Instructie Verantwoord Alcoholgebruik
1a
Programma Eerste lesuur • De barvrijwilliger en de Drank - en Horecawet – introductie m.b.v. video ‘Alcohol en de wet’ (6 min.) – informatie m.b.v. sheets (25 min.) • Informatie over Alcohol en alcoholgebruik – introductie m.b.t. video ‘Alcohol…wat doet het met je’ – informatie m.b.v. sheets (25 min.) Pauze Tweede lesuur • De praktijk van verantwoord schenken – discussie over probleemsituaties m.b.v. video ‘Verantwoord schenken…de praktijk’ (45 min.) 1b • Bespreking van vragen (15 min.)
Aanwezigheidseis leidinggevende of barvrijwilliger • Horeca Tijdens het verstrekken van alcohol dient er altijd een leidinggevende aanwezig te zijn. Deze persoon moet beschikken over de Verklaring Sociale Hygiëne. • Para-commerciële vereniging Een gekwalificeerde barvrijwilliger mag de rol van eindverantwoordelijke vervullen tijdens de verstrekking van alcohol.
2
Instructie Verantwoord Alcoholgebruik • Voorbeeld van cursusprogramma zoals bedoeld in de wet Inhoud: – Kennis van wettelijke voorschriften – Kennis over risico’s van overmatig alcoholgebruik – Leren hanteren van lastige situaties • Resultaat: gekwalificeerd barvrijwilliger • Geen examen
3
Doel Drank- en Horecawet • De verstrekking van alcoholhoudende dranken op een verantwoorde wijze reguleren • Voorkomen van mogelijke risico’s zoals: – alcoholgebruik kinderen – overmatig gebruik – ongevallen onder invloed • De Drank- en Horecawet regelt o.a. de verstrekking in commerciële (horeca, winkels) en in para-commerciële inrichtingen (verenigingen) • De gemeente verstrekt de vergunning en kan eigen regels toepassen 4
Alcoholbestuursreglement De Drank- en Horecawet bepaalt dat het bestuur van elke vereniging die alcohol wil schenken een alcoholbestuursreglement opstelt en deze indient bij de aanvraag van een vergunning. Inhoud alcoholbestuursreglement: • Wettelijke voorschriften van de Drank - en Horecawet die van toepassing zijn voor de vereniging • Huisregels over alcohol die specifiek gelden voor de vereniging
5
Aanbevolen huisregels voor sportverenigingen (1) • Geen zelf meegebrachte alcohol drinken • Alleen alcohol drinken in de kantine of op het terras • Geen alcohol schenken aan: – jeugdbegeleiders tijdens de uitoefening van hun functie – chauffeurs die spelers vervoeren • Voorkomen van rijden met meer dan het toegestane alcoholpromillage
6a
Aanbevolen huisregels voor sportverenigingen (2) • Leidinggevende en barvrijwilligers drinken geen alcohol gedurende de bardienst • Prijsacties die het gebruik van alcohol stimuleren zijn niet toegestaan • Promoten van alcoholvrije dranken • Personen die agressief gedrag vertonen worden uit de kantine verwijderd
6b
Aanbevolen huisregels voor studentenverenigingen (1) • Gebruik standaardglazen • Er is een gevarieerd aanbod aan alcoholvrije dranken beschikbaar • De prijzen van fris niet hoger, bij voorkeur lager dan alcohol • Geen kortingen op de aankoop van alcohol • In beginsel: direct betalen • Geen spelletjes met veel drank
7a
Aanbevolen huisregels voor studentenverenigingen (2) • Er is altijd een leidinggevende of barvrijwilliger aanwezig die nuchter blijft • Dronken leden gaan veilig naar huis • Bestuur stelt alcoholbeleid introductieperiode op • Bestuur stelt jaarlijks bijzondere regels op t.b.v. vergaderingen, bijeenkomsten van disputen en jaarclubs en t.b.v. externe bezoeken • Bestuur stelt passende sancties op bij overtreding
7b
Aanbevolen huisregels voor sociaalculturele accommodaties • Geen zelf meegebrachte alcohol drinken • Voorkomen van rijden met meer dan het toegestane alcoholpromillage • Leidinggevende en barvrijwilligers drinken geen alcohol gedurende de bardienst
7c
Belangrijke regels van de Drank- en Horecawet (1) • Aan jongeren onder de 16 jaar mag geen alcohol worden verkocht • Aan ouderen mag geen alcohol worden verkocht wanneer deze bedoeld is voor jongeren onder de 16 jaar • Aan jongeren vanaf 16 jaar mogen zwakalcoholhoudende dranken (tot 15% alcohol) worden verkocht en vanaf 18 jaar sterke drank (15% alcohol of meer)
8
Belangrijke regels van de Drank- en Horecawet (2) De verstrekker van alcohol moet jongeren altijd om een geldig leeftijdsbewijs vragen: • Paspoort • OV-studentenkaart • Bromfietscertificaat • Rijbewijs De verstrekker is strafbaar wanneer blijkt dat jongeren die niet oud genoeg zijn, wel alcohol hebben kunnen kopen. Jongeren zijn niet strafbaar.
9
Belangrijke regels van de Drank- en Horecawet (3) Schenkverboden: • Geen alcohol verstrekken aan mensen die in kennelijke staat van dronkenschap verkeren. • Het is niet toegestaan alcoholgebruik al of niet onder dreiging met geweld af te dwingen. • Geen alcohol verstrekken aan personen waarbij dit mogelijk kan leiden tot verstoring van openbare orde, veiligheid of zedelijkheid. • Geen mensen toelaten die zichtbaar te veel hebben gedronken of die onder invloed zijn van drugs. 10
Wegenverkeerswet over alcohol en verkeer (1) • Rijden met een bloedalcoholgehalte (BAG) van meer dan 0,5 promille is strafbaar. • De wet geldt voor alle voertuigen, dus ook voor de fiets. • De grens van 0,5 promille wordt bereikt na het drinken van 2 á 3 standaardglazen alcohol-houdende drank in ongeveer een uur tijd.
11
Wegenverkeerswet over alcohol en verkeer (2) Waarom 0,5 promille grens? • Vanaf 0,5 promille neemt de rijvaardigheid aantoonbaar af (reactievermogen, oordeelsvermogen, waarneming nemen af) • De kans op een ongeval is bij 0,8 promille al 2 keer zo groot dan bij 0,5 promille; bij 1,3 promille is die kans 9 keer zo groot • In de nabije toekomst mogelijk verlaging wettelijke grens naar 0,2 promille voor beginnende automobilisten
12a
Wegenverkeerswet over alcohol en verkeer (3)
Ongevalskans (nuchter = 1)
Ademhalingsalcoholgehalte
12b
Wegenverkeerswet over alcohol en verkeer (4) • Rijden onder invloed is in Nederland een misdrijf; dit betekent o.a.: bij veroordeling een strafblad, met mogelijke gevolgen voor de carrière relatief hoge geldboetes mogelijk • Tot een promillage van 1,3 kan de boete direct betaald worden, waarmee strafvervolging wordt voorkomen • Boven de 1,3 promille: verdachte moet voor de rechter verschijnen straffen zijn zwaarder deelname 3-daagse cursus (EMA) (tot 2,3 promille) 13
De gevolgen van het niet naleven van de wettelijke voorschriften • De gemeente kan de vergunning tijdelijk of definitief intrekken • Bij een strafbaar feit kan de politie proces verbaal opmaken • De inspectie (Keuringsdienst van Waren van VWS) kan hoge boetes opleggen; overtreding regels is een economisch delict • Bij het niet naleven van de regels kan de leidinggevende en het bestuur aansprakelijk worden gesteld
14
Kenmerken alcoholgebruik in Nederland • Zeer sterke toename alcoholgebruik 1965-1980 • 85% van de bevolking drinkt alcohol • 1,1 miljoen probleemdrinkers waarvan ruim 400.000 verslaafden • Toename alcoholgebruik door jongeren • Excessief alcoholgebruik vooral in het weekend
15
Alcoholhoudende dranken? • Elke drank met meer dan een half procent alcohol • In bier zit meestal 5% alcohol, in wijn 12% en in sterke drank 35% • Voor de jongere consument: – Alcoholpops (alcoholhoudende dranken met een promillage van 5%, 8% of meer ontstaan uit vruchten) en trendy mix-dranken (mixen van bekende sterke dranken en frisdranken)
16
Soorten alcoholhoudende dranken De Drank- en Horecawet maakt onderscheid tussen: • Zwak-alcoholhoudende drank: bevat tot 15% alcohol zoals bier, wijn e.a. • Sterke drank: bevat 15% of meer alcohol zoals whisky, jenever
17
Inhoud standaardglazen • Bier 250 cc • Wijn 100 cc • Sterke drank 35 cc In elk standaard glas zit evenveel pure alcohol, namelijk 10 gram (of 12,5 cc). Alcoholpops en mixdranken bevatten uiteenlopende alcoholpercentages.
18
De opname van alcohol • Alcohol wordt via de slokdarm, de maag en de dunne darm rechtstreeks opgenomen in het bloed en door het lichaam verspreid • Zodra de alcohol de hersenen bereikt voel je dat je ‘onder invloed’ bent • Één standaardglas alcohol leidt gemiddeld tot een promillage van 0,2 bij mannen en 0,3 bij vrouwen
19
De afbraak van alcohol • Alcohol is voor het lichaam een schadelijke stof • De lever doet 1 á 1,5 uur over het afbreken van de hoeveelheid alcohol van een standaardglas • De afbraak van alcohol door de lever kan niet worden versneld door bijv. dansen, koffie drinken of een koude douche • Als je 2 standaardglazen alcohol gedronken hebt ben je daarom minstens 2 uur onder invloed etc.
20
Alcohol en de hersenen (1) • Vrolijk/ ontspannen: 0 tot 0,5 promille; – 1 á 3 glazen – Opgewekt, afname smaak en reuk, • Aangeschoten/ beschonken: 0,5 tot 1,5 promille; – 3 á 7 glazen – Opgewonden, agressief, zelfoverschatting • Zat/ ladderzat: 1,5 tot 3 promille; – 7 á 15 glazen – Minder zelfkritiek, dubbelzien, misselijk, – kans op black-out
21a
Alcohol en de hersenen (2) • Laveloos: 3 tot 4 promille; – 15 á 20 glazen – Verdoving zintuigen, verwardheid • Voor pampus: meer dan 4 promille; – meer dan 20 glazen – kans op bewusteloosheid, vanaf 5 promille coma en stilstand ademhaling NB: hoeveelheden in relatief korte tijd gedronken
21b
Nadelige korte termijn gevolgen van overmatig alcoholgebruik • Nederland telt ruim 200 doden en 3.000 ernstige gewonden door alcohol in het verkeer • Tijdens het uitgaan: – 1 op de 5 jongeren slachtoffer van alcohol-agressie in een jaar • Bij ongevallen thuis of op het werk speelt alcohol vaak een rol • Alcoholgebruik van moeder is schadelijk voor het ongeboren kind
22
Nadelige lange termijn gevolgen van overmatig alcoholgebruik • Maagklachten • Leverklachten • Afname hersenfuncties • Hartklachten • Verslaving
23
Problematisch alcoholgebruik (1) • Verantwoord Alcoholgebruik – niet meer dan 2 glazen per dag voor een vrouw – niet meer dan 3 glazen per dag voor een man – tenminste twee dagen per week geen alcohol – geen alcohol bij verkeer, werk, studie en zwangerschap
24a
Problematisch alcoholgebruik (2) Overmatig Alcoholgebruik – Meer dan 21 glazen per week voor een man – Meer dan 14 glazen per week voor een vrouw Indicatie Alcoholverslaving – Alcoholgebruik heeft een belangrijke functie (afname spanningen, negatieve gevoelens) – Toename sociaal isolement – Dagelijks meestal meer dan 7 á 8 glazen – Voortdurend verlangen om te drinken – Lichamelijke en geestelijke ontwennings-verschijnselen bij stoppen 24b
