I.V.A.
Instructie Verantwoord Alcoholgebruik
Aanwezigheidseis leidinggevende of barvrijwilliger
•
Horeca
•
Tijdens het verstrekken van alcohol dient er altijd een leidinggevende aanwezig te zijn. Deze persoon moet beschikken over de Verklaring Sociale Hygiëne. Paracommerciële vereniging Een gekwalificeerde barvrijwilliger mag de rol van eindverantwoordelijke vervullen tijdens de verstrekking van alcohol.
Instructie Verantwoord Alcoholgebruik • Inhoud: – Kennis van wettelijke voorschriften – Kennis over risico’s van overmatig alcoholgebruik – Leren hanteren van lastige situaties • Resultaat: gekwalificeerd barvrijwilliger • Geen examen
Doel Drank- en Horecawet • De verstrekking van alcoholhoudende dranken op een verantwoorde wijze reguleren • Voorkomen van mogelijke risico’s zoals: – alcoholgebruik kinderen – overmatig gebruik – ongevallen onder invloed • De Drank- en Horecawet regelt o.a. de verstrekking in commerciële (horeca, winkels) en in paracommerciële inrichtingen (verenigingen) • De gemeente verstrekt de vergunning en kan eigen regels toepassen
Aanbevolen huisregels voor sportverenigingen (1) • Geen zelf meegebrachte alcohol drinken • Alleen alcohol drinken in de kantine of op het terras • Geen alcohol schenken aan: – jeugdbegeleiders tijdens de uitoefening van hun functie – chauffeurs die spelers vervoeren • Voorkomen van rijden met meer dan het toegestane alcoholpromillage
Aanbevolen huisregels voor sportverenigingen (2) • • • •
Leidinggevende en barvrijwilligers drinken geen alcohol gedurende de bardienst Prijsacties die het gebruik van alcohol stimuleren zijn niet toegestaan Promoten van alcoholvrije dranken Personen die agressief gedrag vertonen worden uit de kantine verwijderd
Belangrijke regels van de Drank- en Horecawet (1) • Aan jongeren onder de 16 jaar mag geen alcohol worden verkocht • Aan ouderen mag geen alcohol worden verkocht wanneer deze bedoeld is voor jongeren onder de 16 jaar • Aan jongeren vanaf 16 jaar mogen zwakalcoholhoudende dranken (tot 15% alcohol) worden verkocht en vanaf 18 jaar sterke drank (15% alcohol of meer)
Belangrijke regels van de Drank- en Horecawet (2) De verstrekker van alcohol moet jongeren altijd om een geldig leeftijdsbewijs vragen: • Paspoort • OV-studentenkaart • Bromfietscertificaat • Rijbewijs De verstrekker is strafbaar wanneer blijkt dat jongeren die niet oud genoeg zijn, wel alcohol hebben kunnen kopen. Jongeren zijn niet strafbaar.
Belangrijke regels van de Drank- en Horecawet (3) Schenkverboden:
• Geen alcohol verstrekken aan mensen die in kennelijke staat van dronkenschap verkeren. • Het is niet toegestaan alcoholgebruik al of niet onder dreiging met geweld af te dwingen. • Geen alcohol verstrekken aan personen waarbij dit mogelijk kan leiden tot verstoring van openbare orde, veiligheid of zedelijkheid. • Geen mensen toelaten die zichtbaar te veel hebben gedronken of die onder invloed zijn van drugs.
Wegenverkeerswet over alcohol en verkeer (1) • Rijden met een bloedalcoholgehalte (BAG) van meer dan 0,5 promille is strafbaar. • De wet geldt voor alle voertuigen, dus ook voor de fiets. • De grens van 0,5 promille wordt bereikt na het drinken van 2 á 3 standaardglazen alcoholhoudende drank in ongeveer een uur tijd.
Wegenverkeerswet over alcohol en verkeer (2) Waarom 0,5 promille grens?
• Vanaf 0,5 promille neemt de rijvaardigheid aantoonbaar af (reactievermogen, oordeelsvermogen, waarneming nemen af) • De kans op een ongeval is bij 0,8 promille al 2 keer zo groot dan bij 0,5 promille; bij 1,3 promille is die kans 9 keer zo groot. • In de nabije toekomst mogelijk verlaging wettelijke grens naar 0,2 promille voor beginnende automobilisten
Wegenverkeerswet over alcohol en verkeer (3) • Rijden onder invloed is in Nederland een misdrijf; dit betekent o.a.: bij veroordeling een strafblad, met mogelijke gevolgen voor de carrière relatief hoge geldboetes mogelijk
• Tot een promillage van 1,3 kan de boete direct betaald worden, waarmee strafvervolging wordt voorkomen • Boven de 1,3 promille: verdachte moet voor de rechter verschijnen straffen zijn zwaarder deelname 3-daagse cursus (EMA) (tot 2,3 promille)
De gevolgen van het niet naleven van de wettelijke voorschriften • De gemeente kan de vergunning tijdelijk of definitief intrekken • Bij een strafbaar feit kan de politie proces verbaal opmaken • De inspectie (Keuringsdienst van Waren van VWS) kan hoge boetes opleggen; overtreding regels is een economisch delict • Bij het niet naleven van de regels kan de leidinggevende en het bestuur aansprakelijk worden gesteld
Kenmerken alcoholgebruik in Nederland • • • • •
Zeer sterke toename alcoholgebruik 1965-1980 85% van de bevolking drinkt alcohol 1,1 miljoen probleemdrinkers waarvan ruim 400.000 verslaafden Toename alcoholgebruik door jongeren Excessief alcoholgebruik vooral in het weekend
Alcoholhoudende dranken? • Elke drank met meer dan een half procent alcohol • In bier zit meestal 5% alcohol, in wijn 12% en in sterke drank 35% • Voor de jongere consument: – Alcoholpops (alcoholhoudende dranken met een promillage van 5%, 8% of meer ontstaan uit vruchten) en trendy mixdranken (mixen van bekende sterke dranken en frisdranken)
Soorten alcoholhoudende dranken De Drank- en Horecawet maakt onderscheid tussen: • Zwakalcoholhoudende drank: bevat tot 15% alcohol zoals bier, wijn e.a. • Sterke drank: bevat 15% of meer alcohol zoals whisky, jenever
Inhoud standaardglazen
• Bier 250 cc • Wijn 100 cc • Sterke drank 35 cc In elk standaard glas zit evenveel pure alcohol, namelijk 10 gram (of 12,5 cc). Alcoholpops en mixdranken bevatten uiteenlopende alcoholpercentages.
De opname van alcohol • Alcohol wordt via de slokdarm, de maag en de dunne darm rechtstreeks opgenomen in het bloed en door het lichaam verspreid • Zodra de alcohol de hersenen bereikt voel je dat je ‘onder invloed’ bent • Één standaardglas alcohol leidt gemiddeld tot een promillage van 0,2 bij mannen en 0,3 bij vrouwen
De afbraak van alcohol • Alcohol is voor het lichaam een schadelijke stof • De lever doet 1 á 1,5 uur over het afbreken van de hoeveelheid alcohol van een standaardglas • De afbraak van alcohol door de lever kan niet worden versneld door bijv. dansen, koffie drinken of een koude douche • Als je 2 standaardglazen alcohol gedronken hebt ben je daarom minstens 2 uur onder invloed etc.
Alcohol en de hersenen (1) • Vrolijk/ ontspannen: 0 tot 0,5 promille; – 1 á 3 glazen – Opgewekt, afname smaak en reuk, • Aangeschoten/ beschonken: 0,5 tot 1,5 promille; – 3 á 7 glazen – Opgewonden, agressief, zelfoverschatting • Zat/ ladderzat: 1,5 tot 3 promille; – 7 á 15 glazen – Minder zelfkritiek, dubbelzien, misselijk, – kans op black-out
Alcohol en de hersenen (2) • Laveloos: 3 tot 4 promille; – 15 á 20 glazen – Verdoving zintuigen, verwardheid • Voor pampus: meer dan 4 promille; – meer dan 20 glazen – kans op bewusteloosheid, vanaf 5 promille coma en stilstand ademhaling NB: hoeveelheden in relatief korte tijd gedronken
Nadelige korte termijn gevolgen van overmatig alcoholgebruik • Nederland telt ruim 200 doden en 3.000 ernstige gewonden door alcohol in het verkeer • Tijdens het uitgaan: – 1 op de 5 jongeren slachtoffer van alcoholagressie in een jaar • Bij ongevallen thuis of op het werk speelt alcohol vaak een rol • Alcoholgebruik van moeder is schadelijk voor het ongeboren kind
Nadelige lange termijn gevolgen van overmatig alcoholgebruik
• • • • •
Maagklachten Leverklachten Afname hersenfuncties Hartklachten Verslaving
Problematisch alcoholgebruik (1) • Verantwoord Alcoholgebruik – – – –
niet meer dan 2 glazen per dag voor een vrouw niet meer dan 3 glazen per dag voor een man tenminste twee dagen per week geen alcohol geen alcohol bij verkeer, werk, studie en zwangerschap
Problematisch alcoholgebruik (2) Overmatig Alcoholgebruik – Meer dan 21 glazen per week voor een man – Meer dan 14 glazen per week voor een vrouw Indicatie Alcoholverslaving – Alcoholgebruik heeft een belangrijke functie (afname spanningen, negatieve gevoelens) – Toename sociaal isolement – Dagelijks meestal meer dan 7 á 8 glazen – Voortdurend verlangen om te drinken – Lichamelijke en geestelijke ontwenningsverschijnselen bij stoppen