POSTADRES
Postbus 20 7500 AA Enschede
BEZOEKADRES
Korte Hengelosestraat 1 TELEFOON
Aan de Gemeenteraad
14 0 53
DATUM
ONS KENMERK
21 december 2015 UW BRIEF VAN
BEHANDELD DOOR
I. Stegeman UW KENMERK
DOORKIESNUMMER
(053) 481 74 11 ONDERWERP
Procesvoorstel integratie offensief
Geachte leden van de Raad, Op 9 november 2015 is tijdens de bespreking van de programmabegroting de motie „integratie offensief‟ aangenomen. U vroeg ons om in december een procesvoorstel te doen. In deze brief leest u dit procesvoorstel. Daarbij willen wij allereerst aangeven dat wij het thema integratie, net als u, een zeer belangrijk thema vinden en dit onze aandacht heeft. In ons coalitieakkoord noemen wij het van groot belang dat alle inwoners onderdeel van de stad zijn, zich veilig en thuis voelen. En dat alle inwoners meedoen op het gebied van zorg, welzijn, onderwijs, sport en cultuur. Integratievraagstuk is een actueel onderwerp Mede door de komst van het AZC, mogelijke noodopvang voor vluchtelingen, signalen over gesloten gemeenschappen en gesprekken met diverse organisaties is geconstateerd dat intensivering van de gemeentelijke rol wenselijk is. De actuele vraagstukken vragen om een integrale aanpak en extra capaciteit. Concreet zetten we in 2016 een coördinerend senior adviseur in voor de aanpak. Iemand die bekend is met de Enschedese situatie en die ervaring heeft in het binden en verbinden van groepen in de lokale samenleving. De contacten met o.a. 1 religieuze en levensbeschouwende organisaties (verenigd in de 7sprong ) zijn daarin belangrijk. Initiatieven voor bijeenkomsten zoals de discussiemiddag „Samenleven in Enschede, hoe doen we dat‟ (georganiseerd op 24 november) is hier een goed voorbeeld van en wonen wij bij. Om goed te luisteren naar en in gesprek te gaan met organisatie en inwoners.
1
Bestaat uit: Enschede voor Vrede, Raad voor Levensbeschouwingen en Religies Enschede, Aramese Beweging voor Mensenrechten, Kennisplatform Integratie en Burgerschap, Samenwerkende Democratische Organisaties, Oecumenische Vrouwengroep Twente-Bethlehem. De zevende organisatie, de Wereldvredesvlam Twente, heeft moeten besluiten niet mee te kunnen blijven doen.
DATUM
21 december 2015
ONS KENMERK
PAGINA
2/5
Betrekken van de samenleving vanzelfsprekend De komende maanden gaan we aan de hand van gesprekken en ontmoetingen met inwoners, diverse organisaties, collega‟s uit alle programma‟s en u als raad in gesprek over de aanpak. Daarbij rekening houdend met ontwikkelingen (en reeds genomen besluiten) rond het AZC, de noodopvang en de huisvesting van nieuwe inwoners in onze stad. In de aanpak nemen we ook mee welke gevolgen de komst van deze nieuwe stadsgenoten heeft voor de bestaande voorzieningen. Integratie is nooit eenzijdig en zal van álle inwoners moeten komen. Samen maken we Enschede. We gaan ons best doen om zoveel mogelijk inwoners en organisaties te betrekken, maar beseffen tegelijkertijd dat dit hier een uitdaging ligt. Het is daarbij belangrijk om een balans te zoeken tussen accepteren en respecteren aan de ene kant en rekening houden met gevoeligheden rond het AZC en de noodopvang aan de andere kant. Wat gaan we doen? Er zijn diverse manieren om deze verkenning met elkaar te doen en stappen te maken. Als gemeente zijn we afgelopen jaar veel in contact geweest met de 7sprong en besturen van kerken en moskeeën. In de bestaande overlegstructuren vragen we advies voor een goede opzet en hoe we inwoners en organisaties het beste kunnen bereiken. We nemen de ervaringen uit 2005-2008 mee, waarin na integratiedebatten samen met de inwoners in de stad een nota integratie en burgerschap tot stand is gekomen. Integratie is ingebed binnen wonen, onderwijs, zorg, economie & werk, taal & opvoeden en veiligheid. Deze opzet, het tot stand brengen van een aanpak samen met de inwoners, is erg goed bevallen. De thema‟s van toen nemen we nu opnieuw mee. Actieprogramma ‘Thuisvoelen en meedoen’ In plaats van te spreken over een Integratie offensief waarbij het lijkt dat het een tijdelijk project is met een eindpunt, willen wij meer toewerken naar een denktrant waarbij voorop staat dat alle inwoners zich thuisvoelen en meedoen in onze samenleving (op het gebied van zowel werk, onderwijs, wonen, zorg en welzijn, maatschappelijke deelname, sport en cultuur). We willen dit doen onder de noemer actieprogramma „Thuisvoelen en meedoen‟. Deze aanpak willen we financieren uit de voor 2015 nog beschikbare middelen voor de “impuls wijkgerichte aanpak” (bedoeld voor proeftuinen in het sociaal domein, ondernemen in de wijk en Veilige Wijken). We doen een voorstel hiervoor bij de resultaatsbestemming in de jaarrekening 2015. Wat is onze planning? Wij zijn al in gesprek met onze partners. Gedurende de komende maanden blijven we dit doen. We halen op wat er speelt, wat we samen kunnen doen en wanneer. Waar mogelijk sluiten we aan op bestaande bijeenkomsten die rond dit thema worden georganiseerd? In de loop van 2016 komen we, zoals afgesproken, bij u terug met een voorstel inclusief financiële kaders (voor de start van het actieprogramma zijn extra middelen nodig die door uw raad beschikbaar moeten worden gesteld) en daarbij delen we ook de eerste bevindingen met u.
DATUM
ONS KENMERK
21 december 2015
PAGINA
3/5
Overzicht lopende initiatieven U vroeg om een overzicht van lopende initiatieven binnen de samenleving. Op dit moment vinden op verschillende terreinen „integratie-bevorderende activiteiten‟ plaats. Ze zijn vaak ingebed in reguliere werkzaamheden van maatschappelijke organisaties of projecten bij de gemeente (conform doelen nota 2008). Voorbeelden hiervan zijn activiteiten van Alifa (stedelijk en wijkgericht), SIVE, Volksuniversiteit Enschede, Powercentra, het integratiediner, week van de vrede en lezingen in de bieb. Het merendeel wordt gefinancierd via subsidies of inzet van wijkbudgetten. Naast de reeds langer lopende activiteiten zijn dit jaar enkele nieuwe initiatieven tot stand gekomen zoals „Welkom in Enschede‟ en Bruggenbouwen. In bijlage 1 vindt u een overzicht van deze initiatieven. Hoogachtend, Burgemeester en Wethouders van Enschede, de loco-Secretaris, de Burgemeester,
(E.A. Smit)
(dr. G.O. van Veldhuizen)
DATUM
21 december 2015
ONS KENMERK
PAGINA
4/5
Bijlage 1: (voorlopig) overzicht lopende initiatieven Het Diaconaal Platform Zij vertegenwoordigen 17 kerken en hebben hun leden opgeroepen om zich te melden als vrijwilligers om de integratie van vluchtelingen te bevorderen. We hebben een eerste gesprek gehad. We hebben aangegeven dat we ze in het voorjaar in contact zullen brengen met het COA om het vrijwilligerswerk af te stemmen. 7sprong Een regulier overleg over allerlei maatschappelijke thema‟s van de Aramese Beweging voor Mensenrechten, Enschede voor Vrede, het Kennisplatform Integratie en Burgerschap, de Oecumenische Vrouwengroep Twente-Bethlehem, de Raad voor Levensbeschouwingen en Religies Enschede en de Samenwerkende Democratische Organisaties Kennisplatform Integratie en burgerschap Het KennisPlatform biedt een plaats waar thema‟s en kennis op het gebied van integratie en burgerschap uitgewisseld worden. De kerndoelen: - Kennisuitwisseling en het bieden van een platform waaruit nieuwe initiatieven op het gebied van integratie en burgerschap kunnen ontstaan; - Het bevorderen van de samenwerking tussen inwoners en organisaties waarbij overeenkomsten en gemeenschappelijke belangen op het terrein van integratie en burgerschap centraal staan. Kernwoorden: sociale stabiliteit, inclusie, toegankelijkheid en participatie. - Het KennisPlatform draagt bij aan ondersteuning van beleid en het maatschappelijk debat. Welkom in Enschede Welkom in Enschede is opgericht om vluchtelingen te helpen als die in het nog te bouwen AZC komen. Een eerste bijeenkomst is geweest. Er zijn 5 werkgroepen opgericht. Bruggenbouwen De Raad voor Levensbeschouwing en Religies Enschede werkt samen met "Geloven in Samenleven" (initiatief van diverse kerken in Nederland) aan het project “Bruggen Bouwen” in Enschede. Dit lokale project is tevens een pilot voor een landelijke aanpak. De doelstelling: - gericht werken aan begrip en respect voor mensen die anders denken, een andere religie hebben of een andere geaardheid, politieke overtuiging, ander land van herkomst enz. - streven naar verzoening tussen verschillende bevolkingsgroepen, die om allerlei redenen tegenover elkaar zijn komen te staan. - alert zijn en gericht optreden wanneer -na gewelddadige gebeurtenissen en de reacties daarop vanuit de samenleving- bevolkingsgroepen in ons land geconfronteerd worden met ongenuanceerde reacties van andere bevolkingsgroepen. De doelstellingen worden bereikt door het vormen van een compact netwerk van contactpersonen uit de verschillende levensbeschouwelijke groepen in Enschede zoals christenen, moslims, joden, atheïsten en andere leden van de Raad voor Levensbeschouwing en Religie. Nieuwe ‘noabers’ in Overijssel (initiatief vanuit de Provincie) Talloze spontane, vrijwillige initiatieven in Overijssel tonen de bereidheid om vluchtelingen zo goed mogelijk op te vangen en te ondersteunen. Er komt een soort Marktplaats om deze initiatieven te ondersteunen en te faciliteren. Daarbij werkt de provincie samen met gemeenten en maatschappelijke organisaties, zoals onderwijsinstellingen, kerken, vrijwilligers- en natuurorganisaties. Door bundeling van ideeën en initiatieven uit de Overijsselse samenleving kan de opvang en begeleiding van vluchtelingen praktisch, doelmatig en solidair worden opgepakt.
DATUM
21 december 2015
ONS KENMERK
PAGINA
5/5
Vrijwilligers 053 Iedere vrijwilliger die zich via de gemeentelijke site meldt voor activiteiten voor vluchtelingen wordt doorgestuurd naar vrijwilligers 053. Zij pakken dit op. Zij zullen begin volgend jaar een eerste bijeenkomst organiseren om de mensen die zich gemeld hebben te informeren en om te zien of ze krachten kunnen bundelen. Alifa Naast de specifieke subsidie vluchtelingenwerk bevordert Alifa binnen haar reguliere werk ook integratie via allerlei activiteiten. - loodsenproject (begeleiding van nieuwe Nederlanders met asielachtergrond) - Respect programma voor jongeren - Het Praathuis - Allochtone ouderenadvisering met name in de stadsdelen. - Ouderendiensten (o.a. Alzheimer Theehuis voor Turkse ouderen in de Posten Artikel 1 Overijssel Artikel 1 Overijssel verzorgt de wettelijke taak als meldpunt voor discriminatie. Elk jaar rapporteren ze hierover. Naast klachtenbehandeling houdt Artikel 1 Overijssel zich bezig met advisering, voorlichting, onderzoek en het opzetten van lokale netwerken. Volksuniversiteit Enschede (VUE) De VUE organiseert cursussen en trainingen voor alle inwoners, met waar nodig aandacht voor allochtone bewoners/begeleiders/organisaties. VUE organiseert daarnaast allerlei activiteiten die dialoog stimuleren. Bibliotheek Enschede In de bibliotheek zit het Taalpunt Enschede. Daarnaast zijn ze actief met het organiseren en mogelijk maken van diverse lezingen, tentoonstellingen vanuit allerlei maatschappelijke thema‟s. Powercentra Centra zitten in alle stadsdelen en zijn een plek waar mensen van alle culturen terecht kunnen. Dat is een kenmerk, Power bevordert integratie in de wijken. Daarnaast wordt op elke Power taalles gegeven. SIVE Stichting Intercultureel Vrouwencentrum dat gericht is op vrouwen uit allerlei culturen. Een veelvoud aan activiteiten, lezingen etc. Proeftuin Roma De gemeente doet mee aan het programma “Proeftuin Roma….” vanuit het ministerie van V&J en SZW waarin één van de doelstellingen is om mensen vanuit die gemeenschap meer en beter te laten integreren op het gebied van onderwijs, participatie, zelforganisatie etc. Bijeenkomsten en lezingen Er zijn door heel Enschede veel lezingen, bijeenkomsten en tentoonstellingen over integratie, zoals het nationale integratiediner van o.a. Asito, de activiteiten in „Week van de Vrede‟, de „Dag van de dialoog‟, Twentse Welle en zelforganisaties. In Glanerbrug loopt een project/activiteit voor vrouwen uit de Ontdekkingsreizigersbuurt, deelnemers hebben diverse achtergronden. Website www.enschede.nl Daarnaast is op onze eigen site een pagina ingericht waar alle informatie rondom de vluchtelingenopvang te vinden is. http://www.enschede.nl/wonen/vluchtelingenopvang/vragen/
