Interview Kim Putters over decentralisatie en participatie

26-9-2014

Kim Putters over decentralisatie en participatie - Vrij Nederland

Interview Kim Putters over decentralisatie en participatie Door Max van Weezel 20 augustus 2014 Leestijd: 24 minuten

Kim Putters, sinds een jaar directeur van het Sociaal Cultureel Planbureau maakt zich zorgen over de decentralisatie. ‘Als het tegenzit, zullen de meest kwetsbare mensen tussen de wal en het schip vallen.’

‘D

e term participatiesamenleving is lekker veilig,’ zegt Kim Putters. ‘Alle politieke stromingen kunnen zich erin vinden. De liberalen denken: er worden grenzen aan de verzorgingsstaat gesteld, mensen krijgen meer individuele vrijheid. De sociaal-democraten zeggen: dankzij de participatiesamenleving gaan we beter zorgen voor elkaar. De christen-democraten hopen dat het maatschappelijk middenveld opleeft. Het is voor elk wat wils. Het is een polderbegrip. Met het gevaar dat niemand weet waar we het nou precies over hebben.’

Riskant avontuur Iets meer dan een jaar geleden werd Putters benoemd tot directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau, als opvolger van de legendarische Paul Schnabel. De eerste maanden hield de veertigjarige bestuurskundige bewust een laag profiel aan. Hij wilde de stukken bestuderen, zijn nieuwe medewerkers leren kennen. Vlak voor de zomer greep hij het congres van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten aan om een steen in de vijver te gooien. http://www.vn.nl/Archief/Samenleving/Artikel-Samenleving/Kim-Putters-over-decentralisatie-en-participatie.htm

1/15

26-9-2014


Was het door koning en kabinet omhelsde concept van de participatiesamenleving wel voldoende doordacht, vroeg hij zich af in een essay dat op het VNG-congres werd gepresenteerd. Aan lang niet alle randvoorwaarden om de participatiesamenleving in te voeren was voldaan, constateerde de directeur van het invloedrijke adviesorgaan. Het ontbrak de Haagse politici aan een visie op de rol van gemeenten en burgers. Bovendien ging de overheveling van taken naar de gemeenten gepaard met forse bezuinigingen.

Soms moet je ‘de vinger op de zere plek leggen’. Zoals nu met de participatiesamenleving Ook dat maakte de ‘grootste hervorming van de verzorgingsstaat die we ooit hebben meegemaakt’ tot een riskant avontuur. Vrij Nederlandcolumnist Kees Kraaijeveld prees het essay ‘Rijk geschakeerd. Op weg naar de participatiesamenleving’: ‘Putters voegt zich bij het groeiende koor van Cassandra’s dat tevergeefs waarschuwt tegen de gehaaste en ondoordachte wijze waarop vanaf volgend jaar de gemeenten verantwoordelijk worden gemaakt voor het lot van de meest kwetsbare mensen in onze samenleving.’ Maar of er zou worden geluisterd? Kraaijeveld, somber: ‘Zoals de Trojanen Cassandra’s onheilsvoorspellingen niet geloofden en toch het legendarische paard de stadspoort binnensleepten, zo gaan ook de voorvechters van decentralisaties gewoon door met hun werk.’

Uniek moment Het SCP houdt kantoor op de elfde verdieping van het ministerie van Onderwijs, tegenover het Haagse Centraal Station. Het uitzicht is riant. Putters gaat in hemdsmouwen gekleed, want het is hartje zomer. Hij benadrukt dat hij niet op de stoel van de politici wil gaan zitten. Het SCP is er niet om besluiten te nemen, maar om feiten te verzamelen, de ‘thermometer in de samenleving te steken’, en op basis daarvan advies uit te brengen. Maar soms moet je ‘de vinger op de zere plek leggen’. Zoals nu met de participatiesamenleving. http://www.vn.nl/Archief/Samenleving/Artikel-Samenleving/Kim-Putters-over-decentralisatie-en-participatie.htm

2/15

26-9-2014


In de Troonrede schilderde koning Willem-Alexander de overheveling van bevoegdheden naar gemeenten en burgers af als een doel om naar te streven: ‘Van iedereen die dat kan, wordt gevraagd verantwoordelijkheid te nemen voor zijn of haar leven en omgeving.’ De enthousiaste woordkeus van de vorst viel niet goed bij het PvdAsmaldeel binnen de coalitie. Werd in de Troonrede niet te veel de indruk gewekt dat de overheid overbodig was? Diederik Samsom bekende dat hij het zo niet zou hebben gezegd. Tijdens het Kamerdebat over de participatiesamenleving op woensdag 2 juli nam premier Rutte gas terug. Het kabinet streefde geen nieuwe heilstaat na, de participatiesamenleving was geen einddoel. Maar het lag nu eenmaal zo dat moderne burgers hun problemen graag zelf wilden oplossen en daarbij wilde het kabinet hun geen strobreed in de weg leggen. Rutte: ‘We hebben niet gezegd: gij zult nu gaan participeren’. Fractieleiders als Sybrand Buma en Arie Slob bleven in grote verwarring achter. Liepen VVD en PvdA nou wel of niet warm voor de participatiesamenleving? En hoe ging die samenleving eruit zien? Wie het wist, mocht het zeggen.

'Fundamentele discussies over de decentralisatie worden nog te weinig gevoerd' Dat krijg je ervan als je containerbegrippen introduceert waarin iedereen zich wel een beetje kan vinden, zegt Putters. ‘Nederland heeft nooit een moment gekend dat er zoveel veranderingen in de vormgeving van de verzorgingsstaat op stapel staan als nu. We maken een uniek moment mee. Dat vraagt om reflectie. Ik zeg niet dat de decentralisatie verkeerd is, dat is niet aan het SCP om te beoordelen. Maar ik vind wel dat ik het recht heb om te vragen: is hier goed over nagedacht?’ Waar zou de politiek over moeten nadenken? ‘Het gaat me om vragen als: wat verstaan we onder goede zorg? Blijven we iedereens bestaanszekerheid garanderen? Heeft de overheid daar een opvatting over? Willen we dat de gemeenten zich bevoogdend gaan opstellen of niet, dat is ook een cruciale vraag. Het is de bedoeling dat ambtenaren keukentafelgesprekken gaan voeren met burgers die zorg nodig hebben. Zegt die ambtenaar dan: doet u maar een beroep op uw http://www.vn.nl/Archief/Samenleving/Artikel-Samenleving/Kim-Putters-over-decentralisatie-en-participatie.htm

3/15

26-9-2014


buren, uw kinderen en uw familie? Of benadrukt hij: u kunt voor hulp ook nog altijd terecht bij de overheid? Dat soort fundamentele discussies worden nog te weinig gevoerd. Ik ben bang dat de decentralisatie daardoor blijft steken in een technocratische operatie.’ Putters begrijpt dat het voor de politici handig is de verhoudingen niet op scherp te zetten. Want dan zou blijken dat er grote meningsverschillen bestaan over de toekomst van de verzorgingsstaat, ‘ook tussen VVD en PvdA’.

'Ik ben bang dat de lasten van de participatiesamenleving steeds terechtkomen op de schouders van vrouwen' Maar in de praktijk komen de problemen toch boven. Moet een gemeente voor mensen met een arbeidshandicap zelf iets regelen of dat overlaten aan werkgevers en vakbonden? Het wettelijk recht op thuiszorg vervalt, maar wat komt ervoor in de plaats? ‘Het besef dat er veel gaat veranderen, leeft nog niet, het leidt nog niet tot boosheid. Maar als het tegenzit, zullen de meest kwetsbare mensen tussen de wal en het schip vallen.’ In uw essay schrijft u dat nog niet aan alle randvoorwaarden is voldaan. Wat had er al moeten gebeuren? ‘Idealiter voerde elke gemeenteraad nu al een discussie over de rol van de wijkverpleegster of van Tafeltje Dekje. Welke bevolkingsgroepen geven we nog een garantie op hulp van de kant van de overheid en welke niet meer? Hoe motiveer je dat? Ik heb de indruk dat een heleboel kleine gemeenten die discussie nog lang niet hebben beslecht. Terwijl de maatregelen wel op 1 januari 2015 ingaan. Wat dreigt, is dat sommige gemeenteraden vlak voor Kerstavond die besluiten er nog even doorheen moeten jagen. Dan vraag je om boze bewoners op de publieke tribune. Het kabinet heeft een forse bezuiniging op de huishoudelijke hulp ingeboekt. Vanuit het idee dat een groot deel daarvan door buren en familie kan worden overgenomen. Maar klopt dat? Sommigen gemeenten zullen dat werkendeweg moeten uitvinden.’ In mei publiceerde het SCP een evaluatie van de Wet http://www.vn.nl/Archief/Samenleving/Artikel-Samenleving/Kim-Putters-over-decentralisatie-en-participatie.htm

4/15

26-9-2014


maatschappelijke ondersteuning (Wmo) die burgers voor bijvoorbeeld een rolstoel of scootmobiel naar het gemeenteloket verwees. De huidige decentralisatieplannen gaan aanzienlijk verder. Wat bleek uit die evaluatie? ‘Veel gemeenten blijken zich te richten op mensen met een zichtbare beperking, zoals een lichamelijke handicap. Op de burgers die een rolstoel nodig hebben. Er bleek minder zicht te zijn op mensen met een psychische beperking, op drugs- en alcoholverslaafden. Als nieuwe stappen in de richting van een participatiesamenleving worden gezet, lopen die het risico tussen de wal en het schip terecht te komen.’ Het kabinet wil dat een deel van de professionele hulpverlening wordt overgenomen door mantelzorgers die zich over hun zieke of gehandicapten familieleden ontfermen. Ook daar maakt Putters zich zorgen over. ‘Uit onze evaluatie van de Wmo komt naar voren dat mantelzorgers voor een onevenredig groot deel bestaan uit vrouwen boven de 45 die daardoor niet aan een volledige loopbaan of vervolgopleiding toekomen.

'Het wachten is op een Vrouwen van 45pluspartij die zegt: dit pikken we niet’ 'Je kunt er wel van dromen dat buren en kinderen een helpende hand toesteken, maar dat zal niet altijd lukken. Al is het maar omdat kinderen vaak in een heel andere hoek van het land wonen dan hun ouders. Ik ben bang dat de lasten van de participatiesamenleving steeds op dezelfde schouders terecht komen, namelijk die van vrouwen die het toch al druk hebben. Het is niet zo bedoeld, maar het kan wel zo uitpakken. Ik weet niet of ze dat zullen accepteren.’ Lachend: ‘Er zitten nu al twee bejaardenpartijen in de Kamer. Het wachten is op een Vrouwen van 45plus-partij die zegt: dit pikken we niet.’

Misschien referenda Er zijn signalen dat de participatiesamenleving kan werken, zegt Putters: ‘Er zijn ouderennetwerken, groepen die voor elkaar koken, mensen die hulpverlening regelen via internet, het is niet alleen maar kommer en kwel. Maar de verwachtingen die politiek Den Haag koestert van mantelzorg en vrijwillige inzet zijn te hooggespannen. http://www.vn.nl/Archief/Samenleving/Artikel-Samenleving/Kim-Putters-over-decentralisatie-en-participatie.htm

5/15

26-9-2014


De participatiesamenleving roept ook vragen voor de democratie op. Je hebt het over een fundamenteel andere inrichting van de samenleving. In de verhouding tussen de overheid, de burger en het maatschappelijk middenveld wordt alles nieuw. Zijn we daartegen opgewassen? Is er voldoende nagedacht over de vraag hoe in die nieuwe situatie de tegenmacht van de burger kan worden georganiseerd? De Wet maatschappelijke ondersteuning kent een stelsel van gebruikersraden, de Wmo-raden, maar voor zover we hebben kunnen nagaan, gaat daar geen grote invloed van uit. Op bijeenkomsten van die Wmo-raden zijn ouderen oververtegenwoordigd, psychische patiënten zie je er bijna niet.

De regionale pers heeft het moeilijk. Veel gemeenteraadsleden klagen dat ze nauwelijks meer een journalist op de perstribune tegenkomen Gemeentebesturen hebben samenwerkingsverbanden gevormd om de vele nieuwe taken die op hen a omen aan te kunnen. Maar je hoort overal dezelfde klacht: gemeenteraden weten niet wat daar wordt uitgespookt. Die samenwerkingsverbanden zijn moeilijk te controleren. Nóg een probleem: het rijk hevelt taken over naar de gemeenten, maar het gebeurt op een moment dat de regionale pers het moeilijk heeft. Veel gemeenteraadsleden klagen dat ze nauwelijks meer een journalist op de perstribune tegenkomen. Wie vervult dan nog de rol van waakhond? Ik heb het ook al tegen de betrokken bewindslieden gezegd: jullie zullen echt moeten nadenken over de vraag hoe nieuwe controlemechanismen kunnen worden bedacht, hoe de participatiesamenleving democratisch wordt gelegitimeerd. Misschien kunnen buurtinitiatieven en referenda uitkomst bieden; Amersfoort experimenteert met een burgerforum waarvan de leden bij loting zijn aangewezen, dat volg ik met belangstelling, misschien kan de democratische controle voor een deel ook digitaal.’ In zijn column in Het Financieele Dagblad pleitte Putters ervoor een http://www.vn.nl/Archief/Samenleving/Artikel-Samenleving/Kim-Putters-over-decentralisatie-en-participatie.htm

6/15

26-9-2014


staatscommissie in te stellen die zich over een nieuwe verhouding tussen vertegenwoordigende en directe democratie moet buigen. ‘Het was geen open sollicitatie, hoor. Ik hengel niet naar het lidmaatschap van die commissie. Maar een breed gedragen advies daarover lijkt me wel zo’n verstandig idee.’

Met zwaar gemoed Twee weken later zit ik weer op de elfde verdieping van het ministerie van Onderwijs. De situatie in de wereld is intussen dramatisch veranderd. Mijn eerste gesprek met Kim Putters was op donderdag 17 juli; die avond werd bekend dat het toestel van Malaysia Airlines was neergehaald. Putters was een goede bekende van een van de slachtoffers, Willem Witteveen.

PvdA’er is Kim Putters al sinds zijn zestiende, uit ‘omgekeerde boosheid’ Ze doceerden allebei aan de Universiteit van Tilburg, ze zaten samen in de Eerste Kamerfractie van de PvdA. Witteveens vrouw Lidwien Heerkens werkte bij de Inspectie van het Onderwijs, in hetzelfde gebouw als Putters. Hun dochter Marit was net aan haar studie aan de Tilburg School of Humanities begonnen. ‘Ik kende in totaal zeven mensen die in het toestel zaten, ik deelde in Tilburg met Willem Witteveen dezelfde gang, dus het heeft me ontzettend aangegrepen. De Eerste Kamerfractie heeft hem in kleine kring herdacht. Ik zat daar met zwaar gemoed.’ En, over de dag van nationale rouw: ‘Ze zeggen van Nederlanders wel eens dat we te nuchter zijn, maar op zo’n moment komen de gezamenlijke emoties boven.’ U doceerde aan de Universiteit van Tilburg en bent nu nog bijzonder hoogleraar Beleid en Sturing van de Zorg aan de Erasmus Universiteit. Niet slecht voor iemand die op de lagere school te horen kreeg: misschien kan hij met een beetje moeite naar de Mavo. ‘Ik kom niet uit een familie waar mensen gingen studeren. Ik ben schipperskind. Mijn opa en mijn vader werkten op een olietanker, mijn opa bij Chevron, mijn vader bij BP en later bij Van Ommeren en Van der http://www.vn.nl/Archief/Samenleving/Artikel-Samenleving/Kim-Putters-over-decentralisatie-en-participatie.htm

7/15

26-9-2014


Sluijs. Mijn broer Barry begon ook op een olietanker, hij vaart nu op een cruiseschip.’ U was thuis een buitenbeentje? ‘Ik heb altijd geweten dat ik iets met boeken wilde, ik vond het geweldig om in de boeken te duiken. Het advies van de lagere school was inderdaad: met hangen en wurgen kan hij de mavo halen. Uiteindelijk ben ik op het atheneum terechtgekomen en heb ik bestuurskunde gestudeerd in Rotterdam. Over mijn behoefte om door te leren heb ik thuis wel woorden gehad. Mijn moeder zei: kun je wel leven van boeken lezen? Dankzij een studiebeurs en met drie avonden in de week in de kroeg staan om bij te verdienen heb ik me er doorheen geslagen.’

CV: Kim Putters 1973Geboren in Hardinxveld-Giessendam 1991- 1996 Studie bestuurskunde aan Erasmus Universiteit Rotterdam 1997- 2003 Adviseur bij de Raad voor de Volksgezondheid & Zorg 2000- 2003 Docent bestuurskunde Erasmus Universiteit Rotterdam 2001 Gepromoveerd op de markwerking in de zorg 2002- 2012 Gemeenteraadslid voor de PvdA in HardinxveldGiessendam, sinds 2006 als fractievoorzitter 2003- 2007 Docent aan de Universiteit van Tilburg 2003- 2013 Eerste Kamerlid voor de PvdA 2008Hoogleraar aan de Erasmus Universiteit Rotterdam 2013Directeur Sociaal en Cultureel Planbureau

Omgekeerde boosheid Op zijn achtentwintigste promoveerde hij op het onderwerp marktwerking in de zorg. Hij werkte toen al bij de Raad voor de Volksgezondheid & Zorg, een adviesorgaan van de minister van VWS. ‘Daar zat ik dichter bij het beleid. Ik heb nooit honderd procent wetenschapper willen worden.’ PvdA’er is hij al sinds zijn zestiende, uit ‘omgekeerde boosheid’: ‘Het hele land was boos op Wim Kok omdat hij de WAO wilde hervormen. Ik ben toen juist lid geworden. Ik dacht: hier mag de partij niet aan onderdoor gaan. Althans: ik wilde lid worden, maar kreeg te horen dat ik daarvoor http://www.vn.nl/Archief/Samenleving/Artikel-Samenleving/Kim-Putters-over-decentralisatie-en-participatie.htm

8/15

26-9-2014


nog te jong was. Ze verwezen me eerst door naar de Jonge Socialisten. Ik heb tot mijn achttiende op mijn lidmaatschapskaart moeten wachten. De afdeling in Hardinxveld-Giessendam, waar ik vandaan kom, bestond overwegend uit grijze mannen.’ Putters zette door. In 2002 kwam hij in de gemeenteraad, een jaar later in de senaat. Hardinxveld-Giessendam ligt in de Alblasserwaard, hartje bible belt. Was u als sociaal-democraat daar geen vreemde eend in de bijt? ‘ChristenUnie en SGP hebben er van oudsher een sterke positie, maar VVD en PvdA ook. Christenen en niet-christenen houden elkaar ongeveer in evenwicht. De gemeente bestaat niet alleen uit zwarte kousen. Sporten en zwemmen op zondag zijn toegestaan, op zaterdag kun je er tot vijf uur ’s nachts naar de kroeg. Dat is aan de inzet van de PvdA te danken geweest. Ik was twee keer als lijsttrekker bij de college-onderhandelingen betrokken en dan spelen er wel andere brandende kwesties dan elders. U bent altijd in Hardinxveld-Giessendam blijven wonen. ‘Het is de plek waar ik me thuisvoel. Ik kom er vandaan, ik ken er veel mensen. Ik heb niets tegen de grote stad, maar als ik in HardinxveldGiessendam de deur achter me dichttrek, voel ik me op mijn gemak.’

'Ik mag me overal mee bemoeien. Ik kan niet anders zeggen dan dat ik dat hartstikke leuk vind’ De christelijke partijen stonden op handhaving van het ambtsgebed in de raadsvergadering, wij wilden kunnen zwemmen op zondag en dat is toen tegen elkaar uitgeruild. In de jaren zestig hebben de PvdA en de vakbeweging het hek van het zwembad nog doorgeknipt en er de rode vlag geplant om tegen de strenge handhaving van de zondagsrust te protesteren. Dat is nu niet meer nodig.’ U bent homoseksueel en komt daar ook openlijk voor uit. Gaf dat geen spanningen met uw collega’s van ChristenUnie en SGP? ‘Ik sluit niet uit dat er heel wat schietgebedjes voor mijn zielenheil zijn afgevuurd, de lijn met boven zal wel eens druk bezet zijn geweest. Maar ze hebben mij daar nooit iets van laten merken. Ik heb geen moment het http://www.vn.nl/Archief/Samenleving/Artikel-Samenleving/Kim-Putters-over-decentralisatie-en-participatie.htm

9/15

26-9-2014


gevoel gehad dat ze moeite met me hadden, ook de SGP niet.’

Deining over Zwarte Piet Als directeur van het SCP bestrijkt hij nu een veel breder terrein. De participatiesamenleving, de integratie van minderheden, de kloof tussen hoger en lager opgeleiden, weinig ontwikkelingen ontsnappen aan de aandacht van het instituut. De media informeren graag naar de mening van de directeur van het planbureau. Paul Schnabel, de voorganger van Putters, maakte gretig gebruik van die gelegenheid. Met bon mots als ‘De stemming in het land is: met mij gaat het goed maar met ons gaat het slecht’ groeide hij uit tot een soort nationale goeroe. Putters wil dat voorbeeld niet volgen: ‘Paul heeft veel voor het SCP betekend. Toen hij begon, was het een wat meer naar binnen gekeerde organisatie. Nu kent iedereen het SCP en dat is voor een groot deel aan hem te danken. Maar ik denk dat ik huiveriger ben om politiek gekleurde uitspraken te doen. Of uitspraken die zo kunnen worden geïnterpreteerd. Ik wil dicht bij de onderzoeksagenda van het SCP blijven.’ Wanneer heeft u uw homoseksualiteit ontdekt? ‘Ik heb wel een relatie met een meisje gehad, toen was ik zeventien. Ik heb lang over mijn coming out gedaan, tot mijn vier- of vijfentwintigste. Ik had er tijd voor nodig, ik was ook wel bang voor de reactie van mijn familie. Achteraf bleek ik me daar ten onrechte zorgen over te hebben gemaakt. Toen ik het vertelde, gaven mijn ouders het enige antwoord waar je in zo’n situatie op hoopt: we blijven je met open armen ontvangen. Ik ben hen daar zeer dankbaar voor.’ Hij heeft nu een relatie met Marhijn, die hij tijdens een werkbezoek aan Genève ontmoette. Marhijn was hoofd van de economische afdeling van de Permanente Vertegenwoordiging van Nederland bij de Verenigde Naties. ‘Er was een lunch en we zaten schuin tegenover elkaar aan tafel. Later hebben we in Nederland afgesproken en toen ging het heel snel.’ Ze zijn nog niet getrouwd, maar Putters hoopt dat ‘de mooiste dag van mijn leven nog aanbreekt’. Koket: ‘Ik wil wel gevraagd worden.’ Tot uw benoeming bij het SCP had bijna alles wat u deed met de gezondheidszorg te maken: adviseur bij de Raad voor de Volksgezondheid & Zorg, staflid van het instituut Beleid & http://www.vn.nl/Archief/Samenleving/Artikel-Samenleving/Kim-Putters-over-decentralisatie-en-participatie.htm

10/15

26-9-2014


Management Gezondheidszorg in Rotterdam, hoogleraar Management van instellingen in de gezondheidzorg. ‘Het fascineert me, ja. Het gaat om kwesties die zo dicht bij leven en dood liggen dat je je liever niet bezighoudt met de vraag: is het wel goed georganiseerd? Terwijl dat wel van cruciaal belang is. Ik was lid van de commissie die onderzoek deed naar de Radboud Universiteit Nijmegen die grote problemen met de afdeling hartchirurgie had. Er overleden onevenredig veel patiënten. De Inspectie greep te laat in, de raad van bestuur keek de andere kant op. Over dat soort misstanden kan ik me gigantisch opwinden.’

'Ik voel me een rijk mens dat ik al die rapporten mag lezen en beoordelen' Het neemt niet weg dat ook Putters veel geraadpleegd wordt: ‘Ik heb contact met het kabinet en met Kamerleden. Ik heb toegang tot de onderraden van de ministerraad die over werk, inkomen, zorg en onderwijs gaan. Maarten Hajer, de directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving, neemt de onderraden mobiliteit en infrastructuur voor zijn rekening, maar ik zit daar bij als de agenda erom vraagt. Als in het buitenland deining is over het Polenmeldpunt of Zwarte Piet, wordt het SCP om uitleg over de stemming in Nederland gevraagd. Ik mag me overal mee bemoeien. Ik kan niet anders zeggen dan dat ik dat hartstikke leuk vind.’ In het CDA-blad Christen Democratische Verkenningen constateerde de Nijmeegse hoogleraar bestuurskunde Michiel Herweijer dat Den Haag slecht is voorbereid op de decentralisatieoperatie die in 2015 ingaat. Minister Plasterk van Binnenlandse Zaken is verantwoordelijk, maar heeft weinig tot niets te zeggen over de staatssecretarissen Klijnsma, Van Rijn en Teeven die hun taken naar de gemeenten moeten overhevelen. Herweijer voorziet dat iedereen elkaar voor de voeten gaat lopen. ‘Oei, nu moet ik uitkijken dat ik toch niet een politieke uitspraak doe. In mijn essay stip ik aan dat de participatiesamenleving een grote verandering bij de rijksoverheid nodig maakt. De verkokering die de Haagse departementen nu parten speelt, moet worden doorbroken. Bewindslieden zullen een grotere bereidheid moeten opbrengen om in elkaars keuken te kijken en niet vanuit het eigen departementsbelang te http://www.vn.nl/Archief/Samenleving/Artikel-Samenleving/Kim-Putters-over-decentralisatie-en-participatie.htm

11/15

26-9-2014


denken. Dat vraagt veel van hen. Het voordeel van het SCP is dat wij breed georiënteerd zijn dus ik zal de bewindslieden graag bij die mentale verandering helpen.’ U was gemeenteraadslid, u zat in de Eerste Kamer. Wees eens eerlijk: gaat u de mogelijkheid om politieke uitspraken te doen in uw huidige functie niet missen? Bent u niet bang dat u met meel in de mond moet praten? ‘Nee. De positie die ik nu heb, geeft me eerder een bevrijd gevoel. Als Eerste Kamerlid heb je toch veel met de fractiediscipline te maken: mag je wel over onderwerpen praten die niet in je portefeuille zitten, hoe denkt je fractievoorzitter erover, wat wil de partijleiding? Zo heb ik het heel moeilijk gehad met de stra aarstelling van illegaliteit die in het regeerakkoord stond. Als directeur van het SCP moet ik uitkijken dat ik niet al te stellige uitspraken doe, dat ik geen blauwdrukken ga tekenen. Je moet je wel bewust zijn van je adviserende rol. Maar ik mag de problemen die we in Nederland met bijvoorbeeld integratie en burgerparticipatie hebben wel analyseren en benoemen en het zou dom zijn van de bewindslieden en het parlement om dan niet te luisteren. Ik beschik hier over een goede staf van 81 medewerkers die permanent de ontwikkelingen in de samenleving bijhouden. Alles wat in de Nederlandse maatschappij gebeurt, trekt aan me voorbij. Ik voel me een rijk mens dat ik al die rapporten mag lezen en beoordelen. Ik heb het gevoel dat ik op goud zit. Het is één groot genot.’

(Alternatieven op) de participatiesamenleving Hans Adriaansens wordt gezien als de geestelijk vader van het containerbegrip ‘participatiesamenleving’. In Buitenhof legt hij uit wat het precies betekent. Aan tafel zit ook Albert Jan Kruiter van het Instituut van Publieke Waarden. Volgens Kruiter is het idee van de participatiesamenleving slechts een beleidsinstrument, een verlengstuk om bezuinigingen mee te organiseren. ‘Na de economische crisis de democratische crisis,’ aldus Kruiter. Tegenlicht onderzoekt alternatieven voor de huidige gemeenschap: hoe zouden mensen zich organiseren als ze helemaal opnieuw zouden kunnen beginnen? http://www.vn.nl/Archief/Samenleving/Artikel-Samenleving/Kim-Putters-over-decentralisatie-en-participatie.htm

12/15

26-9-2014


De participatiesamenleving

Youtopia

http://www.vn.nl/Archief/Samenleving/Artikel-Samenleving/Kim-Putters-over-decentralisatie-en-participatie.htm

13/15

26-9-2014


Leon Verdonschot 1 Reactie



Vrij Nederland

Video: De grappen van Obama

Inloggen

Ko Colijn

Kees Kraaijeveld

Blijf lezen Het klokkenspel van de Boliviaanse president Bladwijzer De overheid moet eerst zelf doen waar ze anderen Blijf lezen toe wil verplichten Column Harry Lensink / Jaco Alberts

Max van Weezel / Map Oberndorff

Blijf lezen Oorlog per computer: hoe doe je dat fatsoenlijk? Column President Algemene Rekenkamer: ‘Er is een totale Blijf lezen kanteling nodig’ Beschouwing Ko Colijn

'Is de Koude Oorlog terug, mijnheer Colijn?' Interview

Blijf lezen

Column

Blijf lezen

Neem nu een abonnement

Papier en digitaal

Alleen digitaal

€ 195

€ 120

€ 102,50

€ 65

€ 55

€ 35

Jaar

Half jaar

Kwartaal


14/15

26-9-2014


Proef

€ 15


€8

15/15

Interview Kim Putters over decentralisatie en participatie

Recommend Documents