ZO!
Informatiekrant voor medewerkers en vrijwilligers Jaargang 2
Editie maart 2014
Helemaal van slag door een appje Pag 10
Dilemma: wanneer wel en wanneer geen vrijwilliger?
Fysiotherapie: wel of niet vergoed
Pag 4
Nieuw inzicht door bedrijfsopleiding
Pag 15
Pag 12
Grotzooi krijgt podium in bieb Deventer Grotzooi, de leuke Zozijn-decoratiewinkel in Luttenberg, heeft een prachtig podium gekregen in de bibliotheek van Deventer.
grotzooi
In deze bibliotheek werd onlangs een nieuwe ‘loungeruimte’ in gebruik genomen met de naam ‘Koek en Boek’. Toen de bibliotheekmedewerkers met de inrichting aan de slag gingen, werden ze getipt door een ex-Zozijncollega. Het gevolg is dat Grotzooi een belangrijk aandeel mocht leveren in de spullen die er kwamen te staan. Omdat Grotzooi gespecialiseerd is in huisraad uit de jaren 50, 60 en 70 was dit een opdracht die helemaal paste, vertelt coördinerend ondersteuner Arjan Pronk. Samen met de cliënten van deze bijzondere dagbestedingslocatie ging hij aan de slag en het resultaat mag er zijn.
Arjan: ,,De bibliotheek van Deventer is een schitterend gebouw waarin onze spullen erg goed tot zijn recht komen. Nu genieten de bezoekers van ‘Koek en Boek’ niet alleen van een kopje koffie met wat lekkers erbij, maar kunnen ze het kopje waaruit ze drinken ook nog eens kopen. Voor Grotzooi is dit een gratis podium en een mooie gelegenheid om onze artikelen aan de man te brengen en te laten zien wat we doen. En het mooie is: we hoeven er alleen maar te zijn om de ‘collectie’ aan te vullen als er items verkocht zijn. Dus kost het ons weinig extra energie.’’ Nieuwsgierig naar wat Grotzooi te bieden heeft? Scan de QR-code:
hebben ontdekt. In deze aflevering zorgcomplex Ivoor.
1+1=3
ZO!
In de rubriek 1+1=3 staan projecten centraal waar verschillende partijen de kracht van samenwerking
in deze editie 1+1=3 ,,Disciplines
weten elkaar goed te vinden op Ivoor in Raalte.”
WAT ZOU JIJ DOEN?
02
04
Dilemma: De vrijwilliger kan een ware uitkomst zijn, maar wat kan je hem laten doen? COLUMN
05
Peter Vriesema: ,,Trots op iedereen die meewerkt aan Zozijn in de nieuwe werkelijkheid.’’ ACHTERGROND
06
08
09
10
Ook op social media is iedereen een ambassadeur van Zozijn.
HART OP DE TONG
11
,,Alles gaat op z’n kop. Ik zie dat als een uitdaging.’’
ZORGLAB
12
13
,,BEN in de omgeving is een handig ezelsbruggetje.’’
INTERVIEW
Propositieteams maken zich op voor een hete zomer.
2
van dagbesteding,regulier mbo-onderwijs,
logeren… Het loopt allemaal op een natuurlijke
Het scheelt niet veel, zeggen de betrokkenen.
Ilse van Overbeek (coördinerend ondersteuner) en Hetty te Wierik (ondersteuner) voelen zich meer dan bevoorrecht om te werken op een zorgcomplex als Ivoor. Ilse: ,,Ivoor is nu echt een plek waar het heerlijk werken is en waar we zien dat onze cliënten echt groeien. Hoe dat komt? Ik denk dat het de vrijheid is die je hier ervaart. Cliënten ervaren dat ook en dat geeft ze meer zelfstandigheid en dus groei. Ik denk dat het zo in elkaar zit.’’
Kleurrijk keramiek
Zozijn-collega’s hebben baat bij Bedrijfsopleiding Zozijn.
COLUMN
ergens vorm heeft gekregen is het wel
manier door elkaar. Het utopia van de zorg?
De Lenthof in Nijmegen: de meest zuidelijke Zozijn-locatie.
ACTUEEL
S
amenwerken en integratie. Als het
kunst, kinder- en buitenschoolse opvang, wonen,
‘Moreel beraad’ helpt en inspireert.
NIEUWS EN WEETJES
Samenwerking in optima forma bij Ivoor in Raalte. Drie verschillende vormen
De drie belangrijkste veranderingen bij het nieuwe roosteren. NIEUWS EN WEETJES
Ivoor Raalte:
14
We schuiven aan bij de koffietafel in het vrolijke kunstatelier Aventurijn, waar kleurrijke schilderijen, glanzend keramiek en levensgrote poppen van papier-maché vechten om de aandacht van de bezoeker. De kunstenaars Ellen Tuïnk en Hermien Ophof komen er gezellig bij zitten als Ilse en Hetty van wal steken over Ivoor. Hetty: ,,De plek waar we nu zitten was een van de kalkoenschuren van de boer die het nu beheert.’’ Ilse: ,,Eigenlijk begon het met een ludieke prijsvraag waarbij de opdracht was om een ideaal woon-zorgcomplex te creëren. Later werd het serieus en is dit er uit voortgekomen.’’
Twee vliegen in één klap Inmiddels is Ivoor drie jaar onderweg en de beide ondersteuners zijn laaiend enthousiast over deze vorm van samenwerking. Hetty: ,,Het heeft zoveel verschillende facetten. Als het opa- en omadag is bij kinderopvang Koos
Ilse van Overbeek en haar collega Hetty te Wierik met Ellen Tuink: ,,Cliënten ervaren hier vrijheid en dat maakt ze zelfstandiger.’’
hiernaast, komen ze hier in het atelier kijken wat er allemaal gemaakt wordt door de kunstenaars. Kinderen die op een heel natuurlijke manier met mensen met een beperking omgaan en cliënten die bewondering en waardering krijgen voor de prachtige dingen die ze maken. Twee vliegen in één klap dus. Alles loopt hier door elkaar . Als Geert even geen zin meer heeft of een sigaretje wil roken, loopt hij gezellig rond het gebouw en neemt hij een kijkje in de paardenstal.’’
In gesprek met kunstenaars Ilse: ,,In het voorjaar en in de zomer komen de fietstoeristen een kopje koffie drinken en gaan ze vaak in gesprek met de kunstenaars. Dat helpt ze groeien in eigenwaarde. Iets verderop op het terrein zit Trias Jeugdhulp, die hulp biedt bij het opgroeien en opvoeden van vijf- tot twaalf jarigen. Een aantal van hen speelt hier vrij op het terrein. Zo komen cliënten ook in contact met de kinderen die in het Logeerhuis verblijven. De jongeren van de Landstede maken bij wijze van schoolopdracht een activiteitenprogramma voor de cliënten van Zozijn. Zij leren omgaan met onze mensen en wíj hebben er een leuk programma bij. En zo zijn er door de week en het jaar heen tal van momenten waarop deze verschillende organisaties elkaar helpen.’’
,,Dit werkt echt’’ Het verbaast Jacquelien van Brink (manager Wonen Raalte) helemaal niets dat er geen wanklank valt bij de Zozijnmedewerkers. Het verbaast Jacquelien van Brink (manager Wonen Raalte) helemaal niets dat er geen wanklank valt bij de Zozijn-medewerkers. ,,Dit werkt ook echt. Eigenlijk alle ondersteuners die ik spreek, zijn enthousiast. Hét grote voordeel van Ivoor is dat deze locatie behoorlijk op zichzelf staat. Dat zorgt ervoor dat mensen uit al deze verschillende disciplines elkaar zo goed weten te vinden. De lijntjes zijn
ontzettend kort. En het leuke is dat het ook wel een stel pioniers bij elkaar is. Ze hebben een bepaalde mentaliteit waarbij ze voortdurend zoeken naar verbindingen. Mensen die hier samenwerken, werken ook echt samen. Het is geen theoretisch model voor ze. Als manager hoef ik er ook niet heel veel aan te doen om dat te laten gebeuren’’ ,,We hebben elk jaar een open dag, een winterfair en een zomerfair,’’ gaat ze verder. ,,Momenten waarop die samenwerking nog eens extra tot uiting komt. Dat zet ons als zorgorganisatie natuurlijk prachtig op de kaart. En inmiddels zijn we ook voor andere organisaties een interessante en aantrekkelijke partij. Wat ons betreft zijn we er nog niet. Er ligt een prachtige basis, maar er is nog veel meer mogelijk. We willen dat steeds meer cliënten hier een werkplek vinden. Dat hoeven niet per se Zozijncliënten te zijn, maar bijvoorbeeld ook mensen met alleen een lichamelijke beperking of cliënten uit de psychiatrische zorg. Ivoor is een prachtige locatie waar nog heel veel mogelijk is.’’
Samenwerking op één locatie. Het is nergens zo uitgebreid als bij Ivoor in Raalte. Wie werken er samen? • Landstede Onderwijs • Trias Jeugdhulp • Kinderopvang Koos • Zozijn: • Wonen: Ivoor De Deel, Ivoor De Hilde • Logeerhuis • Dagbesteding: Ouderensoos en Ivoor Groen & Dier • Kunst: Atelier Aventurijn Kijk ook op www.ivoorraalte.nl
3
Wanneer zet je wel en wanneer zet je juist geen vrijwilliger in?
wat zou jij doen?
Vrijwilligerswerk In de rubriek ‘Wat zou jij doen’ helpen Zozijn-medewerkers elkaar met lastige dilemma’s.
Vrijwilligerswerk: waar ligt de grens? De vrijwilliger is steeds belangrijker in de zorg. Want door de hogere werkdruk is er minder tijd over voor activiteiten, die wél heel belangrijk zijn voor de cliënt. De vrijwilliger is dan een ware uitkomst. Maar natuurlijk kan je die ook weer niet alles laten doen. Waar ligt de grens?
Marcella Wieskamp, pedagogisch ondersteuner Kind & Jeugd in Wooncentrum Doesburg
4
‘Soms beland je in een grensgebied’
cliënt wil meestal graag dat er iemand meegaat die hij of zij goed kent.´´ ,,Maar er zijn ook grensgebieden. Zo kunnen vrijwilligers met jongeren in de tuin werken. Dat is een ontspannen activiteit, maar jongeren leren er wél wat. En het aanleren van vaardigheden hoort officieel weer bij de taak van een professional. Een twijfelgeval dus.´´
,Als er een vrijwilliger meedraait in de woongroep, is dat bij leuke activiteiten. Koekjes bakken, een eind fietsen of meegaan naar de sportschool. De hulpverlening is het domein van professionals. Vaak is dat duidelijk. Wij gaan als dat nodig is, met een cliënt mee naar bijvoorbeeld een specialist in het ziekenhuis. Zo’n bezoek kan immers een leermoment zijn, wij ondersteunen in de ontwikkeling van de zelfstandigheid. Het is daarnaast ook privacygevoelig en een
,,De uitdaging is dat je vrijwilligers de ruimte geeft om een vertrouwensband op te bouwen met een cliënt. Het is prima als die zijn verhaal doet bij een vrijwilliger. Maar als de vrijwilliger op de stoel van de professional gaat zitten, kunnen dingen scheef groeien. Daarom is het belangrijk om steeds te monitoren, ook het contact met de vrijwilligers.”
Yvonne Schouten, teamondersteuner Op Pad (Noordwest Overijssel)
‘Bleek de cliënt geen zin meer te hebben’ ,,Vrijwilligers inzetten voor cliënten met een niet aangeboren hersenletsel (NAH) heeft zo zijn uitdagingen. Onze cliënten hebben soms een aparte ‘gebruiksaanwijzing’. Er zijn cliënten die moeilijk met veranderingen overweg kunnen en zich vaak niet begrepen voelen. Dan kom je er niet alleen met goede bedoelingen.” ,,We zijn steeds op zoek naar mogelijkheden om ze in te schakelen. Zo hebben we een cliënt die het fijn vindt om ‘De Wereld Draait Door’ te kijken en er dan even over door te praten met iemand. Zoiets is perfect voor een vrijwilliger, maar die moet wel bepaalde vaardigheden hebben. Een cliënt kan zomaar als een blad aan de boom omdraaien. Laatst hadden we een afspraak helemaal geregeld, had de cliënt op het laatste moment ineens geen zin meer. Daar moet je tegen kunnen.” ,,Vrijwilligers krijgen er een stuk zingeving voor terug. Mensen met NAH zijn gewone mensen die beschadigd zijn geraakt. Als je dat begrijpt, is het geweldig mooi werk om te doen. Ook voor een vrijwilliger.’’
Mia Mom, al 25 jaar vrijwilliger voor Zozijn
‘Er kan van alles gebeuren’ ,,Betaalde krachten kunnen onmogelijk alles doen. Daarom ga ik met bewoners van De Lockhorst fietsen op de tandem of zwemmen. Bij het zwemmen zijn ook betaalde begeleiders aanwezig. De risico’s zijn immers vele malen groter. Daar zou ik de verantwoordelijk niet voor willen dragen.’’ ,,Er kan tijdens activiteiten van alles gebeuren. Denk bijvoorbeeld aan een cliënt die een epileptische aanval krijgt. We weten wat ons te doen staat als dat gebeurt. Daar zijn we uitgebreid over gebrieft en de informatie wordt regelmatig herhaald. Ik vind de verantwoordelijkheid niet te groot, maar zou het wel heftig vinden als het écht gebeurt.” ,,Als er geen vrijwilligers zouden zijn, zou er niet gefietst en misschien ook wel niet gezwommen worden. Zo simpel is het. Maar je kunt natuurlijk niet alles aan vrijwilligers overlaten. Langdurige begeleiding, bijvoorbeeld een halve dag een groep draaien, is wat mij betreft écht de taak van professionals.”
Achter de schermen Nog steeds hoor je vrijwel dagelijks over de transities, de grote veranderingen in de zorg. Is het niet op je werk, dan is het wel in de media. Zo las ik dat net dat de Eerste Kamer de Jeugdwet heeft aangenomen en de Tweede Kamer de Participatiewet. Ook in deze ZO! vind je weer voorbeelden van collega’s die bezig zijn met de veranderingen. Die veranderingen aangrijpen om kansen te creëren. Ik ben geweldig trots op alle medewerkers die ieder op hun eigen manier meedenken over en meewerken aan Zozijn in ‘de nieuwe werkelijkheid’. De ene medewerker heeft een bezuinigingsidee en de ander een samenwerkingsidee. Anderen zijn bezig met het organiseren van een ‘managersdag’ over veranderen en verbinden – een dag waarop leidinggevenden elkaar inspireren en hun leiderschap versterken. Managers gaan naar gemeentelijke bijeenkomsten zodat we een stevige (samenwerkings) positie innemen bij de aanbestedingen. Een groepje gedragswetenschappers maakt zich sterk voor onze zorgprogramma’s en onze grondhouding, waarmee Zozijn zich kan onderscheiden. Weer een ander is bezig om het administratieve systeem in te richten dat vanaf 2015 nodig is om de aanbestedingen van gemeenten te ondersteunen. Als bestuurder van Zozijn mogen jullie van me verwachten dat ik niet alleen zie wat er allemaal binnen Zozijn gebeurt, maar ook wat er zich buiten Zozijn afspeelt. Bijna wekelijks ben ik bij bijeenkomsten van onze brancheorganisatie, de VGN, waar de lobby naar de politiek wordt gevoerd. Zo heeft de VGN al vaak aan tafel gezeten bij staatssecretaris Van Rijn. We brengen dan visies, knelpunten en alternatieven in, die de staatssecretaris kan gebruiken om zijn wetsvoorstellen aan te passen. Met dit werk achter de schermen boeken we succesjes voor mensen met een verstandelijke beperking. Zo hebben we als sector bereikt dat cliënten met een ZZP 4, en een deel van cliënten met een ZZP 3, recht blijven houden op langdurige zorg. En dankzij de sector is er aandacht gevraagd voor kinderen die niet naar school kunnen gaan. Zij gaan de zorg krijgen die zij nodig hebben via de Wet langdurige zorg of de Jeugdwet. En zo is ieder, in deze tijden van verandering, bezig zich te verbinden met elkaar, met de cliënten en met de samenleving. Peter Vriesema
5
Op weg naar een nieuw De manier van roosteren binnen Zozijn verandert. In de komende maanden wordt een Cliëntvolgend Personeelsplannings Systeem (CPS) geïntroduceerd. Stefan Adema (projectmanager PO&O Bedrijfsvoering) gaat in op de drie belangrijkste veranderingen bij het nieuwe roosteren. Ook legt hij uit welke invloed de bezuinigingen hierop hebben.
1. Systematiek: een voorspelbaar rooster Goed roosteren is van groot belang voor cliënten, medewerkers en Zozijn. De zorgvraag en de financiering hebben een dynamiek waar de planning van medewerkers naadloos op moet aansluiten; Medewerkers hebben hun werk en hun privéleven. Al deze belangen moeten goed op elkaar afgestemd worden. De nieuwe roostersystematiek en het nieuwe roostersysteem gaan daarbij helpen. ,,We gaan werken met een voorspelbaar rooster. De voorspelbaarheid in het rooster ontstaat door een basisrooster binnen een team af te spreken, dat in principe elke vier weken herhaald wordt”, zegt Stefan. In deze herhaling is al zoveel mogelijk rekening gehouden met de ‘planbare verstoringen’ zoals bijvoorbeeld vakanties en opleiding. De ‘niet planbare verstoringen’ worden dan opgelost met de flexkrachten, de min/maxers of - waar
dat niet meer kan - met de resterende min-uren van medewerkers uit het cluster. Door de inzet van deze uren kunnen de afspraken over het basisrooster intact blijven. Het maken van afspraken over verstoringen wordt ondersteund door de jaarurensystematiek (JUS). Sinds 2009 is de JUS onderdeel van de CAO die Zozijn hanteert. Zozijn moet de JUS formeel invoeren en na een aantal jaar van uitstel komt dat er binnenkort van. ,,Simpel gezegd houdt de JUS in dat je op jaarbasis het aantal uren maakt dat in jouw contract staat en een vast maandsalaris ontvangt, maar dat je in sommige periodes minder werkt en in andere periodes meer”, zegt Stefan. ,,In veel teams binnen Zozijn is dit al lang de praktijk.”
2. Organisatie: Meer efficiëntie en inzicht Roosteren en registreren zijn tot nu toe vaak gescheiden taken binnen Zozijn. Op veel plekken wordt gewerkt met papieren roosters die handmatig aangepast worden. De regioadministratie verwerkt aan het eind van de maand de ingestuurde formulieren met daadwerkelijke uren. ,,Dat kost veel tijd en geeft weinig inzicht in oplossingsmogelijkheden bij roosterverstoringen. We lossen dat op door de planning en realisatie in één systeem actueel te houden”, vertelt Stefan.
‘Je moet het echt samen oplossen’ Sandra Degen is teamleider regioadministratie voor de regio Oost-Veluwe. In deze regio werken ze sinds begin 2014 met de nieuwe roostersystematiek.
Het verschil dat overblijft wordt uitbetaald of verrekend met vakantieuren of ingehouden op het laatste salaris. Dit is een bepaling die vastgelegd is in onze CAO.
Hoe ver zijn jullie met het nieuwe roosteren? We zijn vanaf oktober bezig met de voorbereidingen om een pilot te draaien. Sinds januari roosteren we op ‘de nieuwe manier’, volgens het vierwekelijkse basisrooster. De nieuwe applicatie Aysist wordt nu door de roosteraars met gegevens gevuld, zodat het aprilrooster vanuit Aysist vrijgegeven kan worden.
Krijgen cliënten hierdoor meer mensen aan hun bed? Dat lijkt in onze regio tot nu toe mee te vallen, juist doordat we veel binnen het team opvangen of collega’s van andere woningen binnen het cluster inspringen. Dat vind ik wel heel belangrijk. Laten we vooral niet vergeten dat wij er zijn voor de cliënt.
Wat vraagt dit van roosteraars en de regio-administratie? Het is best een complexe uitdaging. Doordat er minder ruimte is om de nul-uren-contractanten in te zetten moeten ‘verstoringen’ nu vanuit het vaste personeel worden opgelost. Daarbij moet er gestuurd worden op een ‘nul-saldo’ op 31 december. Dit vraagt om een gedetailleerde planning en nauwe samenwerking tussen de medewerkers, de aandachtsfunctionarisroosteren, de manager en de roosteraar. Wat gebeurt er straks als je halverwege het jaar uit dienst gaat en je staat nog in de min? Te veel of te weinig gewerkte uren worden in overleg tussen medewerker en manager zoveel mogelijk gecorrigeerd binnen de opzegtermijn.
6
Welk advies zou je collega’s willen geven? Ga het als team met elkaar oplossen. Gun elkaar wat. Alleen dan kun je een rooster rondmaken. Je moet echt samen je verantwoordelijkheid nemen en iedereen zal water bij de wijn moeten doen.
rooster Meer zicht op oplossingen gaat ook ontstaan omdat er een rooster wordt gemaakt voor een heel cluster in plaats van voor één team. Een cluster is een verzameling van teams die bij elkaar passen, bijvoorbeeld omdat ze in de buurt van elkaar liggen of werken met dezelfde doelgroep. Als het niet lukt om binnenhet team ongeplande verstoringen op te vangen, kan het voorkomen dat je gevraagd wordt een dienst te draaien bij ‘de buren’. Dat is een dienst die past bij jouw functie en vaardigheden.
3. Applicatie: Online rooster & zelf ruilen Zozijn gebruikt tot nu toe Square om te roosteren, maar dit programma wordt niet meer verder ontwikkeld. Er moest dus een opvolger komen. Er is gekozen voor Aysist, dat onder meer een medewerkersportaal bevat. Stefan: ,,Dat portaal is niet alleen bij Zozijn toegankelijk, maar ook vanuit huis. Je vindt er jouw rooster, verlofsaldo, aantal gewerkte uren en je kunt er diensten ruilen met collega’s. De inloggegevens krijg je toegestuurd wanneer we eind maart het nieuwe systeem Zozijnbreed in gebruik nemen.”
Meer weten over het nieuwe roosteren? • Kijk op intranet onder ‘Mobiliteit & flexibiliteit’ • Informeer bij jouw manager • De JUS en een richtlijn Personele inzet is in bespreking met de OR
Veranderingen in de zorg en jouw rooster De plannen voor een nieuwe manier van roosteren zijn goed doordacht. Uitgangspunt is dat medewerkers met een vast contract een regelmatig rooster krijgen en dat oproepkrachten inspringen bij verstoringen. Door de krimpende budgetten is er echter op veel plekken geen ruimte voor het inzetten van oproepkrachten, tenzij er mensen met vaste contracten ontslagen worden. En dat wil Zozijn zoveel mogelijk voorkomen. Doordat er minder geld beschikbaar is voor oproepkrachten, wordt er meer flexibiliteit van vaste medewerkers gevraagd. Dat zal even wennen zijn en aanpassingen in de thuissituatie vragen. Om een buffer met invaluren op te bouwen, bijvoorbeeld om een zieke collega te vervangen, is het aantal ingeplande uren in het basisrooster van de medewerkers op die plekken lager dan het aantal uren van het contract. Een medewerker loopt daardoor waarschijnlijk een deel van het jaar ‘in de min’. Dit wordt gecompenseerd door extra inzet op andere momenten. Voorspelbaarheid van deze uren krijg je door afspraken te maken over de beschikbaarheid.
‘Er zit meer regelmaat in mijn rooster’ Joyce van der Heide is coördinerend ondersteuner en praktijkverpleegkundige in Wilp. Haar team neemt sinds het begin van dit jaar deel aan een pilot van het nieuwe roosteren. Wat is er veranderd in jouw rooster? ,,Er zit nu meer regelmaat in. Ik draai vaker dezelfde diensten en heb door de weken heen hetzelfde patroon van vroege en late diensten. Dat brengt rust met zich mee. Ik kan nu langer van tevoren privé-afspraken maken, al blijft dat onder voorbehoud van het maandrooster.” Hoe gaat het met de minuren? Dat vind ik lastig om te zeggen, want we draaiden de eerste maanden van het jaar altijd al in de min. We vangen nu diensten op voor een langdurig zieke collega. Dat gaat goed. Moet je altijd klaar staan om in te vallen? Nee. Wij hebben daar als team afspraken over gemaakt wie er welke dag als eerste gebeld wordt. Als je echt niet kan, bijvoorbeeld door een bruiloft, dan kan je dat ook aangeven en word je niet gebeld. Dat ervaar ik als positief. Maak je je nog ergens zorgen over? Voor de lange termijn ben ik wel benieuwd hoe het overnemen van diensten binnen het team uitpakt en hoeveel rek er in die flexibiliteit zit. In de praktijk is het voor de een
toch makkelijker om in te vallen dan voor de ander. Daar moeten we wel een weg in vinden, want iedereen moet aan het eind van het jaar uit de min-uren zijn. Werk je ook op andere woningen? Dat is voor mij minder aan de orde. Ik heb namelijk een gedeelde functie als coördinerend ondersteuner en praktijkverpleegkundige. Daar wordt overigens rekening mee gehouden. Toen er laatst een crisissituatie was, kon ik zonder problemen mijn dienst ruilen om toch op de woning te zijn.
7
‘Muziek is een fantastische ingang’ Vier muziektherapeuten van Zozijn, zijn beloond met de Vindingrijkheidsprijs. Hun theaterproductie ‘Ziek zijn’ bleek een ware hit: er werden achttien voorstellingen gehouden in de kindercentra. De prijs werd tijdens de nieuwjaarsreceptie overhandigd en is een kroon op het werk van Joes Hengefeld, Marit Eijkelkamp, Yvonne Roelvink en Gerda Weigand. Als muziektherapeuten van de sector Kind & Jeugd maken ze zich er dagelijks hard voor dat muziek een prominente plek krijgt in de behandeling en verzorging van kinderen met een beperking.
Joes Hengefeld, Marit Eijkelkamp, Yvonne Roelvink en Gerda Weigand zijn vier muziektherapeuten van Zozijn. Met de voorstelling ‘Zwabber’ sleepten ze de Vindingrijkheidsprijs in de wacht.
,,Muziek is in ons dagelijks leven overal aanwezig,’’ vertelt Gerda. ,,Het ritme van geluiden, melodie in stemmen. Muziek is een universele taal, zonder woorden. Ieder kind, ongeacht zijn of haar
ontwikkeling heeft daardoor de mogelijkheid muziek te beleven. En dat is nog maar een klein voorbeeld van wat muziek met kinderen én volwassenen doet.’’, vertelt Gerda. De Vindingrijkheidsprijs viel de vier muziektherapeuten ten deel omdat ze een complete themavoorstelling in elkaar zetten van sketches en liedjes met het thema ‘Ziek zijn’. Gerda: ,,Het is een onderwerp waar veel kinderen mee in aanraking komen. Vandaar dat het enorm aanspreekt. Het thema hebben we verbonden aan de ‘hoofdpersoon’, de hond Zwabber. In de voorstelling hebben we ook de zintuiglijke benadering gezocht. Dus niet te veel informatie willen overbrengen, maar wel gevoel en beleving. De themavoorstelling was een groot succes. In alle kindercentra, brede scholen en alle instellingen die maar verwant zijn aan Kind & Jeugd werd hij opgevoerd. ,,Voor elke locatie hebben we een themakist gemaakt met daarin de cd met de liedjes, dokterspulletjes, verbandspullen etcetera. Die kist hebben we bij elke voorstelling afgegeven, in de hoop dat daar later nog een keer iets mee gedaan wordt.’’ Voor het viertal is de Vindingrijkheidsprijs een kroon op het werk. En ook een aanmoediging. Gerda: ,,We ervaren wel eens dat we hard moeten knokken om muziek onder de aandacht te krijgen. Het is typisch zo’n activiteit waarvan men denkt dat je ook wel zonder kan. Maar voor kinderen is het juist zo belangrijk dat ze muziek ervaren.’’
Teamcoaches op cursus:
‘Moreel beraad’ helpt en inspireert
8
Ethiek is altijd een belangrijk thema geweest in de zorg. En in de dynamiek van tal van veranderingen wordt dat thema alleen maar belangrijker. Tien teamcoaches uit de regio’s Salland / De Graafschap en Achterhoek / De Liemers volgen een cursus, zodat ze een ‘Moreel beraad’ kunnen houden met teams die een dilemma hebben. ,,Binnen Zozijn is er een commissie ethiek actief’’, legt teamcoach Lianne Vonk uit. ,,Dit zijn mensen die een volledige, landelijke opleiding ‘Moreel beraad’ hebben gevolgd. Onze directeur heeft Ethiek in haar takenpakket en was zo enthousiast dat zij de teamcoaches faciliteerde om de verkorte opleiding te volgen. Zodat die op hun beurt een ‘Moreel beraad’ kunnen houden met de teams die ze coachen.’’ Inmiddels is Lianne halverwege deze cursus en erg enthousiast. ,,In ons dagelijks werk komen we medewerkers met allerlei ethische dilemma’s tegen. Een cliënt die rookt bijvoorbeeld wil je net als iedereen in zijn waarde laten. Elk
mens heeft regie over zijn of haar eigen leven. Aan de andere kant weet je dat het erg ongezond is. Hoe ver ga je dan in het aanspreken van dit gedrag?’’ Tijdens een ‘Moreel beraad’ wordt een dergelijk dilemma uitgebreid besproken. ,,We zoeken naar wat precies de vraag is en hoe je ermee omgaat. Vervolgens ga je op zoek naar de normen en de waarden die erachter zitten. Dat is natuurlijk voor iedereen verschillend. Daarom gaat het er ook niet om dat er een antwoord komt, maar dat we erover in gesprek zijn met elkaar. Dat helpt ook om ethische dilemma’s te herkennen in ons dagelijks werk.’’’ ,,We zijn nog lerende,’’ benadrukt Lianne. ,,De cursus voor teamcoaches bestaat uit twee dagen. We zitten nu tussen die twee dagen in en hebben de opdracht om met de teams te gaan oefenen. Leuk en leerzaam, moet ik zeggen. In de teams wordt ook enthousiast gereageerd. Het helpt en inspireert om op een ethische manier naar vraagstukken te kijken.’’
nieuws en weetjes
Muziektherapeuten geëerd met Vindingrijkheidsprijs
Elk jaar is er een personeelsuitje op grote hoogte. Ook in maart stonden de PV’ers weer op de latten.
Activiteiten PV
Medewerkers van De Lenthof in Nijmegen op de balustrade van het gloednieuwe complex.
De meest zuidelijke Zozijn-locatie Niet dat de temperatuur er zoveel anders is dan op andere plekken, maar sinds eind vorig jaar is appartementencomplex De Lenthof in Nijmegen wel de meest zuidelijke locatie van Zozijn. In de bovenste woonlaag van dit recent opgeleverde complex is een voorziening ingericht voor cliënten met nietaangeboren hersenletsel (NAH). De zestien appartementen hebben een eigen voordeur, woonkamer, keuken en badkamer en zijn geheel zelfstandige woonunits. Vanuit een zeventiende appartement werkt een team van Op Pad samen om de cliënten op afroep te ondersteunen, te begeleiden en (opnieuw) vaardigheden aan te leren. Na de verhuizing naar Nijmegen is nu de meeste rust teruggekeerd, aldus Jos Berends, die voor Op Pad gedragskundige en acquirerende werkzaamheden verricht.,,Medewerkers, cliënten en familieleden hebben menig vakantieuurtje opgeofferd om de verhuizing snel en ordelijk te laten verlopen. De meeste cliënten hebben moeite met veranderingen en zeker met chaos die soms rond een verhuizing kan ontstaan. Daarom is het zo belangrijk om dit zo efficiënt en overzichtelijk mogelijk te doen. Het lastige van nieuwbouw is dat het nooit helemaal kant en klaar is op het moment dat je er in trekt. Gelukkig is er weer rust en raken cliënten zo langzamerhand gewend aan hun nieuwe woonomgeving.’’
De personeelsvereniging van Zozijn organiseert het hele jaar door tal van leuke activiteiten. Zo konden we recent genieten van de musical Jersey Boys in Utrecht, waarop we na afloop nog gezellig een dansje hebben gemaakt. Begin maart ging het op skireis naar Schaffau, waar we heerlijk hebben genoten van de zon en de sneeuw. Ook voor Zozijn-collega’s die de lange latten niet zo zagen zitten, was het een ontspannende en sportieve trip. Want natuurlijk kon er ook volop gewandeld worden in dit mooie gebied. Hieronder de agenda voor de komende periode: Vrijdag 18 april
Kinderbusreis naar het Dolfinarium in Harderwijk Dit is voor kinderen van alle Zozijn-collega’s. De bestuursleden van de personeelsvereniging begeleiden dit uitje. Zaterdag 31 mei
De Toppers A’dam ArenA De Toppers Gerard Joling, Jeroen van der Boom en René Froger vieren op grootse wijze het 10-jarig jubileum van Toppers in Concert in de Amsterdam ArenA. Het concert staat bekend als ´Het Grootste en Gezelligste Meezingfeest van het Jaar’. Opgeven voor dit uitje (inclusief vervoer) kan vanaf begin april. De eigen bijdrage bedraagt 50 euro. Bij teveel aanmeldingen wordt er geloot. Dinsdag 3 juni
Workshop likeur maken Wilp Woensdag 4 juni
Workshop likeur maken Wilp Donderdag 5 juni
Workshop likeur maken Raalte
9
S
ocial media zijn niet meer weg te denken uit de samenleving. Ze spelen een belangrijke
rol in het leven van cliënten én bieden kansen om onze organisatie op de kaart te zetten. Wat doet Zozijn? Wat kan jij doen? Zijn er richtlijnen? En hoe ga je om met dilemma’s? We lopen niet voorop in het gebruik van social media. Maar er zijn collega’s genoeg die privé al lange tijd zeer actief zijn. Een aantal van hen vormt sinds vorig jaar een platform dat samen met de afdeling communicatie nadenkt over de inzet van social media.
actueel
Iedereen ambassadeur op social media
Zozijn gebruikt zelf Twitter (@Zozijn) en Facebook (www.facebook.com/zozijn) en stimuleert medewerkers om vooral actief te zijn en te blijven op social media. Als gevolg van alle veranderingen in de zorg moeten we ons immers meer dan ooit ‘verkopen’. Op social media kan iedereen een ‘ambassadeur’ zijn door je hele digitale netwerk te laten zien wat we allemaal in huis hebben. Social media zijn zo’n succes omdat bijna iedereen er mee overweg kan. Maar het vraagt wel wat mediawijsheid om ze goed in te zetten. Daarom besteden we er aandacht aan in de gedragscode (beschikbaar op intranet) en komen er dit jaar workshops. Wat doe je bijvoorbeeld als een cliënt gepest wordt via Facebook of verslaafd raakt aan WhatsApp? Natuurlijk kun je ook collega’s om advies vragen. Erwin Neerhof en Marlon Brus delen op deze pagina hun ervaringen. Heb jij daar aanvullingen op? Deel ze dan via
[email protected]
‘Volledig van slag door vervelend appje’ Marlon Brus, ambulant ondersteuner LVG Wat: Twitter (@marlon2806) en Facebook (privépagina)
10
,,Al mijn cliënten zijn op Facebook, Twitter en Instagram te vinden. En ze gebruiken de hele dag WhatsApp. Dat heeft invloed op hun leven. Door een vervelend berichtje van een vriend kan iemands stemming volledig omslaan. En een nare foto op Facebook verspreidt zich soms als een olievlek. Als medewerker moet je dat begrijpen om cliënten goed te kunnen ondersteunen.” ,,Ik vind dat we allemaal ambassadeurs zijn van Zozijn. Daarom twitter ik over dingen die ik meemaak op mijn werk. Zo krijgen bekenden en vrienden een beter beeld van wat ik doe en dat is uiteindelijk positieve reclame voor Zozijn.” ,,Het is wel belangrijk om je bewust te zijn van je privacy. Op Facebook is alles standaard openbaar, maar ik heb ingesteld dat alleen mijn vrienden foto’s en updates van mij kunnen zien. Stel dat je avondje stappen- of terrasfoto’s zichtbaar zijn voor cliënten, dan kan je lastiger een gesprek met ze voeren over alcoholgebruik.” ,,Je houdt in feite werk en privé gescheiden, net als je normaal ook doet. Daarom accepteer ik ook geen vriendschapsverzoeken van cliënten. Dat ligt best gevoelig, want een cliënt kan dat interpreteren als een afwijzing. Daarom doe ik dat altijd op een luchtige manier en tussen neus en lippen door. Dat gaat tot nu toe goed.”
‘Alles op z’n kop’
hart op de tong
Passie. Het is de motor van alles wat je doet. In de rubriek ‘Hart op de tong’ laten Zozijn-medewerkers et achterste van hun tong zien.
Johnny Tuter (51) is coördinator logistiek en regelt samen met twee collega’s het busvervoer bij Zozijn.
‘Nieuwe cliënten werven via Facebook’ Erwin Neerhof, zorgbemiddelaar Wat: Twitter (@ErwinNeerhof) en Facebook ,,Vorig jaar heb ik een tweedaagse workshop gevolgd over social media. Daarna heb ik als pilot een Facebookpagina gemaakt voor Ivoor in Raalte. Deze prachtige dagbestedingslocatie zit nog niet vol. Via Facebook willen we Ivoor promoten én nieuwe cliënten werven.” ,,Ik heb mijn plannen eerst besproken met de begeleiders op Ivoor. Ook heb ik toestemming gevraagd om foto’s te gebruiken van cliënten en activiteiten. Op 6 december is de pagina online gegaan. In de weken die volgden, groeide het aantal likes van cliënten, hun familie en vrienden en medewerkers van Zozijn.’’ ,,Er komen momenteel steeds meer onbekenden bij, dus het netwerk breidt zich uit. Het zou mooi zijn als we hiermee in de toekomst potentiële cliënten bereiken. Maar zelfs als dit niet direct aanmeldingen oplevert, zou ik er mee doorgaan. Naamsbekendheid voor een organisatie is belangrijk. Deze Facebookpagina draagt daar een steentje aan bij.’’ ,,De gedragscode op deze Facebookpagina? Die is wat mij betreft zoals in het ‘echte’ leven: geen grof taalgebruik of discriminerende opmerkingen, respect hebben voor elkaar en oog hebben voor de privacy van cliënten. Gelukkig heb ik nog geen reacties hoeven verwijderen en eigenlijk verwacht ik ook geen negatieve reacties. Iedereen is heel enthousiast, ook de cliënten. Als ik foto’s kom maken, dan weten ze al dat het voor Facebook is!’’ www.facebook.com/zozijn.ivoor.raalte
Hoe ziet jouw gemiddelde werkdag er uit? Mijn dag begint meestal om 7.00 uur. Eerst check ik mijn mail. Daarna ga ik aan de slag met de planning voor mijn gebied Salland/De Graafschap. Daar is ook de planning van de andere regio’s sinds 1 januari bij gekomen. Zozijn heeft ongeveer 1250 cliënten die dagelijks vervoerd moeten worden. Dit doen we met 17 eigen bussen en 12 externe vervoerders. Mijn grootste uitdaging is om de busjes vol te krijgen, zodat de ritten zo efficiënt mogelijk ingezet worden. Waar krijg je energie van als het om je werk gaat? Dat de dingen goed verlopen en dat iedere cliënt op tijd op zijn of haar werk of dagbesteding is. Het geeft een goed gevoel als ouders of begeleiders aangeven dat ze het fijn vinden dat de busjes er altijd weer op tijd staan. Ik heb van alle eigen chauffeurs het mobiele nummer. Staat hij bijvoorbeeld in de file of is er vertraging door een pak sneeuw, dan stuur ik snel een andere bus. Waar loop je tegenaan? De bezuinigingen op het vervoer hakken er wel in. Cliënten moeten dichter bij hun dagbesteding wonen, de ritten worden korter. De laatste maanden en ook momenteel zijn er daardoor ontzettend veel veranderingen. Alles gaat op z’n kop. Ik zie dat als een uitdaging. Straks, vanaf mei, gaan veel cliënten weer op vakantie en krijgen we het weer wat rustiger. Hoe ben je in de zorg terecht gekomen? Zo’n 26 jaar geleden ben ik gestopt met mijn werk als vrachtwagenchauffeur. Mijn vriendin werkte bij Zozijn en vertelde dat ze iemand zochten voor intern vervoer. Ik ben aangenomen en na acht jaar busrijden op de planning gezet. Wat is meest waardevolle aspect van jouw werk? Dat cliënten zo goed en comfortabel mogelijk vervoerd worden. De planning strak houden en goed overzicht hebben is daarbij belangrijk. Eigenlijk heb ik daar amper een computer voor nodig. Het zit allemaal in mijn hoofd. Het leuke van dit werk is dat elke dag anders is. Altijd weer een verrassing!
11
zorglab Zozijn-collega’s oefenen lastige gesprekken in het regiokantoor Achterhoek/De Liemers tijdens de Bedrijfsopleiding.
Nieuwe inzichten door Bedrijfsopleiding
T
erug in de schoolbanken. Toen Zozijn van
opleiding met gemiddeld een klinkende acht.
Het duurde even voordat de bedrijfsopleiding geaccepteerd werd. Martin: ,,Aanvankelijk waren er zeker wel wat aanloopproblemen. Sommigen hadden er moeite mee dat de opleiding verplicht werd gesteld. Anderen vonden de kwaliteit onvoldoende. Weer anderen liepen er tegenaan dat het er allemaal bij moest. Wat je nu merkt, is dat mensen deze opleiding heel goed op waarde weten te schatten. Zelfs op zo’n manier dat de opleiding nu een gemiddeld rapportcijfer van een acht krijgt.’’
Opmerkelijk.
‘Oh-ja-momenten’
start ging met de bedrijfsopleiding, werd
er hier en daar best kritisch tegenaan gekeken. Drie jaar later waarderen de deelnemers diezelfde
,,Het heet een bedrijfsopleiding, maar als je naar de omvang kijkt, hebben we het over een mini-ROC, ‘‘ lacht Martin van den Tweel die als unitleider Opleiden verantwoordelijk is voor de organisatie en inhoud. ,,We bieden elk half jaar 150 tot 200 mensen een erkende opleiding en dat doen we voor in totaal 1500 mensen. Dat dit op deze schaal gebeurt, is uniek.’’
Nienke Stuivenberg (37) is een van de afgestudeerden en herkent sommige kritische punten. ,,Het niveau van de opleiding ligt in mijn beleving vrij laag. Ik had best veel ‘oh-ja-momenten’, dingen die je al wel weet, maar waar je dan nog even extra op wordt gewezen. Niet heel erg storend. Maar sommige aandachtsgebieden zoals bijvoorbeeld de ontwikkelingspsychologie kunnen wel wat verdieping gebruiken.’’
Niveau verhogen De bedrijfsopleiding werd als basisopleiding in het leven geroepen om het algemene opleidingsniveau van de medewerkers Zozijnbreed te verhogen. In een half jaar tijd doorlopen alle medewerkers in de primaire zorg negen modules en een toetsplan. Wie alle praktijkopdrachten en (praktijk)toetsen met goed gevolg aflegt, krijgt een door het SOEC (namens de VGN) erkend certificaat. ,,En dat is dus niet alleen binnen Zozijn geldig, maar komt ook goed van pas op het moment dat je solliciteert naar een functie bij een andere zorgorganisatie.’’
12
Desondanks profiteert Nienke regelmatig van de opgedane kennis. ,,De bedrijfsopleiding heeft mij bewuster gemaakt van de verschillende niveaus. In het logeerhuis in Doetinchem waar ik werk zie je meer dan tien kinderen per weekend. In het volgende weekend kunnen dat weer andere kinderen zijn. Omdat je ze onregelmatig ziet, is het des te uitdagender om in te schatten op welk niveau ze functioneren. Je bent snel geneigd om ze overschatten. In de bedrijfsopleiding hebben we extra handvatten gekregen om die inschatting toch goed te maken. Hierdoor kan je de zorg beter op ze afstemmen.’’
Nog bewuster Lonneke Bomhof (30) heeft diezelfde ervaring. Als ondersteuner op Veld en Weide 19 en 21 is ze zich ,,nog bewuster geworden’’ van haar eigen handelen. ,,In sommige opzichten heb ik mijn kennis uitgebreid. Ook het discussiëren en brainstormen met collega’s heeft me inzichten gegeven waar ik zelf niet zo snel was opgekomen.’’ De praktijkopdracht heeft haar veel gebracht, zo zegt ze. ,,Dankzij deze opdracht ben ik nog dieper ingegaan op het lichamelijk welbevinden van een van mijn cliënten.’’ De mobiliteit van deze cliënt was een belangrijk knelpunt. In de praktijkopdracht heb ik dit volgens de SMARTmethode uitgewerkt tot een actieplan.’’ Martin heeft veel respect voor de mensen die deze inspanningen doen om het certificaat te behalen.,,Steeds bezig zijn om de dingen die we doen te verbeteren. Dat is juist in deze tijd zo belangrijk. Er verandert zoveel. Er wordt veel van mensen gevraagd. Dat ze dit er in al die hectiek bijdoen, daar heb ik grote bewondering voor.’’
Uitspraken van studenten: ,,Veel nieuwe dingen gehoord en geleerd en veel zaken opgefrist. Ook het contact met collega’s was heel waardevol.’’ ,,In het verleden werd er niet zo gekeken naar het ontwikkelingsniveau van de cliënt. Inmiddels weet ik beter; het is belangrijk om van de cliënten het ontwikkelingsniveau te weten en daar als ondersteuner op aan te sluiten.”
Verdieping na Bedrijfsopleiding In aanvulling op de Bedrijfsopleiding vinden er diverse verdiepende scholingen plaats. Zo is er een training basiscoaching voor coördinerend (pedagogisch) ondersteuners en geven we trainingen BOPZ, Medicatie, Agressiepreventie en -hantering en Competent Methodisch Opleiden in de beroepspraktijk. Ook is er een Bedrijfsopleiding gestart specifiek voor nachtdienstmedewerkers. Om in te spelen op de veranderingen die de stelselwijzigingen met zich meebrengen, vindt er een Scholing intensieve gezinsondersteuning plaats bij Kind & Jeugd. Daarnaast heeft de unit opleiden een voorstel gemaakt om medewerkers te scholen in de competenties die in de ‘nieuwe’ werkelijkheid nodig zijn, met onder andere trainingen als Eigen Kracht en ondernemerschap.
Kind in een snoepwinkel Herinner je nog die momenten vroeger dat je zakgeld kreeg? Je voelde je de koning te rijk met je gulden of euro. Wist een week van tevoren al wat je ging kopen. En het was natuurlijk altijd ruzie met de buurjongen, die net iets meer zakgeld kreeg en ook nog eens niets in zijn spaarpot hoefde te doen. Het leven was oneerlijk en mooi tegelijk. Werk je met kinderen bij Zozijn, dan kan iets simpels als zakgeld ineens leiden tot ingewikkelde dilemma’s. Want wat doe je als een enthousiaste Saskia van acht jaar oud stuiterend van enthousiasme aan je broekspijpen hangt met de vraag of ze naar de supermarkt mag om snoep te kopen? Veel tijd heb je niet. Een kind verwacht snel en duidelijk antwoord. De verleiding is groot om in een split second ja of nee te zeggen. Maar bij Saskia ligt het niet zo eenvoudig. Je moet razendsnel een inschatting kunnen maken van haar context en dan is ‘BEN in de omgeving’ een handig ezelsbruggetje. B: wat speelt er Biologisch gezien bij Saskia? Kan ze goed lopen of fietsen, heeft ze aangeboren ziektes of een syndroom? E: welke Ervaringen heeft ze in haar leven opgedaan? Is ze op weg naar een supermarkt al eens ergens van geschrokken, is ze de weg al eens kwijtgeraakt? N: welk cognitief Niveau heeft Saskia? Kan ze goed met geld omgaan? Welk emotioneel niveau heeft ze? Aan de hand van deze vragen kan je de ‘omgeving’ inschatten. Kan Saskia prima alleen naar de winkel of moet je misschien samen gaan? En als je dan samen gaat, watkan ze dan een deel zelf doen (snoep uitkiezen), maar heeft ze hulp nodig bij het afrekenen. Ingewikkeld? Ja. Het blijft altijd wikken en wegen wat een cliënt zelf kan en wanneer je zaken overneemt. Maar, het is heel wat waard als Saskia zich daardoor - net als wij vroeger - kind in een snoepwinkel kan voelen. René Hindriks, Gedragswetenschapper
13
Jochem Kleerebezem projectmanager Financiën & Control: ,,Jouw manager heeft jouw inbreng nodig om te kunnen bijdragen aan goede voorstellen naar gemeenten.’’
Propositieteams maken zich op voor hete zomer
‘Laten zien wat we in huis hebben’ G
emeenten worden met ingang van 1 januari 2015 verantwoordelijk voor
kwetsbare burgers die extra ondersteuning nodig hebben om
d
mee te doen in de samenleving.
we een propositie. Om te zorgen dat onze reactie voldoet aan alle voorwaarden van gemeenten werkt Zozijn met ‘Propositieteams’. Onder leiding van de g a directeur Stelselwijzigingen, Henk Loman, wordt per a vr gemeente bekeken hoe onze propositie moet worden gemeente vormgegeven. De managers zijn aanbesteding momenteel al druk bezig ant wo om te inventariseren • benodigde or wat ze gemeenten ondersteuning • geldende leveringskunnen bieden.
voorwaarden
»
Aan welke zorg- en welzijnsaanbieders ze deze ondersteuning gaan uitbesteden is dé grote vraag. Uiteraard zet Zozijn alles op alles om in beeld te zijn bij alle zeventig gemeenten die het Zozijn-gebied rijk is. Jochem Kleerebezem, projectmanager Financiën & Control, vertelt hoe dat in zijn werk gaat.
voorbereiding ProPositieteam •
betreffende manager dir. stelselwijziging • staf (administratief) •
Het ondersteuningsaanbod dat Zozijn voorstelt aan gemeenten als reactie op een aanbesteding noemen
14
Wisselende samenstelling!
ProPositie •
»
,,Waar het allemaal om draait is dat we gemeenten op maat kunnen bedienen’’, vertelt Jochem. ,,Wat wij moeten laten zien, is dat Zozijn alles in huis heeft om de ondersteuning op een hoog niveau te houden en ook dat we dat tegen zo laag mogelijke kosten kunnen doen. Want er moet ook fors bezuinigd worden.’’
ons aanbod • onze prijs
Drukke zomer Veel gemeenten weten nog niet precies wat ze in hun aanbestedingen moeten vragen. ,,Ze weten nog niet exact hoeveel geld ze beschikbaar hebben, welke ondersteuning ze daarvoor in moeten kopen en welke organisaties ze voor die begeleiding willen gaan inzetten. Zodra dat bekend is, kunnen ze hun vraag ‘in de markt’ brengen, zodat wij en andere organisaties daarop kunnen reageren met onze voorstellen. Maar ik verwacht dat dit niet eerder zal zijn dan vlak voor de zomer. En dat betekent dat wij het in de zomer erg druk krijgen om voor al die zeventig gemeenten goede en slimme voorstellen (proposities) te kunnen schrijven.’’ Gemeenten overtuigen om met Zozijn in zee te gaan, daar kunnen alle medewerkers van Zozijn aan bijdragen, stelt Jochem. ,,Kijk, jouw manager heeft jouw inbreng nodig om te kunnen bijdragen aan goede voorstellen naar gemeenten. Verdiep je in de gemeente waarin je werkt, denk mee met je manager. Reik ideeën aan hoe zorgtaken slim ingevuld kunnen worden. Wees erop voorbereid dat je wordt gevraagd om mee te denken hoe we ‘jouw gemeente’ het beste kunnen benaderen.’’
Administratie klaar voor propositie ,,Henk Loman vervult daarin een centrale rol’’, gaat Jochem verder. ,,Per vraag van de gemeente formeert hij een propositieteam waarin altijd de manager zit die contactpersoon is voor de betreffende gemeente. Juridische en financiële zaken worden uitgezocht door de medewerkers van de afdeling van Financien & Control. Mijn rol is om ervoor te zorgen dat Zozijn klaar is om de administratie voor alle proposities bij te houden. Ook daarna als we begeleiding gaan leveren in de gemeente houden wij de administratie op orde. Het is super belangrijk dat we dit goed doen. Een groot deel van de omzet van Zozijn komt straks van de gemeenten. We móeten zorgen dat we die omzet binnenhalen.’’
Spannende tijden Het maken van goede voorstellen voor 2015 is belangrijk. Maar voor het jaar daarop wordt het nóg belangrijker, weet Jochem. ,,Voor 2015 is de kans erg groot dat we betrokken worden waar we nu al actief zijn zodat cliënten niet tussen wal en schip vallen bij deze overgang. Vanaf 2016 kunnen gemeenten weer kiezen voor een nieuwe aanbesteding, cliënten kunnen dan in één keer een andere aanbieder krijgen omdat die een aanbesteding gewonnen heeft.’’ Het zijn spannende tijden. ,,Het is aan ons om slimme oplossingen te bedenken voor gemeenten. Om tegen lage kosten het niveau van zorg zo hoog mogelijk te houden. Dan zijn we de partner die een gemeente nodig heeft. Dat vraagt van ons om nóg klantgerichter te denken. Om ons optimaal in te leven in de gemeente.’’
Fysiotherapie: wel of niet vergoed? Voor cliënten die bij Zozijn wonen, valt fysiotherapie vaak niet onder de instellingskosten. Tot vorig jaar heeft Zozijn de regels op dit gebied niet toegepast, vanaf 2014 zijn we genoodzaakt dit wel te doen. Wat betekent dat voor cliënten, begeleiders en therapeuten? Fysiotherapeuten Hilde Siderius-Rensink en Liesbeth te DorsthorstBoerham leggen het uit. Stel, je begeleidt een cliënt met een meervoudige beperking. Als gevolg van spasmes heeft jouw cliënt lichamelijke klachten en daarom krijgt hij fysiotherapie. Dat wordt vergoed vanuit de AWBZ. Maar breekt deze cliënt zijn been bij een auto-ongeluk? Dan valt de benodigde therapie voor het herstelproces onder de eerstelijnszorg en komt de vergoeding uit de Zorgverzekeringswet. ,,Eigenlijk net zoals bij jou en mij”, zegt Hilde. ,,Maar in de praktijk kregen cliënten vroeger vaak alles vergoed via de AWBZ, ook als de therapie niet gerelateerd was aan iemands beperking. Nu de kosten van de zorg teruggedrongen moeten worden, wordt daar veel kritischer naar gekeken. Het kan dus zo zijn dat cliënten zelf meer gaan betalen dan ze gewend zijn.” Dat vraagt ook bewustzijn van begeleiders. Volgens Liesbeth is het belangrijk dat zij weten hoe hun cliënten verzekerd zijn. ,,Als jouw cliënt alleen een basisverzekering heeft, betaalt hij of zij alle behandelingen zelf. Je moet dat kunnen uitleggen aan cliënten en verwanten, zodat ze wellicht kunnen overwegen om een aanvullende verzekering af te sluiten die fysiotherapie vergoedt. Die aanvullende dekking verschilt per zorgverzekeraar. Vraag dus altijd even na hoeveel behandelingen worden vergoed.” Er zijn uitzonderingen op de regel. Bij aandoeningen die op de ‘Lijst van Chronische aandoeningen’ staan, wordt eerstelijns fysiotherapie wel gedeeltelijk vergoed. Rensink: ,,Na een heupoperatie heb je bijvoorbeeld recht op 12 maanden fysiotherapie uit de basisverzekering. De cliënt moet dan wel het eigen risico van 360 euro en de eerste 20 behandelingen betalen. Als je hier vragen over hebt, dan kun je ons benaderen. Dan zoeken wij uit of een aandoening op de lijst staat.”
15
ZO! Wilma Becker (tweede van rechts): ,,Zorg dat je elkaar blijft aansporen en
Opmerkingen of ideeën voor de ZO!?
inspireren.”
Heb je opmerkingen over de ZO! of ideeën voor onderwerpen? Bel of mail naar de hoofdredacteur Majorie Rengerink: 06 - 31 68 55 86,
[email protected] of neem contact op met een van de andere redactieleden.
In het jaarplan van Zozijn valt de term ‘Toekomstbestendige Medewerker’. Hoe ziet zo’n medewerker er eigenlijk uit en hoe denkt hij of zij? We vroegen het aan Wilma Becker, manager Wonen Doetinchem. Een van haar teams geeft ambulante ondersteuning aan cliënten, van wie de financiering overgaat naar de gemeente. Samen met Wilma zetten we de ‘zes eigenschappen van een toekomstbestendige medewerker’ op een rij.
Colofon Redactie Thea Tiemessen, Zorgbemiddelaar Dagbesteding & werken De Liemers
[email protected]
Een toekomstbestendige medewerker:
Tiny van Kessel, Coördinerend ondersteuner in Raalte
[email protected]
1. zorgt niet vóór… maar zorgt dat! ,,De grootste verandering in de zorg is dat niet langer aanspraak gemaakt kan worden op het recht op zorg. Je hebt recht op participatie, dat je mee kunt doen in de maatschappij. Dat vraagt van de medewerker in de zorg een ommezwaai. Jij moet er voor zorgen dat cliënten in hun kracht komen. Je motiveert en ondersteunt cliënten bij het vinden van oplossingen. Het eigen netwerk van de cliënten wordt heel belangrijk. Jouw opdracht is na te gaan hoe jij er aan kunt bijdragen dat dit netwerk versterkt wordt.’’
René Hindriks, Gedragswetenschapper in Regio Oost-Veluwe
[email protected] Karen Breukers, Communicatieadviseur met aandachtsgebied stelselwijzigingen
[email protected]
2. heeft de weerstand overwonnen ,,De veranderingen in de zorg roepen in eerste instantie vaak weerstand op. De toekomstbestendige medewerker stopt de energie niet in het aanvechten van de veranderingen, maar gaat voor de mogelijkheden. Het moet anders in de zorg, maar het kan ook anders. Zorg dat je elkaar blijft aansporen en inspireren.’’
Jochem Kleerebezem, Projectleider Financiën & Control
[email protected] Petra Boerboom, Unitleider P&O Salland, De Graafschap, Op Pad en inzendbureau
[email protected]
3. weet hoe gemeenten met begeleidingstaken omgaan ,,Als je toekomstbestendig wilt zijn, moet je weten en begrijpen hoe de gemeente, waarin jij werkt, het beleid vorm gaat geven. Waar liggen de mogelijkheden om samen te werken, waar kun je aansluiten, waar kun je laten horen en zien wat Zozijn te bieden heeft?’’
Diane Onnink, Secretaris Raad van Bestuur en Manager Bestuursbureau
[email protected]
4. staat open voor ontwikkeling en scholing ,,De nieuwe manier van werken vraagt andere competenties. Sta open voor scholing en ontwikkeling. Kijk wat er binnen de organisatie aangeboden wordt. Durf verder te denken dan jouw huidige werkkring. Denk in mogelijkheden en die kunnen ook buiten de organisatie, binnen het samenwerkingsgebied liggen, bijvoorbeeld in wijknetwerken. Zorg dat je er bij bent.’’
Majorie Rengerink, Communicatieadviseur (hoofdredacteur)
[email protected]
Teksten en productie Hiemstra Publiciteit Barneveld www.hiemstrapubliciteit.nl
5. ontdekt de talenten van cliënten ,,Ook al hebben onze cliënten een beperking, kijk nooit over hun talenten heen. Ontdek waar ze goed in zijn en breng ze vervolgens in verbinding met mensen voor wie zij iets kunnen betekenen en andersom. Zorg dat je de sociale kaart goed in beeld hebt, dan kun je de verbinding ook goed maken.’’
Drukwerk Ratio Sluis Grafisch Totaal Voor medewerkers die gedetacheerd zijn bij Zozijn en/of werken als ZZP-er ligt een exemplaar van deze krant klaar bij de receptie in Wilp. De ZO! verschijnt 4x per jaar. Oplage 3500.
6. is tegelijkertijd ondernemer
16
,,Een ondernemende geest is onontbeerlijk. Vooruit denken. Motiverende gesprekken voeren. Oplossingsgericht werken. Het zijn allemaal zaken die steeds belangrijker worden. Rapporteer aan elkaar en ontdek zo waar de kansen liggen.’’
Krijg je op één adres meer exemplaren van de ZO! en heb je dat liever niet? Stuur dan een mail naar
[email protected] met je naam en adresgegevens en het aantal exemplaren dat je wilt ontvangen.
100% gerecycled papier
De medewerker van de toekomst