Jaar ver sla g v an K B C Jaarverslag van KBC

Jaarverslag van KBC 2004

Korte voorstelling Werkgebied en activiteiten KBC is een multikanaalbankverzekeraar voor hoofdzakelijk particulieren en kleine en middelgrote ondernemingen, met geografische focus op Europa. Op haar twee thuismarkten (België en Centraal-Europa) bekleedt de groep vooraanstaande tot topposities. In de rest van de wereld is de groep selectief aanwezig in bepaalde landen of regio’s. KBC concentreert zich op Retail- en Private-bankverzekeren op zijn twee thuismarkten en is ook actief in Diensten aan Bedrijven, Assetmanagement en Marktactiviteiten.

Aandeelhouders 31-12-20041 Almanij KBC-groepsmaatschappijen Free float Totaal Marktkapitalisatie

67,2% 1,7% 31,2% 100,0% 17,6 miljard euro

Netwerk 31-12-20041 Bankkantoren in België (KBC Bank en CBC Banque) Bankkantoren in Centraal-Europa (CˇSOB, K&H Bank, Kredyt Bank, NLB) Verzekeringsagentschappen in België (KBC Verzekeringen)

968 1 017 594

Personeel (in VTE) 31-12-20041 België Centraal-Europa Rest van de wereld Totaal

18 576 25 586 2 393 46 554

Langetermijnratings 31-12-2004 KBC Bank Fitch Moody’s Standard and Poor’s KBC Verzekeringen (claims paying ability-rating) Fitch Standard and Poor’s

AAAa3 A+ AA A+

Belangrijke gebeurtenis na balansdatum Op 2 maart 2005 beslisten de Buitengewone Algemene Vergaderingen van KBC en zijn moedermaatschappij Almanij tot een ingrijpende verandering in de structuur van de Almanij-KBC-groep. De structuurwijziging komt neer op de fusie van KBC en Almanij bij wijze van overname van Almanij door KBC, waarbij de resulterende nieuwe, geïntegreerde Groep (KBC Groep) bestaat uit vijf entiteiten: KBC Bank, KBC Verzekeringen, KBC Asset Management, Kredietbank SA Luxembourgeoise en Gevaert. Dit jaarverslag beschrijft de situatie van KBC in het laatste jaar vóór deze structuurwijziging en houdt dus nog geen rekening met de veranderde structuur. De oprichting en structuur van de nieuwe Groep worden in een apart hoofdstuk, achteraan in dit jaarverslag, toegelicht.

Gebruik van de naam van de vennootschap in dit jaarverslag Overal waar in dit jaarverslag sprake is van KBC, de groep of de KBC-groep, wordt de geconsolideerde entiteit bedoeld, dat is KBC Bankverzekeringsholding NV inclusief al haar dochter- en kleindochterondernemingen vóór de fusie met Almanij. Waar sprake is van KBC Bankverzekeringsholding wordt alleen de niet-geconsolideerde holdingvennootschap bedoeld, ook vóór de fusie met Almanij. De nieuwe entiteit, die is ontstaan na de fusie van KBC en Almanij, wordt aangeduid als KBC Groep NV (niet-geconsolideerd) of KBC Groep (geconsolideerd).

Kerncijfers balans (In miljoenen euro) Balanstotaal Vorderingen op cliënten, bankbedrijf Effecten en waardepapier, bankbedrijf Beleggingen, verzekeringsbedrijf Beleggingen tak 23, verzekeringsbedrijf Risicodragend vermogen, groep wrv. Eigen vermogen, groep wrv. Fonds voor Algemene Bankrisico’s Cliëntendeposito’s en schuldbewijzen, bankbedrijf Technische voorzieningen, verzekeringsbedrijf Technische voorzieningen tak 23, verzekeringsbedrijf

2002

2003

2004

221 730,5 98 775,1 61 895,3 10 064,0 2 813,2 16 681,9 8428,9 0,0 137 375,3 8 860,6 2 813,2

225 586,8 90 293,3 69 556,5 11 105,2 3 238,9 17 071,5 9 147,8 0,0 133 581,4 10 196,9 3 238,9

249 233,6 106 499,0 72 966,0 14 251,8 3 931,1 17 677,0 10 518,9 0,0 148 734,5 13 259,1 3 931,1

Kerncijfers resultaten (In miljoenen euro) Brutobedrijfsinkomsten Algemene beheerskosten Exploitatieresultaat Resultaat voor belastingen Geconsolideerde winst, deel van de groep ❚ Bankbedrijf ❚ Verzekeringsbedrijf ❚ Holdingactiviteiten

2002

2003

2004

6 592,7 -4 211,7 2 381,0 1 711,1 1 034,2 708,0 348,1 -21,9

6 498,3 -4 201,5 2 296,7 1 640,5 1 119,0 858,4 274,7 -14,1

6 998,6 -4 306,0 2 692,6 2 420,5 1 758,0 1 507,7 284,3 -34,0

Kerncijfers aandeel en ratio’s Aantal uitstaande aandelen (in duizenden) Nettowinst per aandeel (in euro) Brutodividend per aandeel (in euro) Nettoactiefwaarde per aandeel (in euro) Hoogste koers tijdens het boekjaar (in euro) Laagste koers tijdens het boekjaar (in euro) Gemiddelde koers tijdens het boekjaar (in euro) Slotkoers (in euro) Rendement op eigen vermogen (ROE) Rendement op totale activa (ROA) Kosten-inkomstenratio bankbedrijf Gecombineerde ratio schadeverzekeringen Tier 1-ratio KBC Bank CAD-ratio KBC Bank Impliciete solvabiliteitsratio KBC Verzekeringen

2002

2003

2004

302 239 3,42 1,52 31,6 42,7 28,4 36,2 30,4 12,7% 0,46% 65,2% 105,1% 8,8% 13,7% 320%

310 710 3,68 1,64 33,8 37,5 24,4 33,2 37,0 12,7% 0,50% 65,3% 95,9% 9,5% 13,4% 316%

310 849 5,66 1,84 39,3 59,8 37,3 49,2 56,5 17,9% 0,74% 60,5% 95,1% 10,1% 12,9% 389%

1 Voor definiëring en opmerkingen wordt verwezen naar de gedetailleerde tabellen en analyses verder in dit jaarverslag. 2 De berekening van het ROE en het ROA houdt rekening met de derogatie van de CBFA met betrekking tot de onmiddellijke afboeking van het eigen vermogen van de betaalde goodwill verbonden aan overnames in 1999, 2000 en 2001. Definiëring ratio’s: zie hoofdstuk Overige informatie.

1

2 Naast de commerciële informatie over zijn producten en diensten communiceert KBC ook zijn maatschappelijk engagement. Door sponsoring en mecenaat uiten we onze maatschappelijke betrokkenheid en op die manier leveren we een actieve bijdrage aan de verbetering van de leef- en werkomgeving. De banken en de verzekeraars van de KBC-groep zijn verbonden met een gemeenschap en willen ook binnen die context groeien. Een volledig overzicht van onze sponsoringactiviteiten brengen is onmogelijk, maar toch willen we in dit jaarverslag enkele impressies daarvan weergeven. Ze tonen alvast aan dat we overal oog hebben voor maatschappelijke problemen en dat we kiezen voor die activiteiten en sporten die echt leven in de gemeenschap. Dat noemt KBC ‘Groei in verbondenheid’.

Dit jaarverslag is verkrijgbaar in het Nederlands, het Frans en het Engels, waarbij de Nederlandse versie de originele is en de andere versies officieuze vertalingen zijn. KBC verzekert dat al het redelijkerwijs mogelijke werd gedaan om inhoudelijke verschillen tussen de taalversies te vermijden. Mochten er toch zulke verschillen zijn, dan heeft de Nederlandse versie de voorrang.

Verslag van de Raad van Bestuur aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders

3

Voorwoord

p.

4

Groepsstructuur en Directiecomité

p.

6

Strategie

p.

8

Informatie voor de aandeelhouders

p. 12

Ontwikkeling van het resultaat

p. 16

Retail- en Private-bankverzekeren

p. 28

Centraal-Europa

p. 36

Diensten aan Bedrijven

p. 44

Assetmanagement

p. 52

Marktactiviteiten

p. 58

Waarde- en risicobeheer

p. 62

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en personeel

p. 88

Corporate Governance

p. 96

Geconsolideerde jaarrekening

p. 106

Vennootschappelijke jaarrekening

p. 154

Overige informatie

p. 162

Fusie van KBC en Almanij

p. 176

Voorwoord 4

Na de voorbije, soms stormachtige, financiële jaren kwamen we met 2004 in iets rustiger vaarwater terecht: in de EMU was er in de eerste helft van het jaar sprake van een voortgezet economisch herstel, hoewel onder meer oplopende olieprijzen en de versteviging van de euro het beeld in het tweede halfjaar wat vertroebelden. De beurzen werkten in 2004 verder aan een vertrouwensherstel en zetten over het algemeen redelijke prestaties neer. In 2004 deden de Belgische en de Centraal-Europese economieën, de twee thuismarkten van onze groep, het op het stuk van economische groei wel beter dan de meeste van de ons omringende landen en verwacht wordt, alvast wat de Centraal-Europese economieën betreft, dat de groei in de komende jaren die van de oude EU zal blijven overtreffen. De Belgische beurs presteerde, met een stijging van de BEL 20 van ruwweg 30%, heel sterk en overtrof daarmee het merendeel van de andere Europese beurzen. Op politiek vlak was voor KBC vooral de uitbreiding van de Europese Unie met een aantal − voornamelijk Centraal-Europese − landen van bijzondere betekenis, gezien de belangrijke positie die we in die regio bezitten. Wat onze groep betreft, kunnen we met meer dan voldoening terugkijken op 2004. Onze nettowinst steeg met niet minder dan 57% tot 1,76 miljard euro, wat resulteerde in een heel bevredigend rendement op eigen vermogen (18%), dat zelfs boven onze interne doelstelling lag. Vooral onze bankactiviteiten lieten een spectaculaire verbetering zien: de 76%-stijging van de winstbijdrage werd er gedragen door stijgende bruto-opbrengsten (+6%), onder meer bij de provisie-inkomsten en de winst uit financiële transacties, een volgehouden kostenreductie (-2%) en aanzienlijk lagere kredietvoorzieningen (-71%). De operationele prestaties van onze verzekeringsactiviteiten waren eveneens zeer bevredigend, met een premiestijging van 45% (deels door de inclusie van onze verzekeringsdochteronderneming in Polen, maar zeker ook door een mooie organische groei van 33%) en een uitzonderlijk goede gecombineerde ratio (Niet-Leven) van 95%. Een deel van deze mooie resultaten werd evenwel tenietgedaan door de relatief lage beleggingsopbrengsten (hoofdzakelijk te wijten aan het lagerenteklimaat). Hierdoor kwam de nettobijdrage van onze verzekeringsactiviteiten uit op 284 miljoen euro, nog altijd 3% meer dan het jaar daarvoor. Al onze activiteitsdomeinen deden het goed tot zeer goed. Onze retailbankverzekeringsactiviteiten in België droegen voor 583 miljoen euro (33%) bij tot de groepswinst en haalden een rendement op toegewezen kapitaal (ROAC) van 19%. Onze Centraal-Europese activiteiten, die vorig jaar − door de moeilijkheden bij onze Poolse dochtermaatschappij − over het geheel genomen nog verliesgevend waren, genereerden met 269 miljoen euro in 2004 iets meer dan 15% van de groepswinst en haalden zo een ROAC van 14%. Met een beheerd vermogen dat voor het eerst boven 100 miljard euro uitkwam, deden ook onze assetmanagementactiviteiten het goed: met 143 miljoen euro droegen ze voor 8% bij aan onze groepswinst. De dienstverlening aan onze bedrijvencliënteel leverde een sterke winstbijdrage van 378 miljoen euro, waardoor dit activiteitsdomein tekende voor 22% van de groepswinst en een rendement op toegewezen kapitaal van 19% haalde. Onze marktactiviteiten, ten slotte, zetten met een winstbijdrage van 221 miljoen euro en een ROAC van 20% ook een meer dan behoorlijk resultaat neer. Dit was ook een jaar waarin het KBC-aandeel buitengewoon goed presteerde: in twaalf maanden tijd steeg ons aandeel met meer dan 50%, terwijl de Europese markt (gebaseerd op de Dow Jones EURO STOXX Banks-index) maar met een tiental procenten vooruitging.

Willy Duron

Willy Breesch

In de minder dan zeven jaar sinds de creatie van onze groep in 1998 zijn we erin geslaagd een van de meest succesvolle bankverzekeraars in de wereld te worden. Niet alleen wordt een groot deel van onze levensverzekeringsproducten verkocht via ons bankkantoornetwerk, maar bovendien neemt al meer dan 40% van onze cliënten in België zowel bank- als verzekeringsproducten van onze groep af. Ons bankverzekeringsconcept, dat een succes is op onze eerste thuismarkt, transponeerden we ook geleidelijk aan naar onze Centraal-Europese tweede thuismarkt, waar we nu al een van de grootste, volgens sommigen zelfs dé grootste, financiële groep zijn. Na een wat moeilijk 2003, was in 2004 Centraal-Europa opnieuw een belangrijke groeimotor voor onze groep en we verwachten dat dit zo zal blijven in de komende jaren. Een onderneming is uiteraard meer dan cijfers alleen. Behalve vanwege de toch wel indrukwekkende financiële realisaties mogen we dan ook, menen we, om andere redenen terecht trots zijn op onze groep: KBC is een bedrijf met een rijk verleden, een duidelijke visie op de toekomst en met waarden die doorleefd zijn in de onderneming. Onze medewerkers voelen zich verbonden met hun bedrijf, dat op eigen kracht is geëvolueerd, juist dankzij het geloof in het kunnen van die eigen mensen. Ondanks onze internationale dimensie, zijn we, op onze thuismarkten, de lokale verankering altijd blijven koesteren, met respect voor ieders eigenheid en waarden. We hebben het Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen hoog in het vaandel, wat onder meer wordt geïllustreerd door onze richtlijnen en gedragslijnen op dat vlak, door de talloze sponsoring- en steunprojecten waarin KBC via zijn groepsmaatschappijen deelneemt en door ons productenaanbod, waarbij we bijvoorbeeld in de laatste jaren bijzondere aandacht hadden voor de oudere cliënten. In dit jaarverslag wijden we aan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen trouwens een apart hoofdstuk. Vanuit deze comfortabele en sterke positie zetten we in 2005 een nieuwe belangrijke stap. Met de bedoeling de structuur van de Almanij-KBC-groep te vereenvoudigen, de liquiditeit en free float van ons aandeel te verhogen en waar mogelijk extra synergieën te realiseren, beslisten we om te fuseren met onze hoofdaandeelhouder, Almanij. De resulterende entiteit, die de naam KBC Groep NV draagt, bestaat uit een holdingmaatschappij, met rechtstreeks daaronder vijf entiteiten: KBC Bank, KBC Verzekeringen, KBC Asset Management, Kredietbank SA Luxembourgeoise en Gevaert. Hierdoor wordt een transparante en nóg sterkere financiële-dienstengroep gecreëerd, die met meer dan 50 000 personeelsleden, 11 miljoen cliënten wereldwijd en een marktkapitalisatie van meer dan 22 miljard euro (midden februari 2005) terecht een plaats mag opeisen bij de grotere Europese financiële instellingen. We willen nu al de aandeelhouders van deze nieuwe Groep, al haar personeelsleden en vooral haar uitgebreide cliënteel danken voor het vertrouwen dat ze in het verleden altijd hebben gesteld in KBC, in Almanij en in onze zustermaatschappijen Kredietbank SA Luxembourgeoise en Gevaert, en we verzekeren u dat we alles in het werk zullen stellen om dit vertrouwen niet te beschamen in de toekomst, een toekomst die we, vanuit onze versterkte positie, met vertrouwen tegemoet zien.

Willy Duron voorzitter van het Directiecomité

Willy Breesch voorzitter van de Raad van Bestuur

5

6

Groepsstructuur en Directiecomité Groepsstructuur KBC Bankverzekeringsholding (de Holding) is een financiële holdingmaatschappij die KBC Bank, KBC Verzekeringen en KBC Asset Management overkoepelt. KBC Bankverzekeringsholding is onder meer bevoegd voor de strategie en de belangrijke investeringen van de groep, de kapitaalallocatie en de rentabiliteitseisen, en vervult een stuwende rol bij de integratie van de bank en de verzekeraar. Ook enkele ondersteunende diensten (onder meer marketing, communicatie, logistiek, en informatietechnologie) zijn ondergebracht in de Holding. Door middel van een kostendelende structuur worden de uitgaven van deze diensten volgens objectieve criteria verdeeld onder de groepsvennootschappen. De bank-, verzekerings- en assetmanagementdochtermaatschappijen voeren alle activiteiten uit die eigen zijn aan hun werkgebied. Een uitvoeriger beschrijving van de bovenvermelde taakverdeling wordt gegeven in het hoofdstuk Corporate Governance. De structuur van de Groep, na de fusie met Almanij, wordt besproken in het hoofdstuk Fusie van KBC en Almanij, achteraan in dit jaarverslag.

1

2

3

4

5

6

7

8

7 Directiecomité Op 31 december 2004 bestond het Directiecomité van KBC Bankverzekeringsholding uit acht leden, van wie de namen hieronder zijn vermeld. In de loop van 2004 werden geen wijzigingen aangebracht in de samenstelling van dit Directiecomité. 1 2 3 4 5 6 7 8

Christian Defrancq Guido Segers Jan Vanhevel Frans Florquin André Bergen, ondervoorzitter (vice-CEO) Willy Duron, voorzitter (CEO) Emile Celis Herman Agneessens (CFO en CRO)

Elk lid van het Directiecomité oefent toezicht uit op de werking van bepaalde bedrijfsonderdelen. In de loop van 2004 werden evenmin belangrijke wijzigingen doorgevoerd in de toezichtstaken van de verschillende leden van het Directiecomité.

© Hennes Roth

8

Strategie Werkgebied en activiteiten KBC concentreert zich op bankverzekeren voor particulieren en kleine en middelgrote ondernemingen en is daarnaast ook actief in vermogensbeheer, per definitie een natuurlijk verlengstuk van bankverzekeren, in diverse marktactiviteiten en in de dienstverlening aan bedrijven. Geografisch ligt de focus op Europa. KBC is een van de grootste financiële groepen op zijn eerste thuismarkt (België) en heeft in de afgelopen jaren een tweede thuismarkt uitgebouwd in de Centraal-Europese regio, waar het een van de vooraanstaande financiële-dienstengroepen is, met sterke posities in Tsjechië, Hongarije, Polen, Slowakije en Slovenië. Wereldwijd is KBC via zijn netwerk van vertegenwoordigingskantoren, kantoren en dochtermaatschappijen aanwezig in een dertigtal landen. De focus qua activiteiten en geografische gebieden komt onder andere tot uitdrukking in de opdeling van de activiteiten van de groep in vijf domeinen, namelijk Retail- en Private-bankverzekeren, Centraal-Europa, Diensten aan Bedrijven, Assetmanagement en Marktactiviteiten. Voor elk van deze activiteitsdomeinen werden rendementsdoelstellingen bepaald en werd er kapitaal toegewezen. Verder in dit jaarverslag worden voor elk activiteitsdomein een bespreking en een vereenvoudigde resultatenrekening gegeven.

© Hennes Roth

KBC sponsort wielrennen

KBC is in België en Vlaanderen heel bekend voor zijn sponsoring van het wielrennen. Die sport is enorm populair: de Vlaamse Wielerweek, de Ronde van Vlaanderen én het veldrijden kunnen rekenen op heel wat

bezoekers ter plaatse en voor hun tv. Daarnaast sponsort KBC wielerhappenings, het museum ‘Centrum Ronde van Vlaanderen’ en de Vlaamse Wielerschool. KBC sponsort ook nog atletiek en paardensport.

9 Tot onze strategische doelstellingen (die, ook ná de fusie met Almanij, in de nieuwe KBC Groep blijven bestaan) behoren: ❚ een verhoogde verkoop van verzekeringen in België, door onder meer het verder benutten van het bankverzekeringsgroeipotentieel op het vlak van kruisverkoop voor schadeverzekeringen en verzekeringen voor KMO’s; ❚ een volgehouden kostenbesparing, niet alleen door producten procesvereenvoudigingen, maar waar mogelijk ook door het samen organiseren van naverwerkingsdiensten met andere banken en de aanmoediging van het gebruik van elektronische kanalen; ❚ een groeiende verkoop van bank-, verzekerings- en vermogensbeheerproducten op onze Centraal-Europese thuismarkten, waar de efficiëntie verder moet verhogen door rationalisatie en grensoverschrijdende samenwerking; ❚ het behoud van de sterke rentabiliteit van onze bedrijvenactiviteiten, onder meer door de focus op fee-inkomsten, gekoppeld aan een strikt risicobeheer en een modern productaanbod; ❚ het behoud van het marktleiderschap voor beleggingsfondsen in België; ❚ een versteviging van onze Centraal-Europese aanwezigheid in de landen waar we al aanwezig zijn, met als doel overal het beoogde minimum van een 10%-marktaandeel te halen. In die optiek behoren bijvoorbeeld de verwerving van een bank in Polen of een schadeverzekeraar in Hongarije tot de mogelijkheden, vooropgesteld dat dit tegen een correcte prijs kan gebeuren.

Ons streven om een efficiënte en productieve bankverzekeraar te zijn, willen we invullen met veel inlevingsvermogen tegenover onze cliënten. KBC wil zich daarnaast ook identificeren met zijn onderscheiden werkgebieden, wat zich uit in lokaal naamgebruik, lokaal management en het Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen volgens de normen van de verschillende landen waar we actief zijn. Dit alles kunnen we samenvatten in de idee van een warme bankverzekeraar. Ten slotte kiest KBC, ook na de fusie met Almanij, voor een stand-alonestrategie. De groep is er namelijk van overtuigd dat ze haar eigen groei kan financieren, een behoorlijk dividend kan uitbetalen en nog voldoende reserves kan overhouden om gerichte overnames te doen wanneer zich goede gelegenheden daartoe aandienen. De doelstellingen van de nieuwe KBC Groep, na de fusie met Almanij, worden kort besproken in het hoofdstuk Fusie van KBC en Almanij, achteraan in dit jaarverslag.

Strategie

Jaarverslag van KBC −  ❚ Strategie ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Strategie ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Strategie ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Strategie ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Strategie ❚

Financiële doelstellingen  op groepsniveau Rendement op eigen vermogen Groei nettowinst per aandeel 2001−2005 Kosten-inkomstenratio bankbedrijf Gecombineerde ratio schadeverzekeringen (exclusief herverzekeringen) Tier 1-ratio − CAD-ratio, KBC Bank Impliciete solvabiliteitsratio, KBC Verzekeringen

Doelstelling

Gerealiseerd op 31-12-2004

16%

17,9% 54% in 2004 Gemiddeld 10% sinds 2001 60,5% 94,4% 10,1% − 12,9% 389%

Gemiddeld 10% per jaar 58% 95% 8% − 12% 200%

Definiëring ratio’s: zie hoofdstuk Overige informatie.

10 Financiële doelstellingen Enkele jaren geleden stelde KBC zichzelf een aantal financiële doelstellingen, die op groepsniveau in 2005 moesten worden bereikt (zie tabel). Omdat de groep in 2005 fuseert met Almanij en bovendien ook vanaf boekjaar 2005 rapporteert volgens de International Financial Reporting Standards, (de huidige doelstellingen zijn opgesteld rekening houdend met Belgische boekhoudnormen), worden de financiële doelstellingen in de nabije toekomst herbekeken. De nieuwe KBC Groep zal hierover zo snel mogelijk communiceren. Wat de vroeger gestelde financiële doelstellingen betreft, die werden per einde 2004 voor een groot deel bereikt. Alle solvabiliteitsdoelstellingen (Tier 1-ratio van 8% en CAD-ratio van 12% voor de bank, solvabiliteitsratio van 200% voor de verzekeraar) werden ruimschoots gehaald en zelfs overschreden: per einde 2004 bedroeg de

Tier 1-ratio 10%, de CAD-ratio 13% en de solvabiliteitsratio van de verzekeraar (inclusief niet-gerealiseerde meeren minderwaarden) 389%. De ambitieuze doelstelling van een rendement op eigen vermogen (ROE) van minimaal 16% werd eveneens gehaald: voor het boekjaar 2004 bedroeg het ROE immers bijna 18%. Daarnaast werd, voor boekjaren 2001 tot en met 2005, een gemiddelde jaarlijkse groei van de nettowinst per aandeel van minimaal 10% tot doel gesteld. In 2004 bedroeg de groei van de nettowinst per aandeel een mooie 54%, over de hele periode 2001−2005 werd een groei van gemiddeld 10% gehaald. De groepsdoelstellingen voor de kostendruk (58% kosteninkomstenratio voor de bank en een gecombineerde ratio van maximaal 95% voor schadeverzekeringsactiviteiten) werden bereikt voor de verzekeraar (95%) en sterk benaderd voor de bank (60,5%, of 58,8% als KBC Financial Products buiten beschouwing wordt gelaten).

Jaarverslag van KBC −  ❚ Strategie ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Strategie ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Strategie ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Strategie ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Strategie ❚ Jaarverslag van KB

11

12

Informatie voor de aandeelhouders Het KBCaandeel

Koersontwikkeling in 2004 (31-12-2003 -- 100)*

160

Aantal aandelen (In duizenden, op 31 december) Aantal uitstaande aandelen Aantal dividendgerechtigde aandelen

140 120 100 80 12-2003

12-2004

06-2004

KBC DJ EURO STOXX Banks

2000

2001

2002

2003

2004

299 296 301 857 302 239 310 710 310 849 298 922 301 465 302 090 303 707 310 711

Koersontwikkeling (In euro, op 31 december)

2000

2001

2002

2003

2004

Hoogste koers van het boekjaar Laagste koers van het boekjaar Gemiddelde koers van het boekjaar Slotkoers van het boekjaar

53,10 35,00 45,95 46,13

49,99 29,05 40,83 37,70

42,65 28,35 36,15 30,39

37,50 24,40 33,23 37,02

59,80 37,34 49,15 56,50

Marktkapitalisatie (In miljarden euro, op 31 december)

2000

2001

2002

2003

2004

13,8

11,4

9,2

11,5

17,6

2000

2001

2002

2003

2004

Marktkapitalisatie

* De grafiek is gebaseerd op eindeweekkoersen.

Omzet

Nettowinst per aandeel* en brutodividend (In euro)

6,00

5,66

Gemiddelde dagelijkse omzet (aantal aandelen) Gemiddelde dagelijkse omzet (in miljoenen euro)

248 364 273 402 255 740 207 693 382 174 11,1

11,0

9,3

6,9

19,0

KBC

BEL 20

DJ EURO STOXX Banks

57,1% 17,5% 3,6% 8,0%

34,6% 4,7% 0,3% 5,6%

13,7% 4,6% 0,0% 5,8%

5,00 4,00 3,90

3,39

3,42

Rendement op jaarbasis (Inclusief dividenden)

3,68

3,00 2,00

1,42

1,48

1,52

1,64

1,84

1,00 0,00

1 jaar (2003−2004) 3 jaar (2001−2004) 5 jaar (1999−2004) 7 jaar (1997−2004)

Vervolg op volgende pagina.

2000 2001 2002 2003 Nettowinst per aandeel Brutodividend

2004

* Voor 2000 exclusief gerealiseerde meerwaarde op de verkoop van de participatie in CCF.

CˇSOB Bank steunt studenten in Tsjechië

Sinds midden jaren 90 ondersteunt C ˇ SOB het opleidingsfonds van The Committee of Good Will. Op dit moment ontvangen 70 studenten met sociale of lichamelijke handicaps beurzen om hen te helpen onderwijs

te volgen. Het gaat dan om speciale behoeften die ze hebben door hun handicap in het secundair of hoger onderwijs.

13 Het KBCaandeel (vervolg) Tickercodes Codes

Bloomberg

Datastream

Reuters

KBC BB

B:KB

KBKBt.BR

Dividendpolitiek Het was de politiek van KBC Bankverzekeringsholding, en het blijft de politiek van de nieuwe KBC Groep, om (behoudens bijzondere omstandigheden) een relatief stabiel stijgend verloop van het dividend te verzekeren.

Dividend over 2004 De Raad van Bestuur zal aan de Algemene Vergadering van 28 april 2005 voorstellen op de dividendgerechtigde aandelen een brutodividend van 1,84 euro uit te keren.

Aandeelhouders (31-12-2004)1 Gewone aandelen Almanij Maatschappijen van de KBC-groep2 Subtotaal Free float Totaal

In procenten

Aantal aandelen

67,2% 1,7% 68,8% 31,2% 100,0%

208 788 072 5 148 721 213 936 793 96 912 634 310 849 427

In aandelen terugbetaalbare obligatieleningen (ATO’s) Aantal aandelen na conversie wrv. in handen van Almanij en maatschappijen van de KBC-groep

2 648 122 0

1 Voor de uitoefening van hun financiële rechten kunnen aandeelhouders terecht bij KBC Bank NV en CBC Banque NV. Meer informatie over het aantal aandelen en in aandelen converteerbare instrumenten volgt in het hoofdstuk Vennootschappelijke jaarrekening. 2 Met uitzondering van de aandelen in de handelsportefeuille van KBC Securities en KBC Financial Products.

Informatie voor de aandeelhouders

Jaarverslag van KBC −  ❚ Informatie voor de aandeelhouders ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Informatie voor de aandeelhouders ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Informatie voor de aandeelhoud

Kerncijfers per aandeel (In euro, op 31 december) Nettowinst per aandeel1 Exploitatieresultaat per aandeel Brutodividend per aandeel Nettodividend per gewoon aandeel Uitkeringsratio Nettoactiefwaarde per aandeel Koers-winstverhouding (op basis van de slotkoers)

2000

2001

2002

2003

2004

3,90 6,35 1,420 1,065 36,4% 35,2 11,8

3,39 6,09 1,480 1,110 43,6% 33,8 11,1

3,42 7,88 1,520 1,140 44,4% 31,6 8,9

3,68 7,56 1,640 1,230 44,5% 33,8 10,1

5,66 8,67 1,840 1,380 40,5%2 39,3 10,0

Definiëring ratio’s: zie hoofdstuk Overige informatie. 1 In 2001 werd het Fonds voor Algemene Bankrisico’s overgeboekt naar de reserves, zonder over de resultatenrekening te gaan. De referentiecijfers voor de voorgaande boekjaren worden in deze tabel weergegeven zoals in de vorige jaren gepubliceerd. De resultaten voor 2000 zijn exclusief de gerealiseerde meerwaarde op CCF. 2 Op basis van de pro-formaresulaten van de gefuseerde Almanij-KBC-groep.

Aandeleninkoopplan De Algemene Vergadering van 29 april 2004 hernieuwde de machtiging om aandelen in te kopen tot een statutair maximum van 10% van het kapitaal. In de loop van 2004 werd de hernieuwde machtiging gebruikt door KBC Bankverzekeringsholding om aandelen KBC Bankverzekeringsholding (KBC-aandelen) in te kopen nodig voor de optieplannen die aan medewerkers werden aangeboden in bepaalde vestigingen of dochtermaatschappijen van de maatschappijen van de KBC-groep. In 2004 werden ook een aantal opties op KBC-aandelen uitgeoefend door personeelsleden, wat leidde tot een verkoop van evenveel eigen aandelen door KBC Bankverzekeringsholding. Zie hieronder. In 2004 werd bovenvermelde machtiging daarnaast ook door KBC Bank gebruikt om in totaal 276 927 KBC-aandelen in te kopen. Eind 2004 hadden de maatschappijen van de KBC-groep, zonder KBC Bankverzekeringsholding zelf, 361 047 KBC-aandelen in portefeuille (exclusief de aandelen in de handelsportefeuilles van KBC Securities en KBC Financial Products).

14

Ontwikkeling aantal eigen aandelen bij KBC Bankverzekeringsholding Totaal aantal eigen aandelen in het bezit van KBC Bankverzekeringsholding op 31 december 2003 Eigen aandelen ingekocht in 2004 Eigen aandelen verkocht in 2004 Totaal aantal eigen aandelen in bezit van KBC Bankverzekeringsholding op 31 december 2004

5 808 674 52 150 -1 073 150 4 787 674

Financiële kalender* Boekjaar 2004

Bekendmaking resultaten (KBC en pro forma nieuwe KBC Groep) Jaarverslag beschikbaar (KBC) Algemene Vergadering (KBC Groep) Uitbetaling dividend 1K2005 Bekendmaking resultaten KBC Groep 1H2005 Bekendmaking resultaten KBC Groep 3K2005 Bekendmaking resultaten KBC Groep

23 maart 2005 13 april 2005 28 april 2005 2 mei 2005 9 juni 2005 1 september 2005 24 november 2005

* Met KBC wordt de entiteit bedoeld vóór de fusie met Almanij. De nieuwe entiteit, na de fusie met Almanij, wordt aangeduid als KBC Groep. De meest actuele versie van de financiële kalender is altijd beschikbaar op de website www.kbc.com.

Nettoactief (In miljoenen euro, op 31 december) Eigen vermogen Fonds voor Algemene Bankrisico’s Niet-gerealiseerde meeren minderwaarden op aandelen wrv. bankbedrijf wrv. verzekeringsbedrijf Consolidatieverschillen passief* Nettoactief Nettoactief waarde per aandeel (in euro)

2000

2001

2002

2003

2004

5 776 1 841

7 852 0

8 429 0

9 148 0

10 519 0

494 1 154 1 256 10 521 35,2

319 427 1 617 10 215 33,8

113 -516 1 520 9 545 31,6

201 -92 1 250 10 507 33,8

154 364 1 173 12 210 39,3

* Heeft betrekking op de onmiddellijke afboeking van het eigen vermogen van de betaalde goodwill verbonden aan overnames tussen 1999 en 2001. Zie verder onder Boekhoudprincipes en waarderingsregels, in het hoofdstuk Geconsolideerde jaarrekening.

Jaarverslag van KBC −  ❚ Informatie voor de aandeelhouders ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Informatie voor de aandeelhouders ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Informatie voor de aandeelhouders ❚ Jaarverslag van KBC

Ratings (31-12-2004) Rating

Fitch Outlook

Rating

Moody’s Outlook

Standard & Poor’s Rating Outlook

KBC Bank

Langetermijnrating AAStabiel Aa3 Stabiel A+ Stabiel Kortetermijnrating F1+ P1 A-1 KBC Verzekeringen Langetermijnrating* AA Stabiel A+ Stabiel Kortetermijnrating F1+ KBC Bankverzekeringsholding Langetermijnrating A+ Stabiel A1 Stabiel A Stabiel Kortetermijnrating F1 P-1 A-1 Wijzigingen in ratings in 2004 (al verwerkt in bovenstaand schema): Standard and Poor’s wijzigde de outlook van de langetermijnratings van KBC Bank, KBC Verzekeringen en KBC Bankverzekeringsholding van negatief in stabiel. Moody’s kende een A1-langetermijnrating en een P-1-kortetermijnrating toe aan KBC Bankverzekeringsholding. Op 23 december 2004 kondigden Fitch, Moody’s en Standard and Poor’s naar aanleiding van de aankondiging van de fusie van KBC en Almanij aan dat, ceteris paribus, de ratings van KBC Bank, KBC Verzekeringen en de holdingmaatschappij onveranderd blijven voor de nieuwe entiteit. * Claims paying ability-rating.

Investor relation services De dienst Investor Relations verzorgt de communicatie ten behoeve van aandeelhouders en analisten. Dat gebeurt onder meer via de kwartaalpublicatie van de resultaten in persberichten en rapporten, door het verspreiden van persberichten bij belangrijke gebeurtenissen, de uitbouw en het beheer van de corporate website, het beantwoorden van vragen en bezoeken aan investeerders wereldwijd (roadshows). In 2004 organiseerde KBC daarbij opnieuw een speciale Investor Day, waarop het topmanagement een aantal KBC-activiteiten in detail toelichtte (het verslag van dit gebeuren staat op de hieronder vermelde website), naast diverse bedrijfsbezoeken aan de Centraal-Europese vestigingen ten behoeve van institutionele beleggers.

15 Contacten investeerders en analisten Dienst Investor Relations Tel. Fax E-mail Website Adres

Luc Cool (Head of Investor Relations), Nele Kindt (Investor Relations Assistant), Marina Kanamori (CSR Communication Officer), Lucas Albrecht (Financial Communications Officer), Tamara Bollaerts (Financial Communications Assistant) 02 429 49 16 02 429 44 16 [email protected] www.kbc.com KBC Groep, Stafdirectie Strategie en Expansie − SEE, Havenlaan 2, BE-1080 Brussel

Contacten pers Persdienst Tel. Fax E-mail Website Adres

Viviane Huybrecht (hoofd Persdienst, woordvoerster), Stef Leunens (perschef) 02 429 85 45 02 429 81 60 [email protected] www.kbc.com KBC Groep, Persdienst − CPR, Havenlaan 2, BE-1080 Brussel

Commentaar

Geconsolideerde winst (deel groep)* (In miljoenen euro) 1 758

1 800 1 400 1 200 1 166 1 000

1 022

1 119

1 034

In het bankbedrijf dalen de uitgaven met 59 miljoen euro (-2%), waarbij de kosten-opbrengstenratio merkelijk verbetert van 65% in zowel 2002 als 2003 tot 60% in 2004.

800 600 400 200 0

De nettowinst neemt toe met 639 miljoen euro tot 1758 miljoen euro (+57%). De opbrengsten vertonen een stevige organische groei: de bancaire inkomsten stijgen met 356 miljoen euro (+6%) en de premie-inkomsten voor verzekeringen nemen toe met 1,2 miljard euro (+33%).

1 600

2000

2001

2002

2003

2004

* Voor 2000 exclusief de gerealiseerde meerwaarde op de verkoop van de participatie in CCF.

Risicodragend eigen vermogen* (In miljarden euro)

18,0

17,7

17,5

In het schadebedrijf handhaaft het technisch resultaat zich op een gunstig niveau met een gecombineerde ratio van 95% (in vergelijking met 105% in 2002 en 96% in 2003). Het exploitatieresultaat van het verzekeringsbedrijf is wel verzwakt door de lagere gemiddelde opbrengst uit de beleggingsportefeuille, vooral als gevolg van de huidige lagerenteomgeving. De kredietverliezen zijn gering met een kredietverliesratio van 0,20% (in vergelijking met 0,55% in 2002 en 0,71% in 2003).

17,1

17,0 16,5

16,8

Het rendement op toegewezen kapitaal voor de retailactiviteiten (voornamelijk in België) bedraagt 19% en in de bedrijven- en marktactiviteiten respectievelijk 19% en 20%. In Centraal-Europa heeft de rentabiliteit zich, na een moeilijk jaar 2003, zeer goed hersteld (rendement van 14%). Voor de hele groep bedraagt het rendement op het eigen vermogen 18%.

16,7

16,2

16,0

31-12-2004

31-12-2003

31-12-2002

15,0

31-12-2001

15,5 31-12-2000

16


* Omvat eigen vermogen na winstverdeling, preferente aandelen, belangen van derden, Fonds voor Algemene Bankrisico’s en achtergestelde schulden.

Veiligheid dankzij WARTA

Als verzekeraar wil WARTA zijn steentje bijdragen voor veilige vakanties. WARTA ondersteunt cd’s en video’s, een perscampagne en toeristische bewegwijzering om de bevolking warm te maken voor deze specifieke problema-

tiek. Toeristische informatie over waterveiligheid, EHBO-cursussen en vooral bewustmakingsacties rond rugletsels worden gericht op jeugdbewegingen, reddingsdiensten en diverse overheden.

17 Financiële kerncijfers Kerncijfers resultaten (In miljoenen euro) Geconsolideerde winst, deel van de groep wrv. bankbedrijf wrv. verzekeringsbedrijf wrv. holdingactiviteiten Rendement op eigen vermogen Nettowinst per aandeel (in euro) Exploitatieresultaat per aandeel (in euro) Kosten-inkomstenratio, bankbedrijf Gecombineerde ratio schadeverzekeringen

2002

2003

2004

Verschil

1 034,2 708,0 348,1 -21,9 12,7% 3,42 7,88 65,2% 105,1%

1 119,0 858,4 274,7 -14,1 12,7% 3,68 7,56 65,3% 95,9%

1 758,0 1 507,7 284,3 -34,0 17,9% 5,66 8,67 60,5% 95,1%

57,1% 75,6% 3,5% 53,6% 14,6% -

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

221 731 8 429 16 682 31,6 8,8% 13,7% 320%

225 587 9 148 17 072 33,8 9,5% 13,4% 316%

249 234 10 519 17 677 39,3 10,1% 12,9% 389%

10,5% 15,0% 3,5% 16,3% -

Kerncijfers balans en solvabiliteit (In miljoenen euro) Balanstotaal Eigen vermogen na winstverdeling Totaal risicodragend vermogen Nettoactief waarde per aandeel (in euro) Tier 1-ratio KBC Bank CAD-ratio KBC Bank Impliciete solvabiliteitsratio KBC Verzekeringen Definie¨ring ratio’s: zie hoofdstuk Overige informatie.


Jaarverslag van KBC −  ❚ Ontwikkeling van het resultaat ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Ontwikkeling van het resultaat ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Ontwikkeling van het resultaat ❚ Jaarverslag van

Geconsolideerde balans KBC (In miljoenen euro)

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

208 501,2 29 298,6 98 775,1 61 895,3 686,4 2 690,0 15 155,9 14 124,1 100,9 10 064,0

210 858,4 27 068,8 90 293,3 69 556,5 610,0 2 692,4 20 637,3 16 226,7 205,9 11 105,2

230 634,9 26 821,3 106 499,0 72 966,0 688,0 2 764,4 20 896,1 20 245,6 192,3 14 251,8

9,4% -0,9% 17,9% 4,9% 12,8% 2,7% 1,3% 24,8% -6,6% 28,3%

2 813,2

3 238,9

3 931,1

21,4%

250,1 478,2 417,8 802,7 -1 697,5 221 730,5

179,5 618,3 878,8 831,6 -2 329,8 225 586,8

258,3 696,7 915,4 697,7 -2 344,6 249 233,6

43,9% 12,7% 4,2% -16,1% 0,6% 10,5%

16 681,9 8 428,9 1 967,1 6 285,8 0,0 192 297,2 39 683,3 137 375,3 15 238,6 12 251,6 8 860,6

17 071,5 9 147,8 1 825,5 6 098,3 0,0 194 314,0 38 224,1 133 581,4 22 508,4 14 371,9 10 196,9

17 677,0 10 518,9 1 505,8 5 652,2 0,0 213 667,6 42 456,2 148 734,5 22 476,8 18 235,4 13 259,1

3,5% 15,0% -17,5% -7,3% 10,0% 11,1% 11,3% -0,1% 26,9% 30,0%

2 813,2

3 238,9

3 931,1

21,4%

96,5 481,3 1 842,9 1 316,9 526,0 -1 343,0 221 730,5

93,3 842,9 1 899,7 1 334,6 565,2 -2 070,4 225 586,8

81,6 963,5 1 739,9 1 285,8 454,1 -2 086,3 249 233,6

-12,5% 14,3% -8,4% -3,6% -19,7% 0,8% 10,5%

Activa Bankbedrijf Vorderingen op kredietinstellingen Vorderingen op cliënten Effecten en waardepapier Financiële vaste activa Materiële en immateriële vaste activa Overige activa Verzekeringsbedrijf Immateriële vaste activa Beleggingen Beleggingen betreffende verrichtingen Leven waarvan de polishouders het risico dragen Deel van de herverzekeraars in de technische voorzieningen Vorderingen Overige activa Holdingactiviteiten Eliminaties* TOTAAL ACTIVA

18

Passiva Totaal risicodragend vermogen Eigen vermogen Belangen van derden (inclusief preferente aandelen) Achtergestelde schulden Fonds voor Algemene Bankrisico’s Bankbedrijf Schulden aan kredietinstellingen Cliëntendeposito’s en schuldbewijzen Overige passiva Verzekeringsbedrijf Technische voorzieningen Technische voorzieningen betreffende verrichtingen Leven waarvan de polishouders het risico dragen Deposito’s herverzekeraars Overige passiva Holdingactiviteiten Financiële schulden Overige passiva Eliminaties* TOTAAL PASSIVA * De eliminaties activa en passiva zijn niet gelijk door rechtstreekse eliminatie in de achtergestelde schulden.

Jaarverslag van KBC −  ❚ Ontwikkeling van het resultaat ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Ontwikkeling van het resultaat ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Ontwikkeling van het resultaat ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ O

Geconsolideerde resultaten KBC (In miljoenen euro) Bankbedrijf Nettorente-inkomsten Dividenden Resultaat uit deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode Winst uit financiële transacties wrv. valuta- en effectenhandel wrv. gerealiseerde meeren minderwaarden Nettoprovisie-inkomsten Overige bedrijfsopbrengsten Verzekeringsbedrijf Netto verdiende premies Netto technische lasten wrv. waardecorrecties tak 23 Beleggingsopbrengsten en -lasten wrv. gerealiseerde meeren minderwaarden wrv. waardecorrecties tak 23 Resultaat uit deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode Holdingactiviteiten BRUTOBEDRIJFSINKOMSTEN Bankbedrijf Personeelskosten Bedrijfskosten en afschrijvingen materiële vaste activa Verzekeringsbedrijf Acquisitiekosten Bedrijfskosten Holdingactiviteiten ALGEMENE BEHEERSKOSTEN EXPLOITATIERESULTAAT Bankbedrijf Verzekeringsbedrijf Waardecorrecties bankbedrijf Waardeverminderingen en voorzieningen kredietrisico’s Waardecorrecties op effecten Nettotoevoeging aan de voorzorgsfondsen Voorzieningen voor andere risico’s en kosten Afschrijvingen eersteconsolidatieverschillen Niet-recurrente resultaten verzekeringsbedrijf Uitzonderlijke resultaten banken verzekeringsbedrijf RESULTAAT VOOR BELASTINGEN Bankbedrijf Verzekeringsbedrijf Belastingen op het resultaat Bankbedrijf Verzekeringsbedrijf GECONSOLIDEERDE WINST Aandeel van derden in de winst GECONSOLIDEERDE WINST, deel van de groep Bankbedrijf Verzekeringsbedrijf Holdingactiviteiten

2002

2003

2004

Verschil

5 755,7 3 046,1 157,8

5 655,4 3 117,9 106,5

6 011,3 3 137,8 116,0

6,3% 0,6% 8,9%

7,4

17,6

34,9

97,9%

1 013,6 615,1 398,4 1 090,6 440,3 852,3 3 155,9 -2 274,0 679,8 -33,2 198,0 -679,8

730,2 479,9 250,2 1 250,8 432,3 847,2 3 486,0 -3 457,7 -209,3 802,2 91,2 209,3

902,3 637,4 265,0 1 379,6 440,6 1 005,8 5 037,3 -4 906,0 -226,0 854,2 103,9 226,0

23,6% 32,8% 5,9% 10,3% 1,9% 18,7% 44,5% 41,9% 8,0% 6,5% 13,9% 8,0%

3,5

16,7

20,3

21,4%

-15,3 6 592,7 -3 750,7 -1 982,5 -1 768,2 -456,5 -361,6 -95,0 -4,5 -4 211,7 2 381,0 2 005,0 395,8 -663,0 -465,3 -202,1 0,0 4,4 -20,5 9,5 4,2 1 711,1 1 336,5 394,4 -511,1 -461,5 -47,5 1 200,0 -165,8 1 034,2 708,0 348,1 -21,9

-4,3 6 498,3 -3 694,5 - 2 044,4 -1 650,2 -499,0 -397,5 -101,5 -8,0 -4 201,5 2 296,7 1 960,8 348,3 -624,1 -676,3 36,2 0,0 16,0 -40,1 -35,0 43,0 1 640,5 1 351,8 301,0 -441,8 -413,3 -26,7 1 198,7 -79,7 1 119,0 858,4 274,7 -14,1

-18,5 6 998,6 -3 635,7 -2 064,1 -1 571,6 -662,9 -491,8 -171,2 -7,3 -4 306,0 2 692,6 2 375,6 342,8 -330,6 -199,2 -9,8 0,0 -121,6 -38,7 36,6 60,7 2 420,5 2 081,4 365,0 -490,0 -407,0 -74,9 1 930,5 -172,5 1 758,0 1 507,7 284,3 -34,0

7,7% -1,6% 1,0% -4,8% 32,9% 23,7% 68,7% -8,4% 2,5% 17,2% 21,2% -1,6% -47,0% -70,5% -3,4% 41,1% 47,5% 54,0% 21,2% 10,9% -1,5% 61,0% 57,1% 75,6% 3,5% -

19



Effectieve en autonome groei − Brutobedrijfsinkomsten wrv. bankbedrijf wrv. verzekeringsbedrijf Algemene beheerskosten wrv. bankbedrijf wrv. verzekeringsbedrijf Exploitatieresultaat wrv. bankbedrijf wrv. verzekeringsbedrijf Resultaat voor belastingen wrv. bankbedrijf wrv. verzekeringsbedrijf Geconsolideerde winst, deel van de groep wrv. bankbedrijf wrv. verzekeringsbedrijf

Effectieve groei

Autonome groei

7,7% 6,3% 18,7% 2,5% -1,6% 32,9% 17,2% 21,2% -1,6% 47,5% 54,0% 21,2% 57,1% 75,6% 3,5%

5,6% 6,3% 2,7% -0,5% -1,6% 8,0% 16,7% 21,2% -4,9% 47,2% 54,0% 19,3% 57,1% 75,6% 3,5%

20 Wijzigingen in consolidatiekring, waarderingsregels en

Balanstotaal KBC-groep (In miljarden euro)

300 249

250 200

228

226

222

188

150 100

De resultaten van WARTA (Polen), waarin KBC zijn deelneming van 40% tot 75% verhoogde, werden vanaf het eerste kwartaal van 2004 volledig geconsolideerd (vermogensmutatiemethode in 2003). Dat beïnvloedt in belangrijke mate diverse resultaatscomponenten van het verzekeringsbedrijf. De invloed op de nettowinst blijft beperkt. Andere wijzigingen van de consolidatiekring hebben geen wezenlijke invloed. Er waren geen wijzigingen in waarderingsregels met een noemenswaardige invloed op de resultaten.

50 0

valutaomrekening

2000

2001

2002

2003

2004

Er wordt gerekend met een koers van de Amerikaanse dollar die 9% lager ligt tegenover de euro dan in 2003. Schommelingen van andere valuta’s zijn weinig relevant. De tabel geeft voor de voornaamste resultaatscomponenten, naast de effectieve groei, ook de autonome groei (dat wil zeggen, gebaseerd op de consolidatiekring op 31 december 2003, dus zonder consolidatiekringschommelingen).

Gewogen risicovolume KBC Bank (In miljarden euro)

120 100

91

99

95

95

2002

2003

97

80 60 40 20 0

2000

2001

2004


Exploitatieresultaat bankbedrijf (In miljoenen euro) Brutobedrijfsinkomsten ❚ Nettorente-inkomsten ❚ Nettoprovisie-inkomsten ❚ Valuta- en effectenhandel ❚ Gerealiseerde meeren minderwaarden ❚ Dividenden ❚ Resultaat uit deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode ❚ Overige bedrijfsinkomsten Algemene beheerskosten Exploitatieresultaat bankbedrijf

2003

2004

Verschil

5 655,4 3 117,9 1 250,8 479,9 250,2 106,5 17,6 432,3 -3 694,5 1 960,8

6 011,3 3 137,8 1 379,6 637,4 265,0 116,0 34,9 440,6 -3 635,7 2 375,6

6,3% 0,6% 10,3% 32,8% 5,9% 8,9% 97,9% 1,9% -1,6% 21,2%

21 Exploitatieresultaat bankbedrijf In 2004 stijgen de opbrengsten met 356 miljoen euro (+6%), waarbij voor alle opbrengstencomponenten een stijging valt op te tekenen: ❚ De rentewinst verhoogt met 20 miljoen euro (+1%). De positieve invloed van stijgende volumes (zo bijvoorbeeld groeit de kredietportefeuille, exclusief professionele tegenpartijen, aan met 7%) wordt getemperd door een lichte daling van de rentemarge. De rentemarge over 2004 bedraagt 1,67% tegenover 1,67% voor 2002 en 1,73% voor 2003. De rentemarge in België bedraagt 1,98% (tegenover 1,97% in 2002 en 2,04% in 2003) en in CentraalEuropa 3,16% (tegenover 3,32% in 2002 en 3,21% in 2003). Voor de internationale en professionele transacties van de groep ligt de rentemarge vanzelfsprekend lager. ❚ De provisie-inkomsten liggen 129 miljoen euro (+10%) boven het niveau van 2003, vooral als gevolg van de gestegen inkomsten uit beleggingsfondsen. Ook de toename van corporate finance, betalingsdiensten in Centraal-Europa en de verkoop van verzekeringsproducten dragen bij tot de stijging. ❚ Op het vlak van financiële transacties wordt na een matig 2003 een stijging met 172 miljoen euro (+24%) opgetekend. De stijging was vooral uitgesproken aan het begin van het jaar. De gerealiseerde meerwaarden op beleggingen liggen in de lijn van die van 2003 en belopen 265 miljoen euro. ❚ De post Overige bedrijfsopbrengsten ligt grosso modo op het niveau van 2003. In 2004 liggen de kosten 59 miljoen euro (-2%) onder het niveau van 2003. In België dalen de uitgaven op jaarbasis met 4% en in Centraal-Europa met 1%. Door het succesvolle kostenbeheer en de gunstige ontwikkeling van de opbrengsten daalt de kostenratio naar 60%, beduidend beter dan in 2002 en 2003, toen de ratio telkens 65% bedroeg. De kostenratio, exclusief de investmentbankingactiviteiten van KBC Financial Products, bedraagt 59%.

Bruto-opbrengsten bankbedrijf (2004) 8% 4% 11% 54% 23%

Nettorente-inkomsten (inclusief dividenden) Nettoprovisies Valuta- en effectenhandel Gerealiseerde meeren minderwaarden Overige

Kosten-inkomstenratio bankbedrijf 75% 71%

70% 67%

65%

65%

65% 60%

60% 55% 50%

2000

2001

2002

2003

2004



Exploitatieresultaat verzekeringsbedrijf (In miljoenen euro)* Netto verdiende premies wrv. Leven met rentegarantie gekoppeld aan beleggingsfondsen wrv. Niet-Leven Netto technische lasten wrv. Leven wrv. Niet-Leven Beleggingsopbrengsten en -lasten Resultaat uit deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode Algemene beheerskosten Exploitatieresultaat wrv. Leven wrv. Niet-Leven wrv. niet-technisch resultaat

2003

2004

Verschil

3 486,0 2 438,4 1 676,0 762,4 1 047,6 -3 248,4 -2 518,3 -730,1 592,9

5 037,3 3 609,7 2 524,9 1 084,8 1 427,6 -4 680,0 -3 748,5 -931,5 628,2

44,5% 48,0% 50,7% 42,3% 36,3% 44,1% 48,9% 27,6% 6,0%

16,7

20,3

21,4%

-499,0 348,3 202,3 191,0 -45,1

-662,9 342,8 163,5 237,9 -58,6

32,9% -1,6% -19,2% 24,6% 29,9%

* Exclusief waardecorrecties ten laste van de polishouder voor producten gekoppeld aan beleggingsfondsen.

22 Exploitatieresultaat verzekeringsbedrijf

Bruto verdiende premies verzekeringsbedrijf (2004) 6% 7% 6% 12%

49%

21%

Leven, tak 21 Leven, tak 23 Schade, auto (rechtstreekse zaken) Schade, brand (rechtstreekse zaken) Schade, andere (rechtstreekse zaken) Aangenomen zaken

Gecombineerde ratio schadeverzekeringen 120% 110% 107%

104%

105%

100%

96%

95%

90% 80% 70% 60% 50%

2000

2001

2002

2003

2004

In 2004 stijgen de bedrijfsopbrengsten met 159 miljoen euro. Daarin zit een belangrijke invloed van de opname van WARTA (Polen) in de consolidatiekring. Organisch, dat wil zeggen zonder invloed van consolidatiewijzigingen, groeien de opbrengsten met 24 miljoen euro (+3%): ❚ De premie-inkomsten liggen 1,6 miljard euro hoger dan vorig jaar, waarbij de organische groei 1,2 miljard euro bedraagt (+33%). Het premievolume van het levenbedrijf bereikt een recordniveau van 3,6 miljard euro, organisch 45% hoger dan in 2003. In België, dat goed is voor 93% van de premieomzet, bedraagt de organische groei 47% en in Centraal-Europa is dat 28%. In het schadebedrijf stijgen de verdiende premies tot 1,4 miljard (organisch +5%). Het rechtstreekse schadebedrijf groeit organisch met 7% in België en 11% in Centraal-Europa, terwijl de omzet in de bedrijfstak herverzekeringen vermindert met 3%. ❚ De schaderatio in het schadebedrijf verbetert van 72% in 2002 en 65% in 2003 tot 62% in 2004. Dat is vooral het gevolg van het optimaliseren van het acceptatiebeleid in Centraal-Europa, waardoor de schaderatio er daalt van 79% in 2002 en 74% in 2003 naar 63% in 2004. Ook de schaderatio van de herverzekeringsactiviteit verbetert merkelijk (van 89% en 75% naar 69%). De reserveringsratio voor de schadeverzekeringen (exclusief premie- en egalisatiereserve) bedraagt 177% (223% in België, 88% in Centraal-Europa en 210% voor het herverzekeringsbedrijf). ❚ De beleggingsinkomsten vertonen een stijging met 35 miljoen euro (+6%), ook al is deze toename door het gedaalde gemiddelde beleggingsrendement veeleer beperkt in vergelijking met de stijging van de belegde volumes. De beheerskosten (inclusief betaalde commissielonen) stijgen met 164 miljoen euro, waarbij de organische groei 40 miljoen euro (+8%) bedraagt. Daarbij nemen de kosten in het levenbedrijf (organisch) toe met 9%, beduidend lager dan de toename van het premie-inkomen als gevolg van het relatief hoge aandeel van koopsompolissen. In het schadebedrijf groeit de kostenmassa (organisch) met 8% en bedraagt de kostenratio 33%. Het niet-technisch resultaat loopt op tot -59 miljoen euro als gevolg van de lage gemiddelde opbrengst van de beleggingsportefeuille.


Waardecorrecties bankbedrijf (In miljoenen euro) Waardeverminderingen en voorzieningen voor kredietrisico’s Waardeverminderingen op effecten wrv. niet-vastrentende effecten wrv. vastrentende effecten Voorzieningen voor andere risico’s en kosten

2003

2004

Verschil

-676,3 36,2 14,0 22,2 16,0

-199,2 -9,8 -17,0 7,1 -121,6

-70,5% -67,8% -

2003

2004

Verschil

122,0 -140,2 -96,0 79,2 -35,0

106,9 93,4 -163,7 0,0 36,6

-12,4% 70,5% -

Nietrecurrent resultaat verzekeringsbedrijf (In miljoenen euro) Niet-recurrente gerealiseerde meeren minderwaarden op effecten Voorziening voor financiële risico’s Waardecorrecties aandelen Overige Niet-recurrent resultaat

23 Waardecorrecties bankbedrijf De voorzieningen voor kredietrisico’s voor 2004 (199 miljoen euro) handhaven zich op een laag peil met een kredietverliesratio van 0,20% (in vergelijking met 0,55% in 2002 en 0,71% in 2003). De ratio bedraagt in België 0,09% (tegenover 0,29% in 2002 en 0,24% in 2003), in Centraal-Europa 0,48% (tegenover 1,17% in 2002 en 2,75% in 2003) en voor de internationale kredietportefeuille 0,26% (tegenover 0,70% in 2002 en 0,48% in 2003). De dekking van probleemkredieten door uitstaande kredietvoorzieningen bedraagt 81%. In het vierde kwartaal wordt een negatieve waardecorrectie van netto 20 miljoen euro op de beleggingsportefeuille geboekt. Voor het volledige jaar 2004 is er evenwel geen noemenswaardige invloed op het resultaat van de waardering van de beleggingsportefeuille. In het vierde kwartaal wordt een nettobedrag van 70 miljoen euro aan voorzieningen voor andere risico’s en kosten gevormd, vooral ter afdekking van mogelijke uitgaven verbonden aan risico’s zoals juridische geschillen. Voor het volledige jaar 2004 bedraagt de nettotoevoeging aan de diverse voorzieningen voor andere risico’s en kosten 122 miljoen euro (naast de in het vierde kwartaal aangelegde voorzieningen, onder meer in verband met de lopende bezuinigingsprogramma’s).

Tier 1-ratio KBC Bank 12,0% 10,0% 9,5%

8,8%

8,8%

2001

2002

9,5%

10,1%

8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0%

2000

2003

2004

Wettelijk minimum Tier 1-ratio KBC Bank

Solvabiliteitsratio KBC Verzekeringen 800% 700% 683%

Niet-recurrent resultaat verzekeringsbedrijf Per saldo wordt in 2004 voor een bedrag van 164 miljoen euro aan waardeverminderingen geboekt (toepassing van het principe dat een waardevermindering wordt geboekt als de marktwaarde gedurende drie jaar onder de boekwaarde blijft). Deze waardeverminderingen worden opgevangen door enerzijds de realisatie van meerwaarden op (aandelen)beleggingen (107 miljoen euro, waarvan 89 miljoen euro in het vierde kwartaal onder meer op de Ierse verzekeringsgroep FBD, Kredietbank SA Luxembourgeoise en de moedermaatschappij van KBC, Almanij) en anderzijds het gebruik van de voorziening voor financiële risico’s

600% 504%

500% 400% 300%

307%

318%

320% 306% 316% 263%

389% 237%

200% 100% 0%

2000

2001

2002

2003

Inclusief niet-gerealiseerde meerwaarden Exclusief niet-gerealiseerde meerwaarden Wettelijk minimum

2004



24 Aandeel in de nettowinst, per activiteitsdomein

Per saldo bedraagt de niet-recurrente winst (voor belastingen) voor het volledige jaar 37 miljoen euro.

9% 13%

33%

8%

22%

(93 miljoen euro in het eerste kwartaal) die hiervoor in het verleden werd aangelegd.

15%

Uitzonderlijk resultaat, belastingen en resultaatsbijdrage holdingactiviteiten In 2004 wordt een uitzonderlijk resultaat van netto 61 miljoen euro geboekt, hoofdzakelijk dankzij de gerealiseerde meerwaarde op de verkoop van de participatie in het Belgische telecombedrijf Belgacom. In 2004 ligt de belastingdruk op 490 miljoen euro.

Retail- en Private-bankverzekeren Centraal-Europa Diensten aan Bedrijven Assetmanagement Marktactiviteiten Rest (groepsitem)

De verliesbijdrage van het holdingbedrijf (-34 miljoen euro) is hoger dan in 2003, vooral als gevolg van lagere renteopbrengsten op beleggingen en in mindere mate ook door de kosten verbonden aan het opzetten op holdingniveau van een bredere beheersstructuur voor de Centraal-Europese regio.


25 Balans en solvabiliteit Het eigen vermogen van de groep bedraagt 10,5 miljard euro, een toename met 15% tegenover 31 december 2003. Bovendien is er een niet-geboekt meerwaardesaldo op effecten van 2,5 miljard euro, waarvan 518 miljoen euro op aandelen. De nettovermogenswaarde loopt op tot 39,3 euro per aandeel. De solvabiliteit blijft op een hoog niveau met een kernkapitaalratio voor de bankactiviteiten (Tier 1) van 10,1% en een solvabiliteitsmarge van het verzekeringsbedrijf van 389% (inclusief niet-gerealiseerde meeren minderwaarden). De cliëntendeposito’s bedragen 148,7 miljard euro, een toename met 6% (stijgingspercentage exclusief professionele tegenpartijen). De levensverzekeringsreserves groeien met 28% tot 13,5 miljard euro. Het beheerd vermogen van de assetmanagementactiviteiten stijgt met 20% tot 106,6 miljard euro. De kredietportefeuille (exclusief vorderingen op kredietinstellingen en herverzekeraars) bedraagt aan het einde van het jaar 106,5 miljard euro. Met uitsluiting van de volumes voor omgekeerde retrocessies is dit 7% hoger dan een jaar voordien, vooral dankzij de aangroei van het volume woningkredieten met 17% (+9% in België en +51% in de Centraal-Europese regio).

Winstverwachting voor 2005 De basisstrategie van de nieuwe KBC Groep is gericht op de versterking van de marktpositie op het vlak van bankverzekeren en een volgehouden efficiëntiestreven in België, de verdere versteviging van de nieuwe retailthuismarkten in Tsjechië, Hongarije, Polen, Slowakije en Slovenië en de verdere ontwikkeling van private-bankingactiviteiten in Europa. Alhoewel de economie naar verwachting iets trager gaat groeien in 2005, blijven de bedrijfsvooruitzichten positief voor de meeste markten waarop KBC Groep actief is. Ook zal KBC zijn strakke discipline op kostenvlak verder aanhouden en werken aan de realisatie van synergieën als gevolg van de doorgevoerde fusie van KBC en Almanij. Daarom verwachten we voor 2005 een geconsolideerde winst van KBC Groep volgens IFRS die hoger zal liggen dan het vergelijkbare pro-forma-IFRS-resultaat van de groep over 2004.

Rendement op toegewezen eigen vermogen per activiteitsdomein 25% 20%

19%

15%

19%

20%

14%

10% 5% 0%

Retail

C.-Eur.

Bedr.

Markt.


26


Overzicht activiteitsdomeinen (In miljoenen euro, 31-12-2004)1

Retail- en Private-bankverzekeren

Centraal-Europa

Bankbedrijf Winstbijdrage (inclusief belangen van derden)2 (exclusief belangen van derden)2 Toegewezen eigen vermogen Aandeel in het resultaat (exclusief belangen van derden) Aandeel in het toegewezen eigen vermogen Rendement op toegewezen eigen vermogen

342,9 343,4 2 094,2 19,5% 19,9% 16,9%

288,5 244,3 1 964,1 13,9% 18,7% 15,3%

Verzekeringsbedrijf Winstbijdrage (inclusief belangen van derden)2 (exclusief belangen van derden)2 Toegewezen eigen vermogen Aandeel in het resultaat (exclusief belangen van derden) Aandeel in het toegewezen eigen vermogen Rendement op toegewezen eigen vermogen

239,4 239,0 1 041,0 13,6% 9,9% 23,0%

28,1 24,3 427,5 1,4% 4,1% 6,6%

Holdingactiviteiten Winstbijdrage (inclusief belangen van derden)2 (exclusief belangen van derden)2 Toegewezen eigen vermogen Aandeel in het resultaat (exclusief belangen van derden) Aandeel in het toegewezen eigen vermogen

-

-

Groep Winstbijdrage (inclusief belangen van derden)2 (exclusief belangen van derden)2 Toegewezen eigen vermogen Aandeel in het resultaat (exclusief belangen van derden) Aandeel in het toegewezen eigen vermogen Rendement op toegewezen eigen vermogen

582,3 582,5 3 135,2 33,1% 29,8% 19,0%

316,7 268,6 2 391,6 15,3% 22,7% 13,8%

1 Aan de verschillende activiteitsdomeinen wordt een bedrag aan Tier 1-kapitaal toegewezen dat overeenkomt met een Tier 1-ratio van 7%. Dit Tier 1-kapitaal is samengesteld uit puur eigen vermogen en 15% preferente aandelen. Bij de berekening van het rendement op eigen vermogen wordt in de noemer alleen rekening gehouden met het puur eigen vermogen. In het verzekeringsbedrijf wordt twee keer het wettelijk minimum toegewezen aan alle activiteitsdomeinen. Omdat in het bankbedrijf 100% van de risicogewogen activa geconsolideerd wordt, weerspiegelt het toegewezen eigen vermogen ook 100% van de risicogewogen activa. Bijgevolg worden ook de belangen van derden in de nettowinst opgenomen bij de berekening van het rendement op toegewezen eigen vermogen van de activiteitsdomeinen. De nettowinst (en het rendement op eigen vermogen) van de activiteitsdomeinen is vóór afschrijving van geactiveerde goodwill. De afschrijving van geactiveerde goodwill wordt toegewezen aan het groepsitem. 2 Op het niveau van de activiteitsdomeinen; in de kolom Totaal wordt altijd de winstbijdrage exclusief belangen van derden gegeven.

Overzicht per activiteitsdomein De activiteiten van de groep worden ingedeeld in vijf activiteitsdomeinen, te weten Retail- en Private-bankverzekeren, Centraal-Europa, Diensten aan Bedrijven, Assetmanagement en Marktactiviteiten. Het groepsitem bevat niet aan deze activiteitsdomeinen toegewezen elementen, zoals meeren minderwaarden en waardecorrecties op effecten in het bankbedrijf, opbrengsten en kosten die niet direct aan de activiteitsdomeinen kunnen worden toegewezen, goodwill die van het eigen vermogen wordt afgetrokken (voor acquisities tussen 1999 en 2001) en de rentekosten van de leveraging door de holdingmaatschappij. De positieve invloed van het aftrekken van goodwill en van leveraging op het rendement op eigen vermogen komt bijgevolg alleen tot uiting in het rendement op eigen vermogen van de groep, en niet in het rendement op toegewezen eigen vermogen van de verschillende activiteitsdomeinen.

De overzichtstabel geeft de kerncijfers per activiteitsdomein. De volgende hoofdstukken omvatten een beschrijving, gedetailleerde financiële kerncijfers en een bespreking per activiteitsdomein.



Assetmanagement

Marktactiviteiten

Groepsitem

Totaal

346,3 346,3 1 951,0 19,7% 18,5% 18,4%

142,7 142,7 8,1% -

221,2 221,2 1 059,3 12,6% 10,1% 19,8%

166,0 209,8 1 338,3 11,9% 12,7% -

1 507,7 1 507,7 8 407,0 85,8% 79,9% 18,7%

32,7 31,6 87,9 1,8% 0,8% 37,2%

-

-

-15,9 -10,6 318,7 -0,6% 3,0% -

284,3 284,3 1 875,0 16,2% 17,8% 15,9%

-

-

-

-34,0 -34,0 237,0 -1,9% 2,3%

-34,0 -34,0 237,0 -1,9% 2,3%

379,0 377,9 2 038,9 21,5% 19,4% 19,3%

142,7 142,7 8,1% -

221,2 221,2 1 059,3 12,6% 10,1% 19,8%

116,1 165,1 1 894,0 9,4% 18,0% -

1 758,0 1 758,0 10 518,9 100,0% 100,0% 17,9%

27

28

Retail en Privatebankverzekeren Aandeel in de groepswinst (2004)

33,1%

Het activiteitsdomein Retail- en Private-bankverzekeren omvat de activiteiten van de bankkantoren, agenten en makelaars, inclusief de elektronische kanalen, die zich richten op particulieren, zelfstandigen en lokale ondernemingen (retailbankverzekeren) en op de vermogende cliënten (private-bankverzekeren).

Bijdrage tot het resultaat

Retail- en Private-bankverzekeren Andere activiteitsdomeinen

Rendement op toegewezen eigen vermogen 20,0%

19,0% 17,4%

15,0% 10,0% 5,0% 0,0%

2003

2004

De bijdrage van Retail- en Private-bankverzekeren tot de geconsolideerde winst (inclusief derden) bedroeg 582 miljoen euro in 2004, een stijging van 19% ten opzichte van het jaar daarvoor. Hierdoor tekent dit activiteitsdomein voor 33% van de groepswinst (44% in 2003) en behaalt het een rendement op toegewezen eigen vermogen van 19% (17% in 2003). Dat toegewezen eigen vermogen steeg tot 3,1 miljard euro en vertegenwoordigde 30% van het groepsvermogen. In het bankbedrijf stegen de bruto-opbrengsten in 2004 met ongeveer 4%. De stijging is onder meer te situeren bij de provisie-inkomsten (onder meer uit verzekeringen, als resultante van het opvoeren van de verkoopsinspanningen voor verzekeringen in de bankkantoren, en ook uit vermogensbeheer en betalingsverkeer). Door de volgehouden kostenbesparingen, daalden de kosten van het domein retailbankieren voor het derde jaar op rij (in 2004 met ongeveer 2%). Dit leidde ertoe dat het exploitatieresultaat van de retailbankactiviteiten in 2004 zo’n 23% hoger lag dan in 2003. Het jaar 2004 was op het stuk van kredietverliezen een bijzonder goed jaar, wat onder meer ook bij de retailkredieten tot uiting komt, met een kredietverliesratio van nauwelijks 9 basispunten (op risicogewogen activa). Samen met de stijging van de belastingen (overeenkomstig het toegenomen resultaat van dit activiteitsdomein), leidde dit tot een winstbijdrage van de retailbankactiviteiten van 343 miljoen euro, of een derde meer dan het jaar daarvoor. Het rendement op het aan de retailbankactiviteiten toegewezen eigen vermogen steeg hierdoor van 14% tot 17%.

K&H Magic Cure-programma in Hongarije

Zorg is een kernwaarde voor K&H: aandacht voor de mens en goede relaties met cliënten en de bredere omgeving. In het K&H Magic Cure-programma betaalde K&H aanzienlijke bijdragen voor de aankoop van medische

apparatuur voor kinderziekenhuizen of kinderafdelingen van ziekenhuizen. Daarnaast zorgde K&H ook in de ziekenhuizen voor kinderanimatie met geschenkjes en poppenspel.

29 Bijdrage tot het resultaat (In miljoenen euro) Bankbedrijf Bruto-opbrengsten* Algemene beheerskosten Waardeverminderingen en voorzieningen Belastingen Overige Winstbijdrage Winstbijdrage, deel van de groep Risicogewogen activa Toegewezen eigen vermogen Aandeel in de groepswinst Kostendruk Rendement op toegewezen eigen vermogen Verzekeringsbedrijf Netto verdiende premies Netto technische lasten Beleggingsopbrengsten en -lasten Algemene beheerskosten Niet-recurrente en uitzonderlijke resultaten Belastingen Overige Winstbijdrage Winstbijdrage, deel van de groep Toegewezen eigen vermogen Aandeel in de groepswinst Gecombineerde ratio Rendement op toegewezen eigen vermogen Totaal Winstbijdrage Winstbijdrage, deel van de groep Toegewezen eigen vermogen Aandeel in de groepswinst Rendement op toegewezen eigen vermogen

2003

2004

Verschil

1 923,9 -1 475,1 -66,2 -122,4 0,0 260,3 260,0 32 358,7 1 947,6 23,2% 76,7% 13,5%

1 999,1 -1 447,3 -31,4 -177,5 0,0 342,9 343,4 34 852,7 2 094,2 19,5% 72,4% 16,9%

3,9% -1,9% -52,6% 45,1% 31,7% 32,1% 7,7% 7,5% -

2 958,3 -2 811,0 552,2 -364,8 -44,1 -24,7 -35,4 230,5 230,1 892,1 20,6% 93,1% 25,8%

4 076,5 -3 960,8 574,8 -398,9 25,8 -70,6 -7,3 239,4 239,0 1 041,0 13,6% 92,8% 23,0%

37,8% 40,9% 4,1% 9,4% -79,2% 3,8% 3,9% 16,7% -

490,8 490,1 2 839,7 43,8% 17,4%

582,3 582,5 3 135,2 33,1% 19,0%

18,6% 18,9% 10,4% -

* De bruto-opbrengsten omvatten voornamelijk de opbrengsten uit deposito’s en kredieten, uit beleggingsproducten en uit binnenlands betalingsverkeer. Verder ook renteopbrengsten van het toegewezen eigen vermogen.

Retail en Privatebankverzekeren

Jaarverslag van KBC −  ❚ Retail en Privatebankverzekeren ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Retail en Privatebankverzekeren ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Retail en Privatebankverzeker

Bankkantoren en agentschappen in België () Bankkantoren KBC Bank CBC Banque Agentschappen Centea KBC Verzekeringen

Retail

Private banking

Bedrijven

Totaal

820 94

19 6

16 13*

855 113

-

-

-

725 594

* Succursales, voor zowel retail- als bedrijvencliënten.

30 In het retailverzekeringsbedrijf stegen de premie-inkomsten met 38%. De stijging van de premie-inkomsten bij de schadeverzekeringen bedroeg 7%; de groei van de premie-inkomsten in Leven (in globo met 47%) deed zich voor bij zowel de tak 21-verzekeringen (producten met gegarandeerde rentevoet) als bij de tak 23-producten (aan beleggingsfondsen gekoppelde verzekeringen). Meer specifiek de pensioenproducten (onder andere door de invoering van het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen) en de KBC-Life Capital-producten (tak 21) deden het bijzonder goed. De algemene beheerskosten (inclusief de commissielonen) namen toe met 9%. In 2004 zette het technisch herstel op de markt van de schadeverzekeringen zich voort (hoewel de eerste tekenen dat de markt zich opnieuw soepeler begint op te stellen zich al aftekenen, met een druk op de premies als gevolg). Voor KBC resulteerde dat in een bijzonder goede gecombineerde ratio van 93% voor de retailverzekeringen in België. Onder meer door de aanhoudend lage rente bleven de beleggingsopbrengsten wel relatief laag. De aan dit activiteitsdomein toegerekende niet-recurrente resultaten (in 2004 bestaande uit waardecorrecties op aandelen, realisatie van bepaalde meerwaarden en een terugneming van de voorziening voor financiële risico’s) kwamen uit op +26 miljoen euro (tegenover -44 miljoen euro in de referentieperiode). De belastingen stegen met 45 miljoen euro in vergelijking met 2003, toen een belastinglatentie op de rentebuffer Leven het belastingbedrag naar beneden haalde. Per saldo steeg de winstbijdrage van de retailverzekeringsactiviteiten nog lichtjes met ongeveer 4%, van 230 miljoen euro in 2003 tot 239 miljoen euro in 2004 (telkens exclusief aandeel van derden).

Belangrijkste ontwikkelingen Netwerk KBC begon zijn bestaan in 1998 met 1 657 retailbankkantoren (1 490 voor KBC Bank en 167 voor CBC Banque) en bijna 900 verzekeringsagentschappen in België. Na de stroomlijning in de voorbije jaren bestond het netwerk eind 2004 nog uit 914 retailbankkantoren en 594 verzekeringsagentschappen. Het overgrote deel van de rationalisering gebeurde in de voorbije jaren, maar ook in 2004 verminderde het aantal retailkantoren van KBC Bank en CBC Banque nog met respectievelijk 54 en 2. Het aantal agentschappen van KBC Verzekeringen daalde in 2004 ook verder met 24, van 618 tot 594. Behalve via het KBC- en CBC-bankkantoornetwerk biedt KBC ook producten en diensten aan via het netwerk van zelfstandige agenten van bankdochtermaatschappij Centea. Eind 2004 bestond het verkoopnet van deze retailspaarbank uit 725 agentschappen in België (tegenover ruwweg 1 600 in 1998). De Centea-agenten bieden ook verzekeringsproducten van Fidea (een dochtermaatschappij van KBC Verzekeringen) aan. Dit complementeert de verkoop van verzekeringsproducten via het netwerk van zelfstandige agenten van KBC Verzekeringen, via makelaars en, in toenemende mate, via het bankkantoornetwerk (zie verder). In de tabel volgt een overzicht van het totale aantal bankkantoren (retailkantoren, bedrijvenkantoren en private-bankingkantoren) en banken verzekeringsagenten per einde 2004. Met dat netwerk bedient KBC ruwweg 3,3 miljoen banken 1,4 miljoen verzekeringscliënten in België.

Jaarverslag van KBC −  ❚ Retail en Privatebankverzekeren ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Retail en Privatebankverzekeren ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Retail en Privatebankverzekeren ❚ Jaarverslag van KBC

Kruisverkoopindicatoren (België) Gemeenschappelijke cliënten KBC Bank − KBC Verzekeringen (aantal adressen) Gemeenschappelijke stabiele1 cliënten KBC Bank − KBC Verzekeringen (aantal adressen) Tak 21-levensverzekeringen verkocht via het bankkanaal2 Tak 23-levensverzekeringen verkocht via het bankkanaal2 Schadeverzekeringen verkocht via het bankkanaal2

31-12-2003

31-12-2004

592 000 199 000 75,3% 98,1% 10,2%

613 000 212 000 81,5% 98,5% 10,8%

1 Stabiel: met minimaal drie banken drie verzekeringsproducten. 2 In procenten van het premie-inkomen, rechtstreekse zaken. Cijfers over 2003 werden retroactief licht aangepast.

31 Naast de omvang van het kantoornetwerk werd ook de structuur ervan ingrijpend verbeterd, door de invoering van het clusteringconcept. Een cluster is een vérstrekkend samenwerkingsverband tussen gemiddeld zes bankkantoren (waaronder één groter centraal kantoor (het centrumkantoor) en een aantal kleinere kantoren en distributiepunten). Het clusteringconcept heeft als bedoeling de cliënt optimaal te bedienen door binnen de cluster afspraken te maken over onder meer openingstijden, productkennis, opleidingsinspanningen en personeelsbezetting. Het past evenzeer in de nieuwe aanpak van cliëntgericht werken, waarvoor in de loop van het jaar diverse campagnes werden gelanceerd. Elke cluster heeft ook één of meer KMOrelatiebeheerders, die nauw samenwerken met de gespecialiseerde ondernemingsagenten van KBC Verzekeringen.

Kruisverkoop KBC beschouwt zichzelf als een bankverzekeringsinstelling, wat niet alleen inhoudt dat bepaalde (centrale en meestal ondersteunende) diensten waar mogelijk samen worden georganiseerd (zoals ICT, marketing en risicobeheer), maar ook dat kruisverkoop van banken verzekeringsproducten actief wordt gestimuleerd binnen de groep. Het succes van dit bankverzekeringsconcept kan dan ook onder meer worden gemeten aan de ontwikkeling van het aantal gemeenschappelijke cliënten van de bank en de verzekeraar en aan het aandeel van de bankdistributie in de verkoop van verzekeringen en het aantal doorverwijzingen van de bankkantoren naar de verzekeringsagenten. Het aantal gemeenschappelijke cliënten van KBC Bank en KBC Verzekeringen in België steeg gestaag in de voorbije jaren en nam ook in 2004 verder toe (met 4%). Hierdoor oversteeg de kruisverkoopratio (het aantal cliënten dat zowel bank- als verzekeringsproducten van KBC afneemt over het totaal aantal

KBC-cliënten) eind 2004, met 40,4%, zelfs licht de initiële doelstelling van 40%. Voor deze berekening, die alleen op KBC Bank en KBC Verzekeringen in België betrekking heeft, worden alle rekeningen onder hetzelfde adres als één cliënt geteld. Een mooi voorbeeld van kruisverkoop van individuele producten is de combinatie brandverzekering-woningkrediet: in 2004 werd bij meer dan de helft van de nieuwe woningkredieten van KBC Bank in België tegelijkertijd een brandverzekering van KBC Verzekeringen afgesloten. In Niet-Leven bleven de agenten met 65% van het totale premievolume in België (exclusief herverzekeringen) en de makelaars (24%) het belangrijkste verkoopmedium, maar tekent de verkoop via bankkantoren al voor 11%, tegenover nauwelijks meer dan 7% vier jaar geleden. Vooral echter wat betreft levensverzekeringsproducten is de bankdistributie veruit het belangrijkste verkoopkanaal, dat in 2004 niet minder dan 87% van het totale premievolume Leven in België (zonder herverzekeringen) voor zijn rekening nam (82% voor tak 21-producten en 98% voor tak 23-producten). Het resterende gedeelte van het premievolume werd gerealiseerd door de verzekeringsagenten (7%) en door makelaars (6%). In 2004 werd, om de kruisverkoop nog te versterken, een apart, intensief opleidingsprogramma opgestart met als doel de verzekeringsexpertise in het bankkanaal nog te verhogen. Daarnaast werd het aantal verzekeringsexperts in de kantoren fors uitgebreid. In 2004 werd ook het samenwerkingsakkoord tussen de bankkantoren en de verzekeringsagenten, dat onder meer de doorverwijzing regelt, verder verfijnd. De bankkantoren in België blijven zoals voorheen gestandaardiseerde verzekeringspro-



Indicatoren van het elektronisch bankieren voor retailcliënten Aandeel van betalingstransacties via elektronische kanalen Aantal KBC- en CBC-Matic-geldautomaten Maandelijks aantal geldopnemingen via KBC- en CBC-Matic Actieve abonnees KBC-internet- en pc-bankieren (KBC-Online en CBC-Online) (particulieren) Actieve abonnees KBC-telefoonbankieren (KBC-Phone en CBC-Phone)

31-12-2003

31-12-2004

86% 1 221 2,8 miljoen 283 000 49 000

89% 1 204 2,7 miljoen 341 000 47 000

32 ducten verkopen en hun cliënten voor niet-gestandaardiseerde producten doorverwijzen naar de verzekeringsagenten. Schadeafhandeling gebeurt door de agenten, een callcenter en de centrale diensten van KBC Verzekeringen (en dus niet door de bankkantoren). De voornaamste wijziging in deze overeenkomst betreft de regel dat alle niet-particuliere cliënten van nu af aan exclusief door de verzekeringsagenten worden bediend.

E-bankverzekeren voor particulieren Behalve langs zijn kantoor- en agentennetwerken biedt KBC zijn diensten nog via diverse andere kanalen aan, waaronder telefoon en internet. Opnieuw waren deze alternatieve kanalen zeer succesvol: het aantal binnenlandse betalingen dat elektronisch of automatisch wordt verwerkt, steeg tot nagenoeg 90%, onder meer doordat de overschakeling op domiciliëringen, doorlopende opdrachten en KBC-Online verder werd gepromoot. Eind 2004 bedroeg het aantal actieve KBC- en CBC-Online-cliënten al meer dan 340 000, een stijging van maar liefst 20% in een jaar tijd. Het aanbod qua elektronisch bankverzekeren wordt continu uitgebreid en verbeterd met nieuwe toepassingen en verfijningen en de uitbouw van bestaande toepassingen. Zo werd in 2004 KBC-Online uitgebreid met een module verzekeringsadvies (die de bestaande verzekeringsportefeuille van de cliënt vergelijkt met de voor hem ideale portefeuille) en de mogelijkheid om effectenrekeningen te openen en te beheren. De KBC-website werd grondig vernieuwd, zowel wat onderliggende architectuur als layout betreft. KBC-Onlineabonnees krijgen voortaan exclusief toegang tot een aantal extra’s op de website, zoals de belastingplanner en commentaren bij beleggingsfondsen en aandelen. Daarnaast werden ook inhoudelijke uitbreidingen doorgevoerd zoals de mogelijk-

heid om e-cards te versturen waaraan een overschrijving is gekoppeld als gift en zelfs om deel te nemen aan een (tijdelijk) on-linebeursspel. In 2004 werden verder alle KBC- en CBC-Matic-automaten overgeschakeld op een nieuw besturingssysteem, met een aanzienlijke verbetering van de gebruiksvriendelijkheid. Ten slotte werd ook het AssurCard-systeem opnieuw uitgebreid. Dat initiatief, mee opgestart door KBC Verzekeringen, voorziet in een elektronische verzekeringskaart die toegang geeft tot allerlei vormen van interactie en communicatie met de dienstenleveranciers van de verzekerden. Eind 2004 hadden bijna 170 000 KBC-cliënten een AssurCard en waren er al 134 ziekenhuizen aangesloten, die samen circa 75% van het totale aantal ziekenhuisbedden in België vertegenwoordigen.

Maatschappelijk Verantwoord Bankverzekeren KBC streeft ernaar om een warme bankverzekeraar te zijn, waarbij de focus ligt op cliënttevredenheid. In dat kader wil KBC ook een sociaal verantwoorde en cliëntgerichte politiek voeren. In 2003 nam KBC al een aantal initiatieven specifiek voor oudere cliënten die zich minder thuis voelen in het elektronische-dienstenaanbod. Zo werden onder meer Senior Road Shows en pc-opleidingen georganiseerd, die tot doel hebben de seniorcliënten te helpen om eventuele drempels in het elektronisch bankverzekeren te overwinnen. Het succes van deze initiatieven (de gerichte pc- en internetopleidingen bereikten bijna dubbel zoveel senioren als aanvankelijk voorzien) zette KBC ertoe aan deze dienstverlening uit te breiden tot andere domeinen van het betalingsverkeer. Eind november 2004 vond bijvoorbeeld een eerste Senior


Retailmarktaandeel in België 31-12-2003

31-12-2004

Retailbankieren Afbetalingskredieten Hypothecaire kredieten Depositoboekjes Kasbons2 Beleggingsfondsen

20% 24% 19% 16% 31%

22% 24% 19% 16% 31%

Retailverzekeren Algemeen Schadeverzekeringen Levensverzekeringen wrv. tak 21 wrv. tak 23

10% 9% 11% 9% 24%

13% 9% 15% 15% 31%

1 Het marktaandeel in retailbankieren 2004 is een schatting op basis van extrapolaties van gegevens over een groot (maar niet volledig) deel van de Belgische markt. De afbetalingskredieten en hypothecaire kredieten betreffen hoofdzakelijk, maar niet uitsluitend, kredieten aan particulieren. Het marktaandeel in verzekeringen is voor 2004 gebaseerd op ramingen. 2 Inclusief achtergestelde retailcertificaten.

33 Road Show plaats over kaarten en automaten, waarop senioren konden kennismaken met de verschillende aspecten van bankkaarten, kredietkaarten, gelden bankautomaten. Het is de bedoeling om in 2005 een hele reeks van deze roadshows te organiseren. Ook in zijn productaanbod wil KBC maatschappelijk verantwoord handelen. Zo biedt KBC een autoverzekering aan die speciale aandacht schenkt aan jongeren en senioren. Voor de 18- tot 25-jarigen wordt bijvoorbeeld een heel betaalbare formule aangeboden, die uitgaat van de gezinssolidariteit. Voor de oudere bestuurders verleent KBC een levenslange verzekeringsgarantie aan verzekerden die hun voorzichtig rijgedrag in het verleden hebben bewezen. In 2004 introduceerde KBC trouwens als eerste in België een eigen bonusmalusstelsel dat gericht is op het sneller en beter belonen van goede bestuurders. Trouwe cliënten kunnen dan weer rekenen op een beperktere malus bij een schadegeval.

Marktaandeel op de binnenlandse retailmarkt Het totale marktaandeel van KBC op de Belgische bankmarkt (zie tabel) bleef in 2004 relatief stabiel.

marktleider in beleggingsfondsen (zie verder in het hoofdstuk Assetmanagement). In 2004 steeg het bedrag op spaarboekjes bij KBC in België met 9% tot 27,2 miljard euro, ondanks het feit dat in 2003 de basisrente op depositoboekjes was gedaald van 2% tot 1,50%. De populariteit van het klassieke spaarboekje gold trouwens voor de hele Belgische markt; bijgevolg bleef het marktaandeel van KBC, ondanks de toegenomen inlagen, ongeveer stabiel op 19%. In tegenstelling tot de depositoboekjes nam het belang van de kasbons verder af (met 21% tot 4,2 miljard euro). Het marktaandeel van KBC in deze producten in België bleef stabiel op ongeveer 16%. Wat de belangrijkste krediettypes betreft, bleef het marktaandeel van KBC in 2004 ruwweg stabiel. Bij de afbetalingskredieten heeft KBC een marktaandeel van ongeveer 22% en bij de hypothecaire kredieten een van 24%. De portefeuille hypothecaire kredieten in België steeg in 2004 trouwens met 9%. Eind 2004 stonden de basistarieven voor deze kredieten op een historisch laag peil. Door een combinatie van het al vereenvoudigde productaanbod, een nieuwe, soepeler registratietoepassing, een advies op maat én concurrerende tarieven, wil KBC zich duidelijk positioneren als dé specialist in woningkredieten.

De onzekerheid, risicoaversie en lage rentevoeten maakten dat beleggers ook in 2004 massaal kozen voor de klassieke spaarrekening of intekenden op veilige fondsen of beleggingsverzekeringen met rentegarantie en winstdeling.

Voor 2004 schat KBC zijn totale aandeel in de kredietverlening (over alle types heen, retail en bedrijven samen) en deposito’s in België op respectievelijk 23% en 21%.

KBC speelde daarop in door opnieuw talrijke nieuwe fondsen op de markt te brengen, waarvan een groot aantal met kapitaalbescherming. Onder meer daardoor blijft KBC in België, met niet minder dan 31% marktaandeel, de onbetwistbare

In retailverzekeringen steeg het marktaandeel, op basis van zeer voorlopige cijfers, van 10% naar 13%. Terwijl het marktaandeel in schadeverzekeringen ruwweg gelijk bleef (iets minder dan 9%), was 2004 vooral wat de verkoop van levens-



34 verzekeringen betreft een uitzonderlijk goed jaar. Dat leidde tot een stijging van het geschatte marktaandeel in tak 21 (producten met rentegarantie) van 9% tot 15%, terwijl het marktaandeel in tak 23 (producten gekoppeld aan beleggingsfondsen) steeg van 24% tot bijna 31%; KBC bleef hiermee ook in 2004 de Belgische marktleider in tak 23-verzekeringen.

Optimalisatie van het productaanbod In 2003 startte KBC een grootschalig project op om zijn productaanbod te rationaliseren en te vereenvoudigen. Een doordachte productrationalisatie leidt uiteraard tot besparingen op IT-systemen, backup- en opleidingsnoden, maar ook de dienstverlening aan de cliënteel wint erbij, omdat KBC zo een transparanter pakket van de meest moderne en aangepaste producten kan aanbieden. Een beter afgelijnd aanbod is bovendien ook een voorwaarde voor een efficiënt en warmer gesprek en leidt bijgevolg ook tot meer zekerheid bij de cliënt en bij de betrokken medewerkers. Na de al vroeger doorgevoerde rationalisaties (zoals de sterke vermindering van het aantal verschillende vormen van hypothecaire kredieten, het stopzetten van de verkoop van de meeste klassieke levensverzekeringsproducten en het sterk terugdringen van het aantal soorten kredietkaarten en overschrijvingsformulieren) werden ook in 2004 verschillende initiatieven genomen of verder uitgewerkt. Zo werd bijvoorbeeld bij de schadeverzekeringen het kortingssysteem in de autoverzekering drastisch vereenvoudigd en werd gewerkt aan de omschakeling van de verschillende oudere versies van de aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven (in 2005 wordt gestart met eenzelfde omschakelingsactie in de autoverzekeringen). In de rechtsbijstandsverzekeringen werd eveneens een rationalisatie doorgevoerd.

Ook de processen en procedures in verband met diverse producten en diensten worden aan een grondig onderzoek onderworpen met het oog op het creëren van logischere en efficiëntere verwerkingsketens. Bij de schadeverzekeringen, bijvoorbeeld, werden projecten opgestart ter verbetering van de dienstverlening en de efficiëntie van de schaderegelingsdiensten. In de kantoren werden diverse nieuwe of vernieuwde ICT-toepassingen opgeleverd (onder meer voor verzekeringen, beleggingen en kredieten), met als doel de administratie te beperken en het verkoopproces te bevorderen. Daarnaast werd ook een programma geïntroduceerd om kleine tekortkomingen in processen en procedures, die voor ergernis zorgen bij cliënten of bij het verkoopnetwerk, te verhelpen. Bij de bepaling van het productaanbod blijven de banken verzekeringsbehoeften van de cliënt uiteraard vooropstaan. Vandaar dat tegelijkertijd met de hierboven beschreven rationalisaties ook nieuwe producten of diensten worden ontwikkeld. Enkele voorbeelden daarvan werden al vermeld onder E-bankverzekeren voor particulieren. Maar ook op het gebied van beleggingsfondsen en beleggingsverzekeringen blijft KBC continu innoveren met, in 2004, meer dan 200 nieuwe (compartimenten van) beleggingsfondsen, waarvan − gelet op de nog altijd voorzichtige houding van veel beleggers − een aanzienlijk deel voorziet in kapitaalbescherming. Een ander mooi voorbeeld van een innovatieve nieuwe dienstverlening is het geïntegreerd verzekeringsadvies. Uit marktonderzoek bleek namelijk dat Vlamingen hun risico- en verzekeringssituatie onvoldoende kennen. KBC introduceerde daarom, als eerste op de Belgische markt, een geïntegreerde verzekeringsadviestoepassing. Elke cliënt kan gratis en vrijblijvend nagaan of zijn huidige verzekeringsportefeuille al zijn verzekeringsbehoeften effectief dekt. Dat kan, zoals al vermeld,


Kerncijfers dochtermaatschappijen*

CBC Banque Centea Fidea (inclusief Delphi) KBC Lease VITIS Life

2003

Belang KBC 2004

2003

Nettowinst 2004

2003

ROE 2004

100,0% 99,6% 100,0% 100,0% 94,3%

100,0% 99,6% 100,0% 100,0% 94,3%

56,1 135,5 16,0 17,9 5,3

61,8 128,9 27,8 19,6 5,0

13,8% 24,9% 4,6% 16,5% 11,3%

15,2% 23,7% 8,1% 14,4% 9,6%

* Stand-alonecijfers; nettowinst in miljoenen euro; ROE: rendement op eigen vermogen.

35 gebeuren via KBC-Online, maar ook, als de cliënt dat verkiest, in zijn bankkantoor of bij zijn verzekeringsagent.

Private banking De private-bankingcliënten van KBC kunnen een beroep doen op een netwerk van 19 gespecialiseerde private-bankingkantoren van KBC Bank en 6 private-bankingkantoren van CBC Banque. KBC biedt via deze private-bankingkantoren zowel adviserend als discretionair portefeuillebeheer aan (afhankelijk van de individuele situatie en doelstellingen van de cliënt). Een vaste relatiebeheerder zorgt voor een persoonlijke dienstverlening op het vlak van beheer, bescherming en overdracht van het vermogen. Zo wordt bijvoorbeeld bij de structurering van het vermogen ook rekening gehouden met de wensen van de cliënt wat betreft erfopvolging en kan de relatiebeheerder hiervoor een beroep doen op specialisten terzake. De private-bankingdienstverlening bestaat vanzelfsprekend in een geprivilegieerde service, en omvat onder meer diensten die uitsluitend bestemd zijn voor deze cliëntengroep, zoals exclusieve beleggingsfondsen en obligatie-uitgiften. In 2004 werden opnieuw enkele exclusieve formules − normaal alleen beschikbaar voor institutionele beleggers − toegankelijk gemaakt voor private-bankingcliënten. Voorbeelden hiervan zijn de speciale fondsen voor het benutten van gunstige gelegenheden op de rentemarkt en een gestructureerde obligatieemissie die het volgen van een index van hefboomfondsen combineert met een kapitaalgarantie. Ten slotte ging in 2004 op fiscaal-juridisch gebied ook veel aandacht naar het informeren van cliënten over de Eenmalige Bevrijdende Aangifte.

Kerncijfers dochtermaatschappijen Naast KBC Bank NV en KBC Verzekeringen NV zelf zijn een aantal van hun dochtermaatschappijen uitsluitend of hoofdzakelijk werkzaam in het activiteitsdomein Retail- en Privatebankverzekeren, waaronder: ❚ CBC Banque: een algemene bank in Franstalig België, met een netwerk van 113 kantoren in Wallonië en Brussel, waaronder 94 retailkantoren, 6 private-bankingkantoren en 13 succursales die zowel retail- als bedrijvencliënten bedienen; ❚ Centea: een Belgische retailspaarbank die zich uitsluitend richt op de markt van de particulieren, zelfstandigen en vrije beroepen. Centea biedt een volledig pakket banken verzekeringsproducten aan via zijn netwerk van zelfstandige agenten en middels een doorgedreven samenwerking met zijn zusteronderneming Fidea; ❚ KBC Lease: de KBC Lease-groep is in België en internationaal via verschillende vennootschappen actief op het vlak van financiële leasing, onroerende leasing, renting, full service car leasing en Europese vendor finance. In België is het bankkantoornet van de KBC-groep het voornaamste distributiekanaal en bekleedt de KBC Lease-groep wat betreft financiële leasing en full service car leasing een toppositie op de markt. Op Europees vlak ligt de focus, naast lokale leaseactiviteiten, vooral op samenwerking met internationale vendors; ❚ Fidea: een binnenlandse verzekeringsdochteronderneming die de markt benadert via onafhankelijke makelaars. Fidea werkt in maatschap met Brocom, een samenwerkingsverband van zo’n 1 350 onafhankelijke makelaars. Fidea biedt beleggingsverzekeringen, personenverzekeringen en schadeverzekeringen aan; ❚ VITIS Life: een Luxemburgse verzekeringsmaatschappij die zich hoofdzakelijk richt op het segment van de vermogenden.

36

CentraalEuropa Aandeel in de groepswinst (2004) 15,3%

De activiteiten op de tweede thuismarkt Centraal-Europa worden ondergebracht in een afzonderlijk domein. Dat omvat alle retailbank- en -verzekeringsdiensten, diensten aan bedrijven, assetmanagement en marktactiviteiten in Tsjechië, Slowakije, Hongarije, Polen en Slovenië.


Centraal-Europa Andere activiteitsdomeinen

Rendement op toegewezen eigen vermogen 15,0%

13,8%

10,0% 5,0% 0,0% -5,0% -10,0%

-7,6%

2003

2004

De bijdrage van Centraal-Europa tot de geconsolideerde resultaten bedroeg +317 miljoen euro in 2004 (waarvan 48 miljoen aandeel van derden), tegenover -189 miljoen euro het jaar daarvoor. Daarmee tekent dit activiteitsdomein voor 15% van de groepswinst (tegenover -12% in 2003) en behaalt het een rendement op toegewezen eigen vermogen van 14% (-8% in 2003). Dit toegewezen eigen vermogen steeg met 6% tot 2,4 miljard euro en vertegenwoordigde 23% van het groepsvermogen. In 2004 leverden de Centraal-Europese bankactiviteiten van KBC een winstbijdrage van 244 miljoen euro (hierna wordt met winstbijdrage het deel van de groep bedoeld, dus exclusief de minderheidsbelangen). Dat is een merkelijke verbetering tegenover het negatieve resultaat (-131 miljoen euro) van het jaar daarvoor, dat werd veroorzaakt door de verliezen bij Kredyt Bank in Polen. In 2004 kwam het rendement op het aan de Centraal-Europese bankactiviteiten toegewezen kapitaal daardoor uit op 15% (tegenover -10% in 2003). De bijdrage van de Poolse bankactiviteiten bedroeg 25 miljoen euro, en oversteeg bijgevolg de initiële break-evenplanning. De voornaamste factoren die tot dit herstel leidden, waren vanzelfsprekend de sterk verbeterde situatie wat kredietverliezen betreft (de kredietverliesratio bedroeg 8,68% in 2003 en 0,69% in 2004), maar ook de gevolgen van de ingrijpende rationalisatie (waaronder een doorgedreven personeelsafbouw), die een positieve invloed had op de ontwikkeling van de kosten (in lokale munt met circa 10% gedaald in 2004). CˇSOB (in Tsjechië en Slowakije) bleef ook in 2004 de belangrijkste winstmotor in Centraal-Europa, en was met een winstbijdrage van 162 miljoen euro zelfs, op moedermaatschappij KBC Bank na, de belangrijkste bank in de groep. In 2004

CˇSOB Pojisˇt’ovna speelt hockey in Tsjechië

CˇSOB Pojisˇt’ovna heeft een uitgesproken sportief profiel in Tsjechië. Dat wordt ten overvloede bewezen door de sponsoring van de hockeyclub Moeller Pardubice, het kampioenschap tafeltennis, de internationale mara-

thon in Praag, de ondersteuning van zwemsport en sport voor gehandicapten. Daarnaast is CˇSOB Pojisˇt’ovna ook cultureel actief op het gebied van theater, tentoonstellingen en film.


2003

2004

Verschil

1 356,9 -1 012,6 -485,3 -49,3 2,3 -188,1 -131,1 15 066,0 1 920,5 -11,7% 74,6% -9,7%

1 500,6 -1 003,7 -103,3 -104,3 -0,7 288,5 244,3 15 832,0 1 964,1 13,9% 66,9% 15,3%

10,6% -0,9% -78,7% 5,1% 2,3% -

252,8 -213,5 21,6 -61,7 0,1 -1,6 1,6 -0,7 -1,1 332,6 -0,1% 104,2% -0,2%

695,0 -514,3 36,4 -191,1 1,2 -3,3 4,3 28,1 24,3 427,5 1,4% 96,9% 6,6%

68,4% 28,5% -

-188,7 -132,2 2 253,1 -11,8% -7,6%

316,7 268,6 2 391,6 15,3% 13,8%

6,1% -

* De bruto-opbrengsten betreffen de volledige opbrengsten van de Centraal-Europese bankdochtermaatschappijen (CˇSOB, K&H en KB), gecorrigeerd voor de opbrengst van het eigen vermogen met het oog op de 7%-Tier 1-regel.

CentraalEuropa

Jaarverslag van KBC −  ❚ CentraalEuropa ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ CentraalEuropa ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ CentraalEuropa ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ CentraalEuropa ❚ Ja

Winstbijdrage CentraalEuropa* (In miljoenen euro)

Inclusief minderheidsbelangen 2003 2004

2003

Deel van de groep 2004

CˇSOB K&H Bank Kredyt Bank NLB (minderheidsparticipatie, opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode) Verzekeringsmaatschappijen Totaal

169,6 18,8 -385,9

180,3 52,8 28,8

143,3 11,1 -295,1

161,7 31,3 24,6

9,5

26,6

9,5

26,6

-0,7 -188,7

28,1 316,7

-1,1 -132,2

24,3 268,6

* Volgens de methodologie zoals beschreven in het hoofdstuk Ontwikkeling van het resultaat van de groep, onder Overzicht per activiteitsdomein (bijgevolg verschillend van de stand-aloneresultaten van de betrokken maatschappijen, zoals vermeld achteraan in dit hoofdstuk).

38 werden de resultaten van CˇSOB gekenmerkt door een robuuste groei van de inkomsten (+11%), gecombineerd met gelijkblijvende kosten en relatief lage kredietverliezen (kredietverliesratio 0,26%). De sterk gestegen winstbijdrage van K&H Bank (31 miljoen euro, tegenover 11 miljoen euro in 2003), was onder meer het resultaat van een opbrengstengroei die de stijging van de kosten sterk overtrof (waardoor de kosten-inkomstenratio daalde van 78% naar 74%). De kredietverliesratio bedroeg er 0,64%. Daarnaast werd in Hongarije, met betrekking tot het fraudegeval bij K&H Equities, de voorziening (waarvoor in 2003 het equivalent van zo’n 33 miljoen euro was aangelegd) in 2004 verhoogd met (het equivalent van) 15 miljoen euro (zie verder), wat uiteraard de resultaatsvergelijking begunstigde (beide cijfers inclusief deel derden). NLB, de Sloveense bank waarin KBC een minderheidsparticipatie heeft, leverde (via vermogensmutatie) een bijdrage van 27 miljoen euro (vóór financieringskosten), een merkelijke verbetering tegenover het jaar tevoren (10 miljoen euro), die evenwel voor het grootste deel te danken was aan een eenmalige opbrengst (terugneming van latente belastingen). De verzekeringsactiviteiten in Centraal-Europa leverden in 2004 een positieve winstbijdrage (opnieuw wordt hiermee bedoeld exclusief minderheidsbelangen) van 24 miljoen euro, tegenover een negatieve bijdrage in 2003 (-1 miljoen euro ), vooral dankzij de sterk verbeterde resultaten van WARTA in Polen, CˇSOB Pojisˇt’ovna in Tsjechië en Argosz en K&H Life in Hongarije. Daardoor komt het rendement op het aan de Centraal-Europese verzekeringsactiviteiten toegewezen kapitaal uit op 7% (tegenover 0% in 2003). Een vergelijking van de verschillende resultaatscomponenten voor 2004 met die voor 2003 is weinig zinvol, aangezien WARTA (Polen) sinds 1 januari 2004 volledig wordt geconsoli-

deerd (tevoren opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode). Met bijna 400 miljoen euro aan premie-inkomen in 2004 is WARTA niet alleen met voorsprong de belangrijkste verzekeringsmaatschappij in het Centraal-Europese netwerk van KBC, maar is het op KBC Verzekeringen na de belangrijkste groepsmaatschappij, gemeten aan het premie-inkomen. Ook zonder WARTA steeg het premie-inkomen in CentraalEuropa (met 20%), met relatief sterke stijgingen bij K&H Life in Hongarije en CˇSOB Poist’ovnˇa in Slowakije. In 2004 stond de gecombineerde ratio in het Centraal-Europese netwerk op 97%, een merkelijke verbetering tegenover de 104% in 2003 en het gevolg van de daling van de schaderatio van 74% naar 63%. De tabel geeft een opsplitsing van de resultaatsbijdrage van Centraal-Europa per dochtermaatschappij.

Belangrijkste ontwikkelingen Vooraanstaande financiële groep in de Centraal-Europese regio KBC bezet in Centraal-Europa belangrijke en in sommige gevallen vooraanstaande posities op de banken verzekeringsmarkten van vijf bewust geselecteerde kernlanden (Tsjechië, Slowakije, Hongarije, Polen en Slovenië) en heeft daarnaast via zijn participatie in NLB ook beperkte posities in enkele landen uit de Zuidoost-Europese regio. Met deze gefocuste aanwezigheid is KBC op dit moment een van de grootste financiële groepen in Centraal-Europa, waar het met een netwerk van circa 1 000 bankkantoren bijna 6 miljoen bankcliënten bedient en in dezelfde regio via zijn verzekeringsondernemingen ook meer dan 3 miljoen cliënten heeft. KBC heeft in deze regio zo’n 25 600 personen in dienst (VTE, exclusief NLB).

Jaarverslag van KBC −  ❚ CentraalEuropa ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ CentraalEuropa ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ CentraalEuropa ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ CentraalEuropa ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ C

39 Het geografische doelgebied dat KBC voor ogen had voor de creatie van zijn tweede thuismarkt wordt nu nagenoeg volledig bewerkt. In enkele landen bedraagt het marktaandeel in bankieren en verzekeren nog niet de beoogde 10% en wordt ernaar gestreefd de bestaande investeringen verder uit te bouwen of te versterken, eventueel door verdere acquisities. KBC verwacht dat zijn Centraal-Europese netwerk in de komende jaren een van de belangrijkste winstmotoren zal zijn voor de groep, en dat ondanks de toegenomen concurrentie. Redenen hiervoor zijn de verwachting dat de economische groei in deze regio in de volgende jaren aanzienlijk hoger zal zijn dan in West-Europa en dat de penetratiegraad van banken verzekeringsproducten (inclusief de minder traditionele spaarproducten zoals beleggingsfondsen), die in deze landen op dit moment nog ver beneden het peil van West-Europa ligt, geleidelijk aan dit niveau zal bereiken. Ten slotte betekent de intrede, medio 2004, van deze landen in de Europese Unie ontegensprekelijk ook een waarborg voor de verbetering van het landen- of systeemrisico dat eventueel nog aanwezig was op deze regio. Het schema op de volgende pagina’s geeft een overzicht van de KBC-dochtermaatschappijen en -participaties in de vijf Centraal-Europese kernlanden, inclusief de geschatte rangschikking, marktaandelen, cliëntenaantal, personeelsaantal en kantoornet, per einde 2004. KBC is met zijn Centraal-Europese netwerk van dochtermaatschappijen en participaties niet alleen een van de grootste financiële-dienstengroepen in de regio, maar het streeft er ook naar bij de beste per land te behoren. In die optiek werd in 2004 zowel CˇSOB als NLB door het gerespecteerde magazine Global Finance uitgeroepen tot Best Bank in respectievelijk Tsjechië en Slovenië (in België werd deze prijs uitgereikt aan KBC Bank). NLB viel ook in de prijzen bij The Banker, waar

het eveneens de titel van beste Sloveense bank in 2004 toegewezen kreeg.

Governancestructuur voor de Centraal-Europese activiteiten De in 2003 aangekondigde vernieuwing van de bestuursstructuur voor Centraal-Europa, die tot doel had de aansturing van de Centraal-Europese activiteiten te versterken, werd in 2004 verder doorgevoerd. De Centraal-Europese activiteiten van de groep worden aangestuurd door het Comité Centraal-Europa, dat net onder het Directiecomité staat en onder meer verantwoordelijk is voor het algemeen toezicht op de resultaten, budgetten, planning en projecten in de regio. Een Strategisch Comité CentraalEuropa ressorteert onder het Comité Centraal-Europa en focust op strategische onderwerpen (zoals commerciële aanpak en marktaandelen, bankverzekeren, en dergelijke). Op het hoofdkantoor in Brussel werd een nieuw Directoraat Centraal-Europa in het leven geroepen, geleid door een algemeen directeur (Marko Voljcˇ, de voormalige CEO van Nova Ljubljanska banka) en verantwoordelijk voor de algemene coördinatie en aansturing van bijzondere projecten; het directoraat heeft ook een aparte controllingsectie, die zich bezighoudt met het proactief aansturen van planning en budgettering in de Centraal-Europese vestigingen en het rapporteren aan het Comité Centraal-Europa. Samen met onder meer de uitbreiding van de centrale en regionale auditteams voor de Centraal-Europese vestigingen, de verdere invoering van het concept van coördinatoren (specialisten op hoofdkantoor die fungeren als aanspreekpunt en ondersteuning voor de Centraal-Europese vestigingen op

CentraalEuropa


Polen Participaties

Tsjechië Banken

Verzekeringsinstellingen

Banken


Kredyt Bank (85,5%)

WARTA (75,1%) Niet-Leven: 2e Leven: 7e Niet-Leven: 11,5% Leven: 2,4% 1,6 miljoen* 3 655 -

CˇSOB (89,9%) Patria Finance (100,0%)

CˇSOB Pojisˇt’ovna (97,5%)

2e

Niet-Leven: 6e Leven: 5e Niet-Leven: 4,1% Leven: 7,5% 0,7 miljoen 819

Rangschikking

8e

Marktaandeel

4,7%

Cliënten Personeel Kantoren

0,8 miljoen 6 418 349

* TUiR WARTA (exclusief WARTA VITA).

Participaties Rangschikking Marktaandeel Cliënten Personeel Kantoren

20,8% 3,0 miljoen 8 583 (+57 bij Patria) 210 (+3 400 verkooppunten in postkantoren)

-

Slovenië Participaties Rangschikking Marktaandeel

40


Banken


NLB (34,0%)

NLB Vita (67,0%) Niet-Leven: Leven: 5e Niet-Leven: Leven: 5,5% 30 000 10 -

1e 41,4% 1,0 miljoen 5 852 223

een specifiek domein) en de verdere uitbouw van het centrale toezicht op het lokale risicobeheer, zorgt deze vernieuwde governancestructuur voor een nog sterkere aansturing van het Centraal-Europese netwerk binnen de groep.

Samenwerking en synergieën in Centraal-Europa Bankverzekeringssamenwerking KBC wil op elk van zijn Centraal-Europese markten zowel bank- als verzekeringsactiviteiten ontplooien en bezit dan ook in alle kernlanden zowel banken als verzekeringsmaatschappijen (zie overzicht). Net zoals dat in België al het geval is, is het de bedoeling in elk land te komen tot een grotere kruisverkoop en samenwerking tussen de respectieve banken verzekeringsinstellingen. Om dit proces te ondersteunen werden trouwens in 2004 in Tsjechië, Slowakije, Hongarije en Polen Cross-company Steering Committees opgericht, die onder meer de verkoop-, ondersteunings-, marketing- en distributieactiviteiten van de respectieve banken verzekeringsactiviteiten zullen aansturen. In Tsjechië werkt CˇSOB (bank) samen met CˇSOB Pojisˇt’ovna (verzekeringen) en worden nu zowel levensverzekeringen (waaronder bijvoorbeeld beleggingsverzekeringen) als aan bankproducten gekoppelde verzekeringen (dekking bij bankkaarten, reis- en ongevallenverzekeringen en dergelijke) verkocht via het bankkantoornet. De verzekeringsproducten van CˇSOB Pojisˇt’ovna worden ook aangeboden aan cliënten van de gespecialiseerde dochtermaatschappijen van de CˇSOBgroep, zoals bijvoorbeeld CˇSOB Leasing. De samenwerking van CˇSOB (bank) met het in 2002 verworven CˇSOB Poist’ovnˇa (verzekeringen) (het vroegere

Tsje 1 De gegevens over rangschikking, marktaandelen en cliënten zijn schattingen. De rangschikking in bankieren is gebaseerd op het balanstotaal. Het marktaandeel in bankieren is het gemiddelde van het marktaandeel in kredieten en in cliëntendeposito’s. De personeelsaantallen zijn exclusief het distributienetwerk voor verzekeringsmaatschappijen. Personeelsaantallen zijn uitgedrukt in VTE. 2 De gegevens over NLB betreffen de NLB-groep (NLB, Banka Domzˇale, Banka Zasavje, Korosˇka banka); de gegevens over marktaandeel omvatten bovendien ook Banka Celje. NLB is niet inbegrepen in de personeelstotalen vermeld in het hoofdstuk Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en personeel, aangezien het een minderheidsparticipatie is.

ERGO Poist’ovnˇa) in Slowakije is van recentere datum, maar ook hier is gestart met de verkoop door de bankkantoren van verzekeringsdekkingen bij bankkaarten en zichtrekeningen, schuldsaldo-, woning- en autoverzekeringen. Voor 2005 is de verkoop van een eerste aan een beleggingsfonds gekoppelde levensverzekering gepland. In Hongarije verkoopt levensverzekeraar K&H Life zijn producten grotendeels via de kantoren van K&H Bank. Daarnaast is ook de verkoop van levensverzekeringen via het exclusieve agentennetwerk van Argosz (de schadeverzekeraar van KBC in Hongarije) opgestart. K&H Bank werkt uiteraard ook samen met Argosz, en behaalt daarbij heel goede resultaten in de kruisverkoop van woningkredieten en woningpolissen (bij meer dan 60% van de nieuwe K&H Bank-woningkredieten wordt tegelijkertijd ook een woningpolis van Argosz verkocht). In Polen startte de samenwerking tussen Kredyt Bank en WARTA een paar jaar geleden veeleer moeizaam, maar kwam in een stroomversnelling door de verwerving van een meerderheidsparticipatie in WARTA eind 2003. De bankkantoren van Kredyt Bank kunnen nu bepaalde levensverzekeringen en een groot gamma schadeverzekeringen van WARTA verkopen. Vooral de kruisverkoop van woningkredieten, woningpolissen en kredietgebonden verzekeringen is er succesvol. De verkoop van het beleggings(levens)verzekeringsproduct WARTA Gwarancja Plus via Kredyt Bank startte in oktober. In 2005 zal nog meer aandacht gaan naar de verkoop van levensverzekeringen via de bankkantoren. In Slovenië, ten slotte, verkoopt levensverzekeraar NLB Vita, de gemeenschappelijke verzekeringsdochteronderneming van KBC en NLB, zijn producten uitsluitend via het kantoornet van NLB.

Slo


echië

Slowakije Participaties

Banken


CˇSOB (89,9%)

0,2 miljoen 1 667 81

CˇSOB Poist’ovnˇa (87,3%) Niet-Leven: 7e Leven: 8e Niet-Leven: 1,6% Leven: 3,9% 0,4 miljoen 249 -

Banken


Rangschikking

4e

Marktaandeel

Polen

5,7%


Hongarije

Slowakije

Participaties

K&H Bank (59,5%)

Rangschikking Marktaandeel

Hongarije

ovenië Assetmanagement Op de samenwerking tussen de Centraal-Europese groepsmaatschappijen en KBC Asset Management op het gebied van vermogensbeheerdiensten wordt nader ingegaan in het hoofdstuk Assetmanagement.


2e 11,1% 0,9 miljoen 3 863 154

K&H Life (79,7%) Argosz (98,8%) Niet-Leven: 6e Leven: 7e Niet-Leven: 4,2% Leven: 3,1% 0,5 miljoen 256 -

2004 werd gestart met de invoering van dit systeem in CˇSOB Poist’ovnˇa (Slowakije) en met het upgraden van de verschillende versies in elk van deze landen naar dezelfde versie, waardoor dezelfde functionaliteiten in elk land beschikbaar zijn en toekomstige aanpassingen uniform kunnen worden doorgevoerd.

Andere voorbeelden van samenwerking Behalve in het bankverzekeringsgebeuren wordt ook op diverse andere terreinen (via projecten voor betalingsverkeer, kaarten, algemene aansprakelijkheidsverzekeringen voor bedrijven en dergelijke) gestreefd naar groepswijde synergieën en samenwerking tussen de Centraal-Europese groepsmaatschappijen. De ontwikkeling en groepswijde invoering van W1SE Corporate e-banking in 2004 (zie verder onder Diensten aan Bedrijven) illustreert dat ten volle. Een ander mooi voorbeeld van zo’n grensoverschrijdende samenwerking is de ondertekening, midden 2004, van een overeenkomst met SiNSYS, waarbij aan SiNSYS de verwerking wordt toevertrouwd van alle kredieten debetkaarttransacties van CˇSOB, K&H Bank en Kredyt Bank. Hierdoor verzorgt SiNSYS voor KBC in totaal de transacties van circa vier miljoen kaarten en vijftigduizend terminals. In de toekomst zal SiNSYS ook voor KBC Groep in België de kredietkaarttransacties verwerken. Bovendien sloot KBC in november een overeenkomst met Oberthur Card Systems, dat zal zorgen voor de productie en het personaliseren van de kaarten voor KBC Bank, CBC Banque, Centea en de Centraal-Europese groepsmaatschappijen CˇSOB, K&H Bank en Kredyt Bank. Ook op verzekeringsvlak wordt samengewerkt. Zo worden bijvoorbeeld de moderne levensverzekeringspolissen van CˇSOB Pojisˇt’ovna (Tsjechië), K&H Life (Hongarije) en NLB Vita (Slovenië) beheerd middels een iGAS-softwaretoepassing. In

Specifieke ontwikkelingen per land Tsjechië en Slowakije

❚ KBC voert aandeel in CˇSOB op tot bijna 90% door overname van de 4%-participatie van de International Finance Corporation. Aandeel in Slowaakse verzekeraar CˇSOB Poist’ovnˇa (vroeger ERGO Poist’ovnˇa) stijgt tot 87% door aankoop bijkomende participatie vanwege CˇSOB (bank) (en intekening op een kapitaalverhoging). ❚ CˇSOB behoudt toonaangevende positie in Tsjechië, met drie miljoen cliënten en een marktaandeel van de deposito- en kredietmarkt van ruwweg 20%. Heel sterke positie in woningkredieten, met een bijna-50%-stijging van het volume in 2004. Marktaandeel van verzekeraar CˇSOB Pojisˇt’ovna ongeveer 8% in Leven en 4% in NietLeven. Na de voorbije herstructurering wordt gefocust op de verhoging van de marktaandelen, onder meer door de uitbouw van het netwerk van exclusieve agenten en door de verdere ontwikkeling van de bankverzekeringssamenˇ SOB (bank). werking met C ❚ In Slowakije behoudt CˇSOB zijn vierde plaats op de bankmarkt, met een algemeen marktaandeel van circa ˇ SOB Poist’ovnˇa 6%. Het marktaandeel van verzekeraar C in Slowakije bedraagt ongeveer 4% in Leven en 2% in Niet-Leven. ❚ Verdere uitbouw van het bankkantoornetwerk in Slowakije: in 2004 werden 8 nieuwe kantoren geopend, wat

41

CentraalEuropa


42 ˇ SOB 210 het totaal op 81 brengt. In Tsjechië bezit C kantoren en zo’n 3 400 verkooppunten in postkantoren. ❚ Snelle groei in het segment van de beleggingsfondsen (zowel in Tsjechië als in Slowakije), door de stijgende vraag naar meer geavanceerde producten. Geschat marktaandeel bedraagt 22% in Tsjechië en 7% in Slowakije. In de populaire kapitaalgegarandeerde fondsen is CˇSOB zelfs marktleider (zie verder onder Assetmanagement). ❚ Volledige realisatie van de geplande personeelsvermindering bij CˇSOB (bank) in Tsjechië (vermindering, sinds eind 2002, met meer dan 900 VTE). Opstart van nieuwe projecten met het oog op bijkomende kostenbesparingen. ❚ Eind december besliste het International Centre for the Settlement of Investment Disputes (ICSID) in Washington dat de Slowaakse staat de lening moet terugbetalen die CˇSOB in 1993 aan de Slovak Collection Unit (volledig gecontroleerd door de Slowaakse overheid) had verstrekt, en die tot dan toe niet was terugbetaald. Rekening houdend met een mogelijke beroepsprocedure, zal dit, bij positieve afloop, pas in 2005 een positieve invloed op de resultaten van de groep hebben (circa 63 miljoen euro).

Hongarije

❚ K&H Bank behoudt tweede positie op de Hongaarse bankmarkt met 0,9 miljoen cliënten en een marktaandeel van ruwweg 11% in deposito’s en in kredieten. Marktaandeel in retailkredieten werd in 2004 ondersteund door het feit dat K&H Bank, steunend op de ervaring van KBC in Polen, snel het initiatief van andere marktparticipanten kon volgen bij de invoering van woning- en -afbetalingskredieten in vreemde valuta in Hongarije. Ook op de bedrijvenmarkt, waar ze in nagenoeg alle subsegmenten participeert (middelgrote bedrijven, grote

bedrijven, projectfinancieringen, corporate finance en dergelijke) behoudt K&H Bank een toonaangevende positie, ondanks de toegenomen concurrentiedruk. ❚ Marktaandeel van levensverzekeraar K&H Life (een joint venture van KBC en K&H Bank) groeide, onder meer door de verkoop van nieuwe producten, verder aan van minder dan 2% tot 3%. Marktaandeel van schadeverzekeraar Argosz bedroeg iets meer dan 4% (ongeveer een status-quo tegenover het jaar daarvoor). ❚ Onder meer dankzij de uitgifte van nieuwe kapitaalgegarandeerde fondsen behoudt K&H Bank haar sterke plaats op de Hongaarse fondsenmarkt, en stijgt haar marktaandeel verder van 8% in 2003 naar iets meer dan 9% in 2004. ❚ Opstart, in 2004, van het Excellence-project, dat een verdere verbetering van de efficiëntie en productiviteit van het hoofdkantoor van K&H Bank tot doel heeft. ❚ Dochtermaatschappij K&H Equities (een Hongaarse effectenmakelaar), die na de moeilijkheden in verband met een fraudezaak een tijdje was gesloten, startte in de loop van 2004 opnieuw met haar activiteiten en eiste al na enkele maanden haar derde plaats op de brokeragemarkt weer op. De voorziening die in Hongarije voor deze zaak was aangelegd, werd in 2004 verhoogd (met de tegenwaarde van 15 miljoen euro), om rekening te houden met de in lopende gerechtszaken en/of arbitrageprocedures gedane uitspraken.

Polen

❚ Door de intekening op een kapitaalverhoging verhoogt KBC zijn aandeel in Kredyt Bank van 81,4% eind 2003 naar 85,5% eind 2004. De participatie in de verzekeraar WARTA werd eind 2003 middels een overeenkomst met Kulczyk Holding en een openbaar bod opgevoerd van 40% naar een meerderheidsbelang van 75%.



Argosz CˇSOB CˇSOB Pojisˇt’ovna CˇSOB (vroeger ERGO) Poist’ovnˇa K&H Bank K&H Life Kredyt Bank NLB NLB Vita Patria Finance WARTA

2003

Belang KBC 2004

2003

Nettowinst 2004

2003

ROE 2004

98,8% 85,0% 96,3% 73,8% 59,4% 79,7% 81,4% 34,0% 67,0% 100,0% 74,7%

98,8% 89,9% 97,5% 87,3% 59,5% 79,7% 85,5% 34,0% 67,0% 100,0% 75,1%

0,0 195,9 -0,7 -0,4 31,9 0,8 -354,8 41,1 0,7 5,9

3,2 209,7 17,3 -2,2 77,3 1,5 37,6 N.b. N.b. 2,1 N.b.

0,1% 14,3% -1,1% -5,0% 7,7% 16,8% 6,8% 5,0% 6,4%

18,9% 14,8% 26,1% -28,5% 14,8% 25,2% 16,1% N.b. N.b. 13,1% N.b.

* Stand-alonecijfers; nettowinst in miljoenen euro; ROE: rendement op eigen vermogen; n.b.: cijfers mogen nog niet worden vrijgegeven of zijn nog niet beschikbaar.

43 ❚ WARTA behoudt de tweede plaats op de Poolse schadeverzekeringsmarkt, met een geschat marktaandeel van iets minder dan 12%. Op de levenmarkt (via WARTA VITA) wordt een 7e plaats en 2% marktaandeel behaald. Het aandeel van Kredyt Bank op de bankmarkt daalde ietwat, tot 4,7%, wat onder meer verband hield met de diepgaande herstructurering van de bank. ❚ Kredyt Bank realiseert sterke turnaround (winstbijdrage, inclusief belang van derden, stijgt van -386 miljoen euro in 2003 naar +29 miljoen euro in 2004). Dat is deels te danken aan een diepgaand kostenreductieprogramma, inclusief een opmerkelijke personeelsafbouw en aanzienlijk lagere kredietverliezen. Het in 2003 aangekondigde herstructureringsprogramma werd verder doorgevoerd met onder meer een duidelijke segmentering in het kantoornet, de centralisatie van diverse backofficefuncties, de introductie van nieuwe producten en de hierboven vermelde kapitaalverhoging van 603 miljoen zloty (ongeveer 130 miljoen euro). Ook werden, zoals voorzien, de beschikbare middelen gefocust op de Poolse binnenlandse markt: in 2004 werden zowel de dochtermaatschappij in Oekraïne als de activiteiten in Litouwen verkocht (aan respectievelijk PHO Bank Polski en Nordea Bank Finland). In Polen zelf werden het pensioenfonds en BHD Serwis (een dochtermaatschappij actief in onder andere beveiligingsdiensten) verkocht. ❚ Geplande fusie van de assetmanagementactiviteiten in Polen, die nog over verschillende bedrijven (dochtermaatschappijen van Kredyt Bank en van WARTA) zijn verspreid, met als doel synergie- en schaalvoordelen te realiseren en tot een grotere commerciële slagkracht te komen. De nieuwe assetmanagementvennootschap zal zich toespitsen op de dienstverlening aan retailcliënten (door fondsenverkoop via Kredyt Bank en WARTA),

discretionair vermogensbeheer voor private-bankingcliënten, institutionele cliënten en het beheer van het vermogen van de groep zelf. Het spreekt vanzelf dat deze nieuwe onderneming zal kunnen voortbouwen op de expertise, systemen en schaalvoordelen van KBC Asset Management. ❚ In de verzekeringsbusiness focus op de verdere rationalisatie van het netwerk, efficiëntieverbeteringen en stimulering van de levensverzekeringenverkoop via de geleidelijke integratie van de netwerken van WARTA en WARTA VITA en de stimulering van bankverzekeringsinitiatieven.

Slovenië

❚ Met een geschat marktaandeel van zo’n 41% en ongeveer 1 miljoen cliënten bezet NLB (inclusief binnenlandse dochtermaatschappijen en participaties) duidelijk de eerste plaats op de Sloveense bankmarkt en is het een belangrijke speler in de Zuidoost-Europese regio. Marktaandeel van de recent door NLB samen met KBC opgerichte levensverzekeraar NLB Vita bereikt na minder dan twee jaar al 5 à 6%; vooral de verkoop van koopsompolissen met kapitaalgarantie van NLB Vita was erg succesvol. ❚ In de afgelopen jaren bouwde NLB gestaag voort aan zijn expansie in de andere republieken van ex-Joegoslavië. In Slovenië zelf versterkte NLB zijn positie in 2004, door de verhoging van de participatie in drie van zijn dochtermaatschappijen. Bestaande productenaanbod wordt voortdurend uitgebreid met nieuwe en complexere financiële diensten en producten: zo biedt NLB (via NLB Skladi) bijvoorbeeld nu ook met succes assetmanagementdiensten aan; zijn aandeel in de markt van de beleggingsfondsen bedroeg zo’n 7 à 8% in 2004.

44

Diensten aan Bedrijven Aandeel in de groepswinst (2004) 21,5%

Diensten aan Bedrijven Andere activiteitsdomeinen

Rendement op toegewezen eigen vermogen 25,0% 19,3%

20,0% 15,0% 10,0%

10,6%

5,0% 0,0%

2003

2004

Alle banken verzekeringsdiensten aan ondernemingen zijn samengebracht in het activiteitsdomein Diensten aan Bedrijven. Dit domein omvat onder meer het binnenlandse bedrijvensegment, het segment van de multinationale ondernemingen, de meeste activiteiten van de buitenlandse kantoren en dochtermaatschappijen en de nicheactiviteiten van gespecialiseerde dochtermaatschappijen zoals Antwerpse Diamantbank, International Factors, ADD, Secura en de corporate-financeactiviteiten van KBC Securities.

Bijdrage tot het resultaat De bijdrage van Diensten aan Bedrijven tot de geconsolideerde winst (inclusief derden) bedroeg 379 miljoen euro in 2004, een stijging van 74% ten opzichte van het jaar daarvoor. Daardoor tekent dit activiteitsdomein voor 22% van de groepswinst (tegenover 20% in 2003) en behaalt het een rendement op toegewezen eigen vermogen van 19% (11% in 2003). Dit toegewezen eigen vermogen daalde met 3% tot 2,0 miljard euro en vertegenwoordigde 19% van het groepsvermogen. De resultaatsbijdrage van de corporate-bankingactiviteiten steeg in 2004 met niet minder dan 66% tot 346 miljoen euro. Die sterke prestatie leidde tot een uitstekend rendement op het aan corporate banking toegewezen kapitaal, namelijk 18% (tegenover 11% in 2003). De bruto-opbrengsten stegen met circa 5%, onder meer door stijgende inkomsten bij de bedrijvenkantoren in België en bij de gestructureerde financieringen. Door een volgehouden, strikte kostenbeheersing in nagenoeg alle entiteiten (en in mindere mate ook wisselkoerseffecten) bleven de kosten in 2004 vrijwel op hetzelfde peil, wat leidde tot een bijzonder goede kosten-inkomstenratio van 36% (die opnieuw beneden de interne doelstelling van 40% bleef). Ook wat kredietrisico’s betreft, was 2004 een goed jaar: de netto geboekte waardeverminderingen daalden tegenover het jaar daarvoor met maar liefst 55%. De kredietverliesratio

NLB en de Schone Kunsten

NLB (Nova Ljubljanska banka) heeft een knappe, representatieve ‘collectie van Sloveense beeldende kunstenaars van de 20e eeuw’. Samen met andere musea en galerijen wil NLB op die manier een betekenisvolle bijdrage leveren aan de kunst van het land. Kunstwerken worden geregeld tentoongesteld in de Galerija Avla NLB.

NLB besteedt ook bijzondere aandacht aan hedendaagse ‘trends in design en illustratiekunst’, door frequent tentoonstellingen te organiseren in de Galerija Avla NLB. De galerij bevindt zich in de lobby van het hoofdkantoor op Trg republike 2 in Ljubljana, maar er zijn ook tentoonstellingen in de NLB-bankkantoren verspreid over Slovenië. De Galerija Avla NLB werd ruim 35 jaar geleden opgericht, en is toonaangevend.


2003

2004

Verschil

820,5 -303,3 -205,8 -102,7 0,0 208,6 208,6 33 036,8 2 014,6 18,6% 37,0% 10,6%

858,0 -305,9 -93,3 -112,5 0,0 346,3 346,3 33 046,7 1 951,0 19,7% 35,6% 18,4%

4,6% 0,8% -54,7% 9,5% 66,0% 66,0% 0,0% -3,2% -

274,9 -223,9 35,8 -72,5 0,0 -0,3 -4,6 9,3 10,6 79,9 0,9% 99,5% 11,7%

265,7 -189,9 34,3 -72,9 4,2 -4,4 -4,5 32,7 31,6 87,9 1,8% 98,0% 37,2%

-3,3% -15,2% -4,1% 0,5% -3,4% 10,0% -

217,9 219,2 2 094,5 19,6% 10,6%

379,0 377,9 2 038,9 21,5% 19,3%

73,9% 72,4% -2,7% -

* De bruto-opbrengsten bestaan uit dezelfde componenten als die vermeld voor het activiteitsdomein Retail en Private-bankverzekeren, maar met een belangrijker aandeel van de rentewinst (uit kredietverlening).


Jaarverslag van KBC −  ❚ Diensten aan Bedrijven ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Diensten aan Bedrijven ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Diensten aan Bedrijven ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Dienste

46 komt daardoor uit op niet meer dan 28 basispunten (op risicogewogen activa). Als men zich toespitst op de individuele groepsmaatschappijen, vallen vooral de heel sterke resultaten op bij de Belgische bedrijvenkantoren (een meer dan verdubbelde resultaatsbijdrage, door inkomstengroei, gekoppeld aan zeer lage waardeverminderingen voor kredieten), de traditionele bankactiviteiten in Ierland, en de gestructureerde financieringen (opnieuw door een combinatie van opbrengstengroei en lagere waardeverminderingen). De resultaatsbijdrage van de corporate-verzekeringsactiviteiten bedroeg in 2004 meer dan het drievoudige van die van het vorige jaar (van 9 naar 33 miljoen euro). Dat was hoofdzakelijk te danken aan de goede resultaten in de herverzekeringssector (Secura), op zijn beurt het gevolg van onder meer de heel goede technische resultaten (gecombineerde ratio van 98%), die dan weer te danken waren aan een strenge acceptatiepolitiek en de volgehouden focus op een beperkt aantal markten. Eind 2004 bedroeg de reserveringsratio bij Secura 210%.

Belangrijkste ontwikkelingen Gerationaliseerd netwerk De verschillende rationalisatieoefeningen in de voorbije jaren, met onder meer de optimalisatie van het aantal bedrijvenkantoren in België, hebben duidelijk geleid tot een slanker bedrijvenkantoornetwerk, zowel in België als in de rest van de wereld. Een overzicht van de buitenlandse kantoren en dochterondernemingen van KBC wordt gegeven in het hoofdstuk Internationale aanwezigheid van KBC. In België bestond, eind 2004, het netwerk uit 16 bedrijvenkantoren van KBC Bank (vier jaar geleden was dat nog 22) en 13 succursales van CBC Banque.

Het blijft uiteraard de bedoeling het netwerk waar mogelijk verder te optimaliseren. Dat gebeurt niet alleen door afbouw maar, waar nodig, ook door het openen van nieuwe vestigingen om tot een betere marktafdekking te komen. Zo werd in mei 2004 een nieuw regional corporate bankingkantoor geopend in Birmingham. Dat treedt op als een vooruitgeschoven marketing- en verkooppunt van het kantoor van KBC Bank in Londen, en richt zich, conform de algemene KBC-strategie, vooral op de markt van de middelgrote ondernemingen. Daarnaast ontving KBC in 2004 ook twee nieuwe vergunningen van de China Banking and Regulations Commission, die het in staat stellen zijn bancaire dienstverlening verder uit te breiden in China. Het KBC-kantoor in Sjanghai ontving extra vergunningen om bancaire producten in alle munten te verkopen, inclusief de renminbi (de lokale munt) aan lokale Chinese ondernemingen en om afgeleide valuta- en renteproducten te verkopen aan bedrijven en financiële instellingen in China. KBC startte zijn activiteiten in China in 1995 en beschikt er op dit moment over drie volwaardige kantoren: in Sjanghai, Shenzhen en Nanjing. De activiteiten in China omvatten voornamelijk financiële dienstverlening, gericht op de buitenlandse handel van buitenlandse (en sinds kort ook lokale) bedrijven actief in onder meer de snel groeiende economische zones aan de Parelrivier en in de Yangtzedelta’s. Daarnaast verschaft KBC in toenemende mate diensten op het vlak van valuta- en renteproducten aan Chinese financiële instellingen. Ten slotte opende ook KBC Asset Management recent een vertegenwoordigingskantoor in Sjanghai (zie verder onder Assetmanagement).

Jaarverslag van KBC −  ❚ Diensten aan Bedrijven ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Diensten aan Bedrijven ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Diensten aan Bedrijven ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Diensten aan Bedrijve

47 Focus op mid-caps en op provisie-inkomsten Naast de rationalisering van het corporate netwerk werd geleidelijk aan de focus in het activiteitsdomein Diensten aan Bedrijven verlegd van grote bedrijven en multinationals naar middelgrote ondernemingen (zowel in België als daarbuiten). Dat belet niet dat KBC, via het Directoraat Multinationale Ondernemingen, wereldwijd een zeventigtal multinationals blijft bedienen, die op één of meer thuismarkten van KBC een sterke aanwezigheid hebben. Ook werd, door het systematische gebruik van RAROC en interne-ratingmodellen, door een meer actief portefeuillebeheer en het beperken van de exposure op bepaalde hogerisicosectoren, het risico-rendementbewustzijn aanzienlijk verhoogd. Daarnaast blijft de focus in de komende jaren liggen op de verdere verhoging van de provisie-inkomsten en stimulering van de provisiegebonden activiteiten of zogenaamde fee business (onder meer handelsfinanciering, factoring, afdekking van valuta en renterisico’s, corporate-financeactiviteiten, enz.). Dergelijke activiteiten hebben normaal een lager kapitaalbeslag en brengen geen (of een aanzienlijk verlaagd) kredietrisico met zich mee. Door deze en andere maatregelen daalde het kapitaalbeslag van het activiteitsdomein Diensten aan Bedrijven in 2004 verder tot 19% van het groepskapitaal.

E-bankverzekeren voor ondernemingen Behalve via zijn netwerk van kantoren en dochtermaatschappijen, biedt KBC de ondernemingen ook banken verzekeringsproducten aan via verschillende elektronische kanalen, waaronder:

❚ KBC@Isabel, de door KBC ontwikkelde off-linetoepassingen, geïntegreerd in Isabel (een multibancair netwerk voor communicatie tussen banken en bedrijven); ❚ KBC-Online for Business, een on-linetoepassing binnen de beveiligde Isabel-omgeving, waarmee Belgische bedrijvencliënten bankinformatie (bijvoorbeeld de status van verwerking van verstuurde opdrachten) kunnen opvragen of verrichtingen kunnen uitvoeren in real time. In 2004 werd deze applicatie uitgebreid met een aantal functionaliteiten op het gebied van verzekeringen: zo hebben bedrijven nu de mogelijkheid om een overzicht van hun schade- en groepsverzekeringen op te vragen, met gedetailleerde informatie per werknemer; ❚ KBC-Flexims, een internetkanaal om aanvragen of wijzigingen van documentaire kredieten, documentaire incasso’s en internationale bankgaranties door te geven aan KBC, waarbij de cliënt de gehele verwerking van transacties op de voet kan volgen. In 2004 werd een vernieuwde versie van KBC-Flexims uitgebracht, met een nieuwe look and feel en een uitbreiding van het aantal verwerkbare producten. Eind 2004 bereikte KBC-Flexims al 750 tevreden bedrijven-gebruikers; ❚ W1SE, een internetgebaseerd e-bankingprogramma voor internationaal actieve bedrijven, dat een ruime waaier van onder meer binnen- en buitenlandse betalingsverkeersystemen biedt, functies voor betalingen aan derde banken, elektronische invorderingen en cashmanagementtoepassingen (zie verder onder Gespecialiseerde dienstverlening aan bedrijven); ❚ KBC-Betaalknop, een toepassing die aan ondernemingen een veilige en snelle betaling via het internet garandeert. In 2004 werd eveneens de KBC-website voor ondernemingen verder uitgebouwd, met − zoals bij de website voor particulieren − een nieuwe look and feel en nieuwe subsites voor



Marktaandeel in het bedrijvensegment in België* Totaal (kredietverlening)

31-12-2003

31-12-2004

23%

23%

* Het marktaandeel 2004 is een schatting op basis van extrapolaties van gegevens over een groot (maar niet volledig) deel van de Belgische markt. Het marktaandeel betreft zowel de kredieten aan zelfstandigen en lokale ondernemingen als die aan middelgrote en grote bedrijven.

48 specifieke doelgroepen, zoals Land- en tuinbouw en Social profit & openbare sectoren.

Marktaandeel Net zoals in de voorgaande jaren slaagde KBC erin zijn marktaandeel in het bedrijvenkredietensegment in België grosso modo te handhaven. Per einde 2004 wordt het aandeel van KBC in deze markt geschat op 23%.

Gespecialiseerde dienstverlening aan bedrijven Naast de pure kredietverlening biedt KBC bedrijven een waaier van gespecialiseerde diensten aan, waarvan er een aantal hieronder worden becommentarieerd.

Internationaal cashmanagement (ICM): succesvolle oplevering van W1SE Het ICM-gebeuren bij KBC werd in 2004 vooral gekenmerkt door de oplevering van de bankwijde internettoepassing W1SE Corporate e-Banking in een achttal West- en CentraalEuropese landen. W1SE, een primeur op de Belgische markt, stelt bedrijven in staat om, ongeacht hun locatie, zowel lokale als internationale betalings- en incassoverrichtingen met alle entiteiten van de KBC-groep uit te voeren en bij te houden vanuit één enkel bronbestand. Daarnaast kan een bedrijf via W1SE betalingen initiëren en rekeninginformatie opvragen bij meer dan honderd banken wereldwijd die niet behoren tot de KBC-groep. De W1SE-toepassing mocht alvast rekenen op een heel positieve cliëntenrespons. In 2005 wordt de uitrol van dit systeem afgerond met de implementatie ervan in Polen.

Daarnaast blijft KBC de meest actieve bank in België wat betreft het implementeren van SWIFT-oplossingen (rechtstreekse toegang tot het SWIFT-netwerk) voor bedrijvencliënten. Dankzij deze en andere investeringen in het ICMproductaanbod en de samenwerkingsprogramma’s tussen België en de Centraal-Europese groepsmaatschappijen, slaagde de KBC-groep er zo in om zich in de CentraalEuropese regio als toonaangevende ICM-partner te positioneren, wat ook blijkt uit de geboekte commerciële successen bij zowel lokale als West-Europese bedrijven in de regio.

Betalingsverkeer: gelijkschakeling tarieven voor grensoverschrijdende overschrijvingen binnen Europa In 2003 werd de Europese regelgeving van kracht voor het gelijkschakelen van het tarief van grensoverschrijdende overschrijvingen in euro binnen de Europese Unie met het tarief van binnenlandse betalingen, mits aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Ondertussen is voor het grootste deel van de transacties aan deze voorwaarden (gebruik van IBAN, het internationaal rekeningnummer; en BIC, SWIFT-adres van de geadresseerde bank) voldaan, zodat het merendeel van de transacties die onder de Europese regelgeving vallen ook effectief tegen het binnenlandse tarief wordt verwerkt. KBC werkt ook actief verder mee aan de realisatie van een geharmoniseerde Europese betalingsruimte (Single European Payments Area of SEPA). De realisatie van SEPA vormt een van de belangrijkste uitdagingen voor de Europese banksector in de volgende jaren, aangezien dit voor de banken diverse wijzigingen met zich meebrengt wat productaanbod, standaarden en infrastructuur betreft. Het sterk verminderde onderscheid tussen binnenlandse en buitenlandse betalingen in Europa wordt ook weerspiegeld in


49 het feit dat begin 2004 de verwerking van het binnenlandse betalingsverkeer van KBC Bank werd ondergebracht bij Fin-Force, dat tot dan toe alleen het buitenlandse betalingsverkeer verwerkte (zie verder onder Kerncijfers van de voornaamste dochtermaatschappijen). Meer in het algemeen, ten slotte, werd in 2004 bijzonder veel aandacht besteed aan het promoten van het elektronisch betalingsverkeer (zie onder E-bankverzekeren voor ondernemingen) en werd sterk geïnvesteerd in controles in verband met de antiwitwaswetgeving, embargo’s en dergelijke. Grensoverschrijdende betalingstransacties bijvoorbeeld, worden bij verwerking gecontroleerd op onder meer het voldoen aan de embargoregels en waar nodig wordt actie ondernomen.

Buitenlandse handelsfinanciering: verbintenissen voor operationele kwaliteit In 2004 zette de dienst Buitenlandse Handel zijn inspanningen voort om tegenover de cliënt duidelijke en geschreven verbintenissen aan te gaan op het vlak van operationele kwaliteit (onder meer wat betreft verwerkingssnelheid van transacties en informatieverstrekking). Nadat in 2003 al de documentaire incasso’s aan bod kwamen, werd dit systeem in 2004 uitgebreid tot de verwerking van documentaire exportkredieten. Om de financiering van de export van kapitaalgoederen naar niet-OESO-landen efficiënter te laten verlopen, tekende KBC in 2004 enkele multi-ECA-kaderakkoorden. Deze overeenkomsten kwamen tot stand in samenwerking met de Centraal-Europese groepsmaatschappijen, zodat ook de export vanuit deze regio binnen dit kader kan worden gefinancierd. Daarnaast werd midden 2004 met succes de derde generatie van de transactionele internettoepassing KBC-Flexims uitgebracht, met tegelijk een uitbreiding van het aantal verwerkbare producten.

Gestructureerde financieringen: succesvolle voltooiing van aantal grote projecten Gestructureerde financieringen omvatten in hoofdzaak projectfinancieringen en gestructureerde handelsfinancieringen. Deze activiteiten worden geleid vanuit KBC Finance Ireland in Dublin, met vestigingen in Brussel, Londen, New York, Hongkong en Sydney. De activiteiten op het vlak van projectfinancieringen concentreerden zich in 2004 vooral in Europa, met de voltooiing van een aantal grote projecten in de Centraal-Europese regio, Ierland en het Iberisch schiereiland. In negen van deze transacties trad KBC op als lead-arranger. Successen werden eveneens geboekt in Australië en in enkele Aziatische landen. De belangrijkste sectoren waren infrastructuur en energie. Ook de gestructureerde handelsfinancieringen waren succesvol in 2004. Vooral de activiteiten met betrekking tot de energiesector droegen daartoe bij (voor deze sector konden trouwens in vorige jaren geboekte waardeverminderingen worden teruggenomen) en er was ook een groeiende activiteit in de sectoren Metaal en Soft commodities.

Acquisition finance: lead-arrangership voor enkele belangrijke Belgische transacties In 2003 werd de dienst Acquisition Finance Benelux opgericht. Die is gespecialiseerd in de financiering van overnames door het management of door investeerders van volledige bedrijven of bedrijfsactiva, waarbij de terugbetaling hoofdzakelijk steunt op toekomstige kasstromen. De sterke start in 2003 werd ook in 2004 gevolgd door een aanzienlijk aantal nieuwe transacties, waaronder het lead-arrangerschap in enkele Belgische leveraged-financetransacties (onder meer voor Lunch Garden en Hanssen Transmissions). De sterke prestatie is het resultaat van de combinatie van een erg levendige markt, de gedreven en cliëntgerichte aanpak van de markt van de middelgrote bedrijven en de goede samen-



50 werking tussen de betrokken dienst, de bedrijvenkantoren en een aantal gespecialiseerde maatschappijen binnen de groep. Acquisition-financediensten worden eveneens aangeboden door de buitenlandse kantoren in Londen, Parijs, Frankfurt en door de dochtermaatschappij IIB Bank in Ierland. Ook hier was de activiteit erg succesvol in 2004, getuige het aanzienlijke aantal nieuwe transacties. De totale portefeuille acquisition-financekredieten bedroeg per einde 2004 ongeveer 1,7 miljard euro. De risicobewuste politiek die KBC hanteert, werd ook in de tweede helft van het jaar voortgezet, waarbij KBC bijgevolg de markttrend naar meer risicovolle deals niet volgde.

Diensten in verband met vastgoed: verdere uitbouw van de Europese vastgoedfinancieringsactiviteiten KBC biedt zijn bedrijvencliënteel ook diverse diensten in verband met vastgoed aan en is als zodanig actief in het verlenen van financieringen voor vastgoedprofessionelen, vastgoedeffectisering, vastgoedbeleggingen en projectontwikkeling. Onder de belangrijkste realisaties in 2004 vermelden we de verdere uitbouw van de succesvolle Europese vastgoedfinancieringsactiviteiten, meer bepaald in Centraal-Europa waar onder meer, in samenwerking met de lokale KBC-dochtermaatschappijen, in Tsjechië het Technology Park Brno wordt gefinancierd, evenals een aantal winkelcentra in Boedapest, Bratislava, Warschau en Pilzen. Ook in Nederland werden grote projecten gefinancierd, waaronder een belangrijk stadscentrumrenovatieproject in Den Haag. Wat vastgoedbeleggingen betreft, was er onder meer de uitbreiding van de vastgoedportefeuille met twee Brusselse kantoorgebouwen (beide op lange termijn verhuurd).

Verzekeringen voor bedrijven: opstart van de risicoanalysedienstverlening KBC benadert ondernemingen met een integraal advies- en servicepakket op het gebied van zowel bankieren als verzekeren. Een voorbeeld van een relatief nieuwe dienstverlening die KBC, op het gebied van verzekeringen, aan zijn bedrijvencliënteel aanbiedt, is de risicoanalyse. Bij deze service brengt de KBC-verzekeringsagent alle risico’s in kaart en formuleert hij voorstellen voor het beheersen of beperken van deze risico’s, onder meer door verzekeringen. De onderzochte risico’s liggen op het vlak van patrimonium, bedrijfsvoering (aansprakelijkheid en dergelijke) en mensen. Bij dit laatste wordt bijvoorbeeld, via het pakketaanbod Employee Benefits, specifieke aandacht besteed aan ziekenhuiskostenverzekeringen, aanvullende pensioenen, overlijdensdekking en gewaarborgd inkomen. Daarnaast kan er ook advies worden verstrekt over leasing en aandelenoptieplannen. De KBC-verzekeringsagent werkt hiervoor samen met de KMO-relatiebeheerders in de bankkantoren. Grotere ondernemingen kunnen bovendien een beroep doen op ADD, een onafhankelijke verzekeringsmakelaar behorende tot de KBC-groep. ADD biedt aan deze bedrijven in België een volwaardige dienstverlening aan in alle verzekeringsproducten, onder meer wat betreft kredietverzekering, wagenparkbeheer en bestuurdersaansprakelijkheid. Ook voor professionele risicobeheersoplossingen in verband met buitenlandse activiteiten en buitenlands patrimonium kunnen bedrijven sinds 2004 terecht bij ADD (zie verder onder Kerncijfers dochtermaatschappijen).

Andere gespecialiseerde diensten Via gespecialiseerde dochtermaatschappijen (zie hieronder) biedt KBC ook diensten in verband met leasing en factoring aan, naast assurantiebemiddeling, herverzekeren, derivaten



ADD Antwerpse Diamantbank Fin-Force IIB Bank International Factors KBC Bank Deutschland KBC Bank Nederland Secura

2003

Belang KBC 2004

2003

Nettowinst 2004

2003

ROE 2004

100,0% 100,0% 90,0% 100,0% 50,0% 99,7% 100,0% 95,0%

100,0% 100,0% 95,0% 100,0% 50,0% 99,7% 100,0% 95,0%

1,0 27,6 0,5 71,7 4,4 11,4 2,6 2,5

1,8 30,3 0,1 88,2 5,1 12,7 10,2 20,4

17,5% 20,5% 2,2% 21,4% 25,5% 9,7% 4,1% 1,8%

26,7% 20,1% 0,5% 21,3% 26,4% 10,0% 14,5% 14,9%


51 en corporate finance (via KBC Securities, zie onder Marktactiviteiten).

Kerncijfers dochtermaatschappijen Naast KBC Bank NV en KBC Verzekeringen NV zelf zijn een aantal van hun dochtermaatschappijen uitsluitend of hoofdzakelijk werkzaam in het activiteitsdomein Diensten aan Bedrijven: ❚ International Factors Belgium (IFB), de gemeenschappelijke factoringmaatschappij van KBC Bank en ING, die met een marktaandeel van circa 23% de tweede plaats bekleedt op de Belgische markt. Behalve factoring biedt IFB ook kredietverzekering, handelsinformatie en incasso als makelaar aan; ❚ ADD, een dochtermaatschappij van KBC Verzekeringen die als verzekeringsmakelaar gespecialiseerd is in algemene en specifieke verzekeringsoplossingen op maat voor ondernemingen. ADD is lid van het Worldwide Broker Network (WBN), met vertegenwoordiging over de hele wereld; ❚ Secura, een dochtermaatschappij van KBC Verzekeringen, gespecialiseerd in herverzekeringen. Secura beperkt zijn activiteiten tot een aantal kernmarkten en -verzekeringstakken; ❚ Antwerpse Diamantbank, een bankdochteronderneming gespecialiseerd in kredietverstrekking aan de diamanthandel. In België bezet ze de eerste plaats met een aandeel in de diamantfinanciering van ruwweg 55%. Buiten Antwerpen is ze aanwezig in de belangrijke diamantcentra Mumbai, New York en Hongkong en ze heeft ook een dochtermaatschappij in Zwitserland. In 2005 wordt een vertegenwoordigingskantoor in Dubai opgericht. Het wereldwijde marktaandeel wordt geschat op ongeveer 25%;

❚ IIB Bank, een dochtermaatschappij van KBC Bank, is een Ierse bank die kredieten en andere financiële diensten verstrekt aan particulieren, KMO’s en grote ondernemingen. Het is een belangrijke kredietverlener voor de Ierse bedrijfswereld en heeft een marktaandeel van ongeveer 10% in de woninghypotheekmarkt in Ierland. IIB beschikt eveneens over een ruim aanbod aan valuta- en renteproducten en vermogensbeheerdiensten; ❚ KBC Bank Deutschland, een dochtermaatschappij van KBC Bank die via een beperkt kantoornet (zeven kantoren) actief is op de markt van het bankieren voor lokale middelgrote bedrijven, banken en netwerkcliënten die zakendoen in Duitsland. KBC Bank Deutschland biedt eveneens leasing- (via KBC Lease Deutschland) en acquisition-financediensten in samenwerking met andere KBC-vestigingen en -diensten; ❚ KBC Bank Nederland, een dochtermaatschappij van KBC Bank die corporate-bankingactiviteiten, relatiebeheer en operationele ondersteuning verleent aan bedrijven-netwerkcliënten van de KBC-groep, vanuit een centraal kantoor in Rotterdam. KBC Bank Nederland biedt ook leasingdiensten en vastgoedfinanciering aan voor een selecte doelgroep van projectontwikkelaars, in nauwe samenwerking met de centrale vastgoedafdeling van de groep; ❚ Fin-Force, een in 2000 door KBC Bank en Electronic Data Systems (eind 2004 respectievelijk 95% en 5%) opgerichte onderneming voor de verwerking van het binnenlandse en buitenlandse betalingsverkeer van KBC Bank. Fin-Force richt zich bij voorrang op de verwerking van de transacties van de KBC-groep, maar blijft ook openstaan voor samenwerking met andere financiële instellingen. Binnen de groep wordt trouwens een uitbreiding tot de Centraal-Europese bankdochtermaatschappijen onderzocht.

52

Assetmanagement Aandeel in de groepswinst (2004) 8,1%

Het activiteitsdomein Assetmanagement omvat het beheer van zowel vermogens van particulieren en institutionele beleggers als van beleggingsfondsen. De verkoop van deze fondsen gebeurt hoofdzakelijk via het retailnetwerk.


Assetmanagement Andere activiteitsdomeinen

Beheerd vermogen (In miljarden euro)

120 107

100

89

80 60 40 20 0

31-12-2003

31-12-2004

De opbrengsten van dit activiteitsdomein bestaan uit de jaarlijkse beheersvergoeding en de transaction fees betaald door de beleggingsfondsen aan KBC Bank voor het uitvoeren van transacties op de financiële markten. Het retailnetwerk ontvangt de volledige toetredingsvergoeding voor de verkoop van beleggingsfondsen en een deel van de jaarlijkse beheersvergoeding (50 basispunten op het beheerd vermogen). De bijdrage van Assetmanagement tot de geconsolideerde winst bedroeg 143 miljoen euro in 2004, een 8%-stijging ten opzichte van het jaar daarvoor. Daardoor tekent dit activiteitsdomein voor 8% van de groepswinst (tegenover 12% in 2003). De 8%-winststijging was het gevolg van een iets sterkere groei van de opbrengsten dan van de kosten. Bij de opbrengsten compenseert de sterke volumestijging (zie verder onder Totaal beheerd vermogen) ruimschoots de neerwaartse druk op de marge (verschuiving naar producten met lagere marge).

KBC en jongerenfestivals

De basisfilosofie van de KBC-jongerenbenadering in enkele kernwoorden: jongeren ernstig nemen en kansen geven, met het oog op de toekomst. KBC sponsort in de

zomer ook heel wat jongerenfestivals en evenementen uit de jongerencultuur. Op die manier wil KBC dicht bij de jongeren staan.

53 Bijdrage tot het resultaat (In miljoenen euro) Bruto-opbrengsten* Algemene beheerskosten Waardeverminderingen en voorzieningen Belastingen Overige Winstbijdrage Winstbijdrage, deel van de groep Risicogewogen activa Toegewezen eigen vermogen Aandeel in de groepswinst Kostendruk Rendement op toegewezen eigen vermogen * De bruto-opbrengsten bestaan voornamelijk uit beheersvergoedingen en andere provisies, exclusief de allocatie aan de distributiekanalen.

2003

2004

Verschil

215,8 -55,8 0,0 -28,0 0,0 132,0 132,0 11,8% 25,9% -

229,9 -59,3 -0,6 -27,3 0,0 142,7 142,7 8,1% 25,8% -

6,5% 6,2% -2,7% 8,2% 8,2% -

Assetmanagement

Jaarverslag van KBC −  ❚ Assetmanagement ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Assetmanagement ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Assetmanagement ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Assetmanagement ❚ Jaa

54 Belangrijkste ontwikkelingen Internationale expansie KBC Asset Management (KBC AM) biedt individueel vermogensbeheer, institutioneel vermogensbeheer (voor pensioenfondsen, verzekeringsmaatschappijen en bedrijven) en collectief vermogensbeheer aan. KBC AM beheert onder meer ook het pensioenfonds van KBC Bank en het grootste deel van de beleggingsportefeuille van KBC Verzekeringen. Deze dienstverlening wordt ondersteund door research, productontwikkeling, advies, risicobeheer en marketing. KBC AM tekent met andere woorden ook voor een groot deel van het economisch onderzoek in de groep, de beleggingsstrategie en de concrete beleggingsadviezen over alle relevante financiële markten. In België worden de assetmanagementproducten verkocht via de netwerken van KBC Bank, KBC Verzekeringen, CBC Banque en Centea/Fidea. KBC AM is ook internationaal actief en draagt zijn best practices dan ook uit naar alle internationale entiteiten van de KBC AM-groep. In Ierland is dochtermaatschappij KBC Asset Management Limited onder andere actief in vermogensbeheer voor Ierse institutionele cliënten, onderhoudt ze een uitgebreid netwerk met derde distributeurs en doet ze ook aan actief beheer van aandelenfondsen. Er werden diverse synergieprojecten samen met KBC AM in België uitgewerkt, die onder meer leidden tot de lancering van High Dividendfondsen op de Ierse markt. Via de overname van Lothbury Property Trust versterkte KBC Asset Management in 2004 zijn internationale vastgoedactiviteiten. In Duitsland wordt de retailfondsenmarkt benaderd in samenwerking met KBC

Bank Deutschland en werd in 2004 bijvoorbeeld een specifiek op de Duitse markt gericht beleggingsfonds gelanceerd. Ook in de Aziatische regio is KBC AM actief. In Hongkong bijvoorbeeld werden, voortbouwend op het succes van het eerste beleggingsfonds midden 2003, zes nieuwe fondsen op de markt gebracht, in samenwerking met KBC Financial Products en lokale distributeurs. In Taiwan werden eind 2004, opnieuw in samenwerking met KBC Financial Products, drie producten gelanceerd via een consortium van Taiwanese banken. Eind 2004 verkreeg KBC AM eveneens de officiële vergunning voor de start van een eigen vertegenwoordigingskantoor in Sjanghai. In de Verenigde Staten, ten slotte, werd in 2004 ook een vertegenwoordigingskantoor (in New York) opgericht, dat zich op het institutionele segment richt. Geleidelijk aan werd in de afgelopen jaren eveneens een belangrijke positie op de Centraal-Europese markt uitgebouwd. KBC AM in België, als productfabriek, steunt in die regio de activiteiten van de lokale KBC-dochtermaatschappijen bij de uitbouw van hun assetmanagementactiviteiten en bij het op de markt brengen van eigen of KBC-beleggingsfondsen. In Centraal-Europa ligt de focus onder meer op fondsen met kapitaalbescherming, die een aantrekkelijk alternatief voor de gewone depositowerving van de Centraal-Europese bankdochtermaatschappijen vormen. ˇ SOB, niet In 2004 lanceerde KBC, in samenwerking met C minder dan 24 nieuwe (compartimenten van) fondsen op de Tsjechische markt, en 4 fondsen op de Slowaakse markt. Met een marktaandeel van circa 22% is KBC, via CˇSOB Asset Management, een heel belangrijke speler in Tsjechië, en heeft het een ronduit dominante positie op de

Jaarverslag van KBC −  ❚ Assetmanagement ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Assetmanagement ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Assetmanagement ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Assetmanagement ❚ Jaarverslag van KB

Aandeel van KBC in de Belgische ICBEmarkt Obligatiefondsen Aandelenfondsen Gemengde fondsen Kapitaalgegarandeerde fondsen Totaal marktaandeel ICBE’s

31-12-2003

31-12-2004

22,7% 23,2% 23,5% 55,3% 31,0%

25,1% 22,3% 23,7% 53,8% 31,4%

55 markt van de kapitaalgegarandeerde fondsen (met een marktaandeel van meer dan 80%). In Hongarije werden in 2004 in samenwerking met K&H Bank 11 nieuwe (compartimenten van) kapitaalgegarandeerde fondsen gelanceerd en steeg het totale aandeel in de fondsenmarkt verder tot meer dan 9%. KBC is er, via K&H Securities Investment Fund Management, de op twee na grootste speler op de markt. In Slovenië werd in 2004 NLB Asset Management (NLB Skladi) operationeel. Eind 2004 beheerde deze maatschappij 4 open fondsen en had ze al een aandeel van 7 à 8% in de Sloveense fondsenmarkt. In Polen, ten slotte, is de geplande fusie te vermelden van de assetmanagementactiviteiten (nu nog over verschillende dochtermaatschappijen van Kredyt Bank en van WARTA verspreid) − zie verder in het hoofdstuk Centraal-Europa. Het aandeel van KBC in de Poolse vermogensbeheermarkt groeide verder tot ongeveer 4,5%. In 2004 tekende België voor twee derde van de nettoplaatsingen van beleggingsfondsen. Centraal-Europa en Azië waren elk goed voor zo’n 15%, en de rest van de wereld voor 5%.

Retailmarkt In totaal bracht KBC AM in 2004 niet minder dan 204 nieuwe (compartimenten van) beleggingsfondsen op de markt, inclusief 13 fondsen voor Centea, 2 voor CBC Banque en, zoals al vermeld, een 40-tal fondsen op de Centraal-Europese thuismarkten en 7 in de rest van de wereld. Zoals in de voorgaande jaren deed KBC AM opnieuw zijn reputatie als productinnovator op het vlak van beleggings-

fondsen en -diensten alle eer aan. Door het snel inspelen op de beleggersbelangstelling en op zich wijzigende marktomstandigheden, bleef KBC, net zoals in voorgaande jaren, ook in 2004 de Belgische marktleider in beleggingsfondsen of Instellingen voor Collectieve Belegging in Effecten (ICBE’s). Met een marktaandeel van maar liefst 31,4%, werd zelfs nog een kleine vooruitgang geboekt ten opzichte van het al bijzonder hoge aandeel per einde 2003 (31,0%). Ook het marktaandeel van KBC in ICBE’s met kapitaalbescherming oversteeg opnieuw 50%. In het snel groeiende segment van aan rentevoeten gekoppelde ICBE’s met kapitaalbescherming bedroeg het marktaandeel zelfs 70%. De beleggingsproducten van KBC vielen ook in 2004 opnieuw in de prijzen. Zo won bijvoorbeeld KBC Bonds High Interest de Micropal European Award voor het beste fonds in de categorie Fixed Income Global en ontving KBC Maxisafe een prijs van het tijdschrift RISK voor het meest innovatieve beheersproduct. Zoals al vermeld, hebben de maatschappijen van de groep ook in Centraal-Europa een sterk marktaandeel voor retailbeleggingsfondsen. In 2004 werd het marktaandeel geschat op 22% in Tsjechië, 7% in Slowakije, 9% in Hongarije, 4% in Polen en 8% in Slovenië.

Institutionele markt Ook op de institutionele markt was 2004 voor KBC AM in België een goed jaar. Met een groei van het vermogen in portefeuille met 16% (tot 5,8 miljard euro) zette het uitvoerend beheer voor (externe) institutionele beleggers een mooie prestatie neer. In 2004 verwierf KBC AM per saldo 42 nieuwe mandaten van institutionele cliënten en cliënten

Assetmanagement

Jaarverslag van KBC −  ❚ Assetmanagement ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Assetmanagement ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Assetmanagement ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Assetmanagement ❚ Jaa

Beheerd vermogen (In miljoenen euro)* Retail-ICBE’s Aandelenfondsen Obligatiefondsen Kapitaalgegarandeerde fondsen Gemengde fondsen Geldmarktfondsen Hefboomfondsen Dakfondsen Beleggingsverzekeringen Retailfondsen, Centraal-Europa Totaal

31-12-2003

31-12-2004

4 995 5 682 21 170 5 166 1 447 195 2 198 2 650 1 114 44 617

4 746 7 219 23 852 5 561 1 591 174 5 610 3 030 1 749 53 530

* Het beheerd vermogen omvat Alternative Investments (KBC Financial Products), maar de winstbijdrage ervan wordt bij Marktactiviteiten opgenomen.


56

uit de Vip-cel (die particuliere topcliënten bedient in samenwerking met de private-bankingkantoren). Eind 2004 bedroeg het aantal beheerde dossiers in beide doelgroepen samen 331. In 2004 zette de tendens zich voort waarbij alsmaar meer institutionele beleggers afstappen van globale mandaten en die vervangen door gespecialiseerde mandaten (waarbij het beheer van elke activaklasse wordt uitbesteed aan de beste of meest gespecialiseerde assetmanager in die klasse). Met zijn uitgebreid en gespecialiseerd productengamma kon KBC AM daar ten volle op inspelen en boekte het zowel in België als in het buitenland diverse successen. Daarnaast deed in de voorbije jaren de volatiliteit van de beurzen de vraag naar gestructureerde producten met kapitaal- of returngarantie ook bij het institutionele publiek aanzienlijk toenemen. Met zijn op maat gemaakte producten kon KBC AM zich hier in 2004 opnieuw van de concurrentie onderscheiden. Ook de vraag naar monetaire producten bleef in 2004 verder groeien. KBC AM boekte ook hier succes, onder meer met KBC Institutional Cash Upper Grade Euro, een geldmarktfonds dat eind 2004 een vermogen van 1,5 miljard euro (tegenover 600 miljoen euro een jaar eerder) bereikte.

Particulier vermogensbeheer Binnen het particulier discretionair vermogensbeheer bracht KBC in 2004 de innoverende Privileged Portfolio Protected-kapitaalbeschermingsformule op de markt. Hierbij wordt een bepaald beschermingsniveau van (95%, 90% en 85% van) de portefeuille nagestreefd (jaarlijks opnieuw te bepalen), rekening houdend met de gekozen doelportefeuille (voor respectievelijk een defensief, dynamisch of heel dynamisch beleggersprofiel). Daarbij wordt gebruikgemaakt van een set van dagelijkse-herallocatieregels (waarbij men, bijvoorbeeld, bij dalende beurzen een overstap maakt naar obligaties en liquiditeiten, en bij een herleving omschakelt naar meer risicovolle activa zoals aandelen). De Protected-formule was erg succesvol: eind 2004 bedroeg het totaal opgehaald kapitaal circa 500 miljoen euro.

Duurzaam beleggen KBC lanceerde in 1992 het oudste bestaande duurzame beleggingsfonds in België (KBC Eco Fund) en biedt op dit moment een heel gamma van duurzame producten aan. Bij het beheer van deze fondsen doet KBC, als enige financiële instelling in België, een beroep op een interne afdeling Duurzaamheidsresearch voor grote bedrijven uit het eurogebied en voor landen. De resultaten worden telkens besproken met een externe onafhankelijke adviesraad, die

Jaarverslag van KBC −  ❚ Assetmanagement ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Assetmanagement ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Assetmanagement ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Assetmanagement ❚ Jaarverslag van KB

Beheerd vermogen (vervolg) (In miljoenen euro)* Institutioneel vermogensbeheer en groepsactiva Institutionele fondsen Hefboomfondsen Activa van derden Institutioneel vermogensbeheer, Centraal-Europa Groepsactiva (KBC Verzekeringen, KBC-pensioenfondsen) Totaal Particulier vermogensbeheer Uitvoerend beheer Adviserend beheer Uitvoerend beheer, Centraal-Europa Totaal Totaal beheerd vermogen Totaal

31-12-2003

31-12-2004

3 961 2 596 10 309 1 676 10 828 29 370

4 610 3 655 9 771 1 651 13 165 32 852

1 512 12 329 1 228 15 069

2 180 16 424 1 627 20 231

89 056

106 613

* Het beheerd vermogen omvat Alternative Investments (KBC Financial Products), maar de winstbijdrage ervan wordt bij Marktactiviteiten opgenomen.

57 is samengesteld uit academici en experts uit dit onderzoeksdomein. In het kader van een actieve en transparante communicatiepolitiek zijn de resultaten van de duurzaamheidsdoorlichting vrij beschikbaar op de website van KBC AM. Bovendien organiseerde KBC in 2004 een eerste Aandeelhoudersdag Duurzame Fondsen, waarop beleggingsbeslissingen werden toegelicht en houders van deze fondsen vragen konden stellen aan de betreffende fondsbeheerders en SRI-researchers. KBC verbond er zich eveneens toe om de internationaal erkende transparantierichtlijn van EUROSIF na te leven en speelde in 2004 een actieve rol in de oprichting van BELSIF, dat onder meer een kenniscentrum voor duurzaam ondernemen wil oprichten. Eind 2004 bedroeg het duurzaam belegd kapitaal in aandelen-, obligatie- en gemengde fondsen (met onder meer de KBC Eco Fund- en de KBC Institutional Fund Global Ethical Defensive 1-fondsen) circa 300 miljoen euro.

Totaal beheerd vermogen Het totale beheerd vermogen van de groep (KBC Asset Management, KBC Financial Products, CBC Banque en de Centraal-Europese dochtermaatschappijen) bedroeg eind 2004 ongeveer 107 miljard euro. Dat vertegenwoordigt een groei van 20% tegenover het jaar daarvoor. Bij de retail-ICBE’s bedroeg de groei 20% ten opzichte van eind 2003. Vooral de kapitaalgegarandeerde obligatiefondsen deden het uitstekend (+38%). De groei van de retail-ICBE’s was voor twee derde het gevolg van een volumestijging; de waardetoename van de fondsen zelf bleef namelijk door de veeleer aarzelende houding van de beurzen in 2004 beperkt. Het beheerd vermogen voor institutionele beleggers steeg met 12%, voornamelijk dankzij de groei van de groeps-

activa (+22%) en het uitvoerend beheer voor institutionele beleggers in België (+16%). Bij KBC Asset Management Limited in Ierland daarentegen ging het uitvoerend beheer achteruit met 25%. Het particulier vermogensbeheer, ten slotte, boekte een vooruitgang van 34%, voornamelijk te situeren bij het adviserend beheer en onder meer te danken aan het succes van de al vermelde Protected-formule. Het beheerd vermogen bij de Centraal-Europese dochtermaatschappijen (al meegerekend bij de hiervoor genoemde categorieën) liet een groei van maar liefst 25% zien, vooral dankzij de sterke stijging van de verkoop van retailfondsen, en bedroeg 5 miljard euro per einde 2004.

58

Marktactiviteiten Aandeel in de groepswinst (2004) 12,6%

Het activiteitsdomein Marktactiviteiten omvat de bedrijvigheid van de binnen- en buitenlandse dealingrooms van de bank, de marktactiviteiten van KBC Securities, en de volledige activiteiten van KBC Financial Products, KBC Clearing en KBC Peel Hunt.


Marktactiviteiten Andere activiteitsdomeinen

Rendement op toegewezen eigen vermogen 25,0% 19,8%

20,0% 15,0% 10,0%

10,8%

5,0% 0,0%

2003

2004

In 2004 bedroeg de bijdrage van Marktactiviteiten tot de geconsolideerde winst (inclusief derden) 221 miljoen euro, een 76%-stijging ten opzichte van het jaar daarvoor. Daardoor tekent dit activiteitsdomein voor 13% van de groepswinst (tegenover 11% in 2003) en behaalt het een rendement op toegewezen eigen vermogen van 20% (11% in 2003). Het toegewezen eigen vermogen daalde met 11% tot 1,1 miljard euro en vertegenwoordigde 10% van het groepsvermogen. De winstbijdrage van de traditionele dealingrooms steeg in 2004 van 116 miljoen euro naar 127 miljoen euro (zie verder onder Belangrijkste ontwikkelingen). De winstbijdrage van de in aandelenhandel gespecialiseerde dochtermaatschappijen vertoonde een nog opmerkelijker verbetering, van 10 miljoen euro naar 94 miljoen euro. KBC Financial Products tekende voor het grootste deel van deze winstbijdrage (72 miljoen euro). De bijdrage van KBC Securities was wel beperkter (zo’n 10 miljoen euro), maar − in tegenstelling tot 2003 − toch opnieuw positief, dankzij de voorbije herstructurering. Ook KBC Peel Hunt liet een mooie stijging van de winstbijdrage optekenen, dankzij de inpassing in de strategische oriëntering van KBC, die zorgde voor additionele synergieën, en tekende voor 11 miljoen euro.

K&H sportief

K&H heeft een langetermijncontract met het Hongaars Olympisch Comité en ondersteunt die sponsoring met activiteiten voor het grote publiek: samen met de Olym-

pische atleten én in de Olympische geest joggen en hardlopen bijvoorbeeld. Op de K&H Night Run waren er massa’s deelnemers op de verlichte oevers van de Donau.

59 Bijdrage tot het resultaat (In miljoenen euro) Bruto-opbrengsten* Algemene beheerskosten Waardeverminderingen en voorzieningen Belastingen Overige Winstbijdrage Winstbijdrage, deel van de groep Risicogewogen activa Toegewezen eigen vermogen Aandeel in de groepswinst Kostendruk Rendement op toegewezen eigen vermogen

2003

2004

Verschil

675,4 -473,9 -4,5 -71,2 0,0 125,8 125,8 11 179,1 1 194,4 11,2% 70,2% 10,8%

770,1 -482,6 3,1 -69,3 0,0 221,2 221,2 9 277,0 1 059,3 12,6% 62,7% 19,8%

14,0% 1,9% -2,6% 75,8% 75,8% -17,0% -11,3% -

* De bruto-opbrengsten bestaan voornamelijk uit MTM-opbrengsten, zowel wat de dealingrooms als de aandelen- en derivatenhandel betreft, en verder ook uit renteopbrengsten op het toegewezen eigen vermogen.

Marktactiviteiten

Jaarverslag van KBC −  ❚ Marktactiviteiten ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Marktactiviteiten ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Marktactiviteiten ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Marktactiviteiten ❚ Jaa

60 Belangrijkste ontwikkelingen

Emissieactiviteiten

Sterke prestaties van de dealingrooms

Op de primaire markt voor Euro-obligaties was KBC in 2004 opnieuw een opgemerkte participant met meer dan 340 deelnemingen als lead-, co-lead- of co-manager in internationale consortiale obligatieleningen. Binnen de primaire publieke emissiemarkten werd naast een reeks van gestructureerde emissies ten gunste van diverse Europese banken ook een belangrijke emissieactiviteit ontwikkeld in een aantal Centraal-Europese munten (waaronder de Sloveense tolar).

Net zoals in 2003 behaalden de dealingrooms ook in 2004 heel goede resultaten. Vooral de dealingrooms in Azië en in Centraal-Europa zetten sterke prestaties neer. In WestEuropa zorgden vooral Brussel en Londen voor goede resultaten. Op de Belgische markt leveren de derivatendesks (inclusief de gestructureerde producten) en de effectiseringsdesk een sterke bijdrage, maar ook de meer traditionele sectoren, zoals de contantmarkt en de markt van Euro-obligaties, scoorden goed. Na een sterk eerste halfjaar, werden de markten vooral rond de zomer gekenmerkt door enkele onverwachte rentebewegingen. De dealingrooms konden deze periode van onzekerheid meer dan voldoende compenseren. De strategische focus op sales blijft onverminderd gehandhaafd. Met een uitgebreider productgamma streeft KBC bovendien naar een verbreding van de cliëntenbasis, zowel op de Belgische thuismarkt als internationaal, in het bijzonder in Azië en op de Centraal-Europese tweede thuismarkt. Om deze ontwikkeling (de uitbreiding van de cliëntenbasis) te bespoedigen, investeert KBC trouwens een aanzienlijk budget in de verhoging van zijn e-handelscapaciteit, en dat evenzeer voor bedrijven (gelden contantmarkttransacties, valutatermijntransacties via KBC Deal) als voor particulieren (Euro-obligaties via Bolero) en professionele tegenpartijen (overheidspapier via Bondvision).

In het kader van het Euro Medium Term Note-programma ter waarde van 12,5 miljard euro (uitgegeven via KBC IFIMA) haalde KBC in 2004 voor een tegenwaarde van 4,6 miljard euro aan liquiditeiten op door de uitgifte van enerzijds gestructureerde emissies (1,6 miljard euro) en anderzijds een reeks van senior publieke en private Floating Rate Note-emissies (2,8 miljard euro) op de internationale kapitaalmarkten. In de kortetermijnuitgifteactiviteit consolideerde KBC zijn positie op de Belgische Commercial Paper-markt verder, onder meer dankzij de sterke interesse van Belgische en Franse institutionele beleggers.

Gespecialiseerde dochtermaatschappijen Via haar gespecialiseerde dochtermaatschappijen KBC Securities, KBC Peel Hunt, Patria Finance en KBC Financial Products is KBC ook actief in de handel in aandelen en aandelenderivaten. Langs KBC Financial Products om is KBC ook actief in de handel in kredietderivaten en op het gebied van hefboomfondsen. In Nederland bezit KBC ook nog het clearinghuis KBC Clearing.

Jaarverslag van KBC −  ❚ Marktactiviteiten ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Marktactiviteiten ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Marktactiviteiten ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Marktactiviteiten ❚ Jaarverslag van KBC − 


KBC Financial Products (groep) KBC Securities (vennootschappelijk) KBC Peel Hunt

2003

Belang KBC 2004

2003

Nettowinst 2004

2003

ROE 2004

100,0% 100,0% 100,0%

100,0% 100,0% 100,0%

5,3 -8,4 6,4

61,1 10,2 14,5

0,7% -11,0% 8,9%

7,0% 13,8% 17,5%


61 In 2004 versterkte KBC Securities zijn marktleiderschap op Euronext Brussels. Na de ingrijpende herstructurering in 2002 en het overgangsjaar 2003 werd KBC Securities in 2004 opnieuw rendabel, dankzij de sterke daling van de vaste kosten (tot minder dan 40% van het niveau vóór de herstructurering) en de sterke opbrengststijging gerelateerd aan een hernieuwde commerciële dynamiek. In 2004 was KBC Securities ook leadmanager voor de Belgacomoperatie en beklemtoonde op die manier andermaal zijn marktleiderschap voor dit soort operaties. De belangrijkste strategische klemtonen voor KBC Securities zijn de benadering van voornamelijk Belgische middelgrote bedrijven, de institutionele verkoop van aandelen uit Centraal-Europa en de verdere ontwikkeling van KBC Securities’ on-linemakelaar Bolero. Daarnaast werden begin 2005 de diverse Centraal-Europese entiteiten van de groep die betrokken zijn bij de aandelenhandel onder de vleugels van KBC Securities gebracht. De KBC Financial Products-groep behaalde een goed resultaat in 2004. Het volume en de opbrengsten van de handel in converteerbare obligaties waren lager dan in 2003, door een algemeen moeilijker marktklimaat voor dit soort producten. De handel in aandelenderivaten genereerde stijgende opbrengsten, met vooral goede resultaten op de Aziatische markten. De resultaten van de handel in kredietderivaten stegen sterk, onder meer omdat gedurende het jaar twee nieuwe Collateralized Debt Obligation (CDO)transacties werden opgezet en verkocht. Ten slotte zag ook de business van de hefboomfondsen (die in samenwerking met KBC Asset Management werden opgestart) het beheerd vermogen sterk toenemen, van circa 3 miljard Amerikaanse dollar tot meer dan 5 miljard Amerikaanse dollar.

KBC Clearing, ten slotte, is een Amsterdams clearinghuis voor marketmakers en institutionele beleggers, waarin KBC Bank een participatie van 100% bezit (eind 2003 was dat 95%). In 2004 slaagde KBC Clearing erin zijn marktaandeel in Nederland te versterken en zijn activiteiten op succesvolle wijze uit te breiden naar nieuwe markten (Eurex en Liffe). Daarnaast werden ook alle Europese derivatenclearingactiviteiten van KBC Bank overgebracht naar KBC Clearing.

Gemeenschappelijk effectenplatform van KBC en Rabobank Op 10 juni kondigden KBC en Rabobank Nederland de intentie aan om een gemeenschappelijk effectenverwerkingsplatform op te zetten. Aangezien KBC en Rabobank beide toe waren aan de vervanging van hun bestaande systemen, kan op deze wijze de investering in nieuwe systemen worden gedeeld. De juridische formaliteiten voor de oprichting van de nieuwe vennootschap zijn inmiddels afgerond en begin oktober werd de nieuwe vennootschap, die de naam Orbay draagt, officieel opgericht.

62

Waarde en risicobeheer Visie Risico’s zijn inherent aan het ondernemen. Een effectief risicobeheer moet bijdragen tot duurzame waardecreatie voor aandeelhouders, cliënten, medewerkers en andere belanghebbenden door, enerzijds, het onder controle houden van de risicokosten en, anderzijds, het beheersen van de kapitaalkosten. Bank- en verzekeringsactiviteiten brengen typische risico’s met zich mee. Voor de bank gaat het in hoofdzaak om het kredietrisico, het marktrisico en het liquiditeitsrisico. Voor de verzekeraar betreft het in essentie het beleggingsrisico en diverse verzekeringstechnische risico’s. Zowel bank- als verzekeringsactiviteiten brengen bovendien operationele risico’s met zich mee. Het beheersen van al deze risico’s is een van de meest cruciale opdrachten voor het management van de groep.

Principes Het waardeen risicobeheer bij KBC steunt op de volgende grondbeginselen: ❚ Waarde-, risico- en kapitaalbeheer zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het doel van een onderneming is het scheppen van waarde, en hiertoe worden in onzekerheid beslissingen genomen en activiteiten ontplooid. Om haar continuïteit te waarborgen moet de onderneming beschikken over voldoende kapitaal om de onvoorzienbare gevolgen van ongunstige gebeurtenissen en ontwikkelingen te kunnen opvangen; ❚ Het risicobeheer moet integraal en bedrijfswijd worden benaderd, dat wil zeggen rekening houdend met alle risico’s en met inachtneming van alle bedrijfsactiviteiten; ❚ De eerste verantwoordelijkheid voor het waardeen risicobeheer berust bij het lijnmanagement. Een apart Directoraat Waarde- en Risicobeheer (zie verder) dat onafhankelijk van het lijnmanagement opereert, wordt belast met advies, ondersteuning en toezicht; ❚ Iedere materiële banken verzekeringsdochteronderneming moet hetzelfde risk-governancemodel als de moedermaatschappijen toepassen; ❚ De bankentiteiten van de groep installeren (zie verder) een Marktrisicocomité, een Kredietrisicocomité, een Operationeel-Risicocomité en een Asset-Liability

Kredyt Bank en de Tour de Pologne

Sinds 1996 sponsort Kredyt Bank de Tour de Pologne, de bekendste en meest bekeken wielerwedstrijd in Polen. Elk jaar opnieuw in september fietst de Europese top door de verschillende steden en regio’s van Polen.

Kredyt Bank kiest deze Tour voor het dynamische, bijzonder spannende karakter van deze sport. Ook de veiligheidsproblematiek wordt niet vergeten.

63 Management Committee (ALCO). De verzekeringsondernemingen installeren een Verzekeringsrisicocomité, een Operationeel-Risicocomité en een ALCO. Het kredietrisico van de verzekeraar wordt door het Directiecomité behandeld. Zowel banken als verzekeraars organiseren een onafhankelijke risicobeheersfunctie.

Risk-governancemodel Het governancemodel voor waardeen risicobeheer, dat met ingang van 2004 operationeel werd, heeft als doel de verantwoordelijkheden en taken van de diverse organen en personen vast te leggen met het oog op het solide beheer van de waardecreatie en alle daaraan verbonden risico’s voor de banken verzekeringsactiviteit. Het governancemodel van KBC is georganiseerd op drie niveaus: ❚ bedrijfs- en risicosoortoverkoepelende comités: de Raad van Bestuur, het Auditcomité, het Directiecomité, het GroepsALCO, het ALCO Verzekeringen en het ALCO Bank. Deze comités richten zich op het globale risicobeheer en op de bewaking van waardecreatie en kapitaaltoereikendheid voor de volledige groep; ❚ gespecialiseerde risicocomités: ze richten zich op de uitwerking van een groepswijd kader voor één risicosoort en zien toe op het risicobeheersproces voor deze risicosoort; ❚ het lijnmanagement en de activiteitsgerichte comités: het lijnmanagement is de eerste verantwoordelijke voor het waardeen risicobeheer. De meting van risico’s, economisch kapitaal en waardecreatie voor alle relevante bedrijfseenheden gebeurt door het Directoraat Waarde- en Risicobeheer en wordt rechtstreeks gerapporteerd aan het lijnmanagement en aan de bevoegde activiteitsgerichte comités.

Raad van Bestuur en Auditcomité Een belangrijke rol in het waardeen risicoproces is weggelegd voor de Raad van Bestuur en het Auditcomité. Regelmatige rapportering aan het Auditcomité garandeert een ruime informatiestroom naar de bevoegde leden van de Raad van Bestuur gedurende het jaar. De betrokkenheid van de volledige Raad van Bestuur bij de jaarlijkse goedkeuring van de limieten voor risicotolerantie zorgt ervoor dat de Raad met kennis van zaken beslist over de voor KBC aanvaardbaar geachte risicograad en de adequaatheid van de risicobeheersstructuur.

Directiecomité en ALCO’s Het Directiecomité is verantwoordelijk voor de uitvoering van de strategie voor waardeen risicobeheer, tekent de structuur uit en stelt de nodige middelen ter beschikking voor de concrete invulling van de risicobeheerstaken. Binnen het Directiecomité werd een Chief Risk Officer aangesteld met als specifieke opdracht het toezicht op het risicobeheer en de interne controlestructuur. Om te vermijden dat de beleggingsbeslissingen van de verzekeraar zouden kunnen worden geïnspireerd door niet-publieke informatie in de bank en omgekeerd, werd het Groeps-ALCO opgesplitst in drie comités: een Groeps-ALCO, een ALCO Bank en een ALCO Verzekeringen. De laatste twee beheren de respectieve ALM-posities van bank en verzekeraar. Bovendien werden (wegens overlapping) de taken van het vroegere Groeps-Waarde- en Risicocomité toegevoegd aan het GroepsALCO. Bovenop het toezicht op het concentratierisico, het beheer van de groepswijde kredietrisico’s op portefeuilleniveau en de bewaking van de voorbereidingen op de richtlijnen van Basel II en Solvency II, wordt het Groeps-ALCO bijgevolg ook verantwoordelijk voor het opzetten van spiegelportefeuilles en de uitbouw van het kapitaalbeheer.

Waarde en risicobeheer

Jaarverslag van KBC −  ❚ Waarde en risicobeheer ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Waarde en risicobeheer ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Waarde en risicobeheer ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ W

Raad van Bestuur

Auditcomité Directiecomité (Chief Risk Officer) Overkoepelend Groeps-ALCO

ALCO Bank

Directie Waarde- en Risicobeheer

ALCO Verzekeringen Per risicosoort

Marktrisicocomité

Verzekeringsrisicocomité

Operationeel-Risicocomité

Kredietrisicocomité

64 Gespecialiseerde risicocomités De risicocomités vergaderen onder voorzitterschap van de Chief Risk Officer en bestaan uit vertegenwoordigers van het lijnmanagement en van het Directoraat Waarde- en Risicobeheer. Per risicocategorie fungeert een specifiek comité: ❚ Het Marktrisicocomité bewaakt de marktrisico’s binnen de omgeving van de valuta- en effectenhandel. De ALM-risico’s worden evenwel beheerd en bewaakt door het GroepsALCO; ❚ Het Kredietrisicocomité is verantwoordelijk voor het toezicht op de samenstelling en kwaliteit van de kredietportefeuille (inclusief het tegenpartijrisico op (her)verzekeringen en markttransacties); ❚ Het Operationeel-Risicocomité is belast met het toezicht op het operationeel-risicobeheer van de groep; ❚ Het Verzekeringsrisicocomité is verantwoordelijk voor het toezicht op de specifieke verzekeringsrisico’s (premie- en reserverisico bij schadeverzekeringen en verschillende vormen van levenrisico zoals langleven-, invaliditeits- en sterfterisico).

Kapitaalbeheer In 2004 werd ook gestart met een meerjarenprogramma dat als voorwerp heeft het economisch kapitaal te berekenen. Hiertoe werd binnen het Directoraat Waarde- en Risicobeheer een aparte cel opgericht. De belangrijkste concepten die gerelateerd zijn aan economisch kapitaal werden ondertussen gedefinieerd en een gedetailleerd plan van aanpak werd uitgewerkt. Het uiteindelijke doel van het programma is ervoor te zorgen dat de beschikbare financiële middelen productiever kunnen worden ingezet.

Kredietrisicobeheer Omschrijving Kredietrisico is het risico van wanbetaling of wanprestatie (non-performance) door een kredietnemer, een garantieverstrekker, een tegenpartij (van een professionele transactie) of een emittent (van een schuldinstrument) als gevolg van de insolvabiliteit of de betalingsonwil van de tegenpartij, of als gevolg van maatregelen van politieke of monetaire autoriteiten of gebeurtenissen in een bepaald land. In het laatste geval spreekt men ook van landenrisico.

Kredietrisico bankactiviteiten Bewaking van het kredietrisico De bewaking van het kredietrisico gebeurt op basis van regels en procedures, goedgekeurd door het Directiecomité, die betrekking hebben op het acceptatieproces voor kredieten limietaanvragen, het toezichts- en bewakingsproces voor kredietrisico’s en het portefeuillebeheer. De specifieke procedures die op het landenrisico betrekking hebben, worden verder in dit hoofdstuk besproken. Acceptatieproces Een kredietvoorstel wordt altijd schriftelijk voorgelegd door een commerciële entiteit. Kredietaanvragen voor grotere of meer risicovolle dossiers worden vervolgens doorgelicht door een kredietadviseur, die in zijn aanbeveling aandacht heeft voor de algemene kredietpolitiek en de risicoaspecten. De beslissing over een kredietvoorstel wordt in principe collegiaal genomen door twee of meer personen, al dan niet verenigd in een kredietcomité. Voor grotere of meer risicovolle kredieten behoort minstens één beslisser tot de kredietfunctie,

Jaarverslag van KBC −  ❚ Waarde en risicobeheer ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Waarde en risicobeheer ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Waarde en risicobeheer ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Waarde en risicobeh

Kredietportefeuille (Inclusief bedrijfs- en bankobligaties)

31-12-2003

31-12-2004

140,4 102,2

148,8 107,6

Kredietportefeuille naar origine (in procenten van portefeuille toegestane kredieten) Netwerk in België Netwerk in Centraal-Europa Netwerk in de rest van de wereld Totaal

49,0% 14,2% 36,7% 100,0%

47,7% 15,3% 37,0% 100,0%

Kredietportefeuille naar krediettype (in procenten van portefeuille toegestane kredieten) Uitbetalingskredieten Stand-bykredieten Garantiekredieten Verkochte kredietderivaten Obligaties (alleen bedrijven en banken) Totaal

79,5% 7,6% 6,6% 0,2% 6,1% 100,0%

80,1% 7,2% 6,5% 0,2% 6,0% 100,0%

Totale kredietportefeuille (in miljarden euro) Toegestaan bedrag Uitstaand bedrag


65 die onafhankelijk is ten opzichte van het commerciële netwerk. Het Centraal Kredietcomité beslist over de grootste en meest risicovolle kredieten. Twee leden van het Directiecomité maken deel uit van dit comité, waarvan één als voorzitter. De andere beslissingsechelons bevinden zich op verschillende hiërarchische niveaus, van het kantoor zelf tot het Uitgebreid Kredietcomité, dat qua bevoegdheden net onder het Centraal Kredietcomité staat en wordt voorgezeten door een lid van het Directiecomité. Het bevoegde beslissingsechelon wordt bepaald op basis van beslissingsmatrices die onder meer rekening houden met het groepsrisicototaal, de risicoklasse en de aard van de tegenpartij (particulier, bedrijf, overheid, financiële instelling). Het groepsrisicototaal is de som van alle bestaande en gevraagde kredieten en limieten bij alle KBC-bankentiteiten, van alle maatschappijen van de groep waartoe de tegenpartij behoort. Ontvangen waarborgen of garanties worden niet in mindering gebracht op dit totaal. Waarborgen worden bovendien ook meegeteld in het groeprisicototaal van de waarborgverstrekkende tegenpartij. In 2004 werd beslist het groepsrisicototaal te verruimen met de kredietrisico’s van KBC Verzekeringen (zie verder). De risicoklasse is een inschatting van het risico verbonden aan het krediet en kan op twee manieren worden bepaald. De oude manier klasseert op basis van ervaring een krediet in een bepaalde risicoklasse (van laag risico tot verlies). De nieuwe manier maakt gebruik van intern ontwikkelde ratingmodellen (zie Interne kredietrisicomodellen en Basel II) en wordt alsmaar meer toegepast. Toezichts- en bewakingsproces In principe houdt een lid van een hoger kredietcomité toezicht op de beslissingen van het onmiddellijk lagere delegatieechelon. Dat toezicht betreft een toetsing van de beslissing aan de kredietpolitiek.

De kredietbewaking gebeurt op basis van risicoklassen. In de nieuwe benadering, gebaseerd op interne-ratingmodellen, wordt een onderscheid gemaakt tussen de kans op een in gebreke blijven (Probability of Default of PD) en het verwachte verlies (Expected Loss of EL), dat naast de PD ook rekening houdt met de verwachte uitstaande omloop bij in gebreke blijven en het niet-recupereerbare verlies in dat geval. De normale kredietportefeuille wordt ingedeeld in een klasse van 1 (laagste risico) tot 9 (hoogste risico), en dat zowel voor EL als PD. Kredieten in de normale kredietportefeuille worden periodiek herzien, waarbij de frequentie onder meer afhankelijk is van de risicoklasse. Daarnaast wordt de normale kredietportefeuille regelmatig gescreend op interne en externe signalen die kunnen wijzen op een verhoogd kredietrisico. Elke gebeurtenis met een substantieel risicoverhogend effect wordt onmiddellijk aan het bevoegde echelon gerapporteerd, wat eventueel tot een aanpassing van de risicoklasse leidt. De meest risicovolle kredieten in de normale kredietportefeuille − dossiers met PD 8 en 9 − worden speciaal bewaakt, wat onder meer een kwartaalrapportering aan een hoger beslissingsechelon inhoudt. De debiteuren in gebreke (conform de Basel II-definitie van default) worden ingedeeld in PD-klassen 10, 11 en 12 (op het vlak van EL wordt geen verder onderscheid meer gemaakt en is EL 9 de hoogst mogelijke risicoklasse). PD-klasse 10 betreft nog performing debiteuren (zie definitie verder in dit hoofdstuk) en klassen 11 en 12 betreffen non-performing debiteuren, waarbij klasse 12 debiteuren omvat waarvan de kredieten zijn opgezegd of waarvoor er sprake is van een faillissement. Elk kwartaal wordt, wat de grotere dossiers betreft, aan het Directiecomité een overzicht van alle debiteuren in gebreke voorgelegd.



Kredietportefeuille (vervolg) (Inclusief bedrijfs- en bankobligaties)

66

Kredietportefeuille naar sector van de tegenpartij (in procenten van portefeuille toegestane kredieten) Particulieren Financiële en verzekeringsdiensten wrv. banken wrv. verzekeringsmaatschappijen wrv. rest Overheden Bedrijven wrv. Niet-financiële diensten1 wrv. Klein- en groothandel wrv. Vastgoed2 wrv. Bouw wrv. Auto-industrie wrv. Chemische nijverheid wrv. Elektriciteit wrv. Landbouw, veeteelt en visserij wrv. Voedingsindustrie wrv. Olie, gas en andere brandstoffen wrv. Elektronica wrv. Metaal wrv. Traders wrv. Telecom wrv. Horeca (inclusief hotels) wrv. Luchtvaart wrv. Scheepvaart wrv. rest Totaal

31-12-2003

31-12-2004

19,7% 17,0% 8,5% 0,3% 8,2% 3,6% 59,7% 12,7% 9,5% 4,8% 4,2% 3,4% 2,5% 3,3% 2,6% 2,3% 1,7% 1,4% 1,7% 1,3% 1,0% 0,9% 0,9% 1,0% 4,5% 100,0%

20,7% 16,5% 8,0% 0,4% 8,1% 3,6% 59,2% 11,6% 9,0% 5,4% 4,1% 3,5% 3,4% 3,0% 2,5% 2,4% 2,0% 1,4% 1,4% 1,2% 1,0% 1,0% 0,9% 0,8% 4,7% 100,0%


Kredietportefeuille, indeling naar sector (31-12-2004)

21% 29%

17%

4% 4% 5% 9%

12%

Particulieren Financiële en verzekeringsdiensten Niet-financiële diensten Klein- en groothandel Vastgoed Bouw Overheden Rest

Waardeverminderingen Wanneer een dossier van een debiteur in gebreke (PD 10-12) een potentieel verlies vormt, past KBC waardeverminderingen toe, op basis van een schatting van het verlies en dus rekening houdend met onder meer de waarborgen. Die schatting wordt per dossier gemaakt, met uitzondering van de kleinere dossiers in het retailsegment, waarvoor de waardeverminderingen op portefeuillebasis worden berekend. Ook voor speciale gebeurtenissen die in de (nabije) toekomst een negatieve invloed kunnen hebben op de kredietkwaliteit werden zo nodig aanvullende (algemene) voorzieningen aangelegd. Voor de buitenlandse kredieten werden bovendien een algemene voorziening voor kredietverliezen (gebaseerd op de risicoklasse) en een voorziening voor landenrisico’s (zie verder) gevormd. Vanaf boekjaar 2005 schakelt KBC over op IFRS, wat onder meer betekent dat de methodologie voor de toepassing van waardeverminderingen verandert (meer hierover in het hoofdstuk Overige informatie). Portefeuillebeheer Het toezicht op portefeuillebasis gebeurt onder meer met een kwartaalrapportering over de omvang en samenstelling van de geconsolideerde kredietportefeuille, die ook wordt voorgelegd aan het Directiecomité. De belangrijkste risicoconcentraties worden bewaakt op basis van diverse periodieke en ad-hocrapporten. Ten behoeve van de Raad van Bestuur wordt jaarlijks een overzicht van de hoogste risicoconcentraties opgemaakt. De cel Portfolio Management binnen de kredietfunctie heeft als doel de kredietportefeuille actief te beheren en te bewaken. Specifieke doelstellingen zijn onder andere de verwerving van een goed inzicht in het risicoprofiel en de verhoging van de liquiditeit van de portefeuille. Deze cel spoort enerzijds actief risicoconcentraties op en zoekt anderzijds naar mogelijkheden om de diversificatie van de kredietportefeuille te verhogen. Om deze doelstellingen te realiseren, gebruikt Portfolio Management


Kredietportefeuille (vervolg) (Inclusief bedrijfs- en bankobligaties)

31-12-2003

31-12-2004

Kredietportefeuille naar rating van het land van de tegenpartij of van de garant (in procenten van portefeuille toegestane kredieten) Investment grade-landen 99,1% 99,2% wrv. landen in klasse AAA, AA, A en internationale instellingen 94,1% 98,4% wrv. landen in klasse BBB 4,9% 0,8%3 Non-investment grade-landen 0,9% 0,8% wrv. landen in klasse BB en B 0,8% 0,6% wrv. landen in klasse CCC, CC, C en D 0,1% 0,2% Totaal 100,0% 100,0% 1 Waaronder diensten met betrekking tot consulting, onderwijs, ontspanning en vrije tijd, gezondheidszorg, huur en leasing (zonder bankverband). 2 Definitie werd licht gewijzigd. De cijfers werden bijgevolg retroactief aangepast. 3 Heeft te maken met een verhoging van de interne landenrating van Slowakije (van klasse BBB naar klasse A).

67 alle op de markt beschikbare instrumenten, waaronder kredietderivaten. Ten slotte is deze cel ook belast met de coördinatie van effectiseringsoperaties van bedrijfskredieten. KBC effectiseert kredieten om zijn kredietrisico actief te beheren en tegelijkertijd kapitaalbesparingen te realiseren. Centraal-Europa Voor de Centraal-Europese dochtermaatschappijen waarin KBC een meerderheid bezit, gelden in principe dezelfde procedures als voor de overige internationale KBCentiteiten. Zo beschikken ze over een eigen lokale beslissingsbevoegdheid die, zoals voor de andere KBC-entiteiten, gekoppeld is aan het groepsrisicototaal op geconsolideerde basis en de risicoklasse. Naast alle kredietaanvragen die een bepaald niveau overschrijden, moeten ook alle aanvragen met betrekking tot financiële instellingen en landenlimieten aan het hoofdkantoor worden voorgelegd.

De kredietportefeuille De kredietportefeuille, die in de tabellen in kaart wordt gebracht, omvat alle uitbetalingskredieten, stand-bykredieten, garantiekredieten en kredietderivaten (verkochte protectie) van KBC Bank en alle dochtermaatschappijen waarin een meerderheidsbelang wordt aangehouden, toegestaan aan particulieren, bedrijven, overheden en banken. Bedrijfs- en bankobligaties uit de beleggingsportefeuille zijn daarin inbegrepen, maar overheidsobligaties (die veeleer te situeren zijn bij het thesaurie- en liquiditeitsbeheer) en effecten in de handelsportefeuille zijn uitgesloten. Ook niet inbegrepen zijn onder meer alle professionele transacties (plaatsingen bij financiële instellingen, valutatransacties, swaps, repos en reverse repos, en andere), de commerciële kortetermijntransacties (documentaire kredieten, pre-exportfinancieringen, en dergelijke) en alle intragroepstransacties. Het toegestaan bedrag, dat vermeld wordt in de tabellen, bevat zowel de committed als de uncommitted kredieten. Alle gegevens met betrekking tot de kredietportefeuille, non-performing kredieten en waardeverminderingen, totaal kredietrisico en landenrisico worden geput uit interne risicobeheersgegevensbestanden en zijn in een beperkt aantal gevallen gebaseerd op veronderstellingen of extrapolaties. De gegevens zijn niet geaudit. Berekend volgens bovenstaande definitie bedroeg de totale portefeuille toegestane kredieten 149 miljard euro per einde 2004, een stijging met 6% tegenover het jaar

Kredietportefeuille, indeling naar origine (31-12-2004)

37% 48%

15%

Netwerk in België Netwerk in Centraal-Europa Netwerk in de rest van de wereld



Indeling naar interneratingklasse Deel van de kredietportefeuille

31-12-2004

PD 1 (kleinste kans op default) PD 2 PD 3 PD 4 PD 5 PD 6 PD 7 PD 8 PD 9 (grootste kans op default) Totaal van de normale klassen

5% 16% 24% 16% 14% 15% 6% 1% 2% 100%

68 daarvoor. De kredietportefeuille van Nova Ljubljanska banka is daarin niet inbegrepen, omdat het een minderheidsparticipatie betreft. De kredietportefeuille is geografisch goed gediversifieerd. Het netwerk in België tekent voor 48% van de toegestane kredieten, gevolgd door het netwerk in de rest van de wereld (37%, hoofdzakelijk bestaande uit vestigingen in de VS, WestEuropa en Azië). De Centraal-Europese dochtermaatschappijen CˇSOB, K&H Bank en Kredyt Bank (in de tabel: CentraalEuropa) nemen 15% van de totale portefeuille toegestane kredieten (of bijna 18% van de portefeuille uitstaande kredieten) voor hun rekening en wonnen de laatste jaren duidelijk aan belang. De kredietportefeuille bestaat nagenoeg volledig (99%) uit tegenpartijen (of garanten) uit investment grade-landen (rating AAA tot en met BBB-). Uitbetalingskredieten blijven de belangrijkste kredietvorm, gevolgd door stand-bykredieten en handtekeningkredieten (garanties). Ook naar sector is de kredietportefeuille goed gediversifieerd. Op basis van de in de tabel gehanteerde sectorindeling, hebben vijf sectoren een aandeel groter dan 5%, waaronder de Financiële sector (met traditioneel een veeleer laag risicoprofiel), de Particulieren (waar het risico per definitie gespreid is over vele, relatief kleine kredietdossiers), de Niet-financiële diensten en de Klein- en groothandel (die evenwel beide een verzameling zijn van diverse subsectoren) en, ten slotte, de Vastgoedsector (die geografisch sterk gespreid is). Van de meer conjunctuurgevoelige sectoren stonden de laatste jaren vooral Luchtvaart, Telecom en Elektriciteit in de belangstelling. Wat deze laatste betreft, moet worden opgemerkt dat, na een aantal turbulente jaren, de elektriciteitssector opnieuw in rustiger vaarwater terechtkwam, hoewel de sector tegen een aantal uitdagingen blijft aankijken. Het terughoudende beleid,

in de vorm van strikte sectorlimieten, werd dan ook in 2004 voortgezet en veroorzaakte, samen met de terugbetaling van enkele kredieten, een daling van het belang van de elektriciteitssector in de totale kredietportefeuille van 3,3% per einde 2003 tot 3,0% per einde 2004. Een illustratieve verdeling van de normale kredietportefeuille (PD-klassen 1 tot en met 9) voor een deel van de kredietportefeuille volgt in de tabel (het onderzochte staal vertegenwoordigt 64 miljard euro aan toegestane kredieten). Bij interpretatie van de tabel moet er duidelijk op worden gewezen dat de onderverdeling vooralsnog maar een deel van de kredietportefeuille betreft en dus niet kan worden geëxtrapoleerd naar de volledige kredietportefeuille (een aantal belangrijke segmenten zoals overheden, financiële instellingen en de Centraal-Europese portefeuilles ontbreken vooralsnog).

Non-performing kredieten en waardeverminderingen Non-performing kredieten zijn leningen (en bedrijfs- en bankobligaties uit de beleggingsportefeuille) waarvan de rente- of hoofdsombetalingen meer dan 90 dagen achterstallig zijn (PD 11 en 12). Per einde 2004 was 2,9% van de portefeuille non-performing, en hiervan was 63% gedekt door specifieke waardeverminderingen voor non-performing kredieten. Wanneer naast de specifieke waardeverminderingen voor non-performing kredieten ook de algemene kredietgerelateerde waardeverminderingen (zie verder) in aanmerking worden genomen, bedroeg de dekking van de non-performing kredieten 67%. Wanneer ook de specifieke waardeverminderingen voor nog performing kredieten in aanmerking worden genomen, bedroeg de dekking 81%.


Nonperforming kredieten* (Inclusief bedrijfs- en bankobligaties)

31-12-2003

31-12-2004

Non-performing kredieten en specifieke waardeverminderingen (in miljoenen euro) Non-performing kredieten Specifieke waardeverminderingen voor non-performing kredieten

3 461 2 014

3 148 1 991

Non-performing ratio Naar origine ❚ Netwerk in België ❚ Netwerk in Centraal-Europa ❚ Netwerk in de rest van de wereld Totaal

2,9% 6,8% 2,4% 3,4%

2,5% 6,2% 1,7% 2,9%

Dekkingsratio Naar origine ❚ Netwerk in België ❚ Netwerk in Centraal-Europa ❚ Netwerk in de rest van de wereld Totaal

61,2% 60,0% 49,5% 58,2%

62,5% 66,7% 57,7% 63,2%

* Ratio’s: zie definities in hoofdstuk Overige informatie. De gegevens voor 2003 werden retroactief aangepast (rechtzetting van het feit dat in 2003 een aantal kredieten van Kredyt Bank in Polen verkeerdelijk als non-performing waren geklasseerd).

69 Bovenop de specifieke waardeverminderingen voor non-performing kredieten, past KBC ook specifieke waardeverminderingen toe voor kredieten die nog performing zijn. Per einde 2004 bedroegen deze waardeverminderingen 0,4 miljard euro.

voor Kredyt Bank en 0,26% voor CˇSOB). Voor België en de Rest van de wereld bedroeg de kredietverliesratio respectievelijk 0,09% en 0,26% in 2004.

Daarnaast houdt de bank ook een aantal algemene waardeverminderingen of voorzieningen aan. De algemene waardevermindering voor buitenlandse kredieten is een voorziening die is gebaseerd op de onderverdeling van (een deel) van de kredietportefeuille volgens risicoklasse (volgens de oude defintie, dus lage, gemiddelde en hoge risico’s). De waardevermindering voor landenrisico’s is een door de regelgever, de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (CBFA), opgelegde waardevermindering voor welbepaalde landen (zie verder bij Landenrisico’s). Eind 2004 bedroegen beide algemene waardeverminderingen samen 0,1 miljard euro. Vanaf boekjaar 2005 schakelt KBC over op IFRS, wat onder meer betekent dat de methodologie voor de toepassing van waardeverminderingen verandert (meer hierover in het hoofdstuk Overige informatie).

Andere kredietrisico’s

De kredietverliesratio geeft weer wat de invloed is van de nettoverandering in specifieke waardeverminderingen (en afschrijvingen) op de winst, voor belastingeffecten, ten opzichte van de gemiddelde brutovorderingen op cliënten (in tegenstelling tot de voormelde cijfers, exclusief bedrijfs- en bankobligaties en buitenbalansposten). De tabel geeft de ontwikkeling van deze ratio weer. In 2004 daalde de totale kredietverliesratio van KBC Bank van 0,71% tot 0,20%. De daling is opmerkelijk in Centraal-Europa, waar in 2003 bij Kredyt Bank aanzienlijke extra waardeverminderingen werden geboekt als gevolg van een grondige screening van de kredietportefeuille. De kredietverliesratio voor Centraal-Europa daalde in 2004 dan ook van 2,75% naar 0,48% (als volgt samengesteld: 0,64% voor K&H Bank, 0,69%

Naast de kredietrisico’s hiervoor gerapporteerd bij Kredietportefeuille, zijn er ook nog kredietrisico’s die verband houden met andere bankactiviteiten. Professionele transacties Die omvatten het plaatsen van liquiditeiten bij professionele tegenpartijen en het verhandelen van effecten en derivaten (met inbegrip van wisselverrichtingen). Door het verhandelen van effecten of derivaten (valutaproducten, swaps, opties, en dergelijke) ontstaat een kredietrisico op de tegenpartij waarmee de transactie wordt afgesloten, wanneer de transactie een positieve vervangingswaarde krijgt voor de bank. Dit tegenpartijrisico (het presettlementrisico) wordt bewaakt met tegenpartijlimieten, waarvan het acceptatieproces vergelijkbaar is met dat voor kredieten. Bovendien ontstaat er op het ogenblik van de vereffening van sommige transacties een risico van niet-ontvangst van de verschuldigde sommen. Dit tegenpartijrisico (het settlementrisico) wordt bewaakt middels specifieke settlementlimieten voor tegenpartijen. Het tegenpartijrisico (presettlementrisico) dat voortspruit uit deze professionele transacties wordt berekend volgens de BIS-reglementering terzake (mark-to-market, indien positief, plus een add-onpercentage). Voor een deel van de portefeuille van KBC Financial Products gebeurt de berekening op basis van de potential future exposure. Bijna alle plaatsingen (meer dan 85%) en het merendeel van de derivatentransacties (meer dan 70%) worden afgesloten met financiële instellingen. Van de kredietinstellingen waarvoor een interne rating beschikbaar



Kredietverliesratio België Centraal-Europa Rest van de wereld Totaal KBC Bank

31-12-2003

31-12-2004

0,24% 2,75% 0,48% 0,71%

0,09% 0,48% 0,26% 0,20%

70 is, zijn het overgrote deel (99%) investment grade-tegenpartijen. Bovendien wordt, waar mogelijk, het tegenpartijrisico door een aantal technieken gereduceerd. Zo verloopt het plaatsen van liquiditeiten voor een belangrijk deel via reverse repotransacties, waardoor de plaatsingen zijn afgedekt door waarborgen. Wat de handel in derivaten betreft, worden zoveel mogelijk afdwingbare nettingcontracten afgesloten, die het mogelijk maken om wederzijdse posities in geval van default te compenseren. Met een aantal tegenpartijen worden verder ook collateral agreements afgesloten, die resulteren in een dagelijkse afdekking van het positieve marktrisico door het storten van effecten of contanten. Daarnaast is KBC Bank sinds september 2002 een van de actieve participanten in het Continuous Linked Settlement-mechanisme. Voor de valutatransacties die via dit systeem worden vereffend, zijn de settlementrisico’s op de betrokken tegenpartijen effectief uitgeschakeld. Effecten in de handelsportefeuille Naast de obligaties uit de beleggingsportefeuille, zijn er ook kortstondige risico’s als gevolg van het aanhouden van effecten in de handelsportefeuille. Ook hier wordt het risico bewaakt door middel van limieten. Commerciële kortetermijntransacties met banken Ook deze transacties, waaronder bijvoorbeeld documentaire kredieten export en pre-export en post-importfinancieringen, brengen een kredietrisico met zich mee. Opnieuw wordt dat bewaakt met behulp van limieten. Overheidseffecten Tot slot kunnen ook de kredietrisico’s worden vermeld die verbonden zijn aan het aanhouden van overheidsobligaties in de beleggingsportefeuille. Gelet op de kwaliteit van de tegen-

partijen of emittenten zijn de kredietrisico’s hier uiteraard beperkt. Aandelen in de beleggingsportefuille Hoewel aandelen in principe geen deel uitmaken van de kredietrisico’s (zie de definitie aan het begin van dit hoofdstuk), worden ze wel opgenomen in de overzichten van de risico’s per tegenpartijgroep (groepsrisicototalen). In de loop van 2005 worden deze overzichten aangevuld met de aandelenportefeuille van de verzekeraar.

Landenrisico Het landenrisico wordt bewaakt door het instellen van limieten per land en looptijd, zowel voor transferabiliteitsrisico’s als voor uitvoeringsrisico’s (performance risks). Niettegenstaande het getemperde landenrisico worden ook B-leningen van supranationale instellingen (verder IFC B-leningen) geïmputeerd op de limiet voor transferabiliteitsrisico’s. Per land wordt, volgens een voorzichtige methodiek (zie verder), het landenrisico berekend. Dat bevat ook risico’s die veeleer beperkt zijn, zoals de hiervoor al vermelde uitvoeringsrisico’s, IFC Bleningen en vorderingen op overheden en op kredietinstellingen. Voorstellen voor het instellen of veranderen van landenlimieten worden gecentraliseerd op het hoofdkantoor en, na onafhankelijk kredietadvies, voorgelegd aan het bevoegde beslissingsechelon. Bij het afsluiten van elke nieuwe transactie moet men nagaan of er voldoende beschikbare ruimte is op de landenlimiet en, indien relevant, de betrokken sublimieten. Overschrijdingen van landenlimieten moeten vooraf aan vastgelegde beslissingsechelons worden voorgelegd.


Landenrisico (Exclusief transacties in lokale munt, in miljoenen euro, 31-12-2004)

Naar restlooptijd

Naar transactietype

<1 jaar

IFC B-Leningen

Uitvoeringsrisico’s

Kredieten

Obligaties en aandelen

Professioneel

MLT-exportfinanciering

KT commercieel

6 575 6 350 3 009 2 756 990 868 721 323 292 21 883

2 780 3 141 909 1 795 448 677 216 116 38 10 119

3 795 3 208 2 099 961 543 192 504 207 254 11 764

0 1 0 8 3 0 21 17 0 50

302 15 0 4 59 13 127 150 0 668

4 802 2 108 1 249 1 723 362 113 462 99 30 10 947

782 1 355 828 387 7 125 33 0 217 3 734

626 2 687 924 403 136 617 41 2 30 5 465

11 26 0 4 5 0 2 7 1 55

53 158 8 229 420 0 35 48 14 965

17 111

12 90

6 21

4 3

0 9

7 24

0 0

0 2

0 1

6 72

> 1 jaar

31-12-2004

Landenrisico per werelddeel Centraal- en Oost-Europa West-Europa* Noord-Amerika Azië Midden-Oosten Oceanië Latijns-Amerika Afrika Internationale instellingen Totaal Probleemlanden (lijst CBFA) Indonesië Turkije

Totaal

* Exclusief het eurogebied. In 2004 werd de methodologie voor de berekening van landenrisico verder verfijnd, wat resulteerde in een daling van de exposures op onder meer West-Europa, Centraal- en Oost-Europa en Azië. Om die reden is een vergelijking met 2003 weinig zinvol en worden in deze tabel geen referentiecijfers gegeven.

Methodiek voor de berekening van het landenrisico De volgende risico’s worden opgenomen: ❚ kredieten, zoals uitbetalingskredieten, verbinteniskredieten en kredietderivaten, inclusief zogenaamde middellangetermijnexportkredieten, IFC B-leningen en uitvoeringsrisico’s; ❚ obligaties en aandelen uit de beleggingsportefeuille; ❚ plaatsingen en andere professionele transacties, zoals valutatransacties en swaps; ❚ commerciële kortetermijntransacties, zoals documentaire kredieten en pre-exportfinancieringen.

lijst (op 31 december 2004: Cuba en Irak). Ten slotte verhoogt KBC het aldus berekende bedrag tot het niveau van de intern berekende expected loss, indien dat hoger is. Op 31 december 2004 bedroeg de aldus toegepaste waardevermindering voor landenrisico’s 12 miljoen euro.

In principe worden individuele transacties volgens de volgende regels aan de landenlimieten toegewezen:

Interne kredietrisicomodellen en Basel II

❚ Volwaardige garanties verleggen het landenrisico naar het land van de garant; ❚ Transacties met een buitenlands kantoor van een hoofdzetel worden aan het land van het kantoor toegewezen, tenzij de rating van het land van de hoofdzetel lager is dan die van het land van het kantoor (dan: toewijzing aan het land van de hoofdzetel);

❚ Risico’s in de nationale munt van de tegenpartij en risico’s met betrekking tot landen

van het eurogebied worden niet opgenomen, maar worden afzonderlijk gerapporteerd.

Door de sterke aanwezigheid van KBC in Centraal-Europa, via zijn dochtermaatschappijen in Tsjechië, Slowakije, Hongarije en Polen, bedroeg het landenrisico op die regio 6,6 miljard euro per einde 2004. Op West-Europa (exclusief het eurogebied) bedroeg het landenrisico 6,4 miljard euro (met het Verenigd Koninkrijk, als niet-euroland, als belangrijkste land) en op Noord-Amerika 3,0 miljard euro. Het landenrisico op Azië bedroeg 2,8 miljard euro en betrof voornamelijk Zuid-Korea, Taiwan, China, Singapore en Hongkong. Het risico op andere regio’s bleef relatief beperkt. Het Midden-Oosten tekende voor 1 miljard euro, Oceanië voor 0,9 miljard euro, Latijns-Amerika voor 0,7 miljard euro en Afrika voor 0,3 miljard euro. De Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (CBFA) verplicht de banken waardeverminderingen toe te passen voor het risico ten opzichte van een aantal landen (op 31 december 2004: Indonesië en Turkije), ten bedrage van een bepaald percentage van de uitstaande kredietrisico’s (met uitsluiting van transacties met beperkt landenrisico). Dat percentage kan, binnen een opgelegde onder- en bovengrens, vrij worden bepaald, maar KBC hanteert altijd het plafondpercentage Bovendien voegt KBC een aantal landen toe aan de CBFA-

Basel II en het QCR-programma In 1999 introduceerde KBC een programma gericht op een accurate, meer kwantitatieve meting van kredietrisico’s (Quantitative Credit Risk of QCR), onder meer met het oog op een adequatere inschatting en afstemming van opbrengsten en risico’s, de ondersteuning van de kredietrisicobewaking en een efficiëntere sturing van de kredietprocessen. Het herziene BaseIkader (Basel II) beoogt dan weer een betere alignering van kapitaal en risico en omvat bijvoorbeeld meer geavanceerde methodes voor de bepaling van het reglementair kapitaal, die gebaseerd zijn op een consistente, kwantitatieve interne inschatting van onder andere de kredietrisico’s. Gezien de overlapping van het QCR-programma en Basel II, werd de voorbereiding op Basel II voor kredietrisico’s ingepast in het QCR-programma. Ondertussen zijn heel wat toepassingen van de meer kwantitatieve bepaling van risico’s effectief in gebruik, waardoor de bank tegemoetkomt aan de zogenaamde use test van Basel II (wat inhoudt dat interne inschattingen van kredietrisico’s ook daadwerkelijk worden gebruikt). IRB-benadering KBC Bank opteert voor de Internal Rating Based (IRB)-benadering en zal in eerste instantie IRB Foundation toepassen. Overwogen wordt om later over te stappen op IRB Advanced (voor het retailsegment, waarvoor Basel II alleen de advancedbenadering toestaat, wordt deze laatste uiteraard onmiddellijk toegepast).

71



72 In het QCR-programma lopen de voorbereidingen op de interne bepaling van de kans op het in gebreke blijven van cliënten (Probability of Default, een vereiste voor de foundation-benadering) evenwel parallel met de interne bepaling van het verwachte verlies bij het in gebreke blijven (Loss Given Default) en van de verwachte exposure bij een default (Exposure at Default), beide verdere vereisten voor de advanced-benadering. Hoewel de bank dus praktisch voldoet aan de vereisten voor IRB Advanced, wordt de stap nu nog niet gezet, vooral om de dochtermaatschappijen in Centraal-Europa de tijd te gunnen om aan te sluiten bij deze ontwikkelingen. Interne modellering van Probability of Default (PD) De ontwikkeling van modellen wordt gecoördineerd door het (van het commerciële netwerk onafhankelijke) Directoraat Waarde- en Risicobeheer. Expertise op het vlak van kredietproducten, systemen en processen wordt ingebracht door de (eveneens onafhankelijke) kredietfunctie, terwijl interne audit een toezichtsfunctie uitoefent. Bij de kredietverlening aan particulieren neemt een statistisch bepaalde gedragsscore een belangrijke plaats in. Bij de kredietverlening aan kleinere KMO’s wordt deze gedragsscore gecombineerd met statistisch bepaalde scorekaarten die zowel op financiële als kwalitatieve gegevens zijn gebaseerd. Voor grotere KMO’s en grote ondernemingen zijn er voor de verschillende geografische regio’s statistische scorekaarten ontwikkeld, die eveneens gebaseerd zijn op een combinatie van financiële en kwalitatieve gegevens. Ook voor overheden en banken is er een specifieke methodiek voor het bepalen van interne ratings en daarnaast zijn er ook voor een aantal meer gespecialiseerde activiteiten specifieke interne modellen ontwikkeld (bijvoorbeeld voor landbouw, commercieel vastgoed, ziekenhuizen, gestructureerde handelsfinanciering en projectfinanciering). Voor een aantal minder materiële types van debiteuren of tegenpartijen wordt een pragmatische oplossing uitgewerkt, zodat

uiteindelijk vrijwel een 100%-dekking van de portefeuille toegestane kredieten wordt bereikt. Per einde 2004 lag deze dekking (de beschikbaarheid van interne modellen in verhouding tot de toegestane lijnen) al hoger dan 80%, waarbij ongeveer drie vierde van de cliënten waarvoor een intern model beschikbaar was al effectief geratet was. De interne ratings worden altijd modelmatig bepaald en kunnen alleen worden overruled door een kredietcomité. Interne modellering van Loss Given Default (LGD) en Exposure at Default (EaD) De recuperatiepercentages voor de belangrijkste types van waarborgen en garanties en bijgevolg de interne inschattingen van LGD zijn in kaart gebracht. Hierbij wordt rekening gehouden met de kosten en vereiste uitwinningstijd en met de verschillende combinaties van waarborgen en garanties die kunnen voorkomen. De inschattingen zijn gebaseerd op eigen historische gegevens of, als die nog niet beschikbaar zijn, op expertise, in combinatie met richtwaarden die in het Basel II-kader zijn terug te vinden. Hetzelfde geldt voor de bepaling van EaD, waarvoor, in het bijzonder voor lijnen met variabele opname, zoveel mogelijk op basis van historische gegevens, zogenaamde kredietconversiefactoren zijn vastgelegd. Toepassingen in het netwerk Het QCR-programma omvat ook de effectieve inpassing van de modellen in het netwerk, met als doel de risicoperceptie te bevorderen en de efficiëntie te verhogen, zowel bij de acceptatie als bij de bewaking. Dat wordt bewerkstelligd door intensieve training en communicatie, de integratie van de modellen in de bestaande kredietsystemen en vooral door de daadwerkelijke toepassing van de risicometing in de kredietprocessen, onder meer met betrekking tot kredietdelegaties, kredietbewaking en prijsstelling.


73 Op transactie- en cliëntniveau zijn voor het merendeel van de kredietportefeuille de PD-, LGD- en EaD-gegevens beschikbaar, die de input vormen voor maatstaven als verwacht en onverwacht verlies (Expected Loss en Unexpected Loss). Deze risicomaatstaven vormen op hun beurt de ingrediënten voor de risicogewogen rendementsbepaling (RAROC) op transactie- of cliëntniveau. Wat betreft kredietbewaking en -delegatie wordt maximaal gestreefd naar een uniforme en consistente manier van handelen op basis van het gemeten risico. Centraal-Europa Bij de Centraal-Europese vestigingen wordt Basel II voorbereid met behulp van lokale QCR-programma’s, gelet op de eigenheid van deze markten. Het (centrale) Directoraat Waarde- en Risicobeheer begeleidt het lokale waardeen risicomanagement van de diverse dochtermaatschappijen en ziet toe op de uniforme toepassing van methodologie en het realiseren van mogelijke synergieën. Zo worden voor vergelijkbare tegenpartijen (zoals overheden en banken) dezelfde ratingmodellen gebruikt. Voor lokaal getinte portefeuilles (in het bijzonder retail, maar ook KMO’s en grotere ondernemingen) worden op basis van KBCmodellen lokale varianten ontwikkeld. Bij CˇSOB en K&H Bank was per einde 2004 ongeveer twee derde van de kredietportefeuille afgedekt door interne modellen (voor bepaling van PD) en medio 2005 zal ook bij Kredyt Bank dezelfde dekkingsgraad worden bereikt. De interne modellering van LGD en EaD heeft een lagere prioriteit door het gebrek aan voldoende gegevens (met uitzondering van de retailportefeuilles, waarvoor de advancedbenadering vereist is en meer gegevens beschikbaar zijn). CˇSOB startte ondertussen ook met de implementatie van software (dezelfde als bij KBC Bank − zie hieronder) voor de bepaling van de minimale kapitaalvereiste op portefeuilleniveau.

Berekening van reglementair kapitaal op portefeuilleniveau KBC Bank heeft een overeenkomst afgesloten met een leverancier van financiële software voor de berekening van het reglementair kapitaal in het kader van Basel II. In 2004 werd al gestart met de implementatie ervan, die voortbouwt op heel wat voorbereidend werk voor het samenbrengen van gegevens uit tal van bronsystemen (in België en een aantal West-Europese dochtermaatschappijen). KBC Bank heeft een aantal simulaties gemaakt om de verwachte invloed van Basel II op de minimumkapitaalvereiste in te schatten. De resultaten van deze simulaties (waarvan ook de kapitaalvereiste voor het operationeel risico deel uitmaakt) liggen voor KBC Bank in de lijn van het gemiddelde resultaat van andere grote, gediversifieerde en internationaal actieve banken met een Tier 1-kapitaal van meer dan 3 miljard euro, zoals gepubliceerd door het Basel-comité. Voorbereidingen worden getroffen voor het uitvoeren van een field test op basis van de nieuw geïmplementeerde software begin 2006. Validering en afstemming met regelgever Voor de interne validering en herziening van interne ratingsystemen is een stramien uitgetekend, rekening houdend met de vereisten van de regelgevers (voorzover bekend). Het betreft hier zowel kwantitatieve oefeningen zoals backtesting en performanceberekeningen als meer kwalitatieve aspecten zoals documentatie, gebruik en datakwaliteit. Het Directoraat Waarde- en Risicobeheer speelt hier een centrale rol, net zoals de kredietfuncties (toetsing) en het Kredietrisicocomité, waaraan de resultaten van de valideringen worden voorgelegd. Audit verifieert specifiek of de Basel II-minimumvereisten worden gerespecteerd in het valideringsproces. De aanvraag tot acceptatie van de interne modellen (en dus de IRB-benadering bij de bepaling van de minimumkapitaalvereiste) door de regelgever zal gebeuren wanneer de Europese richtlijn (Capital Requirement Directive) en de nationale regelge-



74 ving van kracht zijn. Dat neemt niet weg dat er ondertussen nauwe contacten zijn met de regelgever (zowel in België als in de landen waar de dochtermaatschappijen actief zijn). In België heeft de regelgever overigens al een voorstudie uitgevoerd bij de systeembanken en zijn verdere on-siteonderzoeken gepland voor 2005.

Kredietrisico verzekeringsactiviteiten Wat verzekeringsactiviteiten betreft, liggen de kredietrisico’s vooral op het vlak van de beleggingsportefeuille (emittenten van schuldinstrumenten) en de herverzekeraars. Voor de beleggingsportefeuille gelden er een aantal richtlijnen die tot doel hebben het kredietrisico te beheersen. Zo zijn er normen die bepalen welk deel van de portefeuille moet belegd zijn in overheidseffecten van OESO-landen, normen die minima opleggen voor ratings van emittenten, en dergelijke. Een selectie van deze richtlijnen is opgenomen in het hoofdstuk Asset-Liability Management (zie verder). Het kredietrisico op (her)verzekeraars verwijst naar het mogelijke verlies dat KBC zou lijden als een (her)verzekeraar in gebreke blijft voor zijn verplichtingen die voortvloeien uit met KBC afgesloten (her)verzekeringen. Inmiddels werd de meetmethode voor dit risico gedefinieerd, evenals de wijze waarop dit risico moet worden geaggregeerd met de andere kredietrisico’s. Ten slotte werd in 2004 ook, zoals al vermeld, bij de integratie van het risicobeheer van de banken de verzekeringsactiviteiten van de groep, beslist om het groepsrisicototaal − een belangrijke maatstaf in het kredietacceptatieproces van de bank − te verruimen met bovenvermelde kredietrisico’s van de verzekeringsactiviteiten.

Asset-Liability Management Omschrijving Onder Asset-Liability Management (ALM) verstaat KBC het beheer van de macro-economische risico’s verbonden aan de balansen buitenbalansverrichtingen van de bankportefeuille (dat zijn alle bankactiviteiten die niet behoren tot de handelsportefeuille, die de valuta- en effectenhandel van de bank en de activiteiten van de gespecialiseerde dochtermaatschappijen omvat) en de verzekeringsactiviteiten. Onder macro-economische risico’s wordt verstaan de aandelen-, rente-, valuta-, vastgoed-, krediet- (beperkt tot de beleggingsportefeuilles), inflatie- en liquiditeitsrisico’s als gevolg van: ❚ mismatches in de bankactiviteiten verbonden aan het aantrekken van werkmiddelen door het kantoornetwerk (zichtrekeningen, spaarboekjes, kasbons, en andere) en de aanwending ervan (via onder meer kredietverlening); ❚ mismatches in de verzekeringsactiviteiten tussen de verplichtingen in de schade- en levensverzekeringsactiviteiten en de ter afdekking hiervan aangehouden beleggingsportefeuilles; ❚ de risico’s verbonden aan het aanhouden van een beleggingsportefeuille ter herbelegging van het eigen vermogen; ❚ de structurele wisselkoerspositie, die voortvloeit uit de activiteiten in het buitenland (participaties in vreemde valuta’s, geboekte resultaten van buitenlandse vestigingen, wisselrisico gekoppeld aan mismatch van verplichtingen en beleggingen in vreemde valuta’s bij de verzekeraar). De ALM-risico’s worden bewaakt door een Groeps-Asset-Liability Comittee (Groeps-ALCO) dat verantwoordelijk is voor de uitwerking van een groepswijd kader voor de identificatie, de meting, het toezicht op en de bijsturing van de ALM-activiteiten en de bewaking van het groepswijde ALM-risicoprofiel. Twee


75 subcomités, het ALCO Bank en het ALCO Verzekeringen, nemen de strategische beleggingsbeslissingen voor respectievelijk KBC Bank en KBC Verzekeringen (inclusief Fidea). Binnen de overige dochtermaatschappijen werden lokale ALCO’s opgezet voor de aansturing en bewaking van het ALM. Binnen het Directoraat Waarde- en Risicobeheer werd een team van experts gevormd dat belast is met de ondersteuning van het Groeps-ALCO en de ALCO’s Bank en Verzekeringen, en meer algemeen met de uitbouw van het ALM-risicobeheer. Soortgelijke diensten bestaan ook binnen de dochtermaatschappijen, ter ondersteuning van de locale ALCO’s. Ook de Embedded Valuemodellering voor het levenbedrijf valt binnen de taken van het ALM-risicobeheer. De bankactiviteiten en de verzekeringsactiviteiten volgen elk hun eigen ALM-methodiek, die hieronder kort wordt beschreven. Conform de hierboven beschreven reorganisatie van het Waarde- en Risicobeheer werd een project gestart om een gemeenschappelijk(e) methodiek en limietenkader voor de volledige groep uit te werken, wat het bijvoorbeeld moet mogelijk maken de ALM-risico’s op een gemeenschappelijke wijze te meten, natuurlijke hedges beter te detecteren en te gebruiken en een basis te leggen voor een uniform kader ter bepaling van de rentabiliteit van banken verzekeringsproducten. De resultaten van deze studie worden verwacht in 2005, op basis waarvan een voorstel voor een groepswijde limitering van het ALM-risico zal worden opgesteld. In 2004 werden alvast stappen gezet om te komen tot een groepswijde rapportering over het ALM-beleid.

ALM-bankactiviteiten Methodiek De ALM-renteposities van de bank worden beheerd op basis van een marktgerichte interne prijsstelling voor looptijdgebonden

producten en een benchmarkingmethodiek voor de niet-looptijdgebonden producten (zicht- en spaarrekeningen). Voor deze laatste producten worden een representatieve looptijdenmix en een kernbedrag vastgelegd (een bedrag dat met een redelijke mate van zekerheid ter beschikking van de bank zal blijven), zodat deze producten op een soepele manier kunnen worden ingeschakeld in het interne risicometingssysteem. De bank beheert de totale activiteit van het kantoornet voor producten die niet in de benchmarkmethodiek zijn opgenomen op een risiconeutrale wijze in een boek dat de hedgingpositie genoemd wordt. Daarnaast kan de bank ook renteposities aanhouden, gericht op het verwerven van rente-inkomsten, zowel in de obligatieportefeuille die dient ter herbelegging van het eigen vermogen als in een op korte termijn gefinancierde obligatieportefeuille (op basis van de rentevooruitzichten en de verschillen tussen de korte- en de langetermijnrente). De gehele rentepositie binnen deze diverse boeken wordt de transformatiepositie genoemd. Voor de meting van haar kwetsbaarheid maakt de bank gebruik van twee hoofdtechnieken die gericht zijn op de bewaking van de marktwaarde, namelijk Basis-Point-Value en Value-at-Risk. Daarnaast worden ook technieken gehanteerd als gapanalyse, durationbenadering en scenarioanalyse. De bank kan ook een beperkte aandelenportefeuille aanhouden met het oog op de realisatie van meerwaarden. De risico’s van deze portefeuilles worden gemeten op basis van een Value-atRisk-maatstaf. Bij het beheer van de structurele wisselposities volgt de bank een voorzichtige politiek, die er in essentie in bestaat het wisselrisico te vermijden. Participaties in valuta’s worden in principe ten bedrage van de nettoactiva gefinancierd door een lening in de desbetreffende vreemde munt.



ALMactiviteiten (In miljoenen euro)

BPV-transformatiepositie

VAR-aandelenportefeuille

17,7 14,1 6,1 7,7 9,9 26,0 0,1

45,1 24,6 19,1 5,9 0,0 53,8 0,0

Gemiddelde 1e kwartaal 2004 Gemiddelde 2e kwartaal 2004 Gemiddelde 3e kwartaal 2004 Gemiddelde 4e kwartaal 2004 Per einde 2004 Maximum in 2004 Minimum in 2004

76 De bank loopt ook een liquiditeitsrisico, dat is het risico van verlies wanneer de financiering van de courante werkzaamheden niet meer kan gebeuren tegen aanvaardbare voorwaarden. Ter inperking van dat risico beschikt KBC over een stabiele en brede cliëntenbasis en een ruime internationale naambekendheid. Daarnaast hanteert de bank voorzichtige principes bij het bepalen van de kernbedragen voor benchmarking van niet-looptijdgebonden producten (een belangrijk deel van de beschikbare bedragen wordt op heel korte termijn belegd om het hoofd te kunnen bieden aan een eventuele afbrokkeling van de depositobasis). Ten slotte worden ook op regelmatige basis langlopende werkmiddelen aangetrokken om de liquiditeitspositie te verankeren. In de bank fungeren op verschillende niveaus een aantal liquiditeitsratio’s en -limieten (geïnspireerd op de Stock Liquidity Ratio en de Liquidity Mismatch Ratio, zoals bepaald door de Financial Services Authority in het Verenigd Koninkrijk). De structurele liquiditeit wordt bewaakt door middel van een dekkingsratio voor de time buckets tussen 1 en 5 jaar. Deze ratio geeft de verhouding weer van alle passiva tegenover de activa. Er wordt periodiek gerapporteerd aan het bevoegde comité, en een overschrijding van de limieten wordt bestraft met een liquiditeitspremie. Daarnaast geldt er ook een limiet op het volume aan niet-opgenomen committed kredietlijnen, aangezien dergelijke lijnen op elk ogenblik kunnen worden opgevraagd en bijgevolg het liquiditeitsbeheer grondig kunnen beïnvloeden.

Risico in 2004 De tabel geeft de waardeverandering van de portefeuille (BasisPoint-Value of BPV) weer bij een daling van de rentevoeten over de volledige curve met 10 basispunten (positieve cijfers wijzen op een stijging van de waarde van de portefeuille). Ook wordt de VAR van de discretionaire aandelenportefeuille vermeld (10 dagen houdperiode en 99% eenzijdig betrouwbaarheidsinter-

val). De cijfers betreffen KBC Bank, CBC Banque, Centea, KBC Lease, KBC Deutschland, CˇSOB, K&H Bank en Kredyt Bank. De BPV van de rentepositie nam in 2004 af tot een dieptepunt van 0,1 miljoen euro begin oktober en nam daarna opnieuw licht toe. Dat moet worden gezien in het licht van de sterke daling van de langetermijnrente, waarbij werd besloten de discretionaire rentepositie van KBC Bank NV volledig te liquideren (en bijgevolg meerwaarden werden gerealiseerd). Ook bij Centea werd de discretionaire rentepositie sterk gereduceerd. Sinds midden oktober nam de Value-at-Risk (VAR) van de discretionaire aandelenpositie sterk af, voornamelijk als gevolg van de beslissing om het structurele aandelenrisico binnen de groep (bank en verzekeringen) te verminderen. Ook de discretionaire aandelenposities van CBC Banque en Centea werden volledig afgebouwd. Conform de Basel II-richtlijn werd een 2%-stresstest uitgevoerd, die het globaal renterisico van de bankportefeuille (bij een parallelle beweging van de rente met 2%) afzet tegen het eigen vermogen. Op het niveau van de KBC-bankgroep bedraagt die 8,8% van het geconsolideerd eigen vermogen. Wanneer het eigen vermogen bij deze stresstest met meer dan 20% zou dalen, wordt de betrokken bank als outlier bank beschouwd (met een hoger kapitaalbeslag tot gevolg).

ALM-verzekeringsactiviteiten Methodiek Het ALM van de verzekeringsactiviteiten start met een opdeling van verzekeringsverplichtingen in relatief homogene groepen, op basis van een aantal criteria. Per groep wordt, aan de hand van modellen, de optimale samenstelling van de beleggingsportefeuille (de strategische mix) bepaald en voorgelegd aan het


77 Directiecomité en de Raad van Bestuur. Het ALCO Verzekeringen is verantwoordelijk voor de tactische assetallocatie (binnen het door het Directiecomité vastgelegde strategische kader) en voor het toezicht op het door de assetmanagers gevoerde beleid.

ALM: BPV van de transformatiepositie (In miljoenen euro)

30 Het grootste deel van de beleggingsportefeuille van KBC Verzekeringen wordt beheerd door KBC Asset Management, dat op zijn beurt expertise inbrengt op het vlak van tactisch en operationeel beheer van de portefeuilles. In 2004 ging in de ALM-studies bijzondere aandacht uit naar het solvabiliteitsrisico en de marktrisico’s die voortvloeien uit de gehanteerde beleggingsmix. Naar aanleiding van een specifieke studie over de groepswijde aandelenpositie werd een voorlopig beheerskader uitgetekend, dat ook de invoering omvat van een VAR-limiet op de aandelenexposure in de beleggingsportefeuilles van KBC Bank en KBC Verzekeringen samen. Dit leidde onder meer tot de verkoop van de volledige discretionaire aandelenpositie van KBC Bank en een tijdelijke stop op het aankopen van aandelen bij KBC Verzekeringen. Het voorlopige kader blijft van toepassing tot een meer algemene herziening van het ALM-kader is afgerond (voorzien voor 2005). Het lagerenterisico binnen het levenbedrijf wordt beheerd door een politiek van cashflow matching die wordt toegepast voor het door vastrentende effecten afgedekte deel van de levenportefeuilles. Een studie naar de adequaatheid van de knipperlichtreserves (reglementair vereiste reserves voor lagererenterisico) voor Leven gaf aan dat KBC over voldoende buffers beschikt om aan dit risico het hoofd te bieden. In 2004 werd daarnaast gestart met de vernieuwing van het meetkader voor de ALM-risico’s binnen de verzekeringsactiviteiten, onder meer door een nieuwe maandelijkse rapportering aan het ALCO over de gelopen rente-, aandelen- en vastgoedrisico’s. Naast de strategische beleidslijnen per deelportefeuille, hanteert KBC Verzekeringen ook een aantal algemene beleggingsrichtlijnen, die de kwaliteit van de beleggingsportefeuille moeten garanderen en hierna kort worden samengevat.

25 20 15 10 5 0 01-2004

12-2004

ALM: VAR-aandelenportefeuille (In miljoenen euro)

60,0 50,0 40,0 30,0 20,0

Debiteurenrisico’s Een selectie van de richtlijnen voor debiteurenrisico’s wordt in de tabel gegeven. Voor de bewaking van het debiteurenrisico van gestructureerde kredietproducten wordt een beroep gedaan op gespecialiseerde diensten van KBC Bank.

10,0 0,0 01-2004

12-2004



Selectie van beleggingsrichtlijnen voor debiteurenrisico’s KBC Verzekeringen en Fidea Vastrentende waarden Percentage beursgenoteerd Percentage staatsobligaties van OESO-lidstaten Percentage met rating A of hoger Percentage met rating AA of hoger Percentage achtergestelde obligaties Percentage bedrijfsobligaties Aandelen Percentage beursgenoteerd

Minimaal 90% Minimaal 40% Minimaal 95% Minimaal 75% Maximaal 15% (en debiteur altijd rating AA of hoger) Maximaal 20%

Huidige strategische mix: 80% Huidige strategische mix: 100% Huidige strategische mix: 90%

100% (met uitzondering van de portefeuille beheerd door KBC Investco)

78 Valutarisico, congruentiebeleid en diversificatie Begin 2004 werd de afdekkingspolitiek voor structurele wisselposities (investeringen in financiële vaste activa) op één lijn gebracht met de methodiek van de bank. Daarnaast loopt KBC Verzekeringen maar een beperkt wisselrisico in zijn beleggingsportefeuille, aangezien qua geografische diversificatie het zwaartepunt in het eurogebied ligt. In 2004 werd verder beslist om voortaan de wisselrisico’s op macrobasis af te dekken. De sectorale diversificatie van de aandelenportefeuille wordt bepaald door het Groeps-ALCO. Voor wat betreft het concentratierisico en de vrije beleggingen (die niet dienen als waarborg voor de technische verplichtingen van de verzekeringsonderneming) zijn de richtlijnen van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen van toepassing.

die worden opgezet in samenwerking met andere gespecialiseerde partijen uit de groep.

Liquiditeitsrisico’s De looptijdenpolitiek voor de obligatieportefeuilles houdt rekening met het verwachte tijdstip van de uitbetalingen. Verder gelden strikte normen voor het aandeel van obligaties en aandelen dat niet binnen een dag met minimale koersafwijking verkoopbaar is.

De tabel geeft een overzicht van de beleggingsportefeuilles van de KBC-verzekeringsgroep op 31 december 2004.

Risico in 2004 Door het nog altijd onzekere financieel klimaat, werd 2004 op het gebied van levensverzekeringen in België gekenmerkt door een hoge productie van koopsomcontracten met een gegarandeerde rentevoet. De garantieperiode voor deze producten werd vanuit het ALM-beleid gereduceerd van 10 tot 8 jaar. Daarnaast wordt een aangepaste beleggingsstrategie gehanteerd, die het mogelijk maakt zowel de rentegarantie als het risico van vervroegde uittredingen adequaat te beheersen en waarbij onder andere gebruik wordt gemaakt van afgeleide instrumenten waarvan de return samenhangt met de ontwikkeling van de langetermijnrente. In deze beleggingsstrategie wordt trouwens in toenemende mate gebruik gemaakt van nieuwe instrumenten

De ALM-risico’s van de Belgische verzekeringsactiviteiten werden in 2004 strikt onder controle gehouden, onder meer door een verlaging van de durationmismatch tussen beleggingen en verplichtingen (voor de ALM-positie in zowel de portefeuille Leven als Niet-Leven) maar ook door de instelling van een tijdelijke stop op de verwerving van verdere aandelenposities (zie hierboven). Ook het ALM van de Centraal-Europese verzekeringsdochterondernemingen werd onderzocht. Zo werd bij CˇSOB Pojisˇt’ovna, in samenwerking met het lokale ALM, een studie van de ALM-risico’s uitgevoerd en werd als gevolg daarvan een nieuwe durationpolitiek uitgewerkt.

Embedded Value levenbedrijf De waardering van de levensverzekeringsportefeuille wordt uitgedrukt in de Embedded Value. Dat is de som van het bedrijfseconomisch eigen vermogen van KBC Verzekeringen (Adjusted Net Asset Value of ANAV) en de huidige waarde van alle toekomstige kasstromen uit de bestaande portefeuille (Value of Business in Force of VBI), rekening houdend met het kapitaalbeslag van deze activiteit. Elke vorm van goodwill of waarde van toekomstige nieuwe zaken wordt buiten beschouwing gelaten. Jaarlijks wordt middels een simulatiemodel de Embedded Value van de levensverzekeringsportefeuille in kaart gebracht. In 2004 werden geen wijzigingen in de inhoud of scope van dit model aangebracht. De methodologie die werd uitgebouwd voor de berekening van de Embedded Value wordt binnen KBC Verzekeringen ook


Beleggingsportefeuille KBC Verzekeringen (Geconsolideerd, marktwaarde, exclusief beleggingen in het kader van tak 23) Totale beleggingsportefeuille (in miljoenen euro) Obligaties en andere vastrentende effecten Aandelen en andere niet-vastrentende effecten Overige Totaal Portefeuille obligaties en andere vastrentende effecten Onderverdeling naar rating1,2 AA- en hoger A- en hoger BBB- en hoger Onderverdeling naar sector (Bloomberg-classificaties; sectoren met een aandeel van 5% of meer)1,2 Overheden Financiële instellingen Rest Totaal Onderverdeling naar munt1 Euro Andere Europese munten VS-dollar Totaal Onderverdeling naar restlooptijd Minder dan 1 jaar Tussen 1 en 3 jaar Tussen 3 en 5 jaar Tussen 5 en 10 jaar Meer dan 10 jaar Totaal Portefeuille aandelen en andere niet-vastrentende effecten Onderverdeling naar sector (Bloomberg-classificaties; sectoren met een aandeel van 5% of meer)2 Financiële instellingen Niet-cyclische consumentensectoren Communicatie Energie Industriële bedrijven Nutsbedrijven Cyclische consumentensectoren Grondstoffen Rest Totaal

31-12-2004 11 036 3 166 1 162 15 365

88,5% 99,1% 99,5% 72,9% 21,9% 5,2% 100,0% 91,0% 8,9% 0,1% 100,0% 4,8% 13,9% 15,8% 45,0% 20,5% 100,0%

28,5% 13,7% 12,4% 10,3% 10,1% 6,5% 6,4% 5,6% 6,4% 100,0%

1 Portefeuille exclusief CDO-tranches. 2 Betreft alleen portefeuille waarvoor Bloomberg-ratings of sectorclassificaties beschikbaar zijn.

intensief gebruikt voor de analyse van de toegevoegde waarde van de nieuwe contracten (Value of New Business of VNB) en voor het rentabiliteitsonderzoek van producten in de ontwikkelingsfase (Profit Testing). De op 31 december 2003 uitstaande portefeuille vertoonde een normale afwikkeling en ook de economische verwachtingen veranderden slechts in beperkte mate tijdens 2004, wat resulteerde in een vrij stabiele waarde van de uitstaande portefeuille in vergelijking met 2003. De incasso’s voor Leven bleven groeien tegenover het jaar daarvoor. De toename van de Embedded Value in 2004 is dan ook voornamelijk toe te schrijven aan de productie, in het bijzonder aan de sterke groei in de portefeuille individuele leven modern (meer bepaald het koopsomproduct Life Capital − zie verder).

In de uitstaande levensverzekeringsportefeuille werden geen belangrijke wijzigingen vastgesteld. De kostendaling door efficiëntieverbeteringen en kostenbeheersing zette zich in 2004 voort. Dat resulteerde in dalende eenheidskosten, zowel wat opmaak als beheer van de polissen betreft. De vervalstudies werden opnieuw uitgevoerd. Daaruit bleek dat de gebruikte afkoop- en vervalcijfers nog steeds geldig zijn voor de bestaande portefeuille. De waardegroei van de portefeuille in 2004 kwam, zoals al vermeld, vooral voort uit de zeer grote premie-instroom met betrekking tot Life Capital (waarvoor de wiskundige reserves bijna verdubbeld zijn). Dit product werd tijdens 2004 verkocht met verschillende rentegaranties (van 2,75% tot 3,30%). Begin 2005 bedroeg de rentegarantie voor Life Capital 2,5%.

79



80 KBC beoogt in de eerste helft van 2005 meer gedetailleerde Embedded Value-informatie met betrekking tot 31 december 2004 te verschaffen.

Marktrisicobeheer Omschrijving Het marktrisico (of tradingrisico) is het risico van verliezen door een dalende waarde van de posities op rente-, wissel-, aandelen- en afgeleide markten in de dealingrooms van de bank als gevolg van marktbewegingen. Deze risico’s worden gelopen in de dealingrooms van de bank en in (de dealingrooms van) de gespecialiseerde dochtermaatschappijen KBC Financial Products, KBC Securities, KBC Peel Hunt en Patria Finance. Deze marktrisico’s worden bewaakt door het Marktrisicocomité. De rente-, valuta- en aandelenrisico’s van de verzekeraar zijn integraal in de ALM-risico’s opgenomen. KBC Bank beschikt over een aantal dealingrooms in West- en Centraal-Europa, de VS en het Verre Oosten, waarbij de dealingroom in Brussel het leeuwendeel van de limieten en risico’s voor zijn rekening neemt. De buitenlandse dealingrooms concentreren zich hoofdzakelijk op de bediening van de cliënteel voor wat betreft gelden kapitaalmarktproducten, de financiering van de lokale bankactiviteit en de ontwikkeling van een beperkte handel voor eigen rekening in lokale niches. De activiteit van alle dealingrooms is vooral gericht op de handel in rente-instrumenten. De activiteit op de wisselmarkten is traditioneel erg beperkt. Via haar gespecialiseerde dochtermaatschappijen is de bankgroep ook actief in de handel in aandelen en hun afgeleide producten, zoals opties en converteerbare obligaties. Via

KBC Financial Products is de bank ook betrokken bij de handel in kredietderivaten, het beheer van en diensten in verband met hefboomfondsen en de lancering en het beheer van onder meer Collateralized Debt Obligations (CDO’s).

Marktrisico bankactiviteiten Methodiek Voor de meting en bewaking van de rente- en wisselrisico’s in de handelsportefeuille doet de bank een beroep op de Value-atRisk-methodologie (VAR). Die beoogt binnen een bepaald betrouwbaarheidsinterval een raming te geven van het potentiële verlies waaraan de bank blootstaat over een bepaalde houdperiode. De bank respecteert daarbij de BIS-normen (10 dagen houdperiode en 99% eenzijdig betrouwbaarheidsinterval, historische gegevens van minstens 250 dagen) en hanteert hiertoe de historische simulatie, een methodiek die geen veronderstellingen maakt wat betreft verdeling van de koerssprongen of onderlinge correlaties, maar uitgaat van het historisch ervaringspatroon van het laatste jaar. De VAR-methodiek wordt aangevuld door andere instrumenten zoals scenarioanalyse, Basis-Point-Value, concentratielimieten, looptijdbeperkingen en stop-losses. Het FX-VAR-systeem wordt hoofdzakelijk aangevuld met concentratielimieten. De courante VAR-ramingen worden ook systematisch aangevuld met stresstests. Hierbij wordt de invloed getest van uitzonderlijke marktscenario’s op de marktwaarde van de aangehouden posities. Naast de hypothetische stresstests worden positieafhankelijke en historische stresstests uitgevoerd. De resultaten worden regelmatig gerapporteerd aan het Marktrisicocomité. Voor optiegebonden producten hanteert de bank een methodologie waarbij het potentieel verlies wordt geraamd op basis van


81 een scenarioanalyse over een brede waaier van schokken in een aantal belangrijke risicocomponenten en waarbij een limiet geldt voor het meest negatieve resultaat uit deze analyse. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een tweedimensionale (bijvoorbeeld schokken in de onderliggende waarde en in de volatiliteit) of driedimensionale scenarioanalyse (wanneer nog andere risicocomponenten, zoals het kredietrisico, schokken ondergaan).

VAR-renteactiviteiten Dealingrooms (In miljoenen euro)

35 30 25

Daarnaast worden de posities ook bewaakt op basis van de zogenaamde Greeks, eendimensionale maatstaven voor risico’s inherent aan bijvoorbeeld koerswijzigingen (delta en gamma), volatiliteitsveranderingen (vega), dividendwijzigingen (epsilon), renteverschuivingen (rho) en tijdsverloop (thèta). Eind 2004 waren de VAR-berekeningen (10 dagen houdperiode) voor optiegebonden producten en kredietderivaten, inclusief alle activiteiten van KBC Financial Products, in een laatste testfase (VAR van deze producten per einde 2004 wordt geraamd op 6 miljoen euro voor de optiedesks in Brussel en 15 miljoen euro voor KBC Financial Products).

20 15 10 5 0 01-2004

12-2004

Risico in 2004 De tabel geeft de Value-at-Risk (99% betrouwbaarheidsinterval, 10 dagen houdperiode) voor de dealingrooms van de bank op de gelden kapitaalmarkten, gebaseerd op historische simulatie. Voor KBC Financial Products wordt het resultaat van de scenarioanalyse gegeven.

Scenarioanalyse KBC Financial Products (In miljoenen euro)

60 Tijdens 2004 bleven de VAR-cijfers van de traditionele dealingrooms relatief stabiel, en gemiddeld zelfs iets onder het niveau van 2003. De activiteiten op het gebied van optiehandel op rentes namen in het laatste kwartaal van 2004 substantieel toe. Voor KBC Financial Products was er in de eerste drie kwartalen van 2004 een lichte toename van de marktrisico’s in vergelijking met de tweede helft van 2003, als gevolg van een hogere activiteit.

50 40 30 20

Het historische-simulatiemodel dat de bank gebruikt bij de raming van het potentiële verlies, wordt dagelijks op zijn betrouwbaarheid getoetst met een theoretische backtest, waarbij het VAR-cijfer vergeleken wordt met de no-action P&L (dat is het resultaat berekend op een ongewijzigde positie ten opzichte van de voorgaande dag).

10 0 01-2004

12-2004



Dealingroomactiviteiten en gespecialiseerde dochterondernemingen (In miljoenen euro) Gemiddelde 1e kwartaal 2004 Gemiddelde 2e kwartaal 2004 Gemiddelde 3e kwartaal 2004 Gemiddelde 4e kwartaal 2004 Per einde 2004 Maximum in 2004 Minimum in 2004

VARrenteactiviteiten 16,8 16,9 18,1 17,9 9,6 29,0 9,6

VAR- Scenarioanalyse valutaKBC Financial activiteiten Products 2,3 2,4 0,9 1,1 1,2 4,7 0,5

34,1 42,4 43,5 29,3 24,1 51,0 20,5

VAR-aandelenposities KBC Securities 0,2 0,1 0,1 0,1 0,1 0,7 0,0

82 In 2004 bleef het aantal uitschieters op het geconsolideerde niveau erg beperkt: het aantal exceptionele resultaten die de modelraming overtroffen (de zogenaamde outliers) was namelijk lager dan verwacht op basis van het statistische betrouwbaarheidsinterval. Een overzicht van de afgeleide producten wordt gegeven in toelichting 36: Posten buiten balanstelling.

Operationeel-risicobeheer Omschrijving Het operationeel risico is de kans op schade als gevolg van ontoereikendheden of tekortkomingen in de werkwijzen en systemen, menselijke fouten of externe gebeurtenissen. Het Groeps-Operationeel-Risicocomité (Groeps-ORC) is verantwoordelijk voor het bepalen van de groepswijde strategie en standaarden voor het beheren van operationele risico’s. Dit comité wordt voorgezeten door de Chief Risk Officer (CRO) van de groep en bestaat verder uit nog twee andere gedelegeerd bestuurders en senior vertegenwoordigers van de businesses, de Centraal-Europese dochtermaatschappijen, Interne Audit en Waarde- en Risicobeheer. In 2004 werd dit aangevuld met de creatie van zeven Operationeel-Risicosubcomités (Kredieten, Betalingsverkeer, Assetmanagement, Business Continuity and Sustainability, Distributiekanalen, Verzekeringen, en Kapitaalmarkten Trading en Dealing) Binnen het Directoraat Waarde- en Risicobeheer is de Directie Beheer Operationele Risico’s verantwoordelijk voor het uitwerken van een uniform proces voor het groepswijd beheren van operationele risico’s en voor het bewaken van de imple-

mentatie ervan door alle entiteiten van de groep. Ze legt de verschillende bouwstenen van de methodologie ter goedkeuring voor aan het Groeps-ORC en rapporteert over de vooruitgang van de implementatie van de diverse OR-projecten. De ultieme verantwoordelijkheid voor het daadwerkelijk beheren van operationele risico’s ligt bij het lijnmanagement, dat hierin wordt ondersteund door lokale operationeel-risicobeheerders. De betrokkenheid van het lijnmanagement wordt gestimuleerd door de aanwezigheid van de business in de diverse subcomités, maar ook door het gezamenlijk ontwikkelen van de methode voor het beheren van de operationele risico’s, het opstellen van een realistische planning, het duidelijk toewijzen van het eigenaarschap voor bepaalde problemen, een gezonde dialoog met interne audit, en dergelijke.

Operationeel risico banken verzekeringsactiviteiten Methode voor het berekenen van het reglementair eigen vermogen KBC zal het reglementair eigen vermogen voor operationele risico’s berekenen volgens de Standaardmethode. KBC schat dat voor 2005 het aldus berekende reglementair kapitaal voor operationele risico’s 885 miljoen euro bedraagt. De ontwikkelde methodiek voor het beheren van operationele risico’s (waaronder de loss event database) sluit een eventuele overstap naar de Geavanceerde Methode evenwel niet uit. De klemtoon bij het operationeel-risicobeheer ligt op het ontwikkelen van een proces voor het beheren van de voornaamste operationele risico’s, veeleer dan op het kwantificeren of optimaliseren van het operationeel-risicokapitaal.


83 Ontwikkelingen in 2004 2004 was in menig opzicht een belangrijk jaar voor het beheer van de operationele risico’s bij KBC. Op het vlak van risk governance hebben alle bankentiteiten en diverse verzekeringsentiteiten van de groep nu een eigen Operationeel-Risicocomité. Afhankelijk van schaal en complexiteit van de activiteiten is dit Operationeel-Risicocomité een afzonderlijk comité (bijvoorbeeld bij CˇSOB, KBC Financial Products, K&H Bank, IIB Bank, KBC Asset Management en Kredyt Bank) of het bestaande Directiecomité dat op geregelde tijdstippen zitting houdt als Operationeel-Risicocomité. De betrokkenheid van de business bij het beheren van operationele risico’s is in grote mate verbeterd door de al vermelde creatie, voornamelijk in België, van diverse Operationeel-Risicosubcomités. In 2004 ging ook veel aandacht uit naar het ontwikkelen van een uniforme methode voor het daadwerkelijk beheren van operationele risico’s. De klassieke concepten van risico-selfassessments, controle-self-assessments, Key Risk and Control Indicators, en dergelijke, werden uitgewerkt en getest samen met de gebruikers en met Interne Audit. Onder auspiciën van het Groeps-Operationeel-Risicocomité werd in de bank een Quick Win-programma ingevoerd dat erop gericht is om een 22-tal kritische operationele risicoaandachtsgebieden onmiddellijk ten gronde aan te pakken. Voor elk van deze risicoaandachtsgebieden werden groepswijde standaarden gedefinieerd, die verplicht moeten worden geïmplementeerd door alle bankentiteiten, en de resultaten van dit programma worden op geregelde tijdstippen gerapporteerd aan de diverse Operationeel-Risicocomités. Met een soortgelijk programma, specifiek gericht op kritische operationele risico’s in het verzekeringsbedrijf, wordt in 2005 gestart.

Ten slotte werd in 2004 ook de samenwerking met andere diensten (Interne Audit, Compliance, ICT Security, en dergelijke) verder bekeken en werden de nodige afspraken gemaakt om de gebruikte methodes op elkaar af te stemmen. In 2005 zal de methode voor het beheren van operationele risico’s door middel van risico- en controle-self-assessments worden ingevoerd in alle bankentiteiten van de groep. Ook moeten deze entiteiten tegen einde 2005 klaar zijn voor inspectie door hun toezichthoudende overheden om de toestemming van deze laatste te verkrijgen voor het toepassen van de Standaardmethode. De verzekeringsentiteiten zullen in de loop van 2005 starten met de uniforme registratie van operationele schadegevallen en moeten eveneens de bestaande groepswijde standaarden voor het beheren van operationele risico’s invoeren.

Schade veroorzaakt door operationele risico’s Sinds 1 januari 2004 worden voor de bankactiviteiten en een deel van de verzekeringsactiviteiten de operationele schadegevallen op uniforme wijze geboekt op specifieke schaderekeningen. Daarnaast wordt voor elk dossier met een potentiële schade van minimaal 1 000 euro een risicoanalyse gemaakt in de KBC Loss Event Reporter. De schadegevallen worden gerapporteerd aan de diverse (lokale) Operationeel-Risicocomités. Bovendien wordt om de zes maanden een volledig schaderapport voorgelegd aan het Groeps-Operationeel-Risicocomité en het Directiecomité.



84 Beheer van verzekeringstechnische risico’s Omschrijving De verzekeringstechnische risico’s omvatten het tariferings- en acceptatierisico, het risico van ontoereikendheid van de reserves, het risico van zware ongevallen en catastrofes en de verzekeringsfraude.

Onafhankelijke bewaking van de verzekeringstechnische risico’s In de uitbouw van het beheer van de verzekeringsrisico’s werden in 2004 belangrijke bijkomende stappen gezet in het kader van het nieuwe KBC-governancemodel voor waardeen risicobeheer. Net zoals voor de overige risicotypes, is het verzekeringsrisicobeheer gestoeld op het principe dat in eerste instantie het lijnmanagement verantwoordelijk is voor de beheersing van de risico’s en dat de entiteiten belast met het waardeen risicobeheer onafhankelijk van het lijnmanagement moeten functioneren. Binnen het Directoraat Waarde- en Risicobeheer werd een team van experts belast met de verdere uitbouw van het verzekeringsrisicobeheer. De aangewezen actuaris van de Belgische verzekeringsdochterondernemingen maakt eveneens deel uit van dit team. Ook werd een verzekeringsrisicocomité in het leven geroepen, waarin vertegenwoordigers van het lijnmanagement en van het verzekeringsrisicobeheer zitting hebben en dat verantwoordelijk is voor de bewaking van de verzekeringstechnische risico’s. Deze manier van werken wordt geleidelijk aan ingevoerd in de verzekeringsdochterondernemingen van de groep.

Verzekeringstechnische risico’s Tariferings- en acceptatierisico Op basis van marktgegevens en eigen technische analyses legt KBC Verzekeringen de acceptatie- en tariferingspolitiek vast. Het bepaalt de combinaties van risico’s en markten waarin het actief wil zijn en het tarief waartegen het deze risico’s wil accepteren. Ook werkt het, om de risicoposities verder te beperken, een adequate herverzekeringspolitiek uit. Bij het aanvaarden van een verzekeringsrisico houdt KBC Verzekeringen niet alleen rekening met zijn interne acceptatieregels, maar ook met externe voorschriften. Ter controle van de acceptatie- en tariferingspolitiek, doet KBC Verzekeringen een beroep op twee controle-instanties. Een certifiërend actuaris (behorend tot het Directoraat Waarde- en Risicobeheer) kijkt op basis van technische analyses en modellen na of de maatschappij in staat is een technisch evenwicht te behouden. Daarnaast ziet ook de afdeling Audit, Controle en Compliance erop toe dat de acceptatie en de tarifering conform alle richtlijnen verlopen. Schadebedrijf Om tot een juiste tarifering voor een concreet risico te kunnen komen, is het noodzakelijk om over alle relevante informatie te beschikken. De agent en het bankkantoor spelen daarbij uiteraard een belangrijke rol. Om zijn tussenpersonen te ondersteunen, stelt KBC Verzekeringen diverse instrumenten ter beschikking, zoals een elektronisch raadpleegbare kennisbank, waarin wordt beschreven welke informatie vereist is en aan welke selectiecriteria de voorgestelde risico’s moeten beantwoorden. Daarnaast bestaat er ook een elektronisch offertesysteem, waarin de beschrijving van het risico een noodzakelijke voorwaarde is voor het verkrijgen van een offerte. Voor de meeste standaardrisico’s gebeurt de polisopmaak door de verkopers. De toepassing verifieert of het voorgestelde risico


85 voldoet aan de acceptatievoorwaarden, berekent de premie en maakt het contract op. Voldoet het risico niet aan de gestelde voorwaarden, dan worden de gegevens naar de polisdiensten van KBC Verzekeringen verzonden om een aangepaste acceptatie en tarifering te verkrijgen. Voor de polis personenauto’s en lichte vrachtauto’s werd in 2004 een nieuw geautomatiseerd acceptatiesysteem in gebruik genomen dat het mogelijk maakt rekening te houden met het profiel van de kandidaat-verzekeringnemer. De niet-standaardrisico’s kunnen alleen worden geaccepteerd door de polisdiensten van KBC Verzekeringen. Daarnaast is ook een permanente bewaking van het technisch rendement van de verzekeringsportefeuille een absolute noodzaak. Zo hanteert KBC een bedrijfseconomisch model om jaarlijks de rentabiliteit van de verzekeringsactiviteiten te evalueren en worden door portefeuillebewaking de kwaliteit en de homogeniteit van de portefeuille verhoogd. Op basis van een analyse per verkooppunt speurt KBC ook naar distributiepunten met een verbeteringspotentieel op het vlak van verzekeringstechnisch rendement. Bovendien bewaken de productbeheerders het rendement van de hun toegewezen producten en kunnen ze voorstellen tot bijsturing formuleren. Medische acceptatie in het levenbedrijf Voor overlijdens-, ziekte- en invaliditeitsrisico’s is het noodzakelijk de verzekerden medisch te screenen, om antiselectie te vermijden en verzwaarde risico’s correct te tariferen. Medische acceptatie moet vermijden dat het evenwicht van de portefeuille in het gedrang zou komen. In uitzonderlijke gevallen leidt het acceptatieproces tot een weigering, maar meestal worden verzwaarde risico’s genormaliseerd door het aanrekenen van een hogere premie of door het nemen van risicobeperkende maatregelen. Het verzwaarde risico wordt ingeschat op basis van statistische gegevens, die hoofdzakelijk verkregen worden uit internationale

studies van herverzekeraars. Het inwinnen van medische gegevens over de kandidaat-verzekeringnemer zelf is uiteraard een delicate materie, en gebeurt volledig binnen het kader van het medisch beroepsgeheim en de wetgeving over de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. De gegevens worden uitsluitend beoordeeld door medisch geschoold personeel dat daarvoor speciaal is opgeleid.

Toereikendheid technische voorzieningen Schadebedrijf Bij de bepaling van de technische voorzieningen wordt een systematische en geïndividualiseerde schade-evaluatie toegepast. Gespecialiseerde schadebeheerders per schadetak, bijgestaan door technische, juridische en medische adviseurs, zorgen ervoor dat de schattingen permanent worden geactualiseerd. Door een geautomatiseerd bewakings- en rapporteringssysteem wordt aan de schadebeheerder in al zijn schadedossiers op bepaalde tijdstippen automatisch gesignaleerd dat de voorzieningen moeten worden geactualiseerd. Levenbedrijf Sinds een aantal jaren wordt een politiek gevoerd die rekening houdt met de mogelijke negatieve gevolgen van een aanhoudende rentedaling. In dat verband werden al belangrijke supplementaire reserves opgebouwd, in eerste instantie voor de producten die het meest aan het renterisico onderhevig zijn. Zo worden de technische voorzieningen voor producten met een gegarandeerde tariefrente van 4,75% berekend tegen 4%. Daarnaast worden sinds 2000 aanvullende voorzieningen bij de knipperlichtprocedure progressief opgebouwd. Deze procedure verplicht verzekeringsondernemingen extra voorzieningen aan te leggen zodra de gegarandeerde rentevoet van een contract de knipperlichtdrempel met meer dan 0,1% overschrijdt (die drempel is gelijk aan 80% van de gemiddelde rentevoet over de laatste 5 jaar van overheidsobligaties op 10 jaar).



Solvabiliteitsratio’s KBC Bank Tier 1-ratio CAD-ratio

Minimumvereiste

Interne doelstelling

Effectief 31-12-2004

4,0% 8,0%

8,0% 12,0%

10,1% 12,9%

86 Vergrijzingsreserves Er worden vergrijzingsvoorzieningen aangelegd voor de ziekteverzekeringsproducten die niet tegen risicopremies werden gesloten. Bij de bepaling van deze vergrijzingsvoorzieningen wordt rekening gehouden met de verzwaring van het risico naarmate de leeftijd van de verzekerde hoger is. Herverzekeringsbedrijf De schadevoorzieningen voor lopende contracten in de geaccepteerde herverzekering worden op individuele basis geschat. De voorzieningen voor schadegevallen van het huidige jaar worden berekend op basis van de verwachte technische resultaten. De voorzieningen voor schadegevallen van vorige jaren worden gebaseerd op de schattingen van de maatschappijen die het risico laten herverzekeren. Bij al deze berekeningen gaat KBC voorzichtig te werk en houdt het expliciet rekening met buitengewone schadeontwikkelingen en renteschommelingen. In contracten waarvoor KBC een negatieve schadeontwikkeling verwacht door de aard van het risico, zoals aansprakelijkheidsverzekeringen, worden aanvullende reserves aangelegd voor schadegevallen die zich hebben voorgedaan maar nog niet zijn gemeld. Onafhankelijk verzekeringsrisicobeheer en aangewezen actuaris In het kader van de onafhankelijke bewaking van de verzekeringsrisico’s door het Directoraat Waarde- en Risicobeheer werden diepgaande studies uitgevoerd die bevestigen dat de aangelegde technische voorzieningen met een hoge graad van waarschijnlijkheid voldoende zijn.

Zware ongevallen en catastrofes Herverzekeringsprogramma De verzekeringsportefeuilles worden door herverzekering beschermd tegen de invloed van zware schadegevallen. Dit

verloopt in nauwe samenwerking met Secura, de herverzekeringsdochteronderneming van KBC, die daarbij vooral de rol van consulent op zich neemt. Bovendien formuleert de aangewezen actuaris een advies over het herverzekeringsprogramma. De herverzekeringsprogramma’s zijn opgesplitst in drie grote blokken: zaakschadeverzekeringen, aansprakelijkheidsverzekeringen en personenverzekeringen, die elk jaar opnieuw worden geëvalueerd en waarover wordt onderhandeld. Het overgrote deel van de herverzekeringscontracten zijn op niet-proportionele basis afgesloten, waardoor de invloed van heel zware schadegevallen of schadegebeurtenissen wordt afgedekt. Waar nodig wordt het algemene of verplichte herverzekeringsprogramma aangevuld met facultatieve contracten, dat zijn herverzekeringscontracten voor individuele risico’s. Egalisatievoorziening De egalisatievoorzieningen worden aangelegd volgens de richtlijnen van de controle-autoriteiten.

Schadebeheersing en fraudebestrijding In België wordt de efficiënte en snelle behandeling van schadegevallen verzekerd door het KBC Call Center 24+ of door de verzekeringsagent via het systeem van rechtstreekse schaderegeling. Schadegevallen die niet onder het systeem van rechtstreekse regelingen vallen, worden behandeld op de zonale diensten, die waar nodig schade-experts kunnen inschakelen. Zware ongevallen of ongevallen die een specifieke kennis vereisen, worden op de Centrale Schaderegeling behandeld. De werkzaamheden van de interne en externe schade-experts worden bewaakt door middel van een systeem dat niet alleen de doorlooptijden en kosten verifieert, maar ook de kwaliteit van de uitgevoerde opdracht nagaat. Ook de prestaties van garagehouders die aangesloten zijn op het herstelnet worden van nabij gevolgd. Ten slotte wordt ook veel aandacht besteed aan de


Solvabiliteitsratio’s KBC Verzekeringen Minimumvereiste

Interne doelstelling

Effectief 31-12-2004

100% 100%

200%

237% 389%

Expliciete solvabiliteitsratio Impliciete solvabiliteitsratio

87 begeleiding van nieuwe experts, die daartoe een interne schadecoördinator als coach toegewezen krijgen. Aan alle interne schadediensten en schade-experts wordt een lijst van knipperlichten ter detectie van mogelijke fraude bezorgd. Aanwijzingen van mogelijke fraude die op basis van deze knipperlichten tot stand komen, worden onderzocht door specialisten die hiervoor een beroep kunnen doen op de cel Fraudebestrijding. Deze cel voert bovendien een actief fraudebestrijdingsbeleid. Ook voor de uitkeringen in de tak Leven heeft de maatschappij de nodige procedures ontwikkeld, rekening houdend met de voorschriften van de antiwitwaswetgeving. Ten slotte moet nog worden gewezen op het bestaan van een permanent systeem van steekproefcontroles op schadedossiers. Die controles dienen als instrument voor de sturing en bewaking van de schadebehandeling. Het resultaat ervan kan leiden tot bijsturingen in het schadebehandelingsproces of andere correctieve maatregelen zoals aangepaste opleidingsprogramma’s voor interne medewerkers. Audit, Controle en Compliance ziet toe op het correct uitvoeren van de steekproefcontroles en de correcte behandeling van de schadedossiers.

Centraal-Europa Voor de Centraal-Europese dochtermaatschappijen gelden dezelfde principes als voor KBC Verzekeringen in België, en dat evenzeer wat betreft tarifering en acceptatie, de bepaling van de vereiste voorzieningen, de afdekking van zware schades via herverzekering, en fraudebestrijding. De invoering van de onafhankelijke bewaking van verzekeringsrisico’s bij deze dochtermaatschappijen moet ervoor zorgen dat de toepassingen van deze principes worden gestroomlijnd.

Solvabiliteit Omschrijving Het solvabiliteitsrisico is het risico dat de kapitaalbasis van de bank en die van de verzekeraar beneden een aanvaardbaar niveau zouden vallen. In de praktijk wordt dat vertaald in een toetsing aan de minimale en intern opgelegde solvabiliteitsratio’s (Tier 1-ratio en CAD-ratio voor de bank en solvabiliteitsratio voor de verzekeraar).

Solvabiliteit bankactiviteiten De interne doelstellingen bedragen 8% voor de Tier 1-ratio en 12% voor de CAD-ratio. Zoals blijkt uit de tabel zijn de solvabiliteitsratio’s van KBC Bank uitstekend en liggen ze ver boven de minimumvereisten. De gedetailleerde samenstelling en ontwikkeling van de solvabiliteitsratio’s wordt gegeven in het hoofdstuk Geconsolideerde jaarrekening, onder Solvabiliteit.

Solvabiliteit verzekeringsactiviteiten Net zoals dat bij de bank het geval is, wordt de solvabiliteit van de verzekeraar regelmatig getoetst aan de wettelijke en de interne doelstelling terzake. De interne doelstelling voor de solvabiliteitsratio (impliciete ratio) is 200% (te weten tweemaal het wettelijke minimum). Deze ratio houdt (in tegenstelling tot de expliciete ratio) rekening met de niet-gerealiseerde meeren minderwaarden op de beleggingsportefeuille, en steeg van 316% per einde 2003 tot 389% per einde 2004. De gedetailleerde samenstelling en ontwikkeling van de solvabiliteitsratio’s wordt gegeven in het hoofdstuk Geconsolideerde jaarrekening, onder Solvabiliteit.

88

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en personeel KBC wil met zijn activiteiten bijdragen tot de economische en sociale vooruitgang van zijn werkgebieden. Het oefent zijn activiteiten dan ook uit met respect voor de geldende wetten en reglementen en past die zowel naar de letter als naar de geest toe. KBC houdt daarbij rekening met het evoluerende normbesef van de maatschappij, een normbesef dat doorgaans vooruitloopt op de wetgeving. De visie en houding van KBC ten aanzien van maatschappelijke en sociale thema’s worden onder meer verwoord in de volgende engagementen en richtlijnen: ❚ de beleidsverklaring van KBC; ❚ het charter Ondernemers tegen racisme; ❚ de Gedragslijn voor de KBC Groep; ❚ de KBC-principes voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen; ❚ de KBC-milieubeleidsverklaring; ❚ het charter Ecodynamische onderneming; ❚ het Milieucharter West-Vlaanderen; ❚ de betrokkenheid bij de oprichting van BELSIF (Belgian Sustainable and Socially Responsible Investment Forum), dat tot doel heeft een kenniscentrum rond Duurzaam en Maatschappelijk Verantwoord Investeren in België op te richten. Ook in 2004 zette KBC zijn inspanningen op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen voort. Een selectie uit de belangrijkste initiatieven op het vlak van ethiek, milieuzorg en betrokkenheid bij de gemeenschap wordt hierna vermeld. De betrokkenheid van KBC bij het Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen komt onder meer tot uiting in de opname van KBC in de FTSE4Good Index. Het doel van deze index is na te gaan en bekend te maken welke bedrijven voldoen aan algemeen erkende normen op het stuk van Duurzaam Ondernemen, en zo het beleggen in deze bedrijven aan te moedigen.

KBC en Argus

Argus, een onafhankelijke vzw met de steun van KBC, doet aan informatieverstrekking en bewustmaking rond milieu. Zijn specifieke invalshoek: wetenschappelijk onderbouwde milieu-informatie aanbieden, de maatschappelijke discussie stimuleren en milieukennis inbrengen in KBC-initiatieven. Met zijn milieumaga-

zine, website en publicaties richt Argus zich vooral op jongeren en gezinnen. Omdat Argus een echt forum wil creëren voor milieudiscussie, organiseert het ook debatten, wandelzoektochten, fotowedstrijden en festivalanimatie.

89 Ethiek van het ondernemen Het basisbeginsel van Duurzaam en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is een bedrijfsvoering waarbij zowel bij de definiëring als de uitvoering ervan, naast winstdoelstellingen, ook rekening wordt gehouden met de economische, sociale, ecologische en culturele effecten, zowel op korte als op lange termijn. Dat beginsel wordt in KBC bewaakt door middel van diverse richtlijnen en gedragscodes. Zo gelden bijvoorbeeld in de kredietverlening de volgende richtlijnen: ❚ KBC financiert alleen transacties waarbij men redelijkerwijs kan aannemen dat de normale ethische, wettelijke en fiscale standaarden worden gerespecteerd; ❚ Criminele en andere maatschappelijk onaanvaardbare activiteiten worden uitgesloten; ❚ KBC staat weigerachtig tegenover de financiering van ondernemingen die blootstaan aan substantieel verhoogde milieurisico’s, zoals de nucleaire sector. Bovendien wil KBC principieel geen kredieten verlenen aan, noch beleggen of investeren in producenten van wapensystemen. Praktisch betekent dit dat KBC niet zal beleggen of investeren in, noch kredieten zal toestaan aan producenten van bij de wet verboden wapens (antipersoonsmijnen, chemische en biologische wapens), noch aan ondernemingen die wapens produceren of verhandelen die weliswaar niet wettelijk verboden zijn, maar waarover wel een internationale consensus bestaat dat ze de voorbije vijftig jaar een onevenredig leed berokkenden aan burgerslachtoffers (onder meer clusterbommen en -munitie, en wapens met verarmd uranium). Ondertussen werden alle aandelen en bedrijfsobligaties van producenten van deze controversiële wapens al uitgesloten uit actieve en index-

gerelateerde KBC-beleggingsfondsen. Een recentelijk in KBC ingevoerde, strikte procedure zorgt ervoor dat ook de dochtermaatschappijen dezelfde principes hanteren. Aan de vertrouwelijkheid van informatie en privacy wordt veel aandacht geschonken. Zo bestaat er een cel Financiële Deontologie die de naleving van de beleidslijnen op het stuk van de financiële plichtenleer onderzoekt, gelden er specifieke beleidslijnen voor de bestrijding van corruptie en fraude, werden er opleidingen voor kantoormedewerkers ontwikkeld om het witwassen van criminele gelden te voorkomen en gelden er specifieke beperkingen op het verhandelen van effecten voor medewerkers die toegang hebben tot koersgevoelige informatie. Gedreven door de stijgende belangstelling voor duurzame en maatschappelijk verantwoorde beleggingsfondsen, breidde KBC Asset Management zijn onderzoekscapaciteit op dit terrein stelselmatig uit en organiseerde het bovendien, in maart 2004, een Aandeelhoudersdag Duurzame Fondsen. Voor meer informatie over duurzaam beleggen wordt verwezen naar het hoofdstuk Assetmanagement, onder Duurzaam beleggen.

Zorg voor het milieu Een financiële groep heeft uiteraard minder rechtstreekse invloed op het milieu dan bijvoorbeeld een industrieel bedrijf, maar toch is deze invloed niet verwaarloosbaar. Waar het gaat om zaken zoals energieverbruik en mobiliteit, zijn er bijvoorbeeld belangrijke besparingen op milieubelasting mogelijk.


Jaarverslag van KBC −  ❚ Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en personeel ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en personeel ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Maatschappelijk

Milieuefficiëntiegegevens KBC in België (partieel)* Energieverbruik (elektriciteit, gas, gasolie, in GJ) Papierverbruik (wit papier, in aantal vellen) CO2-productie energieverbruik (in ton)

Absoluut

Per VTE

2003 Per m2

Absoluut

Per VTE

2004 Per m2

709 154 130 miljoen 56 662

47,6 8 760 3,8

1,03 0,08

697 997 112 miljoen 44 551

49,1 7 870 3,14

1,01 0,06

* Betreft KBC Bank (nagenoeg alle gebouwen), KBC Verzekeringen (hoofdkantoren), KBC Holding (nagenoeg alle gebouwen), KBC Asset Management (alle gebouwen) en de gebouwen van de dochtermaatschappijen KBC Investco en KBC Securities in België (samen ongeveer 14 000 VTE). Het papierverbruik betreft papier voor de printers en kopieertoestellen. De gegevens per m2 zijn gebaseerd op brutovloeroppervlakte. Sommige gegevens zijn gebaseerd op ramingen.

90 De acties op het vlak van milieuzorg worden samengevat in de KBC-milieubeleidsverklaring (zie de KBC-website www.kbc.com). Recente initiatieven op het stuk van milieuzorg zijn bijvoorbeeld: ❚ de oprichting van een multidisciplinaire werkgroep, die als taak heeft een overkoepelend milieubeleid uit te werken voor wat betreft de directe milieueffecten van KBC in België. Dit initiatief is onderdeel van de uitvoering van de KBC-milieubeleidsverklaring. In deze werkgroep zitten vertegenwoordigers van diverse geledingen van de groep (waaronder het facilitaire bedrijf, personeelszaken, IT en verzekeringen). De werkgroep zal onder meer concrete milieudoelstellingen formuleren voor energiebesparing en de CO2-uitstoot; ❚ de deelname van KBC aan een aantal vrijwillige milieuengagementen. In 2003, bijvoorbeeld, verwierf KBC het label Ecodynamische Onderneming voor zijn hoofdkantoren in Brussel. In 2004 ondertekende KBC het Milieucharter West-Vlaanderen voor het geheel van de 179 KBC-kantoren in die provincie. Met deze ondertekening verbindt KBC zich ertoe om te streven naar een continue verbetering van zijn milieuprestaties en om acties te ondernemen rond een aantal milieuthema’s. De ondertekening vond plaats op 15 juni, in aanwezigheid van Z.K.H. Prins Laurent van België; ❚ de organisatie van interne milieuseminaries in de ˇ SOB en K&H Centraal-Europese dochtermaatschappijen C Bank. Deze seminaries hebben tot doel de KBC-filosofie en -knowhow op het stuk van milieubeheer over te dragen aan de Centraal-Europese groepsmaatschappijen en leidden al tot een intensieve samenwerking rond dit thema;

❚ de voortzetting, in België, van diverse projecten voor rationeel energieverbruik, de aankoop van groene stroom, de selectieve inzameling van gevaarlijk afval en de vermindering van het papierverbruik. Zo slaagde KBC erin in 2004 het aantal reclamedrukwerken te verminderen met 50%. In het laatste kwartaal van 2004 startte KBC Bank het Project Afvalbeheer op. Dit project zal in een eerste fase alle afvalstromen identificeren en inventariseren, met als doel het hele afvalproces te optimaliseren en tot nog toe onbenutte synergieën te realiseren. Afvalˇ SOB, beheer gebeurt trouwens niet alleen in België. C bijvoorbeeld, past selectief afvalbeheer toe in al zijn ˇ SOB ook een meetsyskantoren. Daarnaast installeerde C teem voor elektriciteitsverbruik in de grotere gebouwen en wordt geleidelijk aan moderne en meer energiebesparende technologie geïntroduceerd. In de tabel wordt een selectie van milieuefficiëntiegegevens verstrekt voor een groot deel van de gebouwen in België.

Personeel en intern sociaal beleid Personeelstevredenheid Voor een financiële-dienstengroep zoals KBC zijn de medewerkers veruit het belangrijkste kapitaal. Hun inzet, motivatie en gedrevenheid bepalen in belangrijke mate het succes van de groep. De tevredenheid van de medewerkers blijft dan ook een permanent aandachtspunt en daarom worden in België alle medewerkers op regelmatige tijdstippen hierover ondervraagd door middel van een enquête. Dat maakt het mogelijk de tevredenheidsontwikkeling in kaart te brengen en,

Jaarverslag van KBC −  ❚ Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en personeel ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en personeel ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Maatschappelijk Verantwoord Ondern

91 waar nodig, gerichte actie te ondernemen. In de laatste jaren werden in België diverse projecten opgezet om werk en gezinsleven beter op elkaar af te stemmen, onder meer door de invoering van glijdende arbeidstijden in de hoofdkantoorgebouwen en het organiseren van kinderopvang in de vakantieperiode. In het najaar 2004 lanceerde KBC voor alle medewerkers in België een interne campagne personeelsverzekeringen en pensioenen met als doel alle medewerkers te informeren over en te attenderen op de brede waaier van personeelsverzekeringen en het gunstige pensioenplan waarover ze beschikken als medewerker. Ook werd in de bank een uitgebreide informatieronde opgezet rond een aantal bijsturingen in het belonings- en promotiebeleid vanaf 2005 met als doel dit beleid nog objectiever en transparanter te maken.

Gelijke behandeling Binnen de groep is de gelijke behandeling van alle personeelsleden een basisgegeven. KBC maakt bijvoorbeeld qua personeelsstatuut, selectie- en promotiebeleid en evaluatiesystemen geen enkel onderscheid naar geslacht, geloofsovertuiging, afkomst, seksuele geaardheid, en dergelijke. In zijn beleidsverklaring stelt KBC ook duidelijk dat het ongewenst gedrag niet tolereert. Hiervoor werd een procedure ontwikkeld en gecommuniceerd om alle vormen van geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk te vermijden of te verhelpen. KBC steunt het Vlaams Manifest van het Bedrijfsleven tegen Sociale Uitsluiting van Migranten, opgesteld door het Vlaams Economisch Verbond. Daarmee wil KBC uitdrukkelijk de uitdaging aannemen om sociale uitsluiting van

migranten te voorkomen en te bestrijden, en hun economische en sociale integratie te bevorderen.

Sociaal overleg Een goed sociaal klimaat in een onderneming is vanzelfsprekend uiterst belangrijk. In 2004 werkte KBC dan ook intens samen met de werknemersorganisaties, onder meer door constructief overleg in de vergaderingen van de Ondernemingsraden, de Comités voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW’s), de vergaderingen met de vakbondsafvaardiging, de vergaderingen met de Europese Ondernemingsraad en andere overlegorganen. In België werd zowel in de bank- als in de verzekeringssector een CAO gesloten die voorziet in een verhoging van de koopkracht door de toekenning van een eenmalige brutopremie. In mei 2004 werden sociale verkiezingen georganiseerd en konden de medewerkers hun werknemersvertegenwoordigers kiezen voor de Ondernemingsraden en de CPBW’s. Specifiek voor KBC Bank (en KBC Holding) werden in 2004 een aantal Collectieve Arbeidsovereenkomsten (CAO’s) gesloten, onder andere over leeftijdbewust personeelsbeleid en over de begeleidingsmaatregelen voor medewerkers betrokken bij de oprichting van de joint venture van KBC en Rabobank Nederland voor de verwerking van effectentransacties. Bij de verzekeraar werd onder meer het arbeidsreglement aangepast en geactualiseerd en werd een CAO gesloten met het oog op de gelijkschakeling van de sluitingsdagen en vervangingsdagen voor feestdagen binnen de KBC-groep in België. De uitbreiding van de Europese Unie met tien nieuwe lidstaten had ook gevolgen voor de Europese Ondernemingsraad van KBC. Voortaan nemen ook werknemersver-



Personeelsaantallen KBCgroep (In VTE)*

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

50 475

46 554

-7,8%

50 475

48 578

-3,8%

40 141 7 883 287 2 164 50 475

36 021 7 735 317 2 481 46 554

-10,3% -1,9% 10,6% 14,6% -7,8%

19 330 28 954 2 191 50 475

18 576 25 586 2 393 46 554

-3,9% -11,6% 9,2% -7,8%

Totaal Totaal, exclusief de vermindering door de verkoop van dochtermaatschappijen van Kredyt Bank Opdeling naar activiteit Bankbedrijf Verzekeringsbedrijf Assetmanagement Holdingactiviteiten Totaal Opdeling naar land België Centraal-Europa Rest van de wereld Totaal

* KBC Bank, KBC Verzekeringen en KBC Bankverzekeringsholding, inclusief de voornaamste dochtermaatschappijen waarin ze een meerderheidsparticipatie bezitten op 31 december 2004. De assetmanagementmaatschappijen die behoren tot de Centraal-Europese bankdochtermaatschappijen werden bij het bankbedrijf meegerekend. Voor de verzekeringsmaatschappijen wordt het distributienetwerk niet meegerekend. De referentiecijfers over 2003 werden licht aangepast.

92 tegenwoordigers uit Centraal-Europa, de tweede thuismarkt van KBC, deel aan het Europese overleg.

Talentontwikkeling en kennisbeheer De visie van KBC wat opleiding betreft, gaat uit van de overtuiging dat iedereen talenten bezit, daarvoor de gepaste waardering verdient en ook kansen tot verdere ontplooiing moet krijgen. Aangezien − en gelukkig − niet elke mens dezelfde talenten bezit, wordt gezorgd voor een gedifferentieerd ontwikkelingsaanbod, rekening houdend met de verschillende talenten van de medewerkers. Dat aanbod bestaat dan ook uit een scala van opleidingsvormen (klassikaal, zelfstudie, e-leren, werkplekleren, en dergelijke) en bestrijkt het hele bankverzekeringsgebeuren. Ontwikkeling behelst evenwel niet alleen het volgen van opleidingen, maar hangt in eerste instantie af van de medewerker zelf, die zich moet bezinnen over wat hij kan, wat hij wil bereiken en welke inspanningen hij daartoe wil leveren. Ontwikkelingsnoden en -mogelijkheden zijn dan ook een logisch onderdeel van de feedback- en functioneringsgesprekken met leidinggevenden. In 2004 verschoven een aantal centrale opleidingsdiensten van de bank en de verzekeraar naar het holdingniveau, waardoor het werkgebied van deze diensten wordt verruimd tot de hele groep. De samenwerking tussen KBC Bank en KBC Verzekeringen wordt dus, ook op het gebied van het personeelsbeleid, alsmaar intenser. In 2004 werd de efficiëntie van het personeels- en opleidingsgebeuren verder verbeterd door onder meer de introductie van een nieuw SAP (System Analysis and Program Development)-softwarepakket voor de opleidingsadministratie, de diepgaande integratie van commerciële en andere vaardigheidstrainingen in één KBC-Vaardigheids-

centrum, het geïntegreerd aanpakken van commerciële opleidingsprojecten op clusterniveau en de al vermelde integratie van een aantal vormingsaspecten bij de bank én de verzekeraar. Concreet uit zich dat bijvoorbeeld in de integratie van de verschillende vormingscentra in een en hetzelfde gebouw. Er werden nieuwe instrumenten geïntroduceerd om kennis in kaart te brengen en te beheren, en het aanbod van flexibele leervormen zoals e-leren en werkplekleren werd opnieuw uitgebreid. Ter ondersteuning van de zelfstandige verzekeringsagenten en hun medewerkers werd een intensief opleidingsprogramma opgezet voor startende agenten en voor specifieke domeinen (zoals financiële bedrijfsvoering). Bij het opzetten van het loopbaanbeleid op groepsniveau werden de loopbaanonderzoekssystemen van KBC Bank en KBC Verzekeringen in België op elkaar afgestemd. Middels loopbaanonderzoeken worden de competenties van medewerkers in kaart gebracht, waardoor onder meer ontwikkelings- en loopbaanplannen kunnen worden opgesteld en de uitwisseling van competenties binnen de groep op een objectieve basis wordt mogelijk gemaakt. Ook de internationalisering kreeg veel aandacht, door het opzetten van projecten op maat in een aantal CentraalEuropese groepsmaatschappijen. Het talentmanagement wordt overigens meer en meer op internationaal niveau bekeken, met bijvoorbeeld een op stapel staand KBC Academy-programma voor beloftevolle jongeren in het hele internationale werkgebied.

Personeelsbezetting De ontwikkeling van het totale personeelsbestand van KBC (inclusief de voornaamste dochtermaatschappijen waarin KBC een meerderheidsbelang heeft) wordt in de eerste


Personeelsaantallen KBC Bank NV KBC Verzekeringen NV en KBC Bankverzekeringsholding NV (31-12-2004) Directie Kader Uitvoerenden (inclusief arbeiders) Vast Tijdelijk Actief Niet-actief België Buitenland Mannen Vrouwen Voltijds 100% Deeltijds 80%−100% Deeltijds < 80% Totaal Totaal, in VTE Gemiddelde leeftijd (jaren)

Aantal

KBC Bank NV T.o.v. totaal

123 4 701 7 875 12 698 1 11 136 1 563 12 031 668 6 888 5 811 8 790 1 769 2 140 12 699 11 354 42,5

1% 37% 62% 100% 0% 88% 12% 95% 5% 54% 46% 69% 14% 17% 100% -

KBC Verzekeringen NV KBC Bankverzekeringsholding NV Aantal T.o.v. totaal Aantal T.o.v. totaal 40 486 1 403 1 838 91 1 707 222 1 926 3 782 1 147 1 318 335 276 1 929 1 735 41,4

2% 25% 73% 95% 5% 88% 12% 100% 0% 41% 59% 68% 17% 14% 100% -

31 1 738 880 2 649 0 2 512 137 2 649 0 1 716 933 1 900 505 244 2 649 2 443 40,8

1% 66% 33% 100% 0% 95% 5% 100% 0% 65% 35% 72% 19% 9% 100% -

93 tabel geïllustreerd. De tweede tabel geeft een verdere indeling van het personeelsbestand van KBC Bank, KBC Verzekeringen (beide zonder de respectieve dochtermaatschappijen) en KBC Bankverzekeringsholding. In 2004 daalde het totale personeelsbestand van de groep met circa 8% tot 46 554 voltijdbaanequivalenten (VTE). Wanneer de personeelsvermindering als gevolg van de verkoop van enkele dochtermaatschappijen van Kredyt Bank (Polen) buiten beschouwing wordt gelaten, bedroeg de daling iets minder dan 4%. De belangrijkste verminderingen in personeelsaantallen kwamen voor bij KBC Bank in België (weliswaar deels als gevolg van een overplaatsing van personeel naar andere groepsmaatschappijen) en in Kredyt Bank (rationalisatieoefening en de al vermelde verkoop van enkele dochtermaatschappijen). De belangrijke personeelsvermindering bij KBC Bank in België in de afgelopen jaren, die onder meer voortsproot uit de praktische voltooiing van de fusieoperatie, gebeurde door natuurlijke afvloeiing, een toename van het deeltijds werken, een vlottere overstap naar andere groepsmaatschappijen (diverse vacatures bij KBC Verzekeringen werden bijvoorbeeld ingevuld door medewerkers van KBC Bank) en ook een strenge beperking van externe aanwervingen. Geleidelijk aan wordt er evenwel opnieuw extern aangeworven (ter vervanging van medewerkers die vertrekken) en tegelijkertijd wordt in 2005 opnieuw gewerkt met een open interne arbeidsmarkt, waarbij openstaande vacatures eerst kenbaar worden gemaakt aan de eigen medewerkers, die op die manier de kans krijgen om door te groeien of nieuwe uitdagingen aan te gaan. In het kader van de integratie van het personeelsgebeuren bij de

bank en de verzekeraar werden de rekruterings- en selectiediensten van KBC Bank en KBC Verzekeringen onder één leiding geplaatst, waardoor KBC zich als groep nog gerichter kan profileren op de arbeidsmarkt.

Betrokkenheid bij de gemeenschap KBC is ervan overtuigd dat een bedrijf, naast een puur economische missie, ook een belangrijke maatschappelijke en sociale rol te vervullen heeft. Deze sociale betrokkenheid uit zich in tal van initiatieven, waaronder: ❚ engagementen gericht op kansarmoedebestrijding en het tegengaan van maatschappelijke achterstelling: KBC steunt daarbij initiatieven voor samenlevingsopbouw, zelfhulpgroepen, herstel van het stedelijke sociale weefsel en integratie van kansarmen en allochtonen, door samenwerking met buurthuizen en andere sociale verenigingen, onder meer in Antwerpen en Brussel; ❚ het aanmoedigen van de sociale betrokkenheid van onze medewerkers: die kunnen bijvoorbeeld in bepaalde gevallen een beroep doen op een solidariteitsfonds voor organisaties waarvoor ze vrijwilligerswerk leveren. In 2004 werden zo een dertigtal projecten gesteund, zoals bijvoorbeeld de Duikschool Handi Divers Wet Wheels (een duikschool voor mensen met een fysieke handicap) en Met lege handen (een werkgroep voor ouders van een overleden baby). Daarnaast mobiliseert KBC zijn medewerkers en stelt het infrastructuur ter beschikking voor een aantal sociale projecten en projecten in de gezondheidszorg (zoals, in het verleden, de Kom op tegen Kanker-campagne); ❚ diverse sponsoringprojecten: zowel op de eerste thuismarkt (België) als op de tweede thuismarkt (Centraal-



94 Europa). In dit jaarverslag wordt aan het begin van elk hoofdstuk een sponsoringproject toegelicht; ❚ solidariteitsacties: uiteraard liet de enorme ramp in Zuidoost-Azïë, als gevolg van de zeebeving op tweede kerstdag, KBC niet onberoerd. Samen met zijn medewerkers zette het een grote solidariteitsactie op stapel en bij de nationale televisieuitzending op 14 januari 2005 kon KBC dan ook een aanzienlijke som schenken ten voordele van de slachtoffers van deze ramp. De sociale rol die de KBC-groep in de gemeenschap vervult uit zich, ten slotte, ook in de aangeboden diensten en producten: ❚ In 2004 organiseerde KBC een aantal Senior Road Shows, pc-opleidingen en zelfs een on-lineseminarie, met als doel seniorcliënten te helpen om eventuele drempels bij elektronisch bankverzekeren te overwinnen; het is de bedoeling dat dit initiatief in 2005 wordt uitgebreid naar andere domeinen van het betalingsverkeer; ❚ KBC probeert ook met zijn verzekeringsproducten tegemoet te komen aan de maatschappelijke behoeften. Voorbeelden hiervan zijn de verzekering tegen het overstromingsrisico, de milieupolis (een verzekering die de wettelijke saneringsplicht dekt in geval van bodemverontreiniging en het saneringsproject organiseert en betaalt) en de introductie van een autoverzekering met speciale aandacht voor betaalbare formules voor jongeren en een levenslange verzekeringsgarantie voor ouderen die hun voorzichtig rijgedrag in het verleden bewezen hebben. Ook de talrijke preventiecampagnes die KBC in het verleden opzette (bijvoorbeeld rond verkeersveiligheid), getuigen van de aandacht voor het maatschappelijke aspect van het ondernemen.


95

96

Corporate Governance Bestuur van de Groep na de fusie met Almanij In het hoofdstuk Fusie van KBC en Almanij, achteraan in dit jaarverslag, wordt ingegaan op de Corporate Governance-regels van de nieuwe Almanij-KBCgroep (KBC Groep). In dat hoofdstuk wordt een korte beschrijving gegeven van de nieuwe groepsstructuur, de toekomstige toepassing van de nieuwe Corporate Governance Code, en de samenstelling en andere gegevens over de Raad van Bestuur, het Directiecomité en de andere Comités opgericht door de Raad van Bestuur van de nieuwe Groep.

Bestuur van de groep vóór de fusie met Almanij Zoals vooraan in dit jaarverslag is vermeld, betreffen alle andere hoofdstukken in dit jaarverslag, inclusief dit hoofdstuk over Corporate Governance, KBC vóór de fusie met Almanij. Gezien de verminderde relevantie van sommige paragrafen in het licht van de voorbije fusie, werd de informatie over de oude corporate-governanceregels hier en daar ingekort tegenover wat in het jaarverslag 2003 daarover werd vermeld. Waar relevant, wordt in de tekst wel soms al naar de nieuwe Groep verwezen.

CˇSOB Bank en Poist’ovnˇa betrokken bij de Slowaakse maatschappij

In haar projecten kiest CˇSOB Bank en Poist’ovnˇa voor de maatschappelijke lijn. Sinds vier jaar ondersteunt CˇSOB de Liga tegen Kanker. Het verleent ook steun aan

drie kinderziekenhuizen in Bratislava, Kosˇice en Martin en een project voor gehandicapten genaamd ‘Cesta do zˇivota’.

97 Bestuurs- en groepsstructuur Zoals ook het geval is in de nieuwe KBC Groep, was de bestuursstructuur van KBC Bankverzekeringsholding gebaseerd op een onderscheid tussen: ❚ enerzijds het bepalen van de algemene strategie, het houden van toezicht op het beheer en het uitoefenen van specifieke bevoegdheden vastgelegd in de vennootschapswetgeving en de statuten, taken die behoren tot de bevoegdheid van de Raad van Bestuur; ❚ en anderzijds het beheer van de bankverzekeringsholding dat autonoom werd gevoerd door het Directiecomité, dat was samengesteld uit gedelegeerd bestuurders en optrad in het kader van de door de Raad van Bestuur uitgestippelde algemene strategie. Deze dualistische bestuursstructuur werd vastgelegd in de statuten, in de overeenkomst over de autonomie in de bankfunctie die tussen KBC Bankverzekeringsholding, KBC Bank en de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (CBFA) werd gesloten, en in de gelijklopende overeenkomst over de autonomie in de verzekeringsfunctie die werd ondertekend door KBC Bankverzekeringsholding, KBC Verzekeringen en de CBFA.

KBC Bankverzekeringsholding (de Holding), als financiële holding, overkoepelde de activiteiten van KBC Bank, KBC Verzekeringen en KBC Asset Management, en was bevoegd voor de algemene strategie, de kapitaalallocatie, de rentabiliteitseisen, de grote strategische investeringen, het beheer van risico’s in ruime zin, het algemene balansbeleid, de bewaking van de coherentie van de budgetten en winstplannen van de bank en de verzekeraar en de overkoepelende auditfunctie. De Holding vervulde ook een stuwende rol bij de integratie van de bank en de verzekeraar en kwam tussenbeide in de benoemings- en vergoedingspolitiek voor het topmanagement. In de afgelopen jaren werden ook enkele ondersteunende diensten ondergebracht in de Holding. Door middel van een kostendelende structuur werden de uitgaven van deze diensten volgens objectieve criteria verdeeld onder de groepsvennootschappen. KBC Bank oefende alle bevoegdheden uit die eigen zijn aan het bankbedrijf, zoals alle bancaire materies (de kredietfunctie, corporate en investmentbanking, de dealingroomactiviteiten, en andere), de organisatie en het toezicht op deze materies en het uitstippelen en uitvoeren van de commerciële politiek binnen het strategische kader dat de Holding had vastgelegd.


Jaarverslag van KBC −  ❚ Corporate Governance ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Corporate Governance ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Corporate Governance ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Corpora

Principes voor de werking van de Raad van Bestuur in  Voorzitter Leden Bestuurders-rechtspersonen Duur van het mandaat

Benoemingen Vergaderingen

Beslissingen

Informatie

98

Advies

Een lid van de Raad dat geen lid is van het Directiecomité. 23 (op 31 december 2004)*, benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (hierna Algemene Vergadering) en bestaande uit de gedelegeerd bestuurders (die samen het Directiecomité vormen), vertegenwoordigers van de hoofdaandeelhouders en onafhankelijke bestuurders. Geen. Ten hoogste 6 jaar en eindigend na de Algemene Vergadering. Aftredende bestuurders zijn herbenoembaar door de Algemene Vergadering. Voor niet-uitvoerend bestuurders en gedelegeerd bestuurders is de leeftijdsgrens respectievelijk 70 en 65 jaar. Voorstellen tot benoeming van niet-uitvoerend bestuurders worden bij de Raad ingeleid door het Bureau, dat terzake fungeert als Benoemingscomité. Als criterium voor de benoeming van bestuurders en voor de verlenging van hun mandaat geldt een evenwichtige spreiding tussen bancaire en verzekeringstechnische knowhow, aandeelhoudersbelangen en externe managementexpertise. In principe 11 maal per jaar. Bijkomende vergaderingen worden gehouden telkens wanneer het belang van de vennootschap het vereist. Bij gewone meerderheid van stemmen. Bij staking van stemmen is de stem van de voorzitter van de vergadering beslissend. In de praktijk treedt de Raad collegiaal op en worden beslissingen bij consensus aangenomen. In de gevallen waar de wet dit toestaat, kunnen de besluiten van de Raad worden aangenomen met de eenparige, schriftelijke instemming van de bestuurders. Alle nota’s die de agendapunten toelichten worden uiterlijk 3 dagen vooraf (behoudens in gevallen van materiële onmogelijkheid) aan de raadsleden opgestuurd, zodat ze vóór de Raadsvergadering eventueel gewenste aanvullende informatie kunnen inwinnen bij de voorzitter van de Raad of de leden van het Directiecomité. Bij belangrijke gebeurtenissen met betrekking tot de KBC-groep worden de bestuurders tussentijds geïnformeerd. Bestuurders kunnen op kosten van de vennootschap het advies inwinnen van een onafhankelijk expert wanneer een meerderheid van niet-uitvoerend bestuurders instemt met een gemotiveerd verzoek in die zin.

* Dit aantal ligt hoger dan in de Corporate Governance-aanbevelingen van Euronext Brussels en de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen omdat de 8 leden van het Directiecomité deel uitmaken van de Raad en zowel in de voormelde overeenkomsten over de autonomie in de bankfunctie en in de verzekeringsfunctie als in de Corporate Governance-aanbevelingen bepaald wordt dat de Raad moet zijn samengesteld uit een meerderheid van niet-uitvoerend bestuurders.

KBC Verzekeringen oefende alle bevoegdheden uit die eigen zijn aan het verzekeringsbedrijf, zoals alle verzekeringsmateries (waaronder tarifering en acceptatie van risico’s, schaderegelingsbeleid en beleggingsbeleid), de organisatie en het toezicht op deze materies en het uitstippelen en uitvoeren van het commercieel beleid binnen het strategische kader dat de Holding had vastgelegd. De vermogensbeheeractiviteiten van de groep zijn ondergebracht in KBC Asset Management. Deze verzelfstandiging weerspiegelt de onafhankelijkheid van het vermogensbeheer en beklemtoont de aandacht die de groep besteedt aan dit activiteitsdomein, dat zowel voor de bank- als voor de verzekeringsactiviteiten van groot belang is.

Raad van Bestuur Op 2 maart 2005 werd de Raad van Bestuur (de Raad) van de nieuwe KBC Groep benoemd. De samenstelling ervan wordt in het hoofdstuk Fusie van KBC en Almanij gegeven. Tot die datum was de samenstelling en werking van de Raad van KBC Bankverzekeringsholding zoals hierna beschreven.

Samenstelling en werking De werking van de Raad wordt geregeld door het Wetboek van Vennootschappen en de statuten. De samenstelling van de Raad wordt vermeld in de tabel. In 2004 deden zich geen wijzigingen voor in de samenstelling van de Raad.

Jaarverslag van KBC −  ❚ Corporate Governance ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Corporate Governance ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Corporate Governance ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Corporate Governance ❚ Jaarv

Samenstelling Raad van Bestuur op  Bureau/Benoemingscomité j*

j

j

Voorzitter van de Raad van Bestuur

j

Jan Huyghebaert

Ondervoorzitter van de Raad van Bestuur, voorzitter Almanij NV

j

Willy Duron

Voorzitter van het Directiecomité

j*

j

André Bergen

Ondervoorzitter van het Directiecomité

j

j

Herman Agneessens

Gedelegeerd bestuurder en lid van het Directiecomité

j

Emile Celis


j

Jozef Cornu

Bestuurder Alcatel NV

Christian Defrancq


Frank Donck

Gedelegeerd bestuurder 3D NV

j

j

Rik Donckels

Gedelegeerd bestuurder Cera Beheersmaatschappij NV en Almancora Beheersmaatschappij NV, voorzitter Directiecomité Cera CVBA

j

j

Frans Florquin


j j

j

j

Vergoedingscomité

Auditcomité

Directiecomité

Onafhankelijke bestuurders

Vertegenwoordigers hoofdaandeelhouders

Niet-uitvoerend bestuurders

Einde huidig mandaat1

Hoofdfunctie

Naam

j

Willy Breesch

j

j* j

99 j

j

j

Herwig Langohr

Professor Financiën en Bankwezen, INSEAD

j

Xavier Liénart

Bestuurder van diverse vennootschappen en bestuurder Cera Beheersmaatschappij NV

j

j

Paul Peeters

Directeur Pharmacia NV

j

j

Luc Philips

Gedelegeerd bestuurder Almanij NV

j

j

j*

Theodoros Roussis

CEO Ravago Plastics NV

j

j

j

Guido Segers


Patrick Vanden Avenne

Gedelegeerd bestuurder Vanden Avenne-Ooigem NV

j

j

Jan Vanhevel


Germain Vantieghem

Gedelegeerd bestuurder Cera Beheersmaatschappij NV en Almancora Beheersmaatschappij NV

j

j

j

Marc Wittemans

Secretaris-generaal Maatschappij voor Roerend Bezit van de Belgische Boerenbond CVBA

j

j

j

Dirk Wauters

Vice-president Siemens Atea NV

j

j

Alfons Wouters

Voorzitter Raad van Bestuur KBC Verzekeringen NV

j

j

j

j

j j j

j

j

* Voorzitter van dit comité. 1 Naar aanleiding van de creatie van de nieuwe Groep werden enkele mandaten op 2 maart 2005 beëindigd. De einddatum van het mandaat van de leden van de nieuwe Raad wordt vermeld in het hoofdstuk Fusie van KBC en Almanij.

Secretaris Raad van Bestuur en Directiecomité: Jos Aerts. Commissaris: Ernst & Young Bedrijfsrevisoren BCV, vertegenwoordigd door Jean-Pierre Romont en Danielle Vermaelen.



Vergoedingen en effectenbezit leden Raad van Bestuur in  Vergoedingen (bruto voor belastingen, in euro) Totaal KBC-aandelen (aantal) Totaal ATO’s 2008 (aantal) Totaal opties op KBC-aandelen (aantal) Opties op KBC-aandelen toegekend in 2004 (aantal)

Leden Directiecomité


Totaal Raad van Bestuur

5 583 3451 wrv. 1 660 590 als variabele vergoeding 9 774 630 92 500 29 300

1 651 8672

7 235 212

71 450 1 173 27 100 4 000

81 224 1 803 119 600 33 300

1 Betreft vergoedingen aan de huidige leden van het Directiecomité en aan de in 2003 teruggetreden leden van het Directiecomité; het bedrag is inclusief de vergoedingen ontvangen uit hoofde van mandaten in andere groepsmaatschappijen. 2 Inclusief de in 2004 voor het boekjaar 2003 uitbetaalde statutaire tantième.

100 Raadsvergaderingen in 2004 In 2004 vergaderde de Raad twaalf maal. De vergaderingen werden door vrijwel alle leden bijgewoond. Naast de taken die hem door het Wetboek van Vennootschappen zijn opgedragen (zoals bijvoorbeeld het vaststellen van de vennootschappelijke en geconsolideerde jaarrekening en het jaarverslag), het bewaken van de maandelijkse resultaten van de groepsmaatschappijen, het vaststellen van de kwartaalresultaten, en de kennisname van de werkzaamheden van het Auditcomité en het Vergoedingscomité, behandelde de Raad in 2004 nog onder meer de volgende onderwerpen: ❚ de strategie van de groep (bevestiging en verfijning van de in 2001−2002 vastgelegde strategie); ❚ de mogelijke structuurwijziging van de Almanij-KBCgroep, uitmondend in het voorstel tot fusie van KBC Bankverzekeringsholding en Almanij; ❚ de vastlegging van de waarderingsregels van de groep en de implementatie van de IFRS-normen; ❚ de organisatie van het risicobeheer; ❚ de goedkeuring van de gedragscode Integriteitsprincipes voor de leden van de Almanij-Groep; ❚ de ontwikkeling van en in de diverse Centraal-Europese groepsmaatschappijen; ❚ de rapporteringen over diverse activiteitsdomeinen en/of groepsmaatschappijen; ❚ de wijziging van het financieel statuut van het Directiecomité (voor optieregelingen); ❚ de goedkeuring van het budget 2005 en de jaarplanning 2005−2007 van KBC Bankverzekeringholding.

Toezicht op het beheer Om de Raad in staat te stellen zijn toezichtstaak te vervullen, bracht het Directiecomité maandelijks verslag uit over de resultaatsontwikkeling bij KBC Verzekeringen en

KBC Bank. Verder nam de Raad kennis van de algemene gang van zaken bij KBC Verzekeringen, KBC Bank en KBC Asset Management en van belangrijke gebeurtenissen of projecten. De Raad kan aan het Directiecomité of aan de commissaris bijzondere verslagen vragen over alle aspecten die een belangrijke invloed kunnen hebben op de vennootschap. De Raad en de voorzitter van de Raad kunnen zich alle inlichtingen of stukken doen verstrekken en elke controle doen uitvoeren.

Toezicht op dochtermaatschappijen en deelnemingen KBC Bankverzekeringsholding had als financiële holding tot doel het houden en beheren van haar deelnemingen in KBC Bank, KBC Verzekeringen, KBC Asset Management en hun dochtervennootschappen. De besprekingen in de Raad waren bijgevolg toegespitst op het toezicht op de activiteiten en de resultaten van deze groepsvennootschappen. De Raad zag toe op de ontwikkelingen bij deze vennootschappen in het kader van de rapportering over de geconsolideerde resultaten en werd, wanneer er zich belangrijke ontwikkelingen voordeden, daarvan op ad-hocbasis ingelicht. Bij KBC Bank en KBC Verzekeringen functioneerde eveneens een Auditcomité, dat werd voorgezeten door de voorzitter van het Auditcomité van KBC Bankverzekeringsholding.

Uitoefening van de bestuursfunctie De uitoefening van de bestuursfunctie door de niet-uitvoerend bestuurders en de leden van het Directiecomité gebeurde binnen het kader van de dualistische bestuursstructuur die aan het begin van dit hoofdstuk werd uiteengezet. Voor het overige had de Raad geen verdere regels vastgelegd over de uitoefening van de bestuursfunctie.


Principes voor de werking van het Directiecomité (DC) in  Leden Leeftijdsgrens Benoemingen Vergaderingen Beslissingen

8 (op 31 december 2004), samengesteld uit de leden van de DC’s van KBC Bank en KBC Verzekeringen. 65 jaar. De voorzitter, de ondervoorzitter en de andere leden van het DC worden door de Raad benoemd en verkrijgen door hun benoeming de hoedanigheid van gedelegeerd bestuurder. 1 maal per week. Wanneer het belang van de vennootschap dat vereist, worden bijkomende vergaderingen gehouden. Het DC vormt een college. Het kan zijn taken onder zijn leden verdelen, maar dat doet geen afbreuk aan hun collegiale verantwoordelijkheid. Beslissingen worden bij consensus aangenomen.

101 Vergoedingen en effectenbezit De vergoeding voor de niet-uitvoerend bestuurders bestond uit een door de Algemene Vergadering vastgesteld presentiegeld per bijgewoonde raadsvergadering en uit een deel van de tantième die in de winstverdeling jaarlijks aan de Raad wordt toegekend. Overeenkomstig de statuten kon maximaal 5% van de als dividend uitgekeerde bedragen als tantième aan de Raad worden toegekend. De verdeling van deze tantième gebeurde volgens een door de Raad uitgewerkte regeling, waarvan de toepassing behartigd werd door het Vergoedingscomité. De voorzitter van de Raad ontving daarnaast een vaste maandvergoeding. KBC Bankverzekeringsholding stond geen kredieten toe aan bestuurders. KBC Bank kon dat wel doen met naleving van art. 28 van de Wet van 22 maart 1993 op het statuut van en het toezicht op de kredietinstellingen, dat wil zeggen dat kredieten kunnen worden verleend tegen cliëntvoorwaarden.

Directiecomité De Raad stelde uit zijn leden een Directiecomité (DC) samen, dat verantwoordelijk was voor het beheer van KBC Bankverzekeringsholding binnen de door de Raad uitgestippelde algemene strategie. De leden van het DC in 2004 worden vermeld in de tabel aan het begin van dit hoofdstuk. De Raad bepaalde het financieel statuut van de leden van het DC (inclusief de aanvullende pensioenvoorzieningen) op voorstel van het Vergoedingscomité. De leden van het DC werden vergoed deels met een vaste maandvergoeding, deels met een jaarlijkse variabele vergoeding (waarvan het bedrag afhankelijk was van de geconsolideerde winst van KBC Bankverzekeringsholding) en deels met opties op aandelen KBC Bankverzekeringsholding. Ze konden ook deelnemen in de aandelenoptieplannen die voor de medewerkers van KBC werden ingevoerd. Voor elk lid van het DC gold op jaarbasis een inkomensplafond voor de totaliteit van de vaste en variabele vergoedingen. De vergoedingen die ze ontvingen uit hoofde van in opdracht vervulde mandaten in andere maatschappijen, werden verrekend met voormelde vergoedingen. Het totale bedrag van de vaste en variabele vergoedingen, uitbetaald in 2004 aan de leden van het DC, wordt vermeld in de tabel Vergoedingen en effectenbezit leden Raad van Bestuur in 2004. In 2004 werden aan de leden van het DC in totaal 29 300 aandelenopties, met een uitoefenprijs van 46,45 euro en een looptijd van 7 jaar, gratis toegekend. Het stelsel van aanvullend-pensioenvoorzieningen voorzag in een aanvullend ouderdomspensioen of − bij voorover-



Comités opgericht door de Raad van Bestuur (situatie in ) Bureau van de Raad van Bestuur 6, bestaande uit de voorzitter van de Raad, de voorzitter en de ondervoorzitter van het Directiecomité en Leden 3 niet-uitvoerend bestuurders. Bereidt de agenda en de beraadslagingen van de Raad voor. Taken Fungeert als Benoemingscomité dat voorstellen formuleert voor de benoeming van bestuurders. Vergaderingen Minimaal telkens voorafgaand aan de vergaderingen van de Raad. Auditcomité Leden Taken Vergaderingen

Vergoedingscomité Leden Taken Vergaderingen

102

9, bestaande uit niet-uitvoerend bestuurders, waarvan 3 onafhankelijke bestuurders1. Staat de Raad bij in zijn toezichtstaak. Zijn opdracht bestaat erin de naleving van wettelijke en regelgevende voorschriften en van de door de Raad goedgekeurde beleidslijnen en procedures te bewaken, en toe te zien op de risicobeheersing en interne controle. 6 (in 2004), in aanwezigheid van de voorzitter van het Directiecomité, de interne auditor, het management van Controlling en Boekhouding van KBC Bank en KBC Verzekeringen2. Na elke vergadering brengt dit comité verslag uit over zijn werking bij de Raad.

3, bestaande uit 1 onafhankelijke bestuurder en 2 vertegenwoordigers van de hoofdaandeelhouders. Legt binnen de door de Raad bepaalde delegaties het vergoedingsstatuut van de leden van het Directiecomité vast en bereidt de beslissingen voor met betrekking tot de statutaire tantième van de leden van de Raad. Ad hoc bepaald. Jaarlijks brengt dit comité verslag uit over zijn werking bij de Raad.

1 Het feit dat deze laatsten niet de meerderheid vormen zoals aanbevolen door Euronext Brussels, is gesteund op de wens dat de samenstelling van het Auditcomité een afspiegeling zou zijn van die van de Raad en in grote mate zou overeenkomen met die van de Auditcomités van KBC Verzekeringen en KBC Bank. 2 Sommige vergaderingen, onder meer die waarin de publicatie van de resultaten en de financiële toestand aan de orde zijn, worden ook bijgewoond door de commissaris.

lijden − in een aanvullend overlevingspensioen. Het aanvullend ouderdomspensioen, uitgedrukt in een jaarrente, bedroeg − naargelang het de voorzitter, de ondervoorzitter of een gewoon lid betrof − maximaal 33 à 36% van het jaarinkomensplafond. Het overlevingspensioen was maximaal gelijk aan de helft daarvan. De vergoedingen van de leden van het DC vielen ten laste van KBC Bank of van KBC Verzekeringen, naargelang de leden behoren tot het DC van de bank of van de verzekeringsmaatschappij. Sinds eind 2003 vergaderde het DC van de Holding samen met de DC’s van KBC Bank en KBC Verzekeringen, waardoor de integratie tussen bank en verzekeraar de facto tot op het hoogste niveau werd doorgetrokken. Tegelijkertijd hebben deze DC’s een groter gedeelte van hun bevoegdheid gedelegeerd aan een aantal comités, waarin een aantal leden van het DC en een aantal directieleden zitting hebben. Het betreft het Comité Retail- en Private-bankverzekeren, het Comité Centraal-Europa, het Comité Verzekeringen, het Centraal Kredietcomité, het Comité ICT, en de risicocomités zoals vermeld in het hoofdstuk Waarde- en risicobeheer.

Gedetailleerde taakomschrijving van het Auditcomité:

❚ keurt het jaarlijkse auditplan van de interne auditor goed, neemt kennis van het auditplan van de commissaris en bespreekt hun verslagen; ❚ bespreekt de rapportering van het Directoraat Waardeen Risicobeheer; ❚ neemt kennis van de ontwerpen van jaarrekeningen en persberichten over de kwartaalresultaten voor ze aan de Raad worden voorgelegd; ❚ kan verder elk onderwerp dat binnen zijn bevoegdheid valt onderzoeken en zich daartoe alle relevante informatie laten voorleggen. Het Auditcomité heeft in 2004 diverse bijzondere rapporteringen besproken (onder andere over de inspectieverslagen en circulaires van de CBFA, het fraudegeval bij K&H Equities, de prijsstelling voor obligaties bij KBC Financial Products New York en het risicobeheer bij de PALO-kantoren). Het Auditcomité kan een beroep doen op het advies van externe experts wanneer zijn voorzitter een gemotiveerd verzoek daartoe formuleert en de Raad daarmee instemt.

Beleid in verband met de resultaatsbestemming

Zonder afbreuk te doen aan de collegiale verantwoordelijkheid, was elk lid van het DC specifiek belast met het toezicht op bepaalde domeinen.

Er wordt verwezen naar het hoofdstuk Informatie voor de aandeelhouders, onder Dividendpolitiek.

Comités opgericht door de Raad van Bestuur

Relaties met de hoofdaandeelhouders

Drie bijzondere comités (zie tabel) staan de Raad bij in de uitoefening van zijn opdrachten. De taken en werking van deze comités worden in de tabel beschreven. De samenstelling van elk comité wordt vermeld in de tabel aan het begin van dit hoofdstuk.

Almanij NV (met zetel te Antwerpen, Schoenmarkt 33) bezat op 31 december 2004 een controledeelneming van 67,2% in KBC Bankverzekeringsholding. In 1999 werd een aandeelhoudersovereenkomst gesloten tussen Cera en de andere vaste aandeelhouders van


103 Almanij. Deze overeenkomst voorzag onder meer in een gezamenlijke uitoefening van de stemrechten verbonden aan de door elke partij krachtens de aandeelhoudersovereenkomst toegezegde aandelen en in een wederkerig recht van voorkoop met betrekking tot deze aandelen. Daarnaast trad ook de coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid Maatschappij voor Roerend Bezit van de Belgische Boerenbond (MRBB) op als stabiele aandeelhouder van Almanij. Naar aanleiding van de fusie van KBC en Almanij trad MRBB toe tot de aandeelhoudersovereenkomst (zie hoofdstuk Fusie van KBC en Almanij). Commerciële verrichtingen tussen KBC en Almanij vonden niet plaats op het niveau van KBC Bankverzekeringsholding, maar op het niveau van de werkmaatschappijen, voornamelijk KBC Bank, en gebeurden tegen marktvoorwaarden en op basis van objectieve evaluaties door de bevoegde directies of comités. De controle daarop werd uitgeoefend door de bestuursorganen van de betrokken werkmaatschappijen.

Statutaire benoemingen Naar aanleiding van de creatie van de nieuwe KBC Groep traden een aantal bestuurders van de vroegere KBC Bankverzekeringsholding terug en werden enkele nieuwe bestuurders benoemd. Op de Algemene Vergadering van 2005 loopt ook het bestuursmandaat van Luc Philips ten einde en aan de vergadering wordt voorgesteld hem opnieuw te benoemen voor een statutaire periode van vier jaar. Meer informatie over de samenstelling van de Raad van Bestuur van de nieuwe KBC Groep volgt in het hoofdstuk Fusie van KBC en Almanij.

Belangenconflicten Op de Raad van 25 november 2004 werd onder agendapunt 7 het financieel statuut van de leden van het Directiecomité aangepast, wat de toekenning van aandelenopties KBC betreft. Gelet op de hoedanigheid van begunstigden in hoofde van de leden van het Directiecomité, werd de beslissing genomen met toepassing van artikel 523 van het Wetboek van Vennootschappen. De notulen van bovenvermelde Raadsvergadering worden, inzoverre ze betrekking hebben op de vermelde aanpassing van het vergoedingsstatuut, hierna opgenomen: Vooraleer de bespreking van agendapunt 7 aan te vatten deelt de voorzitter aan de Raad mee dat de leden van het Directiecomité en hijzelf een rechtstreeks tegenstrijdig belang van vermogensrechtelijke aard hebben in de zin van art. 523 van het Wetboek Vennootschappen met betrekking tot dit agendapunt. Dit strijdig belang treedt op omdat ze een rechtstreeks belang hebben bij de beslissing die de Raad in voorkomend geval zal nemen met betrekking tot hun vergoedingsstatuut. De betrokken bestuurders melden tevens dat zij de commissaris van de vennootschap van hun belang op de hoogte hebben gebracht. De secretaris wordt verzocht om deze verklaring van de betrokken bestuurders alsmede de rechtvaardigingsgrond op te nemen in de notulen van deze vergadering. De betrokken bestuurders verlaten vervolgens de vergadering voor de beraadslaging en de stemming over dit agendapunt waarvoor ze hun belangenconflict hebben aangekondigd. Voor dit agendapunt wordt de Raad voorgezeten door de heer Jan Huyghebaert, ondervoorzitter. 7. Financieel statuut Directiecomité De heer Jo Cornu, voorzitter van het Vergoedingscomité, deelt aan de Raad mee dat het Vergoedingscomité zich gebogen heeft over de optieregeling voor de leden van het Directiecomité (en gelijkgestelden), zoals gevraagd door de Raad. De bespreking in het Vergoedingscomité heeft ertoe geleid aan de Raad van Bestuur voor te stellen de toekenning van opties niet langer



104 te verbinden aan de jaarlijkse procentuele evolutie van de winst per aandeel (zijnde te zeer gekoppeld aan een doelstelling op korte termijn), en het evenmin te binden aan één of ander vooraf in het algemeen vastgesteld criterium. Het Vergoedingscomité stelt voor dat de Raad van Bestuur zijn goedkeuring zou geven aan een regeling waarin wordt voorzien dat het Vergoedingscomité jaarlijks nagaat of er redenen aanwezig zijn om aan de leden van het Directiecomité (en gelijkgestelden) opties toe te kennen en vervolgens − in bevestigend geval − ter zake een concreet voorstel tot toekenning van opties aan de Raad van Bestuur voor te leggen, welke daarover vervolgens zal beslissen. De Raad van Bestuur hecht zijn goedkeuring aan het voormelde voorstel van optieregeling, waarbij het Vergoedingscomité jaarlijks een specifiek voorstel tot toekenning van opties aan de Raad van Bestuur zal voorleggen, dat niet gekoppeld is aan de behaalde resultaten op korte termijn. Daarbij wordt tevens onderstreept dat de toepassing ervan moet gezien worden in het kader van het ganse vergoedingspakket voor de leden van het Directiecomité, waarover het Vergoedingscomité zich mede op grond van benchmarking, regelmatig moet buigen.

Op de Raad van 16 december 2004 werd onder agendapunt 5 “Strategie − mogelijke structuurwijziging” een bespreking gewijd aan de mogelijke fusie van KBC Bankverzekeringsholding en Almanij. De grondige bespreking van dit agendapunt werd gevoerd met toepassing van artikel 523 van het Wetboek van Vennootschappen. De notulen van bovenvermelde Raadsvergadering worden, voorzover ze hierop betrekking hebben, hierna opgenomen: Vooraleer de grondige bespreking van dit agendapunt aan te vatten deelt de voorzitter aan de Raad mee dat een aantal leden van de Raad hebben gemeld een rechtstreeks/onrechtstreeks tegenstrijdig belang van vermogensrechtelijke aard te hebben in de zin van art. 523 van het Wetboek Vennootschappen met betrekking tot dit agendapunt. Het betreft de heren Jan Huyghebaert, Frank Donck, Luc Philips, Theo Roussis, Patrick Vanden Avenne en Dirk Wauters.

Dit strijdig belang treedt op uit hoofde van hun persoonlijk aandelenbezit (in ruime zin) in de maatschappijen die bij deze structuurwijziging betrokken zijn. De betrokken bestuurders melden tevens dat zij de commissaris van de vennootschap van hun belang op de hoogte hebben gebracht. De secretaris wordt verzocht om deze verklaring van de betrokken bestuurders alsmede de rechtvaardigingsgrond op te nemen in de notulen van deze vergadering. De betrokken bestuurders verlaten vervolgens de vergadering voor de beraadslaging en de stemming over dit agendapunt waarvoor ze hun belangenconflict hebben aangekondigd. Daarop verklaart de Raad van Bestuur vooreerst zich te kunnen scharen achter het voorliggende fusieproject. Vervolgens beslist de Raad na beraadslaging en met éénparigheid van stemmen om in het kader van de overwogen structuurwijziging de bestaande programma’s voor de inkoop van eigen aandelen te activeren, waarbij de inkopen aan marktconforme voorwaarden zullen geschieden. Tenslotte gaat de Raad akkoord om de ruilverhouding van 1,35 (nl. 1,35 aandelen KBC voor 1 aandeel Almanij), waarop (na lange en moeilijke besprekingen) het management van Almanij en van KBC zich hebben kunnen vinden, aan het Comité van Onafhankelijke Bestuurders voor advies conform artikel 524 Wb. Venn. voor te leggen. Dat advies wordt verwacht tegen de Raad van Bestuur van 23 december 2004. De Raad van Bestuur is van oordeel dat de fusie om de volgende redenen het belang dient van de vennootschap: ❚ verhoging van de free float en liquiditeit van het aandeel; ❚ belangrijke opportuniteiten op het vlak van private banking; ❚ kostensynergieën; ❚ optimalisatie van de kapitaalaanwending. Wat betreft de vermogensrechtelijke gevolgen van de fusie voor de vennootschap, wordt vastgesteld dat op basis van de IBES-winstvooruitzichten van KBC − en deze van Almanij op basis van de onderliggende IBES-winstvooruitzichten − en zonder synergieën in aanmerking te nemen, de voorgestelde ruilverhouding van 1,35


105 aandelen KBC per aandeel Almanij voor de KBC-aandeelhouders leidt tot een lichte dilutie van de winst per aandeel ad circa 2,7% in 2005 en 2,9% in 2006. Dit kortetermijnnadeel wordt echter ruimschoots goedgemaakt door 1. de verwachte strategische voordelen voor de groep op langere termijn (vooral synergieën en kostenbesparingen), 2. de conservatieve waardering van de (nietgenoteerde) participaties in de Gevaert-portefeuille, 3. een verwachte rerating van de groep als gevolg van een hogere free float, betere liquiditeit en vereenvoudiging van de aandeelhoudersstructuur, 4. de eenheid van leiding en 5. de betere allocatie van kapitaal binnen de nieuwe groep.

ogenblik van de fusie maar is in het licht van de voordelen die uit de fusie voortspruiten voor KBC verantwoord. Het Comité is van oordeel dat de fusie waarde creëert voor de KBC aandeelhouder tengevolge van de grotere free float en liquiditeit van het aandeel, de meer effectieve ontplooiing en efficiënte allocatie van middelen en het realiseren van synergieën en kostenbesparingen binnen de nieuwe groep. Het Comité is van mening dat de fusie naar redelijke verwachting een positieve invloed zou moeten hebben op de toekomstige koersontwikkeling van het KBC aandeel. Het Comité brengt dan ook een gunstig advies uit aan de Raad met betrekking tot de voorgestelde verrichtingen.

Beoordeling door het Comité van Onafhankelijke Bestuurders in toepassing van artikel 524 van het Wetboek van vennootschappen (punt 8: advies aan de Raad van Bestuur): Het Comité van Onafhankelijke Bestuurders (het “Comité”) van KBC Bankverzekeringsholding NV (”KBC”) werd samengesteld uit de heren Willy Breesch, Alfons Wouters, Jo Cornu en Herwig Langohr bijgestaan door Degroof Corporate Finance N.V.(”Degroof”), vertegenwoordigd door de heren Regnier Haegelsteen en Henk Vivile, als onafhankelijk financieel expert. Het Comité had als opdracht de voorgestelde fusie door overneming van Almanij NV door KBC en de mogelijke impact van de activering van de inkoopprogramma’s te onderzoeken en te toetsen aan de criteria van artikel 524 van het Wetboek van vennootschappen. Het Comité heeft kennis genomen van en alle toelichtingen bekomen met betrekking tot de werkzaamheden en analyses van Citigroup die aangesteld werd als financieel adviseur van de Raad van Bestuur. Verder heeft het Comité uitvoerige toelichting verkregen van het directiecomité van KBC met betrekking tot de voorgestelde ruilverhouding en de gevolgen van de verrichtingen voor KBC. Tenslotte wist het Comité zich verzekerd van de technische inbreng en bijstand van Degroof voor de analyse van al deze gegevens. Het Comité werd ervan in kennis gesteld dat de Raad van Bestuur een fairness opinion (onder voorbehoud van de daarin vermelde kwalificaties) zal verkrijgen van Citigroup met betrekking tot de voorgestelde ruilverhouding en dit vanuit een financieel oogpunt. De voorgestelde ruilverhouding zal weliswaar geen onmiddellijk relutief effect sorteren op het

Verslag van de Commissaris betreffende de gegevens vermeld in het advies van het Comité van de onafhankelijke bestuurders en in de notulen van de Raad van Bestuur (punt 3: Besluit). Tot besluit verklaren wij dat: ❚ wij zijn overgegaan tot een nazicht van de financiële gegevens vermeld in het advies van het Comité van onafhankelijke bestuurders van 20 december 2004 zoals gewijzigd op 27 januari 2005 en in de notulen van de Raad van Bestuur; ❚ op basis van dit nazicht geen belangrijke elementen aan het licht zijn gekomen die erop zouden wijzen dat de financiële gegevens vermeld in het advies van het Comité van onafhankelijke bestuurders van 20 december 2004 zoals gewijzigd op 27 januari 2005 en in de notulen van de Raad van Bestuur van 23 december 2004, niet getrouw zouden zijn. Onze opdracht werd uitsluitend uitgevoerd in het kader van de bepalingen van artikel 524 van het Wetboek van Vennootschappen. Brussel, 28 januari 2005. Ernst & Young Bedrijfsrevisoren B.C.V., Commissaris, vertegenwoordigd door Jean-Pierre Romont (vennoot) en Danielle Vermaelen (vennoot).

106

Geconsolideerde jaarrekening “Verslag van de commissaris over de geconsolideerde jaarrekening afgesloten op 31 december 2004 gericht aan de gewone algemene vergadering van aandeelhouders van KBC Bankverzekeringsholding NV Overeenkomstig de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen, brengen wij u verslag uit over de uitvoering van de controleopdracht die ons werd toevertrouwd. Wij hebben de controle uitgevoerd van de geconsolideerde jaarrekening, opgesteld onder de verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur van de vennootschap, over het boekjaar afgesloten op 31 december 2004, met een balanstotaal van EUR 249.233.555.(000) en waarvan de resultatenrekening afsluit met een aandeel van de groep in de winst van het boekjaar van EUR 1.758.046.(000). Wij hebben eveneens de controle van het geconsolideerde jaarverslag uitgevoerd.

Verklaring over de geconsolideerde jaarrekening zonder voorbehoud Onze controles werden verricht overeenkomstig de Belgische controlenormen uitgevaardigd door het Instituut der Bedrijfsrevisoren. Deze beroepsnormen eisen dat onze controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de geconsolideerde jaarrekening geen onjuistheden van materieel belang bevat, rekening houdend met de Belgische wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften met betrekking tot de geconsolideerde jaarrekening. Overeenkomstig deze normen hebben wij rekening gehouden met de administratieve en boekhoudkundige organisatie van de groep, alsook met de procedures van interne controle. Wij hebben de voor onze controles vereiste ophelderingen en inlichtingen verkregen. Wij hebben op basis van steekproeven de verantwoording onderzocht van de bedragen opgenomen in de geconsolideerde

WARTA en ‘Mijn droomkerstmis’

Maatschappelijke betrokkenheid is voor WARTA zeer belangrijk. Zo steunt WARTA al vier jaar financieel en materieel de Poolse kindertehuizen. Speciale aandacht is er voor de kerstfeestjes, onder andere via geldinzamelingsacties en een nationale tekenwedstrijd

‘Mijn droomkerstmis’. De winnende kindertekening staat op de officiële wenskaart van WARTA.

107 jaarrekening. Wij hebben de waarderingsregels, de consolidatiegrondslagen, de betekenisvolle boekhoudkundige ramingen die de onderneming maakte en de voorstelling van de geconsolideerde jaarrekening in haar geheel beoordeeld. Wij zijn van mening dat onze werkzaamheden een redelijke basis vormen voor het uitbrengen van ons oordeel. Naar ons oordeel, rekening houdend met de in België toepasselijke wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften, geeft de geconsolideerde jaarrekening afgesloten op 31 december 2004 een getrouw beeld van het vermogen, van de financiële toestand en van de resultaten van het geconsolideerd geheel en wordt een passende verantwoording gegeven in de toelichting.

Bijkomende verklaringen Wij vullen ons verslag aan met de volgende bijkomende verklaringen die niet van aard zijn om de draagwijdte van onze verklaring over de jaarrekening over het boekjaar 2004 te wijzigen: ❚ Het geconsolideerde jaarverslag bevat de door de wet vereiste gegevens en stemt overeen met de jaarrekening. ❚ De toelichting bij de jaarrekening bevat passende commentaren betreffende: ❚ de wijzigingen van waarderingsregels, ❚ de afwijkingen van het algemene jaarrekeningrecht inzake: ❚ de verwerking van de positieve consolidatieverschillen, ❚ het gehanteerde schema van de jaarrekening en ❚ de toepassing van waarderingsregels die rekening houden met de eigenheid van de activiteitsgebieden (bankbedrijf inclusief asset management, verzekeringsbedrijf en holdingactiviteiten). Brussel, 23 maart 2005 Ernst & Young Bedrijfsrevisoren BCV Commissaris vertegenwoordigd door Jean-Pierre Romont Vennoot

Danielle Vermaelen Vennoot”


Jaarverslag van KBC −  ❚ Geconsolideerde jaarrekening ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Geconsolideerde jaarrekening ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Geconsolideerde jaarrekening ❚ Jaarverslag van

Geconsolideerde balans na winstverdeling ACTIVA (In duizenden euro)

108

Toelichting

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

9 8

208 501 227 29 298 616 98 775 117 61 895 263 57 214 470 4 680 793 686 385 542 580 2 147 372 15 155 894 14 124 091 100 894 10 063 997

210 858 390 27 068 844 90 293 340 69 556 511 58 635 576 10 920 935 610 016 541 779 2 150 575 20 637 324 16 226 664 205 879 11 105 222

230 634 861 26 821 328 106 499 010 72 965 988 60 816 721 12 149 268 688 029 570 836 2 193 560 20 896 110 20 245 598 192 272 14 251 781

9,4% -0,9% 17,9% 4,9% 3,7% 11,2% 12,8% 5,4% 2,0% 1,3% 24,8% -6,6% 28,3%

8

2 813 191

3 238 898

3 931 147

21,4%

19 9 9 10

250 066 478 166 417 776 802 673 0 341 313 445 458 15 903 -1 697 451 221 730 540

179 545 618 321 878 800 831 561 0 250 412 490 263 90 886 -2 329 843 225 586 771

258 314 696 653 915 431 697 686 0 251 729 431 939 14 019 -2 344 591 249 233 555

43,9% 12,7% 4,2% -16,1% 0,5% -11,9% -84,6% 0,6% 10,5%

Toelichting

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

11 11 11 11 11 11 11

19

591 138 2 018 180 9 702 7 355 959 16 611 -1 519 707 -42 951 0 8 428 932 1 967 094 6 285 850 0 0 16 681 876 192 297 185 39 683 320 113 719 463 23 655 798 724 452 14 514 152 12 251 604 8 860 576

607 740 2 161 756 9 243 7 697 395 16 611 -1 250 289 -94 663 0 9 147 793 1 825 496 6 098 253 0 0 17 071 543 194 313 974 38 224 138 108 622 973 24 958 475 524 657 21 983 732 14 371 925 10 196 859

608 014 2 168 236 7 738 9 010 210 14 576 -1 172 952 -116 904 0 10 518 919 1 505 817 5 652 235 0 0 17 676 971 213 667 599 42 456 237 121 710 603 27 023 939 594 809 21 882 011 18 235 373 13 259 117

0,0% 0,3% -16,3% 17,1% -12,3% -6,2% 23,5% 15,0% -17,5% -7,3% 3,5% 10,0% 11,1% 12,0% 8,3% 13,4% -0,5% 26,9% 30,0%

19

2 813 191

3 238 898

3 931 147

21,4%

96 535 44 488 436 814 1 842 874 1 316 899 2 189 523 786 -1 343 000 221 730 540

93 307 128 273 714 589 1 899 714 1 334 554 3 899 561 261 -2 070 385 225 586 771

81 626 54 645 908 839 1 739 922 1 285 850 12 620 441 452 -2 086 310 249 233 555

-12,5% -57,4% 27,2% -8,4% -3,6% -21,3% 0,8% 10,5%

BANKBEDRIJF I Vorderingen op kredietinstellingen II Vorderingen op cliënten III Effecten en waardepapier A Vastrentend B Niet-vastrentend IV Financiële vaste activa V Immateriële vaste activa en consolidatieverschillen VI Materiële vaste activa VII Overige activa VERZEKERINGSBEDRIJF VIII Immateriële vaste activa en consolidatieverschillen IX Beleggingen Beleggingen betreffende verrichtingen Leven waarvan de X polishouders het risico dragen XI Deel van de herverzekeraars in de technische voorzieningen XII Vorderingen XIII Overige activa HOLDINGACTIVITEITEN XIV Immateriële vaste activa en consolidatieverschillen XV Financiële vaste activa XVI Geldbeleggingen en liquide middelen XVII Overige activa ELIMINATIES* TOTAAL ACTIVA

1 2; 4 3; 4 5

6 7 7 7

22

* De eliminaties activa en passiva zijn niet gelijk vanwege rechtstreekse eliminatie in de achtergestelde schulden.

PASSIVA (In duizenden euro) RISICODRAGEND VERMOGEN I Kapitaal II Uitgiftepremie III Herwaarderingsmeerwaarden IV Reserves V Consolidatieverschillen (badwill) Vbis Geïmputeerde positieve consolidatieverschillen VI Omrekeningsverschillen VII Kapitaalsubsidies Totaal eigen vermogen VIII Belangen van derden (inclusief preferente aandelen) IX Achtergestelde schulden X Fonds voor Algemene Bankrisico’s Xbis Fonds voor toekomstige toewijzingen Totaal risicodragend vermogen BANKBEDRIJF XI Schulden aan kredietinstellingen XII Schulden aan cliënten XIII In schuldbewijzen belichaamde schulden XIV Voorzieningen en uitgestelde belastingen XV Overige passiva VERZEKERINGSBEDRIJF XVI Technische voorzieningen voorzieningen betreffende verrichtingen Leven XVII Technische waarvan de polishouders het risico dragen XVIII Deposito’s herverzekeraars XIX Voorzieningen en uitgestelde belastingen XX Overige passiva HOLDINGACTIVITEITEN XXI Financiële schulden XXII Voorzieningen en uitgestelde belastingen XXIII Overige passiva ELIMINATIES* TOTAAL PASSIVA * De eliminaties activa en passiva zijn niet gelijk vanwege rechtstreekse eliminatie in de achtergestelde schulden.

11 12 13 14

15 16 16 17 18

17 20 21

22

Jaarverslag van KBC −  ❚ Geconsolideerde jaarrekening ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Geconsolideerde jaarrekening ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Geconsolideerde jaarrekening ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Gecon

Geconsolideerde resultatenrekening (In duizenden euro)

Toelichting

BANKBEDRIJF A Nettorente-inkomsten 1 Renteopbrengsten en soortgelijke opbrengsten 2 Rentekosten en soortgelijke kosten B Opbrengsten uit niet-vastrentende effecten 1 Aandelen en andere niet-vastrentende effecten 2 Deelnemingen en aandelen die tot de financiële vaste activa behoren C Winst (Verlies) uit financiële transacties 1 Uit de valuta- en effectenhandel 2 Uit de realisatie van beleggingseffecten D Nettoprovisie-inkomsten en overige bedrijfsopbrengsten 1 Nettoprovisie-inkomsten 2 Overige bedrijfsopbrengsten E Resultaat uit deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode F Algemene beheerskosten en overige lasten 1 Personeelskosten 2 Afschrijvingen vaste activa 3 Overige bedrijfskosten G Waardeverminderingen en voorzieningen kredietrisico’s H Nettotoevoeging aan de voorzorgsfondsen I Waardecorrecties op effecten J Voorzieningen voor andere risico’s en kosten K Afschrijvingen eersteconsolidatieverschillen I Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening, bankbedrijf

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

3 046 115 9 501 009 -6 454 894 157 758 133 287

3 117 895 7 980 744 -4 862 849 106 503 85 549

3 137 833 8 215 872 -5 078 039 115 999 94 044

0,6% 2,9% 4,4% 8,9% 9,9%

24 470

20 954

21 955

4,8%

1 013 571 615 140 398 432 1 530 845 1 090 588 440 256

730 179 479 943 250 236 1 683 137 1 250 841 432 296

902 346 637 371 264 976 1 820 177 1 379 618 440 558

23,6% 32,8% 5,9% 8,1% 10,3% 1,9%

27; 28

7 411

17 643

34 913

97,9%

29

-3 750 667 -1 982 473 -419 456 -1 348 738 -465 298 0 -202 142 4 425 -17 840 1 324 176

-3 694 548 -2 044 356 -385 349 -1 264 843 -676 317 0 36 221 15 985 -36 814 1 299 884

-3 635 687 -2 064 117 -380 178 -1 191 391 -199 186 0 -9 832 -121 619 -30 491 2 014 453

-1,6% 1,0% -1,3% -5,8% -70,5% -17,2% 55,0%

3 155 934 3 244 829 -88 896 -2 273 978 679 777 -33 180 197 971 -679 777

3 485 982 3 559 361 -73 379 -3 457 708 -209 338 802 249 91 227 209 338

5 037 297 5 157 784 -120 487 -4 905 973 -225 985 854 162 103 941 225 985

44,5% 44,9% 64,2% 41,9% 8,0% 6,5% 13,9% 8,0%

23; 28 24; 28

25; 28 26; 28

30 31 17

VERZEKERINGSBEDRIJF A Netto verdiende premies 1 Bruto verdiende premies 2 Deel herverzekeraars B Netto technische lasten wrv. waardecorrecties tak 23 C Beleggingsopbrengsten en -lasten wrv. gerealiseerde meeren minderwaarden wrv. waardecorrecties tak 23 D Resultaat uit deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode E Algemene beheerskosten en overige lasten F Afschrijvingen eersteconsolidatieverschillen Recurrent resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening G Niet-recurrente opbrengsten H Niet-recurrente kosten II Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening, verzekeringsbedrijf

32

HOLDINGACTIVITEITEN A Nettorente-inkomsten B Opbrengsten uit niet-vastrentende effecten C Resultaat uit deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode D Overige bedrijfsopbrengsten E Algemene beheerskosten en overige lasten F Afschrijvingen eersteconsolidatieverschillen III Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening, holdingactiviteiten

33

IV V VI VII

Uitzonderlijke opbrengsten Uitzonderlijke kosten Winst van het boekjaar voor belastingen A Onttrekking aan de uitgestelde belastingen B Overboeking naar de uitgestelde belastingen VIII Belastingen op het resultaat A Belastingen B Regularisering van belastingen en terugnemingen van belastingvoorzieningen IX Geconsolideerde winst A Aandeel van derden B Aandeel van de groep

34 34 35 35 35

3 543

16 719

20 300

21,4%

-456 540 -2 669 393 110 314 628 -305 146 402 593

-498 976 -3 291 344 974 248 367 -283 394 309 947

-662 938 -8 256 334 592 200 304 -163 717 371 179

32,9% -3,0% -19,4% -42,2% 19,8%

-26 439 5 011

-22 203 8 204

-34 195 11 316

54,0% 37,9%

0

0

0

-

6 101 -4 473 0 -19 800

9 679 -8 015 0 -12 335

4 426 -7 344 0 -25 797

-54,3% -8,4% -

50 951 -46 798 1 711 122 22 556 -15 818 -517 836 -535 111

76 342 -33 320 1 640 518 63 925 -6 419 -499 300 -520 991

90 175 -29 482 2 420 529 95 075 -21 211 -563 888 -655 851

18,1% -11,5% 47,5% 48,7% 12,9% 25,9%

17 275

21 691

91 963

-

1 200 024 165 820 1 034 204

1 198 724 79 735 1 118 989

1 930 504 172 458 1 758 046

61,0% 57,1%

109



Consolidatie- en waarderingsregels: algemene principes

Maatschappij

Criteria voor consolidatie en opneming volgens de vermogensmutatiemethode

A INTEGRALE CONSOLIDATIE Bankbedrijf Antwerpse Diamantbank NV Antwerpen − BE Assurisk SA Luxemburg − LU CBC Banque SA Brussel − BE Centea NV Antwerpen − BE Cˇeskoslovenská obchodní banka a.s. (CˇSOB) Praag − CZ Fin-Force NV Brussel − BE IIB Bank Limited (groep) Dublin − IE KBC Asset Management NV Brussel − BE KBC Bank NV Brussel − BE KBC Bank Deutschland AG Bremen − DE KBC Bank Funding LLC & Trust (groep) New York − US KBC Bank Nederland NV Rotterdam − NL KBC Clearing NV Amsterdam − NL KBC Exploitatie NV Mechelen − BE KBC Finance Ireland Dublin − IE KBC Financial Products (groep) Diverse locaties KBC Internationale Financieringsmaatschappij NV Rotterdam − NL KBC Investco NV Brussel − BE KBC Lease (groep) Diverse locaties KBC Peel Hunt Plc. Londen − GB KBC Securities (groep) Diverse locaties Kereskedelmi és Hitelbank Rt. (K&H Bank) Boedapest − HU Kredyt Bank SA Warschau − PL Patria Finance a.s. Praag − CZ Verzekeringsbedrijf ADD NV Heverlee − BE Argosz Insurance Corporation Limited Boedapest − HU CˇSOB Pojisˇt’ovna a.s. Pardubice − CZ CˇSOB Poist’ovnˇa a.s. Bratislava − SK (vroeger ERGO Poist’ovnˇa a.s.) Fidea NV Antwerpen − BE VTB-VAB NV Antwerpen - BE K&H Életbiztositó Rt. (K&H Life) Boedapest − HU KBC Life Fund Management SA Luxemburg − LU KBC Verzekeringen NV Leuven − BE Lucare Captive SA Luxemburg − LU Maatschappij voor Brandherverzekering CV Leuven − BE Secura NV Brussel − BE TUiR WARTA SA Warschau - PL VITIS Life Luxembourg SA Luxemburg − LU Holdingactiviteiten KBC Bankverzekeringsholding NV Brussel − BE B EVENREDIGE CONSOLIDATIE Bankbedrijf International Factors NV Brussel − BE Orbay NV Utrecht − NL Verzekeringsbedrijf NLB Vita d.d. Ljubljana − SL C OPGENOMEN VOLGENS DE VERMOGENSMUTATIEMETHODE Bankbedrijf Bank Card Company NV Brussel − BE Banksys NV Brussel − BE Nova Ljubljanska banka d.d. (NLB) Ljubljana − SL Verzekeringsbedrijf FBD Holdings Plc. Dublin − IE

1 Integrale en evenredige consolidatie De methode van de integrale consolidatie wordt toegepast voor alle dochter- en kleindochterondernemingen waarover de consoliderende vennootschap een exclusieve controle uitoefent, hetzij in rechte (deelnemingen van meer dan 50%) hetzij in feite. Ondernemingen waarover, samen met een beperkt aantal vennoten, in rechte of in feite een gezamenlijke controle wordt uitgeoefend, worden geconsolideerd volgens de methode van de evenredige consolidatie.

2 Vermogensmutatiemethode De vermogensmutatiemethode wordt gehanteerd voor geassocieerde ondernemingen waarin de groep een aanzienlijke invloed op het beleid uitoefent. De vermogensmutatiemethode wordt ook toegepast op ondernemingen in vereffening.

3 Waardering tegen aanschaffingsprijs Participaties in niet-geassocieerde ondernemingen worden opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening tegen de aanschaffingsprijs (na aftrek van een eventuele waardevermindering).

110

4 Gevallen waarin van deze criteria wordt afgeweken Een onderneming die in aanmerking komt voor consolidatie wordt ook werkelijk in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen als twee van de volgende criteria worden overschreden: ❚ het deel van de groep in het eigen vermogen: 1,25 miljoen euro; ❚ het deel van de groep in het resultaat: 0,5 miljoen euro (in absolute waarde); ❚ balanstotaal + rechten en verplichtingen buiten balanstelling die in aanmerking komen voor de berekening van de CAD-ratio: 6,25 miljoen euro. Het gezamenlijke balanstotaal van de uitgesloten vennootschappen mag niet meer bedragen dan het kleinste van de volgende bedragen: 1% van het geconsolideerd balanstotaal of 1 miljard euro. Wanneer een eerder geconsolideerde maatschappij niet langer aan de vermelde criteria voldoet, blijft ze in principe verder geconsolideerd, behalve als deze situatie duurzaam is. Verbonden maatschappijen die vastgoedcertificaten uitgeven, worden niet geconsolideerd, omdat het economisch risico van de activa van deze maatschappijen bij de certificaathouder ligt.

5 Overzicht van de voornaamste maatschappijen in de consolidatiekring Hierna volgt een beknopt overzicht van de voornaamste maatschappijen in de consolidatiekring. De volledige lijst is vervat in de neergelegde jaarrekening en is ook verkrijgbaar op aanvraag.

Zetel

* Exclusief het indirecte belang via NLB (opgenomen via vermogensmutatie).

Belang (in %)

100,00 100,00 100,00 99,56 89,88 95,01 100,00 100,00 100,00 99,73 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 59,46 85,53 100,00 100,00 98,76 97,47 87,28 100,00 64,80 79,72 99,72 100,00 99,99 90,91 95,04 75,13 94,32 100,00

50,00 49,00 50,00*

21,55 20,55 34,00 22,75


6 Belangrijkste wijzigingen in de consolidatiekring in 2004 De balans en de resultatenrekening werden in het boekjaar 2004 beïnvloed door wijzigingen in de consolidatiekring. Hierna volgen de voornaamste wijzigingen; de volledige lijst is vervat in de neergelegde jaarrekening en is ook verkrijgbaar op aanvraag.

Belangrijkste wijzigingen in de consolidatiekring in  Maatschappij

Consolidatiemethode

Belang (in procenten) 31-12-2003 31-12-2004

Commentaar

Toevoegingen Bankbedrijf Orbay NV Verzekeringsbedrijf NLB Vita d.d.

Evenredige consolidatie

-

49,00

Joint venture met Rabobank Nederland


-

50,00

Eerste consolidatie in 2004

Weglatingen Bankbedrijf Krefima NV Financière ADSB BV Verzekeringsbedrijf FBD Limited


37,50

-

Gerealiseerde meerwaarde op verkoop in 1K2003 Omgezet in Belgacom-aandelen in 1K2004

Vermogensmutatiemethode

19,30

-

Verkocht in 4K2004

Integrale consolidatie

50,00

100,00

50% evenredige consolidatie in 2003 integrale consolidatie in 2004

TUiR WARTA SA


74,70

75,13

VTB-VAB NV


64,80

64,80

Vermogensmutatiemethode in 2003 integrale consolidatie in 2004 Vermogensmutatiemethode in 2003 integrale consolidatie in 2004

Integrale consolidatie Integrale consolidatie Integrale consolidatie Integrale consolidatie

85,03 81,40 90,00 94,90

89,88 85,53 95,01 100,00


73,83

87,28

Wijzigingen in consolidatiemethode Bankbedrijf K&H Equities Rt. Verzekeringsbedrijf

Wijzigingen in belang Bankbedrijf CˇSOB a.s. Kredyt Bank SA Fin-Force NV KBC Clearing NV Verzekeringsbedrijf CˇSOB Poist’ovnˇa a.s. (Slowakije)

Aankoop van aandeel van IFC in CˇSOB Intekening op kapitaalverhoging

Aankoop door CˇSOB (bank) van bijkomende participatie

111



Boekhoudprincipes en waarderingsregels: algemene principes 1 Algemeen De boekhoudprincipes en waarderingsregels zijn in overeenstemming met het Belgische algemene jaarrekeningrecht opgenomen in het Wetboek van Vennootschappen en zijn uitvoeringsbesluit van 30 januari 2001 (voornamelijk voor de holdingactiviteiten), de bepalingen van het Koninklijk Besluit van 23 september 1992 betreffende de geconsolideerde jaarrekening van kredietinstellingen (voor de bankactiviteiten) en het Koninklijk Besluit van 13 februari 1996 betreffende de geconsolideerde jaarrekening van verzekerings- en herverzekeringsondernemingen (voor de verzekeringsactiviteiten), met uitzondering evenwel van het gehanteerde afwijkende schema. De holdingvennootschap KBC Bankverzekeringsholding NV heeft het karakter van een financieel conglomeraat en groepeert de activiteiten van KBC Bank NV, KBC Verzekeringen NV en KBC Asset Management NV.

112

KBC gebruikt een functioneel schema dat rekening houdt met het uitoefenen van een gemengde activiteit van een financiële-dienstengroep en gebaseerd is op de toepassing van artikel 116 van het uitvoeringsbesluit van het Wetboek van Vennootschappen dat afwijkingen toestaat op basis van het getrouwe beeld. Er werd geopteerd voor een een indeling per activiteitsgebied (bankbedrijf inclusief assetmanagement, verzekeringsbedrijf en holdingactiviteiten). Deze voorstelling respecteert de eigenheid van de activiteiten en biedt flexibiliteit ten aanzien van de verschillen in regelgeving en waardering. De geconsolideerde jaarrekening wordt afgesloten op 31 december, de afsluitdatum van de moedermaatschappij en van de grote meerderheid van de geconsolideerde vennootschappen. Voor de vennootschappen die een andere afsluitdatum hebben, wordt een tussentijdse rekening per 31 december opgesteld met het oog op de consolidatie. De geconsolideerde jaarrekening wordt opgesteld na winstverdeling van KBC Bankverzekeringsholding NV. De jaarrekeningen van de andere geconsolideerde ondernemingen worden verwerkt vóór winstverdeling. Conform de toepassing van artikel 152 § 2 van het Koninklijk Besluit van 30 januari 2001 worden waarderingsregels van ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode niet herwerkt naar die van de consoliderende onderneming. Op deze waarderingsregel wordt, wegens materialiteit, een uitzondering toegepast voor een geassocieerde onderneming van KBC Verzekeringen, namelijk FBD Holdings: de niet-gerealiseerde meeren minderwaarden worden uit de resultaten geëlimineerd. De activa en passiva behorende tot dezelfde activiteit worden in beginsel op uniforme wijze gewaardeerd. Tussen de activiteiten blijven er verschillen bestaan als gevolg van de specifieke regels toepasselijk voor de sector. Deze verschillen worden evenwel niet geharmoniseerd gezien de eigenheid van de activiteitsdomeinen en betreffen voornamelijk de effectenportefeuille. In de resultatenrekening worden de wederzijdse opbrengsten en kosten tussen de verschillende activiteitsgebieden (bankbedrijf, verzekeringsbedrijf en holdingactiviteiten) en die ressorteren onder de gewone bedrijfsuitoefening niet geëlimineerd. De hiermee samenhangende wederzijdse balansposities worden evenwel gecorrigeerd via de rubriek Eliminaties. Door deze behandeling wordt een beter bedrijfseconomisch inzicht verschaft in de resultaten van elke bedrijvigheid. Binnen de activiteitsgebieden worden minimaal de wederzijdse saldi van de balans en de resultatenrekening geëlimineerd vanaf een bedrag van 2,5 miljoen euro. In Toelichting 22 wordt bovendien een indicatie gegeven van de wederzijdse verrichtingen tussen het bankbedrijf, het verzekeringsbedrijf en de holdingactiviteiten. De intragroepsmeerwaarden of -minderwaarden worden geëlimineerd naar verhouding van het procentueel belang (rechtstreeks en onrechtstreeks) dat de consoliderende onderneming in elk van de betrokken dochterondernemingen bezit. Interne winsten en verliezen van minder dan 1 miljoen euro worden niet geëlimineerd voorzover het totaal van deze niet-geëlimineerde resultaten niet meer bedraagt dan 5 miljoen euro. Als het totaal meer dan 5 miljoen euro bedraagt, wordt de grens voor niet-eliminatie verlaagd tot 0,5 miljoen euro, zonder toepassing evenwel van een cumulatieve bovengrens.

2 Waarderingsregels a Omrekening van vreemde valuta’s Alle monetaire bestanddelen uitgedrukt in vreemde valuta worden omgerekend in hun tegenwaarde in euro tegen de contantkoers op balansdatum.

❚ Bankbedrijf

De negatieve en positieve waarderingsverschillen, met uitzondering van die welke betrekking hebben op de financiering van aandelen en deelnemingen in vreemde valuta en op dotatiekapitalen van buitenlandse kantoren, worden opgenomen in het resultaat. De omrekeningsverschillen op de financiering van aandelen en buitenlandse kantoren in vreemde valuta worden in het eigen vermogen geboekt, rekening houdend met de belastinglatenties erop.

De niet-monetaire bestanddelen worden gewaardeerd op basis van de wisselkoers op de datum van hun aanschaffing of, in voorkomend geval, op basis van de wisselkoers waartegen de voor de betaling van de prijs gebruikte vreemde munt werd aangekocht. Voor transacties waarvoor een financiering (lening) werd aangegaan, wordt − bij afwezigheid van een wisselkoers − de dagkoers genomen. In vreemde valuta uitgedrukte opbrengsten en kosten worden in het resultaat verwerkt tegen de koers die gold op het tijdstip van hun erkenning. De bij voorbaat gedekte kosten en opbrengsten in vreemde valuta worden geboekt in euro op basis van de vaste koers.

❚ Verzekeringsbedrijf

De saldi van de positieve en negatieve verschillen uit de omrekening van de technische voorzieningen, uitgedrukt in vreemde valuta, zijn inbegrepen in de overeenkomstige posten Wijzigingen van de technische voorzieningen van de resultatenrekening. De saldi uit de omrekening van de technische voorzieningen herverzekering Niet-Leven, uitgedrukt in vreemde valuta, zijn inbegrepen in de overeenkomstige post Overige technische lasten van de resultatenrekening Niet-Leven. Het saldo van de positieve of negatieve verschillen uit de omrekening van monetaire bestanddelen, andere dan de technische voorzieningen, wordt als financiële opbrengst of uitgave toegewezen aan de resultatenrekening. Er wordt gesaldeerd per munt. De niet-monetaire bestanddelen in vreemde valuta worden voor de tegenwaarde in euro in de balans opgenomen tegen de koers die geldt aan het einde van de maand die voorafgaat aan de aanschaffing of, als die koers de aanschaffingskoers niet dicht benadert, tegen de koers op aanschaffingsdatum. In voorkomend geval wordt de koers gebruikt waartegen de voor de betaling van de prijs gebruikte vreemde valuta werd aangekocht. Kosten en opbrengsten uitgedrukt in vreemde valuta worden in de resultatenrekening opgenomen tegen de contantkoers op het tijdstip dat ze zich voordoen (in sommige gevallen de contantkoers van het einde van de maand voordien), of tegen een koers die deze laatste dicht benadert.

❚ Holdingactiviteiten

De positieve en negatieve omrekeningsverschillen worden opgenomen in het resultaat.

b Omrekening van de financiële staten van de buitenlandse dochterondernemingen De balansen van de buitenlandse dochterondernemingen worden omgerekend in euro tegen de contantkoers op balansdatum (uitgezonderd het eigen vermogen dat tegen de historische koers wordt omgezet). De resultatenrekening wordt omgerekend tegen de gemiddelde koers van het boekjaar. De verschillen die voortvloeien uit het gebruik van een verschillende koers voor de activa en passiva enerzijds en de elementen van het eigen vermogen anderzijds, worden (samen met de koersverschillen op de leningen en derivaten die werden afgesloten ter financiering van deelnemingen in vreemde valuta, rekening houdend met de belastinglatenties erop) voor het aandeel van de groep opgenomen onder de passivarubriek Omrekeningsverschillen in het eigen vermogen. De geaccumuleerde omrekeningsverschillen afkomstig van de omrekening van financiële staten uitgedrukt in een EMU-munt voor de periode tot de incorporatie van die munt in de euro blijven behouden in deze rubriek. Omrekeningsverschillen worden in het resultaat opgenomen bij gehele of gedeeltelijke overdracht van de deelneming.


c Vorderingen

❚ Bankbedrijf

Op voorhand geïnde rentes en soortgelijke opbrengsten (waaronder de bijkomende vergoedingen zoals de provisies bij buitenlandse kredieten), voor de hele periode van het krediet, kunnen niet onmiddellijk in het resultaat worden opgenomen, en worden daarom geboekt op een overlopende rekening. Per einde maand wordt het verworven gedeelte overgeboekt naar het resultaat. Aangerekende dossierkosten worden onmiddellijk in het resultaat opgenomen bij aanvang van de desbetreffende kredieten, kredietverzekeringspremies worden jaarlijks bij betaling in het resultaat opgenomen. De provisies verschuldigd op de verleende bankgaranties (vooraf betaalbaar) worden onmiddellijk in het resultaat opgenomen. De door KBC Bank toegekende provisies voor kredietbemiddeling worden in het resultaat opgenomen op het ogenblik van uitbetaling van het krediet. Vorderingen uit voorschotten of gelddeposito’s worden in de balans opgenomen volgens het ter beschikking gestelde bedrag. Het verschil tussen de ter beschikking gestelde gelden en de nominale waarde (disconto) wordt lineair en pro rata temporis als renteopbrengst in aanmerking genomen via de overlopende rekeningen. Looptijdgebonden commerciële kredieten, afbetalingskredieten, woningkredieten en leasingvorderingen worden in de balans opgenomen voor het niet-afgeloste kapitaalsaldo verhoogd met de vervallen maar niet-betaalde rente en de door cliënten nog te betalen diverse kosten. Verworven, niet-vervallen rente (op voorhand geïnde rente) wordt pro rata temporis in het resultaat geboekt via een overlopende rekening. De overige vorderingen worden in de balans opgenomen voor hun nominale waarde. De bij effectiseringsoperaties overgedragen kredieten, waarbij de overdracht van de activa kan worden beschouwd als verkoop in overeenstemming met de richtlijnen van de CBFA, behoren niet langer tot de activa van de bank en mogen bijgevolg ook niet op de balans van KBC Bank voorkomen. In de orderekeningen moet dit bedrag wel worden geregistreerd. Gedurende de looptijd van de effectiseringstransactie moet per einde maand de registratie in de orderekeningen worden aangepast volgens de terugbetalingen van de kredieten door de cliënten. De eventueel gerealiseerde meerwaarde op de verkoop van de geëffectiseerde vorderingen wordt onmiddellijk in het resultaat opgenomen op het moment van de verkoop. Als de verkoopprijs geheel of gedeeltelijk bestaat uit een variabel gedeelte, afhankelijk van de bedrijfswinst van de koper, zal dat gedeelte pas in het resultaat worden opgenomen wanneer deze bedrijfswinst bekend is en dat gedeelte bijgevolg vast komt te staan. Bij een synthetische effectisering wordt alleen het (krediet)risico van de onderliggende (krediet)portefeuille verplaatst naar een derde partij door bijvoorbeeld een credit default swap en niet door de effectieve overdracht of verkoop van de (krediet)vorderingen. De kredieten blijven met andere woorden op de balans staan. Verrichtingen ter afdekking van eigen kredietvorderingen worden hierbij geboekt als ontvangen of gestelde borgtochten. Verrichtingen in het kader van de handelsportefeuille worden geboekt als renteswaps. Beide types verrichtingen worden naar de markt gewaardeerd met opname in het resultaat, behoudens verrichtingen op een illiquide markt: hier worden de positieve waarderingsverschillen op een overlopende rekening geboekt, de negatieve waarderingsverschillen in het resultaat. Voor kredieten met onzeker verloop worden globale waardeverminderingen, geïndividualiseerde waardeverminderingen en waardeverminderingen voor economisch samenhangende dossiers toegepast. Alle rentes en diverse tegoeden die gedurende drie maanden nadat ze eisbaar zijn geworden onbetaald blijven, worden niet als resultaat erkend. De berekening van de niet-geïndividualiseerde waardeverminderingen voor binnenlandse kredieten met onzeker verloop is gebaseerd op het onzeker kapitaal, het doorstroompercentage (het gedeelte van de portefeuille onzeker verloop dat ooit dubieus kan worden) en het verliespercentage. De percentages zijn gevormd op basis van hun voortschrijdend gemiddelde over de laatste twaalf maanden. Voor buitenlandse kredieten worden additioneel niet-geïndividualiseerde waardeverminderingen geboekt, berekend op basis van enkelvoudige percentages. Voor dubieuze en oninbare kredieten worden specifieke waardeverminderingen op individuele basis aangelegd en toegerekend

aan de actiefpost van de jaarrekening waarin de risico’s voorkomen, dit om de verliezen te dekken die als vaststaand of waarschijnlijk worden beschouwd met betrekking tot de uitstaande kredieten. De vervallen rente en kosten worden gereserveerd. Als oninbaar en dubieus worden aangemerkt: die kredieten waarvan de saldi eisbaar zijn en waarvoor men overgaat tot minnelijke of gerechtelijke uitwinning. Het bedrag van de eventuele waarborg is gelijk aan het bedrag van de inschrijving in hoofdsom. De persoonlijke borgstelling wordt voor het uitwinbare bedrag opgenomen in de boekhouding. Telkens wanneer de kredietnemer een aflossing doet, moet het actuele waarborgbedrag worden aangepast. In geval van onvoldoende waarborg bij kredieten wordt er een risicopremie aangerekend. Dat gebeurt via de aanrekening van een verhoogde rentevoet. Deze opbrengst wordt pro rata temporis in het renteresultaat geboekt. Voor landenrisico’s worden voorzieningen aangelegd die voldoen aan de door de CBFA opgelegde norm terzake. Daarbovenop legt de bank aanvullende voorzieningen aan die ze bij het beheer van de landenrisico’s nodig acht. Het betreft risico’s op landen of groepen van landen waarvan de economische, financiële, juridische of politieke toestand van die aard is dat de boeking van een waardevermindering uit voorzichtigheidsoverwegingen raadzaam is. De waardeverminderingen voor landenrisico’s worden opgedeeld naar de aard van de tegenpartij (kredietinstelling versus niet-kredietinstelling) en als correctiepost opgenomen onder de respectieve rubrieken Vorderingen op kredietinstellingen of Vorderingen op cliënten.


De vorderingen worden in de balans opgenomen voor hun nominale waarde. De rente die op basis van de overeenkomst tussen partijen in de nominale waarde van de vordering is inbegrepen, het verschil tussen de aanschaffingswaarde en de nominale waarde en het disconto op abnormaal laagrentende of renteloze vorderingen worden in de overlopende rekeningen van het passief geboekt en pro rata temporis in het resultaat opgenomen op grond van de samengestelde rente. Verworven, nietvervallen rente wordt pro rata temporis in het resultaat geboekt via een overlopende rekening. Wanneer aan het einde van het boekjaar de realisatiewaarde van een vordering lager ligt dan haar boekwaarde en deze minderwaarde als reëel en blijvend mag worden beoordeeld, wordt hierop een waardevermindering toegepast voor het bedrag van de vastgestelde minderwaarde.


De vorderingen worden opgenomen tegen de nominale waarde. Wanneer aan het einde van het boekjaar de realisatiewaarde van een vordering lager ligt dan haar boekwaarde, en deze minderwaarde als reëel en blijvend mag worden beoordeeld, wordt hierop een waardevermindering toegepast voor het bedrag van de vastgestelde minderwaarde.

d Effecten De effecten zijn vervat in de rubrieken III, IX, en X van het actief. De effecten worden bij aankoop geboekt tegen de aanschaffingsprijs exclusief de kosten en onder aftrek van de intekenprovisie. De aanschaffingskosten worden onmiddellijk in het resultaat opgenomen.

d1 Beleggingsportefeuille Vastrentende beleggingseffecten worden geboekt tegen hun aanschaffingswaarde, verminderd of vermeerderd met het verlopen gedeelte van het agio of disagio. Het verschil tussen de aanschaffingswaarde en de terugbetalingswaarde wordt pro rata over de resterende looptijd van de effecten als renteopbrengst in het resultaat opgenomen. De opname in het resultaat gebeurt op geactualiseerde basis, uitgaande van het reële rendementspercentage bij aankoop. Perpetuele leningen worden gewaardeerd tegen de aanschaffingsprijs of de beurswaarde als die lager is. Wanneer de terugbetaling van een effect onzeker of dubieus is, wordt een waardevermindering geboekt overeenkomstig de principes die gelden voor de waardering van vorderingen. In geval van verkoop wordt de boekwaarde van de verkochte effecten bepaald volgens een systeem van individualisering van effecten. Winsten of verliezen worden onmiddellijk in het resultaat opgenomen.

113



❚ Bankbedrijf

Beursgenoteerde aandelen en andere niet-vastrentende effecten worden maandelijks gewaardeerd tegen hun aanschaffingswaarde of hun marktwaarde op balansdatum als die lager is. De andere effecten worden minstens jaarlijks gewaardeerd op basis van de jaarrekening van het afgelopen jaar en belangrijke negatieve ontwikkelingen in de loop van het jaar. Op aandelen die tegen een koersdaling zijn afgedekt door een optie, worden geen waardeverminderingen geboekt.


Op vastrentende thesaurie-effecten die als liquiditeitssteun dienen, worden waardeverminderingen geboekt wanneer hun marktwaarde lager ligt dan de waarde verkregen door toepassing van de overige bepalingen van deze waarderingsregels en wanneer er voor het geheel of een gedeelte van de vordering onzekerheid bestaat over de betaling daarvan op de vervaldag. Aandelen en andere niet-vastrentende effecten worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs, waarbij in geval van duurzame minderwaarde een waardevermindering wordt toegepast. Volgens deze waarderingsregel worden aandelen die gedurende drie opeenvolgende jaren een minderwaarde vertonen, gewaardeerd tegen de huidige marktwaarde. Daarnaast wordt een waardevermindering geboekt tot het niveau van de marktwaarde voor die aandelen waarvan de beurskoers 80% lager ligt dan de boekwaarde. Van bovenstaande algemene regel kan eventueel ad hoc en per individueel aandeel worden afgeweken om een bijkomende afwaardering door te voeren.

114


De eigen aandelen in portefeuille, door KBC Bankverzekeringsholding aangehouden, worden gewaardeerd tegen hun aanschaffingsprijs. Deze waarderingsmethode wordt verantwoord door het feit dat deze aandelen worden aangehouden in het kader van de aandelenoptieplannen voor het personeel. Aangezien de aanschaffingsprijs van de aandelen nagenoeg gelijk is aan de uitoefenprijs van deze opties, zullen bij uitoefening nauwelijks meer- of minderwaarden worden gerealiseerd. Bij uitoefening van de aandelenopties (voor het eerst in 2004) worden de hiertoe ingekochte aandelen gerealiseerd en uitgeboekt volgens de FIFO-methode (tegen aanschaffingsprijs van eerst ingekochte aandelen). Bij een eventuele niet-uitoefening op de eindvervaldag (wegens te lage beurskoers) zullen deze aandelen worden vernietigd, zonder invloed op de resultaten.

d2 Handelsportefeuille De effecten die behoren tot de handelsportefeuille en de beleggingen voor de verrichtingen Leven waarbij de polishouders het risico dragen, worden gewaardeerd tegen marktwaarde. De waarderingsverschillen die hieruit voortvloeien, worden in de resultatenrekening geboekt in respectievelijk de rubrieken Winst (Verlies) uit financiële transacties (voor het bankbedrijf) en Beleggingsopbrengsten en -lasten (voor het verzekeringsbedrijf).

e Financiële vaste activa De financiële vaste activa zijn vervat in de rubrieken IV, IX en XV van het actief en bevatten afhankelijk van het activiteitsgebied deelnemingen, (achtergestelde) vorderingen en effecten in portefeuille. Onder de participaties of deelnemingen worden de maatschappelijke rechten (aandelen) opgenomen die in andere vennootschappen worden aangehouden om met deze ondernemingen een duurzame en specifieke band te scheppen. Als er geen sprake is van een duurzame band en de aandelen worden verworven met het oog op wederverkoop, wordt deze belegging niet als een onderdeel van de financiële vaste activa beschouwd, maar als een onderdeel van de beleggingsportefeuille (voor de bank), als een overige financiële belegging (voor de verzekeraar) of als een geldbelegging (voor de holding) gekwalificeerd, en wel onafhankelijk van de omvang van de participatie en de invloed die men eventueel via deze participatie op het beleid van de betrokken ondernemingen zou kunnen uitoefenen. De deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode, worden gewaardeerd volgens het aandeel in hun eigen vermogen. Niet-geconsolideerde deelnemingen en aandelen die tot de financiële vaste activa behoren, worden geboekt tegen hun aanschaffingsprijs. Bijkomende kosten bij aanschaffing worden onmiddellijk ten laste van het resultaat van het boekjaar gebracht. Waardeverminderingen worden uitsluitend toegepast in geval van een duurzame minderwaarde of waardeverlies, vastgesteld op basis

van de financiële positie, de rentabiliteit en de vooruitzichten van de desbetreffende vennootschap. De deelnemingen, aandelen en deelbewijzen die behoren tot de financiële vaste activa kunnen worden geherwaardeerd als ze, uit het oogpunt van hun nut voor de onderneming, een vaststaande en duurzame meerwaarde vertonen. De al dan niet in effecten belichaamde achtergestelde vorderingen op verbonden ondernemingen en ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat, worden gewaardeerd volgens dezelfde principes als de niet-achtergestelde vorderingen.


Financiële vaste activa bevatten ook vorderingen. Die worden tegen nominale waarde opgenomen. Vorderingen vertegenwoordigd door vastrentende effecten worden evenwel gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde, verminderd of vermeerderd met het verlopen gedeelte van het agio of disagio, dat pro rata over de resterende looptijd in het resultaat wordt opgenomen. Wanneer de terugbetaling van een effect onzeker of dubieus is geworden, wordt een waardevermindering geboekt overeenkomstig de principes die gelden voor de waardering van niet in effecten belichaamde vorderingen.

f Oprichtingskosten en immateriële vaste activa De oprichtingskosten en immateriële vaste activa zijn vervat in de rubrieken V, VIII en XIV van het actief. Alle oprichtingskosten worden als beheerskosten onmiddellijk ten laste van het boekjaar gebracht. Intern ontwikkelde software wordt onmiddellijk in de kosten opgenomen. Systeemsoftware volgt het afschrijvingstempo van de hardware. Standaardsoftware en door een derde partij ontwikkelde maatsoftware worden geactiveerd en lineair afgeschreven over de economische levensduur. Sinds boekjaar 2003 worden de externe personeelskosten voor de implementatie van software geactiveerd, net zoals de aangekochte software zelf. Geactiveerde goodwill wordt lineair afgeschreven over een periode van vijf jaar, tenzij anders wordt beslist door de Raad van Bestuur. Immateriële vaste activa worden tegen aanschaffingsprijs inclusief bijkomende kosten geactiveerd en pro rata temporis afgeschreven tijdens het eerste jaar van investering.

g Consolidatieverschillen De consolidatieverschillen zijn vervat in de rubrieken V, VIII en XIV van het actief en de rubrieken V en Vbis van het passief.

❚ Algemeen principe

Consolidatieverschillen zijn de verschillen tussen enerzijds de aanschaffingsprijs van de verwerving en anderzijds het overeenstemmende aandeel in het eigen vermogen op het tijdstip van verwerving. Voorzover deze verschillen hun oorzaak vinden in een over- of onderwaardering van bepaalde posten van het actief of het passief, worden ze daaraan toegewezen. Dat leidt tot een herwerking van de jaarrekening van de in de consolidatie opgenomen deelneming. Het overblijvende verschil − veroorzaakt door verwachtingen over de toekomstige rentabiliteit van de groep − vormt het consolidatieverschil. Als de aanschaffingsprijs groter is dan het aandeel in het eventueel herwerkt eigen vermogen (dat wil zeggen: na toewijzing van het verschil aan eventuele latente meerwaarden op activa of overschattingen van passiva), dan is er een positief consolidatieverschil (goodwill). Is de aanschaffingsprijs kleiner dan het aandeel in het (eventueel herwerkt) eigen vermogen, dan wordt een negatief consolidatieverschil (badwill) verkregen. Omrekeningsverschillen op consolidatieverschillen van participaties in vreemde valuta worden in het eigen vermogen geboekt

❚ Verwerking van consolidatieverschillen met betrekking tot

verwervingen vóór 1 januari 1999 Positieve of negatieve consolidatieverschillen tot 0,5 miljoen euro worden onmiddellijk in het resultaat geboekt. Consolidatieverschillen vanaf 0,5 miljoen euro worden in de geconsolideerde rekeningen opgenomen onder de post Consolidatieverschillen op het actief of passief van de balans. Geactiveerde consolidatieverschillen worden in beginsel afgeschreven over een periode van tien jaar voor banken andere financiële instellingen en over een periode van vijf jaar voor de overige vennootschappen, tenzij de Raad van Bestuur er anders over beslist. Op deze verschillen worden aanvullende of uitzonderlijke afschrijvingen toegepast wanneer het door wijzigingen


in de economische omstandigheden niet langer economisch verantwoord is ze tegen die waarde te handhaven in de geconsolideerde balans. De gepassiveerde verschillen blijven ongewijzigd, behalve bij de latere verkoop van de deelneming of bij compensatie van een later vastgesteld positief verschil bij verhoging van het belang in deze deelneming.

❚ Uitzonderlijke afwijking voor het boekjaar 1998

Voor 1998 (bij het ontstaan van de KBC Bankverzekeringsgroep) werd het volgende principe gehanteerd: alle meerwaarden en eersteconsolidatieverschillen die door verschuivingen binnen de groep zijn ontstaan bij de totstandkoming van de KBC Bankverzekeringsholding NV, werden volledig opgenomen in het resultaat van 1998 als uitzonderlijke opbrengsten respectievelijk kosten.

❚ Verwerking van consolidatieverschillen met betrekking tot verwervingen na 1 januari 1999

Positieve consolidatieverschillen Door de CBFA werd een tijdelijke derogatie verleend om voor verwervingen sinds 1 januari 1999 de positieve consolidatieverschillen in mindering te brengen op het geconsolideerd eigen vermogen, meer bepaald via de rubriek Vbis Geïmputeerde positieve consolidatieverschillen op het passief. Deze verschillen werden periodiek overgeboekt naar de reserves naar rata van de theoretische afschrijvingen ervan (in casu over tien jaar). Overeenkomstig deze werkwijze werd bij verkoop van een deelneming binnen tien jaar na verwerving de meerwaarde gecorrigeerd met de nog aanwezige goodwill in de rubriek Vbis Geïmputeerde positieve consolidatieverschillen binnen het eigen vermogen. De Raad van Bestuur besliste individueel over de toepassing van deze door de CBFA verleende derogatie. De (tijdelijke) derogatie van de CBFA kwam eind 2001 evenwel te vervallen. Bijgevolg werd bovenstaande werkwijze als volgt aangepast: Goodwill op nieuwe acquisities verworven na 31 december 2001 wordt geactiveerd en afgeschreven over een periode van maximaal twintig jaar (conform internationale gebruiken). Voor alle consolidatieverschillen ontstaan tussen 1 januari 1999 en 31 december 2001 werd de theoretische afschrijvingstermijn aangepast tot twintig jaar. De cijfers van de boekjaren 1999 en 2000 werden hiervoor niet retroactief aangepast, maar de correctieboekingen werden alle in het boekjaar 2001 doorgevoerd middels een verschuiving tussen de reserves en de consolidatieverschillen passief. In 2004 bedroeg de theoretische afschrijving in het kader van de derogatie in totaal 78,8 miljoen euro. Als de CBFA deze derogatie niet had verleend, zou het rendement op eigen vermogen 15,2% hebben bedragen in plaats van 17,9%. Negatieve consolidatieverschillen Het consolidatieverschil wordt in de geconsolideerde rekeningen opgenomen onder de post Consolidatieverschillen (badwill) op het passief van de balans. De gepassiveerde verschillen blijven ongewijzigd, behalve bij de latere verkoop van de deelneming of bij compensatie van een later vastgesteld positief verschil bij verhoging van het belang in deze deelneming.

h Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn vervat in de rubrieken VI, XIII en XVII van het actief. Alle materiële vaste activa worden opgenomen tegen aanschaffingswaarde. De aanschaffingsprijs van de materiële vaste activa met beperkte levensduur wordt verminderd met de gecumuleerde afschrijvingen. De afschrijvingspercentages zijn berekend op basis van de verwachte economische levensduur en worden lineair toegepast. De materiële vaste activa worden pro rata temporis afgeschreven tijdens het eerste jaar van investering. Ze worden opgenomen tegen aanschaffingswaarde, inclusief de bijkomende, direct toewijsbare kosten (aanschaffingskosten, niet-aftrekbare BTW en dergelijke). Deze bijkomende kosten worden mee afgeschreven over de levensduur van het actief. Voor de bijkomende kosten met betrekking tot de aanschaffing van terreinen wordt een waardevermindering geboekt.

Bij verkoop van materiële vaste activa worden de gerealiseerde winsten of verliezen onmiddellijk in het resultaat opgenomen. Bij een vernietiging wordt het resterende af te schrijven bedrag onmiddellijk ten laste van de resultatenrekening gebracht. Materiële vaste activa die een zekere en duurzame waardevermeerdering vertonen ten opzichte van de boekwaarde kunnen worden geherwaardeerd. Deze meerwaarde wordt afgeschreven over de gemiddelde residuele gebruiksduur van de betrokken activa.

i Overlopende rekeningen De overlopende rekeningen worden op dusdanige wijze opgesteld dat de baten en de lasten aan de juiste boekhoudkundige periode worden toegerekend. De met betrekking tot het aandelenoptieplan ontvangen optiepremies worden bij KBC Bankverzekeringsholding, conform de verwerking van de betaalde premies bij de groepsmaatschappijen, pro rata temporis over drie jaar en vijf maanden in het resultaat opgenomen.

j Voorraden en bestellingen in uitvoering De voorraden en bestellingen in uitvoering zijn vervat in rubriek VII van het actief (overige activa). De magazijnartikelen (kantoorbenodigdheden, drukwerk, reclamemateriaal, en dergelijke) worden sinds 2003 in een boekhoudkundige voorraad opgenomen en daar gewaardeerd tegen het voortschrijdend gemiddelde van de aankoopprijzen van de artikelen (terwijl voorheen de aankopen en materiële voorraden meteen in de kostenrekening werden geboekt). Door KBC zelf voor derden ontwikkelde specifieke software wordt weergegeven onder de bestellingen in uitvoering. De vervaardigingsprijs bestaat uit alle rechtstreeks aan het project toewijsbare kosten (ontwikkelingskosten derden, inzet eigen personeel en infrastructuur, implementatie van software).

k Schulden Schulden uit ontvangen voorschotten of gelddeposito’s worden in de balans opgenomen voor het bedrag van de ter beschikking gestelde gelden, in voorkomend geval vermeerderd of verminderd met het verschil tussen deze waarde en de terugbetalingsprijs voor het gelopen gedeelte. Het verschil tussen de ter beschikking gestelde gelden en de nominale waarde wordt pro rata temporis in het resultaat opgenomen.

l Voorzieningen voor risico’s en kosten De voorzieningen voor risico’s en kosten zijn vervat in de rubrieken XIV, XIX en XXII van het passief. Voorzieningen voor risico’s en kosten zijn bedoeld om naar hun aard duidelijk omschreven verliezen of kosten te dekken die op balansdatum waarschijnlijk of zeker zijn, maar waarvan het bedrag niet vaststaat. Het betreft: ❚ Pensioenen Omvat de verplichtingen voor rust- en overlevingspensioenen, brugpensioenen en andere gelijkaardige pensioenen of renten (die hoofdzakelijk verband houden met vervroegde uitdiensttredingen en eindeloopbaanregelingen).

❚ Belastingen

De voorziening dekt de verplichtingen die kunnen voortkomen uit een wijziging van de belastbare basis of van de berekening van de directe belastingen. De gevormde voorziening stemt minstens overeen met het geschatte bedrag van de uiteindelijke kosten van de op balansdatum bekende fiscale geschillen en betwistingen.

❚ Voorziening voor financiële risico’s verzekeringsbedrijf

Bij het verzekeringsbedrijf wordt een voorziening voor financiële risico’s aangelegd met het oog op het opvangen van de verliesen kostenrisico’s die voortvloeien uit posities in vreemde valuta, in effecten of in andere financiële instrumenten, zoals het beurskoersrisico, het wisselrisico en andere marktrisico’s. Aan deze voorziening worden op consistente wijze toevoegingen gedaan tot een bepaald normbedrag is bereikt. Het normbedrag zelf schommelt naar gelang van de financiële risicopositie. Onttrekkingen aan de voorziening worden bepaald door het zich voordoen van verliezen en kosten voortvloeiend uit de desbetreffende risico’s. Zo wordt onder meer het niet-realiseren van de verwachte recurrente opbrengsten op de (genoteerde-)aandelenportefeuille als gevolg van gewijzigde marktomstandigheden

115



beschouwd als de realisatie van een financieel risico. De verwachte recurrente opbrengsten op de (genoteerde-)aandelenportefeuille worden berekend op basis van een historisch genormaliseerd rendement en de historisch genormaliseerde marktwaarde van de (genoteerde-)aandelenportefeuille.

❚ Overige risico’s en kosten

Deze post is residuair ten opzichte van bovenstaande voorzieningen (in het bankbedrijf) en bevat onder meer voorzieningen voor juridische betwistingen, verbinteniskredieten en indirecte belastingen (voor een volledig overzicht, zie Toelichting 17).

m Latente belastingen

116

Vanaf 2004 wordt bij de berekening van het te bereiken doel in de aanvullende voorziening (dat is de knipperlichtvoorziening) in voorkomend geval de balansrentevoet gebruikt, terwijl dat voorheen de tarifaire rentevoet was. Ook wordt het maximum aan te leggen voor tak 21 voortaan bepaald per maatschappij en per productgroep, terwijl dat voorheen alleen in globo per maatschappij werd bepaald. Voor de cijfermatige invloed wordt verwezen naar 3 Wijziging van de waarderingsregels.

❚ De technische voorzieningen voor de levensverzekeringen in

tak 23 worden berekend door het aantal eenheden per fonds te vermenigvuldigen met de koers per eenheid van het desbetreffende fonds.

De latente belastingen zijn opgenomen in de rubrieken XV, XX en XXIII van het passief.

Op geconsolideerd niveau wordt een belastinglatentie geboekt op de rentebuffer van de voorziening Leven.

In de geconsolideerde balans en resultatenrekening wordt rekening gehouden met het verschil dat bij de consolidatie blijkt tussen de aan het boekjaar en de vorige boekjaren toe te rekenen belastingen en de voor deze boekjaren betaalde of nog te betalen belastingen, voorzover mag worden aangenomen dat daaruit voor een van de geconsolideerde ondernemingen in de afzienbare toekomst inderdaad kosten zullen voortvloeien. Deze regel wordt toegepast bij de aanpassingen van waarderingsregels van dochtermaatschappijen aan die van de moederonderneming in de consolidatie en waaruit per dochtermaatschappij per saldo passieve belastinglatenties met een tijdelijk karakter voortvloeien. Er worden belastinglatenties aangelegd voor de belastbare waardeverminderingen op kredieten en voorzieningen

Andere technische voorzieningen (voornamelijk voor Niet-Leven): ❚ De voorziening voor te betalen schaden wordt berekend per schadegeval of per contract op basis van de bekende elementen van het dossier en aangevuld met de nodige forfaitaire en wettelijke voorzieningen zoals onder meer voor interne schaderegelingskosten en voor nog niet (volledig) gemelde schadegevallen (IBNR en IBNER). De te ontvangen bedragen uit verhaal, de vrijstellingen die men heeft moeten betalen aan benadeelden, de verkrijging van de rechten van de verzekerden tegenover derden (subrogatie) of de verkrijging van de wettige eigendom van de verzekerde goederen (berging) worden overeenkomstig de wettelijke bepalingen niet in mindering gebracht op de voorzieningen voor te betalen schade op het passief, maar als een voorzichtige raming geactiveerd onder de vorderingen.

n Technische voorzieningen De technische voorzieningen zijn opgenomen in de rubrieken XVI en XVII van het passief. Ze moeten op elk ogenblik voldoende zijn om te waarborgen dat alle uit de verzekeringsovereenkomsten voortvloeiende verplichtingen kunnen worden nagekomen. Voor het rechtstreeks bedrijf wordt de voorziening voor niet-verdiende premies in principe berekend volgens de pro-rata-temporismethode, op dagbasis en per contract, op de bruto premies verminderd met de commissielonen. Voor de ontvangen herverzekering wordt de voorziening voor nietverdiende premies voor elke overeenkomst afzonderlijk bepaald op basis van de door de cedent meegedeelde informatie, waar nodig aangevuld op basis van eigen inzicht van het risico in de tijd. De voorziening voor de activiteitengroep Leven wordt berekend volgens de geldende actuariële principes. De volgende regels zijn van toepassing voor wat Belgische ondernemingen betreft (voor de buitenlandse dochtermaatschappijen wordt de lokale wetgeving gevolgd): In tak 21 wordt per maatschappij en per productgroep het maximum aangelegd van (i) de voorzieningen aangelegd op statutair niveau en (ii) de voorzieningen gewaardeerd tegen het minimum van de tarifaire rentevoet en 4%. De voorzieningen aangelegd op statutair niveau bevatten twee componenten:

❚ De voorzieningen Leven gewaardeerd volgens een prospectieve

of retrospectieve actuariële methode steunend op de technische basissen van de contracten, met uitzondering van de rentevoet. Deze rentevoet kan namelijk naast de tarifaire ook de balansrentevoet zijn. De balansrentevoet is de rentevoet waartegen de wiskundige reserves die op de statutaire balans staan, berekend worden. Als hij wordt toegepast, is de balansrentevoet 4% voor de klassieke levensverzekeringen in tak 21 met een garantie van 4,75% en de gegarandeerde rentevoet voor alle andere verzekeringspolissen.

❚ De aanvullende voorziening aangelegd volgens de bepalingen

van het KB Leven, de zogenaamde knipperlichtprocedure. Het knipperlicht, dat een indicator is van het langetermijnrendement dat op de financiële markten te realiseren is, bepaalt het ogenblik vanaf wanneer er geleidelijk bijkomende voorzieningen moeten worden aangelegd.

De verzekeringsonderneming is verplicht deze extra voorzieningen aan te leggen zodra de gegarandeerde rentevoet van een contract het knipperlicht met meer dan 0,1% overschrijdt. De bijkomende aan te leggen voorziening is dan gelijk aan het positieve verschil tussen de voorziening berekend tegen de balansrentevoet en de voorziening berekend met het knipperlicht als technische rentevoet.

❚ In de voorziening voor egalisatie en catastrofes worden alle

bedragen gereserveerd met de bedoeling om in de komende jaren het niet-terugkerend technisch verlies te compenseren, de schommelingen van de schaderatio te nivelleren en bijzondere risico’s af te dekken. De voorziening voor egalisatie en catastrofes wordt op geconsolideerd niveau aangelegd conform de toepasselijke lokale wetgeving.

n bis Technische voorzieningen − aandeel van de herverzekeraars De aandelen van de herverzekeraars in de technische voorzieningen worden onder het actief opgenomen in rubriek XI. Ze worden berekend voor hun werkelijke of geraamde bedragen op basis van de contractuele bepalingen in de herverzekeringsovereenkomsten en waar nodig aangevuld met eigen inzichten en ervaringen. Eventueel worden hierop waardeverminderingen geboekt in geval van vastgesteld of waarschijnlijk in gebreke blijven van de herverzekeraar.

o Geconsolideerde reserves De groepsreserves omvatten de reserves en de overgedragen resultaten van de consoliderende onderneming, verhoogd met het aandeel van de groep in de gereserveerde resultaten van de andere integraal en evenredig geconsolideerde vennootschappen en de vennootschappen waarop de vermogensmutatiemethode is toegepast vanaf de opname in de consolidatie.

p Belangen van derden Deze omvatten het aandeel van derden in het eigen vermogen en in het resultaat van de integraal geconsolideerde vennootschappen. De belangen van derden bevatten ook de via KBC Bank uitgegeven preferente aandelen. Deze aandelen komen in aanmerking voor opname in het Tier 1-vermogen voor de berekening van de solvabiliteitsratio.

q Financiële instrumenten

❚ Waarderingsregels voor handels- en niet-handelsactiviteiten

In geval van handelsactiviteiten gebeurt minstens per einde maand een erkenning van het niet-gerealiseerde revaluatieresultaat. Deze revaluatie houdt rekening met de eventueel al erkende, geprorateerde rentestromen. Bij verkoop, liquidatie of expiratie is er altijd een onmiddellijke erkenning van het positieresultaat. In geval van illiquide munten of effecten worden geen positieve revaluatieresultaten erkend. De bestaande autonome directionele of strategische posities die de dealingroom via derivaten inneemt met het oog op het realiseren van resultaten via meerwaarden of rentemarges op lange


termijn, worden overeenkomstig de principes van illiquide renteposities gewaardeerd. In geval van niet-handelsactiviteiten gebeurt voor de rente-instrumenten alleen een pro-rata-erkenning van de gerealiseerde resultaten over de overeenstemmende looptijd. Niet-rente-instrumenten (bijvoorbeeld premies van aandelenopties) worden symmetrisch met de afgedekte positie gewaardeerd. Niet-handelsactiviteiten bij het globale valutarentebeheer op lange termijn (macrohedging) worden bijkomend gewaardeerd volgens het lower of cost and market-principe, en dat gezamenlijk met de bijbehorende balansproducten. Resultaten van gelijkaardige verrichtingen bij het globale euro-ALM-rentebeheer worden uitsluitend op pro-ratabasis erkend. Vooraf betaalde optiepremies worden pas op de vervaldag of bij liquidatie in het resultaat opgenomen, met uitzondering van de optiepremies in verband met caps, floors en collars afgesloten vanuit een hedgingoptiek (pro-rata-erkenning). Tussentijds worden ze geboekt onder de overige activa of passiva. Optiepremies van handelsactiviteiten worden minstens per einde maand gerevalueerd.

❚ Waardering van derivaten

Alle derivaten worden in de daartoe bestemde posten buiten balanstelling geregistreerd op de transactiedag. De buitenbalansposten worden afgeboekt zodra de resultaten op de transactie definitief bekend zijn, ook al vangt bij bepaalde renteproducten de onderliggende looptijd pas op dat moment aan (bijvoorbeeld FRA). Handelsverrichtingen worden naar de markt gewaardeerd en de mark-to-market wordt onder de handelsresultaten gerapporteerd. Niet-handelsverrichtingen worden op pro-ratabasis onder de renteresultaten opgenomen. Dat is het geval voor de te betalen en te ontvangen rente bij renteswaps en valutarenteswaps. Ook het swapverschil bij FX-swaps (en FX-outrights) wordt op proratabasis in de resultaten opgenomen. Bij rentefutures en FRA’s worden de gerealiseerde resultaten gespreid in de resultaten opgenomen over de looptijd van het onderliggende, afgedekte bestanddeel. Equityswaps worden verwerkt als renteswaps. In de praktijk worden de equityswaps (net als opties) alleen geboekt onder de handelsportefeuille en dus naar de markt gewaardeerd. KBC Bank maakt gebruik van de derogatie aan het artikel 36bis van het Koninklijk Besluit betreffende de jaarrekening van kredietinstellingen. Deze derogatie, verkregen van de CBFA, maakt het mogelijk om rentederivaten die niet voldoen aan de dekkingscriteria op pro-ratabasis in de resultatenrekening te verwerken (rentederivaten gedefinieerd als ALM of Thesaurie). We verwijzen naar de commentaar bij toelichting 36 van het jaarverslag, waar ook het financiële effect van deze derogatie wordt gepubliceerd.

❚ Hedgingcriteria voor rentetermijnverrichtingen

De algemene criteria zijn beschreven in artikel 36bis van het Koninklijk Besluit betreffende de jaarrekening van de kredietinstellingen van 23 september 1992: ❚ Het gedekte bestanddeel of het gedekte homogeen geheel moet de instelling blootstellen aan een renteschommelingsrisico; ❚ De dekkingsverrichtingen moeten van het begin af als zodanig in de boeken zijn gekwalificeerd; ❚ Er moet een nauwe correlatie zijn vastgelegd tussen de waardeschommelingen van het gedekte bestanddeel en van de als dekking bestemde verrichting; voor de als dekking bestemde opties moet de correlatie tussen de variaties van het gedekte bestanddeel en die van de onderliggende waarde vaststaan. Daarbovenop zijn er nog specifieke eigen criteria. Al deze criteria zijn cumulatief: zodra aan één criterium niet langer is voldaan, krijgt de hedgingverrichting het karakter van een handelsverrichting en een dusdanige boekhoudkundige verwerking. Vervroegd beëindigde hedgingcombinaties met afgeleide producten krijgen het karakter van een handelsverrichting zodra de onderliggende af te dekken positie verdwijnt. Toekomstige renteposities kunnen worden afgedekt als er een redelijke zekerheid bestaat dat de toekomstige positie zich effectief zal voordoen. Bovendien moeten bedrag, looptijd en rentevoorwaarden al voldoende vaststaan.

❚ Berekening van niet-gerealiseerde herwaarderingsresultaten

De waardering van derivaten gebeurt altijd op contractniveau; positieve en negatieve waarderingsverschillen worden niet boekhoudkundig gecompenseerd. Alleen voor de berekening van het vereiste eigen vermogen met betrekking tot marktrisico’s gebeurt er een saldering van het marktrisico per tegenpartij. Voor rentetermijnproducten en daarmee gelijkgestelde (namelijk valutatermijnproducten) bestaat de waardering in een berekening van de netto huidige waarde van de toekomstige, bekende kasstromen op basis van één unieke rentecurve per munt; deze rentecurve wordt bankwijd gehanteerd. Eventuele correcties voor operationele en liquiditeitsrisico’s worden in mindering gebracht op de initiële revaluatieberekening. Opties worden gewaardeerd conform de gangbare waarderingsmodellen. Voor rentetermijnproducten buiten balanstelling wordt altijd van een liquide markt uitgegaan, voorzover de onderliggende munten liquide zijn. De aanmerking van een tegenpartij als dubieus of oninbaar bij de kredietverlening wordt doorgetrokken naar de vorderingen en verplichtingen uit buitenbalansproducten ten opzichte van deze tegenpartijen. Voor de vorderingen worden eventueel waardeverminderingen toegepast; voor de verplichtingen worden voorzieningen aangelegd.

3 Wijziging van de waarderingsregels In 2004 betreft de belangrijkste wijziging in waarderingsregels de aanpassing van de berekening van de Voorzieningen in de activiteitengroepen Leven (negatieve invloed na belastingen van 13,8 miljoen euro).

117



Toelichtingen bij de balans Toelichting : Geografische en monetaire uitsplitsing van de totale activa − bankbedrijf (In duizenden euro)

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

Totaal activa, bankbedrijf

208 501 227

210 858 390

230 634 861

9,4%

Geografische indeling Binnenland Buitenland wrv. eurogebied

79 169 982 129 331 245 43 598 633

83 388 469 127 469 921 45 978 253

87 111 183 143 523 678 50 479 521

4,5% 12,6% 9,8%

Monetaire indeling In euro In vreemde valuta

141 134 259 67 366 968

139 157 295 71 701 095

154 328 441 76 306 420

10,9% 6,4%

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

29 298 616

27 068 844

26 821 328

-0,9%

58 678

2 638

1 494

-43,4%


6 020 269 23 278 347 10 598 445

1 893 885 25 174 959 12 666 638

2 388 228 24 433 101 9 564 664

26,1% -2,9% -24,5%


20 346 115 8 952 501

16 569 654 10 499 190

14 930 006 11 891 322

-9,9% 13,3%

Indeling naar restlooptijd Onmiddellijk opvraagbaar Op termijn of met opzegging ❚ Tot drie maanden ❚ Meer dan drie maanden tot één jaar ❚ Meer dan één jaar tot vijf jaar ❚ Meer dan vijf jaar ❚ Met onbepaalde looptijd

1 874 114 27 424 503 21 604 876 4 828 800 802 156 105 329 83 341

4 257 969 22 810 875 20 105 061 2 031 566 405 266 66 403 202 579

3 054 401 23 766 927 19 971 357 2 663 078 723 673 101 912 306 907

-28,3% 4,2% -0,7% 31,1% 78,6% 53,5% 51,5%

Waardeverminderingen (Mutatietabel waardeverminderingen: zie Toelichting 4)

Binnenland

31-12-2003 Buitenland

Binnenland


1 893 885 0 1 893 885

25 194 768 -19 809 25 174 959

2 388 228 0 2 388 228

24 446 740 -13 639 24 433 101

0 0

-7 087 -12 722

0 0

-7 186 -6 453

Toelichting : Vorderingen op kredietinstellingen − bankbedrijf (In duizenden euro)

118

Totaal wrv. handelspapier dat in aanmerking komt voor herfinanciering bij de centrale bank van het land van vestiging van de instelling

Uitstaand brutobedrag Waardeverminderingen Uitstaand nettobedrag Uitsplitsing waardeverminderingen Specifieke waardeverminderingen voor vorderingen met onzeker verloop Algemene voorziening voor landenrisico’s


Toelichting : Vorderingen op cliënten − bankbedrijf (In duizenden euro)

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

98 775 117

90 293 340

106 499 010

17,9%

15 709

0

0

-

39 390

51 458

23 988

-53,4%


48 608 807 50 166 310 10 432 953

48 865 555 41 427 786 11 325 835

51 317 425 55 181 586 13 398 210

5,0% 33,2% 18,3%


71 305 983 27 469 134

66 370 081 23 923 259

77 689 196 28 809 814

17,1% 20,4%

Indeling naar restlooptijd Op termijn of met opzegging ❚ Tot drie maanden ❚ Meer dan drie maanden tot één jaar ❚ Meer dan één jaar tot vijf jaar ❚ Meer dan vijf jaar ❚ Met onbepaalde looptijd

98 775 117 27 364 426 9 631 740 24 293 574 30 273 355 7 212 022

90 293 340 24 949 281 6 676 977 18 179 163 34 814 641 5 673 278

106 499 010 33 533 526 9 429 979 19 348 567 38 623 803 5 563 135

17,9% 34,4% 41,2% 6,4% 10,9% -1,9%

Indeling naar krediettype Disconto- en acceptkredieten Leningen op afbetaling Hypothecaire leningen Termijnkredieten op meer dan één jaar Termijnkredieten op ten hoogste één jaar Voorschotten in rekening-courant Overige vorderingen Dubieuze vorderingen en waardeverminderingen

552 025 2 937 421 20 521 136 36 533 250 24 114 271 5 845 650 8 378 986 -107 623

418 602 1 893 901 22 715 458 34 982 511 16 528 228 4 837 204 8 835 110 82 326

280 674 1 630 717 26 660 552 35 743 846 28 878 043 4 544 883 8 915 334 -155 039

-32,9% -13,9% 17,4% 2,2% 74,7% -6,0% 0,9% -

Binnenland


Binnenland


Disconto- en acceptkredieten Leningen op afbetaling Hypothecaire leningen Termijnkredieten op meer dan één jaar Termijnkredieten op ten hoogste één jaar Voorschotten in rekening-courant Overige vorderingen Dubieuze vorderingen en waardeverminderingen Totaal

192 023 1 828 855 16 398 104 18 456 155 5 669 830 2 845 332 3 226 301 248 955 48 865 555

226 579 65 046 6 317 355 16 526 357 10 858 398 1 991 872 5 608 809 -166 629 41 427 786

123 308 1 568 337 17 908 084 18 977 104 6 573 062 2 919 596 2 973 507 274 427 51 317 425

157 365 62 380 8 752 468 16 766 742 22 304 981 1 625 287 5 941 827 -429 465 55 181 586

Waardeverminderingen (Mutatietabel waardeverminderingen: zie Toelichting 4)

Binnenland


Binnenland


Vorderingen op cliënten, brutobedrag Waardeverminderingen Vorderingen op cliënten, nettobedrag

49 876 465 -1 010 910 48 865 555

43 070 039 -1 642 253 41 427 786

52 229 390 -911 965 51 317 425

56 808 902 -1 627 317 55 181 586

-852 666 -158 244 0 0

-934 694 -571 626 -122 247 -13 687

-784 078 -127 887 0 0

-939 077 -563 989 -119 133 -5 118

Totaal wrv. handelspapier dat in aanmerking komt voor herfinanciering bij de centrale bank van het land van vestiging van de instelling wrv. achtergestelde vorderingen

Geografische indeling

Uitsplitsing waardeverminderingen Specifieke waardeverminderingen voor dubieuze en oninbare vorderingen Specifieke waardeverminderingen voor vorderingen met onzeker verloop* Algemene voorziening voor internationale kredieten Algemene voorziening voor landenrisico’s * Inclusief waardeverminderingen met onzeker verloop, berekend op portefeuillebasis.

119



Toelichting : Mutatietabel waardeverminderingen vorderingen − bankbedrijf (In duizenden euro) Binnenland


Binnenland


Waardeverminderingen en voorzieningen voor Vorderingen op kredietinstellingen Vorderingen op cliënten

1 010 910 0 1 010 910

1 662 062 19 809 1 642 253

911 965 0 911 965

1 640 956 13 639 1 627 317

Waardeverminderingen en voorzieningen voor Dubieuze en oninbare vorderingen Vorderingen met onzeker verloop Algemene kredietrisico’s* Landenrisico’s

1 010 910 852 666 158 244 0 0

1 662 062 934 694 578 713 122 247 26 409

913 056 784 078 127 887 0 0

1 640 956 939 077 571 175 119 133 11 571

Dubieuze en oninbare vorderingen

Vorderingen met onzeker verloop

Algemene kredietrisico’s

Landenrisico’s

852 666

158 244

0

0

111 400 -55 762

3 450 -19 197

0 0

0 0

-105 863 -6 464 -11 899 784 078

-62 921 -193 48 503 127 887

0 0 0 0

0 0 0 0

934 694

578 713

122 247

26 409

336 419 -210 285

361 778 -312 609

39 249 -39 321

967 -13 302

-178 933 67 544 -10 362 939 077

-81 271 19 996 4 568 571 175

0 1 345 -4 387 119 133

0 33 -2 535 11 571

1 787 360

736 957

122 247

26 409

447 819 -266 047

365 228 -331 806

39 249 -39 321

967 -13 302

-284 795 61 080 -22 261 1 723 155

-144 192 19 803 53 072 699 062

0 1 345 -4 387 119 133

0 33 -2 535 11 571

Mutatietabel waardeverminderingen en voorzieningen 2004 (In duizenden euro)

120

Vorderingen op binnenlandse tegenpartijen Begintoestand ❚ Wijzigingen met invloed op het resultaat Toevoegingen Terugnemingen ❚ Wijzigingen zonder invloed op het resultaat Afschrijvingen Omrekeningsverschillen Wijzigingen in de consolidatiekring en herklasseringen Eindtoestand Vorderingen op buitenlandse tegenpartijen Begintoestand ❚ Wijzigingen met invloed op het resultaat Toevoegingen Terugnemingen ❚ Wijzigingen zonder invloed op het resultaat Afschrijvingen Omrekeningsverschillen Wijzigingen in de consolidatiekring en herklasseringen Eindtoestand Vorderingen op kredietinstellingen en cliënten Begintoestand ❚ Wijzigingen met invloed op het resultaat Toevoegingen Terugnemingen ❚ Wijzigingen zonder invloed op het resultaat Afschrijvingen Omrekeningsverschillen Wijzigingen in de consolidatiekring en herklasseringen Eindtoestand * Algemene voorziening voor internationale kredieten.

Voor additionele informatie wordt verwezen naar toelichting 30 Waardeverminderingen en voorzieningen kredietrisico’s − bankbedrijf.


Toelichting : Effecten en waardepapier − bankbedrijf (In duizenden euro) A TOTALE PORTEFEUILLE

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

61 895 263

69 556 511

72 965 988

4,9%


21 639 183 40 256 080 19 118 388

21 524 112 48 032 399 18 522 795

19 493 567 53 472 421 23 820 812

-9,4% 11,3% 28,6%


41 552 028 20 343 235

41 777 629 27 778 882

45 161 270 27 804 718

8,1% 0,1%

Indeling naar soort effect Vastrentende effecten en waardepapier ❚ Bij de centrale bank herfinancierbaar overheidspapier ❚ Obligaties en andere vastrentende effecten Aandelen en andere niet-vastrentende effecten

57 214 470 2 949 606 54 264 864 4 680 793

58 635 576 2 237 384 56 398 192 10 920 935

60 816 721 2 160 024 58 656 697 12 149 268

3,7% -3,5% 4,0% 11,2%

Handelsportefeuille

31-12-2003 Beleggingsportefeuille

Handelsportefeuille


16 542 389 636 899 15 905 490 8 147 186 1 263 023 6 884 163 7 758 304 56 908 7 701 396 1 508 977 6 249 328 9 718 477 435 130 9 283 347 26 260 866

42 093 187 1 600 484 40 492 703 31 355 443 18 229 487 13 125 956 9 137 260 371 987 8 765 272 6 456 008 2 681 251 1 202 458 463 315 739 144 43 295 645

20 269 739 1 944 762 18 324 977 10 017 757 1 943 008 8 074 750 8 307 219 55 867 8 251 353 2 928 502 5 378 717 11 221 917 108 016 11 113 901 31 491 656

40 546 982 215 261 40 331 720 31 646 798 15 767 054 15 879 744 8 684 922 332 321 8 352 601 6 357 419 2 327 503 927 350 346 888 580 463 41 474 332

Handelsportefeuille


Handelsportefeuille


45 877

-

0

-

-

250 916 968 058

-

206 854 2 048 543

11 520

-

21 173

-

Totaal

Indeling naar soort effect en portefeuille

Totaal vastrentende effecten en waardepapier wrv. bij de centrale bank herfinancierbaar overheidspapier wrv. obligaties en andere vastrentende effecten ❚ Publiekrechtelijke emittenten Belgische overheid Andere overheden ❚ Andere emittenten A Belgische emittenten Andere emittenten B Kredietinstellingen Andere Aandelen en andere niet-vastrentende effecten Belgische emittenten Andere emittenten Totaal effectenportefeuille

Agio’s, disagio’s, e.d.

Obligaties en andere vastrentende effecten Handelsportefeuille ❚ Positieve verschillen tussen marktwaarde en aanschaffingswaarde Beleggingsportefeuille ❚ Agio’s (het positieve verschil tussen terugbetalingswaarde en boekwaarde) ❚ Disagio’s (het negatieve verschil tussen terugbetalingswaarde en boekwaarde) Aandelen en andere niet-vastrentende effecten Handelsportefeuille ❚ Positieve verschillen tussen marktwaarde en aanschaffingswaarde


121



Toelichting : Effecten en waardepapier − bankbedrijf (vervolg) (In duizenden euro) B TOTALE PORTEFEUILLE, EXCLUSIEF BIJ DE CENTRALE BANK HERFINANCIERBAAR OVERHEIDSPAPIER Indeling naar restlooptijd 31-12-2003 Obligaties Aandelen

Obligaties

31-12-2004 Aandelen

Tot één jaar Meer dan één jaar Aandelen

7 325 473 49 072 719 -

10 920 935

10 633 083 48 023 614 -

12 149 268

Obligaties

31-12-2003 Aandelen

Obligaties

31-12-2004 Aandelen

759 290 55 638 902 56 874 915 1 236 013

331 725 10 589 210 10 689 306 100 096

1 532 783 57 123 914 58 525 465 1 401 551

316 762 11 832 506 11 860 079 27 573

Obligaties

31-12-2003 Aandelen

Obligaties

31-12-2004 Aandelen

40 518 032 -25 330 40 492 703

1 402 038 -199 580 1 202 458

40 339 915 -8 195 40 331 720

1 038 201 -110 851 927 350

Obligaties

31-12-2003 Aandelen

Obligaties

31-12-2004 Aandelen

39 933 000 26 605 138 -26 760 814 844 369 502 196 580 173 783 40 518 032

1 332 276 368 954 -292 591 0 -8 351 1 750 0 1 402 038

40 518 032 37 435 060 -37 024 454 -150 025 -436 596 0 -2 101 40 339 915

1 402 038 392 057 -686 335 0 -35 523 -3 928 -30 109 1 038 201

Obligaties

31-12-2003 Aandelen

Obligaties

31-12-2004 Aandelen

59 814

263 036

25 330

199 580

9 846 -32 036

37 669 -51 700

52 -7 192

34 150 -17 178

-3 882 -8 412 0 25 330

-43 080 -1 589 -4 756 199 580

-9 487 -550 43 8 195

-8 972 -105 -96 624 110 851

Notering en marktwaarde Boekwaarde niet-genoteerde effecten Boekwaarde genoteerde effecten Marktwaarde genoteerde effecten Niet-gerealiseerde meerwaarden

C BELEGGINGSPORTEFEUILLE* Brutobedrag, nettobedrag en waardeverminderingen

122

Uitstaand brutobedrag Waardeverminderingen Uitstaand nettobedrag

Mutatietabel uitstaand brutobedrag Begintoestand ❚ Aanschaffingen ❚ Boekwaarde overdrachten ❚ Pro-rataopgave (dis)agio’s (art. 35ter §§ 4 en 5, K.B. van 23-09-1992) ❚ Omrekeningsverschillen ❚ Overboeking naar een andere rubriek ❚ Wijzigingen in de consolidatiekring Eindtoestand

Mutatietabel waardeverminderingen Begintoestand ❚ Wijzigingen met invloed op het resultaat Toevoegingen Terugnemingen ❚ Wijzigingen zonder invloed op het resultaat Afschrijvingen Omrekeningsverschillen Wijzigingen in de consolidatiekring en herklasseringen Eindtoestand * Exclusief bij de centrale bank herfinancierbaar overheidspapier.


Toelichting : Financiële vaste activa − bankbedrijf (In duizenden euro) Totaal Deelnemingen Achtergestelde vorderingen Samenstelling deelnemingen Deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode ❚ Deelnemingen in kredietinstellingen ❚ Deelnemingen in andere financiële instellingen ❚ Andere deelnemingen Andere deelnemingen ❚ Deelnemingen in kredietinstellingen ❚ Deelnemingen in andere financiële instellingen en andere deelnemingen

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

686 385 553 074 133 312

610 016 476 508 133 508

688 029 585 487 102 543

12,8% 22,9% -23,2%

233 394

213 822

269 047

25,8%

180 325 37 227 15 841 319 680 110 929

179 452 15 323 19 047 262 686 110 929

230 300 12 209 26 538 316 440 111 084

28,3% -20,3% 39,3% 20,5% 0,1%

208 751

151 757

205 356

35,3%

Samenstelling achtergestelde vorderingen Deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode ❚ Deelnemingen in kredietinstellingen ❚ Deelnemingen in andere financiële instellingen Andere deelnemingen ❚ Deelnemingen in andere financiële instellingen ❚ Andere deelnemingen

120 007

120 007

90 007

-25,0%

120 000 7 13 305 11 159 2 145

120 000 7 13 501 9 048 4 453

90 000 7 12 536 7 809 4 726

-25,0% 0,0% -7,1% -13,7% 6,1%

Notering en marktwaarde deelnemingen Boekwaarde niet-genoteerde effecten Boekwaarde genoteerde effecten Marktwaarde genoteerde effecten Niet-gerealiseerde meerwaarden

366 365 186 708 213 378 26 670

268 441 208 067 308 801 100 734

330 968 254 519 381 187 126 668

23,3% 22,3% 23,4% 25,7%

Mutatietabel aanschaffingswaarde deelnemingen Ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode Begintoestand (brutobedrag) ❚ Aanschaffingen ❚ Boekwaarde overdrachten ❚ Aandeel in het resultaat van het boekjaar ❚ Omrekeningsverschillen ❚ Overboeking naar een andere rubriek ❚ Wijzigingen in de consolidatiekring ❚ Mutatie niet-opgevraagde bedragen ❚ Andere wijzigingen Eindtoestand (brutobedrag)

233 394 63 -1 781 17 643 -9 536 0 -12 666 0 -13 293 213 822

Brutobedrag, nettobedrag en waardeverminderingen deelnemingen Ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode Uitstaand brutobedrag Waardeverminderingen Uitstaand nettobedrag

213 822 0 213 822

31-12-2003 Andere Ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode 396 345 30 398 -79 018 -3 189 4 280 -27 421 0 -6 516 314 879

31-12-2004 Andere

213 822 340 0 34 913 2 949 0 25 815 0 -8 792 269 047

314 879 81 150 -4 250 1 075 13 399 -42 992 407 281 363 949

31-12-2003 Andere Ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode

31-12-2004 Andere

314 879 52 193 262 686

269 047 0 269 047

363 949 47 509 316 440

123



Toelichting : (Im)materiële vaste activa consolidatieverschillen en overige activa − bankbedrijf (In duizenden euro) Immateriële vaste activa en consolidatieverschillen Oprichtingskosten en immateriële vaste activa Consolidatieverschillen* Materiële vaste activa Terreinen en gebouwen Installaties, machines en uitrusting Meubilair en voertuigen Leasing en soortgelijke rechten Overige materiële vaste activa wrv. operationele leasing bij KBC Lease-groep Activa in aanbouw en vooruitbetalingen Overige activa Kas, tegoeden bij centrale banken, postcheque en girodiensten Overlopende rekeningen Overige activa

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

542 580 195 570 347 010 2 147 372 1 129 750 229 585 98 192 22 099 601 197 484 500 66 548 15 155 893 1 210 540 9 740 457 4 204 897

541 779 173 677 368 102 2 150 575 1 154 077 173 940 93 359 46 654 649 905 528 946 32 641 20 637 324 1 263 721 13 374 349 5 999 253

570 836 158 271 412 565 2 193 560 1 187 879 168 272 107 549 34 716 663 858 549 109 31 287 20 896 110 1 373 020 15 303 906 4 219 184

5,4% -8,9% 12,1% 2,0% 2,9% -3,3% 15,2% -25,6% 2,1% 3,8% -4,1% 1,3% 8,6% 14,4% -29,7%

* Zie ook Wijziging van de waarderingsregels en Toelichting 11: Eigen vermogen.

Mutatietabel (im)materiële vaste activa 2004 (in duizenden euro)

124 Aanschaffingswaarde Begintoestand ❚ Aanschaffingen ❚ Overdrachten en buitengebruikstellingen ❚ Overboeking naar een andere rubriek ❚ Omrekeningsverschillen ❚ Andere wijzigingen Eindtoestand Meerwaarden Begintoestand ❚ Geboekt ❚ Afgeboekt ❚ Overboeking naar een andere rubriek ❚ Omrekeningsverschillen ❚ Andere wijzigingen Eindtoestand

Oprichtingskosten en immateriële vaste activa

Totaal Terreinen Installaties, materiële en machines vaste gebouwen en activa uitrusting

Meubilair Leasing en en voersoorttuigen gelijke rechten

Overige materiële vaste activa

Activa in aanbouw en vooruitbetalingen

421 104 73 931

3 887 723 830 754

1 727 100 143 844

797 859 67 950

289 563 28 920

63 742 13 739

975 500 428 103

33 959 148 198

-16 786

-778 655

-109 303

-95 736

-50 062

-23 636

-394 104

-105 814

0

-8 046

4 231

12 244

18 237

998

1 658

-45 414

18 740 -2 992 493 997

75 756 -54 947 3 952 585

31 595 -8 760 1 788 706

29 491 -3 201 808 607

5 761 -4 148 288 271

4 518 -472 58 889

2 573 -38 282 975 449

1 818 -84 32 663

0 0 0

108 772 -79 -7 100

108 772 -79 -7 100

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0

188

0

188

0

0

0

0

0 0 0

-9 0 101 772

-9 0 101 584

0 0 188

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

1 845 920 313 640 -1 809 -264 481

681 795 58 626 -1 809 -39 196

623 918 100 939 0 -83 009

196 204 23 988 0 -41 904

17 087 8 615 0 -2 399

325 596 121 471 0 -97 846

1 319 0 0 -127

-14 357

-14 852

-3 903

3 806

125

467

0

36 847 -54 963 1 860 797 2 193 560

9 747 8 099 702 411 1 187 879

21 444 -18 866 640 523 168 272

3 168 -4 541 180 721 107 549

1 552 -807 24 173 34 715

751 -38 848 311 591 663 858

185 0 1 377 31 286

Afschrijvingen en waardeverminderingen Begintoestand 247 426 ❚ Geboekt 70 828 ❚ Teruggenomen 0 ❚ Afgeboekt -22 791 ❚ Overboeking naar een andere 32 454 rubriek ❚ Omrekeningsverschillen 10 362 ❚ Andere wijzigingen -2 553 Eindtoestand 335 726 Nettoboekwaarde einde boekjaar 158 271


Toelichting : Beleggingen − verzekeringsbedrijf (In duizenden euro) Boekwaarde Beleggingen ❚ Terreinen en gebouwen ❚ Deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode ❚ Andere deelnemingen ❚ Aandelen en andere niet-vastrentende effecten ❚ Obligaties en andere vastrentende effecten ❚ Deelnemingen in gemeenschappelijke beleggingen ❚ Hypothecaire leningen en andere kredieten ❚ Deposito’s bij cederende ondernemingen ❚ Andere Beleggingen in het kader van tak 23 Totaal boekwaarde beleggingen Marktwaarde Beleggingen ❚ Terreinen en gebouwen ❚ Deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode ❚ Andere deelnemingen ❚ Aandelen en andere niet-vastrentende effecten ❚ Obligaties en andere vastrentende effecten ❚ Deelnemingen in gemeenschappelijke beleggingen ❚ Hypothecaire leningen en andere kredieten ❚ Deposito’s bij cederende ondernemingen ❚ Andere Beleggingen in het kader van tak 23 Totaal marktwaarde beleggingen Latente meerwaarden ❚ Deelnemingen, aandelen en andere niet-vastrentende effecten ❚ Obligaties en andere vastrentende effecten ❚ Overige Totaal latente meerwaarden

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

10 063 997 201 860

11 105 222 210 343

14 251 781 301 243

28,3% 43,2%

106 741

112 551

101 858

-9,5%

135 333 2 812 570 6 238 954 39 421 169 891 129 921 229 307 2 813 191 12 877 188

102 426 2 791 264 7 460 705 39 511 150 703 133 714 104 003 3 238 898 14 344 120

33 089 2 914 828 10 408 615 39 147 140 003 120 085 192 913 3 931 147 18 182 928

-67,7% 4,4% 39,5% -0,9% -7,1% -10,2% 85,5% 21,4% 26,8%

10 146 148 303 009

11 428 990 296 500

15 364 504 418 729

34,4% 41,2%

103 255

170 975

192 757

12,7%

192 339 2 242 873 6 736 443 40 150 169 891 129 921 228 267 2 813 191 12 959 339

122 993 2 620 389 7 788 762 40 182 150 703 133 714 104 771 3 238 898 14 667 887

54 065 3 166 460 11 035 867 43 188 140 003 120 085 193 350 3 931 147 19 295 651

-56,0% 20,8% 41,7% 7,5% -7,1% -10,2% 84,5% 21,4% 31,6%

-516 177 497 490 100 838 82 151

-91 884 328 057 87 595 323 768

363 508 627 252 121 963 1 112 723

91,2% 39,2% -


125

Meerwaarden Begintoestand ❚ Afgeboekt ❚ Overboeking naar een andere rubriek ❚ Omrekeningsverschillen ❚ Andere wijzigingen Eindtoestand

Bons, obligaties en vorderingen op verbonden ondernemingen

366 615 9 397

6 621 439

100 930 6 729

0 0

112 551 0

3 105 047 1 125 574

7 470 588 5 274 844

0 0

-6 833

0

-67 723

0

-17 451

-1 149 100

-2 566 776

0

81

-2 507

-8 669

0

0

0

0

0

3 102 0 122 465 494 828

213 0 1 896 6 661

1 0 12 31 281

-3 0 1 252 1 249

0 20 300 -13 543 101 858

24 111 42 753 0 0 225 294 194 981 3 330 927 10 416 390

0 0 0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

-727 0

2 499 -1 341

0 0

0

0

0

0

0

-732

0

0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

-131 1 840 250

156 0 1 314

0 0 0

2 192 172 -60 0

2 863 686 0 -1 735

0 0 0 0

0 0 0 0

307 208 191 158 -24 735 -57 603

12 382 19 -6 -2 057

0 0 0 0

0

0

0

0

-732

0

0

84 650 3 038

0 0 1 814

0 0 0

0 0 0

338 220 415 853

0 0 10 339

0 0 0

0 0 0

0 0 0

68 -67 1

0 0 0

0 0 0

5 849 -5 353 496

0 0 0

0 0 0

301 243

3 623

29 466

1 249

101 858

2 914 827

10 407 365

0

Afschrijvingen en waardeverminderingen Begintoestand 156 272 ❚ Geboekt 17 053 ❚ Teruggenomen -37 ❚ Afgeboekt -104 ❚ Overboeking naar een 81 andere rubriek ❚ Omrekeningsverschillen 2 273 ❚ Andere wijzigingen 18 047 Eindtoestand 193 585 Niet-opgevraagde bedragen Begintoestand ❚ Mutaties tijdens het boekjaar Eindtoestand Nettoboekwaarde einde boekjaar

Deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode

Obligaties en andere vastrentende effecten

126

Bons, obligaties en vorderingen op ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat

Aandelen, deelnemingen en andere niet-vastrentende effecten

Aanschaffingswaarde Begintoestand ❚ Aanschaffingen ❚ Overdrachten en buitengebruikstellingen ❚ Overboeking naar een andere rubriek ❚ Omrekeningsverschillen ❚ Resultaat van het boekjaar ❚ Andere wijzigingen Eindtoestand

Deelnemingen in ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat

Mutatietabel beleggingen 2004 (in duizenden euro)

Deelnemingen in verbonden ondernemingen

Toelichting : Beleggingen − verzekeringsbedrijf (vervolg)

Terreinen en gebouwen




Toelichting : (Im)materiële vaste activa consolidatieverschillen vorderingen en overige activa − verzekeringsbedrijf (In duizenden euro) Vorderingen Uit hoofde van rechtstreekse verzekeringsverrichtingen Uit hoofde van herverzekeringsverrichtingen Overige vorderingen en opgevraagd, niet-gestort kapitaal Overige activa Overlopende rekeningen Overige activa Immateriële vaste activa en consolidatieverschillen Oprichtingskosten en immateriële vaste activa Consolidatieverschillen (zie toelichting 11: Eigen vermogen)

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

478 166 190 661 144 623 142 882 417 776 205 542 212 234 100 894 62 098 38 796

618 321 195 999 155 920 266 402 878 800 209 159 669 641 205 879 36 446 169 434

696 653 274 255 152 087 270 311 915 431 305 081 610 350 192 272 49 552 142 721

12,7% 39,9% -2,5% 1,5% 4,2% 45,9% -8,9% -6,6% 36,0% -15,8%

MUTATIETABEL OPRICHTINGSKOSTEN EN IMMATERIËLE VASTE ACTIVA

2003

2004

Aanschaffingswaarde Begintoestand ❚ Aanschaffingen ❚ Overdrachten en buitengebruikstellingen ❚ Andere wijzigingen Eindtoestand

155 547 4 992 -4 811 -264 155 465

155 465 64 511 -119 -241 219 616

Afschrijvingen en waardeverminderingen Begintoestand ❚ Geboekt ❚ Teruggenomen ❚ Afgeboekt Eindtoestand Nettoboekwaarde

93 450 26 533 -190 -774 119 019 36 446

119 019 51 521 20 -496 170 064 49 552

Toelichting : Financiële vaste activa − holdingactiviteiten (In duizenden euro)

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

Totaal Andere deelnemingen ❚ Deelnemingen ❚ Achtergestelde vorderingen

341 313 341 313 0 341 313

250 412 250 412 0 250 412

251 729 251 729 1 257 250 472

0,5% 0,5% 0,0%

Samenstelling deelnemingen ❚ Andere deelnemingen

0

0

1 257

-

Notering en marktwaarde Boekwaarde niet-genoteerde effecten Boekwaarde genoteerde effecten Marktwaarde genoteerde effecten Niet-gerealiseerde meerwaarden

0 0 0 0

0 0 0 0

1 257 0 0 0

-

De Andere deelnemingen betreffen in hoofdzaak de intekening door KBC Bankverzekeringsholding NV (in 1999) op een ACO (Achtergestelde Converteerbare Obligatielening) van KBC Bank NV voor een bedrag van 250 miljoen euro, met vervaldag in 2006. Doordat deze achtergestelde lening wordt geëlimineerd in de post Eliminaties op het actief en in de post Achtergestelde schulden op het passief, komt ze per saldo niet voor op het actief, noch op het passief. De post Deelnemingen in 2004 betreft de acquisitie van ValueSource.

127



Toelichting  a: Aansluiting van het eigen vermogen van KBC Bank KBC Verzekeringen KBC Asset Management en KBC Bankverzekeringsholding Het geconsolideerd eigen vermogen van KBC Bankverzekeringsholding is lager dan de som van het geconsolideerd eigen vermogen van KBC Bank, KBC Verzekeringen (zoals vermeld onder het hoofdstuk Solvabiliteit) en KBC Asset Management, vanwege onder meer: ❚ de eliminatie van intragroepsverrichtingen; ❚ de eliminatie van eigen aandelen van KBC Bank; ❚ de bijdrage van het niet-geconsolideerd resultaat van KBC Bankverzekeringsholding; ❚ leveraging op het niveau van de holdingmaatschappij.

Toelichting  b: Consolidatieverschillen  (In duizenden euro)

128

Bankbedrijf Consolidatieverschillen Geactiveerde goodwill (actief) Negatieve goodwill (passief) Geïmputeerde goodwill (passief) Verschillen na toepassing van de vermogensmutatiemethode Geactiveerde goodwill (actief) Negatieve goodwill (passief) Geïmputeerde goodwill (passief)

Begintoestand

Stijging deelnemingspercentage

Daling Af- Aanpassing deel- schrijvingen afschrijvingsnemingstermijn percentage

Andere wijzigingen

Eindtoestand

121 278 3 921 -1 166 391

105 324 1 0

-3 107 0 0

-19 864 0 73 679

0 0 0

3 737 0 -1 481

207 368 3 923 -1 094 193

246 823 4 852 0

0 0 0

0 0 0

-10 627 0 0

0 0 0

-30 999 0 0

205 197 4 852 0

Verzekeringsbedrijf Consolidatieverschillen Geactiveerde goodwill (actief) Negatieve goodwill (passief) Geïmputeerde goodwill (passief) Verschillen na toepassing van de vermogensmutatiemethode Geactiveerde goodwill (actief) Negatieve goodwill (passief) Geïmputeerde goodwill (passief)

39 374 2 505 -6 965

5 552 0 0

0 0 0

-13 586 0 5 138

0 0 0

110 458 0 -76 933

141 799 2 505 -78 760

130 059 5 333 -76 933

0 0 0

0 -2 037 0

-230 0 0

0 0 0

-128 907 0 76 933

921 3 296 0

Holdingactiviteiten Verschillen na toepassing van de vermogensmutatiemethode Geïmputeerde goodwill (passief)

0

0

0

0

0

0

0

368 102 169 433 16 611 -1 250 289

105 324 5 552 1 0

-3 107 0 -2 037 0

-30 491 -13 816 0 78 817

0 0 0 0

-27 262 -18 449 0 -1 481

412 565 142 721 14 576 -1 172 952

Totaal Geactiveerde goodwill (actief) Bankbedrijf Verzekeringsbedrijf Negatieve goodwill (passief) Geïmputeerde goodwill (passief)

De goodwill die is betaald op de acquisities sinds 1 januari 1999 tot en met 31 december 2001 werd rechtstreeks in mindering gebracht op het eigen vermogen (zie Waarderingsregels), ingevolge een tijdelijke derogatie verleend door de CBFA. Het bedrag van de afgetrokken goodwill, na aftrek van de theoretische afschrijving daarop, is opgenomen onder de passiefrubriek Vbis Geïmputeerde positieve consolidatieverschillen. De theoretische afschrijving op de sinds 1 januari 1999 geïmputeerde consolidatieverschillen bedraagt in totaal 78,8 miljoen euro in het boekjaar 2004. De bovenvermelde tijdelijke derogatie van de CBFA verviel op 1 januari 2002. Bijgevolg wordt de goodwill op nieuwe acquisities verworven na 31 december 2001 geactiveerd en afgeschreven over een periode van twintig jaar (conform internationale gebruiken). Voor alle consolidatieverschillen ontstaan tussen 1 januari 1999 en 31 december 2001 werd in 2001 de theoretische afschrijvingstermijn aangepast tot twintig jaar. De positieve consolidatieverschillen op het actief hebben bijgevolg betrekking op de nog niet afgeschreven goodwill naar aanleiding van acquisities vóór 1 januari 1999 of na 31 december 2001. De passiefrubriek V Consolidatieverschillen heeft betrekking op badwill.


Toelichting  c: Mutatietabel geconsolideerd eigen vermogen Afboeking geïmputeerde positieve consolidatieverschillen

Aanpassing afschrijvingstermijn

Overboeking van het Fonds voor Algemene Bankrisico’s

Omrekeningsverschillen

Andere wijzigingen

Eindtoestand

2004 Kapitaal 607 740 Uitgiftepremies 2 161 756 Herwaarderingsmeerwaarden 9 243 Reserves en overgedragen 7 697 395 resultaat Consolidatieverschillen 16 611 Geïmputeerde positieve -1 250 289 consolidatieverschillen Omrekeningsverschillen -94 663 Eigen vermogen 9 147 793

Winstreservering

2003 Kapitaal 591 138 Uitgiftepremies 2 018 180 Herwaarderingsmeerwaarden 9 702 Reserves en overgedragen 7 355 959 resultaat Consolidatieverschillen 16 611 Geïmputeerde positieve -1 519 707 consolidatieverschillen Omrekeningsverschillen -42 951 Eigen vermogen 8 428 932

Kapitaalverhoging en omzetting ATO’s

Begintoestand

(In duizenden euro)

16 602 143 576 -

-

-

-

-

-

0 0 -459

607 740 2 161 756 9 243

-

619 766

-279 507

0

0

0

1 176

7 697 395

-

-

-

-

-

-

0

16 611

-

-

279 507

0

-

-

160 179

619 766

0

0

0

-51 712 -51 712

-9 372

-94 663 9 147 793

274 6 480 -

-

-

-

-

-

0 0 -1 505

608 014 2 168 236 7 738

-

1 388 309

-78 817

0

0

0

3 324

9 010 210

-

-

-

-

-

-

-2 035

14 576

-

-

78 817

0

-

-

-1 480 -1 172 952

6 753

1 388 309

0

0

0

-22 241 -22 241

- -116 904 -1 695 10 518 919

-10 090 -1 250 289

Voor een gedetailleerd overzicht van de ontwikkeling van het kapitaal, de uitgiftepremies en het aandeelhouderschap wordt verwezen naar de toelichtingen bij de vennootschappelijke jaarrekening.

Toelichting  d: Staat van de reserves en het overgedragen resultaat (In duizenden euro)

2003

2004

7 355 959 1 118 989 -498 079 -1 144 -279 507 1 176 7 697 395

7 697 395 1 758 046 -368 584 -1 153 -78 817 3 324 9 010 210

Aantal

In procenten van de uitgegeven aandelen

Boekwaarde (in duizenden euro)

700 20 020 329 527 4 787 674 200 888 425 249 10 800

0,00% 0,01% 0,11% 1,54% 0,06% 0,14% 0,00%

26 980 18 646 195 993 11 310 24 027 400

Begintoestand ❚ Resultaat van de groep ❚ Dividenden ❚ Bestuurders ❚ Theoretische afschrijving consolidatieverschillen ❚ Overige Eindtoestand

Toelichting  e: Staat van de eigen aandelen In portefeuille bij

Assurisk IIB Bank KBC Bank KBC Bankverzekeringsholding KBC Financial Products-groep (handelsportefeuille) KBC Securities (handelsportefeuille) VITIS-Life

129



Toelichting : Belangen van derden − groep (In duizenden euro)

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

Totaal Belangen van derden Preferente aandelen

1 967 094 499 957 1 467 137

1 825 496 455 437 1 370 059

1 505 817 485 321 1 020 496

-17,5% 6,6% -25,5%

Toelichting : Achtergestelde schulden − groep (In duizenden euro)

130

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

Totaal Converteerbaar Niet-converteerbaar

6 285 850 725 542 5 560 308

6 098 253 503 350 5 594 903

5 652 235 503 350 5 148 885

-7,3% 0,0% -8,0%

Maatschappij Bankbedrijf Verzekeringsbedrijf Eliminaties

6 620 965 19 336 -354 451

6 339 987 17 724 -259 459

5 892 807 17 709 -258 281

-7,1% -0,1% -0,5%

Geografische indeling, bankbedrijf Binnenland Buitenland wrv. eurogebied

3 700 081 2 920 885 2 606 478

3 788 635 2 551 352 2 394 623

3 805 648 2 087 159 1 972 623

0,4% -18,2% -17,6%

Monetaire indeling, bankbedrijf In euro In vreemde valuta

6 201 764 419 201

5 811 140 528 847

5 150 605 742 202

-11,4% 40,3%

2005

2006

2007

2008

2009

1 774 087

905 964

544 440

463 069

374 533

2010

2011

2012

2013

2014

246 107

111 511

65 059

40 491

65 357

Indeling naar restlooptijd, bankbedrijf (vervaljaar)

2015

2016

Perpetueel

17 294

23 216

1 261 680

Toelichting : Fonds voor Algemene Bankrisico’s − bankbedrijf Per einde 2001 besliste KBC het Fonds voor Algemene Bankrisico’s over te boeken naar de post Reserves van het eigen vermogen.

Toelichting : Schulden aan kredietinstellingen − bankbedrijf (In duizenden euro)

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

39 683 320 21 139

38 224 138 0

42 456 237 0

11,1% -


2 266 819 37 416 501 16 270 855

3 231 349 34 992 789 14 793 106

4 023 103 38 433 134 15 962 896

24,5% 9,8% 7,9%


25 589 534 14 093 786

23 528 933 14 695 205

27 964 474 14 491 763

18,9% -1,4%

Indeling naar restlooptijd Onmiddellijk opvraagbaar Op termijn of met opzegging ❚ Tot drie maanden ❚ Meer dan drie maanden tot één jaar ❚ Meer dan één jaar tot vijf jaar ❚ Meer dan vijf jaar ❚ Met onbepaalde looptijd

2 233 198 37 450 122 28 774 423 7 922 274 348 750 379 975 24 700

3 402 965 34 821 173 26 660 051 7 041 804 513 428 588 313 17 577

3 608 540 38 847 697 30 121 765 7 326 450 1 048 636 289 863 60 983

6,0% 11,6% 13,0% 4,0% -50,7% -

Totaal wrv. mobiliseringsschulden wegens herdiscontering van handelspapier


Toelichting : Schulden aan cliënten en in schuldbewijzen belichaamde schulden − bankbedrijf (In duizenden euro) Totaal Schulden aan cliënten In schuldbewijzen belichaamde schulden Schulden aan cliënten Geografische indeling Binnenland Buitenland wrv. eurogebied Monetaire indeling In euro In vreemde valuta Indeling naar restlooptijd Onmiddellijk opvraagbaar Op termijn of met opzegging ❚ Tot drie maanden ❚ Meer dan drie maanden tot één jaar ❚ Meer dan één jaar tot vijf jaar ❚ Meer dan vijf jaar ❚ Met onbepaalde looptijd

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

137 375 260 113 719 463 23 655 798

133 581 448 108 622 973 24 958 475

148 734 542 121 710 603 27 023 939

11,3% 12,0% 8,3%

113 719 463

108 622 973

121 710 603

12,0%

58 026 917 55 692 546 9 474 112

63 326 765 45 296 208 8 068 987

64 362 936 57 347 667 9 847 852

1,6% 26,6% 22,0%

81 313 963 32 405 500

75 940 786 32 682 187

84 498 829 37 211 774

11,3% 13,9%

27 979 650 85 739 813 44 602 277 11 196 293 2 361 642 1 685 421 25 894 180

30 531 157 78 091 816 32 494 612 11 725 583 3 275 295 1 191 050 29 405 276

27 926 608 93 783 995 41 396 980 18 035 656 3 701 411 1 820 951 28 828 997

-8,5% 20,1% 27,4% 53,8% 13,0% 52,9% -2,0%

23 655 798

24 958 475

27 023 939

8,3%

6 819 733 16 836 065 7 257 448

5 976 550 18 981 925 8 192 795

4 713 438 22 310 501 10 372 821

-21,1% 17,5% 26,6%

In schuldbewijzen belichaamde schulden Geografische indeling Binnenland Buitenland wrv. eurogebied Monetaire indeling In euro In vreemde valuta Indeling naar restlooptijd Op termijn of met opzegging ❚ Tot drie maanden ❚ Meer dan drie maanden tot één jaar ❚ Meer dan één jaar tot vijf jaar ❚ Meer dan vijf jaar ❚ Met onbepaalde looptijd

14 541 676 9 114 122

14 346 228 10 612 247

15 679 834 11 344 105

9,3% 6,9%

23 655 798 9 549 369 2 490 762 10 524 970 1 035 271 55 426

24 958 475 10 831 019 4 276 016 9 322 038 495 224 34 178

27 023 939 11 829 299 5 758 289 7 675 563 1 731 657 29 131

8,3% 9,2% 34,7% -17,7% -14,8%

Schulden aan cliënten en schuldbewijzen, indeling naar type Totaal schulden aan cliënten Zichtdeposito’s Termijndeposito’s Depositoboekjes Deposito’s van bijzondere aard Overige deposito’s Totaal schuldbewijzen Kasbons Obligaties Depositocertificaten

137 375 260 113 719 463 20 800 120 37 533 966 24 245 774 2 918 115 28 221 489 23 655 798 6 694 706 7 006 960 9 954 131

133 581 448 108 622 973 23 322 373 36 643 193 25 988 182 3 214 052 19 455 173 24 958 475 5 399 845 7 294 315 12 264 315

148 734 542 121 710 603 25 578 247 39 059 083 28 394 068 3 760 068 24 919 137 27 023 939 4 266 681 9 148 190 13 609 068

11,3% 12,0% 9,7% 6,6% 9,3% 17,0% 28,1% 8,3% -21,0% 25,4% 11,0%

Binnenland


Binnenland


69 303 315 63 326 765 12 570 402 19 833 248 24 949 529 618 963 5 354 623 5 976 550 5 378 423 202 013 396 115

64 278 133 45 296 208 10 751 971 16 809 945 1 038 653 2 595 089 14 100 551 18 981 925 21 422 7 092 302 11 868 201

69 076 374 64 362 936 14 369 421 17 521 036 27 199 989 708 067 4 564 423 4 713 438 4 253 520 744 459 174

79 658 168 57 347 667 11 208 826 21 538 048 1 194 079 3 052 001 20 354 714 22 310 501 13 161 9 147 447 13 149 893

Schulden aan cliënten en schuldbewijzen, geografische indeling Totaal schulden aan cliënten en schuldbewijzen Totaal schulden aan cliënten Zichtdeposito’s Termijndeposito’s Depositoboekjes Deposito’s van bijzondere aard Overige deposito’s Totaal schuldbewijzen Kasbons Obligaties Depositocertificaten

131


132


Toelichting : Mutatietabel voorzieningen en uitgestelde belastingverplichtingen − groep  (In duizenden euro)

Bankbedrijf Pensioenen Hangende geschillen (BTW, juridisch, andere) Diverse risico’s en toekomstige uitgaven Herstructureringskosten Autoleasing Verplichte aankoop dubieuze vorderingen IPB Fraudegeval K&H Equities Andere voorzieningen Subtotaal voorzieningen voor risico’s en kosten Belastingen Verbinteniskredieten Totaal voorzieningen Uitgestelde belastingen Totaal voorzieningen en uitgestelde belastingen Verzekeringsbedrijf Belastingen Herstructureringskosten IT Financiële risico’s Andere voorzieningen Totaal

Begintoestand

Toevoegingen

Bestedingen Totaal en mutaties met terugnemingen invloed op het resultaat

Andere wijzigingen

Eindtoestand

112 959

75 631

-39 547

36 083

-3 647

145 396

105 858

86 086

-64 482

21 604

-1 058

126 404

0

53 775

0

53 775

0

53 775

29 752 14 315

12 086 3 212

-13 831 -2 446

-1 745 766

805 -11

28 812 15 070

10 414

0

0

0

-10 250

164

32 762 28 364

14 898 10 995

-3 636 -11 122

11 262 -126

2 446 2 840

46 471 31 078

334 425

256 683

-135 064

121 619

-8 874

447 170

53 212 89 294 476 930 47 727

0 72 134 328 818 0

0 -75 735 -210 799 0

0 -3 601 118 019 0

-36 836 -4 203 -49 914 2 047

16 375 81 490 545 035 49 774

524 657

328 818

-210 799

118 019

-47 867

594 809

4 792 17 956 99 93 425 12 001 128 273

6 412 9 054 979 0 17 496 33 943

-2 440 -4 359 -466 -93 425 -6 881 -107 571

3 973 4 695 513 -93 425 10 615 -73 629

0 -1 034 0 0 1 034 0

8 765 21 617 612 0 23 651 54 645

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

14 514 152 9 628 487 4 885 665

21 983 732 13 537 025 8 446 707

21 882 011 15 887 303 5 994 708

-0,5% 17,4% -29,0%

Toelichting : Overige passiva − bankbedrijf (In duizenden euro) Totaal Overlopende rekeningen Overige


Toelichting : Technische voorzieningen − verzekeringsbedrijf (In duizenden euro)

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

Bruto Technische voorzieningen ❚ Voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s ❚ Voorziening voor verzekering Leven ❚ Voorziening voor te betalen schade ❚ Voorziening voor winstdeling en restorno’s ❚ Voorziening voor egalisatie en catastrofes ❚ Andere technische voorzieningen Tak 23 Totaal bruto technische voorzieningen

8 860 576 225 817 5 884 296 2 441 635 30 844 186 709 91 274 2 813 191 11 673 767

10 196 859 252 357 7 287 843 2 395 130 34 969 127 832 98 728 3 238 898 13 435 756

13 259 117 437 047 9 563 191 2 912 143 43 875 191 262 111 599 3 931 147 17 190 264

30,0% 73,2% 31,2% 21,6% 25,5% 49,6% 13,0% 21,4% 27,9%

Deel van de herverzekeraar Technische voorzieningen ❚ Voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s ❚ Voorziening voor verzekering Leven ❚ Voorziening voor te betalen schade ❚ Voorziening voor winstdeling en restorno’s ❚ Voorziening voor egalisatie en catastrofes ❚ Andere technische voorzieningen Tak 23 Totaal deel van de herverzekeraar

250 066 6 621 6 745 234 901 0 0 1 798 0 250 066

179 545 3 533 8 594 165 823 -92 0 1 687 0 179 545

258 314 23 496 6 984 227 238 0 0 596 0 258 314

43,9% -18,7% 37,0% -64,7% 43,9%

8 610 510 219 195 5 877 551 2 206 734 30 844 186 709 89 476 2 813 191 11 423 701

10 017 314 248 824 7 279 249 2 229 307 35 061 127 832 97 041 3 238 898 13 256 211

13 000 803 413 551 9 556 207 2 684 905 43 875 191 262 111 002 3 931 147 16 931 950

29,8% 66,2% 31,3% 20,4% 25,1% 49,6% 14,4% 21,4% 27,7%

150 483

188 604

155 958

-17,3%

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

422 477 150 692 50 748 221 037

682 411 130 311 32 826 519 274

784 290 165 678 62 648 555 964

14,9% 27,1% 90,8% 7,1%

101 867

312 249

294 129

-5,8%

14 337

32 178

124 549

-

Netto Technische voorzieningen ❚ Voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s ❚ Voorziening voor verzekering Leven ❚ Voorziening voor te betalen schade ❚ Voorziening voor winstdeling en restorno’s ❚ Voorziening voor egalisatie en catastrofes ❚ Andere technische voorzieningen Tak 23 Totaal netto technische voorzieningen wrv. gewaarborgd door zakelijke zekerheden op de activa van de onderneming

Toelichting : Overige passiva − verzekeringsbedrijf (In duizenden euro) Schulden Uit hoofde van rechtstreekse verzekeringsverrichtingen Uit hoofde van herverzekeringsverrichtingen Overige schulden wrv. gewaarborgd door zakelijke zekerheden op de activa van de onderneming Overlopende rekeningen

Toelichting : Financiële schulden − holdingactiviteiten In 2004 dalen de financiële schulden van de KBC Bankverzekeringsholding NV per saldo met 3,6% tot 1 286 miljoen euro. Zie verder onder het hoofdstuk Vennootschappelijke jaarrekening KBC Bankverzekeringsholding NV.

133



Toelichting : Eliminaties en transacties met verbonden ondernemingen en met ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat en die niet in de consolidatie zijn opgenomen of niet geëlimineerd − groep (In duizenden euro)

134

Tussen bankbedrijf, verzekeringsbedrijf en Holding

Verbonden ondernemingen

Ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat Niet-geëlimineerd 31-12-2003 31-12-2004

31-12-2003

Eliminaties 31-12-2004

Niet-geëlimineerd 31-12-2003 31-12-2004

0

0

352 391

112 929

120 919

71 036

ACTIVA Bankbedrijf I Vorderingen op kredietinstellingen II Vorderingen op cliënten III Effecten en waardepapier A Vastrentend IV Financiële vaste activa VII Overige activa

712 830

1 022 013

400 336

200 908

79 636

58 921

0 9 047 219 639

0 7 809 119 304

19 332 3 961 0

18 530 4 227 0

0 120 000 0

0 90 007 0

Verzekeringsbedrijf IX Beleggingen XII Vorderingen XIII Overige activa

0 0 882 877

0 0 697 981

4 427 7 149 0

3 623 90 0

97 999 54 0

29 466 404 0

250 412

250 472

0

0

0

0

241 374

233 278

0

0

0

0

13 665 2 329 843

13 734 2 344 591

0 787 596

0 340 307

0 418 608

0 249 834

259 459

258 281

9 048

17 709

0

0

0 983 269

0 820 147

140 617 708 097

246 179 80 681

475 125 278

2 946 16 821

99 915

119 904

0

430

Holdingactiviteiten XV Financiële vaste activa XVI Geldbeleggingen en liquide middelen XVII Overige activa TOTAAL ACTIVA PASSIVA IX Achtergestelde schulden Bankbedrijf XI Schulden aan kredietinstellingen XII Schulden aan cliënten schuldbewijzen belichaamde XIII In schulden XV Overige passiva

0

0

158 634

124 047

Verzekeringsbedrijf XX Overige passiva

174 701

463 872

9 317

3 879

317

0

676 544 77 237

638 696 39 549

0 0

0 0

0 0

0 0

2 070 385

2 086 310

957 946

450 644

126 070

20 197

2 329 843

2 344 591

966 994

468 353

126 070

20 197

62 068

77 797

-

-

-

-

Holdingactiviteiten XXII Financiële schulden XXIII Overige passiva Subtotaal exclusief achtergestelde schulden TOTAAL PASSIVA RESULTATENREKENING Bankbedrijf C Nettoprovisies


Toelichtingen bij de resultaten Toelichting : Nettorente inkomsten − bankbedrijf (In duizenden euro) Nettorente-inkomsten Renteopbrengsten en soortgelijke opbrengsten Vorderingen op kredietinstellingen Vorderingen op cliënten Vastrentende effecten en waardepapier, handelsportefeuille Vastrentende effecten en waardepapier, beleggingsportefeuille Nettoresultaat dekkingsverrichtingen Rentekosten en soortgelijke kosten Schulden aan kredietinstellingen Schulden aan cliënten Schuldbewijzen Achtergestelde schulden Nettoresultaat dekkingsverrichtingen Gemiddelde rentedragende activa Nettorentemarge (= nettorente-inkomsten / gemiddelde rentedragende activa)

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

3 046 115 9 501 009 1 259 847 5 205 621 538 904 2 496 638 0 -6 454 894 -1 721 955 -3 116 151 -918 094 -369 170 -329 526

3 117 895 7 980 744 904 366 4 526 602 597 413 1 952 362 0 -4 862 849 -991 394 -2 355 309 -777 692 -342 880 -395 574

3 137 833 8 215 872 1 055 716 4 511 688 705 182 1 943 286 0 -5 078 039 -1 263 158 -2 413 255 -674 719 -329 361 -397 546

0,6% 2,9% 16,7% -0,3% 18,0% -0,5% 4,4% 27,4% 2,5% -13,2% -3,9% 0,5%

182 424 302

179 738 061

187 596 720

4,4%

1,67%

1,73%

1,67%

-

Toelichting : Opbrengsten uit niet vastrentende effecten − bankbedrijf (In duizenden euro) Totaal opbrengsten uit niet-vastrentende effecten Aandelen en niet-vastrentende effecten, handelsportefeuille Aandelen en niet-vastrentende effecten, beleggingsportefeuille Overige opbrengsten uit financiële vaste activa

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

157 758 95 626 37 661 24 470

106 503 54 658 30 891 20 954

115 999 67 708 26 337 21 955

8,9% 23,9% -14,7% 4,8%

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

1 013 571 615 140 398 432 374 765 10 032 13 635

730 179 479 943 250 236 217 429 10 880 21 927

902 346 637 371 264 976 92 339 12 841 159 795

23,6% 32,8% 5,9% -57,5% 18,0% -

Toelichting : Winst uit financiële transacties − bankbedrijf (In duizenden euro) Totaal Uit de valuta- en effectenhandel Uit de realisatie van beleggingseffecten Vastrentende effecten en waardepapier Uit effectisering van vorderingen Niet-vastrentende effecten

Toelichting : Nettoprovisie inkomsten en overige opbrengsten − bankbedrijf (In duizenden euro) Totaal nettoprovisie-inkomsten en overige opbrengsten Ontvangen provisies Effecten en vermogensbeheer Verbinteniskredieten Betalingsverkeer Verzekeringen Andere Betaalde provisies Acquisitiekosten Andere betaalde provisiekosten Overige bedrijfsopbrengsten

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

1 530 845 1 526 956 776 861 127 521 324 116 57 614 240 844 -436 368 -87 358 -349 010 440 256

1 683 137 1 686 451 919 857 127 671 332 479 62 068 244 377 -435 610 -68 598 -367 012 432 296

1 820 177 1 801 840 994 833 121 669 360 864 78 731 245 743 -422 222 -74 761 -347 461 440 558

8,1% 6,8% 8,2% -4,7% 8,5% 26,8% 0,6% -3,1% 9,0% -5,3% 1,9%

135



Toelichting : Aandeel in het resultaat van ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode − bankbedrijf (In duizenden euro) Totaal wrv. NLB

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

7 411 4 649

17 643 7 261

34 913 26 646

97,9% -

Belgische vestigingen

31-12-2003 Buitenlandse vestigingen

Belgische vestigingen

31-12-2004 Buitenlandse vestigingen

5 018 633

2 962 110

4 978 169

3 237 703

22 272 6 532

63 277 14 422

35 362 12 335

58 682 9 620

50 598 248 195 913 301 294 430

429 344 2 040 773 150 137 866

158 780 203 632 933 420 323 032

478 590 61 343 478 590 117 526

België

Duitsland

Egypte

Hongarije

3 404

162

10

124

Ierland

Italië

Luxemburg

Nederland

Toelichting : Gegevens betreffende de resultaten − bankbedrijf (In duizenden euro)

A Renteopbrengsten en soortgelijke opbrengsten B Opbrengsten uit niet-vastrentende effecten 1 Aandelen en andere niet-vastrentende effecten 2 Deelnemingen en aandelen die tot de financiële vaste activa behoren C Winst uit financiële transacties 1 Uit de valuta- en effectenhandel 2 Uit de realisatie van beleggingseffecten D 1 Ontvangen provisies D 2 Overige bedrijfsopbrengsten

136

Geografische uitsplitsing van de post B 2 Deelnemingen en aandelen die tot de financiële vaste activa van de resultatenrekening behoren (in duizenden euro)

3 295

6 374

7 497

68

Panama

Polen

Portugal

Tsjechië

Totaal

33

180

738

70

21 922

Toelichting : Algemene beheerskosten en overige lasten − bankbedrijf (In duizenden euro) Algemene beheerskosten en overige lasten Personeelskosten Bezoldigingen Werkgeversbijdragen Andere personeelskosten Rust- en overlevingspensioenen Overige beheerskosten BTW en andere heffingen Andere kosten Afschrijvingen vaste activa Kostendruk

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

-3 750 667 -1 982 473 -1 489 477 -390 299 -87 973 -14 724 -1 348 738 -135 244 -1 213 494 -419 456

-3 694 548 -2 044 356 -1 548 650 -392 918 -76 201 -26 588 -1 264 843 -122 571 -1 142 272 -385 349

-3 635 687 -2 064 117 -1 551 200 -410 743 -74 870 -27 304 -1 191 391 -113 301 -1 078 090 -380 178

-1,6% 1,0% 0,2% 4,5% -1,7% 2,7% -5,8% -7,6% -5,6% -1,3%

65,2%

65,3%

60,5%

-


Toelichting : Waardeverminderingen en voorzieningen kredietrisico’s − bankbedrijf (In duizenden euro)

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

-465 298 -144 046 -321 252

-676 317 -117 154 -559 163

-199 186 -45 056 -154 130

-70,5% -61,5% -72,4%

Binnenland


Binnenland


Totaal waardeverminderingen

-117 154

-559 163

-45 056

-154 130

Specifieke Dubieuze en oninbare vorderingen ❚ Waardeverminderingen ❚ Terugnemingen waardeverminderingen Vorderingen met onzeker verloop ❚ Waardeverminderingen ❚ Terugnemingen waardeverminderingen Verbinteniskredieten ❚ Voorziening ❚ Terugnemingen voorziening

-88 420 -146 956 58 536 -26 947 -26 505 -443 -1 786 -5 413 3 627

-323 562 -704 052 380 490 -243 178 -491 323 248 145 -6 962 -23 774 16 811

-55 638 -111 400 55 762 15 747 -3 450 19 197 -5 165 -6 395 1 230

-126 134 -336 419 210 285 -49 169 -361 778 312 609 8 766 -65 739 74 505

Algemene Kredietrisico’s ❚ Waardeverminderingen ❚ Terugnemingen waardeverminderingen Landenrisico’s ❚ Voorziening ❚ Terugnemingen voorziening

0 0 0 0 0 0

-4 721 -55 509 50 789 19 260 -14 19 273

0 0 0 0 0 0

72 -39 249 39 321 12 335 -967 13 302

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

-202 142 -33 671 -34 096 425 -168 471 -197 321 28 850

36 221 22 190 -9 846 32 036 14 032 -37 669 51 700

-9 832 7 140 -52 7 192 -16 972 -34 150 17 178

-67,8% -99,5% -77,5% -9,3% -66,8%

Waardeverminderingen en voorzieningen voor kredietrisico’s Binnenland Buitenland

Details toevoegingen en terugnemingen van waardeverminderingen en voorzieningen voor kredietrisico’s

Toelichting : Waardeverminderingen op effecten − bankbedrijf (In duizenden euro) Totaal Vastrentende effecten Waardeverminderingen Terugnemingen waardeverminderingen Niet-vastrentende effecten Waardeverminderingen Terugnemingen waardeverminderingen

137


138


Toelichting  a: Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening − verzekeringsbedrijf (In duizenden euro)

Bruto verdiende premies Uitgaande herverzekeringspremies Netto verdiende premies (rubriek A) Betaalde brutobedragen Betaalde bedragen, deel herverzekeraar Brutovoorziening voor te betalen schaden Voorziening voor te betalen schaden, deel herverzekeraar Winstdeling en restorno’s, onder aftrek van herverzekering Andere technische voorzieningen Overige technische opbrengsten en lasten Netto technische lasten (rubriek B) Opbrengsten van beleggingen Waardecorrecties tak 23 Beleggingslasten Overige opbrengsten en kosten (niet-technisch) Toerekening aan de technische rekeningen Beleggingsopbrengsten en -lasten (rubriek C) Resultaat uit deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode (rubriek D) Nettoacquisitiekosten Administratiekosten Algemene beheerskosten (rubriek E) Afschrijvingen eersteconsolidatieverschillen (rubriek F) Recurrent resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening Verhaal op derden Niet-recurrente gerealiseerde meeren minderwaarden Waardecorrecties Vergrijzingsvoorziening Voorziening voor financiële risico’s Niet-recurrente opbrengsten en kosten (rubriek G en H) Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening

31-12-2002 Totaal

Technische rekening Leven

Technische rekening Niet-Leven

Niettechnische rekening

2 247 948 -2 306 2 245 642 -788 089 941 -21 523 -281 -552 -809 706 -3 717 -1 622 927 0 -679 777 0 0 401 174 -278 604

996 882 -86 590 910 291 -615 638 64 623 -153 365 50 730 -77 13 576 -10 902 -651 052 0 0 0 0 211 974 211 974

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 759 218 0 -101 823 -10 797 -613 148 33 450

3 244 829 -88 896 3 155 934 -1 403 727 65 564 -174 887 50 449 -629 -796 129 -14 619 -2 273 978 759 218 -679 777 -101 823 -10 797 0 -33 180

0

0

3 543

3 543

-112 332 -36 947 -149 278 0 194 833 0 0 0 12 046 -12 046 0 194 833

-249 239 -58 022 -307 262 0 163 952 45 007 0 0 -18 529 -26 478 0 163 952

0 0 0 -2 669 34 324 0 112 960 -298 663 0 195 186 9 483 43 807

-361 571 -94 969 -456 540 -2 669 393 110 45 007 112 960 -298 663 -6 482 156 662 9 483 402 593



Toelichting  a: Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening − verzekeringsbedrijf (vervolg) (In duizenden euro)

Bruto verdiende premies Uitgaande herverzekeringspremies Netto verdiende premies (rubriek A) Betaalde brutobedragen Betaalde bedragen, deel herverzekeraar Brutovoorziening voor te betalen schaden Voorziening voor te betalen schaden, deel herverzekeraar Winstdeling en restorno’s, onder aftrek van herverzekering Andere technische voorzieningen Overige technische opbrengsten en lasten Netto technische lasten (rubriek B) Opbrengsten van beleggingen Waardecorrecties tak 23 Beleggingslasten Overige opbrengsten en kosten (niet-technisch) Toerekening aan de technische rekeningen Beleggingsopbrengsten en -lasten (rubriek C) Resultaat uit deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode (rubriek D) Nettoacquisitiekosten Administratiekosten Algemene beheerskosten (rubriek E) Afschrijvingen eersteconsolidatieverschillen (rubriek F) Recurrent resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening Voorziening voor egalisatie en catastrofes Niet-recurrente gerealiseerde meeren minderwaarden Niet-recurrente meerwaarden op onroerende goederen en omrekeningsverschillen Waardecorrecties Voorziening voor financiële risico’s Overige Niet-recurrente opbrengsten en kosten (rubriek G en H) Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening

31-12-2003 Totaal




2 442 343 -3 983 2 438 360 -970 965 1 866 -15 173 1 680 -4 081 -1 738 669 -2 280 -2 727 621 0 209 338 0 0 444 580 653 918

1 117 017 -69 396 1 047 621 -644 657 55 975 -21 222 -67 084 41 -42 197 -10 944 -730 087 0 0 0 0 210 110 210 110

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 666 605 0 -62 771 -10 923 -654 690 -61 779

3 559 361 -73 379 3 485 982 -1 615 622 57 842 -36 395 -65 404 -4 039 -1 780 866 -13 224 -3 457 708 666 605 209 338 -62 771 -10 923 0 802 249

0

0

16 719

16 719

-122 525 -39 810 -162 336 0 202 321 0 616

-274 987 -61 653 -336 641 0 191 004 92 163 0

0 0 0 -3 291 -48 351 0 121 387

-397 513 -101 464 -498 976 -3 291 344 974 92 163 122 003

0

0

-10 567

-10 567

0 0 -616 0 202 321

0 -87 641 -4 522 0 191 004

-96 028 -52 523 2 703 -35 027 -83 378

-96 028 -140 164 -2 434 -35 027 309 947


Recurrent versus Niet-recurrent Niet-recurrente opbrengsten en niet-recurrente kosten zijn resultaatscomponenten die verband houden met de gewone bedrijfsuitoefening in het verzekeringsbedrijf, maar die niet terugkerend van aard zijn. De niet-recurrente opbrengsten bevatten de als niet-recurrent beschouwde gerealiseerde meerwaarden op aandelen en de desbetreffende aanwending in (meestal) extra niet-recurrente voorzieningen. De recurrente opbrengsten van de aandelenportefeuille worden gedefinieerd als het product van het historisch genormaliseerd rendement en de historisch genormaliseerde marktwaarde. Het historisch genormaliseerd rendement is het gemiddelde verwachte rendement van de aangehouden aandelenportefeuille over de afgelopen tien jaar. De historisch genormaliseerde marktwaarde is de gemiddelde marktwaarde van de aangehouden aandelenportefeuille over de voorbije tien jaar. Het positieve verschil tussen de effectief ontvangen dividenden en gerealiseerde meerwaarden en de berekende recurrente opbrengsten wordt geboekt als niet-recurrente opbrengsten. Is het verschil negatief, dan wordt het tekort onttrokken aan de voorziening voor financiële risico’s.

139


140


Toelichting  a: Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening − verzekeringsbedrijf (vervolg) (In duizenden euro)

Bruto verdiende premies Uitgaande herverzekeringspremies Netto verdiende premies (rubriek A) Betaalde brutobedragen Betaalde bedragen, deel herverzekeraar Brutovoorziening voor te betalen schaden Voorziening voor te betalen schaden, deel herverzekeraar Winstdeling en restorno’s, onder aftrek van herverzekering Andere technische voorzieningen Overige technische opbrengsten en lasten Netto technische lasten (rubriek B) Opbrengsten van beleggingen Waardecorrecties tak 23 Beleggingslasten Overige opbrengsten en kosten (niet-technisch) Toerekening aan de technische rekeningen Beleggingsopbrengsten en -lasten (rubriek C) Resultaat uit deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode (rubriek D) Nettoacquisitiekosten Administratiekosten Algemene beheerskosten (rubriek E) Afschrijvingen eersteconsolidatieverschillen (rubriek F) Recurrent resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening Niet-recurrente gerealiseerde meeren minderwaarden Waardecorrecties Voorziening voor financiële risico’s Overige Niet-recurrente opbrengsten en kosten (rubriek G en H) Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening

31-12-2004 Totaal




3 614 735 -5 017 3 609 717 -1 258 835 126 -16 501 -245 -8 399 -2 691 751 1 148 -3 974 457 0 225 985 0 0 487 714 713 699

1 543 050 -115 470 1 427 579 -838 529 59 568 -81 459 -20 309 -758 -29 040 -20 988 -931 516 0 0 0 0 219 329 219 329

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 788 939 0 -150 639 -10 123 -707 043 -78 866

5 157 784 -120 487 5 037 297 -2 097 364 59 694 -97 960 -20 553 -9 157 -2 720 791 -19 840 -4 905 973 788 939 225 985 -150 639 -10 123 0 854 162

0

0

20 300

20 300

-140 940 -44 471 -185 411 0 163 549 0 0 0 0 0 163 549

-350 833 -126 694 -477 527 0 237 866 0 0 0 0 0 237 866

0 0 0 -8 256 -66 822 106 879 -163 717 93 425 0 36 587 -30 235

-491 773 -171 165 -662 938 -8 256 334 592 106 879 -163 717 93 425 0 36 587 371 179

Toelichting  b: Samenstelling bruto geboekte premies Leven (In duizenden euro)

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

Totaal Aangenomen zaken Rechtstreekse zaken

2 247 280 16 759 2 230 521

2 443 147 24 702 2 418 445

3 618 012 22 418 3 595 594

48,1% -9,2% 48,7%

Individueel versus groep Individuele premies (inclusief tak 23) Premies betreffende groepsverzekeringsovereenkomsten

2 081 959 148 562

2 260 481 157 965

3 418 910 176 684

51,2% 11,9%

Periodiek versus koopsom Periodieke premies Koopsommen

540 672 1 689 849

564 097 1 854 349

648 182 2 947 412

14,9% 58,9%

118 321 1 141 539

106 669 1 549 367

193 058 2 317 727

81,0% 49,6%

970 662

762 410

1 084 810

42,3%

-1 208 -62 878

-1 447 -70 324

-2 176 -91 992

50,4% 30,8%

Zonder versus met winstdeling en tak 23 Premies van overeenkomsten zonder winstdeling Premies van overeenkomsten met winstdeling Premies van overeenkomsten waarbij het beleggingsrisico niet door de onderneming wordt gedragen (tak 23) Herverzekeringssaldo Commissielonen


Toelichting  c: Overzicht schadebedrijf (In duizenden euro)

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

996 882 -769 002 -322 690 42 751 -52 060 14 940 -10 902 211 974 163 952

1 117 017 -665 879 -348 262 -69 283 33 593 -41 755 -10 944 210 110 191 004

1 543 050 -919 988 -495 940 -58 773 68 348 -28 823 -20 988 219 329 237 866

38,1% 38,2% 42,4% -15,2% -31,0% 91,8% 4,4% 24,5%

Bruto verdiende premies Brutoschaden1 Brutobedrijfskosten2 Herverzekeringssaldo3 Subtotaal, resultaat Niet-Leven (verdere indeling: zie hieronder) Andere technische voorzieningen Overige technische opbrengsten en lasten Beleggingsopbrengsten en -lasten Resultaat van de technische rekening Niet-Leven

1 Betaalde brutobedragen + voorziening te betalen schaden. 2 Algemene administratiekosten en acquisitiekosten (zonder aftrek van herverzekering en winstdeling). 3 Deel van de herverzekeraars in de technische lasten - uitgaande herverzekeringspremies + commissielonen ontvangen van herverzekeraars en winstdeling.

Resultaten per subtak

Bruto verdiende premies

Brutoschaden

Brutobedrijfskosten

Herverzekeringssaldo

Totaal

2003 Totaal Aangenomen zaken Rechtstreekse zaken 1 Ongevallen en ziekte (takken 1, 2 exclusief arbeidsongevallen) 2 Arbeidsongevallen (tak 1) 3 Motorrijtuigen burgerrechtelijke aansprakelijkheid (tak 10) 4 Motorrijtuigen andere takken (takken 3, 7) 5 Scheepvaart, luchtvaart, transport (takken 4, 5, 6, 7, 11, 12) 6 Brand en andere schade aan goederen (takken 8, 9) 7 Algemene burgerrechtelijke aansprakelijkheid (tak 13) 8 Kredieten en borgtochten (takken 14, 15) 9 Diverse geldelijke verliezen (tak 16) 10 Rechtsbijstand (tak 17) 11 Hulpverlening (tak 18)

1 117 017 272 224 844 793 79 748 68 914 258 620 101 773 4 043 233 029 60 893 84 3 136 29 585 4 969

-665 879 -189 237 -476 642 -52 670 -37 593 -177 489 -54 596 -2 623 -78 392 -48 511 11 -1 865 -20 761 -2 152

-348 262 -72 033 -276 229 -28 421 -14 467 -76 183 -33 276 -1 113 -86 245 -24 660 -19 -972 -9 112 -1 761

-69 283 -27 718 -41 565 -307 -400 762 -2 136 -62 -35 558 -3 558 33 -322 0 -17

33 593 -16 764 50 357 -1 650 16 454 5 709 11 765 245 32 834 -15 837 109 -24 -287 1 039

2004 Totaal Aangenomen zaken Rechtstreekse zaken 1 Ongevallen en ziekte (takken 1, 2 exclusief arbeidsongevallen) 2 Arbeidsongevallen (tak 1) 3 Motorrijtuigen burgerrechtelijke aansprakelijkheid (tak 10) 4 Motorrijtuigen andere takken (takken 3, 7) 5 Scheepvaart, luchtvaart, transport (takken 4, 5, 6, 7, 11, 12) 6 Brand en andere schade aan goederen (takken 8, 9) 7 Algemene burgerrechtelijke aansprakelijkheid (tak 13) 8 Kredieten en borgtochten (takken 14, 15) 9 Diverse geldelijke verliezen (tak 16) 10 Rechtsbijstand (tak 17) 11 Hulpverlening (tak 18)

1 543 050 269 373 1 273 677 103 949 67 642 376 539 219 646 36 878 327 770 86 870 4 972 10 153 31 368 7 891

-919 988 -166 641 -753 348 -64 594 -47 820 -270 398 -120 886 -8 348 -135 386 -74 744 689 -5 757 -23 232 -2 873

-495 940 -78 019 -417 921 -33 013 -14 818 -113 021 -66 536 -10 313 -125 751 -35 276 -1 858 -4 858 -9 975 -2 502

-58 773 -15 423 -43 350 -1 047 -2 116 5 746 -855 -13 302 -26 464 669 -2 062 -2 908 0 -1 010

68 348 9 290 59 058 5 295 2 888 -1 134 31 368 4 915 40 170 -22 482 1 742 -3 370 -1 839 1 506

141



Toelichting  d: Overzicht (In duizenden euro) Recurrent technisch resultaat Leven Recurrent technisch resultaat Niet-Leven Recurrent niet-technisch resultaat Recurrent resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening Niet-recurrent resultaat Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

194 833 163 952 34 324 393 110 9 483 402 593

202 321 191 004 -48 351 344 974 -35 027 309 947

163 549 237 866 -66 822 334 592 36 587 371 179

-19,2% 24,5% 38,2% -3,0% 19,8%

Om een beter inzicht te verschaffen in de resultaten, worden de opbrengsten en kosten die wel eigen zijn aan de gewone bedrijfsuitoefening, maar niet courant voorkomen, afzonderlijk voorgesteld onder de rubriek van het niet-recurrent resultaat. Details hiervan worden gegeven in het hoofdstuk Ontwikkeling van het resultaat.

Toelichting  e: Beleggingsopbrengsten en lasten (In duizenden euro)

142

2003 Totaal zonder beheerskosten ❚ Terreinen en gebouwen ❚ Deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode ❚ Aandelen en andere niet-vastrentende effecten ❚ Obligaties en andere vastrentende effecten ❚ Deelnemingen in gemeenschappelijke beleggingen ❚ Hypothecaire leningen en andere kredieten ❚ Deposito’s bij cederende ondernemingen ❚ Beleggingen in het kader van tak 23 ❚ Overige beleggingen ❚ Resultaten uit omrekening vreemde valuta’s Beheerskosten Totaal met beheerskosten 2004 Totaal zonder beheerskosten ❚ Terreinen en gebouwen ❚ Deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode ❚ Aandelen en andere niet-vastrentende effecten ❚ Obligaties en andere vastrentende effecten ❚ Deelnemingen in gemeenschappelijke beleggingen ❚ Hypothecaire leningen en andere kredieten ❚ Deposito’s bij cederende ondernemingen ❚ Beleggingen in het kader van tak 23 ❚ Overige beleggingen ❚ Resultaten uit omrekening vreemde valuta’s Beheerskosten Totaal met beheerskosten

Opbrengsten en lasten

Waardecorrecties

Meer- en minderwaarden

Totaal

528 974 18 441

216 530 -8 701

91 227 0

836 732 9 740

0

16 719

0

16 719

123 944 358 731 2 465 10 457 5 939 16 753 -7 756 0

-169 -313 0 105 0 209 338 3 214 -3 664

91 227 0 0 0 0 0 0 0

215 002 358 418 2 465 10 562 5 939 226 091 -4 542 -3 664 -10 131 826 600

558 775 21 093

228 151 -28 996

103 941 0

890 867 -7 904

0

20 300

0

20 300

87 162 428 351 2 253 9 763 5 211 18 799 -13 857 0

1 010 4 438 0 -483 0 225 985 1 161 4 736

103 941 0 0 0 0 0 0 0

192 113 432 789 2 253 9 280 5 211 244 784 -12 696 4 736 -14 538 876 329

Toelichting : Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening − holdingactiviteiten De holdingactiviteiten leveren, zoals vorig jaar, een negatief resultaat op door onder meer de kosten van schuldfinanciering en de bedrijfskosten naar aanleiding van de externe financiële communicatie van de groep.


Toelichting : Uitzonderlijke resultaten − groep (In duizenden euro) Uitzonderlijk resultaat Uitzonderlijke resultaten, bankbedrijf Uitzonderlijke afschrijvingen en (terugnemingen van) waardeverminderingen op vaste activa Gerealiseerde meeren minderwaarden op materiële vaste activa Gerealiseerde meeren minderwaarden op financiële vaste activa Andere uitzonderlijke opbrengsten en kosten Uitzonderlijke resultaten, verzekeringsbedrijf Afschrijvingen op immateriële vaste activa Voorzieningen voor herstructurering Andere uitzonderlijke opbrengsten en kosten Uitzonderlijke resultaten, holdingactiviteiten Andere uitzonderlijke opbrengsten en kosten

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

4 153 12 347

43 022 51 880

60 694 66 922

41,1% 29,0%

-21 056

16 579

-8 921

-

3 928 29 953 -478 -8 194 -5 922 -2 543 271 0 0

414 35 032 -145 -8 951 -8 190 -2 000 1 238 93 93

7 151 69 180 -487 -6 229 -6 223 0 -6 0 0

97,5% -30,4% -24,0% -

Toelichting : Belastingen − groep De belastingen over het jaar 2004 zijn 10,9% hoger dan in 2003 en komen uit op 490 miljoen euro (waarvan 407 miljoen euro voor het bankbedrijf, 75 miljoen euro voor het verzekeringsbedrijf en het restant voor de holdingactiviteiten).

143



Toelichtingen bij de posten buiten balanstelling Toelichting : Posten buiten balanstelling − bankbedrijf (In duizenden euro) 1 Eventuele passiva A Niet-genegotieerde accepten B Kredietvervangende borgtochten C Overige borgtochten D Documentaire kredieten E Activa bezwaard met zakelijke zekerheden voor rekening van derden 2 Verplichtingen met een potentieel kredietrisico A Vaste verplichtingen tot fondsverstrekking B Verplichtingen wegens contantaankopen van effecten en andere waarden C Beschikbare marge op betekende kredietlijnen D Verplichtingen tot vaste overname en plaatsing van effecten 3 Aan de in de consolidatie opgenomen ondernemingen toevertrouwde waarden A Waarden gehouden onder fiducieregeling B Open bewaring en gelijkgestelde 4 Te storten op aandelen

144

Maatschappij (2004)

Bankbedrijf African Export-Import Bank Kredietlease (UK) ModeNatie MTS Belgium

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

15 509 231 57 454 5 879 207 8 489 870 854 756 227 944 40 001 975 1 821 013

16 415 888 61 601 6 830 542 7 982 297 958 731 582 717 41 884 315 7 689 778

33 114 891 74 994 23 412 190 8 285 801 1 144 308 197 598 38 350 296 3 039 802

21,7% 3,8% 19,4% -66,1% -8,4% -60,5%

1 022 365

802 574

1 093 936

36,3%

37 115 545 43 051

33 383 874 8 089

34 158 178 58 380

2,3% -

88 089 318

114 198 359

151 347 369

32,5%

2 044 944 86 044 374 1 030

2 640 672 111 557 687 3 060

2 995 835 148 351 534 2 653

13,4% 33,0% -13,3%


Ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat

Andere

Totaal

2 128 0 2 128 0 0

0 0 0 0 0

525 440 0 81 4

2 653 440 2 128 81 4 Vervolg op volgende pagina.


Toelichting : Posten buiten balanstelling − bankbedrijf (vervolg) 31-12-2003 (in duizenden euro)

Gecontracteerde bedragen

Resterende looptijd Vervangingswaarde Potentieel < 1 jaar 1-5 jaar > 5 jaar Positieve Negatieve kredietrisico 5 Buitenbalansverrichtingen op termijn in effecten, vreemde valuta’s en andere financiële instrumenten (inclusief verzekeringsbedrijf) NIET-HANDEL Derivaten 53 755 275 1 Van vreemde valuta’s ❚ Valutatermijnverrichtingen 6 980 037 ❚ Valuta- en renteswaps 2 279 852 ❚ Opties 123 675 2 Van andere financiële instrumenten Rentecontracten ❚ Renteswapovereenkomsten 39 403 601 ❚ Rentetermijncontracten 3 498 716 ❚ Rentefutures 170 710 ❚ Renteopties 1 218 554 Andere contracten ❚ Aandelenopties 80 128 HANDEL Derivaten 654 490 991 1 Van vreemde valuta’s ❚ Valutatermijnverrichtingen 85 147 656 ❚ Valuta- en renteswaps 17 644 540 ❚ Opties 26 145 785 2 Van andere financiële instrumenten Rentecontracten ❚ Renteswapovereenkomsten 376 074 828 ❚ Rentetermijncontracten 8 785 493 ❚ Rentefutures 17 612 088 ❚ Renteopties 44 525 534 Andere contracten ❚ Aandelenopties 76 994 982 ❚ Futuresverrichtingen 1 560 088 TOTAAL HANDEL EN NIET-HANDEL Derivaten 708 246 266 1 Van vreemde valuta’s ❚ Valutatermijnverrichtingen 92 127 693 ❚ Valuta- en renteswaps 19 924 392 ❚ Opties 26 269 460 2 Van andere financiële instrumenten Rentecontracten ❚ Renteswapovereenkomsten 415 478 429 ❚ Rentetermijncontracten 12 284 209 ❚ Rentefutures 17 782 798 ❚ Renteopties 45 744 087 Andere contracten ❚ Aandelenopties 77 075 110 ❚ Futuresverrichtingen 1 560 088 Derivaten: Indeling naar soort tegenpartij Overheid 848 950 Financiële instellingen 592 083 470 Overige 115 313 845

36 662 590

13 309 488

3 783 196

650 568

-713 461

255 753

6 766 614 1 423 897 123 099

213 423 585 244 576

0 270 712 0

142 500 51 096 1 322

-248 714 -37 018 -284

78 099 63 617 935

26 521 290 666 624 153 104 1 006 175

9 685 947 2 542 093 17 607 187 147

3 196 364 290 000 0 25 232

451 311 466 0 3 873

-421 205 -748 0 -5 492

94 021 17 060 88 1 314

1 789

77 452

888

0

0

619

328 950 335

209 894 580

115 646 076

16 088 201

-17 852 360

9 916 125

82 327 121 7 909 161 24 593 592

2 792 387 6 350 267 1 552 192

28 148 3 385 111 0

2 865 260 594 063 71 755

-2 701 956 -682 853 -78 514

988 893 646 042 323 060

134 639 481 8 307 290 14 789 911 12 371 047

148 131 857 478 202 2 822 177 18 041 252

93 303 490 0 0 14 113 234

8 252 115 6 860 611 462 712

-8 248 922 -7 235 0 -427 099

2 140 212 3 464 12 078 301 905

42 452 642 1 560 088

29 726 246 0

4 816 093 0

3 827 657 7 170

-5 672 227 -33 554

5 406 867 93 605

365 612 925

223 204 068

119 429 273

16 738 769

-18 565 821

10 171 878

89 093 735 9 333 058 24 716 691

3 005 810 6 935 511 1 552 769

28 148 3 655 823 0

3 007 759 645 159 73 077

-2 950 670 -719 871 -78 797

1 066 992 709 658 323 995

161 160 771 8 973 914 14 943 015 13 377 222

157 817 804 3 020 295 2 839 783 18 228 399

96 499 854 290 000 0 14 138 467

8 703 426 7 326 611 466 585

-8 670 128 -7 984 0 -432 591

2 234 232 20 525 12 166 303 219

42 454 431 1 560 088

29 803 697 0

4 816 982 0

3 827 657 7 170

-5 672 227 -33 554

5 407 486 93 605

751 750 322 065 563 42 795 612

72 500 184 206 676 38 924 892

24 700 85 811 231 33 593 341

10 685 13 907 939 2 820 145

-138 -14 796 457 -3 769 225

2 492 7 697 940 2 471 447

Becijfering in de toelichting bij de jaarrekening van de invloed op de resultaten van de derogatie aan de waarderingsregel van artikel 36bis § 2, met betrekking tot de rentetermijnverrichtingen Categorieën rentetermijnverrichtingen In het kader van het thesauriebeheer In het kader van het ALM

Bedrag op afsluitdatum van de rekeningen

Verschil tussen de marktwaarde en de boekwaarde

29 675 058 7 722 945

-4 522 -515 126 Vervolg op volgende pagina.

145



Toelichting : Posten buiten balanstelling − bankbedrijf (vervolg) 31-12-2004 (in duizenden euro)

Gecontracteerde bedragen

NIET-HANDEL Derivaten 44 666 046 1 Van vreemde valuta’s ❚ Valutatermijnverrichtingen 11 301 813 ❚ Valuta- en renteswaps 966 772 ❚ Opties 110 104 2 Van andere financiële instrumenten Rentecontracten ❚ Renteswapovereenkomsten 31 295 588 ❚ Rentetermijncontracten 127 327 ❚ Renteopties 844 024 Andere contracten ❚ Aandelenopties 20 418

146

HANDEL Derivaten 833 909 703 1 Van vreemde valuta’s ❚ Valutatermijnverrichtingen 67 039 190 ❚ Valuta- en renteswaps 27 180 457 ❚ Futures 13 007 ❚ Opties 12 541 615 2 Van andere financiële instrumenten Rentecontracten ❚ Renteswapovereenkomsten 487 197 309 ❚ Rentetermijncontracten 22 046 498 ❚ Rentefutures 31 996 605 ❚ Renteopties 83 670 792 Andere contracten ❚ Aandelenopties 102 224 228 TOTAAL HANDEL EN NIET-HANDEL Derivaten 878 575 749 1 Van vreemde valuta’s ❚ Valutatermijnverrichtingen 78 341 003 ❚ Valuta- en renteswaps 28 147 229 ❚ Futures 13 007 ❚ Opties 12 651 720 2 Van andere financiële instrumenten Rentecontracten ❚ Renteswapovereenkomsten 518 492 897 ❚ Rentetermijncontracten 22 173 825 ❚ Rentefutures 31 996 605 ❚ Renteopties 84 514 816 Andere contracten ❚ Aandelenopties 102 244 646 Derivaten: Indeling naar soort tegenpartij Overheid 6 182 542 Financiële instellingen 678 810 089 Overige 193 583 117

< 1 jaar

Vervangingswaarde Positieve Negatieve

Potentieel kredietrisico

32 925 584

9 101 115

2 639 347

612 327

-590 283

243 895

11 029 145 420 313 86 536

272 668 280 797 23 568

0 265 662 0

140 053 122 174 490

-127 942 -96 200 -1 225

123 925 38 168 2 044

21 072 595 103 100 213 619

7 938 970 24 227 541 357

2 284 024 0 89 048

347 360 37 1 911

-363 057 -34 -1 523

73 955 121 4 043

276

19 527

614

302

-302

1 640

459 244 024

237 035 479

137 630 201

17 958 624

-18 558 852

11 870 911

65 479 362 7 417 499 13 007 11 171 294

1 545 380 12 943 400 0 1 369 337

14 448 6 819 558 0 985

2 273 696 816 217 0 108 451

-2 550 251 -1 130 006 0 -51 162

733 146 1 232 812 130 180 254

221 824 170 18 247 273 27 860 512 38 381 773

157 866 889 3 147 829 4 136 094 24 918 898

107 506 250 651 396 0 20 370 121

10 357 720 22 617 221 023 543 238

-11 506 246 -25 426 -470 444 -396 382

2 401 928 25 510 20 680 430 146

68 849 134

31 107 652

2 267 443

3 615 661

-2 428 935

6 846 304

492 169 608

246 136 594

140 269 548

18 570 951

-19 149 135

12 114 807

76 508 507 7 837 812 13 007 11 257 830

1 818 048 13 224 197 0 1 392 905

14 448 7 085 220 0 985

2 413 749 938 391 0 108 941

-2 678 192 -1 226 207 0 -52 387

857 071 1 270 979 130 182 297

242 896 765 18 350 372 27 860 512 38 595 392

165 805 859 3 172 057 4 136 094 25 460 255

109 790 273 651 396 0 20 459 169

10 705 080 22 654 221 023 545 149

-11 869 303 -25 460 -470 444 -397 905

2 475 883 25 631 20 680 434 189

68 849 411

31 127 179

2 268 057

3 615 963

-2 429 237

6 847 945

6 009 242 392 294 823 93 865 542

148 600 190 641 095 55 346 899

24 700 95 874 172 44 370 677

114 605 14 946 002 3 510 343

-77 399 -13 424 665 -5 647 071

174 584 10 233 744 1 706 478

Becijfering in de toelichting bij de jaarrekening van de invloed op de resultaten van de derogatie aan de waarderingsregel van artikel 36bis § 2, met betrekking tot de rentetermijnverrichtingen Categorieën rentetermijnverrichtingen In het kader van het thesauriebeheer In het kader van het ALM

Resterende looptijd 1-5 jaar > 5 jaar

Bedrag op afsluitdatum van de rekeningen

Verschil tussen de marktwaarde en de boekwaarde

28 729 911 7 050 576

-1 164 -830 393


Verrichtingen uit de handelsportefeuille Verrichtingen uit de handelsportefeuille hebben als doel op korte termijn winst te halen uit de schommelingen van prijzen of rente. Dergelijke verrichtingen worden naar de markt gewaardeerd. Operaties afgesloten als gevolg van het stellen van prijzen door de bank op de markt worden onder meer beschouwd als verrichtingen uit de handelsportefeuille. Verrichtingen uit de handelsportefeuille zijn onderworpen aan de eigenvermogensvereisten voor de dekking van het renterisico.

Niet-handelsverrichtingen Dekkingsverrichtingen: die hebben als doel het rente- of valutarisico van een afgedekte positie te verminderen. Gelijksoortige verrichtingen mogen worden beschouwd als een homogeen geheel van af te dekken bestanddelen, voorzover de afwijking van de duration niet meer bedraagt dan 10%. De classificatie is onherroepelijk; bij het afsluiten van een dekkingsverrichting moet duidelijk worden gespecificeerd welke positie wordt afgedekt. Een dekkingsverrichting die niet meer voldoet aan de daarvoor gestelde criteria wordt beschouwd als een verrichting uit de handelsportefeuille. Partiële afdekking is toegestaan. Om effectief te zijn, gebeurt de afdekking in dezelfde munt als die van de af te dekken positie. De Basis-Point-Value van de afdekking mag maximaal 20% afwijken van die van de af te dekken positie. Asset-Liability Management (ALM) in euro: verrichtingen in financiële instrumenten afgesloten in het kader van het ALM in euro zijn macrodekkingsverrichtingen (voldoen dus niet aan de criteria voor microdekkingsverrichtingen) waarbij conform het kaderbesluit van 14 juni 1994 van de CBFA de resultaatsverwerking op pro-ratabasis gebeurt. Thesauriebeheer: rentetermijnverrichtingen die de normale termijn van geldmarktverrichtingen niet overschrijden en die zijn afgesloten in het kader van het thesauriebeheer (in vreemde valuta’s) worden conform de kaderbeslissing van 14 juni 1994 van de CBFA op pro-ratabasis in de resultatenrekening opgenomen. Directionele posities in vreemde valuta’s: het betreft posities die alleen de dealingroom in Brussel door middel van derivaten inneemt met het oog op het realiseren van resultaten via meerwaarden of rentemarges op langere termijn. De bank waardeert deze portefeuille naar de markt. In tegenstelling tot latente minderwaarden, worden latente meerwaarden uit voorzichtigheid echter niet geboekt (het wel boeken van de latente meerwaarden zou in 2004 een extra winst van 6,0 miljoen euro hebben teweeggebracht). Termijnverrichtingen van de directionele portefeuille voldoen niet aan de definitie van verrichtingen uit de handelsportefeuille voor de eigenvermogensvereisten. Globaal beheer in vreemde valuta’s: de andere rentetermijnverrichtingen in vreemde valuta’s, die het voorwerp uitmaken van een algemeen beheer van balansen buitenbalansverrichtingen per munt, worden op pro-ratabasis in de resultatenrekening verwerkt. Het eventuele verlies per munt dat voortvloeit uit de marktwaardering van deze rentetermijnverrichtingen moet in de resultatenrekening worden opgenomen na compensatie van de eventuele latente meerwaarden van balansproducten in dezelfde munt. Het laatste deel van de bovenstaande tabel (artikel 36bis § 2) geeft de bedragen op afsluitdatum van de verrichtingen gedaan in het kader van het thesauriebeheer en in het kader van het ALM (ALM in euro + globaal beheer in vreemde valuta’s). Als de thesaurieverrichtingen naar de markt zouden zijn gewaardeerd, zou een extra verlies van 1,1 miljoen euro zijn geboekt. Als de ALM-verrichtingen naar de markt zouden zijn gewaardeerd, zou een extra verlies van 830,4 miljoen euro zijn geboekt. Deze latente minderwaarden moeten worden geplaatst tegenover latente winsten op balansposten die evenmin in de resultaten werden geboekt.

Posten buiten balanstelling − verzekeringsbedrijf Per einde boekjaar 2004 heeft de verzekeringsgroep voor een bedrag van 119,0 miljoen euro verkochte maar nog niet geleverde effecten en voor een bedrag van 668,7 miljoen euro gekochte maar nog niet ontvangen effecten. De herverzekeringsondernemingen van de groep hebben voor een bedrag van 106,3 miljoen euro effecten geblokkeerd ten gunste van cedenten.

147



Toelichting : Te storten op aandelen − verzekeringsbedrijf (In duizenden euro)


Ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat

Andere

Totaal

8 401 0 0 0 8 401

61 0 1 59 0

496 496 0 0 0

8 958 496 1 59 8 401

Totaal Aquafin Gemeenschappelijk Waarborgfonds Huis der Verzekering Investco

Toelichting : Zakelijke zekerheden die door het geconsolideerd geheel worden gesteld of onherroepelijk beloofd op zijn eigen activa − groep (In duizenden euro)

148

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

Als waarborg voor schulden en verplichtingen van het geconsolideerd geheel Passiefposten ❚ Mobiliseringen 31 686 286 ❚ Vast pand kredietfaciliteit Europese Investeringsbank 633 850 ❚ Asset pledge requirement KBC New York 204 062 ❚ Pand Federal Reserve Bank of New York 1 045 000 ❚ Andere 96 372 Posten buiten balanstelling ❚ Opties en futures 1 043 056

19 780 206 676 845 42 755 1 318 000 629 865

27 433 994 741 317 39 428 1 393 800 1 103 444

38,7% 9,5% -7,8% 5,8% 75,2%

1 541 233

850 387

-44,8%

492 489

513 963

607 827

18,3%

42 483

46 095

32 993

-28,4%

Als waarborg voor schulden en verplichtingen van derden Passiefposten ❚ Andere Posten buiten balanstelling ❚ Andere

KBC Bank garandeert onherroepelijk alle op 31 december 2004 bestaande verplichtingen, opgesomd in Section 5 c van de Ierse Companies Amendment Act, van de hierna vermelde Ierse ondernemingen. Deze garantie wordt gesteld om het voor deze ondernemingen mogelijk te maken in aanmerking te komen voor ontheffing van bepaalde publicatieverplichtingen zoals vermeld in sectie 17 van de Ierse Companies Amendment Act 1986. Bencrest Properties Limited Cluster Properties Limited Danube Holdings Limited Demilune Limited Dunroamin Properties Limited Glare Nominee Limited Homeloans and Finance Limited IIB Asset Finance Limited IIB Bank Limited IIB Commercial Finance Limited IIB Finance Limited IIB Homeloans and Finance Limited

IIB Homeloans Limited IIB Leasing Limited IIB Nominees Limited Irish Homeloans and Finance Limited Kalzari Limited KBC Asset Management International Limited KBC Asset Management Ireland Limited KBC Asset Management Limited KBC Financial Services (Ireland) Limited KBC Fund Managers Limited KBC Homeloans and Finance Limited Khans Holdings Limited

Lease Services Limited Linkway Developments Limited Maurevel Investment Company Limited Meridian Properties Limited Monastersky Limited Needwood Properties Limited Perisda Limited Proactive Mortgages Limited Quintor Limited Staple Properties Limited Wardbury Properties Limited


Andere toelichtingen Toelichting : Kasstromentabel (geconsolideerd) (In duizenden euro) KASSTROOM UIT BEDRIJFSACTIVITEITEN Geconsolideerde winst Bankbedrijf Nettowaardeverminderingen op vorderingen, verbintenissen, beleggingseffecten en financiële vaste activa Afschrijvingen op vaste activa Nettowijzigingen van de voorzieningen Verzekeringsbedrijf Afschrijvingen op vaste activa Afschrijvingen op beleggingen Nettowijzigingen van de voorzieningen niet-levensverzekeringen Nettowijzigingen van de voorzieningen levensverzekeringen Nettowijzigingen van andere voorzieningen Subtotaal interne financiering Uitkeringen aan bestuurders Bankbedrijf Invloed wijzigingen in de consolidatiekring op waardeverminderingen op vorderingen Aanschaffing beleggingseffecten Verkoop van beleggingseffecten Actuariële spreiding agio/disagio beleggingseffecten Wijzigingen van de overlopende rekeningen Wijziging in de behoefte aan bedrijfskapitaal Eliminaties bij consolidatie Verzekeringsbedrijf Aanschaffing beleggingseffecten Verkoop van beleggingseffecten Wijzigingen van de overlopende rekeningen Wijziging in de behoefte aan bedrijfskapitaal Eliminaties bij consolidatie Holdingactiviteiten Wijziging in de behoefte aan bedrijfskapitaal Eliminaties bij consolidatie Nettokasstroom uit bedrijfsactiviteiten KASSTROOM UIT INVESTERINGSACTIVITEITEN Bankbedrijf Aanschaffing van financiële activa Overdracht van financiële vaste activa Aanschaffing van (im)materiële vaste activa Overdracht van (im)materiële vaste activa Verzekeringsbedrijf Aanschaffing van (im)materiële vaste activa Overdracht van (im)materiële vaste activa Holdingactiviteiten Aanschaffing van financiële vaste activa Nettokasstroom uit investeringsactiviteiten

2002

2003

2004

1 200 024

1 198 724

1 930 504

704 179

615 623

204 335

456 662 57 084

422 353 -69 656

414 959 123 667

44 390 284 083 1 418 375 -139 856 -218 828 3 806 114 -1 142

40 172 131 532 1 458 227 374 283 83 785 4 255 043 -1 144

82 390 192 034 2 907 189 768 550 -73 629 6 549 998 -1 153

84 546 -46 062 923 53 960 682 42 810 -1 857 475 -6 556 771 -263 368

46 178 -26 974 092 27 053 406 -844 274 645 -1 323 698 -33 464

23 888 -37 827 117 37 710 789 150 025 420 722 -4 618 604 405 319

-3 775 984 2 207 657 -25 833 -72 680 333 557

-5 347 094 3 738 281 14 224 -162 349 261 127

-7 109 233 3 061 338 -3 551 18 173 -474 066

137 304 -66 827 1 889 667

-19 853 -322 656 1 457 710

-91 645 67 570 -1 717 547

-384 732 37 520 -1 323 014 625 660

-163 969 214 111 -1 031 730 785 725

-184 032 137 758 -1 010 009 798 549

-46 698 577

-139 062 4 488

-70 063 139

-4 358 -1 095 045

90 901 -239 535

-1 317 -328 975


149



Toelichting : Kasstromentabel (geconsolideerd) (vervolg) (In duizenden euro) KASSTROOM UIT FINANCIERINGSACTIVITEITEN Opbrengst van de uitgifte van aandelen Betaalde dividenden Opbrengst van de uitgifte van preferente aandelen Achtergestelde obligaties en doorgeplaatste leningen Eliminaties bij consolidatie van achtergestelde obligaties Niet-achtergestelde obligaties en doorgeplaatste leningen Afboeking consolidatieverschil Overige wijzigingen Nettokasstroom uit financieringsactiviteiten

150

Kas en kasmiddelen aan het begin van het boekjaar Nettokasstroom uit bedrijfsactiviteiten Nettokasstroom uit investeringsactiviteiten Nettokasstroom uit financieringsactiviteiten Kas en kasmiddelen aan het einde van het boekjaar Bankbedrijf Kas, tegoeden bij centrale banken, postcheque en giro Bij de centrale bank herfinancierbaar overheidspapier Vorderingen op kredietinstellingen, zicht Schulden aan kredietinstellingen, zicht Mobiliseringsschulden herdiscontering handelspapier Verzekeringsbedrijf Beschikbare waarden verzekeringsbedrijf Holdingactiviteiten Geldbeleggingen en liquide middelen Totaal

2002

2003

2004

9 509 -459 176 -108 676 -105 677 -354 451 1 592 352 97 744 -411 474 260 152

160 179 -498 079 -97 078 71 862 -259 459 287 354 269 417 -424 109 -489 813

6 753 -399 128 -349 563 -187 737 -258 281 1 853 876 77 338 -186 137 557 121

3 437 237 1 889 667 -1 095 045 260 152 4 492 012

4 492 012 1 457 710 -239 535 -489 913 5 220 274

5 220 274 -1 717 547 -328 975 557 121 3 730 873

1 210 540 3 023 992 1 874 114 -2 233 198 -21 139

1 263 721 2 240 022 4 257 969 -3 402 965 0

1 373 020 2 161 518 3 054 401 -3 608 540 0

192 246

371 263

318 535

445 458 4 492 012

490 263 5 220 274

431 939 3 730 873

De kasstromentabel van KBC Bankverzekeringsholding (geconsolideerd) geeft een beeld van de wijzigingen in de loop van het jaar 2004 van de beschikbare kasmiddelen van de groep. Behalve voor de financieringsactiviteiten worden de kasstromen afgezonderd naargelang ze in het bankbedrijf, het verzekeringsbedrijf of in de holding plaatsvinden. De kasstromentabel is opgemaakt volgens de indirecte methode. Daarbij wordt de geconsolideerde winst aangepast voor de posten die geen kasontvangsten of kasuitgaven inhouden. Deze interne financiering behoort, net zoals de kasstromen van het bedrijfskapitaal, tot de kasstromen van de bedrijfsactiviteiten. Naast de kasstromen van de bedrijfsactiviteiten zijn ook de kasstromen van de investerings- en financieringsactiviteiten weergegeven. De som van deze drie kasstromen geeft de totale kasstroom weer tussen het begin en het einde van het boekjaar.

Toelichting : Financiële relaties met bestuurders en zaakvoerders − groep (In duizenden euro) A Bedrag van de bezoldigingen van bestuurders* of zaakvoerders van de consoliderende onderneming op grond van hun werkzaamheden in de consoliderende onderneming, haar dochterondernemingen en verbonden ondernemingen, met inbegrip van het bedrag van aan gewezen bestuurders of zaakvoerders op die grond toegekende rustpensioenen * wrv. leden van het Directiecomité B Voorschotten en kredieten toegekend aan de bestuurders en zaakvoerders waarvan sprake in punt A

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

8 004

7 769

8 090

5 319

5 143

5 313

3 871

3 242

3 364

De in deze toelichting onder punt A vermelde bedragen liggen hoger dan de bedragen vermeld in het hoofdstuk Corporate Governance omdat deze toelichting ook die bezoldigingen van de niet-uitvoerende bestuurders van KBC Bankverzekeringsholding NV betreft die zijn betaald door andere groepsmaatschappijen. De eventuele afwijking van de bedragen vermeld voor de leden van het Directiecomité (afzonderlijk vermeld) vergeleken met die in het hoofdstuk Corporate Governance houdt verband met het tijdstip van de aanrekening van mandaatsinkomsten.


Toelichting : Vergoeding van de commissaris Overeenkomstig artikel 134 §§ 2 en 4 van het Wetboek van Vennootschappen wordt hieronder het totaal bedrag aan vergoedingen vermeld, betaald door KBC Bankverzekeringsholding, de Belgische verbonden ondernemingen en de buitenlandse dochtermaatschappijen aan Ernst & Young en de vennootschappen waarmee deze beroepshalve in samenwerkingsverband staat, voor bijzondere opdrachten vervuld in 2004: ❚ vergoedingen betaald voor verdere assuranceopdrachten: 3 647 279 euro; ❚ vergoedingen betaald voor belastingadviesdiensten: 914 173 euro; ❚ vergoedingen betaald voor andere niet-controlediensten: 216 004 euro.

Toelichting : Personeel − groep Gemiddeld personeelsbestand (VTE) KBC Bankverzekeringsholding KBC Bank KBC Verzekeringen* KBC Asset Management Totaal Personeelskosten en kosten voor pensioenen (in duizenden euro) KBC Bankverzekeringsholding KBC Bank KBC Verzekeringen KBC Asset Management Totaal

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

2 019 41 995 3 907 322 48 243

2 164 40 337 3 845 297 46 643

2 157 36 423 8 187 319 47 086

-0,3% -9,7% 7,4% 0,9%

149 647 1 831 603 158 166 24 466 2 163 882

170 552 1 878 763 159 849 24 748 2 233 912

184 855 2 028 639 239 274 29 939 2 482 707

8,4% 8,0% 49,7% 21,0% 11,1%

* Voor de verzekeringsmaatschappijen wordt het distributienetwerk niet meegerekend.

De bovenstaande personeelsaantallen betreffen voltijdbaanequivalenten (VTE) en gemiddelden over het jaar. Voor maatschappijen die evenredig geconsolideerd worden, werd het evenredige deel van het personeelsbestand in aanmerking genomen.

151



Toelichtingen bij de solvabiliteit Solvabiliteit KBC Bank (In duizenden euro)

152

Reglementair eigen vermogen KBC Bank (na winstverdeling) Tier 1-kapitaal Eigen vermogen Herwaarderingsmeerwaarden Fonds voor Algemene Bankrisico’s Oprichtingskosten en immateriële activa Eigen aandelen Consolidatieverschillen Preferente aandelen* Belangen van derden Tier 2-kapitaal Herwaarderingsmeerwaarden Upper Tier 2-instrumenten ❚ Verplicht converteerbare lening (1993−2003) ❚ Verplicht converteerbare lening (1998−2008) ❚ Verplicht converteerbare lening (1999−2006) ❚ Perpetuele leningen Achtergestelde schulden Tier 3-kapitaal Aftrekposten (deelnemingen) Totaal risicogewogen volume Kredietrisico, belegging Kredietrisico, handelsbedrijf Renterisico, handelsbedrijf Positie handelsportefeuille aandelen Wisselrisico Solvabiliteitsratio’s Tier 1-ratio CAD-ratio

Verklaring ontwikkeling solvabiliteitsratio’s Toestand op 01-01-2004 Acquisities en desinvesteringen ❚ Preferente aandelen ❚ Achtergestelde leningen en perpetuele leningen ❚ Winstreservering ❚ Effectisering ❚ Overige Autonome groei risicogewogen volume Toestand op 31-12-2004 * De preferente aandelen worden in de balans geboekt onder de minderheidsbelangen.

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

12 976 020 8 388 177 7 277 514 -9 702 0 -195 570 -55 269 -381 117 1 258 227 494 094 5 202 282 9 702

12 657 978 9 045 262 7 879 330 -9 243 0 -173 672 -55 269 -401 077 1 356 789 448 404 4 199 058 9 243

12 523 243 9 802 499 8 407 332 -7 738 0 -110 537 0 -445 139 1 470 375 488 207 3 419 295 7 738

-1,1% 8,4% 6,7% -16,3% -36,4% 11,0% 8,4% 8,9% -18,6% -16,3%

243 704 185 920 250 000 991 686 3 521 270 111 797 -726 236 94 983 778 86 243 090 3 151 625 3 278 563 1 788 000 522 500

0 185 920 250 000 1 052 042 2 701 853 9 755 -596 098 94 836 508 85 652 971 3 272 900 3 970 763 1 136 687 803 187

0 185 920 250 000 811 801 2 163 836 7 311 -705 862 96 741 079 87 471 342 3 469 225 4 030 213 1 280 225 490 075

0,0% 0,0% -22,8% -19,9% -25,1% 18,4% 2,0% 2,1% 6,0% 1,5% 12,6% -39,0%

8,83% 13,66%

9,54% 13,35%

10,13% 12,95%

Tier 1-ratio

CAD-ratio

9,54% -0,09% 0,12% 0,00% 0,63% 0,00% 0,12% -0,19% 10,13%

13,35% -0,09% -0,13% -0,57% 0,54% 0,00% 0,12% -0,27% 12,95%


Solvabiliteit KBC Verzekeringen (In duizenden euro)

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

Verschil

29 007 121 743 1 719 129 -81 199 -7 669 1 781 011 -190 080 8 458 1 599 389 19 336 1 618 725

29 007 121 743 1 799 701 -76 061 -34 625 1 839 765 -134 853 9 680 1 714 592 17 724 1 732 316

29 007 121 743 1 943 115 -72 959 -18 151 2 002 755 -156 373 46 787 1 893 169 17 709 1 910 878

0,0% 0,0% 8,0% -4,1% -47,6% 8,9% 16,0% 10,4% -0,1% 10,3%

-62 923 -38 796 -101 719 1 517 006 69 721 1 586 727

-37 334 -169 434 -206 767 1 525 549 311 338 1 836 887

-49 576 -142 721 -192 296 1 718 582 1 106 097 2 824 678

32,8% -15,8% -7,0% 12,7% 53,8%

152 053 6 761 158 815

182 939 7 122 190 061

236 442 7 292 243 734

29,2% 2,4% 28,2%

317 791 19 438 337 229 496 044

374 444 16 075 390 519 580 580

466 917 15 505 482 422 726 156

24,7% -3,5% 23,5% 25,1%

306% 320% 1 020 962 1 090 683

263% 316% 944 969 1 256 306

237% 389% 992 426 2 098 522

5,0% 67,0%

Solvabiliteitskapitaal Gestort maatschappelijk kapitaal Uitgiftepremies Reserves Consolidatieverschillen Omrekeningsverschillen Totaal eigen vermogen Dividenduitkering KBC Verzekeringen Belang van derden Totaal eigen vermogen Achtergestelde schulden Totaal aansprakelijk vermogen Af te trekken Immateriële vaste activa Consolidatieverschillen Subtotaal Totaal Niet-gerealiseerde meerwaarden Totaal inclusief niet-gerealiseerde meerwaarden Solvabiliteitsmarge Bedrag vereiste solvabiliteitsmarge van de activiteiten Niet-Leven Activiteitsgroepen Niet-Leven en Arbeidsongevallenwet Renten Totaal Bedrag vereiste solvabiliteitsmarge van de activiteiten Leven Tak 21 Tak 23 Totaal Totaal vereiste solvabiliteitsmarge Expliciete solvabiliteitsratio Impliciete solvabiliteitsratio Surplus expliciet Surplus impliciet

153

154

Vennootschappelijke jaarrekening De vennootschappelijke jaarrekening van KBC Bankverzekeringsholding NV wordt hierna voorgesteld in een verkorte versie. Overeenkomstig de wettelijke voorschriften worden de vennootschappelijke jaarrekening, het verslag van de Raad van Bestuur en het verslag van de commissaris neergelegd bij de Nationale Bank van België. Deze documenten zijn op aanvraag gratis beschikbaar bij: KBC Groep NV Stafdirectie Strategie en Expansie − SEE Havenlaan 2 BE-1080 Brussel De commissaris heeft over de vennootschappelijke jaarrekening van KBC Bankverzekeringsholding NV een verklaring zonder voorbehoud afgegeven.

CˇSOB en het milieu

In Tsjechië ondersteunt CˇSOB sinds 2003 Ekofilm, het meest gereputeerde festival van milieufilms in Europa. Ekofilm vindt plaats in Cˇesky Krumlov, beschermd als UNESCO-werelderfgoed. In de context van het festival

zijn er infosessies en seminaries, en is er plaats voor netwerking. Het gaat hier over milieu in de breedste betekenis van het woord: behoud van cultureel erfgoed én natuurerfgoed.

155


Jaarverslag van KBC −  ❚ Vennootschappelijke jaarrekening ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Vennootschappelijke jaarrekening ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Vennootschappelijke jaarrekening ❚ Jaar

Balans, resultatenrekening en resultaatverwerking Balans na winstverdeling Vennootschappelijke balans KBC Bankverzekeringsholding (in duizenden euro)

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

5 927 324 5 927 324 5 927 324 5 586 011 341 313 462 461 24 821 0 24 821 225 824 225 824 0 194 813 17 003 6 389 784

6 165 627 6 165 627 6 165 627 5 915 216 250 412 505 156 17 546 0 17 546 340 259 240 259 100 000 132 458 14 892 6 670 783

6 225 026 6 225 026 6 225 026 5 974 554 250 472 446 088 55 160 21 341 33 819 195 993 195 993 0 180 786 14 149 6 671 114

4 537 334 591 138 591 138 2 018 180 1 900 158 59 114 227 163 189 869 1 424 013 27 857 1 852 450 2 189 477 148 477 148 177 148 300 000 1 301 169 0 800 500 0 800 500 98 22 784 3 168 19 617 477 788 71 945 6 389 784

4 755 247 607 740 607 740 2 161 756 1 901 819 60 774 241 598 189 869 1 409 578 83 932 1 915 535 3 899 638 308 638 308 338 308 300 000 1 196 085 38 840 607 870 11 607 859 190 47 583 152 47 431 501 601 77 244 6 670 783

4 918 975 608 014 608 014 2 168 236 1 901 846 60 801 197 331 189 869 1 453 845 240 879 1 752 139 12 620 299 468 299 468 299 468 0 1 368 735 338 840 600 139 0 600 139 4 235 39 872 492 39 380 385 649 71 316 6 671 114

ACTIVA Vaste activa IV Financiële vaste activa A Verbonden ondernemingen 1 Deelnemingen 2 Vorderingen Vlottende activa VII Vorderingen op ten hoogste één jaar A Handelsvorderingen B Overige vorderingen VIII Geldbeleggingen A Eigen aandelen B Termijndeposito’s IX Liquide middelen X Overlopende rekeningen Totaal activa

156

PASSIVA Eigen vermogen I Kapitaal A Geplaatst kapitaal II Uitgiftepremies IV Reserves A Wettelijke reserve B Onbeschikbare reserves C Belastingvrije reserves D Beschikbare reserves V Overgedragen winst Schulden VII Voorzieningen en uitgestelde belastingen VIII Schulden op meer dan één jaar A Financiële schulden 1 Kredietinstellingen 2 Overige leningen IX Schulden op ten hoogste één jaar A Schulden op meer dan één jaar die binnen een jaar vervallen B Financiële schulden 1 Kredietinstellingen 2 Overige leningen C Handelsschulden E Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten 1 Belastingen 2 Bezoldigingen en sociale lasten F Overige schulden X Overlopende rekeningen Totaal passiva

Jaarverslag van KBC −  ❚ Vennootschappelijke jaarrekening ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Vennootschappelijke jaarrekening ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Vennootschappelijke jaarrekening ❚ Jaarverslag van KB

Resultaten Vennootschappelijke resultaten KBC Bankverzekeringsholding (in duizenden euro)

31-12-2002

31-12-2003

31-12-2004

KOSTEN A Kosten van schulden B Andere financiële kosten C Diensten en diverse goederen D Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen F Afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen voor risico’s en kosten G Andere bedrijfskosten K Belastingen L Winst van het boekjaar Totaal kosten N Te bestemmen winst van het boekjaar

97 403 186 9 168 149 647 149 0 0 510 218 766 771 510 218

88 824 73 9 126 171 190 2 661 347 83 556 958 829 260 556 958

85 058 150 16 709 184 855 10 904 91 6 374 539 199 843 340 539 199

OPBRENGSTEN A Opbrengsten uit financiële vaste activa B Opbrengsten uit vlottende activa C Andere financiële opbrengsten D Andere bedrijfsopbrengsten E Andere lopende opbrengsten F Diverse opbrengsten G Uitzonderlijke opbrengsten I Realisatiemeerwaarden Totaal opbrengsten

565 563 44 774 769 155 664 0 0 0 0 766 771

606 138 43 573 727 178 729 0 0 93 0 829 260

576 187 41 570 5 683 219 900 0 0 0 0 843 340

157

Resultaatverwerking en dividend Resultaatverwerking boekjaren 2002 en 2003 De resultaatverwerking voor de boekjaren 2002 en 2003 wordt in de tabel uiteengezet.

Resultaatverwerking KBC Bankverzekeringsholding 2002 en 2003 (in duizenden euro) A Te bestemmen winstsaldo 1 Te bestemmen winst van het boekjaar 2 Overgedragen winst van het vorige boekjaar C Toevoegingen aan het eigen vermogen 1 Aan de wettelijke reserve 2 Aan de overige reserves D Over te dragen resultaat 1 Over te dragen winst F Uit te keren winst 1 Vergoeding van het kapitaal 2 Bestuurders of zaakvoerders

31-12-2002

31-12-2003

513 250 510 218 3 032 -25 075 75 25 000 -27 857 27 857 -460 318 459 176 1 142

584 815 556 958 27 857 -1 660 1 660 0 -83 932 83 932 -499 223 498 079 1 144

Resultaatverwerking van en dividend over boekjaar 2004 Aan de Algemene Vergadering wordt voorgesteld het te bestemmen winstsaldo van 623 130 470 euro (de overgedragen winst van het vorige boekjaar voor het bedrag van 83 931 870 euro en de te bestemmen winst van het boekjaar voor het bedrag van 539 198 600 euro) als volgt te verdelen: ❚ De overgedragen winst van het vorige boekjaar ad 83 931 870 euro wordt (samen met een deel van de beschikbare reserves) bestemd voor de vernietiging van de aandelen KBC Bankverzekeringsholding in het bezit van Almanij NV als gevolg van de fusie van Almanij en KBC Bankverzekeringsholding; ❚ De winstverdeling van KBC Groep (de nieuwe groep die is ontstaan na de fusie van KBC Bankverzekeringsholding en Almanij) voor het boekjaar 2004 wordt opgenomen in de jaarrekeningen van de fuserende vennootschappen zoals vermeld in de tabel.

Resultaatverwerking 2004 van KBC Bankverzekeringsholding en Almanij (in duizenden euro) A Te bestemmen winstsaldo 1 Te bestemmen winst van het boekjaar 2 Overgedragen winst van het vorige boekjaar C Toevoegingen aan het eigen vermogen 1 Aan de wettelijke reserve 2 Aan de overige reserves D Over te dragen resultaat F Uit te keren winst 1 Vergoeding van het kapitaal 2 Bestuurders of zaakvoerders 3 Werknemersparticipatie Aanwending voor vernietiging eigen aandelen

KBC Bankverzekeringsholding

Almanij

KBC Groep

623 130 539 199 83 932 -27 27 0 -156 947 -382 224 368 583 1 153 12 488 -83 932

457 005 446 738 10 267 -0 0 0 -139 412 -307 326 305 381 1 896 49 -10 267

1 080 135 985 936 94 199 -27 27 0 -296 359 -689 550 673 964 3 049 12 537 -94 199

Over het boekjaar 2004 wordt door KBC Groep een gemeenschappelijk dividend uitbetaald uit de winstverdeling van zowel KBC Bankverzekeringsholding als Almanij. Mits het voorstel tot winstverdeling wordt goedgekeurd, bedraagt het brutodividend 1,84 euro per dividendgerechtigd aandeel KBC Groep over het boekjaar 2004. Na inhouding van de roerende voorheffing van 25% bedraagt het nettodividend 1,38 euro per gewoon aandeel. Voor de aandelen met VV-strip bedraagt de roerende voorheffing 15% en het nettodividend 1,564 euro.



Toelichtingen bij de vennootschappelijke jaarrekening Toelichting : Financiële vaste activa Financiële vaste activa (in duizenden euro)


Vorderingen

Boekwaarde 01-01-2004 5 915 216 250 412 Aanschaffingen 59 338 0 Andere wijzigingen 0 60 Boekwaarde 31-12-2004 5 974 554 250 472 De deelnemingen in verbonden ondernemingen betreffen de participatie van KBC Bankverzekeringsholding NV in KBC Bank NV (99,99%), KBC Verzekeringen NV (99,99%), KBC Asset Management NV (55,25%), KBC Exploitatie NV (99,99%) en, sinds boekjaar 2004, in ValueSource NV (100,00%). De aanschaffingen in 2004 betreffen voornamelijk een verhoging van de deelneming in KBC Bank NV en de verwerving van een 100%-participatie in ValueSource NV; ook werd ingeschreven op een kapitaalverhoging van deze laatste. De vorderingen betreffen in hoofdzaak een (in 1999 uitgegeven) ACO (Achtergestelde Converteerbare Obligatielening) van KBC Bank NV voor een bedrag van 250 miljoen euro en met vervaldag in 2006 waarop KBC Bankverzekeringsholding NV voor het volledige bedrag intekende.

Toelichting  a: Mutatietabel eigen vermogen − vennootschappelijk

158

Mutatietabel eigen vermogen KBC Bankverzekeringsholding (in duizenden euro) Kapitaal Uitgiftepremies Reserves Overgedragen resultaat Eigen vermogen

Begintoestand 01-01-2004

Kapitaalverhoging voor het personeel

Omzetting ATO’s

Winstreservering

Andere wijzigingen

Eindtoestand 31-12-2004

607 740 2 161 756 1 901 819 83 932 4 755 247

272 6 421 0 0 6 693

2 59 0 0 61

0 0 27 156 947 156 974

0 0 0 0 0

608 014 2 168 236 1 901 846 240 879 4 918 975


Toelichting  b: Gedetailleerde ontwikkeling van het kapitaal en de uitgiftepremies Aandelen Het kapitaal van KBC Bankverzekeringsholding bestaat uitsluitend uit gewone aandelen. Er zijn geen winstbewijzen of aandelen zonder stemrecht uitgegeven. De aandelen zijn genoteerd aan Euronext Brussels. De aandelen uitgegeven in het kader van de kapitaalverhoging voor het personeel in 2004 zullen pas vanaf het boekjaar 2005 dividendgerechtigd zijn. Maatschappelijk kapitaal en uitgiftepremies Ontwikkeling van het kapitaal en de uitgiftepremies van UitgifteAantal Datum Kapitaal KBC Bankverzekeringsholding in 2002, 2003 en 2004 (in euro) premies aandelen Inbreng van ATO’s 1993/1996−2003 01-01-2002 t.e.m. 28-03-2002 590 402 946 2 009 549 029 301 864 260 Inbreng van ATO’s 1998/2008 28-03-2002 590 403 254 2 009 559 716 301 864 417 Inbreng van ATO’s 1993/1996−2003 01-04-2002 t.e.m. 27-06-2002 590 451 372 2 009 967 983 301 888 967 Inbreng van ATO’s 1998/2008 27-06-2002 590 451 678 2 009 978 601 301 889 123 Inbreng van ATO’s 1993/1996−2003 01-07-2002 t.e.m. 30-09-2002 590 451 991 2 009 981 262 301 889 283 Inbreng van ATO’s 1998/2008 30-09-2002 590 452 236 2 009 989 771 301 889 408 Inbreng van ATO’s 1993/1996−2003 01-10-2002 t.e.m. 29-11-2002 590 844 236 2 013 315 771 302 089 408 Kapitaalverhoging voor het personeel 30-12-2002 591 137 507 2 018 174 192 302 239 036 Inbreng van ATO’s 1993/1996−2003 30-12-2002 591 137 703 2 018 175 855 302 239 136 Inbreng van ATO’s 1998/2008 30-12-2002 591 137 829 2 018 180 212 302 239 200 Inbreng van ATO’s 1993/1996−2003 01-01-2003 t.e.m. 30-09-2003 591 519 989 2 021 422 729 302 434 180 Inbreng van ATO’s 1998/2008 30-09-2003 591 520 264 2 021 432 259 302 434 320 Inbreng van ATO’s 1993/1996−2003 01-10-2003 t.e.m. 28-11-2003 594 013 815 2 042 589 277 303 706 540 Eindvervaldag van ATO’s 1993/1996−2003 01-12-2003 607 395 166 2 156 125 946 310 533 760 Kapitaalverhoging voor het personeel 30-12-2003 607 739 771 2 161 741 605 310 709 579 Inbreng van ATO’s 1998/2008 30-12-2003 607 740 199 2 161 756 444 310 709 797 Inbreng van ATO’s 1998/2008 30-03-2004 607 741 386 2 161 797 696 310 710 403 Inbreng van ATO’s 1998/2008 29-06-2004 607 741 453 2 161 800 010 310 710 437 Inbreng van ATO’s 1998/2008 30-09-2004 607 741 861 2 161 814 169 310 710 645 Kapitaalverhoging voor het personeel 30-12-2004 608 013 834 2 168 234 687 310 849 407 Inbreng van ATO’s 1998/2008 30-12-2004 608 013 874 2 168 236 048 310 849 427 Op 31 december 2004 bereikte het geplaatst maatschappelijk kapitaal van de vennootschap een bedrag van 608 013 874 euro, verdeeld in 310 849 427 aandelen, waarvan 37 472 687 van het VV-type. Van deze laatste zullen 138 762 aandelen pas dividendgerechtigd zijn vanaf het boekjaar 2005. Het maatschappelijk kapitaal is volgestort. In de loop van het boekjaar steeg het maatschappelijk kapitaal met 273 675 euro. Er werden 138 762 nieuwe aandelen van het VV-type uitgegeven naar aanleiding van een kapitaalverhoging waartoe de Raad van Bestuur besliste in het kader van het toegestaan kapitaal en waarop alleen de personeelsleden van KBC Bankverzekeringsholding en sommige van haar Belgische dochtervennootschappen konden intekenen. Het voorkeurrecht van de bestaande aandeelhouders werd dan ook opgeheven. De aandelen werden uitgegeven tegen 48,23 euro en zijn in overeenstemming met de wettelijke voorschriften geblokkeerd gedurende vijf jaar. Met deze kapitaalverhoging beoogt KBC Bankverzekeringsholding de band met zijn personeel en dat van zijn dochterondernemingen nauwer aan te halen. Door de geringe omvang van de kapitaalverhoging zijn de financiële gevolgen voor de bestaande aandeelhouders uiterst beperkt. Verder werden in de loop van het boekjaar 868 nieuwe aandelen gecreëerd door inbreng van 868 achtergestelde in Aandelen (KBC Bankverzekeringsholding) Terugbetaalbare Obligaties 1998/2008 (ATO’s). Op 31 december 2004 waren er in totaal 2 648 122 ATO’s 1998−2008 (voor een nominaal bedrag van 185 500 946 euro) in omloop (met een basisrente van 3,5% en vervaldag 30 november 2008) die nog niet werden ingebracht in het kapitaal van KBC Bankverzekeringsholding. De houders hebben tot 30 november 2008 het recht inbreng te vragen van hun ATO’s in de verhouding van één nieuw aandeel KBC Bankverzekeringsholding (na de fusie van KBC Bankverzekeringsholding en Almanij, wordt dit één aandeel KBC Groep) voor één ATO. De door de houders niet ingebrachte ATO’s zullen op de eindvervaldag automatisch worden omgezet in nieuwe aandelen KBC Groep. Hierdoor zal het aantal aandelen van het VV-type met 2 648 122 toenemen. Op 16 november 1998 nam de Raad van Bestuur van KBC Bankverzekeringsholding de beslissing (zoals gewijzigd bij beslissingen van 26 november en 9 december 1998) tot een uitgifte van warrants die aan de houders van de door KBC International Finance (Curaçao) uitgegeven obligaties (voor een bedrag van 950 000 000 Duitse mark en met vervaldag 10 december 2005) het recht geven deze gedurende de looptijd in te brengen in het kapitaal van KBC Bankverzekeringsholding tegen een inschrijvingsprijs die initieel is vastgesteld op 156,3204 Duitse mark (omgerekend 79,93 euro) per nieuw uit te geven aandeel. Het op basis van deze initiële inschrijvingsprijs uit te geven aantal nieuwe aandelen KBC Bankverzekeringsholding (nu KBC Groep) bedroeg maximaal 6 077 261, zijnde 2,05% van het totale aantal uitstaande aandelen op het ogenblik van de uitgifte. Deze obligaties werden geplaatst via de internationale kapitaalmarkt. KBC Bank besliste ondertussen tot aankoop en vernietiging van een aantal obligaties en warrants, waardoor het aantal uit te geven nieuwe aandelen KBC Groep verminderde tot 5 228 700. Toegestaan kapitaal De machtiging voor het toegestaan kapitaal kan nog tot 18 juni 2009 worden gebruikt voor een bedrag van 199 728 026 euro.

159



Toelichting  c: Aandeelhouders De structuur van het aandeelhouderschap, zoals die blijkt uit de kennisgevingen ontvangen in het kader van enerzijds de Wet van 2 maart 1989 op de openbaarmaking van belangrijke deelnemingen in ter beurze genoteerde vennootschappen en tot reglementering van de openbare overnamebiedingen en anderzijds de artikelen 631 en 632 van het Wetboek van Vennootschappen is als volgt:

Wet van 2 maart 1989 Op 15 maart 2004 gaf Almanij, optredend in eigen naam en als lasthebber van een aantal verbonden ondernemingen, kennis van een participatie van 69,40% (gebaseerd op het aantal aandelen) en 68,24% (gebaseerd op het aantal aandelen en in aandelen converteerbare obligaties), aangaande de toestand per 11 maart 2004. Op dat ogenblik waren er 310 709 797 aandelen KBC Bankverzekeringsholding, 2 648 990 ATO’s 1998/2008 (die bij conversie recht geven op één aandeel KBC Bankverzekeringsholding per ATO) en 5 229 003 converteerbare obligaties KBC International Finance (Curaçao) (met vervaldag 10 december 2005) in omloop. De samenstelling van deze participatie staat in de tabel. Deze kennisgeving gebeurde met het oog op een actualisering van de gegevens als gevolg van de aankoop van een pakket aandelen naar aanleiding van een herplaatsing door een institutionele instelling en aan- en verkopen in het kader van normale handelsverrichtingen door financiële instellingen van de groep.

Aandeelhouderschap 11-03-2004 (Kennisgeving overeenkomstig Wet van 2 maart 1989) Almanij NV Assurisk SA Gevaert NV IIB Bank Limited KBC Bank NV

160

KBC Bankverzekeringsholding NV KBC Financial Products Brussels NV KBC Financial Products UK Limited KBC Investments Limited KBC Securities NV Kredietbank SA Luxembourgeoise VITIS Life Luxembourg SA

Adres

Aantal aandelen en converteerbare obligaties

Schoenmarkt 33, BE-2000 Antwerpen Avenue de la Gare 8-10, LU-1610 Luxembourg Septestraat 27, BE-2640 Mortsel 91-93 Merrion Square, IE-Dublin 2

208 039 572 aandelen 1 100 aandelen 329 137 aandelen 20 020 aandelen 55 661 aandelen 1 309 874 converteerbare obligaties DEM 98-05 5 808 674 aandelen 488 128 aandelen 1 599 converteerbare obligaties DEM 98-05 437 051 converteerbare obligaties DEM 98-05 209 175 aandelen 678 500 aandelen 11 300 aandelen

Havenlaan 2, BE-1080 Brussel Havenlaan 2, BE-1080 Brussel Havenlaan 12, BE-1080 Brussel 111 Old Broad Street, GB-EC2N 1FP London 111 Old Broad Street, GB-EC2N 1FP London Havenlaan 12, BE-1080 Brussel Boulevard Royal 43, LU-2955 Luxembourg Boulevard Royal 7, BP 803, LU-2018 Luxembourg

Wetboek van Vennootschappen De overeenkomstig het Wetboek van Vennootschappen ontvangen kennisgevingen van de aantallen aandelen in bezit op 31 december 2004, staan in de tabel.

Aandeelhouderschap 31-12-2004 (Kennisgeving overeenkomstig Wetboek van Vennootschappen)

Adres

Aantal aandelen

Assurisk SA Avenue de la Gare 8-10, LU-1610 Luxembourg 700 IIB Bank Limited 91-93 Merrion Square, IE-Dublin 2 20 020 KBC Bank NV Havenlaan 2, BE-1080 Brussel 329 527 KBC Investments Limited 111 Old Broad Street, GB-EC2N 1FP London 200 888 KBC Securities NV Havenlaan 12, BE-1080 Brussel 425 249 VITIS Life Luxembourg SA Boulevard Royal 7, BP 803, LU-2018 Luxembourg 10 800 Op een totaal van 310 849 427 aandelen in omloop vertegenwoordigt dit samen 987 184 aandelen of 0,32%. Op 31 december 2004 bezat Almanij NV 208 788 072 aandelen, dat is 67,17% van het totaal aantal aandelen. Overeenkomstig de inkoopmachtigingen verleend door de Algemene Vergadering van 27 april 2000, 26 april 2001, 25 april 2002, 24 april 2003 en 29 april 2004, kocht KBC Bankverzekeringsholding in de loop van het boekjaar 2004 in totaal 52 150 eigen aandelen in tegen een aankoopprijs van gemiddeld 46,662 euro per aandeel. Daarnaast verkocht KBC Bankverzekeringsholding in 2004 ook 1 073 150 eigen aandelen tegen 43,517 euro per aandeel, als gevolg van de uitoefening van opties (die waren toegekend in het kader van het aandelenoptieplan voor het personeel in 2000). Als resultante van deze bewegingen had KBC Bankverzekeringsholding op 31 december 2004 nog 4 787 674 eigen aandelen in bezit, of 1,54% van het totaal aantal aandelen. Meer informatie wordt verstrekt in het hoofdstuk Informatie voor de aandeelhouders, onder Aandeleninkoopplan. De veranderingen in de aandeelhoudersstructuur als gevolg van de fusie van KBC en Almanij in 2005 worden in een apart hoofdstuk toegelicht, achteraan in dit jaarverslag.


Toelichting : Schulden De Schulden op meer dan één jaar namen per saldo af met 338,8 miljoen euro omdat een gedeelte van de oorspronkelijke langlopende schulden eisbaar werd binnen een jaar. De post Overige schulden betreft voornamelijk de te betalen dividenden.

Toelichting : Resultaten KBC Bankverzekeringsholding heeft meer dan 2 400 mensen in dienst voor rekening van groepsmaatschappijen die deelnemen aan een kostendelende structuur in het kader van een samenwerkingsovereenkomst. Deze samenwerking ligt onder andere op het vlak van de IT-infrastructuur, de ontwikkeling van nieuwe IT-toepassingen, communicatie, marketing, marktonderzoek en sommige logistieke diensten. De kosten die hiervoor worden gemaakt, worden niet gedragen door de holding, maar worden volledig op basis van objectieve criteria verdeeld over de deelnemers. De totale kosten die aldus werden gemaakt voor en ten laste gebracht van de leden van de kostendelende structuur bedroegen 207,8 miljoen euro in 2004. KBC Bankverzekeringsholding NV heeft over het boekjaar 2004 een winst behaald van 539,2 miljoen euro. Dat resultaat kwam tot stand door: ❚ enerzijds als belangrijkste opbrengsten: dividendontvangsten voor het bedrag van 561,2 miljoen euro vanwege KBC Bank, KBC Verzekeringen, KBC Asset Management en KBC Exploitatie; ❚ anderzijds als belangrijkste kosten (behoudens die gemaakt voor de kostendelende structuur): kosten van schulden (interest renteswaps, interest Medium Term Notes en rentekosten Commercial Paper) en kosten in verband met de acquisitieactiviteiten en externe communicatie van de groep.

Toelichting : Bijzondere werkzaamheden van de commissaris Er wordt verwezen naar het hoofdstuk Geconsolideerde jaarrekening, onder Toelichting 41.

Toelichting : Belangenconflicten Er wordt verwezen naar het hoofdstuk Corporate Governance, onder Belangenconflicten.

Algemene gegevens Algemene informatie KBC Bankverzekeringsholding Naam Oprichting Zetel van de vennootschap RPR Rechtsvorm Duur

Doel

KBC Bankverzekeringsholding NV (na de fusie met Almanij gewijzigd in KBC Groep NV) 9 februari 1935 als Kredietbank NV naam gewijzigd in KBC Bankverzekeringsholding NV op 3 juni 1998 naam gewijzigd in KBC Groep NV op 2 maart 2005 Havenlaan 2, BE-1080 Brussel 0403 227 515 Naamloze vennootschap naar Belgisch recht die een publiek beroep doet of heeft gedaan op het spaarwezen. Onbepaald De vennootschap is een financiële holding die tot doel heeft het rechtstreeks of onrechtstreeks houden en beheren van participaties in andere ondernemingen, waaronder − maar niet beperkt tot − kredietinstellingen, verzekeringsondernemingen en andere financiële instellingen. De vennootschap heeft ook tot doel ondersteunende diensten te verlenen ten behoeve van derden, als lasthebber of anderszins, in het bijzonder ten behoeve van ondernemingen waarin de vennootschap rechtstreeks of onrechtstreeks een participatie heeft. De vennootschap mag alles doen wat rechtstreeks of onrechtstreeks kan bijdragen tot de verwezenlijking van haar doel in de ruimste zin (artikel 2 van de statuten).

Plaatsen waar de voor het publiek toegankelijke documenten kunnen worden ingezien De statuten van de vennootschap liggen ter inzage op de Griffie van de Rechtbank van Koophandel van Brussel. De jaarrekeningen worden bij de Nationale Bank van België neergelegd. De beslissingen over de benoeming en afzetting van leden van de Raad van Bestuur worden in de Bijlagen tot het Belgisch Staatsblad bekendgemaakt. De financiële berichten over de vennootschap en de oproepingen voor de Algemene Vergaderingen verschijnen ook in de financiële dagbladen. De jaarverslagen van de vennootschap zijn verkrijgbaar op haar zetel. Ze worden elk jaar verstuurd naar de houders van aandelen op naam en naar de personen die daarom hebben gevraagd.

Algemene Vergadering van Aandeelhouders Jaarlijks wordt op de zetel van de vennootschap of op een andere in de oproeping vermelde plaats een Algemene Vergadering gehouden op de laatste donderdag van april of, als die dag een wettelijke feestdag is, op de laatste daaraan voorafgaande werkdag, om 11 uur. Om tot de Algemene Vergadering te worden toegelaten, moeten de houders van aandelen of obligaties aan toonder die stukken ten minste vier werkdagen voor de Algemene Vergadering neerleggen op de zetel van de vennootschap of op een andere in de oproeping vermelde plaats. Ook de eigenaars van aandelen of obligaties op naam moeten binnen dezelfde termijn op de zetel van de vennootschap schriftelijk hun voornemen te kennen geven de Algemene Vergadering bij te wonen. De houders van obligaties hebben het recht om de Algemene Vergadering bij te wonen, maar alleen met raadgevende stem.

161

162

Overige informatie Overzicht kwartaalresultaten 2003 en 2004 Geconsolideerde resultaten KBC (In miljoenen euro)

1K2003

2K2003

3K2003

4K2003

1K2004

2K2004

3K2004

4K2004

Bankbedrijf Nettorente-inkomsten Dividenden Resultaat uit deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode Winst uit financiële transacties wrv. valuta- en effectenhandel wrv. gerealiseerde meeren minderwaarden Nettoprovisie-inkomsten Overige bedrijfsopbrengsten Verzekeringsbedrijf Netto verdiende premies Netto technische lasten wrv. waardecorrecties tak 23 Beleggingsopbrengsten en -lasten wrv. waardecorrecties tak 23 Resultaat uit deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode Holdingactiviteiten BRUTOBEDRIJFSINKOMSTEN Bankbedrijf Personeelskosten Bedrijfskosten en afschrijvingen materiële vaste activa Verzekeringsbedrijf Acquisitiekosten Bedrijfskosten Holdingactiviteiten ALGEMENE BEHEERSKOSTEN

1 451,5 718,5 29,3

1 415,6 773,2 50,1

1 364,1 826,2 15,1

1 424,2 799,9 12,0

1 572,0 806,0 16,8

1 522,1 796,1 41,4

1 352,4 754,6 25,3

1 564,9 781,1 32,4

3,7

4,0

2,1

7,9

9,8

2,3

19,1

3,7

269,1 189,5 146,0 133,9 123,1 55,5 344,5 295,5 86,5 103,3 210,9 222,4 956,5 1 219,1 -800,3 -1 327,0 87,4 -171,9 53,4 325,1 -87,4 171,9

114,3 96,4 17,8 308,1 98,3 206,8 598,6 -586,4 -33,6 182,7 33,6

157,4 278,1 254,9 103,6 220,0 181,4 53,8 58,0 73,4 302,7 350,8 313,1 144,3 110,5 114,3 207,1 233,9 276,6 711,8 1 244,8 1 372,5 -744,1 -1 248,8 -1 274,4 -91,2 -79,7 -16,0 241,0 234,2 171,2 91,2 79,7 16,0

141,1 228,4 92,7 143,3 48,4 85,1 323,0 392,7 89,2 126,5 263,8 231,6 869,7 1 550,2 -764,5 -1 618,3 9,7 -140,0 151,6 297,2 -9,7 140,0

1,3

5,2

11,8

-1,6

3,7

7,3

6,9

2,4

-3,1 1 659,3 -928,9 -523,9 -404,9 -132,3 -108,5 -23,8 -2,0 -1 063,1

5,1 1 643,1 -931,3 -513,6 -417,8 -131,8 -102,9 -29,0 -1,2 -1 064,3

-1,6 1 569,3 -896,7 -478,2 -418,5 -116,0 -92,7 -23,2 -2,9 -1 015,5

-4,7 1 626,5 -937,6 -528,7 -409,0 -118,9 -93,4 -25,5 -2,0 -1 058,5

-6,9 1 798,9 -928,0 -537,3 -390,7 -172,7 -132,2 -40,5 -2,2 -1 103,0

1,4 1 800,1 -909,8 -495,7 -414,0 -162,5 -121,0 -41,4 1,2 -1 071,0

-6,6 1 609,6 -844,3 -479,9 -364,4 -158,0 -118,8 -39,1 -1,3 -1 003,5

-6,4 1 790,0 -953,7 -551,2 -402,5 -169,7 -119,7 -50,1 -5,0 -1 128,5


KBC en het Rockoxhuis

Het Rockoxhuis in Antwerpen is de voormalige woning uit de 17e eeuw van burgemeester en kunstverzamelaar Nicolaas Rockox, een vriend en tijdgenoot van Rubens. Het huis is een erg gewaardeerd privé-museum in eigendom van KBC. Het herbergt een weelde aan schilderijen, meubelen en beeldhouwwerk en het werd recente-

lijk nog verrijkt met de evocatie van een historische stadstuin. Het Rockoxhuis neemt actief deel aan bredere tentoonstellingsprojecten als Rubens 2004 of Antwerpen Wereldboekenstad 2004: projecten die KBC ook sponsort.

163

Geconsolideerde resultaten KBC (vervolg) (In miljoenen euro) EXPLOITATIERESULTAAT Bankbedrijf Verzekeringsbedrijf Waardecorrecties Waardeverminderingen en voorzieningen kredietrisico’s Waardecorrecties op effecten Nettotoevoeging aan de voorzorgsfondsen Voorzieningen voor andere risico’s en kosten Afschrijvingen eerste-consolidatieverschillen Niet-recurrente resultaten verzekeringsbedrijf Uitzonderlijke resultaten banken verzekeringsbedrijf RESULTAAT VOOR BELASTINGEN Bankbedrijf Verzekeringsbedrijf Belastingen op het resultaat Bankbedrijf Verzekeringsbedrijf GECONSOLIDEERDE WINST Aandeel van derden in de winst GECONSOLIDEERDE WINST, deel van de groep Bankbedrijf Verzekeringsbedrijf Holdingactiviteiten

1K2003

2K2003

3K2003

4K2003

1K2004

2K2004

3K2004

4K2004

596,2 522,7 78,6 -141,4 -78,8 -73,8 0,0 11,2 -7,2 -13,0 17,3 452,0 399,9 57,2 -105,6 -127,4 22,3 346,3 -42,1 304,2 229,9 80,0 -5,6

578,8 484,2 90,5 -74,8 -141,5 69,5 0,0 -2,9 -17,6 8,8 -10,4 484,7 384,6 96,1 -148,9 -120,4 -28,2 335,8 -35,8 300,0 229,4 67,0 3,6

553,8 467,4 90,9 -193,3 -204,4 12,1 0,0 -1,0 -7,4 -13,3 -2,5 337,3 265,0 76,7 -63,8 -52,2 -9,1 273,5 -17,7 255,8 195,6 67,2 -6,9

568,0 486,5 88,2 -214,6 -251,6 28,4 0,0 8,6 -7,9 -17,6 38,6 366,6 302,3 71,0 -123,4 -113,3 -11,7 243,1 15,8 259,0 203,5 60,6 -5,2

696,0 644,0 61,1 -118,2 -42,9 5,2 0,0 -80,5 -10,7 -17,0 55,9 605,9 575,4 39,6 -171,1 -163,2 -7,5 434,8 -42,3 392,5 369,7 32,3 -9,6

729,1 612,3 114,1 -20,1 -77,4 5,2 0,0 52,1 -11,3 -8,5 -5,2 684,1 582,6 98,9 -161,9 -125,4 -31,2 522,2 -45,9 476,3 416,5 62,4 -2,7

606,1 508,1 105,8 -37,5 -14,0 0,1 0,0 -23,6 -10,2 -53,8 -3,2 501,4 460,2 52,4 -122,5 -100,3 -21,0 378,9 -46,4 332,4 314,5 26,9 -9,0

661,6 611,2 61,8 -154,8 -64,8 -20,5 0,0 -69,5 -6,5 115,8 13,2 629,2 463,2 177,4 -34,5 -18,1 -15,2 594,7 -37,8 556,9 407,0 162,6 -12,7

Overige informatie

Jaarverslag van KBC −  ❚ Overige informatie ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Overige informatie ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Overige informatie ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Overige infor

164 Hangende rechtsgeschillen Deze paragraaf betreft materiële betwiste zaken waarin KBC Bankverzekeringsholding, KBC Bank of KBC Verzekeringen (of bepaalde personen in hun hoedanigheid van huidig of vroeger medewerker of kaderlid van een van deze ondernemingen) als partij betrokken zijn. Naast de specifieke gedingen hierna vermeld, zijn ondernemingen van de KBC-groep betrokken in een aantal rechtsvorderingen en procedures die ontstaan zijn in het kader van de normale bedrijfsuitoefening. Hoewel de afloop van deze kwesties onzeker is en sommige rechtsvorderingen vrij aanzienlijke schadevergoedingsbedragen betreffen, gelooft het bestuur van de groep niet dat de verplichtingen die uit deze vorderingen kunnen voortvloeien een wezenlijk negatieve invloed zullen hebben op de geconsolideerde financiële toestand of resultaten van de groep, gelet op de voorzieningen die, waar nodig, voor deze geschillen zijn aangelegd.

Gerechtelijke onderzoeken Medio 1996 stelden de Belgische gerechtelijke instanties een onderzoek in naar de beweerde medewerking door (vroegere) bestuurders of personeelsleden van KBC Bank en Kredietbank SA Luxembourgeoise (KBL) aan belastingontwijking bedreven door cliënten van KBC Bank en KBL. Het gerechtelijk onderzoek werd in oktober 2000 beëindigd en leidde tot de inverdenkingstelling van acht personeelsleden en de vroegere voorzitter van het Directiecomité van KBC Bank. Een inverdenkingstelling is zeker geen veroordeling, maar veeleer een daad van een onderzoeksrechter die de personen die in verdenking zijn gesteld alle rechten geeft om een verdediging op te bouwen en toegang te krijgen tot het gerechtelijk dossier dat door de magistraat tegen hen

wordt voorbereid. KBC Bank meent dat deze aantijgingen onjuist zijn. De betrokkenen ontkennen deze aantijgingen en zullen zich dan ook tegen deze inverdenkingstelling in rechte verzetten. In februari 2004 maakte de openbare aanklager bekend dat hij een verzoek zou indienen bij de Raadkamer met het oog op de regeling van de rechtspleging tegen de personen die eerder in verdenking waren gesteld. Deze personen werden in november 2004 ervan op de hoogte gebracht dat zij de precieze aard van de aanklachten tegen hen zullen kunnen vernemen en aansluitend beslissen al dan niet een verzoek in te dienen om verdere onderzoeksdaden te stellen. Nadien zal de Raadkamer oordelen of er voldoende bezwaren zijn die een doorverwijzing naar de rechtbank verantwoorden. Een ander onderzoek werd medio 1995 door de Belgische gerechtelijke instanties gestart in verband met transacties in Italiaanse obligaties gepaard gaand met forfaitair buitenlands belastingkrediet (FBB of QFIE) in 1988 en 1989. In juni 2002 stelde de onderzoeksrechter negen (vroegere) bestuurders en personeelsleden in verdenking. KBC Bank is er vast van overtuigd dat de handelingen van de bestuurders en personeelsleden in alle opzichten wettelijk waren en dat de wettigheid van deze transacties voor de rechtbank zal kunnen worden aangetoond.

Geschillen zonder verdere negatieve invloed op de winsten verliesrekening Met betrekking tot bovenvermelde KBL-zaak, eiste de Belgische belastingadministratie van KBC Bank de betaling van de roerende voorheffing en de beursbelasting, omdat ze het niet eens is met het statuut van niet-ingezetene van meerdere cliënten gedurende een bepaalde periode in het verleden. Net zoals hierboven vermeld, is KBC Bank ervan overtuigd dat de argumenten van de belastingadministratie

Jaarverslag van KBC −  ❚ Overige informatie ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Overige informatie ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Overige informatie ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Overige informatie ❚ Jaarverslag van KB

165 ongegrond zijn en dat de rechtbank in haar voordeel zal beslissen. Niettemin heeft KBC Bank er om beleidsredenen voor geopteerd om de betwiste roerende voorheffing en beursbelasting te betalen, maar met uitdrukkelijk voorbehoud van al haar rechten. Zoals alle andere Belgische banken is KBC Bank NV sinds 1992 betrokken in een discussie met de fiscus omtrent de juiste methode om de brutowaarde te berekenen van een forfaitair buitenlands belastingkrediet. Twee Hoven van Beroep en het Hof van Cassatie hebben al een beslissing genomen in het voordeel van de methode gehanteerd door de banken. Bijgevolg zal KBC Bank NV trachten de procedures te bespoedigen, zodat de zaak kan worden afgehandeld. KBC Bank NV heeft, uit beleidsoverwegingen, de betwiste belasting betaald met voorbehoud van al haar rechten. Een deel van deze betwiste belasting is door de Belgische Staat al teruggestort aan KBC Bank, aangezien de oudste belastingcontroles definitief geregeld zijn. KBC Verzekeringen NV is betrokken in een geschil met de Belgische fiscus met betrekking tot de manier waarop de technische voorzieningen werden berekend voor haar levensverzekeringsactiviteiten (ze gebruikte een technische rentevoet van 4%, afwijkend van de 4,75% die gebruikt werd om de inventarisreserves of het gewaarborgd rendement voor de verzekerden te berekenen). De fiscus eist dat het bedrag dat het verschil tussen de twee berekeningen vertegenwoordigt, belast wordt. KBC Verzekeringen NV heeft na afwijzing van het bezwaar een verzoekschrift ingediend bij de rechtbank. De rechtbank heeft in eerste aanleg een beslissing genomen waarin de vermelde eis van de fiscus wordt afgewezen. De fiscus heeft tegen deze beslissing evenwel beroep aangetekend.

Aangezien de bedragen werden betaald en op geconsolideerd niveau voor het verschil tussen de technische rentevoet (4%) en tarifaire rentevoet (4,75%) een actieve belastinglatentie werd geboekt, zou een latere (voor KBC) negatieve uitspraak slechts een beperkte invloed hebben op de resultaten van de verzekeringsgroep.

Andere geschillen ˇ SOB een Overeenkomst voor de Op 19 juni 2000 sloot C Verkoop van een Onderneming met een andere Tsjechische bank, IPB, die op 16 juni 2000 onder curatele was gesteld. De uitvoering van deze overeenkomst werd goedgekeurd door de Tsjechische Nationale Bank (CNB). In het ˇ SOB heeft het Tsjekader van de overname van IPB door C chische ministerie van Financiën (dat optreedt in naam van de Tsjechische Republiek) een overeenkomst en staatsgaˇ SOB en de CNB is een vrijwaringsrantie gesloten met C ˇ SOB. De bedoeling van die overeenkomst aangegaan met C ˇ SOB te twee overeenkomsten bestaat er onder andere in C beschermen tegen (i) verliezen op de datum van verkoop van IPB zoals gebleken uit de resultaten van buitengewone audits die bij IPB werden uitgevoerd na het afsluiten van de ˇ SOB en (ii) tegen schade die overname van IPB door C CˇSOB als gevolg van de overname van IPB zou hebben ondervonden. CˇSOB is partij (eiser/aanklager of verweerder) in een aantal burgerlijke en strafrechtelijke rechtszaken die door deze overname werden uitgelokt. Deze rechtszaken betreffen beweerde niet-geboekte activa en gerechtelijke procedures van de vroegere IPB-directie, diverse pogingen om de overˇ SOB te betwisten, de redding en name van IPB door C herstructurering van IPB en staatshulp die werd verleend in het kader van de redding en herstructurering van IPB. In dat verband heeft Nomura Principal Investment Plc ˇ SOB en KBC Bank (Nomura) een klacht ingediend tegen C

Overige informatie


166 wegens oneerlijke concurrentie. Nomura beweert dat CˇSOB en KBC Bank (met de bedoeling de marktpositie van CˇSOB veilig te stellen en overheidssteun van IPB om te buigen) te kwader trouw hebben gehandeld en geprobeerd hebben de Tsjechische regering en de CNB te beïnvloeden om IPB geen overheidssteun of een andere vorm van reddingspakket te verlenen en om het niet te verkopen aan een investeerder volgens een transparante aanbestedingsprocedure. Nomura vraagt onder andere dat de verweerders gezamenlijk verplicht worden om Nomura 31,5 miljard Tsjechische kronen te betalen bij wijze van compensatie en om het materiële verlies goed te maken dat Nomura geleden heeft als gevolg van de houding van de twee verweerders. De zaak wordt op dit moment behandeld door een Tsjechische rechtbank. Van eind 1995 tot begin 1997 waren KBC Bank en KB Consult NV (KB Consult) betrokken in de zogenaamde overdracht van kasgeldvennootschappen. KB Consult trad op als tussenpersoon tussen de verkoper en de koper van kasgeldvennootschappen. De betrokkenheid van KBC Bank varieerde van dossier tot dossier en betrof de verwerking van de betalingen en/of het toestaan van leningen. De overdracht van een kasgeldvennootschap is op zichzelf een volledig wettelijke transactie. Desondanks ontdekten KBC Bank en KB Consult in maart 1997 dat sommige kopers klaarblijkelijk te kwader trouw handelden, aangezien ze helemaal geen investeringen deden en geen belastingaangiften indienden voor de kasgeldvennootschappen die ze hadden aangekocht. KBC Bank en KB Consult namen onmiddellijk de nodige maatregelen om verder zakendoen met deze partijen stop te zetten. De activiteiten van KB Consult werden daaropvolgend stopgezet. KBC Bank en KB Consult werden in drie gevallen voor de rechtbank gedaagd. Daarnaast werd KB Consult onlangs in verden-

king gesteld door een onderzoeksrechter. Een voorziening van 32 miljoen euro is aangelegd om de mogelijke invloed van eisen tot schadevergoeding in dit verband op te vangen.

Overstap naar IFRS vanaf eerste kwartaal 2005 Stand van zaken Vanaf de rapportering over het eerste kwartaal van 2005 schakelt KBC (de facto de nieuwe KBC Groep) over op de International Financial Reporting Standards (IFRS). De voorbereidingen voor deze overschakeling zijn voltooid. De financiële instrumenten zullen worden erkend en gewaardeerd aan de hand van de aangepaste versie van IAS 39, goedgekeurd door de Europese Commissie (een aantal paragrafen van IAS 39, zoals goedgekeurd door de IAS Board, werden namelijk geschrapt uit deze versie).

Belangrijkste verschillen tussen IFRS en B-GAAP (exclusief IAS 32, IAS 39 en IFRS 4) Afschrijving van goodwill Goodwill kan niet worden afgeschreven volgens IFRS 3. Jaarlijks moet een onderzoek naar bijzondere waardevermindering (een impairment test) worden uitgevoerd, ook al is er geen specifieke indicatie hiervoor. Volgens de Belgische GAAP wordt goodwill afgeschreven en worden bijzondere waardeverminderingen geboekt indien nodig. Werknemersvoordelen Verplichtingen in verband met toegezegde pensioenregelingen voor het personeel (defined benefit plans) worden


167 berekend aan de hand van de projected-unit-credit method. Bij de berekening worden verschillende veronderstellingen met betrekking tot inflatie, verhogingen van lonen en pensioenen, enz. in aanmerking genomen. Toekomstige kasuitstromen worden gedisconteerd op basis van de langetermijnrentevoet. Elk overschot of tekort aan pensioenverplichtingen moet worden opgenomen in de balans. De Belgische GAAP voorzien niet in een gedetailleerde regelgeving over de berekening van pensioenverplichtingen op lange termijn. Overschotten of tekorten aan pensioenverplichtingen worden niet opgenomen in de balans. Materiële en immateriële activa Immateriële activa (bijvoorbeeld software) die binnen het bedrijf zijn ontstaan, worden opgenomen als activa als de toekomstige economische voordelen die toe te schrijven zijn aan de activa waarschijnlijk naar het bedrijf zullen vloeien en als de kosten van de activa betrouwbaar kunnen worden berekend. Kosten die voortvloeien uit interne softwareontwikkeling worden geactiveerd volgens IFRS, terwijl ze volgens de Belgische GAAP worden opgenomen als kosten. Voorzieningen voor risico’s en kosten Volgens IAS 37 kunnen voorzieningen maar worden erkend als een bedrijf een bestaande verplichting heeft als gevolg van een gebeurtenis in het verleden, een uitstroom van middelen waarschijnlijk noodzakelijk zal zijn om de verplichting af te wikkelen, en een betrouwbare schatting kan worden gemaakt van het bedrag van de verplichting. De Belgische GAAP vereisen geen bestaande verplichting om een voorziening te erkennen. Voorzieningen kunnen worden erkend om duidelijk omschreven toekomstige

verliezen of kosten te dekken die waarschijnlijk of zeker zijn op de balansdatum, maar waarvan het bedrag niet exact kan worden bepaald. Bijgevolg kunnen bepaalde voorzieningen erkend volgens de Belgische GAAP niet worden behouden onder IFRS. Leasing Zoals de Belgische GAAP, maakt IAS 17 een onderscheid tussen financiële leasing en operationele leasing. Onder IFRS wordt leasing beschouwd als financiële leasing, wanneer nagenoeg alle risico’s en vergoedingen met betrekking tot de onderliggende activa worden overgedragen aan de leasenemer. Alle andere vormen van leasing worden beschouwd als operationele leasing. Gezien de ruimere criteria van IAS 17 om leasing te beschouwen als financiële leasing, wordt een groot deel van de leasingcontracten geherclassificeerd van operationele leasing naar financiële leasing. Operationele leasing wordt in de jaarrekening voorgesteld als huurovereenkomsten, terwijl financiële leasing wordt voorgesteld als leningen. Belastinglatenties Volgens IAS 12 moeten alle passieve belastinglatenties te wijten aan belastbare tijdelijke verschillen worden erkend. Actieve belastinglatenties kunnen worden erkend voor de voorwaartse compensatie van ongebruikte belastingverliezen en ongebruikte belastingkredieten, voorzover het waarschijnlijk is dat toekomstige belastbare winst beschikbaar zal zijn waarmee de niet-gecompenseerde fiscale verliezen en ongebruikte fiscaal verrekenbare tegoeden kunnen worden verrekend. Volgens de Belgische GAAP worden actieve en passieve belastinglatenties alleen geboekt onder specifieke voorwaarden.

Overige informatie


168 Overige wijzigingen Een belangrijke wijziging betreft de consolidatiekring: alle entiteiten waarover KBC zeggenschap uitoefent of waarop KBC een invloed van betekenis heeft, worden opgenomen in de consolidatiekring volgens IAS 27, IAS 28 en SIC 12 (als ze de materialiteitsgrenzen overschrijden). Bijgevolg worden voor een bijzonder doel opgerichte entiteiten (special purpose vehicles), bepaalde risicokapitaalparticipatiemaatschappijen en vastgoedbeleggingsmaatschappijen opgenomen in de consolidatiekring. Volgens de Belgische GAAP worden voor een bijzonder doel opgerichte entiteiten of entiteiten die in de toekomst worden verkocht, niet opgenomen in de consolidatiekring. Een andere belangrijke wijziging betreft de winstverdeling: volgens IFRS wordt het eigen vermogen voorgesteld vóór winstverdeling, terwijl volgens de Belgische GAAP het eigen vermogen wordt voorgesteld na winstverdeling.

tingen, op basis van verschillende criteria. Bepaalde financiële instrumenten die volgens de Belgische GAAP worden beschouwd als verplichtingen (zoals verplicht in aandelen terugbetaalbare obligaties) worden geclassificeerd als eigen-vermogensinstrumenten volgens IFRS. Eventuele resultaten uit bovengenoemde financiële instrumenten worden rechtstreeks opgenomen in het eigen vermogen in plaats van in het resultaat van het boekjaar.

Ingekochte eigen aandelen Volgens IFRS moeten ingekochte eigen aandelen in mindering gebracht worden op het eigen vermogen. Volgens de Belgische GAAP worden ingekochte eigen aandelen geclassificeerd als handelsactiva of beleggingen, afhankelijk van de bedoeling bij de verwerving ervan. Volgens IFRS worden resultaten met betrekking tot ingekochte eigen aandelen opgenomen in het eigen vermogen, niet in het resultaat van het boekjaar.

Bijzondere waardeverminderingen voor kredieten Volgens IAS 39 worden zowel specifieke waardeverminderingen als waardeverminderingen op portefeuilleniveau erkend ingeval er een indicatie is van waardevermindering op de balansdatum. Elke indicatie van waardevermindering moet apart voor elk belangrijk individueel krediet worden beoordeeld. Kredieten zonder indicatie van waardevermindering op individueel niveau worden opgenomen in een kredietportefeuille met dezelfde risicokenmerken. Waardeverminderingen worden in dat geval beoordeeld per portefeuille. Specifieke waardeverminderingen moeten worden berekend als het verschil tussen de boekwaarde van een lening en het recupereerbare bedrag ervan (dat is de huidige waarde van geschatte toekomstige kasstromen). In de Belgische GAAP wordt geen discontofactor in aanmerking genomen bij de berekening van specifieke waardeverminderingen. Waardeverminderingen op portefeuilleniveau (algemene waardeverminderingen) worden volgens de Belgische GAAP op een andere basis berekend dan volgens IAS 39.

Toewijzing van verplicht in aandelen terugbetaalbare obligaties aan het eigen vermogen Volgens IAS 32 moet een duidelijk onderscheid worden gemaakt tussen eigen-vermogensinstrumenten en verplich-

Effectieve rentevoet Bij de berekening van de geamortiseerde kostprijs van financiële instrumenten moet volgens IFRS de effectieverentemethode worden toegepast. De effectieve rentevoet is

Belangrijkste verschillen tussen IFRS en B-GAAP, met betrekking tot IAS 32, IAS 39 en IFRS 4


Aansluiting openingsbalans eigen vermogen  januari ; BGAAP versus IFRS* (In miljoenen euro) Eigen vermogen, volgens Belgische GAAP IFRS-aanpassingen, exclusief IAS 32, IAS 39 en IFRS 4 ❚ Toepassing van IAS 19 (werknemersvoordelen) ❚ Materiële en immateriële vaste activa ❚ Voorzieningen voor andere risico’s en kosten ❚ Leasing ❚ Belastinglatenties (IAS 12) ❚ Goodwill ❚ Andere ❚ Winstverdeling: vergoeding van het kapitaal Eigen vermogen van de moedermaatschappij, volgens IFRS (maar exclusief IAS 32, IAS 39 en IFRS 4)

KBC

KBC Groep (pro forma)

9 148

11 005

-372 82 106 8 18 0 2 498 9 489

-414 78 111 8 7 -9 15 458 11 259

* Exclusief de invloed van IAS 32, IAS 39 en IFRS 4.

169 de rentevoet die precies de verwachte stroom van toekomstige contante betalingen tot de vervaldatum of tot de volgende marktconforme renteherziening verdisconteert naar de actuele nettoboekwaarde van het financieel actief of de financiële verplichting. Die berekening omvat alle vergoedingen, transactiekosten en door contractpartijen betaalde of ontvangen provisies. Het grootste verschil met de Belgische GAAP bestaat erin dat de provisies die makelaars ontvangen voor de verkoop van financiële instrumenten volgens IFRS worden opgenomen in de effectieve rentevoet en volgens de Belgische GAAP rechtstreeks worden opgenomen in het resultaat van het boekjaar.

Reële waarde (fair value) van financiële instrumenten a Vastrentende effecten − beleggingsportefeuille In IAS 39 wordt een onderscheid gemaakt tussen beleggingen tot einde looptijd aangehouden (Held to Maturity − HTM) en beleggingen beschikbaar voor verkoop (Available for Sale − AFS). Verder kunnen financiële activa worden aangeduid als zijnde tegen reële waarde via winst of verlies (Financial Instruments at Fair Value − FIFV). HTM-beleggingen worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs. AFS- en FIFV-beleggingen worden gewaardeerd tegen reële waarde. Wijzigingen van de reële waarde van AFS-beleggingen worden opgenomen in het eigen vermogen tot de verkoop of bijzondere waardevermindering van de beleggingen. In dat geval zal het resultaat van de cumulatieve herwaardering worden opgenomen in de nettowinst of het nettoverlies. Wijzigingen van de reële waarde van FIFV-beleggingen worden opgenomen in het resultaat van het boekjaar. Volgens de Belgische GAAP bestaat dat onderscheid in de beleggingsportefeuille niet. Vastrentende beleggingen

in de beleggingsportefeuille worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs. b Aandelen − beleggingsportefeuille Aandelen in de beleggingsportefeuille kunnen worden aangeduid als zijnde tegen reële waarde via winst of verlies (FIFV) of beschikbaar voor verkoop (AFS) en worden in beide gevallen gewaardeerd tegen reële waarde. Niet-gerealiseerde meer- of minderwaarden op AFS-aandelen worden opgenomen in het eigen vermogen tot de verkoop of bijzondere waardevermindering. In dat geval wordt het resultaat van de cumulatieve herwaardering opgenomen in het resultaat van het boekjaar. Niet-gerealiseerde meer- of minderwaarden op FIFV-aandelen worden opgenomen in het resultaat van het boekjaar. Volgens de Belgische GAAP worden aandelen in de beleggingsportefeuille van het bankbedrijf gewaardeerd tegen kostprijs, tenzij hun marktwaarde op de balansdatum lager is. In dat geval worden ze gewaardeerd tegen marktwaarde (LoCoM-principe). Aandelen in de beleggingsportefeuille van de verzekeraar worden opgenomen tegen kostprijs en waardeverminderingen worden opgenomen op basis van specifieke waardeverminderingsregels, die aanzienlijk verschillen van de regels van IAS 39. c Derivaten niet aangehouden voor handelsdoeleinden Volgens IAS 39 zijn alle derivaten handelsderivaten, tenzij ze worden aangeduid als effectieve dekkingsinstrumenten. Volgens IAS 39 moeten dekkingsderivaten worden gewaardeerd tegen reële waarde. Wijzigingen van de reële waarde moeten worden opgenomen in het resultaat van het boekjaar in geval van reële-waardeafdekkingen (fair value hedges) of in het eigen vermogen in geval van kasstroomafdekkingen (cash flow hedges).

Overige informatie


Resultaten  IFRS* (In miljoenen euro)

170

Nettorente-inkomsten Bruto verdiende premies (verzekeringen) Dividendinkomsten Nettowinst uit financiële instrumenten tegen reële waarde Netto gerealiseerde winst uit voor verkoop beschikbare activa Nettoprovisie-inkomsten Overige opbrengsten Bruto-opbrengsten Exploitatiekosten Waardeverminderingen wrv. op leningen en vorderingen wrv. op activa beschikbaar voor verkoop (AFS) Bruto technische lasten (verzekeringen) Nettoresultaat uit afgestane herverzekering Resultaat uit deelnemingen in ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode Winst voor belastingen Belastingen Belangen van derden Nettowinst − groepsaandeel

KBC


3 687 5 158 214 647 513 1 029 308 11 555 -4 200 -379 -201 -165 -4 633 -68 55 2 329 -498 -172 1 659

3 833 5 158 231 725 503 1 404 479 12 333 -4 944 -365 -198 -150 -4 633 -68 22 2 345 -537 -193 1 615

1 758

1 682

39 -34 5 -92 0 -7 -10 1 659

89 -35 3 -97 0 2 -30 1 615

Aansluiting nettowinst B-GAAP versus IFRS* Geconsolideerde winst, deel van de groep, volgens Belgische GAAP IFRS-aanpassingen, exclusief IAS 32, IAS 39 en IFRS 4 ❚ Afschrijving van goodwill ❚ Toepassing van IAS 19 (werknemersvoordelen) ❚ Materiële en immateriële vaste activa ❚ Voorzieningen voor andere risico’s en kosten ❚ Leasing ❚ Belastinglatenties (IAS 12) ❚ Andere Nettowinst − groepsaandeel, volgens IFRS (maar exclusief IAS 32, IAS 39 en IFRS 4) * Exclusief de invloed van IAS 32, IAS 39 en IFRS 4, voorlopig en niet geaudit; nog onderhevig aan wijzigingen.

Volgens de Belgische GAAP worden deze derivaten gewaardeerd tegen kostprijs. IFRS 4 Voorzieningen voor egalisatie: IFRS 4 staat geen voorzieningen toe voor mogelijke claims op grond van contracten die op de datum van de verslaggeving niet bestaan, zoals de voorzieningen voor egalisatie, wat de Belgische GAAP wel toestaan. IFRS maakt een onderscheid tussen verzekeringscontracten en beleggingscontracten met en zonder DPF (Discretionary Participation Feature), terwijl de Belgische GAAP dat onderscheid niet maken. Verzekeringscontracten en beleggingscontracten met DPF blijven opgenomen volgens de Belgische GAAP-regels. Beleggingscontracten zonder DPF worden volgens IFRS 32 of IFRS 39 gewaardeerd op basis van deposit accounting. Zie verder onder waarderingsregels. Liability adequacy test: bovenop de Belgische GAAP moeten verplichtingen met betrekking tot verzekeringscon-

tracten of beleggingscontracten met DPF worden gewaardeerd aan de hand van de liability adequacy test. Tekorten moeten rechtstreeks worden opgenomen in winst of verlies.

Voorlopige IFRS-cijfergegevens In de tabellen worden de openingsbalans van het eigen vermogen op 1 januari 2004, de resultaten over 2004 en de balans op 31 december 2004 volgens IFRS weergegeven (inclusief een aansluiting van de nettowinst en het eigen vermogen volgens IFRS en volgens Belgische boekhoudnormen). De wijzigingen als gevolg van IAS 32, IAS 39 en IFRS 4 werden nog niet opgenomen in deze tabellen. De aansluiting gebeurt voor KBC en, pro forma, ook voor de nieuwe Groep (KBC Groep − zie hoofdstuk Fusie van KBC en Almanij achteraan in dit jaarverslag). De IFRS-gegevens met betrekking tot de resultaten over 2004 en de balans op 31 december 2004 zijn voorlopig en niet geaudit; de definitieve, geaudite cijfers kunnen dus nog afwijken van wat in de tabellen is vermeld.


Balans  IFRS* (In miljoenen euro) Geldmiddelen en tegoeden bij de centrale bank Schatkistpapier en ander kortlopend schuldpapier dat in aanmerking komt voor herdiscontering bij de centrale bank Leningen en voorschotten aan banken Leningen en voorschotten aan cliënten Effecten Afgeleide financiële instrumenten Vastgoedbeleggingen Deel van de herverzekeraar in de technische voorzieningen (verzekeringen) Overlopende rekeningen actief Overige activa Belastingvorderingen Vaste activa aangehouden voor verkoop Investeringen in geassocieerde deelnemingen Goodwill en andere immateriële vaste activa Materiële vaste activa Totaal activa Deposito’s van banken Deposito’s van cliënten en schuldpapier Afgeleide financiële instrumenten Bruto technische voorzieningen Schulden m.b.t. investeringscontracten Overlopende rekeningen passief Overige passiva Belastingverplichtingen Langlopende passiva beschikbaar voor verkoop Voorzieningen voor risico’s en kosten Achtergestelde schulden Totaal eigen vermogen ❚ Eigen vermogen van de moedermaatschappij ❚ Belangen van derden Totaal verplichtingen en eigen vermogen

KBC


1 374

1 553

2 160

8 078

27 065 106 798 90 887 15 376 158 258 2 948 1 707 555 0 615 650 1 782 252 334 42 460 141 955 17 728 13 259 3 931 2 384 11 768 571 0 471 5 653 12 154 10 641 1 513 252 334

38 463 111 177 98 862 15 376 169 258 3 504 2 435 671 0 1 228 1 086 2 300 285 163 55 083 157 712 17 728 13 259 3 931 2 743 12 588 672 0 580 6 768 14 099 12 328 1 771 285 163

10 519

11 902

-406 87 14 9 10 39 0 369 10 641

-450 81 14 9 11 80 7 674 12 328

Aansluiting eigen vermogen B-GAAP versus IFRS* Eigen vermogen, volgens Belgische GAAP IFRS-aanpassingen, exclusief IAS 32, IAS 39 en IFRS 4 ❚ Toepassing van IAS 19 (werknemersvoordelen) ❚ Materiële en immateriële vaste activa ❚ Voorzieningen voor andere risico’s en kosten ❚ Leasing ❚ Belastinglatenties (IAS 12) ❚ Goodwill ❚ Andere ❚ Winstverdeling: vergoeding van het kapitaal Eigen vermogen van de moedermaatschappij, volgens IFRS (maar exclusief IAS 32, IAS 39 en IFRS 4) * Exclusief de invloed van IAS 32, IAS 39 en IFRS 4, voorlopig en niet geaudit; nog onderhevig aan wijzigingen.

De methodologie voor het opstellen van de pro-formacijfers van KBC Groep wordt kort uitgelegd in het hoofdstuk Fusie van KBC en Almanij.

171

Overige informatie


Internationale aanwezigheid van KBC Dit overzicht geeft een vereenvoudigd beeld van het buitenlandse netwerk van KBC Bank en de belangrijkste dochter- en kleindochtermaatschappijen en participaties van de KBC-groep in het binnen- en buitenland.

172 Eerste thuismarkt: België ADD Almarisk Antwerpse Diamantbank CBC Banque Centea Fidea Fin-Force VTB-VAB International Factors KBC Asset Management KBC Bank KBC Investco KBC Lease KBC Securities KBC Verzekeringen Secura

Tweede thuismarkt: Centraal-Europa Argosz (Hongarije) CˇSOB (Tsjechië en Slowakije) CˇSOB Pojisˇt’ovna (Tsjechië) CˇSOB Poist’ovnˇa (Slowakije) K&H Bank (Hongarije) K&H Life (Hongarije) KBC Lease (Hongarije, Polen) Kredyt Bank (Polen) NLB Vita (Slovenië) Nova Ljubljanska banka (Slovenië) Patria Finance (Tsjechië) WARTA en WARTA VITA (Polen)

Verenigde Staten

Mexico

Duitsland Nederland Verenigd Koninkrijk Ierland België Frankrijk Luxemburg Zwitserland Spanje Italië


Rest van Europa

Buiten Europa

Assurisk (Luxemburg) Banque Diamantaire (Suisse) (Zwitserland) IIB Bank (Ierland) KBC Asset Management Limited (Ierland) KBC Bank (kantoren in Frankrijk, het VK en Ierland, vertegenwoordigingskantoor of network desks in Turkije, Italië en Spanje, structured finance units in Ierland en het VK) KBC Bank Deutschland (Duitsland) KBC Bank Nederland (Nederland) KBC Clearing (Nederland) KBC Finance Ireland (Ierland) KBC Financial Products (VK) KBC IFIMA (Nederland) KBC Lease (VK, Nederland, Frankrijk, Luxemburg, Duitsland, Zwitserland) KBC Peel Hunt (VK) KBC Securities (Frankrijk) Lucare (Luxemburg) Orbay (Nederland) VITIS Life (Luxemburg)

Antwerpse Diamantbank (India, VS, Hongkong) KBC Bank (kantoren in China, Hongkong, Maleisië, Filippijnen, Singapore, Taiwan en de VS, vertegenwoordigingskantoren in India, Iran en Mexico, structured finance units in de VS, Hongkong en Australië, marketing office in Maleisië) KBC Asset Management (VS, China) KBC Bank Singapore (Singapore) KBC Financial Products (VS, Japan, Hongkong)

173

Tsjechië Slovenië Polen Slowakije Hongarije Japan Volksrepubliek China

Turkije Iran

Hongkong Taiwan

India

Filippijnen Singapore

Maleisië

Australië

Overige informatie


GLOSSARIUM GEBRUIKTE RATIO’S In de tabel worden de meest gebruikte ratio’s uit dit jaarverslag gedefinieerd. CAD-ratio KBC Bank

[geconsolideerd reglementair eigen vermogen KBC Bank] / [totaal risicogewogen volume KBC Bank]. Gedetailleerde berekening in hoofdstuk Geconsolideerde jaarrekening, onder Solvabiliteit.

Dekkingsratio

[bedrag uitstaande waardeverminderingen voor non-performing kredieten] / [totaal uitstaand bedrag non-performing kredieten]. In voorkomend geval worden in de teller ook de uitstaande waardeverminderingen voor nog performing kredieten en de algemene waardeverminderingen bijgeteld.

Dividend per aandeel

[bedrag dividenduitkering] / [aantal dividendgerechtigde aandelen per einde periode]. Het nettodividend per aandeel houdt rekening met de roerende voorheffing op aandelen.

[geconsolideerd solvabiliteitskapitaal KBC Verzekeringen, exclusief niet-gerealiseerde meerExpliciete solvabiliteitsratio KBC Verzekeringen en minderwaarden] / [vereiste solvabiliteitsmarge]. Gedetailleerde berekening in hoofdstuk Geconsolideerde jaarrekening, onder Solvabiliteit. Exploitatieresultaat per aandeel

[brutobedrijfsinkomsten min algemene beheerskosten] / [aantal dividendgerechtigde aandelen per einde periode]

Gecombineerde ratio schadeverzekeringen

[nettoschadelast / netto verdiende premies] + [nettokosten / netto geboekte premies]. Ratio betreft alleen de schadeverzekeringen.

[geconsolideerd solvabiliteitskapitaal KBC Verzekeringen, inclusief niet-gerealiseerde meerImpliciete solvabiliteitsratio KBC Verzekeringen en minderwaarden] / [vereiste solvabiliteitsmarge]. Gedetailleerde berekening in hoofdstuk Geconsolideerde jaarrekening, onder Solvabiliteit.

174

Koers-winstverhouding

[slotkoers aandeel] / [nettowinst per aandeel]

Kosten-inkomstenratio, bankbedrijf

[algemene beheerskosten, bankbedrijf] / [brutobedrijfsinkomsten, bankbedrijf]

Kredietverliesratio

[nettotoevoeging aan specifieke waardeverminderingen] / [gemiddelde brutovorderingen op cliënten]

Nettoactiefwaarde per aandeel

[eigen vermogen, niet-gerealiseerde meeren minderwaarden op aandelen en onmiddellijk van het eigen vermogen afgeboekte goodwill verbonden aan overnames in 1999, 2000 en 2001] / [ aantal aandelen per einde periode]

Nettowinst per aandeel

[geconsolideerde winst, deel van de groep] / [aantal dividendgerechtigde aandelen per einde periode]

Non-performing ratio

[uitstaand bedrag van non-performing kredieten [leningen waarvan rente- of hoofdsombetalingen meer dan 90 dagen achterstallig zijn)] / [totale uitstaande kredietportefeuille]. In de berekening van deze ratio wordt de historische portefeuille van CˇSOB (die volledig is afgedekt door waarborgen en waardeverminderingen), niet meegeteld.

Rendement op eigen vermogen

[geconsolideerde winst, deel van de groep] / [gemiddeld eigen vermogen]. De berekening houdt rekening met de derogatie vanwege de CBFA wat betreft de onmiddellijke afboeking van het eigen vermogen van de betaalde goodwill verbonden aan de overnames in 1999, 2000 en 2001.

Rendement op toegewezen eigen vermogen [van een activiteitsdomein)

Zie Rendement op eigen vermogen. De gebruikte winst en eigen vermogen voor een activiteitsdomein zijn berekend volgens een specifieke methodologie, die onder meer uitgaat van een gelijke Tier 1-ratio (7%) voor elk activiteitsdomein en ook bepaalde opbrengsten en kosten aan een restpost (groepsitem) toewijst.

Rendement op totale activa

[geconsolideerde winst, deel van de groep] / [gemiddeld balanstotaal]

Tier 1-ratio KBC Bank

[geconsolideerd Tier 1-kapitaal KBC Bank] / [totaal risicogewogen volume KBC Bank]. Gedetailleerde berekening in hoofdstuk Geconsolideerde jaarrekening, onder Solvabiliteit.

Uitkeringsratio

[dividenduitkering boekjaar] / [geconsolideerde nettowinst, deel van de groep]


175

Ornette Coleman

176

Fusie van KBC en Almanij Creatie van een nieuwe Groep Op 2 maart 2005 keurden de Buitengewone Algemene Vergaderingen van Aandeelhouders van KBC Bankverzekeringsholding (verder KBC) en Almanij de structuurwijziging van de Almanij-KBC-groep door middel van een fusie door overname van Almanij door KBC Bankverzekeringsholding goed. De operatie leidt tot een eenvoudiger, meer gestroomlijnde groepsstructuur, waarbij één enkele entiteit de onderliggende vennootschappen KBC Bank, KBC Verzekeringen, KBC Asset Management, Kredietbank SA Luxembourgeoise (KBL) en Gevaert controleert (zie schema). De nieuwe entiteit draagt de naam KBC Groep NV (verder in dit hoofdstuk wordt met KBC Groep NV de niet-geconsolideerde entiteit bedoeld, en met KBC Groep de geconsolideerde entiteit). Voorafgaand aan de eigenlijke fusie van Almanij en KBC werd een onvoorwaardelijk openbaar bod tot aankoop in contanten uitgebracht op de KBL-aandelen die nog niet in bezit waren van Almanij of haar dochtermaatschappijen. De biedprijs per KBL-aandeel bedroeg 150 euro per gewoon aandeel en 135 euro per preferent aandeel. Deze inkoop werd deels gefinancierd met bestaande liquiditeiten en deels door de activering van een bestaand Commercial Paper-programma. Het openbaar bod werd beëindigd op 14 februari 2005; op die datum bezat Almanij 96,6% van KBL. Naar aanleiding van de fusie van Almanij en KBC kregen Almanij-aandeelhouders nieuwe KBC Groep-aandelen, gebaseerd op een ruilverhouding van 1,35 nieuwe KBC Groep-aandelen per Almanij-aandeel. De wettelijke status van de aandelen van de nieuwe KBC Groep is dezelfde als die van de KBC-aandelen van vóór de fusie. Na de fusieoperatie (op 3 maart 2005) bedroeg het aantal KBC Groep-aandelen in omloop 366 423 447. De bestaande kernaandeelhouders van Almanij, die al door een aandeelhoudersovereenkomst waren verbonden, samen met de Maatschappij voor Roerend Bezit van de Boerenbond (MRBB), die toetrad tot de aandeelhoudersovereenkomst, vormen de kernaandeelhouders van de nieuwe Groep en houden samen een meerderheidsaandeel aan in de nieuwe KBC Groep (50,1% op 3 maart 2005 − een additionele 3,3% wordt door maatschappijen van KBC Groep aangehouden). Meer informatie wordt verstrekt in de fusieprospectus, hoofdstuk VI, onder 4 Aandeelhoudersstructuur.

Pat Metheny

Jazzfestival van NLB

NLB sponsort het bekende Jazz Festival Ljubljana. Veel mensen genieten hier gedurende enkele dagen van de grote namen uit de jazzmuziek. En dat in een uitge-

sproken zomerse sfeer, in het prachtige historische kader van de Sloveense hoofdstad. Op de foto Pat Metheny en Ornette Coleman.

177 In het schema volgt een vereenvoudigde voorstelling van de structuur van de Almanij-KBC-groep op 2 maart 2005, vóór en na de fusieoperatie zoals hierboven beschreven.

Rationale van de transactie De nieuwe structuur, waarbij alle operationele entiteiten onder één beursgenoteerde vennootschap komen, zorgt voor een verhoogde transparantie en, nog belangrijker, voor eenheid van strategie, kapitaal en bestuur in de Groep. De nieuwe, tot één gemaakte leidingstructuur maakt een veel directere aansturing van de operationele entiteiten mogelijk, inclusief het realiseren van synergieën tussen de groepsmaatschappijen. De meer gediversifieerde activiteitenportefeuille van de nieuwe Groep leidt bovendien tot een evenwichtiger risicoprofiel. Het risicomanagement, de kapitaalallocatie, de toezichtsfuncties en diverse staffuncties (zoals bedrijfscommunicatie) worden georganiseerd op groepsniveau. De efficiëntie wordt daarbij nog bevorderd door het realiseren van potentiële synergieën binnen de Groep op diverse domeinen, waaronder, bij wijze van voorbeeld, private banking (KBL en het private-bankingnetwerk in België), private equity (Gevaert en KBC Investco) en vastgoed (Gevaert en KBC Bank). Ook de mogelijkheid tot samenwerken op andere gebieden, zoals assetmanagement en marktactiviteiten, wordt onderzocht. Het KBC Groep NV-aandeel krijgt bovendien een sterk verhoogde liquiditeit, dankzij de samenvoeging van twee beursgenoteerde entiteiten. De free float van het KBC Groep NV-aandeel stijgt van ongeveer 30% naar ongeveer 47%. Hierdoor verhoogt de zichtbaarheid van de nieuwe Groep op de aandelen- en obligatiemarkten op significante wijze. Daarnaast verwacht de Groep ook een hoger gewicht in diverse aandelenindexen, een grotere aantrekkingskracht van het aandeel voor beleggers en een grotere

(research)interesse voor het aandeel bij andere banken en beurshuizen. De aandeelhoudersstabiliteit wordt gewaarborgd door de kernaandeelhouders, die een meerderheidsaandeel in de nieuwe Groep aanhouden en in dat verband ook een aandeelhoudersovereenkomst hebben afgesloten. Die verbintenis, samen met de hoge solvabiliteit, goede rentabiliteit en de strikte focus, is een garantie voor het uitvoeren van de strategische ontwikkeling van de Groep op lange termijn.

Strategie van de nieuwe Groep De nieuwe Groep combineert de focus op bankverzekeren (inclusief het unieke bankverzekeringsmodel) van het vroegere KBC met de expertise van KBL op het gebied van private banking en die van Gevaert op het stuk van private equity. Geografisch focust de nieuwe Groep op België en CentraalEuropa voor haar retailbankverzekeringsactiviteiten en diensten aan bedrijven (aangevuld met een beperkte aanwezigheid in een aantal andere Europese landen), en op heel Europa voor private-bankingactiviteiten. Centraal-Europa − waar de aanwezigheid gefocust blijft op Tsjechië, Slowakije, Hongarije, Polen en Slovenië − en het pan-Europese private-bankingnetwerk (meer dan honderd locaties in elf landen, België meegerekend) blijven naar verwachting de langetermijnwinstmotoren voor de nieuwe KBC Groep. Efficiëntie blijft een belangrijke doelstelling. De kostenbeheersingsmaatregelen, inclusief het streven naar producten procesvereenvoudiging en de diverse samenwerkingsprojecten met andere financiële instellingen, die al eerder in de onderscheiden groepsmaatschappijen waren opgezet, blijven onverminderd bestaan en worden aangevuld met synergieën (aan inkomsten- en kostenkant) als gevolg van de nieuwe samenwerking binnen de Groep.


Jaarverslag van KBC −  ❚ Fusie van KBC en Almanij ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Fusie van KBC en Almanij ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Fusie van KBC en Almanij ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Fu

Structuur onmiddellijk vo´o´r de reorganisatie (na bod op KBL) MRBB

16,1%

Free float

28,6%

53,3%

Kernaandeelhouders

Almanij 1 67,2% 30,6%

KBC 2 100%

KBC Bank

100%

KBC Verzekeringen

96,7%

KBL

100%

Gevaert

100% (direct en indirect)

KBC Asset Management

1 Almanij-aandelen bij Almanij-groepsmaatschappijen vertegenwoordigen ongeveer 2% van het aandelenkapitaal.

178

2 KBC-aandelen bij KBC-groepsmaatschappijen vertegenwoordigen ongeveer 2% van het aandelenkapitaal.

De Groep streeft, zoals dat ook vo´o´r de fusie het geval was bij de onderscheiden maatschappijen, naar een sterke solvabiliteit en wil eveneens haar hoge kredietratings behouden. In dat verband bevestigden de drie internationale ratingbureaus (S&P’s, Moody’s en Fitch) dat zowel de langetermijnratings van de holdingmaatschappij als die van KBC Bank en van KBC Verzekeringen behouden blijven.

Kerncijfers van de nieuwe Groep De nieuwe KBC Groep is een belangrijke financiële groep in het eurogebied. Wat bankieren betreft, behoort de groep tot de top-tien in Euroland, met een marktkapitalisatie van meer dan 22 miljard euro (midden februari 2005). De nieuwe Groep is een top-driespeler in België, met sterke posities wat betreft retailbankverzekeren, assetmanagement, private banking en bedrijfsbankieren, blijft een van de grootste groepen in de Centraal-Europese regio en bezit een uitgebreid private-bankingnetwerk in West-Europa en een aanwezigheid met een bedrijvenbanknetwerk in geselecteerde landen buiten België en Centraal-Europa. De tabel op p. 180 geeft een aantal kerncijfers voor de nieuwe Groep (opgesteld volgens Belgische boekhoudnormen, niet-geauditeerd). De pro-formacijfergegevens van KBC Groep werden opgesteld rekening houdend met de fusie van KBC Bankverzekeringsholding en Almanij. De resultaten werden berekend alsof deze verrichting werd doorgevoerd op 1 januari 2004. Als basis van de pro-formacijfergegevens van KBC Groep worden de balans en de resultatenrekening van Almanij over 2004 genomen. Daarin wordt het belang van derden in KBC verschoven naar het groepsbelang. Pro-formacijfers, opgesteld volgens IFRS, worden verstrekt in het hoofdstuk Overige informatie. Voor de berekening van de pro-formacijfers wordt verwezen naar de bovenvermelde methodiek in verband met de B-GAAP-cijfers (waarbij echter als basis de IFRScijfers van Almanij worden genomen).

Corporate Governance Algemeen Zoals bij KBC Bankverzekeringsholding is ook bij KBC Groep NV de bestuurs- en toezichtsstructuur gebaseerd op een onderscheid tussen: ❚ het bestuur van KBC Groep NV, dat autonoom wordt gevoerd door het Directiecomité (in de zin van artikel 524bis van het Wetboek van Vennootschappen), dat initieel zal zijn samengesteld uit gedelegeerd bestuurders en optreedt in het kader van de door de Raad van Bestuur uitgestippelde algemene strategie; en ❚ de bepaling van de algemene strategie van KBC Groep NV, het toezicht op het beleid gevoerd door het Directiecomité, de bevoegdheid om leden van het Directiecomité te benoemen en af te zetten en de uitoefening van specifieke bevoegdheden, vastgelegd in het Wetboek van Vennootschappen, de statuten of de regeling met de CBFA inzake de principes van Internal Governance voor KBC Groep als geheel (onder andere KBC Groep NV, KBC Bank, KBC Verzekeringen, KBC Asset Management en KBL) (de Regeling met de CBFA inzake Internal Governance), taken die behoren tot de bevoegdheid van de Raad van Bestuur. Deze dualistische bestuurs- en toezichtsstructuur wordt vastgelegd in de statuten van KBC Groep NV en in de Regeling met de CBFA inzake Internal Governance.

Nieuwe Belgische Corporate Governance-code KBC Groep NV zal de aanbevelingen uit de Belgische code over Corporate Governance voor Belgische genoteerde vennootschappen (de Corporate Governance Code) naleven, behalve wanneer, gezien de aard van de activiteiten uitgevoerd door KBC Groep NV en/of KBC Groep, voorschriften die op deze activiteiten van toepassing zijn of specifieke omstandigheden anders zouden vereisen, in welk geval deze afwijking zal worden uitgelegd (comply or explain).

Jaarverslag van KBC −  ❚ Fusie van KBC en Almanij ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Fusie van KBC en Almanij ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Fusie van KBC en Almanij ❚ Jaarverslag van KBC −  ❚ Fusie van KBC en A

Structuur onmiddellijk na de reorganisatie Free float

46,6%

50,1%

Kernaandeelhouders (inclusief MRBB)

KBC Groep NV* 100%

KBC Bank

100%

KBC Verzekeringen

100% (direct en indirect)

KBC Asset Management

100%

96,7%

KBL

Gevaert

* KBC Groep-aandelen bij maatschappijen uit de KBC Groep vertegenwoordigen ongeveer 3% van het aandelenkapitaal.

179 De Code werd uitgegeven in december 2004 op initiatief van de CBFA, het Verbond van Belgische Ondernemingen en Euronext Brussels en trad in werking op 1 januari 2005. KBC Groep NV zal de voornaamste aspecten van haar Corporate Governance, zoals haar governancestructuur, het charter van de Raad van Bestuur en zijn comités, naast andere belangrijke thema’s (bijvoorbeeld de vergoedingspolitiek) beschrijven in een Corporate Governance-charter dat uiterlijk eind 2005 op de website van KBC Groep NV zal worden geplaatst en regelmatig zal worden bijgewerkt. KBC Groep NV zal ook een Corporate Governance-hoofdstuk opnemen in haar jaarverslag over het boekjaar 2005, waarin meer feitelijke informatie over de Corporate Governance zal worden opgenomen, zoals onder meer wijzigingen in de Corporate Governance van de vennootschap en relevante gebeurtenissen die plaatsvonden tijdens het besproken jaar, waaronder de benoeming van nieuwe bestuurders, de aanstelling van comitéleden, de jaarlijkse vergoeding ontvangen door de leden van de Raad van Bestuur, en toelichtingen, waar nodig, bij de eventuele niet-naleving van de Corporate Governance-code. De belangrijkste Corporate Governance-principes die de KBC Groep NV zal toepassen en die zullen worden weerspiegeld in de respectieve charters van de Raad van Bestuur, de verscheidene gespecialiseerde comités opgericht door de Raad van Bestuur en het Directiecomité, worden verder in dit hoofdstuk samengevat.

Raad van Bestuur De vennootschap zal worden bestuurd door een Raad van Bestuur van ten minste 12 en ten hoogste 27 leden, al dan niet aandeelhouders, benoemd door de Algemene Vergadering. De onafhankelijke bestuurders van KBC Groep NV mogen niet optreden als onafhankelijke bestuurders van andere vennootschappen van KBC Groep. De samenstelling van de Raad van Bestuur zal een vertegenwoordiging van de verschillende stakeholders van KBC Groep NV weer-

spiegelen, en de Raad zal bijgevolg zijn samengesteld uit vertegenwoordigers van de kernaandeelhouders, onafhankelijke bestuurders en uitvoerend bestuurders die lid zijn van het Directiecomité (gedelegeerd bestuurders). Alle uitvoerend bestuurders van KBC Groep NV zullen gedelegeerd bestuurders zijn. De bestuurders kunnen worden benoemd voor een hernieuwbare termijn van maximaal zes jaar, maar zullen in principe worden benoemd voor een hernieuwbare termijn van maximaal vier jaar. Elk voorstel tot benoeming van een bestuurder door de Algemene Vergadering zal vergezeld zijn van een aanbeveling door de Raad van Bestuur gebaseerd op het advies van het Benoemingscomité. Het Benoemingscomité zal de Raad van Bestuur ook adviseren in het geval dat een bestuursmandaat openvalt en de overblijvende bestuurders voorlopig in de vacature voorzien. De voorzitter en de ondervoorzitter van de Raad van Bestuur zullen door de Raad van Bestuur worden verkozen onder zijn leden. De voorzitter van de Raad van Bestuur zal worden verkozen en afgezet op voorafgaand eensluidend advies van de CBFA en mag geen lid zijn van het Directiecomité. De Raad van Bestuur is bevoegd om alle handelingen te verrichten die nodig of dienstig zijn voor het realiseren van het doel van de vennootschap, behoudens die waarvoor volgens de wet, de statuten, of de Regeling met de CBFA inzake Internal Governance uitdrukkelijk een ander vennootschapsorgaan bevoegd is. Toezicht op het beheer Naast de taken die hem door het Wetboek van Vennootschappen zijn opgedragen (zoals het vaststellen van de geconsolideerde en de niet-geconsolideerde jaarrekeningen en de jaarverslagen, het vaststellen van de agenda van de Algemene Vergadering en van het voorstel tot winstverdeling), bewaakt de Raad van Bestuur de maandelijkse resultaten van de rechtstreekse dochtervennootschappen en hun respectieve dochtervennootschappen en neemt hij kennis van



Geconsolideerde kerncijfers nieuwe KBC Groep (BGAAP) (In miljoenen euro)

31-12-2004 (pro forma)

Balanstotaal Eigen vermogen Totaal risicodragend vermogen Vorderingen op cliënten Cliëntendeposito’s en schuldbewijzen Technische voorzieningen verzekeringen (inclusief tak 23) Marktkapitalisatie (in miljarden euro, midden februari 2005) Personeel (in VTE) Cliënten (aantal) Geconsolideerde winst, deel van de Groep

282 015 11 902 20 434 111 077 164 020 17 190 22 51 000 11 miljoen 1 682

180 de kwartaalresultaten en de werkzaamheden van de comités opgericht door de Raad van Bestuur.

Raad van Bestuur, worden vergoed met een presentiegeld per bijgewoonde vergadering van het comité.

In de toezichthoudende activiteiten van de Raad van Bestuur zal een sleutelrol worden uitgeoefend door het Auditcomité (zie hieronder).

KBC Groep NV staat geen kredieten toe aan bestuurders. Dergelijke kredieten kunnen evenwel worden toegestaan door KBC Bank overeenkomstig artikel 28 van de Bankwet, wat betekent dat kredieten kunnen worden verleend tegen de cliëntvoorwaarden.

Toezicht op dochtervennootschappen en vennootschappen waarin een deelneming wordt gehouden Aangezien KBC Groep NV een vennootschap is waarvan het maatschappelijk doel is het houden en beheren van haar deelnemingen in haar rechtstreekse dochtervennootschappen, zullen de besprekingen van de Raad van Bestuur toegespitst zijn op het toezicht op de activiteiten en de resultaten van deze vennootschappen. De Raad van Bestuur ziet toe op de ontwikkelingen bij de onrechtstreekse dochtervennootschappen in het kader van de rapportering over de geconsolideerde resultaten. Telkens wanneer zich belangrijke ontwikkelingen voordoen bij deze vennootschappen, zal de Raad van Bestuur hierover worden ingelicht op een ad-hocbasis. Alle rechtstreekse dochtervennootschappen zullen eveneens Auditcomités hebben. De voorzitter van het Auditcomité van KBC Groep NV zal ook de auditcomités van de meeste dochtervennootschappen, actief in het banken verzekeringswezen, voorzitten. Vergoedingen De vergoeding van niet-uitvoerend bestuurders zal uitsluitend bestaan uit een vaste jaarlijkse vergoeding en presentiegeld per bijgewoonde vergadering van de Raad van Bestuur (vastgesteld door de Algemene Vergadering). Bovendien zullen niet-uitvoerend bestuurders die deel uitmaken van gespecialiseerde comités, opgericht door de

Directiecomité De Raad van Bestuur stelt een Directiecomité samen in de zin van artikel 524bis van het Wetboek van Vennootschappen dat in zijn initiële samenstelling is samengesteld uit zijn leden, waaraan hij zijn bevoegdheden overdraagt om KBC Groep NV te besturen. De namen van de leden van het Directiecomité en de datum waarop hun mandaat vervalt, worden vermeld in de tabel aan het einde van dit hoofdstuk. Het Directiecomité oefent zijn bevoegdheden autonoom uit, maar altijd binnen het kader van de algemene strategie vastgesteld door de Raad van Bestuur en overeenkomstig de Regeling met de CBFA inzake Internal Governance. Deze delegatie heeft geen betrekking op het algemene beleid of zaken die bij wet aan de Raad van Bestuur zijn voorbehouden. De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor het toezicht op het Directiecomité. Het Directiecomité is een collegiaal orgaan. Het is initieel samengesteld uit de voorzitters van het Directiecomité van de drie grootste groepsentiteiten, dat wil zeggen KBC Bank, KBC Verzekeringen en KBL. Later zal het Directiecomité worden gereorganiseerd volgens de belangrijkste activiteiten, ondersteund door een beperkt aantal gecentraliseerde staffuncties. Het Directiecomité kan zijn taken onder zijn leden verdelen, maar dit doet geen afbreuk aan hun collegiale verantwoordelijkheid. Lidmaatschap van het Directiecomité is de hoofdactiviteit van de betrokken personen. De voorzitter en de overige leden van het Directiecomité worden benoemd


181 door de Raad van Bestuur op voorstel van het Benoemingscomité, dat rekening houdt met de voorstellen van relevante partijen, met inbegrip van het management en de aandeelhouders. De voorzitter en de overige leden van het Directiecomité zullen worden verkozen en afgezet op voorafgaand eensluidend advies van de CBFA. De leden van het Directiecomité, zoals initieel samengesteld, verkrijgen ingevolge hun benoeming de hoedanigheid van gedelegeerd bestuurders. De Raad van Bestuur is op zodanige wijze samengesteld dat de gedelegeerd bestuurders niet de meerderheid vormen van de leden van de Raad van Bestuur. Het Directiecomité komt eenmaal per week samen, maar in elk geval telkens wanneer het belang van de vennootschap dat vereist. Het Directiecomité zal een deel van zijn bevoegdheden verder delegeren aan een aantal comités, waarvan sommige zullen worden geïnstalleerd op het niveau van KBC Groep NV, zoals verscheidene groepsrisicocomités en een Groeps-Asset-Liability Management Committee (Groeps-ALCO). Andere comités zullen worden geïnstalleerd op het niveau van één of meer dochtervennootschappen van KBC Groep NV. Vergoedingen De vergoeding van de leden van het Directiecomité wordt vastgesteld door de Raad van Bestuur op voorstel van het Vergoedingscomité. Hiervoor wordt op regelmatige tijdstippen een vergelijking gemaakt met de vergoedingsniveaus die gelden in de markt. De leden van het Directiecomité worden vergoed met een vaste maandvergoeding, een jaarlijkse variabele vergoeding (waarvan het bedrag afhankelijk is van de geconsolideerde winst van KBC Groep) en opties op KBC Groep NV-aandelen. Ze nemen ook deel in de aandelenoptieplannen die voor de medewerkers van KBC Groep worden ingevoerd. Er is een inkomensplafond van toepassing op de totale (vaste en variabele) vergoeding die jaarlijks aan elk lid van het Directiecomité wordt betaald. De vergoedingen die ze ontvangen uit hoofde van mandaten die ze uitoefenen in andere vennootschappen van KBC Groep worden verrekend met voor-

melde vergoedingen. Het stelsel van aanvullend pensioen voorziet in een aanvullend ouderdomspensioen, uitgedrukt in een jaarrente, of − als de verzekerde overlijdt en een echtgenoot of echtgenote achterlaat − een overlevingspensioen. Het aanvullende ouderdomspensioen bedraagt maximaal 33% of 36% van het jaarlijkse inkomensplafond, naargelang de begunstigde de voorzitter of een ander lid is. Het overlevingspensioen is maximaal gelijk aan 50% van dit bedrag. Chief Finance and Risk Officer Een sterk en gecentraliseerd risicobeheer wordt georganiseerd op het niveau van KBC Groep onder leiding van de Chief Finance and Risk Officer (CFRO). Hoewel de CFRO geen lid is van het Directiecomité van KBC Groep NV, zal hij automatisch worden uitgenodigd om alle Directiecomitévergaderingen bij te wonen voor de punten op de agenda die vallen binnen zijn functionele deskundigheid. Hij zal de Raad van Bestuur op geregelde tijdstippen informeren over het algemeen risicoprofiel en risicobeheer van KBC Groep en de goedkeuring vragen voor het niveau van te nemen risico’s. De taken en werking van de functie Risicobeheer zullen worden beschreven in een charter Risicobeheer dat zal worden goedgekeurd door de Raad van Bestuur vóór het einde van 2005.

Comités binnen de Raad van Bestuur Om de werkzaamheden van de Raad van Bestuur voor te bereiden en hem bij de uitoefening van zijn opdrachten bij te staan, zullen de volgende vier gespecialiseerde comités specifieke onderwerpen analyseren en de Raad van Bestuur over deze onderwerpen adviseren. De besluitneming blijft binnen de collegiale verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur. De samenstelling van deze comités is uiteengezet in de tabel aan het einde van dit hoofdstuk. Het Agendacomité bestaat uit de voorzitter van de Raad van Bestuur, de voorzitter van het Auditcomité, en bepaalde leden van het Directiecomité. Het Agendacomité komt bijeen ten minste vóór



182 elke vergadering van de Raad van Bestuur. De voorzitter van de Raad van Bestuur legt de agenda en de zaken waarover de Raad van Bestuur dient te beraadslagen vast na raadpleging van het Agendacomité. Het Auditcomité bestaat uit zeven niet-uitvoerend bestuurders, waarvan er ten minste twee onafhankelijk moeten zijn. Het Auditcomité staat de Raad van Bestuur bij in de uitvoering van zijn toezichtstaak. Zijn opdracht bestaat erin: ❚ de getrouwheid van de financiële informatie te bewaken; ❚ ten minste eenmaal per jaar de interne controle- en risicobeheerssystemen te onderzoeken om zich ervan te verzekeren dat de interne risico’s behoorlijk geïdentificeerd, beheerd en aan de Raad van Bestuur ter kennis worden gebracht; ❚ aanbevelingen te doen aan de Raad van Bestuur met betrekking tot de selectie, de benoeming of de herbenoeming van de commissaris en de voorwaarden van zijn aanwerving; ❚ het jaarlijkse auditplan van de interne auditor goed te keuren, kennis te nemen van het auditplan van de commissaris en hun verslagen te bespreken; ❚ kennis te nemen van de ontwerpen van jaarrekeningen en persberichten over de kwartaalresultaten voor ze aan de Raad van Bestuur worden voorgelegd; ❚ elke aangelegenheid die binnen zijn bevoegdheid valt te onderzoeken en zich daartoe alle relevante informatie te laten voorleggen. KBC Groep streeft ernaar de contacten en de informatie-uitwisseling tussen het Auditcomité van KBC Groep NV en de auditcomités van de relevante rechtstreekse dochtervennootschappen te optimaliseren. In dat opzicht zal één van de onafhankelijke leden van het Auditcomité van KBC Groep NV worden uitgenodigd op alle vergaderingen van de auditcomités van de relevante rechtstreekse dochtervennootschappen. Het Vergoedingscomité bestaat uit drie bestuurders, namelijk de voorzitter van de Raad van Bestuur en twee onafhankelijke bestuur-

ders. Het Vergoedingscomité wordt voorgezeten door één van de onafhankelijke bestuurders. De voorzitter van het Directiecomité zal de vergaderingen bijwonen als adviserend lid. Het Vergoedingscomité legt zijn voorstellen over de vergoedingspolitiek voor nietuitvoerend bestuurders en de daaruit resulterende voorstellen die aan de aandeelhouders moeten worden voorgelegd en over de vergoedingspolitiek voor het uitvoerend management (met inbegrip van de gedelegeerd bestuurders), ter besluitneming voor aan de Raad van Bestuur. Het Vergoedingscomité doet ook aanbevelingen over de individuele vergoeding van bestuurders, met inbegrip van bonussen en incentives op lange termijn, al dan niet gebaseerd op aandeelhouderschap, in de vorm van aandelenopties of andere financiële instrumenten. Het Benoemingscomité bestaat uit zeven leden, met name de voorzitter van de Raad van Bestuur, die ook het Benoemingscomité zal voorzitten, de voorzitter van het Auditcomité, één onafhankelijke bestuurder, drie vertegenwoordigers van de kernaandeelhouders en de voorzitter van het Directiecomité. Het Benoemingscomité legt aan de Raad van Bestuur zijn aanbevelingen betreffende de benoeming van bestuurders en leden van het Directiecomité ter goedkeuring voor.

Meer informatie Meer uitgebreide informatie over de Corporate Governance van KBC Groep NV wordt verstrekt in de fusieprospectus uitgegeven ter gelegenheid van de fusie van KBC en Almanij.


Samenstelling van de Raad van Bestuur het Directiecomité en de comités binnen de Raad van Bestuur van KBC Groep NV op  maart 

j

j

2007

j

j

2010

j

j

2009

j

j

2009

j

2007 2009

j j

j

2010

j

j

2009

j

2005 2008 2009 2009

j j j j

j j j j

2009

j

j

2010

j

j

2009

j

j

2010

j

j

j* j j

Benoemingscomité

2009

j*

Vergoedingscomité

j j j

Auditcomité

j j j j

Agendacomité

j j

Directiecomité

Vertegenwoordigers kernaandeelhouders

j j

2008 2009 2010 2007 2009 2009 2009 2009 2008

Onafhankelijke bestuurders


Voorzitter van de Raad van Bestuur Ondervoorzitter van de Raad van Bestuur Voorzitter van het Directiecomité Gedelegeerd bestuurder Gedelegeerd bestuurder Bestuurder van diverse vennootschappen Gedelegeerd bestuurder Christeyns NV en Algimo NV Voorzitter en gedelegeerd bestuurder Voeders Debaillie NV Bestuurder Alcatel NV Voorzitter Maatschappij voor Roerend Bezit van de Belgische Noël Devisch Boerenbond CVBA Frank Donck Gedelegeerd bestuurder 3D NV Gedelegeerd bestuurder Cera Beheersmaatschappij NV en Rik Donckels Almancora Beheersmaatschappij NV, voorzitter Directiecomité Cera CVBA Bestuurder Cera Beheersmaatschappij NV en Almancora Jean-Marie Géradin Beheersmaatschappij NV Professor aan de Faculteit Economische en Toegepaste Dirk Heremans Economische Wetenschappen, Katholieke Universiteit Leuven Herwig Langohr Professor Financiën en Bankwezen, INSEAD Christian Leysen Voorzitter Ahlers Group Bestuurder van divere vennootschappen en bestuurder Cera Xavier Liénart Beheersmaatschappij NV Decaan Tias Business School van de Universiteit van Tilburg Philippe Naert en Technische Universiteit Eindhoven Luc Philips Bestuurder Theodoros Roussis CEO Ravago Plastics NV Hendrik Soete Gedelegeerd bestuurder Aveve NV Alain Tytgadt Gedelegeerd bestuurder Metalunion CVBA Lid van het management Inbev NV en voorzitter van de Raad Guido Van Roey van Bestuur Cera Beheersmaatschappij NV bestuurder Cera Beheersmaatschappij NV en Germain Vantieghem Gedelegeerd Almancora Beheersmaatschappij NV Jozef Van Bestuurder De Eik NV Waeyenberge Secretaris-generaal Maatschappij voor Roerend Bezit van de Marc Wittemans Belgische Boerenbond CVBA * Voorzitter van dit comité.

Einde huidig mandaat

Hoofdfunctie

Naam Jan Huyghebaert Philippe Vlerick Willy Duron André Bergen Etienne Verwilghen Paul Borghgraef Paul Bostoen Luc Debaillie Jozef Cornu

j

j* j j

j*

j

j j j

j

j

j

j

j

j

j

j

j j

j

j* j

j

j

Secretaris van de Raad van Bestuur: Tom Debacker. Commissaris: Ernst & Young, Bedrijfsrevisoren BCV vertegenwoordigd door Daniëlle Vermaelen en Jean-Pierre Romont.

j

183



Contacten Cliënten Aanspreekpunt Tel. Fax E-mail Cliëntenservice KBC Bank Tel. Fax E-mail

184

KBC-Telecenter (op werkdagen van 8 tot 22 uur, op zaterdag en banksluitingsdagen van 9 tot 17 uur) 078 152 153 (Nederlands) 078 152 154 (Frans, Engels, Duits) 03 283 29 50 [email protected]

Adres

078 15 20 45 016 86 30 38 [email protected] KBC Bank NV, Centrale Dienst Cliëntenservice − PCS, Brusselsesteenweg 100, BE-3000 Leuven

Ombudsdienst KBC Verzekeringen Tel. Fax E-mail Adres

016 24 37 38 016 24 37 37 [email protected] KBC Verzekeringen NV, Ombudsdienst − OMB, Waaistraat 6, BE-3000 Leuven

Investeerders en analisten Contactpersonen Tel. Fax E-mail Website Adres

Luc Cool (Head of Investor Relations), Nele Kindt (Investor Relations Assistant), Marina Kanamori (CSR Communication Officer), Lucas Albrecht (Financial Communications Officer), Tamara Bollaerts (Financial Communications Assistant) 02 429 49 16 02 429 44 16 [email protected] www.kbc.com KBC Groep, Stafdirectie Strategie en Expansie − SEE, Havenlaan 2, BE-1080 Brussel

Pers Contactpersonen Tel. Fax E-mail Website Adres

Viviane Huybrecht (hoofd Persdienst en woordvoerster), Stef Leunens (perschef) 02 429 85 45 02 429 81 60 [email protected] www.kbc.com KBC Groep, Persdienst − CPR, Havenlaan 2, BE-1080 Brussel

Financiële kalender We verwijzen naar het overzicht in het hoofdstuk Informatie voor de aandeelhouders.

Hoofdredactie: Stafdirectie Strategie en Expansie − SEE, Havenlaan 2, BE-1080 Brussel Taalrevisie, vertaling, concept en vormgeving: Stafdirectie Communicatie − CMM, Brusselsesteenweg 100, BE-3000 Leuven Druk: Van der Poorten, Diestsesteenweg 624, BE-3010 Leuven Verantwoordelijk uitgever: KBC Groep NV, Havenlaan 2, BE-1080 Brussel Dit jaarverslag is gedrukt op milieuvriendelijk papier.

Jaarverslag van KBC

2004

Jaar ver sla g v an K B C Jaarverslag van KBC

Recommend Documents