or r o v be
ps o ti k t
o
jaargang 13 nr 3
muisjes muisjes IN MEMORIAM JOS & SYLVIA
detuin
Jan
van
VAN DE MAKERS
SEPTEMBER 2012
*van he rs
r *groen uu
efhebbe li
eerste
Het parkeerterrein is om te parkeren en te laden en te lossen maar is niet bedoeld als stalling. Het aantal aanhangwagens is inmiddels toegenomen tot 8 stuks. We vragen de eigenaars om hun aanhangwagens weg te halen. Ook vragen we leden te melden of ze weten van wie de aanhangers zijn.
Het was een raar tuinjaar. Ook al is het nog niet voorbij, we moeten het maar snel vergeten en nieuwe plannen gaan maken voor 2013. Door de late felle vorst hebben veel vaste planten en struiken het loodje gelegd, werd de bloesem aangetast, en was er dus minder fruitoogst. Het was te warm óf te koud óf te nat. En als de omstandigheden wel even redelijk waren, dan zorgden onze konijnen en muizen er wel voor dat al het eetbaars verdween. Zo gaat dat soms op een tuin. Je moet tegen een stootje kunnen. Nieuwe ronde, nieuwe kansen, betekent bij voorbeeld: gaan tuinieren met kruiden (die soms verdacht veel op onkruid lijken). We hebben er een special van gemaakt in dit nummer, zodat iedereen dit najaar op zijn gemak plannen kan maken voor volgend jaar. Misschien kunnen we de schouwcommissie er tegen die tijd van overtuigen dat in sommige tuinen gewerkt wordt aan de eigen schoonheid, en dat al dat onkruid dus waardevol is. Het zal wel niet helpen. Want ze hebben alle smoezen al een keer gehoord. Daar kan ons wandelend geschiedenisboek Jan van der Leeden over mee praten. Over hem gaat ons omslagverhaal. Jarenlang deed hij het complexbeheer, ‘en dan maak je niet veel vrienden’, weet hij uit ervaring. Die tijd ligt nu ver achter hem. Hij geniet tegenwoordig steeds meer van de bloemen in zijn tuin. En van alle jongeren die hij mee helpt opleiden tijdens de maatschappelijke stages. Ze leren wilgen snoeien onder zijn leiding, en nog veel meer spannende zaken. Geen muizen bestrijden helaas, terwijl dat toch ook zo nuttig zou zijn. Ook deze kleine zoogdieren moeten we dus maar verdragen. Ernaar kijken en je verwonderen over de rijkdom van de natuur. Dat is het beste. In dit nummer geven we een opsomming van de 17 soorten die je in onze tuin terug kunt vinden. Het lijkt wel een dierentuin. Het afgelopen seizoen was om nog meer redenen een moeilijke tijd. Achter elkaar verloren we onze voormalige voorzitter Jos Versantvoort en onze voormalige secretaris Sylvia Heijmans. Ze leven voort in onze herinnering.
t
WIE O WIE?
3
INHOUD
MEDE deling
010 DE TUIN VAN JAN
10
Gebruik verenigingsgebouw Onze vereniging beschikt over een gebouw met een ruime zaal die voor verenigingsdoeleinden betrekkelijk weinig wordt gebruikt. Daarom is het gebouw beschikbaar voor leden en donateurs van ATV Stadion om daar een receptie, feest of diner te organiseren. Het gebruik ervan moet blijven passen binnen de wettelijke regelgeving, wat betekent dat er niet commercieel verhuurd wordt. Voor gebruik van de ruimtes vragen we een vergoeding. Inlichtingen en reserveringen bij Jan Deering. Tel. 06 24742547
016 KRUIDENSLIM
16
4
Simons
Een duik in de kruiden levert heel wat mooie verhalen en tips & tricks voor verse cosmetica. Dit mag je thuis ook proberen!
020 MUISJES, MUISJES
Ine verdiepte zich in de muizenfamilie, omdat we tenslotte heel wat meters grond met elkaar delen.
20 k Lar a
015 SARAH’S APPELBOOM
Sarah en Nico houden van klassiek. Denk je dan aan saai en streng? Welnee! Relaxed tuinieren, zo doe je dat...
plaatje: bruiloftsfeest van Lara Simons en Sebastiaan ter Burg bij het Verenigingsgebouw
h u welij
Jan kennen we allemaal wel van tuindienst of de maandagmorgenclub. We vroegen hem naar zijn passie voor de moestuin.
22
2012 ja ar v an
de bij
En verder... 006 Over ons 008 Lief en Leed 018 Kruidenslim 023 In memoriam 024 Van het bestuur 026 Schouwersverslag 027 De composthoop 028 In de stadionkeuken
5
De lente bladgroen 2010 ATVStadion
OVER ONS
Bladgroen 2 JG 11
Tuin 59 van mw. Schilperoord is kortgeleden overgedragen aan Carla Couprie.
Tuin 78 van Elly Hees is nu van Hans de Ruiter.
Tuin 83 van Martijn van der Linde is gegaan naar Daphne de Vos
In de vorige aflevering van Bladgroen voorspelde ik nog vrolijk dat er in de zomer nooit zoveel opzeggingen zijn, want dan wil natuurlijk iedereen lekker op zijn tuintje zijn. Maar niets blijkt minder waar. Of het nu komt door de slechte zomer (alweer!) of dat het tuinieren anderszins tegen valt of gewoon over is weet ik niet, maar vanaf mei zijn er maar liefst 6 tuinen opgezegd. Jammer, want iedereen is natuurlijk ooit vol enthousiasme en met goede voornemens en verwachtingen begonnen. Niet altijd komt dat uit. Met inmiddels een tiental jaren tuinervaring achter de rug, mag ik concluderen dat enthousiasme niet altijd voldoende is om deze voornemens ook waar te maken. Een goede organisatie, regelmatig werken en vooral stug volhouden is het geheim. Het is net het normale leven. Daarom is een complimentje aan al die tuinders die jaar in jaar uit hun tuin altijd op orde hebben en daarmee in grote mate bijdragen aan de kleurige en idyllische uitstraling van ons complex hier wel een keer op zijn plaats. Gelukkig staan er ook nog steeds nieuwe gegadigden te dringen die denken deze eigenschappen te bezitten en waar te maken. De volgende veranderingen hebben in de afgelopen 3 maanden plaats gevonden. Woudie Blok (tuin 92) en Anneloes van den Brink (tuin 32). 6
Tuin 3 is opgezegd door Marja Karel en vanwege de vakantie op dit moment nog niet overgenomen. Dat zal niet lang zo blijven, want de wachtlijst is lang en wacht.
Tuin 133 van Tom Jansen is gegaan naar Ini Hagedoorn. Ini tuinierde al 3 jaar mee met Ria de Laat (iedereen natuurlijk bekend van de heerlijke soep en de broodjes na de tuindienst), maar wilde graag een eigen tuintje. Nu hebben ze samen twee naast elkaar gelegen tuinen. Beter kan niet.
Tuin 130 van dhr. Abbas is overgenomen door Naomi Joseph.
Wij heten alle nieuwe leden hartelijk welkom en wensen hen een goede en mooie tijd bij onze tuinvereniging. Veel succes en plezier met tuinieren!
7
De lente bladgroen 2010
Bladgroen 2 JG 11
Lief en leed
Mooi is het om te zien dat er een heel aantal mede-tuiniers en tuinvrienden zijn die de tuin onder hun hoede nemen tot Sylvia dat zelf weer kan. En die foto´s maken van de bloemen en kaartjes en mailtjes sturen. Dan blijkt dat Lief en Leed breder gedragen wordt dan alleen vanuit een éénkoppige commissie. Geweldig!
Dit keer valt het schrijven van het stukje voor Lief en Leed me wel extra zwaar, omdat ik het overlijden moet melden van twee bijzondere tuinleden en fijne mensen die mij persoonlijk, en ik denk vele anderen met mij, zeer dierbaar waren. Zelfs het gebruik van het woordje ‘waren’, komt me met moeite uit de vingers. Maar toch is het zo: op 1 juni overleed Jos Versantvoort, oudvoorzitter van onze vereniging en gewaardeerd tuinlid, en op 18 juni is Sylvia Heijmans, ook ex-secretaris en op vele andere manieren actief binnen onze vereniging, op veel te jonge leeftijd, net 49 jaar, overleden. Jos was, zoals bij sommigen bekend en ook wel eerder gemeld in Bladgroen, al jaren en in bescheiden stilte ziek. Omdat Jan Deering al ruim 35 jaar intensief bevriend was met Jos, is hij natuurlijk de aangewezen persoon om een herinnering aan Jos te schrijven. Omdat ik al meteen bij de eerste kennismaking met Sylvia, een bijzondere klik had die uitgroeide tot een warme tuinvriendschap, wil ik proberen te vertellen wie Sylvia was en hoe het toch kon gebeuren dat een jong, gezond en levenslustig mens binnen een jaar tegen alle hoop en verwachtingen in er toch ineens niet meer is. Voor het vorige nummer van Bladgroen had ik het volgende stukje geschreven:
Zoals Sylvia zelf zei: ´Soms heb je het gevoel alsof je een marathon aan het lopen bent en echt niet meer verder kan. En op dat punt staat er altijd weer iemand langs de weg om aan te moedigen en te helpen, zodat je toch weer doorgaat en jezelf overtreft´.” Maar nog voordat de Bladgroen gedrukt zou worden, kwam het bericht dat de behandeling werd stop gezet en dat Syl naar een hospice zou gaan. Een bominslag had geen grotere klap kunnen geven. Het stukje is verwijderd. “Steeds meer vragen krijg ik de laatste tijd over hoe het toch met Sylvia is. Gewend als iedereen is haar bijna dagelijks op haar tuin te zien, wordt ze gemist en is men ongerust. En niet onterecht. Sylvia is al bijna een jaar erg ziek. Een acuut maar blijvend defect in de bloedaanmaak maakte een beenmergtransplantatie noodzakelijk. Dit is op zichzelf al een riskante ingreep, maar ook de bijwerkingen achteraf liegen er niet om. In plaats van op haar tuin te werken, is het nu werken aan haar herstel en gezondheid. Ik weet wel wat ik liever zou doen, en Sylvia ook, maar soms word je geen keus gelaten.
Ongeveer 7 jaar geleden had ik, toen nog secretaris van de vereniging, samen met Jos Versantvoort een introductiegesprek met Sylvia en Floris. Het enthousiasme spatte er meteen van af. Eigenlijk had Sylvia helemaal geen tijd voor het gesprek, want ze wilde meteen aan de slag, ze had grote plannen. Jos en ik keken elkaar eens aan. Helemaal geen tuinervaring…. en benadrukten nog maar eens wat er allemaal van hen gevraagd werd en waar de valkuilen zaten waar velen voor hen al in waren gevallen. Maar Sylvia was één van die bijzondere uitzonderingen. Ze verdiepte zich intensief in vergeten groenten, oude fruitrassen, bloemenborders op kleur, hoogte
en bloeitijd en bijzondere planten. Daarnaast ontwikkelde ze zich als een stimulerende en drijvende kracht achter vele activiteiten van de vereniging. Zoveel enthousiasme, vrolijkheid en enorme levenslust werkten op iedereen aanstekelijk. Sylvia wist van alles een feestje te maken. En ze had groene vingers. Niet normaal. Hoe ze het deed, deed ze het, maar ze leek voor alles wat ze aanpakte een bijzonder talent te hebben en was er akelig goed in: tuinieren, fotograferen, het aankleden van het zangkoor, haar werk en vooral genieten van het leven. Maar ze kon ook buffelen. Met het zweet op de kop en zwarte vegen over het gezicht stond ze dagelijks te ploeteren in de tuin om alles te krijgen zoals ze het hebben wou. En zo kreeg ze het: een eigen klein paradijsje. Waar zij en ook Floris ‘s avonds als één van de laatste aanwezigen op de tuin, nog zaten om een wijntje te drinken. En te genieten. Op zaterdag 23 juni is er in het verenigingsgebouw een afscheidsdienst voor Sylvia gehouden. De tuin was de plek waar zij de meeste binding mee had en daarom ook de plek waar ze haar afscheid wilde. Dat hebben we gedaan. In goede samenwerking tussen familie, vrienden en tuinleden is de kantine omgetoverd in een bloemenweelde. En met veel muziek, zang en een toast op het leven hebben we haar uitgeleide gedaan. Op naar de eeuwige jachtvelden. Dag Syl, ik kan geen klaproosjes meer zien zonder aan je te denken. Voor iedereen: Zorg goed voor jezelf en voor elkaar. Take care. Anneloes van den Brink
8
9
WANDELENDE GESCHIEDENIS De tuin van Jan van der Leeden
Velen van ons zullen de rijzige gestalte en het sonore stemgeluid van Jan van der Leeden van ver herkennen. Bescheiden maar steeds aanwezig waar dat moest, heeft hij lang zijn stempel gedrukt op onze vereniging. Als complexbeheerder, de functie die Harry nu heeft, ‘maakte hij niet veel vrienden’, zoals hij zelf denkt. Maar als je hoort hoeveel mensen er nog bij hem langs komen om een praatje te maken, valt dat reuze mee. Jan is ‘wandelende geschiedenis’. Niet alleen voor ons complex, maar zelfs voor heel Utrecht. Als voormalig procesmanager bij de gemeente is hij nog bij van alles betrokken dat te maken heeft met het in stand houden en zichtbaar maken van de kleine monumenten in de stad. Om maar een paar dingen te noemen: het aanbrengen van de windroos op de Stadhuisbrug was zijn initiatief; hij is actief in de werkgroep de Letters van Utrecht, die ervoor zorgt dat er elke zaterdag een letter uit steen gehouwen wordt en wordt aangebracht in het ‘eeuwige gedicht’ dat op de Oudegracht zal ontstaan. En hij zorgde ervoor dat er aan het begin van ‘onze’ Oost-
10
broekselaan een plaquette kwam met uitleg over de historische grond waarop we tuinieren. Veel van dat soort ideeën ontstaan terwijl hij een beetje rommelt op ‘zijn stekkie’, de tuin die hij vijftien jaar geleden bij toeval ontdekte. Asters JvdL: “Wij hadden thuis een moestuin, rondom het huis. Daar werkte mijn vader in. Ik heb hem wel eens een handje bij gestoken, maar nooit het idee gehad om er zelf aan te beginnen. Totdat ik bij mijn buurman op bezoek kwam, die hier een tuin had. Die woonde ook thuis naast me, en was directeur van de Landbouwhogeschool in Wageningen. Hij verzamelde asters. Hij kwam natuurlijk overal, en hij nam ze overal vandaan mee – tot wel twee meter hoog. Maar hij zette de hoge voor de lage, alles door elkaar, dus het zag er allemaal niet uit. Hij kon dagen tussen zijn asters zitten. Dan zat hij de stampertjes te meten en de blaadjes te tellen. Ik zocht hem hier weleens op, als hij me vroeg om te komen kijken. Ik zat toen tegen mijn VUT aan en dacht: het is
11
eigenlijk best leuk, zo’n tuin. Toen kwam een oud huisje naast zijn tuin te koop – het was heel krakkemikkig maar ik heb het helemaal opgeknapt. Op die manier ben ik hier gekomen. Dat is nu 15 jaar geleden. Dit is een prachtig stekje aan de rand van de stad. En ik hoef er maar een kwartier voor te fietsen.’ ‘Ik was procesmanager bij de gemeente Utrecht. Daar hadden we de afdeling Wijk, Beleid en Sturing en ik deed Sturing. Ik zette projecten op, en deed alles wat er in de openbare ruimte gebeurde, van bruggen tot wegen en rioleringen. Dat waren vaak grote projecten. Ik moest ervoor zorgen dat alles op elkaar afgestemd was. Ik heb altijd in de uitvoering gezeten en zo veertig jaar in overheidsdienst gewerkt In ‘98 ben ik met de VUT gegaan. Ik was toen 60. Dat kon toen nog. Je kreeg in die tijd allerlei reorganisaties, en ik zag mezelf daar niet meer tussen zitten. Ik heb altijd de nodige vrijheid van handelen gehad, en dacht toen: daar moet ik mee stoppen. Ik was natuurlijk nog te jong om niets te doen. Nu had ik ook altijd in de Beroepsopleiding Wegenbouw gezeten, als docent en examinator, en dat heb ik toen nog tien jaar gedaan. Twee dagen per week. En met dit erbij was dat heel mooi. ‘ ‘Mijn buurman is inmiddels overleden – en met zijn vrouw onderhouden we nog de asters. Oude liefde Je bent hier dus terug gegaan naar een oude liefde? ‘Ja, alles wat mijn vader me ooit geleerd heeft vroeger kon ik hier
12
in de praktijk brengen, maar er loopt hier zoveel kennis rond, mensen die weten wanneer je iets moet zaaien bij een goede maanstand. Dat wist ik niet, dat je voor de volle maan sommige zaden in de grond moet hebben. Die samenhang van mensen hier, met allemaal een doel, dat tuintje goed onderhouden, dat is ontzettend leuk. Dat makkelijk kunnen delen van kennis en planten en zaden – ik vind dat een heel sociaal gebeuren, heel sympathiek. Het is heel warm. Het is een afspiegeling van de maatschappij hier, je zou zo ook normaal in het leven kunnen staan.’ ‘Ik wilde vooral verse groenten in mijn tuin, dat was een uitgangspunt. De seizoensgroenten, wat we thuis ook aten: bloemkolen, sla, spinazie, prei – alles wat maar eventjes groeide. Ik kreeg van iedereen plantjes om te proberen. En als je ervoor open staat, zijn mensen heel bereid om je te helpen. Daar verbaas ik me altijd nog over. Het kunnen delen van mensen. Dat is heel gezellig. Dat heb ik van het begin af aan gedaan. ‘ ‘Toch wordt zo langzamerhand het groenten telen wat minder, want we zijn maar met zijn tweeën thuis. Dan loop je bij de buren te leuren met je andijvie en de sla – ook al zaai je om de veertien dagen. Dat vind ik niks.’ Doet je vrouw mee? ‘Nee, die zegt: ik heb genoeg aan mijn tuin thuis. Je rommelt maar lekker aan daar. Ze komt ook niet zoveel hier. Ik vind het wel best. Als je veertig jaar ieder
je eigen ding hebt gedaan, dan blijf je dat ook doen na je pensioen.’ Toen je hier kwam, ben je je meteen ook met de vereniging bezig gaan houden? Je was tenslotte procesmanager geweest. ‘Ja, dat heb ik zeven jaar gedaan. Ik deed het complexbeheer. Wat Harry nu doet. Ik had natuurlijk ingangen bij de gemeente, dus dat was wel leuk. Ik heb dat met plezier gedaan, totdat het vorige bestuur werd gewipt, en toen ben ik loyaal gebleven. Met besturen is er altijd wat. Het is nooit goed. Je bent hier burgemeester én hoofd van de bouw én je moet mensen erop wijzen dat het anders moet. Ik heb geen vrienden gemaakt in die tijd. Ik doe nu op maandag nog wat. En we hebben de maatschappelijke stages. Ik ben erbij betrokken om de jongens bezig te houden. Ida doet de communicatie tussen de school en de vereniging. En ik breng die jongens wat bij. Daar hebben we een hoop plezier van. Als je er elke week een stuk of acht krijgt, dat scheelt hoor. Wij zelf kunnen ook niet zoveel meer. Als er bomen geknot moeten worden, vinden die jongens dat prachtig. Die klimmen er als een aap in. Aan het eind krijgen ze een certificaat en dat kunnen ze dan ook weer gebruiken. En die jongens en meisjes krijgen ook een attentie.’ Muurreclames ‘Ik zit ook nog in wat gemeentelijke dingen: de verbetering van de woonomgeving en directe voorzieningen, en in de Letters van Utrecht. Met mevrouw Brouwer. Ik ben met een paar hemelfietsers
gestart daar. Ze hadden al het geld al uitgegeven zonder dat we sponsors hadden. Ik ben blij dat mevrouw Brouwer erbij kwam. In een andere werkgroep houden we ons bezig met oude muurreclames. We hebben daar een wandel- en een fietsroute bij gemaakt, dan zie je op eens een reclame voor een Hemdenfabriek aan het Wed, of voor een Brandverzekering. Je kan zo een beetje meesturen en dat zijn leuke dingen. En ik kost niets. Ik kan veel dingen opstarten. Ik zit daar al dertig jaar in. We vinden altijd wel een aannemer om iets uit te voeren. We hebben jaarlijks een budget, en wij nodigen steeds een wethouder uit om te openen, dat vinden ze mooi. Laatst nog deden we dat bij de kapsalon van Gerrit Rietveld.’ Hoe vaak ben je hier nu voor je plezier? ‘Als ik ga, ga ik altijd een hele dag, en ik ben hier minstens een keer per week. Maar ik denk wel dat ik zo langzamerhand toe ben aan een gazonnetje met bloemenvakken. Mijn zus zou zeggen: Jan heeft een Frans bankje voor de deur, een Engels prieeltje, Des Bouvrie plantenbakken en zijn meubels zijn van Van Til. Ik denk dat ik wat minder aan de groenten moet. Kijk, er zit een hoop energie in. Het fruit is wel leuk, een appeltje en een peertje als dat lukt. Maar als ik nu naar Maas Vonk kijk – die begint elk voorjaar met splitsen van zijn vaste planten en ik heb al heel wat van hem gekregen. Dat is zo mooi. Ik vind: je moet altijd een stekkie hebben waar je je even terug kunt trekken. Ik neem het sportkrantje mee voor tussen de middag, en een boter-
13
De lente bladgroen 2010
hammetje, en dan lees ik even – en ik heb veel aanloop, altijd mensen die even een praatje komen maken. Dan schenk ik koffie. Bier doe ik niet, want dan blijven ze klant. Dan krijg je zoveel visite.Vanochtend kwam nog een oudcollega. Was ook leuk om even bij te praten. En we gaan graag op vakantie, dat moet je ook bij blijven houden. Ik ben nog gezond, maar ik ben wel 75. Ik zeg altijd: als je maar netjes en oppassend leeft.’ ‘Ik heb vier kleinkinderen, en drie kinderen. Maar mijn zoon is vier jaar geleden op zijn 48e overleden. Hartstilstand. Soms moet je lachen om maar niet te hoeven huilen. Dat is heel naar. Je denkt altijd: dat gebeurt bij ons niet. Ook dan is zo’n plek fijn. We hebben ook een dochter, die is slechtziend. Die moest vroeger elke dag naar Zeist gebracht worden en later is ze rechten gaan studeren. Dat is de verdienste van mijn vrouw. Die is haar voortdurend gaan halen en brengen en nu zit ze in een advocatencollectief. Je prijst je soms gelukkig met dingen die bij anderen helemaal niet leven. Ik kom hier zaterdag of zondag daarom vrijwel nooit, want dan ondernemen we dingen met haar. We hebben een tandem gekocht, maar je bent daardoor de weekenden wel altijd bezet. Je kunt het hier af en toe van je afzetten. De humor is leuk. Dat heb je ook nodig. En er zitten hier gelukkig veel lieve mensen om me heen.’ PT
14
Bladgroen 2 JG 11
Een appelboom in het gras Relaxed, zo komt Sarah Montsma van tuin 69 over en zo benadert ze haar tuin ook. Ze zit heerlijk onderuitgezakt met een kopje thee en een tijdschrift in een lekkere stoel op het gras, vlak naast een jonge appelboom die ze plantte;‘gewoon omdat het kan, een appelboom in het gras’. Haar tuin is voor haar dan ook bij uitstek een plek om even bij te komen na een dag hard verplegen in de kinderpsychiatrie op de Uithof. En het relaxen in haar tuin doet ze soms alleen of samen met haar vriend, kunstschilder Nico Heijligers, en dan weer met haar tuinburen met wie ze heel goed contact heeft - ‘het is echt een gezellig straatje hier!’- of met vrienden. Die vrienden komen de laatste tijd trouwens steeds vaker langs om behalve thee te drinken en te kletsen, ook te tuinieren. Ze weet niet hoe ze dat voor elkaar heeft gekregen, maar op de ‘een of andere manier bieden ze dat aan, laatst kwam een vriendin langs die heel graag de vijver wilde schoonmaken, mooi toch!’ Haar tuin oogt even relaxed als zijzelf overkomt, maar zeker niet rommelig! Voorin vind je een paar groentebedden, en daarachter staat een klassiek beeld. ‘Dat hebben we hier een tijdje geleden neergezet, trouwens wel met hulp van vrienden, want het is echt heel zwaar’.
Met een beetje geluk en goede wil van de natuur, slaat dat in een paar seizoenen leuk groen uit en is het begroeid met ‘mosjes’. ‘We houden erg van klassiek’, aldus Sarah. Iets verder naar achteren heeft ze een hoekje, waar ze iets uitprobeert met ‘wisselende dingen en groepjes op kleur’. Ze heeft dat van haar moeder afgekeken. Het tuinieren heeft ze sowieso van haar familie meegekregen, zoals bijvoorbeeld van haar grootouders die landbouwgrond hadden in de Wieringermeer. Ook heeft ze vlak naast dat hoekje koninginnenkruid neergezet, die ze bij de buren zag. Pas later realiseerde ze zich hoe groot die plant eigenlijk wordt. Maar ach, voorlopig mag hij wel blijven staan.
ze enthousiast te vertellen over de maatschappelijke stages die op de vereniging gehouden worden. Ze is daar een groot voorstander van en was ook aanwezig bij de uitreiking van de certificaten aan de stagiairs. De foto’s in het ophangbord zijn ook van Sarah. Wie een kopje thee wil gaan drinken bij Sarah, moet voorlopig even geduld hebben, want ze is samen met haar vriend op de fiets gestapt om in een week of acht naar Pompeï te fietsen. Misschien vind ze daar een volgend beeld voor in haar tuin? Haar fijne tuinburen passen voorlopig wel even op haar tuintje.
Verder is Sarah erg in haar sas met haar tuinhuisje, omdat ze daar alles heeft, om een hele zomerdag op de tuin te kunnen blijven. Aan het huisje vastgetimmerd zit een pergola, waarover een mooie druif woekert. Onder de rondleiding door de tuin, schut Sarah zo her en der wat zaadjes uit een uitgebloeide plant, zoals een digitalis. ‘Dat vind ik zo mooi hè, die zaadjes!’ Ze komen volgend jaar wel weer ergens op in haar tuintje. ‘Vind ze het dan alleen maar leuk, tuinieren?’ Even moet ze nadenken, maar dan zegt ze: ‘Planten die omvallen, dat haat ik.’ Op de vraag of ze nog iets wil meegeven aan de tuinders op ATV Stadion, begint
15
De lente bladgroen 2010 geuren, geneeskracht en sterke verhalen
Als je iemand vertelt dat je een volkstuin hebt, wordt meestal gevraagd welke groenten je verbouwt. Je eigen groenten zijn natuurlijk supergezond en lekker, daar valt niets op af te dingen. Maar een kruidenhoekje in je tuin is ook niet te versmaden: smakelijk in de keuken, het oogt prachtig, heerlijke geuren zijn je deel en kruiden zijn ook nog eens goed voor je gezondheid. Als je er verstandig mee omgaat. Al honderden jaren geleden werden kruiden genoemd en beschreven: • ‘Waarom zou de mens sterven, in wiens tuin salie groeit? • Tegen de macht des doods is geen kruid gewassen! • Salie sterkt de zenuwen, gaat het beven der handen tegen en verdrijft de heftige koorts door haar kracht. ‘ Een warm pleidooi voor het gebruik van kruiden mag je wel constateren. Salie (Salvia officinalis) is dus een beroemd plantje uit de oudheid. Salvia komt van salvare, redden. Volgens kruidenvrouw Mellie Uyldert was salie een weldaad voor alle typische cultuurmensen, overgevoelige kunstenaars, intellectuelen en vatbaren voor allergische ziekten. En met een potje rokende witte salie zou je je huis reinigen van kwade dampen en boze geesten.
16
Met de meest voor de handliggende keukenkruiden kun je veel meer doen dan je zo op het eerste gezicht zou denken. Neem nu peterselie. In ieder geval snipper je dit kruid altijd over de worteltjes bij de vis, die wisten we al. Maar er is meer over peterselie te vertellen. Elke peterseliesoort is rijk aan vitaminen, mineralen en het antiseptische chlorofyl, waardoor ze zowel een aantrekkelijke als een nuttige tuinplant is. Dit kruid stond al in hoog aanzien bij de Grieken, ze gebruikten het als medicijn voor de paarden, aldus Homerus. De Romeinen waren de eersten die het kruid als voedsel gebruikten. Zij consumeerden er grote hoeveelheden van en ze maakten er ook slingers van, voor hun gasten. In Asterix en de Gladiatoren echter, stopten de Romeinen peterselie in hun oren! ‘Dit verwijst naar het Franse gezegde “peterselie in je oren hebben” wat betekent: traag van begrip zijn, dom zijn. Dit spreekwoord is dan weer ontleend aan de weinig intelligente uitstraling van een varken in de vitrine van een slagerij, waarbij peterselie als decoratie wordt gebruikt’
Bladgroen 2 JG 11
Plannen maken
Een aantal leuke sites:
Als je komend voorjaar verzekerd wilt zijn van kruiden is het verstandig om daar nu al plannen voor te maken. En te bedenken wat je lekker vindt. Houd je van bonen, dan maak je plek voor bonenkruid. Citroenmelisse is lekker in de sla. Rode bieten met dille is ook een perfecte combinatie.
http://eetbaretuin.info/_kruiden/index. html
Behalve in een apart hoekje kun je kruiden ook goed kwijtraken tussen de groente. Geef de goudsbloem een plaatsje bij aardappelen en kool. Munt kan ook bij de kool, want munt weert koolrupsen. En Oost-Indische kers is een beeldschone aanvulling onder jonge bomen. Ze zorgt voor een natuurlijk antibioticum en trekt de zwarte luis naar zich toe.
http://www.asterix-obelix.nl/dutch/index.php?page=albums/album-4&menu=1 http://geneeskruiden.wordpress.com/ heermoes-saturnus/ http://www.annetanne .be/kruidenklets/ http://www.astrologie.ws/kruiden/ http://www.tuinen.nl/artikel/45/nb
Het is ook heerlijk om de komende winter over kruiden te lezen en te googelen en aan de hand daarvan je plan te maken. Zo krijgt je tuin een extra dimensie, met geheimzinnige verhalen en gedichten, met geurige en fleurige kruiden die hun bijzondere eigenschappen graag laten zien.
‘In overlevering en volksgeloof staat dille ook goed bekend. Dille werkt anti-magisch, dat weet iedereen. Vertelt men niet van een heks die een tuin binnenkwam, maar rechtsomkeert moest maken, omdat daar dille en duist te geuren stonden? ‘Dille und Dust, Dat hew ech nie ewusst!’
17
Kruidenslim De lente bladgroen 2010
Bladgroen 2 JG 11
Om wenkbrauwen zwart te maken. Wrijf ze regelmatig in met rijpe vlierbessen. Anti - rimpelcrème 60 cl wortelsap van de witte lelie, 30 gram bijenwas, 45 gram honing. Smelt alles samen in een pan en roer tot het koud geworden is. Gebruik het als nachtcrème. Heermoes - Equisetum arvense
Citroenmelisse - Melissa officinalis
Salie - Salvia officinalis
Komt je vanzelf aanwaaien, het plantje zaait zich vanzelf uit, informeer even bij je tuinburen om een stek te bemachtigen. Eenmaal in je tuin blijft deze plant je altijd trouw. Een paar takjes kneuzen en met kokend water overgieten. Theelepel honing erdoor, af en toe een slokje en je voelt je oogleden als snel zakken. Een lekkere slaapthee dus.
Op je tanden wrijven om ze witter te laten worden (salie zit ook in sommige tandpasta’s). Voor een frisse adem: op een blaadje kauwen. Je kunt het als kauwgum gebruiken en langere tijd in je mond houden. Salie is een desinfectans. En ook medicinaal: een kopje saliethee voor het slapen gaan zorgt er voor dat je ’s nachts minder zweet.
Slapeloosheid Voor het naar bed gaan een kop thee van kamille, dillezaad, salie, hop, melisse, oranjebloesem, guldenroede en een klein stukje valeriaanwortel.
Na de bevalling Tien dagen lang dagelijks een kop vrouwenmantel (Alchemilla) bevordert de samentrekking der baarmoeder, voorkomt verzakking in latere jaren.
Oorpijn Een koolblad op het oor binden. Een dampbad van thee van dovenetel, brandnetel, duizendblad en tijm. Een watje, gedrenkt in warme tijmolie in het oor steken.
Peterselie Toevoegen aan een stoombadje en lotion voor een droge huid en om sproeten te verminderen. Het aftreksel kun je ook als oogbad gebruiken.
De overgang Komkommersap drinken! Vooral bij opvliegers. Daarnaast thee van lavendel, rozemarijn, essenblad en berkenblad gebruiken.
Beschermende handcrème 4 eetlepels vaseline en 2 handenvol verse vlierbloemen. - Smelt de vaseline bij matige hitte en voeg de vlierbloemen toe. Laat
18
De wortels van Heermoes gaan heel diep. Niet uit te roeien dus. Zo’n hardnekkige plant kun je maar beter te vriend houden. Behalve dat Heermoesgier goed is als bemesting voor je tuin is het ook goed voor je lijf, want rijk aan kiezelzuur. Zet thee van de heermoes door 15 gram gedroogde heermoes 20 minuten zacht te laten koken. Zoveel tijd heeft de plant nodig om het kiezelzuur aan het water af te geven. Goed voor glanzend haar, stevige nagels en sterke botten. Gebruik 50 ml 3 of 4 keer per dag alles 45 minuten trekken en verwarm daarbij de vaseline opnieuw wanneer ze opstijft. Verwarm het mengsel tot het vloeibaar is en schenk het door een zeef in een pot. Laat de crème afkoelen en sluit de pot af met een schroefdeksel. Aftershave Laat 7 gram salie en 7 gram rozemarijn ene weekje trekken in 1 kop azijn. Filtreren. Voeg een gelijke hoeveelheid aftrekstel van de hamamelis (toverhazelaar) toe.
Ontstekingen van de huid Duizendblad Achillea millefolium is goed tegen ontstekingen van de huid. Met een aftreksel van de plant kan je dode huidcellen verwijderen en vetafscheiding tegengaan. De poriën vernauwen. Kook 5 eetlepels gedroogd kruid in een halve liter water. Laat 30 min trekken. Duizendblad is goed tegen couperose. Je moet dat wel een tijdje volhouden. De kleine haarvaatjes zullen samentrekken en stilaan verdwijnen. Mondwater Het beste mondwater wordt gemaakt door een theelepel zout op te lossen in een glas water. Je kunt je tanden ook goed poetsen met een beetje zout op de borstel.
AvdM
Met dank aan ‘De Taal der Kruiden’ van Mellie Uyldert. ‘Kruiden’ van Lesley Bremness ‘Mooi en gezond door kruiden’ door Jeanne Rose
19
De lente bladgroen 2010
muisjes, muisjes Op de tuin hebben we er allemaal mee te maken: muizen. Toch zijn niet alle muizen schadelijk. Sommige muizen eten bijvoorbeeld schadelijke- insecten en slakken. In ons land komen 17 soorten muizen voor en deze zijn in vier families onder te verdelen: Ware muizen zoals de huismuis, bosmuis, de grote bosmuis en de dwergmuis Woelmuizen zoals de veldmuis, de rosse woelmuis, de ondergrondse woelmuis, de aardse woelmuis en de noordse woelmuis Spitsmuizen zoals de huisspitsmuis, de bosspitsmuis en de tweekleurige bosspitsmuis, de waterspitsmuis en de veldspitsmuis Slaapmuizen zoals de hazelmuis en de eikelmuis
20
Bladgroen 2 JG 11
De familie van de Ware muizen De huismuis heeft een kortharige egaal grijsachtige vacht en een fors formaat, zo’n 15 tot 20 centimeter inclusief de staart. De huismuis leeft in de buurt van mensen, want hij eet graag mensenvoedsel en laat dit in de vorm van keutels achter, zo’n 50 per dag! De bosmuis woont liever in de vrije natuur. ‘s Zomers in bossen en erven, maar ‘s winters in huizen of schuren. Het grote verschil met de huismuis is de bruinere vacht en een witte buik. Hij is een centimeter groter dan de huismuis maar is een alleseter die weinig schade aanricht. De grote bosmuis is een nieuwkomer die aanvankelijk vooral in Zuid - Limburg voorkwam. Ze zijn 8-12 centimeter groot met een staart van 9 tot 13 centimeter. In tegenstelling tot de bosmuis graaft hij niet zelf zijn hol, maar woont liever in een verlaten konijnen-, mollen- of dassenhol. De dwergmuis is het kleinste knaagdier van Europa; hij is maar 5 tot 7 centimeter lang en zijn staart ook. Hij leeft het liefst in agrarisch gebied- in struikgewas en korenvelden. Hij vlecht een bolvormig nest op veilige hoogte tussen takken en korenhalmen. Hij eet zaden, granen en insecten en huist ‘s winters in een stapel hooibalen of in een hooischuur.
huismuis
veldmuis
bosmuis
rosse woelmuis
grote bosmuis
ondergrondse rosse woelmuis
dwergmuis
aardmuis
21
muisjes, muisjes vervolg De lente bladgroen 2010
Bladgroen 2 JG 11
IN MEMORIAM
De Woelmuizenfamilie Deze muizen danken hun naam aan het feit dat ze de grond omwoelen en holen graven. Ze zijn hierop gebouwd, met hun korte stevig lichaampje, korte staart en oortjes die niet uitsteken. Er zijn ook verschillende soorten woelmuizen en ze zijn niet allemaal schadelijk voor ‘het gewas’. De veldmuis is 9 tot 13 centimeter lang met een staart van 3 tot 5 centimeter, heeft een lichtbeige tot bijna zwarte vacht en een lichte onderkant. Hij leeft in kolonies in een muizendorp met afzonderlijke, onderling verbonden holletjes. De rosse woelmuis varieert in grootte. Van 8 tot 14 centimeter en staart van 5 tot 7 centimeter. Volwassen dieren hebben -vooral ‘s winters- een rosse gloed over hun vacht. ze leven in bossen, houtwallen, hagen en parken. Hij eet voornamelijk vegetarisch en een enkele keer een insect of worm. De ondergrondse woelmuis is de kleinste woelmuis. Hij kwam tot voor kort alleen in Zuid-Nederland voor maar is nu ook in de Achterhoek waargenomen. Zijn menu is vegetarisch.
22
De aardmuis is 10 tot 14 centimeter lang en heeft een staart van 3 tot 5 centimeter lang. Hij heeft een langharige, lichtbruine tot zwarte vacht en een lichte buik. Hij komt voor op heidevelden, moerassen, grienden, begroeide braaklanden en in jonge bosaanplant, waar hij schade aanricht door aan de boompjes te knagen. De noordse woelmuis is fors, 10 tot 16 centimeter lang en een staart van 4 tot 7 centimeter. Hij komt alleen voor in Nederland en wel in natte veenweidegebieden en moerassen waar hij in de doorweekte grond gangen graaft. Hij eet jong riet, biezen en grassen. Woelmuizen en woelratten zijn verschillende dieren. Woelratten, ook wel zwarte ratten genoemd, zijn groter dan woelmuizen en hebben het vooral op fruitbomen voorzien en planten met penwortels, zoals witlof, peen, etc. Er wordt onderscheid gemaakt tussen de natte en de droge woelrat. ID
JOS VERSANTVOORT Jos Versantvoort groeide in Mariaheide op, een kerkdorp onder de rook van Veghel. Zijn vroegste jeugd beleefde hij in de oorlogsjaren, waarbij de bevrijding door de Canadezen hem altijd is bijgebleven. Van jongsafaan heeft hij zijn moeder geholpen in haar moestuin met het plukken van fruit en bonen, wieden, paden schoon maken en grind aanharken. Veel later, toen hij in Utrecht woonde vatte hij het tuinieren weer op, een oude liefde die nog niet geroest was. In en rond Utrecht heeft Jos op vele plekken een tuin gehad. Omdat hij toch liever een tuin wat dichter bij huis had is hij uiteindelijk bij ons terecht gekomen. Begin negentiger jaren kwam hij bij ATV Stadion. Binnen de vereniging werd Jos lid van de commissie natuurlijk tuinieren en van de activiteitencommissie. Van het een kwam het ander. In 2005 werd Jos
voorzitter van het bestuur van onze vereniging. Onder zijn voorzitterschap is een forse aanzet gegeven tot natuurlijk/duurzaam tuinieren en het ontwikkelen van daarmee verband houdende projecten, wat uiteindelijk resulteerde in het certificaat met drie lieveheersbeestjes voor de wijze waarop ATV Stadion duurzaam tuinieren propageert. Jos was een communicator. Conflicten wilde hij niet vermijden, maar wel uitpraten. Hij was een verenigingsmens. Samen doen en de boel bij elkaar houden, daar ging hij voor. En dat is hem gelukt. In de dankbetuiging na zijn overlijden is dat treffend verwoord. “Wat wij van Jos hebben geleerd is liefdevol vertrouwen, een open blik en innerlijke wijsheid.”
23
De lente bladgroen 2010 van het bestuur
Tuindiensten Zoals gebruikelijk hebben Harry Smit (hoofd complexbeheer) en Evert Muntslag (voorzitter) na zeven tuindiensten d.d 8 augustus j.l. de presentielijst nagelopen. 5 leden hadden 2 diensten gemist, 2 personen 2 tuindiensten gemist en 1 afgemeld.Verder hebben 2 leden 1 dienst afgemeld. Allen zijn via mail geïnformeerd en verzocht het gemiste in te halen. Het bestuur blijft de leden vragen hun tuindiensten te draaien, want dankzij deze bijdragen blijft ons complex in stand en verbetert! We vertellen ook bij de introductie dat tuindiensten een verplichtend karakter heeft. Nieuwe leden krijgen bij toebedeling van een tuin gelijk het tuindienstrooster. Schouwen en het vervolg Een andere actie om ons complex mooi te houden en dus ook prettig om in rond te wandelen is het schouwen. Eind juni heeft de schouwcommissie (Harry Smit en Jos Stekelenburg) haar werk weer gedaan. Het bestuur, dat de eindverantwoordelijkheid draagt, kreeg het schriftelijk verslag. Twee bestuursleden hebben daarom 10 juli de bevindingen nagelopen. De samenvatting heeft u op de mededelingenborden kunnen lezen en ook op de website. Positieve trends: de meeste tuinen hebben een composthoop, ook als de tuin als slecht is beoordeeld. De meeste opstallen zijn goed onderhouden. Van het totale aanzien zijn 12 tuinen als slecht uit de bus gekomen. Bij verwaarlozing gaat het in volgorde om: de hagen, dan het openbare pad. Op de individuele tuinen zijn de slootkanten er het slechtst aan toe. Uit het verslag blijkt dat als het totale aanzien van de tuin slecht is dat ook de andere onderdelen verwaarloosd zijn.
24
Bladgroen 2 JG 11
Wat doet het bestuur eraan? De leden met enkelvoudige verwaarlozing hebben we gemaild en hun gevraagd dat achterstallig onderhoud op te heffen. De gebruikers van de slechte tuinen hebben we opgeroepen voor een gesprek. Het is begrijpelijk, maar voor ons wel zuur dat leden die uiteindelijk hun tuin opgeven, daar zo lang mee wachten en we zo een tuin aangeboden krijgen die sterk is verwaarloosd. De AVVN Landelijk Complexen Keuring ATV Stadion heeft het Nationaal Keurmerk Natuurlijk Tuinieren 3 sterren. Daar zijn we met z’n allen trots op. Nu deed zich vanuit het AVVN de mogelijkheid voor om ons complex tussentijds kosteloos te laten beoordelen. Het bestuur greep de gelegenheid aan en op 25 mei 2012 is er keuring geweest. Veel lof over ons complex maar ook prima te gebruiken adviezen voor verbetering. We vonden het heel zinvol en verrassend te lezen hoe buitenstaanders naar ons complex kijken. We zijn dan ook van plan veel van hun suggesties uit te voeren. Een samenvatting heeft u wellicht al op de mededelingenborden gelezen. Van de totaal te behalen 308 punten heeft ATV Stadion er inclusief de bonuspunten 263 gehaald. Dit betekent een score van 85 %. ATV Stadion zit in beheer- en onderhoudsstadium 4 . Er zijn 4 beheer-en onderhoudsstadia, een 4 is 80% en hoger. Verbetering waterkwaliteit middels circulatie De baggerwerkzaamheden fase 1 en 2 zijn afgerond. Baggeren, lichten en vervangen van de duikers en de 3 bruggen zijn gemonteerd. Twee vlotters zijn voor de doorstroming van het
water aangebracht. De paden hebben geleden onder de zware machines maar zijn er nu na herstel zelfs beter aan toe dan voor de werkzaamheden. Aanvullen potentilla-hagen We hebben geïnventariseerd waar delen van de hagen rond de tuinen zijn uitgevallen of geheel ontbreken.Voor het aanvullen is een begroting gemaakt en aan het AVVN overhandigd. Die is goedgekeurd. Rond september zullen de hagen worden aangevuld. Extra hulp bij onderhoud complex Het “Christelijk Gymnasium Utrecht” doet op 28 september 2012 een werkdag op ons complex in de vorm van een estafette. Tussen 11.00-15.00 uur gaan op elk uur 6 tot 12 leerlingen met een taak aan de slag. In totaal zijn dat maar liefst 60 leerlingen, dus dat zou kunnen in groepen van 5x12 leerlingen. De spil in deze zijn Ina Davids en Jan van der Leeden. Verder is het bestuur in contact met de organisatie Natuurwerk. Zij willen in november met een groep vrijwilligers onderhoud op ons complex plegen. Afvalprobleem (loc 51 en loc 64) Op loc. Oostbroekselaan 64 hangt een bord bij het fietsenhok bij de oud-papierverzamelplaats Oud papier hier. Geen andere materialen zoals oud ijzer, plastic glas hout of apparaten. Houd het schoon.
Toch zijn er eerst plastic stoelen en nu een oud apparaat gestort. Dat kan toch anders?! Verder is het aantal aanhangwagens op zowel loc 51 als 64 toegenomen tot in totaal 8. Het parkeerterrein is om te parkeren en te laden en te lossen maar is niet bedoeld als stalling. We vragen de eigenaars om hun aanhangwagens weg te halen. Ook vragen we leden te melden of ze weten van wie de aanhangers zijn. Eenmalige verhoging ATV Stadion-contributie Een aantal jaren is de ATV Stadioncontributie niet verhoogd waardoor lasten hoger zijn geworden dan de inkomsten. Een contributieaanpassing met 15 euro in 2012 zorgt er mede voor dat de inkomsten en uitgaven weer in de pas gaan lopen. In 2013 wordt weer gewoon geïndexeerd. Op 19 mei j.l. is een vergadering uitgeschreven om alleen over contributieaanpassing een besluit te nemen. Het voorstel was al aan de orde geweest in de ALV van 25 april maar aangezien niet het benodigde aantal leden aanwezig was, het om geld gaat en het alle leden betrof, is besloten niet te stemmen en een nieuwe vergadering uit te schrijven. Op 19 mei kon ongeacht het aantal aanwezige leden gestemd worden. De mogelijkheid is ook geboden om schriftelijk of per mail een stem uit te brengen. De aanpassing is met meerderheid aangenomen. Donateurs ATV Stadion heeft een lijst van donateurs. We benaderen onze donateurs elk voorjaar een bijdrage te geven. De afgesproken bijdrage blijft 15 euro, maar met de toevoeging “meer doneren mag”.
25
Schouwverslag
nr. 1 voorjaar 2012
Bladgroen 2 JG 11
De composthoop – een hoop zorgen
Aandachtspunten commissie:
Als beginnend composteerder kun je wel eens tegen een probleempje oplopen. De boel stinkt, slinkt niet of de composthoop is een vliegenparadijs.
Totale aanzien van de tuin, onkruidvrije haag rond de tuin, openbare pad rond de tuin, slootkant, onderhoud opstallen en aanwezigheid composthoop,
De oorzaken zijn eenvoudig te verhelpen, bijvoorbeeld:
Schouwers: Harry Smit en Jos Stekelenburg. Datum: 29 en 30 juni 2012
A de composthoop stinkt Bevindingen beoordeelde tuinen: • Totale aanzien van de tuin: Het merendeel van de tuinen (73) valt onder goed, 39 onder matig, 2 redelijk en uniek 1. Van al de beoordeelde tuinen zijn er 12 slecht onderhouden. • Onkruidvrije haag rond de tuin: 47 goed, 38 matig, bij 20 tuinen was de haag slecht onderhouden en belast met onkruid. • Openbare pad rond de tuin: 49 goed, 42 matig, 1 redelijk en slecht 33. • Slootkant: 35 goed, 16 matig, 59 slecht.
tuin raakt steeds meer ingeburgerd, het overgrote deel v/d tuinen 104 heeft een composthoop. Ook de tuinen die als slecht zijn beoordeeld hadden er een. • Als we uitgaan v/d aandachtspunten waarop is geschouwd, komen 9 tuinen als problematisch uit de bus. Heel voorspelbaar: als het totale aanzien v/d tuin slecht is, blijken de andere punten zoals haag, openbare pad rond de tuin, slootkant eveneens slecht onderhouden. En de opstallen matig tot slecht. En dat is bij deze 9 tuinen het geval.
• Onderhoud opstallen: Er zijn op ons complex 71 kavels met een huisje. Als opstallen zijn beoordeeld: huisje en bouwsels.Van alle opstallen zijn 8 als slecht bevonden. De overige vielen onder de categorie goed (55) en matig (27).
• Vervolg: Naar aanleiding van het schouwverslag zijn twee bestuursleden het veld in gegaan om de bevindingen nog eens na te lopen.Tuinleden met enkelvoudig achterstallig onderhoud worden per mail ingelicht. De gebruikers v/d problematische tuinen roepen we op voor een gesprek over hoe verder.
• Aanwezigheid composthoop: Het opzetten en gebruik van composthoop is een succes. Een composthoop op de
Evert Muntslag (voorzitter ATV Stadion) Namens de schouwers en het bestuur
26
- meestal is de composthoop dan te natde boel omgooien en er droog afval door mengen - er is te weinig beluchting- de compost vaker omgooien en er wat grof materiaal door mengen - de composthoop is te hoog- een gedeelte naar een tweede bak overgooien B vliegen en muggen rond de composthoop - er ligt voedsel of verse mest op de compost- de boel mengen, er droog materiaal of rijpe compost over strooien - ondiep water in de buurt van de composthoop- de omgeving draineren ( geultjes graven) en bakken en dergelijke waar water in staat weghalen C grove delen in de compost - de compost is nog niet klaar- rustig verder laten rijpen of grove delen er uit halen of zeven - er is onvoldoende beluchting- de boel omgooien - de composthoop is te droog- voeg wat water of vochtig materiaal toe en dan om-
gooien - grof materiaal voor het toevoegen klein knippen De composthoop omgooien -dit gaat het beste met een spitvork- is dus meestal de oplossing voor problemen. Let er op dat je er geen dikke pakken gras of bladeren op gooit, dit steeds in dunne laagjes opbrengen. Grote hoeveelheden gras of bladeren gaan ‘koeken’ en vertragen zo de omzetting. Vergeet niet de composthoop losjes af te dekken met, bijvoorbeeld, een lap plastic; dit voorkomt het te nat worden of uitdrogen van de inhoud.
TIP!
Bewaar koffiedrab!, want:
• koffiedrab is licht zuur (Ph 6.2) • het is een grondverbeteraar
• het bevat magnesium, fosfor, kalium, koper • kan goed op de composthoop, het heeft een hoog koolstofgehalte • het werkt tegen luizen
• is een goede meststof voor rozen en voor zuurminnende planten en struiken zoals heide en hortensia. • Zie ook op internet ‘koffiedik in de tuin’. Theeblaadjes zijn overigens ook een goede meststof!
27
De lente bladgroen 2010
Doperwten-slasoep (voor 6 personen) Is niet alle sla opgevreten en zijn er ook nog wat doperwtjes over dat is dit een verrassend lekkere, frisse soep. Het is een klassieker uit de Franse keuken. In plaats van verse doperwten zijn diepvries een prima alternatief. Nooit potten of blikken doperwten nemen! En in plaats van kropsla kun je ook bindsla of pluksla nemen.Waarschijnlijk ook wel rode sla, zoals eikenbladsla, maar dat heb ik nog niet geprobeerd. ingredienten • 1 grote krop sla • 1 eetlepel boter • 1 eetlepel olijfolie • circa 1 liter groentebouillon • 300 gram doperwten (diepvries) • muntblaadjes • citroensap • versgemalen witte peper • (zout) • zure room • garnering: reepjes citroenschil zonder wit en de rest van de munt
Doperwten- slasoep
28
1 Pel en snipper de sjalotten. 2 Was de sla, scheur de bladeren in stukken en laat ze uitlekken. 3 Smelt de boter en giet de olijfolie erbij. Voeg de sjalotten toe en laat ze bakken tot ze glazig en zacht zijn. 4 Giet er bouillon bij en voeg doperwten toe. Laat enkele minuten zachtjes koken. 5 Doe de sla erbij en laat de bladeren een paar minuten meekoken. Voeg een gedeelte van de muntblaadjes toe. 6 Giet alles in de keukenmachine -zonodig wat vocht achterhouden- en pureer. 7 Doe de gepureerde groenten in een pan en voeg de bouillon beetje bij beetje toe. De soep moet licht gebonden zijn. 8 Breng op smaak met citroensap, peper en zout. 9 Giet de soep in kommen. Schep er een lepel zure room in en garneer met reepjes citroenschil en muntblaadjes.
29
De lente bladgroen 2010 Instructies voor tuinders in de maand oktober
2012 ja
Begin met spruiten op zware grond Zwaar is de grond, nog zwaarder mijn schreden. Nieuwgeplante stambomen moeten stevig worden gesteund En oud geplante stambonen waarop steunen die ? Scheur de wortels van de munt Maar mijn wortels, wie scheurde die ? en waarom Oktober is ook de maand van de bessen En de maand van oude snikken, welke is dat ? Houd slapende stronken vochtig Ik fluister en pleng de tranen uit mijn ogen
n va
Plant deze maand zoveel mogelijk lelies Maar wie denkt tussen de lelies aan mijn eenzaamheid
de bij
colophon enzo Bladgroen is een onafhankelijk orgaan van A.T.V. Stadion. Verschijnt 4 maal per jaar in een oplage van 160 stuks. Bijdragen van tuinders zijn van harte welkom op
[email protected] Redactie Staese Baars (redactie) Pauline Terreehorst (hoofdredactie) Jan Deering (redactie) Tessa Lavrijsen (fotografie cover & opmaak) Addy de Meij (redactie) Ine Dijkhof (redactie)
Ook werkten mee: Anneloes van den Brink Woudie Blok (beide ledenadministratie) Evert Muntslag (bestuur)
Rotsplanten moeten tegen winterregen beschut Maar mijn hart, wie beschut mijn hart ? Begraaf éénjarig onkruid, En zestigjarig, wat doen we daarmee ? Oktober is de beste maand voor het leggen van zoden Voor het liggen eronder is het hele jaar goed Kies open plekken zonder overhangende bomen Wie zal er treuren als de treurwilg ’t niet doet ? Blijf doorgaan de planten weg te halen die hun beste tijd hebben gehad Wie zal ze bewenen, en wie herinnert zich hun beste tijd ? Jan Salie
30
a r
In oktober moet de tuin winterklaar worden gemaakt En mijn leven, wie maakt mijn leven winterklaar ?
Contactgegevens van de vereniging A.T.V. Stadion Postbus 85235 3508 AE Utrecht
[email protected] www.atvstadion.nl A.T.V. Stadion bestuur * Evert Muntslag (voorzitter) 030-2711160 (tuin 31) * Harry Smit (complexbeheer) 030-2314770 (tuin 25) * Sebastiaan Westphal (tuin 80) * Gertia Haerkens (secretariaat)
[email protected] * Joke Goossens 06-30096303 (tuin 64)
afzender: A.T.V. stadion postbus 85235 3508 AE utrecht
