Jaargang 17, nummer 1
NIEUWS
oktober 2015
WIJZER
Inhoudsopgave Om over na te denken Van de Kerkenraad Van de Kerkrentmeesters Jaarrekening Van de Diaconie Discipelschap in het hele leven Zendings- en evangelisatiecommissie What would Jezus do? Opendeurendag Een economische vluchteling op ‘t Hoogeind Verjaardagen Puzzel Vorming en toerusting Even voorstellen 1 Boekentafel World Servants reis Malawi Even voorstellen 2 Koninklijk eten, een Bijbels voorrecht Tot slot Visje Bijbeltekst Colofon
2
3 5 10 11 12 14 18 20 21 25 27 28 29 32 37 40 42 45 50 51 52 52
Om over na te denken Wie heeft gezorgd voor de vreemdeling? Mattheüs 25: 31-46 De eerste christenen verwachtten de komst van Jezus. Ze geloofden dat Hij komen zou uit de hemel en dat met Zijn komst de nieuwe wereld definitief zou aanbreken. Volgens deze verwachting zou Jezus komen als redder (zie bijvoorbeeld 1 Thess. 1: 10) en als rechter (zie bijvoorbeeld 1 Kor. 4: 5). Jezus zou een grote rol spelen bij de definitieve beslissing over het lot van de mensen. Dat is ook het geval in Mattheüs 25: 31-46. Daar wordt Jezus aangeduid als “de Mensenzoon”. En Hij is tegelijk koning (zie vers 31, 34, 40) en rechter. Hij spreekt recht over de mensheid vanuit een alwetende positie. Bij voorbaat verdeelt Hij de mensen in “schapen” en “bokken”. Dit is een verwijzing naar Ezechiël 34: 17, waar God rechtspreekt over Zijn volk, eveneens in Zijn rol als koning. In Mattheüs 25 spreekt de Mensenzoon Zijn oordeel uit over de hele mensheid (alle volken). Het criterium op grond waarvan de mensen bij de ene of de andere groep worden ingedeeld, neemt een belangrijke plaats in. Het komt vier keer ter sprake (vers 35-36, vers 37-39, vers 42-43 en vers 44). Het komt erop aan hoe de mensen de Mensenzoon behandeld hebben in Zijn weerloosheid en zwakheid. In vers 40 en vers 45 wordt het criterium verduidelijkt: Doorslaggevend is de manier waarop de mensen “de onaanzienlijksten” van de broeders of zusters van de Mensenzoon hebben behandeld. Een belangrijke vraag is, wie de “broeders en zusters” van de Mensenzoon zijn. Binnen het evangelie volgens Mattheüs ligt het volgende antwoord voor de hand: Degenen die in Jezus geloven, de christenen. Zie bijvoorbeeld Mattheüs 10: 40, 42: “Wie u ontvangt, ontvangt Mij; en wie Mij ontvangt, ontvangt Hem Die Mij gezonden heeft. En wie een van deze kleinen slechts een beker koud water te drinken geeft omdat hij een discipel is, voorwaar, Ik zeg u: hij zal zijn loon beslist niet verliezen.” 3
Het lot van de christenen is verbonden met dat van Jezus. En de manier waarop men hen behandelde, zal doorslaggevend zijn in het oordeel van de Mensenzoon. Dat was niet een compleet nieuwe voorstelling van zaken want in het Oude Testament vind je soms net zoiets. Zo staat er in Joël 4: 1-3 dat de (slechte) manier waarop de volken Israël hebben behandeld doorslaggevend zal zijn in Gods (negatieve) oordeel over deze volken. In het Nieuwe Testament nemen de christenen, de volgelingen van Jezus, deels de speciale rol in die het volk Israël in het Oude Testament inneemt. Wat houdt die goede behandeling van de onaanzienlijksten van Jezus’ broeders en zusters precies in? Het gaat om een vriendelijke behandeling van de zwakke en weerloze. Ook de vreemdeling wordt hier genoemd. De vreemdeling had een plaats in het rijtje van de sociaal zwakken, de verschoppelingen van de samenleving. Er zijn veel meer teksten die stellen dat het God gaat om een goede behandeling van de sociaal zwakken. Zo is te lezen in Jesaja 58: 7 dat de verering van God het volgende inhoudt: “Is het niet dit, dat u uw brood deelt met wie honger lijdt, en de ellendige ontheemden een thuis biedt, dat, als u een naakte ziet, u hem kleedt, en dat u zich voor eigen vlees en bloed niet verbergt?”. Zwakken en verschoppelingen zijn er in iedere samenleving. Binnen de christelijke traditie speelt charitas, de zorg voor armen en misdeelden, een belangrijke rol. Maar het opvallende aan Mattheüs 25: 31-46 is, dat daar juist Jezus’ volgelingen de verschoppelingen zijn. Dat kan met twee dingen te maken hebben. Sowieso waren er onder de eerste christenen veel armen en sociaal zwakken. Maar bovendien zagen de eerste christenen hun situatie als een tijd van verdrukking en vervolging (zie bijvoorbeeld Rom. 8: 31-39). Tegelijk geloofden zij dat de nieuwe wereld spoedig zou aanbreken. Zij geloofden dat de Mensenzoon snel zou komen en dat dan het eeuwige heil voor hen zou aanbreken. Uit: Rieuwerd Buitenwerf en Clazien Verheul, Ballingen, buren en buitenlanders. De vreemdeling in de Bijbel, Heerenveen 2007
4
Van de Kerkenraad Bloemlezing kerkenraadsvergadering 23 april 2015 Opening Na het zingen van psalm 41: 1 en 2 gaat br. J. van Vliet voor in gebed. Hij laat lezen Job 2: 1 t/m 13. De inleiding is uit hoofdstuk 6 van het boek “Een voortreffelijk werk”. Dit hoofdstuk gaat over “Pastoraat bij zieken”. De samenvatting van de inleiding luidt: Het bezoeken van zieken is een Bijbelse opdracht. De drie ziekenbezoekende vrienden van Job zwijgen. Als wij zieken bezoeken praten we vaak te veel en zwijgen te weinig. Hoe vaak worden er geen mooie woorden gezegd in een ziekenbezoek? Maar ook de toepassing wordt dan vaak verkeerd gemaakt. Er was er Eén die volmaakt zieken kon bezoeken, de Heere Jezus. Maar we mogen altijd biddend vragen om wijsheid. Wees tijdens ziekenbezoek voorzichtig, luister veel en praat weinig. Onder praktisch handelen kunnen er vragen gesteld worden naar de wezenlijke zaken. Vertroost niet met andere ziektegeschiedenissen en luister eerst. Pastoraat en geneeskunde maakte een verschuiving in de Middeleeuwen. Men vroeg eerst de dominee en dan de dokter. Nu is dat omgedraaid. We verwachten veel van de dokter voor het lichaam. Ziekte mag soms niet eens in voorbede of de Zaaier vermeld worden; zo kan de gemeente niet voor je bidden. Ziekte kan (herseninfarct - dementie - tia) de mens veranderen. Ook familie en omgeving (relaties) kunnen uit balans raken. Bij karakterverandering is dit soms moeilijk voor naasten/ mantelzorgers. Verhouding ouder/ kind kan anders worden. Mensen zijn soms zo lang uit de maatschappij dat bijna niet meer bekend is dat ze leven. Vaak zijn er vragen rondom de ernst van de medische kwaal. Laat het medische gedeelte voor wat het is. Een ziekte wordt vaak eerst ontkend. Dan volgt een opstandige periode, gevolgd door onderhandelen en/ of moedeloos5
heid. Er kan berusting zijn. De dood brengt angst met zich mee. Hoe moet het verder na de dood. Openheid m.b.t. de ernst van het sterven kan een band geven. Ziekenbezoek bij niet gelovigen c.q. randkerkelijken: Het is moeilijk om het geloof te bespreken, toch kunnen deze woorden de ziel treffen. Ziekenzalving: Er is binnen onze gemeente een nota m.b.t. ziekenzalving. De olie is een symbool van de Heilige Geest en door het aanroepen wordt de vervulling door de Heilige Geest aangeroepen. Het is een middel dat God kan gebruiken. Verwacht het niet van het middel, maar van God. Het is aan God hoe Hij Zijn belofte volmaakt uitwerkt (Exodus 5: 26). Als je zieken zalft en het heeft geen effect, hoe reageert de zieke daar dan op? Je kan versterkt worden door het geloof. Door onbekendheid heb je er vaak een onjuist beeld van. Ziekenzalving is een heel traject. Er gaat veel aan vooraf. Het gelovige gebed zal de zieke behouden. Ziekenzalving is geen genezingsmethode. Genezing staat niet los van vergeving. We dienen onze zonden te erkennen en te belijden. Verslag moderamen met Gereformeerde Kerk (smalle kerkenraad) Het moderamen van onze kerkenraad heeft op 26 maart een overleg gehad met de kleine kerkenraad van de Gereformeerde Kerk van Noordeloos. Op een aantal gebieden wordt er samengewerkt. Goed om dit te evalueren en te kijken wat er speelt in beide gemeenten. Ds. Jochemsen leest eerst uit de Bijbel Mattheüs 26: 1 t/m 5. De 4e aankondiging van het lijden van de Heere Jezus. Dit gedeelte zal zondagmorgen ook centraal staan tijdens de preek. Het besluit moet genomen worden om Jezus te doden. Omdat er geen duidelijke redenen aanwezig zijn, probeert men een list te verzinnen om Hem schuldig te verklaren. Vanwege gebrek aan tijd kan de rechtspraak niet plaatsvinden voor Pasen. Gods plan is echter anders. Hij houdt de regie. Zodoende wordt Jezus toch voor Pasen gekruisigd. 6
Kennismaking Van de Gereformeerde Kerk zijn aanwezig: Mw. E. de Leeuw: jeugdouderling, P. Lodder: scriba, Ds. mw. M. Koster: predikant, F. Bos: diaken, Mw. A. van Vuren: ouderling, Afwezig: De heren H. Achterberg en M. Pantekoek. Van de Hervormde Kerk zijn aanwezig: Ds. W.F. Jochemsen: predikant, M. Vonk: scriba, H. Lakerveld: ouderling-kerkrentmeester, Afwezig de heer C. Bikker, diaken. Gespreksonderwerpen Wet WMO De laatste tijd is er veel veranderd op het gebied van de WMO. Gemeente Giessenlanden heeft inmiddels contact gezocht met o.a. de inliggende kerken. Wat kunnen we in Noordeloos gezamenlijk betekenen voor de inwoners? Waar is armoede? Waar is eenzaamheid? Vanwege de privacy mag de gemeente geen namen doorgeven van personen die aandacht nodig hebben. Op dit moment is het zo dat als er (financiële) hulp nodig is bij bewoners van Noordeloos, dat er hulp geboden wordt. Dit vindt plaats door beide diaconieën. Van belang is dat gemeenteleden hun signaalfunctie verstaan. Voorstel is om als gezamenlijke diaconieën in Noordeloos (Christelijk Gereformeerde Kerk, Gereformeerde Kerk en Hervormde Kerk) dit verder te bespreken. Evangelisatie in Noordeloos Gereformeerde Kerk: Verspreiding Elisabethbode, Huis aan huis uitnodiging tot bijwonen van de diensten rond Kerstmis en Pasen, 7
Het houden van laagdrempelige diensten, Verantwoordelijkheid gemeenteleden.
Hervormde Kerk: Verspreiden blad Echo, Zangdienst tijdens de jaarmarkt en op stille zaterdag, Deelname activiteiten interkerkelijke commissie (Christelijk Gereformeerd en Hervormd). Gesprekken op het bankje De gesprekken gaan steeds meer op elkaar lijken. Het is tijd voor een andere opzet. Afgesproken wordt dat personen met dezelfde functie met elkaar in gesprek gaan. We starten met de predikanten. Dit gesprek zal na de zomer vakantie plaatsvinden. Daarna volgen de scriba’s. Zij maken ook een rooster voor de volgende gesprekken. Wat verder ter tafel komt Jeugdwerk Gereformeerde Kerk: Kinderen en jongeren zijn actief bij activiteiten. Clubwerk wordt goed bezocht. Jongeren zijn echter minimaal aanwezig tijdens de kerkdiensten. Hervormde Kerk: Clubwerk wordt goed bezocht. Ook bij activiteiten zijn de jongeren aanwezig. De diensten worden door diverse vriendengroepen overwegend goed bezocht. Zorg is voor die jongeren die vallen buiten de voornoemde vriendengroepen. Social Media Wat kunnen wij er mee en hoe gaan we er als kerken mee om? Beide kerken doen er nog weinig mee. Ds. Holtslag uit Giessenburg is zeer actief in deze. De Gereformeerde Kerk is voornemens hem uit te nodigen. Is er een avond gepland dan krijgt de Hervormde Kerk een uitnodiging om de avond bij te wonen.
8
Christelijk Gereformeerde Kerk Het moderamen van de Hervormde Kerk maakt ook een afspraak voor een gesprek met het moderamen van de Christelijk Gereformeerde Kerk. Evaluatie jaarthema “Meer dan genoeg – geloven in afhankelijkheid” We hebben een jaarthema, maar we doen er te weinig mee. Daardoor houdt het de mensen niet bezig. Het thema komt ter sprake bij de opening en sluiting van het winterwerk. Ook is het in het ouderlingenoverleg besproken. Tijdens huisbezoeken komt het zelden ter sprake. Nader bespreken hoe hier verder mee moet worden omgegaan. Diaconaat De jaarrekening is gecontroleerd door de boekhouder. Begroting en rekening 2014 liggen redelijk in lijn. Na besproken te hebben wordt deze goedgekeurd. De ANBI status jaarrekening zal vanaf 2014 op de website worden gezet. Het contract m.b.t. de inzet van het geld van de verkoop van land is getekend en in diverse bladen gepubliceerd. Woord & Daad wil de gemeente verder informeren over dit project. Dit zal in het najaar plaatsvinden tijdens een gemeenteavond. Kerkrentmeesters In het kader van het nieuwe beleidsplan, is afgesproken om meer grip te krijgen op allerlei zaken betreffende het kerkrentmeesterschap en dan voornamelijk op de kerkelijke gebouwen, te weten de kerk, de pastorie en de Wegwijzer. De volgende notities zijn gemaakt: Meerjarenplanning Onderhoud Gebouwen, De begroting is niet voor ieder jaar gelijk. Dit is afhankelijk van het benodigde onderhoud, Meerjarenbegroting Onderhoud Gebouwen 2014-2015, Begroting Onderhoud Gebouwen 2015, Checklist Onderhoud Gebouwen Kerkgebouw, Checklist Onderhoud Gebouwen Pastorie, Checklist Onderhoud Gebouwen Wegwijzer, Gebruiksvoorwaarden kerkelijke gebouwen. Deze notitie zal worden geplaatst in de Nieuwswijzer.
9
Jeugdwerk Evaluatie jeugd-thema-avond 10 april 2015 Het aantal belangstellenden is toegenomen. Mede door betere communicatie. Het was een goede avond. De invulling van de avond is aan de jeugd zelf overgelaten. Mooi dat het uit de jeugd zelf komt. Namens de kerkenraad, Mari Vonk, scriba
Van de Kerkrentmeesters U heeft de rekening van 2014, de tussenstand van 2015 en de begroting van 2016 kunnen zien (zie ook volgende pagina). Hierin komen een aantal punten naar voren. Allereerst zijn we erg dankbaar dat de stijgende lijn in de inkomsten ingezet is. Wel willen we benadrukken dat dit nodig blijft. Ook zijn we dankbaar dat als reactie op onze communicatie omtrent het periodiek geven gevolg heeft gekregen. Dit is voor u en voor ons gemakkelijker en inzichtelijker. Het aantal periodieke gevers is namelijk verzesvoudigd. Bij dit alles doen we een beroep op uw verant-woordelijkheid als gemeenteleden om naar vermogen bij te dragen aan het werk van onze gemeente. Maar ook wij hebben een opdracht en dat is om zoveel mogelijk op de kosten te letten. En ook dit hebben we gedaan. Zonder op kwaliteit en noodzaak in te leveren, blijken onderhoudskosten lager te liggen dan begroot en hebben we kunnen besparen op energie en verzekeringen. Met het energieverhaal zijn we nog verder bezig. Dit alles doen we uiteraard niet alleen. We danken u als gemeenteleden voor het mogelijk maken van ons werk maar in het bijzonder danken we ook de commissie van beheer die ons met raad en vooral daad bijstaat. Namens de kerkrentmeesters, Bas Bassa 10
Jaarrekening (samengevat) Baten
Onroerende zaken Rente Bijdragen levend geld Vrijwillige bijdrage Collecten Overig Subsidies/rommelmarkt Totaal Lasten Kerkgebouw Overige gebouwen Pastoraat etc Andere organen Salarissen en vergoedingen Beheer en administratie Rente/bank Overig Totaal Verschil
Begroot Tussenstand Werkelijk Begroot Werkelijk begroot 2016 2500 1000
2015 2500 1000
2014 3058 839
2014 2024 1500
2013 2996 2964
81400 36377 5500 4400
78000 33000 4700 4400
76884 32664 6979 15198
67200 39594 4150 17927
67151 35390 8580 14432
131177
123600
135622 132395
131513
22090 14979 73379 7305
21500 13500 72000 6500
20811 10613 73235 6018
23090 16466 70000 6964
14109 9929 75554 6908
7650 3784 350 5250
7650 3729 350 4500
8811 11433 1312 2426
7650 3325 350 4550
7249 7064 1142 6598
134787
129729
134659 132395
128553
-3610
-6129
11
-9803
0
2960
Van de Diaconie Diaconie collecten 12-07-2015 t/m 20-09-2015 Weekcollecten Noodhulp Vluchtelingen De Herberg HGJB Stichting Voorkom Noodhulp Syrië Friedenstimme GZB tbv familie Visser in Malawi Zendingbusjes Boekentafel
€ € € € € € € € € €
1145,61 1382,55 352,73 318,86 323,32 618,65 267,25 312,17 341,35 * 330,00
* Bestemd voor de familie Visser in Malawi. Bij deze willen we een ieder weer hartelijk danken voor de geschonken gaven. Velen zullen hiermee geholpen kunnen worden. Bovenstaande tabel laat zien dat onze gemeente de naaste in nood niet onbewogen laat. De problematiek rond de oorlogen en instabiele landen in Noord Afrika en het Midden-Oosten zijn ons door het nieuws niet vreemd en zorgen voor een grote uitstoom van vluchtelingen. Op korte termijn mogen we deze nood een klein stukje ledigen met de geschonken gaven. Dit betreft de collecte voor het Noodhulpfonds waarin vele organisaties verenigd zijn. Het Noodhulpfonds geeft structurele hulp in de noodlijdende regio’s en instabiele landen door middel van onderdak, medische zorg en voedsel, het zorgt voor opvang van de vluchtelingen die onderweg zijn aan de rand van Europa met ‘Bad en Brood’ en het zorgt voor opvang als ze in Nederland aankomen. Dit gebeurt ook in samenwerking met stichting Gave. De collecte heeft zelf €1382,55 opgeleverd, waarna ook nog €250,- geschonken is op de rekening. Dit geheel hebben we verdubbeld, zodat een mooi bedrag van €3265,10 overgemaakt is. 12
Als diaconie proberen we organisatorisch ook een steentje bij te dragen en daarom zullen we binnenkort, met vele andere organisaties, in het gemeentehuis rond de tafel gaan zitten om binnen Giessenlanden te inventariseren hoe we gezamenlijk de handen uit de mouwen kunnen steken. Ook werp ik graag een positieve blik over mijn schouder richting afgelopen maandag. De gemeenteavond met de presentatie van Wim Hasselman van Woord en Daad. Het mocht een mooie avond worden waarin hij ons uitlegde wat Woord en daad nu daadwerkelijk met het geld doet dat we als diaconie geïnvesteerd hebben. De Microfinancieringen maken het mogelijk dat er duizenden mensen een kleinschalige lening voor het opzetten van een bedrijfje krijgen. Dit zorgt er vervolgens voor dat deze personen zelfvoorzienend worden en zich kunnen voorzien van voedsel, medische zorg en schoolgeld voor de kinderen. Het stemt tot tevredenheid dat we als kerk in het verre Noordeloos met zoveel warhartigheid kunnen en willen omzien naar de naaste. Een hartelijke groet namens de diakenen, Willem Verbaan
13
Discipelschap in het hele leven Discipelschap in het hele leven is de titel van het missionair projectplan (juli 2014-juli 2018) van de Jacobikerk te Utrecht en de IZB De Jacobikerk is een open missionaire geloofsgemeenschap, waar mensen leren en oefenen om getuigend discipel van Jezus Christus te zijn. Sinds 2004 hebben de IZB en de Jacobikerk in een missionair project gewerkt aan een toegankelijke en gastvrije gemeenschap. Het hoofddoel hiervan was het (terug)winnen voor Christus van rand- en buitenkerkelijken. In het project was gekozen voor missionaire activiteiten die plaatsvinden in het eigen kerkgebouw, met als primaire doelgroep de sociale netwerken van de gemeenteleden. Een belangrijk resultaat van het project is een missionair traject met een keur aan activiteiten, die verschillen in vrijblijvendheid en laagdrempeligheid. Belangrijke activiteiten in dit traject zijn de Alpha-cursus, het Jacobidebat, de Avonddienst (voorheen: Opendienst), Bijbel Literair en Openkring. Doelproject De Jacobikerk wil vanaf 2014 verder groeien tot een open missionaire geloofsgemeenschap die bekend staat en functioneert als inspiratie- en oefenplaats voor discipelschap. Een plaats waar mensen van binnen en buiten de gemeente elkaar en anderen helpen om te leren leven met God. Om dit doel te bereiken willen we inzetten op toerusting en bemoediging. We onderscheiden daarin drie doelgroepen: 1. 2. 3.
De eigen gemeente (gemeenteleden), De stad Utrecht met haar studenten en zoekers, mensen die zich bewegen in de sociale netwerken van gemeenteleden, Gemeenten en organisaties in het land (´derden´).
14
In het leren en oefenen in de weg van discipelschap stellen we drie werkwoorden centraal: Luisteren doen we in de eerste plaats naar God. Als gemeente stellen we de Bijbel als Gods woord centraal. Grondige studie daarvan zien we als essentieel om ons verlangen om discipel van Christus te zijn aan te wakkeren. Door met elkaar de Bijbel intensief te bestuderen, kan God tot ons spreken. We willen ook naar God luisteren in ons gebed, om te horen wat Hij ons te zeggen heeft. Door te luisteren naar elkaar raken we meer betrokken op elkaar, horen we van elkaar wat de ander meemaakt in zijn/ haar leven met God en welke behoeften en zorgen er zijn. Ook luisteren we naar de ‘context’ waarin we leven. Wat leeft er in de gemeente, in de stad Utrecht en in het land? Dat wat we gehoord en geleerd hebben, willen we doorvertellen. We zien onderlinge ontmoeting als een belangrijke manier hoe God werkt om mensen te veranderen. Ontmoeting krijgt vorm in kleine groepen (Bijbelkringen (300 leden!), cursussen, groepjes mentoren). We vinden het belangrijk dat de leider van een kleine groep een stap(je) verder is in de toerusting die hij heeft ontvangen dan de leden van de groep. Zo kan deze zijn enthousiasme, kennis en ervaring overdragen, met als doel dat de leden zelf ook weer gaan overdragen aan anderen. We willen leiders zo toerusten dat ze in het leiden van de groep zorgvuldig, enthousiasmerend en uitdagend zijn. We geloven dat het doorvertellen van het Evangelie en onze persoonlijke verhalen mensen aanzet tot dienen. Alle taken in de gemeente staan uiteindelijk in het teken van het dienen van God, het dienen van elkaar en het dienen van de stad Utrecht. We willen iedereen met een taak zo toerusten dat ze hun werk vormgeven vanuit hun persoonlijke geloofsvertrouwen en het verlangen de Heer van de kerk te dienen. We willen elkaar kunnen aanspreken op de diaconale verantwoordelijkheid die dat met zich meebrengt en de toewijding die dat vraagt. Als gemeente willen we dit vormgeven door het blijven organiseren van de Jacobimaaltijd en de Inloop. En door concreet in te zetten op het uitvoeren van diaconale projecten door Bijbelkringen, via stichting Present, en op de toerusting via een Michacursus. 15
Jacobikerk te Utrecht
Missionair predikant Wim Vermeulen is als missionair predikant van de IZB verbonden aan de Jacobikerk. Hij studeerde theologie in Utrecht. Van 2010 tot 2015 was hij predikant in Goudriaan/Ottoland. Eerder werkte hij 8 jaar als docent godsdienst en geschiedenis op een middelbare school. Financiering Het lopende project wordt afgerond op 1 juli 2018. Het doel van de Jacobikerk is om op termijn het missionaire werk zelf als gemeente financieel te kunnen dragen. De totale projectkosten bedragen per jaar ca. € 90.000, -. 16
Boekentafel Hervormde Gemeente Noordeloos De boekentafel betrekt haar boeken van boekhandel Het Boekpunt te Putten. Het Boekpunt heeft m.i.v. 1 januari 2014 de boekhandel van de IZB overgenomen. Hierbij is afgesproken dat Het Boekpunt 5% van de verkoop aan boekentafels doneert aan de IZB. Deze donatie bestemt de IZB aan allerlei projecten. Ter bestrijding van de onkosten en de mogelijkheid om elke keer weer nieuwe boeken e.d. aan te schaffen ontvangt de boekentafel van Het Boekpunt een korting op de inkopen. Op dit moment hebben we een behoorlijk saldo op de bank staan. Derhalve hebben we als commissie besloten om €1.000,- te geven aan de IZB met het verzoek dit bedrag te bestemmen voor het missionaire project Jacobikerk. We zijn dankbaar dit te kunnen doen. Dit is echter mogelijk omdat velen van u en jullie ons op zaterdagmorgen weten te vinden. Mede namens de IZB en de Jacobikerk hartelijk dank. Bewust hebben we na 1 juli 2014 gekozen om de IZB te blijven steunen. Waarom? Dat lezen we in de missie van de IZB: De IZB staat voor zending in Nederland. Wij verlangen ernaar dat gemeenten en gemeenteleden gestalte geven aan het evangelie van Jezus Christus in de wereld en dat zij daardoor mensen voor Hem winnen. Het is onze passie dat mensen die Hem nog niet kennen, tot het heil in Christus komen en samen met Zijn gemeente Hem navolgen. Om deze missie uit te voeren vraagt de IZB om gebed en financiële ondersteuning. Ook voor de toekomst blijven we rekenen op u en jullie. Dus: “Een boek en dergelijke kopen: Even op zaterdag naar de boekentafel lopen” of bestellen via
[email protected]. Namens de lectuurcommissie, Mari Vonk
17
Zendings- en evangelisatiecommissie
Gezocht: Onderwijs-ondersteuner voor Malawi De families Van den Boogaard en Visser zijn door de GZB uitgezonden naar Ekwendeni in Malawi. Ze zijn op zoek naar iemand die het onderwijs aan hun kinderen zou willen begeleiden vanaf januari tot juli 2016. Per dag heb je drie tot vijf kinderen in de klas die werken op verschillende niveaus (groep 4, 5, 7, en de eerste klas van de middelbare school). Daarnaast heb je ook nog een middagje kleuterschool met de jongsten. Wat verwachten we van jou? Je bent positief christelijk en kerkelijk betrokken, Je hebt een afgeronde PABO opleiding, Je bent beschikbaar voor een periode van 6 maanden, vanaf januari tot juli 2016, Je draait je hand er niet voor om verschillende leeftijden in een klas te moeten begeleiden, Het lijkt je leuk om op jezelf te wonen in een ander land met een andere cultuur, taal en klimaat, Je bent een stabiel persoon die zelfstandig en initiatiefrijk is. Wat kun jij verwachten? Enthousiaste kinderen, Wereldschool-materiaal waarin de lessen helemaal zijn uitgeschreven, Een unieke ervaring van het wonen en werken in een zendingssituatie in Afrika, Een betrokken en inspirerende gemeenschap (en bijbelkring) op de mis18
siepost van zowel lokale mensen als andere buitenlanders, De mogelijkheid om je in te zetten voor activiteiten op de blindenschool, de tienerclub voor tieners met HIV en de zondagschool, Een vliegticket, een onkostenvergoeding van de GZB en huisvesting.
Herken jij jezelf in het hierboven opgestelde profiel, neem dan snel -maar in ieder geval voor eind september- vrijblijvend contact op met Tjerk en Marieke Visser of Martijn en Anneke van den Boogaart via
[email protected] of via
[email protected]. We willen je vragen om deze oproep biddend in overweging te nemen. Het uiteindelijke sollicitatiegesprek zal door de GZB worden gedaan. Kijk ook even op de volgende websites om een goed beeld te vormen: www.bewogenmetmalawi.nl/www.vissersinmalawi.blogspot.com/www.gzb.nl
19
What would Jezus do? Een foto van een driejarig jongetje, dood op het strand, het gezicht in het zand, is met recht zeer schokkend te noemen. Misselijkmakend bijna, zou ik willen zeggen. Wat doet dit beeld met ons, als mens en als christen? Wat mij naast het gruwelijke beeld vooral raakt, is dat de jonge Aylan zo schaamteloos wordt gebruikt in de media en de politiek. Als wrang boegbeeld van de actuele vluchtelingennood, loopt zowel links als rechts met de dood van de onschuldige peuter te koop. Terwijl rechts felle kanttekeningen plaatst bij de achtergrond van het drama, ziet links de jonge Aylan als iconisch promotiemateriaal. Wat betreft het vluchtelingenvraagstuk zijn ook binnen mijn eigen familie-, vrienden- en collegae-kring, christen of niet, de meningen stevig verdeeld. Eindeloze discussies vloeien voort uit versnipperde gedachten en botsende ideeën. Soms krachtig aangedreven door gevoelens van onbehagen voor de Islamitische cultuur, lopen de emoties hoog op. Hoe begrijpelijk en soms verontrustend reëel de verschillende meningen ook zijn, één ding staat als een paal boven water: Het is lang geleden dat een bepaalde problematiek zoveel verdeeldheid zaaide als nu. Denk aan de onderlinge verdeeldheid over het opvangen van vluchtelingen an sich. Denk echter ook aan de verdeeldheid over de bereidheid tot hulp aan landen waar mensen zich in grote getale aandienen. Beide voorbeelden drijven niet alleen Nederland(ers), maar op grote schaal ook Europa uit elkaar, zo hoor ik de waarschuwende woorden van diverse mensen om mij heen. Wrang genoeg ontwrichten we op deze manier zelf onze eigen samenleving. Is dat goed beschouwd geen veel groter probleem? De werkelijke ‘dreiging’ komt niet van buitenaf en zit niet letterlijk in een toestromende mensenmassa met een andere religie, maar borrelt op en kookt midden in onze eigen maatschappij. Dit besef vond ik bijna net zo schokkend als de foto van het verdronken jongetje: Verdeeldheid zaaien, daar is de Satan door de eeuwen heen altijd al bijzonder goed in geweest. Hoe reëel wellicht soms, behoren we ons binnen deze discussie als christenen denk ik niet te laten leiden door emotie; niet naar links én niet naar rechts. Onze leidraad is een eerlijk antwoord op de vraag: What would Jezus do? Alleen op die manier kunnen we massaal de handen ineen slaan. –Susanne V. 20
Opendeurendag Dit jaar werd de gemeentemiddag georganiseerd door de zendings- en evangelisatiecommissie. Terugkijkend hebben we het gevoel dat het een geslaagde dag was. Er waren hele fijne ontmoetingen: Dan voel je de verbondenheid met elkaar. De middag werd geopend met gebed en Bijbellezing. We hielden een korte inleiding over het thema ‘elke talent telt’. Ook zongen we enkele liederen met elkaar. Vervolgens gingen we wat actieve dingen doen. Voor de kinderen was er een springkussen op het Wegwijzer-terrein. Voor de ouderen en jongeren hadden we twee spellen in de nieuwbouwwijken, zoals ‘levend ganzenbord’. Voor degenen die in de Wegwijzer achterbleven, was er een quiz, opgesteld en begeleid door Kees Blokland sr. Om 18.00 uur was er een gezamenlijke maaltijd. Die bestond uit nassi, bami en salade en om 19.30 uur kwam de ‘ijskar’ uit Meerkerkbroek. Er waren die dag 145 personen aanwezig, groot en klein, oud en jong. De kosten van de dag waren voor de commissie. Er werd een kleine bijdrage van de deelnemers gevraagd. Dat leverde 511 euro op. Allen die hieraan hebben bijgedragen hartelijk dank. Het thema van de dag was “delen in overvloed”, naar aanleiding van Math. 25 vers 14 t/m 30. Velen van ons hebben gaven. Nu gaat het erom hoe we die gaven gebruiken. De één kan dit goed en de ander dat. En daarom is mijn vraag in het nieuwe seizoen: laat een ieder zijn gaven en talenten zien, binnen en buiten de gemeente. Ik kreeg van ds. Jochemsen een steen om mee op bezoek te gaan bij een gemeentelid en bij iemand van buiten de kerk. Die steen mag ik dan weer doorgeven aan een ander. Het doel is om wat meer contact te hebben met mensen. 21
Het is dus mogelijk dat u binnenkort van iemand bezoek krijgt. Stel hem of haar dan niet teleur maar doe de deur wijd open. Vandaar ook de naam opendeuren-dag. Namens de commissie wens ik u en jou goede gesprekken en Gods zegen toe, Wim den Besten Reactie opendeuren dag (I) Wij hadden de avond voor deze dag een bijeenkomst van de buurtvereniging. Dus wat moesten wij doen? We hadden toch wel zin om naar de opendeuren dag te gaan. Zo gezegd zo gedaan. Dan gaan we alleen om met elkaar te eten, dan blijven we ’s middags thuis en hebben nog even wat rust. We worden ook een dagje ouder. Ten eerste viel ons op dat er zoveel jongeren waren en dat er nieuw leven op komst is. We zaten aan een tafeltje met Wico Blokland met vrouw en kinderen en Annelies Visser. Annelies vertelde dat ze volgend jaar misschien een kasje willen plaatsen om tomaten te kweken. Toen ik daar wat over vertelde vroeg ze of ze bij mij in de leer kon komen. We vonden het heel gezellig en het eten was prima. Wat wij heel positief vonden was dat er niet steeds gehamerd werd op geld, geld en nog eens geld. Toen we wisten dat er een ijskar buiten stond, zijn we na een poosje ook naar buiten gegaan. Wat we zo mooi vonden, was dat er rond de kar zoveel jongens en meisjes stonden met hun eigen geroezemoes. Tijdens het eten van ons ijsje hebben we nog wat gezellig gekletst met Mijntje Lakerveld, Neeltje de Groot en Willie den Hartog. Wat was er een goede sfeer! Gerrit en Marry Bikker Reactie opendeuren dag (II) Mijn eerste indruk toen ik de Wegwijzer binnenkwam, was dat er zoveel jeugd was. Dat vond ik heel positief. Aan de andere kant vond ik het jammer dat er weinig ouderen waren. 22
Dat is juist voor mij belangrijk, om wat aansluiting te hebben. Mooi om te zien dat de kinderen zo genoten van het springkussen. Er waren kinderen die door de achterkant van het kussen keken, dat was leuk om te zien. Op een gegeven moment vond ik het heel stil worden toen iedereen naar buiten ging. Ik ging toen meedoen met de quiz. Er zaten hele pittige vragen bij en van degenen die meededen waren er vragen bij die op zijn of haar terrein lagen. Het viel me op dat Frans de Bruin soms zo droog uit de hoek kon komen. Hij zei bijvoorbeeld tegen Kees Blokland: “Jij stelt een vraag maar je weet het antwoord toch zelf?” De quizvragen gingen over 4 onderwerpen: Noordeloos Dorp en Kerk, bij welk land horen de vlaggen, Bijbel- en kerkgeschiedenis en welke plaats of stad wordt bedoeld. Bij die laatste categorie liet Kees bijvoorbeeld een grote kaas op een plank zien. Dat ging dan over Alkmaar. Het eten vond ik heerlijk, dat doe je thuis niet zo als je alleen bent. Met het eten zat ik weer met anderen om de tafel. Die mevrouw met de ijskar was heel scheutig met haar ijs. Ze was niet karig en onder het genot van het ijsje heb ik nog met die en gene een boompje opgezet. Ik heb echt genoten van deze opendeuren dag. Tineke de Bruijn-Kok
23
re Opendeu 2015
ndag
24
Een ‘economische vluchteling’ op ‘t Hoogeind We kennen de beelden van de grote stroom vluchtelingen in Europa. De opgave om deze mensen op te vangen en te huisvesten, houdt velen in ons land bezig. Gemeenten stellen sporthallen en openbare gebouwen ter beschikking en op braakliggend terrein worden tentenkampen opgericht. Ook particulieren willen helpen en zijn bereid vluchtelingen op te nemen in hun woning. De publieke opinie over dit vraagstuk varieert sterk: een deel vindt dat we –al dan niet gevoed door Bijbelse waarden– de vreemdeling gastvrij moeten ontvangen. Anderen zijn terughoudender of pleiten zelfs voor het sluiten van de grenzen, bang voor ontwrichting van de maatschappij en invloed van de Islam. In de discussie hierover wordt vaak onderscheid gemaakt tussen echte vluchtelingen en de zogenaamde economische vluchtelingen. De eerste categorie verlaat het land van herkomst omdat er sprake is van een gevaarlijke situatie, door oorlog of vanwege het geloof dat men belijdt. Economische vluchtelingen zijn vooral op zoek naar werk of een beter bestaan. Bijna 100 jaar geleden kreeg Nederland ook te maken met economische vluchtelingen. Het waren vooral Duitse meisjes die na een verloren Eerste Wereldoorlog massaal het geruïneerde land ontvluchtten (volgens schatting zo’n 200.000). Vaak gingen ze werken als dienstmeisje. Eén van deze meisjes belande in Noordeloos. Het meisje staat op de foto hiernaast, als derde van links. Het huis op de foto is de woning waar ondergetekende woont, Noordzijde 121, toen Hoogeind nr. 1. Eind jaren ’30 gingen veel dienstmeisjes weer terug naar Duitsland, daartoe gedwongen door de Duitse regering om in eigen vaderland hun plicht te vervullen als moeder of om het werk over te nemen van de mannen die dienst namen in het leger. Maar ook een deel van de meisjes bleef hier wonen, vaak door een huwelijk met een Nederlandse man. 25
Op de foto zijn verder te zien, vanaf links, Gerrit van den Berg en Gijsje Zwijnenburg–van den Berg. De familie Van den Berg woonde in het huis op de foto. Het meisje rechts is Joukje Bovenkerk die op de naastgelegen boerderij woonde. Het Duitse meisje, dat volgens Gerrit van den Berg Hannie heette, woonde en werkte bij de familie Bovenkerk. De foto dateert uit 1924.
Met dank aan Gerrit van den Berg voor de informatie over de foto, verzorgd door zijn dochter Lies Karels Kees Bikker
26
Verjaardagen 01-okt
Dhr. A. Terlouw (92)
01-okt
Mevr. A. Mesker - de Jong (85)
04-okt
Dhr. A. de Jong (81)
07-okt
Dirk van Drenth (61)
11-okt
Dhr. P. Pellikaan (85)
14-okt
Dhr. J.E. van den Heuvel (75)
01-nov
Dhr. J.J. Wallaard (81)
03-nov
Mevr. A.S. Bikker - Schakel (91)
05-nov
Dhr. W.H. Bor (89)
13-nov
Lucas Visser (7)
17-nov
Mevr. G. Pellikaan - Vink (84)
02-dec
Dhr. A. van Dijk (82)
07-dec
Dhr. B. Duijm (92)
08-dec
Dhr. A. Horden (86)
12-dec
Mevr. B. Hoeijenbos - Wallaard (86) 27
Noordzijde 15-1 4225 PG NOORDELOOS Van Brederodestraat 19 4225 RB NOORDELOOS Grotewaard 30 1 4225 PB NOORDELOOS Lingebolder Filip Willemstraat 8 4141 EZ LEERDAM Noordzijde 12 4225 PG NOORDELOOS Overslingerland 15 4225 NJ NOORDELOOS Noordzijde 62 4225 PJ NOORDELOOS Noordzijde 6-1 4225 PG NOORDELOOS Noordzijde 85 4225 PK NOORDELOOS P.O. Box 6 Ekwendeni MALAWI Noordzijde 12 4225 PG NOORDELOOS Overslingeland 19 4225 NK NOORDELOOS M Trappenburgstraat 15 4225 RM NOORDELOOS Laantje 15 4225 PC NOORDELOOS Martinus v Barneveltstr 5 4225 RH NOORDELOOS
Puzzel
Er kunnen in totaal wel 23 namen worden gevormd!
28
Vorming en Toerusting Eind september/ begin oktober begint het zogenaamde winterwerk in onze gemeente weer. Het winterwerk is vooral gericht op vorming en toerusting van de gemeente. Vorming en toerusting bestaat uit overdracht van kennis en de verwerking ervan. In dit stukje wil ik extra aandacht vragen voor het kenniselement. We hebben het dan o.a. over Bijbelkennis en de geloofsleer. Ik heb de indruk dat het belang van kennis wel eens onderschat wordt en in toenemende mate als minder belangrijk wordt beschouwd. Als dat zo is, moeten we ons herpakken. Kennis is heel belangrijk! Kennis is nodig voor de ontwikkeling, groei en verdieping van ons persoonlijk geloof. Kennis is nodig voor hoe we als christen reageren op allerlei actuele vraagstukken en maatschappelijke ontwikkelingen. Kennis is ook nodig om het gesprek aan te gaan met mensen om ons heen die niet geloven. Kennis is eveneens nodig om ons te behoeden voor dwalingen. Ik wil alle leidinggevenden aanmoedigen om dit seizoen óók aandacht te besteden aan kennisoverdracht, om zo de gemeente te vormen en toe te rusten. Onze gemeente biedt tal van mogelijkheden –voor jong en oud- om dit winterseizoen gevormd en toegerust te worden. Wat mij betreft is de wekelijkse prediking de belangrijkste. De prediking is er vooral op gericht dat de gemeenteleden tot de kennis van de zaligheid komen en een leven met God. We geloven dat de kerk de plaats is waar we leren geloven en waar groei en verdieping van het geloof plaatsvindt. Door de prediking spreekt de Heere tot u, jou en mij. Dat willen we toch niet missen? Het mag ons aansporen om, zo mogelijk, wekelijks de diensten te bezoeken. Persoonlijk vind ik het van toegevoegde waarde dat in de prediking gebruik wordt gemaakt van de Heidelbergsche Catechismus, het zogenaamde leerboek van de kerk. De opzet van de catechismus is sterk gericht op onderwijs en de persoonlijke verwerking ervan. Daarnaast worden in de Heidelberger een aantal belangrijke thema’s behandeld die niet zo vaak in een ‘gewone’ preek aan de orde komen. 29
Naast de prediking voorziet het winterwerk in kring- en verenigingswerk. Waar de prediking vooral een monoloog is, bieden kringen en verenigingen de mogelijkheid te reflecteren en met elkaar van gedachten te wisselen. Dan kan het gaan over hoe we in het geloof staan en hoe we dat ervaren. We hebben het niet altijd ‘in de broekzak’ zitten. We kunnen worstelen met twijfel en persoonlijke geloofsvragen, zoals “heb ik een waar geloof” en ‘wat gaat er van me uit, ben ik wel een lichtend licht en een zoutend zout”? Het is mooi als we onze vragen met elkaar kunnen delen en elkaar kunnen opbouwen. Op kring en vereniging kunnen we ook van gedachten wisselen hoe we als christen in het dagelijks leven omgaan met wat de Bijbel ons leert en voorhoudt. Het is belangrijk dat we handen en voeten geven aan wat we geloven en belijden. Christen zijn we niet alleen op zondag, integendeel! Daarnaast zijn er vele maatschappelijke ontwikkelingen die steeds om bezinning en doordenking vragen. Op kring en vereniging is er alle gelegenheid om hierover met elkaar te spreken en antwoord te zoeken hoe om te gaan met alles wat er in de wereld -in het groot en in het klein- op ons afkomt. Vorming en toerusting is ook van belang voor de kinderen van de gemeente. Je kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen. Heel het leven gaat mee wat op jonge leeftijd geleerd is: Een Bijbeltekst, een psalmvers enz. Fijn dat er steeds weer gemeenteleden bereid zijn om een bijdrage te leveren aan het werk van de zondagsschool, de catechese en de clubs! Vorming en Toerusting: Belangrijk en nodig. Het met elkaar bezig zijn met geloofsvragen, werkt ook verbindend en draagt daarmee bij aan het gemeente-zijn. Onze gemeente heeft een groot aantal activiteiten waar we gevormd en toegerust worden: 1. De wekelijkse kerkdiensten, 2. Zondagsschool, 30
3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Catechisatie, Jeugdclubs, Jeugdvereniging, 20+ Kring, Bijbelkring 1, Bijbelkring 2, Bijbelkring 3, Mannenvereniging.
Ik wil iedereen aansporen om het komende winterseizoen, naast het bijwonen van de wekelijkse kerkdiensten, aan één van de andere activiteiten mee te doen. Meer informatie is te verkrijgen bij de leidinggevenden, via De Zaaier en de website. Kees Bikker
31
Even voorstellen 1 Dat is toch altijd leuk; weer eens even binnenkijken in een huis waar je een aantal jaren te pas en te onpas over de vloer kwam. Augustus vorig jaar al, verkochten mijn zus en zwager het ‘huisje naast de dominee’ aan Vurenaar Wim van den Bergh. Sinds december woont hij er ook echt. Hoewel er helemaal niets structureels aan het pand gedaan is, maken andere meubels en assecoires het bij binnenkomst toch direct tot een ander huis. Maar niet minder gezellig overigens. En -heel vertrouwd- is de plek van de kapstok nog gewoon dezelfde. Het is zondagavond ‘uit de kerk’, als we bij Wim op bezoek gaan. Na met wat schroom even in de keuken te hebben rondgekeken (N.B. zo’n huisinspectie door de redactie is overigens geen standaardprocedure bij een ‘voorstelbezoekje’), nemen we plaats op de leren banken. Op de salontafel staat heel toepasselijk nog het ‘hartelijk welkom in de gemeente’-plantje. Wim, over de inrichting: ‘Ik heb alles nog een beetje leeg gelaten. Zo blijft er nog wat over voor Ilonka, mijn vriendin!’ Maar daarover straks meer. Terwijl Wim voor ons theewater zorgt, blijkt dat we geen betere avond voor dit bezoekje uit hadden kunnen kiezen. Drie dagen eerder vierde hij namelijk zijn 28e verjaardag en dus vallen we met onze neus in de boter: Er is nog wat zelfgebakken appeltaart over. De avond kan niet meer stuk. Na eerst wat heen en weer geklets over de Nieuwswijzer en haar redactie, steekt Wim al snel openhartig van wal. Vol passie en toewijding vertelt hij allereerst over zijn dagelijks werk in Spijk, bij de firma Sterk, een bedrijf dat al 37 jaar bestaat. ‘Fa. Sterk is een technisch adviesbureau, voor de transportsector en de industrie. We werken voornamlijk met beveiligingssystemen voor bedrijfsauto’s.’ ‘Het gaat dan om het bedenken van kostenbesparende oplossingen en het geven van advies. Daarnaast maken we ook zelf producten.’ Sinds één jaar is Wim verantwoordelijk voor de verkoop; daarvoor draaide hij mee in de inkoop en assemblage. Zijn overstap van in- naar verkoop was overigens geen vooropgezet plan, maar het gevolg van een tragische gebeurtenis. Wim: ‘Vorig jaar september is mijn vader plotseling overleden. Hij deed bij Sterk al 30 jaar 32
de verkoop, het commerciele stuk. Na zijn overlijden was daar in één keer niemand meer voor. Ondanks het verdriet dacht ik een week na de begrafenis, ik ga weer naar de zaak. Iedereen daar was onthust; mijn vader was al zo lang de spil van het bedrijf… Op een gegeven moment ging de telefoon, het was een klant, en iedereen had zoiets van “wat doen we daarmee”? Ik heb toen gezegd “ja, helpen natuurlijk!”. Eigenlijk ben ik er zo een beetje ingerold. Eerst dacht ik dat het misschien te moeilijk voor me zou zijn. Iedereen, ook ik, keek altijd tegen mijn vader op. Ondertussen vind ik het vooral leuk en uitdagend. En ik heb het spoor van mijn vader waarin ik verder kan gaan. Dat maakt het gemakkelijker.’ Wim begon zijn carriere ooit op ’t Gilde in Gorinchem. ‘Ik wilde altijd timmerman worden, maar ik had een HAVO/VWO advies. Mijn vader vond vooral dat ik zelf moest kiezen, maar mijn moeder hamerde er toch wel op dat ik door moest leren.’ ‘Maar ik had toen ook al echt een eigen willetje haha…’ En dus werd het LTS-bouw… Zo’n beetje vanaf zijn twaalfde jaar was Wim al meer dan geregeld bij de firma Sterk te vinden. Wat begon met wat meekijken in de eerst klas van de LTS, liep al snel een klein beetje uit de hand. Wim, met een grijns van oor tot oor: ‘Als ze het druk hadden en ik liep daar, dan liet ik de secretaresse wel eens naar school bellen met de boodschap “nee, hij komt vandaag niet”!’ Ondanks wat verzuim hier en daar, doorliep Wim de LTS zonder problemen. Vooral het machinaal timmeren had hem in die vier jaar aangesproken en dus schreef hij zich vervolgens in voor een MBO–opleiding machinale houtbewerking in Rotterdam. Met maar drie leerlingen in de klas, waarvan hij uiteindelijk als enige overbleef, was de motivatie voor het vak uiteindelijk echter ver te zoeken. ‘Ik had alles vrij snel door en was gewoon graag aan het werk.’ En dus werd ook het MBO in Rotterdam nogal eens gebeld met de mededeling dat leerling van den Bergh het te druk had om naar school te komen: ‘Vanaf Vuren ging ik via Gorinchem en Dordrecht met de trein naar Rotterdam. Het was heel gemakkelijk om tussendoor af te slaan naar Spijk!’ Na zijn MBO diploma bleef Wim een tijdje hangen bij een stagebedrijf in Nederhemert. Uiteindelijk koos hij echter voor een studie technische bedrijfskunde aan het HBO in Den Bosch. (Het oude advies van moeder van 33
den Bergh “om door te leren” was zo gek nog niet, vermoeden wij.) Ondertussen kwam er bij de fa. Sterk ‘plotseling iemand thuis te zitten’. ‘Of ik niet kon komen om de zaak uit de brand te helpen…’ ‘Ja, bij mijn vader kon je aan alles merken dat hij er wijs mee was.’ En zo kwam Wim dan officiëel in dienst bij het bedrijf waar hij al zo lang over de vloer kwam. Wim: ‘Ik ben begonnen in het magazijn, echt vanaf nul dus, “met de poten in de klei”.’ ‘Maar al vrij snel groeide ik door, kreeg ik de inkoop naar me toe en ben ik ook op die functie gebleven.’ ‘Mensen vragen weleens aan mij “hoe lang werk je al bij Sterk?”. Dan zeg ik vaak “al 25 jaar” Wim, lachend: ‘Als klein mannetje al stapte ik daar op zaterdag met mijn vader rond.’ Eén ding is ons overduidelijk: Wim heeft een gepassioneerd en gedreven hart voor de zaak. Hij en de firma Sterk bestaan eigenlijk gewoon niet los van elkaar. Zoals gezegd groeide Wim op in Vuren, als derde zoon in een gezin van 8 kinderen. De familie van den Bergh kerkte in Spijk, waar vader ouderling was binnen de hersteld hervormde gemeente. Eén van den Bergh-broer kocht een aantal jaar geleden een bouwval in Hellou. Wim en zijn vader kwamen er geregeld langs om wat te klussen. Het gebeurde tijdens één van deze middagen dat vader van de Bergh plotseling in elkaar zakte ten gevolg van een hersenbloeding. ‘Hoewel hij direct werd overgebracht naar het UMC in Utrecht, zag het er niet goed uit.’ ‘Op zondagochtend is hij uiteindelijk, na nog een tweede bloeding te hebben gehad, overleden.’ Wim vertelt vol genegenheid en bewondering over zijn vader: ‘Ik heb verdriet over dat hij er niet meer is, maar niet zonder hoop!’ Bij Wim en de rest van het gezin leeft sterk de gedachte dat God hem heeft thuisgehaald, ‘dat hij hier klaar was’. Wim: ‘God heeft hier naartoe gewerkt. Mijn vader was er op voorbereid. Achteraf gezien hebben we dat aan verschillende dingen gemerkt toen hij nog leefde.’ Treffend en bijzonder genoeg ook wat dat betreft, las Wim die bewuste zaterdagochtend in zijn Bijbels dagboekje over psalm 103. Hoewel hij na het overlijden van zijn vader het liefst thuis wilde blijven om zijn moeder te ondersteunen, had Wim het huis in Noordeloos al gekocht. ‘Ik ben er toen wel wat rustiger ingetrokken.’ Al met al bevalt het hem hier goed, zowel wat het dorp als de hervormde gemeente betreft. Wim, grijnzend: ‘Ik ben geen ruziemaker, maar dat is niet 34
het enige. Ik heb geen kerkmuren zeg ik altijd, al betekent dat trouwens niet dat alles altijd ok is’. ‘Die mengeling, dat er zoveel verschillende mensen in de kerk zitten, dat vind ik hier juist leuk. Dat je mag komen zoals je bent en dat dat bij elkaar toch een gemeente kan zijn.’ Lachend: ‘Al heb je daar waarschijnlijk soms ook je handen vol aan.’ ‘Ik denk dat het belangrijk is om die breedte hier te behouden.’ Wim is ondertussen alweer 11 maanden samen met de 23 jarige Ilonka uit Heteren. Breed lachend: ‘Zij is bevriend met mijn moeder en mijn zus en ik hoorde goede berichten over haar. Na wat voorzichtige ontmoetingen op een lezing in Doorn en een Open Doors-dag, vroeg Wim wanneer hij haar weer zou zien. Met het perfecte antwoord “dat ligt aan jou”, kon Wim er niet meer omheen: Er was werk aan de winkel. Niet wetend of zij er die dag wel zou zijn, reed Wim later tussen de bedrijven door naar de koffiezaak waar Ilonka een bijbaantje had. Gelukkig was ze aan het werk, zodat een eerste officiële date afgesproken kon worden.
Veel tijd om elkaar te leren kennen, had het stel echter niet. Via de stichting Interserve vertrok Ilonka na twee maanden prille verkering namelijk voor 8 maanden naar Cambodja. Samen met de lokale organisatie Precious Woman begeleidt zij vrouwen om uit de prostitutie te stappen en een ander bestaan op te kunnen bouwen. In de zomervakantie heeft Wim zijn vriendin in 35
Cambodja opgezocht. ‘Dat was meteen een goede test, 2,5 week op elkaars lip!’ ‘Nu zijn ondertussen de laatste vier weken aangebroken voordat ze weer terugkomt.’ Gezien de niet aflatende grijns op zijn gezicht lijkt het ondanks de afstand wel snor te zitten tussen die twee. Hoewel we het idee hebben dat Wim de hele avond nog wel door kan kletsen, lijkt het ons gezien de lengte van de gemaakte aantekeningen wel welletjes. Reuze benieuwd hoe het er nu om de hoek van de woonkamer uitziet, gluren we nog even onder de toog door. Terug in het halletje bedanken we Wim uitvoerig voor het ophartige gesprek. Met de belofte een artikel te zullen schrijven dat recht doet aan deze bijzonder gezellige avond, lopen we tevreden de deur uit. Wim, namens de redactie, hartelijk welkom in de gemeente! Miranda en Susanne
36
Boekentafel De maand oktober komt er weer aan en dat betekent: De 21e christelijke Kinderboekenmaand. Het thema is ‘Weet je?’. Dit thema sluit aan bij het thema van de algemene Kinderboekenweek ‘natuur, wetenschap en techniek’. ‘Weet je?’ Hoe heeft God de hemel en de aarde gemaakt? Hoe hebben de mensen de toren van Babel zo hoog kunnen bouwen? Hoe kon de ezel van Bileam praten? Kinderen zijn van nature nieuwsgierig naar de wereld om hen heen en stellen vragen over het waarom en hoe. In de Christelijke Kinderboekenmaand 2015 wordt er op deze vragen ingegaan. Ook is er volop ruimte voor vragen als ‘hoe werkt een zonnewijzer?’ of ‘hoe zit je lichaam in elkaar?’ Kortom: Een feest vol proefjes en uitvindingen en vol vragen over de aarde, de zee, het licht en het weer. Prentenboek Prins Eduardus Edje Eipetje, Bram Kasse (3-6 jaar) €5,95 Prins Eduardus Edje wil niet buitenspelen. Want het is vast saai in de grote paleistuin. De prins blijft lekker in zijn kamer. De hele dag. Want daar kan hij filmpjes kijken. Op zijn ‘eipetje’. Iedere dag. Tot vandaag… Een kleverig raadsel, Simone Foekens (6-8 jr.) €4,95 Boswachter Eric: ‘Dit verhaal is spannend en zou waargebeurd kunnen zijn, je krijgt echt zin om de natuur in te gaan!’ Niets aan! Dat vindt Hannah eerst van de camping midden in het bos. Wat is daar nou te doen? Er zijn alleen maar bomen. Maar het is niet zo saai als ze denkt! Hannah en haar broer Reinier zwemmen in een bosmeer, maken vrienden en gaan op zoek naar een schat. Dan ontdekken ze dat iemand mierenhopen vernielt. En het bos staat vol kleverige planten. Wat heeft dat met elkaar te maken? Voor ze het weten beleven ze een spannend avontuur. Want Hannah en Reinier hebben een idee wie de daders zijn. 37
Hans Mijnders (9-12 jr.) €4,95 Marits buurman is ontdekker van beroep. Hij nodigt groep 7 uit om samen met hem een kindertijdschrift te maken. Timo, Kai, Madelief en Marit gaan meteen enthousiast aan de slag. Misschien komen ze wel in het Guinness Book of Records! Maar niet iedereen is blij met buurman Jan. De wonderlijke proeven in zijn krakkemikkige ontdekbus lopen niet altijd goed af… Bij het actieboek Over een proef met rauwe eieren & een zwembad vol chocola verschijnt ook een luisterboek! Kinderen met een visuele beperking of dyslexie kunnen door middel van luisterboeken ‘luisterend leren lezen’. U kunt deze op aanvraag bij de boekentafel bestellen. Naast deze drie actieboeken verschijnt er ook een nieuwe cd in de serie Oké4kids. ‘Weet je?’ Voor leerkrachten van de basisscholen wordt een werkboek gemaakt met lessuggesties en verwerkingen rond het thema. Weet je?’ is het nieuwste deel in de Oké4Kids serie, de meest succesvolle kinder-cd series in ons land. Deze CD brengt 14 gloednieuwe liedjes samen, geschreven door bekende artiesten en auteurs. Dit jaar hebben meegewerkt: Elly & Rikkert, Marcel & Lydia, Herman Boon, Reinier Sonneveld, Ron Schröder & Marianne Busser, Wim Bevelander, GertJan & Hanneke Scherff, Roeland Smith, Bas van Nienes, Jeroen van der Werken en Henk van der Maten. Eind september zijn deze boeken en de cd te koop bij de boekentafel. Waar we u ook graag nog even op attenderen: De vernieuwde versie Op Toonhoogte is vanaf nu verkrijgbaar. Een vernieuwde en uitgebreide versie 38
van de HGJB. Met Op Toonhoogte worden jongeren en ouderen gestimuleerd om samen het geloof in God met oude en nieuwe woorden door te geven. De vernieuwde versie bestaat uit: Een tekstboek €7,50 Een muziekboek €42,50 De liederen zijn onder gebracht in verschillende rubrieken, zodat de liederen ook de verschillende geloofselementen weerspiegelen:
Psalmen in diverse uitvoeringen: Van de Geneefse melodieën tot Psalmen voor Nu, ‘Klassiekers’ uit de kerkelijke traditie: o.a. Liedboek voor de Kerken, Zingende Gezegend, Hervormde Bundel 1938 en Johannes de Heer, Nieuwe liederen van o.a. Sela, Opwekking en andere internationale bronnen, Kinderliederen van o.a. Elly & Rikkert, Alles wordt nieuw, Opwekking voor kids en Jan Visser.
Komt u gerust eens een kijkje nemen! Wilt u een boek bestellen bij de boekentafel, dan is dat ook mogelijk via email:
[email protected]. Als het boek binnen is (binnen 1 week) ontvangt u van ons een berichtje dat het boek kan worden afgehaald. Er zijn nog meer boeken, cd’s, dvd’s, kaarten e.d. bij de boekentafel. Elke zaterdagmorgen vindt u ons van 10.00 tot 11.30 uur in “de Wegwijzer”. De opbrengst is voor de IZB (evangelisatie in Nederland).
39
World Servants reis Malawi Woensdag 19 augustus kwamen we na een lange reis vanuit Malawi weer aan op Hollandse bodem. De thuisblijvers stonden ons achter de schuifdeuren van Schiphol al met smart op te wachten. Drie weken lang hebben we met een groep van 38 jongeren uit het hele land gebouwd, gezongen, gedanst, gedeeld en genoten! Wederom (voor mij nu de derde keer) een geweldige en onvergetelijke ervaring. In het kleine dorpje Mazanga hebben we meegeholpen aan de bouw van klaslokalen en een lerarenwoning. Deze lokalen waren hard nodig om alle 416 kinderen van de basisschool onderdak te geven. Daarnaast is het voor een van de leraren nu mogelijk om dicht bij de school te wonen, wat de kwaliteit van het onderwijs ten goede komt. En het resultaat mag er zijn! Samen met lokale bouwvakkers en heel veel hulp van de plaatselijke bevolking zagen we de gebouwen met de dag groeien. Iedereen droeg waar mogelijk zijn of haar steentje bij. Naast de bouw waren er voor de kinderen uit de omgeving tien kinderwerkdagen georganiseerd. Elke dag werd er een Bijbelverhaal verteld en werd er gezongen, geknutseld en gespeeld. Met gemiddeld zo'n 100 kinderen per dag was het elke keer weer een groot succes. De laatste kinderwerkdag stond in het teken van Nederland. Onder leiding van oranje uitgedoste deelnemers werden er Hollandse spelletjes gespeeld als zaklopen, blikgooien en spijkerpoepen. Een leuke afsluiting voor de geweldige tijd die we met de kinderen uit Mazanga hebben gehad. Die middag werden ook de gebouwen aan de plaatselijke bevolking 40
overgedragen. Een mooi en officieel moment waar we in die drie weken met elkaar naartoe hadden gewerkt. De volgende dag was het al weer tijd voor ons vertrek uit Mazanga en na een laatste ontspannend weekend kwam de reis ten einde. Mede dankzij de hulp en steun vanuit de gemeente was het mogelijk om deze reis te maken. Daarvoor nogmaals heel erg bedankt! Het was een geweldige ervaring die ik iedereen aan kan raden. Mocht een reis met World Servants jou ook wat lijken, schroom dan zeker niet mij hier over aan te spreken, of kijk eens op www.worldservants.nl voor nog meer informatie en verhalen van deelnemers. Wie weet sluit jij je dan ook aan bij World Servants Noordeloos 2016 en kunnen we er samen voor zorgen dat de deelnemersbijdrage ook dit jaar weer bij elkaar komt. Ik zeg doen!
Namens mij en de bevolking van Mazanga, Tawonga chomene!* (*Heel erg bedankt!) Sabina Korevaar 41
Even voorstellen 2 Al enige tijd komen er “nieuwe mensen” bij ons in de kerk. Met sommige gemeenteleden hebben zij al kennisgemaakt maar velen weten nog niet wie zij zijn. Hoog tijd dus om naar de Veder van Hobokenstraat nr. 15 te gaan en nader kennis te maken met Yuri en Lisette Bakker en hun zoontje Levi (die helaas al op bed lag). We worden ontvangen in hun gezellige woonkamer en krijgen heerlijke koffie met opgeklopte melk en (voor de zoetekauw onder ons) bruine suiker. Opvallend meubelstuk is een piano die meer dan 100 jaar oud is. Dat heeft te maken met één van de hobby’s van Lisette. Zij speelt (klassiek) piano en heeft wel tien jaar les gehad. Yuri en Lisette vertellen ons dat ze beiden 25 jaar oud zijn en verkering met elkaar kregen toen ze 15 jaar waren. Yuri woonde toen in Asperen en Lisette aan de Middelkoop in Leerbroek. Yuri heeft de Havo gedaan op de Oude Hoven in Gorinchem en is daarna naar de Hogeschool Amsterdam gegaan om luchtvaarttechniek te studeren. Hij woonde daar op kamers. Nu werkt hij bij Damen Shipyards in Hardinxveld-Giessendam en houdt hij zich bezig met het ontwerpen van het technische deel van schepen. Yuri is een avontuurlijk persoon en houdt van reizen. Verder vindt hij allerlei sporten leuk maar vooral windsurfen en mountainbiken. Naast hun huis staat een oude caravan waar hij allemaal stellingen in heeft aangebracht om surfplanken en andere attributen mee te vervoeren. Als ze zin (en tijd!) hebben, gaan ze met die caravan naar zee om te surfen. (“Als er nog mensen zijn in de gemeente die dit ook leuk vinden, kunnen we gezellig samen gaan”.) Lisette heeft ook de Havo gedaan, maar dan op de Gomarus. Daarna is ze naar de CHE (Christelijke Hogeschool Ede) gegaan en heeft gekozen voor een sociale studie. Later is ze overgestapt naar verpleegkunde. Ze had een kamer in Ede en heeft voor stage een half jaar in Kenia gewerkt. Nu werkt Lisette in het ziekenhuis in Nieuwegein; eerst op de afdeling cardiologie maar nu volgt ze een opleiding voor IC-verpleegkundige. Zij werkt 42
drie dagen per week. Lisette heeft ook veel hobby’s, waaronder muziek, paardrijden en ook windsurfen. Op 28-08-2013 zijn zij getrouwd en daarna op huwelijksreis gegaan. Niet echt een “standaard” huwelijksreis want zij zijn naar Sydney (Australië) gevlogen, hebben daar een busje gekocht en die omgebouwd tot camper om er vervolgens een half jaar mee door Australië te trekken. Ze hebben er ook gewerkt. Deze reis heeft hen veel mooie herinneringen en vrienden opgeleverd. Toen ze terugkwamen hebben ze eerst tijdelijk ergens anders gewoond, daarna hebben zij zich ingeschreven als woningzoekende in deze omgeving. In Noordeloos was een huis voor hen beschikbaar; best een gunstige ligging tussen Hardinxveld-Giessendam en Nieuwegein. Sinds 5 maanden hebben zij een zoontje, Levi (Cornelis Levi Immanuël). Hij is een rustig kindje en ze vinden hem “een klein wondertje” en “een kindje van God”. Na de geboorte van Levi hebben ze wel wat minder vrijheid overgehouden maar ze proberen wel om nog zoveel mogelijk “vrijheid te pakken”. Yuri en Lisette vinden het fijn om in Noordeloos te wonen. Ze hebben achter het huis nog een grote tuin en kijken zo het weiland in. Ze vinden het hier gezellig, hebben goede contacten met andere jonge mensen en leuke buren. Op de Gemeentedag hebben ze zich ook goed vermaakt en vonden ze het leuk weer meer gemeenteleden te leren kennen. Onze kerk is iets meer behoudend dan wat ze gewend waren in Asperen (vanaf haar vijftiende ging Lisette altijd samen met Yuri naar de kerk in Asperen). Gelukkig voelen zij zich hier wel thuis. Komende winter willen zij zich aansluiten bij de 20+-kring. Als gemeentelid verwachten ze onderwijs te krijgen en met elkaar God de eer te geven. Ze vinden dat je elkaar nodig hebt als gemeente om sterk te blijven in het geloof. Het geloof is belangrijk in hun leven. Ze willen keuzes maken met God en hebben door het geloof sturing ervaren bij onder andere het 43
zoeken naar een woning en bij het krijgen van een kindje. Ze zijn beiden van jongs af aan in het geloof gegroeid en gevormd en hopen het ook door te geven aan hun zoontje Levi. Aangezien we van mening zijn dat we genoeg vragen hebben gesteld, bedanken we Yuri en Lisette voor dit fijne, openhartige gesprek en wensen hen een fijne vakantie (waarschijnlijk naar Oostenrijk) toe. Yuri, Lisette en Levi, namens de redactie hartelijk welkom in onze gemeente! Kees en Corrie
44
Koninklijk eten, een Bijbels voorrecht Wellicht heeft u het boek thuis liggen en heeft u het al lang gelezen. Wellicht kent u het boek helemaal niet of heeft u er slechts zijdelings van gehoord: Koninklijk eten, een Bijbels voorrecht, geschreven door ons eigen gemeentelid Rian de Koning. Hoe dan ook, gesneden koek (over eten gesproken…) of totaal onbekend, licht Rian persoonlijk de inhoud en de achtergronden van het boek toe: Een Bijbelse visie op eten. Aangetrokken door de vraag wat een Bijbelse kijk op eten dan wel niet inhoudt, meldden we ons samen met nog een stuk of 12 geïnteresseerden aan voor de boekbespreking van 4 juni jongstleden, bij Rian thuis. Op de keukentafel liggen diverse boeken over ‘eten’ en ‘voeding’ uitgestald ‘om eventueel even in te snuffelen’. Ook het exemplaar waar het deze presentatie allemaal om te doen is, ligt in meervoud klaar. ‘Je bent nu natuurlijk niet verplicht om het boek te kopen!’ herhaalt Rian ten overvloede, als ze ons in de koninklijk oranje paperback ziet bladeren. Nee, Rian is er zeker niet op uit zoveel mogelijk boeken te verkopen: ‘Wat ik eigenlijk wil bereiken en zeggen is “denk (eens) na over je voeding”, dat is het belangrijkst. Met een kopje thee en een stuk appeltaart (ja, appeltaart) in de hand, maken we het ons gemakkelijk in de woonkamer. Voor ons staan wat tafeltjes waarop zich diverse plastic bakjes bevinden met daarin een voor mij ondefinieerbare inhoud. “Moerbeien” en “Okra chips” lees ik later met een schuin oog op enkele etiketten. Met een groeiende interesse van mijn kant, neemt Rian ondertussen plaats achter het katheder en begint haar verhaal. Om aan te geven waar haar interesse voor voeding eigenlijk vandaan komt, stelt Rian zich allereerst in vogelvlucht voor. ‘Ik kom oorspronkelijk uit het onderwijs. In 1986 ben ik getrouwd met Philip, waarna we drie kinderen hebben gekregen. [ …] Na de geboorte van de kinderen werd ik steeds zwaarder en zwaarder. Eerlijk gezegd had ik 45
het gewoon niet meer onder controle. […] Op een gegeven moment kon het niet langer zo en ben ik uiteindelijk dertig kilo afgevallen. Ik heb me daarna laten omscholen tot gewichtsconsulent, zodat ik anderen met dezelfde problemen kan coachen.’ ‘Vanaf die tijd heb ik vanuit mijn vak al honderden boeken over voeding gelezen.’ ‘De een zegt dit, de ander zegt dat… Je ziet door de bomen het bos niet meer.’ ‘Maar, dacht ik op een gegeven moment, ja, ik ben christen: Wat zegt Gods woord eigenlijk over voedsel?’ ‘Ik ben toen alles over voeding gaan onderstrepen in de Bijbel en hij zag werkelijk waar helemaal rood!’ Waarom horen we dan zo weinig over dit onderwerp? ‘Ik denk dat dat vooral komt omdat veel mensen het er niet zo over willen hebben. Sommigen reageren zelfs boos: “Je mag toch genieten!” Het is toch een beetje een heilig huisje. Een christen die van alles eet is ook gewoon geaccepteerd.’ Tijd dus, meende Rian, om het onderwerp eens nader toe te lichten. ‘Uiteindelijk is dat een proces geworden van zeven jaar en had ik een boek vol taal- en spelfouten.’ ‘Ik dacht “wel even naar uitgeverij Gideon te stappen” zodat het geredigeerd en uitgegeven kon worden.’ Rian, lachend: ‘Nou, zo werkt het dus niet!’ Na beraad thuis, heb ik het boek zelf gefinancierd. En de redactie is gedaan door onze schoondochters. Er kwam al met al nog heel wat bij kijken en het was een heel gedoe, maar het is wel gelukt. De opbrengst van de boeken die ik verkoop is trouwens 100 % voor een goed doel; ik hoef er zelf niet ‘beter’ van te worden!’ Na deze persoonlijke introductie duikt Rian direct de Bijbel in om ook de Schriftelijke reden voor het schrijven van het boek te verduidelijken: ‘In 1 Thessalonicenzen 5:23b spreekt Paulus de hoop uit dat we als oprechte gelovigen met een onberispelijke geest, ziel én lichaam (!) de wederkomst van Christus verwachten. Het is dus als christen niet alleen belangrijk om zuiver van geest te zijn, maar óók van lichaam.’ En wat betreft een onberispelijk lichaam, speelt voeding zonder twijfel een belangrijke rol. Rian: ‘Wij leven in een omgeving waar heel veel voedsel is: We maken gemiddeld zo’n 200 voedselkeuzes per dag.’ Bovendien, ‘voedsel is overal. Zelfs in de kerk! Er wordt vaak heel wat afgesnoept tijdens de preek.’ De keuze voor bepaald voedsel kan door veel verschillende factoren beïnvloed worden: ‘Denk bijvoorbeeld aan emoties zoals verlangen of ruzie, maar ook gewoonte, honger, gezondheid of sociale aspecten (het doorgeven van de kerk-snoep!) kunnen een rol spelen.’ ‘Dat mensen [trouwens] vaak kiezen voor zoet of vet eten, zit in onze genen. Zoet en vet zijn namelijk precies de natuurlijke smaken van moedermelk.’ Rian merkt op: Het is helaas echt waar dat er meer mensen dood gaan door [te kiezen voor] slecht eten dan door honger…’
46
Maar wat is nu gezond of ‘goed’ eten? Rian: ‘Daar is heel veel over geschreven. Er is door de jaren heen zelfs een uitgebreide voedingswetenschap ontstaan. Daardoor kennen we bijvoorbeeld geen scheurbuik meer en werd jodiumhoudend (bakkers)zout geïntroduceerd, tegen schildklier-problemen. Denk bijvoorbeeld ook aan de schijf van vijf (die ondertussen al heel veel keer gewijzigd is). De voedingswetenschap gaat tegenwoordig [echter] steeds verder. Zo is er in een Duits bejaardentehuis een proef gedaan met ‘geprint’ voedsel, waar ‘alles in zit’ en wordt er gewerkt aan de ontwikkeling van een sensor die je in kunt slikken om te zien welke voedingsstoffen je lichaam nog tekort komt.’ ‘Jesaja waarschuwt ons voor de(ze) wetenschap (Jesaja 37:10b).’ Rian geeft aan dat we ons in de discussie over goed en fout eten beter door de Bijbel kunnen laten leiden: ‘God weet welk eten bij ons lichaam past. Groente, fruit en noten zijn paradijsvoedsel!’ Daartegenover: ‘Van het eten van onreine dieren, zoals mosselen die zelf allerlei troep uit de zee naar binnen werken-, kun je ziek worden. En varkensvlees bijvoorbeeld kan reumatische klachten geven.’ Het is ook déze kennis die de apostelen vanuit Mattheus 28 onder alle volken moeten verkondigen en onderwijzen... Naast de invloed van de voedingswetenschap, hebben we ook te maken met een groeiende voedingsmiddelenindustrie. Rian: ‘Eén groot stel boeven. De voedingsindustrie is een branche waar enorm veel geld in omgaat (zo’n 65 miljard per jaar).’ ‘Alles draait daarin om handel en winst. Handel is bovendien macht.’ Macht over eten is volgens Rian een reëel gevaar voor de wereldbevolking. ‘Je kunt octrooi aanvragen voor bepaalde voedingsproducten, bijvoorbeeld voor een paprikasoort die bestand is tegen ‘witte vlieg’.’ ‘Vooral in de USA liggen veel voedselclaims, die voornamelijk door één groot biotechnologisch bedrijf, genaamd Monsanto, worden ingediend. Wat dit betekent, is dat we ons eten ‘kwijtraken’.’ ‘Wat ik bedoel: Door octrooiaanvragen in Europa vanuit de VS zijn we straks geen eigen baas meer over de producten die op onze bodem groeien. Mogelijk moeten we dan zelfs meer gaan betalen voor ons eigen voedsel. Een nieuw handelsverdrag tussen Europa en de VS (TIPP: Transatlantic Trade & Investment Partnership) maakt dit proces helaas nog gemakkelijker.’ ‘De Bijbel is wat dat betreft echter heel duidelijk: ‘Wij behoren rentmeesters te zijn van de aarde en géén eigenaren. Het is goed om daar eens over na te denken.’ Ten tweede: ‘De industrie sleutelt eindeloos aan het eten dat God ons heeft gegeven, bijvoorbeeld door genetisch manipuleren/ modificeren. De mens probeert God’s voedsel zo tot een ‘beter’ product te maken. Kan dat de bedoeling zijn?’ Maar hoe moeten wij ons hierin als christenen dan heden ten dage bewegen? ‘Kies zo 47
veel mogelijk Nederlandse producten. Nederland heeft namelijk een redelijke controle op bijvoorbeeld bestrijdingsmiddelen etc.’ ‘En wat je vooral kunt doen, is zo puur en eerlijk mogelijk eten.’ ‘Voedingsmiddelen waar bijvoorbeeld na drie dagen al schimmel op komt, zijn vaak prima; dat is ‘levend’ voedsel. ‘En neem gewoon water als drinken, want dat past nog altijd het beste bij je lichaam.’ Wat betreft ‘eerlijke’ voeding, wijst Rian op producten die zo ‘echt’ mogelijk zijn: ‘Hoe de Heer het bedoeld heeft.’ ‘Hoewel duurder in aanschaf, is ‘bio’ gewoon ‘logisch’, zeg ik altijd.’ Om de consument te helpen eerlijke en veilige producten te kiezen, bestaan er diverse onafhankelijke instanties, zoals Food Watch. ‘Onafhankelijk’ is hierin een belangrijk gegeven, aangezien legio keuringen vanuit de voedingsmiddelenindustrie zelf worden gefinancierd.’
Biologisch keurmerk
Eten ‘hoe de Heer het bedoeld heeft’, houdt ook in dat we ons als christenen ‘onthouden’ van twee soorten voedsel (Handelingen 15), namelijk dierenbloed en ‘het verstikte’, ‘zoals een haas waar na het schieten het bloed in blijft zitten’. Rian: ‘Dierenbloed zit bijvoorbeeld in bloedworst, maar het wordt tegenwoordig ook ‘heel slim’ gebruikt om stukken vlees mee aan elkaar te plakken. Vaak is dat bijna niet van echt te onderscheiden. Zo is het dus mogelijk dat je toch bloed eet zonder dat je het weet.’ Hoewel het verbod op dierenbloed duidelijk is, kent het tegenwoordig ook een schemergebied. Rian noemt in dit verband het gebruik van schildluizen’bloed’ als kleurstof in gebak (tompoezen), roze muisjes, snoep en bijvoorbeeld rode lippenstift. ‘Je kunt natuurlijk discussiëren over de vraag of je dit ‘bloed’ mag noemen en of het gebruiken van de schildluis nu wel of niet mag…’ Voorafgaand aan de praktische keuze voor pure, eerlijke, reine producten zonder bloed en zonder verstikt te zijn, is het allereerst echter van belang bewust te worden van wat je nu eigenlijk naar binnen werkt en waarom: ‘Er wordt in onze kringen vaak meer gesproken over het voedsel van onze dieren dan over ons eigen eten’, een opmerking die glimlachend door één van de toehoorders wordt beaamt: ‘Ja, dat ken ik wel. Bij ons aan de keukentafel gaat het eindeloos over diervoeder dat de pens van de koe een goede structuur moet geven en over mineralen enzo…’ Rian merkt op: ‘Praten over onze voeding is nodig, ook richting onze kinderen. Want hoe voeden we hen hierin op? Nederland breed krijgen namelijk heel veel kinderen veel te veel suiker en vet binnen.’ 48
Het bewust worden van wát en wáárom we eten, meent Rian, leidt vooral tot één persoonlijke, cruciale kernvraag: ‘Ben ik -als christen!- verslaafd aan (bepaald) voedsel of suiker?’ ‘Dat klinkt heel heftig, maar we zijn daar zeker niet te goed voor. De mens werd in het paradijs al verleid met voedsel. Satan probeerde zelfs Jezus met voedsel te verleiden. Ervaren wij geen verleiding van eten? Denk er eens over na waarom je alles zou willen eten of waarom je perse je varkenslapje op het menu wilt houden. Wat zit daar eigenlijk achter?’ ‘Ik denk dat het als christen belangrijk is over deze vragen na te denken.’ ‘We worden immers uitgenodigd voor Gods hemelse maaltijd (het beste voedsel komt nog!) en zoals Paulus zegt is het belangrijk ook ons lichaam hierop voor te bereiden.’ En zo zijn we weer terug bij de Bijbelse gedachte achter het boek, een gedachte die we kernachtig samengevat al terugzien in de titel: Koninklijk eten, een Bijbels voorrecht. Rian: ‘Onze Koning heeft ons heel goed voedsel gegeven en het voorrecht om de Bijbel en de voedselwetten te kennen.’ Completerend vormen de granaatappels op de oranje cover van het boek de perfecte belichaming en symboliek van dit koninklijke eten: Een heilzame en ‘gekroonde’ vrucht.
Granaatappel
Vanuit deze symboliek sluit Rian haar boekbespreking af. Rest ons nog de gelegenheid in de plastic doosjes met verantwoorde en niet-alledaagse lekkernijen te duiken. Terwijl ik wat van de verrassend lekkere moerbeien en okra chips proef, verzink ik even in gedachten. Of het boek bij haar lezers nu wel of niet tot een rigoureuze verandering zal leiden, tot nadenken stemt het zeer zeker. En laat dat laatste nu precies zijn wat Rian met haar boek beoogt. –Susanne Verbaan Koninklijk eten, een Bijbels voorrecht is te koop bij de Boekentafel of te bestellen via www.eetkoninklijk.nl
49
Tot slot Teken en zegel Vanmorgen was er een doopdienst in onze gemeente. De kerk was aangenaam vol. De reguliere banken en stoelen waren al bezet toen wij in de kerk kwamen. Dat was geen probleem want in zo’n situatie zijn er nog klapstoelen. Door de koster en enkele ijverige gemeenteleden werden die in de gangpaden gezet. Zodoende konden wij plaatsnemen in het gangpad bij de graftombe. Nog voor de dienst begon viel mijn oog op een van de klapstoelen voor me. “Kros” stond met oude letters op een van de stoelen gedrukt. Het deed me denken aan een dag ruim 40 jaar geleden. Ik zat in de zesde en hoogste klas van de lagere school. Er was die avond een ledenvergadering. Dan moest er voor extra stoelen gezorgd worden. Meester Venderbos, het hoofd van de school, wees mij en m’n klasgenoten Hendrik de Jong en Maarten van den Dool aan om deze klus te klaren. We gingen naar Dirk Kooijman en haalden daar de melkkar (voor de jongere generatie: Dirk Kooijman had een boerderij op de plek waar nu Rudolph de Jong woont). Met de melkkar haalden we bij café Kros, nu eetcafé en cafetaria NicoosBroer, enkele tientallen klapstoelen die op de zolder boven het café lagen. Met een volle kar gingen we terug naar school waarbij we alle kracht nodig hadden om zonder ongelukken de brug op de buurt af te rijden. De klapstoelen zijn inmiddels eigendom van de kerk en doen nog steeds nuttig werk. Vandaag dus in een doopdienst om de vele aanwezigen een zitplaats te geven. We waren met velen getuige van een groot gebeuren: aan twee kinderen van de gemeente, baby’s nog, werd de afwassing van de zonden beloofd en toegezegd. In de doop draagt Jezus Christus Zijn reinigend bloed hiervoor aan, zoals het water bij de doophandeling wordt aangedragen. De belofte van de afwassing van de zonde werd de twee kinderen op naam gezet door het noemen van de doopnamen. Voor ouders en familie vaak een emotioneel moment. Door het geloof in het verzoenend bloed van Christus vervult de Heere de doopbelofte en ontvangen we vergeving van zonde en het eeuwig leven - Kees Bikker 50
51
COLOFON Nieuwswijzer is een uitgave van de Hervormde Gemeente Noordeloos/ Overslingeland Verschijnt 1 x per 6 weken
Eindredactie Kees Bikker Noordzijde 121 Tel. 0183-582464 Redactie Susanne Verbaan Noordzijde 68 Tel. 0183-588859 Corrie Uittenbogaard Noordzijde 112 Tel: 0183-351618 Kopij Miranda Slingerland v. Brederodestraat 32 Tel. 0183-588183
[email protected]
Het grote gebod
* Toen de Farizeeën gehoord hadden dat Hij de Sadduceeën de mond gesnoerd had, kwamen zij bijeen. * En een van hen, een wetgeleerde, vroeg om Hem te verzoeken: * Meester, wat is het grote gebod in de wet? * Jezus zei tegen hem: U zult de Heere, uw God, liefhebben met heel uw hart, met heel uw ziel en met heel uw verstand. * Dit is het eerste en het grote gebod. * En het tweede, hieraan gelijk, is: U zult uw naaste liefhebben als uzelf. * Aan deze twee geboden hangt heel de Wet, en de Profeten. Mattheus 22: 34 – 40
Kopijdatum 30 oktober 2015
De redactie behoudt zich het recht ingezonden stukken in te korten en/ of niet te plaatsen dan wel op een later tijdstip te publiceren.
52
