05-05-1945
07-06-1947 24-06-1948
01-02-1953
22-11-1963
26-04-1986
09-11-1989
03-10-1990
Issues & maatschappelijke problemen
06-05-2002
02-11-2004
17-12-2010
Wat zijn issues & hoe ontstaan ze?
11-12-2012
11-09-2001
Gerard Bartels
Issues en maatschappelijke problemen
Wat zijn issues en hoe ontstaan ze?
Hoe heeft het zover kunnen komen? N
In de loop van de jaren negentig was milieu niet langer „top of mind‟ Waarom raakt het milieu uit de gratie? Niemand praat er meer over De kranten schrijven er niet meer over De politiek denkt er niet meer aan en over na
100 95 90
Vanaf dit punt daalt de belangstelling voor milieu
85
massa
80 75 70 65 60 55 50
45 40 35 30 25 20 15
S-vormige trend tussen 1981 en 1998
10 5
1998
1997
1996
1995
1994
1994
1993
1992
1992
1991
1990
1989
1989
1988
1987
1986
1986
1985
1984
1984
1983
1982
1981
jaar
1980
0
jaar
100 95
90 85
Het momentum of de versnelling in de belangstelling
80 75
massa
70 65 60 55 50 45 40
35 30
S-vormige trend tussen 1981 en 1998
25 20 15 10 5
1998
1997
1996
1995
1994
1994
1993
1992
1992
1991
1990
1989
1989
1988
1987
1986
1986
1985
1984
1984
1983
1982
1981
jaar
1980
0
jaar
Wat? Issues zijn controversiële maatschappelijke problemen of kwesties die het gesprek van de dag zijn;
Bijna iedereen heeft het erover: thuis, op verjaardagen en op het werk:
veel volume en massa (diffusie)
What Are The Biggest Problems FacingThis Nation? (Gallup)
Issues in Amerika 1930 – 1940
1940 – 1950
1950 – 1960
Openbare werken Landbouw Internationale handel
Defensie Internationale kwesties Huisvesting
Welzijn Transport
1960 – 1970
Gezondheidszorg Energie Natuurlijke hulpbronnen Economische politiek Onderwijs Discriminatie/Racisme
Issues in Nederland 1970 – 1980
1980 – 1990
1990 – 2000
2000 – 2010
2010 – 2020
(Kern)energie
Milieu
Minderheden
Terrorisme
Europese Unie
Inflatie
Autoverkeer
Werkloosheid
Onderwijs
Pensioenen
Woningnood
Gezondheidszorg
Sociale voorz.
Bankencrisis
Werkloosheid
Bewapening
Energievoorz.
Criminaliteit
Minderheden
Privacy
Woningnood
Veiligheid
Inkomensongelijk
Werkloosheid
Milieu (1970/71)
Kindermisbruik kerk
Fijnstof?
Issues in Leiden en Tilburg In Leiden: Tram door de Breestraat (2009/2010) In Tilburg: Adje (2007/ 2009) leidde tot politieke crisis in Tilburg. Komende gemeenteraadsverkiezingen: In Leiden tot nog toe geen (duidelijk) verkiezingsissue
Hoe? Issues onstaan door het optreden van onverwachte gebeurtenissen. Wat zijn onverwachte gebeurtenissen? Waarom kunnen ze impact hebben op
personen en de samenleving?
What is the most important problem facing America? (Gallup)
Issues in Amerika 1930 – 1940
1940 – 1950
1950 – 1960
Openbare werken
Defensie
Welzijn
Landbouw
Internationale kwesties Transport
Internationale handel
Huisvesting
1960 – 1970
Gezondheidszorg Energie Natuurlijke hulpbronnen Economische politiek Onderwijs Discriminatie/Racisme
Grote depressie Beurscrash 1929
Pearl Harbour
Onverwachte
Vijftiger jaren opbouw
Zestiger jaren: King hippies en Silent Spring Gouden Standaard
gebeurtenissen
Issues in Nederland 1970 – 1980
1980 – 1990
1990 – 2000
2000 – 2010
Kern(energie) Inflatie Woningnood Bewapening Werkloosheid Milieu (1970/71)
Milieu Autoverkeer Gezondheidszorg Energievoorz.
Minderheden Werkloosheid Sociale voorz. Criminaliteit Woningnood
Terrorisme Europese Unie Onderwijs Pensioenen Bankencrisis Werkloosheid Minderheden Privacy Veiligheid Inkomensong. Kindermisbruik kerk Fijnstof?
WAO crisis Immigratie Stijging misdaad Recessie
9/11/Twin Towers Bonuscultuur Lehman Wikileaks Kredietcrisis Snowden/NSA Fortuijn/V. Gogh Euro/Europa Priesters Pensioenleeft.
Club van Rome Tsjernobyl Energiecrisis Brundtland Krakersrellen Eigen risico Lonen en prijzen Three Miles Island
Onverwachte
gebeurtenissen
2010 – 2020
Maatschappelijk belang van issues
Issues leiden normaliter tot politieke agendering van een maatschappelijk probleem. Maar, issues kunnen ook ontaarden in een politieke crisis (België) of in een revolutie (Oekraïne: Anjerrevolutie) of zelfs in een burgeroorlog (Arabische lente in Tunesië, Libië, Egypte, Syrië)
Issues die politiek geagendeerd zijn
Wanneer kan een gebeurtenis als onverwacht worden beschouwd en tegelijkertijd impact hebben op de samenleving? Dit heet “eventsetting” 1. Gebeurtenis is verrassend als verwachtingen niet uitkomen; een onverwachte gebeurtenis zet iemand op zijn verkeerde been;
2. Daar leert men het meest van. Dat zet mensen aan het denken; 3. Een onverwachte gebeurtenis heeft impact op de samenleving als een gebeurtenis geassocieerd wordt met een maatschappelijk probleem dat al langer aan de oppervlakte aan het „sudderen‟ is: bijvoorbeeld fijnstof, snorfietsen en het afluisteren van onwetende burgers door geheime diensten (NSA en AIVD).
Een belangrijke vraag voor toekomstig onderzoek is, welke gebeurtenissen worden geassocieerd met maatschappelijke problemen? Het moment van optreden van een onverwachte gebeurtenis is niet voorspelbaar
Drie dingen zijn nodig voor een issue: (1 en 3 zijn meetbaar en voorspelbaar)
1. Probleembesef 2. Een onverwachte gebeurtenis (eventsetting)
3. Door voldoende massa/volume: diffusie (en sociale bevestiging)
Probleembesef is het verschil tussen een waargenomen toestand en een gewenste toestand x belang. Naarmate dat verschil groter wordt, gaan mensen zich ongemakkelijker voelen en groeit de maatschappelijke onvrede en kunnen sociale spanningen oplopen.
P =P xS a
b
b
Probleemadoptie = Probleembesef x diffusie Pai = {Wi ∑(|Twij | – |Tgij |)}.(ai1 * bi1 )
Probleembesef
Diffusie (sociale bevestiging)
Pa = Pb x Sb belang
waargenomen toestand gewenste toestand
Pai = {Wi ∑(|Twij | – |Tgij |)}.(ai1 * bi1 ) Probleembesef
Diffusie (sociale bevestiging)
Probleemadoptie
Pa = Pb x Sb
Belang
Pai = Wi ∑{(∫Vwij ≈ |Twij |) – (∫Vgij * |Tgij |)}.(ai1 * bi1 ) Diffusie (Sb) Komt waarneming overeen met verwachting?
Verwacht men dat de gewenste toestand gerealiseerd kan worden?
100 95 90
Wat is een goede minister? ….degene die “omhoog kijkt” Wie heeft een probleem? ….degene die uitzicht op het dal heeft
85 80
massa
75 70 65 60 55 50 45 40
35 30
De grondlegger agendasetting
25
“oogsttijd”
Imagoprobleem
20
Regeerperiode Regeerperiode Regeerperiode Regeerperiode De Boer Winsemius Nijpels Alders
15 10 5
1998
1997
1996
1995
1994
1994
1993
1992
1992
1991
1990
1989
1989
1988
1987
1986
1986
1985
1984
1984
1983
1982
1981
jaar
1980
0
jaar
Massa zorgt voor het momentum van een maatschappelijk probleem. Maatschappelijk probleem is dan het gesprek van de dag
Fase 3 Momentum: segment des stille meerderheid 30,00
20,00
10,00
0,00
-10,00
nullijn
Vanaf de nullijn 30% toename
-20,00 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998
stille meerderheid
Fase 3 Momentum: segment de achterhoede 30,00
20,00
10,00
nullijn 0,00
-10,00 Achterhoede komt niet boven nullijn uit -20,00 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998
stille meerderheid
achterhoede
Fase 3 Momentum: segment voorhoede 30,00
20,00
10,00
nullijn 0,00
-10,00
Vanaf de nullijn 15% toename voor de voorhoede: massa 15% + 30%
-20,00 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998
voorhoede
Fase 3 Momentum: segment bezorgde burgers 30,00
20,00
10,00
nullijn 0,00
-10,00
Vanaf de nullijn 10% toename voor de bezorgde burgers. Totale massa: 30% + 15% + 10% = 55%
-20,00 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998
bezorgde burgers
Fase 3 Momentum 30,00
20,00
10,00
nullijn 0,00
-10,00
-20,00 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998
voorhoede
bezorgde burgers
stille meerderheid
achterhoede