International Airport Teuge. Businessplan

International Airport Teuge ͚'ƌŽŽƚŝŶŬůĞŝŶĞůƵĐŚƚǀĂĂƌƚ͛

Businessplan April 2012

International Airport Teuge ͚sĞĞůǌŝũĚŝŐŝŶŬůĞŝŶĞůƵĐŚƚǀĂĂƌƚ͛

1. Inleiding 2. Achtergrond

3. Toekomstvisie 4. De businesscase 5. Bijlagen

Inhoud




Inleiding

Hoofdstuk 1: Inleiding Voor u ligt het nieuwe businessplan van Luchthaven Teuge. Dit businessplan geeft de koers aan van de luchthaven voor de periode van 2012 tot en met 2016. In het businessplan wordt onder andere ingegaan op de achtergrond van het vliegveld, de toekomstige ontwikkelingen en de businesscase voor de komende vijf jaar. Het afgelopen jaar is een lastig jaar geweest. Vanwege liquiditeitsproblemen heeft de luchthaven medio 2011 een extra lening moeten opnemen bij zijn aandeelhouders. Op verzoek van deze aandeelhouders heeft Deloitte Financial Advisory Services B.V. onderzoek gedaan naar de vigerende businesscase.

Per 1 september 2011 ben ik als directeur van Luchthaven Teuge gestart. Op basis van onder andere de bevindingen en adviezen van Deloitte heb ik in november mijn Plan van Aanpak (bijlage 1) opgesteld waarin ik de stappen beschrijf om een nieuw businessplan voor de luchthaven op te stellen. Dit businessplan ligt nu voor u.

Medio 2011 is de Raad van Commissarissen van Luchthaven Teuge teruggetreden. Inmiddels is een nieuwe RvC benoemd, bestaande uit de Maarten van Eeghen, Henk Kloeze en Joop Krul. De Fokko Spoelstra is, na het aftreden van het college van gemeente Apeldoorn, niet teruggekeerd als vertegenwoordiger namens de grootste aandeelhouder. Detlev Cziesso neemt deze rol van hem over. De heer Marc-Jan Ahne van de gemeente Deventer is burgemeester geworden in Ommen. Zijn plaats is overgenomen door Marleen Huizing. Er is het afgelopen jaar veel gesproken en geschreven over een dreigend faillissement. Ik denk onterecht. De luchthaven heeft, als gevolg van bepaalde omstandigheden wel in de liquiditeitsproblemen gezeten. Maar de solvabiliteit, het operationeel resultaat en het toekomstperspectief zijn ruim voldoende om de continuïteit veilig te stellen. Dit nieuwe businessplan en de stappen die hierin worden voorgesteld, geven luchthaven Teuge een nieuw perspectief. Dit kan de luchthaven niet alleen. Directe betrokkenheid en inzet van gebruikers en bedrijven op het vliegveld en draagvlak van de omgeving zijn voor het realiseren van de ambities essentieel!

Meiltje de Groot

4




Achtergrond

Hoofdstuk 2: Achtergrond 2.1 Achtergrond van Luchthaven Teuge Teuge International Airport, gevestigd in Teuge nabij Apeldoorn, is één van de grote General Aviation (1) vliegvelden in Nederland. Het is een luchthaven voor de nationale en internationale burgerluchtvaart, die alle vluchten mag ontvangen behalve grote passagiersvluchten en cargovluchten. Daarnaast mag een beperkt aantal militaire vluchten worden toegelaten.

Op de luchthaven worden verschillende vormen van kleine luchtvaart aangeboden door bedrijven die op Luchthaven Teuge zijn gevestigd. Hieronder vallen o.a. lesverkeer voor beroepsvliegers, rondvluchten, zweefvliegen, valschermspringen, taxi- en charterverkeer en zakelijke vluchten. Vanaf de luchthaven worden ook overheidsvluchten uitgevoerd. Teuge International Airport is een naamloze vennootschap en is opgericht op 13 februari 1935. Een markant moment in de geschiedenis van het vliegveld is de terugkeer van prinses Juliana, die op 2 augustus 1945 na de bevrijding voor het eerst weer voet op Nederlandse bodem zette.

De aandeelhouders van Teuge International Airport zijn de gemeenten Apeldoorn (54,62%), Deventer (25,16%), Zutphen (11,59%) en Voorst ;ϴ͕ϲϯйͿ͘,ĞƚĚŽĞůǀĂŶĚĞǌĞǀĞŶŶŽŽƚƐĐŚĂƉŝƐ͗͞ĞƵŝƚŽĞĨĞŶŝŶŐǀĂŶŚĞƚ luchthavenbedrijf, waaronder met name de aanleg, het onderhoud, de ontwikkeling en de exploitatie van het aangewezen luchtvaartterrein Teuge; het beheer en de exploitatie van registergoederen en roerende goederen voor zover bestemd voor of dienstbaar aan de exploitatie van ŚĞƚůƵĐŚƚŚĂǀĞŶďĞĚƌŝũĨ͘͟ Het bevoegd gezag ligt bij de Provincie Gelderland. Dit is vastgelegd in de Wet regelgeving burgerluchthavens en militaire luchthavens (RBML). Deze wet is onderdeel van de Wet luchtvaart. Provincies moeten daardoor onder meer besluiten hoeveel geluidsoverlast en vervuiling een luchthaven mag veroorzaken. Provincies zijn tevens verplicht een luchthavenbesluit of luchthavenregeling op te stellen voor de regionale luchthavens, zoals Teuge. Voor Luchthaven Teuge zal eind 2014 een luchthavenbesluit moeten zijn opgesteld. Meer informatie over deze grenzen zijn te vinden in de RBML.

(1) General Aviation betekent kleine luchtvaart; General Aviation (GA) is de verzamelnaam voor vliegtuigen en andere luchtvaartuigen die niet tot de grote passagiersvliegtuigen kunnen worden gerekend en geen vracht vervoeren.

6

Hoofdstuk 2: Achtergrond 2.5 Exploitatie De luchthaven kent een sluitende exploitatie voor de dagelijkse operatie. De opbrengsten bestaan uit starten landingsgelden, een marge op de brandstofverkopen en pachtopbrengsten uit de verhuur van agrarische gronden. De kosten bestaan voor het grootste deel uit personeelskosten, rente en afschrijving. Enige jaren terug heeft Teuge grondposities ingenomen voor een verdere uitbreiding van de luchthavengebonden activiteiten. Door de economische crisis is de uitgifte van bedrijfsgrond getemporiseerd waardoor de exploitatie van de luchthaven, vanwege de hoge

rentelasten, is omgeslagen van positief naar negatief. Zonder dit gronddossier is het operationeel resultaat van de luchthaven positief, waarmee Luchthaven Teuge een uitzondering is onder de kleine luchthavens. De afgelopen periode zijn oplossingen gezocht om de hoge financiering en rentelasten terug te brengen tot een niveau waarop de luchthaven zonder financiële steun van de aandeelhoudende gemeenten zelfstandig kan functioneren. In het volgende hoofdstuk wordt aangegeven hoe dit wordt gerealiseerd.

10

Hoofdstuk 2: Achtergrond 2.6 De markt voor kleine luchtvaart 90% van de Nederlandse luchtvloot is kleine luchtvaart; slechts 10% is grote luchtvaart. De kleine luchtvaart wordt onderverdeeld in vier categorieën: business aviation, maatschappelijke vluchten (6), overig aerial work (7) en recreatieve luchtvaart. Nederland wijkt daarmee niet af van de rest van Europa. De Europese GAvloot is ongeveer tien keer zo groot als die van de grote luchtvaart. In 2008 stonden 2.680 toestellen ingeschreven bij de Inspectie Verkeer en Waterstaat. Gecorrigeerd voor luchtballonnen (456) en grote luchtvaart (286) zijn er ongeveer 2.000 toestellen in Nederland geregistreerd (1.938 stuks in 2008). Deze toestellen opereren vanuit de kleinere en grotere, regionale luchthavens. Naast zijn recreatieve waarde heeft de kleine luchtvaart ook een duidelijke economische en maatschappelijke functie. De kleine luchtvaart levert directe werkgelegenheid door de bedrijven die op het luchthaventerrein zijn gevestigd en biedt een belangrijke meerwaarde voor de economische ontwikkeling in de regio.

Kleine luchtvaart krijgt in Nederland steeds minder ruimte. Het luchtruim wordt primair voor de mainport Schiphol en de militaire luchtvaart ontworpen. De mogelijkheden voor de kleine luchtvaart dreigen hierdoor te worden beperkt tot kleinere luchthavens (8). Dit is tegelijkertijd een kans voor Luchthaven Teuge. Naar verwachting zal de markt voor de kleine luchtvaart komende jaren groeien met gemiddeld circa 3% per jaar. Deze groei zal voor het zakenverkeer wat hoger liggen en voor het lesverkeer en de maatschappelijke vluchten wat lager (9).

Brandstofprijzen en accijnzen zijn in Nederland t.o.v. bijvoorbeeld Duitsland en België hoog. Dit maakt vliegen in Nederland duur. >ƵĐŚƚŚĂǀĞŶdĞƵŐĞŝƐŶĂĂƐƚ>ĞůǇƐƚĂĚĚĞ͚ŐƌŽŽƚƐƚĞůƵĐŚƚŚĂǀĞŶǀĂŶĚĞŬůĞŝŶĞ ůƵĐŚƚǀĂĂƌƚ͛ŝŶEĞĚĞƌůĂŶĚ͘ĞůƵĐŚƚŚĂǀĞŶŵĂŐǁŽƌĚĞŶŐĞďƌƵŝŬƚǀŽŽƌ nationaal en internationaal luchtverkeer. Na Teuge, met ruim 67.000 vliegtuigbewegingen in 2010, komen Budel (ruim 53.000 vliegtuigbewegingen) en Seppe (47.000 vliegtuigbewegingen).

(6) Onder maatschappelijke vluchten vallen alle vluchten die direct door de overheid of in het kader van de openbare orde, veiligheid en gezondheid (medische vluchten) worden uitgevoerd. (7) Onder overig aerial work vallen lesvluchten, fotovluchten, inspectievluchten en rondvaartvluchten. ;ϴͿ͚Strategische visie 'ĞŶĞƌĂůǀŝĂƚŝŽŶŝŶEĞĚĞƌůĂŶĚ͚͖ KNVvL , AOPA, NCA en NVL; januari 2011. 11 (9) De maatschappelijke en economische betekenis van de General Aviation in Nederland; Seo; 2008.




Toekomstvisie

Hoofdstuk 3: Toekomstvisie 3.1 Ontwikkelingen luchtvaart in Nederland ŽĂůƐŝŶĚĞ͚^ƚƌĂƚĞŐŝƐĐŚĞǀŝƐŝĞ'ĞŶĞƌĂůǀŝĂƚŝŽŶŝŶEĞĚĞƌůĂŶĚ͛;ũĂŶƵĂƌŝ 2011) van een aantal belangenvertegenwoordigers van de luchtvaart wordt aangegeven, staat de kleine luchtvaart in Nederland onder druk. Omdat het Nederlandse luchtruim primair wordt ontworpen voor de Mainport Schiphol en de militaire luchtvaart wordt de ruimte voor de kleine luchtvaart steeds kleiner. Dit geldt met name voor het westen van het land. Daarnaast zal, vanwege de afspraken gemaakt in het kader van de Alderstafel, een deel van de groei van het niet-mainportgebonden vliegverkeer worden opgevangen door de regionale luchthavens, in het bijzonder Eindhoven en Lelystad. Dit betekent dat op deze luchthavens steeds minder ruimte is voor de kleine luchtvaart. Een deel van dit verkeer (met name het verkeer dat momenteel op Lelystad zit) zal ten gevolge van ĚĞǌĞŽŶƚǁŝŬŬĞůŝŶŐĞŶǁŽƌĚĞŶ͚ǀĞƌĚƌŽŶŐĞŶ͛ŶĂĂƌďŝũǀŽŽƌďĞĞůĚ>ƵĐŚƚŚĂǀĞŶ Teuge. Dit is een kans. Tegelijkertijd moet, mede vanwege de milieubeperkingen, kritisch worden gekeken naar het type vliegverkeer dat op Teuge wordt geaccommodeerd.

Wat is de Alderstafel? De Alderstafel is een overlegtafel onder voorzitterschap van voormalig minister en Commissaris van de Koningin van Groningen, de heer Hans Alders. De overlegtafel is in december 2006 opgericht om het kabinet te adviseren over de balans tussen de groei van de luchtvaart op Schiphol, de hinderbeperking en de kwaliteit van de omgeving voor de korte (tot en met 2010) en de middellange termijn (2018/2020). http://www.alderstafel.nl

15

Hoofdstuk 3: Toekomstvisie 3.2 SWOT De luchthaven heeft, samen met o.a. een aantal ondernemers, mensen van VNO-NCW en de Kamer van Koophandel, een SWOT-analyse opgesteld voor Teuge International Airport. Vanwege de financiële situatie en een aantal andere perikelen is de luchthaven de afgelopen jaren vaak negatief in de pers geweest. Daarnaast heeft de luchthaven een onvoldoende heldere uitstraling en sluit de huidige naam niet aan bij zijn ambities. De openingstijden, met name in combinatie met het ontbreken van de mogelijkheid voor het zakelijk verkeer om buiten de daglichtperiode te kunnen landen, zijn zwakten die door de ondernemers naar voren zijn gebracht. Als bedreigingen worden gezien het ontbreken van draagvlak van de omgeving, regelgeving en opkomende concurrentie vanuit Duitsland vanwege lagere landingsgelden en brandstofprijzen. De ligging van de luchthaven midden in Nederland, in combinatie met een verharde baan is uniek! Deze sterkte kan verder worden uitgebouwd door beter gebruik te maken van het ondernemerschap en de bereidheid tot samenwerking op het vliegveld, bijvoorbeeld door gezamenlijk de zakelijke markt aan te pakken.

STERKTEN Centraal gelegen Ondernemerschap Verharde baan

ZWAKTEN Beleving naam, imago Ontbreken baanverlichting Beperkte openingstijden

KANSEN Aanwezigheid faciliteiten Zakelijke markt Bereidheid tot samenwerking

BEDREIGINGEN Verzet omgeving Overheid en regelgeving Concurrentie vanuit Duitsland

SWOT-ANALYSE Luchthaven Teuge 16

Hoofdstuk 3: Toekomstvisie 3.3 ͚sĞĞůǌŝũĚŝŐ in kleine ůƵĐŚƚǀĂĂƌƚ͛

3.4 Korte/middellange termijn (tot 2015)

We willen DE Nederlandse luchthaven voor de kleine luchtvaart worden.

3.4.1 stimuleren verkeer met toegevoegde waarde

͚sĞĞůǌŝũĚŝŐŝŶŬůĞŝŶĞůƵĐŚƚǀĂĂƌƚ͛ Bedrijfseconomische onafhankelijkheid en draagvlak van de omgeving zijn randvoorwaarden om deze ambitie te realiseren. We zien twee sporen voor de verdere ontwikkeling van Teuge: I. korte/middellange termijn (tot 2015); II. middellange/lange termijn (2015 e.v.).

We gaan we uit van een gemiddelde autonome groei van het aantal vliegtuigbewegingen op Teuge van 2% per jaar voor de periode 20122016. Voor de periode 2014-2016 wordt, vanwege ingebruikname van de baanverlichting een extra stijging van de havengelden voorzien van 1%. Om aan deze groei invulling te geven gaan we Teuge aantrekkelijk maken voor vliegverkeer dat een hoge toegevoegde waarde heeft doordat het: een hoge opbrengst heeft (b.v. zakelijk verkeer); duurzaam of innovatief is (o.a. geluidsarme vliegtuigen); nog niet op Teuge zit (geen concurrerende bedrijven).

3.4.2 zakenmarkt Zakelijk verkeer levert waarde op voor de luchthaven en zorgt gemiddeld ook voor minder geluidsoverlast (11). De luchthaven en bedrijven op het vliegveld zijn in gesprek met ondernemers in de catchment area (12) van Teuge om het vliegen vanaf Luchthaven Teuge te promoten. Veelal zijn deze ondernemers niet goed op de hoogte van de voordelen (tijd, geld).

(11) Veel zakenvliegtuigen hebben straalmotoren. Deze maken gemiddeld minder geluid. (12) De catchment area is het verzorgings- of toevoergebied.

17

Hoofdstuk 3: Toekomstvisie 3.4 Korte/middellange termijn (tot 2015) - vervolg 3.4.2 zakenmarkt ʹ vervolg

3.4.3 Duurzaam/innovatief

Om de zakenmarkt goed te kunnen bedienen, wordt geïnvesteerd in baanverlichting en een nieuw havendienstgebouw. Op dit moment is het niet mogelijk buiten de daglichtperiode of bij slechtzicht omstandigheden te vliegen van of naar Teuge. Teuge is immers een VFR-vliegveld (Visual Flight Rules). Met behulp van baanverlichting in combinatie met een GPSnaderingsroute kan het zakenverkeer buiten deze daglichtperiode veilig vertrekken en landen. Er zal geen nachtopenstelling (23-7 uur) zijn.

Op Luchthaven Teuge zijn goede vestigingsmogelijkheden voor bedrijven. De grond kan, in tegenstelling tot op andere luchthavens zoals Lelystad Airport, in eigendom worden verkregen. De luchthaven wil (door het geven van incentives) het voor luchtvaartgerelateerde bedrijven die investeren in duurzaamheid of innovatie, aantrekkelijk maken zich te vestigen op Teuge. Het kan hier bijvoorbeeld gaan om een bedrijf dat investeert in geluidsarme vliegtuigen of een onderneming die direct betrokken is bij de ontwikkeling van biobrandstof. Hoewel een gezonde mate van concurrentie goed is, heeft het de voorkeur dat nieuwe bedrijven aanvullend zijn aan de bedrijvigheid die al op Teuge zit.

Het huidige onderkomen van de havendienst voldoet absoluut niet meer aan de eisen van deze tijd. Er ligt een ontwerp voor een bescheiden maar functioneel, nieuw havendienstgebouw met faciliteiten voor piloten en andere klanten. We bekijken de mogelijkheid om dit gebouw te combineren met opleidings- en keuringsfuncties. De regionale brandweer, een BHV-organisatie en een keuringsbedrijf voor piloten hebben belangstelling om gebruik te maken van deze voorziening. Voor de baanverlichting en het havendienstgebouw worden aparte businesscases gemaakt.

(13) Zie bijlage 4: Marketingplan Luchthaven Teuge.

3.4.4 betere marketing De luchthaven en zijn gebruikers zetten in op een betere gezamenlijke marketing en samenwerking. Met de ondernemers van het vliegveld is een Marketingplan (13) gemaakt. Er komt een nieuwe ondernemersvereniging die gezamenlijk de marketing ter hand gaat nemen. Daarnaast gaan we samenwerken op het gebied van inkoop. Denk hierbij bijvoorbeeld aan schoonmaak, onderhoud en beveiliging.

18

Hoofdstuk 3: Toekomstvisie 3.4 Korte/middellange termijn (tot 2015) - vervolg 3.4.4 betere marketing - vervolg Een groot deel van de ondernemers op de luchthaven vindt de naam ͚/ŶƚĞƌŶĂƚŝŽŶĂůŝƌƉŽƌƚdĞƵŐĞ͛ŶŝĞƚƉĂƐƐĞŶďŝũĞĞŶũƵŝƐƚĞǌĂŬĞůŝũŬĞƵŝƚƐƚƌĂůŝŶŐ van het vliegveld. Daarom gaan we op zoek naar een nieuwe naam. Hiervoor wordt een prijsvraag uitgeschreven, waarvan de opbrengst naar Stichting Hoogvliegers gaat. Er komen nieuwe bebording en een nieuwe interactieve website met een activiteitenkalender. Daarnaast worden er meer activiteiten op de luchthaven georganiseerd. Zo wordt begin juni een tweedaags filmfestival georganiseerd in combinatie met een fly-in.

Voorbeelden voor een nieuwe naam

19

Hoofdstuk 3: Toekomstvisie 3.4 Korte/middellange termijn (tot 2015) - vervolg 3.4.5 Safety De Luchthaven Teuge streeft naar behoud en voortdurende verbetering van het veiligheidsniveau op de >ƵĐŚƚŚĂǀĞŶ͘KŶĚĂŶŬƐĚĂƚŚĞƚ͞ǀĞŝůŝŐ͟ŝƐŽƉ Teuge, wordt er op dit moment een onderzoek verricht naar de mogelijkheden van het verbeteren van veiligheid in brede zin. Hierbij worden de gebruikers, de Inspectie en de Luchtvaart politie direct betrokken. Het onderzoek zal rond de zomer worden afgerond.

3.4.6 Ruimtelijke ontwikkeling Er is een ruimtelijk ontwikkelingsplan voor de Luchthaven gemaakt. Zie bijlage 3. In dit plan worden de ruimtelijke consequenties van de visie van de Luchthaven op haar toekomst weergegeven voor zowel de Luchtzijdige als de landzijdige ontwikkelingsmogelijkheden. In dit plan worden onder andere de consequenties van het sluiten van de grasbaan en mogelijkheden voor de ontwikkeling van het Alberts terrein aangegeven. Ruimtelijk ontwikkelingsplan (bijlage 3)

20

Hoofdstuk 3: Toekomstvisie 3.5 Middellange/lange termijn (2015 e.v.)

3.6 Bedrijfseconomisch onafhankelijk

Zoals aangegeven in het Alders-advies van 30 maart jl. zal de komende ũĂƌĞŶǀŽŽƌĚĞŬůĞŝŶĞůƵĐŚƚǀĂĂƌƚĚŝĞŶƵŽƉ>ĞůǇƐƚĂĚǌŝƚ͞ĞĞŶŐĞĚĞĞůƚĞůŝũŬĞ uitfasering en/of verplaatsing naar luchthavens van regionale betekenis in de lijn der verwachting liggen͘͟ De Luchthaven Teuge centraal gelegen in Nederland, wil hierbij graag een belangrijke rol spelen. Landelijk moet echter een keuze worden gemaakt welk belang men hecht aan de kleine luchtvaart en hoe dit kan/moet worden gefaciliteerd binnen Nederland.

De luchthavenexploitatie van Luchthaven Teuge is positief. De opbrengsten (havengelden en marge op brandstofverkoop) zijn hoger dan de kosten (vooral personeelskosten). De luchthaven is de afgelopen jaren echter in de liquiditeitsproblemen gekomen vanwege een stagnatie in de verkoop van zijn vastgoedportefeuille. De solvabiliteit van de luchthaven is prima, maar de liquiditeiten zijn onvoldoende om de rente en aflossing te blijven betalen. Omdat de economische crisis niet op korte termijn zal eindigen, zijn oplossingen gezocht. Besloten is om de schuldpositie terug te brengen tot een niveau waarop rente, aflossing en investeringen kunnen worden gefinancierd zonder dat de luchthaven in de liquiditeitsproblemen komt. Daarnaast is kritisch naar de bedrijfsvoering van de luchthaven gekeken. In het volgende hoofdstuk worden het afbouwen van de schuldposities en de verbeteropties voor de bedrijfsvoering toegelicht.

21

Hoofdstuk 3: Toekomstvisie 3.7 milieu en draagvlak 3.7.1 Luchthaven Besluit

3.7.2 Draagvlak omgeving

De provincie Gelderland is voor de Luchthaven Teuge het bevoegd gezag. Provinciale Staten moet voor 1 november 2014 een luchthavenbesluit nemen. Bij ŚĞƚǀĂƐƚƐƚĞůůĞŶǀĂŶŚĞƚ͞KŵŐĞǀŝŶŐƐďĞůĞŝĚ>ƵĐŚƚǀĂĂƌƚƚĞƌƌĞŝŶĞŶ 'ĞůĚĞƌůĂŶĚ͕͟ŽƉϮϳŵĞŝϮϬϬϵ͕ŚĞďďĞŶWƌŽǀŝŶĐŝĂůĞ^ƚĂƚĞŶǀŽŽƌĂůůĞ'ĞůĚĞƌƐĞ burgerluchtvaartterreinen besloten tot een beleidsneutrale omzetting van de bestaande rechten en plichten, zie besluit nr. PS2009-357.

Draagvlak van deze regio is van groot belang voor de continuïteit van de luchthaven. Naast het formele overleg dat twee keer per jaar plaatsvindt met de Commissie Regionaal Overleg Teuge, zetten de luchthaven en haar gebruikers in op: een betere klachtenafhandeling; het verminderen van vermijdbare hinder; zorgvuldig informeren rondom ontwikkelingen op de luchthaven.

Direct na de zomervakantie van 2012, en parallel aan het vaststellen van het voornoemde (beleidsneutrale) luchthavenbesluit, zal een overleg starten tussen de luchthaven en alle andere belanghebbende partijen. De volgende onderwerpen worden daar besproken: de opgedane ervaringen met de afhandeling van milieuklachten de wensen vanuit de omgeving ten aanzien van hinderbeperkingen de wensen van de luchthaven en haar gebruikers ten aanzien van het toekomstige gebruik van Teuge. Dit overleg kan leiden tot afspraken die noodzaken om het luchthavenbesluit aan te passen.

In samenwerking met de provincie Gelderland is een betere klachtenprocedure opgesteld. Hierbij worden klachten direct behandeld door de luchthaven en haar gebruikers. Er is een centraal klachtenregistratiesysteem opgezet. Met mensen met een klacht wordt contact opgenomen via de mail, telefonisch of door middel van een bezoek. Er wordt uitleg gegeven aan mensen omtrent de gebruiksregels en indien noodzakelijk worden piloten benaderd over hun vlieggedrag.

22

Hoofdstuk 3: Toekomstvisie 3.7 Draagvlak van de omgeving 3.7.2 Draagvlak omgeving -vervolg Op basis van de registratie van de klachten wordt beoordeeld of er mogelijkheden zijn om oplossingen te vinden voor structurele of schrijnende problemen, bijvoorbeeld door andere vliegprocedures en het vermijden van bepaalde gebieden. Daarnaast zal de directie van de luchthaven omwonenden via bijeenkomsten informeren over de luchthavenontwikkelingen. Een eerste bijeenkomst heeft plaatsgevonden op 6 maart jl.

23

Hoofdstuk 3: Toekomstvisie 3.7 Draagvlak van de omgeving

Bij de schaapskooi ten noorden van het vliegveld

3.7.3 Samenwerking dorp Teuge De samenwerking met het dorp Teuge is voor de Luchthaven belangrijk. In juli wordt het ͞<ŝũŬ͞ƉƌŽũĞĐƚ gerealiseerd. Dit is een initiatief van Stichting de zanden, die op grondgebied van het vliegveld een multifunctionele ontmoetingsplek inricht voor kleinschalige optredens (muziek en toneel) gekoppeld aan de wens vanuit de hele regio om weer een fraaie kijkhoek nabij het vliegveld te hebben.

De bouw

͞<ŝũŬ͟;ŽŶƚǁĞƌƉ͗:ŽŽƐƚǀĂŶHezewijk)

24




De businesscase

Hoofdstuk 4: De businesscase 4.1 Huidige financiële situatie De luchthavenexploitatie, het operationeel resultaat voor afschrijving en rente, is de afgelopen drie jaar positief geweest. De opbrengsten, havengelden en marge op de brandstofverkoop, zijn hoger dan de kosten. ĞŶďĞůĂŶŐƌŝũŬĞ͚driver͛ǀŽŽƌĚĞŽƉďƌĞŶŐƐƚĞŶŝƐŚĞƚĂĂŶƚĂů vliegtuigbewegingen. Het grootste deel van de kosten, de salarissen en afschrijvingen, is vast. Het break even-punt ligt rond de 65.000 vliegtuigbewegingen. Het afgelopen jaar zijn er 10% meer vliegtuigbewegingen geweest dan in 2010 en er is 9% meer omzet gemaakt. De financiële gegevens over 2011 zijn voorlopig.

Ze heeft momenteel een schuld van bijna 3 mln. euro bij de Deutsche Bank en bij de aandeelhoudende gemeenten. De solvabiliteit van de luchthaven is prima, maar de liquiditeiten zijn onvoldoende om de rente en aflossing te kunnen blijven betalen. De rentelasten zijn over 2011 toegenomen naar ruim Φ 137.000. Omdat de economische crisis niet op korte termijn zal eindigen, zijn oplossingen gezocht. Een belangrijke factor hierbij is tijd. Op dit moment is de belangstelling voor de bedrijventerreinen laag of men wil weinig betalen.

De luchthaven is de afgelopen jaren in de liquiditeitsproblemen gekomen vanwege een stagnatie in de verkoop van zijn vastgoedportefeuille. EBITDA Aantal vliegtuigbewegingen

2006

2007

2008

2009

2010

2011

53.232

55.096

60.153

72.394

67.397

74.337

Opbrengsten

395.209

412.378

434.867 542.120

Kosten 411.035 Operationeel resultaat (EBITDA) 15.826-

432.173

530.609 495.274

19.795-

95.742-

46.846

542.951 593.226 517.857

571.779

25.094

21.447

26

Hoofdstuk 4: De businesscase 4.2 Terugbrengen van de financiële schuld De luchthaven heeft een lening van rond de Φ 1,4 mln. bij de Deutsche Bank en een lening van Φ 1,425 mln. bij de aandeelhoudende gemeenten (Apeldoorn, Deventer, Zutphen en Voorst). Beide leningen hebben een looptijd tot 30 juni 2012 en een rentepercentage van 4,25%.

Er is een prognose opgesteld voor de luchthavenexploitatie voor de periode 2012-2016. Hierin zijn investeringen opgenomen en wordt uitgegaan van een geleidelijke verkoop van het resterende bedrijventerrein op Teuge Oost.

Deze schuldpositie wordt teruggebracht tot een niveau waarop rente, aflossing en investeringen kunnen worden gefinancierd zonder dat de luchthaven in de liquiditeitsproblemen komt, door: de verkoop van een deel van de agrarische grond. Hierdoor zal de grasbaan worden gesloten (11); de ontvangst van een vordering op de gemeente Voorst inzake de ďĞƐƚĞŵŵŝŶŐƐƉůĂŶǁŝũǌŝŐŝŶŐǀĂŶ͚ŬĂŵƉdĞƵŐĞ͖͛ de verkoop van het Alberts-terrein aan de gemeente Voorst. Het risico blijft bij de luchthaven.

Op basis van dit businessplan wordt private financiering aangetrokken van een commerciële bank, waarmee de investeringen en de aflossing van de gemeentelijke lening per 30 juni 2012 kan worden gefinancierd. De Deutsche Bank heeft aangegeven op basis van een nieuw businessplan hierover in gesprek te willen gaan.

In totaal levert dit ruim Φ 1,5 mln. aan liquiditeiten op. Hiermee wordt de lening bij de Deutsche Bank geheel afgelost.

Naast het terugbrengen van de schuld en het herfinancieren van de restschuld zullen de positieve positionering, een herinrichting van het Luchthaven terrein (12) en positieve marketing van de luchthaven leiden tot gunstigere omstandigheden voor de verkoop van de bedrijventerreinen. De opbrengst hiervan is voldoende om de restschuld af te betalen.

(11) Omdat deze baan slechts maximaal zestig keer per jaar mag worden gebruikt en praktisch bijna nooit gebruikt wordt, heeft het sluiten van deze baan geen of nauwelijks consequenties voor het vliegverkeer. In geval van een calamiteit op de verharde baan kan het vliegverkeer uitwijken naar Hilversum of Lelystad. (12) Zie bijlage 3: Ruimtelijk ontwikkelingsplan

27

Hoofdstuk 4: De businesscase 4.3 Splitsen vastgoed- en Luchthaven exploitatie? Vanwege de liquiditeitsproblemen waarmee de luchthaven de afgelopen jaren heeft gezeten, hebben de aandeelhouders Deloitte Financial Advisory Services B.V. in juni 2011 gevraagd de op dat moment beschikbare businesscase te beoordelen en verbeteropties en ŵĂĂƚƌĞŐĞůĞŶĂĂŶƚĞŐĞǀĞŶŽŵĚĞƌŝƐŝĐŽ͛ƐǀŽŽƌĚĞŐĞŵĞĞŶƚĞŶƚĞ verminderen.

De directie heeft een extern bureau opdracht gegeven om hier advies in te geven. Drie varianten zijn onderzocht:

De conclusies/adviezen van Deloitte zijn o.a.: geef de gebruikers een actievere rol in de verdere ontwikkeling van de zakelijke luchtvaart; verbeter de bekendheid van Luchthaven Teuge; ontwikkel een visie en werk deze uit; stel een nieuwe businesscase op en betrek de stakeholders daarbij;

Optie 2: een volledige splitsing, waarbij twee rechtspersonen ontstaan, die beide onder een gemeenschappelijke holding komen. De deelnemende gemeenten zullen blijven participeren in de holding. De holding is slechts de houder van de aandelen en alle activiteiten zijn volledig gescheiden.

Deloitte verwacht daarnaast dat het separeren van het bedrijventerrein en de luchthavenexploitatie zal bijdragen aan de gewenste continuïteit van Teuge. Een van de aanbevelingen is derhalve de luchthaven te splitsen in een Luchthavenbedrijf en een Vastgoedbedrijf. De RvC en de aandeelhouders hebben de directie in maart 2012 gevraagd te laten beoordelen of het splitsen van de vastgoed- en de luchthavenactiviteiten ĚĞĨŝŶĂŶĐŝģůĞƌŝƐŝĐŽ͛ƐŬĂŶǀĞƌŵŝŶĚĞƌĞŶ͘

Optie 1: een volledige splitsing, waarbij twee rechtspersonen ontstaan, ieder met eigen aandeelhouders (in eerste instantie zijn dit de huidige aandeelhouders).

Optie 3: een volledige splitsing, zoals beschreven onder optie 2, waarbij de financiering via de holding loopt of wordt gegarandeerd door de holding. De conclusie luidt dat het splitsen van vastgoed en exploitatie leidt tot ŚŽŐĞƚƌĂŶƐĂĐƚŝĞŬŽƐƚĞŶ͕ŵĂĂƌŶŝĞƚƚŽƚŵŝŶĚĞƌƌŝƐŝĐŽ͛Ɛ͘ŽǀĞŶĚŝĞŶůĞŝĚƚ splitsen volgens optie 2 ertoe dat de lening van de gemeenten niet kan worden afgelost omdat er waarschijnlijk geen private partijen zijn die het vastgoedbedrijf apart willen financieren. In optie 3 kan via de gezamenlijke holding externe financiering worden aangetrokken. In dit geval zal een bank echter wel de hypothecaire zekerheid willen hebben van het geheel.

28

Hoofdstuk 4: De businesscase 4.3 Splitsen vastgoed- en Luchthaven exploitatie? ^ƉůŝƚƐĞŶůĞŝĚƚĚƵƐŶŝĞƚƚŽƚĞĞŶǀĞƌŵŝŶĚĞƌŝŶŐǀĂŶĚĞĨŝŶĂŶĐŝģůĞƌŝƐŝĐŽ͛ƐǀŽŽƌ ĚĞŐĞŵĞĞŶƚĞŶ͘ŽǀĞŶĚŝĞŶŶĞŵĞŶĚĞƌŝƐŝĐŽ͛ƐƐƚĞƌŬĂĨĚŽŽƌĚĞĂĨďŽƵǁǀĂŶ de leningen door de verkoop op korte termijn van agrarische grond en het Alberts-terrein. Naar verwachting zijn alle bedrijventerreinen eind 2016 verkocht. Het niet-splitsen is het meest voor de hand liggende scenario. De volgende mogelijkheden kunnen dan worden overwogen: een betere beheersing en administratie van de bezittingen en meer commerciële activiteiten gericht op de verkoop van de bedrijventerreinen; omzetting van de schuld aan de gemeenten in aandelen; verkoop van de aandelen aan een private partij met aflossing van alle schuldenlast.

De administratie van Luchthaven Teuge kan boekhoudkundig worden gesplitst om te zorgen dat er meer zicht komt op de resultaten van zowel de vastgoed- als de luchthavenexploitatie activiteiten.

Bij het verstrekken van de lening door de gemeenten in 2011 (Φ 1.425.000) is echter bepaald dat er geen sprake kan zijn van omzetting van de schuld in aandelenkapitaal. Later dit jaar wordt beoordeeld wat de mogelijkheden zijn van private betrokkenheid bij de luchthaven. Hierbij kan gedacht worden aan een participatiemaatschappij, een luchthavenexploitant of bedrijven op de luchthaven. Conclusie: omdat ĚĞƌŝƐŝĐŽ͛ƐǌƵůůĞŶǀĞƌŵŝŶĚĞƌĞŶĚŽŽƌĚĞǀĞƌŬŽŽƉǀĂŶ assets, waardoor de liquiditeiten van de luchthaven verbeteren, is de noodzaak tot het splitsen van de NV in een luchthavenexploitatiedeel en een vastgoeddeel afgenomen. Niet splitsen (maar met een heldere administratieve scheiding tussen de luchthaven en het vastgoed) heeft dus, om meerdere redenen, de voorkeur. In deze businesscase wordt ervan uitgegaan dat er geen splitsing komt van de vastgoed- en luchthavenexploitatieactiviteiten.

29

Hoofdstuk 4: De businesscase 4.4 Bedrijfsvoering 4.4.1 Werkzaamheden Zowel de overheid, het bedrijfsleven als recreanten maken gebruik van de luchthaven. Zweefvliegen en parachutespringen zijn frequente activiteiten, met name in de weekenden in het hoogseizoen.

Daarnaast zijn er enkele vrijwilligers die het calamiteitenteam ondersteunen ten behoeve van ongevallen en incidenten. Dit calamiteitenteam wordt door de havendienst aangestuurd.

De directeur heeft de algehele leiding en verantwoording voor de inrichting en exploitatie van de luchthaven. Over de doelstelling en bereikte resultaten legt hij/zij verantwoordelijkheid af aan de aandeelhouders (de wethouders van de deelnemende gemeenten). De door de aandeelhouders aangewezen commissarissen houden toezicht op de werkzaamheden van de directeur.

De medewerkers op de havendienst werken volgens een rooster. De luchthaven is een seizoengebonden bedrijf. De werkbelasting is in de zomerperiode hoog. In de winter kan het werk met minder medewerkers worden verricht.

Op dit moment heeft Luchthaven Teuge zes medewerkers in vaste dienst: vier havendienstmedewerkers, een buitenmedewerker en een administratief medewerkster. De vaste medewerkers vallen onder de arbeidsvoorwaarden van de gemeente Apeldoorn.

De afgelopen tijd is gekeken op welke punten de bedrijfsvoering kan worden verbeterd ten aanzien van efficiency (besparingen) en klantgerichtheid. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen de korte en de langere termijn.

30

Hoofdstuk 4: De businesscase 4.4 Bedrijfsvoering 4.4.2 Verbetering van de bedrijfsvoering De volgende efficiencymaatregelen zijn of worden getroffen: Besparingen ICT: Er wordt rond de Φ 900,- per maand bespaard op ICTkosten, doordat we nu werken met Office 365. Hiermee zijn de server en het onderhoud eraan niet meer noodzakelijk. Deze besparing is per 1 april gerealiseerd. Besparen personeelskosten: Er werken vier havendienstmedewerkers op de luchthaven. Een van hen neemt, gedeeltelijk, de operationele taken van de directeur over. Hierdoor kan de directeursfunctie vanaf het einde van dit jaar in 2 tot 2,5 dag per week (en dus niet meer fulltime) worden vervuld, voor de strategische, politieke en financiële zaken. Zodra een van de vaste havendienstmedewerkers vertrekt, zal deze (gedeeltelijk) worden vervangen door parttimers. Dit geeft meer flexibiliteit en bespaart kosten. Besparen administratiekosten: Per 1 mei gaat de administratief medewerkster met pensioen. Op dit moment wordt, via een administratiekantoor, een vervangster ingewerkt.

We gaan de administratie verder automatiseren. Op korte termijn worden de facturen per e-mail gestuurd in plaats van per post en de bankafschriften worden rechtstreeks ingelezen in de boekhouding. Door o.a. deze verbeteringen zal het aantal administratieve uren kunnen worden gehalveerd.

Voor de wat langere termijn wordt gekeken naar een efficiëntere registratie van de vliegtuigbewegingen. Hierbij wordt ook gekeken naar de rol die de gebruikers hierbij kunnen vervullen. Veel bedrijven registreren tenslotte ook zelf deze gegevens. Verbetering van de samenwerking en promotie van de luchthaven. Samen met de ondernemers op de luchthaven wordt een ondernemersvereniging opgericht. Vanuit deze vereniging worden o.a. marketing- en communicatieactiviteiten voor de luchthaven georganiseerd. Daarnaast gaat de ondernemersvereniging gezamenlijk de inkoop doen van o.a. energie, onderhoud, etc. Dit levert een kostenbesparing op voor zowel de luchthaven als de ondernemers op het vliegveld. In NVL (Nederlandse Vereniging van Luchthavens) verband wordt gekeken naar verdere samenwerking en kostenverlaging op diverse terreinen.

31

Hoofdstuk 4: De businesscase 4.5 Kosten

4.6 Investeringen

De personeelskosten zijn over 2011 en 2012 hoger dan in de komende jaren. Dit komt door de (hogere) kosten van de interim-directeur. Na 2012 zijn deze kosten weer op het niveau van 2010. Per 2015 gaat een havendienstmedewerker met pensioen. Deze wordt niet vervangen. Uitgangspunt is dat vanwege een efficiëntere havendienstadministratie minder medewerkers in vaste dienst noodzakelijk zijn. Indien noodzakelijk kan in drukke perioden gebruik worden gemaakt van deeltijdmedewerkers.

Vanwege de financiële problemen zijn een aantal investeringen uitgesteld. Om de bedrijfscontinuïteit te waarborgen, moet geïnvesteerd worden in Ěŝƚ͚ĂĐŚƚĞƌƐƚĂůůŝŐŽŶĚĞƌŚŽƵĚ͛͘,ĞƚŐĂĂƚŚŝĞƌďŝũŽŵďĞƐƚƌĂƚŝŶŐ͕ŽŶĚĞƌŚŽƵĚ aan de taxibaan en markering, hekwerken, een nieuwe maaier/unimog, bewegwijzering en een weerstation.

De bedrijfskosten en de algemene kosten nemen toe met 2% per jaar (inflatie/prijsstijging). De afschrijvingen nemen de komende jaren toe ten gevolge van de investeringen.

Mogas-installatie: De inkomsten die Luchthaven Teuge genereert op de luchtvaartbrandstof is de afgelopen tijd gedaald omdat veel luchtvaartbedrijven zijn overgestapt op Mogas (95/98). Deze brandstof wordt op andere velden getankt of in jerrycans opgehaald bij de benzinepomp. Dit is om twee redenen geen ideale situatie. Ten eerste wordt deze brandstof in hangars opgeslagen wat de veiligheid niet ten goede komt. Ten tweede dalen de opbrengsten voor de luchthaven. Veel andere luchthavens (recent Hoogeveen) hebben een Mogas-installatie aangeschaft. De luchthaven onderzoekt de mogelijkheden om ook een Mogasinstallatie te plaatsen. In de opbrengsten is ervan uitgegaan dat hiermee de inkomsten ten aanzien van brandstof op niveau kunnen worden gehouden en dat een goede en veilige dienstverlening kan worden geleverd aan de bedrijven op Teuge. In het tweede deel van dit jaar wordt een businesscase opgesteld.

33

Hoofdstuk 4: De businesscase 4.6 Investeringen - vervolg Het huidige havendienstgebouw is om een aantal redenen niet meer geschikt. Het verkeert arbotechnisch in zeer slechte staat. Onlangs is er onderzoek gedaan, waaruit blijkt dat er veel moet worden geïnvesteerd wil het gebouw voldoen aan de eisen om de medewerkers goed hun werk te laten verrichten. Daarnaast biedt het gebouw onvoldoende comfort en faciliteiten om klanten/piloten te kunnen ontvangen. Er is een nieuw ontwerp voor een luchthavengebouw gemaakt. Samen met een aantal partijen wordt gekeken of dit gebouw aanvullende functies kan ŚƵŝƐǀĞƐƚĞŶ͘,ŝĞƌďŝũǁŽƌĚƚŐĞĚĂĐŚƚĂĂŶĞĞŶ͚ƉŝůŽƚƐŚŽƉ͕͛ĞĞŶ multifunctionele trainings- en opleidingsfaciliteit en een voorzieningenpunt voor het dorp Teuge en de bedrijven op de luchthaven.

2012

Zoals aangegeven, zijn er een groot aantal zakelijke partijen op de luchthaven die graag de beschikking zouden hebben over baanverlichting. Hiermee kan zakenverkeer buiten de daglichtperiode en bij slecht zicht landen op Luchthaven Teuge en hoeft men niet uit te wijken naar andere luchthavens. Voor de investeringen in het havendienstgebouw en de baanverlichting wordt een procedure doorlopen om subsidie van de provincie te verkrijgen voor 50% van de investering.

Investeringen

Totaal

2013

Havendienstgebouw Baanverlichting Onderhoud Mo-gas installatie Overig

250.000 100.000 213.004 70.000 67.143

50.000

70.000 17.143

Totaal

700.147

60.084

337.143

2014

2015

2016

250.000

Incl. subsidie Incl. subsidie

100.000 202.920

10.084

302.920

Opmerking

-

-

34

Hoofdstuk 4: De businesscase 4.7 Prognoses 2012-2016: Resultaten Resultaten

progn 2012

progn 2013

progn 2014

progn 2015

progn 2016

Bedrijfsopbrengsten Havengelden Marge Brandstof Overig Totaal bedrijfsopbrengsten

493 76 30 599

503 78 30 611

518 80 31 629

534 81 32 646

550 83 32 665

Bedrijfskosten Personeelskosten Bedrijfskosten Algemene kosten Totaal bedrijfskosten

482 94 135 711

366 96 50 513

374 98 51 523

351 100 52 503

358 102 53 513

-112

99

106

143

151

Winst gronden en bedrijven terreinen Rente Afschrijving

677 -90 -79

54 -55 -91

225 -53 -112

54 -45 -112

45 -32 -112

Resultaat

396

7

166

41

53

Operationeel resultaat

35

Hoofdstuk 4: De businesscase 4.8 Prognoses 2012-2016: Balans Balans

progn 2012

progn 2013

progn 2014

progn 2015

progn 2016

ACTIVA Luchtvaartterreinen Agrarische grond & Bedrijven terreinen Banenstelsel & overige activa Vaste activa

1.118 652 1.511 3.281

1.118 500 1.757 3.375

1.118 348 1.948 3.414

1.118 196 1.836 3.150

1.118 70 1.724 2.912

274 93 367

274 6 280

274 33 307

274 38 312

274 29 303

3.648

3.655

3.721

3.462

3.215

Crediteuren Bankkrediet Lening Gemeenten Kortlopende schulden

-69 -1.300 -1.369

-69 -1.300 -1.369

-69 -1.200 -1.269

-69 -900 -969

-69 -600 -669

Eigen vermogen en voorzieningen Winst lopende boekjaar Totaal eigen vermogen

-1.882 -396 -2.279

-2.279 -7 -2.285

-2.285 -166 -2.452

-2.452 -41 -2.493

-2.493 -53 -2.546

TOTAAL PASSIVA

-3.648

-3.654

-3.721

-3.462

-3.215

Voorraden, debiteuren en overige activa Liquide middelen Vlottende activa TOTAAL ACTIVA

36

Hoofdstuk 4: De businesscase 4.9 Prognoses 2012-2016: Cashflow

Cashflow

progn 2012

progn 2013

progn 2014

progn 2015

progn 2016

Operationeel resultaat Rente Investeringen Overige mutaties Opbrengst gronden en bedrijven terreinen

-112 -90 -60

99 -55 -337

106 -53 -303

143 -45 -

151 -32 -

1.969

206

377

206

171

Cashflow

1.708

-87

127

305

291

-100

-300

-300

27

5

-9

Aflossing lening Mutatie Cash

-1.617 92

-87

37

Hoofdstuk 4: De businesscase 4.10 Second opinion en Risico-analyse De Luchthaven heeft opdracht gegeven aan een extern advies bureau voor het uitvoeren van een beoordeling van de financiële onderbouwing van de ŚŝĞƌǀŽŽƌŐĞƐĐŚƌĞǀĞŶďƵƐŝŶĞƐƐĐĂƐĞ͘,ŝĞƌďŝũŝƐŐĞǀƌĂĂŐĚŽŵŽŽŬĞĞŶ͞worstcase ƐĐĞŶĂƌŝŽ͟ĂĂŶƚĞŐĞǀĞŶ͘ De conclusies van de analyse zijn: Dat de liquiditeitsproblemen zijn ontstaan door grote investeringen in de jaren vanaf 2005 in de luchthaven, waarbij de terugverdientermijn lang is en de liquiditeitsbehoefte deels is gefinancierd met kortlopende schulden (en deels middels eigen vermogen). Er is derhalve geen match tussen de investeringen met een lange terugverdienperiode en de kortlopende schulden. Dat het management van NV Luchthaven Teuge, om extra liquiditeiten te genereren, in de vernieuwde businesscase een aantal mogelijkheden beschrijft om de schuldenlast te verminderen. Dat de verkoop van vastgoed voldoende mogelijkheden geeft om de schuldenlast te verminderen en in de komende 6 jaar tot volledige aflossing van de schulden te komen, onder voorwaarde van het kunnen afsluiten van een langlopende lening.

Dat zelfs als de verwachtingen niet waargemaakt kunnen worden ;ĐƵŵƵůĂƚŝĞǀĂŶƐůĞĐŚƚŶŝĞƵǁƐ͖͞worst-case ƐĐĞŶĂƌŝŽ͟Ϳ͕ĞƌŽƉǌĞĞƌůĂŶŐĞ termijn toch nog voldaan kan worden aan de rente- en aflossingsverplichtingen, mits uitsluitend de hoognodige investeringen gedaan worden onder de voorwaarde van financierbaarheid tegen redelijke kosten. ŝĞǀŽŽƌĞĞŶŐĞĚĞƚĂŝůůĞĞƌĚĞďĞƐĐŚƌŝũǀŝŶŐǀĂŶĚĞƌŝƐŝĐŽ͛ƐďŝũůĂŐĞϴ͘

38

Hoofdstuk 4: De businesscase 4.11 Conclusies businesscase Doordat een groot deel van de financiering gedurende de eerste helft van 2012 wordt afgelost, nemen de rentelasten af. Hiermee verbetert het resultaat en ontstaat een positieve cashflow, waarmee investeringen kunnen worden gedaan. Goede marketing, promotie van de Luchthaven en het organiseren van aantrekkelijke evenementen dragen er aan bij dat de vastgoed portefeuille de komende jaren verder kan worden afgebouwd.


In de tweede helft van dit jaar wordt bekeken of er belangstelling is vanuit private partijen voor een geheel of gedeeltelijk aandeelhouderschap. Het perspectief voor de Luchthaven Teuge is positief. Midden in Nederland gelegen is zij de Luchthaven in Nederland voor de kleine luchtvaart. Dit realiseert zij zonder financiële steun, maar met betrokkenheid/draagvlak van ondernemers, gebruikers en omgeving.

39




Bijlagen

Bijlage 1: Plan van Aanpak

41

Bijlage 3: Ruimtelijk ontwikkelingsplan

43

Bijlage 4: Marketingplan Luchthaven Teuge

44

International Airport Teuge. Businessplan

Recommend Documents