Commissie Klassiek Circus ing. J.P.G. Mildcenie, voorzitter p: Oostermeent Noord 150, 1274 S H H U I Z E N i: www.klassiekcircus.nl www.klassiekcircus.hyves.nl e:
[email protected] t: 035 -52 638 5 2 / 0 6 8 - 10 20 345
lOmmissie
ircus
Aan: College van burgemeester en wethouders Nijmegen Gemeenteraad Nijmegen Huizen, 17 September 2012 Betreft: Circus en circusdieren. Geachte beleidsmakers in Nijmegen, Circus en in het bijzonder circusdieren staan de laatste tijd in het middelpunt van de politieke belangstelling. Zo ook in uw gemeente, Nijmegen, zoals we uit, overigens foutieve, berichten in de media mogen opmaken. Dat is een goede zaak. Nog nooit was er zo veel belangstelling voor het circus. Maar wat weet u werkelijk over circusdieren? Wellicht bent u (direct of indirect) geTnformeerd door organisaties als "wilde dieren de tent uit" (WDDTU), "actiegroep circusleed", een regionale werkgroep van de "partij voor de dieren" of een andere dierenrechtenorganisatie? De genoemde organisaties opereren vanuit het veelal fundamentalistisch-veganistisch standpunt van hun leden. Een standpunt waarin E L K bezit en/of gebruik van dieren door de mens wordt afgewezen en waarbij geen enkel compromis mogelijk is. Vanuit dat standpunt schrijven deze organisaties standaardbrieven naar veel, zo niet alle, gemeenten en laten ze Raadsleden (schriftelijk) vragen stellen aan het College. Deze organisaties verkondigen in hun schrijven meerdere onjuistheden over de dieren van circussen, en hoe u als gemeente daarmee om zou kunnen gaan. Ook hun uitspraken betreffende het wetenschappelijk onderzoek dat in opdracht van L N V is uitgevoerd zijn onjuist. Uit dat onderzoek blijld duidelijk dat er geen noodzaak is voor een verbod op [bepaalde] circusdieren, Dierenrechtenactivisten zoeken argumenten om hun idee te onderbouwen. Daarbij komen ze niet verder dan een reeks incidenten en hun persoonlijke meningen. Met dezelfde redenatie zou je ook wegverkeer kunnen verbieden. Het draagvlak voor de ideeen van dierenrechtenactivisten, "wilde dieren de tent uit" meegerekend, is bijzonder klein. Dat geldt ook voor de namen van steden met een verbod op [bepaalde] circusdieren, welke steeds weer verschijnen in persberichten van tegenstanders. Amsterdam, Den Haag, Groningen, Alphen aan den Rijn, Capelle aan den IJssel en Almelo hebben geen verbod ingesteld op [bepaalde] circusdieren. Ook al willen de PvdD en "wilde dieren de tent uit" u anders doen geloven! Wel zijn daar moties ingediend en aangenomen. Maar niet tot uitvoer gebracht, intussen ingetrokken of teruggedraaid, omdat het nu eenmaal niet tot de gemeentelijke bevoegdheden behoort. U weet alien wat er in Winschoten is gebeurd. Tegenstanders van circusdieren hadden een bepaald weigeringsmodel ontwikkeld op basis van aanpassing van de A P V . Dit was het "eerste juridische experiment van W D D T U " . Een nieuw weigeringsmodel wordt momenteel C K C 2012-09-17.1
blad 1 van 4
in Heemskerk getianteerd binnen liet kader van het tweede juridische experiment van W D D T U . De eerste juridische stappen zijn intussen gezet. Dat model - een voorkeursbeieid voor diei-vrije circussen - zal uiteindelijk door Heemskerk moeten worden afgeschaft, omdat nu reeds vast staat dat het ook op die wijze niet aan gemeenten in toegestaan om circussen omwille van de aanwezigheid van dieren te weigeren. Het door "wilde dieren de tent uit" daarom ontwikkelde derde weigeringmodel, op grond van mogelijke aantasting van de openbare orde en veiligheid is de derde wanhoopspoging van de dierenrechtenactivisten. Er zijn geen aantoonbare kansen op een aantasting van de openbare orde of de veiligheid wanneer een circus met [bepaalde] dieren uw gemeente bezoekt. Incidenten in het (nabije en verre) verleden leveren geen aanwijzingen daar op. Met dezelfde slecht onderbouwde redenatie zou Nijmegen ook kunnen pleiten voor het sluiten van Luchthaven Schiphol. Want er zou wel eens een vliegtuig op De Goffert kumien neerstorten. Angst is een slechte raadgever! Wat wel juist is: In december 2011 zou deelgemeente Amsterdam-Zuid een dierwelzijnsnota als hamerstuk behandelen en aannemen met daarin een verbod op circus met dieren. De behandeling is tijdens de raadsvergadering van de agenda gehaald nadat wij de leden van de raad hebben geinformeerd (op dezelfde wijze als wij dat nu in uw gemeente doen). Op dit moment wordt in Amsterdam-Zuid gewerkt aan een aanpassing van de dierwelzijnsnota in overleg met de circusbranche. Er komen regels voor circussen, maar zeer zeker geen verbod! Net als in Capelle aan den IJssel, Alphen aan den Rijn, Groningen en Den Haag. Verder is er in Amsterdam centrum elk jaar circus met dieren. Om precies te zijn in een gemeentelijk gebouw: Koninldijk Theater Carre! Hoezo een verbod in Amsterdam? Weet u wat de gemeentelijke bevoegdheden zijn inzake circusdieren? Voorkom suboptimalisatie in uw diei-welzijnsbeleid. Raadpleeg de voor u belangrijke informatie op wvvw.klassiekcu-cus.nl/politici/lokaal.litiiil waar u casestudies betreffende Winschoten, Alphen aan den Rijn en Dronten aantreft, en achtergrondinformatie over circusdieren en de diverse wetenschappelijke onderzoeken die er in het recente verleden zijn uitgevoerd. Het verbieden van circussen omwille van de aanwezigheid van [bepaalde] diersoorten behoort niet tot de gemeentelijke bevoegdheden. Daartoe bestaat ook geen enkele noodzaak gezien het recent uitgevoerde wetenschappelijk onderzoek. Een "voorkeursbeieid" voor diervrije circussen staat overigens juridisch gelijk aan het weigeren van een aangevraagde vergunning. U weet dat er in 2008 in opdracht van het ministerie van L N V onderzoek is gedaan naar het welzijn van dieren in circussen in Nederland, en dat de onderzoekers van Wageningen Universiteit in hun lijvige rapport conclusies treldcen en aanbevelingen doen aan minister, circussen en gemeenten. Weet u dat geen enkele conciusie of aanbeveiing wijst in de richting van een verbod op [bepaalde] dieren in circussen? In dat onderzoek is gebleken dat het welzijn van de meeste dieren niet of nauwelijks wordt aangetast door het leven in het circus. Uiteraard is het gedrag van dieren in circus anders dan het gedrag van hun in het wild levende soortgenoten. Dat kan ook niet anders, want die laatste groep, dieren is continu bezig met proberen te overleven binnen het keurslijf van de voedselpiramide. Alleen bij olifanten hebben de onderzoekers hun vraagtekens. Waarbij meteen gesteld wordt dat op basis van slechts drie olifanten geen conclusies lainnen worden getroldcen en aanvullend onderzoek noodzakelijk is. Hoe een PvdD werkgroep, lokale politicus, of andere organisatie, andere conclusies kan trekken en andere aanbevelingen kan doen is zowel voor ons als voor de onderzoekers van Wageningen Universiteit een raadsel. C K C 2012-09-17.1
blad 2 van 4
In tegensteiling tot het "onderzoeksrapport uit Oostenrijk" waarmee de PvdD en "wilde dieren de tent uit" gemeenten en bedrijven benaderen, zijn de rapporten die in opdracht van L N V zijn opgesteld wel openbaar en gratis te lezen op het internet. Dat geldt ook voor de twee Britse rapporten "Animals in circuses and zoos" van Dr. Marthe Kiley-Worthington, dat is opgesteld in opdracht van de Britse Dierenbescherming R S P C A , en "WILD ANIMALS IN TRAVELLING CIRCUSES - the report of the chairman of the circus working group", dat is opgesteld door het D E F R A de Britse evenlmie van onze ministeries L N V en E L & I . In Nederland wordt op dit moment gewerkt aan (landelijke) wetgeving betreffende circussen met dieren. Wetgeving met als uitgangspunt het behouden van dieren in circussen. Ook in Engeland wordt aan dergelijke wetgeving gewerkt. Daar komt een "licensing system". Berichten als zou er in Nederland of Engeland een verbod zijn of komen op circusdieren zijn derhalve onjuist. Naast de wetgeving is de Vereniging Nederlandse Circus Ondernemingen (VNCO) bezig met een grote herziening van de "Richtlijnen voor het Welzijn van dieren in Circussen" Bent u zich bewust van de rijke geschiedenis van het circus, een cultuurvorm waarvan de wortels terugvoeren tot wel 3000 jaar voor Christus? Hoe de huisvesting, verzorging en dressuur zich heeft ontwikkeld van dieronwaardig tot diervriendelijk? En hoe dat nou zit met het welzijn van de dieren? Wat de gemeentelijke bevoegdheden zijn inzake circussen? E n welke wetgeving er aan komt naar aanleiding van het in 2008 in opdracht van L N V uitgevoerde onderzoek naar het welzijn van dieren in circussen? Gaarne brengen wij de "notitie circusdieren" en een samenvatting van de conclusies en aanbevelingen van de onderzoekers onder uw aandacht. Hier gaat langdurig onderzoek naar de circussen aan vooraf Het zou erg jammer zijn wamieer u die kennis niet benut. U treft de "notitie circusdieren" aan in de bijlagen bij deze brief, tezamen met het opiniestuk "Circusdieren - feiten versus fictie" dat dieper in gaat op de conclusies en aanbevelingen van de onderzoekers van Wageningen Universiteit. Voor meer informatie, en wat u als gemeente wel kunt doen, kunt u contact opnemen met de Commissie Klassiek Circus via het e-mail adres
[email protected].
Met vriendelijke groet, ing. J.P.G. Mikkenie
Bijlagen:
Notitie Circusdieren (rev. 2.3) Circusdieren, feiten versus fictie
C K C 2012-09-17.1
blad 3 van 4
De Commissie Klassielc Circus is een onaflianl<elijlc instituut dat zicli ten doel stelt een aantal vooroordelen weg te nemen welke er bestaan over het klassieke circus. De commissie spreekt daarbij naniens de ruim anderhalf miljoen bezoekers die jaarlijks voorstellingen van het klassieke circus bezoeken. De meest recente bedreiging voor het klassieke circus is het vooringenomen standpunt van dieractivisten, die met verouderde informatie en onwaarheden, een verkeerd beeld schetsen van het klassieke circus. Met als enige doel het streven naar een verbod op circus met dieren. De voorlichtingsactiviteiten van de Commissie Klassiek Circus richten zich op het algemene publiek en beleidsmakers op lokaal, regionaal en landelijk niveau. De Commissie Klassiek Circus is zelf geen circusexploitant en ze heeft ook geen zakelijke, financiele of andere banden met circusondernemingen.
C K C 2012-09-17.1
blad 4 van
i: www.klassiekcircus.nl www.klassiekcircus.hyves.nl e: info (AT) klassiekcircus (DOT) nl Informeert politiek en publiek Circusdieren, feiten versus fictie De wens op een verbod op circusdieren is die van een minderheid: Dierenrechtenactivisten en de aanhang van de Partij voor de Dieren. "Regionale werkgroepen" van de PvdD, in feite plaatselijke afdelingen van de Vereniging van de PvdD benaderen gemeentebesturen om hun mening te uiten. Dat hebben ze in december 2009 bijvoorbeeld ook gedaan in de gemeente Tilburg. Bij die aanschrijving werd verwezen naar "schokkende beelden" die speciaal voor die aanschrijving op YouTube waren geplaatst. De Commissie Klassiek Circus heeft die beelden voorgelegd aan meerdere deskundigen. De uitspraken dat er wonden zichtbaar zouden zijn en dat de olifant een "vreemde uitstulping" aan het lichaam zou hebben konden we makkelijk weerleggen. Die "vreemde uitstulping" was gewoon het geboortekanaal – de vagina - dat bij olifantenkoeien nu eenmaal een heel eind naar beneden kan hangen. Een andere speler binnen de anti circusdierenlobby is “wilde dieren de tent uit”. Deze organisatie heeft in het verleden vaker uitlatingen moeten aanpassen na interventie van de Commissie Klassiek Circus, omdat kon worden aangetoond dat hun uitspraken over het aangetaste welzijn van circusdieren onjuist waren. Er is in 2008 onderzoek gedaan naar het welzijn van circusdieren. [3] Er is daarbij onderzoek verricht naar de volgende diersoorten: Kamelen, Leeuwen, Olifanten, Paarden en Tijgers (ezelsbruggetje: KLOPT). De onderzoekers trekken in hun rapport 13 conclusies en doen 5 aanbevelingen aan de minister, en daarmee indirect aan de circussen. Geen enkele conclusie of aanbeveling wijst in de richting van een verbod op alle of bepaalde dieren in circussen. Door tegenstanders van circusdieren, zoals de PvdD, "wilde dieren de tent uit" en andere dieractivisten, wordt maar al te graag eenzijdig en selectief geciteerd uit het bijbehorende onderzoeksrapport.
Circusdieren, feiten vs. fictie
blad 1 van 7
Bij alle dieren is geconstateerd dat hun gedrag anders is dan van dezelfde dieren die in de (restanten van de) vrije natuur leven. Dat kan ook niet anders. Dieren in de vrije natuur zijn voortdurend bezig met overleven. Dat betekent op zoek naar voedsel, op zoek naar paringspartners en op de vlucht voor bedreigingen die in de vrije natuur nu eenmaal aanwezig zijn.. De dieren in het circus leven onder de hoede van hun verzorgers. Waarmee de invulling van de tijd dus anders wordt. In het circus treden geen wilde dieren op. De dieren zijn alle, in de nabijheid van de mens, in het circus of de dierentuin geboren. De mens speelt een belangrijke rol in de opvoeding van het dier. Het mechanisme van “imprinting” maakt het mogelijk dat een dier – zonder toepassing van geweld – de mens volgt alsof het zijn of haar moederdier is. Daarmee kan de mens dus een band opbouwen met een dier. Ongeacht of dat nu een hond of een leeuw is. [1] De meeste dieren passen zich goed aan, aan het leven in het circus. Uitgerekend leeuwen en tijgers blijken de makkelijkste dieren. Deze dieren rusten en slapen van nature 19 uur of meer per dag. Na vele generaties te zijn geboren onder de hoede van de mens zijn volgens de leider van het onderzoek, Hans Hopster, duidelijk tekenen van aanpassing zichtbaar bij leeuwen en tijgers. De huisvesting van dieren in het circus is ruim voldoende. Tegenstanders van circusdieren verkondigen dat de dieren permanent in “transportkooien” zouden verblijven. Transportverblijven worden, zoals de naam reeds zegt, gebruikt voor het vervoeren van de dieren. Het circus staat echter veel meer tijd op een plaats dan dat het onderweg is. Op de plaats worden de transportverblijven gebruikt als nachtverblijf. Leeuwen en tijgers beschikken over ruime buitenverblijven. Kamelen lopen in een paddock. De wagens waarmee olifanten, paarden en kamelen worden vervoerd staan altijd leeg op het circusterrein of ze staan als schuilgelegenheid gekoppeld aan de paddock. Wel is het zo dat de tijd dat de dieren rondom het transport in de wagens staan kan worden verkort door het maken van duidelijke afspraken met gemeenten en eigenaren van terreinen. Ook het aanbrengen van voorzieningen voor water en voer in de wagens wordt aanbevolen. Daarover doen de onderzoekers duidelijke aanbevelingen in het rapport. De onderzoekers hebben in 2008 onderzoek verricht bij de circussen Herman Renz, Staatscircus van Moskou, Circus Alberto Althoff, Circus Renz-Berlin en het Belgische Benelux Circus. De onderzoekers doen in twee rapporten aanbevelingen aan de minister.
Circusdieren, feiten vs. fictie
blad 2 van 7
Vanwege de intrinsieke waarde van wilde dieren, dus dieren die nog in de vrije natuur leven, is het niet goed om dieren ten behoeve van dierentuin of circus uit het wild te vangen. Dat zou dus verboden moeten worden. De onderzoekers gaan met deze conclusie voorbij aan het feit dat het vangen van bepaalde dieren in de wildernis al vele jaren verboden is en dat de meeste circusdieren niet van wildvang stammen. Een betere conclusie zou zijn: De bestaande wildvangverboden moeten beter worden gehandhaafd en circussen mogen geen dieren afkomstig van legale en/of illegale wildvang in hun dierenbestand opnemen. In het welzijnsrapport worden 5 aanbevelingen gedaan waarmee circussen hun dieren nog beter van dienst kunnen zijn. [3] De onderzoekers zien echter, in tegenstelling tot dierenrechtenactivisten, geen enkele reden voor een verbod op dieren in het circus. De situatie van de meeste dieren in circussen in Nederland geeft daar ook geen aanleiding toe. Hoe dierenrechtenactivisten tot andere conclusies en aanbevelingen kunnen komen dan de onderzoekers van Wageningen Universiteit is voor ons, voor de betrokken onderzoekers en voor vele anderen een raadsel. De bevindingen van de onderzoekers komen in grote lijnen overeen met een eerder Brits onderzoek naar het welzijn van dieren in circussen. [2]
Uit het rapport: “Bij vijf van de zes circussen was de gezondheids en voedingstoestand van de meeste dieren over het algemeen in orde. Er waren bij deze vijf circussen, op wat ouderdoms en andere afwijkingen na die nadere preventieve en/of verder verzorgende aandacht behoeven, geen ernstige problemen. Bij de paarden werden relatief en absoluut meer afwijkingen vastgesteld. Een flink aantal daarvan kan worden toegeschreven aan de gebruikte rassen en/of de leeftijden van de paarden, alsmede aan het feit dat er relatief goedkope dieren zijn aangekocht.” Bij één circus zijn ernstige problemen waargenomen. Dit betreft het Belgische “Benelux Circus” dat ten tijde van het onderzoek langdurig op een plaats stond opgesteld zonder buitenverblijven voor de dieren en zonder voorstellingen te geven voor het publiek. De reden voor deze problemen is dat de eigenaar/verzorger van de dieren van dit circus terminaal ziek was en niemand anders in staat was om de wagen met leeuwen en tijgers onder zijn hoede te nemen. Dit circus bestaat inmiddels niet meer. Het is ontbonden na het overlijden van de eigenaar. De dieren zijn inmiddels elders ondergebracht en een zeer zieke leeuw is geëuthanaseerd.
Circusdieren, feiten vs. fictie
blad 3 van 7
“Het optreden lijkt de dieren niet noemenswaard in hun welzijn aan te tasten. De voorstellingen zijn met 5-10 minuten per individu redelijk kort, de dieren voeren uitsluitend oefeningen uit waarbij het gevraagde gedrag onderdeel is van het normale gedragspatroon en paarden doen voornamelijk dingen die we ook in de normale dressuur kennen.” “De meeste dieren laten zich zonder problemen in de transportwagens leiden. Ondanks dat we tijdens transporten de dieren niet hebben kunnen observeren, wijst dit erop dat het transport door de dieren niet als erg aversief wordt ervaren.” “Paarden zijn in sommige circussen erg weinig buiten gezien, maar vertoonden toch weinig stereotiep gedrag. De open stalling en het optreden bieden schijnbaar voldoende afleiding en prikkels. Net als paarden werden kamelen niet altijd ruim gehuisvest, maar wel in natuurlijke groepen en met goede reproductie (=voortplanting)controle” “De tijdsbesteding van de leeuwen deed natuurlijk aan. Het stereotiepe ijsberen kwam voornamelijk voor in anticipatie van voer. Bij de tijgers, die van nature meer behoefte aan beweging hebben, was dat ook het geval” Alleen bij olifanten zijn bij één circus problemen geconstateerd: “De olifanten leden onder ondermaatse, te prikkelarme omstandigheden, niet altijd adequate voeding en een gebrek aan bewegingsvrijheid en (mogelijk) gezelschap. Ze stonden ’s nachts, maar soms ook langdurig overdag, kruislings aangeketend. Dit is voor een veilig transport aan te bevelen, maar daarbuiten niet. Verveeld en gefrustreerd vertoonden ze veel stereotiep gedrag, vooral weven en slurfzwaaien. Omdat geen olifant in het circus geboren wordt, is er ook minder sprake van een soort semidomesticatie, zoals die wel optreedt bij leeuwen en tijgers, die zich al generaties lang in dierentuinen en circussen voortplanten.” “Bij de overige dieren werden geen duidelijke problemen of afwijkingen gezien”
Circusdieren, feiten vs. fictie
blad 4 van 7
Over olifanten: In 2008 is er onderzoek gedaan bij zes circussen waarvan de twee onderstaande met de genoemde olifantenpopulatie: 2008 Circus Herman Renz Renz-Berlin
Aantal olifanten 1 2
In 2009 waren de volgende circussen met olifanten in Nederland aanwezig: 2009 Circus Herman Renz Renz-Berlin Moskou-Holiday Belly-Wien Freiwalds Menagerie Circus
Aantal olifanten 1 2 1 2 1
Zou het onderzoek in 2009 hebben plaatsgevonden, dan hadden de onderzoekers andere conclusies getrokken naar aanleiding van hun bevindingen met olifanten. Vooral bij Circus Renz-Berlin stonden in 2008 de olifanten veelvuldig aangeketend. Bij de andere circussen staan de olifanten de meeste tijd in een paddock (buitenverblijf), hebben ze gezelschap van andere dieren die in de paddock aanwezig zijn, of is de verzorger langdurig bij de dieren aanwezig. De onderzoekers concluderen terecht dat op basis van waarnemingen bij drie olifanten geen verantwoorde conclusies kunnen worden getrokken. Al blijft er een zekere twijfel bestaan aan het welzijn van de in 2008 waargenomen olifanten. Daarom worden terecht aanbevelingen gedaan om olifanten ook tussen de optredens door bezig te houden en het vastketenen tot een minimum te beperken. De olifanten bij de Circussen Belly-Wien, Herman Renz, Freiwalds Menagerie Circus en Moskou-Holiday staan niet aangeketend. Verder worden deze olifanten door hun eigenaren het grootste gedeelte van de dag bezig gehouden. Zie ook de reportage van RTV Utrecht over Circus Belly-Wien in Eemnes. Naar aanleiding van de bevindingen van de onderzoekers heeft ook Circus Renz-Berlin de leefomstandigheden van de olifanten sterk verbeterd. Ook dit circus bouwt een paddock op voor de olifanten.
Circusdieren, feiten vs. fictie
blad 5 van 7
Er is in ons land nauwelijks draagvlak voor een verbod op circus met dieren. • • • • •
•
Elk jaar bezoeken ruim 1,5 miljoen mensen een circus met dieren. De anticircusdieren lobbyist “wilde dieren de tent uit” heeft in vijf jaar tijd ongeveer 50.000 steunbetuigingen kunnen verzameld. In de Tweede Kamer stemden zowel in 2008 als in 2009 slechts 44 Kamerleden voor een verbod op circus met wilde dieren In “wilde dieren de tent uit” participeren slechts 5 van de 90 afdelingen van de DierenBescherming. De Partij voor de Dieren, toch de grootste organisatie die tegen dieren in het circus is, kon in 2006 nog rekenen op 179.988 (1.83%) stemmen. In 2010 was deze partij nog maar goed voor 122.317 (1.30%) stemmen. Een ander minderheid zijn de dieractivisten. Hun aantal wordt geschat op enkele honderden.
Tegenover die minderheid staan ook de mensen die op www.klassiekcircus.nl de petitie tekenen voor het behoud van het circus met dieren. Wat de tegenstanders van circusdieren wel “voor” hebben op de mensen die hun mening niet delen is dat ze hun mening heel actief uitdragen. Daarbij worden feiten en fictie vaak met elkaar verwisseld en worden incidenten gepresenteerd alsof dat de dagelijkse gang van zaken in alle circussen zou zijn.
Commissie Klassiek Circus www.klassiekcircus.nl CKC, 2010/07/13
Circusdieren, feiten vs. fictie
blad 6 van 7
Noten [1] HET DIERENBREIN, Bewustzijn, leergedrag, inzicht en intelligentie bij dieren James L. Gould en Carol Grant Gould Natuur & Techniek, Amsterdam 2000 ISBN 90-73035-58-9 Oorspronkelijke uitgave THE ANIMAL MIND Scientific American Library, 1994 [2] ANIMALS in CIRCUSES and ZOOS, Chiron's World? Dr. Marthe Kiley-Worthington Little Eco-Farms Publishing ISBN 1-872904-02-5 De tekst is integraal gepubliceerd op: http://the-shg.org/Kiley_Worthington/index.htm [3] Welzijn van Dieren in reizende circussen in Nederland, Circuspraktijk in 2008 Hogeschool van Hall – Larenstein, Wageningen University Animal Sciences Group in opdracht van ministerie LNV www.minlnv.nl maart 2009 De tekst van het rapport en de bijlagen is direct toegankelijk door middel van de zoekopdracht “welzijn van dieren in reizende circussen” op www.minlnv.nl
Commissie Klassiek Circus www.klassiekcircus.nl CKC, 2010/07/13
De Commissie Klassiek Circus is een onafhankelijk instituut dat zich ten doel stelt een aantal vooroordelen weg te nemen welke er bestaan over het klassieke circus. De commissie spreekt daarbij namens de ruim anderhalf miljoen bezoekers die jaarlijks voorstellingen van het klassieke circus bezoeken. De meest recente bedreiging voor het klassieke circus is het vooringenomen standpunt van dieractivisten, die met verouderde informatie en onwaarheden, een verkeerd beeld schetsen van het klassieke circus. Met als enige doel het streven naar een verbod op circus met dieren. De voorlichtingsactiviteiten van de Commissie Klassiek Circus richten zich op het algemene publiek en beleidsmakers op lokaal, regionaal en landelijk niveau. De Commissie Klassiek Circus is zelf geen circusexploitant en ze heeft ook geen zakelijke, financiële of andere banden met circusondernemingen.
Circusdieren, feiten vs. fictie
blad 7 van 7
Onwaarheden in de communicatie van “Wilde Dieren De Tent Uit” en andere dierenrechtenorganisaties die strijden tegen circusdieren. RDA keurt Richtlijnen circusbranche af Deze propagandaleus is eigen taalgebruik van dierenrechtenactivisten. De minister van LNV heeft op 12 april officieel laten weten dat de RDA een rapport van de Vereniging van Nederlandse Circus Ondernemingen ziet als eerste aanzet voor richtlijnen. Dat is toch echt iets anders dan afkeuren. Bijt en ontsnappingsincidenten met circusdieren pleiten voor verbod Wereldwijd zijn er zo'n 10 incidenten per jaar met circusdieren. Vaak te wijten aan mensen die onder invloed van alcohol het circusterrein betreden en te dicht bij de kooien van roofdieren komen. Met huisdier nummer één: hond en kat zijn er alleen al in Nederland 18.000 bijtincidenten en voor ontsnappingen hoeft u maar in het huis-aan-huis blad te kijken. Met dit argument kun je eerder huisdieren verbieden. Mensen voorlichten, zoals kynologenclubs dat ook doen is de enige juiste oplossing voor dit probleem. 200 steden in Engeland hebben een verbod In ruim 200 engelse steden durven ambtenaren, onder druk van bepaalde pressiegroepen, hun handtekening niet te zetten onder een speelvergunnning. Circussen geven daarom gewoon hun voorstellingen op particuliere terreinen. Dat is toch echt iets anders dan een verbod. 78% Nederlanders is tegen circus met wilde dieren Deze propagandaleus is gebaseerd op de wiskundig foutieve interpretatie van de uitslag van een niet a-selecte poll op de RTL4 website na een nieuwsuitzending op TV. Met 16 miljoen inwoners en circa 4000 deelnemers is de kans dat deze uitspraak correct is bijzonder klein: 0,2%. Verder is het zo dat er ongeveer 30.000 tegenstanders zijn van dieren, niet alleen circusdieren. Daar staan de ruim 1,5 miljoen mensen tegenover die jaarlijks naar een circusvoorstelling mét dieren gaan. Dieren worden getraind door inboezem van angst d.m.v. gebruik van geweld (haken, stroomstokken, gloeiende platen/stokken) Dit zijn trainingsmethoden die tot 1890 dagelijkse praktijk waren. Er is een ontwikkeling in trainingsmethoden, maar ook in de omgang met dieren en het huisvesten van dieren. Er zijn echter activisten die deze ontwikkelingen ontkennen, net zoals er mensen zijn die de Holocaust ontkennen. Helaas is er soms kaf onder het koren bij dierentrainers. Gelukkig zijn dat zeldzame incidenten. Maar filmpjes daarvan worden op internet wel jarenlang breed ingezet als campagnemiddel. Helaas wordt bij zo'n filmpje nooit vermeld waar en wanneer het is opgenomen. De documentaire waarde van die filmpjes is dus nul.
De olifanten worden dit jaar gepresenteerd door Daniël Raffo, niet door hun eigen trainer. Dit is een bericht over Circus Herman Renz over een show van enkele jaren geleden. Het bericht blijft op de website staan om te illustreren dat dieren niet door hun eigen trainer worden gepresenteerd. Helaas voor "wilde dieren de tent uit" stond de vaste trainer/verzorger, Omar Aglagal, tijdens het optreden altijd aan de rand van de piste en sprak de commando's uit om Daniël Raffo te ondersteunen. Deze belangrijke informatie wordt bewust verzwegen. Bezoek geen circus met wilde dieren, dan kunnen de dieren in de natuur blijven leven waar ze thuishoren. Dit is een uitspraak in een op kinderen gerichte propagandafilm op Youtube van “wilde dieren de tent uit” waarin onterecht wordt gesuggereerd dat dieren in circussen altijd via wildvang worden verkregen. Op olifanten na zijn circusdieren afkomstig uit eigen kweek of aangekocht uit de geboorteoverschotten van dierentuinen en dierenparken.
Advies en achtergrondinformatie bij het Gemeentelijk Beleid Dierwelzijn. Winschoten en Veendam zijn de eerste gemeenten die de APV hebben gewijzigd om zodoende een verbod op circussen met “wilde” dieren te bewerkstelligen. Hoewel de motie die daaraan ten grondslag lag in veel gemeenten is ingediend, is het bij deze twee gemeenten gebleven, die op deze manier erg kortzichtig te werk zijn gegaan. Circus is een internationaal instituut, waarvan het bestaan niet ophoudt bij de gemeentegrens. Met het “verbod” streven deze gemeenten naar het volledig uitbannen van vermeend dierenleed in circussen binnen de gemeentegrenzen. Nu deze wijze om circussen met (“wilde”) dieren te verbieden niet blijkt te functioneren, omdat de motie nergens op een meerderheid in de raad kan rekenen, denken sommige politici dat ze zo’n verbod er wel doorheen krijgen als het een andere verpakking krijgt. Het wordt dan expliciet opgenomen in een initiatiefvoorstel waarmee de raad het college opdracht geeft om een Gemeentelijk Beleid Dierwelzijn te gaan ontwikkelen. Uit persberichten welke door diverse raadsfracties in den lande naar de (lokale) media zijn gestuurd blijkt het indienen van een initiatiefvoorstel vooral te gaan om toch zo’n “circusverbod”. Want dat is vaak het enige punt uit het te formuleren beleid dat in de media wordt gebracht. Hoe zou het beleid er dan wel uit kunnen zien? Gemeentelijk dierenwelzijnbeleid dient gericht te zijn op alle dieren die zich (semi-) permanent binnen de gemeentegrenzen bevinden. Dat beleid reikt dus veel verder dan de circustent, die er enkele dagen per jaar staat! Denk hierbij vooral aan: • Huisdieren (thuis en op school) • Kinderboerderij • Veeteeltbedrijven • Stadsparken • Dierentuin • Winterkwartier van een circus • Plaatselijke gebruiken/volksfeesten • De in het wild levende dieren (zoals vogels, konijnen, padden, rioolratten) En dan vooral wat de gemeente kan doen. Zoals: • Voorzieningen voor het uitlaten van huisdieren • Voorzieningen voor het opruimen van hondenpoep • Structuur van gemeentelijk groen en het belang van groengebieden voor de trekroutes van bijvoorbeeld vlinders, padden en vogels. • Aanleg en beheer gemeentelijk groen (gras, struiken, bomen, wanneer wel of niet snoeien, maaien) • Regels voor het bestrijden van overlastgevende dieren (hoe?, welke dieren wel/niet bestrijden) • Regels voor het beheer van stadsparken (welke dieren wel/niet, populatiebeheersing)
Advies en achtergrondinformatie bij het Gemeentelijk Beleid Dierwelzijn
Ook kan de gemeente in het beleid opnemen of er wel of niet ruimte en/of subsidie wordt verstrekt voor een asiel, dierenambulance, kynologenclub of andersoortig (opvang)instituut voor dieren. De volgende zaken zijn geen gemeentelijke aangelegenheid: • Transport van dieren (veeteelt, bio-industrie) • Mestbeleid • Circus Deze onderwerpen dienen landelijk of zelfs internationaal te worden geregeld, gezien het grensoverschrijdende karakter. Wél dient de gemeente een zodanig evenemententerrein aan circussen beschikbaar te stellen zodat circussen kunnen voldoen aan de onlangs uitgevaardigde Richtlijnen Welzijn Circusdieren en de in ontwikkeling zijnde regels van het ministerie van EL&I. Daarin staat duidelijk vermeld dat de meeste dieren dienen te beschikken over een paddock: een afgebakend stuk grond dat bij voorkeur is begroeid met gras. Dus toch iets over circus in het gemeentelijke beleid!
Een integraal dierenwelzijnsbeleid is vele malen beter dan het juridisch in elkaar gekunstelde “verbod” op circussen met “wilde” dieren zoals dat in Winschoten, Alphen aan den Rijn en Heemskerk in de APV is opgenomen. Het verbod is in strijd met de Gemeentewet en daarmee gaat de gemeente haar bevoegdheden te buiten, aldus antwoorden van de minister op kamervragen betreffende een lokaal verbod op bepaalde circussen. Uitspraken van de Bestuursrechter in de Provincie Groningen en de Raad van State in het “proces Winschoten” bevestigen dat het verbieden of reguleren van circussen met dieren niet tot de gemeentelijke beboegdheden behoort.
Commissie Klassiek Circus, J.P.G. Mikkenie - voorzitter
Advies en achtergrondinformatie bij het Gemeentelijk Beleid Dierwelzijn
