam.nl

integratie en burgerschap. Beleidsadviseur Ineke Ginjaar van JOS

(kies voor Onderwijs/Publicaties A-Z/Rotterdams Onderwijsbeleid)





15

C VOpen

April 2006

De stelling

Integreren met de Rotterdam-code Het gemeentebestuur van Rotterdam heeft een burgerschapscode gepresenteerd die onderling respect tussen bevolkingsgroepen én de integratie moet bevorderen. De code – ook wel ‘de Rotterdam-code’ of ‘het Rotterdam Appèl’ genoemd – bestaat uit zeven gedragsregels. Volgens één van deze regels ‘gebruiken’ Rotterdammers ‘Nederlands als gemeenschappelijke taal’. CVOpen legde de volgende stelling voor aan docenten en leerlingen van Accent Praktijkonderwijs, vestiging Gladys Roberts, Caroline Wijnruit, Monica van Loon

Vijverhofstraat, in Rotterdam.

Je mag alleen Nederlands spreken in het openbaar, dus ook op het schoolplein. Monica van Loon, administratief medewerkster:

Caroline Wijnruit, leerlinge 2a:

Ik ben het niet met de stelling eens. Ik vind wel dat iedereen

Ik ben het er niet mee eens. Op het schoolplein of op straat wil ik

Nederlands moet praten in school, maar zodra de leerlingen en

mijn eigen straattaal spreken. Als ik daar Nederlands zou moeten

de docenten de deur uit zijn maakt het mij niet uit welke taal ze

spreken, worden het hele saaie gesprekken. Als ik gebruik maak

spreken. Als ik in het buitenland ben, wil ik ook mijn eigen taal

van het openbaar vervoer, praat ik ook straattaal met een vriendin.

Nederlands spreken. Het maakt dan niet uit of je er een toerist

Ik vind dat ik dan toch wel respectvol ben tegenover de mede­

bent of daar woont. Ik vind wel dat je je moet aanpassen aan het

passagiers, want ik praat niet met hen en we praten dan wel

land waar je bent. Ik heb regelmatig contact met ouders van

zachter. Ik vind het zelf soms wel moeilijk om van de straattaal

leerlingen, en zij doen altijd hun best om zich duidelijk uit te

weer om te schakelen naar het Nederlands. Dan maak ik wel eens

drukken. Proberen is genoeg, want je komt er samen wel uit.

spelfouten.

Dat schept juist een band, omdat je moeite doet om elkaar te Ricardo Mathiw, leerling 2a:

begrijpen.

Ik ben het niet met de stelling eens. We hebben allemaal verschilGladys Roberts, brede-schoolcoördinator en docent:

lende culturen en spreken soms dus ook andere talen. Sommige

Ik ben het er niet mee eens, want het werkt niet. Als iedereen

mensen kennen helemaal geen Nederlands, dus dan kun je van

Nederlands zou spreken, hebben we niet ineens een harmonieuze

hen ook niet verwachten dat zij zich houden aan die regel. Ik weet

samenleving. Taal zegt niets over de vriendelijkheid van mensen.

ook niet of het helpt als iedereen Nederlands spreekt.

Ik ken mensen die Nederlands spreken die ik helemaal niet zo

Ik denk niet dat andere mensen het vervelend of hinderlijk vinden

aardig vind, maar ik ken ook mensen die een andere taal spreken

als ik op straat een andere taal dan Nederlands spreek. Ik vind dat

waar ik het heel goed mee kan vinden. Het gaat om respect naar

je zelf mag weten in welke taal je praat, en dat je je eigen taal

elkaar toe.

moet kunnen spreken in Nederland.

Daarnaast werkt het niet als je dit van buitenaf gaat opleggen.

(JvdH)

Mensen moeten zelf Nederlands willen spreken en inzien waarom dat belangrijk is. Als je bijvoorbeeld verhuist naar een ander land, dan neem ik aan dat je zelf ook moeite doet om de taal te leren en zaken van het land te begrijpen.





16

C VOpen

April 2006

De (CVO)pen aan een gast

De Cito-toets moet blijven! Kars Veling, directeur Johan de Witt College in Den Haag

In het onderwijs wordt veel getoetst. Maar er is een antistemming

Het tweede belang van toetsen is dat het helpt te beoordelen of

aan het groeien. Toetsen zou een eenzijdige nadruk op cognitieve

onderwijs effectief is. Scholen zijn – uiteraard, zou ik zeggen –

aspecten van het onderwijs bevorderen. Scholen met veel

geïnteresseerd in wat leerlingen feitelijk leren. Dit betekent

allochtone leerlingen zouden ten onrechte een negatief imago

bijvoorbeeld dat effecten van veranderingen in de onderwijsaanpak

krijgen doordat teveel van hun leerlingen niet hoog scoren.

systematisch moeten worden gevolgd. Of het nu gaat om varianten van het ‘studiehuis’, om vormen van ‘nieuw leren’ of om inzet van

Een kritische houding tegenover toetsen is nuttig. Maar het is een

ICT, we zullen kritisch moeten nagaan wat we feitelijk teweeg

riskant misverstand om te denken dat we het in het onderwijs

brengen. Daarvoor zijn slimme instrumenten nodig. Voor het

kunnen stellen zonder (gestandaardiseerde) toetsen. Toetsen is

praktijkonderwijs andere dan voor het vwo. Voor taalvaardigheid

onmisbaar voor goed onderwijs. Het probleem zit ’m in de manier

andere dan voor het vermogen om zelfstandig te werken. Hier is

waarop toetsresultaten worden gebruikt.

nog een wereld te winnen.

Het eerste belang van toetsen is dat het helpt de ontwikkelings-

In de buurt van deze functie van toetsen ligt een andere, die nogal

mogelijkheden van leerlingen te ontdekken. De Cito-eindtoets van

eens weerstand oproept. Ik bedoel natuurlijk de functie ten

een leerling kan deze ontwikkelingsfunctie vervullen, maar dan

behoeve van consumentenvoorlichting. Ouders hebben recht op

natuurlijk wel in samenhang met andere gegevens. Uit de leer­-

informatie over de effectiviteit van scholen, zodat ze met hun

biografie van een leerling kan bijvoorbeeld blijken dat de scores op

kinderen een rationele keuze kunnen maken, zo wordt gezegd.

schoolvorderingentests achterblijven bij wat verwacht kan worden

Ik denk dat er sprake is van sterke overschatting van deze functie.

op basis van zijn of haar intelligentie. Dan is extra inspanning om

Schoolkeuze is een complex proces. En soms gaat het echt fout,

te versnellen en te schakelen wellicht zinvol.

bijvoorbeeld wanneer de kwaliteit van basisscholen wordt

Een functie van toetsen die in de buurt ligt van de genoemde

beoordeeld op grond van de uitkomst van een eindtoets zonder

ontwikkelingsfunctie is die van het classificeren van leerlingen.

rekening te houden met de beginsituatie.

In de buurt, zeg ik. Het plaatsen van een leerling in een afdeling of een niveaugroep kàn gemotiveerd zijn door het belang van

Je kunt op allerlei manieren aan de haal gaan met toetsen in het

onderwijs-op-maat voor leerlingen. Maar ik vrees dat de realiteit

onderwijs. Maar slimme scholen blijven toetsen. In het belang van

vaak platter is. Bespreking van leerlingen en hun toetsresultaten

de leerlingen.

krijgt heel gemakkelijk de werking van een sorteermachine. Geen wonder dat het toetsen dan een slecht imago krijgt.





17

C VOpen

April 2006

Nieuws van de scholen

Digitaal leerlingvolgsysteem in augustus klaar!

Nieuw schoolplan PENTA: geen spoorboekje

Op zes verschillende scholen voor voortgezet onderwijs vindt een

Sinds begin dit jaar werkt PENTA college CSG met een nieuw

pilot plaats met het digitaal leerlingvolgsysteem voor het vo, tot voor

schoolplan. Het document met de titel: ‘Ruimte voor ontwikkeling’,

kort ‘Rotterdams lvs’ genoemd. Tot die scholen behoren de CSG

heeft betrekking op de periode 2006–2010. Het plan is naast de

Calvijn (vestiging Vreewijk) en het Comenius College.

schoolgids en de klachtenregeling een van de wettelijke documenten

Het leerlingvolgsysteem is ontwikkeld in werksessies met vertegen-

waarover een school moet beschikken. Algemeen rector Henk

woordigers van scholen. De leveranciers van de schooladministratie-

Fledderus noemt het ‘een ontwikkelingsdocument en geen spoor-

pakketten Magister en @VO hebben het gebouwd. De Rotterdamse

boekje’.

schoolbesturen hebben de opdracht voor dit lvs gegeven, omdat in de bestaande schooladministratiepakketten het onderdeel ‘zorg’

PENTA heeft het nieuwe schoolplan gestalte gegeven binnen de

ontbrak.

beleidsopvatting van de overheid dat scholen ‘ruimte’ moeten

Onlangs introduceerde Lex van den Nieuwenhuizen, projectleider van

hebben ‘om zelf beleid op maat te kunnen voeren’. Deze opvatting

ROVICT, het digitale leerlingvolgsysteem bij de teamleiders en

over meer autonomie voor de scholen is onder andere neergelegd in

stafmedewerkers van het Comenius College. Pilotcoördinator

Koers VO.

Henriëtte Steuten: ‘Het wordt een mooi systeem. Alle gegevens van een leerling staan overzichtelijk bij elkaar, waardoor het snel en

Henk Fledderus: ‘Het begrip “plan” heeft voor ons geen statische

efficiënt werkt. Aan ons als pilotschool is gevraagd te beoordelen of

betekenis, maar is gericht op de toekomstige ontwikkelingen.

de pilotversie gebruikersvriendelijk is en aan al onze wensen

Het schoolplan biedt het algemene kader voor de onderwijskundige

voldoet. Dat onderzoeken we in de komende maanden.’

ontwikkeling van onze vestigingen. De onderwijskundige uitwerking

Het lvs vo is gebaseerd op de vier onderdelen van het kwadrant­

vindt plaats op vestigingsniveau in deelplannen die beschikbaar

model: capaciteiten, persoonsontwikkeling, schoolgedrag en school­-

komen in de periode van het schoolplan.’

prestaties. Deze onderdelen komen terug in de vijf ‘hoofdstukken’ van het lvs: begeleiding, verzuim, toetsen en testen, rapportages en

PENTA wil de ruimte die het onderwijs krijgt van de overheid

koppelingen met andere systemen. Een grote zorg van veel scholen

‘tastbaar’ maken voor zijn docenten. Dat betekent ruimte om

is de bescherming van de persoonsgegevens. Daar is veel aandacht

onderweg zelf keuzes te maken en ruimte voor leerlingen en

aan besteed tijdens de bouw van het systeem. De gegevens worden

medewerkers voor persoonlijke ontwikkeling.

onder meer beschermd door versleuteling van gemailde informatie en protocollen voor de overdracht. Het digitale lvs vo wordt volgens planning in augustus 2006 opge­ leverd. Vanaf deze datum kunnen alle vo-scholen er gebruik van maken. Het lvs is in eerste instantie bedoeld voor Rotterdamse scholen, maar het kan ook door scholen buiten Rotterdam worden gebruikt.

Meer informatie: www.lvsrotterdam.nl





18

C VOpen

April 2006

Veel SDV-leerlingen gaan verder op het CIOS.

Sport, Dienstverlening en Veiligheid op Comeniusunit Pelikaanweg

Imagocampagne ‘Vmbo zó!’

Op de unit Pelikaanweg van het Comenius College kunnen in

CVO heeft de afgelopen weken samen met andere besturen voor vo-

augustus 2006 circa 20 leerlingen uit het derde leerjaar starten met

scholen in Rotterdam, de twee roc’s, de dienst JOS (voorheen DSO)

het intersectorale programma Sport, Dienstverlening en Veiligheid

van de gemeente Rotterdam en Skills Netherlands een imagocam-

(SDV). De werving voor SDV is in volle gang onder de leerlingen die

pagne voor het vmbo in Rotterdam gevoerd.

nu in leerjaar 2 van de kaderberoepsgerichte leerweg zitten.

De campagne werd op 14 februari gestart door wethouder Leonard

Een projectteam, bestaand uit Henriëtte Steuten, Jens Koopmans en

Geluk. Vmbo-leerlingen speelden een hoofdrol in de campagne, zij

Stefan Fleuren, bereidt de invoering van SDV op de unit Pelikaanweg

lieten zien waar ze trots op zijn. Een belangrijk campagnemiddel

voor. Het Algemeen Pedagogisch Studiecentrum (APS) begeleidt de

was een abriposter die in de campagneperiode in de hele stad te

school hierbij. De leerlingen krijgen geen klassikale lessen in het

zien was. Andere elementen uit de campagne waren een vmbo-spel

SDV-deel – 14 uur per week –, maar werken met opdrachten uit de

voor de groepen 7 en 8 van de basisscholen, een website en een rap

praktijk. De opdrachten worden verstrekt door externe opdracht­

die vmbo’ers schreven in samenwerking met de Rotterdamse

gevers, en het is de bedoeling dat de leerlingen ze echt uitvoeren.

formatie Grillig. Hoogtepunt van de campagne was deelname van

Dit zijn de ‘prestaties’ waarop het hele programma is gebaseerd.

Rotterdamse vmbo’ers aan de landelijke beroepenwedstrijd Skills

Zo’n prestatie kan zijn: organiseer een middag ‘meer bewegen voor

Talents in het Rotterdamse beurs- en evenementencomplex Ahoy’.

ouderen’, organiseer een sportdag voor een basisschool, of maak een veiligheidsplan voor een schoolfeest. De leerlingen ontdekken door het werken aan de prestaties welke competenties zij nodig hebben of al in huis hebben. SDV is dan ook een competentiegerichte opleiding. De leerlingen sluiten de opleiding SDV af met een meesterproef. De SDV-opleiding geeft aansluiting op alle mbo-opleidingen in de sectoren sport, dienstverlening en veiligheid. Veel SDV-leerlingen vervolgen hun vmbo-opleiding op het CIOS, in een voorbereidend jaar bij de politie of de landmacht, of bij een beveiligingsbedrijf. In Nederland hebben inmiddels 8 vmbo-scholen SDV officieel ingevoerd in het kader van een pilotproject. Zij werden op de voet gevolgd door 26 volgscholen. Met ingang van augustus voert weer een nieuwe groep scholen SDV in, onder wie het Comenius College. Het Farelcollege start het komend cursusjaar met de opleiding

De campagne werd op 14 februari gestart door wethouder Leonard Geluk.

Lichamelijke Opvoeding 2, Dienstverlening en Veiligheid (LDV) voor vmbo-tl-leerlingen. Dit is een variant op SDV.





19

C VOpen

April 2006

Nieuws van de scholen

Marnix Gymnasium maakt glossy over de HSL Op Melanchthonvestiging De Kring in Bleiswijk krijgen gl/tl-leerlingen al technologie.

Eind april brengt het Marnix Gymnasium in samenwerking met stichting Thuis een luxe magazine uit over de hogesnelheidslijn HSL-Zuid. Het glossy magazine Verlangen verschijnt in een oplage van 5.000 stuks en wordt verspreid onder buurtbewoners, op het

Comenius start met vak ‘technologie’

NS-station Rotterdam Centraal en op de school zelf. De Rotterdamse kunstenaar E. Jan Grolleman, die in de straat van het Marnix Gymnasium woont, kwam met het idee. De school vond

‘We vinden dat alle leerlingen van de theoretische leerweg aan

het leuk om mee te werken omdat de HSL-Zuid, het Nederlandse

beroepsvoorbereiding moeten doen in leerjaar 3. Daarom voeren we

deel van een Europees netwerk van hogesnelheidslijnen, achter het

op onze units met vmbo-tl het vak technologie in.’ Dat zegt Bas

Marnix langs loopt.

Oldemans, directeur onderwijs van het Comenius College. In het nieuwe schooljaar zal technologie al op het lesrooster staan. Technologie is een nieuw vak, dat je volgens Bas ook ‘praktische sectororiëntatie’ zou kunnen noemen. ‘Leerlingen krijgen in het derde leerjaar een heel goed beeld van de vier sectoren waaruit ze kunnen kiezen. Het vak wordt voornamelijk via computersimulaties en als probleemgestuurd onderwijs (pgo) aangeboden. Leerlingen maken de opdrachten in groepjes; ze moeten dus samenwerken, onderzoeksplannen maken, vergaderen, rapporteren en reflecteren. Dit past helemaal in de lijn van onze onderwijsontwikkeling.’ Tl-leerlingen op de units P.C. Boutenssingel, Nieuwerkerk, Krimpen en Rotterdam-Alexander krijgen het nieuwe vak vier uur per week, zoveel mogelijk geclusterd in een dagdeel. Het Comenius College hoopt dat het vak over twee jaar de examenstatus heeft; dan kunnen leerlingen het in leerjaar 4 met een examen afsluiten. Dat kan misschien als zevende vak in de theoretische leerweg, of als een van de zes examenvakken van de gemengde leerweg. In de maanden voor de zomervakantie scholen docenten van

Marnixleerlingen bekijken elkaars tijdschriften.

Comenius zich voor dit vak, en worden de lokalen op de vier units aangepast. Voor technologie moeten er in één lokaal 25 werkplekken Het magazine heeft als thema ‘Reizen en verlangen’ en bestaat uit

zijn met een pc en een aantal simulaties, waaronder een robotarm,

documentair materiaal, informatie rond de bouw van de HSL en

een domoticapaneel, een schakelpaneel voor de bedrijfsbeveiliging

verhalen en gedichten van leerlingen. De leerlingen van de vier

en een kassa met bijbehorende scanapparatuur. De units passen

vierde klassen maakten, verdeeld in groepen, een aantal tijdschriften.

hun mediatheek of computerlokaal aan tot technologielokaal.

Hiervoor interviewden ze reizigers en buurtbewoners en verdiepten

Op de Melanchthonvestiging De Kring in Bleiswijk krijgen leerlingen

ze zich in de geschiedenis van de HSL-Zuid. Bij het project waren

in de gemengde/theoretische leerweg dit schooljaar al technologie,

naast E. Jan Grolleman de vakgroepen Nederlands, Frans en ckv

als vervanging van een beroepsgericht vak. Leerlingen die het in

betrokken. Voor ckv3 gaven de leerlingen een fantasierijke draai aan

leerjaar 4 als examenvak kiezen, volgen daarmee automatisch de

voorwerpen die met reizen te maken hebben, zoals treinen en koffers.

gemengde leerweg.

Voor het vak Frans selecteerden de leerlingen Franse gedichten en vertaalden die in het Nederlands. Deze kwamen in de tijdschriften, naast verhalen, de interviews en de historie van de HSL-Zuid. Voor de glossy maakt een redactie van leerlingen, docenten en E. Jan Grolleman een selectie uit deze tijdschriften.





20

C VOpen

April 2006

Personeelszaken

Nieuwbouw Melanchthon in Bergschenhoek

Reizen met korting

De Melanchthonvestiging te Bergschenhoek hoopt het schooljaar

Reisorganisatie Thomas Cook Nederland biedt CVO-medewerkers

2008-2009 met 800 leerlingen in een nieuw schoolgebouw te

die in loondienst zijn sinds 1 maart 2006 de mogelijkheid om met

beginnen. Dit gebouw komt in de nieuwe wijk Landscheidingspark,

korting te reizen. Bij Thomas Cook Nederland horen de tour­

tussen de HSL-lijn en de gemeentegrens met Berkel en Rodenrijs.

operators Neckermann, Thomas Cook, Vrij Uit en de reisbureauketen

Ook Wolfert Dalton, de nieuwe vestiging van collega-scholen­

Thomas Cook Travel Shops. Het betreft een korting van 5% op de

gemeenschap Wolfert van Borselen in Bergschenhoek, krijgt daar

basisreissom van de reizen van Neckermann, Vrij Uit en Thomas

tegelijkertijd een nieuw gebouw voor 800 leerlingen. Beide scholen

Cook. Voorwaarde is dat de boeking plaatsvindt in een van de

zullen gebruikmaken van een groot en nieuw NOC*NSF-sportcomplex,

Thomas Cook Travel Shops. Meer informatie op www.cvo.nl

dat ook de thuisbasis wordt van een de ‘Hoekse’ turnvereniging.

De adressen van de Thomas Cook Travel Shops zijn te vinden op

Het vierde gebouw in Landscheidingspark is een nieuw gemeente-

www.thomascook.nl/asp/shops.asp.

huis voor Bergschenhoek. De nieuwbouw gebeurt voor een deel in het talud van de HSL-lijn. Jan Kweekel, algemeen rector van Melanchthon, is blij met de plek, al zijn er ook kanttekeningen bij te maken. ‘Het is een prima plek, hemelsbreed op vijfhonderd meter afstand van ons huidige semipermanente gebouw aan de Boterdorpseweg. De bereikbaarheid van Landscheidingspark is goed. De vorm van de strook die bebouwd kan worden – lang en smal – brengt jammer genoeg beperkingen met zich mee. Ook de wensen van de gemeente voor de nieuwbouw zorgen voor complicaties. De gemeente wil bijvoorbeeld tot maximaal vier bouwlagen hoog gaan, wat leidt tot korte, smalle gangen waaraan lokalen liggen. Maar het onderwijskundig concept van deze vestiging – Bergschenhoek is een zogeheten scenario-3-school – vraagt juist om multifunctionele, schakelbare ruimtes. We willen bijvoorbeeld graag leergebieden realiseren, plus een werkplein en een mediatheek die uitloopt in een lokaal. Een ander nadeel van het bouwterrein is dat er weinig ruimte is voor een schoolplein en parkeerplaatsen.’ Omdat Melanchthon-Bergschenhoek een scenario-3-school wil zijn,

Deelnemen aan fietsenplan tot 21 april 2006

moet de nieuwbouw een innovatieve uitstraling krijgen. Daarover is intensief overleg tussen CVO en de gemeente Bergschenhoek.

CVO-medewerkers kunnen weer meedoen aan het fietsenplan.

Ze ontwikkelen ook een convenant om de juridische en financiële

Volgens deze fiscale regeling mogen werknemers van CVO eens in de

afspraken vast te leggen.

drie jaar een fiets kopen met belastingvoordeel. De precieze

De twee scholen laten overigens nog onderzoeken hoe groot de

voorwaarden voor deelname aan het fietsenplan staan in de regeling

instroom van nieuwe leerlingen wordt; de verwachting is dat beide

CVO-Fietsenplan. Deze regeling inclusief het invulformulier is

gebouwen al te klein zijn op het moment dat ze klaar zijn.

verkrijgbaar op school en kan ook worden gedownload via de website www.cvo.nl (kies voor personeel/regelingen/fietsenplan). Deelname aan het fietsenplan wordt verrekend met het salaris van mei 2006, omdat het salaris dan hoger uitvalt in verband met het vakantiegeld. Het ingevulde formulier voor deelname aan het fietsenplan (het zogenoemde ‘Aanhangsel bij akte van benoeming i.v.m. fietsenplan CVO’) moet uiterlijk 21 april 2006 binnen zijn bij de afdeling PSA van CVO.

Opening van een nieuw gebouw hopelijk in augustus 2008.





21

C VOpen

April 2006

De duale student

‘Brugklassers kun je nog lekker kneden’ Al vier lichtingen binnen PENTA college CSG Op het PENTA college CSG zijn inmiddels al vier lichtingen duale studenten aan het werk. In dit nummer een interview met een tweedejaars duale student-docent op Blaise Pascal: Michael Rijke.

‘Geweldig, de reacties van leerlingen die zien dat je grond in je mond steekt.’





22

C VOpen

April 2006

Personalia

Michael Rijke (20) werd geboren in Vlaardingen en groeide op in

Gert Jan Alberts (52) is per 1 mei 2006 benoemd tot nieuwe

Spijkenisse. De scholen in Spijkenisse liggen hem wel. ‘Nadat ik

rector van PENTA college CSG Blaise Pascal. Momenteel is hij rector

van basisschool Het Anker kwam, ben ik hier op Blaise Pascal de

van een scholengemeenschap in Breda. Gert Jan begon ruim dertig

havo gaan doen. Veel leraren van wie ik toen les kreeg, werken

jaar geleden als leraar algemeen vormend onderwijs aan PENTA-

hier nog steeds als docent. Gelukkig weten ze niet allemaal meer

vestiging De Oude Maas. Van 1980 tot 2003 werkte hij op Blaise

hoe ik was in de les’, vertelt een lachende Michael.

Pascal als geschiedenisdocent, leerjaarcoördinator en conrector onderwijs. Gert Jan is de opvolger van Jan van Pelt, die een functie

Aardrijkskunde

als rector aanvaardde in Noord-Brabant.

Op de havo twijfelt Michael - net als vele anderen in zijn klas - over zijn vervolgstudie. ‘Eén vak heeft altijd mijn interesse gehad en dat is aardrijkskunde. Uiteindelijk leek het mij logisch om de lerarenopleiding aardrijkskunde te gaan doen.’ Wanneer Michael hoort over de mogelijkheid om gedeeltelijk te studeren en tegelijkertijd te werken, klinkt hem dat als muziek in de oren.

Oefenjaar ‘Het eerste jaar op Jacob van Liesveldt in Hellevoetsluis (een andere vestiging van PENTA – LH) was vooral een oefenjaar.

Peter Backer (31) begon op 1 maart als beleidsmedewerker

Ik hielp tijdens de lessen wel mee, maar lesgeven was er nog niet

huisvesting op het verenigingsbureau van CVO. Peter studeerde

bij. Nu, in het tweede jaar op Blaise Pascal, ben ik meer zelf bezig

hts-bouwkunde en ging daarna aan de slag bij een architectenbureau.

met lesgeven. Mijn vakcoach zit nog wel bij de lessen, maar ik sta

Tot voor kort was hij hoofd bedrijfsbureau van een bedrijf dat is

al regelmatig voor de klas.’ Op de vraag aan welke klas of groep

gespecialiseerd in betonrenovatie. Peter is de opvolger van Jan van

Michael het liefst les geeft, antwoordt hij: ‘Nou, de leerlingen uit

Arkel, die onlangs met pensioen ging.

het tweede leerjaar zijn al een stuk mondiger, dus doe mij maar de brugklassers. Die kun je nog lekker kneden.’

Nieuwe onderwijsvorm ‘Ik geef graag lessen waarbij de leerlingen doorkrijgen dat aardrijkskunde overal aanwezig is. Het leukste vind ik het ook om met de leerlingen erop uit te gaan, om zo de lesstof op een praktische manier aan te bieden. Vorig jaar hebben we met een aantal vakken op Jacob van Liesveldt een vakoverstijgend project gedaan, waarbij we met de leerlingen het strand op gingen om

Mark van Sorge (41) is sinds 1 januari 2006 unitdirecteur van

allerlei proefjes te doen. Super was dat! Dit jaar ben ik meegeweest

de unit Rotterdam-Alexander van het Comenius College. Hij was al

met de excursie naar Austerlitz. Daar hebben we onder andere

een jaar waarnemend directeur van deze unit. Mark werkt sinds

grondboringen gedaan, om daarna de grond te proeven en te

1 januari 2004 op het Comenius College. Daarvoor was hij unitleider

bepalen wat voor kleisoort er in de bodem zat. De reacties van de

op De Goudse Waarden in Gouda.

leerlingen die zien dat je grond in je mond steekt, dat is gewoon

Een van de voorgangers van Mark van Sorge op de unit Rotterdam-

geweldig!’

Alexander, Klaas

(LH)

36 jaar in dienst van CVO. Onder verantwoordelijkheid van Klaas

Korthorst, is met de VUT gegaan. Hij werkte

Korthorst fuseerde christelijke mavo Het Lage Land in 1994 met het Comenius College.





23

C VOpen

April 2006

De hobby van…

Donna Heilker stafmedewerker personeel op Melanchthon

Vrijwilliger in een hospice Sinds mijn dochters afgelopen zomer zijn uitgevlogen, ben ik als vrijwilliger werkzaam in een hospice voor terminale patiënten in Voorburg. In het hospice spreken we trouwens niet over patiënten, maar over bewoners. Daarmee onderstrepen we het (bijna-)thuiskarakter. De meeste bewoners zijn van middelbare leeftijd of ouder. Zij hebben een levensverwachting van hooguit enkele maanden en kiezen er bewust voor om de laatste periode van hun leven bij ons, in een liefdevolle omgeving zonder al te veel hectiek, door te brengen. Daardoor wordt het thuisfront ontlast. Mensen kiezen trouwens ook voor het hospice, omdat hier 24 uur per dag verpleegkundige zorg aanwezig is. Dat is een geruststelling, voor bewoners én familie. De meeste bewoners zijn al lange tijd ziek voordat ze bij ons komen wonen. Maar niet altijd. Laatst kwam er iemand bij ons die twee maanden eerder nog gewoon aan het werk was in het bedrijfsleven. Heel onwerkelijk. In het hospice werken zeventig vrijwilligers en een aantal betaalde verpleegkundigen en coördinatoren. De vrijwilligers treden op als gastvrouw, maar ze assisteren ook de verpleegkundige aan het bed, bijvoorbeeld met het wassen en verschonen van bewoners. Omdat je zo nauw betrokken bent bij de fysieke verzorging, ontstaat er vanzelf wat meer contact met de bewoners. Zij vóelen dat je een bepaalde emotionele afstand hebt en vinden dat vaak prettig. Ze zijn daardoor vaak wat opener en toegankelijker. Ze kunnen bijvoorbeeld wat makkelijker hun angsten uiten, omdat ze weten dat je niet – met hen – in de put zakt, zoals hun directe omgeving vaak wel doet. Overigens is het in zo’n hospice allemaal niet zo zwaarmoedig als je zou denken. Veel bewoners voelen zich, ondanks hun ziekte, nog erg betrokken bij het leven. Ze vinden het leuk om met me te praten over de gewone, dagelijkse dingen. Als mens leer ik veel van dit werk. Ik krijg er energie van, leer om nóg meer te relativeren en om altijd de humor erin te houden. Ook ben ik ervan overtuigd geraakt dat de grote én de kleine dingen in het leven tot op de laatste dag belangrijk blijven. [KvB]





24

C VOpen

April 2006

De CVO-scholen

Accent Praktijkonderwijs

CVO

Marnix Gymnasium

CVO bestuurt tien scholen voor voortgezet onderwijs in Rotterdam

Weegschaalhof 33

Essenburgsingel 58

en omgeving. Met ruim 20.000 leerlingen zijn we één van de grootste

Postbus 84017

3022 EA Rotterdam

schoolbesturen in Nederland. De meeste CVO-scholen zijn brede

3009 CA Rotterdam

Tel. (010) 244 50 44

scholengemeenschappen. Ze verzorgen onderwijs op alle niveaus,

Tel. (010) 209 99 26

Fax (010) 478 08 46

van gymnasium tot praktijkonderwijs, op 40 verschillende locaties.

Fax (010) 209 56 40

[email protected]

CVO is werkgever voor zo’n 2.200 mensen. CVO streeft kwalitatief

[email protected]

www.marnixgymnasium.nl

hoogstaand onderwijs na, waarin de christelijke identiteit goed verankerd is en de zorg voor de leerling centraal staat. CVO streeft

www.cvoaccent.nl

naar actieve betrokkenheid bij onderwijs- en jeugdbeleid op lokaal, regionaal en landelijk niveau.

Christelijke Scholen­gemeenschap Calvijn

Melanchthon

Verenigingsbureau

Henegouwerplein 14-16

CVO heeft een eigen verenigingsbureau waar ongeveer vijfendertig

Grift 30

3021 PM Rotterdam

mensen werken. De medewerkers ondersteunen het bestuur,

3075 SB Rotterdam

Tel. (010) 476 73 00

het managementteam en de scholen van CVO. Ze houden zich bezig

Tel. (010) 419 00 77

Fax (010) 478 08 50

met onderwijsbeleid, personeelsbeleid, huisvestingsbeleid, com-

Fax (010) 432 45 99

[email protected]

municatiebeleid, boekhouding, personeels- en salarisadministratie

[email protected]

www.melanchthon.nl

en systeembeheer / ICT.

www.calvijn.nl

Missie CVO staat midden in de samenleving. De vereniging is geworteld in het Evangelie en handelt vanuit een christelijke inspiratie met oog Comenius College

PENTA college CSG

en respect voor haar vele verschijningsvormen. CVO biedt jonge

Lijstersingel 10

J.A. Heijwegenlaan 4

mensen stimulerend onderwijs en een brede vorming. We houden

Postbus 797

Postbus 220

daarbij zoveel mogelijk rekening met de individuele mogelijkheden

2900 AT Capelle aan den IJssel

3200 AE Spijkenisse

van de leerlingen. Vanuit een open houding werken we samen met

Tel. (010) 459 59 70

Tel. (0181) 600 200

vele verschillende partners. Om ons onderwijs op een zo hoog

Fax (010) 451 62 74

Fax (0181) 697 523

mogelijk peil te brengen en te houden.

[email protected]

[email protected]

www.comenius.nl

www.penta.nl

Farelcollege Kastanjelaan 50 Postbus 163 2980 AD Ridderkerk Tel. (0180) 411 777 Fax (0180) 418 904 [email protected] www.farelcollege.nl

Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Rotterdam en omgeving

CVO Goudsesingel 14a 3011 KA Rotterdam Postbus 22421 3003 DK Rotterdam T [010] 217 13 99 F [010] 411 42 78 www.cvo.nl

Twee weken minder vakantie?