Internet. Kennismaken met de computer. Word en Windows. Word 2. Internet. Een Werkstuk maken met Word. Aad Blom

Internet Aad Blom

Er zijn handleidingen voor de volgende cursussen:

Kennismaken met de computer Deze cursus is voor degene die weinig of niets weet van computers. De cursist wordt vertrouwd gemaakt met het gebruik van de computer (Windows) en krijgt een goede indruk van onder andere Word en Internet.

Word en Windows In deze cursus worden de basishandelingen van Word behandeld. De cursist leert onder andere een nette brief typen, deze eenvoudig te corrigeren en op te maken met behulp van de talloze hulpfuncties van Word. Windows wordt kort behandeld. Let op! Voorkennis: cursus “Kennismaken met de computer”.

Word 2 In deze cursus komen de meer geavanceerde mogelijkheden van Word aan bod. De cursist leert de handige trucs van Word en leert documenten een meer professionele uitstraling te geven. Let op! Voorkennis: cursus “Word en Windows”.

Internet Deze cursus richt zich op de beginnende Internetgebruiker. Belangrijke onderwerpen zijn ondermeer e-mail (electronische post) en het World Wide Web (www). Let op! Voorkennis: cursus “Kennismaken met de computer”.

Een Werkstuk maken met Word Deze cursus bereidt kinderen voor op het computergebruik in het voortgezet onderwijs. Gedurende de cursus maken de kinderen een werkstuk welke ze aan het eind van de cursus mee naar huis mogen nemen.

Meer informatie over deze cursussen kunt u verkrijgen bij uw docent.

© Copyright Centa Computeropleidingen, Hillegom 2001 4e druk augustus 2007 Niets in deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur. ISBN 978 90 76223 13 1

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave Inleiding .......................................................................................................................... 1 Werkwijze en gebruik van dit cursusboek .............................................................. 1 Voor wie is deze cursus bestemd? .......................................................................... 1 Studieaanwijzingen ................................................................................................. 1 Hoofdstuk 1 Inleiding internet .............................................................................. 3 Inleiding .................................................................................................................. 3 1.1 Internet: een overzicht in vogelvlucht ........................................................... 3 1.2 Internetorganisaties ....................................................................................... 5 1.3 Kosten............................................................................................................ 6 1.3.1 On-line of off-line ...................................................................................... 6 1.4 De aangeboden diensten op internet.............................................................. 6 1.4.1 World Wide Web (www) ........................................................................... 7 1.4.2 Elektronische post, e-mail .......................................................................... 7 1.4.3 Usenet, nieuwsgroepen............................................................................... 7 1.4.4 Chatten en messengerservice ..................................................................... 7 1.5 Overige communicatie .................................................................................. 7 1.6 Winkelen en betalen via internet ................................................................... 8 Hoofdstuk 2 Het World Wide Web ...................................................................... 9 Inleiding .................................................................................................................. 9 2.1 Microsoft Internet Explorer 7...................................................................... 10 2.1.1 De titelbalk ............................................................................................... 11 2.1.2 De adresbalk ............................................................................................. 11 2.1.3 Zoeken ...................................................................................................... 12 2.1.4 Tabbladen ................................................................................................. 12 2.1.5 De Opdrachtbalk....................................................................................... 14 2.1.6 De statusbalk ............................................................................................ 15 2.2 Adressen ...................................................................................................... 16 2.3 Hyperlinks ................................................................................................... 18 2.4 Bedienen van Internet Explorer 7................................................................ 19 2.4.1 De optie Volledig scherm......................................................................... 20 2.4.2 Help in Internet Explorer.......................................................................... 20 Hoofdstuk 3 Wegwijs op internet ....................................................................... 23 Inleiding ................................................................................................................ 23 3.1 Zoeken op internet....................................................................................... 23 3.1.1 Portalen..................................................................................................... 24 3.1.2 Zoeken met Assistent ............................................................................... 24 3.1.3 Automatisch zoeken ................................................................................. 26 Internet

I

Inhoudsopgave

3.1.4 3.1.5 3.2 3.2.1 3.3 3.4 3.5 3.6 3.6.1 3.6.2 3.6.3 3.7

Zoeken met zoekmachines........................................................................26 Geavanceerd zoeken .................................................................................27 Favorieten ....................................................................................................27 Favorietencentrum ....................................................................................28 Geschiedenis ................................................................................................30 Het instellen van de startpagina...................................................................30 Internetpagina’s afdrukken ..........................................................................31 Beveiliging...................................................................................................32 Hackers en Crackers .................................................................................32 Virussen ....................................................................................................33 Bescherming .............................................................................................33 Extra oefeningen ..........................................................................................34

Hoofdstuk 4 E-mail met Outlook Express .......................................................... 35 Inleiding.................................................................................................................35 4.1 E-mailadressen.............................................................................................35 4.2 Outlook Express starten ...............................................................................36 4.3 Een e-mailbericht opstellen en verzenden ...................................................38 4.4 Een e-mailbericht ontvangen .......................................................................40 4.5 Het Outlook Express scherm .......................................................................41 4.5.1 De knoppenbalk ........................................................................................41 4.5.2 Open/gesloten envelopjes .........................................................................43 4.6 Emailberichten lezen en afhandelen ............................................................43 4.7 Een bericht beantwoorden ...........................................................................44 4.8 Een bericht doorsturen .................................................................................45 4.9 E-mailberichten slim beheren ......................................................................46 Hoofdstuk 5 Outlook Express vervolg ................................................................ 49 Inleiding.................................................................................................................49 5.1 Adressen toevoegen aan adresboek .............................................................49 5.2 Een bijlage versturen ...................................................................................52 5.3 Een bericht met bijlage ontvangen en afhandelen .......................................54 5.4 Leesbevestiging ...........................................................................................56 5.5 Smiley’s of emoticons .................................................................................57 5.6 Nieuwsgroepen ............................................................................................58 5.6.1 Het aanmelden bij een nieuwsgroep.........................................................58 5.6.2 Een bericht plaatsen in een nieuwsgroep..................................................61 5.6.3 Reageren op berichten in nieuwsgroepen.................................................62 Hoofdstuk 6 Internet en toepassingen ................................................................ 63 Inleiding.................................................................................................................63 6.1 Downloaden .................................................................................................63 6.2 Een gedownload programma installeren .....................................................65 II

Inhoudsopgave

6.3 Chatten......................................................................................................... 71 6.3.1 Chatroom .................................................................................................. 71 6.3.2 Nickname.................................................................................................. 72 6.3.3 Messengers ............................................................................................... 72 6.4 Weblogs....................................................................................................... 73 Bijlage 1 Aansluiten op internet......................................................................... 75 Inleiding ................................................................................................................ 75 Het opzetten van een internetverbinding .............................................................. 75 Een e-mailaccount aanmaken................................................................................ 79 Bijlage 2

Internet begrippenlijst ........................................................................ 83

Bijlage 3

Enkele interessante websites .............................................................. 95

Bijlage 4 MSN Live Messenger .......................................................................... 96 Inleiding ................................................................................................................ 96 4.1. Het aanvragen van een hotmail account...................................................... 96 4.2. Windows Live messenger installeren........................................................ 100 4.3. Werken met Windows Live messenger..................................................... 103 4.4. Contactpersonen ........................................................................................ 104 4.4.1. Toevoegen contactpersoon..................................................................... 104 4.4.2. Contactpersoon bewerken ...................................................................... 105 4.4.3. Contactpersoon verwijderen................................................................... 105 4.5. Chatten! ..................................................................................................... 106 4.6. Bestanden versturen .................................................................................. 107 4.7. Spelletjes spelen. ....................................................................................... 108 4.8. Uw status ................................................................................................... 109 Register ....................................................................................................................... 111

Internet

III

Inhoudsopgave

IV

Inleiding

Inleiding Werkwijze en gebruik van dit cursusboek Dit cursusboek “Internet” maakt deel uit van een serie handleidingen waaronder “Kennismaken met de computer”, “Word en Windows“ en “Word vervolg”. Alle handleidingen in deze serie hebben gemeen dat ze afgeronde hoeveelheden lesstof bevatten voor het betreffende onderdeel of pakket. De inhoud van het cursusboek is vooral toegesneden op beginnende gebruikers. Voorbeelden en oefeningen zijn ontwikkeld en ontleend aan de dagelijkse praktijk. Voor wie is deze cursus bestemd? Deze cursus is bestemd voor toekomstige gebruikers van het browserprogramma Internet Explorer, of voor hen die hun basisvaardigheden willen opfrissen. Van de cursist wordt verwacht dat hij enige voorkennis van Windows heeft, bij voorkeur doordat de cursus “Kennismaken met de computer” is gevolgd, omdat dit boek hierop naadloos aansluit. De benodigde kennis kan natuurlijk ook op andere wijze zijn opgedaan. De beste resultaten zullen worden bereikt indien men thuis over een computer beschikt waarop de programma’s Internet Explorer 7 en Outlook Express 5.5 geïnstalleerd staan. Met andere versies van deze programma’s kan echter eventueel ook gewerkt worden. Studieaanwijzingen Dit cursusboek kunt u gebruiken als naslagwerk en als oefenboek om de nodige ervaring op te doen en te onderhouden. Alleen door veel te oefenen, kunt u voldoende vaardigheid verwerven om met het programma aan de slag te kunnen. In het boek zijn hierom diverse oefeningen opgenomen. Het wordt aanbevolen deze oefeningen uit te voeren. Doordat het internet vaak aan verandering onderhevig is, kan het voorkomen dat de in de oefeningen genoemde internetadressen niet meer bestaan of dat de pagina’s zijn aangepast. Wanneer dit mocht gebeuren, zal de docent een alternatief bieden. Tijdens de cursus worden de belangrijkste functies van de programma’s door de docent uitgelegd. Hierbij komen alle relevante onderwerpen aan bod die in dit boek zijn opgenomen. Bij de oefeningen gaan wij er van uit dat het programma Internet Explorer al aanstaat. Tot slot wensen wij u veel leerzaam plezier bij het volgen van de cursus. Centa Computeropleidingen Internet

1

Inleiding

2

Hoofdstuk 1 Inleiding internet

Hoofdstuk 1

Inleiding internet

Inleiding Dit boek gaat over internet en wat daar in hoofdzaak mee te maken heeft. Het gaat over een aantal programma’s welke nodig zijn om informatie op internet te lezen, elektronische post (e-mail) te ontvangen en te versturen en nog wat andere zaken. Dit cursusboek gaat niet over de vaak ingewikkelde theorie die de achtergrond vormt van internet en de programma’s die daarbij horen. Het gaat ook niet over de “oneindige” mogelijkheden die u als gebruiker krijgt voorgeschoteld wanneer u met internet bent verbonden. Voor deze hoogstandjes heeft u in eerste instantie geen tijd en het leren ervan gebeurt, nadat u de basisvaardigheden beheerst, bijna met speels gemak. Dit is een handleiding voor mensen die zo snel mogelijk kennis willen maken met internet en daar in de dagelijkse praktijk mee aan de slag willen. Dit kan zijn om informatie op te vragen, spelletjes te spelen of reizen te boeken, maar ook om te communiceren via e-mail of babbelboxen. In de volgende hoofdstukken en paragrafen zult u te maken krijgen met de zin en onzin van internet. U zult aan het eind van de handleiding in staat zijn te beoordelen of internet voor u nuttig en noodzakelijk is of alleen maar leuk, waarbij onmiddellijk toegevoegd moet worden dat leuk niet perse fout is. Om hier achter te komen zullen we in de komende hoofdstukken kort ingaan op internet als verschijnsel. Daarnaast wordt uitgebreid ingegaan op de wijze waarop u met internet verbonden bent, hoe u het wereldwijde web kunt bewandelen en hoe u elektronische post kunt maken, verzenden en ontvangen. Tot slot wordt u, aan de hand van duidelijke stappen, op weg geholpen om een verbinding met uw internetaanbieder op te zetten.

1.1

Internet: een overzicht in vogelvlucht

De geschiedenis van internet begint in de jaren ’60. Door het Amerikaans Ministerie van Defensie werd een onderzoeksproject gefinancierd wat tot doel had een groot computernetwerk op te zetten voor gebruik in crisistijd. Uiteindelijk leidde dit, onbedoeld, in de beginjaren ’80 tot het huidige internet. Hiermee was de wereld met elkaar verbonden. Belangrijk hierbij was dat er duidelijkheid zou zijn over de manier waarop gecommuniceerd moest worden.

Internet

3


Internet wordt ook wel als volgt gedefinieerd: Internet is de wereldwijde verzameling van netwerken die met elkaar verbonden zijn en met elkaar communiceren door middel van één gemeenschappelijke computertaal. Dat men het eens werd over de genoemde gemeenschappelijke computertaal was natuurlijk belangrijk. Maar even belangrijk was de wijze waarop de informatiestromen in goede banen geleid zouden moeten worden. Internet bestaat namelijk uit miljoenen computers die met elkaar samenwerken. Deze samenwerking wordt wel eens vergeleken met een wegenstelsel, wereldwijd vertakt. Deze “snelwegen” worden gevormd door grote computernetwerken. De “hoofd- en bijwegen” (de kleinere netwerken) zijn hier dan mee verbonden. De verkeersregeling van de informatie op dit wegenstelsel wordt in internettermen protocol genoemd. Het bijzondere aan deze verkeersregeling is dat er wereldwijd sprake is van een unieke adressering van ieder subnetwerk en deelnemer, zelfs van iedere aangesloten (thuis)computer. Dit is ook de reden dat elke boodschap of ieder informatiepakketje altijd op de juiste computer aankomt. Dit afleveren gebeurt zeer nauwkeurig in de kortst mogelijke tijd. De fysieke verbinding wordt gevormd door telefoonkabels, glasvezelkabel en tegenwoordig TV/radio kabels, breedband (ADSL) en zelfs via satelliet. De wereldwijde verbinding van alle computers kan worden gezien als in onderstaande afbeelding.

…internetverbindingen wereldwijd…

4


1.2

Internetorganisaties

Voor de hand liggend is de vraag: wie is de baas van internet of wie bestuurt het? Het antwoord is eigenlijk simpel: niemand is de baas! Dat wil zeggen dat er geen organisatie, bedrijf of overheid is die verantwoordelijkheid draagt voor internet als geheel. Wel zijn er een aantal grote netwerkbedrijven en organisaties die verantwoordelijk zijn voor delen van internet en die daarover met elkaar afspraken hebben gemaakt. Bij deze grote netwerken, waarvan ieder land er wel één heeft, zijn onder andere de providers (aanbieders van internetdiensten) aangesloten. Doordat de belangen van internetorganisaties groot zijn en vanwege de zeer grote bedragen die gemoeid zijn met dienstverlening en handel is een goede organisatie gewaarborgd.

…aanbieders van internetdiensten, de providers… We zullen in dit boek niet dieper ingaan op de netwerkstructuur en hun organisaties. Voor u is het belangrijkste om te weten dat u internet alleen maar op kunt met tussenkomst van een provider. Dit is een organisatie die diensten aan de gebruiker aanbiedt. Schematisch kan uw internetaansluiting worden voorgesteld als in onderstaande afbeelding: Telefoonlijn, kabel of ADSL

Computer

Modem

Modem

Provider

Internet

…schematische voorstelling van uw Internetverbinding…

Internet

5


1.3

Kosten

Iedereen die contact wil hebben met internet zal dit, zoals gezegd, altijd moeten doen door tussenkomst van een provider. Het kan zijn dat u voor deze diensten moet betalen. De abonnementstarieven lopen uiteen van € 0,- tot € 15,- per maand. De gratis providers dekken hun kosten door reclame inkomsten of bijvoorbeeld met het verkopen van de adresgegevens van hun abonnees. De verbinding met uw provider kan gemaakt worden via een zogenaamde dial-up verbinding. Deze verbinding maakt gebruik van een gewone telefoonlijn. Op het moment dat u verbinding met internet heeft, betaalt u dus, net als bij een gewoon telefoongesprek, telefoontikken. Deze telefoonkosten zijn wel altijd tegen het goedkoopste lokale tarief, maar kunnen toch al snel behoorlijk oplopen. Overdag zijn de kosten ongeveer € 1,70 en ’s avonds of in het weekend ongeveer € 1,- per uur. Een andere mogelijkheid om contact te maken met uw provider is via een permanente verbinding. Dit kan dan bijvoorbeeld via de kabel óf een zogenaamde ADSL lijn. Kenmerkend voor deze verbindingen is dat u permanent verbonden bent met internet tegen een vast tarief per maand waarbij u dus geen aparte telefoonkosten hoeft te betalen. De tarieven lopen uiteen van € 10,- tot € 50,- per maand. 1.3.1

On-line of off-line

Vooral met e-mailen is het niet altijd nodig om continu verbinding te hebben met internet (on-line te zijn). U kunt berichtjes ook alvast intypen of een eerder verstuurd berichtje nalezen voordat u verbinding maakt. Dit heet dan off-line werken. Het voordeel van off-line werken is dat u geen verbinding maakt en dus ook geen telefoonkosten heeft. Nadat u alle berichtjes heeft getypt maakt u verbinding kunt u alles in één keer versturen. Bovenstaande situatie geldt alleen wanneer u een ISDN verbinding heeft of inbelt via de gewone telefoonlijn. Bij een ADSL- of kabelverbinding bent u al continu on-line en brengt het on-line werken dus ook geen extra kosten met zich mee.

1.4

De aangeboden diensten op internet

Zoals gezegd zullen we in deze handleiding niet alle diensten behandelen die via providers worden aangeboden. De meest bekende zullen in deze paragraaf even worden genoemd en in het kort worden besproken.

6


1.4.1

World Wide Web (www)

De laatste jaren is het World Wide Web (www) het meest gebruikte onderdeel van internet. Dat het erg populair is, is een gevolg van het feit dat via het www bijna alle soorten informatie kunnen worden gepresenteerd. Dit gebeurt onder andere in woord, beeld en geluid. In de hoofdstukken 2 en 3 vindt u een uitgebreide beschrijving van de werking van deze belangrijke internetdienst. 1.4.2

Elektronische post, e-mail

Een van de meest intensief gebruikte onderdelen van internet is het versturen en ontvangen van berichten. Deze berichten hoeven niet noodzakelijkerwijs brieven te zijn. Ook muziek- en videobestanden of grafische beelden zijn mogelijk. In de hoofdstukken 4 en 5 wordt u uitgebreid geïnformeerd over e-mail en wat daar zoal bij komt kijken. 1.4.3

Usenet, nieuwsgroepen

Elke provider beschikt over een aparte usenet-server of nieuwsserver waarop berichten worden bewaard van zogenaamde nieuwsgroepen. Vanuit de nieuwsgroepen, waar iedereen via het toetsenbord mee kan praten over een bepaald onderwerp, worden vragen, antwoorden en opmerkingen geplaatst via een apart net, het usenet. Deze berichten worden gedurende een bepaalde tijd op de server bewaard. In § 5.6 wordt op deze dienst ingegaan. 1.4.4

Chatten en messengerservice

Chatten betekent letterlijk babbelen. Via internet wordt op grote schaal on-line met elkaar gebabbeld. Dit wil zeggen dat er via het toetsenbord berichten met elkaar uitgewisseld worden. In dit cursusboek zal in § 6.3 op dit onderdeel kort worden ingegaan.

1.5

Overige communicatie

Meer en meer wordt er gebruik gemaakt van de zogenaamde webcams. Dat zijn speciale, kleine camera’s die met uw computer zijn verbonden en u in beeld brengen terwijl u achter het toetsenbord zit. U kunt op deze wijze met iemand praten. De ander kan u dan ook zien. Als die ander eveneens over een webcam beschikt en deze heeft aangesloten, kunt u diegene ook zien. Tegenwoordig wordt er op deze wijze zelfs via de computer vergaderd, netmeeting genaamd. Ook gewoon telefoneren via de pc en

Internet

7


internet zal steeds meer voor gaan komen. We zullen hier in deze handleiding verder niet op ingaan.

1.6

Winkelen en betalen via internet

Steeds vaker neemt het elektronisch zaken doen een vaste plaats in op internet. U heeft misschien wel eens gehoord van de termen e-commerce en I-pay. Eigenlijk wordt met deze termen gewoon handel en betalen bedoeld. Het zijn niet zozeer de providers die deze dienst aanbieden maar speciaal op internet gerichte bedrijven zoals banken, verzekeraars, reisbureaus of boeken- en platenzaken. Zelfs het afsluiten van een hypotheek kan via internet gebeuren. Een belangrijk aandachtspunt bij financiële transacties op internet is de beveiliging. Indien u een aantal regels in acht neemt, kunt u veilig zaken doen via internet, bijvoorbeeld een boek of Cd bestellen, een reis boeken of een verzekering afsluiten. Handel altijd als volgt: • Betaal achteraf, en laat uw bestelde goederen bij onder rembours verzenden; • Gebruik nooit uw creditcardgegevens; • Ga nooit verplichtingen aan waarbij via een zogenaamde automatische incasso het bedrag wordt afgeschreven van uw bank- of girorekening; • Wees uiterst terughoudend in het verstrekken van persoonlijke gegevens zoals uw naam en adres, uw leeftijd en uw telefoonnummer en bankrekeningnummer; • Handel bij elke transactie zoals u ook zou doen in een normale winkel.

8

Hoofdstuk 2 Het World Wide Web

Hoofdstuk 2

Het World Wide Web

Inleiding Het world wide web is dat gedeelte op internet waar informatie wordt aangeboden. Het wordt gekenmerkt door een eenvoudige en gebruiksvriendelijke manier van bedienen. Daardoor en vooral dankzij de enorme mogelijkheden die het biedt is het in korte tijd uitgegroeid tot het meest populaire deel van internet. We spreken daarom niet eens meer over het world wide web maar kortheidshalve over het web ofwel www. Het web wordt gekenmerkt door de wijze waarop de informatie op het beeldscherm wordt gebracht. Dit gebeurt door middel van webpagina’s die vertakkingen hebben (via zogenaamde hyperlinks) naar andere plaatsen op het web. Zo’n plaats wordt een website genoemd. Elke website heeft een eigen adres. Soms heeft een website maar één pagina, vaak echter zijn dit er meer, elk weer met vertakkingen naar andere sites. De eerste pagina van een website noemen we openingspagina, ook wel homepage genoemd. Wij zullen in dit boek steeds spreken over de openingspagina. De pagina die standaard wordt geopend bij het opstarten van de browser wordt startpagina genoemd. De populariteit van het web is naast eerder genoemde redenen ook te danken aan het feit dat het relatief gemakkelijk is om zelf een mooie en functionele openingspagina te maken. Hiervoor zijn aparte programma’s in de handel maar zelfs in Word 2000 kan al een openingspagina worden gemaakt. Als de internetaansluiting is gerealiseerd, wat wordt besproken in bijlage 1, kan direct het web opgegaan worden. Meestal verschijnt dan als eerste pagina de openingspagina van de provider. Het bladeren op het web van site naar site en van pagina naar pagina wordt surfen genoemd. Dit kan alleen maar met behulp van een zogenaamd bladerprogramma (of meer gebruikelijk: browserprogramma). Er zijn verschillende browsers in de handel waarvan Firefox (Mozilla) en Internet Explorer de twee bekendste zijn. In dit boek bespreken we versie 7 van Microsoft Internet Explorer. Er zijn al nieuwere versies van dit programma verschenen, maar in het dagelijks gebruik zult u nauwelijks verschillen treffen. In de volgende paragrafen zal gedetailleerd worden ingegaan op de werking en bediening van dit programma.

Internet

9


2.1

Microsoft Internet Explorer 7

U kunt Internet Explorer op verschillende manieren starten. U kiest er in de volgende oefening voor dit te doen via het Startmenu. Het zou kunnen dat u op uw computer thuis het symbool van Explorer op het bureaublad staat. Deze kunt u dan ook gebruiken.

1. 2.

Klik onderin uw scherm achtereenvolgens op Start, (Alle) Programma’s, Internet Explorer. Hierna zal na enige tijd het venster van Explorer verschijnen, zie onderstaande afbeelding. Aan de hand van dit scherm zullen we nu de verschillende onderdelen van Explorer nader uitleggen. Titelbalk Adresbalk Opdrachtbalk Tabbladen Internetpagina

Verticale schuifbalk

Statusbalk …de openingspagina van de provider…

10


Indien u deze oefening thuis doet, kan het zijn dat eerst het venster verschijnt waarin verbinding gezocht wordt met uw provider, zie onderstaande afbeelding. U heeft dan een internet abonnement via een telefoonlijn. Klik in dat geval op Verbinding maken.

…inbelverbinding… Daarna hoort u mogelijk het modem dat via de telefoonlijn of de kabel verbinding zoekt met het modem van de provider.

…verbinding…

2.1.1

Vervolgens wordt uw gebruikersnaam en wachtwoord (password) gecontroleerd. Op de taakbalk verschijnt na enige tijd een symbool van twee gekoppelde computers ten teken dat u verbinding heeft. U bent nu on-line en kunt op internet aan de slag.

De titelbalk

Waarschijnlijk herkent u de titelbalk van de bekende vensters in Windows. In de titelbalk wordt informatie weergegeven …vensterknoppen… over het programma (in dit geval Internet Explorer) en de inhoud, in dit geval de openingspagina van de provider. Rechtsboven vindt u weer de bekende vensterknoppen waarmee u het openstaande scherm kunt verkleinen, vergroten en afsluiten. 2.1.2

De adresbalk

De adresbalk in Internet Explorer is van groot belang. Hierin wordt het unieke adres weergegeven waar de inhoud van de internetpagina vandaan komt. …adresbalk… Internet

11


In de adresbalk kunt u zelf ook een adres typen van een bekende internetpagina om op die manier de pagina op te vragen. U handelt daartoe als volgt:

1. 2. 3. 4.

2.1.3

Klik eenmaal met de muis in de adresbalk. Het bestaande adres wordt blauw gekleurd. Typ nu: www.planet.nl en sluit af met <Enter>. Na enige tijd zal de inhoud in het informatievenster van Explorer aangepast worden aan het nieuwe adres. Klik na het bekijken van het scherm op de linker pijltoets links naast de adresbalk om door de geschiedenis van bezochte internetpagina’s te wandelen.

Zoeken

Rechts naast de adresbalk vindt u het vak zoeken. Hierin kunt u trefwoorden intypen waarop u op het internet wilt zoeken. U start de zoekopdracht door na het intypen van de trefwoorden op de <enter> toets te drukken of door te klikken op de knop met het vergrootglas. Meer over het zoeken op internet treft u aan in § 3.1 …zoeken… 2.1.4

Tabbladen

Onder de adresbalk bevinden zich de tabbladen. Als u verschillende websites bezoekt, kan het handig zijn bepaalde pagina’s onder handbereik te houden. U kunt dit doen door deze pagina’s onder te brengen in tabbladen.

…opdrachtbalk…

12


1.

Klik op nieuw tabblad.

Er opent zich een nieuw tabblad met onderstaande inhoud.

2.

3.

U kunt nu een website open door een internetadres in te typen in de adresbalk. Dit doen we nu niet. Door te klikken op de tabbladen kunt u “schakelen” tussen de verschillende websites. Sluit het zojuist geopende tabblad weer door op het kruisje te klikken.

Internet

13


2.1.5

De Opdrachtbalk

De opdrachtbalk vertoont in vergelijking met andere vensters van Windows een aantal knoppen met dezelfde functie. Er zijn echter ook verschillen. Zo vindt u op de knoppenbalk van Internet Explorer een symbool van een huisje. Klikt u daar op dan wordt de inhoud van het venster aangepast aan de openingspagina. Daarnaast zijn er knoppen voor Zoeken en Printen, knoppen die u tevergeefs zult zoeken in bijvoorbeeld de knoppenbalk van Windows verkenner. We gaan de functies van de belangrijkste knoppen verderop in dit boek nog toepassen maar zullen ze hier stuk voor stuk wel alvast noemen.

…opdrachtbalk… De knoppen op deze opdrachtbalk hebben de volgende betekenis: Brengt u weer naar de openingspagina waarmee Explorer opstart. U bent dan weer “thuis”. Als u op deze kop klikt ziet u alleen de inhoud van website. Dus zonder plaatjes en andere poespas. Drukt de huidige pagina die u op het scherm heeft af.

Met deze kop kunt u allerhande bewerkingen uitvoeren op de internetpagina die u bezoekt. Bijvoorbeeld opslaan of per e-mail versturen. Achter deze knop treft u allerhande extra opties. Dit is meer voor de gevorderde internet gebruiker. Achter deze knop bevinden zich allerlei mogelijkheden om hulp te vinden over de internet Explorer. Hierdoor kunt u het internet gebruiken als grote encyclopedie. U vindt er toegang tot woordenboeken maar ook bijvoorbeeld beursinformatie. Met deze knop start u direct Windows Messenger op (MSN).

14


Verder zijn er nog andere knoppen te vinden in Explorer. Deze hebben de volgende betekenis: Met deze koppen kunt u door eerder bezochte intenetpagina’s bladeren. Met de naar links wijzende pijl gaat u naar de vorige pagina, met de rechter naar de volgende pagina. Breekt het laden van een pagina af. Let op: hiermee verbreekt u niet de verbinding. Haalt de laatste versie van de huidige pagina opnieuw op. Hiermee kunt u op internet zoeken naar trefwoorden. Typ hiervoor eerst in het linker gedeelte de trefwoord(en) en klik daarna op het vergrootglas. Opent links in de browser een venster waarin de lijst met internetsites staat die u als “favoriet” heeft gekenmerkt, maar ook een lijst van eerder bezochte pagina’s. Hiermee voegt u een internetpagina toe aan uw lijst met favorieten.

2.1.6

De statusbalk

De onderste balk wordt de statusbalk genoemd. Hierin treft u informatie aan over de voortgang van het laden van een pagina, eventuele status van beveiliging enzovoorts. U moet bij het wisselen van een pagina maar eens letten op de symbolen die daarin zichtbaar worden. Probeer ook eens met de muiswijzer over de inhoud van de pagina te schuiven, u ziet dan verschillende aanduidingen van adressen in de statusbalk. We komen hierop later in dit boek nog terug. De statusbalk heeft geen andere functie dan u te informeren, u kunt dus niets aanklikken en activeren. …statusbalk…

Internet

15


2.2

Adressen

Zoals al eerder aangegeven, draait het bij het verzenden en ontvangen van informatie om de juiste adressering. U kunt een internetadres het beste vergelijken met uw huisadres dat net als een internetadres uit delen bestaat, namelijk: − uw naam; − straatnaam en huisnummer; − postcode en woonplaats; − land. Hoewel het land nooit ingevuld hoeft te worden bij het verzenden van post binnen hetzelfde land, doen we dat wel vanaf bijvoorbeeld het vakantieadres in het buitenland. Vult u deze gegevens, waar ook ter wereld, goed in, dan zal uw poststuk op correcte wijze worden bezorgd. De adressering van internetadressen gaat eigenlijk op soortgelijke manier. Er is sprake van een logische en consistente opbouw in 4 delen. Het totale adres wordt een URL (Uniform Resource Locator) genoemd. In onderstaande afbeelding is een willekeurig adres van een website weergegeven. Kenmerkend is dat alle adressen dezelfde opbouw hebben. De opbouw van een internetadres is als volgt: 1

2

3a

3b

4

…adresopbouw… − Deel 1 bestaat altijd uit http:// Dit is een afkorting van HyperText Transfer Protocol. Het is de Engelse term voor een set gemaakte afspraken over het uitwisselen van digitale gegevens tussen twee of meer computers. Dit deel hoeft niet ingetypt te worden, de browser vult de afkorting automatisch in nadat het volgende gedeelte is getypt. − Deel 2 bestaat altijd uit www Dit betekent dat we te maken hebben met het world wide web, het volgt altijd op het eerste deel. De letters www moeten, in tegenstelling tot http, wel zelf worden ingetypt. − Deel 3 is de domeinnaam In het voorbeeld is dat msn.nl. De domeinnaam is opgebouwd uit twee gedeelten, 3a en 3b. Het eerste deel (3a) heeft te maken met de naam van het bedrijf, de instelling of de organisatie. Daarna (deel 3b) volgt een toevoeging van twee of maximaal 3 16


letters, ook wel top-level genoemd. Over de betekenis ervan zijn internationale afspraken gemaakt. Zie hiervoor het overzicht hieronder. Deel 3b, het top-level, wordt overigens ook wel een domein genoemd. Zo is nl het domein van Nederland, be staat voor België, de voor Duitsland, enzovoort. Naast landcodes, zijn er ook speciale top-level domeinnamen. Deze waren in de begintijd bedacht in de VS maar door de enorme groei van internet zijn ze thans internationaal. Alleen landcodes zouden niet meer toereikend zijn. De volgende top-level domeinnamen worden internationaal erkend: − − − − − − − −

com voor commerciële bedrijven; gov voor regeringsinstellingen zoals het Witte Huis (whitehouse.gov); edu voor educatieve instellingen (universiteiten, scholen etc.); net voor netwerkorganisaties zoals nlnet (nl.net) en uunet (uunet.net); org voor niet commerciële instellingen; mil voor militaire organisaties, bijvoorbeeld de US Navy (navy.mil); int voor internationale organisaties bijvoorbeeld Red Cross (redcross.int); Alle landcodes, (nl = Nederland, be = België, us = United States, etc.).

− Deel 4 komt na de domeinnaam en volgt op een schuine streep ( / ) Na deze schuine streep, die u overigens niet zelf hoeft in te typen, volgt het gedeelte dat toebehoort aan de houder van de website. Dit deel heeft geen consistente opbouw meer. Tot slot moet nog worden vermeld dat de domeinnaam, dus geheel deel 3, per land wordt toegekend en geregistreerd. Dat vindt plaats door een speciaal daarvoor in het leven geroepen bureau wat internationaal erkenning heeft. Alle domeinnamen zijn opgeslagen bij een organisatie in Amerika. Op papier is het nu wel duidelijk hoe een internetadres er uitziet. Nu is het tijd om dit via de computer te bekijken.

1. 2. 3.

Klik eenmaal in de adresbalk zodat het bestaande adres blauw gekleurd wordt. Typ in: www.ns.nl en sluit af met <Enter>. Merk op dat na enige tijd een adres verschijnt met veel meer dan het door u ingetypte; u ziet nu ook deel 4 van het adres, zie afbeelding; …een compleet adres… Internet

17


4. 5.

2.3

De inhoud van het adres wordt geladen in het scherm van uw browser, de vorige inhoud verdwijnt. Klik op de linker pijltoets van de knoppenbalk en wacht tot u weer terug bent in het vorige scherm. Klik op de rechter pijltoets en u krijgt weer de inhoud van de openingspagina van www.ns.nl .

Hyperlinks

…normale aanwijzer...

…hyperlink aanwijzer...

Het woord hyperlink is nu al meerder keren gevallen. Maar wat is nu eigenlijk een hyperlink? En wat kunt u ermee? Een hyperlink is in feite een koppeling naar een andere internetpagina. Hyperlinks kunnen achter tekst of afbeeldingen schuil gaan. Tekst met een hyperlink is vaak te herkennen aan de blauwe letters en de onderstreping.

Als u met de muisaanwijzer over het scherm schuift merkt u dat de pijl soms verandert in een hand. Wanneer dat gebeurt schuift u over een hyperlink. Klikt u met de muis op een hyperlink dan geeft u de opdracht naar de plaats te springen die achter de hyperlink schuilgaat. U zult merken dat internetpagina’s vol zitten met hyperlinks die verwijzen naar adressen van volgende pagina’s of plaatsen in dezelfde pagina. Met de volgende oefening zullen we dit laten zien.

18


1. 2. 3.

4. 5. 6.

Klik in de adresbalk en typ: www.nu.nl, sluit af met <Enter>. Beweeg de muisaanwijzer over de verschillende rubrieken en merk op dat de muisaanwijzer steeds verandert in een handje. Let daarbij op de informatie in de statusbalk, dit is de verwijzing of het doel van de hyperlink. Als u zou klikken op een dergelijke hyperlink dan wordt uw pagina aangepast. Ga met de muisaanwijzer naar het landkaartje links in beeld en klik wanneer de aanwijzer in een handje verandert. Er verschijnt een scherm met de weersverwachtingen voor vandaag. Met de knop Vorige (ook wel linker pijltoets, of navigatietoets), kunt u vervolgens weer terug naar de openingspagina.

U hebt in voorgaande oefening gebruik gemaakt van hyperlinks en navigatieknoppen. Zou u hiervan geen gebruik hebben gemaakt, dan zou het ondoenlijk zijn om zo snel de gewenste pagina’s op uw scherm te krijgen. U zou dan de verschillende adressen hebben moeten intypen in de adresbalk. Het succes van internet is voor een belangrijk deel te danken aan het snel kunnen springen van adres naar adres. U hoeft geen typvaardigheid te hebben om snel op de juiste pagina te komen.

2.4

Bedienen van Internet Explorer 7

Het bedienen van Internet Explorer 7 heeft u ongemerkt al geoefend. Het programma is gebruiksvriendelijk en veel bedieningsgemak wordt ontleend aan de knoppen op de knoppenbalk. Daarnaast vertoont het programma veel overeenkomst met andere Windows programma’s en, meer in het bijzonder, Windows Verkenner. Hoewel u in het volgende hoofdstuk daadwerkelijk internet gaat verkennen willen we u hier alvast wijzen op een aantal bedieningshandelingen. Ze komen u van pas bij het vervolg van de cursus.

Internet

19


2.4.1

De optie Volledig scherm

Bij lange webpagina’s of grote afbeeldingen is het handig om uw informatiescherm zo groot mogelijk te maken. Explorer is ingericht om dit langs eenvoudige weg mogelijk te maken. Het betekent dat alle balken verdwijnen en uw complete computerscherm benut kan worden om informatie te tonen.

1. 2. 3. 4. 5.

Klik in de adresbalk en typ: www.anwb.nl en sluit af met <Enter>. De openingspagina van de ANWB wordt nu geladen. U leest hier veel informatie maar het kan beter, omdat het scherm eigenlijk te klein is. Druk op de functietoets op uw toetsenbord en u ziet dat uw informatiescherm veel groter is geworden en prettiger om te lezen. De knoppenbalk onderin het scherm komt automatisch te voorschijn als u met uw muisaanwijzer in de buurt komt. Druk opnieuw op en uw scherm is weer als voorheen, alle balken zijn weer in beeld.

Vanaf nu kunt u Internet Explorer moeiteloos bedienen. Er zijn nog wat aanvullende zaken die voor u van belang kunnen zijn maar deze worden, indien nodig, in de volgende hoofdstukken nader toegelicht. 2.4.2

Help in Internet Explorer

Internet Explorer biedt een zeer uitgebreide helpfunctie die op dezelfde wijze is opgebouwd als de helpfuncties in bijvoorbeeld Windows 98 of Windows XP en in de programma’s van Office 2003. De helpfunctie kunt u oproepen met de functietoets op uw toetsenbord of door te klikken op de menuopdracht Help.

20


1.

Druk op de functietoets of klik op de knop met het vraagteken, Inhoudsopgave en Index aan. Het algemene helpscherm verschijnt, zie afbeelding.

…het algemene Helpscherm… 2. 3. 4.

5.

6.

Het vanuit Windows bekende Helpvenster heeft vier rubrieken: Inhoud, Index, Zoeken en Favorieten. Stel dat u uw kennis over internetadressen nog even wilt opfrissen. Klik in het linkervenster op het tabblad Index en typ in het daarvoor bestemde tekstvak: adressen. U ziet diverse onderwerpen verschijnen, waaronder informatie over internetadressen. Klik Wat zijn internetadressen? en vervolgens Weergeven. In het rechterscherm verschijnt de door u opgevraagde informatie, zie afbeelding na deze oefening. Lees aandachtig de beschrijving en print het gehele onderwerp eventueel uit. Sluit het helpvenster met de knop rechtsboven.

Internet

21


…wat zijn internetadressen… Nu de eerste beginselen van Internet Explorer zijn besproken, wordt het tijd om er ook werkelijk mee aan het werk te gaan. In het komende hoofdstuk zullen we hiermee een begin maken.

22

Hoofdstuk 3 Wegwijs op internet

Hoofdstuk 3

Wegwijs op internet

Inleiding Eerder is vermeld dat internet een zeer nauwkeurig opgezet netwerk is waarin vastomlijnde afspraken en procedures gelden. Dat geldt zeker voor adresseringen, protocollen, communicatie methodiek, enzovoort. De vraag is wat er gebeurt als door het snel toenemend aantal gebruikers op internet de enorme informatiestroom niet meer doelmatig en snel kan worden gevonden. Voldoet de huidige methodiek van adressering en communiceren ook als internet straks tweemaal of viermaal zo groot is en de informatieomvang een veelvoud daarvan? En is de juiste informatie wel te vinden in deze warwinkel? We kunnen het in dit boek natuurlijk niet hebben over mogelijke veranderingen in de toekomst. Wel willen we ons bezighouden met de vraag hoe u als gebruiker op een efficiënte wijze, binnen een redelijke tijd, kunt beschikken over de gewenste informatie. Immers we weten wel dát de informatie aanwezig is maar niet wáár deze te vinden is? In dit hoofdstuk zullen we ons bezighouden met de wijze waarop thans is voorzien in het zoeken, vinden en bewaren van websites. We gebruiken daarbij de computer optimaal door gebruik te maken van twee van zijn belangrijkste eigenschappen: snelheid en geheugen.

3.1

Zoeken op internet

Voordat internet opgegaan kan worden zult u dus eerst op zoek moeten gaan naar internetadressen. Hoewel bepaalde bedrijven, instanties of instellingen zeker een website zullen hebben, is de naam hiervan niet altijd even logisch. Op internet bestaan hiervoor geen regels. Om toch achter het gewenste adres te komen bestaan er verschillende mogelijkheden om een internetadres te vinden. Het is natuurlijk altijd mogelijk om te gokken. Wanneer u iets wilt weten over een groot bedrijf als bijvoorbeeld de KLM kunt u altijd proberen of www.klm.nl het gewenste resultaat oplevert. Zeker voor bekende instanties zal deze methode vaak werken, probeer het maar eens uit. Daarnaast ziet u in de media ook steeds vaker dat bedrijven of instellingen hun internetadres noemen. Houd de televisie, de krant, tijdschriften of foldermateriaal maar eens in de gaten.

Internet

23


Naast deze mogelijkheden bestaan er ook meer gestructureerde manieren om de gewenste informatie te vinden. Dit zullen we in de volgende paragrafen behandelen. 3.1.1

Portalen

Op internet bestaat de mogelijkheid om via zogenaamde portalen een adres op te zoeken. Een portaal is een internetpagina die slechts bestaat uit verwijzingen (hyperlinks) naar andere pagina’s. Deze verwijzingen staan vaak per onderwerp gerubriceerd. De bekendste pagina die u zou kunnen helpen met het zoeken is www.startpagina.nl. Wanneer u daar klikt op dochters op alfabet, ontdekt u nog eens honderden portalen over allerhande onderwerpen.

…een voorbeeld van een internetportaal… Ook kunt u www.internetportaal.nl eens proberen.

3.1.2

Zoeken met Assistent

De zoekmethode die we in deze paragraaf zullen bespreken is de standaardmethode, zoeken met de assistent, die in Internet Explorer is ingebouwd.

24


1. 2.

Zet de cursor in het zoek veld op de knoppenbalk van Internet Explorer. Typ in het tekstvak: reisbureau en sluit af met <Enter>, zie afbeelding.

…een zoekopdracht invoeren… 3. 4.

Internet Explorer komt snel met de resultaten, onder de vermelding ‘reisbureau’ gevonden, zie afbeelding. U kunt kiezen uit de gevonden resultaten. Wilt u meer zoekresultaten zien, dan klikt u op Volgende.

…zoekresultaat…

Internet

25


5. 6.

3.1.3

Klik op een reisbureau naar keuze en surf zo naar de betreffende website. Sluit het zoekvenster met de sluitknop rechtsboven in het venster of door nogmaals op de knop Zoeken te klikken.

Automatisch zoeken

De volgende zoekmethode die gehanteerd kan worden, wordt Automatisch zoeken genoemd. Bij deze methode kunt u gewoon in de adresbalk van Internet Explorer een trefwoord typen. Voor de vergelijking gebruiken we in de volgende oefening dezelfde zoektermen.

1. 2. 3.

Klik in de adresbalk en typ: reisbureau, sluit af met <Enter>. Internet Explorer komt ook nu snel met het resultaat. Het resultaat is hetzelfde. Ga met de navigatieknop Vorige terug naar de vorige pagina (openingspagina).

De gebruikte zoekmethoden die in de voorgaande twee oefeningen zijn gebruikt, zijn vaak voldoende om snel het beoogde resultaat te krijgen. Al het zoekwerk wordt hierbij feitelijk verricht door MSN-search, de zoekmachines van Microsoft. 3.1.4

Zoeken met zoekmachines

Een derde methode om snel een website te vinden, is door te zoeken met zogenaamde zoekmachines (Search Engines in het Engels). Een zoekmachine kan, aan de hand van zoekcriteria, websites of onderwerpen snel vinden. Er zijn zoekmachines die vooral op eigen land zijn gericht, andere zoekmachines zoeken wereldwijd. Alle zoekmachines hebben gemeen dat ze zoeken op één of meer, door u ingevulde trefwoorden. Voorbeelden van enkele Nederlandstalige zoekmachines zijn Ilse en Lycos. Enkele internationaal georiënteerde zoekmachines zijn AltaVista en Google.

…zoekmachines… 26


Als een zoekopdracht moeilijk is en u nauwelijks weet welke trefwoorden u moet gebruiken is deze derde methode zeker een aanrader.

1. 2. 3. 4. 5. 6.

3.1.5

Klik in de adresbalk en typ: www.google.nl en sluit af met <Enter>. Het scherm wordt gevuld met de openingspagina van de zoekmachine Google. De mogelijkheden zijn zeer omvangrijk en u wordt bovendien goed op weg geholpen door alvast een categorie te kiezen. Typ in het tekstvak dezelfde term: reisbureau en sluit af met <Enter>. Google komt razendsnel met oplossingen waarbij de website die helemaal beantwoord aan de zoektermen bovenaan staat. Ga terug naar de openingspagina met behulp van de knop Start of de navigatieknoppen.

Geavanceerd zoeken

Wanneer u een meer gedetailleerde zoekopdracht wilt geven, bieden de diverse zoekmachines hier mogelijkheden toe. Als u zich op de openingspagina van een zoekmachine bevindt, komt u daar in de meeste gevallen wel een optie tegen als ‘geavanceerd zoeken’ of ‘zoekhulp’. Wanneer u hier op klikt, kunt u uw zoekopdracht specificeren. Het wijst zich vanzelf.

3.2

Favorieten

Als u, misschien na een moeizame zoektocht, een website heeft gevonden die u interessant vindt, doen we er goed aan deze te bewaren. Het is daarom aan te bevelen om de voor u belangrijkste webpagina’s te voorzien van een zogenaamde bladwijzer. In Internet Explorer zijn een aantal nuttige functies ingebouwd die u daarbij kunnen helpen. De eerste functie is het opslaan van gevonden adressen in de map Favorieten. Webadressen kunnen namelijk heel ingewikkeld en lang zijn en het is heel lastig om ze op een andere wijze te onthouden.

Internet

27


Het bewaren en toevoegen van gevonden webadressen werkt zeer eenvoudig. U komt tijdens het surfen op een bepaalde website en besluit die site te bewaren. U gaat als volgt te werk.

1. 2. 3. 4.

5.

Als uw startpagina geladen is, klikt u in de adresbalk en typt: www.anwb.nl en sluit af met <Enter>. Wacht tot de pagina is geladen en let dan op het adres in de adresbalk. Dit adres is te lang en te ingewikkeld om het even snel te noteren. Klik in de knoppenbalk op de knop toevoegen aan Favorieten. Hierna verschijnt een scherm waarin u de gelegenheid wordt geboden een willekeurige naam voor het adres van deze website te bedenken. Bekijk welke suggestie de site zelf geeft en verander deze eventueel in een voor u makkelijke naam. Klik op OK, zie afbeelding.

…een naam geven aan een favoriete website… 6. 7. 8.

Ga via de knop Start op de knoppenbalk weer terug naar uw startpagina. Probeer de opgeslagen Favoriet uit. Klik op Favorieten in de knoppenbalk en klik in de lijst op ANWB. Na enige tijd verschijnt de gekozen pagina op uw scherm.

Het grote voordeel van deze wijze van opslaan is dat u niet perse de voorgestelde naam hoeft over te nemen, maar dat u zelf een logische naam kunt bedenken. Internet Explorer onthoudt daarbij het adres. 3.2.1

Favorietencentrum

Na verloop van tijd kan uw map Favorieten een behoorlijk lange lijst gaan worden die niet geordend is. Om die te ordenen kunt u in de hoofdmap Favorieten, submappen 28


aanmaken. Bedenk voor deze submappen namen die in overeenstemming zijn met de inhoud.

1. 2. 3.

4. 5. 6.

Klik op de knop Favorietencentrum en vervolgens op, Favorieten . Er zijn al een aantal mappen aanwezig maar u kunt gewoon uw eigen mappen aanmaken. Maak een map aan met de naam “Reizen en verkeer”. Dit doet u door met de rechtermuisknop op een item te klikken en dan te klikken op Nieuwe Map maken en vervolgens de gewenste naam te typen in het vakje nieuwe map. Klik op Sluiten.

…uw favorieten netjes indelen… Verplaatst tot slot de favoriet ANWB naar deze map. Klik op Favorieten, Favorieten indelen. Klik een keer met de muis op de favoriet ANWB en sleep deze vervolgens boven de nieuwe map en laat daar los. Klik opnieuw op favorietencentrum . Hierdoor sluit deze zich weer.

Internet

29


3.3

Geschiedenis

Binnen het Favorietencentrum worden automatisch de bladwijzers van de bezochte webpagina’s van de afgelopen 3 weken bewaard. U kunt deze mogelijkheid ook uitzetten. Heel vaak echter kan het u helpen om een webpagina, die u vergeten was op te slaan in favorieten, snel weer terug te vinden. Het favorietencentrum noemt dit Geschiedenis en de knop waarmee u deze geschiedenis zichtbaar maakt, is binnen het favorietencentrum weergegeven door weergegeven door:

1. 2. 3. 4.

3.4

Klik in het Favorietencentrum op de knop Geschiedenis. Aan de linkerkant van het scherm wordt weer een extra venster geopend. U kunt nu door de sites bladeren die u de afgelopen weken heeft bezocht en eventueel bepaalde websites opnieuw bezoeken. Sluit het venster Geschiedenis door opnieuw op de knop Favorietencentrum te klikken.

Het instellen van de startpagina

Tijdens het zoeken zult u geregeld op voor u interessante sites belanden. Wanneer u de ontwikkelingen op de betreffende site wilt volgen, is het mogelijk om zo’n site als startpagina in te stellen. Dit houdt in dat die site wordt geopend op het moment dat u internet opgaat. Vaak worden de eerder genoemde portalen of sites, met bijvoorbeeld actuele nieuwsberichten, als startpagina gebruikt. Hoe u een site als startpagina in kunt stellen, behandelen we in de volgende oefening.

1.

30

2.

Surf naar de pagina die u als startpagina wilt gebruiken. Voor deze oefening surfen wij naar www.nu.nl Klik in de opdrachtbalk op het naar beneden wijzende pijltje naast de

3.

knop Startpagina. Klik op Startpagina toevoegen of wijzigen...


4. 5. 6.

3.5

Klik in het scherm dan nu verschijnt op Deze website als enige startpagina gebruiken. Klik daarna op de knop Ja. Wanneer u Explorer zou afsluiten en weer aanzetten, zou met www.nu.nl worden gestart.

Internetpagina’s afdrukken

Naast het weer bezoeken van een site kan het ook zijn dat u bepaalde informatie graag op papier zou willen zien. Natuurlijk is dat mogelijk. Op de knoppenbalk vindt u de knop Afdrukken. Als u hier op klikt wordt de huidige internetpagina direct afgedrukt op de printer. Dit gaat echter in lang niet alle gevallen goed. Internetpagina’s zijn in eerste instantie niet bedoeld om te worden afgedrukt. Sommige pagina’s zijn erg groot of van een afwijkend formaat. Verstandiger is het daarom een pagina af te drukken via een tussenstap. Klik hiervoor niet direct op de printerknop maar op het naar beneden wijzend pijltje er naast

…printen met tussenstap… Voordat het afdrukken begint verschijnt een venster waarin u nog een aantal keuzes kunt maken. Zo kunt u bijvoorbeeld eerst een printvoorbeeld bekijken. Soms hebben websites een mogelijkheid een pagina te printen. De afdruk is dan netjes voor een A4 opgemaakt. Onnodige franje ontbreekt dan. Soms is het nog het handigst als u de stukken die u wilt afdrukken eerst kopieert uit de internetpagina en in een Word document invoegt. Vanuit Word kunt u dan, na eventueel wat aanpassingen, de boel gaan afdrukken.

Internet

31


1. 2. 3.

Surf naar www.telegraaf.nl. Selecteer een stuk tekst op deze site. Klik daarna eenmaal op de rechter muisknop en klik op kopiëren.

…een stuk tekst kopiëren… 4. 5. 6. 7.

3.6

Start nu Word via het startmenu, door te klikken op Start, Programma’s, Microsoft Word. Klik nu met de rechter muisknop in het lege Word document en klik op Plakken. De tekst uit de internetpagina verschijnt in het Word document. U zou het nu kunnen bewerken en eventueel afdrukken. Sluit Word zonder het bestand op te slaan.

Beveiliging

Internet verschaft u toegang tot de hele wereld. Tegelijkertijd echter verschaft u de wereld toegang tot uw computer! Wanneer u internet op gaat is het belangrijk dat u zich beschermt tegen de gevaren die dit met zich meebrengt. 3.6.1

Hackers en Crackers

Er zijn mensen die er een sport van hebben gemaakt om te proberen in te breken op computers die zijn verbonden met internet. Deze mensen worden in internetjargon ook 32


wel hackers genoemd. Vaak hebben deze hackers niet eens veel kwaad in de zin. Als het ze gelukt is in te breken op iemand z’n computer laten ze soms een klein berichtje achter en houden het dan voor gezien. Sommige hackers (ook wel crackers genoemd) zijn niet zo netjes en wissen alles op de harde schijf. Wanneer u verbinding maakt met internet via de kabel of via ADSL is het gevaar van een inbraak door een hacker groter dan wanneer u verbinding maakt via een telefoonlijn. 3.6.2

Virussen

Behalve inbraken door hackers bestaat er het grote gevaar van virussen. Een virus is eigenlijk niets meer dan een klein computerprogrammaatje dat niets anders probeert te doen dan zichzelf te verspreiden en al dan niet schade aan te richten op de computer die wordt besmet. Computervirussen zijn dus, net als virussen bij mensen, besmettelijk. Veel virussen verspreiden zich via e-mail door mee te liften op berichtjes die mensen met elkaar uitwisselen. Op dit moment zijn er ruim 45.000 verschillende virussen bekend. Computergebruikers zijn zeer alert op virussen. Zeker als ze er een keer de dupe van zijn geworden. Grappenmakers maken er weer een sport van e-mails te versturen met zeer dramatische waarschuwingen tegen e-mailberichtjes waar een bepaald virus in zou zitten. In deze e-mails wordt dan gevraagd deze waarschuwing door te sturen naar al uw bekenden. Als iedereen gevolg geeft aan deze oproep wemelt het binnen de kortste tijd van de waarschuwingen die de wereld over worden gestuurd. Dergelijke berichtjes worden ook wel hoax virussen genoemd (nep-virussen). 3.6.3

Bescherming

Het lijkt er dus op dat het gebruik van internet een hoop problemen met zich mee kan brengen. Gelukkig bestaan er ook volop mogelijkheden om deze problemen tegen te gaan. Voor de bescherming tegen hackers zijn zogenaamde fire-walls op de markt. Dit zijn computerprogramma’s die het verkeer tussen uw computer en internet in de gaten houden en inbrekers kunnen tegenhouden. De enige manier om u te wapenen tegen virussen is met een zogenaamd antivirus programma. Op zich maakt het niet zo veel uit welk antivirus programma wordt gebruikt, als het maar de mogelijkheid heeft om regelmatig nieuwe ‘virusdefinities’ (tegengif) op te halen. Dit kan tegenwoordig vaak via een zogenaamde, ingebouwde ‘Live Update’ waarmee eenvoudig via internet het programma wordt bijgewerkt. Door een anti-virusprogramma voortdurend ‘up to date’ te houden, verkleint u het gevaar op virussen.

Internet

33


3.7

Extra oefeningen

Nu de eerste stappen op internet zijn gezet, is het leuk om eens te bekijken of u wat handigheid kunt krijgen in het vinden van informatie. Probeer maar eens één of meer van de volgende oefeningen uit. − Hoe vaak moet u overstappen als u op een donderdag rond 10.00 uur met de trein van Zwolle naar Amsterdam Lelylaan reist? En hoeveel kost een enkele reis in dit geval? − Wat is de entreeprijs voor de Efteling voor volwassenen? − Wat is, bij u thuis vandaan, de dichtstbijzijnde vestiging van McDonalds? En wat is het adres? − Kunt u een recept vinden waarin avocado wordt verwerkt?

34

Hoofdstuk 4 E-mail met Outlook Express

Hoofdstuk 4

E-mail met Outlook Express

Inleiding Een van de meest gebruikte toepassingen op internet is het gebruik van elektronische post (electronic mail, afgekort e-mail). Communicatie zonder e-mail is vooral in het zakelijke verkeer niet meer denkbaar, maar ook hier buiten wordt dit medium zeer veel gebruikt. Sterke punten die pleiten voor het gebruik van e-mail boven “papieren” correspondentie zijn de snelheid en kostenbesparing. Om te e-mailen heeft u een speciaal e-mailprogramma nodig. In deze handleiding leert u hoe een modern e-mailprogramma werkt en wat u er allemaal mee kunt doen. Het programma dat behandeld zal worden, Outlook Express, maakt deel uit van het besturingssysteem en wordt, net als Internet Explorer, standaard geleverd bij alle Windows versies. Naast het e-mailprogramma heeft u ook een provider nodig. Dit is dezelfde provider die u toegang verschaft tot internet. Bij het abonnement van de provider hoort minimaal 1 e-mailadres wat gebruikt kan worden om berichtjes mee te verzenden en te ontvangen. E-mailberichten worden niet direct naar de geadresseerde verstuurd maar naar een postvakje. vergelijkbaar met een postbus op het postkantoor. Iedere abonnee heeft zo'n postvakje. U kunt zelf bepalen hoe vaak u in uw postvakje gaat kijken of er post voor u is. Telkens als u gaat bekijken of er post voor u is moet u echter verbinding maken met uw provider en dat kan dus steeds weer telefoontikken kosten.

4.1

E-mailadressen

In de vorige hoofdstukken heeft u gezien dat webpagina’s unieke adressen hebben. Dit geldt ook voor e-mailadressen. Iedereen die elektronische post wil verzenden en ontvangen dient over een uniek e-mailadres te beschikken. De opbouw van een e-mailadres is heel kenmerkend. Het e-mailadres heeft een vast formaat. Het kan altijd worden herkend aan het @-teken (apenstaartje of “at”) tussen andere letters. De algemene vorm van een adres is als volgt:

[email protected]

Internet

35


De naam mag u meestal zelf bedenken maar uw provider dient ermee akkoord te gaan. De toevoeging na het @-teken regelt de provider zelf. Voorwaarde is dat in een emailadres geen spaties mogen voorkomen, niet vóór en niet ná het @-teken. De wijze waarop u een e-mailadres kunt verkrijgen, wordt besproken in bijlage 1. Het is trouwens mogelijk om meerdere e-mailadressen te bezitten, Outlook Express kan deze prima beheren. Voor de cursus worden aan u al tijdelijke e-mailadressen ter beschikking gesteld, ze zijn slechts bedoeld voor de educatieve doeleinden en ze hebben buiten deze omgeving geen enkele waarde. Ook voor deze adressen geldt dat ze uniek zijn en dezelfde algemene opbouw hebben als hierboven aangegeven.

4.2

Outlook Express starten

Normaal gesproken moet Outlook Express eerst ingesteld of geconfigureerd worden om gebruikt te kunnen worden. Dit betekent dat u in het bezit moet zijn van tenminste één e-mailadres (e-mailaccount). Tijdens de cursus is dat al voor u gedaan zodat u direct aan de slag kunt.

1. 2. 3. 4.

36

Start Outlook Express door te klikken op Start, (Alle) programma’s, Outlook Express. Het programmavenster verschijnt op uw scherm, zie afbeelding volgende pagina. U kunt met de muisaanwijzer over de verschillende knoppen op de knoppenbalk gaan, er verschijnt steeds een geel informatiekadertje. Bestudeer het scherm aan de hand van de afbeelding. Sluit Outlook Express niet af.


…openingsscherm Outlook Express… Outlook Express kan er op verschillende manieren uitzien. Voor de cursus gaan we uit van de meest gebruikelijke instelling. Mocht u thuis een ander beeld aantreffen dan in voorgaande afbeelding dan kunt u dit volgens de onderstaande oefening aanpassen.

1. 2. 3.

4.

Klik op Beeld in de menubalk. Klik op Indeling… in het rolmenu. Vink alle selectievakjes aan, gelijk aan de afbeelding hiernaast en klik daarna op OK. Als het goed is, komt het beeld van Outlook Express nu overeen met de afbeelding van het openingsscherm aan het begin van dit hoofdstuk. …vensterindeling… Internet

37


4.3

Een e-mailbericht opstellen en verzenden

In deze paragraaf gaat u een e-mailbericht opstellen en daarna versturen. Eerst zullen we echter uitleg geven over de verschillende knoppen die gebruikt kunnen worden bij het maken van een e-mailbericht. Wanneer u op de knop Nieuw bericht klikt komt u in het volgende scherm, zie afbeelding.

…een e-mail bericht opstellen… De verschillende tekstvakken hebben de volgende betekenis: Naast deze knop komt het e-mailadres van de geadresseerde. U kunt op het symbool van het adresboek klikken en een of meerder adressen selecteren. In het tekstvak naast deze knop kunt u eventueel nog een e-mailadres invullen, het is niet verplicht. Het is bedoeld om iemand anders een kopie van het bericht te zenden. Hiernaast vult u het onderwerp van uw bericht in. Het is niet verplicht, wel sterk aan te raden omdat u uw berichten later gemakkelijker kunt sorteren en terugvinden. Bovendien is het voor de ontvanger prettig om direct in het kort te kunnen zien waar de e-mail over gaat. De overige knoppen die in dit scherm te zien zijn zullen later worden besproken. In de volgende oefening gaat u een eerste e-mailbericht opstellen.

38


1. 2. 3.

4.

Klik op de knop Nieuw bericht. Er verschijnt een venster waarin u verschillende tekstvakken kunt invullen en uw eigenlijke bericht kunt typen. Typ achter het vakje Aan een bestaand e-mailadres in. In dit geval typt u hier uw, voor deze cursus beschikbaar gestelde, eigen e-mailadres (dat kunt u terugvinden op het label op uw computer). U stuurt dit bericht dus aan uzelf. Door er met de muis achter te klikken, of door gebruik te maken van de tabtoets, brengt u de cursor in het volgende vakje. Vul achter het vakje Onderwerp het onderwerp in als in onderstaande afbeelding, en typ vervolgens in het berichtenvenster een soortgelijk berichtje.

…uw eerste e-mail bericht… 5.

Klik daarna op de knop Verzenden en uw berichtenvenster wordt gesloten. Uw bericht is geplaatst in Postvak Uit en daarna meteen verzonden. Het kan zijn dat thuis het bericht niet automatisch wordt verstuurd zodra het in Postvak Uit is terecht gekomen. Klik in dat geval op de knop Verzenden en ontvangen. Het bericht wordt dan alsnog verstuurd. Merk op dat een kopie van het verstuurde bericht met bijlage is terecht gekomen in de map Verzonden Items.

Internet

39


4.4

Een e-mailbericht ontvangen

Berichten die worden verzonden worden afgeleverd bij de provider van de geadresseerde. Hier heeft degene die het bericht zal ontvangen een soort postbus waarin alle berichten bewaard worden, totdat de ontvanger ze daadwerkelijk op zijn computer binnenhaalt. Zo werkt het ook wanneer u zelf een bericht ontvangt. Hoe u deze brievenbus leegt wordt behandeld in de volgende oefening.

1.

Klik op de knop Verzenden en ontvangen en er verschijnt een venster volgens onderstaande afbeelding.

…venster voor verzenden en ontvangen… 2.

3.

40

U wordt op de hoogte gehouden over de status van de ontvangst en verzending van berichten. Er verschijnt een blauwe voortgangsindicator in de balk wanneer uw berichten worden binnengehaald. Als alles goed is gegaan heeft u nu 1 of meerdere berichten ontvangen, die u kunt openen en lezen.


4.5

Het Outlook Express scherm

Om optimaal gebruik te kunnen maken van de e-mailopties, is het verstandig eerst het Outlook Express scherm eens goed te bekijken. Hier zullen we deze paragraaf dan ook mee beginnen. 4.5.1

De knoppenbalk

De knoppenbalk vertoont in vergelijking met andere vensters van Windows een aantal knoppen met dezelfde functie. Er zijn echter ook verschillen. Zo vindt u op de knoppenbalk van Outlook Express een symbool van een vel papier en een envelopje. Klikt u daar op dan kunt u een bericht gaan opstellen. Daarnaast zijn er knoppen voor Beantwoorden en Doorsturen, knoppen die u te vergeefs zult zoeken in bijvoorbeeld de knoppenbalk van Windows verkenner. We gaan de functies van de belangrijkste knoppen verderop in dit boek nog toepassen, maar zullen ze hier stuk voor stuk wel alvast noemen.

…knoppen… De betekenis van de knoppen op de knoppenbalk zijn als volgt (van links naar rechts): Dient voor het opstellen van een nieuw e-mailbericht.

Biedt de mogelijkheid om een antwoord te sturen aan de afzender van een bericht. U hoeft het e-mailadres niet opnieuw in te typen. Start een nieuw bericht met als geadresseerde alle personen die dit bericht in eerste instantie hebben ontvangen. U hoeft de e-mailadressen wederom niet opnieuw in te typen. Als u, om welke reden dan ook, het huidige bericht wilt doorsturen naar iemand anders, klikt u op deze knop. In dit geval dient u zelf het e-mailadres in te vullen van degene aan wie u het bericht wilt versturen. Diegene krijgt exact hetzelfde bericht met de toevoeging dat u het oorspronkelijk heeft ontvangen. Het opschrift van deze knop spreekt voor zich. Het huidige bericht wordt afgedrukt via de printer. Internet

41


Wilt u het bericht verwijderen dan klikt u op deze knop. Het bericht is dan nog niet definitief weg maar komt terecht in de map met Verwijderde berichten, een soort prullenbak van Outlook Express. Alle berichten in het Postvak Uit worden verzonden en bij de provider wordt alle post opgehaald. Hiermee wordt het adresboek opgestart.

Hiermee kan in uw Outlook Express mappen worden gezocht naar een specifiek bericht. Onder de knoppenbalk bevinden zich de vensters van Outlook Express. Grofweg is dit venster in twee delen te onderscheiden: − Het mappenscherm, links − Het berichtenscherm, rechts

…het berichtenscherm van Outlook Express … Het bovenste deel van het rechter venster bevat alle nieuwe berichten, maar ook al eerder gelezen, oude berichten die nog niet verwijderd of verplaatst zijn. Als u in dit gedeelte een bericht selecteert door er op te klikken, wordt in het onderste venster (een deel van) de inhoud als voorbeeld weergegeven. Het spreekt vanzelf dat de afgebeelde tekst en afzender verschillen met die in het venster van uw computer. Laat u zich hierdoor echter niet van de wijs brengen, het gaat om de indeling van de vensters in Outlook Express. 42


4.5.2

Open/gesloten envelopjes

U kunt uw berichten stuk voor stuk selecteren door erop te klikken met de muis of door de blauwe balk met de pijltjestoetsen van uw toetsenbord op en neer te latenbewegen. Als u een paar seconden …envelopjes… blijft staan op een nieuw bericht zal het gele gesloten envelopje dat voor het e-mailbericht staat veranderen in een wit open envelopje. Dit om aan te geven dat u het bericht heeft gelezen. Wanneer u een gelezen bericht selecteert en eenmaal met de rechtermuisknop klikt, kunt u door middel van de optie Markeren als ongelezen, het bericht weer van een gesloten envelopje voorzien. Dit kunt u doen wanneer u bijvoorbeeld besluit het bericht later af te handelen en u dit voor uzelf wilt onthouden.

4.6

Emailberichten lezen en afhandelen

Vaak zijn verstuurde berichten veel langer dan het korte berichtje dat wij zojuist hebben gebruikt. Lezen in het voorbeeldscherm is dan lastig. Door in het bovenste venster te dubbelklikken op het geselecteerde bericht, opent u een bericht in een apart venster om het beter te kunnen lezen. Het bericht afhandelingscherm verschijnt dan, zie afbeelding.

…venster voor afhandeling van de berichten… Voor de afhandeling van het betreffende bericht biedt dit scherm u een flink aantal mogelijkheden. We zullen de belangrijkste functies van dit venster bespreken.

Internet

43


In dit venster is de knoppenbalk opnieuw automatisch aangepast. Er zijn twee bladerknoppen bijgekomen. Hiermee kunt u in het afhandelingscherm door uw berichten bladeren. …bladeren… De balk direct boven het leesvenster bevat alle bijzonderheden van het bericht. Het bevat achtereenvolgens de naam en/of het e-mailadres van de afzender, datum en tijdstip van ontvangst van het bericht, alle geadresseerden, dus iedereen die dit bericht heeft ontvangen en het onderwerp van het bericht. In de komende oefeningen gaat u berichten afhandelen met gebruikmaking van de besproken knoppen van de knoppenbalk

4.7

Een bericht beantwoorden

Vaak wordt via e-mail een bericht gestuurd waarop u graag zou willen reageren. Omdat het een vraag betreft, of omdat iemand om uw mening vraagt. Met Outlook Express is het mogelijk om een ontvangen bericht te beantwoorden. De originele tekst wordt dan mee teruggestuurd zodat de ontvanger nog terug kan lezen waar u op reageert.

1. 2.

3.

44

Selecteer een bericht in het Postvak In en dubbelklik erop. Het afhandelingsvenster opent zich. Klik op de knop Beantwoorden. Er verschijnt een venster als in onderstaande afbeelding. De belangrijkste velden (tekstvakken) zijn al automatisch door Outlook Express ingevuld. Het onderwerp wordt voorafgegaan door Re: (van Reply) ten teken dat het een beantwoord bericht betreft. Het oorspronkelijke bericht (Original Message) wordt meegezonden maar wel met een markeringslijn ervoor. Typ boven het oude bericht, dat u het bericht in goede orde hebt ontvangen en klik op de knop Verzenden. Hiermee heeft u het bericht beantwoord zoals dat eigenlijk hoort.


…het venster met daarin het oorspronkelijke bericht…

4.8

Een bericht doorsturen

Naast het beantwoorden van een bericht, kan het ook zijn dat u het bericht door iemand anders wilt laten lezen; om een derde persoon te informeren bijvoorbeeld. In deze oefening bekijkt u hoe een ontvangen bericht kan worden doorgestuurd.

1. 2.

3. 4.

Selecteer een bericht in het Postvak in en dubbelklik erop. Het afhandelingsvenster opent zich. Zie onderstaande afbeelding. Klik op de knop Doorsturen. Hetzelfde venster als bij Beantwoorden opent zich. Toch is er een klein verschil. Het tekstvak Aan: is niet ingevuld, dat dient u zelf te doen. Het Onderwerp wordt voorafgegaan door Fw: (van Forward) ten teken dat het een doorgestuurd bericht betreft. Voeg enkele zinnen aan het originele bericht toe en klik op de knop Verzenden. Hiermee heeft u een bericht doorgestuurd, voorzien van uw commentaar.

Internet

45


…een bericht doorsturen… 4.9

E-mailberichten slim beheren

Op een bepaald moment moet u besluiten om een deel van uw berichten te verwijderen of te bewaren. Doet u dat niet dan wordt het Postvak In al snel een heel onoverzichtelijk geheel. Outlook Express biedt u de mogelijkheid uw berichten op overzichtelijke wijze te beheren en eventueel te bewaren in door u zelf aangemaakte mappen. In de volgende oefening gaat u deze mappen aanmaken.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 46

Klik op Postvak In in het linkerdeel van het venster. Klik op de menuoptie Bestand, Nieuw, Map, zie afbeelding op de volgende pagina. Kies in het daaropvolgende venster een naam voor uw map, bijvoorbeeld: persoonlijk en klik op OK. Uw map persoonlijk is nu toegevoegd aan de mappenlijst. Selecteer een bericht in Postvak In en klik hierop met de rechter muisknop. Kies in het snelmenu Naar map verplaatsen en kies in het daarop volgende venster uw doelmap, bijv. Persoonlijk. Als u de juiste map hebt aangewezen klikt u op OK.


8.

Uw bericht is in de door u geselecteerde map geplaatst. Wanneer u uw ingekomen en berichten regelmatig archiveert zult u uw berichten ook weer gemakkelijk terug kunnen vinden. Dit voorkomt veel zoekwerk.

…een nieuwe map aanmaken…

Internet

47


48

Hoofdstuk 5 Outlook Express vervolg

Hoofdstuk 5

Outlook Express vervolg

Inleiding U hebt nu de basishandelingen van e-mail onder de knie. Er zijn echter nog vele mogelijkheden om het gebruik van e-mail gemakkelijker en/of leuker te maken. In dit hoofdstuk zullen we daar aandacht aan besteden.

5.1

Adressen toevoegen aan adresboek

In de voorgaande hoofdstukken heeft U gemerkt dat voor een correcte wijze van verzenden van berichten alles draait om een juiste adressering. Om niet iedere keer dezelfde adressen in te moeten voeren, is het in Outlook Express mogelijk om een adresboek aan te maken. Dit werkt uiteraard sneller, en voorkomt het maken van fouten.

1.

Klik op de knop Adressen in de knoppenbalk. Het venster Adresboek verschijnt.

…het venster adresboek… 2.

Klik op de knop Nieuw, Contactpersoon.

Internet

49


3.

4.

In het opgekomen venster ziet u dat u diverse gegevens kwijt kunt van degene waar u het adres van wilt toevoegen. Vul als voornaam in: Anja en als achternaam: Haas. Typ achter het vakje E-mailadressen: [email protected] en klik op Toevoegen. Let op: dit is een fictief e-mailadres en kan dus alleen als zodanig gebruikt worden.

…een nieuw adres toevoegen… 5.

Klik op OK en het venster sluit. Het adres staat nu opgenomen in uw adresboek. In het vervolg van deze oefening gaat u bekijken hoe er met het adresboek gewerkt kan worden.

6. 7. 8. 9.

50

Klik in Postvak In op de knop Nieuw bericht. Klik met de muis op de knop Aan, het adresboek opent zich. Selecteer de naam van degene aan wie u een berichtje wilt versturen, in het voorbeeld is dit Anja Haas. Klik op de knop Aan. U kunt hier zoveel namen toevoegen als u zelf wilt, zowel achter het vakje Aan, als achter CC. Wanneer u alle geadresseerden heeft aangeklikt, klikt u op OK.


…een adres toevoegen… 10. U ziet dat in het nieuwe bericht de betreffende persoon/personen achter de noemer Aan zijn ingevuld. U zou nu zelf het bericht af kunnen maken en versturen. Dit doet u echter niet. Sluit het scherm en bewaar de wijzigingen niet.

Naast het handmatig aanmaken van het adresboek, is het ook mogelijk om adressen van binnengekomen berichten met een paar muisklikken aan het adresboek toe te voegen. Dit kunt u doen door in Postvak In het bericht te selecteren waarvan u het adres in het adresboek wilt opnemen. Wanneer u met de rechtermuisknop klikt verschijnt het snelmenu als in onderstaande afbeelding. U kunt kiezen voor de optie Afzender toevoegen aan adresboek. U zult zien dat het betreffende adres nu in het adresboek is opgenomen.

Internet

51


…adres toevoegen van ontvangen bericht… Outlook Express zorgt zelf voor enige ordening. Zo wordt u gewaarschuwd als het adres al bestaat, het voorkomt dubbele adressen en een overvol adresboek.

5.2

Een bijlage versturen

Bij het ontvangen en verzenden van elektronische berichten gebruikt u normaal gesproken het programma Outlook Express. Als bijlage bij uw bericht kunt u echter een document meesturen, bijvoorbeeld een Word document. Maar als bijlage kunnen allerlei soorten bestanden worden ingevoegd, mits op floppy, computer of Cd-rom aanwezig. Een populaire bezigheid van veel computergebruikers is het toevoegen van een muziek- of videofragment. U kunt in principe zoveel bestanden als bijlage toevoegen als u nodig vindt. In de volgende oefening zult u met één bijlage beginnen.

1. 2.

52

Klik in Postvak In op de knop Nieuw bericht. Typ in het vakje achter Onderwerp: Mijn eerste bijlage.


3.

Vul de tekst verder in als in de afbeelding hierna.

…een nieuw bericht… 4. 5. 6.

Kies via de knop Aan, aan wie u dit bericht wilt versturen Klik op de knoppenbalk op Bijlage. U wordt in de gelegenheid gesteld een bijlage op te sporen, te selecteren en in te voegen. Het dialoogscherm volgens onderstaande afbeelding wordt geopend.

…uw bijlage selecteren…

Internet

53


7.

Achter de tekst Zoeken in: kunt u aangeven uit welke map u een bestand wilt kiezen. In dit geval gaat dat dus om de map Mijn documenten. Selecteer hier als document Controle. Klik op de knop Bijlage en het berichtenvenster van Outlook Express verschijnt weer, zie afbeelding.

…uw bijlage is toegevoegd aan het bericht… 8. 9.

5.3

Klik op de knop Verzenden en het berichtenvenster wordt gesloten. Merk op dat een kopie van het verstuurde bericht met bijlage is terecht gekomen in de map Verzonden Items. Als teken dat u een bijlage heeft meegestuurd verschijnt er voor het verzonden bericht, een paperclip.

Een bericht met bijlage ontvangen en afhandelen

U hebt nu een bericht met bijlage verstuurd. Maar hoe zit dat als u een bericht met een bijlage ontvangt? Hoe gaat u daar mee om? Zoals eerder opgemerkt moet op uw computer het toepassingsprogramma geïnstalleerd zijn dat de gestuurde bijlage kan lezen. In de meeste gevallen zullen Word en Paint in ieder geval geen probleem vormen omdat de meeste gebruikers beschikken over deze programma’s.

54


1. 2. 3. 4. 5.

6. 7.

Klik de knop Nieuw bericht aan. Verstuur een kort berichtje aan uzelf door bij het vakje Aan: uw eigen e-mailadres in te voegen. Voeg als bijlage het Word document Byblijven, uit de map Mijn documenten toe. Klik op de knop Verzenden, het nieuwe berichtenscherm verdwijnt. Uw bericht wordt in Postvak Uit geplaatst. Door te klikken op Postvak Uit kunt u controleren of uw bericht direct is verzonden. Is dit niet het geval, klik dan op de knop Verzenden en ontvangen, om verbinding te maken en het bericht te versturen. Klik nogmaals op de knop Verzenden en ontvangen om het bericht weer binnen te halen. Linksboven, naast het ingekomen bericht, ziet u een paperclip, ten teken dat er een bijlage is meegezonden.

…een bericht met bijlage ontvangen… 8. 9.

Dubbelklik op het bericht om het te openen en klik op de bijlage om deze te lezen. Het bestand kan in Word worden opgeslagen op de standaardmanier, via Bestand, opslaan als, etc.

Internet

55


5.4

Leesbevestiging

Wanneer u dat wilt, kunt u controleren of uw berichten zijn aangekomen bij de geadresseerde. Outlook Express stelt u zelfs in staat na te gaan of een bericht wel geopend is door de ontvanger ervan. Dit controlesysteem wordt veel toegepast. Het wordt een leesbevestiging genoemd. Een voorwaarde is wel dat de ontvanger bereid moet zijn mee te werken. De geadresseerde moet namelijk de meegestuurde vraag om een leesbevestigingen beantwoorden door middel van een klik met de muis, of hij moet Outlook Express zo hebben ingesteld dat er een automatische bevestiging wordt verstuurd bij het openen van een bericht. Echte zekerheid heeft u echter nooit. In de ‘normale’ omgang zal iedereen de bevestiging behoren te retourneren. U kunt op de volgende wijze een vraag om een leesbevestiging met uw bericht meesturen.

1. 2.

Klik in de knoppenbalk op Nieuw bericht. Klik vervolgens in de menubalk op Extra, Leesbevestiging vragen, zie afbeelding.

…een leesbevestiging per bericht vragen… 3.

56

Als de geadresseerde het bericht na ontvangst opent, krijgt hij de volgende mededeling op het scherm te zien.


…het verzoek om te bevestigen…

4.

Indien op Ja wordt geklikt krijgt de afzender bericht dat de geadresseerde het bericht heeft geopend. Helaas kan de ontvanger ook op Nee klikken. In dit geval krijgt u als afzender dus geen leesbevestiging. Dit wil echter niet zeggen dat het bericht niet is gelezen. U kunt de ontvanger dus niet verplichten om de vraag met Ja te laten beantwoorden.

5.5

Smiley’s of emoticons

Het versturen van een e-mailtje hoeft nu geen probleem meer te zijn. Voor u echter actief aan het e-mailen slaat, moet u zich wel realiseren dat wat u in een mailtje bedoelt, niet altijd zo wordt geïnterpreteerd. Wanneer u tegenover iemand zit en aan diegene een verhaal vertelt, kan die persoon aan uw gezichtsuitdrukking zien hoe u over het onderwerp denkt. U kunt bijvoorbeeld lachen of de wenkbrauwen fronsen. Wanneer u een bericht schrijft is het natuurlijk niet mogelijk om deze emoties te laten zien. Om dit toch aan de ontvanger duidelijk te maken kan gebruik worden gemaakt van zogenaamde smiley’s, ook wel emoticons genoemd. Dit zijn dus “plaatjes”die de gemoedstoestand weergeven. Kenmerkend van deze plaatjes is dat ze uit leestekens bestaan en ze een kwartslag gedraaid “gelezen” kunnen worden. Een aantal voorbeelden: :-) ;-) :-( :-0 ;-P

als iets leuk is, of grappig een knipoog wanneer u een verdrietig berichtje heeft als u verbaasd bent, of geschrokken tong uitsteken

Internet

57


Deze tekentjes worden meestal aan het eind van een zin geplaatst. Zie onderstaand voorbeeld.

…een berichtje met emoticons… 5.6

Nieuwsgroepen

U bent nu redelijk bekend met e-mail. De meeste post zal het karakter hebben dat de inhoud alleen voor de ontvanger bestemd is. Persoonlijk dus. Dat kan ook anders. Stel u nu voor dat u met een groep gelijkgezinden over een bepaald onderwerp zou willen communiceren. Of willen discussiëren. In dat geval zou het handig kunnen zijn dat de E-Mail openbaar was en meerdere mensen de dialoog kunnen volgen, of zelfs meedoen. Dit alles is mogelijk via zogenaamde nieuwsgroepen ook wel usenet genaamd. In Outlook Express kunnen de nieuwsgroepen bekeken worden en kunt u zich aanmelden en deelnemen aan gesprekken. Die gesprekken worden per e-mail verzonden. Elke provider beschikt over een zogenaamde nieuwsserver Een computer waarop de nieuwsgroepen zich bevinden. Via een nieuwsaccount bent u verbonden met deze nieuwsserver. 5.6.1

Het aanmelden bij een nieuwsgroep

Indien u geïnteresseerd bent in een bepaald onderwerp kunt u zich aanmelden bij een bepaalde nieuwsgroep. Dit klinkt meer dan het is. Het is namelijk niet meer dan 58


aanvinken dat u in die nieuwsgroep geïnteresseerd bent. Dat wordt op uw computer opgeslagen. Er gaat dus geen bericht Internet op dat u zich aanmeldt voor die groep. Het inschrijven is voor uw eigen gemak. We gaan er vanuit dat u al beschikt over een nieuwsaccount. In de volgende oefening gaat u zich aanmelden bij een nieuwsgroep.

1. 2.

Klik op de knop Nieuwsgroepen op de knoppenbalk. Het keuzescherm als in onderstaande afbeelding verschijnt.

…het openingsscherm van nieuwsgroepen… Als u dit echter voor de eerste keer doet, moet bij uw provider een lijst met de door hem beschikbaar gestelde nieuwsgroepen worden opgehaald. De computer vraagt of u dat wilt. Dit dient u te bevestigen waarna de computer de lijst met onderwerpen zal binnenhalen. Dit duurt ongeveer 15 minuten, maar hoeft slechts éénmalig plaats te vinden. Er zijn heel veel verschillende nieuwsgroepen, meer dan dertigduizend. Voor allen geldt dat ze stuk voor stuk een eigen thema hebben, wat ook in de naamgeving terug te vinden is. Laten we aannemen dat u iets wilt weten over uw hobby modeltreinen. U hebt daarover bepaalde vragen of u wilt wellicht iets meedelen. Internet

59


…de vragen en antwoorden in de nieuwsgroep… 3. 4. 5. 6.

Typ in het bovenste tekstvak: Modeltreinen. Direct hierop wordt in het informatievenster een nieuwsgroep alt.nl.hobby.modeltreinen getoond. Klik op de knop Ga naar, onder in het venster. Na even wachten komt Outlook Express weer terug met het berichtenvenster. Door op een onderwerp te klikken wordt in het voorbeeldvenster de tekst zichtbaar van het betreffende bericht. Als u nu Outlook Express wilt sluiten komt de vraag of u zich wilt aanmelden bij deze nieuwsgroep. Zegt u Ja dan bent u lid en wordt deze nieuwsgroep op uw computer gemarkeerd. U kunt uiteraard ook met Nee antwoorden, zie afbeelding.

…de vraag of u lid wilt worden…

In nieuwsgroepen wordt voornamelijk gebruik gemaakt van de Engelse taal. In sommige gevallen, zoals het voorbeeld in de oefening, wordt in het Nederlands 60


gecommuniceerd. Aan de naam van de nieuwsgroep herkent u vaak het land vanwaar de groep begon. Zo is de nl in bovenstaande nieuwsgroep een duidelijk voorbeeld van een Nederlands opgerichte groep. Bedenk dat mensen uit de gehele wereld meedoen aan de discussie in dergelijke groepen. De kans dat u antwoord krijgt op een belangrijke vraag is uiteraard groter naarmate meer mensen uw taalkeuze ondersteunen. Dat is de reden dat Engels de gangbare taal is. Nieuwsgroepen worden zeer druk bezocht en er is bijna geen onderwerp te bedenken wat niet wordt besproken. Het is op zijn minst de moeite waard er eens kennis mee te maken. 5.6.2

Een bericht plaatsen in een nieuwsgroep

U kunt er door te lezen achter komen of er iets van uw gading bij is of via e-mail gewoon een vraag stellen. Een dergelijke vraag blijft heel lang staan en de kans dat er een antwoord komt is zeer groot. Voor u echter zelf vragen gaat plaatsen, is het aan te raden om eerst een tijdje mee te lezen. Hierdoor kunt u zich de etiquette van internet eigen maken. Denk bijvoorbeeld goed na onder welke categorie u het bericht wilt plaatsen. Wanneer dit namelijk verkeerd gaat, kunt u veel en heftige reacties ontvangen van andere gebruikers. Op dezelfde manier als we naar personen een e-mailbericht kunnen sturen, kunnen we ook naar een nieuwsgroep een bericht sturen. In de volgende oefening gaan we een vraag stellen aan de nieuwsgroep nl.test Dit is een nieuwsgroep zoals de naam al zegt om te testen of om het gebruik van nieuwsgroepen te oefenen.

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Klik in de menubalk op Extra, Nieuwsgroepen. Typ nl.test Klik in de lijst op nl.test en klik op Ga naar. De lijst met berichten in deze nieuwsgroep verschijnt. Klik op Nieuw bericht. Typ zelf een berichtje in het venster dat nu verschijn. Vergeet het onderwerp niet.

Internet

61


…nieuw bericht aan de nieuwsgroep nl.test… 7. 8.

9.

Klik nu op Verzenden. Het bericht aan de nieuwsgroep nl.test wordt geplaatst in Postvak Uit. Controleer of het bericht direct wordt verzonden. Is dit niet het geval klik dan op Verzenden en ontvangen. Het bericht wordt dan alsnog verstuurd. Klik na enige tijd met de rechtermuis knop in de mappenlijst op test.nl en klik in het snelmenu op Bijwerken. Als het goed is verschijnt uw bericht in de berichtenlijst. Iedereen kan nu uw bericht lezen. Als anderen op uw bericht reageren krijgt u automatisch een e-mail berichtje.

5.6.3

Reageren op berichten in nieuwsgroepen

Als u wilt reageren op berichten in nieuwsgroepen gaat u op dezelfde manier te werk als u zou doen bij het beantwoorden van e-mail berichten. U selecteert het bericht waarop u wilt reageren en klikt op de knop Beantwoorden of Groep beantwoorden. Bij een reactie via Beantwoorden ontvangt alleen de vragensteller een e-mail berichtje. Als u voor Groep beantwoorden kiest wordt het antwoord gepubliceerd in de nieuwsgroep en kan iedereen uw antwoord lezen.

62

Hoofdstuk 6 Internet en toepassingen

Hoofdstuk 6

Internet en toepassingen

Inleiding Internet kan voor diverse doeleinden worden gebruikt. Via internet worden er bijvoorbeeld spellen gespeeld, wordt er gecommuniceerd en worden er bestanden binnengehaald. Dit laatste wordt ook wel downloaden genoemd. Bij deze toepassingen is internet steeds het hulpmiddel: de drager van de informatie en de doorgever. Als we zeggen ‘we gaan internetten’ is dat onbedoeld een verkeerde uitdrukking. We zouden beter kunnen zeggen rondneuzen (surfen) op internet, bestanden binnenhalen van het web, enzovoort. Hoe het ook zij, op dit moment wordt internet zoals gezegd heel veel gebruikt voor het binnenhalen van programma’s en bestanden die vervolgens geïnstalleerd worden op uw computer. In de volgende paragrafen zult u een programma downloaden en vervolgens installeren op uw computer.

6.1

Downloaden

Er zijn veel bestanden en programma’s binnen te halen van internet. Niet alle programma’s zijn echter kosteloos. De volgende typen programma’s en bestanden zijn te onderscheiden. − Freeware Bestanden die als freeware worden gekenmerkt zijn kosteloos; u kunt ze zonder problemen downloaden en installeren en voor onbepaalde tijd gebruiken. − Shareware Bestanden en programma’s met de aanduiding shareware zijn bedoeld om een beperkte tijd door u gebruikt te worden. Daarna moet u het kopen of met het gebruik ervan stoppen. Shareware is bedoeld om kennis te maken met een programma. Meestal zijn deze sharewareprogramma’s niet compleet maar geven ze slechts een beperkte indruk van de werking. − Betaalde programma’s Naast bovenstaande programma’s zijn er ook programma’s te downloaden waar u gewoon voor moet betalen. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan antivirus programma’s. In de volgende oefening gaat u een freeware spelletje downloaden. De enige, mogelijke kosten die u heeft, zijn de gebruikte telefoontikken tijdens het downloaden. Internet

63


Dit spelletje staat op internet als een ZIP-bestand. Wanneer van een programma een ZIP- bestand wordt gemaakt, betekent dit dat het bestand dusdanig wordt bewerkt dat het minder ruimte inneemt op de harde schijf van de computer. Zo’n ingepakt bestandje downloaden gaat sneller dan wanneer het gehele bestand op de computer binnengehaald moet worden. U dient het ZIP-bestand via uw computer weer “uit te pakken” naar normale grootte, zodat u het bestand kunt openen.

1. 2. 3.

Surf naar www.centa.nl Klik onderin het scherm op Cursisten. In het scherm wat zich nu opent ziet u Lingo (ZIP bestand) staan. Klik met de rechter muisknop op deze link en kies Doel opslaan als… U ziet daarna onderstaande scherm verschijnen:

…opslaan op het bureaublad… 4.

64

Kies de locatie waar de gegevens moeten worden neergezet. In dit geval is dat het bureaublad. Klik op Opslaan.


5.

De computer kopieert nu de benodigde gegevens van het internet. Wanneer de computer klaar is met downloaden verschijnt een scherm met de mededeling Het downloaden is voltooid. Klik nu op Sluiten.

…het downloaden is voltooid… 6.

Sluit het internet af.

6.2

Een gedownload programma installeren

Voordat u er gebruik van kan maken, moeten programma’s die via internet worden aangeboden na het downloaden eerst nog worden geïnstalleerd. Het installatieproces dat u moet doorlopen spreekt meestal voor zich. In de meeste gevallen kunt u op de vragen die worden gesteld eenvoudig bevestigend antwoorden. In de volgende oefening gaat u het spelletje, dat u in de vorige oefening heeft gedownload, installeren.

1.

Ga naar het bureaublad. Hier ziet u een nieuw icoontje, genaamd Lingo.zip. Dubbelklik op dit icoontje.

Lingo.zip

Internet

65


2.

Er verschijnt een venster. Klik links in het venster op Alle bestanden uitpakken.

…alle bestanden uitpakken… 3.

Het volgende scherm verschijnt:

… Wizard Bestanden uitpakken… 66


4. 5.

Klik op Volgende > Er verschijnt nu een scherm waarin u kunt aangeven waar de map met installatiegegevens neergezet moet worden. Wij kiezen er nu voor om dat op het bureaublad te doen. U kunt de map straks dan makkelijk vinden en eventueel verplaatsen of verwijderen. U ziet achter Uitgepakte bestanden in deze map plaatsen: de locatie waar het bestand wordt neergezet. Dit kan hier worden gewijzigd met behulp van de knop Bladeren, maar wij laten het even zo staan.

…waar worden de bestanden neergezet?…

6. 7.

Klik nogmaals op Volgende > En klik in het volgende scherm op Voltooien >

Internet

67


8.

Er verschijnt nu weer een scherm van Windows Verkenner. Dubbelklik hier op SETUP.EXE om Lingo te gaan openen.

…we zijn er bijna… 9.

U ziet de volgende afbeelding verschijnen: Klik op Next >

…setup voor Lingo… 68


10. Er volgt wat informatie en de speluitleg, lees dit maar eens door. Klik daarna weer op Next > 11. De computer vertelt nu waar het spelletje opgeslagen gaat worden. De computer geeft zelf een voorstel: C:\ Program Files\Lingo versie v7.21. Door te klikken op Browse kunt u een andere locatie zoeken die voor u misschien handiger is. Meestal is het voorstel van de computer wel de meest logische locatie. Wij kiezen er daarom nu voor om het spelletje hier te laten installeren. Onthoud dus goed wat de computer voorstelt zodat u straks snel het programma kunt opzoeken.

…waar wordt het programma neergezet?… 12. Klik weer op Next > en in de volgende 2 schermen weer. 13. Uiteindelijk verschijnt er weer een scherm van Windows Verkenner (zie afbeelding onder). U zou hier via de getoonde snelkoppeling het programma al kunnen opstarten. Dit doen we echter nog niet. Sluit dit scherm door te klikken op het kruisje rechtsboven.

Internet

69


…snelkoppeling naar Lingo… 14. Het is bijna zo ver. U moet de installatie nog even afsluiten. Onderstaande afbeelding is in uw scherm verschenen. Zet een vinkje voor de onderste mogelijkheid Yes, Launch the program file en klik op Finish.

…de installatie afsluiten… 15. Zie dat het spelletje wordt geopend. 16. U heeft nu een programma gedownload, geïnstalleerd en geopend! Lukt het u om een spelletje te spelen? 70


17. Sluit alle openstaande schermen af. 18. Tenslotte: Wanneer u nu naar het bureaublad kijkt, ziet u 2 mappen staan die betrekking hebben op dit spelletje (lingo.zip en lingo). Deze mappen zijn niet meer nodig en kunnen worden verwijderd. Wanneer u op een later moment een keer Lingo wilt spelen, kunt u het programma via het startmenu weer openen. Klik hiervoor op Start, Alle Programma’s, Lingo versie v7.21, Lingo versie v7.21.

6.3

Chatten

Chatten is simpel gezegd kletsen via het internet. In plaats van te praten met elkaar via bijvoorbeeld de telefoon, typt u datgene wat u wilt zeggen in op het toetsenbord. Na een klik op de Enter toets, verschijnt uw tekst vrijwel direct op het scherm van uw gesprekspartner. Zij kunnen deze berichten lezen via hun eigen computer en op u reageren door een antwoord te typen. Zo ontstaat er een conversatie. Het verschil met e-mail is dat de getypte stukjes tekst meestal uit slechts één of enkele regels bestaat en dat er direct op uw bericht geantwoord wordt. Waar e-mailen veel weg heeft van het schrijven van een brief, lijkt chatten dus meer op telefoneren. 6.3.1

Chatroom

Om te gaan chatten kunt u zich aanmelden bij een zogenaamde chatroom (ook wel chatbox genoemd). Dit zijn virtuele ruimtes op het internet, te vergelijken met verschillende ruimtes in een groot gebouw. In elk van deze “ruimtes” kan een groep mensen met elkaar chatten. Een chatroom is voor iedereen toegankelijk. U communiceert hier met 1 of meerdere (on)bekenden. Er bestaan algemene chatrooms, waar over allerlei voorkomende onderwerpen gesproken kan worden. Meestal ontstaat een chatroom echter uit een bepaald onderwerp als een hobby of een idool. In dat geval komen mensen in eerste instantie bij elkaar om informatie uit te wisselen over dat specifieke onderwerp. Om te kunnen chatten heeft u een speciaal chatprogramma nodig. Er zijn inmiddels veel gratis programma’s op het internet die gemakkelijk te downloaden zijn.

Internet

71


…www.chat.pagina.nl… Via www.chat.pagina.nl kunt u bekijken welke chatprogramma’s op dit moment veel worden gebruikt. Bij elk programma zult u zich eerst moeten registreren met een inlognaam en wachtwoord. Het klinkt waarschijnlijk allemaal wat ingewikkeld. Wanneer u echter op zoek gaat naar informatie op het internet, zult u merken dat u vaak door het gewenste programma al stap-voor-stap wordt geholpen bij installeren en aanmelden. 6.3.2

Nickname

Omdat iedereen in een chatroom kan komen lezen, is het aan te raden om uw mededelingen onder een zogenaamde nickname te plaatsen. Dit is een (schuil)naam die u gebruikt op het internet. Om uw privacy te waarborgen is het aan te raden om hiervoor dus niet uw eigen naam te gebruiken. Ook is het aan te raden om geen persoonlijke gegevens als telefoonnummers of adres te noemen. Je weet tenslotte nooit wie de informatie leest! 6.3.3

Messengers

Messengers zijn chatprogramma’s waarbij u alleen kunt chatten met personen die u zelf eerst aan uw adreslijst heeft toegevoegd. In tegenstelling tot een openbare chatroom, kunt u dus zelf bepalen met welke personen u contact heeft. Als programma wordt onder andere gebruik gemaakt van ICQ (“I seek you”, het Engels voor “ik ben naar je op zoek”). Veruit het meest populair is op dit moment MSN Messenger, een programma ondersteund door Microsoft. Dit programma is gratis 72


te downloaden en geeft u naast het chatten ook mogelijkheid om bestandjes en foto’s te versturen of spelletjes te spelen. Verder werken deze programma’s net als bij de chatroom. U typt het gewenste berichtje in en de ontvanger kan daar op antwoorden.

…een gesprekje via MSN Messenger… Bij deze vorm van chatten kunt u, na aanmelden, direct zelf zien wie van uw contactpersonen ook achter zijn computer zit. Elke gebruiker kan aangeven of hij op dat moment open staat voor contact door middel van een status, zoals bijvoorbeeld “online” of “afwezig”. Ook deze chatprogramma’s zullen voor gebruik eerst gedownload moeten worden, waarna u er gebruik van kunt maken. Het gaat voor deze cursus helaas te ver om hier dieper op in te gaan. Wanneer u geïnteresseerd bent, kunt u via zoekpagina’s veel informatie achterhalen. Ook kunt u kijken op www.msn.nl. Probeer het maar eens uit. Let wel; tijdens het chatten dient u een constante verbinding te hebben met het internet. Wanneer u gebruik maakt van internet door middel van een telefoonlijn, kan dat dus wel in de kosten gaan lopen! Bij een internetverbinding via kabel of ADSL zijn er geen extra kosten.

6.4

Weblogs

Naast chatten, boodschappen doen en post versturen, wordt internet veel gebruikt voor het plaatsen van informatie. Dit blijkt wel uit het enorme aantal weblogs dat tegenwoordig bestaat. Een weblog (ook wel blog genoemd) is een soort dagboek dat op

Internet

73


regelmatige basis (soms wel meerdere malen per dag) op internet wordt bijgehouden. De informatie op zo’n weblog verschijnt in chronologische volgorde op de internetpagina. Bij openen van de pagina verschijnt dus altijd het meest recente bericht als eerste. Een weblog kan om verschillende redenen worden bijgehouden. Er zijn mensen die zo’n logboek bijhouden als persoonlijk dagboek, waarin ze elke dag iets vertellen over de gebeurtenissen uit hun leven. Te denken valt bijvoorbeeld aan mensen die een website bijhouden tijdens een wereldreis, met foto’s en reisverhalen. De weblog kan echter ook bestaan uit een lijst van internetadressen over bijvoorbeeld een bepaald onderwerp of een website waar berichten door een bedrijf worden neergezet. Een weblog is dus een website die heel actief wordt bijgehouden en waar met grote regelmaat nieuwe informatie te lezen valt. Vaak bestaat op weblogs de mogelijkheid om als lezer ook een reactie achter te laten. Het aanmaken en bijhouden van een eigen weblog vergt veel voorkennis en internetervaring. Daarnaast dient u te weten hoe u zelf een website onderhoudt. Mogelijk kunt u zich hier op een later moment eens in verdiepen? Het is in ieder geval leuk om hier eens naar te zoeken met behulp van een zoekprogramma.

74

Bijlage 1 Aansluiten op internet

Bijlage 1

Aansluiten op internet

Inleiding Het installeren van een internetverbinding op uw computer is een gemakkelijke opgaaf. Het besturingssysteem Windows 98 leidt u stap voor stap door het hele proces. In Windows termen heet dat een Wizard, een voorgeprogrammeerd stappenplan. U zult in de volgende paragrafen een internetverbinding opzetten en een e-mailaccount maken. De inhoud van dit hoofdstuk leent zich niet voor de cursus, maar het leren van de installatiemethode vergroot uw inzicht. Een eventuele storing in de verbinding met uw provider kunt u hierna thuis probleemloos oplossen. In de navolgende stapsgewijze instructies gaan we uit van het volgende: − Uw computer is uitgerust met een modem of ISDN-kaart; − Als besturingssysteem is Windows 98, tweede editie, geïnstalleerd op uw computer; − U bent abonnee van een Internet Service Provider en beschikt over de noodzakelijke gegevens. Eventueel kunt u een Cd-rom ophalen bij bijvoorbeeld het postkantoor. Een verbinding op uw computer maken kan op 2 manieren: via de installatie –Cd-rom van de provider of via de zogenaamde Wizard Internetverbinding ingebouwd in Windows. Als u gebruik maakt van een installatie Cd-rom van uw provider leidt deze Cd-rom u in duidelijke stappen door het installatieproces. Omdat iedere provider een eigen Cd-rom op de markt brengt wordt deze methode verder niet behandeld in dit boek. Het opzetten van een internetverbinding Krijgt u bij aanmelding bij uw provider uw accountgegevens op papier aangeleverd, dan is de volgende oefening een leidraad om deze gegevens naar uw computer over te brengen.

1.

Klik op Start, Programma’s, Bureauaccessoires, Communicatie, Wizard Internetverbinding. Het openingsscherm van de wizard verschijnt. Internet

75


2.

De bovenste optie is aangevinkt, wij kiezen echter de onderste optie, Ik wil mijn Internetverbinding handmatig instellen…. Klik op Volgende.

…het openingsscherm van de wizard… 3.

U kiest in onderstaand scherm de bovenste optie tenzij u beschikt over een netwerk. Klik op Volgende.

…kies de bovenste optie….

76


4.

U vult het telefoonnummer, dat u van uw provider hebt gekregen, in de juiste velden in. Klik op Volgende, zie afbeelding.

5.

In het volgende scherm vult u het door uw provider aan u toegekende wachtwoord in evenals de gebruikersnaam. Let hierbij altijd op het gebruik van hoofdletters en kleine letters. Klik op Volgende.

…uw gebruikersnaam en wachtwoord…

Internet

77


6.

De naam die u toekent aan de verbinding mag u zelf bepalen. Kies een toepasselijke naam, bijvoorbeeld de naam van uw provider. Klik op Volgende.

…het inbelnummer van uw provider…

…u mag zelf een naam bedenken… 7.

In deze stap van de wizard kunt u er voor kiezen om meteen een emailaccount aan te maken. We slaan dat nu echter nog even over. Vink Nee aan en klik op Volgende.

…nog geen e-mail account instellen…

78


8.

Door op Voltooien te klikken in het volgende scherm is uw internetverbinding een feit. Mogelijk hebt u van uw provider aanvullende gegevens ontvangen, bijvoorbeeld op Cd-rom. U dient de bijbehorende instructies op te volgen omdat deze specifiek zijn voor uw provider.

…klik op voltooien en uw verbinding is een feit… Een e-mailaccount aanmaken Het aanmaken van een e-mailaccount hoeft u, net als het maken van een internetverbinding, maar één keer te doen. Ook nu kan het zijn dat uw provider een CD verschaft waarmee u wordt begeleid uw e-mail account in te stellen. Krijgt u van uw provider uw accountgegevens op papier, maak dan gebruik van de wizzard om u e-mail account in te stellen. Als u voor het eerst op het symbool van Outlook Express klikt, dus wanneer u nog geen e-mailaccount hebt, start de wizzard vanzelf. Wilt u, om welke andere reden dan ook, handmatig een account aanmaken ga dan als volgt te werk:

Internet

79


1.

Open Outlook Express. Klik in de menubalk van het openingsvenster op Extra, accounts, tabblad E-mail, Toevoegen, E-mail.

…een e-mailaccount toevoegen… 2.

Er verschijnt een vervolgvenster volgens onderstaande afbeelding. U wordt gevraagd hier de naam weer te geven van het account. Deze mag u zelf bedenken. Let er echter wel op dat dit de naam is, die de ontvanger van uw bericht in zijn scherm zal zien verschijnen. Klik daarna op Volgende.

…een naam geven aan uw e-mailaccount… 80


3.

In het venster wat nu verschijnt moet u uw e-mailgegevens invoeren. Deze krijgt u van uw provider. Klik na het invullen op Volgende.

…uw e-mailadres invoeren… 4.

In het onderstaande venster dient u de gegevens van uw provider in te voeren. In feite staat bij uw provider voor zowel de inkomende als de uitgaande post een computer. De namen van deze computers dient u hier op te geven. Klik daarna op Volgende.

…gegevens van uw provider invoeren…

Internet

81


5.

In het venster wat hierna volgt vult u eveneens de gegevens in die u van uw provider hebt ontvangen. Het betreft hier de naam waarmee u inlogt bij de provider en het wachtwoord. Door het vakje aan te vinken voor Wachtwoord onthouden hoeft u niet telkens opnieuw uw wachtwoord in te vullen bij het verbinden met de provider. Klik op Volgende.

…de accountnaam met het wachtwoord… 6.

Het laatste venster is de afsluiting van de procedure. Als u klikt op Voltooien is uw e-mailaccount een feit.

Hierna bewaart Outlook Express uw e-mailadres met bijbehorende gegevens. U kunt nu zo vaak als u wilt verbinding maken met uw provider, terwijl u het wachtwoord niet opnieuw hoeft in te vullen.

82

Bijlage 2 Internet begrippenlijst

Bijlage 2

Internet begrippenlijst

Omdat binnen de wereld van internet vaak veel technische termen worden gebruikt en dan ook meestal nog in het Engels, is in deze bijlage een internetbegrippenlijst samengesteld.

Access-provider Een toegangverlener die telefoonabonnees, al dan niet tegen betaling, toegang verschaft tot zijn netwerkcomputer die op internet is aangesloten. Account

Letterlijk: een (bank)rekening. Bij internet betekent 'account' een rekening bij uw pro-vider, waaraan een internetadres is gekoppeld. U kunt gebruik maken van uw internetadres en van de diensten van de provider. Afhankelijk van de provider is dit gratis of dient u er voor te betalen. ADSL

Asymmetric Digital Subscriber Line. Een van de mogelijkheden om verbinding te krijgen met internet. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een techniek waarbij over een gewone telefoonlijn heel veel informatie ontvangen kan worden. Kenmerkend voor ADSL is het feit dat je meer informatie kan ontvangen dan versturen. AltaVista

Een van de vele zoekmachines op internet. Zie ook Zoekmachine. Apenstaartje

Het teken @ in een e-mailadres. Wordt ook wel uitgesproken als het Engelse woord “at”. Het dient als scheidingsteken tussen de zelf gekozen naam en de naam van de instantie via welke de e-mail is verstuurd. Attachment

Zie Bijlage. Backbone

Letterlijk: ruggegraat. Het geraamte van internet, bestaand uit computers die, 24 uur per dag, internet in stand houden. Deze computers zijn erg snel, hebben zeer grote harde schijven en hun werkzaamheden worden bij storingen zo snel mogelijk door andere apparaten overgenomen.

Internet

83


Bijlage

Aanhangsel of bijlage dat u meestuurt met een e-mailbericht. Zo’n bijlage kan een willekeurig bestand zijn: een tekst, een plaatje, een geluidsopname, noem maar op. Ook U R L's kunnen als attachment worden meegestuurd. BCC

Blind Carbon Copy. Een kopie waarbij de ontvanger van het e-mailbericht niet kan zien dat er een kopie gestuurd is naar andere ontvangers Bookmark (bij Netscape Navigator) ook Favorieten (bij internet Explorer)

Zie Favorieten. Browser

Een bladerprogramma waarmee u door het world wide web kunt navigeren en waarmee HTML-bestanden worden geïnterpreteerd. De twee bekendste browsers zijn Netscape Navigator en Internet Explorer. CC:

Carbon Copy. Een kopie van een e-mailbericht dat verstuurd wordt naar een tweede ontvanger. Chatten

Via het toetsenbord babbelen met andere gebruikers van internet. Client/server

Een computernetwerk waarin één pc de centrale computer of server (dienstverlener) is. De aangesloten pc's zijn de clients (klanten). Cookie

Letterlijk: koekje. Een klein programmaatje, dat tijdens het surfen op het www op uw harde schijf wordt gezet. Cyberspace

Alle informatie die op internet staat, is opgeslagen in computers en kunt u alleen bekijken via een monitor. U kunt die informatie dus nooit echt aanraken. Maar toch lijkt internet een grote ruimte (space is Engels voor ruimte) te zijn waarin u heel veel kunt vinden. Digitale snelweg

Aanduiding van internet. Alle computers die de backbone van internet vormen, worden in ieder geval hiermee aangeduid.

84


Downloaden

Een computerbestand (bijvoorbeeld een tekst, een geluid, een programma, of een filmpje) via de telefoonlijn van een andere computer naar uw computer halen. Electronische Post

Post via de computer. Zowel de verstuurder als de ontvanger moeten op internet zijn aangesloten. Bekende e-mailprogramma's zijn Eudora, Netscape en Outlook Express. E-mailadres

Persoonsgebonden adrescode voor de bezorging van e-mail. Het e-mailadres begint met een unieke persoonscode bestaande uit een aantal tekens die u zelf mag verzinnen. Daarna volgt het apenstaartje: @ en het volledige adres van de server (de internetnaam van de provider waarbij u een abonnement heeft afgesloten). Emoticons

Zie Smiley’s Explorer

Het meest gebruikte internet-bladerprogramma ter wereld. Het programma is ingebouwd in de besturingssystemen Windows 98 en hoger. Extensie

De laatste drie letters van een bestand, wat staat achter de punt. Hieraan kunt u zien dat het om een bepaald soort document gaat. Maar ook de computer kan dit zien. Als u op zo'n bestand dubbelklikt, dan wordt automatisch het bijbehorende programma opgestart. Veel gebruikte extensies voor plaatjes zijn: .bmp, .gif, .tif, .jpg, .pcx, .wmf. www-pagina's hebben meestal de extensie .htm(l). FAQ

Frequently Asked Questions. Vaak gestelde vragen op een website en de antwoorden daarop. Beide worden in één bestand opgenomen en u kunt via hyperlinks navigeren tussen vraag en antwoord. Favorieten

Een lijst waarin veelgebruikte webadressen en webpagina's worden vastgelegd. Firewall

Denkbeeldige muur van beveiligingssoftware voor de ingang van een netwerk. Dient bij een intern netwerk van een groot bedrijf om ongewenste bezoekers te weren. Maar ook om virussen, verpakt in softwareprogramma's, buiten te sluiten.

Internet

85


Forward

Doorsturen. Een ontvangen e-mailbericht kan ter informatie naar iemand anders doorgestuurd worden. Eventueel aangevuld met eigen commentaar. Frames

Blokken waarmee een www-pagina ingedeeld kan worden. Die blokken kunnen onafhankelijk van elkaar veranderen. Op veel websites treft u twee of drie blokken aan. Een, meestal aan de linkerkant of bovenin, blijft vaak hetzelfde. Klikt u op een hyperlink in dat blok, dan wordt de opgevraagde pagina weergegeven in het andere blok. FTP

File Transfer Protocol; het protocol dat gebruikt wordt voor bestandsoverdracht. Het is één van de methoden om bestanden te downloaden, en de enige methode om bestanden te uploaden (op internet te zetten). Gebruikersnaam

Bij veel providers wordt de aanduiding vóór het apenstaartje ( @ ) in het emailadres beschouwd als de gebruikersnaam van de abonnee. Geheimschrift (encrypted messages)

Het systematisch versleutelen of versluieren (coderen of cryptograferen) van leesbare tekst naar een onleesbare code. Gebruik wordt gemaakt van sleutels die aan zowel de codeur als aan de decodeur bekend moeten zijn. Geheimschrift wordt toegepast om bestanden in computers en gegevensstromen tijdens het transport te beveiligen, bijvoorbeeld bij het gebruik van creditcardgegevens. GIF

Graphic Interchange Format. Een in www-pagina's veel gebruikt grafisch beeldformaat. Glasvezelkabel

Een zeer groot aantal dunne glasvezeldraden samengebundeld in een kabel. Deze dient voor het transport van digitale gegevens met lichtsnelheid tussen computers. Global Village

Poëtische aanduiding van internet: de wereld als een dorp. Google

Een van de vele zoekmachines op internet. Zie ook Zoekmachine.

86


Hacker

Een computergebruiker die netwerkbeveiligingen doorbreekt om met voorbedachten rade schade aan te richten of informatie te stelen. Hoax

Een nepvirus dat ontstaat doordat grappenmakers e-mail berichten versturen met de melding dat er een virus rondwaart. Er wordt in een e-mail gevraagd om alle Homepage

Openingspagina (home = thuis) van een website. U komt op de homepage van een firma of instantie terecht als u uw browser start en hun www-adres intypt. HTML

HyperText Markup Language. De programmeertaal, waarin www-pagina's worden geschreven. HTTP

HyperText Transfer Protocol. Een set afspraken over het uitwisselen van digitale gegevens tussen twee of meer computers. Hypertext

Gekleurde en/of onderstreepte woorden of woordgroepen die vaak op veel wwwpagina’s zichtbaar zijn. Dergelijke tekst bevat een hyperlink. Als u daar met de muis op klikt, wordt u doorgestuurd naar de www-pagina van het onderwerp waarop u klikte. Hyperlink

Een tekst en/of plaatje waarop geklikt kan worden om op een andere www-pagina terecht te komen. Een woord of woordgroep als link zijn standaard onderstreept en als zodanig altijd herkenbaar. IP-adres

Internet Protocol. Internetadres van een computer dat bestaat uit vier cijfers gescheiden door punten. Meestal heeft zo'n adres ook een naam die voor ons mensen wat makkelijker te onthouden is. Maar computers werken graag met cijfers. IRC

Internet Relay Chat. Een gedeelte van internet waarop u kunt babbelen met andere gebruikers.

Internet

87


ILSE

Een van de vele zoekmachines op internet. Zie ook Zoekmachine. Inloggen

Contact leggen met uw provider om internet op te gaan. Internet Explorer

Een bekend bladerprogramma ofwel browser. Een browser is nodig om op internet te kunnen surfen. Internet

Een netwerk van computers en netwerken, verspreid over de hele wereld. Het geeft de mogelijkheid tot het delen van informatie met iedereen die toegang heeft tot internet. Intranet

Een netwerk van computers en servers binnen één organisatie, waarbij de informatie en diensten alleen voor intern gebruik bedoeld zijn. ISDN

Integrated Services Digital Network. Een manier om op snelle wijze informatie van internet naar een computer te versturen, dit gebeurt via de telefoonlijn verstuurd. Java

Een programmeertaal, vooral voor internet bedoeld, die onder andere meer interactieve mogelijkheden heeft dan HTML. Al te oude versies van browserprogramma’s kunnen er niet mee overweg. JPEG of JPG

Joint Photographic Experts Group. Standaard grafisch beeldformaat met voor de computer de extensie .jpg. Junk mail

Ongevraagde en vaak ongewenste e-mailberichten. Meestal reclameboodschappen. LAN

Local Area Network. Een aantal onderling verbonden computers op geringe onderlinge afstand (bijvoorbeeld thuis of binnen één gebouw of afdeling).

88


Laptop

Een kleine computer die op schoot gebruikt zou kunnen worden. Deze computers zijn makkelijk mee te nemen en kunnen dus overal gebruikt worden. LCD

Liquid Crystal Display. Plat beeldscherm dat beelden weergeeft met behulp van vloeibare kristallen. Raakt u het scherm aan dan maakt u kans op beschadiging. Link

Zie Hyperlink. Mailing list

Ook wel distrubutielijst genoemd. Eén e-mailadres dat staat voor een lijst van verschillende e-mailadressen. Stuurt u een bericht naar dat mailinglist adres, dan krijgt iedereen op die lijst dat betreffende bericht. Microsoft

Grootste softwarehuis van de wereld, opgericht door Bill Gates. MS-DOS, Windows, Word etc. worden door Microsoft verkocht. MIDI

Musical Instrument Digital Interface. Standaard formaat voor digitale muziekbestanden. Deze bestanden zijn uitgerust met de extensie .mid Mirror

Een www-site die een afspiegeling of kopie is van een origineel. Mirrors worden op servers elders in de wereld geplaatst om de gegevensoverdracht in de regio's te versnellen. Modem

Een modem is een intern of extern elektronisch apparaat dat analoge signalen omzet in digitale signalen en andersom ten behoeve van het doorgeven van computerinformatie via een analoge telefoonlijn. Moderator

Beheerder en/of toezichthouder van een nieuwsgroep. MPEG

Motion Picture Experts Group. Club van experts, die zich bezighoudt met het com-primeren (verkleinen) van complete films en geluid. Speelfilms nemen (digitaal) enorm veel ruimte in beslag en kunnen alleen gecomprimeerd op een Cd-rom gezet worden. Deze experts bedenken methoden om (speel)films snel af Internet

89


te kunnen spelen via de Cd-rom, zonder dat dit schokkerig gaat en zonder dat de kijker iets merkt. Bestanden die de MPEG gemaakt heeft, hebben de extensie .mpg. Netiquette

Fatsoensregels waaraan iedere internetter zich heeft te houden. Netscape

Het eerste gratis browserprogramma voor de computer. Nog altijd is dit programma gratis verkrijgbaar. Nieuwsgroep

Een plek op internet waar openbare discussies worden gevoerd. Off line

Computeren zonder verbinding te hebben met internet. On line

Computeren terwijl er verbinding is met internet. Openingspagina

De eerste pagina van een website. Dit is de pagina die verschijnt na het intypen van internetadres. Outlook Express

Het e-mail en nieuwsgroepprogramma van Microsoft. POP

Post Office Protocol. De werkwijze van uw server (de computer waarmee u contact maakt) aangaande uw elektronische postbus. Tegenwoordig wordt gewerkt met versie 3 van POP. Portalen

Een pagina op internet die bestaat uit verwijzingen (hyperlinks) naar andere pagina’s. De onderwerpen staan op dit soort pagina’s vaak gerubriceerd. PPP

Point-to-Point Protocol. De naam van de verbinding tussen uw inbelprofiel (alle technische instellingen van uw computer) en uw server (de computer waarmee u contact maakt).

90


Protocol

Een serie technische afspraken tussen twee of meer computers over de wijze waarop informatie verstuurd en ontvangen wordt. Internetcomputers kunnen elkaar immers alleen begrijpen wanneer ze met dezelfde protocollen (computertaal) werken. Provider

Aanbieder van verbindingen naar internet. Proxy-server

De server (deel van de computer van uw provider) die u toegang verleent tot het www. Public domain

Letterlijk: publiek eigendom. Alle werken waarop geen auteursrechten (meer) berusten bijvoorbeeld voorlichtingswerk van overheidsinstanties of algemene industriële ontwerpen. Real Audio/Real Video

Een methode om zo getrouw mogelijk geluid en beeld: muziek, radio, videobanden of animaties, via internet door te geven aan geïnteresseerden. Server

Een computer die allerlei taken voor u uitvoert. Uw computer: de Cliënt genoemd, geeft voor het uitvoeren van die taken bij ieder contact opdrachten aan een andere computer: de Server. Shareware

Een programma dat u zonder te betalen gedurende een beperkte periode kunt uitproberen. Bevalt het u, dan wordt u verzocht een klein bedrag, meestal direct aan de softwareontwikkelaar, over te maken. Site

Ook wel Website genoemd. Hiermee wordt het totaal aan www-pagina's bedoeld, die tezamen tot doel hebben een persoon, bedrijf of idee te presenteren. Smiley’s

Kleine plaatjes, opgebouwd uit leestekens, die worden gebruikt om bij een emailtje een bepaalde gemoedstoestand weergeven

Internet

91


SMTP

Simple Mail Transfer Protocol. Een protocol voor het uitwisselen van elektronische post (e-mail). Spam

Ongewenste e-mail, soms wel honderden berichten per dag. Soms is het reclame, soms zijn het vragen van onbekenden dan wel verzoeken om aan prijsvragen mee te doen. Gelukkig zijn er programma's die, als u er veel last van ondervindt, spam tegenhouden. Startpagina

Dit is de pagina die verschijnt wanneer u Internet Explorer opstart. U kunt zelf instellen welke pagina u hier wilt zien verschijnen. Subscribe

Abonneren. U abonneert zich op de ontvangst van e-mailberichten van een nieuwsgroep. Later kunt u dit abonnement opzeggen: unsubscribe. Dit kunt u bijvoorbeeld doen wanneer u de berichtenstroom niet interessant genoeg vindt. Surfen

Het met behulp van een browserprogramma van www-adres naar www-adres gaan. TCP/IP

Transmission Control Protocol/Internet Protocol. Het belangrijkste protocol op internet wat wordt gebruikt om gegevens uit te wisselen tussen de computers. Telnet

Een andere methode dan via een website om verbinding met een andere computer te verkrijgen. Omvangrijke databases maken in de regel nog steeds gebruik van Telnet. Via Telnet kan het normale zoekmechanisme van de database aan de gebruiker worden aangeboden zonder dat daarvoor door de beheerder veel extra (technische) handelingen verricht dienen te worden. Uploaden

Het overbrengen van bestanden en/of gegevens vanaf uw computer naar die van een ander. Deze term is tegengesteld aan downloaden. URL

Universal Resource Locator. De technische aanduiding van een www-adres.

92


Usenet

De totale verzameling van nieuwsgroepen op internet. Usenet bevat tienduizenden verschillende nieuwsgroepen. User-ID

De naam waarmee u inlogt bij uw provider. Wordt ook wel als username of loginnaam aangeduid. Vindex

Een van de vele zoekmachines op internet. Zie Zoekmachine. Virus

Een klein maar zeer geniepig programma dat op meerdere manieren schade aan uw computer kan aanbrengen. Soms kopieert het zichzelf als programmaatje op een diskette of via een bijlage bij e-mail en besmet de computer. In het ergste geval verstoort het de goede werking van uw computer. Virus-scanner

Een programma dat bestanden op harde schijven of diskettes op virussen controleert en deze verwijdert. Bekende virus-scanners zijn die van: McAfee, Thunderbyte en Norton. Wachtwoord

In het Engels password. Geheime code van letters en cijfers die u moet opgeven bij uw provider tijdens het inloggen. Hiermee voorkomt u dat anderen van uw internetaccount gebruik kunnen maken. Webmaster

Degene die de Website als geheel heeft samengesteld danwel zorgt voor de aanpassingen. De beheerder dus. Website

Zie site. WWW

World Wide Web of Web. Het meest gebruikte deel van internet met voor de gebruiker leuke en nuttige informatie. Yahoo

Een van de vele zoekmachines op internet. Zie Zoekmachine.

Internet

93


Zoekmachine

Een zoekmachine beschikt over een grote voorraad internetadressen. Na het intypen van sleutelwoorden, danwel combinaties van woorden, gaat de zoekmachine voor u zoeken in dat adressenbestand. Alleen die internetadressen worden getoond waar uw trefwoord in voorkomt of waar het mee te maken heeft. Door op zo'n adres te klikken, komt u op de Website en kunt u verder zoeken naar de gewenste informatie. Voorbeelden van zoekmachines zijn AltaVista, Ilse, Vindex, Webcrawler, Yahoo, Zoek en Google.

94

Bijlage 3 Enkele interessante websites

Bijlage 3

Enkele interessante websites

Om u wat op weg te helpen met het surfen op internet volgen hier enkele sites die wellicht leuk zijn om te bekijken. Het kan zijn dat een genoemde site niet meer beschikbaar is op het moment dat u hem wilt bekijken. Het is dus onder voorbehoud. Site Waarover www.consumentenbond.nl De site van de consumentenbond Een site waar gratis abonnementen en proefmonsters op te www.gratis.nl www.reserveerlijn.nl www.computerhistory.org www.howstuffworks.com www.fietsen.123.nl www.detelefoongids.nl www.antwerpen.be www.4en5mei.nl www.notaris.nl www.anniemgschmidt.net www.boekenzoekdienst.nl www.boekwinkeltje.nl www.vlek.org www.vrouwonline.nl www.moviebloopers.com www.snelklaar.nl www.gezondheidsplein.nl www.leefwijzer.nl www.pizzaweb.be www.weekendjeweg.nl www.d-reizen.nl www.nu.nl www.ah.nl www.travelplanet.nl www.thalys.nl www.wadlopen.nl www.pcplusmagazine.nl

vragen zijn Een site waar u kaartjes voor het theater kunt reserveren. Een site over de chronologische ontwikkeling van de computer (Engelstalig) Een site die vertelt hoe alledaagse dingen werken (Engelstalig) Een overzicht van fietstochten in Nederland en België Het telefoonboek op internet Informatie over Antwerpen Alles over 4 en 5 mei Informatie over de notaris Een site over het leven en werk van Annie M.G. Schmidt Hier kunt u een advertentie plaatsen wanneer u op zoek bent naar een bepaald boek Hier kunt u boeken aanschaffen De Vlaamse evenementenkalender Een afwisselende site over diverse onderwerpen (koken, mode etc.) Hier zijn vele bloopers terug te vinden uit bekende films (Engelstalig) Hier kunt u recepten zoeken en plaatsen Van alles over de gezondheid Een site van en voor mensen met een chronische aandoening of handicap Zoeken naar de dichtstbijzijnde pizzeria in België Hier kunt u gemakkelijk een weekendje weg organiseren De site van de vakantiewinkel D-reizen Het laatste nieuws wordt via deze site verspreid De website van Albert Heijn Nog meer reisinformatie Informatie over de thalys Een site over wadlopen De internetversie van het tijdschrift PC-plus Internet

95

Bijlage 4 MSN Live Messenger

Bijlage 4

MSN Live Messenger

Inleiding In deze bijlage wordt het gebruik van MSN Live Messenger uitgelegd. MSN Live Messenger is een zogenaamd chat-programma. U kunt er mee direct berichtjes versturen aan andere personen. Anders dan met e-mail, ziet de ontvangende persoon direct uw berichten verschijnen. In feite bent u in de vorm van tekstberichtjes met elkaar aan het praten (chatten). Om te kunnen chatten zult u een adres moeten hebben, waarop u bereikbaar bent. Hiervoor wordt een zogenaamd hotmail-account gebruikt. In feite is dit niet anders dan een e-mail adres. U kunt echter alleen hotmail adressen gebruiken. Adressen dus die eindigen op …@hotmail.com Daarnaast heeft u uiteraard het programma MSN Live Messenger nodig. Stap voor stap leiden wij u naar het naar het gebruik van dit programma.

4.1.

Het aanvragen van een hotmail account

Indien u reeds in het bezit bent van een hotmail account kunt u deze stap overslaan en door gaan naar paragraaf 4.2

1. 2.

Open de website www.hotmail.com Klik op nieuw account aanmaken.

U komt nu in een scherm waarbij u de keuze kunt maken tussen MSN Hotmail en MSN Hotmail Plus. Deze laatste dienst is NIET gratis. U kiest in deze oefening voor de gratis versie. (Klik op de rode knop)

96


3.

U ziet een venster waarbij u zich kunt registreren voor Windows Live. U begint met het maken van een Windows Live ID.

Vul een gewenst e-mail adres is (Bijvoorbeeld uw naam) dit zal dan uw Windows Live ID worden. Het e-mail adres mag alleen bestaan uit letters, cijfers en het de volgende streepjes “-“ “_”. Spaties zijn niet toegestaan. Bijvoorbeeld: [email protected]. Om een stap voor stap instructie te zien klikt u op Hulp opvragen. (zie afbeelding). 4.

Het wachtwoord mag u zelf kiezen. Het moet bestaan uit minimaal zes cijfers of letters. Ook hier zijn spaties niet toegestaan. U dient vervolgens uw wachtwoord nog een keer te bevestigen.

Internet

97


5.

Mocht u uw wachtwoord ooit vergeten, dan bestaat er de mogelijkheid om het wachtwoord op dat moment naar een ander e-mail adres te laten sturen. Het enige wat u in moet stellen is;

- Het andere e-mail adres - Een geheime vraag (Kies uit een van de mogelijkheden)

- Het antwoord op die vraag 6.

98

Bij de volgende stap dient u een aantal persoonsgegevens op te geven.


7.

Als laatste controle dient u de cijfers en letters die u op het plaatje ziet overtypen. U kunt eventueel ook een andere afbeelding aan vragen. Hierdoor weet men zeker dat de aanvraag door een persoon wordt ingevuld en niet door een computer.

Voor alle duidelijkheid kan er op de 2 knoppen naast de tekst gedrukt worden - Speaker (Om de code als gesproken tekst te horen) - 2 pijltjes (Om een nieuwe code te genereren) 8.

Vervolgens komt u onderaan het scherm terecht bij de overeenkomsten. Wanneer u de overeenkomsten wilt bekijken klikt u op de blauwe tekst om de volledige serviceovereenkomst te lezen, op te slaan of af te drukken. Wanneer u akkoord gaat met de overeenkomsten klik dan op de knop onderaan het scherm, daarna krijgt u een pagina waar u zich kan abonneren op allerlei reclame. Select hier niets maar klink gewoon onderaan de pagina op de knop:

Noteer uw hotmail adres en bijbehorend wachtwoord en bewaar deze gegevens op een veilige plaats. En sluit daarna Internet Explorer af. Hierna kunt u gaan inloggen op www.hotmail.com of in het programma MSN Messenger Live.

Internet

99


4.2.

Windows Live messenger installeren

Om MSN messenger te kunnen gebruiken zult u eerst het programma moeten downloaden en installeren. Bent u reeds in het bezit van het programma ga dan door naar paragraaf 4.3.

100

1.

Ga naar www.google.nl en typ daar het volgende in: “Download MSN Messenger”

2.

Kies voor de bovenste link die Google vindt

3.

Klik op de website waar u nu terecht komt op de volgende knop:


4.

Kies hier voor “uitvoeren”, de toepassing wordt nu automatisch gedownload en het installatie proces zal ook automatisch worden gestart.

5.

Kies hier voor “volgende”

6.

Ga hier akkoord met de voorwaarden (zet eventueel een vinkje bij de bovenste regel).

Internet

101


102

7.

Bij selecteer gewenste services hoeft u bij geen van de 4 opties een vinkje te plaatsen.

8.

De installatie is voltooid, druk nu op sluiten om het scherm te sluiten.


4.3.

Werken met Windows Live messenger

Om te kunnen chatten moet u MSN messenger opstarten. U vindt het programma onder Start, Alle Programma’s, Windows Live Messenger. Het opstartscherm verschijnt. Vul in het opstartscherm uw E-mailadres in (zoals eerder beschreven dient dit een hotmail-adres te zijn) en vul vervolgens uw bijbehorende wachtwoord in druk daarna op de knop

U vult nu verder niets in. Thuis kunt u er uiteraard voor kiezen om uw gegevens te laten onthouden en kunt u een keuze maken uit de drie mogelijkheden (Zie afbeelding). U bent nu klaar met de aanmelding bij Live Messenger. U ziet de volgende afbeelding op uw beeldscherm. Bovenaan zult u eerst uw emailadres zien met het woord online er achter. U kunt dit wijzigen naar uw eigen naam zoals in de afbeelding hiernaast is weergegeven.

Internet

103


4.4.

Contactpersonen

4.4.1.

Toevoegen contactpersoon

Om te kunnen chatten met bekenden moet u hen toevoegen als contactpersoon. Dit kan door bovenin het scherm op “Contactpersonen” te klikken en vervolgens op “Contactpersoon Toevoegen” te selecteren.

Na dat gedaan te hebben verschijnt het volgende scherm.

Bij het eerste veld kunt u het e-mail adres van een toe te voegen contactpersoon in typen. Als uw contactpersoon niet over een MSN Paspoort beschikt, selecteert u “Nodig iemand uit” en typt u uw bericht in de ruimte die eronder verschijnt, zodat de persoon weet van wie het afkomstig is. Ook kunt u bijvoorbeeld een kleine instructie/promotie geven over MSN Messenger. 104


Eventueel kan nog bij “Contactpersoon”, “Privé”, “Werk” en “Opmerkingen” extra informatie toegevoegd worden, zoals een bijnaam of en verjaardag, maar dat is optioneel. Klik op opslaan om de contactpersoon daadwerkelijk toe te voegen aan de lijst met contactpersonen. U ziet uw contactpersoon staan in het hoofdvenster. Als hij/zij vermeld staat onder het kopje Offline kunt u niet met hem/haar chatten. Dat kan alleen als hij/zij ook aanwezig (online) is op internet en de Messenger heeft aanstaan. Dan staat de naam van uw contactpersoon onder online. Wilt u wat tegen de online contactpersoon zeggen, dubbelklik dan op zijn naam. Er verschijnt nu een chat scherm waarin u kunt typen. Druk op “enter” om het bericht daadwerkelijk naar de contactpersoon te sturen. 4.4.2.

Contactpersoon bewerken

Een contactpersoon kan ook gewijzigd worden. Dit wil zeggen dat u de persoonlijke gegevens van een contactpersoon kan toevoegen. Deze optie is nieuw en wordt nog niet echt veel gebruikt maar kan wel handig zijn voor bijvoorbeeld telefoonnummers, adresgegevens of een verjaardag.

U kunt de contactpersoon zijn gegevens wijzigen door met de rechtermuisknop op de contactpersoon te drukken. Kies dan voor “Contactpersoon bewerken” 4.4.3.

Contactpersoon verwijderen

Om een contactpersoon te verwijderen doet u het volgende: klik met de rechtermuisknop op de naam van de contactpersoon en klik vervolgens op Contactpersoon verwijderen. In het scherm dat nu wordt geopend kunt u één van de volgende bewerkingen uitvoeren.

Internet

105


Als u deze contactpersoon ook wilt blokkeren, schakelt u het selectievakje “Deze persoon ook blokkeren” in. Wanneer u namelijk niet wilt dat verwijderde contactpersonen kunnen zien of u online bent en niet met je in contact mogen komen, moet u ze blokkeren. Als u contactpersonen uit Hotmail wilt verwijderen, schakelt u het selectievakje “Ook verwijderen uit mijn Hotmail contactpersonen” in. Wanneer u reeds geblokkeerde contactpersonen uit de lijst verwijdert, blijven ze geblokkeerd. Om uw contactpersoon daadwerkelijk te verwijderen klik op “Contactpersoon verwijderen”. Let op! Het blokkeren van een contactpersoon is iets anders dan het verwijderen van een contactpersoon. Wanneer u een contactpersoon uit uw lijst verwijdert, kan deze persoon nog steeds zien of u online bent. U kunt dus ook nog steeds berichtjes ontvangen. Tijdens een gesprek kunt u ook iemand blokkeren door op de volgende knop in een gespreksvenster te klikken

4.5.

Chatten!

Als één van uw contactpersonen online is kunt u met hem of haar chatten. Dubbelklik op de naam van uw contactpersoon om het gesprek te beginnen. In het bovenste deel van het venster wat u nu voor u ziet (zie afbeelding) ziet u het gesprek tussen u en de ander. In het onderste deel typt u de tekst die u wilt verzenden. Wanneer u een zin klaar heeft wordt deze verzonden na een druk op de knop Verzenden. Het gesprek gaat verder zolang u en uw contactpersoon tekst typen en naar elkaar versturen. In het bovenste deel van het scherm leest u wat er allemaal al “gezegd” is. U kunt uw berichten “aankleden” door er een plaatje aan toe te voegen. Deze plaatjes worden emoticons genoemd en drukken vaak een gevoel uit. Met een klik op het gele gezichtje opent u de lijst met emoticons. 106


Selecteer één van de emoticons met een muisklik en het goede plaatje verschijnt in uw tekstbalk. Wanneer u op verzenden klikt ontvangt uw contactpersoon een tekstbericht met een plaatje. 4.6.

Bestanden versturen

Via MSN Messenger kunt u een contactpersoon ook een bestand versturen, denk hierbij aan: Foto’s, afbeeldingen, muziek, documenten etc. Kies een contactpersoon uit waarnaar u een bestand wilt zenden. Klik vervolgens in uw menubalk op bestand, bestand verzenden.

Blader vervolgens naar het bestand wat u wilt verzenden. Dit kunt u op de volgende manier doen:

Zodra u op het pijltje naast “mijn documenten” klikt verschijnt er een lijstje waar u “Deze Computer” kan klikken, zodra u daarvoor heeft gekozen kunt u naar alle bestanden toe bladeren zoals u gewend bent via “Windows Verkenner”. Waar u wel goed op moet letten is dat het bestand pas daadwerkelijk wordt verzonden zodra de andere persoon het bestand geaccepteerd heeft (dit kunt u herkennen aan een voortgangsbalk die onder het bestand komt te staan). Als iemand een bericht naar u toestuurt zal dit niet automatisch geaccepteerd worden, u moet hiervoor met de muis op accepteren drukken.

Internet

107


Zodra het bestand verstuurd is komt er “Voltooid” onder te staan. Het ontvangen bestand wordt opgeslagen in de map “Mijn ontvangen bestanden” deze map kunt u terug vinden in de map “Mijn documenten”. Om het bestand te openen kunt u ook gewoon op de blauwe tekst klikken, het bestand zal dan automatisch geopend worden.

Let op: er is wel één ding waar u goed rekening mee moet houden en dat is het feit dat het rechtstreeks ontvangen van bestanden een risico met zich mee brengt. U kunt van te voren niet zien of een bestand misschien geïnfecteerd is met en virus. Accepteert u om die reden geen bestanden van onbekende contactpersonen en geen bestanden waarvan de inhoud onbekend is. 4.7.

Spelletjes spelen.

Een idee is om uw gesprekspartner uit te nodigen om een spelletje te spelen via Messenger. U kunt een spel beginnen vanuit een gesprek met een contactpersoon.

Hier kunt u kiezen uit verschillende spelletjes om met uw contactpersoon te spelen. Als u hier een spel aanklikt zal de contactpersoon uitgenodigd worden om een spel met u te starten, hij/zij kan er dan voor kiezen om het spelletje te accepteren of af te wijzen. Wanneer uw contactpersoon de uitnodiging accepteert, wordt het gespreksvenster groter gemaakt, waarin het spelletje getoond zal worden.

108


Om het spelletje te stoppen klikt u op het zwarte kruisje rechts boven in het speelscherm.

4.8.

Uw status

Wanneer u met Live Messenger online bent, kunt u aan andere(n) laten zien of u ook beschikbaar bent. Er zijn verschillende “statussen” waaruit u kunt kiezen. Wanneer u wilt stoppen met Live Messenger is het niet voldoende om het venster te sluiten middels het kruisje in de rechterbovenhoek of via Bestand, sluiten. Het programma blijft toch actief, terwijl ook de internet verbinding in stand blijft. U kunt dit ook zien aan het pionnetje op de taakbalk. Wanneer u hierop dubbel klikt dan opent u het venster van Messenger weer. Wanneer u echt wilt stoppen met het programma, dan moet u zich eerst afmelden. Dit kan op de volgende manier: Klik eerst op “Bestand” kies vervolgens voor “Afmelden” u zult nu merken dat u niet meer online bent. Als u nu op het kruisje rechts bovenin klikt is alles netjes afgesloten en bent u niet meer online.

Internet

109


110

Register

Register A adresbalk, 11 adresboek, 42 afzender toevoegen, 51 toervoegen, 49 adressen, 16 ADSL, 6 afdrukken, 31 afhandelen, 43 afhandelingscherm, 43; 44 AltaVista, 26 assistent, 24 automatisch zoeken, 26

e-mail, 35 afhandelen, 43 beantwoorden, 44 beheren, 46 bijlage versturen, 52 doorsturen, 45 mappen, 46 e-mailadressen, 35 emoticons, 57 envelopjes, 43 F favorieten, 27; 28 favorieten indelen, 29 fire-wall, 33

B berichtenscherm, 42 beveiliging, 32 bijlage, 52 afhandelen, 54 ontvangen, 54 bladerknoppen, 44 bladerprogramma, 9 bladwijzer, 27 brievenbus, 40 browserprogramma, 9 C chatten, 7; 71 crackers, 32; 33

G geavanceerd zoeken, 27 gebruikersnaam, 11 geschiedenis, 14; 30 glasvezelkabel, 4 Google, 26 H hackers, 32; 33 help, 20 hoax, 33 homepage, 9 hyperlink, 18; 19 HyperText, 16

D dial-up verbinding, 6 domein, 17 domeinnaam, 16; 17

I Ilse, 26 Internet Explorer, 9; 10 i-pay, 8 ISDN, 6

E e-commerce, 8 elektronische post, 7

K knoppenbalk, 14; 41 Internet

111

Register

kosten, 6

providers, 6 prullenbak, 42 L

leesbevestiging, 56 Leesbevestiging, 56 live update, 33 Lycos, 26

S smiley’s, 57 startpagina, 9; 30 statusbalk, 15

M mappenscherm, 42 markeren als ongelezen, 43 messengerservice, 7

T telefoonkabels, 4 telefoonkosten, 6 titelbalk, 11 top-level, 17

N navigatieknoppen, 19 netmeeting, 7 Netscape Navigator, 9 nieuw bericht, 38 nieuwsgroepen, 7; 58 aanmelden, 58 beantwoorden, 62 bericht plaatsen, 61 groep beantwoorden, 62 reageren op berichten, 62 nieuwsserver, 58

U URL, 16 usenet, 7; 58 V vensterknoppen, 11 verzenden, 38 virusdefinities, 33 virussen, 33 volledig scherm, 20 W

O Office 2000, 20 off-line, 6 on-line, 6; 11 ontvangen, 40 openingspagina, 9; 14 opstellen, 38 Outlook Express, 35; 36; 41

wachtwoord, 11 webadressen, 28 webcam, 7 website, 9 world wide web, 9; 16 World Wide Web, 7 www, 9 Z

P password, 11 portalen, 24 Postvak In, 51 protocol, 4 112

zoeken, 14; 23 zoekhulp, 27 zoekmachine, 26 zoekmachines, 26

Internet. Kennismaken met de computer. Word en Windows. Word 2. Internet. Een Werkstuk maken met Word. Aad Blom

Recommend Documents